MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

AKAUN PERDAGANGAN KELAB DAN PERSATUAN (AP)

• Untuk mencari Untung atau Rugi Perniagaan direkodkan ke Akaun Pendapatan
dan Perbelanjaan (Pendapatan Hasil)

Akaun Perdagangan bagi Tahun Berakhir 31 Disember 20XX RM
RM XX

Jualan (Jualan tunai + Jualan kredit)

Tolak: Kos Jualan XX (XX)
Inventori Awal XX XX
Tambah: Belian (Belian Tunai +Belian Kredit) XX
(XX) (XX)
Tolak: Inventori Akhir XX
Kos Jualan XX
Untung Kasar XX

Tolak: Belanja Pengendalian
Upah pekerja
Lesen perniagaan
Untung Perniagaan

Untung Perniagaan dibawa ke P&P

Akaun Kawalan Belum Terima Akaun Kawalan Belum Bayar

RM RM RM RM
Bank (T&B) XX Baki b/b XX
Baki b/b XX Bank (T&B) XX Pulangan ?
Pul. Jualan Belian
Jualan (Kt) ? (MT) XX ? Belian (Kt) XX

Baki h/b XX Baki h/b XX

XX XX XX

Baki b/b XX Baki b/b XX

UNTUK MENCARI KEUNTUNGAN PERTANDINGAN (PUR) (Aktiviti Berkala)

Penyata Untung Rugi Pertandingan ..... RM RM
Kutipan Yuran Pertandingan XX

Tolak: Hadiah Pertandingan XX (XX)
Sewa Tapak XX XX

Untung Pertandingan XX

Untung Pertandingan dibawa ke P&P

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 50

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

AKAUN PENDAPATAN DAN PERBELANJAAN (P&P)

• Untuk mencari lebihan atau kurangan yang akan dibawa ke PKK (Dana Terkumpul)
• Terdiri daripada Pendapatan Hasil dan Perbelanjaan Hasil sahaja

Penyediaan Akaun Pendapatan dan Perbelanjaan Bentuk Penyata

Akaun Pendapatan dan Perbelanjaan bagi Tahun Berakhir 31 Disember 20XX

RM RM

Pendapatan Hasil: XX

Yuran Ahli* (dari AY) XX

Yuran Masuk XX

Derma XX

Sewa Gelanggang XX

Untung Restoran* (dari AP) XX

Untung Pertandingan* (dari PUR) XX

XX

Perbelanjaan Hasil:

Surat Khabar XX

Kadar Bayaran XX

Alat Tulis XX

Susut Nilai ABS XX

Gaji XX

Belanja penyelenggaraan bangunan XX (XX)

Lebihan @ Kurangan XX/ (XX)

Lebihan @ Kurangan akan dibawa ke PKK (Dana Terkumpul)

Akaun Pendapatan dan Perbelanjaan bagi Tahun Berakhir 31 Disember 20XX

RM RM

Perbelanjaan Hasil: Pendapatan Hasil: XX
XX
Surat Khabar XX Yuran Ahli* (dari AY) XX
XX
Kadar Bayaran XX Yuran Masuk XX
XX
Alat Tulis XX Derma XX
XX
Susut Nilai ABS XX Sewa Gelanggang

Gaji XX Untung Restoran* (dari AP)

Belanja penyelenggaraan bangunan XX Untung Pertandingan* (dari PUR)

*Lebihan XX *Kurangan

XX

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 51

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN KELAB DAN PERSATUAN (PKK)

i) Jika Derma Khas / Sumbangan( Derma yang telah dibelanjakan untuk
pembinaan/pengubahsuaian / belian ABS

Penyata Kedudukan Kewangan Pada ...

Dana Terkumpul RM
XX
Dana Terkumpul Awal (Aset Awal – Liabiliti Awal) XX
XX
(+) Lebihan (dari P&P) XX
XX
Yuran Masuk * XX
XX
Derma Khas / Sumbangan(Derma yang telah dibelanjakan untuk pembinaan/pengubahsuaian /belian ABS
Dana Terkumpul Akhir (Aset Akhir – Liabiliti Akhir)

Atau
ii) Jika Derma Khas / Sumbangan diterima tetapi belum lagi digunakan)

Penyata Kedudukan Kewangan Pada ...

Dana Terkumpul RM
XX
Dana Terkumpul Awal (Aset Awal – Liabiliti Awal) XX
XX
(+) Lebihan (dari P&P) XX
XX
Yuran Masuk * XX
Dana Terkumpul Akhir (Aset Akhir – Liabiliti Akhir) XX

Derma Khas / Sumbangan (Derma yang diterima tetapi belum dibelanjakan)

Ingat!!! 52
• Item Pengubahsuaian ABS dalam T&B akan menambahkan nilai ABS -> Masuk PKK(ABS)
• Item Penyelenggaraan ABS dalam T&B merupakan belanja Kelab -> Masuk P&P (Perbelanjaan

Hasil)
• Terima Derma untuk beli ABS / Naik Taraf ABS -> Masuk PKK (Dana Terkumpul Awal)















# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN


MODUL 16 : PERAKAUNAN KOS
________________________________________________________________________________________
JENIS KOS DAN KERJA DALAM PROSES
Konsep Kos dan Jenis Kos
• Kos – perbelanjaan firma terhadap penggunaan faKtor-faktor pengeluaran
• 2 Jenis kos iaitu:
o Kos Tetap
o Kos Berubah

KOS TETAP

´ Kos yang dibayar untuk penggunaan factor pengeluaran tetap
´ Perlu dibelanjakan walaupun tiada pengeluaran
´ Tidak berubah walahpun jumlah pengeluaran / tingkat pengeluaran berubah
´ Contoh: Sewa kilang, gaji pengurus kilang, insurans kilang (Kos Overhed)

KOS BERUBAH

´ Kos yang perlu dibayar untuk penggunaan faktor pengeluaran berubah
´ Tidak perlu dibelanjakan sekiranya tiada tingkat pengeluaran
´ Berubah mengikut tingkat pengeluaran
´ Contoh: Kos bahan langsung, kos buruh langsung

Komponen Kos Pengeluaran
• Kos Pengeluaran – semua kos yang terlibat dalam proses pengeluaran sesuatu
produk
• Komponen Kos Pengeluaran terdiri daripada:

Komponen Kos
Pengeluaran

Kos Bahan Kos Buruh Belanja langsung Kos Overhed
Langsung Langsung

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 53

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

Kos Bahan Langsung (Kos Berubah)
´ Kos bahan utama yang diperlukan dalam pengeluaran sesuatu barang
´ Melibatkan semua perbelanjaan dalam pembelian bahan langsung antaranya

cukai belian bahan langsung, angkutan masuk dan insurans atas belian
´ Kos bahan langsung merupakan kos berubah kerana kos ini akan meningkat

selaras dengan peningkatan harga bahan langsung.
´ Rumus Kos Bahan Langsung:
Kos Bahan Langsung = Inventori Awal BL + Belanja Pembelian BL – Inventori Akhir BL

Kos Buruh Langsung (Kos Berubah)
´ Belanja yang dibayar kepada buruh yang terlibat secara langsung dalam

proses pengeluaran barang
´ Upah / gaji kepada buruh merupakan kos berubah kerana semakin

bertambah kuantiti barang atau perkhidmatan yang dihasilkan, semakin
bertambah kos buruh langsung dan sebaliknya.
´ Juga dikenali Operator Pengeluaran, Buruh Langsung, Pekerja Kilang

Belanja Langsung (Kos Berubah)
´ Belanja yang turut berubah apabila berlaku perubahan dalam unit pengeluaran

atau dikenali sebagai kos berubah.
´ Contoh belanja langsung ialah bayaran royalti, cap dagangan (paten) dan reka

bentuk produk

Kos Prima
´ Merupakan Kos Utama untuk menghasilkan sesuatu barang
´ Rumus Kos Prima:

Kos Prima = Kos Bahan Langsung + Kos Buruh Langsung + Belanja Langsung

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 54

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

Kos Overhed (Kos Tetap)

´ Kos yang tidak terlibat secara langsung dalam proses pengeluaran tetapi
perlu dibelanjakan

´ Belanja yang perlu dikeluarkan walaupun tiada pengeluaran barang
´ Sebahagian besar Kos Overhed ialah kos tetap dalam tingkat pengeluaran

Komponen Kos Overhed:

Kos Buruh Tak Langsung: Belanja Pentadbiran dan Pengurusan
Kilang:
• Gaji Pengurus Kilang
• Gaji Penyelia Kilang • Belanja alat-alat kecil
• Gaji Pengawal Keselamatan • Kadar bayaran
• Cukai tanah kilang
Kilang • Sewa bangunan kilang
• Penyelia Stor • Susut nilai loji dan mesin,
• Gji Kerani Kilang • Penyelenggaraan loji dan mesin
• Insurans kilang

Kos Bahan Tak Langsung:

• Bahan Api
• Minyak Pelincir

Kerja dala Proses Awal dan Kerja dalam Proses Akhir
´ KDP Awal – barangan yang belum siap diproses / separuh siap pada awal

tempoh perakaunan dan akan disiapkan dalam tempoh perakaunan semasa.
´ KDP Akhir – barangan yang belum siap diproses / barang separuh siap pada

akhir tempoh perakaunan dan akan disiapkan dalam tempoh perakaunan
berikutnya.
´ Rumus Kos Pengeluaran yang melibatkan KDP:

Kos Pengeluaran = Kos BL+ Kos BHL + Belanja Lg + Kos Overhed + KDP Awal – KDP Akhir

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 55

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

FORMAT AKAUN PENGELUARAN

• Akaun Pengeluaran Format Penyata

Nama Perniagaan

Akaun Pengeluaran bagi tahun berakhir ...

Kos Bahan Langsung RM RM RM
X
Inventori Awal bahan Langsung X
(X) X
Belian Bahan Langsung X XX
(X)
Tolak: Pulangan belian bahan langsung X XX

Tambah : Angkutan masuk bahan langsung X
Duti atas belian bahan langsung X

Kos Belian bahan langsung

Tolak: Inventori Akhir bahan langsung
Kos Bahan Langsung Digunakan

Kos Buruh Langsung X
Pekerja Kilang / Upah Buruh Langsung / Operator Pengeluaran

Belanja Langsung X
Paten X
Hak Cipta XX
Royalti
XX
Kos Prima (Bahan Lg + Buruh Lg+ Belanja Lg)

Kos Overhed X
Alat Tulis Kilang X
Gaji Penyelia Kilang X
Alat-alat Kecil Kilang X
Kadar bayaran kilang X
Belanja am kilang X
Susut nilai mesin X
Susut nilai Perabot Kilang X
Sewa kilang
XX
Tambah: Kerja Dalam Proses Awal X

Tolak: Kerja Dalam Proses Akhir XX
(X)
Kos Pengeluaran
XX

XX

Bawa ke Akaun Perdagangan

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 56

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

• Akaun Pengeluaran dengan Kerja Dalam Proses Awal dan Akhir
Nama Perniagaan

Akaun Pengeluaran bagi tahun berakhir ...

Kos Bahan Langsung RM RM RM
X
Inventori Awal bahan Langsung X
X
Kerja dalam proses awal
X
Belian Bahan Langsung X XX
Tolak: Pulangan belian bahan langsung (X) (X)
XX
Tambah : Angkutan masuk bahan langsung X
Duti atas belian bahan langsung X
XX
Kos Belian bahan langsung

Tolak: Inventori Akhir bahan langsung X
Kerja dalam proses akhir X

Kos Bahan Langsung Digunakan

Kos Buruh Langsung X
Pekerja Kilang / Upah Buruh Langsung / Operator Pengeluaran X
Tambah: Kerja dalam proses awal
X
Tolak: Kerja dalam proses akhir (X)
Kos Buruh Langsung
XX

Belanja Langsung X
Paten X
Hak Cipta XX
Royalti
XX
Kos Prima (Bahan Lg + Buruh Lg+ Belanja Lg)

Kos Overhed X
Alat Tulis Kilang X
Gaji Penyelia Kilang X
Alat-alat Kecil Kilang X
Kadar bayaran kilang X
Belanja am kilang X
Susut nilai mesin X
Sewa kilang
XX
Tambah: Kerja Dalam Proses Awal X

Tolak: Kerja Dalam Proses Akhir XX
(X)
Kos Pengeluaran
XX

XX

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 57

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

Pindahan Kos Pengeluaran daripada Akaun Pengeluaran ke Akaun Perdagangan

Nama Perniagaan RM RM
Akaun Perdagangan bagi tahun berakhir ... XX
(X)
Jualan
Tolak: Pulangan Jualan XX
Jualan bersih

Tolak: Kos Jualan X
Inventori awal barang siap XX
Kos Pengeluaran X
(X)
Kos barang siap untuk dijual
Tolak: Inventori akhir barang siap (XX)
XX
Kos Jualan

Untung Kasar

• Akaun Perdagangan sekiranya Perniagaan turut membeli barang siap

Nama Perniagaan RM RM
Akaun Perdagangan bagi tahun berakhir ... XX
(X)
RM
Jualan XX
Tolak: Pulangan Jualan

Jualan bersih

Tolak: Kos Jualan X
Inventori awal barang siap X
Belian barang siap (X)
Tolak: Pulangan belian barang siap
Belian bersih X

Kos Pengeluaran X
Kos barang siap untuk dijual XX
Tolak: Inventori akhir barang siap
Kos Jualan X
Untung Kasar (X)

(XX)

XX

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 58

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

ANALISIS TITIK PULANG MODAL (TPM)

Maksud Analisis Titik Pulang Modal (TPM)

´ Satu paras pengeluaran dimana perniagaan tidak mendapat keuntungan atau tidak
mengalami kerugian.

´ Dengan kata lain, jumlah hasil adalah sama dengan jumlah kos.
´ Andaian Titik Pulang Modal adalah seperti berikut:

• Jumlah kos terdiri daripada Kos Tetap dan Kos Berubah
• Perubahan hasil dan kos hanya berlaku disebabkan perubahan dalam

bilangan produk untuk dijual.
• Harga Jualan Seunit, Kos Berubah Seunit dan Kos Tetap adalah malar. (d)

Hanya sejenis produk dikeluarkan dan kesemuanya dijual.

Kegunaan Titik Menunjukkan jumlah keuntungan atau
Pulang Modal kerugian pada setiap peringkat jualan
Menentukan tahap volum jualan yang perlu
dikeluarkan bagi mengelakkan kerugian
Membantu pihak pengurusan membuat

perancangan dan kawalan

Kaedah Menentukan Titik Pulang Modal (TPM)

Kaedah Menentukan Titik
Pulang Modal (TPM)

Kaedah Margin Kaedah Graf
Caruman

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 59

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

i) Kaedah Margin Caruman Seunit (MCS)
• Bermaksud Lebihan Harga Jualan Seunit daripada Kos Berubah Seunit (Kos
Bahan L+ Kos Buruh L)

Margin Harga Kos
Caruman Jualan Berubah
Seunit Seunit
Seunit

• Membantu sesebuah perniagaan menampung Kos Tetap (sebab Kos Tetap
perlu ditanggung walaupun tiada pengeluaran) dan menyumbang/mencarum
kepada pendapatan operasi / keuntungan perniagaan

Untung Margin Kos
Caruman Tetap

Rugi Kos Margin
Tetap Caruman

• Rumus menghitung Titik Pulang Modal (TPM):

TPM (Unit Jumlah Kos Tetap
Keluaran) Margin Caruman Seunit

TPM (RM) Jumlah Kos Tetap Harga Jualan
Margin Caruman Seunit Seunit

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 60

1 Kos Berubah MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
2 Kos Berubah Seunit SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

Kos Berubah Seunit Rumus!!!

Kos Berubah Seunit = Kos Bahan Langsung + Kos Buruh Langsung
3 Jumlah Kos
4 Kos Tetap = Kos Bahan Langsung + Kos Buruh Langsung
5 Harga Jualan Seunit Unit Pengeluaran
6 Jumlah Hasil
7 Keuntungan Atau

Keuntungan = Jumlah Kos Berubah
8 Jumlah Pengeluaran Unit Pengeluaran
Atau

= Perubahan Kos
Perubahan Unit Pengeluaran

= Kos Tetap + Kos Berubah

= Jumlah Kos – Kos Berubah

= Jumlah Hasil
Unit Pengeluaran

= Harga Jualan Seunit x Jumlah Unit Pengeluaran

= Jumlah Hasil – Jumlah Kos
Atau

= [Unit Keluaran x MCS] – Kos Tetap

Kos Tetap + Untung Sasaran
=

Margin Caruman Seunit

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 61

MODUL RINGKAS PRINSIP PERAKAUNAN TINGKATAN 5
SEKOLAH DATO’ ABDUL RAZAK, SEREMBAN

ii) Graf Titik Pulang Modal

• Graf TPM menunjukkan hubungan antara kos, hasil dan untung pada pelbagai
tingkat pengeluaran. Persilangan antara garisan Jumlah Hasil dan Jumlah
Kos ialah TPM.

Kos / Hasil (RM)

Jumlah Hasil

Untung Jumlah Kos

RM12500 Titik Pulang Modal
( 6500 unit, RM12500)

Kos Tetap
Rugi

6500 Unit Pengeluaran

Jadual untuk mengira Jumlah Kos dan Jumlah Hasil bagi setiap paras unit keluaran
dan untuk melakar graf TPM:

Unit Kos Kos Berubah Jumlah Kos Jumlah Hasil
Pengeluaran Tetap (KB Seunit x UP) (Kos Tetap + Kos (UP x Harga Jualan

0 5000 0 x RM2.50= 0 Berubah) Seunit)

0+5000 = RM5000 0 X RM5 = 0

1000 5000 1000 x RM2.50= 2500 5000+2500=RM7500 1000 x RM5=RM5000

2000 5000 2000 x RM2.50= 5000 5000+5000=RM10000 2000 x RM5=RM10000

3000 5000 3000 x RM2.50= 7500 5000+7500=RM12500 3000 x RM5=RM15000

# SederapMemburuAkaun A+ | Cikgu Aishah 62