กลุม งานพฤกษศาสตรป า ไม
สํานกั วจิ ัยการอนุรกั ษปา ไมแ ละพันธุพ ชื
กรมอุทยานแหงชาติ สตั วปา และพนั ธพุ ืช
กลุม งานพฤกษศาสตรป า ไม
สํานกั วจิ ัยการอนุรกั ษปา ไมแ ละพันธพุ ืช
กรมอุทยานแหงชาติ สตั วปา และพนั ธุพืช
จดั พมิ พโดย กลุมงานพฤกษศาสตรปา ไม
สาํ นกั วิจยั การอนุรักษปา ไมแ ละพันธุพืช
กรมอทุ ยานแหง ชาติ สตั วปา และพันธุพ ืช
ทีป่ รึกษา นายธัญญา เนตธิ รรมกุล อธบิ ดีกรมอทุ ยานแหง ชาติ สตั วปา และพันธุพชื
นายประกิต วงศศ รีวฒั นกุล รองอธิบดกี รมอทุ ยานแหงชาติ สตั วปา และพันธุพืช
นายธัญนรนิ ทร ณ นคร ผูอาํ นวยการสํานกั วิจัยการอนรุ กั ษปาไมแ ละพันธุพชื
ผเู ขียน/ภาพ นายพงษศกั ด์ิ พลเสนา ผูอาํ นวยการสว นสง เสริมและเผยแพรก ารอนุรักษปา ไม
กองบรรณาธิการ นายวิวัฒน สาํ ลอี อน
นายมนตรี โปทา
นางสาวอาทิตยา บัวปรางค
นางสาวปญญาณี ปทมวิจิตร
นางสาวรัตติกาล เกตทุ ัศ
นางสาวสุทธิดา ธรรมเกษร
นางสาวกมลวรรณ เกิดศรีพนั ธ
นางเพ็ชรรุง บุญมี
นางสาวพรทิพา คาํ สุวรรณ
นายอภวิ ัฒน แกว มุงคณุ
นายพลภทั ร ศรทั ธาทิพยก ลุ
นางสาววรนิ ทร บุญมาก
นางสาวฤติการ ตาอา ยเทอื ก
พิมพครง้ั ท่ี 2 พ.ศ. 2562 จํานวน 1,000 เลม
ISBN 978-974-286-616-7
พมิ พที่ หา งหนุ สว นจาํ กัด เอ็น.พี.จี. เอน็ เตอรไพรส
67 ถนนเจริญนคร 10 แขวงคลองตน ไทร เขตคลองสาน กรุงเทพฯ 10600
ขอมลู ทางบรรณานกุ รมของสาํ นักหอสมุดแหงชาติ
พงษศ ักด์ิ พลเสนา
พรรณไมป า ตะวนั ออก.- - กรุงเทพฯ : กลุม งานพฤกษศาสตรป า ไม, กรมอุทยานแหง ชาติ สตั วป า
และพันธุพืช, 2561. 224 หนา.
1. พืช-ไทย 2. ปา ตะวันออก
ภาพถา ยจากดาวเทียมบรเิ วณปา ตะวนั ออก ซ่งึ ครอบคลมุ เขตรักษาพันธสุ ตั วปาเขาอา งฤๅไน เขตรักษา
พันธุสัตวปาเขาสอยดาว อุทยานแหงชาติเขาคิชฌกูฏ อุทยานแหงชาติเขาสิบหาชั้น อุทยานแหงชาติ
เขาชะเมา-เขาวง และปาบรเิ วณใกลเคยี ง
คาํ นํา
ปาตะวันออกเปนปาผืนใหญครอบคลุมพ้นื ทร่ี อยตอ 5 จงั หวัด ไดแ ก ฉะเชงิ เทรา
ชลบุรี ระยอง จันทบุรี และสระแกว มีเนื้อที่ประมาณ 1,470,000 ไร ประกอบดวย
เขตรกั ษาพนั ธุสัตวป า เขาอางฤๅไน เน้อื ที่ 674,352 ไร เขตรักษาพันธุส ตั วปาเขาสอยดาว
เนื้อที่ 465,602 ไร อุทยานแหง ชาตเิ ขาคชิ ฌกฏู เน้อื ที่ 36,444 ไร อทุ ยานแหงชาติเขา
สิบหาชั้น เนื้อที่ 73,729 ไร อุทยานแหงชาติเขาชะเมา-เขาวง เนื้อที่ 52,300 ไร และ
ปา สงวนแหง ชาตทิ เ่ี หลอื อยรู อบๆ ปา อนรุ กั ษผ นื น้ี ปา ตะวนั ออกเปน ปา ทอ่ี ยใู นเขตภมู พิ ฤกษ
(plant geographical distribution) 3 เขตขน้ึ ปะปนกนั ไดแ ก เขตภมู พิ ฤกษญ วน (Annamatic
element) เขตภมู พิ ฤกษอ นิ โดจนี (Indo-Chinese element) และเขตภมู พิ ฤกษอ นิ โดมาเลเซยี
(Indo-Malaysian element) ซึง่ นบั วา เปนพนื้ ที่ท่มี ภี ูมพิ ฤกษที่โดดเดนเฉพาะตวั แตกตา ง
จากปา ในภาคอน่ื ๆ ของประเทศ ทาํ ใหป า ผนื นม้ี คี วามหลากหลายของสงั คมพชื และชนดิ พชื
เปน แหลงที่พบพชื ชนิดใหม พชื ถ่นิ เดยี ว และพืชหายากหรอื ถูกคุกคามเปน จาํ นวนมาก
ศูนยปฏิบัติการปาไม โครงการอนุรักษทรัพยากรปาไมและสัตวปาในพื้นที่ปา
รอยตอ 5 จงั หวดั (ภาคตะวนั ออก) อนั เนอ่ื งมาจากพระราชดาํ รไิ ดจ ดั พมิ พห นงั สอื พรรณไม
ปา ตะวนั ออก ครง้ั ท่ี 1 เมอ่ื พ.ศ. 2551 และไดแ จกจา ยแกห นว ยงานและผสู นใจจนหมดแลว
สํานักวิจัยการอนุรักษปาไมและพันธุพืชจึงไดมอบหมายใหกลุมงานพฤกษศาสตรปาไม
(สาํ นกั งานหอพรรณไมเดมิ ) ปรับปรงุ แกไขและเพิ่มเติมขอมูลใหครบถว นสมบูรณเพ่มิ ขึ้น
และไดจดั พมิ พใหมเปน คร้งั ที่ 2 โดยนําเสนอในรูปแบบทเี่ ขาใจงาย นําเสนอพรรณไมท ่ี
นา สนใจบางชนดิ พรอ มภาพประกอบทส่ี วยงาม ทา ยหนงั สอื ไดแ นบบญั ชรี ายชอ่ื พรรณไม
ท่พี บในพ้ืนท่ี เพื่อเปน ขอมลู ทางพฤกษศาสตรแ กผ ทู ีส่ นใจ
หวังเปนอยางยิ่งวาหนังสือเลมนี้จะเปนประโยชนในการเรียนรูพรรณไม ทําให
เกิดความรัก หวงแหน และชว ยกนั อนรุ กั ษทรพั ยากรปาไมส ืบไป
(นายธญั นรินทร ณ นคร)
ผูอาํ นวยการสาํ นกั วจิ ัยการอนรุ กั ษป า ไมแ ละพนั ธพุ ืช
สารบัญ
ขอ มูลท่ัวไป 1
สงั คมพืช 7
ความหลากหลายของพรรณไม 11
การสาํ รวจพรรณไม 12
บัญชีรายช่ือพรรณไมตน แบบ (type specimen) บางชนิดที่เก็บจากปา ตะวันออก 29
บญั ชรี ายช่ือพรรณไมปาตะวนั ออก 105
เอกสารอา งองิ 210
ดชั นีชอ่ื พ้นื เมอื ง 211
ดชั นีชอ่ื พฤกษศาสตร 214
ปา ดบิ ชื้นในอทุ ยานแหง ชาตเิ ขาคชิ ฌกฏู
ขอ มลู ทวั่ ไป
ปาตะวันออกเปนปาผืนใหญของภาคตะวันออก ครอบคลุมพ้ืนท่ี 5 จังหวัด ไดแก
ฉะเชิงเทรา ชลบุรี ระยอง จนั ทบุรี และสระแกว มเี น้ือทป่ี ระมาณ 1,470,000 ไร ประกอบดว ย
เขตรกั ษาพันธสุ ตั วปา เขาอา งฤๅไน เน้อื ที่ 674,352 ไร เขตรักษาพนั ธุสตั วปา เขาสอยดาว เนื้อท่ี
465,602 ไร อทุ ยานแหงชาติเขาคชิ ฌกฏู เนอ้ื ท่ี 36,444 ไร อุทยานแหง ชาติเขาสบิ หา ช้นั เนือ้ ที่
73,729 ไร อุทยานแหง ชาตเิ ขาชะเมา–เขาวง เน้ือท่ี 52,300 ไร และปาสงวนแหง ชาตทิ ี่เหลอื อยู
รอบๆ ปาอนรุ กั ษผ ืนน้ี
ปา ตะวนั ออกเปน ปา ทพ่ี บสตั วป า ทชี่ กุ ชมุ เมอ่ื เปรยี บเทยี บกบั ปา อนรุ กั ษผ นื อนื่ ของประเทศ
สัตวปาทสี่ ําคัญท่พี บในพ้ืนท่ี เชน ชา งปา เลียงผา กระทงิ วัวแดง กวางปา ไกฟ า พญาลอ นกกก
นกเงอื กกรามชาง นกขุนทอง จระเขน า้ํ จดื งูจงอาง และกบอกหนาม
นกเคาจุด นกเงอื กกรามชาง
กบอกหนาม ปาดจ๋วิ จันทบุรี
ชางปา
2
ตอนบนของปา ตะวันออก บริเวณเขตรักษาพนั ธุสัตวป าเขาอา งฤๅไน สวนใหญเ ปน ท่ีราบ
ลกู ฟูกมคี วามลาดชันปานกลาง มีภเู ขาบา งตามขอบของพื้นท่ี คอื เขาตะกรุบ เขาระบมปรา น
และเขาละลาก ดา นตะวนั ออกเฉยี งใตเ ปน พน้ื ทขี่ องเขตรกั ษาพนั ธสุ ตั วป า เขาสอยดาว มภี เู ขาสงู ชนั
สลับซบั ซอ น จุดสงู สุด คอื ยอดเขาสอยดาวใต สูงจากระดบั ทะเลปานกลาง 1,675 เมตร ถัดจาก
เขาสอยดาวลงไปเปน ภเู ขาสงู ชนั ของอทุ ยานแหง ชาตเิ ขาคชิ ฌกฏู ดา นตะวนั ตกเฉยี งใตแ ละดา นใต
เปน เทือกเขาสูงชนั ตอเนือ่ งกนั ไป เชน เขาสบิ หาชนั้ เขาอา งฤๅไน เขาชะมนู และเขาชะเมา
ยอดเขาสอยดาวใต
3
4
ปา ดิบเขาตาํ่ บนยอดเขาสอยดาวใต
ปาแหงน้ีเปน ตน นาํ้ ลําธารท่สี าํ คญั ของภาคตะวนั ออก ตอนบนเปนตนนา้ํ ลาํ ธารของแมนาํ้
บางปะกงและแมนํ้าปราจีนบุรี ตอนลางเปนตนน้ําลําธารของแมน้ําประแสร คลองโตนด และ
แมนํา้ จันทบุรี
พืน้ ทีป่ าตะวนั ออก เปน พนื้ ทที่ ี่มีรองมรสมุ ตะวันตกเฉียงใตพ าดผา น ฝนตกคอ นขา งชุก
ตอนใตข องพน้ื ทม่ี ฝี นตกชกุ มากกวา ตอนเหนอื เนอ่ื งจากมเี ทอื กเขาบรรทดั และเทอื กเขาจนั ทบรุ กี น้ั
นอกจากอทิ ธพิ ลของลมมรสมุ ทพี่ ัดผานแลว ยงั ไดร บั อทิ ธิพลจากทะเล ลกั ษณะภมู ิอากาศจงึ มี
ท้ังแบบสะวนั นาทางตอนบน และแบบมรสมุ เขตรอนทางตอนลางของพน้ื ท่ี
นํ้าตกเขาตะกรบุ
5
6
สงั คมพืช
ปาลุมต่าํ ท่ีสมบรู ณผนื ใหญบริเวณตอนบนของเขตรักษาพนั ธสุ ัตวป า เขาอางฤๅไน
ปาตะวันออกเปนปาที่อยูในเขตภูมิพฤกษ (plant geographical distribution) 3 เขตขึ้น
ผสมกัน คือ เขตภูมิพฤกษญวน (Annamatic element) เขตภูมิพฤกษอินโดจีน (Indo-Chinese
element) และเขตภูมิพฤกษอินโดมาเลเซีย (Indo-Malaysian element) ซึ่งนับวาเปนพ้ืนที่ที่มี
ภมู พิ ฤกษท โี่ ดดเดน เฉพาะตวั แตกตา งจากปา ในภาคอน่ื ๆ ของประเทศ เนอ่ื งจากเทอื กเขาสอยดาว
และเทือกเขาบรรทัดเปนเทือกเขาท่ีทอดยาวตอเนื่องจากเทือกเขาพนมกระวานในกัมพูชา
นอกจากน้ี ในบรเิ วณนี้ยังมลี มมรสมุ พดั ผา นประจาํ ทกุ ป ทาํ ใหปา ตะวนั ออกซง่ึ อยใู นภาคตะวัน
ออกเฉยี งใตของไทยมีนํ้าฝนเฉลีย่ ตลอดปใกลเ คยี งกบั ภาคใต สง ผลใหส งั คมพืชที่ข้ึนอยูมีความ
ชุมชืน้ สงู มคี วามหลากหลาย และสลับซบั ซอ นสงู ตามไปดว ย (ศนู ยวิจยั ปา ไม, 2538)
ลาํ ธารจากนา้ํ ตกเขาชะเมา
7
สังคมพืชบริเวณเขตรักษาพันธุสัตวปาเขาอางฤๅไน เขตรักษาพันธุสัตวปาเขาสอยดาว
และอทุ ยานแหงชาติเขาชะเมา–เขาวง เกือบทง้ั หมดเปนปาดบิ แลง อุทยานแหง ชาตเิ ขาคิชฌกูฏ
สวนใหญเปนปาดิบช้ืน พบปาเต็งรังเปนหยอมขนาดเล็กในเขตรักษาพันธุสัตวปาเขาอางฤๅไน
พบปาเบญจพรรณ ตามไหลเขาแทรกอยูในปาดิบแลงในเขตรักษาพันธุสัตวปาเขาอางฤๅไน
เขตรกั ษาพนั ธสุ ตั วป า เขาสอยดาวและอทุ ยานแหง ชาตเิ ขาชะเมา–เขาวง สว นบรเิ วณยอดเขาสงู ของ
เขาชะเมาและเขาสอยดาวพบพรรณพชื ของปา ดบิ เขาตา่ํ ขนึ้ เปน หยอ มขนาดเลก็ ดว ย สว นบรเิ วณ
ทเี่ คยเปน ทอ่ี ยอู าศยั ของราษฎร จะพบไรร า ง ทุง หญา และปาใส (secondary forest) (พงษศกั ด์ิ
และคณะ, 2540) นอกจากนนั้ ยังมสี ังคมพชื เขาหนิ ปูนบริเวณเขาวง ซง่ึ เปน สวนหนึ่งของอุทยาน
แหง ชาตเิ ขาชะเมา-เขาวง เขาชะอางคโ อนและเขาใหญ ทางทศิ ตะวนั ตกของเขตรกั ษาพนั ธสุ ตั วป า
เขาอางฤๅไน
8
9
10
ความหลากหลายของพรรณไม
ปา เขาชะเมาในอทุ ยานแหงชาตเิ ขาชะเมา–เขาวง
แมวา ปา ตะวันออกจะมพี รรณไมท ่หี ลากหลาย สภาพปาอดุ มสมบูรณและอยูใกลกรงุ เทพมหานคร
แตมนี ักวิจัยดา นพรรณไมเขาไปสาํ รวจและเกบ็ ตวั อยา งพรรณไมค อนขางนอย ศภุ โชติ (2540) ไดส ํารวจ
พรรณไมวงศกระดงั งา ในเขตรกั ษาพนั ธุสัตวปาเขาอางฤๅไน พบพรรณไมว งศน ี้ 22 ชนดิ จาก 14 สกลุ
ณรงค (2544) ไดส าํ รวจพรรณไมว งศก ระดงั งาในปา ตะวนั ออก พบพรรณไมว งศน ้ี 47 ชนดิ จาก 24 สกลุ
ซง่ึ นกั วจิ ยั ทงั้ สองไดศ กึ ษาเพอ่ื จดั ทาํ วทิ ยานพิ นธร ะดบั ปรญิ ญาโท มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร ภานมุ าศ
และคณะ (2549) ไดสาํ รวจและจัดพิมพหนังสือพรรณไมสกุลไทรในปาตะวันออก รวบรวมและนาํ เสนอ
พรรณไมส กลุ น้ี 45 ชนดิ
สว นโครงการหลักทีส่ าํ รวจและเก็บตวั อยางพรรณไมใ นปา ตะวนั ออก คอื โครงการศกึ ษาพรรณ
พฤกษชาตใิ นปาตะวันออก โดยนกั วิจัยจากสวนพฤกษศาสตรเขาหนิ ซอ น ไดร ับงบประมาณสนบั สนนุ
จากโครงการพัฒนาองคความรูและศึกษานโยบายการจัดการทรัพยากรชีวภาพในประเทศไทย
(โครงการ BRT) สาํ รวจและเกบ็ ตวั อยา งพรรณไมใ นระหวา งป พ.ศ. 2539–2542 พบพรรณไม 1,631 ชนดิ
จาก 824 สกุล 175 วงศ (พงษศกั ดิ,์ 2544)
มะไฟแรด Baccaurea sp.
11
การสาํ รวจพรรณไม
จากน้นั ไดส ํารวจเพม่ิ เติมอยางตอ เน่ืองจนถึงป พ.ศ. 2561 และไดจ ดั ทําบัญชรี ายช่ือพรรณไม
ท่ีพบในปาตะวันออกอีกครั้ง พบพรรณไม 2004 ชนิด ดังมีรายละเอียดในตารางท่ี 2 บัญชีรายช่ือ
พรรณไมป า ตะวนั ออก ทายหนงั สอื เลม นี้ โดยจําแนกวงศตามระบบของ APG III และ APG IV ทําให
พรรณไมบ างวงศถ กู ยบุ เขา กบั วงศอ นื่ เชน วงศน มตาํ เลยี (Asclepiadaceae) ถกู ยบุ ไปรวมกบั วงศส ตั บรรณ
(Apocynaceae) และทําใหพรรณไมบางวงศถ กู แยกออกเปนหลายวงศ เชน วงศเปลา (Euphorbiaceae)
แยกออกเปนวงศเปลา (Euphorbiaceae) วงศมะขามปอม (Phyllanthaceae) วงศประคําไก (Putranji
vaceae) และวงศส าํ เภา (Peraceae) นอกจากนัน้ ยังมตี วั อยา งพรรณไมท ไ่ี มสามารถระบชุ นิดไดอ ีกเปน
จาํ นวนมาก ซง่ึ จะทําการศกึ ษาอยา งละเอียดตอ ไป
12
13
นอกจากนั้น คณะนักวิจัยจากสํานักงานหอพรรณไม (เดิม) ยังไดรับงบประมาณสนับสนุนจาก
โครงการ BRT สํารวจและเก็บตัวอยางพรรณไมเ ขาหนิ ปนู ในปา ภาคตะวันออกเฉียงใตของประเทศไทย
ในระหวางป พ.ศ. 2549 ถงึ พ.ศ. 2551 พบพรรณไมอ ยางนอ ย 1,162 ชนดิ จาก 652 สกลุ 153 วงศ
เฉพาะบริเวณเขาวง ซึง่ เปนสว นหนึ่งของปาตะวนั ออก พบพรรณไมอยางนอ ย 953 ชนดิ (พงษศ ักด์ิ
และคณะ, 2551)
14
15
เรว หอม Etlingera pavieana (Pierre ex Gagnep.) R.M.Sm.
จากการตรวจสอบเบอื้ งตน พบวา ในปา ตะวนั ออกมพี รรณไมท เ่ี ปน ชนดิ ใหมข องไทย (new record)
จํานวนมาก เชน แตงสอยดาว Trichosanthes villosa Blume subsp. villosa นางแลวเขา Aspidistra
longifolia Hook.f. เรวหอม Etlingera pavieana (Pierre ex Gagnep.) R.M.Sm. และขิงแหง Zingiber
mekongense Gagnep. และพบพรรณไมชนิดใหมของโลก (new species) หลายชนิด เชน บวบขน
Sinobaijiana smitinandii W.J.de Wilde & Duyes แกว ไกรลาศดอกมวง Kaisupeea cyanea B.L.Burtt
ผกั หวานถํ้า Breynia lithophila Welzen & Pruesapan ดอกดินเหลอื ง Aeginetia flava J.Parn. กรวยเขา
Casearia parvistipula Tathana เปลา ตะวัน Croton decalvatus Esser กะพอ ปฏ ฐะ Licuala pitta Vatch.
ex Barford. & Pongsatt. ปรงเขาชะเมา Cycas chamaoensis K.D.Hill หญา สอยดาว Ischaemum
thomasii Traiperm & Boonkerd และเขม็ สอยดาวดิน Mycetia basiflora Puff
16
แตงสอยดาว Trichosanthes villosa Blume subsp. villosa
ผักหวานถ้าํ Breynia lithophila Welzen & Pruesapan
17
ดอกดนิ เหลอื ง Aeginetia flava J.Parn.
เปลาตะวัน Croton decalvatus Esser
18
หญา สอยดาว Ischaemum thomasii Traiperm & Boonkerd
เขม็ สอยดาวดิน Mycetia basiflora Puff
19
มะไฟ Baccaurea ramiflora Lour.
ขนุนปา Artocarpus chama Buch.-Ham.
20
ชาํ มะเลียงปา Lepisanthes amoena (Hassk.) Leenh.
ปา ผนื นเ้ี ปน แหลง รวมพนั ธกุ รรมของไมผ ลปา ทส่ี าํ คญั หลายชนดิ เชน มะไฟ Baccaurea ramiflora
Lour. ชะมวง Garcinia cowa Roxb. ex Choisy ชะมาง G. lanceifolia Roxb. กระทอน Sandoricum
koetjape (Burm.f.) Merr. ขนนุ ปา Artocarpus chama Buch.-Ham. ชมพนู าํ้ Syzygium siamensis (Craib)
Chantar & J.Parn. ระกาํ Salacca willichiana C.Mart. ลําไยปา Dimocarpus longan Lour. subsp.
longan var. longan ลน้ิ จ่ีปา Litchi chinensis Sonn. subsp. chinensis Leenh. คอแลน Nephelium
hypoleucum Kurz ชาํ มะเลียงปา Lepisanthes amoena (Hassk.) Leenh. และคอเหย้ี Xerospermum
noronhianum (Blume) Blume
21
เงาะอีเหน็ Uvaria fauveliana (Finet & Gagnep.) Pierre ex Ast.
นอกจากไมผ ลท่ยี กตวั อยา งมาแลว ยงั มีพรรณไมอ กี หลายชนดิ ท่ีเปนอาหารสัตวปา โดยเฉพาะ
พรรณไม วงศ Anacardiaceae วงศ Moraceae วงศ Annonaceae วงศ Ebenaceae วงศ Sapindaceae
เชน มะกอก Spondias pinnata (L.f.) Kurz มะปวน Mitrephora tomentosa Hook.f. & Thomson
เงาะอีเห็น Uvaria fauveliana (Finet & Gagnep.) Pierre ex Ast. กลวยพังพอน U. hamiltonii Hook.f. &
Thomson กระบก Irvingia malayana Oliv. ex A.W.Benn. หวา Syzygium cumini (L.) Skeels
เฉยี งพรานางแอ Carallia brachiata (Lour.) Merr. และไทรชนิดตา งๆ Ficus spp.
จากการศึกษาชีพลกั ษณของพชื อาหารสัตวป า ท่สี าํ คญั บางชนิดพบวา พชื อาหารเหลา น้ีผลดั กนั
ออกดอก ผล ตลอดทั้งป ทําใหสัตวปาโดยเฉพาะสัตวท่ีกินผลไมเปนอาหาร มีอาหารอุดมสมบูรณ
ตลอดป จึงเปน เหตุผลหน่งึ ทที่ าํ ใหป า ผืนนีม้ ีสัตวปาหลากหลายและมากมาย
22
เฉียงพรานางแอ Carallia brachiata (Lour.) Merr.
มะปวน Mitrephora tomentosa Hook.f. & Thomson
23
สงั กรณี Barleria strigosa Willd.
ล้ินงเู หา Clinacanthus siamensis Bremek.
24
กระวาน Amomum testaceum Ridl.
พรรณไมห ลากหลายชนดิ ทเ่ี ปน พชื สมนุ ไพรหรอื ผกั ปา ทคี่ นในชมุ ชนโดยรอบไดน าํ มาใชป ระโยชน
สบื ตอกนั มาเปนเวลานานแลว ทง้ั ในแงข องยารักษาโรค ผักพน้ื บา น และบางชนิดนาํ มาปลกู ในชุมชน
เพอื่ บรโิ ภคและจาํ หนา ย เชน สงั กรณี Barleria strigosa Willd. ลน้ิ งเู หา Clinacanthus siamensis Bremek.
ระยอ ม Rauvolfia serpentina (L.) Benth. ex Kurz ยางนอ งเถา Strophanthus caudatus (L.) Kurz
กําแพงเจ็ดช้ัน Salacia chinensis L. โดไ มร ูลม Elephantopus scaber L. var. scaber โคคลาน Croton
caudatus Geiseler เปลานอ ย C. stellatopilosus H.Ohba ติ้วขาว Cratoxylum formosum (Jacq.)
Benth. & Hook.f. ex Dyer subsp. formosum รง Garcinia hanburyi Hook.f. ทํามัง Litsea petiolata
Hook.f. เขยตาย Glycosmis pentaphylla (Retz.) DC. กําจัดตน Zanthoxylum rhetsa (Roxb.) DC.
กฤษณา Aquilaria crassna Pierre ex Lecomte กระวาน Amomum testaceum Ridl. เรว A. uliginosum
J.Koenig และกระชาย Boesenbergia rotunda (L.) Mansf.
25
เทยี นสอยดาว Impatiens subaequalis Craib
จากการตรวจสอบตวั อยา งตน แบบ (type specimen) ในหอพรรณไมแ ละเอกสารทางพฤกษศาสตร
พบวา มพี รรณไมห ลายชนดิ ทพี่ บครง้ั แรกและเกบ็ ตวั อยา งตน แบบจากปา ตะวนั ออก เชน เทยี นสอยดาว
Impatiens subaequalis Craib มือพระนารายณ Schefflera cuneata Craib ปรงเขาชะเมา Cycas
chamoaensis K.D.Hill แกว ไกรลาศดอกมว ง Kaisupeea cyanea B.L.Burtt สาวสนมสอยดาว Sonerila
urceolata Collin. & S.S.Renner เจด็ ชา งสารเขา Lasianthus longisepalus Geddes ผกั หวานถาํ้ Breynia
lithophila Welzen & Pruesapan เปลา ตะวนั Croton decalvatus Esser และดอกดินเหลือง Aeginetia
flava J.Parn. เข็มสอยดาวดิน Mycetia basiflora Puff กะพอ ปฏฐะ Licuala pitta Vatch. ex Barford &
Pongsatt. หญาสอยดาว Ischaemum thomasii Traiperm & Boonkerd ดังมรี ายละเอยี ดในตารางที่ 1
26
แกว ไกรลาศดอกมว ง Kaisupeea cyanea B.L.Burtt
กะพอปฏฐะ Licuala pitta Vatch. ex Barford & Pongsatt.
27
บัญชรายชอ่ พรรณไมต น แบบ
(type specimen)
บางชนิดทเ่ี กบ็ จากปาตะวนั ออก
ตารางท่ี 1 บญั ชรายชอ่ พรรณไมต น แบบ (type specimen) บางชนิดทีเ่ ก็บจากปา ตะวนั ออก
ลําดับที่ ชื่อวงศ ชอ่ื พฤกษศาสตร ช่ือไทย หอพรรณไม
1 Acanthaceae Strobilanthes articulata J.B.Imlay จาฮอ ม BK
2 Araceae Alocasia hypoleuca P.C.Boyce กระดาษจนั ทน BKF
3 Araliaceae Schefflera cuneata Craib มือพระนารายณ BK
4 Arecaceae Licuala pitta Vatch. ex Barfod & Pongsatt. กะพอปฏฐะ AAU, BKF, QBG
5 Apocynaceae Hoya soidaoensis Kidyoo โฮยา สอยดาว BKF
6 Celastraceae Microtropis crassifolia Craib ตาไก K
7 Gesneriaceae Kaisupeea cyanea B.L.Burtt แกวไกรลาศ AAU
ดอกมว ง
8 Cycadaceae Cycas chamoaensis K.D.Hill ปรงเขาชะเมา BKF, K, L, NSW, PE
9 Eriocaulaceae Eriocaulon smitinandii Moldenke กระดมุ เต็ม BKF
10 Eriocaulaceae E. thailandicum Moldenke จุกนกยงู BKF
11 Euphorbiaceae Croton decalvatus Esser เปลา ตะวัน
A, AAU, BKF, K, L, P
12 Euphorbiaceae Mallotus viridis Welzen & Chayam. มะสอย BKF
BKF
13 Poaceae Hemarthria debilis Bor BKF
BCU, BKF, K, KKU
14 Poaceae Isachne puberula Bor BKF
BKF
15 Poaceae Ischaemum thomasii Traiperm & Boonkerd หญาสอยดาว BKF
BKF
16 Lauraceae Cryptocarya pustulata Kosterm. BKF
BKF, L
17 Melastromataceae Sonerila urceolata Collin. & S.S.Renner สาวสนมสอยดาว
18 Myristicaceae Knema austrosiamensis W.J.de Wilde หนั ชาง
19 Orobanchaceae Aeginetia flava J.Parn. ดอกดนิ เหลือง
20 Pandanaceae Pandanus obconicus H.St.John เตยทงุ
21 Phyllanthaceae Breynia lithophylla Welzen & Pruesapan ผักหวานถา้ํ
22 Rubiaceae Oldenlandia gracilipes Craib เนียมนกเขา BKF
ปดขน BKF
23 Rubiaceae Lasianthus incomptus Craib เจด็ ชา งสารเขา BKF
เจ็ดชา งสาร BKF
24 Rubiaceae L. longisepalus Geddes เขม็ สอยดาวดิน BKF
นางอา ปาก BKF
25 Rubiaceae L. marginatus Craib
ประโยด BKF
26 Rubiaceae Mycetia basiflora Puff
27 (SPclaronptahguilnaaricaecaeea)e Limnophila parviflora T.Yamaz.
28 V(Learmbeiancaecaeea)e Congea connata H.R.Fletcher
30
หมายเลขตัวอยาง สถานที่เก็บตัวอยา ง เอกสารท่ีตีพมิ พ
Kerr, A.F.G. 9630 Khao Soi Dao, Chanthaburi Bul. Misc. Inform. Kew 1939 (3): 121. 1939
Boyce, P.C. AL-204 Khao Soi Dao, Chanthaburi Thai Forest Bull., Bot. 36: 9. 2008
Nai Noe 80 Khao Khitchakut, Chanthaburi Bull. Misc. Inform. Kew 1930: 420. 1930
Barfod, Pongsattayapipat & Anker 727 Makham, Chanthaburi Blumea 53: 617. 2008
Kidyoo, M. 1526 Khao Soi Dao WS, Chanthaburi Phytotaxa 105 (2): 45. 2013
Kerr, A.F.G. 9665 Khao Soi Dao, Chanthaburi Bull. Misc. Inform. Kew 1926: 349. 1926
Lasen, K. et al. 44272 Khao Takrup, Khao Ang Ruenai WS, Nordic J. Bot. 21 (2): 117. 2001
Sa Kaeo
Hill, K.D., Poonsak, V. 4617 Khao Chamao, Rayong Brittonia 51 (1): 58. 1999
Smitinand, T. 3679 Pong Nam Ron, Chanthaburi Phytologia 7: 87. 1959
Bunnak 571 Makham, Chanthaburi Phytologia 7: 88. 1959
Eser 98-105 Khao Takrup, Wang Nam Yen Thai Forest Bull., Bot. 29: 53. 2001
Botanic Gardens, Sa Kaeo
Santisuk, T. 6684 Khao Soi Dao, Chanthaburi Kew Bull. 56 (3): 652. 2001
Larsen, K. 10117 Makham, Chanthaburi Dansk Bot. Ark. 23: 162. 1965
Larsen, K. 9781 Makham, Chanthaburi Dansk Bot. Ark. 23: 147. 1965
Triperm, P. 327 Khao Soi Dao, Chanthaburi Kew Bull. 67 (1): 75. 20012
Sangkhachand, B. 615 Pong Nam Ron, Chanthaburi Nat. Hist. Bul. Siam Soc. 25 (3-4): 35. 1975
Shimizu, T. 23595 Khao Soi Dao, Chanthaburi Novon 7 (2): 109. 1997
Larsen, K. 32242 Makham, Chanthaburi Blumea 25 (2): 441. 1979
Harwood, B. 2038 Khao Soi Dao Nuea, Chanthaburi Kew Bull. 67 (1): 81. 2012
Smitinand, T. 6427 Makham, Chanthaburi Pacific Sci. 17: 481. 1963
Phonsena, P., Chusithong, D., De Bo Thong, Chon Buri Thai Forest Bull., Bot. 38: 115. 2010
Wilde, W.J.J.O & Duyes, B.E.E. 5594
Kerr, A.F.G. 9720 Ta Rueang, Chanthaburi Bul. Misc. Inform. Kew 1931 (9): 441. 1931
Kerr, A.F.G. 9618 Khao Soi Dao, Chanthaburi Bull. Misc. Inform. Kew 1933 (1): 21. 1933
Kerr, A.F.G. 9632 Khao Soi Dao, Chanthaburi Bul. Misc. Inform. Kew 1928 (6): 245. 1928
Kerr, A.F.G. 9551 Makham, Chanthaburi Bull. Misc. Inform. Kew 1933 (1): 23. 1931
Harwood, B. 2038 Khao Soi Dao Nuea, Chanthaburi Thai Forest Bull., Bot. 38: 174. 2010
Smitinand, T. 4057 Khao Soi Dao, Chanthaburi J. Jap. Bot. 54 (1): 20. 1979
Kerr, A.F.G. 9594 Makham, Chanthaburi Bull. Misc. Inform. Kew 1938 (5): 208.
1938
31
ขา หลวงหลงั ลาย Asplenium nidus L. var. nidus วงศ Aspleniaceae
กูดออม Aglaomorpha coronans (Wall. ex Mett.) Copel. วงศ Polypodiaceae
32
กระแตไตไม Drynaria quercifolia (L.) J.Sm. วงศ Polypodiaceae
33
วา นกบี แรด Angiopteris evecta (G.Forst.) Hoffm. วงศ Marattiaceae
34
ละอองไฟฟา Cibotium barometz (L.) J.Sm. วงศ Cibotiaceae
35
ชายผาสีดา Platycerium holttumii de Jonch. & Hennipmam วงศ Polypodiaceae
36
ปรงเขาชะเมา Cycas chamaoensis K.D.Hill วงศ Cycadaceae
37
ปรงเหลี่ยม Cycas siamensis Miq. วงศ Cycadaceae
38
ขุนไม Nageia wallichiana (C.Presl) Kuntze วงศ Podocarpaceae
39
พญาไม Podocarpus neriifolius D.Don วงศ Podocarpaceae
40
เมื่อยดกู Gnetum macrostachyum Hook.f. วงศ Gnetaceae
เม่ือย G. montanum Markgr. วงศ Gnetaceae
41
กระเบาน้าํ Hydnocarpus castanea Hook.f. & Thomson วงศ Achariaceae
กระเบากลัก H. ilicifolia King วงศ Achariaceae
42
อายเบาขน Ryparosa wallichii Ridl. วงศ Achariaceae
43