AA5E1D89-2906-449F-B73C-BD0E5C7889FB

สมเด็จพระนารายณ์มหาราช

นางสาวลวิตรา สดมภ์ชัยกุล ม.5/1 เลขที่ 4

พระราชประวัติ



สมเด็จพระนารายณ์มหาราช เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง พระมหา
กษัตริย์ผู้ครองกรุงศรีอยุธยา ระหว่าง พ.ศ.2123 - 2198 ส่วนพระราชมารดานั้น เป็นพระ
ราชธิดาในสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม ทรงพระราชสมภพวันจันทร์ เดือนยี่ ปีวอก พ.ศ.2175
ทำพระราชพิธี เบญจเพศในเดือนยี่ พ.ศ. 2199 และเหตุที่มีพระนามว่า " นารายณ "์ นั้น มี
อ้างไว้ในพระราชพงศาวดารว่า เมื่อพระราชเทวีประสูตินั้น พระญาติวงศ์เหลือบเห็นเป็นสี่
กร สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง พระราชบิดาจึงพระราชทานนามว่า " พระนารายณ์ราช
กุมาร " แต่ในหนังสือ " คำให้การชาวกรุงเก่า " และ " คำให้การของขุนหลวงหาวัด " ว่า

เมื่อเพลิงไหม้พระที่นั่งมังคลาภิเษก
สมเด็จพระนารายณ์ยังเป็นพระราชกุมารอยู่ เสด็จขึ้นไปดับเพลิง บรรดาคนทั้งปวงเห็น
เป็นสี่กร ครั้นขึ้นเสวยราชสมบัติ ข้าราชการ ทั้งปวงจึงถวายพระนามว่า พระนารายณ์
สมเด็จพระนารายณ์มีพระอนุชาร่วมพระชนกหลายองค์ แต่ต่างพระชนนีกัน คือ เจ้าฟ้าศรี
สุวรรณ ซึ่งเรียกกันว่า พระราชกัลยา เมื่อทรงพระเยาว์สมเด็จพระนารายณ์ได้รับการ
ศึกษาจากพระโหราธิบดี และทรงใฝ่พระทัยศึกษาจาก พระอาจารย์พรหม พระพิมลธรรม

และจากสมเด็จพระพุ ทธโฆษาจารย์
เมื่อขึ้นเสวยราชย์ พ.ศ.2199 พระนามว่า " สมเด็จพระรามาธิบดี ที่ 3 " เป็นพระมหา
กษัตริย์ลำดับที่ 27 แห่งกรุงศรีอยุธยา เมื่อวันพฤหัสบดี แรม 2 ค่ำ เดือน 12 จุลศักราช
1018 ปีวอก ตรงกับวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2199 พระชนมายุ 25 พรรษา ประทับเสวยราชย์
ณ กรุงศรีอยุธยา 10 ปี จึงโปรดให้สร้างเมืองลพบุรีขึ้นเป็นราชธานีแห่งที่สอง ในปี พ.ศ.
2209 พระองค์เสด็จประทับที่ลพบุรีปีหนึ่ง ๆ เป็นเวลาถึง 8-9 เดือน พระองค์สวรรคตเมื่อ
วันอาทิตย์ที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2231 รวมดำรงราชสมบัตินาน 32 ปี สิริรวมพระชนมายุ

56 พรรษา มี พระราชธิดาพระองค์เดียวคือ กรมหลวงโยธาเทพ

พระราชกรณียกิจ

สมเด็จพระนารายณ์มหาราชเป็นพระมหากษัตริย์ที่
ทรงพระปรีชาสามารถอย่างยิ่ง ทรงสร้างความ
รุ่งเรือง และความยิ่งใหญ่ให้แก่กรุงศรีอยุธยาเป็น

อย่างมาก โดยทรงยกทัพไปตีเมืองเชียงใหม่ และหัว
เมืองพม่าอีกหลายเมืองได้แก่ เมืองเมาะตะมะ สิเรียม

ย่างกุ้ง หงสาวดี และมีกำลังสำคัญที่ทำให้สมเด็จ
พระนารายณ์นั้นสามารถยึดหัวเมืองของพม่าได้คือ

เจ้าพระยาโกษาธิบดี (เหล็ก)

การต่างประเทศ

สมเด็จพระนารายณ์มหาราชทอดพระเนตรจันทรุปราคาร่วมกับคณะทูต นักบวชคณะเยสุอิต และ
นักดาราศาสตร์ชาวฝรั่งเศส เมื่อวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2228 ณ พระที่นั่งเย็น ทะเลชุบศร เมือง
ลพบุรีความสัมพันธ์ระหว่างประเทศในสมัยสมเด็จพระนารายณ์รุ่งเรืองขึ้นมาอีกครั้ง โดยมีการ
ติดต่อทั้งด้านการค้าและการทูตกับประเทศต่าง ๆ เช่น จีน ญี่ปุ่น อิหร่าน อังกฤษ และฮอลันดา มี
ชาวต่างชาติเข้ามาในพระราชอาณาจักรเป็นจำนวนมาก ในจำนวนนี้รวมถึงเจ้าพระยาวิชเยนทร์
(คอนสแตนติน ฟอลคอน) ชาวกรีกที่รับราชการตำแหน่งสูงถึงที่สมุหนายก ขณะเดียวกันยังโปรด
เกล้าฯ ให้แต่งคณะทูตนำโดย เจ้าพระยาโกษาธิบดี (ปาน) ไปเจริญสัมพันธไมตรีกับราชสำนัก
ฝรั่งเศส ในรัชสมัยพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ถึง 4 ครั้งด้วยกัน ผู้ที่เขียนเกี่ยวกับกรุงศรีอยุธยา และ

สยามมากที่สุดในสมัยนี้ก็คือ ซีมง เดอ ลา ลูแบร์
สมเด็จพระนารายณ์มหาราชเป็นพระมหากษัตริย์ผู้เป็นที่เลื่องลือพระเกียรติยศในพระราโชบาย
ทางคบค้าสมาคมกับชาวต่างประเทศ รักษาเอกราชของชาติให้พ้นจากการเบียดเบียนของชาว
ต่างชาติและรับผลประโยชน์ทั้งทางวิทยาการและเศรษฐกิจที่ชนต่างชาตินำเข้ามา นอกจากนี้ ยัง

ได้ทรงอุปถัมภ์บำรุงกวีและงานด้านวรรณคดีอันเป็นศิลปะที่รุ่งเรืองที่สุดในยุคนั้น

คุณธรรมที่ควรยึดถือ

ทรงมีความรอบคอบและไม่
ประมาทครั้งหนึ่งฮอลันดาถึง
กับส่งเรือรบมาปิดปากแม่น้ำ
เจ้าพระยา ขู่จะระดมยิงไทยจน

ไทยต้องผ่อนผันยอมทำ
สัญญายกประโยชน์การค้าให้
ตามที่ต้องการเพื่อป้องกันมิให้
ฮอลันดาข่มเหงไทยอีก สมเด็จ
พระนารายณ์มหาราชจึงโปรด
เกล้าฯ ให้สร้างเมืองลพบุรีไว้
เป็นเมืองหลวงสำรองอยู่เหนือ

ขึ้นไปจากกรุงศรีอยุธยา

ทรงมั่นคงในพระรัตนตรัยและ
พระพุ ทธศาสนาด้วยพระเจ้า
หลุยส์ที่ 14 ทรงส่งพระราช
สาส์นมาทูลเชิญสมเด็จพระ
นารายณ์มหาราชเข้ารับนับถือ
คริสต์ศาสนาพร้อมทั้งเตรียม
บาทหลวงมาไว้คอยถวายศีล
ด้วยแต่สมเด็จพระนารายณ์
มหาราชได้ทรงใช้พระปรีชา

ญาณตอบปฏิเสธอย่าง
ทะนุถนอมไมตรีจนทำให้ไม่เกิด

ปัญหาขึ้น

คุณธรรมที่ควรยึดถือ

ทรงมีความ มุ่งมั่นและตั้งใจในการทำการใหญ่หรือสิ่งใดสิ่งหนึ่ง การ
คิดการไกลการคิดอย่างมีระเบียบแบบแผนทำให้การคิดการไกลการ
คิดอย่างมีระเบียบแบบแผนทำให้ผลลัพธ์ที่ออกมามีความสมบูรณ์

แบบและสามารถพัฒนาต่อยอดได้ถึงในอนาคต

สอนให้มีจิตใจที่เข้มแข็งรู้จักในสิ่งที่ถูกหรือผิดทำให้จิตใจเราแข็งและ
ไวต่อโลก กล้าที่จะปฏิเสธ และสอนให้รู้จักความซื่อตรงและยึดมั่น

อ้างอิง

https://www.finearts.go.th/promotion/view/7820-องค์ความรู้---
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช-พระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา



https://sites.google.com/site/phrarachprawati09/home/prawati-
smdec-phra-narayn-mharach



https://th.wikipedia.org/wiki/สมเด็จพระนารายณ์มหาราช