“สารทเดือนสบิ
หวนคิดเมืองคอน”
งานประเพณีเทศกาลเดือนสบิ
จงั หวัดนครศรีธรรมราช
FESTIVAL OF THE TENTH LUNAR MONTH
NAKHON SI THAMMARAT PROVINCE
กลอนใต้ วันสารทเดือนสิบ
สารทเดอื นสิบ ยายตา มาหาหลาน
หวังไดร้ ับ อาหาร พออม่ิ หนำ
ไปเปน็ เปรต ในนรก ตกใชก้ รรม
จงึ ตอ้ งจำ มารับบุญ หนุนวญิ ญา
ลูกหลานใต้ ใกลไ้ กล ไปจากบา้ น
พอถึงงาน วันสารท อยา่ พลาดหนา
ไมธ่ รุ ะ สำคญั ชวนกนั มา
สง่ วญิ ญาณ ยายตา ใหร้ ่งุ เรือง
เตรยี มขนม กับขา้ ว ท้ังคาวหวาน
ตามตายาย ชอบทาน ท้งั แดงเหลือง
ลกู หลานคอน คราคร่ำ จำทั้งเมอื ง
ประเพณี ลอื่ เล่อื ง สืบทอดยาว
ทั้งหนมลา หนมพอง มาลองดู
หนมเจาะรู หนมลูกบ้า มาเถดิ สาว
หนมจ้จู ุน หนมไขปลา มาตะบาว
มาฉาวฉาว ใหล้ ั่นเม่ เฮทัง้ คอน
3 หวั ใจสำคัญ
ของประเพณีสารทเดือนสิบ
หัวใจที่ 1 ความกตัญญูกตเวที
ลกู หลานทำบุญอทุ ศิ ส่วนกุศลให้แก่บรรพบรุ ุษท่ีลว่ งลับไปแลว้
ด้วยความสำนึกและรคู้ ุณท่ีไดเ้ ลย้ี งดู
นำมาซึง่ ควาามสุขและประสบความสำเรจ็ ในชีวิตของลกู หลาน
หัวใจที่ 2 การกลับบา้ นรวมญาติ
ลกู หลานทไี่ ปทำงานตา่ งถิน่ พอถึงเทศกาลน้ีกจ็ ะพากันกลบั มา
ทำบญุ ใหบ้ รรพชนท่ีบา้ นเกิด ร่วมกันทำขนมเดือนสิบ
ไปมอบให้ผ้เู ฒา่ ผแู้ ก่ทเี่ คารพแบง่ ปันในหมูญ่ าตมิ ติ ร
หวั ใจท่ี 3 การสะสมเสบียงบญุ
ถงึ แมจ้ ะเป็นการทำบุญใหก้ ับบรรพบุรษุ ผู้ลว่ งลบั
ยงั เปน็ การทำบญุ เพ่ิมสิริมงคลให้กบั ตนเองและครอบครัว
รวมท้งั เปน็ การสะสมเสบียงให้กับพระสงฆ์ได้ใชใ้ นชว่ งฤดูฝนของภาคใต้
คำศพั ท์น่ารู้
สารท หมายถงึ เทศกาลทำบญุ ในวนั สน้ิ เดอื นสิบ
โดยนำพืชพรรณธัญญาหาร
เพื่ออทุ ิศสว่ นกุศลใหแ้ ก่ญาตทิ ลี่ ว่ งลับไปแล้ว
บรรพบรุ ษุ หมายถงึ ผู้เป็นต้นวงศ์ตระกลู
ซ่ึงมีสืบสายโลหิตมา, บคุ คลนบั ตงั้ แต่
ข้ันปยู่ า่ ตายายขึ้นไป
วิญญาณ หมายถงึ สงิ่ ทเี่ ชอื่ กันว่ามอี ย่ใู นกาย
ขณะมีชวี ติ เมือ่ ตายจะออกจากกาย
ล่องลอยไปหาทเ่ี กดิ ใหม่
คำศัพท์นา่ รู้
เปรต หมายถงึ สัตวพ์ วกหนึ่ง
ท่ีเกิดในเปตสิสัยซงึ่ เป็นอบายภมู ิ ๑ ใน ๔
เป็นผีตามความเช่ือไทย มีรปู ร่างสงู เทา่ ต้นตาล
ผมยาว คอยาว ผอมโซ ผวิ ดำ ท้องโต
มือเท่าใบตาล แตม่ ีปากเท่ารูเขม็
รา้ นเปรต หมายถงึ ท่จี ดั สรา้ งข้ึนในบรเิ วณวดั
ซึง่ จะไม่ห่างไกลจากร้านเปรตกลางวดั
ใช้ลำต้นของหมาก ไมไ้ ผ่ ไม้หลาโอน
วันรบั ตายาย หมายถงึ วนั ทีเ่ ริ่มเข้าสู่
ช่วงประเพณสี ารทเดือนสบิ
หรอื ชิงเปรต และหลายๆ พน้ื ทจ่ี ะไม่ตรงกนั
คำศัพทน์ ่ารู้
หม.รับ หมายถงึ สำรับทีท่ ำขึน้
ในเทศกาลวนั สารทเดือนสบิ ของชาวปกั ษใ์ ต้
และจัดกนั ในครอบครวั หรือกลุ่ม
วันสง่ ตายาย หมายถงึ วนั สดุ ท้าย
ช่วงประเพณสี ารทเดือนสบิ
หรือชิงเปรต และหลายๆ พื้นที่จะไม่ตรงกนั
บงั ศุกุล หมายถงึ ผ้าทีพ่ ระภกิ ษุ
ชักจากศพหรือทอดไว้หน้าศพ
ดว้ ยการปลงกรรมฐานวา่ ผา้ บังสกุ ุล
คำศัพทน์ ่ารู้
วนั จา่ ย หมายถงึ วนั ที่กอ่ นวนั สารทเดือนสบิ
เปน็ วนั ท่จี ะต้องไปซ้อื อาหาร
และขนมตา่ งๆ ก่อนท่รี า้ นคา้ จะปดิ ไปทำบุญ
หวา่ นกำพรึก หมายถึง เหรียญโปรยทาน
เปน็ ลูกกลมๆ ยดั เงินเหรียญ
ใส่เขา้ ไปไวส้ ำหรับโปรยทาน
คำช้แี จง : ใหน้ ักเรยี นบอกชื่อขนมสารทเดอื นสบิ
และบอกวา่ ขนมแต่ละอย่างนน้ั แทนสัญลกั ษณ์อะไร
คำสงั่ : เขยี นสัญลกั ษณ์ทีใ่ ช้แทนขนมต่างๆลงในชอ่ งว่าง
5
2
1
4
3
แนวต้งั แนวนอน
1.ขนมลา 2.ขนมดีซา
4.ขนมพอง 3.ขนมไข่ปลา
5.ขนมบ้า
วงล้อมรอบคำท่เี ปน็ ชือ่ ขนมของวนั สำรทเดอื นสิบ 5 ชนดิ
ข น ม ไ ข่ ป ล า ก บ
าพอพส า วน า ย
หพธขอดร ขวย
า ธซฝนดพนรย
ว ซำ ผ ข น ม ไ ม ย น
ง ดี ก า ร น ล บ้ า น
ลมฝนากลามว
ยนหดสทอปผก
ร ขนมพอ งยลา
บคถภจ กป า กษ
ชว่ ยพาตายาย
ไปรบั ของไหว้จากลูกหลานหน่อยจา้
กจิ กรรม เติมคำในช่องวำ่ ง
ร เทศกำลทำบุญในวันสิน้ เดือนสบิ โดยนำ
รพ ษ พืชพรรณธญั ญำหำร เพ่อื อุทิศสว่ นกศุ ลให้แกญ่ ำติ
วิ ญ ทล่ี ว่ งลบั ไปแลว้
นย
ผเู้ ป็นตน้ วงศต์ ระกลู ซง่ึ มีสืบสำยโลหติ มำ
ร บุคคลนับตัง้ แต่ ข้ันปยู่ ่ำตำยำยข้ึนไป
ส่ืงท่ีเชอ่ื กนั วำ่ มอี ยูใ่ นกำย ขณะมีชีวิต
เม่ือตำยจะออกจำกกำย ล่องลอยไปหำที่เกดิ ใหม่
วันที่กอ่ นวนั สำรทเดือนสบิ เป็นวนั ทจี่ ะต้อง
ไปซื้ออำหำร และขนมต่ำงๆ กอ่ นท่รี ้ำนค้ำจะปิดไป
ทำบุญ
สัตว์พวกหนึง่ ทีเ่ กิดในเปตสสิ ยั ซ่ึงเป็นอบำยภมู ิ๑
ใน ๔ เปน็ ผตี ำมควำมเชอ่ื ไทย มีรูปร่ำงสูงเทำ่ ต้นตำล ผม
ยำว คอยำว ผอมโซ ผิวดำ ทอ้ งโต มอื เทำ่ ใบตำล แตม่ ี
ปำกเทำ่ รูเขม็
กิจกรรม : อา่ นคำที่กำหนด
แล้วบันทกึ ผลการอา่ นโดยขีด ✓ ในช่องวา่ ง
1 บรรพบรุ ษุ อ่านได้ อา่ นไมไ่ ด้
2 เครื่องนุ่งห่ม อา่ นได้ อา่ นไมไ่ ด้
3 พระพุทธศาสนา อ่านได้ อ่านไม่ได้
4 อุทศิ ส่วนกุศล อา่ นได้ อ่านไมไ่ ด้
5 สารทเดอื นสบิ อ่านได้ อ่านไมไ่ ด้
6 กระยาสารท อา่ นได้ อา่ นไมไ่ ด้
7 ทำบญุ ตักบาตร อา่ นได้ อา่ นไมไ่ ด้
8 สิ่งศักด์ิสทิ ธิ์ อา่ นได้ อ่านไมไ่ ด้
9 ประเพณี อ่านได้ อ่านไมไ่ ด้
10 สัญลักษณ์ อ่านได้ อ่านไม่ได้
11 บงั สกุ ลุ อ่านได้ อ่านไมไ่ ด้
12 หมฺรับ อ่านได้ อ่านไมไ่ ด้
กิจกรรมการอ่านออกเสียง
คำช้แี จง : อ่านออกเสียงคำ (คำละ 10 วนิ าที) แล้วบนั ทกึ ผลการอ่าน
1 กตญั ญู 9 หวา่ นกำพรกิ
2 อกตญั ญู 10 พราหมณ์
3 ส่วนกศุ ล 11 แพรพรรณ
4 ภตั ตาหาร 12 โลกวิญญาน
5 สาธารณะทาน 13 ภูมินรก
6 สายสญิ จน์ 14 ขนมกง
7 สิรมิ งคล 15 ขนมเจาะหู
8 หลาเปรต
อยา่ ลืมมา…เดอื นสิบ
เมืองคอน
"The more that you read, the more things you will know.
The more that you learn, the more places you'll go."
Dr. Seuss, I Can Read With My Eyes Shut!
"ยงิ่ เราอา่ นมากเท่าไหร่
เราก็ย่ิงรูเ้ ยอะมากขึ้นเทา่ นนั้
ยิ่งเราเรยี นรูม้ ากข้นึ เทา่ ไหร่
กย็ ิง่ มสี ถานทท่ี ีเ่ ราจะไปมากขน้ึ เท่านน้ั "