ลานเป็นพืชที่มีประโยชน์มากมายหลายด้าน จะเห็นได้จากผลิตภัณฑ์ที่ท�ำจาก ส่วนต่างๆ ของต้นลาน คัมภีร์ใบลาน จารึกเรื่องราวต่างๆ การปลูกในบริเวณวัด บริเวณไร่นา ซึ่งแบ่งประโยชน์ของต้นลานออกเป็น 3 ด้านหลักๆ ได้แก่ 1. ด้านสังคม ลานหรือต้นลาน เป็นต้นไม้ที่มีความผูกกับพระพุทธศาสนา และวิถี ชีวิตของคนไทย การจารึกพระไตรปิฎก ประวัติศาสตร์ ต�ำรายา และเรื่องราวต่างๆ ลงบนใบลาน ดังเช่นการบันทึก หรือที่เรียกว่า “คัมภีร์ใบลาน” ในไทยมีการจารึกอักษรลงในใบลานมาก่อน พ.ศ.1800 ตามวัดในหลายพื้นที่ยังพบต้นลาน ทั้งที่ขึ้นเองตามธรรมชาติและมีการปลูกไว้ ในอดีตมีการใช้กระดูกลาน (ขอบก้านใบใกล้กับบริเวณหนามแหลม) เป็นเครื่องราง ป้องกันภูตผี สิ่งไม่ดีต่างๆ ใช้อมแก้ปวดฟัน บางแห่งใช้ใบลานเผาไฟเป็นยาดับพิษอักเสบ ฟกช�้ำ บวม ได้เป็นอย่างดี ซึ่งเรียกทั่วไปว่า “ยามหานิล” ใบลานแก่ใช้ท�ำวัสดุก่อสร้าง มุงหลังคา และท�ำผนังหรือฝาบ้าน ก้านใบใช้ท�ำโครงสร้าง ไม้ขื่อ ไม้แป และผนัง บางแห่งใช้ มัดสิ่งของแทนเชือก ซึ่งเหนียวมาก บางแห่งใช้ลูกลานทุบทั้งเปลือก โยนลงน�้ำท�ำให้ปลาเมา แต่ไม่ถึงตาย สะดวกแก่การจับปลา ประโยชน์ 45 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
ทางภาคใต้น�ำยอดลานพรุมาฉีก เป็นใบ สางออกเป็นเส้น ปั่นเป็นเส้นยาว คล้ายด้าย น�ำไปทอเป็นแผ่น เรียกว่า ห่างอวน หรือ หางอวน น�ำมาท�ำเป็นถุง รูปสามเหลี่ยม ส�ำหรับไว้ต่อปลายอวน 2. ด้านเศรษฐกิจ ลาน ถือได้ว่าเป็นไม้เศรษฐกิจชนิดหนึ่ง แม้ว่าจะมีการใช้ประโยชน์เฉพาะกลุ่ม แต่ก็สามารถสร้างรายได้ให้กับชุมชน ได้อย่างต่อเนื่อง โดยส่วนต่างๆ ของต้นลานน�ำมาใช้ประโยชน์ได้ เช่น ยอดลาน (ใบลานอ่อน) ใช้จักสานท�ำผลิตภัณฑ์ ของใช้ อาทิ งอบ หมวก กระเป๋า บรรจุภัณฑ์ ต่างๆ พัด เสื่อ ภาชนะในครัวเรือน ปลาตะเพียนสาน การ์ด นามบัตร ที่คั่นหนังสือ 46 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
ล�ำต้น น�ำมาตัดเป็นท่อนๆ ส�ำหรับนั่งเล่น หรือใช้ตกแต่งประดับสวน ท�ำฟืนเป็น เชื้อเพลิงหุงต้ม ภาคใต้บางแห่งใช้ท�ำ ครกและสาก ล�ำต้นใช้เลี้ยงด้วง ก้านใบ หรือ กาบใบ ชาวบ้านที่อ�ำเภอด่านขุนทด จังหวัด นครราชสีมา น�ำก้านลานพรุมา ท�ำไม้กวาด กระดูกลาน ขอบก้านใบใกล้กับบริเวณหนามแหลม มีความแข็งและเหนียมากกว่าส่วนอื่น ใช้ท�ำคันกลดพระธุดงค์ ท�ำขอบภาชนะ จักสาน เช่น กระด้ง ตะกร้า 47 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
ปลูกเป็นไม้ประดับบริเวณสวน ใช้จัดสถานที่กว้างๆ ดูแลง่าย ขึ้นได้ดี ในดินทั่วไป เจริญเติบโตในดินที่ขาดความ สมบูรณ์ได้ ลานพรุสามารถทนแล้ง และทน เค็มได้ดี 48 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
เมล็ด ในช่วงที่ผลอ่อนสามารถน�ำเนื้อในเมล็ดมารับประทานแบบลูกชิด ส่วนเปลือกรับประทานเป็นยาขับระบายดี เมล็ดลานพรุ มีความแข็งแรง สามารถน�ำไปท�ำลูกประค�ำ หรือเครื่องประดับได้ 49 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
โครงการวิทยาศาสตร์ชีวภาพ ได้ศึกษาถึงคุณค่าทางโภชนาการ ของผลลานสด ในเอกสารเผยแพร่ เรื่อง “ลาน” ตามการด�ำเนินการโครงการ อนุรักษ์พันธุกรรมพืช อันเนื่องมาจากพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ดังนี้ 50 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
3. ประโยชน์ทางด้านสิ่งแวดล้อม 1) เพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพ รักษาสมดุลทางธรรมชาติ 2) เป็นแหล่งอาศัยของสัตว์ เช่น ผึ้ง ต่อ นก รวมถึงสัตว์หน้าดินและสัตว์ใต้ดิน เช่น มด ด้วง ไส้เดือน เป็นต้น 3) เป็นแหล่งอาหารของสัตว์หลายชนิด เช่น ค้างคาว นกกก ผึ้ง ต่อ มด ชัน โรงและวัว เป็นต้น 4) ช่วยยึดเกาะหน้าดิน เนื่องจากลานมีระบบรากแบบรากฝอย (fibrous root system) ระบบรากสานกันอย่างหนาแน่นอยู่บริเวณผิวดินระดับลึก 30 - 70 เซนติเมตร ช่วยยึด เกาะหน้าดิน และค�้ำยันต้น 5) ช่วยดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ทาให้อากาศบริสุทธิ์ 6) ช่วยลดแรงปะทะและดูดซับน�้ำฝน เนื่องจากมีใบ และทรงพุ่มขนาดใหญ่ ช่วยลดแรง ปะทะของฝนก่อนถึงหน้าดินได้ และดูดซับน�้ำฝนได้เป็นอย่างดี 51 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
ลาน เป็นพืชที่มีอายุยืน ประมาณ 50 - 80 ปี มีการผสมพันธุ์ภายในต้นเดียวกัน เป็นส่วนใหญ่ จึงท�ำให้ความหลากหลายทางพันธุกรรมค่อนข้างต�่ำ มีศัตรูตามธรรมชาติที่ คล้ายกับพืชวงศ์ปาล์มชนิดอื่นๆ เช่น โรค แมลง มดคันไฟ ปลวก หนู นก รวมทั้งสัตว์อื่นๆ แต่ปัจจัยคุกคามต่อการคงอยู่ของต้นลานที่ส�ำคัญ คือ มนุษย์ ซึ่งมีสาเหตุ ดังนี้ 1. การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน ถิ่นอาศัยของลานมักอยู่ที่ราบลุ่ม ใกล้แหล่งน�้ำ ซึ่งถูกเปลี่ยนเป็นพื้นที่ชุมชน พื้นที่เกษตรกรรม อ่างเก็บน�้ำ เป็นต้น ต้นลานจึง ถูกก�ำจัดออกจากพื้นที่ เนื่องจากลักษณะของต้นและช่อ ดอกที่มีขนาดใหญ่ต้องใช้พื้นที่มาก และเสี่ยงต่อการโค่นล้ม รวมถึงความเชื่อต่างๆ เช่น ลานเป็นต้นไม้ของวัด เมื่อต้นลานบ้านไหน ออกดอกจะมีคนตาย เป็นต้น 2. การใช้ประโยชน์ลดน้อยลง เนื่องจากสามารถใช้วัสดุอื่นทดแทนได้ บางพื้นที่ ต้นลานจึงกลายเป็นวัชพืชที่ถูกก�ำจัดออกไปจากพื้นที่ด้วยการไถทิ้ง หยอดน�้ำมันเบนซิน หรือสุ่มไฟเผาจนต้นเสื่อมโทรมและตายลง ปัจจัยคุกคาม 52 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
3. การใช้ประโยชน์มากเกินก�ำลังการผลิต ในบ้างพื้นที่ ได้แก่ 1) การใช้ประโยชน์จากใบ ในบางพื้นที่มี การตัดยอดหรือใบอ่อนของต้นลานไปใช้ ประโยชน์ ซึ่งมีทั้งการลักลอบตัดจากพื้นที่ อนุรักษ์ และตัดจากต้นที่ขึ้นในพื้นที่ชุมชน บางครั้งมีการตัดยอดหรือก้านใบไปจ�ำนวนมาก ท�ำให้ต้นลานมีใบไม่เพียงพอต่อการสังเคราะห์แสง สร้างอาหาร ต้นจึงเสื่อมโทรมลง 2) การใช้ประโยชน์จากผล เนื้อในเมล็ดลาน สามารถรับประทานได้ นิยมน�ำมาเชื่อม ท�ำเป็นของ หวาน การตัดช่อผลมักจะตัดทั้งหมด ซึ่งลานต้น นั้นจะหมดโอกาสในการสืบพันธุ์ 53 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
สถานภาพการอนุรักษ์ของพันธุ์พืชหรือพันธุ์สัตว์ ได้รวบรวมไว้ในบัญชีแดง ของสหภาพเพื่อการอนรุักษ์ธรรมชาติ หรือบัญชีแดง (IUCN Red List of Threatened Species หรือ IUCN Red List หรือ Red Data List) ซึ่งเริ่มสร้างขึ้นเป็นครั้งแรกในปี ค.ศ. 1948 สหภาพระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติ (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources หรือ World Conservative Union : IUCN) เป็นสถาบันหลัก ผู้มีอ�ำนาจในการระบุฐานะสถานภาพต่างๆ ของชนิดพันธุ์นอกจาก บัญชีแดง โดยทั่วไปแล้วก็ยังมีบัญชีแดงระดับท้องถิ่น (Regional Red List) ที่รวบรวมขึ้นโดย ประเทศ หรือองค์การต่างๆ ที่ประเมินระดับความเสี่ยงของชนิดพันธุ์ ภายในเขตการปกครอง ของแต่ละท้องถิ่นในความรับผิดชอบ IUCN Red List คือ การประเมินความเสี่ยงต่อการสูญพันธ์ของชนิดพันธุ์อย่าง เป็นระบบ โดยสถานภาพของชนิดพันธุ์จะถูกแบ่งออกเป็น 8 หมู่ ภายใต้เกณฑ์ในการพิจารณา โดยการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ ด้านแนวโน้มการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของจ�ำนวนประชากร ขนาด โครงสร้างประชากร และขอบเขตของภูมิศาสตร์ โดยชนิดพันธุ์ที่อยู่ในภาวะถูกคุกคามนั้น จะอยู่ใน 3 หมวด ดังนี้ 1. ชนิดพันธุ์ที่ใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง 2. ใกล้สูญพันธุ์ 3. มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ สถานภาพการอนุรักษ์ 54 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
“บัญชีแดงของสหภาพระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ” ก�ำหนดขึ้นจาก ข้อก�ำหนด (criteria) ที่วางไว้อย่างจ�ำเพาะเจาะจง ในการประเมินระดับความเสี่ยงของชนิด พันธุ์และชนิดพันธุ์ย่อยเป็นจ�ำนวนมาก วัตถุประสงค์ ของการรวบรวมดัชนีรายชื่อก็เพื่อ เป็นการเผยแพร่ข้อมูลอันเร่งด่วน เกี่ยวกับความจ�ำเป็นในการอนุรักษ์แก่สาธารณชน และ ผู้มีอ�ำนาจในการวางนโยบาย รวมทั้งเพื่อช่วยเหลือประชาคมนานาชาติในการพยายามลด จ�ำนวนการสูญพันธุ์ของชนิดพันธุ์ต่างๆ ตามที่ระบุในดัชนี ส�ำหรับพืชสกุลลาน IUCN Red Data (Plants) (2013) ระบุว่า ลานพรุ มีสถานภาพเป็นพืชที่มีความเป็นกังวลน้อยที่สุด (Least Concern; LC) แต่ลานป่ายังไม่มีการประเมินสถานภาพ กลุ่มงานวิจัยพันธุ์พืชป่ามีค่า หายาก และใกล้สูญพันธุ์ จึงได้ท�ำการส�ำรวจ การกระจายพันธุ์และประเมินสถานภาพการอนุรักษ์ของต้นลาน ตามเกณฑ์ของ IUCN Red list categories and criteria Version 3.1 (2014) พบว่า ต้นลานทั้ง 2 ชนิด มีสถานภาพการ อนุรักษ์อยู่ในเกณฑ์ “มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์” (vulnerable : VU) 55 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
สถานภาพของต้นลานป่า สถานภาพการอนุรักษ์ของต้นลานป่า จัดอยู่ในเกณฑ์มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (Vulnerable) ตามเกณฑ์ IUCN red list (2014) ข้อ B1ab(v) หมายความว่า มีขอบเขต การกระจายน้อยกว่า 20,000 ตารางกิโลเมตร ถิ่นที่อยู่อาศัยหรือประชากรของต้นลานป่า ถูกแบ่งแยกน้อยกว่า 10 กลุ่ม มีการลดลงอย่างต่อเนื่องของจ�ำนวนประชากรในวัยเจริญพันธุ์ 56 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
สถานภาพของต้นลานพรุ สถานภาพการอนุรักษ์ของต้นลานพรุ จัดอยู่ในเกณฑ์มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (Vulnerable) ตามเกณฑ์ IUCN Red List (2014) ข้อ B1ab(i,v) หมายความว่า มีขอบเขต การแพร่กระจายน้อยกว่า 20,000 ตารางกิโลเมตร ถิ่นที่อยู่อาศัยหรือประชากรถูกแบ่งแยก น้อยกว่า 10 กลุ่ม มีการลดลงอย่างต่อเนื่องของจ�ำนวนแหล่งที่พบการปรากฏ และ กลุ่มประชากรย่อย และมีการลดลงอย่างต่อเนื่องของจ�ำนวนประชากรในวัยเจริญพันธุ์ 57 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
การอนุรักษ์ (conservation) คือ การใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีเหตุผล ให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยไม่กระทบต่อการด�ำรงชีวิตของชนิดพันธุ์นั้นในธรรมชาติ และมีไว้ให้คนรุ่นหลังได้ใช้ประโยชน์ต่อไปด้วย ลาน เป็นทรัพยากรธรรมชาติประเภทที่สามารถทดแทนตัวเองได้ (renewable resource) ซึ่งการใช้ประโยชน์อาจส่งผลให้จ�ำนวนประชากรลดลง หากมีการน�ำมาใช้เกิน สมดุลธรรมชาติ ย่อมก่อให้เกิดการเสื่อมโทรม และเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ ดังเช่น การสูญเสีย ความหลากหลายทางชีวภาพที่เกิดขึ้นทั่วโลก ดังนั้น จึงควรมีการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ รวมถึงต้นลานเพื่อรักษา ความหลากหลายทางชีวภาพและคงไว้ซึ่งทรัพยากรให้ได้ใช้ตลอดไป โดยมีแนวทางในการ อนุรักษ์ดังนี้ แนวทางในการอนุรักษ์ 58 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
1) การใช้ประโยชน์จากส่วนของใบ ทั้งส่วน ของยอดอ่อน ใบแก่ หรือก้านใบ ต้องเหลือใบ ไว้อย่างน้อยสัก 10 - 20 ใบ เพื่อใช้สังเคราะห์แสง สร้างอาหาร และเจริญเติบโตต่อไปได้ 2) การใช้ประโยชน์จากส่วนของผล โดยมากจะเก็บผลอ่อนที่เนื้อในเมล็ด มีลักษณะ คล้ายจาวตาล เพื่อน�ำไปรับประทาน การเก็บต้อง ไม่ตัดหรือโค่นช่อผลทั้งหมด แต่ควรเหลือช่อ ด้านล่างซึ่งผลจะแก่มากเกินไป หรือที่ปลายยอด ที่ผลจะอ่อนมากจนไม่มีเนื้อในให้รับประทานได้ไว้ 1 การใช้แบบยั่งยืน โดยใช้ไม่เกินก�ำลังการผลิต 59 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
2 การฟื้นฟูสิ่งเสื่อมโทรม 1) รักษาถิ่นอาศัยให้เหมาะสม โดยป้องกันการบุกรุกท�ำลายในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ 2) ปลูกทดแทนในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ พื้นที่ส่วนราชการ เพื่อเป็นแหล่งอนุรักษ์พันธุกรรม และปลูกในพื้นที่ชุมชน ที่รกร้าง พี้นที่เกษตรกรรมเพื่อเอาไว้ใช้ประโยชน์ 3) ส่งเสริมให้มีการใช้ประโยชน์ และปลูกต้นลานไว้เพื่อให้ได้ใช้ประโยชน์อย่างต่อเนื่อง และไม่กระทบกับการคงอยู่ในธรรมชาติของต้นลาน 60 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
3 การสงวนรักษา 1) การใช้มาตรการทางสังคมและกฎหมาย เช่น การจัดตั้ง กลุ่ม ชมรม การสร้างแรง จูงใจในการอนุรักษ์ต้นลานและทรัพยากรป่าไม้การออกกฎ ระเบียบในการคุ้มครองต้นลานและ ถิ่นที่อยู่อาศัย เป็นต้น 2) การก�ำหนดพื้นที่สงวน เพื่อเป็นแหล่งอนุรักษ์พันธุกรรมในถิ่นก�ำเนิด เพื่อป้องกันการ บุกรุกและท าลายถิ่นอาศัยของต้นลาน เช่น การจัดตั้งพื้นที่หรือหน่วยงานภาครัฐ เพื่อการ สงวนพันธุกรรมพืชนอกถิ่นก�ำเนิดและในถิ่นก�ำเนิด เพื่อการรักษาจ�ำนวนประชากรที่มั่นคง และพันธุกรรมพืชที่หลากหลายไว้ 61 ลาน พืชพื้นเมืองของไทย
เอกสารอ้างอิง แก้วนภา กิตติบรรพชา และจ�ำนรรจ์ เพียรอนุรักษ์. 2550. ชีพลักษณ์ ลักษณะดอกและผล และความส�ำเร็จในการสืบต่อพันธุ์ของผักหวานป่า. น. 145 - 154. ใน การสัมมนา ทางวนวัฒนวิทยา ครั้งที่ 8 เทคโนโลยีวนวัฒน์เพื่อขจัดความยากจน. คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. โครงการวิทยาศาสตร์ชีวภาพ. มปป. ลาน. กรมวิทยาศาสตร์บริการ, กรุงเทพฯ. ประเสริฐ สอนสถาพรกุล. 2542. ศักยภาพการสืบต่อพันธุ์โดยอาศัยเพศของไม้ลูกผสระหว่าง กระถินเทพาและกระถินณรงค์. เอกสารทางวิชาการ ส่วนวนวัฒนวิจัย, ส�ำนักวิชาการป่าไม้, กรมป่าไม้. ปิฏฐะ บุนนาค. 2535. ปาล์ม. ฉบับปรับปรุงใหม่. ส�ำนักพิมพ์บรรณกิจเทรดดิ้ง, กรุงเทพฯ. พงศ์เทพ สุวรรณวารี. 2556. การศึกษาลักษณะทางนิเวศวิทยาและการใช้ประโยชน์ในท้องถิ่น ของต้นลานป่า (Corypha lecomtei Becc.) ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติทับลาน. สาขาวิชาชีววิทยา ส�ำนักวิชาวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี. พูนศักดิ์ วัชรากร. 2548. ปาล์มและปรงในป่าไทย. พิมพ์ครั้งที่1. ส�ำนักพิมพ์บ้านและสวน, กรุงเทพฯ. วลัยพร สถิตวิบูรณ์ และประเสริฐ สอนสถาพรกุล. 2544. ชีพลักษณ์การพัฒนา ของผลและความส�ำเร็จการสืบต่อพันธุ์ของหวายดง. ส่วนวนวัฒนวิจัย ส�ำนักวิชาการป่าไม้ กรมป่าไม้, กรุงเทพฯ. ลักขณา แสงอุไรเพ็ญ และนิรันดร์รัตน์ ป้อมอิ่ม. 2559. ชีววิทยาและการประเมินสถานภาพ ลานในประเทศไทย. กลุ่มงานวิจัยพันธุ์พืชป่ามีค่า หายาก และใกล้สูญพันธุ์ กองคุ้มครองพันธุ์สัตว์ป่าและพืชป่าตามอนุสัญญา, กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช, กรุงเทพฯ.
สายสุดใจ ชุนเชาวฤทธิ์. 2547. ต้นลานในประเทศไทย. กลุ่มงานวิจัยพันธุ์พืชป่ามีค่า หายาก และใกล้สูญพันธุ์ กองคุ้มครองพันธุ์สัตว์ป่าและพืชป่าตามอนุสัญญา, กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช, กรุงเทพฯ. สุชาดา แสงทับทิม. 2551. การพัฒนาของดอกและผลของไม้กฤษณา. วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สุวิมล อุทัยรัศมี และ ด�ำรง พิพัฒนวัฒนากุล. 2555. ชีววิทยาการสืบพันธุ์ของไม้เทพทาโร ใน การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 50 สาขา ทรัพยากร ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. อุทยานแห่งชาติทับลาน. 2553. อุทยานแห่งชาติทับลาน. ส�ำนักอุทยานแห่งชาติ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช, กรุงเทพฯ. Barford, A.S. and J. Dransfield. 2013. Arecaceae. In Flora of Thailand. Vol. 11 part 3: 392 - 395. Hodel, D.R., D. Hill and P. Vatcharakorn. 1997. The Palms and Cycads of Thailand. Allen Press, Inc., Lawrence, USA. International Union for Conservation of Nature. 2014. IUCN Red List Categories and Criteria: Version 3.1: IUCN Species Survival Commission. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK. The Plant List. 2013. Corypha. http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Arecaceae/Corypha/. Weins, D., C.L. Calvin, C.A. Wilson, C.I. Davern, D. Frank and S.R. Seavey. 1987. Reproductive success, spontaneous embryo abortion, and genetic load in flowering plants. Oecologia 71.