โครงงานการทดลองภูเขาไฟระเบิด-แก้ไขทักษะ3

โครงงาน
เร่อื ง โครงการชวนน้องทดลอง : กจิ กรรม Volcano Boom

วิชาการจัดกจิ กรรมในโรงเรยี น

โดย
นางสาว กรกมล สมบตั ิ รหัส 6311198101
นาย มินทรท์ ชิ า ขาวป้ัน รหัส 6311198123

เสนอ
อาจารยอ์ ญั ชลี ธะสุข

คณะครุศาสตรศ์ าสตร์ สาขาการประถมศกึ ษา ปี การศึกษา 2564
มหาวิทยาลยั ราชภัฏภูเก็ต

คานา

โครงงานฉบบั นเี้ ป็นสว่ นหนงึ่ ของวชิ าวิทยาศาสตร์ ว 22101 สาระท่ี 2 วยิ าศาสตรก์ ายภาพ

มาตรฐาน ว2.1 เขา้ ใจสมบตั ขิ องสาร องคป์ ระกอบของสสาร ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งสมบตั ิของสสารกบั
โครงสรา้ งและแรงยดึ เหน่ียวระหวา่ งอนภุ าคหลกั และธรรมชาติของการเปล่ียนแปลงสถานะของสสาร การเกิด
สารละลาย และการเกิดปฏิกิรยิ าเคมี ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 5 โดยมจี ดุ ประสงค์ เพ่อื รายงานผลและสรุปผลการ
ทดลอง " ภเู ขาไฟลาวา " ซ่งึ โครงงานฉบบั นมี้ ีขนั้ ตอนก่อน ระหวา่ ง และหลงั จากการทดลองดว้ ย

ทาใหไ้ ดร้ ูว้ ่าการสารเคมีท่เี กิดขนึ้ ตามธรรมชาตินนั้ เป็นอย่างไร มีอะไรเป็นปัจจยั ท่ีทาใหเ้ กิดการประทุ
ของภเู ขาไฟลาวาบา้ ง กรดและเบสมีผลอยา่ งไรท่ที าใหเ้ กิดสสาร เวลาท่ใี ชใ้ นการประทขุ องวตั ถตุ ่างๆ ดงั นนั้
ทางกลมุ่ ผจู้ ดั ทาไดเ้ ลอื กศกึ ษาทดลองเก่ียวกบั การประทขุ องภเู ขาไฟลาวา กเ็ น่ืองมาจากทางกลมุ่ เราไดต้ งั้ ขอ้
สงสยั ว่าทาไมภเู ขาปกตทิ ่เี ราเห็นถงึ มกี ารประทอุ อกมาเป็นลาวาเหลวๆได้ ดงั นนั้ ทางกลมุ่ ผจู้ ดั ทาจงึ ไดท้ าการ
ทดลองแกข้ อ้ สงสยั ไดว้ ่าปฏกิ ิรยิ าเคมที ่ีเกิดขนึ้ เป็นผลจากการทาปฏกิ ิรยิ าทางสารเคมีระหว่างเบคกงิ้ โซดา
(ด่าง/เบส)และนา้ สม้ สายช(ู กรด)ทาใหเ้ กิดก๊าซคารบ์ อนไดออกไซด์ และก๊าซคารบ์ อนไดออกไซดท์ ่ีดนั ตวั ออกมา

ทาใหเ้ กิดภเู ขาไฟลาวานนั้ เอง

ในการจดั ทาโครงงานประกอบสื่อการเรียนรูใ้ นครงั้ นี้ ผจู้ ดั ทาขอขอบคณุ ผใู้ หค้ วามรูแ้ ละแนวทาง
การศกึ ษา และเพ่อื น ๆ ทกุ คนท่ใี หค้ วามช่วยเหลือมาโดยตลอด ผจู้ ดั ทาหวงั วา่ รายงานฉบบั นจี้ ะใหค้ วามรู้ และ
เป็นประโยชนแ์ กผ่ อู้ ่านทกุ ๆ ทา่ น

โครงการชวนน้องทดลอง เร่ือง Volcano Boom

ผจู้ ดั ทำโครงการ 1.นางสาวกรกมล สมบตั ิ

2. นายมินทรท์ ชิ า ขาวปนั้

กลุ่มสาระการเรียนรู้ วทิ ยาศาสตร์

หลกั การและเหตุผล

ในการจัดโครงการชวนน้องทดองการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ ในเนื้อหาของภเู ขา
ไฟระเบิดพบว่าในประเทศไทยไม่มีแหล่งภูเขาไฟที่ยังไม่ดับผู้เรียนจึงใช้การศึกษาจากการทดลองจาก ผงฟูและ
น้ำส้มสายชู แต่กระบวนการของภูเขาไฟ “เกิดเนื่องมาจากเปลืองโลกชั้นนอกของโลกเรามีพื้นที่ไม่เรียบเสมอกัน
เปลืองโลกชั้นในมีลักษณะเป็นหิน เมื่อได้รับความร้อนที่แผ่ออกมาจากแก่นโลกทำให้กลายเป็นหินเหลวหนืด
เรียกวา่ แมกมา และเม่อื แมกมาไดร้ ับความร้อนจากแกน่ โลดมากเขา้ กจ็ ะไหลวนเวียนเฉกเช่นเดียวกบั น้ำในกาต้มน้ำ
ร้อนที่วิ่งไปรอบกาน้ำร้อนพร้อมกับส่งควันพวยพุ่งออกมาตามช่องระบาย ภูเขาไฟก็เช่นเดียวกันและในที่สุดก็พุ่ง
ทะลักออกมาตามรอยแยกของแผ่นเปลืองโลก” ดังนั้นเพื่อให้ผู้เรียนเกิดมโนมติที่เหมาะสม ผู้จัดทำโครงการจึง
พฒั นากิจกรรมการทดลอง เรื่อง Volcano Boom (ภูเขาไฟ บูม)

วัตถุประสงค์

1. เพื่อพฒั นากจิ กรรมการทดลอง เร่ือง Volcano Boom
2. เพอ่ื ศึกษาผลการใชก้ จิ กรรมการทดลอง เร่อื ง Volcano Boom ทม่ี ตี ่อมโนมตขิ องผเู้ รียน

กล่มุ เป้าหมาย

1. นักเรยี นในระดับชนั้ ประถมศึกษาชั้นปีที่ 5
2. ผู้ท่สี นใจการทดลองในกจิ กรรมภเู ขาไฟลาวา

ขอบเขตของการจัดทำโครงการ/ระยะเวลาในการดำเนนิ โครงการ

1. ผรู้ ว่ มกิจกรรมในโครงการคอื นักเรียนในระดับช้นั ประถมศกึ ษาชัน้ ปที ี่ 5
2. ระยะเวลาในการทำโครงงาน คอื ชั่วโมงในรายวิชาการจัดกจิ กรรมในโรงเรียน จำนวน 5 คาบ

คาบละ 2 ชว่ั โมง

การดำเนินกิจกรรม

1. พจิ ารณาข้อมลู การตอบคำถามก่อนเรยี น
2. ทำการสอนและอธบิ ายเนือ้ หาตา่ งๆให้ผู้เรียนได้เข้าใจ
3. ทำการทดลองพร้อมบอกเหตผุ ลในการเกดิ สสารตา่ งๆท่ที ำปฏกิ ิรยิ า
4. ให้ผู้เรียนแต่ละคนได้มีส่วนร่วมในการทดลอง เด็กในวัยประถมเป็นวัยท่ีสนใจการทดลองฉะนั้นเด็กควรมีส่วนร่วมในการ

ทำกจิ กรรมดว้ ยตนเอง พร้อมให้นกั เรียนสังเกตส่ิงที่เกดิ ข้นึ ให้ได้มากทส่ี ดุ นักเรยี นสามารถเลือกสี ผสมสีตามจินตนาการ
ดว้ ยตนเองได้
5. ใหน้ กั เรยี นแสดงความคดิ เห็น และโตเ้ ถยี งกนั ในห้องเรยี นว่าเกดิ เหตุการณ์อะไรข้นึ บ้าง
6. พจิ ารณาขอ้ มูลการตอบคำถามหลงั เรียน
7. ให้นักเรยี นทำแบบฝึกหัดและใหเ้ ขียนในส่ิงที่ตนไดส้ ังเกตและได้รับจากกจิ กรรมน้ี ให้อสิ ระในการถ่ายทอดความรู้อาจจะ
เปน็ การเขียนหรอื การวาดภาพ
8. นักเรียนคนใดที่ได้คะแนนหรือตอบคำถามได้ถูกต้องจะมีของรางวัล เพื่อเป็นการกระตุ้นให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการทำ
กิจกรรม

ผลทีค่ าดว่าจะไดร้ บั

1. ได้กิจกรรมการทดลอง เรื่อง Volcano Boom
2. ได้แนวทางในการใช้กิจกรรมการทดลอง เรอื่ ง Volcano Boom
3. นกั เรยี นสามารถอธบิ ายการเปล่ียนสถานะของสสารได้

ทักษะทีผ่ ู้เรยี นจะไดร้ ับ

1. นักเรียนที่เรียนช้าได้พัฒนาทักษะการสังเกต รวบรวมข้อมูล ตลอดจนการรายงานผลการทดลอง ซึ่งจะเป็นการเปิด
โอกาสใหน้ ักเรยี นทเ่ี รยี นช้าไดแ้ สดงความสามารถใหเ้ พือ่ นเห็น และมคี วามภาคภมู ใิ จในตนเอง ซึ่งจะทำให้นักเรียนสนใจ
การเรยี นวทิ ยาศาสตรเ์ พมิ่ ข้นึ สำหรับนกั เรยี นทเ่ี รียนเรว็ การทดลองถือว่าเปน็ การทา้ ทายความสามารถ

2. นักเรียนได้รับทักษะความคิดสร้างสรรค์ ในขณะการทดลองนักเรียนแต่ละคนสามารถสร้างสรรค์สีในการทดลองได้ด้วย
ตนเอง

3. ทกั ษะการทดลอง เป็นความชำนาญในการจดั กระบวนการปฏบิ ตั กิ ับตัวแปรต่างๆ เพ่อื ทดสอบสมมตฐิ านทเี่ กดิ ขึ้น
4. ทกั ษะการจำแนกประเภท เมอ่ื ทำการทดลองนกั เรียนกจ็ ะสามารถแยกแยะชนดิ ของสสารในส่ิงของในชีวติ ประจำวนั ได้

งบประมาณในการจดั ทำโครงการ

คา่ เครอ่ื งมอื ในการผลติ เครือ่ งมอื สอ่ื การทดลอง 762 บาท

เครื่องมือทใี่ ชว้ ดั ผลและประเมนิ

1. การสังเกต

สังเกตโดยการที่ผู้สอนจะไม่ได้เข้าไปมีส่วนร่วมในเหตุการณ์ แต่จะสังเกตพฤติกรรมว่านักเรียนมีความสนใจและความ
เข้าใจในเนอ้ื หามากน้อยเพียงใด
2. การสมั ภาษณ์
เป็นการสนทนาหรอื พูดคุยหลงั จากที่ไดส้ ังเกตนักเรยี นเสร็จสิ้นแล้ว เปน็ การสนทนาท่ีมีจดุ มงุ่ หมาย เพื่อค้นหาความรู้ตาม
วัตถุประสงคท์ ีผ่ ู้สอนไดก้ ำหนดไว้
3. แบบบนั ทกึ การทดลอง
เม่ือเด็กได้ทำการทดลองจะเกิดจนิ ตนาการตามภาพทไี่ ดเ้ หน็ ดงั น้ันแบบบันทกึ การทดลองในรูปแบบภาพวาดจะทำให้เดก็
นกั เรียนสอ่ื ออกมาได้ดีย่งิ ขึ้น
4. แบบฝึกหดั
แบบฝึกหัดชนิดนี้ประกอบด้วย ข้อคำถามและตัวเลือก (คำตอบ) ซึ่งตัวเลือกนี้สร้างขึ้นโดยคาดว่าผู้ตอบ สามารถ
เลือกตอบ ไดต้ ามความตอ้ งการ

กรอบแนวคดิ ในการดำเนนิ โครงการ
การจดั ทำโครงการในครัง้ นีม้ ่งุ พัฒนากิจกรรมและผลการใชก้ จิ กรรมการทดลองเร่อื ง Volcano Boom ทม่ี ีตอ่ การเรียน

การสอนของผู้เรียนสำหรับนกั เรียนในระดับประถมศึกษาช้ันปีท่ี 5 มขี ั้นตอนดังต่อไปน้ี

1. วางแผนเร่อื งท่ีต้องการจะจดั กจิ กรรม และ รวบรวมข้อมูล

2. จดั ทำเคร่ืองมือเพ่อื เป็นสื่อการสอนในการทดลอง

2.2 ทำฐานส่อื

2.2 ทำตัวภเู ขาไฟ
โดยใช้ผ้าข้รี ิ้ววางบนขวดน้ำ จากนน้ั นำปูนไปทาบนผา้ ข้ีริว้ และนำไปตากแดดเอาไว้2-3วันเพ่อื ให้ภเู ขาไฟแขง็

2.3 จากน้ันนำภูเขาไฟไปวางบนฐานและเชอื่ มด้วยกาวแทง่

2.4 ทาสแี ละนำไปตากแดดอีกคร้ัง
2.5 นำดนิ น้ำมันมาแปะส่วนตา่ งๆ เพ่อื กนั การซึมน้ำออกและตกแตง่

รปู ภาพเคร่อื งมือส่อื การสอน

อ้างอิง

ชาตรี ฝ่ายคำตา. (2551). แนวคิดทางเลือกของนักเรยี นในวิชาเคมี. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลยั สงขลานครินทร์ วิทยาเขต
ปัตตาน,ี 19(2), 10-28.
ชาตรี ฝ่ายคำตา. (2558). กลยุทธก์ ารสอนเคมีอยา่ งมืออาชพี . กรงุ เทพฯ: บรษิ ทั วสิ ต้า อนิ เตอร์ปริ้นท์ จำกัด.
พัชรี ร่มพะยอม วชิ ัยดษิ ฐ. (2558). ธรรมชาติของวิชาเคมแี ละการจดั การเรยี นการสอนใหส้ อดคล้องกบั ธรรมชาติของวิชา. วารสาร
วิทยาศาสตร์ มศว, 31(2), 187–189.
ลือชา ลดาชาติ และกาญจนา มหาลี. (2559). ความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติของการสืบเสาะทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนช้ัน
มัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารหน่วยวจิ ัยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดล้อมเพื่อการเรียนรู้, 7(2), 298-324.
ส ถ า บ ั น ส ่ ง เ ส ร ิ ม ว ิ ท ย า ศ า ส ต ร ์ แ ล ะ เ ท ค โ น โ ล ย ี . ( 2 0 1 5 ) . ส ร ุ ป ผ ล ก า ร ว ิ จ ั ย PISA 2 0 1 5 . Retrieved from
http://pisathailand.ipst.ac.th/pisa/reports/pisa 2015 summary report
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.). (2551). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางกลุ่มสาระการเรียนรู้
วิทยาศาสตร.์ กรุงเทพฯ: โรงพมิ พช์ ุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
https://www.scimath.org/e-books/10271/flippingbook/228
https://so02.tci-thaijo.org/index.php/edupsu/article/view/225080

https://sites.google.com/site/benpatant293/home/thvsdi-dinosear-tay-pheraa-phukheafi

http://www.satit.up.ac.th/BBC07/AroundTheWorld/geo/109.htm?fbclid=IwAR2Zk6wmjq3ZiuHGS7
6f2gEmG1TEDhBuh7wGQGH9bmT47QAZroaUsbpCEBM

https://www.patai.ac.th/webst/jah/J_p/EARTH/Phenomenon04.htm

https://so02.tci-thaijo.org/index.php/human_ubu/article/view/84933

https://www.takieng.com/stories/11677

https://youtu.be/NWcQfs8lftY

https://www.youngciety.com/article/learning/lava-volcano-science.html