เขื่อนลำตะคลอง

จดั ทำโดย
ด.ญ.ภษู ณิศำ หำขนุ ทด
ชนั้ ม.2/3 เลขท่ี 34

E-book เขอื่ นเก็บนำ้ ลำตะคอง
1. ประวตั ิควำมเป็นมำของเข่ือนเก็บนำ้ ลำตะคลอง
เข่ือนลำตะคองสร้ำงขนึ ้ ในปี พ.ศ.2507-2512 เพื่อกกั เก็บนำ้ ไว้
อปุ โภคบริโภค กำรเกษตรและลดอทุ กภยั เข่ือนลำตะคองสร้ำงขนึ ้ บริเวณช่อง
เขำเขื่อนลนั่ กบั ช่องเขำถ่ำนเสียตวั เข่ือนเป็นเขอื่ นดนิ สงู 40.30 ม.สนั เข่ือนยำว
527 ม.กว้ำง10 ม.อำ่ งเก็บนำ้ เหนือเข่ือนมคี วำมยำวตลอดลำนำ้ 19 กม.มพี ืน้ ท่ี
277,000 ไร่สำมำรถกกั เก็บนำ้ ได้ 310ล้ำน ลบ.ม.

https://sites.google.com/site/aunglovethailand/pr
awati-kheuxn-la-ta-khlxng

2. อำณำเขตของเขื่อนเกบ็ นำ้ ลำตะคลอง (เหนือ/ใต้/ออก/ตก)
สถำนีวิจยั เพอ่ื รักษำต้นนำ้ ลำตะคอง ตงั ้ อยตู่ อนบนของพืน้ ทล่ี มุ่ นำ้ ลำ

ตะคอง ในท้องทต่ี ำบลหมสู ี อำเภอปำกชอ่ ง จงั หวดั นครรำชสีมำ อยรู่ ะหว่ำง
เส้นละตจิ ดู ท่ี 14 องศำ 30 ลบิ ดำ - 14 องศำ 32 ลบิ ดำ เหนือ และลองจจิ ดู ท่ี
101 องศำ 19 ลบิ ดำ - 101 องศำ 22 ลบิ ดำ ตะวนั ออก ห่ำงจำก
กรุงเทพมหำนครประมำณ 195 กม. ก่อนถึงอำเภอปำกช่อง 5 กม. จะมีทำง
แยกไปอทุ ยำนแหง่ ชำติเขำใหญ่ ให้เลีย้ วไปตำมถนนธนะรัชต์ ประมำณ 21
กม. จะมที ำงแยกทำงขวำมอื เข้ำไปท่ีทำกำรสถำนีวจิ ยั ฯ ลำตะคอง ระยะทำง
ประมำณ 4 กม.ลมุ่ นำ้ ลำตะคองบริเวณเหนืออ่ำงเก็บนำ้ ลำตะคอง มพี ืน้ ที่
ทงั ้ หมด ประมำณ 1,315 ตร.กม. หรือประมำณ 821,875 ไร่ ตงั ้ อยใู่ นท้องที่
ตำบลจนั ทกึ ตำบลปำกชอ่ ง ตำบลหนองสำหร่ำย ตำบลหมสู ี ตำบลขนงพระ
ตำบลวงั กะทะ ตำบลคลองมว่ ง และตำบลโปร่งตำลอง อ.ปำกชอ่ ง จ.
นครรำชสีมำ ซง่ึ ครอบคลมุ พืน้ ท่ีรวม 8 ตำบล ครอบคลมุ พืน้ ที่บริเวณห้วยลำตะ
คองตอนบน ห้วยลำตะคองตอนลำ่ ง และห้วยหนิ ลบั และอยใู่ นป่ำสงวน
แห่งชำตปิ ่ำเขำเสยี ดอ้ำ ป่ำเขำนกยงู ป่ำเขำอำ่ งหิน ตำมประกำศกระทรวง
ฉบบั ท่ี 147 (พ.ศ.2509) เลม่ ท่ี 83 ตอนที่ 104 รำชกิจจำนเุ บกษำ 22
พฤศจิกำยน 2509 ป่ำโครงกำรเพื่อใช้สอยแบบเอนกประสงค์ปำกช่อง-สีควิ ้
(นม. 10) และอทุ ยำนแห่งชำตเิ ขำใหญ่

http://www.dnp.go.th/watershed/research/ltk_station
.htm

3. ขนำดควำมจ/ุ ปริมำณกำรกกั เก็บนำ้ ลำตะคลอง
อำ่ งเก็บนำ้ เป็นแบบหินถมดำดด้วยยำงมะตอย และปทู บั ด้วยแผ่น

พลำสตกิ ควำมหนำแนน่ สงู (HDPE) เพ่ือปอ้ งกนั นำ้ ซมึ ออกจำกอำ่ ง สำมำรถ
เก็บนำ้ ได้H 10.3 ล้ำนลกู บำศก์เมตร พืน้ ท่ีผวิ นำ้ 0.34 ตำรำงกโิ ลเมตร

http://web.rid.go.th/lproject/const/project/compl
eted%20project/lamtakong/lamtakong.html

4. กำรผลติ ฟำ้ จำกเขื่อนเก็บนำ้ ลำตะคลอง
โรงไฟฟำ้ ลำตะคองเป็นท่ีพฒั นำแสงไฟด้วยนำ้ ซง่ึ เป็นโรงไฟฟำ้ ใต้ดนิ

แห่งแรกและแห่งเดียวของประเทศไทยทน่ี ำกระแสไฟฟำ้ ท่ีคงเหลอื ในระบบ
ในชว่ งที่มคี วำมต้องกำรไฟฟำ้ ต่ำนำมำสบู นำ้ ในอำ่ งเก็บนำ้ ลำตะคองขนึ ้ ไปกกั
เก็บสำรองไว้ในอำ่ งพกั นำ้ ตอนบนบริเวณเขำยำยเท่ียง แล้วจงึ ปลอ่ ยนำ้ ลงมำ
ผำ่ นเคร่ืองกำเนิดไฟฟำ้ เพื่อผลติ กระแสไฟฟำ้ ในชว่ งที่มคี วำมต้องกำรใช้ไฟฟำ้
สงู โดยสำมำรถเดนิ เคร่ืองผลติ ไฟฟำ้ เข้ำระบบได้อย่ำงรวดเร็ว ถือเป็นแหลง่
พลงั งำนสำรองขนำดใหญ่ของภำคตะวนั ออกเฉียงเหนือ และยงั เป็นโรงไฟฟำ้ ท่ี
ใช้ทรัพยำกรนำ้ อย่ำงค้มุ ค่ำ เพรำะมีกำรใช้นำ้ หมนุ เวยี นในอำ่ งเก็บนำ้ ลำตะ
คองโดยนำ้ ไมส่ ญู หำยไปไหน

https://www.prachachat.net/economy/news-406627

5. วถิ ีชีวติ ของชำวบ้ำนที่อำศยั อยใู่ กล้เข่ือนลำตะคลอง
ผ้สู ่อื ข่ำวรำยงำนว่ำ เขื่อนลำตะคอง แหลง่ กกั เก็บนำ้ ท่ีสำคญั ของจ.

นครรำชสีมำซงึ่ หลอ่ เลยี ้ งประชำกรถงึ 5 อำเภอ ประกอบด้วย อ.สคี ิว้ อ.สงู เนิน
อ.ขำมทะเลสอ อ.เฉลมิ พระเกียรติ และอ.เมอื งนครรำชสมี ำ กำลงั ประสบวิกฤต
นำ้ ในเข่ือนนนั ้ ลดลงอยำ่ งตอ่ เน่ือง หำยไปกวำ่ ครึ่งจำกควำมจเุ ขือ่ นทงั ้ หมด
314 ล้ำนลกู บำศก์เมตร แม้เข่ือนลำตะคองจะอย่ตู ดิ กบั ต้นนำ้ อย่ำงเขำใหญ่
แต่ปริมำณนำ้ ก็ไหลลงเขื่อนไมไ่ ด้อย่ำงเตม็ ท่ี สง่ ผลกระทบตอ่ ประชำชน รวมถึง
เกษตรกรในพืน้ ท่ีหลำยรำยไมม่ นี ำ้ ใช้ที่เพียงพอในกำรทำกำรเกษตร

ด้วยเหตนุ ี ้จิตอำสำพระรำชทำน จงึ ได้ลงพืน้ ท่ีดำเนนิ กำรโครงกำรสำรวจพืน้ ที่
คลอง 3 สำยหลกั ทเ่ี ป็นต้นนำ้ ไหลลงสเู่ ขอื่ นลำตะคอง คือคลองหินลบั คลอง
ยำง และคลองลำตะคอง ระยะทำงรวม 190 กิโลเมตร จำกกำรสำรวจ พบสง่ิ
กีดขวำงลำนำ้ รวมทงั ้ หมดมำกถึง 461 จดุ

ทงั ้ นี ้สงิ่ กีดขวำงลำนำ้ สว่ นใหญ่เกิดจำกกำรกระทำของมนษุ ย์ เช่น ปัญหำขยะ
อดุ ตนั ขวำงทำงนำ้ ทำให้นำ้ เน่ำเสยี และกำรสร้ำงสงิ่ กีดขวำงทำงนำ้ หรือทำ
ฝำยกนั ้ นำ้ จนปิดตำยทำงเดินของนำ้ สงู เกินกวำ่ กำหนด แม้ผ้กู ระทำจะไมไ่ ด้มี
จดุ ประสงค์เพ่ือขวำงทำงนำ้ ท่ีไหลลงสเู่ ข่อื นโดยตรงแตก่ ็ทำให้เกิดผลกระทบตอ่
พืน้ ที่สว่ นรวม เพรำะลำคลอง 3 สำย ที่มีระยะทำงรวมกนั ไมถ่ ึง 200 กิโลเมตร
แต่กลบั พบปัญหำกำรกนั ้ ขวำงทำงนำ้ ถึง 461 จดุ ย่อมก่อให้เกิดผลกระทบต่อ
พืน้ ที่สว่ นรวมได้อยำ่ งใหญ่หลวง

อย่ำงไรก็ตำม กำรทำงำนของเหลำ่ จติ อำสำในครัง้ นี ้เป็นเพียงจดุ เร่ิมต้นของ
กำรสำรวจและลงมอื แก้ไขอยำ่ งจริงจงั ทำให้ทกุ คนได้ตระหนกั ถงึ ควำมสำคญั
ของนำ้ อีกทงั ้ ยงั เป็นจดุ เร่ิมต้นของกำรสร้ำงจติ สำนึกท่ีดี และผลกั ดนั ให้ทกุ คน
ร่วมรักษำสำยนำ้ แห่งนีใ้ ห้คงอยู่

https://www.naewna.com/local/460511

6. แหลง่ ทอ่ งเท่ียวที่น่ำสนใจ
จำกกรุงเทพฯ มำยงั เมอื งสีควิ ้ เรำก็มำแวะรับบรรยำกำศดี ๆ ป่ัน

จกั รยำนชลิ ล์ ๆ ชมวิวสวย ๆของกงั หนั ลมยกั ษ์ท่ี “กงั หนั ลม เขำยำยเท่ียง ลำตะ
คอง” โดยสำมำรถขบั รถขนึ ้ ไปบนเขำยำยเท่ียงได้เลย ถนนเป็นลำดยำงอยำ่ งดี
ขบั รถได้แบบไมล่ ำบำกเลยคะ่ เมื่อถึงเขำยำยเท่ียงแล้ว ก็สำมำรถเช่ำจกั รยำน
ขนึ ้ มำปั่นไปรอบๆ ชมวิว รับอำกำศดๆี ของท่นี ่ีกนั หน่อย รำคำเชำ่ คนั 40
บำท/ชว่ั โมงเท่ำนนั ้ ค่ะ นกั ปั่นระดบั เรำ เอำจริงๆ ไมถ่ ึงชว่ั โมงก็หอบแล้วค่ำ

เม่ือปั่นขนึ ้ มำบนจดุ ชมวิว ตรงอ่ำงเก็บนำ้ ที่มวี วิ กงั หนั ลมขนำดใหญ่และ
อำ่ งพกั นำ้ เพ่ือผลติ กระแสไฟฟำ้ สำมำรถมองเหน็ ถนนเส้นหลกั อยำ่ งถนน
มติ รภำพแล้วก็เข่ือนลำตะคองได้ด้วย หยบิ กล้องขนึ ้ มำถ่ำยวิวสวย ๆ แบบนีส้ กั
หน่อย บอกเลยวำ่ ได้ววิ สวยอยำ่ งนีแ้ บบเต็มอมิ่ แน่นอน สว่ นอำกำศท่ีน่ีกเ็ ยน็
สบำย แถมหมอกบำงๆ ลมแรงนิดหน่อย ถ้ำใครมำตำมรอยก็อยำ่ ลมื พกหมวก

แว่นตำและเสอื ้ กนั ลม

https://www.sanook.com/travel/1417005/

7. ถนนมอเตอร์เวย์ที่ตดั ผำ่ นเขือ่ นเก็บนำ้ ลำตะคลอง

มอเตอร์เวย์”กทม.-โครำช”2.9 หมนื่ ล.เป็นจริง รุกฟังควำมเหน็ คนโครำช/สร้ำง
ปี53เปิดใช้ปี55

ศนู ย์ข่ำวนครรำชสมี ำ- กรมทำงหลวงรุกเดนิ หน้ำเมกะโปรเจกต์ มอเตอร์เวย์ สำย
บำงปะอนิ -นครรำชสมี ำ มลู คำ่ 2.9 หมนื่ ล้ำนระยะ 199 กม. เชื่อมกรุงเทพฯกบั
ภำคอีสำน ประเดมิ เปิดประชมุ รับฟังควำมคิดเหน็ กำรสำรวจออกแบบก่อสร้ำงจำก
หน่วยงำนทกุ ภำคสว่ นรวมทงั ้ ประชำชนทโ่ี ครำช เผยออกแบบก่อสร้ำงเสร็จปลำยปี
นี ้คำดลงมือก่อสร้ำงได้ในปี 2553 และเปิดให้บริกำรได้ปี 2555

วำนนี ้(6 ก.พ.) ที่โรงแรมรอยลั ปริ๊นเซสโครำช อ.เมือง จ.นครรำชสีมำ กรมทำง
หลวง กระทรวงคมนำคม ร่วมกบั บริษัทท่ีปรึกษำ ได้จดั ประชมุ สมั มนำปฐมนิเทศ
งำนบริกำรด้ำนวศิ วกรรมกำรสำรวจและออกแบบรำยละเอียดโครงกำรทำงหลวง
พิเศษ (มอเตอร์เวย์) หมำยเลข 6 สำยบำงปะอิน- นครรำชสีมำ ตอน 2 (จำก อ.
ปำกช่อง-นครรำชสีมำ) โดยนำยสมบรู ณ์ งำมลกั ษณ์ ผ้วู ำ่ รำชกำรจงั หวดั
นครรำชสมี ำ เป็นประธำน มีตวั แทนจำกหน่วยงำนภำครัฐ-เอกชน องค์กรปกครอง
สว่ นท้องถ่ินทเี่ กี่ยวข้อง และประชำชนชำวจงั หวดั นครรำชสีมำ เข้ำร่วมกวำ่ 150
คน

กำรจดั ประชมุ ดงั กลำ่ ว เพ่ือประชำสมั พนั ธ์ข้อมลู และรำยละเอียดเกี่ยวกบั โครงกำร
ให้ประชำชนเกิดควำมเข้ำใจที่ถกู ต้องตอ่ กำรดำเนินโครงกำร และรับฟังควำม
คิดเหน็ ต่อแนวทำงกำรดำเนินงำน รวมถึงข้อเสนอแนะจำกผ้ทู ี่มสี ว่ นเก่ียวข้องใน

ท้องถ่นิ เพื่อลดข้อขดั แย้งที่อำจเกิดขนึ ้ และเพ่ือรับทรำบปัญหำและเหตผุ ลเพ่ือจะ
นำไปสกู่ ำรออกแบบรำยละเอียดก่อสร้ำงโครงกำรท่ีเหมำะสมตอ่ ไป

http://thanprasat.go.th/2014/05/06/7-2/