การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในรายวิชาสังคมศึกษาศาสนา และวัฒนธรรม เรื่องพระพุทธศาสนา โดยใช้เทคนิคการ จัดการเรียนรู้แบบจิ๊กซอว์

โครงการเสนอบัณฑติ นพิ นธ์

หวั ข้อเรื่อง การพัฒนาผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี นของนกั เรยี นระดับชั้นมธั ยมศึกษา
ปีท่ี 3 ในรายวชิ าสังคมศึกษาศาสนา และวฒั นธรรม
เรอ่ื งพระพทุ ธศาสนา โดยใช้เทคนคิ การ จัดการเรียนรแู้ บบจ๊กิ ซอว์
The development of academic achievement of 3rd grade
students in the subject of social studies, religion and
culture, on Buddhism , using Jigsaw learning management
techniques.

อาจารย์ นเิ ทศ อาจารยน์ ราธร สายเส็ง
อาจารยท์ ี่ปรึกษา รศ.ดร.วทิ ยา วิสูตรเรอื งเดช

เสนอโดย นายทินกร บงึ ออ้
รหัสประจำตวั 6321126042
หลักสตู ร ครุศาสตร์
สาขา สังคมศึกษา
ปีการศกึ ษา 2565

โครงการเสนอบัณฑิตนิพนธ3

หัวขอ& เรอ่ื ง การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนกั เรียนระดับชั้นมัธยมศึกษา
ปทA ่ี 3 ในรายวิชาสังคมศึกษาศาสนา และวัฒนธรรม
เร่ืองพระพทุ ธศาสนา โดยใชKเทคนคิ การ จดั การเรยี นรูKแบบจก๊ิ ซอวP
The development of academic achievement of 3rd grade
students in the subject of social studies, religion and
culture, on Buddhism , using Jigsaw learning management
techniques.

อาจารPยนิเทศ อาจารยPนราธร สายเส็ง
อาจารยทP ี่ปรึกษา รศ.ดร.วิทยา วิสตู รเรอื งเดช

เสนอโดย นายทินกร บึงอKอ

รหัสประจำตวั 6321126042
หลักสูตร ครศุ าสตรP
สาขา สงั คมศึกษา
ปก; ารศึกษา 2565

สารบัญ ก

สารบัญ หน#า
สารบญั ภาพ ก
สารบญั ตาราง ค
ง
บทท่ี
1 บทนำ 1
ความเป:นมาและความสำคัญของปญ@ หา 2
วตั ถุประสงคCของการวจิ ยั 2
สมมติฐานของการวิจยั 2
ขอบเขตของการวิจยั 3
นยิ ามศพั ทเC ฉพาะ 4
กรอบแนวคดิ ในการวิจัย 4
ประโยชนทC ไ่ี ดร# บั จากการวิจัย 6
6
2 เอกสารและงานวจิ ัยท่ีเกีย่ วข#อง 7
แนวคดิ ทฤษฎี หลกั การเก่ียวกบั (ลำดับสำคญั ของตวั แปร) 22
บริบทของหนXวยงาน
งานวจิ ัยที่เกยี่ วขอ# ง

สารบัญ (ตอ* ) ข

บทท่ี หน#า
3 วธิ กี ารดำเนินการวิจยั 23
ประชากรและกลมุX ตัวอยXาง 25
เครอื่ งมอื ท่ีใชใ# นการวิจัย 25
การเกบ็ ขอ# มูล 31
การวเิ คราะหขC #อมลู 32
บรรณานุกรม 34

สารบัญภาพ ค

ภาพที่ หน#า
1 กรอบแนวคิดในการทำวจิ ัย 5
2 กรอบแสดงขั้นตอนดำเนนิ การวิจัย 24

ง

สารบญั ตาราง หน#า
25
ตารางท่ี

1 แบบแผนการวจิ ยั แบบ One Group Pretest-Posttest Design

1

บทท่ี 1
บทนำ

1.ความเปน) มาและความสำคญั ของป5ญหา
การศึกษาเป)นรากฐานท่สี ำคัญทสี่ ุดประการหน่ึงของสงั คมไทยในป?จจุบัน และวชิ า

พระพุทธศาสนาเป)นวชิ าหน่งึ ในการเรยี นการสอนทั้งในระดับประถมศกึ ษาและมัธยมศึกษา
ถอื เป)นกลไกสำคัญในการพฒั นาคณุ ภาพคน

แตQจากผลสำรวจวิชาทน่ี กั เรยี นไมQอยากเรียนมากทสี่ ดุ พบวาQ วชิ า สังคมศึกษา ศาสนา
และวัฒนธรรม เป)นวิชาแรกๆ จากผลสำรวจของกรุงเทพโพล สำรวจนกั เรียนมัธยมศึกษาใน
เขตกรงุ เทพมหานคร เมอ่ื วนั ที่ 7-8 มกราคม 2552 พบวQาวิชาสงั คมศึกษาเปน) 5 อันดบั แรก
ของวิชาทน่ี ักเรยี นไมQชอบเรียนมากทส่ี ุด จากผลสำรวจความคดิ เห็นดังกลQาวสะทอ[ นใหเ[ หน็ วQา
มีนกั เรยี นอกี จำนวนมากทเ่ี รยี นอีกจำนวนมากท่เี รยี นในวิชา สงั คมศกึ ษา ศาสนาและ
วฒั นธรรม แบบไร[ความสุขในการเรียน จนสQงผลกระทบตQอผลการเรยี น

ดัง้ นัน้ ในการจดั กิจกรรมการเรียนการสอนควรมีรูปแบบทเ่ี รา[ ใจผเ[ู รียนให[ได[เรียนร[ดู [วย
ตนเอง โดยการจัดการเรียนการสอนและสภาพแวดลอ[ มทเี่ หมาะสมให[แกQผ[เู รยี นแตลQ ะคนได[
เรียนรู[ตามสภาพความแตกตาQ งระหวาQ งบคุ คลหรอื มีแลกเปลยี่ นความคดิ ตQางๆในช้นั เรียน โดย
การจัดรูปแบบการเรยี นการสอนโดยใชเ[ ทคนิค การจัดการเรียนร[ูแบบจิ๊กซอว_

นอกจากนก้ี ารจดั การเรียนการสอนโดยใช[เทคนคิ การจดั การเรียนรแู[ บบจ๊กิ ซอว_ ยงั
ชวQ ยกระตนุ[ ใหผ[ ู[เรียนแสดงความคดิ เห็นหาขอ[ สรุปความคดิ ของตน จากการเรียนท่ผี สมผสาร
กบั การทำกจิ กรรมตาQ งๆ ระหวาQ งการเรียนการสอน โดยสังเกตจากพฤติกรรมการทำงานและ
ผลงานท่ผี ูเ[ รียนสรา[ งข้ึน

แนวคิดดังกลาQ ว ผว[ู จิ ัยจงึ มีความสนใจทีจ่ ะนำ การจดั รูปแบบการเรยี นการสอนโดยใช[
เทคนคิ การจัดการเรียนร[ูแบบจกิ๊ ซอว_ มาใชใ[ นการสอนสังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
เพอื่ พฒั นาผมสัมฤทธท์ิ างการเรยี นและการสงQ เสริมความสามารถในการคดิ อยาQ งมีเหตผุ ลของ

2

ผ[เู รียนใหม[ ีประสิทธภิ าพยง่ิ ขึน้

2.วตั ถปุ ระสงคข= องการวจิ ยั
2.1.เพือ่ พฒั นาผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี นวชิ าสงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม เรอื่ ง

พระพุทธศาสนา ของนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปdท่ี 3
2.2.เพื่อเปรียบเทียบผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียนวิชาพระพุทธศาสนา โดยอาศยั

แบบทดสอบกอQ นเรยี นและแบบทดสอบหลังเรียน

3.สมมุตติฐานของการวิจัย
3.1.นกั เรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปdที่ 3 ที่เรียนวิชาสงั คมศึกษา เร่อื งพระพทุ ธศาสนาโดยใช[

เทคนิคการจดั การเรียนรแู[ บบจิ๊กซอว_

4.ขอบเขตของการวจิ ยั

ประชากรและกล*มุ ตัวอยา* ง
ประชากร เปน) นกั เรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปท4 ี่ 3 กำลังศึกษาในภาคเรียนท่ี 1 ปก4 ารศึกษา 2566
โรงเรียนเตรยี มอุดมศึกษาพัฒนาการ รชั ดา จำนวน 12 หLอง รวมท้งั สน้ิ 586 คน
กลมPุ ตัวอยาP ง เป)นนักเรียนชัน้ มัธยมศกึ ษาป4ท่ี 3 กำลงั ศกึ ษาในภาคเรยี นท่ี 1 ปก4 ารศึกษา 2566
โรงเรยี นเตรยี มอดุ มศกึ ษาพฒั นาการ รชั ดา หLอง 3/5 จำนวน 46 คน และวิธีการสมPุ กลุมP ตัวอยาP ง Cluster
Sampling

ตวั แปรทีศ่ ึกษา
ตัวแปรอสิ ระ ไดแL กP เทคนคิ การจัดการเรยี นรแLู บบจก๊ิ ซอวg

ตวั แปรตาม ไดLแกP ผลสมั ฤทธท์ิ างการเรยี น

3

เนอ้ื หา

1.งานวิจยั เร่ืองนใี้ ชเL น้อื หาตามหลกั สตู รแกนกลางในรายวิชา สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
หนวP ยการเรยี นรทLู ี่ 3 เร่ืองพระพทุ ธศาสนา ของนักเรยี นระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปท4 ี่ 3

2.โดยใชวL ิธีการสอนโดยใชเL ทคนคิ การจัดการเรยี นรแLู บบจ๊กิ ซอวg
ระยะเวลา
ระยะเวลาดำเนนิ การภาคเรียนท่ี 2 ตั้งแตวP ันที่ 4 มกราคม 2566 ถงึ วันที่ 30 มกราคม 2556

ประโยชน=ท่ีไดMรบั จากการวิจยั
1.แนวทางการจัดการเรียนร[ูของนกเรยี นเพ่ือพฒั นาผลสัมฤทธทิ์ างการศกึ ษาใหด[ ขี ้นึ

และสงู ขึ้น
2.นำไปพฒั นาแผนการจัดการเรียนร[ูในกลุQมสาระการเรยี นสังคมศึกษา ศาสนาและ

วฒั นธรรม ในแขนงวชิ าพระพทุ ธศาสนา ในระดบั ชนั้ อ่ืน ๆ

นิยามศพั ท=เฉพาะ

1.ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น หมายถึง ระดบั ความสำเรจ็ ทไ่ี ดจ[ ากความสามารถทาง
รQางกายหรอื สมอง ซึง่ อาจพจิ ารณาได[จากคะแนนที่กำหนดให[ หรอื คะแนนท่ไี ดจ[ ากงานที่
ผส[ู อนมอบให[ หรือทัง้ สอง องคป_ ระกอบทม่ี คี วามสัมพนั ธก_ บั ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น ในการ
วิจยั ครง้ั นี้ คอื ผลคะแนนหลังการเรียนทสี่ งู ขึน้ จาก คะแนนทดสอบกQอนการเรียน

2.เทคนคิ การจดั การเรยี นรูแM บบจก๊ิ ซอว= หมายถึง การเรียนรแู[ บบจิ๊กซอว_ (Jigsaw)
เป)นเทคนิคการสอนทีก่ ระตุ[นให[ผเู[ รียนมีสQวนรวQ มในการเรียนร[ู รับผดิ ชอบตQอการเรยี นรูข[ อง
ตนเอง รับผดิ ชอบตQอบทบาทหนา[ ท่ีท่ีได[รับมอบหมายจากกลมQุ และกระตุน[ ให[ผเู[ รยี นนำความร[ู
ความเขา[ ใจเกีย่ วกบั เน้ือหาท่ไี ดเ[ รยี นร[ขู องตนเองมาถQายทอดและเช่ือมตอQ กบั สมาชิกคนอ่ืนๆ
ในกลQมุ จนกลายเปน) องคค_ วามรทู[ ีค่ รบถ[วนและหลากหลายมุมมอง

4

3.การประเมนิ ผลสมั ฤทธิ์ หมายถึง เป)นการประเมนิ ท่พี ิจารณาจากผลการปฏิบัติ
ราชการทเ่ี กิดขน้ึ จรงิ ในรอบการประเมินวาQ ไดต[ ามคQาเปาo หมาย (Goals) มากนอ[ ยเพียงใด ทง้ั น้ี
ผูป[ ฏบิ ัติท่สี ามารถ ปฏบิ ัตงิ านไดผ[ ลท่ีดีเม่อื เทยี บกับคQาเปoาหมายจะได[รบั คะแนนการ
ประเมินผลสัมฤทธ์ิสูงกวQาผปู[ ฏิบัตทิ ่ปี ฏิบัติไดผ[ ลที่ ด[อยกวาQ

กรอบแนวคดิ การวิจัย
การวิจยั ครงั้ นี้ เป)นการศึกษาผลสัมฤทธทิ์ างการเรยี น เรอ่ื ง พระพุทธศาสนา ของ

นกั เรยี นชั้นมัธยมศกึ ปทd ี่ 1 โรงเรยี นเตรียมอดุ มศึกษาพัฒนาการ รชั ดา จากการเรียนร[ูโดยใช[
เทคนคิ จิกซอว_

การเรยี นรู[แบบจกิ๊ ซอว_ (Jigsaw) เป)นเทคนคิ การสอนท่กี ระตน[ุ ใหผ[ เ[ู รียนมีสQวนรวQ มในการ
เรยี นร[ู รบั ผดิ ชอบตQอการเรยี นรู[ของตนเอง รับผดิ ชอบตอQ บทบาทหน[าทีท่ ่ไี ด[รบั มอบหมายจาก
กลมุQ และกระตุ[นให[ผู[เรยี นนำความรค[ู วามเข[าใจเกี่ยวกบั เน้อื หาทไ่ี ด[เรยี นรข[ู องตนเองมา
ถาQ ยทอดและเชอื่ มตQอกับสมาชิกคนอนื่ ๆ ในกลQมุ จนกลายเป)นองคค_ วามรู[ทคี่ รบถ[วนและ
หลากหลายมุมมอง
ชQวยใหผ[ ู[เรยี นกระตือรือรน[ ในการเรยี นรแ[ู ละรวQ มกิจกรรมของกลQมุ เอาใจใสตQ อQ หน[าท่ีของ
ตนเองและผลสำเรจ็ ของสวQ นรวม ชQวยฝกt ทกั ษะทางสงั คม การเปน) ผนู[ ำผตู[ ามในกลQุมผ[รู วQ มงาน
ทีค่ [นุ เคยและไมQคนุ[ เคย รวมทง้ั ได[ฝกt ทักษะการสื่อสาร โดยเฉพาะการถQายทอดเนอ้ื หาตาม
หลักการและการยกตัวอยQางประกอบเพ่ือใหผ[ อ[ู ื่นเขา[ ใจเน้ือหาท่ีกำลงั ถาQ ยทอดไดม[ ากข้นึ การ
แก[ไขปญ? หาเฉพาะหน[าและการสร[างสรรคผ_ ลงานรวQ มกันเป)นกลุมQ ทำใหผ[ [เู รยี นมคี วามเชอ่ื มั่น
ในตนเองและไวว[ างใจผู[อืน่

5

ตวั แปรอสิ ระ ตวั แปรตาม

การจดั การเรียนรู้โดยใช้ ผลสมั ฤทธ>ิทางการเรียนเรืAอง
เทคนิคจ3ิกซอว์ พระพทุ ธศาสนา จากการจดั
การเรียนรู้โดยใชเ้ ทคนิคจิ3กซอว์

ภาพประกอบที่ 1 กรอบแนวคิดในการทำวจิ ยั

6

บทท่ี 2
เอกสารและงานวิจัยท่เี กย่ี วขอ: ง

การวจิ ยั เรือ่ ง ผลการใช[เทคนคิ การสอนแบบจิ๊กซอว_ เพ่ือสงQ เสริมผลสัมฤทธ์ิทางการ
เรียนในรายวชิ าสงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ของนกั เรียนชั้นมัธยมศึกษาปทd ี่ 3 ผวู[ ิจยั ได[
ศกึ ษาเอกสารและงานงานวิจยั ท่เี กีย่ วขอ[ ง และได[เสนอตามหวั ขอ[ ดงั น้ี

1. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี น
1.1 ความหมายของผลสัมฤทธิท์ างการเรยี น
1.2 ลักษณะของผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น
1.3 องค_ประกอบของผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน
1.4 วิธกี ารวัดผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี น

2.การจัดการเรยี นรู[แบบรQวมมอื โดยใชเ[ ทคนคิ จิก๊ ซอว_
2.1 การจัดการเรยี นรู[แบบรวQ มมือ
2.2 รปู แบบการสอนเทคนิคจ๊ิกซอว_

3.หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551
3.1 วสิ ัยทัศน_
3.2 หลกั การ
3.3 จุดหมาย
3.4 สมรรถนะของสำคัญของผเู[ รยี น
3.5 คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค_
3.6 กลQมุ สาระการเรยี นร[ู
3.7 กลมQุ สาระการเรียนร[สู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม (ศาสนา ศลี ธรรม

จรยิ ธรรม)

7

4.งานวจิ ยั ทีเ่ กี่ยวขอ[ ง

เอกสารที่เกย่ี วกับผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียน
1.ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียน
ในการจดั การเรียนการสอนเพื่อให[เกิดประสิทธิภาพทด่ี นี น้ั มคี วามจำเป)นอยาQ งย่ิงท่ี

จะต[องมกี ารวัดผล สัมฤทธิ์ทางการเรยี น เพราะเป)นข[อมลู พน้ื ฐานที่ทำให[ผูส[ อน ทราบถงึ
ระดับพื้นฐานความร[ขู องผเ[ู รียนวาQ มี มากนอ[ ยเพยี งใด รวมถึงทราบพฒั นาการในการเรียนรู[
ของผ[ูเรียน เพอ่ื ท่ีผูส[ อนจะได[ใหค[ วามชQวยเหลอื และ จดั สภาพการเรยี นการสอนใหเ[ กิด
คณุ ภาพเหมาะสมกับผเู[ รยี นมากยงิ่ ขน้ึ

1.1ความหมายของผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียน
กระทรวงศึกษาธกิ าร (2521, หน[า 42) ไดใ[ หค[ วามหมายของผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน
วQา หมายถงึ คะแนนเฉลี่ยสะสม (GPA) ของนักเรียน และแบงQ ระดับของผลสัมฤทธท์ิ างการ
เรียนไว[ ดังน้ี
คะแนนเฉลย่ี สะสมตำ่ หมายถึง ไดค[ ะแนนเฉล่ยี ตำ่ กวQา 2.00
คะนนเฉล่ียสะสมปานกลาง หมายถึง ได[คะแนนเฉลยี่ ตงั้ แตQ 2.00-2.50
คะแนนเฉล่ยี สะสมสูง หมายถงึ ไดค[ ะแนนเฉลี่ยตัง้ แตQ 2.50 ข้ึนไป
พรทพิ ย_ ถาวรจักร_ (2525 หนา[ ) ทีศ่ กึ ษาจากแนวคดิ ของ Anne Anauts พบวQา
ผลสมั ฤทธ์ิ ทางการเรียนมีความสัมพันธก_ บั องคป_ ระกอบใหญQ 2 ประการคอื องค_ประกอบ
ทางดา[ นสตปิ ?ญญา กับ องค_ประกอบที่ไมQใชสQ ติปญ? ญา องคป_ ระกอบทางด[านสติป?ญญาเปน)
องคป_ ระกอบสำคญั สQวนหน่งึ ทม่ี ีผลตQอ สัมฤทธ์ิผลทางการเรียน และเปน) ความสามารถด[าน
การคดิ ของบคุ คลอันเป)นผลมาจากการสะสมของ ประสบการณต_ Qาง ๆ ได[แกQ สมรรถภาพทาง
สมอง ความคดิ สรา[ งสรรค_ ความถนดั ทางการเรียน สวQ น องคป_ ระกอบที่ไมใQ ชสQ ติปญ? ญา ไดแ[ กQ

8

องคป_ ระกอบทางด[านเศรษฐกิจ แรงจงู ใจในการเรยี น การปรับตัว ในสงั คม สภาพครอบครัว
ทศั นคติตQอวชิ า เป)นตน[

พวงแกว[ โดยรานนท_ (2530) กลาQ ววาQ ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น คือ ความร[ู ความ
เขา[ ใจ ความสามารถ และลักษณะทางวชิ าการ รวมท้ังสมรรถภาพทางสมองดา[ นตQาง ๆ เชนQ
ระดับสตปิ ญ? ญา การคดิ การแก[ป?ญหาตาQ ง ๆ ของเดก็ ซึ่งแสดงใหเ[ ห็นดว[ ยคะแนนท่ีไดร[ บั จาก
แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ิ ทางการเรยี นหรือการรายงานทั้งเขียนและพูด การทำงานทีไ่ ด[รับ
มองหมาย ตลอดจนการทำการบ[านในแตQ ละวชิ าเฉพาะชน้ั เรียน ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนของ
นักเรยี นจึงได[จากผลสมั ฤทธิ์รายวชิ า ซ่งึ ยานมที ง้ั ดมี าก ดี ปานกลาง หรือระดับต่ำ

Good (1973, p.7) ได[ให[ความหมายของผลสัมฤทธิ์ (Achievement) วาQ หมายถงึ
ความสำเร็จ (Accomplishment) ความคลQองแคลวQ ความชานาท ในการใชท[ กั ษะหรือการ
ประยุกตใ_ ชค[ วามรต[ู Qางๆ สวQ นผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน (Academic Achievement) หมายถึง
ความร[ูหรอื ทกั ษะอันเกดิ จากการเรียนรใู[ นวชิ าตาQ งๆ ทไี่ ดเ[ รยี น มาแลว[ ซึ่งได[จากผลการ
ทดสอบของครูผส[ู อน หรอื ผู[รบั ผิดชอบในการสอนหรือท้ังสองอยQางรวมกัน

กลาQ วโดยสรปุ ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น คือความร[ู ความเขา[ ใจ และความสามารถใน
ด[านการเรยี นของผู[เรยี นแตลQ ะบคุ คล วQาได[เข[าใจขอ[ มูลจาการกจิ กรรมวธิ กี ารสอนไปมากน[อย
เทาQ ใด และเป)นผลลพั ทธ์ใิ นการวดั และประเมนิ ผลได[
1.2 ลกั ษณะผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียน

ลักษณะของผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน ลักษณะของผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นมีหลาย
ลักษณะ โดยจะกลQาวถงึ 2 ด[าน ดังนี้ (กุทมุ พร จามรมาน, 2535 อ[างถึงใน วนิดา ตีแปoน,
2553 : 22)

1) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี นด[านสมอง จำแนกเป)น 6 ระดับ ดังน้ี
(1) ผลสมั ฤทธิ์ด[านความจํา เป)นสง่ิ ทสี่ ำคญั ทางการเรยี น ความจาํ เป)นตัว เสรมิ

ให[เกิดความรู[ความสามารถในการเรยี น ความจำเปน) ผลสัมฤทธพ์ิ นื้ ฐานกQอนการแสดง
ความสามารถในระดับสงู ขึ้น

9

(2) ผลสมั ฤทธ์ิดา[ นความเขา[ ใจ เป)นการแสดงความสามารถในระดับสูง ข้นึ กวาQ
ความจาํ

(3) ผลสัมฤทธิด์ า[ นการนำไปใช[เป)นการนำความรู[ทีไ่ ดเ[ รียนไปแล[วไปใช[ ใน
สถานการณอ_ ื่นทีเ่ กิดขึ้น ซ่ึงเปน) การบรรลจุ ุดมุงQ หมายของการนำไปใช[

(4) ผลสมั ฤทธดิ์ า[ นการวเิ คราะห_ เป)นการแยกแยะเน้ือหาใหเ[ ป)นสQวนยอQ ย แล[ว
ระบุสวQ นยQอยกับสวQ นยอQ ย หรือสวQ นยQอยกบั สQวนใหญQ

(5) ผลสัมฤทธิ์ด[านการสงั เคราะห_ เป)นการนำส่ิงที่วเิ คราะห_มาผสมผสาน เป)น
เรื่องใหมQ

(6) ผลสัมฤทธด์ิ [านการประเมนิ ความสามารถในดา[ นการประเมนิ เพ่ือให[ ได[
คุณคQาบางอยาQ ง ถือวQาเปน) ขัน้ สดุ ทา[ ยของการพฒั นาทางสงั คมของผ[ูเรยี น กลQาวโดย
สรุปผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นดา[ นสมองขน้ึ อยูQความสามารถ ทักษะและประสบการณ_
ของผเ[ู รยี นแตQละบุคคลซึ่งมผี ลตQอการเรียนร[ู ไดแ[ กQ ความจํา ความเขา[ ใจ การ นำไปใช[
การวิเคราะห_ การสังเคราะห_ และการประเมนิ ผล
2) ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนดา[ นจิตใจ เปน) สงิ่ ทเ่ี ป)นนามธรรมและมีขอบเขต กว[างมาก
ตง้ั แตกQ ารรับร[จู นถึงความพึงพอใจในคณุ คQา แบงQ ยอQ ยเปน) 5 ระดับ ดงั น้ี

(1) ขนั้ การรับร[ู เปน) ระดับตำ่ หมายถึง การท่บี ุคคลแตQละคนเปด‰ ใจอยาก รบั ร[ู
วาQ เกดิ อะไรขึน้ ภายนอกบ[าง คือการรูต[ วั และการตัง้ ใจรบั ร[เู พ่มิ

(2) ข้ันการตอบสนอง เปน) ขนั้ ทนี่ ักเรียนได[แสดงตอบตQอคน สิ่งของและ
ปรากฏการณ_ (3) ขั้นตอนแสดงคุณคาQ เป)นขนั้ ทมี่ กี ารรับร[ูคณุ คาQ
(4) ขั้นการสร[างมโนทศั น_ของคณุ คาQ เปน) ขั้นการสรา[ งความเขา[ ใจ
(5) ขั้นการแสดงลักษณะ เป)นขั้นการแสดงบุคลิกนิสัยของบุคคลเหลาQ นนั้
ออกมา
กลาQ วโดยสรปุ ลกั ษณะผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น หมายถึงการรบั ร[ูของผู[เรยี นแตQละ
บคุ คลซง่ึ มผี ลตอQ การเรียนร[ู และแสดงออกมาแตกตQางกันไปของแตลQ ะบคุ คล โดยมผี ลตอQ

10

ความจำ ความเขา[ ใจ ความเขา[ ใจ การนำไปใช[ การวเิ คราะห_ การสังเคราะห_ และการ
ประเมินผล

1.3 องคป= ระกอบของผลสัมฤทธิท์ างการเรียน
Anastasi (อ[างถึงใน ขนษิ ฐา บุญภกั ด,ี 2552 : 8) ได[กลาQ ววQาผ[ูเรยี นจะประสบ
ความสำเร็จทางการศึกษาได[ดีเพียงใดน้ันขน้ึ อยกQู บั องค_ประกอบดงั ตอQ ไปน้ี
(1) องคป_ ระกอบดา[ นสติปญ? ญา (Intellectual-Factor) เปน) ความสามารถใน
การคิดของบคุ คล อนั เป)นผลมาจากการสะสมของประสบการณต_ าQ ง ๆ รวมถึง
ความสามารถทต่ี ิดตวั มาแตกQ ำเนดิ โดยความสามารถเหลQานีว้ ัดไดห[ ลายแบบ เชQน วัด
ความถนัดทางการเรียน ความคดิ สร[างสรรค_ ความสามารถในการแก[ปญ? หา
สมรรถภาพทางสมอง เปน) ตน[ ซงึ่ องคป_ ระกอบดา[ น สตปิ ?ญญาใหมทQ มี่ ผี ลสมั ฤทธิ์
ทางการเรียน
2) องคป_ ระกอบที่ไมใQ ชQทางด[านสติป?ญญา (Non Intellectual-Factor) เชนQ
เพศ อายุ แผนการเรียน อนั ดับการเลือก รายไดข[ องบิดามารดา นิสยั ในการเรยี น เจต
คติในการเรียน ตลอดจนสภาพแวดล[อมของสถานศกึ ษา เป)นต[น กมั ปนาท ศรเี ช้ือ
(2550 อา[ งถึงในขนษิ ฐา บญุ ภักด,ี 2552 : 8) ได[กลQาววาQ ผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น มี
องคป_ ระกอบ 2 ประการ ได[แกQ
1) องคป_ ระกอบทางด[านสติปญ? ญา
2) องคป_ ระกอบทีม่ ิได[เกยี่ วข[องกับสติปญ? ญา ผอ[ู ำนวยการค[นควา[ เรื่องเดก็ แหงQ
มหาวิทยาลยั แมรี่แลนด_ สหรฐั อเมรกิ า ได[ สรุปถึงองคป_ ระกอบทีม่ ีอทิ ธิพลตQอ
ผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนโดยเฉพาะในดา[ นท่ีมิไดเ[ กี่ยวขอ[ งกบั สตปิ ?ญญา ไว[ดังน้ี
1) องคป_ ระกอบทางด[านรQางกาย (Physical Factors) ได[แกQ อัตราการ
เจรญิ เตบิ โต สขุ ภาพรQางกาย ขอ[ บกพรอQ งทางรQางกาย และลกั ษณะทางรQางกาย

11

2) องค_ประกอบทางด[านความรู[ (Love Factors) ได[แกQ ความสมั พันธ_ของบดิ า
มารดา ความสัมพันธ_ของบดิ ากับลูก ความสมั พนั ธร_ ะหวQางลูก ๆ และความสมั พันธ_
ระหวQางสมาชกิ ในครอบครัว

3) องค_ประกอบทางวฒั นธรรมและสังคม (Cultural and Socialization
Factors) ได[แกQ ขนบธรรมเนยี มประเพณี ความเป)นอยQูของครอบครัว สภาพแวดล[อม
ทางบ[าน การ อบรมเลี้ยงดแู ละฐานะเศรษฐกิจทางบ[าน

4) องค_ประกอบทางความสมั พนั ธ_ในหมQูเดียวกัน (Peer Group Factors)
ได[แกQ ความสัมพันธข_ องนกั เรียนกับเพือ่ นวัยเดียวกัน ทั้งทางบ[านและทางโรงเรยี น
Title- Chapter2

5) องคป_ ระกอบทางการพฒั นาตนเอง (Self Development Factors) ไดแ[ กQ
สติป?ญญา ความสนใจ ทศั นคติของนกั เรียนตอQ การเรยี น

6) องค_ประกอบทางการปรับตวั (Self-Adjustment Factors) ไดแ[ กQ ป?ญหา
การ ปรับตัว การแสดงออกทางอารมณ_

เหน็ ไดว[ Qาองค_ประกอบทางด[านท่ไี มQได[เกีย่ วขอ[ งกับสติปญ? ญามอี ทิ ธพิ ลตQอ
ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น ซง่ึ มีอยูQหลายประการท้ังทีอ่ ยภQู ายในตวั ผเ[ู รียนและทีเ่ กดิ จาก
สภาพแวดลอ[ ม ภายนอก ซึ่งบางองค_ประกอบจะสงQ เสรมิ การเรยี นร[ู บางองค_ประกอบ
อาจเป)นอุปสรรคในการเรียนรู[ (ขนษิ ฐา บุญภกั ด,ี 2552-19)

บญุ ชม ศรีสะอาด (2524 อ[างถึงใน สมุ าลี สกิ เสน, 2541) ไดก[ ลาQ วถึง
องคป_ ระกอบท่ีมีผลตQอการเรยี นรูข[ องผเ[ู รยี น ดงั นี้

1) ด[านพ้ืนความรูเ[ ดิมของผเ[ู รยี น เชQน ความรเ[ู ดมิ เก่ยี วกบั รายวิชา คะแนน อบ
จบของการศึกษาในอดีต เป)นต[น

2) ด[านสถานภาพท่ัวไปของนกั ศกึ ษา เชQน คณุ ลักษณะของนักศึกษา ฐานะ
Title Chap เศรษฐกจิ และสังคมของครอบครวั ของนกั ศกึ ษา เปน) ต[น

3) เจตคติของนักศึกษาท่ีมีตอQ การเรยี นการสอน
4) เจตคติของนักศกึ ษาท่ีมตี อQ รายวิชา

12

5) ด[านลกั ษณะกิจกรรมนอกช้ันเรียนของนกั ศกึ ษา
6) ดา[ นพฤติกรรมการสอนของผสู[ อนตามการรับร[ขู องผเ[ู รยี น เชนQ การชี้แนะ
การมสี QวนรวQ ม การชมเชย หรอื ให[รางวลั และการมอบหมายงานให[นกั ศกึ ษาทำ เป)น
ต[น
กลQาวโดยสรุป ผเ[ู รยี นจะประสบความสำเรจ็ ในการเรียนประกอบดว[ ย
องคป_ ระกอบทางด[านสตปิ ญ? ญา ซึ่งไดแ[ กQ ความรค[ู วามสามารถของแตQละบุคคลทีไ่ ด[
จากการสะสมประสบการณ_และระดบั สตปิ ญ? ญาทไี่ ดม[ า แตQกำเนิด และองค_ประกอบท่ี
ไมไQ ดเ[ กย่ี วข[องกับระดบั สติป?ญญา ซึ่งมอี ยQูภายในตัวผ[เู รยี นหรอื อาจ เกดิ จาก
สภาพแวดลอ[ มภายนอกกไ็ ด[

1.4 วิธกี ารวดั ผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี น
วนิดา ดแี ปนo (2553 : 24) ไดก[ ลQาววาQ การวดั และการประเมินผลการเรียน คือ

กระบวนการตรวจสอบผ[เู รยี นวาQ ไดพ[ ัฒนาไปถงึ จดุ หมายปลายทางของหลกั สตู รและมี
คุณลักษณะท่ี พึงประสงค_เป)นไปตามทกี่ ำหนดหรือไมQ รวมท้งั เป)นส่ิงท่ที ำใหท[ ราบวQาผูเ[ รียน
เรยี นรูไ[ ดอ[ ยาQ งมี ประสิทธภิ าพมากนอ[ ยเพยี งใด โดยการวัดและการประเมินผลการเรียนมี
จดุ ประสงคค_ ือ การจดั ตำแหนQงเพือ่ เป)นการวดั วQาผเ[ู รยี นแตลQ ะคนมีความรูห[ รอื ทกั ษะเพียงพอ
หรอื ไมQ ซึ่งจะทำใหท[ ราบ จุดเดQนจดุ ดอ[ ยของผ[เู รียนเป)นการประเมนิ พฒั นาการของเด็ก แล[ว
นำไปทำนายเพอ่ื เปน) การแนะ แนวทางในการประกอบอาชีพหรือศึกษาตอQ นำไปประเมินคาQ
ซ่ึงจะกระทำเมื่อการสอนส้ินสดุ ลง

การวดั ผลสัมฤทธิท์ างการเรยี น พชิ ิต ฤทธ์ิจรูญ (2545 : 95) ได[กลQาววาQ เครอ่ื งมอื วัด
ผลสัมฤทธท์ิ างการเรียน ได[แกQ แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ิ (Achievement test) ซึ่งนัก วดั ผล
และนกั การศกึ ษา มกี ารเรยี กชอ่ื แตกตาQ งกัน เชนQ แบบทดสอบความสัมฤทธ์ิ แบบทดสอบ
ผลสมั ฤทธ์ิ หรอื แบบสอบผลสัมฤทธ์ิ โดยแบบวัดผลสัมฤทธิ์เปน) แบบทดสอบท่ใี ชว[ ดั ความรู[
ทักษะและความสามารถทางวิชาการที่ผเ[ู รียนไดเ[ รียนรมู[ าแล[ววQาบรรลผุ ลตามวตั ถุประสงค_ท่ี
กำหนด ไว[เพยี งใด ซง่ึ ได[แบงQ ประเภทของแบบวัดผลสมั ฤทธิ์ออกเปน) 2 ประเภท ดังนี้

13

1) แบบทดสอบทค่ี รสู ร[างข้นึ เอง เป)นแบบทดสอบท่มี Qงุ วดั ผลสมั ฤทธข์ิ องผู[เรียน เฉพาะ
กลQมุ ทส่ี อน เป)นแบบทดสอบทีผ่ ส[ู อนสรา[ งขึน้ ใชก[ นั โดยทั่วไปในสถานศึกษา มีลักษณะ
เปน) แบบทดสอบขอ[ เขียน ซ่งึ แบQงออกไดเ[ ป)น 2 ประเภท ดังนี้

(1) แบบทดสอบอัตนยั เป)นแบบทดสอบทีก่ ำหนดคำถามหรือปญ? หาให[ แลว[
ให[ผูต[ อนเขียนโดยแสดงความร[ู ความคิด เจตคติ ไดอ[ ยาQ งเต็มท่ี

(2) แบบทดสอบปรนยั หรอื แบบใหต[ อบสัน้ ๆ เปน) แบบทดสอบที่ กำหนดให[
ผู[สอบเขียนตอบสน้ั ๆ หรอื มคี ำตอบใหเ[ ลือกแบบจำกัดคำตอบ ผต[ู อบไมมQ ีโอกาสแสดง
ความร[ู ความคดิ ได[อยาQ งกวา[ งขวางเหมอื นแบบทดสอบอตั นยั แบบทดสอบชนดิ นี้แบQง
ออกเป)น 4 แบบ คอื แบบทดสอบถูก-ผิด แบบทดสอบเดมิ คา[ แบบทดสอบจบั คQู และ
แบบทดสอบเลือกคอน
2) แบบทดสอบมาตรฐาน เป)นแบบทดสอบทมี่ ุQงวัดผลสมั ฤทธขิ์ องผเ[ู รยี นทว่ั ๆ ไป ซึ่ง
สรา[ งโดยผูเ[ ชย่ี วชาญ มีการวิเคราะห_และปรับปรงุ อยาQ งดจี นมีคุณภาพ และได[มาตรฐาน
ไพศาล หวังพานชิ (2526 อ[างถงึ ใน ขนษิ ฐา บญุ ภกั ด,ี 2552 - 9) กลQาววาQ การวัด
ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียนเป)นการตรวจสอบระดบั ความสามารถหรือความสำเรจ็ ในการเรียน
ของแตQ ละบุคคล ซึง่ สามารถวัดได[ 2 แบบตามจุดมงQุ หมายและลักษณะวชิ าที่สอบ ดังนี้
1. พระวดั ด[านปฏบิ ตั ิ เปน) การตรวจสอบระดบั ความสามารถในการปฏิบัติ หรือทกั ษะ
ของผเู[ รยี น โดยมQงุ เนน[ ใหผ[ ูเ[ รยี นไดแ[ สดงความสามารถดังกลQาวในรูปการกระทำจริงให[ ออกมา
เปน) ผลงานได[โดยใช[ขอ[ สอบภาคปฏบิ ัติ
2. การวดั ดา[ นเนื้อหา เปน) การตรวจสอบความสามารถเกี่ยวกับเนือ้ หาวชิ าอันเป)น
ประสบการณก_ ารเรียนร[ูของผ[เู รียน รวมถึงพฤตกิ รรมความสามารถในด[านตาQ ง ๆ สามารถวัด
ไดโ[ ดย ใช[ขอ[ สอบสำหรับวัดผลสัมฤทธ์ิ
นอกจากนผ้ี ลสัมฤทธทิ์ างการเรียนอาจได[มาจากกระบวนการท่ไี มตQ [องอาศัยการ
ทดสอบท่เี รยี กวาQ Nontesting Procedures เชQน การสังเกต หรอื ตรวจการบา[ น หรอื อาจอยQู
ในรปู ของ การท่ไี ดม[ าจากการเรยี น หรืออกี วธิ ีหน่ึงอาจวัดผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียนด[วยแบบวัด
ผลสัมฤทธิ์ ทางการเรยี นทวั่ ไป ซง่ึ มกั อยูQในรูปแบบของเกรดท่ไี ดจ[ ากการเรียนเนื่องจากไดผ[ ลท่ี

14

เชื่อถอื ได[ มากกวาQ อยQางน[อยกQอนทีจ่ ะทำการประเมินผลการเรยี นของผ[ูเรยี น ผูส[ อนจะต[อง
พิจารณา องคป_ ระกอบอืน่ ๆ จึงดีกวQาการแสดงขนาดความสำเรจ็ หรอื ความล[มเหลวจากการ
ทดสอบนักเรียน ด[วยแบบวดั ผลสมั ฤทธท์ิ างการเรยี นทว่ั ๆ ไปเพียงคร้ังเดียว (สุดฤทัย ศรี
ปรชี า, 2550 อ[างถงึ ใน นิษฐา บญุ ภักด,ี 2552 : 10)

กลQาวโดยสรุป การวดั ผลสัมฤทธิท์ างการเรยี น คอื แบบดทดสอบผลสัมฤทธิ์ และไมไQ ด[
ใชแ[ บบทดสอบผลสมั ฤทธิ์ มาจาการสังเกต การตรวจการบ[านทไ่ี ดร[ ับมอบหมาย หรอื ผลการ
เรยี นของวิชานน้ั ๆ โดยจะมาในรูปแบบเกรดเฉลี่ย

1.การจดั การเรียนรแูM บบร[วมมอื
การจัดการเรยี นรูแ[ บบรวQ มมอื นน้ั มีหลายเทคนคิ ผู[สอนควรพจิ ารณาเลือกเทคนคิ ใน
จัดการ เรยี นร[ใู ห[เหมาะสมกบั เนื้อหาและจดุ ประสงคข_ องการจัดการเรียนการสอนในแตลQ ะ
วชิ า มผี กู[ ลาQ วถึง เทคนิคการจดั การเรยี นแบบรQวมมอื ไวด[ งั น้ี
วฒั นาพร ระงับทกุ ข_ (2542: 36-40) เสนอเทคนคิ การเรียนแบบรQวมมือ 2 เทคนิค
ดงั น้ี
1. Jigsaw I เปน) เทคนคิ ทพี่ ัฒนาข้ึนเพอื่ สQงเสริมความรQวมมอื และถQายทอดความรู[
ระหวQาง เพอื่ นในกลQุม เทคนคิ นีน้ ิยมใช[ในวชิ าที่ต[องเรยี นเนื้อหาจากตำราเรยี น (เชQน สงั คม
ศกึ ษา ภาษาไทย)

1.1 ครูแบงQ เน้ือหาท่จี ะเรยี นออกเป)นหวั ข[อยอQ ยๆ ให[เทาQ กับจำนวนสมาชกิ
1.2 จดั กลุมQ ผู[เรยี นโดยให[มคี วามสามารถคละกนั ซง่ึ เรยี กวQา “กลมุQ บ[าน”
(Home Group) แล[วมอบหมายให[สมาชกิ แตลQ ะคนศกึ ษาหัวข[อที่ตQางกนั
1.3 ผเ[ู รียนท่ไี ดร[ ับหวั ข[อเดยี วกนั จากแตลQ ะกลุมQ มานงั่ ดว[ ยกนั เพ่อื ทำงานและ
ศึกษา รQวมกันในหวั ขอ[ ดงั กลาQ ว เรยี กวQา “กลมุQ ผเ[ู ชี่ยวชาญ” (Expert Groups)
1.4 สมาชกิ แตQละคนออกจากกลุมQ ผูเ[ ชีย่ วชาญกลบั ไปกลQุมเดิมของตนผลดั กัด
อธบิ ายเพือ่ ถQายทอดความร[ทู ีต่ นศกึ ษาให[เพอ่ื นฟง? จนครบทกุ หัวขอ[
1.5 ครทู ดสอบเน้อื หาทีศ่ กึ ษาแลว[ ใหค[ ะแนนรายบคุ คล

15

2. Jigsaw II เปน) เทคนคิ ท่พี ฒั นาข้ึนจากเทคนิคเดมิ โดยมจี ุดมงุQ หมายเพ่อื สQงเสริมให[
ผู[เรียนชQวยเหลือกันและกนั และพึง่ พากัน ในกลมุQ มากขนึ้ กระบวนการของ Figsaw II เหมอื น
Jigsaw
I ทกุ ประการเพยี งแตใQ นชQวงการประเมนิ ผล ครูจะนำคะแนนทกุ คนในกลมQุ มารวมกนั เป)น
คะแนน กลQมุ กลมQุ ท่ีได[คะแนนรวมหรอื คQาเฉล่ยี สูงสดุ จะตดิ ประกาศไว[ที่ปoายประกาศของห[อง

2.รูปแบบการสอนเทคนคิ จิก๊ ซอว=
วธิ ีการเรียนการสอนแบบจก๊ิ ซอว_ของเอรอนสัน (Aronson) ถูกพฒั นาเปน) การ

เรยี นแบบ จ๊กิ ซอว_ท่ี 2 (Jigsaw II) โดยสลาวิน นักเรียนในห[องเรียนจะถกู แบงQ เป)นกลQมุ กลมุQ
ละ 4-5 คน เหมือนกับเทคนคิ การเรียนแบบแบQงกลมQุ แขQงขัน (TGT) และเทคนิคแบQงกลQมุ คละ
ผลสัมฤทธิ์ (STAD) สมาชกิ ทกุ คนในทีมไดเ[ นื้อหาเดยี วกัน แตเQ นน[ หวั ขอ[ ที่ต[องอาQ นคนละหวั ขอ[
อยQางไรกต็ ามนักเรียน ตอ[ งค[นคว[าหวั ขอ[ ทต่ี นไดร[ บั มอบหมายกบั สมาชกิ กลมQุ อนื่ ๆในหวั ขอ[
เดยี วกัน เรยี กวาQ กลQมุ ผ[ูเชย่ี วชาญ หลังจากอQานหัวข[อทีต่ นได[รบั และหมายแลว[ นักเรียนจะ
กลบั เข[ากลมQุ เดินมาเทQาหวั ข[อที่ จนอQานให[เพอ่ื นสมาชกิ ในกลุQมทัง้ สุดทาQ นจงึ ทำการทดสอบ
หรอื ประเมนิ แบบอนื่ เกีย่ วกบั เรอ่ื งทีเ่ รยี น ทงั้ หมด แตQละคนจะไดค[ ะแนนเปน) รายบคุ คล
ผลงานกลุมQ จะพิจารณาจากคะแนนพฒั นาการโดยนำ คะแนนของทกุ คนในกลQมุ มารวมกนั เปน)
คะแนนกลมQุ กลมุQ ท่ไี ด[คะแนนสูงสุดไดร[ ับรางวลั (2487 1995: 27-28)

กรมวชิ าการ (2545ข : 119) ไดใ[ หค[ วามหมายของเทคนิค Jigsaw เป)นกจิ กรรมท่ี
ครูผ[สู อนมอบหมายใหส[ มาชกิ ในกลุQมแตลQ ะกลุQมศึกษาเนื้อหาท่กี ำหนดให[ สมาชิกแตลQ ะคนจะ
ถกู กำหนดโดยกลมุQ ใหศ[ ึกษาเนอ้ื หาคนละตอนทีแ่ ตกตQางกนั ผู[เรยี นจะไปทำงานรวQ มกับ
สมาชิกกลุQมอ่ืน ๆ ที่ได[รบั มอบหมายใหศ[ ึกษาเน้ือหาท่ีเหมอื นกนั หลงั จากทท่ี ุกคนศึกษาเนอ้ื หา
นัน้ จนเข[าใจแลว[ จึงกลับเขา[ กลุQมเดมิ แล[วเลาQ เรื่องท่ตี นศึกษาให[สมาชิกคนอนื่ ๆ ในกลมุQ ฟ?ง
โดยเรยี งตามลำดบั เร่ืองราว เสรจ็ แล[วใหส[ มาชิกในกลQุมคนใดคนหนึ่งสรุปเนื้อหาของสมาชกิ ทุก
คนเขา[ ดว[ ยกนั ครูผส[ู อนอาจเตรยี มข[อสอบเกย่ี วกับบทเรยี นนั้นไว[ ทดสอบความเข[าใจเนื้อหาท่ี
เรยี นในชQวงสุดท[ายของการเรยี น

16

Estes et al. (2011, pp. 265-269) กลQาวถงึ การเรียนร[แู บบรQวมมอื รปู แบบ จก๊ิ ซอว_
วาQ Elliot Aronson และคณะ ไดพ[ ัฒนารูปแบบจิ๊กซอว_ขึ้นในชวQ งตน[ ค.ศ. 1970 ครแู ละ
นกั เรยี นจำนวนมาก แนวทางใหมQในการเรียนรใ[ู ห[ประสทิ ธภิ าพรปู แบบ กรอบให[นักเรียน งาน
เป)นกลQมุ โดยสมาชิกกายในกลQุมจะศึกษาความร[ู เปรียบ ได[กินช้นิ สวQ นของ เซอร_ เม่อื นกั เรยี น
ไดศ[ ึกษาจดุ ประสงคก_ ารเรียนร[ขู องบทเรยี น ระดบั องศึกษาขอ[ มูลในสวQ นท่ตี นรับผดิ ชอบและ
นำกลับมาใหส[ มาชกิ ในกลมQุ ทราบ รูปแบบ ก เป)นรูปแบบการเรียนรู[แบบรวQ มมือ
(Cooperative Learning Model) ซ่ึงไดร[ บั ความนิยมเป)นอยาQ งมาก ภายหลงั ในปd ค.ศ. 1996
Robert Slavin นาํ มาปรบั ให[มปี ระสทิ ธภิ าพและสอดคลอ[ งกับนักเรียนยงิ่ ขนึ้

รูปแบบจิก๊ ซอว_ จะแบQงนักเรยี นในช้ันเป)น 2 กลมQุ ไดแ[ กQ กลมQุ เชีย่ วชาญ (Expert
Group) และกลมQุ เรียนรู[ (Learning Group) กลQุมเชย่ี วชาญทุกกลุมQ ศึกษา รายละเอยี ดของ
เน้ือหาจากหัวข[อที่ครกู ำหนด จากน้นั แตQละกลมุQ สรุปเนอื้ หาและคิด วธิ ีการนำาเสนอขอ[ มูลให[
เพอ่ื นในกลมQุ เรียนรู[โดยอาจเขยี นเปน) โครงเรือ่ งหรอื ฝง? ความคดิ (Graphic Organizers)
นกั เรียนกลQุมเชี่ยวชาญกลบั ไปยัง กลQมุ เรยี นรขู[ องตนและ นำเสนอข[อมูล ข้นั ตอนนี้ครอู าจให[
นักเรยี นทดสอบยQอย เขยี น ผังความคดิ หรอื ทำ กิจกรรมการเรยี นร[จู ากใบงานเพื่อประเมนิ
นกั เรียนเปน) รายบุคคล

กลQาวโดยสรุป รูปแบบการสอนเทคนคิ จ๊กิ ซอว_ เป)นรูปแบบการเรียนการสอนท่ีสQงเสริม
การเรยี นรูแ[ บบรวQ มมอื รปู แบบหน่งึ มีวธิ ีการหลกั ๆ ได[แกQ การจดั กลQุม การศึกษาเนื้อหาสาระ
การทดสอบ การคดิ คะแนน และระบบการใหร[ างวลั เพ่ือสนองวัตถปุ ระสงคเ_ ฉพาะ ซ่ึงใช[
หลักการ เรยี นรูแ[ บบรวQ มมือ 5 ประการ และมีวตั ถุประสงคม_ งQุ ตรงไปในทิศทางเดียวกัน คือ
เพ่ือชQวยใหผ[ เู[ รยี นเกดิ การเรยี นร[ใู นเรือ่ งท่ศี ึกษาอยQางมากท่ีสุดโดยอาศยั การรQวมมือกัน
ชวQ ยเหลือกัน และแลกเปลีย่ นความรู[กนั ระหวาQ งกลุQมผเ[ู รยี นดว[ ยกนั
3.หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

1. วสิ ยั ทัศน_
หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน มุQงพัฒนาผ[เู รยี นทุกคน ซง่ึ เปน) กำลังของชาติ
ให[เปน) มนษุ ย_ที่มคี วามสมดลุ ทั้งด[านราQ งกาย ความรู[ คณุ ธรรม มีจิตสำนึกในความเป)นพลเมือง

17

ไทย และเปน) กลโลก มนั่ ในการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยท_ รง
เป)นประมขุ มีความรแู[ ละทักษะพื้นฐาน รวมทง้ั เจตคตทิ ีจ่ ําเป)นตQอการศึกษาตอQ การประกอบ
อาชพี และ การศกึ ษาตลอดชวี ติ โดยมงQุ เนน[ ผเ[ู รยี นเปน) สำคัญบนพื้นฐานความเชื่อวQาทกุ คน
สามารถเรียนรู[ และพฒั นาตนเองได[เต็มตามศกั ยภาพ

2. หลักการ
หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน มหี ลักการทีส่ ำคญั ดังน้ี

1.เป)นหลกั สตู รการศีกษาเพือ่ ความเป)นเอกภาพของชาติ มจี ุดหมายและ
มาตรฐาน การเรียนร[ู เปน) เปาo หมายสำหรับพฒั นาเด็กและเยาวชนให[มคี วามร[ู ทกั ษะ
เจตคติ และคณุ ธรรม บนพืน้ ฐานของความเปน) ไทยควบคกQู ับความเป)นสากล

2. เป)นหลักสตู รการศกี ษาเพื่อปวงชน ทีป่ ระชาชนทุกคนมีโอกาสได[รบั
การศีกษา ๔. เป)นหลกั สูตรการศีกษาที่มีโครงสรา[ งยดื หยุนQ ทง้ั ดา[ นสาระการเรยี นรู[
เวลาและ อยQางเสมอภาคและมคี ณุ ภาพ

3.เป)นหลกั สูตรการศกึ ษาทสี่ นองการกระจายอำนาจ ใหส[ งั คมมสี QวนรQวมในการ
จัด การศึกษาใหส[ อดคลอ[ งกบั สภาพและความตอ[ งการของท[องถน่ิ

4. เปน) หลกั สตู รการศึกษาทม่ี ีโครงสร[างยืดหยQนุ ท้ังดา[ นสาระการเรียนรู[ เวลา
และ การจดั การเรียนรู[

5.เป)นหลกั สูตรการศกึ ษาที่เนน[ ผเ[ู รยี นเปน) สำคญั
6. เปน) หลกั สูตรการศึกษาสำหรับการศกึ ษาในระบบ นอกระบบ และตาม
อัธยาศัย ครอบคลมุ ทกุ กลมQุ เปาo หมาย สามารถเทยี บโอนผลการเรียนรู[ และ
ประสบการณ_

18

3. จดุ หมาย
หลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน มุQงพฒั นาผ[เู รียนให[เป)นคนดี มปี ญ? ญา มี
ความสขุ มีศักยภาพในการศึกษาตQอ และประกอบอาชพี จึงกำหนดเปน) จุดหมาย เพอื่ ใหเ[ กดิ
กบั ผู[เรยี น เมอ่ื จบการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน ดังนี้

1. มีคณุ ธรรม จริยธรรม และคาQ นยิ มท่ีพงึ ประสงค_ เห็นคุณคาQ ของตนเอง มี
วินยั และปฏิบตั ิตนตามหลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนา หรอื ศาสนาทต่ี นนับถอื ยดึ
หลักปรัชญาของ เศรษฐกิจที

2. มคี วามรกู[ ันเป)นสาก และมีความสามารถในการสื่อสาร การคิด การ
แก[ปญ? หา การ ใชเ[ ทคโนโลยี และมที กั ษะชีวิต

3. มสี ุขภาพกายและสุขภาพดี มสี ขุ นิสัย และการออกกำลงั กาย
4. มคี วามรกั ชาติ มีจิตสำนกึ ในความเป)นพลเมืองไทยและพลโลก ยดึ มั่นในวถิ ี
และการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษัตริย_ทรงเป)นประมุข
5. มีจิตสำนกึ ในการอนุรกั ษ_วฒั นธรรมและภูมิปญ? ญาไทย การอนุรกั ษ_และ
พัฒนา ส่ิงแวดลอ[ ม มีจิตสาธารณะที่มุQงทำประโยชนแ_ ละสรา[ งสงิ่ ท่ดี งี ามในสงั คม และ
อยรูQ Qวมกนั ในสังคม อยQางมีความสุข

4. สมรรถนะของสำคัญของผเ[ู รียน
หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน มงQุ พัฒนาผูเ[ รียน ใหม[ คี ุณภาพตามมาตรฐาน
การเรยี นร[ู ซง่ึ การพัฒนาผ[เู รยี นให[บรรลุ มาตรฐานการเรียนรทู[ ก่ี ำหนดนนั้ จะชQวยใหผ[ ู[เรยี น
เกิดสมรรถนะสำคัญ ๕ ประการ ดงั น้ี

1. ความสามารถในการสอื่ สาร เป)นความสามารถใน การรับและสงQ สาร มี
วฒั นธรรมในการใช[ภาษาถาQ ยทอดความคดิ ความรูค[ วามเข[าใจ ความรูส[ กึ และทัศนะ
ของตนเอง แลกเปลีย่ น ข[อมลู ขQาวสาร และประสบการณอ_ นั จะเปน) ประโยชนต_ Qอการ
พัฒนา คนเองและสงั คม รวมท้งั การเจรจาตQอรองเพ่อื จดั และ ปญ? หา ความขัดแยง[
ตาQ งๆ การเลือก หรอื ไมรQ บั ข[อมูลขQาวสารดว[ ยหลกั เหตุผล และความถกู ต[อง ตลอดจน

19

การเลอื กใช[วิธีการสอื่ สารที่มี ประสทิ ธิภาพโดย คำนึงผลกระทบท่มี ตี อQ ตนเองและ
สงั คม

2. ความสามารถในการคดิ เป)นความสามารถใน การคิดวิเคราะห_ การคดิ
สงั เคราะห_ การคิดอยาQ งสรา[ งสรรค_ การคดิ อยาQ งมีวิจารณญาณ และการคดิ เปน) ระบบ
เพอ่ื นำไปสQู การสร[างองคค_ วามรหู[ รอื สารสนเทศเพ่อื การดัดสินใจเกยี่ วกับคนเอง และ
สังคมได[อยQางเหมาะสม

3. ความสามารถในการแก[ปญ? หา เป)นความสามารถใน การแกป[ ญ? หาและ
อุปสรรคตQาง ๆ ทเี่ ผชญิ ไดอ[ ยาQ งถูกตอ[ งเหมาะสม บนพน้ื ฐานของหลกั เหตุผล คณุ ธรรม
และข[อมลู สารสนเทศ เขา[ ใจ ความสมั พันธ_และการเปลี่ยนแปลงของเหตกุ ารณต_ าQ งๆ
ในสงั คม แสวงหาความร[ู ประยุกต_ความรม[ู าใชใ[ นการปอo งกันและแก[ไขป?ญหา และมี
การตัดสนิ ใจทมี่ ีประสทิ ธภิ าพโดยคำนงึ ถึงผลกระทบทเ่ี กดิ ขนึ้ ตอQ ตนเอง สังคมและ
สง่ิ แวดลอ[ ม

4.ความสามารถในการใชท[ กั ษะชวี ติ เป)นความสามารถ ในการนำกระบวนการ
ตาQ ง ๆ ไปใชใ[ นการดำเนนิ ชีวิตประจำวนั การเรยี นร[ดู ว[ ยตนเอง การเรยี นรอ[ู ยาQ ง
ตอQ เนอื่ ง การทำงาน และ การอยQูรQวมกนั ในสังคมดว[ ยการสรา[ งเสรมิ ความสมั พนั ธ_อันดี
ระหวาQ ง บุคคล การจดั การปญ? หาและความขัดแย[งตQางๆ อยQางเหมาะสม การปรบั ตัว
ใหท[ ันกับการเปลยี่ นแปลงของสังคมและสภาพแวดลอ[ ม และการรจ[ู กั หลกี เล่ยี ง
พฤตกิ รรมไมพQ งึ ประสงค_ท่สี QงผลกระทบตQอ ตนเองและผูอ[ ื่น

5. ความสามารถในการใชเ[ ทคโนโลยี เป)นความสามารถ ในการเลือกและใช[
เทคโนโลยีด[านตQางๆ และมีทกั ษะกระบวนการ ทางเทคโนโลยี เพื่อการพฒั นาตนเอง
และสงั คม ในด[านการเรยี นรู[ การส่ือสาร การทำงาน การแกป[ ญ? หาอยQางสร[างสรรค_
ถกู ต[องเหมาะสม และมคี ณุ ธรรม

20

5. คุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค_
หลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน มQุงพฒั นาผูเ[ รยี น ใหม[ คี ณุ ลกั ษณะอนั พึง
ประสงค_ เพือ่ ใหส[ ามารถอยรูQ Qวมกับผ[ูอน่ื ใน สังคมได[อยาQ งมีความสขุ ในฐานะเป)นพลเมอื งไทย
และพลโลก ดงั น้ี

1.รักชาติ ศาสน_ กษตั รยิ _
2. ซื่อสัตยส_ จุ ริต
3. มวี ินัย
4. ใฝ£เรยี นรู[
5. อยQูอยาQ งพอเพยี ง
6. มุQงมั่นในการทํางาน
7. รักความเปน) ไทย
8. มจี ติ สาธารณะ
6. กลมQุ สาระการเรยี นรู[
กลQุมขององค_ความรแ[ู ละทกั ษะตามมาตรฐานการเรยี นร[ูที่เกี่ยวกับสมั พันธก_ ัน ซง่ึ
จดั แบงQ ตามศาสตรต_ Qางๆ เป)น ๘ กลมุQ ไดแ[ กQ ภาษาไทย คณติ ศาสตร_ วทิ ยาศาสตร_ สงั คมศึกษา
ศาสนา และวฒั นธรรม สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ศิลปะ การงานอาชีพและเทคโนโลยี และ
ภาษาตQางประเทศ
โดยกลมQุ สาระสังคมกลุQมสาระการเรยี นรู[สงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรมวQาดว[ ยการอยQู
รวQ มกันในสงั คม ทมี่ ีความเชื่อมสัมพนั ธ_กนั และมคี วามแตกตQางกันอยQางหลากหลาย เพอื่ ชวQ ย
ให[สามารถปรับตนเองกับบรบิ ทสภาพแวดล[อม เปน) พลเมอื งดี มีความรับผดิ ชอบ มคี วามร[ู
ทกั ษะ คณุ ธรรม และคาQ นยิ มทีเ่ หมาะสม โดยได[กำหนดสาระตQางๆไว[ ดังนี้
ศาสนา ศีลธรรมและจริยธรรม แนวคิดพ้ืนฐานเกี่ยวกับศาสนา ศีลธรรม
จริยธรรม หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาท่ตี นนับถอื การนำหลกั ธรรมคำ
สอนไปปฏิบัตใิ นการพฒั นาตนเอง และการอยูQรQวมกนั อยQางสันติสขุ เป)นผ[กู ระทำความ

21

ดี มีคQานยิ มที่ดงี าม พฒั นาตนเองอยเูQ สมอ รวมทัง้ บำเพ็ญประโยชนต_ Qอสังคมและ
สวQ นรวม

หน[าท่พี ลเมือง วฒั นธรรม และการดำเนินชวี ติ ระบบการเมอื งการปกครองใน
สงั คมปจ? จุบนั การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยอนั มีพระมหากษตั ริยท_ รงเป)นประมขุ
ลกั ษณะและความสำคญั การเปน) พลเมืองดี ความแตกตQางและความหลากหลายทาง
วัฒนธรรม คQานยิ ม ความเช่อื ปลกู ฝง? คาQ นยิ มดา[ นประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษัตริย_
ทรงเปน) ประมขุ สิทธิ หน[าท่ี เสรภี าพการดำเนนิ ชีวติ อยQางสันติสขุ ในสงั คมไทยและ
สงั คมโลก

เศรษฐศาสตร_ การผลติ การแจกจQาย และการบรโิ ภคสนิ คา[ และบริการ การ
บรหิ ารจดั การทรพั ยากรทมี่ อี ยอQู ยQางจำกดั อยาQ งมปี ระสทิ ธภิ าพ การดำรงชีวิตอยQางมี
ดลุ ยภาพ และการนำหลักเศรษฐกจิ พอเพยี งไปใช[ในชวี ติ ประจำวนั

ประวตั ศิ าสตร_ เวลาและยุคสมัยทางประวตั ศิ าสตร_ วิธกี ารทางประวัตศิ าสตร_
พฒั นาการของมนษุ ยชาตจิ ากอดีตถึงป?จจุบนั ความสัมพนั ธ_และเปล่ยี นแปลงของ
เหตกุ ารณต_ Qางๆ ผลกระทบทีเ่ กดิ จากเหตกุ ารณ_สำคัญในอดตี บคุ คลสำคัญทม่ี อี ิทธพิ ล
ตอQ การเปล่ียนแปลงตQางๆในอดีต ความเปน) มาของชาติไทย วฒั นธรรมและภูมปิ ?ญญา
ไทย แหลงQ อารยธรรมทสี่ ำคญั ของโลก

ภูมศิ าสตร_ ลกั ษณะของโลกทางกายภาพ ลกั ษณะทางกายภาพ แหลQง
ทรัพยากร และภูมิอากาศของประเทศไทย และภมู ภิ าคตQางๆ ของโลก การใชแ[ ผนท่ี
และเครอ่ื งมือทางภูมิศาสตร_ ความสมั พันธ_กันของสิ่งตQางๆ ในระบบธรรมชาติ
ความสัมพนั ธข_ องมนษุ ยก_ บั สภาพแวดล[อมทางธรรมชาติ และส่ิงที่มนุษยส_ รา[ งขึ้น การ
นำเสนอขอ[ มลู ภูมสิ ารสนเทศ การอนรุ ักษส_ ่ิงแวดล[อมเพื่อการพัฒนาท่ยี ่งั ยืน
7 กลุQมสาระการเรยี นร[ูสงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม (ศาสนา ศลี ธรรมจรยิ ธรรม)
เปน) สาระที่เน[นความเข[าใจประวัติ ความสำคัญ หลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนา หรอื
ศาสนาทตี่ นนบั ถือ และสามารถนำหลักธรรมของศาสนา มาเปน) หลกั ปฏิบตั ใิ นการอยรQู Qวมกนั
ยึดม่นั ในศลี ธรรม การกระทำความดี มคี Qานิยมท่ีดงี าม และศรทั ธาในพระพทุ ธศาสนา หรอื

22

ศาสนาท่ีตนนบั ถือ ประพฤติ ปฏบิ ัตติ นตามหลกั ธรรม และศาสนพธิ ขี องพระพุทธศาสนาหรอื
ศาสนาท่ีตนนบั ถอื คQานิยมท่ดี งี าม และสามารถนำไปประยุกต_ใช[ ในการพัฒนาตน บำเพญ็
ประโยชน_ตQอสงั คม สง่ิ แวดลอ[ มเพือ่ การอยรูQ Qวมกนั ไดอ[ ยQางสนั ติสุข

งานวจิ ัยท่ีเก่ียวขอM ง
1.งานวิจัยในประเทศ

พิศาล คำผง (2539 : บทคัดยQอ) ไดท[ ำการวิจัย เร่อื ง การเขยี นแผนการสอนที่
มี ประสทิ ธภิ าพ โดยวธิ ีการศกึ ษานอกหอ[ งเรียนกลมQุ สรา[ งเสรมิ ประสบการณช_ ีวติ เรอ่ื ง
หัตถกรรมชัน้ ประถมศกึ ษาปdที่ 5 ผลการวิจยั พบวQาแผนการสอนโดยวธิ กี ารสอนนอก
หอ[ งเรียนท่สี ร[างข้นึ มี ประสทิ ธภิ าพตามเกณฑ8_ 2.23/89/60 แผนการสอนทีส่ ร[างข้ึนมี

ประสิทธิภาพตามเกณฑ_ 80/80 กนกพร แสงสวQาง (2540 : บทคัดยQอ)
ได[ทำการศกึ ษาเปรียบเทยี บผลสัมฤทธิท์ างการ เรียนและทกั ษะการทำงานรQวมกนั ทส่ี อนโดย
การเรยี นแบบรQวมมอื โดยใช[เทคนิคจิกซอวก_ บั การ สอนตาปกตใิ นรายวชิ า ส 305 โลกของเรา
โลกของเรา ของนกั เรียนช้นั มัธยมศกึ ษาปdท่ี 3 ผลการวจิ ยั พบวาQ นักเรยี นท่ไี ด[รบั การสอนแบบ

รQวมมอื โดยใชเ[ ทคนิคจกิ ซอว_มีผลสมั ฤทธิ์ทางการ เรียนสงู กวQานกั เรียนทไี่ ดร[ ับการสอน
ตามปกติ อยาQ งมีนัยสำคัญทางสถิตทิ รี่ ะดับ .01 และนักเรยี นที่ ได[รับการสอน โดยการเรียน
แบบรQวมมือ โดยใช[เทคนิคจิกซอวม_ ผี ลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นสงู กวQา ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี น
กQอนเรยี น อยาQ งมนี ยั สำคัญทางสถิตทิ ีร่ ะดับ .04 และหลังจากนกั เรยี นไดร[ บั การสอนโดยการ

เรยี นแบบรวQ มมอื โดยใชเ[ ทคนิคจกิ ซอว_แลว[ นักเรยี นมีพัฒนาการด[านทักษะการ ทำงานรQวมกนั
สงู ข้นึ อยาQ งมนี ัยสำคัญทางสถติ ทิ ี่ระดบั .01
ปย‰ ะฉัตร ขาวแกว[ (2542 : บทคัดยอQ ) ไดท[ ำการศึกษาผลของการเรยี นรวQ มมือ
โดยใช[ เทคนิคจกิ ซอว_ที่มีตQอทักษะการทำงานรวQ มกันและผลสัมฤทธิท์ างการเรียน ในรายวิชา

ส 306 ประเทศของเรา 4 ของนักเรียนช้ันมัธยมศกึ ษาปทd ี่ 3 ผลการวิจยั พบวQา ผลสัมฤทธ์ิ
ทางการเรยี นของ นกั เรียนทีไ่ ดร[ บั การสอน โดยการเรยี นแบบรQวมมอื โดยใช[เทคนคิ จกิ ซอว_ สูง
กวาQ นกั เรียนท่ไี ด[รบั การสอนแบบปกติ อยQางมีนัยสำคัญทางสถิตทิ ่รี ะดับ 0.5 และทกั ษะการ

23

ทำงานรQวมกันของนกั เรยี นท่ี ได[รบั การสอนแบบรQวมมอื โดยใช[เทคนิคจิกซอวห_ ลังเรียนสูงกวQา
กQอนเรยี น อยาQ งมนี ัยสำคญั ทางสติ ทร่ี ะดบั 0.5

2. งานวิจัยตา[ งประเทศ
ลนิ ดค_ วสิ ท_ และ อับราฮมั (Lindquist, & Abraham, 1996: 113-121) ได[

ศกึ ษาผล ของการใช[การเรียนแบบรวQ มมอื แบบจกิ ซอว_ โดยการจดั สถานการณ_จำลองเปน) เวลา
5 สปั ดาห_ กลุQม ตวั อยาQ งเปน) นักศกึ ษาในมหาวิทยาลัยท่เี ขา[ รQวมในสถานการณ_จำลองจำนวน
76 คน ผลจาก การศกึ ษาพบวาQ กลQมุ ตัวอยาQ งมีทัศนคตกิ ารยอมรับในคณุ คQาของตนเอง และ
ผลสมั ฤทธใิ์ นการเรียน สูงข้ึนหลงั จากการเขา[ รวQ มสถานการณ_จำลอง โดยพบวาQ ผลสัมฤทธ์ขิ อง
กลQุมตัวอยาQ งสูงขึน้ ทงั้ คะแนน ของแตQละคนซึง่ เป)นคะแนนดิบ และคะแนนกลQมุ ซึ่งไดจ[ ากการ
หาคQาเฉลี่ยของคะแนนสมาชกิ กลQมุ ทุก คน ซ่ึงพบวQาการท่คี ะแนนของแตQละคนสงQ ผลให[คะแนน
กลุมQ สูงข้นึ หรือลดลง ทำให[สมาชกิ ในกลQุมมี ความตง้ั ใจในการเรยี นและทำแบบทดสอบมากข้ึน
อันทำให[กลมุQ ตัวอยาQ งมกี ารพฒั นาความสามารถ ของตนเองเป)นอยาQ งมาก

เกธ (Ghaith, Ghazi M. 2003: 21) ไดศ[ กึ ษาความสัมพนั ธ_ระหวาQ งเจตคตติ Qอ
การ อาQ นและผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นโดยวธิ กี ารจดั การเรียนการสอนโดยใชเ[ ทคนคิ Jigsaw
ของนกั เรียน ชาวเลบานอน เกรด 8 รายวชิ าภาษาอังกฤษ ปรากฏวQาผลการวิจยั เป)นไปตาม
สมมติฐานอยาQ งมี นยั สำคญั ทางสถติ ิระหวQางคะแนนกลQุมสงู และกลQมุ ตำ่ และระหวาQ งเพศชาย
และเพศหญงิ การเรยี นรู[ โดยวิธีการจดั การเรียนการสอนโดยใชเ[ ทคนคิ Jigsaw สามารถ
เปล่ยี นแปลงเจตคติตอQ การอาQ นของ นักเรียนและพฒั นาผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น

Slavin (1990: 409-422) ได[ทำการวจิ ัยเกยี่ วกบั การเรยี นแบบรQวมมอื หลายๆ
คร้ัง จากผล การศกึ ษาพบวาQ จากการทดลอง 70 การทดลอง เกีย่ วกับผลสัมฤทธิท์ างการ
เรียนของนกั เรยี นทเ่ี รยี น ดว[ ยการเรียนแบบรQวมมอื ทุกประเภท ท้งั ในระดบั ประถมศึกษาและ
ระดับมัธยมศึกษาทีใ่ ชร[ ะยะเวลา ในการทดลอง 1 สัปดาหข_ ้ึนไป และทำการทดลองโดยการ
เปรียบเทยี บกบั วิธกี ารสอนปกตนิ ้ัน ผล ปรากฏวาQ มกี ารทดลองถงึ 41 การทดลองท่พี บวาQ
ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนสงู ขึน้ อยาQ งมีนัยสำคญั ทางสถติ ิ

24

บทที่ 3
วิธีดำเนินการวิจยั

การวจิ ัยนี้ เป)นวิจัยเชงิ ทดลอง โดยมวี ตั ุประสงคเg พ่อื เปรยี บเทียบผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนใน
รายวิชาสังคมศกึ ษา เรอ่ื งพระพทุ ธศาสนา ของนกั เรียนชั้นมัธยมศึกษาปท4 ่ี 1 กอP นและหลังใชLการจดั การ

เรียนรโLู ดยใชLเทคนิคจิก๊ ซอวg โดยมรี ายละเอยี ดแสดงขั้นตอนดำเนนิ การวิจัย ดงั น้ี

ขนั้ ศกึ ษาข?อมลู เบ่อื งตน? ขนั้ การออกแบบการทดลอง
1.ศึกษาคLนควLาแนวคิด ทฤษฎีหลกั การ 1. วเิ คราะหเg นอ้ื หา
2. ออกแบบเคร่อื งมือ
2. วเิ คราะหgสังเคราะหg
3. กาํ หนดเกณฑก์ ารแบ่งผล

ข้นั ตอนการสรา? งเครอื่ งมือ
1. แผนการจดั การเรยี นรูL
2. แบบประเมินผลงาน

ขน้ั ทดลองใช?เครื่องมอื
1. นำเครอ่ื งมือไปทดลองใชL

ข้นั สรุปและอภปิ รายผล ขั้นการเก็บรวบรวมขอ? มูลและวิเคราะหผH ล
1. วิเคราะหขg Lอมลู แปลผล 1. เกบ็ รวบรวมขอL มลู

2. สรุป/อภปิ รายผล 2. ตรวจสอบความสมบรู ณg
3. ขLอเสนอแนะ

ภาพท่ี 3.1 กรอบแสดงข้นั ตอนดำเนินการวจิ ัย

25

แบบแผนการวจิ ยั

การวิจยั นี้ เปน) การวจิ ัยประเภททดลอง โดยใชLแบบแผนการวจิ ยั เปน) การทดสอบสอบกPอน และหลงั การ
จัดการเรียนรูL One Group Pretest-Posttest Design (Fitz-Gibbon, 1987 : 113) ซึ่งมแี บบแผนการ
วจิ ัยดงั นี้

แบบทดสอบกอP นเรยี น การจดั การเรยี นรูโL ดย ทดสอบกPอนเรียน
Τ1 ใชLเทคนคิ จ๊กิ ซอวg Τ2



สญั ลกั ษณgท่ใี ชใL นแบบแผนการวิจยั
Τ1 หมายถงึ การทดสอบกPอนการจดั การเรียนรLู

หมายถงึ การจดั การเรียนรูLโดยใชเL ทคนคิ จ๊กิ ซอวg
Τ2 หมายถงึ การทดสอบหลังการจัดการเรียนรูL

ประชากรและกล[ุมตวั อย[าง

ประชากร เปน) นกั เรยี นชัน้ มัธยมศึกษาป4ที่ 3 กำลงั ศกึ ษาในภาคเรยี นที่ 1 ปก4 ารศกึ ษา 2566
โรงเรยี นเตรยี มอุดมศึกษาพฒั นาการ รชั ดา จำนวน 12 หอL ง รวมท้งั สิ้น 586 คน

กลุPมตวั อยPาง เป)นนกั เรยี นชัน้ มธั ยมศกึ ษาป4ท่ี 3 กำลังศึกษาในภาคเรยี นที่ 1 ป4การศกึ ษา 2566
โรงเรยี นเตรยี มอดุ มศกึ ษาพฒั นาการ รชั ดา หอL ง 3/5 จำนวน 46 คน และวธิ กี ารสPมุ กลPุมตวั อยPาง Cluster
Sampling

เคร่ืองที่ใชใM นการวิจัย

เนอ่ื งจากเปน) วิจยั ทเี่ ก่ียวขอL งกบั การจดั การเรยี นรูLและผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี นจึงจำเป)นท่ี จะตอL ง
มกี ารใชLแผนการจัดการเรยี นรูL เพ่ือทีจ่ ะนำการจัดการเรยี นรูLทผี่ วLู จิ ัยศกึ ษาเขLาไปสอดแทรกเพ่อื จดั
กิจกรรมการเรียนรูL รวมถงึ มีการใชLแบบทดสอบ แบบตรวจผลงาน และแบบสังเกตพฤติกรรม มาเปน)

26

เครื่องมอื ในการวดั ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียน นอกจากน้ีผLูวิจยั ไดดL ำเนนิ การสราL งและวิเคราะหg คณุ ภาพของ
เครอ่ื งมือ ดงั รายละเอียดตPอไปน้ี

แผนการจัดการเรยี นร?ู แผนการจดั การเรียนรูL กลมPุ สาระการเรียนรLสู งั คมศึกษา ศาสนา และ
วฒั นธรรม รายวิชา สงั คมศกึ ษา เร่ือง พระพทุ ธศาสนา ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท4 ่ี 3 โดยใชLการ จัดการเรียนรูLโดย
ใชLเทคนคิ แบบจกิ๊ ซอวg ผวLู ิจัยดำเนินการสรLางโดยมขี นั้ ตอนดังตอP ไปนี้ ขั้นตอนการสรLางเคร่ืองมือ

1. ศกึ ษาหลักสตู รสถานศึกษา พทุ ธศกั ราช 2544 คPูมอื ครู และแบบเรียนกลมPุ สาระการเรยี นรLู
สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม สาระหนLาทีพ่ ลเมอื ง วฒั นธรรม และการดำเนินชวี ติ ในสังคม

2. วเิ คราะหgโครงสรLางหลกั สตู ร จุดประสงคgการเรยี นรLู เน้ือหาเวลาเรียนและกิจกรรมการ เรียน
การสอน สาระการเรยี นรสLู งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม สาระหนLาที่พลเมอื ง วฒั นธรรม และการ
ดำเนินชีวติ ในสังคม

3. กำหนดจุดประสงคกg ารเรยี นรูL เน้อื หา กิจกรรมการเรียนรLู และสอ่ื การเรียนการสอน
4. ศกึ ษาเอกสารและงานวจิ ยั ท่เี ก่ยี วขLองกบั การสอนแบบรPวมมือเพอ่ื เปน) แนวทางในการจดั
กิจกรรมการเรียนการสอน
5. สราL งแผนการจดั การเรยี นรตLู ามจดุ ประสงคกg ารเรียนรทLู ่ไี ดLกำหนด จำนวน 10 แผน แผนละ 2
ชวั่ โมง ดงั น้ี 5.1

แผนการจดั การเรียนรทLู ่ี 1 เรอ่ื ง พระพุทธศาสนาในประเทศตPาง ๆ ท่ัวโลก
แผนการจัดการเรยี นรทLู ่ี 2 เรอ่ื ง ความสำคญั ของพระพุทธศาสนา
แผนการจดั การเรยี นรทLู ่ี 3 เรื่อง พุทธประวัติ
แผนการจดั การเรียนรทLู ี่ 4 เรื่อง ชาดก
แผนการจดั การเรียนรูLที่ 5 เรื่อง พระรัตนตรัย
แผนการจัดการเรยี นรูทL ี่ 6 เร่ือง หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา
แผนการจัดการเรียนรูLที่ 7 เร่อื ง พทุ ธศาสนสุภาษติ
แผนการจดั การเรยี นรูLท่ี 8 เร่อื ง การปฏิบตั ิตนตามหลักธรรมในการพฒั นาตน
แผนการจดั การเรยี นรทLู ่ี 9 เรือ่ ง พระไตรป…ฎก
ข้นั ตอนของการจัดการเรยี นการสอนใหLเปน) ไปตามขนั้ ตอนการสอนโดยใชLเทคนิคจ๊กิ ซอวg อารอน
สนั และคณะ (Aronson; et al.)

ขั้นตอนท่ี 1 การตรวจสอบความพรLอม

27

1.ผLสู อนช้แี จงวตั ถปุ ระสงคกg ารเรียนรLู ลกั ษณะกจิ กรรม เกณฑgการใหLคะแนน
รายบคุ คล/รายกลมPุ และซักถามความเขาL ใจของผLเู รียน ผูLสอนตรวจสอบความพรอL มในการเตรียมตัวของ
ผLูเรยี นแตลP ะคน ดวL ยการใหพL ิมพgคำสำคัญหรอื ความรLูสึกตอP เน้ือหาในหวั ขLอที่ไดLรบั มอบหมาย ทงั้ นี้หาก
พบวาP ผูLเรียนสPวนใหญยP งั ไมไP ดLศกึ ษาเน้ือหาทไ่ี ดLรบั มอบหมายมาลวP งหนLา ผูLสอนควรใหLเวลาผูLเรียนศกึ ษา
เน้ือหากPอนเริ่มกิจกรรม และชช้ี วนใหLผLเู รยี นเห็นถงึ ผลกระทบท่ีเกดิ จากการไมรP ับผดิ ชอบตอP บทบาทหนLาท่ี
ที่ไดรL บั มอบหมายจากกลุPม

ขน้ั ตอนท่ี 2 การแลกเปลย่ี นเรียนรLรู ะหวPาง Expert
1. ผูLสอนชี้แจงภารกิจของ Expert Group ระยะเวลาในการทำภารกิจ และซักถาม

ความเขLาใจของผเLู รียน
2. ผLสู อนใหผL Lเู รยี นทรี่ บั ผดิ ชอบเนือ้ หาในหัวขอL เดียวกนั เขาL หLอง Breakout Room ตาม

หLองท่กี ำหนด และเรยี กกลมุP ทรี่ วมกนั นีว้ าP Expert Group โดยผLสู อนแจงL กำหนดเวลาแกPผูเL รยี นอยาP ง
ชัดเจน

3. ผสLู อนใหLผLูเรยี นเร่ิมตLนแนะนำทำความรูจL ักกนั และตรวจสอบความถกู ตLองในการเขาL
หอL ง Breakout Room ของสมาชิกในหอL งน้นั

4. ผสูL อนใหLผูLเรยี นพดู คยุ กนั เกีย่ วกบั สาระสำคญั ของเนอื้ หาในหวั ขอL ทไี่ ดLรับผดิ ชอบ และ
รวP มกนั ตอบคำถามตามใบกิจกรรม สำหรับ Expert Group

5. ผูสL อนสPุมเขาL หLอง Breakout Room เพอื่ สังเกตพฤตกิ รรมท่เี กิดข้นึ ระหวPาง
แลกเปลย่ี นเรียนรูL และตั้งคำถามกระตุLนชวนใหLผLเู รียนแลกเปล่ียนเรียนรูLรPวมกนั

ขั้นตอนท่ี 3 การสรLางสรรคgผลงานรวP มกนั ของ Home Group
1. ผสLู อนช้แี จงภารกิจของ Home Group ระยะเวลาในการทำภารกจิ และซักถาม
ความเขLาใจของผเูL รียน
2. ผLสู อนเปด… หLอง Breakout Room เพือ่ ใหผL เูL รยี นทอี่ ยูPกลมPุ เดียวกนั ถาP ยทอดองคg
ความรเLู กี่ยวกับสาระสำคญั ของเนอ้ื หาในหัวขอL ท่ไี ดLรับผดิ ชอบใหLสมาชิกในกลุPมฟŽง
3. ผสูL อนใหสL มาชกิ กลมุP แตPละกลPมุ รวP มกันตอบคำถามตามใบกิจกรรม สำหรบั Home
Group

28

4. ผูLสอนสมPุ เขาL หอL ง Breakout Room เพ่อื สังเกตพฤติกรรมท่ีเกดิ ขนึ้ ระหวาP ง
แลกเปลี่ยนเรยี นรูL และตง้ั คำถามกระตุLนชวนใหผL เLู รยี นสรLางสรรคgผลงานของกลุPม
รPวมกนั

ขนั้ ตอนท่ี 4 การนำเสนอผลงาน
1. ผLูสอนช้แี จงกติกาการนำเสนอ ระยะเวลาในการนำเสนอ และซักถามความเขLาใจ
ของผเูL รยี น
2. ผสูL อนใหLตัวแทนกลPุมแตลP ะกลุPม นำเสนอผลงานของกลPุม โดยแสดงผลงานในบอรดg
นิทรรศการออนไลนg ตามชPองทางการเผยแพรผP ลงานท่ีผูLสอนกำหนดไวL
3. ผLูสอนสรุปประเดน็ สำคญั ท่ีเก่ยี วขอL งกับเน้ือหา และเพิม่ เตมิ ประเดน็ ทผ่ี Lเู รยี นยงั ไมP
เขLาใจหรือยังเขLาใจไมPครอบคลุม

การประเมนิ ผล
ผูLสอน สามารถประเมินผลลพั ธกg ารเรียนรLูไดLจากการสงั เกตพฤติกรรมความรับผดิ ชอบ

ตอP หนาL ทข่ี องผLเู รยี นรายบุคคล และคุณภาพของผลงานจากการทำงานรวP มกันเปน) กลุPม โดยพิจารณาตาม
เกณฑgทีผ่ ูLสอนไดแL จงL กับผูLเรียนอยาP งเครPงครัด

ผเูL รยี น ทำการสะทLอนคดิ การเรยี นรLู (Reflection) ในประเดน็ สำคัญ เชPน ความรูLความ
เขาL ใจเกี่ยวกับเนอ้ื หา ทักษะท่ีไดLรบั จากกจิ กรรม แนวทางการนำความรูแL ละทักษะไปประยุกตgใชL เปน) ตLน
และสามารถใหผL Lูเรยี นเป)นผLปู ระเมนิ สมาชิกภายในกลPุมตามเกณฑปg ระเมินท่ีกำหนดไดL
ขอL สงั เกต

การเรียนรูLแบบจ๊ิกซอวg (Jigsaw) ตอL งอาศยั การเตรียมส่ือการเรยี นรูLทเี่ ก่ยี วกบั เนอื้ หา ชอP งทางการ
แลกเปลยี่ นเรียนรูL และคำอธบิ ายภารกิจสำหรับผLเู รยี นในแตลP ะข้นั ตอน ดงั น้ันผูสL อนจงึ จำเป)นตLองวาง
แผนการอธบิ ายและมอบหมายภารกจิ แตPละข้ันตอนใหLผเูL รียนสามารถเขLาถงึ ขLอมูลไดLอยาP งท่วั ถึง และมี
แผนสำรองกรณีผLเู รยี นเขาL หLอง Breakout Room ไมไP ดLหรือไมผP ิดหLอง นอกจากนย้ี งั ตLองอาศัยการเตรยี ม
ตัวของผLูเรยี นในการศกึ ษาขอL มลู ตามทีไ่ ดรL บั มอบหมายมาลวP งหนาL ดังนัน้ ผสLู อนจำเปน) ตLองแจงL เตอื น
ผเูL รยี นอกี ครัง้ กอP นเร่ิมกิจกรรมการเรียนรูL

29

แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธทิ์ างการเรียน กลมPุ สาระการเรียนรสูL งั คมศึกษา ศาสนา และ
วฒั นธรรม รายวชิ าสังคมศึกษา เร่อื ง พระพุทธศาสนา ชั้นมธั ยมศกึ ษา ป4ท่ี 3 แบบทดสอบทีส่ ราL งขึน้ เปน)
แบบปรนยั ชนดิ
4 ตวั เลือก จำนวน 30 ขLอ มคี ำถามสอดคลLอง กบั จุดประสงคกg ารเรยี นรูแL ละครอบคลมุ เนอ้ื หาสาระการ
เรยี นรLสู ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม เรอื่ ง พระพุทธศาสนา ช้นั มัธยมศกึ ษาปท4 ่ี 3 ซึ่งใชLทดสอบกPอน
เรียน
และหลงั เรยี น ผLูดำเนินการสราL งโดย มขี ั้นตอนไป

ขน้ั ตอนการสราL งเครอื่ งมือ
ขัน้ ท่ี 1 ศกึ ษาคLนควLาและรวบรวมเกี่ยวกับการสราL งแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี น จาก
เอกสาร ตำรา ทเี่ กี่ยวขอL งกับเทคนิคการวดั และประเมินผลกลุPมสาระการเรียนรูสL งั คมศกึ ษา ศาสนา และ
วฒั นธรรม และผลงานวจิ ัยทเี่ กย่ี วขอL งกบั การสรLางแบบทดสอบในลกั ษณะที่คลาL ยคลงึ กัน
ขั้นท่ี 2 ศึกษาหลกั สูตรสาระการเรยี นรLูสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ตามหลกั สูตร ขั้น
พืน้ ฐานสถานศกึ ษาขน้ั พืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2544 เกย่ี วกบั สาระมาตรฐานการเรยี นรLแู ละ ทาง กายนา
แผนการจัดการเรยี นรูL
ข้นั ที่ 3 วเิ คราะหgเน้อื หา จดุ ประสงคgการเรียนรLู เวลาท่ีใชLในการเรียนจากหลกั สตู รท่ีกำหนด ไวL
โดยคPาเนินการสรLางเป)นตารางวิเคราะหหg ลักสูตร เพอื่ ใชเL ปน) แนวในการสรLางแบบทดสอบเพื่อสราL ง
แผนผงั การออกขอL สอบจำแนกพฤติกรรมออกเป)น 6 ดาL น ไดแL กP ความรLู ความจำ ความเขาL ใจ การ
นำไปใชL การวิเคราะหg การสงั เคราะหg การประเมนิ คาP สำหรับเป)นเกณฑใg นการตดั สนิ ใจวาP ตอL งการวดั
พฤติกรรมในเนื้อหาระดบั ใด เป)นจำนวนมากนLอยเพยี งใด
ขนั้ ท่ี 4 สรLางแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธ์ทิ างการรายวชิ าสังคมศึกษา สำหรบั นกั เรยี นชั้น
มัธยมศึกษาป4ท่ี 4 โดยใชกL ารจัดการเรียนรูLแบบรวP มมอื (Cooperative learning : Johnson and
Johnson, 2003) เป)นแบบทดสอบปรนัยชนิดเลือกตอบ 4 ตวั เลอื ก จำนวน 47 ขLอ แตPตLองใชจL รงิ 30 ขLอ
ใหLสอดคลอL งกบั ตารางวิเคราะหg
ขั้นที่ 5 นำแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนท่ีสรLางข้ึน เสนออาจารยนg เิ ทศกg ปรับปรงุ
แกไL ขตามขLอเสนอแนะของอาจารยนg เิ ทศกg เพื่อตรวจสอบความถกู ตLองเหมาะสม และครอบคลุม
จดุ ประสงคgการเรียนรูL และวัดความตรงเชิงเนอ้ื หา (Content validity) โดยใหผL ูเL ชี่ยวชาญตรวจสอบ
ความอดกลบั แบบทดสอบกบั จดุ ประสงคgการเรียนรLู หาคPาดชั นคี วามสอดOC

30

ขั้นท่ี 6 นำแบบทดสอบที่สรLางเสรจ็ แลวL ไปใหผL เLู ชย่ี วชาญ 3 ทPานตรวจสอบ ซงึ่ เป)น ผเูL ชยี่ วชาญชุด
เดิม การพิจารณาความเทย่ี งตรงดาL นเนอื้ หาของแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธท์ิ างการเรียน โดยใชL คะแนน
ของผเูL ชี่ยวชาญทั้งหมดหาคPาเฉลยี่ แลวL เทียบเกณฑโg ดยมีเกณฑกg ารใหคL ะแนน ดงั น้ี พชิ ิต M จรูญ, 2550

ใหL 1 คะแนน เมอ่ื แนPใจวาP ขLอสอบนนั้ วัดตามผลการเรยี นรูทL ีค่ าดหวัง
ใหL 0 คะแนน เม่ือไมPแนใP จวPาขอL สอบนน้ั วัดตามผลการเรียนรLูทคี่ าดหวงั
ใหL 1 คะแนน เมือ่ แนใP จวPา ตอนน้ันไมวP ัดตามผลการเรยี นรทูL ีค่ าดหวัง
พบวPาความเทยี่ งตรงดาL นเนือ้ หาของแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นผาP นการ คราชอบ
จากผูLเชี่ยวชาญดาL นเนอื้ หาไดแL บบรบั คำถามท่มี คี วามสอดคลLองจำนวน 47 58
ช้นั ที่ 7 นPาแบบทดสอบที่ผPานการตรวจสอบจากผูเL ชยี่ วชาญ ไปทดลองใชLกบั นักเรียน ชนั้
มัธยมศกึ ษาป4 ท่ี 3/5 โรงเรียนเตรยี มอุดมศึกษาพัฒนาการ รชั ดา ภาคเรยี นที่ 1 ป4 การศกึ ษา 2566
จำนวน 35 คน ทเี่ คยเรยี นมาแลLว
ขั้นที่ 8 นาP ผลการทดสอบทีไ่ ดมL าวเิ คราะหgหาคุณภาพรายขอL ทัง้ ฉบบั โดยคำนวณหาคPาความ ยาก
และคาP อำนาจจำแนกของแบบทดสอบ
ขั้นที่ 9 นำผลคะแนนท่ไี ดมL าวิเคราะหแg บบทดสอบรายขLอ เพ่อื หาคPาความยากงาP ย โดยหา คาP
อำนาจจำแนกรายขLอ โดยใชLวิธีของ Brennan (อาL งถงึ ใน ไพศาล วรคำ, 2558, น.306) และ ทำการเลอื ก
ขLอสอบทมี่ คี Pาอำนาจจำแนก (B) อยูPระหวาP ง 0.23-0.80 โดยคดั เลือกขLอที่เขLาเกณฑgใหL เหลือ 30 ขLอ
ขัน้ ที่ 10 นำแบบทดสอบท่ีผPานการตรวจสอบคาP อำนาจจำแนก มาวเิ คราะหgคาP ความเช่อื มนั่ ของ
แบบทดสอบทั้งฉบบั แบบอิงเกณฑทg ่ีอาศัยแนวคดิ การวดั ความสอดคลอL งภายในของแบบสอบ โดยใชLสตู ร
ของ Lovett Method (อาL งถึงใน ไพศาล วรคำ, 2558, น.292)
ช้นั ท่ี 11 นำแบบทดสอบไปเก็บขLอมลู กับกลุมP ตวั อยPางในการวิจยั ซง่ึ สอบเป)นแบบปรนัย ชนิด
เลอื กตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 1 ชุด จำนวน 30 ขอL โดยมีเกณฑgการใหคL ะแนนดงั นี้
ตอบถูกใหL 1 คะแนน
ตอบผิดใหL 0 คะแนน

แบบประเมนิ ผลงาน/ชน้ิ งานเชิงประจักษH รายวิชาสังคมศกึ ษา เรือ่ ง พระพทุ ธศาสนา ช้ันมธั ยมศกึ ษาปท4 ี่
3 โดยใชLการจดั การเรยี นรLูโดยใชLเทคนคิ จิ๊กซอวg ผLูวจิ ัยดำเนินการสรLางโดยมีข้นั ตอนดงั ตอP ไปน้ี

ขั้นตอนการสรLางเคร่อื งมอื
ขั้นที่ 1 ศึกษาเอกสารและงานวิจัยทเี่ กย่ี วขอL งกับการสรLางแบบประเมินผลงานชน้ิ งาน
ขั้นท่ี 2 กำาหนดรายการประเมินที่ครอบคลมุ ผลงานในทกุ ๆ ดาL น

31

ขั้นที่ 3 นาแบบประเมินผลงาน/รับงานเชงิ ประจักษg ไปใหผL Lูเช่ยี วชาญ จาํ นวน 3 ทPาน
เพอื่ ตรวจสอบคณุ ภาพของเคร่ืองมอื และทําการหาคาP ดัชนคี วามสอดคลอL งระหวาP งเนื้อหากับจดุ ประสงคg
(Index of Item-Objective Congruence หรอื IOC) ไดLคาP อยูรP ะหวPาง แสดงวาP เครอื่ งมอื มีความถกู ตLอง
เหมาะสมทางภาษา รายการประเมนิ ครอบคลมุ ผลงานในทุก ๆ ดLาน

ขน้ั ท่ี 4 ปรับปรุงแกไL ขขอL คำถามตามท่ีผูเL ชย่ี วชาญเสนอแนะ โดยผเูL ชี่ยวชาญใหขL อL เสนอแนะ ดังนี้
รายการประเมนิ ควรมีขอL คำถามทีเ่ กย่ี วกบั การกำหนดมาตรฐาน/ตวั ช้ีวัด การจัดกจิ กรรมท่พี ฒั นา ทกั ษะ
การคดิ วเิ คราะหgของนกั เรยี น การใชสL ่อื การเรยี นรูL ตลอดจนการวดั และประเมนิ ผลทีส่ อดคลLอง กับ
จดุ ประสงคgทก่ี ำหนดดLวย

ขัน้ ที่ 5 จัดพิมพgทำเปน) ฉบบั สมบรู ณแg ละนำไปใชเL พอื่ เกบ็ รวบรวมขLอมูลตPอไป

การเก็บรวบรวมขอM มลู

การวิจยั เร่ือง ผลการใชLการจัดการเรียนรโูL ดยใชเL ทคนิคจิก๊ ซอวg เพ่ือสPงเสริม ผลสัมฤทธท์ิ างการ
เรียนในรายวชิ าสังคมศึกษา ของนกั เรียนชัน้ มัธยมศกึ ษาป4ท่ี 3 ผูLวิจยั ไดLดำเนนิ การ การเก็บรวบรวมขอL มลู
โดยแบงP ออกเป)น 3 ระยะ ดงั นี้

1. ระยะกอ* นการทดลอง
ในการเกบ็ รวบรวมขLอมลู ท่ีใชใL นการวิจยั ผลการใชกL ารจัดการเรียนรแูL บบรPวมมอื (Cooperative
learning) เพื่อสPงเสรมิ ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนในรายวชิ าสังคมศกึ ษา ของนกั เรยี น ชั้น
มธั ยมศกึ ษาปท4 ี่ 3 โรงเรยี นเตรียมอุดมศกึ ษาพฒั นาการ รัชดา ภาคเรียนท่ี 1 ป4การศกึ ษา 2566
โดยใชรL ะยะเวลา ในชวP ง 1-31 พฤศจิกายน 2566 ในการศึกษาขอL มูลปŽญหาท่ีตอL งการวิจยั ผูวL ิจยั
ดำเนนิ การ ดังนี้
1.1 มหี นงั สือขออนญุ าตผูLอำนวยการโรงเรยี นในการดาเนนิ การวิจยั กบั นกั เรียน
มัธยมศกึ ษาปท4 ี่ 3 โรงเรียนเตรยี มอดุ มศกึ ษาพัฒนาการ รชั ดา ภาคเรียนที่ 1 ป4การศกึ ษา 2566
1.2 ขออนญุ าตผLูปกครอง เพอ่ื ใหLนกั เรียนเขาL รวP มเปน) กลุPมตัวอยPาง
1.3 ชแ้ี จงนักเรยี นกลPมุ ตวั อยาP ง เพือ่ ทำความเขLาใจกบั นักเรยี นเกยี่ วกับจดุ ประสงคg ของ
การจัด กจิ กรรมการเรียนการสอน วิธีการจัดกจิ กรรมการเรียนการสอน บทบาทของผเLู รียน และ
วิธีการประเมนิ การจัดการเรียนรLู
1.4 ทดสอบกอP นเรยี น (Pre-test) กับนักเรยี นกลุPมตวั อยาP ง ดLวยแบบทดสอบวัด
ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียน กลุPมสาระการเรียนรสLู ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม รายวชิ าสังคม
ศกึ ษา ชัน้ มธั ยมศึกษาป4ที่ 3 เรอื่ ง พระพทุ ธศาสนา จาํ นวน 30 ขอL ดวL ยตนเองทาํ การประเมนิ

32

ทกั ษะการทำงานรวP มกันดLวยแบบประเมนิ ทกั ษะการทํางานรวP มกนั แลLวบันทกึ ผลกPอนการ
ทดลองไวสL าํ หรบั การวิเคราะหขg อL มูล
2. ระยะทดลอง

ในงานวจิ ยั นใี้ ชกL ลุมP ตัวอยPาง คือ นักเรียนระดบั ชัน้ มธั ยมศกึ ษาป4ท่ี 4 โรงเรยี นเตรียม
อดุ มศกึ ษาพัฒนาการ รัชดา ภาคเรียนท่ี 1 ปก4 ารศกึ ษา 2566 จาํ นวน 35 คน ซึง่ ไดLมาโดยกลPมุ
ตวั อยาP งแบบกลุPมเดีย่ ว (One Group Pretest - Posttest Design) เพ่อื ดำเนนิ การจัดการเรยี นรูL
โดยใชเL ทคนคิ จ๊คิ ซอวg ใชรL ะยะเวลาในการทดลองชวP งธนั วาคม 2566 - กมุ ภาพันธg 2567 ผูLวจิ ยั
ดำเนนิ การ ดังนี้

2.1 ดำาเนนิ การทดลองโดยผูวL ิจัยเป)นผูLดำเนนิ การจดั การเรยี นรตูL ามแผนการจดั การ
เรยี นรLูแบบรPวมมือ ใหกL ับนักเรยี นกลPมุ ตวั อยPาง ซงึ่ ใชLระยะเวลาการจัดการเรียนรLทู ง้ั สน้ิ 20 ชัว่ โมง
3. ระยะหลังการทดลอง

เมอ่ื สนิ้ สดุ การจัดการเรยี นรูตL ามแผนจัดการเรียนรLูโดยใชเL ทคนิคจ๊ิคซอวg ผูวL จิ ยั ไดทL าํ การ
ทดสอบและประเมนิ ผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี นหลงั จัดการเรยี นรLู (Post Test) นักเรียน กลุมP
ตัวอยาP งอีกคร้ัง ใชรL ะยะเวลาในการทดลองชวP ง 16 - 27 กุมภาพันธg 2567 ผLวู จิ ยั ดำเนนิ การ ดังน้ี

3.1 หลงั จากนักเรียนในกลPมุ ตัวอยPาง ไดรL ับการเรยี นรูจL บเนอ้ื หาตามท่กี ำหนดแลวL ผูLวิจัย
ดำเนนิ การทดสอบหลงั เรยี น (Post-test) ดLวยแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น กลPมุ
สาระการเรียนรูสL ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม รายวชิ าสงั คมศกึ ษา ชั้นมัธยมศกึ ษาปท4 ี่ 3
เรอื่ ง พระพทุ ธศาสนา จาํ นวน 30 ขอL ซ่ึงเป)นฉบับเดยี วกันกับ แบบทดสอบกอP นเรียนและ
นักเรยี นกลุมP ตวั อยาP งทำการประเมินทักษะการทํางานรPวมกนั ดLวยแบบประเมนิ ทกั ษะการทำงาน
รวP มกนั ตรวจผลจากแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียน และแบบประเมินทกั ษะการทำงาน
รPวมกนั แลวL นำคะแนนทไ่ี ดมL าวิเคราะหgทางสถิตดิ Lวยโปรแกรมสำเรจ็ รูป (SPSS) เพ่ือนำมาใชใL น
การสรปุ การวิจยั และเสนอความคิดเห็นท่ไี ดLจากการศึกษา การวิเคราะหgขLอมลู เม่ือนักเรยี นกลมPุ
ตัวอยาP งไดLทำกิจกรรมการเรยี นรูLโดยใชLการจดั การเรียนรLูโดยใชLเทคนคิ จ๊กิ ซอวg ในรายวชิ าสังคม
ศึกษาเสรจ็ สิน้ แลวL ผLวู ิจยั จึงนำผลมาดำเนินการโดยใชLโปรแกรมคอมพวิ เตอรgสำเรจ็ รปู เพ่ือ
วเิ คราะหgขLอมลู ดังตอP ไปน้ี

1. วเิ คราะหหg าคPาเฉลยี่ ( X ) และสวP นเบย่ี งเบนมาตรฐาน (S.D.) ของผลสัมฤทธ์ิทางการ
เรยี นของนกั เรียนกลุPมตัวอยPางทัง้ กPอนเรยี นและหลังจากท่ไี ดLเรยี นรLูโดยใชLการเรียนรแLู บบรวP มมือ
ในรายวิชาสังคมศกึ ษา

33

2. วิเคราะหgแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธท์ิ างการเรียนรLกู อP นเรยี นกบั หลงั เรยี น โดยใชL
โปรแกรม สำเรจ็ รูป (SPSS) ซ่ึงมกี ารหาคาP เฉลย่ี คาP เบี่ยงเบนมาตรฐาน, และคาP T-Test

3. ขLอเสนอแนะการจัดการเรยี นรแูL บบรวP มมอื โดยใชแL บบสอบถามเปน) ขอL เสนอแนะจาก
แผนการจดั การเรยี นการสอนผาP นบคุ ลากรของโรงเรียน

34

บรรณานุกรม

กรมวชิ าการ,กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. (2551). หลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน
พทุ ธศกั ราช 2551 (พิมพgครงั้ ที่ 3). กรุงเทพฯ: ครุ ุสภา ลาดพราL ว.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). หลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพ้ืนฐาน พทุ ธศักราช 2551
(พิมพgครง้ั ที่ 3). กรุงเทพฯ: ชุมนมุ สหกรณกg ารเกษตรแหPงประเทศไทย.

กรมวิชาการ. (2545). การเรยี นรแLู บบรวP มมอื กรุงเทพฯ: คุรสุ ภาลาดพราL ว
กรมวชิ าการ. (2545), การวิจัยเพ่อื พัฒนาการเรียนรตLู ามหลกั สูตรสถานศกึ ษาข้นั พน้ื ฐาน

กรงุ เทพฯ : คุรุสภาลาดพรLาว
กระทรวงศึกษาธิการ. (2551) หลักสตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน พ.ศ. 2551.

กรุงเทพฯ: ชมุ นมุ สหกรณg การเกษตรแหPงประเทศไทย
ขณิษฐา บุญภักดี. (2552). การศึกษาปจŽ จัยทมี่ ีผลตอP ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นของ

นักศึกษาระดับปริญญาตรี คณะครุศาสตรgอตุ สาหกรรมและเทคโนโลยี
มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีพระจอมเกลLาธนบุรี. (วิทยานพิ นธปg ริญญามหาบณั ฑติ ,
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาL ธนบุรี).
พงษgกรณg วีรพพิ รรธนg. (2554). ผลการใชรL ูปแบบจ๊กิ ซอวgท่มี ีตอP ผลสัมฤทธ์ิทางการ
เรยี นภาษาไทยและทกั ษะการทำงานรPวมกบั ผอูL นื่ ของนักเรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาท่ี 3
วิทยานพิ นธปg ริญญามหาบัณฑติ สาขาวิชาการสอนภาษาไทย คณะครศุ าสตรg
จฬุ าลงกรณมg หาวทิ ยาลัย

35

รัชนี ทาเหล็ก (2556). ผลการจัดการเรียนรูLแบบรวP มมือดวL ยเทคนคิ จ๊ิกซอวg เรอ่ื งเสLนขนาน
ทม่ี ตี Pอความสามารถในการคดิ วิเคราะหgของนักเรยี นช้ันมธั ยมศึกษาป4ท่ี 2 สารนิพนธg
ปรญิ ญาการศึกษามหาบณั ฑิต สาขาวชิ าการมธั ยม มหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ

ราชบัณฑิตยสถาน. (2551). พจนานกุ รมศัพทgศึกษา. กรุงเทพฯ: ราชบณั ฑิตยสถาน