ธุรกิจดิจิทัลบนสื่อสังคมออนไลน์

ธุรกิจดิจิทัลบนสื่อสังคมออนไลน์

สื่อ คืออะไร? ช่องทางการสื่อสารที่นำ เนื้อหาของผู้ส่งสาร ส่งไปยังผู้รับสารให้สามารถสื่อสารกันได้ตรง ตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการ แต่ในปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงของรูปแบบสื่อที่พัฒนาให้ ดีขึ้นนับจากสื่อบุคคลที่เปลี่ยนแปลงเป็นสื่อสิ่งพิมพ์ และสื่อสิ่งพิมพ์พัฒนาเป็นรูปแบบ อิเล็กทรอนิกส์ คือ สื่อวิทยุและสื่อโทรทัศน์ ในปัจจุบันการพัฒนาระบบเทคโนโลยีไม่ หยุดนิ่ง สื่ออินเทอร์เน็ตพัฒนาขึ้นมาเพื่อการติดต่อสื่อสารเพิ่มขึ้น

สื่อที่ผู้ส่งสารแบ่งปันสาร ซึ่งอยู่ในรูปแบบต่างๆ ไป ยังผู้รับสารผ่านเครือข่ายออนไลน์ โดยสามารถ โต้ตอบ กันระหว่างผู้ส่งสารและผู้รับสาร หรือผู้รับ สารด้วยกันเอง สังคมออนไลน์ คืออะไร

สื่อสังคมออนไลน์ คืออะไร สื่อดิจิทัลที่เป็นเครื่องมือในการปฏิบัติการ ทางสังคมเพื่อใช้สื่อสารระหว่างกันใน เครือข่ายทางสังคมผ่านทางเว็บไซต์และโปรแกรมประยุกต์บนสื่อใด ๆ ที่มีการ เชื่อมต่อกับอินเทอร์เน็ต โดยเน้นให้ผู้ใช้ทั้งที่เป็นผู้ส่งสารและผู้รับสารมีส่วนร่วม อย่างสร้างสรรค์ในการผลิตเนื้อหาขึ้นเองในรูปของข้อมูล ภาพ และเสียง

ประเภทหรือชนิดของสื่อสังคมออนไลน์ ✓Weblogs ✓Social Networking ✓Micro Blogging ✓Online Video ✓Photo Sharing ✓Wikis ✓Virtual Worlds ✓Crowd Sourcing ✓Podcasting หรือ Podcast

ธุรกิจสื่อสังคมออนไลน์ Facebook เว็บไซต์ที่ให้บริการเครือค่ายสังคมออนไลน์ ผ่าน Internet หรือ เรียกได้ว่า เป็น Social Network ถูกก่อตั้งโดย มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก เฟซบุ๊กอนุญาตให้ใครก็ได้เข้าสมัครลงทะเบียนกับเฟซบุ๊ก และผู้เป็นสามาชิกของเฟชบุ๊ก นั้นสามารถสร้างพื้นที่ส่วนตัว สำ หรับแนะนำ ตัวเอง ติดต่อสื่อกับเพื่อน ทั้งเเบบ ข้อความ ภาพ เสียง และ วีดีโอ โดยผู้ใช้สามารถเลือกที่จะเป็น หรือไม่เป็นเพื่อนกับใครก็ได้ในเฟชบุ๊ก Twitter เป็นบริการเครือข่ายสังคมออนไลน์จำ พวกไมโครบล็อก (Micro Blogging) โดยผู้ใช้สามารถส่งข้อความยาวไม่เกิน 140 ตัวอักษร ว่าตัวเองกำ ลังทำ อะไรอยู่ หรือ Re-tweet ข่าวสารที่น่าสนใจของคนอื่น และข้อความที่ส่งถึงกันมีศัพท์ เรียกว่า "Tweets " ซึ่งเปรียบเหมือนเสียงนกร้องอยู่ตลอดเวลา ข้อความที่จะส่ง นั้นต้อง เป็น Plain text เท่านั้นจะแทรกคำ สั่งโปรแกรมอะไรไม่ได้ ยกเว้น แต่ Hyperlink

ธุรกิจสื่อสังคมออนไลน์ YouTube LinkedIn : LinkedIn เครือข่ายมืออาชีพบนอินเทอร์เน็ตที่ใหญ่ที่สุดในโลก คุณสามารถใช้ LinkedIn ในการหางานหรือการ ฝึกงานที่ใช่ ทำ ความรู้จักและเสริมสร้างความสัมพันธ์ทางอาชีพ และเรียนรู้ทักษะที่จำ เป็นในการประสบ ความสำ เร็จในอาชีพของคุณ คุณสามารถเข้าถึง LinkedIn ได้จากเดสก์ท็อป แอพ LinkedIn บนมือถือ หรือประสบการณ์การใช้งานเว็บบนมือถือ เว็บไซต์ที่ให้บริการแลกเปลี่ยนภาพวิดีโอระหว่างผู้ใช้ได้ฟรี โดยนำ เทคโนโลยีของ Adobe Flash Playerมาใช้ในการ แสดงภาพวิดีโอ โดยผู้ใช้สามารถเข้าดูวีดีโอต่างๆ พร้อมทั้งเป็นผู้อัปโหลดวีดีโอ ผ่าน Youtube ได้ฟรี เมื่อสมัครสมาชิก แล้วผู้ ใช้จะสามารถใส่ภาพวิดีโอเข้าไป แบ่งปันภาพวิดีโอให้คนอื่นดูด้วย แต่หากไม่ได้สมัครสมาชิกก็สามารถเข้าไปเปิด ดูภาพวิดีโอที่ผู้ใช้คนอื่น ๆ ใส่ไว้ใน Youtube ได้ แต่ไม่สามารถเป็นผู้อัปโหลดวีดีโอได้

ธุรกิจสื่อสังคมออนไลน์ Pinterest เป็นเครื่องมือค้นพบด้วยภาพสำ หรับการค้นหาไอเดียต่างๆ เช่น สูตรอาหาร บ้าน และแรงบันดาลใจด้านแฟชั่น และอื่นๆ อีกมากมาย คุณจะค้นพบพินที่จุดประกายแรงบันดาลใจให้คุณได้เสมอด้วยพินจำ นวนกว่าพันล้านใน Pinterest เมื่อพบพินที่คุณชอบ คุณสามารถบันทึกพินไปที่บอร์ด เพื่อเก็บไอเดียให้เป็นระเบียบและง่ายต่อการค้นหา คุณยังสามารถสร้างพินเพื่อแชร์ไอเดียของคุณกับคนอื่นๆ บน Pinterest ได้อีกด้วย Line เป็นแอปพลิเคชั่นตัวหนึ่ง ที่ใช้ในการติดต่อพูดคุยสื่อสารกับอีกบุคคลหนึ่ง ซึ่งใช้อินเทอร์เน็ตในการพูดคุยติดต่อสื่อสาร ซึ่งไลน์สามารถใช้แชทหรือใช้ โทรหาผู้อื่นได้ โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ และสามารถโทรได้ตลอดไม่จำ ระยะเวลา ซึ่งในปัจจุบันสามารถพูดคุยโดยเห็นหน้าซึ่งกันและกันโดยการเปิด กล้องได้แล้ว

ธุรกิจสื่อสังคมออนไลน์ Tiktok แอปพลิเคชัน ที่เป็น บริการเครือข่ายสังคม สัญชาติจีน ติ๊กต็อกเป็นบริการประเภทไมโครบล็อกกิง (micro-blogging) ซึ่งช่วยให้ผู้ใช้สามารถสร้างเนื้อหา วิดีโอ สั้น ๆ ความยาวไม่เกิน 15 วินาที เช่น การแสดงทักษะหรือท่าเต้น การแสดงมุกตลก การร้องตามด้วยริมฝีปาก (ลิปซิงก์) Messenger คนส่งข่าวสาร ระบบ facebook messenger เป็นระบบส่งข่าวสารที่ทำ การโดย facebook นั่นเอง โดยปกติ การเล่น facebook จะต้องเป็นระบบออนไลน์ จ่ายค่าชั่วโมงเน็ตเท่าเวลา ดังนั้น การจะคอยเช็คข่าวสารที่ส่งผ่าน inbox จึงอาจทำ ให้ไม่สามารถรู้ข่าวสารได้ในทันที อีกทั้งระบบการติดต่อที่บางครั้งมีปัญหาเรื่องค้นข้อมูลเดิมๆ คุยอะไรกับใครไว้บ้าง ยิ่งข้อความมาก ยิ่งค้นหายากfacebook จึงมีระบบที่เข้ามาแก้ไขปัญหาเรื่องนี้ เพื่อไม่ให้อีกฝ่ายต้องรอการติดต่อกลับ นี่คือที่มาของ facebook messenger

ธุรกิจสื่อสังคมออนไลน์ E - Mail จดหมายอิเล็คทรอนิกส์ เป็นการแลกเปลี่ยนข้อความกันโดยผ่านเครือช่ายคอมพิวเตอร์ มีทั้งแบบที่รับส่งกันเฉพาะภายใน หรือภายนอกองค์กร โดยข้อความนั้นจะต้องประกอบด้วยเนื้อหา ที่อยู่ของผู้ส่ง และที่อยู่ของผู้รับ (ซึ่งอาจมีมากกว่าหนึ่ง) เป็นอย่างน้อย ประเทศไทยเริ่มใช้การอีเมลครั้งแรกในปี พ.ศ.2531 โดย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ส่งข้อความสั้นๆ ในการทดสอบระบบไปยัง มหาวิทยาลัยเมลเบิร์น Classroom บริการบนเว็บฟรี สำ หรับสถานศึกษา องค์กรการกุศล และทุกคนที่มีบัญชี Google ส่วนบุคคล และ Classroom ยังช่วยให้ผู้เรียนและผู้สอนเชื่อมต่อถึงกันได้ง่าย ทั้งภายในและภายนอก โรงเรียน (ปัจจุบันผู้ที่มีบัญชีของ Google และ Google Education ([email protected]) ล้วนสามารถใช้ บริการ Google Classroom ได้)

ตัวอย่างสื่อสังคมออนไลน์ที่ใช้งาน Instagram Instagram : อินสตาแกรม เป็นโปรแกรมที่จัดทำ ขึ้นเพื่อเป็นสังคมของคนในโลกออนไลน์ที่ทำ ให้สามารถรู้จักตัวตนของกันและกันผ่านรูปภาพ และข้อความสั้นๆ สามารถเรียนรู้กันได้มากขึ้นจากการกดติดตาม (fallow) ประวัติความเป็นมา : นสตาแกรมได้เปิดตัวบน แอปสตอร์ ของ แอปเปิล ในวันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2553 หลังจากนั้น จอร์ช รีเดล ได้เข้ามาร่วมงานกับบริษัทในตำ แหน่งผู้จัดการทั่วไป ซึ่งในขณะนั้นในบริษัทมีพนักงานไม่ถึง 10 คน และต่อมา ก็ได้มีผู้เข้ามาร่วมงานกับบริษัทเพิ่มเติม คือ เชน สวีนีย์ โดยเข้ามาใน เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2553 ในตำ แหน่ง วิศวกร และ เจสสิกา โซลแมน ก็ได้เข้ามาใน เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2553

ประโยชน์ของสื่อสังคมออนไลน์ ทำ ให้ทุกคนสามารถรับรู้ข่าวสาร ความเคลื่อนไหว หรือการประชาสัมพันธ์ ต่างๆ ได้อย่างรวดเร็วมากขั้น สังเกตง่ายๆ ว่าสมัยนี้เวลาที่กระแสข่าวอะไร มาแรงมากๆ สื่อออนไลน์จะเป็นสิ่งที่ทำ ให้ผู้คนรับรู้ได้เป็นอันดับแรก ดัง นั้นการสื่อสารออนไลน์จึงช่วยให้ทันกระแสของโลก กระแสสังคมได้รวดเร็ว มาก 1. 2.เข้าถึงได้ทุกกลุ่มเป้าหมายโดยไม่จำ เป็นต้องกำ หนดเหมือนการสื่อสารผ่าน ทีวี วิทยุ หนังสือพิมพ์ หรืออื่นๆ เพราะว่าการสื่อสารในโลกออนไลน์ทุกคน สามารถรับรู้และสัมผัสเหมือนกันได้หมด 3.สะดวก รวดเร็ว ต่อการติดต่อสื่อสารในเรื่องต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการพูดคุยเรื่อง งาน ส่งไฟล์งาน รูปภาพ วีดีโอ สื่อต่างๆ ถึงกันได้ง่าย ติดต่อหากันได้รวดเร็วไม่ ต้องใช้เวลานานทีสำ คัญยังสามารถติดต่อสื่อสารถึงกันได้จากระยะไกลโดยไม่ จำ เป็นต้องเดินทางไปหากันให้วุ่นวายอีกด้วย 4.ช่วยสร้างรายได้หรือสร้างอาชีพให้กับหลายๆ คนได้ อย่าง การขายของ ออนไลน์ การไลฟ์สด และอื่นๆ เป็นช่องทางที่ช่วยเพิ่มเงินในกระเป๋าของ หลายๆ คนได้เป็นอย่างดีหากว่าเลือกใช้การสื่อสารออนไลน์ได้อย่างถูกวิธี

โทษของสื่อสังคมออนไลน์ 1. เล่นมากจนเกินไป เช่น เล่นไม่รู้จักเวลา ไม่กิน ไม่นอน เสียการเรียน เสีย สัมพันธภาพกับคนอื่น 2. มีอาการถอนเมื่อไม่ได้เล่น เช่น หงุดหงิด อาละวาด ทำ ลายข้าวของ เครียด ซึม เศร้า 3. มีความต้องการที่จะเล่นเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ เช่น เพิ่มจำ นวนเวลาในการเล่น ความทันสมัยของ อุปกรณ์ 4. มีพฤติกรรมที่ไม่ดีที่ตามมาเพื่อให้ได้เล่น เช่น ขโมยเงิน โกหก ทะเลาะกับคนรอบข้าง

สื่อสังคมออนไลน์ด้านการศึกษา การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมโดยการถ่ายทอดสดการสอนจากโรงเรียนวังไกลกังวลในพระบรมราชูปถัมภ์ไปยังห้องเรียนของโรงเรียนปลายทางที่ตั้งอยู่ทั่วประเทศ ถือว่า เป็นการนำ เทคโนโลยีที่มีอยู่ในขณะนั้นมาช่วยให้เกิดประโยชน์อย่างมากต่อการพัฒนาประเทศด้านการศึกษายุคแรก ๆ เป็นการใช้เทคโนโลยีที่ไม่ซับซ้อน ประหยัดแต่ ได้ผล เพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาให้แก่นักเรียนที่อยู่ห่างไกล ปัจจุบัน มีการนำ สื่อสังคมออนไลน์มาประยุกต์ใช้เพื่องานด้านการศึกษาทุกระดับอย่างแพร่หลาย เพื่ออำ นวยความสะดวก เกิดการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารระหว่างผู้สอนกับ ผู้เรียน เกิดการเรียนรู้ได้ตลอดเวลาอย่างไร้ขีดจำ กัดทั้งในเรื่องเวลาและสถานที่ มุ่งให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้และฝึกปฏิบัติทักษะต่าง ๆ ได้ด้วยตนเองประกอบกับ สถานการณ์ปัจจุบันเป็นตัวเร่งในการนำ เทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้มากขึ้น การพัฒนาแพลตฟอร์มเพื่อรองรับการเรียนการสอนรูปแบบออนไลน์ของหน่วยงาน รวมถึงการผลิต สื่อการสอนออนไลน์ต่าง ๆ โดยจัดการเรียนการสอนออนไลน์ผ่านโปรแกรมที่นิยมในปัจจุบัน เช่น Microsoft team, Zoom และ Google Meet เป็นต้น ทั้งนี้กระทรวง ศึกษาธิการ ได้มอบหมายให้สำ นักเทคโนโลยีเพื่อการเรียนการสอน (สทร.) ดำ เนินการจัดอบรมเพื่อกระตุ้นให้ครูไทยพัฒนาศักยภาพและส่งเสริมการใช้ social media ในการจัดการเรียนรู้ สื่อสังคมออนไลน์มีบทบาทต่อการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย แต่มิได้ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อการจัดการเรียนการสอนของครู ซึ่งการนำ มาใช้ มีข้อดีและข้อเสีย ดังนั้น ครูจะต้องนำ คุณสมบัติต่าง ๆ ของสื่อสังคมออนไลน์ไปปรับใช้กับการเรียนการสอนด้วยตนเอง ซึ่งเครื่องมือที่ สทร. แนะนำ ให้ครูนำ ไปปรับใช้ ได้แก่ Facebook ตั้งกลุ่มรายวิชาเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูล, Word Press สร้างบล็อกเผยแพร่บทเรียน, YouTube แบ่งปันหรือค้นหาไฟล์วีดิโอ, Twitter สื่อสารแบบสั้น ๆ และรวดเร็ว, และ Slide share แบ่งปันเอกสาร เป็นต้น

สื่อสังคมออนไลน์ด้านสังคม ปัจจุบันกระแสการใช้สื่อสังคม (Social Media) และเครือข่ายสังคม (Social Networking) อย่าง Facebook, Twitter, Youtube ได้รับความนิยมสูงมาก ทั้งในรูปแบบการใช้ส่วน บุคคล โครงการ จนถึงระดับองค์กร มีการเผยแพร่ข้อมูลต่างๆ ของหน่วยงานด้วยผ่านสื่อสังคม เครือข่ายสังคมอย่างต่อเนื่อง และจำ นวนมาก บุคลากรขององค์กรสมัครเป็นสมาชิก เว็บไซต์ facebook และนำ เสนอเนื้อหา ข้อมูลของตนเองผ่าน facebook ควบคู่กับเว็บไซต์หลักที่มีอยู่เดิม รวมทั้งยังมีอีกหลายหน่วยงานสนใจดำ เนินการเพิ่ม สาเหตุหลักก็ไม่น่าจะ พ้นไปจากการปรับบทบาทการบริการ การประชาสัมพันธ์ให้ทันต่อเทคโนโลยีและตอบรับกับแนวคิดการบริการ การประชาสัมพันธ์เชิงรุก อย่างไรก็ดีอยากให้ผู้บริหาร บุคลากรหน่วยงาน ที่สนใจลองพิจารณารายละเอียดปลีกย่อยเพิ่มเติม ดังรายละเอียด 1.เครื่องมือ Social Media/Networking มีให้เลือกมากกว่า Facebook คงจะต้องศึกษาและพิจารณาเลือกใช้ให้เหมาะสมกับภาพลักษณ์องค์กร มีจุดเด่น จุดด้อย ข้อควรระวังเรื่องใดบ้าง 2.ใครเป็นผู้รับผิดชอบการเผยแพร่สารสนเทศหน่วยงาน 3.อีเมลที่ใช้สมัครเป็นสมาชิก ไม่ควรใช้อีเมลส่วนตัวของคนใดคนหนึ่ง รวมทั้งไม่ควรใช้ Group Mail ทั้งนี้หน่วยงานน่าจะสร้างอีเมลเฉพาะสำ หรับการใช้ สมัครสมาชิกสื่อสังคม เครือข่ายสังคม 4.เนื้อหาที่นำ เสนอ นอกจากข้อมูลหน่วนงานแล้ว ควรนำ เสนอเนื้อหาอื่นๆ ตามวาระ เทศกาลสำ คัญ รหมุนเวียนแนะนำ อย่างสม่ำ เสมอ แทนที่จะใช้เป็นช่องทางพูดคุยอย่างเดียว เดี๋ยวจะเหมือนกับใช้ Facebook เป็น MSN ไปซะนะครับ 5.รูปภาพ จุดเด่นของสื่อสังคม เครือข่ายสังคมอย่าง Facebook คือการทำ คลังภาพ ดังนั้นหากมีกิจกรรมต่างๆ ของหน่วยงาน การเข้าเยี่่ยมชม การจัดกิจกรรมสัมมนา รวมถึงมุมสวยๆ ของหน่วยงาน น่าจะนำ มาเผยแพร่และใส่คำ อธิบายให้เหมาะสม เพื่อให้เนื้อหาไม่ได้มีเฉพาะข้อความไงครับ และไม่ควรนำ ภาพละเมิดลิขสิทธิ์มาเผยแพร่ เพราะจะกระจายได้กว้างและไวมาก อาจจะสร้างปัญหาต่างๆ ให้องค์กรและตนเองได้

สื่อสังคมออนไลน์ด้านนันทนาการ เป้าหมาย “ คนไทยมีนันทนาการเป็นวิถีชีวิต ” โดยสร้างความรู้ ความเข้าใจ การมีส่วนร่วม รวมถึงบูรณาการการดำ เนินงานกับภาคีเครือข่ายและหน่วยงานที่ เกี่ยวข้อง พร้อมทั้งติดตาม ผลการดำ เนินงานอย่างใกล้ชิด และต่อเนื่อง ซึ่งหนึ่งในกลยุทธ์ที่ใช้ในการดำ เนินงาน ดังกล่าว ได้แก่ การจัดทำ วีดีทัศน์ Youtube และเผยแพร่ผ่านทางเว็บไซด์ และ Facebook Fanpage พร้อมจัดให้มีการอบรมการบริหารและจัดการสื่อสังคมออนไลน์ “ หลักสูตรกลยุทธ์และ จิตวิทยาการตลาดออนไลน์ ” เพื่อให้ความรู้แก่บุคลากรสำ นักนันทนาการ เพื่อนำ ไปใช้ในการทำ งานด้านการประชาสัมพันธ์กิจกรรมในสื่อสังคมออนไลน์ให้เกิด ประสิทธิภาพ ตามภารกิจของสำ นักนันทนาการได้อย่างมีผลสัมฤทธิ์ โดยได้รับเกียรติจาก อ.พิสิษฐ์ จิรธนาธิวัฒน์ ผู้เชี่ยวชาญหลักสูตร The Psychology Digital Marketing – Online Marketing เป็นวิทยากร ในการอบรมให้ความรู้กับข้าราชการและบุคลากรของสำ นักนันทนาการ เพื่อพัฒนาเนื้อหาและองค์ ความรู้ให้เข้าถึงประชาชนต่อไป

สื่อสังคมออนไลน์ด้านเศรษฐกิจ การทำ งานของอำ นาจผ่านสื่อสังคมออนไลน์คือ การสร้างพลังหรือแรงกดดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงความคิดและการตัดสินใจของกลุ่มคนที่เกี่ยวข้องกับเรื่องราวต่าง ๆใน สังคม ทั้งกลุ่มผู้มีอำ นาจหน้าที่ในการบริหารประเทศ กลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และประชาชนทั่วไป โดยการเปลี่ยนแปลงเกิดจากการผสมผสานของความมีเหตุผล หลักการ ทางศีลธรรม อารมณ์ความรู้สึก และเครือข่ายความสัมพันธ์ สื่อสังคมออนไลน์ทำ ให้ผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งทางตรงและทางอ้อมของเรื่องที่อยู่ในความสนใจ(เช่น การต่ออายุสัมปทานปิโตรเลียม การทำ ลายป่าไม้ การใช้พลังงานทางเลือก การรับหรือไม่รับร่างรัฐธรรมนูญ) สามารถแสดงและเผยแพร่ข้อมูล ข้อเท็จจริง สารสนเทศ และเหตุผล ซึ่งก่อเกิดเป็นสนามแห่งการอภิปรายแลกเปลี่ยนทางปัญญากันอย่าง กว้างขวางทั้งด้านที่เห็นด้วยและไม่เห็นด้วย หากกระบวนการถกเถียงกันดำ เนินไปในเชิงประเทืองปัญญา แนวโน้มผลลัพธ์ที่ตามมาจะสร้างประโยชน์ต่อสังคมโดยรวม

สื่อสังคมออนไลน์ด้านการเงิน ในชีวิตประจำ วันของประชาชนย่อมมีความเกี่ยวข้องกับการชำ ระเงิน อยู่ทุกวัน ไม่ว่าจะเป็นการชำ ระเงินเพื่อซื้อสินค้า/บริการ การโอนเงิน หรือการทำ ธุรกรรมการเงินอื่นใด การขยายตัวของเศรษฐกิจและความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี เป็นปัจจัยที่ส่งผลให้การบริการด้านการชำ ระเงินมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยรูปแบบการชำ ระเงินมีความหลาก หลายและซับซ้อนมากขึ้น โดยพัฒนาการทางด้านการเงิน นับวันยิ่งมีการนำ เทคโนโลยีเข้ามาช่วย เพื่อให้เกิดความสะดวก สบาย รวดเร็ว กับผู้บริโภค ซึ่งบริการทางด้านการเงิน ได้มีวิวัฒนาการขึ้น จากเมื่อก่อนมาก และมีการผูกกับระบบออนไลน์ หรืออินเทอร์เน็ตเข้าไปรองรับการใช้งานของผู้บริโภคมากขึ้น นอกจากนี้ธนาคารต่าง ๆ ยังมีการ นำ เทคโนโลยีด้าน อินเทอร์เน็ตเข้ามาช่วยในการบริการ เพื่อให้สะดวก รวดเร็ว และรองรับการใช้งานได้ตลอด 24 ชั่วโมง

การใช้สื่อสังคมออนไลน์ ธรรมชาติของสื่อสังคมออนไลน์คือการแชร์ พฤติกรรมของคนในยุคนี้คือการแบ่งปันข้อมูล เผยแพร่ ข้อมูล เพื่อกระจายข้อมูลหรือเพื่อแสดงตัวตนก็ตาม ทีดังนั้นทุกคน สามารถเป็นได้ทั้งผู้รับและผู้ให้ในเวลา เดียวกัน ส่วนใหญ่แล้วห้องสมุดมักใช้สื่อสังคมออนไลน์ กับงานประชาสัมพันธ์แต่ห้องสมุดก็สามารถใช้สื่อเหล่า นี้ในการแชร์ ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ทั้งกับห้องสมุดด้วยกัน หรือกับผู้ใช้บริการ ขึ้นอยู่กับว่าห้องสมุดจะมีContents ที่น่าสนใจเพียงใด เราสามารถเห็น Facebook ของห้องสมุดหลาย แห่งใช้วิธีการ Share ข้อมูลที่น่าสนใจจากเพจต่างๆ ซึ่ง ก็ไม่ใช่เรื่องแปลก แต่หากแชร์มากจนเกินไปอาจทำ ให้ สูญเสียภาพลักษณ์ของการเป็นห้องสมุด เพราะส่วน ใหญ่การแชร์มักเกิดขึ้นกับ Facebook แบบ Profile Page มากกว่า การแชร์มากเกินไปทำ ให้ห้องสมุดถูกมองว่า ไม่มีContents ของตนเอง สะท้อนถึงตัวตนของห้อง สมุดว่าไม่ใช่นักแสวงหาข้อมูล ซึ่งนั่นคือสิ่งที่ห้องสมุด ควรจะถนัดมากที่สุด สิ่งที่พบตามมาก็คือจะหา Contents มาจาก ไหน คำ ถามนี้ไม่ควรเกิดขึ้นกับหน่วยงานอย่าง ห้องสมุด ที่มีทรัพยากรความรู้มากมายสะสมไว้สิ่งที่ต้องทำ ก็คือ พยายามคิดสร้างสรรค์ค้นหาความน่าสนใจและข้อมูลที่ มีอยู่ในห้องสมุด นำ ออกมาเสนอสู่สาธารณะ ลำ พัง การ นั่งรอผู้ใช้บริการเพียงฝ่ายเดียวนั้นไม่พอเสียแล้ว การนิ่ง เฉยเป็นการผลักไสให้ผู้ใช้ไปหาห้องสมุดอื่นที่พร้อมกว่า

วิธีการปฎิบัติตนไม่ให้เป็นเหยื่อ ของสื่อสังคมออนไลน์ บัญชี Social บนโลกออนไลน์ เช่น Facebook Twitter Line Instagram ฯลฯ คือสิ่งที่เรียกว่าเป็นตัวตน Digital ของเรา เพราะโปรไฟล์บน Social media ต่าง ๆ จำ เป็นต้องใช้ข้อมูลส่วนตัวเพื่อใช้ระบุตัวตนของผู้ใช้งาน อาจดูเหมือนเป็นข้อมูลทั่ว ๆ ไปจนทำ ให้ผู้ใช้งานไม่ได้ใส่ใจมากนักเกี่ยวกับด้านความปลอดภัย แต่นี่คือข้อมูลที่ แฮกเกอร์ต้องการ หากผู้ใช้งานละเลยอาจทำ ให้เกิดช่องโหว่จนนำ ไปสู่การโจรกรรมข้อมูลได้ง่าย จากสถิติภัยคุกคามในประเทศจาก Thaicert พบว่าตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมาจนถึงสิ้นเดือน มิถุนายน มีภัยคุกคามที่เกิดขึ้นกว่า 1,400 ครั้งและมีแนวโน้มจะสูงขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อแฮกเกอร์ขโมยข้อมูลประจำ ตัว Digital ไปแล้ว มีโอกาสที่แฮกเกอร์จะนำ ข้อมูลที่ได้นำ ไปใช้หาประโยชน์ทางด้านอื่นอีก เช่นนำ ไปก่อภัยไซเบอร์ที่เรียกว่า Social Engineer หรือเอาไปทำ Phishing เป็นต้นซึ่งหากข้อมูลถูกขโมยไปแล้ว กว่าจะแก้ไขได้คงต้องใช้เวลานาน และความเสียหายอาจเป็นจำ นวนที่มากจนคิดไม่ถึง

1.ชื่อผู้ใช้และรหัสผ่าน 2.การเรียกดูกิจกรรม เช่น การไลก์ หรือการแชร์ 3.ประวัติการค้นหาของคุณ 4.วันเกิด 5.เลขบัตรประชาชน 6.ข้อมูลบนโปรไฟล์โซเชียลมีเดีย 7.เพจที่คุณติดตามหรือโต้ตอบ 8.คำ ร้องออนไลน์ที่คุณเคยลงชื่อไว้ 9.ประวัติทางการแพท อะไรบ้างที่แฮกเกอร์ต้องการ เมื่อเข้าถึงข้อมูลของเหยื่อ

ตัวอย่างการขโมยข้อมูลตัวตนดิจิทัล 1. การโดนขโมย Online Accountไม่ว่าจะเป็น Social Network Account ต่าง ๆ หรือ Online Shopping Account เมื่อแฮกเกอร์สามารถเข้าถึง Account ของเรา ได้แล้ว ไม่ว่าจะความผิดพลาดจากตัวเราเอง (ใช้ Password ง่ายไปหรือใช้ซ้ำ กับเว็บอื่น) หรือว่า ผิดพลาดจากผู้ให้บริการ ถ้าระบบไม่รัดกุมเพียงพอ (โดน Hacker โจมตีที่ระบบ) ข้อมูลทั้งหมดของเราจะหลุดออกไปทันที เรียกว่าขโมยความเป็นตัวตนไปได้เลย กรณีนี้สร้างความเสียหายอย่างรุนแรง เพราะ Hacker สามารถนำ เอาไป ทำ อะไรก็ได้ และยังสามารถนำ ไปสร้างความเสียหายอื่น ๆ ได้อีก 2. นำ เอาข้อมูลของเด็กไปใช้การนำ ข้อมูลของเด็กโพสขึ้นโซเชียลนั้นนอกจากจะกระทบกับสิทธิความเป็นส่วนตัวของเด็กแล้ว ข้อมูลที่พ่อแม่ หรือผู้ปกครอง นำ ไปเผย แพร่ในโซเชียลมีเดีย อาจถูกนำ เอาข้อมูลเหล่านั้นไปใช้ในทางที่ผิดได้เช่นเดียวกัน แฮกเกอร์สามารถนำ ไปสร้างโปรไฟล์ออนไลน์ หรืออาจนำ ไปทำ สิ่งที่เลวร้ายบน โลกออนไลน์ก็ได้เช่นกัน 3. การขโมยเลขบัตรประชาชนเลขบัตรประชาชนอาจดูเป็นข้อมูลที่ดูทั่ว ๆ ไป แต่จริง ๆ แล้วในหลาย ๆ ครั้งถูกนำ เป็นข้อมูลเพื่อใช้ยืนยันตัวตน ควบคู่กับวันเดือนปี เกิด เช่นหลายครั้งที่มีคนถ่ายรูปบัตรประชาชนลงโพสลง Social Media แบบสาธารณะ นั่นอาจทำ ให้ผู้ไม่หวังดีก็สามารถนำ ข้อมูลไปยืนยันตัวตนแทนเราได้แล้ว 4. การปลอมแปลงบัญชีของเหยื่อที่พบบ่อยที่สุดคือการโจรกรรมข้อมูลส่วนตัวจากโปรไฟล์ดิจิทัลต่างๆของเหยื่อ คือการสร้างบัญชีใหม่โดยใช้ข้อมูลที่ขโมยมา เพื่อนำ ไป หลอกลวงผู้อื่นด้วยวิธีที่หลากหลายหรือนำ ไปเปิดบัญชีธนาคาร เป็นต้น

วิธีปกป้องตัวตน Digital บนโลกออนไลน์ทำ อย่างไรบ้าง 1. ตั้งรหัสผ่านที่เดายาก ไม่ใช้ซ้ำ และหมั่นเปลี่ยนอยู่เสมอวิธีง่าย ๆ ที่เราสามารถทำ ได้คือ การตั้งรหัสผ่านที่คาดเดายากและหลากหลาย มีความยาวอย่างน้อย 12-14 ตัวอักษร ประกอบไป ด้วย ตัวอักษรใหญ่ ตัวอักษรเล็ก ตัวเลข และไม่ควรใช้ซ้ำ กับ Online Account อื่น ๆ รวมถึงคอยตรวจสอบคำ ขอรีเซ็ตรหัสผ่านในบัญชีด้วย และที่สำ คัญควรเปลี่ยนรหัสผ่านเป็นประจำ ทุก 3- 6 เดือน เพื่อป้องกันกรณีที่มีการรั่วไหลของข้อมูลโดยที่เราไม่รู้ตัว 2. หมั่น Update ระบบปฏิบัติการบนอุปกรณ์หมั่นตรวจสอบการ Update ระบบปฏิบัติการและการตั้งค่าเบราว์เซอร์อุปกรณ์ต่างให้ทันสมัยอยู่เสมอ เช่น โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ แล็ปท็อป ฯลฯ เพราะ แพทซ์ทุกเวอร์ชันย่อมมีช่องโหว่ที่แฮกเกอร์สามารถเข้ามายังระบบได้ แต่เมื่อเราหมั่น Update แพทซ์ ก็จะช่วยปิดช่องโหว่นั้น ๆ และ เพิ่ฟีเจอร์ใหม่ๆ ที่ช่วยให้มี ความปลอดภัยระบบมากขึ้นหรือหากระบบปฏิบัติการผิดพลาดจนไม่สามารถใช้งานได้ เราจะได้แก้ไขอย่างทันท่วงที 3. หลีกเลี่ยงการใช้ Wi-Fi สาธารณะพยายามหลีกเลี่ยงการใช้ Wi-Fi สาธารณะ ทางที่ดีควรใช้อินเทอร์เน็ตเครือข่ายมือถือของตัวเองเพราะเราไม่สามารถรู้ได้ว่า เครือข่าย Wi-Fi สาธารณะ ปลอดภัยจริงหรือไม่ เป็น Wi-Fi ปลอมที่แฮกเกอร์สร้างเพื่อดักจับข้อมูลเหยื่อหรือเปล่า หากไม่มีทางเลือกควรใช้ VPN (Virtual Private Networks) ด้วย เพื่อให้แน่ใจว่ากิจกรรม ออนไลน์ทั้งหมดจะปลอดภัยตั้งแต่ ธนาคารออนไลน์ไปจนถึงข้อความส่วนตัว

วิธีปกป้องตัวตน Digital บนโลกออนไลน์ทำ อย่างไรบ้าง 4. อย่าแชร์ทุกอย่างที่คิด ก่อนแชร์ให้คิดก่อนเสมอในโลก Social media มีอันตรายแอบแฝงอยู่แล้ว ยิ่งถ้าเราใช้งานโดยการแชร์ทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับเราลงบนโลกออนไลน์ เช่น แชร์ข้อมูลส่วน ตัวทั้งหมดแบบสาธารณะ แชร์ Location ที่อยู่อาศัยของตัวเอง ฯลฯ อาจเป็นการแบ่งปันข้อมูลให้กับแฮกเกอร์ หรือ คนแปลกหน้าก็ได้ ทางทีดีควรคิดก่อนแชร์เสมอ เพื่อความปลอดภัยของตัวเอง 5. จดบันทึกประวัติการใช้งานทางการเงินจดบันทึกการใช้งานเครดิตอยู่เสมอว่าเราได้ใช้ทำ อะไร ที่ไหน เวลาเท่าไหร่ และจดบันทึกการเปลี่ยนแปลงแม้จะเล็ก ๆ น้อย ๆ เพื่อป้องกันยอดเงิน แปลกๆ ที่หักเงินในบัตรเครดิตเราแบบที่ไม่รู้ตัวและที่สำ คัญไม่ควรผูกเลขบัตรเครดิต เลขบัญชีธนาคารลงในเว็บไซต์ช้อปปิ้งออนไลน์ หรือ เว็บไซต์ Social ต่าง ๆ เพราะหากโดนแฮกบัญชี สิ่ง พวกนี้คือเป้าหมายแรกของแฮกเกอร์ในการขโมยข้อมูล 6. ตรวจสอบประวัติการใช้งานอินเทอร์เน็ตเสมอตรวจสอบการใช้ซอฟต์แวร์เพื่อป้องกันการติดตามต่างๆและป้องกันข้อมูลส่วนบุคคลบนโลก Social (ข้อมูลส่วนตัวที่คุณโชว์ไว้บน Profile Digital ต่าง ๆ) ของเราเพื่อรักษาตัวเองให้ปลอดภัยจากการติดตามออนไลน์ที่ถูกคุกคามโดยโฆษณาออนไลน์ต่าง ๆ ที่ไม่เหมาะสม 7. ใช้ระบบรักษาความปลอดภัยในทุกอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อออนไลน์ถ้าคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์ชิ้นนั้น สามารถออกสู่โลกอินเทอร์เน็ตได้ ต้องป้องกันมันด้วย เช่น ถ้าเป็น PC หรือ มือถือ ก็จะต้องมี Antivirus เพื่อป้องกันการโดนไวรัส หรือว่าถ้าในอนาคตตู้เย็นส่งข้อมูลออกสู่โลกอินเทอร์เน็ตได้ ก็ควรจะต้องป้องกันมันด้วย เพราะทุกการเชื่อมต่อมีภัยแฝงเสมอ การเลือกระบบรักษาความ ปลอดภัยจึงเป็นเรื่องสำ คัญ

เ THANK YOU

จัดทำ โดย นางสาว ศดานนท์ พรหมบุญ เลขที่ 14 ทธท.1/1