1. อาณาจักรโมเนอรา (Kingdom Monera) สิ่งมีชีวิตในอาณาจักรนี้มีโครงสร้างง่าย ๆ ไม่ซับซ้อน อาจมีเซลล์เดียวหรือประกอบ ด้วยหลายเซลล์ก็ได้แต่ยังไม่รวมเป็น เนื้อเยื่อเซลล์ไม่มีเยื่อหุ้ม นิวเคลียส(Prokaryote cell) สารพันธุกรรมได้แก่กรดนิวคลิอิค ประกอบด้วย DNAและ RNA กระจายอยู่ใน ไซโทพลาซึม ไม่มีออร์แกแนลที่มีระบบเยื่อ บาง ๆ หุ้ม ภายในเซลล์มีไรโบโซมขนาด เล็กไม่มีระยะเอมบริโอ บางชนิดสามารถ สังเคราะห์ด้วยแสงได้ แต่คลอโรฟิลล์ไม่ได้ อยู่ ในคลอโรพลาสต์การแบ่งนิวเคลียสไม่ซับ ซ้อน สิ่งมีชีวิตในอาณาจักรนี้แบ่งได้ เป็น 2 ดิวิชัน ดังนี้ 1. Division Schizophyta (ดิวิชันซิโซ ไฟตา) ได้แก่แบคทีเรีย 2. Division Cyanophyta หรือ Cyanobacteria (ไซยาโนแบคทีเรีย) ได้แก่ สา หร่ายสีเขียวแกมน้ำ เงิน ดิวิชันชิโซไฟตา (Division Schizophyta)
2. อาณาจักรโพรทิสตา (Kingdom Protista) สิ่งมีชีวิตวิในอาณาจักรโปรติสตา เรีย รี กรวม ๆ ว่าว่กลุ่มโปรติสต์ ลักษณะของสิ่งมีชีวิตวิ ในอาณาจักรโปรติสตา คือ อาณาจักรโป รติสตา แบ่งได้เป็น 1 ไฟลัมและ 8 ดิวิชัวิชั น คือ 1) ไฟลัมโปรโตซัว (Phylum Protozoa)โปรโตซัวเป็นโปรติสต์เซลล์ เดียวที่มีลักษณะคล้ายสัตว์ใว์ นตอนแรกจึง ถูกจัดอยู่ใน อาณาจักรสัตว์มี ว์ มี ลักษณะสำ คัญดังนี้ 1. เป็นเซลล์เดียวบางชนิดเป็นเซลล์ อยู่เดี่ยว ๆ บางชนิดรวมกันเป็นกลุ่ม (colony) มีขนาดเล็กต้องดูด้วย กล้องจุลทรรศน์ 2. ไม่มีอวัย วั วะหรือ รื เนื้อเยื่อใด ๆ มี ออร์กาแนลทำ หน้าที่ต่าง ๆ ในเซลล์
3. มีเซลล์เมมเบรนเป็นกรอบของเซลล์บางชนิด มีโครงแข็งหุ้มเป็นสารพวก เซลลูโลส หรือเจลาติน 4. ขับถ่ายของเสียที่เป็นของเหลว โดย คอนแทรกไทล์ แวคิวโอล นอกจากนี้ ยังทำ หน้าที่ ควบคุมสมดุลน้ำ ภายในเซลล์ด้วย จึงเรียกคอนแทรไทล์ของโปรโตซัว ว่าเป็น ออสโมเรกูเลเดอร์ (osmoregulator) 5. การดำ รงชีวิตมีทั้งที่หากินเป็นอิสระใน น้ำ เน่า เช่น อะมีบา สังเคราะห์ด้วยแสง สร้าง อาหารได้เอง เช่น ยูกลีนา เป็นปรสิต เช่น เชื้อไข้ จับสั่น 6. การสืบพันธุ์ ตามปกติจะสืบพันธุ์แบบไม่ ใช้เพศ คือการแบ่งตัวจาก 1 เป็น 2 นอกจากนี้ยังมีการสืบพันธุ์แบบมีเพศ คือการ เข้าจับคู่กันหรือการคอนจูเกชัน (conjugation) 7. การเข้าเกราะ (encystment) พบในโปร โตซัวหลายชนิด เช่นยูกลีนา จะเข้าเกราะเมื่อ สิ่ง แวดล้อมไม่เหมาะสม 8. รูปร่างมีหลายแบบ ส่วนใหญ่เป็นรูปไข่ ยาวรี หรือมีรูปร่างไม่แน่นอน 9. อวัยวะเคลื่อนที่ของโปรโตซัวในแต่ละ กลุ่มจะแตกต่างกัน ซึ่งจะนำ มาใช้ในการ แบ่ง หมวดหมู่ระดับคลาส เช่น มีแฟลกเจลลา ซี เลีย เป็นต้น ไฟลัมโปรโตซัว แบ่งออก เป็น 4 คลาส คือ
1. คลาสแฟลกเจลลาตา (Class Flagellata) เคลื่อนที่โดยใช้แฟลกเจลลัม ซึ่งอาจมีมากกว่า 1เส้น มีทั้งพวกที่ดำ รงชีวิตเป็นอิสระและเป็นปรสิต อาศัยอยู่ทั้งในน้ำ จืดและน้ำ เค็ม พวกที่เป็นปรสิต ได้แก่ พวกที่ทำ ให้ เกิดเป็นโรคเหงาหลับคือ ทริปาโน โซมา (Trypanosoma) 2.คลาสซาโคดินา (Class Sarcodina)เคลื่อนที่ โดยใช้เท้าเทียมหรือซูโดโป เดียม(Pseudopodium) ซึ่งเกิดจากการไหลของ ไซโตพลาสซึมมีทั้งในน้ำ จืดและน้ำ เค็ม เช่น อมีบา (ameba) ซึ่งเป็นปรสิตทำ ให้เกิดโรค บิดหรือทำ ให้ท้องร่วง 3.คลาสซีเลียตา (Class Ciliata) เคลื่อนที่โดยใช้ซิ เลีย (cilia)มีทั้งที่ดำ รงชีพ อย่างอิสระและเป็นปรสิตโดยทั่วไปมีนิวเคลียส 2 ขนาด คือนิวเคลียสขนาดใหญ่ เรียกว่า มาโครนิวเคลียส (Macronucleus)นิวเคลียสขนาดเล็กเรียกว่า ไมโครนิวเคลียส ( Micronucleus) เช่น พารามีเซียม 4.คลาสสปอโรซัว (Class Sporozoa) พวกนี้ไม่มี อวัยวะที่ใช้ในการเคลื่อนที่ ดำ รงชีวิตเป็นปรสิต สืบพันธุ์โดยการสร้างสปอร์ และรวมตัวกันคล้ายการสืบพันธุ์แบบอา ศัยเพศ เช่น พลาสโมเดียม (Plasmodium) ซึ่ง เป็นเชื้อมาเลเรีย
ดิวิชัน คลอโรไฟตา (Division Chlorophyta) สาหร่ายในกลุ่มนี้มีชื่อเรียกทั่วไป ว่า สาหร่ายสีเขียวจัดเป็นกลุ่มที่ใหญ่ที่สุด พบทั้ง ในน้ำ จืด น้ำ เค็ม และน้ำ กร่อย บางชนิด ลอยตามผิวน้ำ บางชนิดเกาะกับ พืชอื่นหรือก้อน หิน บางชนิดอาศัยอยู่ในเซลล์สิ่งมีชีวิต อื่นเช่น ในโปรโตซัว ไฮดรา หรือฟองน้ำ ในแหล่ง น้ำ ธรรมชาติ บางครั้งจะพบว่าน้ำ มีสี เขียวเข้ม เกิดขึ้น สีเขียวดังกล่าวคือ สาหร่ายใน กลุ่มนี้เป็นส่วนใหญ่ ดิวิชัน ยูกลีโนไฟตา (Division Euglenophyta) สาหร่ายในกลุ่มนี้มีอยู่ 2 พวกคือ พวกที่สังเคราะห์ อาหารเองได้ และพวกที่สังเคราะห์อาหารเองไม่ได้ ส่วนใหญ่จะมี รูปร่างเป็นเซลล์เดียว เคลื่อนที่ได้ มีลักษณะคล้าย โปรโตซัว เรียกสิ่งมีชีวิตในดิวิชันนี้ ว่า ยูกลีนา ดิวิชัน ฟีโอไฟตา สาหร่ายในกลุ่มนี้ มีชื่อเรียกทั่วไปว่า สาหร่ายสีน้ำ ตาล เนื่องจาก ภายในเซลล์ของสาหร่ายกลุ่มนี้มี รงควัตถุพวกฟู โคแซนทิน (fucoxanthin) ที่ทำ ให้เกิดสีน้ำ ตาลมากกว่า รงควัตถุอื่น สาหร่ายในกลุ่มนี้มีประโยชน์ ทางเศรษฐกิจมาก คือ บางชนิด ใช้เป็นอาหาร โดยตรง ซึ่งนิยมรับประทานกันในยุโรป บางชนิด นำ มาสกัดสารประกอบพวกแอลจิน (algin) เพื่อใช้ ทำ สี ทำ ยา และขนมหวาน บางชนิด
ดิวิชัน ไพร์โรไฟตา (Division Pyrrophyta) สาหร่ายในกลุ่มนี้ส่วนใหญ่จะ เป็นเซลล์ เดียว พบทั้งในน้ำ จืดและน้ำ เค็ม ในทะเลบาง ครั้งจะเกิดปรากฏการณ์ น้ำ ทะเลเปลี่ยนสี ส่วนใหญ่ จะเกิดจาก สาหร่ายในกลุ่มนี้เจริญ เติบโตและเพิ่มจำ นวนมากผิดปกติ (water boom) ซึ่งชาวทะเลเรียกว่า ขี้ปลาวาฬ ดิวิชัน โรโดไฟตา (Division Rhodophyta) สาหร่ายในกลุ่มนี้มีชื่อเรียกทั่วไปว่า สาหร่าย สีแดง มีประโยชน์ต่อมนุษย์เช่นเดียวกับ สาหร่ายสีน้ำ ตาล เนื่องจากสารเมือก ที่สกัดออกจาก ผนังเซลล์เรียกว่า คาร์แรจี แนน (carrageenan) นำ มาผลิตเป็นวุ้นได้ นอกจากนี้สาหร่ายสีแดง ยังนำ มาประกอบ เป็นอาหารโดยตรงที่ทุกคนรู้จักกันดีในชื่อ “จีฉ่าย” ดิวิชันมิกโซไมโคไฟตา ( Division Myxomycophyta) เป็นสิ่งมีชีวิตที่มี ลักษณะ เป็นเมือก ข้นสีขาว สีเหลืองหรือสี ส้ม อาศัยอยู่ในบริเวณชื้นเเฉะ เช่น กองไม้ผุ ตาม พื้นดินร่มชื้น เช่นเดียวกับเห็ดรา ส่วนใหญ่ ดำ รงชีพเเบบภาวะมีการย่อยสลาย เเต่ก็มี บางชนิดเป็นปรสิต ตัวอย่างสิ่งมีชีวิตได้เเก่ พวกราเมือก ( Slime mold )
3. อาณาจักรฟังไจ (Kingdom Fungi) อาณาจักรฟังไจ หมายถึงสิ่งมีชีวิตพวกเห็ดรา ตัวอย่างเช่น ราขนมปัง ยีสต์ ราเขียว ราดำ เห็ตต่าง ๆ มีบทบาทสำ คัญในระบบนิเวศโดยทำ หน้าที่เป็นผู้ย่อยสลายอินทรียสาร ทำ ให้มีการ หมุนเวียนในระบบนิเวศ เห็ดราเป็นสิ่งชีวิตที่ เซลล์มีนิวเคลียสหรือมีเยื่อหุ้มนิว เคลียสเรียกว่า ยูแคริโอต (eukaryote) อาจ เป็นสิ่งมีชีวิตที่เซลล์เดียวหรือหลายเซลล์ ไม่มีคลอโรฟิลล์ สังเคราะห์อาหารเองไม่ได้กิน อาหารโดยสร้าง น้ำ ย่อยแล้วปล่อยออกมา ย่อยสารอินทรีย์จนเป็นโมเลกุลเล็กและดูดเข้า เซลล์ (saprophyte) ได้แก่ เห็ดและราช นิดต่างๆ ลักษณะสำ คัญของสิ่งมีชีวิตในอาณาจักฟัง ไจ -อาจมีเซลล์เดียวเช่น ยีสต์ แต่ส่วนใหญ่ เป็นพวกหลายเซลล์ -พวกหลายเซลล์ ประกอบด้วยกลุ่ม เซลล์ที่มีลักษณะเส้นใย เส้นใยแต่ละเส้นเรียกว่า ไฮฟา(Hypha)ไฮพามักรวมกันเป็นกระจุกเรียก ว่าไมซีเลียม(mycelium)ไฮฟามี ไรซอยด์ช่วยยึดเห็ดราให้ติดแน่นกับที่และบาง ส่วนของไฮฟาทำ หน้าที่สร้างสปอร์
1. โครงสร้างของเซลล์เป็นเซลล์ แบบยูคาริโอต มีผนังเซลล์คล้าย พืช(มีองค์ ประกอบเป็นเซลลูโลส และไคทิน) แต่ไม่มีคลอโรฟิลล์ดังนั้นสร้าง อาหารเองไม่ได้ดำ รงชีวิตแบบปรสิตหรือแบบภาวะมี การย่อยสลายหรือบางชนิดอยู่ร่วม กับสาหร่ายที่ต้อง พึ่งพา(ไลเคน) 2. ส่วนใหญ่สืบพันธุ์โดยการสร้างส ปอร์ สปอร์มีทั้งที่เกิดจากการ สืบพันธุ์แบบ ไม่อาศัยเพศ และแบบอาศัยเพศ นอกจากนี้ยังมีการสืบพันธุ์แบ บอื่นๆเช่นรา ขนมปัง สืบพันธุ์แบบ อาศัยเพศโดยวิธี คอนจูเกชัน ยีสต์ สืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศโดยวิธีกา รแตกหน่อ
4. อาณาจักรพืช (Kingdom Plantae) พืชเป็นสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ เซลล์เป็นชนิดยู แคริโอต มีสารสีเพื่อการสังเคราะห์ด้วย แสงเรียกว่าคลอโรฟิลล์ ซึ่งมีหลายชนิด มี ผนังเซลล์เป็นสาร เซลลูโลส สืบพันธุ์ทั้งแบบ อาศัยเพศและไม่อาศัยเพศ มีวัฏจักรชีวิต แบบสลับ (alternation of generation) การจำ แนกเป็นไฟลัมหรือดิวิชันใช้ลักษณะวัฏจักร ชีวิตแบบสลับที่มีระยะแกมีโทไฟต์ (gemeto phyte) และสปอโรไฟต์ (sporophyte) การมี ท่อลำ เลียงอาหารและน้ำ มีรากและใบ และ มีดอก (fower) หรือไม่มีดอก แบ่งออกเป็นดิ วิชัน ดังนี้ 1.ดิวิชันไบรโอไฟตา (Division Bryophyta) เป็นพืชขนาดเล็ก ไม่มีระบบท่อ ลำ เลียง มีระยะแกมีโทไฟต์เจริญเป็นอิสระนาน กว่าระยะสปอโรไฟต์ ได้แก่ มอสส์ (moss) ลิ เวอร์เวิร์ต (liverwort) และฮอร์นเวิร์ต (hornwort) 2. ดิวิชันไซโลไฟตา (Division Psilophyta) พืชมีลำ ต้นยาวเรียว เริ่มมีท่อ ลำ ลี ไ ม่ มีใ ที่ ท้ ริ ไ ด้ ก่
3.ดิวิชันไลโคไฟตา (Divison Lycophyta) พืชโบราณ มีใบและราก ที่แท้จริง มีท่อลำ เลียง ได้แก่ สกุลSelagilnella หรือตีนตุ๊กแก สกุล Lycopediun หรือหญ้ารังไก่ สามร้อย ยอด 4. ดิวิชันสฟีโนไฟตา (Division Sphenophyta) ลำ ต้นมีลักษณะเป็นข้อ ๆ มี รากและใบที่แท้จริง มีท่อลำ เลียงที่แท้ จริง ได้แก่สกุล Equisetum หรือหญ้า ถอดปล้อง สนหางม้า 5.ดิวิชันเทอโรไฟตา (Division Pterophyta) เป็นพืช เริ่มมีท่อลำ เลียง พัฒนาดี ขึ้น ไม่มีดอก ได้แก่เฟิร์น ผักแว่น จอก หูหนู แหนแดง ชายผ้าสีดา 6. ดิวิชันไพโนไฟตา (Division Pinophyta) เป็นพืชยืนต้น มีเนื้อไม้ มี ท่อลำ เลียงที่พัฒนาดีขึ้น มีรากและใบ มีเมล็ด แต่เมล็ดไม่มีส่วนหุ้มเมล็ด (คือ เปลือย [ghymn osperm]) แบ่งเป็นสามซับดิวิชัน (subdivision) คือซับดิวิชัน Cycadicae
สิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ ประกอบด้วยเซลล์ ชนิดยูแคริโอต การจำ แนกเป็นไฟลัมต่างๆ ใช้ลักษณะสำ คัญคือ จำ นวนชั้นของเนื้อเยื่อ ช่องภายในตัว ปล้องขา ลำ ตัว ชนิดของ ท่อทางเดินอาหาร สมมาตร (symmetry) ของลำ ตัว ชนิดของระบบไหลเวียน และการ พัฒนาของระบบอื่นๆ แบ่งออกเป็นสอง ซับ คิงดอม (Subkingdom) คือ ซับคิงดอม พารา ซัว (Parazoa) ได้แก่ฟองน้ำ และซับคิงดอม เมทาซัว (Metazoa) ได้แก่สัตว์อื่นๆที่เหลือ ซึ่งแบ่งย่อยเป็นไฟลัมต่างๆมากถึง 30 ไฟ ลัมในปัจจุบันแต่ที่สำ คัญมี 9 ไฟลัมคือ 1. ไฟลัมพอริเฟอรา 2. ไฟลัมซีเลนเทอราตา 3. ไฟลัมแพลทิเฮลมินทีส 4. ไฟลัมเนมาโทดา 5. ไฟลัมแอนเนลิดา 6. ไฟลัมมอลลัสกา 7. ไฟลัมอาร์โทรโพดา 8. ไฟลัมอีไคโนเดอร์มาตา 9. ไฟลัมคอร์ดาตา 5. อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia)