036 นางสาวฮานีฟา กูโน

ก คำนำ รćยงćนฉบĆบนĊ้เป็นÿ่üนĀนċ่งขĂงüĉชćüĉถĊไทยแลąปรĆชญćเýรþฐกĉจพĂเพĊยง ซċ่งทćงผĎ้จĆดทĈได้เล็งเĀ็นถċง คüćมÿĈคĆญขĂงÿถćบĆนพรąมĀćกþĆตรĉย์ ตลĂดจนถċงมĊคüćมต้ĂงกćรýċกþćพąรćชปรąüĆตĉขĂงบčคคลÿĈคĆญใน ปรąเทýไทย รüมถċงพรąรćชดĈรĉĀรČĂพรąรćชกรณĊยกĉจÿĈคĆญในกćรพĆฒนćปรąเทýไทยตĆ้งแต่ĂดĊตจนถċง ปัจจčบĆน ผĎ้จĆดทĈĀüĆงเป็นĂย่ćงยĉ่งü่ćรćยงćนฉบĆบนĊ้จąเป็นปรąโยชน์กĆบผĎ้ทĊ่ต้Ăงกćรýċกþćค้นคü้ćเรČ่Ăง พรąรćชดĈรĉขĂงรĆชกćลทĊ่ 9 แลąรĆชกćลทĊ่ 10 ไม่มćกก็น้Ăย ĀćกมĊข้Ăผĉดพลćดปรąกćรใดต้ĂงขĂĂภĆยมć ณ ทĊ่นĊ้ ผĎ้จĆดทĈ 036 นางสาว ฮานีฟา กูโน รัฐประศาสนศาสตร์

1 พระบาทÿมเด็จพระปรมินทรมĀาภูมิพลĂดุลยเดช พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüภĎมĉพลĂดčลยเดช ทรงพรąนćมเดĉมü่ć “ พรąüรüงý์เธĂพรąĂงค์เจ้ćภĎมĉ พลĂดčลยเดช” ทรงเป็นพรąรćชโĂรÿในÿมเด็จเจ้ćฟ้ćมĀĉดลĂดčลยเดช กรมĀลüงÿงขลćนครĉนทร์ (ต่Ăมćได้รĆบ กćรเฉลĉมพรąนćมćภĉไธยเป็น ÿมเด็จพรąมĀĉตลćธĉเบýรĂดčลยเดชüĉกรม พรąบรมรćชชนก) แลąĀม่ĂมÿĆงüćล (ต่Ăมćได้รĆบกćรเฉลĉมพรąนćมćภĉไธย เป็นÿมเด็จพรąýรĊนครĉนทรć บรมรćชชนนĊ) พรąบćทÿมเด็จพรą เจ้ćĂยĎ่ĀĆüภĎมĉพลĂดčลยเดช ทรงเÿด็จพรąรćชÿมภพ เมČ่ĂüĆนทĊ่ 5 ธĆนüćคม พ.ý. 2470 ณ โรงพยćบćลเมćนท์ĂĂ เบĂร์น ( MOUNT AUBURN) รĆฐเมÿÿćชĎเขตต์ ( MASSACHUSETTS) ปรąเทýÿĀรĆฐĂเมรĉกć เมČ่Ăพรąชนมćยčได้ 5 พรรþć ทรงเข้ćรĆบกćรýċกþćทĊ่โรงเรĊยนมćแตร์เดĂĊ กรčงเทพมĀćนคร ต่ĂจćกนĆ้น ทรงเÿด็จไปýċกþćต่Ă ณ ปรąเทýÿüĉตเซĂร์แลนด์ ในชĆ้นปรąถมýċกþć ทĊ่โรงเรĊยนเมĊยร์มĂงต์ (MERRIMENT) เมČĂงโลซćนน์ (LASAGNA) ในปี พ.ý. 2478 ได้ทรงเข้ćýċกþćต่ĂทĊ่ CEDE NOUBELLE DE LA SUES ROMANCE CHILLY ซċ่งเป็นโรงเรĊยนเĂกชนทĊ่รĆบนĆกเรĊยนนćนćชćตĉ ในรąดĆบĂčดมýċกþćทรงเข้ćýċกþćในแผนก üĉทยćýćÿตร์ มĀćüĉทยćลĆยเมČĂงโลชćนน์ ต่Ăมćในปี พ.ý. 2481 ได้เÿด็จนĉüĆตกลĆบปรąเทýไทยพร้Ăมด้üยพรą บรมเชþฐćธĉรćช พรąบรมรćชชนนĊ แลąÿมเด็จพรąนćงเจ้ćพĊ่นćงเธĂ ครĂงราชย์ ขณąทĊ่พรąเจ้ćน้ĂงยćเธĂ เจ้ćฟ้ćภĎมĉพลĂดčลยเดช พรąชนมพรรþć 18 พรรþć รĆฐบćลได้กรćบบĆงคม ทĎลĂĆญเชĉญขċ้นครĂงรćชย์เป็นพรąมĀćกþĆตรĉย์ รĆชกćลทĊ่ 9 แĀ่งพรąบรมรćชจĆกรĊüงý์ เมČ่ĂüĆนทĊ่ 9 มĉถčนćยนนĆ้น ทรงเฉลĉมพรąปรมćภĉไธยü่ć ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüภĎมĉพลĂดčลยเดช แลąรĆฐบćลได้แต่งตĆ้งผĎ้ÿĈเร็จรćชกćร บรĉĀćร รćชกćรแผ่นดĉนแทนพรąĂงค์ เนČ่ĂงจćกยĆงทรงพรąเยćü์ แลąต้Ăงทรงýċกþćต่Ă ณ ต่ćงปรąเทý เมČ่ĂüĆนทĊ่ 19 ÿĉงĀćคม 2489 ได้เÿด็จพรąรćชดĈเนĉนกลĆบไปทรงýċกþćต่Ă ณ กรčงโลซćนน์ แม้พรąĂงค์ จąทรงโปรดüĉชćüĉýüกรรมýćÿตร์ แต่เพČ่Ăปรąโยชน์ในกćรปกครĂงปรąเทýได้ทรงเปลĊ่ยนมćýċกþćüĉชćกćร

2 ปกครĂงแทน เช่น üĉชćกฎĀมćย ĂĆกþรýćÿตร์ รĆฐýćÿตร์ รĆฐปรąýćÿนýćÿตร์ ภĎมĉýćÿตร์ นĂกจćกนĊ้ ทรง ýċกþć แลąฝึกฝนกćรดนตรĊด้üยพรąĂงค์เĂงด้üย ใน พ.ý. 2491 รąĀü่ćงทรงýċกþćĂยĎ่ ณ ปรąเทý ÿüĉตเซĂร์แลนด์นĆ้น ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüภĎมĉพลĂดčลยเดช ได้ทรงขĆบรถยนต์ไปทรงร่üมงćนทĊ่ÿถćน เĂกĂĆครรćชทĎตไทย ณ กรčงปćรĊÿ ได้ทรงพบแลąมĊพรąรćชĀฤทĆยÿนĉทเÿน่ĀćในĀม่Ăมรćชüงý์ÿĉรĉกĉตĉ์ กĉตĉยćกร ธĉดćขĂงĀม่Ăมเจ้ćนĆกขĆตรมงคล กĉตĉยćกร เĂกĂĆครรćชทĎตไทยปรąจĈกรčงปćรĊÿ ในปีเดĊยüกĆนนĊ้ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüทรงปรąÿบĂčบĆตĉเĀตčทćงรถยนต์Ăย่ćงรčนแรง ทรงบćดเจ็บทĊ่พรą พĆกตร์ พรąเนตรขüć แลąพรąเýĊยร ทรงเข้ćรĆบกćรรĆกþćทĊ่โรงพยćบćลมĂร์เซÿ์ โปรดĄ ใĀ้Āม่Ăมรćชüงý์ÿĉรĉกĉตĉ์ มćเฝ้ćĄ ถüćยกćรดĎแลĂย่ćงใกล้ชĉดพรąÿĆมพĆนธภćพจċงแน่นแฟ้นขċ้น แลąต่Ăมćได้ทรงĀมĆ้นĀม่Ăมรćชüงý์ÿĉรĉกĉตĉ์ เมČ่ĂüĆนทĊ่ 12 ÿĉงĀćคม 2492 โดยได้พรąรćชทćนพรąธĈมรงค์üงทĊ่ÿมเด็จพรąบรมรćชชนกĀมĆ้นÿมเด็จพรąรćช ชนนĊ ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüภĎมĉพลĂดčลยเดชทรงได้รĆบกćรĂภĉบćลĂย่ćงดĊยĉ่งจćกÿมเด็จพรąรćชชนนĊ จċงมĊพรą ปรĊชćÿćมćรถปรćดเปรČ่ĂงแลąมĊพรąจรĉยüĆตรเปี่ยมด้üยคčณธรรมทčกปรąกćร ซċ่งน้ĂมนĈใĀ้พรąĂงค์เป็น พรąมĀćกþĆตรĉย์ผĎ้ทรงดĈรงÿĉรĉรćชÿมบĆตĉเพĊยบพร้Ăมด้üยทýพĉธรćชธรรม จĆกรüรรดĉüĆตรธรรม แลąรćชÿĆงคĀ üĆตถč ทรงเจรĉญด้üยพรąเกĊยรตĉคčณบčญญćธĉกćรเจĉดจĈรĆÿ ทรงปฏĉบĆตĉพรąรćชกรณĊยกĉจทĆ้งปüงเพČ่Ăปรąโยชน์ÿčข ขĂงปüงชน เป็นทĊ่แซ่ซ้Ăงÿรรเÿรĉญทčกทĉýćนčทĉýในเüลćต่ĂมćตรćบจนปัจจčบĆน พระราชพิธีราชาภิเþกÿมรÿ เมČ่ĂüĆนทĊ่ 27 กčมภćพĆนธ์ 2493 ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüภĎมĉพลĂดčลยเดชเÿด็จพรąรćชดĈเนĉนกลĆบปรąเทýไทย โปรดเกล้ćĄใĀ้ตĆ้งกćรพรąรćชพĉธĊถüćยพรąเพลĉง พรąบรมýพพรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüĂćนĆนทมĀĉดล รąĀü่ćงüĆนทĊ่ 28-30 มĊนćคม 2493 แลąเมČ่ĂüĆนทĊ่ 28 เมþćยน 2493 ทรงปรąกĂบพĉธĊรćชćภĉเþกÿมรÿ กĆบ Āม่Ăมรćชüงý์ÿĉรĉกĉตĉ์ กĉตĉยćกร ทĊ่üĆงÿรąปทčม โดยÿมเด็จพรąýรĊÿüรĉนทĉรćบรมรćชเทüĊ พรąพĆนüÿćĂĆยยĉกćเจ้ć พรąรćชทćนĀลĆ่งน้ĈพรąมĀćÿĆงข์ ทรงจดทąเบĊยนÿมรÿตćมกฎĀมćยเช่นเดĊยüกĆบปรąชćชน แลąได้ทรง ÿถćปนćĀม่Ăมรćชüงý์ÿĉรĉกĉตĉ์ ขċ้นเป็น ÿมเด็จพรąรćชĉนĊÿĉรĉกĉตĉ์ ĀลĆงจćกนĆ้น ได้เÿด็จไปปรąทĆบพĆกผ่Ăน ณ พรąรćชüĆงไกลกĆงüล ĀĆüĀĉน แลąทĊ่นĊ่เป็นแĀล่งเกĉดโครงกćร ĂĆนเนČ่ĂงมćจćกพรąรćชดĈรĉโครงกćรแรกคČĂ พรąรćชทćน “ถนนÿćยĀ้üยมงคล” ใĀ้แก่ “ลčงรüย” แลą ชćüบ้ćนทĊ่มćช่üยกĆนเข็นรถพรąทĊ่นĆ่งขċ้นจćกĀล่มดĉน ทĆ้งนĊ้เพรćąแม้ “Ā้üยมงคล” จąĂยĎ่Ā่ćงĂĈเภĂĀĆüĀĉน เพĊยง 20 กĉโลเมตร แต่ไม่มĊถนนĀนทćง ชćüบ้ćนได้รĆบคüćมเดČĂดร้ĂนในกćรดĈรงชĊüĉตมćก ถนนÿćยĀ้üยมงคลนĊ้จċง เป็นถนนÿćยÿĈคĆญทĊ่นĈไปÿĎ่โครงกćรในพรąรćชดĈรĉ เพČ่ĂบĈบĆดทčกข์ บĈรčงÿčขแก่พÿกนĉกรĂĊกจĈนüนมćกกü่ć 2,000 โครงกćรในปัจจčบĆน พระบรมราชาภิเþก üĆนทĊ่ 5 พฤþภćคม 2493 ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüภĎมĉพลĂดčลยเดชได้ทรงปรąกĂบพรąรćชพĉธĊบรม รćชćภĉเþกตćมโบรćณขĆตตĉยรćชปรąเพณĊ ณ พรąทĊ่นĆ่งไพýćลทĆกþĉณ ในพรąมĀćรćชüĆง เฉลĉมพรąปรมćภĉไธย

3 ตćมจćรċกในพรąÿčพรรณบĆฏü่ć “พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช มĀĉตลćธĉเบýร รćมćธĉบดĊ จĆกรĊนฤบดĉนทร ÿยćมĉนทรćธĉรćช บรมนćถบพĉตร” แลąได้พรąรćชทćนพรąปฐมบรมรćชโĂงกćรเป็นÿĆจüćจć ü่ć “เรćจąครĂงแผ่นดĉนโดยธรรมเพČ่Ăปรąโยชน์ÿčขขĂงมĀćชนชćüÿยćม” ในกćรนĊ้ได้ทรงพรąกรčณćโปรดเกล้ć Ą ÿถćปนćเฉลĉมพรąเกĊยรตĉยý ÿมเด็จพรąรćชĉนĊÿĉรĉกĉตĉ์ พรąĂĆครมเĀÿĊเป็น ÿมเด็จพรąนćงเจ้ćÿĉรĉกĉตĉ์ พรąบรม รćชĉนĊ üĆนทĊ่ 5 มĉถčนćยน 2493 พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüได้เÿด็จพร้Ăมด้üย ÿมเด็จพรąนćงเจ้ćพรąบรม รćชĉนĊ ไปยĆงÿüĉตเซĂร์แลนด์ĂĊกครĆ้งเพČ่ĂทรงรĆกþćพรąÿčขภćพ แลąเÿด็จพรąรćชดĈเนĉนนĉüĆตĉพรąนคร เมČ่Ă 2 ธĆนüćคม 2494 ปรąทĆบ ณ พรąตĈĀนĆกจĉตรลดćรโĀฐćน แลąพรąทĊ่นĆ่งĂĆมพรÿถćน ทĆ้งÿĂงพรąĂงค์มĊพรąรćชธĉดć แลąพรąรćชโĂรÿ 4 พรąĂงค์ดĆงนĊ้ 1.) ÿมเด็จพรąเจ้ćลĎกเธĂ เจ้ćฟ้ćĂčบลรĆตนรćชกĆญญć ÿĉรĉüĆฒนćพรรณüดĊ ปรąÿĎตĉเมČ่Ă 5 เมþćยน 2494 ณ โรงพยćบćลมĂงซĆüนĊ่ โลซćนน์ 2.) ÿมเด็จพรąเจ้ćลĎกยćเธĂ เจ้ćฟ้ćüชĉรćลงกรณ์Ą ปรąÿĎตĉเมČ่Ă 28 กรกฎćคม 2495 ณ พรąทĊ่นĆ่งĂĆมพร ÿถćน ต่Ăมć ทรงได้รĆบÿถćปนćเป็น ÿมเด็จพรąบรมโĂรÿćธĉรćช เจ้ćฟ้ćมĀćüชĉรćลงกรณ ÿยćมมกčฎรćชกčมćร เมČ่Ă 28 กรกฎćคม 2515 3.) ÿมเด็จพรąเจ้ćลĎกยćเธĂ เจ้ćฟ้ćÿĉรĉนธรเทพรĆตนÿčดć กĉตĉüĆฒนćดčลนโÿภćคย์ ปรąÿĎตĉเมČ่Ă 2 เมþćยน 2498 ณ พรąทĊ่นĆ่งĂĆมพรÿถćน ภćยĀลĆงทรงได้รĆบÿถćปนćเป็น ÿมเด็จพรąเทพรĆตนรćชÿčดć เจ้ćฟ้ćมĀćจĆกรĊÿĉ รĉนธร รĆฐÿĊมćคčณćกรปิยชćตĉ ÿยćมบรมรćชกčมćรĊ เมČ่ĂüĆนทĊ่ 5 ธĆนüćคม 2520 4.) ÿมเด็จพรąเจ้ćลĎกเธĂ เจ้ćฟ้ćจčāćภรณüลĆยลĆกþณ์ ĂĆครรćชกčมćรĊ ปรąÿĎตĉเมČ่Ă 4 กรกฎćคม 2500 ณ พรąทĊ่นĆ่งĂĆมพรÿถćน ทรงพระผนüช เมČ่ĂüĆนทĊ่ 22 ตčลćคม 2499 พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüได้ทรงพรąผนüช ณ üĆดพรąýรĊรĆตนýćÿดć รćม ทรงจĈพรรþć ณ พรąตĈĀนĆกปั้นĀย่ć üĆดบüรนĉเüýüĉĀćร ปฏĉบĆตĉพรąýćÿนกĉจ เป็นเüลć 15 üĆน รąĀü่ćงนĊ้ ÿมเด็จพรąนćงเจ้ćÿĉรĉกĉตĉ์พรąบรมรćชĉนĊ ทรงปฏĉบĆตĉพรąรćชกรณĊยกĉจแทนพรąĂงค์ ต่Ăมćจċงทรงพรąกรčณć โปรดเกล้ćĄ ÿถćปนćเป็น ÿมเด็จพรąนćงเจ้ćÿĉรĉกĉตĉ์ พรąบรมรćชĉนĊนćถ ในรĆชกćลนĊ้ได้ทรงพรąกรčณćÿถćปนć พรąĂĉÿรĉยยýÿมเด็จพรąบรมชนกนćถขċ้นเป็น ÿมเด็จพรąมĀĉตลćธĉเบýร Ăดčลยเดชüĉกรม พรąบรมรćชช นก ทรงÿถćปนć ÿมเด็จพรąรćชชนนĊ เป็น ÿมเด็จพรąýรĊนครĉนทรćบรมรćชชนนĊ ทรงÿถćปนćÿมเด็จพรąเจ้ćพĊ่ นćงเธĂ เจ้ćฟ้ćกĆลยćณĉüĆฒนć เป็น ÿมเด็จพรąเจ้ćพĊ่นćงเธĂ เจ้ćฟ้ćกĆลยćณĉüĆฒนć กรมĀลüงนรćธĉüćÿรćช นครĉนทร์ แลąทรงปรąกĂบพรąรćชพĉธĊเฉลĉมพรąปรมćภĉไธย ÿมเด็จพรąบรมเชþฐćธĉรćช พรąบćทÿมเด็จพรą เจ้ćĂยĎ่ĀĆüĂćนĆนทมĀĉดลใĀม่ เมČ่ĂüĆนทĊ่ 8 มĉถčนćยน 2539 เพČ่ĂใĀ้ÿมพรąเกĊยรตĉตćมโบรćณขĆตตĉยรćชปรąเพณĊ ทĆ้งนĊ้ด้üยพรąจรĉยüĆตรĂĆนเปี่ยมด้üยพรąกตĆญญĎกตเüทĉตćธรรมĂĆนเป็นทĊ่แซ่ซ้ĂงÿรรเÿรĉญพรąปรมćภĉไธยใĀม่ทĊ่ ทรงÿถćปนćคČĂ

4 “พรąบćทÿมเด็จพรąปรเมนทรมĀćĂćนĆนทมĀĉดล ĂดčลยเดชüĉมลรćมćธĉบดĊ จčāćลงกรณรćชปรĊยüรนĆดดć มĀĉต ลćนเรýüรćงกĎร ไĂýĎรยÿĆนตตĉüงýüĉÿčทธ์ üรčตมขĆตตĉยýĆกตĂรรคĂčดม จĆกรĊบรมรćชüงýนĉüĉฐ ทýพĉธรćชธรรม Ăčกฤþฎนĉบčณ ĂดčลยกฤþฎćภĉนĉĀćรรĆงÿฤþฏ์ ÿčÿćธĉตบĎรพćธĉกćร ไพýćลเกĊยรตĉคčณĂดčลพĉเýþ ÿรรพเทเüýรćนč รĆกþ์ ธĆญĂรรคลĆกþณüĉจĉตร โÿภćคย์ÿรรพćงค์ มĀćชโนตมงคปรąณตบćทบงกชยčคล Ăเนกนĉกรชนÿโมÿรÿมมต ปรąÿĉทธĉüรยýมโĀดมบรมรćชÿมบĆตĉ นพปฏลเýüตฉĆตรćดĉฉĆตร ÿรรพรĆฐทýทĉýüĉชĉตไชย ÿกลมไĀýüรĉยมĀć ÿüćมĉนทร มเĀýüรมĀĉนทรมĀćรćมćธĉรćชüโรดม บรมนćถชćตĉĂćชćüไýรย พčทธćทĉไตรรĆตนÿรณćรĆกþ์ üĉýĉþฏýĆกตĂĆครนเรýรćธĉบดĊ เมตตćกรčณć ÿĊตลĀฤทĆย ĂโนปมĆยบčญกćร ÿกลไพýćลมĀćรĆþฎćธĉบดĊ พรąĂĆฐมรć มćธĉบดĉนทรÿยćมĉนทรćธĉรćช บรมนćถบพĉตร” พระราชกรณียกิจ ตĆ้งแต่พčทธýĆกรćช 2502 เป็นต้นมć พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü พร้Ăมด้üยÿมเด็จพรąนćงเจ้ćÿĉรĉกĉตĉ์ พรąบรมรćชĉนĊนćถ ได้เÿด็จพรąรćชดĈเนĉนไปทรงกรąชĆบÿĆมพĆนธไมตรĊกĆบปรąเทýต่ćง ๆ ทĆ้งในยčโรป Ăเมรĉกć ĂĂÿเตรเลĊย แลą เĂเชĊย แลąได้เÿด็จพรąรćชดĈเนĉนไปทรงเยĊ่ยมรćþฎรในภĎมĉภćคต่ćงๆ ทčกภćคทรงปรąจĆกþ์ ในปัญĀćขĂงรćþฎรในชนบททĊ่ดĈรงชĊüĉตด้üยคüćมยćกจน ลĈเค็ญแลąด้ĂยโĂกćÿ ได้ทรงพรąüĉรĉยąĂčตÿćĀą Āćทćงแก้ปัญĀćตลĂดมćตรćบจนปัจจčบĆน Ăćจกล่ćüได้ü่ć ทčกĀนทčกแĀ่งบนผČนแผ่นดĉนไทยทĊ่รĂยพรąบćทได้ ปรąทĆบลง ได้ทรงขจĆดทčกข์ยćกนĈคüćมผćÿčกแลąทรงยกฐćนąคüćมเป็นĂยĎ่ขĂงรćþฎร ใĀ้ดĊขċ้นด้üยพรą บčญญćธĉกćรแลąพรąปรĊชćÿćมćรถปรćดเปรČ่Ăง พร้Ăมด้üยÿćยพรąเนตรĂĆนยćüไกล ทรงĂčทĉýพรąĂงค์เพČ่Ă ปรąโยชน์ÿčขขĂงรćþฎร แลąเพČ่ĂคüćมเจรĉญพĆฒนćขĂงปรąเทýชćตĉตลĂดรąยąเüลćโดยมĉได้ทรงคĈนċง ปรąโยชน์ÿčขÿ่üนพรąĂงค์เลย พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü ได้พรąรćชทćนโครงกćรนćนĆปกćรมćกกü่ć 2,000 โครงกćร ทĆ้ง กćรแพทย์ÿćธćรณÿčข กćรเกþตร กćรชลปรąทćน กćรพĆฒนćทĊ่ดĉน กćรýċกþć กćรพรąýćÿนć กćรÿĆงคม üĆฒนธรรม กćรคมนćคม ตลĂดจนกćรเýรþฐกĉจเพČ่Ăปรąโยชน์ÿčขขĂงพÿกนĉกรในชนบท ทĆ้งยĆงทรงขจĆดปัญĀć ทčกข์ยćกขĂงปรąชćชนในชčมชนเมČĂง เช่น ทรงแก้ปัญĀćกćรจรćจรĂčทกภĆยแลąปัญĀćน้Ĉเน่ćเÿĊยในปัจจčบĆน ได้ ทรงรĉเรĉ่มโครงกćรกćรช่üยÿงเครćąĀ์ แลąĂนčรĆกþ์ช้ćงขĂงไทยĂĊกด้üย

5 พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü ทรงตรćกตรĈพรąüรกćยทรงงćนĂย่ćงมĉทรงเĀน็ดเĀนČ่Ăย แม้ในยćม ทรงพรąปรąชüร ก็มĉได้ทรงĀยčดยĆ้งพรąรćชดĈรĉเพČ่ĂขจĆดคüćมทčกข์ผดčงÿčขแก่พÿกนĉกร กลćงแดดแผดกล้ćพรą เÿโทĀลĆ่งชč่มพรąพĆกตร์ แลąพรąüรกćยĀยćดตกต้ĂงผČนปฐพĊปรąดčจน้Ĉทĉพย์มนต์ชโลมแผ่นดĉนแล้งร้ćง ใĀ้ กลĆบคČนคüćมĂčดมÿมบĎรณ์นĆบแต่เÿด็จเถลĉงถüĆลยรćชตรćบจนปัจจčบĆน แม้ในยćมปรąเทýปรąÿบภćüąเýรþฐกĉจ ตĆ้งแต่ ปี พ.ý. 2539 เป็นต้นมć ก็ได้พรąรćชทćนแนüทćง ดĈรงชĊพแบบ “เýรþฐกĉจพĂเพĊยง” แลą “ทฤþฎĊใĀม่” ใĀ้รćþฎรได้พċ่งตนเĂง ใช้ผČนแผ่นดĉนใĀ้เกĉดปรąโยชน์ ÿĎงÿčดปรąกĂบĂćชĊพĂยĎ่กĉนตćมĂĆตภćพซċ่งรćþฎรได้ยċดถČĂปฏĉบĆตĉเป็นผลดĊĂยĎ่ในปัจจčบĆน พระĂัจฉริยภาพ พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüได้พรąรćชทćนคüćมรĆกĂĆนยĉ่งใĀญ่แก่Ăćณćปรąชćรćþฎร์ พรąรćช ภćรกĉจĂĆนĀนĆกเพČ่Ăปรąโยชน์ÿčขขĂงĂćณćปรąชćรćþฎร์ ปรćกฏเป็นทĊ่ปรąจĆกþ์เทĉดทĎนพรąเกĊยรตĉคčณทĆ้งในĀมĎ่ ชćüไทยแลąชćüโลก จċงทรงได้รĆบกćรÿดčดĊแลąกćรทĎลเกล้ćĄ ถüćยปรĉญญćกĉตตĉมýĆกดĉ์เป็นจĈนüนมćกทčก ÿćขćüĉชćกćร ทĆ้งยĆงมĊพรąĂĆจฉรĉยภćพด้ćนดนตรĊĂย่ćงÿĎงÿ่ง ทรงพรąรćชนĉพนธ์เพลงĂĆนไพเรćąนĆบแต่พรąเยćü์ จนถċงปัจจčบĆนรüม 47 เพลง ซċ่งนĆกดนตรĊทĆ้งไทย แลąต่ćงปรąเทýนĈไปบรรเลงĂย่ćงแพร่Āลćย เป็นทĊ่ปรąจĆกþ์ ในพรąĂĆจฉรĉยภćพจนÿถćบĆนดนตรĊในĂĂÿเตรเลĊยได้ทĎลเกล้ćĄ ถüćยÿมćชĉกภćพกĉตตĉมýĆกดĉ์แด่พรąĂงค์ นĂกจćกนĆ้นยĆงทรงเป็นนĆกกĊāćชนąเลĉýรćงüĆลเĀรĊยญทĂงในกćรแข่งขĆนกĊāćซĊเกมÿ์ทรงได้รĆบยกย่Ăงเป็น “ĂĆคร ýĉลปิน” ขĂงชćตĉนĂกจćกทรงพรąปรĊชćÿćมćรถด้ćนดนตรĊแล้üยĆงทรงÿร้ćงÿรรค์งćนจĉตรกรรมแลąüรรณกรรม ĂĆนทรงคčณค่ćไü้เป็นทรĆพย์ÿĉนทćงปัญญćขĂงชćตĉ เช่น ทรงพรąรćชนĉพนธ์ แปลเรČ่Ăง ตĉโตนćยĂĉนทร์ผĎ้ปิดทĂง ĀลĆงพรąแลąพรąรćชนĉพนธ์เรČ่ĂงชćดกพรąมĀćชนก พรąรćชทćนคตĉธรรมในกćรดĈรงชĊüĉตด้üยคüćมüĉรĉยą ĂčตÿćĀąĂดทนจนพบคüćมÿĈเร็จแก่พÿกนĉกรทĆ้งปüง พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüภĎมĉพลĂดčลยเดช รĆชกćลทĊ่ 9 ทรงเป็นพรąมĀćกþĆตรĉย์ทĊ่เปี่ยมด้üยพรą ĂĆจฉรĉยภćพแลąคüćมÿćมćรถ พรąĂงค์ทรงĂčทĉýพรąüรกćยในกćรปรąกĂบพรąรćชกรณĊยกĉจ ตลĂด 70 ปีทĊ่ ทรงครĂงรćชÿมบĆตĉ ซċ่งพรąรćชกรณĊยกĉจทĊ่โดดเด่นขĂงพรąĂงค์ มĊดĆงต่ĂไปนĊ้

6 โครงการแกล้งดิน üĆนทĊ่ 24 ÿĉงĀćคม 2524 พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ทรงมĊ พรąรćชดĈรĆÿกĆบ Āม่Ăมเจ้ćจĆกรพĆนธč์เพ็ญýĉรĉ จĆกรพĆนธč์ ĂงคมนตรĊ นćยÿčเมธ ตĆนตĉเüชกčล เลขćธĉกćร กปร.นćย ชĉต นĉลพćนĉช ผĎ้ü่ćรćชกćรจĆงĀüĆดนรćธĉüćÿ นćยเล็ก จĉนดćÿงüน ผĎ้ช่üยĂธĉบดĊกรมชลปรąทćน นćยĂĈเภĂ ท้ĂงทĊ่ แลąข้ćรćชกćรทĊ่ เกĊ่ยüข้ĂงในจĆงĀüĆดนรćธĉüćÿ ÿรčปคüćมü่ć “…ด้üยพČ้นทĊ่จĈนüนมćกในจĆงĀüĆดนรćธĉüćÿ เป็นทĊ่ลč่มต่Ĉ มĊน้ĈขĆงตลĂดปี ดĉนมĊคčณภćพต่Ĉ ซċ่งพČ้นทĊ่ ทĆ้งĀมด ปรąมćณÿćมแÿนไร่ เกþตรกรจĈนüนมćกไม่มĊทĊ่ทĈกĉน แม้เมČ่Ăรąบćยน้ĈĂĂกจćกพČ้นทĊ่Āมดแล้üยĆงยćกทĊ่จąใช้ ปรąโยชน์ทćงกćรเกþตรใĀ้ได้ผล ทĆ้งนĊ้ เนČ่ĂงจćกดĉนมĊÿćรปรąกĂบไพไรท์ ทĈใĀ้มĊกรดกĈมąถĆน เมČ่ĂดĉนแĀ้งทĈ ใĀ้ดĉนเปรĊ้ยü คüรปรĆบปรčงดĉนใĀ้ดĊขċ้น ดĆงนĆ้น เĀ็นÿมคüรทĊ่จąมĊกćรปรĆบปรčงพĆฒนć โดยใĀ้มĊĀน่üยงćนต่ćง ๆ ทĊ่ เกĊ่ยüข้ĂงมćดĈเนĉนกćรýċกþćแลąพĆฒนćพČ้นทĊ่พรčร่üมกĆน แบบผÿมผÿćนแลąนĈผลÿĈเร็จขĂงโครงกćรไปเป็น แบบĂย่ćงในกćรทĊ่จąพĆฒนćพČ้นทĊ่ดĉนพรčในโĂกćÿต่Ăไป....” พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ทรงพรąรćชทćนพรąรćชดĈรĉ “โครงกćรแกล้งดĉน” โดยใĀ้ýĎนย์ýċกþćกćรพĆฒนćพĉกčลทĂงĄ ดĈเนĉนกćรýċกþć ทดลĂง เพČ่ĂปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยü ใĀ้ÿćมćรถใช้ปรąโยชน์ทćงกćรเกþตรได้ ทรงพรąรćชทćนพรąรćชดĈรĉ ณ ýĎนย์ýċกþćกćรพĆฒนćพĉกčลทĂงĄ คüćมü่ć “...ใĀ้มĊกćรทดลĂงทĈดĉนใĀ้เปรĊ้ยüจĆด โดยกćรรąบćยน้ĈใĀ้แĀ้งแลąýċกþćกćรแก้ดĉนเปรĊ้ยü เพČ่ĂนĈผลไป แก้ปัญĀćดĉนเปรĊ้ยüใĀ้แก่รćþฎรทĊ่มĊปัญĀćในเรČ่ĂงนĊ้ ในเขตจĆงĀüĆดนรćธĉüćÿ โดยใĀ้ทĈโครงกćรýċกþćทดลĂงใน กĈĀนด 2 ปี แลąพČชทĊ่ทĈกćรทดลĂงคüรเป็นข้ćü...” พรąรćชดĈรĉพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร “...ใĀ้มĊกćรทดลĂงทĈดĉนใĀ้เปรĊ้ยüจĆด โดยกćรรąบćยน้ĈใĀ้แĀ้ง แลąýċกþćüĉธĊกćรแก้ดĉนเปรĊ้ยü เพČ่ĂนĈผลไป แก้ปัญĀćดĉนเปรĊ้ยü ใĀ้แก่รćþฎรทĊ่มĊปัญĀćในเรČ่ĂงนĊ้ในเขตจĆงĀüĆดนรćธĉüćÿ โดยใĀ้ทĈโครงกćรýċกþćทดลĂงใน กĈĀนด 2 ปี แลąพČชทĊ่ทĈกćรทดลĂงปลĎกคüรเป็นข้ćü...” üĆนทĊ่ 16 กĆนยćยน 2527

7 “...โครงกćรแกล้งดĉนนĊ้เป็นเĀตčผลĂย่ćงĀนċ่งทĊ่พĎดมć 3 ปีแล้üĀรČĂ 4 ปีกü่ćแล้ü ต้Ăงกćรน้ĈÿĈĀรĆบ มćใĀ้ดĉน ทĈงćน ดĉนทĈงćนแล้üดĉนจąĀćยโกรธ ĂĆนนĊ้ไม่มĊใครเชČ่Ă แล้üก็มćทĈทĊ่นĊ่แล้üมĆนได้ผล ดĆงนĆ้น ผลงćนขĂงเรćทĊ่นĊ่ เป็นงćนÿĈคĆญทĊ่ÿčด เชČ่Ăü่ćชćüต่ćงปรąเทýเขćมćดĎเรćทĈĂย่ćงนĊ้แล้üเขćพĂใจ เขćมĊปัญĀćแล้ü เขćก็ไม่ได้แก้ ĀćตĈรćไม่ได้...” üĆนทĊ่ 5 กĆนยćยน 2535 คüามเป็นมา พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร พรąรćชทćนพรąรćชดĈรĉ ใĀ้ýĎนย์ ýċกþćกćรพĆฒนćพĉกčลทĂงĄ ดĈเนĉนกćรýċกþć ทดลĂง เพČ่ĂĀćüĉธĊกćรปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยü ใĀ้ÿćมćรถใช้ปรąโยชน์ ทćงกćรเกþตรได้ ตĆ้งแต่ปี พ.ý. 2527 เป็นต้นมć ผลการทดลĂง กćรแกล้งดĉน เป็นกćรเร่งทĈใĀ้ดĉนเปรĊ้ยüเป็นกรดจĆดรčนแรงทĊ่ÿčด จนไม่ÿćมćรถปลĎกพČช เýรþฐกĉจได้ จćกนĆ้นĀćüĉธĊกćรปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยüจĆดรčนแรงทĊ่ÿčด ใĀ้ÿćมćรถปลĎกพČชเýรþฐกĉจได้ โดยĂćýĆยüĉธĊกćรต่ćง ๆ ดĆงนĊ้ 1. กćรปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยüจĆดเพČ่ĂปลĎกข้ćü • กćรใช้น้Ĉล้ćงคüćมเป็นกรด ในปีแรกข้ćüเจรĉญเตĉบโต แต่ใĀ้ผลผลĉตต่Ĉ แลąผลผลĉตเพĉ่มขċ้นเรČ่Ăย ๆ ในปีต่Ăมć ช่üงเüลćขĂงกćรขĆงน้Ĉ แลąรąบćยน้Ĉทĉ้งทĊ่เĀมćąÿมคČĂ 4 ÿĆปดćĀ์ • กćรใÿ่ĀĉนปĎนฝč่น ข้ćüเจรĉญเตĉบโตแลąใĀ้ผลผลĉตดĊกü่ć กćรใÿ่ĀĉนปĎนĂĆตรćครċ่งĀนċ่งขĂงคüćมต้Ăงกćร ปĎน (1.5 ตĆน/ไร่) ข้ćüใĀ้ผลผลĉตเทĊยบเท่ćกĆบกćรใÿ่ปĎนเต็มĂĆตรćแนąนĈ • กćรใÿ่ปĎนĂĆตรćต่Ĉ (ครċ่งĀนċ่งขĂงคüćมต้ĂงกćรปĎน) เพČ่Ăÿąเทĉนกรด คüบคĎ่กĆบกćรขĆงน้Ĉ แล้üเปลĊ่ยน น้Ĉทčก ๆ 4 ÿĆปดćĀ์ ข้ćüจąใĀ้ผลผลĉตดĊทĊ่ÿčด 2. กćรปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยüจĆดเพČ่ĂปลĎกพČชไร่ พČชผĆก • โดยใÿ่ĀĉนปĎนฝč่นĂĆตรć 2 ตĆน/ไร่ ร่üมกĆบกćรใÿ่ปč๋ยคĂก ปč๋ยĀมĆก แลąปč๋ยเคมĊĂĆตรćแนąนĈ 3. กćรปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยüจĆดเพČ่ĂปลĎกไม้ผล • คüรขčดยกร่ĂงเพČ่Ăป้ĂงกĆนน้Ĉท่üมแลąช่üยล้ćงกรด บนคĆนดĉนลงÿĎ่คĎด้ćนล่ćงคüรปรĆบปรčงดĉนบรĉเüณ ÿĆนร่Ăงก่Ăน โดยĀü่ćนĀĉนปĎนฝč่นĂĆตรć 2 ตĆน/ไร่ เพČ่Ăÿąเทĉนกรด ก่ĂนปลĎกพČชรĂงก้นĀลčมด้üยปĎนขćüĀรČĂ ĀĉนปĎนฝč่นร่üมกĆบปč๋ยĀมĆก ปč๋ยคĂก ไม้ผลทĊ่ทดลĂงปลĎกได้ผลดĊ คČĂ มąพร้ćüน้ĈĀĂม ลąมčด กรąท้Ăน ชมพĎ่ 4. จćกกćรทดลĂงปรĆบปรčงดĉนแล้üไม่ใช้ปรąโยชน์ต่ĂเนČ่Ăง พบü่ćดĉนจąเปรĊ้ยüจĆดรčนแรงĂĊก 5. ดĉนเปรĊ้ยüจĆดในÿภćพทĊ่ไม่ถĎกรบกüน คüćมเป็นกรดจąเปลĊ่ยนแปลงĂย่ćงช้ć ๆ แลąพČชพรรณธรรมชćตĉทĊ่ ทนทćนคüćมเป็นกรดขċ้นได้Āลćยชนĉด

8 üัตถุประÿงค์ • เพČ่ĂทĈกćรýċกþćกćรเปลĊ่ยนแปลงทćงเคมĊทĊ่เกĉดขċ้นในดĉนเปรĊ้ยü แลąĀćüĉธĊกćรปรĆบปรčงแก้ไขÿภćพ ดĉน • เพČ่ĂปรĆบแก้ไขÿภćพดĉนเปรĊ้ยüĂĆนเกĉดมćจćกป่ćพรč แลąดĉนเปรĊ้ยüĂČ่น ๆ ใĀ้ÿćมćรถปลĎกพČชได้ ทำไมถึงต้Ăง "แกล้งดิน " ÿČบเนČ่Ăงจćกพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ได้เÿด็จพรąรćช ดĈเนĉนแปรพรąรćช ฐćนแลąทรงเยĊ่ยมเยĊยนรćþฎรในภćคใต้ Ăย่ćงÿม่ĈเÿมĂตĆ้งแต่ปี พ.ý. 2516 เรČ่Ăยมć ทĈ ใĀ้ทรง ทรćบü่ćรćþฎรในพČ้นทĊ่แถบจĆงĀüĆดนรćธĉüćÿ แลąจĆงĀüĆดใกล้เคĊยง ปรąÿบปัญĀćĂยĎ่นćนĆปกćร รćþฎร ขćดแคลนทĊ่ทĈกĉน ĂĆนเป็นÿćเĀตčÿĈคĆญใน กćรดĈรงชĊพพČ้นทĊ่ดĉนพรčทĊ่มĊกćร รąบćยน้ĈĂĂกจąแปรÿภćพเป็นดĉน เปรĊ้ยüจĆด เนČ่Ăงจćกÿćรไพไรท์ทĊ่มĊĂยĎ่ในดĉนทĈ ปฏĉกรĉยćกĆบĂĂกซĉเจนในĂćกćýแล้üปลดปล่Ăย กรดกĈมąถĆน ĂĂกมćมćกจนถċงจčดทĊ่เป็น ĂĆนตรćยต่ĂพČชทĊ่ปลĎกĀรČĂทĈใĀ้ผลผลĉต ลดลงĂย่ćงเĀ็นได้ชĆดจċงได้มĊ พรąรćชดĈรĉใĀ้ จĆดตĆ้ง " โครงกćรýĎนย์ýċกþć กćรพĆฒนćพĉกčลทĂงĂĆนเนČ่Ăงมćจćกพรą รćชดĈรĉ" ขċ้น ณ จĆงĀüĆดนรćธĉüćÿ เมČ่Ăปี พ.ý. 2524 เพČ่Ăýċกþć แลąปรĆบปรčงแก้ไขปัญĀćพČ้นทĊ่พรčใĀ้ ÿćมćรถใช้ปรąโยชน์ทćงกćรเกþตรแลąด้ćน ĂČ่น ๆ ได้ ต่ĂมćเมČ่ĂüĆนทĊ่ 16 กĆนยćยน 2527 ณ ýĎนย์ ýċกþćกćรพĆฒนćพĉกčลทĂงĂĆนเนČ่Ăงมćจćก พรąรćชดĈรĉ พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ ĀĆüได้มĊพรąรćชดĈรĉเกĊ่ยüกĆบเรČ่Ăง "แกล้งดĉน" คüćมü่ć "...ใĀ้มĊกćรทดลĂงทĈดĉนใĀ้เปรĊ้ยüจĆดโดย กćรรąบćยน้ĈใĀ้แĀ้งแลąýċกþćüĉธĊกćรแกล้ง ดĉนเปรĊ้ยü เพČ่ĂนĈผลไป แก้ปัญĀćดĉนเปรĊ้ยü ใĀ้แก่รćþฎรทĊ่มĊปัญĀćเรČ่ĂงนĊ้ในเขตจĆงĀüĆด นรćธĉüćÿโดยใĀ้ทĈโครงกćรýċกþćทดลĂง ใน กĈĀนด2 ปี แลąพČชทĊ่ทĈกćรทดลĂง คüรเป็นข้ćü..." ýĎนย์ýċกþćกćรพĆฒนćพĉกčลทĂง ĂĆนเนČ่ĂงมćจćกพรąรćชดĈรĉ ได้ทĈกćรýċกþćüĉจĆยแลąปรĆบปรčงดĉน โดย üĉธĊกćร "แกล้งดĉน" คČĂ ทĈใĀ้ดĉนเปรĊ้ยü เป็นกรดจĆดรčนแรงทĊ่ÿčด กล่ćüคČĂ กćรทĈใĀ้ดĉนแĀ้ง แลąเปียกโดยนĈน้Ĉ เข้ćแปลงทดลĂงรąยąĀนċ่ง แลąรąบćยน้ĈĂĂกใĀ้ดĉนแĀ้งรąยąĀนċ่งÿลĆบกĆน จąเป็นกćรกรąตč้นใĀ้เกĉดกรดมćก ยĉ่งขċ้น ด้üยĀลĆกกćรนĊ้ พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร จċงทรงใĀ้เลĊยนแบบ ÿภćพธรรมชćตĉ ซċ่งมĊฤดĎแล้งแลąฤดĎฝนเป็นปกตĉในแต่ลąปี แต่ใĀ้ใช้üĉธĊกćรร่นรąยąเüลćช่üงแล้ง แลąช่üงฝนใน รĂบปีใĀ้ÿĆ้นลง โดยปล่ĂยใĀ้ดĉนแĀ้ง 1 เดČĂน แลąขĆงน้ĈใĀ้ดĉนเปียกนćน 2 เดČĂน ÿลĆบกĆนไป เกĉดภćüąดĉนแĀ้ง แลąดĉนเปียก 4 รĂบ ต่Ă 1 ปี เÿมČĂนกĆบมĊฤดĎแล้งแลąฤดĎฝน 4 ครĆ้ง ใน 1 ปี ĀลĆงจćกนĆ้นจċงใĀ้ĀćüĉธĊกćรปรĆบปรčง ดĉน ดĆงกล่ćüใĀ้ÿćมćรถปลĎกพČชเýรþฐกĉจได้ üิธีการที่ÿำคัญ เมČ่ĂดĈเนĉนกćรตćมกรรมüĉธĊ "แกล้งดĉน" แล้üก็ใช้üĉธĊกćรปรĆบปรčงดĉน ซċ่งเปรĊ้ยüจĆดใĀ้ÿćมćรถใช้ เพćąปลĎกได้ โดยมĊĀลćยüĉธĊกćรด้üยกĆนดĆงนĊ้ • ใช้ปĎน เช่น ปĎนขćü ĀĉนปĎนฝč่น ใÿ่ลงไปในดĉน แล้üคลčกเคล้ćใĀ้เข้ćกĆน ปĎนจąทĈปฏĉกรĉยćกĆบกรดกĈมąถĆนในดĉน เกĉดÿćรÿąเทĉน ปรĉมćณกรดในดĉนจąลดลง ซċ่งĀćกใÿ่ในปรĉมćณทĊ่มćกพĂจąช่üย ใĀ้ดĉนมĊÿภćพเป็นกลćง

9 • ใช้น้ĈจČดล้ćงกรดแลąÿćรพĉþĂĂกจćกดĉนโดยตรง üĉธĊกćรนĊ้ใช้เüลćนćนกü่ćüĉธĊใช้ปĎน เนČ่Ăงจćกกรดจąชąล้ćง ĂĂกไปĂย่ćงช้ć ๆ แต่ได้ผลเช่นกĆน • ยกร่Ăง เพČ่ĂปลĎกไม้ผลĀรČĂไม้ยČนต้น โดยมĊคĎน้ĈĂยĎ่ด้ćนข้ćง ใĀ้นĈĀน้ćดĉนจćกดĉนในบรĉเüณทĊ่เป็นคĎมć เÿรĉม Āน้ćดĉนเดĉมทĊ่เป็นคĆนร่Ăง ก็จąได้Āน้ćดĉนทĊ่Āนćขċ้น ÿ่üนดĉนทĊ่มĊÿćรไพไรท์จąใช้เÿรĉมด้ćนข้ćง เมČ่Ăใช้น้Ĉชąล้ćง กรดบนÿĆนร่Ăง กรดจąถĎกน้Ĉชąล้ćงไปยĆงคĎด้ćนข้ćง แล้üรąบćยĂĂกไป • คüบคčมรąดĆบน้Ĉใต้ดĉน ใĀ้ĂยĎ่เĀนČĂชĆ้นดĉนเลนตąกĂนทąเล ป้ĂงกĆนไม่ใĀ้ÿćรไพไรท์ทĈปฎĉกรĉยćกĆบĂĂกซĉเจน กรดกĈมąถĆนจċงไม่ถĎกปลดปล่Ăยเพĉ่มขċ้น • ใช้พČชพĆนธč์ทนทćนต่Ăคüćมเป็นกรด มćปลĎกในดĉนเปรĊ้ยü ใช้üĉธĊกćรต่ćง ๆ ข้ćงต้นร่üมกĆน การดำเนินงานýึกþาทดลĂงในโครงการแกล้งดิน ได้มĊกćรดĈเนĉนกćรในช่üง ต่ćง ๆ ตćมแนüพรąรćชดĈรĉดĆงนĊ้ ช่üงทĊ่ 1 (มกรćคม 2529-กĆนยćยน 2530) เป็นกćรýċกþć กćรเปลĊ่ยนแปลงทćงเคมĊขĂงดĉน เปรĊยบเทĊยบรąĀü่ćงดĉนทĊ่ปล่Ăยทĉ้งไü้ตćมธรรมชćตĉ กĆบดĉนทĊ่ทĈใĀ้แĀ้งแลąเปียกÿลĆบกĆน โดยüĉธĊกćรÿĎบน้Ĉเข้ćĂĂก กćรทĈดĉนใĀ้แĀ้งแลąเปียกÿลĆบกĆน ดĉนจąเป็นกรดจĆดรčนแรง แลąมĊผล ต่ĂกćรเจรĉญเตĉบโตขĂงพČช พบü่ć ข้ćüÿćมćรถ เจรĉญเตĉบโตได้ แต่ใĀ้ผลผลĉตต่Ĉ ช่üงทĊ่ 2 (ตčลćคม 2530-ธĆนüćคม 2532) ýċกþćกćรเปลĊ่ยน แปลงทćงเคมĊขĂงดĉนโดยเปรĊยบเทĊยบ รąĀü่ćงรąยąเüลć ทĊ่ทĈใĀ้ดĉนแĀ้งแลą เปียกแตกต่ćงกĆน กćรปล่ĂยใĀ้ดĉนแĀ้งนćนมćกขċ้น คüćมเป็นกรดจą รčนแรงมćกกü่ćกćรใช้ น้Ĉแช่ขĆงดĉนนćน ๆ แลąกćรใĀ้น้ĈĀมčนเüĊยนโดยไม่มĊกćรรąบćยĂĂก ทĈใĀ้คüćมเป็นกรด แลą ÿćรพĉþÿąÿมในดĉนมćกขċ้น ในกćรปลĎกข้ćüทดÿĂบคüćมรčนแรงขĂงกรด พบü่ćข้ćüตćยĀลĆงจćกปักดĈได้ 1 เดČĂน ช่üงทĊ่ 3 (มกรćคม 2533-ปัจจčบĆน) ýċกþćถċงüĉธĊกćรปรĆบปรčงดĉน โดยใช้น้Ĉชąล้ćงคüćมเป็นกรด ใช้น้Ĉ ชąล้ćงคüบคĎ่กĆบกćรใช้ĀĉนปĎนฝč่น ใช้ĀĉนปĎนฝč่นĂĆตรćต่Ĉ เฝ้ćตĉดตćมกćรเปลĊ่ยนแปลงขĂงดĉน ĀลĆงจćกทĊ่ปรĆบปรčง แล้üปล่Ăยทĉ้งไü้ ไม่มĊกćรใช้ปรąโยชน์ แลąýċกþćกćรเปลĊ่ยนแปลงขĂงดĉนเปรĊ้ยüจĆด เมČ่ĂĂยĎ่ในÿภćพธรรมชćตĉ ในปรĉมćณเล็กน้Ăย พบü่ćüĉธĊกćรใช้น้Ĉชąล้ćงดĉน โดยขĆงน้Ĉไü้นćน 4 ÿĆปดćĀ์ แล้üรąบćยĂĂก คüบคĎ่กĆบกćรใช้ ĀĉนปĎนฝč่นในปรĉมćณเล็ก น้ĂยจąÿćมćรถปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยüจĆด ได้เป็นĂย่ćงดĊ ÿ่üนüĉธĊกćรใช้น้Ĉชąล้ćงก็ใĀ้ผลดĊ เช่นเดĊยüกĆน แต่ต้Ăงใช้เüลćนćนกü่ć ĀลĆงจćกมĊกćรปรĆบปรčงดĉนแล้ü Āćกปล่Ăยทĉ้งไü้ไม่มĊกćรใช้ปรąโยชน์Ăย่ćง ต่ĂเนČ่Ăง จąทĈใĀ้ดĉนกลĆบเป็นกรดจĆดรčนแรงขċ้นĂĊก ÿĈĀรĆบพČ้นทĊ่ดĉนเปรĊ้ยüจĆดตćมธรรมชćตĉ ทĊ่ไม่มĊกćรปรĆบปรčง กćรเปลĊ่ยนแปลง ขĂงคüćมเป็นกรดน้Ăยมćก เมČ่Ăปี พ.ý. 2535 พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ได้มĊรĆบÿĆ่งเมČ่Ă ครćüเÿด็จพรąรćชดĈเนĉน ตรüจแปลงýċกþćกćรเปลĊ่ยนแปลงคüćมเป็น กรดขĂงดĉนกĈมąถĆนü่ć

10 "...นĊ่เป็นเĀตčผลĂย่ćงĀนċ่ง ทĊ่พĎดมćÿćมปีแล้üĀรČĂÿĊ่ปี ü่ćต้Ăงกćรน้ĈÿĈĀรĆบมćใĀ้ดĉนทĈงćน ดĉนทĈงćนแล้üดĉนจą Āćยโกรธ ĂĆนนĊ้ไม่มĊใครเชČ่Ă แล้üก็มćทĈทĊ่นĊ้แล้üมĆนได้ผล... ĂĆนนĊ้ผลงćนขĂงเรćทĊ่ทĈทĊ่นĊ่ เป็นงćนทĊ่ÿĈคĆญทĊ่ÿčด เชČ่Ăü่ćชćüต่ćงปรąเทý เขćมćดĎเรćทĈĂย่ćงนĊ้แล้ü เขćก็พĂใจ เขćมĊปัญĀćนĊ่แล้üเขćก็ไม่ได้ แก้ĀćตĈรćไม่ได้ ..." ýĎนย์ýċกþćกćรพĆฒนćพĉกčลทĂง ĂĆนเนČ่ĂงมćจćกพรąรćชดĈรĉ จċงได้จĆดทĈคĎ่มČĂ กćรปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยüจĆด เพČ่Ăกćรเกþตรขċ้นเมČ่Ăปี พ.ý. 2536 เมČ่ĂผลขĂงกćรýċกþćทดลĂง ÿĈเร็จผลชĆ้นĀนċ่ง ýĎนย์ýċกþćกćรพĆฒนćพĉกčลทĂงĄ ได้นĈผลกćรýċกþć ทดลĂงขยćยผลÿĎ่พČ้น ทĊ่ทĈกćรเกþตรขĂงรćþฎร ทĊ่ปรąÿบปัญĀćดĉนเปรĊ้ยüจĆด ซċ่งในเรČ่ĂงนĊ้ได้มĊพรąรćชดĈรĉü่ć "...พČ้นทĊ่บรĉเüณบ้ćนโคกĂĉฐ แลąโคกในเป็นดĉนเปรĊ้ยü เกþตรกรมĊคüćมต้ĂงกćรจąปลĎกข้ćü ทćงชลปรąทćนได้ จĆดÿ่งน้ĈชลปรąทćนใĀ้ ก็ใĀ้พĆฒนćดĉนเปรĊ้ยü เĀล่ćนĊ้ใĀ้ใช้ปรąโยชน์ได้ โดยใĀ้ปรąÿćนงćนกĆบชลปรąทćน..." จćกกćรพĆฒนćบ้ćนโคกĂĉฐ แลąบ้ćนโคกใน ปรćกฏü่ćรćþฎรในพČ้นทĊ่ดĆงกล่ćü ÿćมćรถปลĎกข้ćüใĀ้ได้ผล ผลĉต เพĉ่มมćกขċ้นจนเป็นทĊ่พĂพรąรćชĀฤทĆย ถċงกĆบมĊรĆบÿĆ่งü่ć "...เรćเคยมćโคกĂĉฐ โคกใน มćดĎเขćชĊ้ตรงนĆ้น ๆ เขćทĈ แต่ü่ćเขćได้เพĊยง 5 ถċง 10 ถĆง แต่ตĂนนĊ้ได้ขċ้นไปถċง 40-50 ถĆง ก็ใช้ได้แล้ü เพรćąü่ćทĈใĀ้เปรĊ้ยüเต็มทĊ่แล้ü โดย ทĊ่ขčดĂąไร ๆ ทĈใĀ้เปรĊ้ยüแล้üก็รąบćย รĎ้ÿċกü่ćนĆบüĆนเขćจąดĊขċ้น... ĂĆนนĊ้ÿĉเป็นชĆยชนąทĊ่ดĊใจมćก ทĊ่ใช้งćนได้แล้ü ชćüบ้ćนเขćก็ดĊขċ้น ...แต่ก่Ăนชćüบ้ćนเขćต้ĂงซČ้Ă ข้ćü เดĊ๋ยüนĊ้เขćมĊข้ćüĂćจจąขćยได้" Ăย่ćงไรก็ตćม " โครงกćรแกล้งดĉน " มĉได้ĀยčดลงเฉพćąทĊ่ใดทĊ่Āนċ่ง แต่จąต้ĂงดĈเนĉนกćรต่Ăไป "...งćน ปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยüคüรดĈเนĉนกćรต่Ăไป ทĆ้งในแง่กćรýċกþćทดลĂงแลąกćรขยćยผล..." ซċ่งปัจจčบĆนได้นĈผล กćรýċกþćทดลĂง ไปขยćยผลแก่รćþฎรในเขตจĆงĀüĆดนรćธĉüćÿ แลąจĆงĀüĆดĂČ่น ๆ โดยเฉพćąĂย่ćงยĉ่ง ขณąนĊ้จą มĊกćรนĈผลขĂงกćร "แกล้งดĉน" นĈไปใช้ในพČ้นทĊ่จĆงĀüĆดนครนćยก แลąจĆงĀüĆดนครýรĊธรรมรćชĂĊกด้üย ดĆงนĆ้น " โครงกćรแกล้งดĉน " จċงเป็นโครงกćรทĊ่ก่ĂใĀ้เกĉดปรąโยชน์กĆบรćþฎรทĆ่ü ทĆ้งปรąเทý ÿร้ćงคüćมปลČ้มปิตĉ แก่ เĀล่ćพÿกนĉกรเป็นล้นพ้นทĊ่พรą บćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü ทรง ยĂมตรćกตรĈพรąüรกćยลงมć "แกล้งดĉน" เพČ่ĂใĀ้พÿกนĉกรขĂงพรąĂงค์ พ้นจćกคüćมยćกจนกลĆบ มćเบĉกบćนแจ่มใÿกĆนทĆ่üĀน้ć คüามเป็นนüัตกรรม üĆนจĆนทร์ทĊ่ 5 ตčลćคม 2535 พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร เÿด็จ Ą ทĂดพรąเนตรกćรดĈเนĉนงćนโครงกćรýĎนย์พĉกčลทĂงĄ ได้พรąรćชทćนพรąรćชดĈรĆÿกĆบ น.ต.กĈธน ÿĉนธüć นนท์ ĂงคมนตรĊ นćยจčลนภ ÿนĉทüงý์ ณ Ăยčธยć ĂงคมนตรĊ นćยÿčเมธ ตĆนตĉเüชกčล เลขćธĉกćร กปร. แลą เจ้ćĀน้ćทĊ่กรมชลปรąทćน ดĆงนĊ้ “…โครงกćรแกล้งดĉนนĊ้เป็นเĀตčผลĂย่ćงĀนċ่งทĊ่พĎดมć 3 ปีแล้ü ĀรČĂ 4 ปีกü่ćแล้ü ต้Ăงกćรน้ĈÿĈĀรĆบมćใĀ้ดĉน ทĈงćน ดĉนทĈงćนแล้üดĉนจąĀćยโกรธ ĂĆนนĊ้ไม่มĊใครเชČ่Ă แล้üก็มćทĈทĊ่นĊ่แล้üมĆนได้ผล ดĆงนĆ้น ผลงćนขĂงเรćทĊ่ทĈ ทĊ่นĊ่เป็นงćนÿĈคĆญทĊ่ÿčด เชČ่Ăü่ćชćüต่ćงปรąเทýเขćมćดĎเรćทĈĂย่ćงนĊ้แล้üเขćก็พĂใจ เขćมĊปัญĀćแล้üเขćก็ไม่ได้ แก้ ĀćตĈรćไม่ได้...”

11 “... โครงกćรปรĆบปรčงดĉนเปรĊ้ยüคüรดĈเนĉนกćรต่Ăไปในแง่ขĂงกćรýċกþćทดลĂงแลąกćรขยćยผลกćรทดลĂง ต้ĂงดĎĂย่ćงนĊ้ ทĉ้งดĉนเĂćไü้ปีĀนċ่งแล้üจąกลĆบเปลĊ่ยนĀรČĂเปล่ć เพรćąü่ćคüćมเปรĊ้ยüมĆนเป็นชĆ้นดĉน ดĉนทĊ่เป็น ซĆลเฟĂร์ (sulfur) แล้üก็ถ้ćเรćเปิดใĀ้มĊน้Ĉ Ăćกćýลงไป ใĀ้เป็นซĆลเฟĂร์ĂĂกไซด์ ซċ่งซĆลเฟĂร์ĂĂกไซด์เĂćน้Ĉเข้ć ไปĂĊกทĊ ไปลąลćยซĆลเฟĂร์ĂĂกไซด์ก็กลćยเป็นใÿ่ĂĂกไซด์ลงไป ก็เป็นกรดซĆลฟčรĉก (sulfuric) แต่ถ้ćÿมมčตĉü่ćเรć ใÿ่ĂยĎ่ตลĂดเüลć ชĆ้นดĉนทĊ่เป็นซĆลเฟĂร์นĆ้นถĎกกĆนไü้ไม่ใĀ้โดนĂĂกซĉเจนแล้üตĂนนĊ้ไม่เพĉ่ม....ไม่เพĉ่ม acid โดย ĀลĆกกćรเป็นĂย่ćงนĆ้น แต่Āćกü่ćต่Ăไปในแปลงต่ćง ๆ เพĉ่มกćรทดลĂงĂĊก เมČ่Ăได้แล้üทĉ้งไü้มĆนจąกลĆบไปÿĎ่ÿภćพ เดĉมĀรČĂไม่ แล้üเมČ่Ăคüćมเป็นกรดเพĉ่มขċ้นใĀม่ จąพĆฒนćใĀ้กลĆบคČนมćÿĎ่ÿภćพนĊ้ได้ ต้Ăงใช้เüลć Ăćจจąใช้เüลć ÿĆกปี ดĎÿภćพü่ćปีไĀนไม่ได้ใช้ ดĉนมĆนจąเÿČ่Ăมลงไปเท่ćไรแล้üจąกลĆบคČนมćเร็üเท่ćไร...” “....งćนทดลĂงนĊ้เĀมČĂนเป็นตĈรć คüรทĈเป็นตĈรćทĊ่จąนĈไปใช้ในพČ้นทĊ่ดĉนเปรĊ้ยüĂČ่น ๆ ในพČ้นทĊ่ĂČ่นĂćจจąไม่ ต้ĂงมĊกćรแบ่งเป็นแปลงย่Ăยเช่นนĊ้ คĆนดĉนทĊ่ÿร้ćงเพČ่ĂกĆ้นน้Ĉก็Ăćจจąใช้คลĂง ชลปรąทćนÿร้ćงถนน ÿąพćน กćรýċกþćจċงต้ĂงทĈแบบนĊ้...” จćกพรąรćชดĈรĉใĀ้ดĈเนĉนโครงกćร “แกล้งดĉน” แลąจćกพรąรćชดĈรĆÿขĂงพรąบćทÿมเด็จพรą เจ้ćĂยĎ่ĀĆüดĆงกล่ćü พบü่ć “โครงกćรแกล้งดĉน” เป็นโครงกćรทĊ่มĊคüćมเป็นนüĆตกรรมโดยใช้เทคโนโลยĊเพČ่Ă แก้ปัญĀćดĉนเปรĊ้ยüในปรąเทýเขตร้Ăน แลąยĆงไม่มĊทĊ่ใดในโลกทĊ่ใช้üĉธĊกćรดĈเนĉนงćนในลĆกþณąดĆงกล่ćü แลą นĈมćทĈเป็นตĈรćเผยแพร่ แÿดงใĀ้เĀ็นถċงพรąปรĊชćÿćมćรถขĂงพรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüในกćรเป็น “นüĆตกร” Ăย่ćงแท้จรĉง ทĆ้งนĊ้ แนüพรąรćชดĈรĉดĆงกล่ćüได้เน้นใĀ้เĀ็นถċงกćรปรąÿมปรąÿćนนüĆตกรรมด้ćน เทคโนโลยĊคüบคĎ่กĆบนüĆตกรรมด้ćนกćรบรĉĀćรจĆดกćร จนได้üĉธĊทĊ่เĀมćąÿมในกćรแก้ไขดĉนเปรĊ้ยüได้ด้üยพรą ปรĊชćÿćมćรถทćงด้ćนนüĆตกรรมขĂงพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร แลą คüćมตĆ้งพรąรćชĀฤทĆยทĊ่จąยกรąดĆบคüćมเป็นĂยĎ่ขĂงพÿกนĉกรชćüไทยนĆ้น เป็นทĊ่ปรąจĆกþ์แลąเป็นทĊ่ÿรรเÿรĉญ พรąเกĊยรตĉคčณกĆนทĆ่üทĉýćนčทĉý ÿĈนĆกงćนนüĆตกรรมแĀ่งชćตĉ รĎ้ÿċกซćบซċ้งในพรąมĀćกรčณćธĉคčณขĂงĂงค์ พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ทĊ่ได้บĈเพ็ญพรąรćชกรณĊยกĉจมćกĀลćยซċ่ง เป็นคčณปรąโยชน์ใĀญ่Āลüงต่Ăชćüไทยแลąชćüโลก แลąเนČ่ĂงในüโรกćÿฉลĂงÿĉรĉรćชÿมบĆตĉครบ 60 ปี ในปี พ.ý. 2549 นĊ้ ÿĈนĆกงćนนüĆตกรรมแĀ่งชćตĉ กรąทรüงüĉทยćýćÿตร์แลąเทคโนโลยĊ จċงขĂพรąรćชทćนพรąบรม รćชćนčญćตเทĉดพรąเกĊยรตĉพรąĂงค์เป็น “พรąบĉดćแĀ่งนüĆตกรรมไทย” เพČ่ĂÿดčดĊพรąเกĊยรตĉคčณใĀ้ÿถĉตÿถćพร ĂĊกทĆ้งเพČ่Ăเป็นเกĊยรตĉแลąÿĉรĉĂĆนÿĎงยĉ่งแก่ÿĈนĆกงćนนüĆตกรรมแĀ่งชćตĉ แลąüงกćรนüĆตกรรมไทยÿČบต่Ăไป

12 โครงการฝนĀลüง ในปี พ.ý. 2498 ในโĂกćÿทĊ่พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร เÿด็จ พรąรćชดĈเนĉนเพČ่ĂทรงเยĊ่ยมเยĊยนทčกข์ÿčขขĂงพÿกนĉกรในภćคตąüĆนĂĂกเฉĊยงเĀนČĂย่ćนบรĉเüณเทČĂกเขćภĎพćน ทรงพบเĀ็นü่ćภćüąแĀ้งแล้งได้ทüĊคüćมถĊ่แลąมĊแนüโน้มü่ćจąรčนแรงยĉ่งขċ้นเป็นลĈดĆบนĆ้น น่ćจąมĊÿćเĀตčเกĉดขċ้น จćกกćรผĆนแปรแลąคลćดเคลČ่ĂนขĂงฤดĎกćลตćมธรรมชćตĉแลąกćรตĆดไม้ทĈลćยป่ć โดยเฉพćąĂย่ćงยĉ่งทĈใĀ้ ÿภćพĂćกćýจćกพČ้นดĉนถċงรąดĆบฐćนเมฆไม่เĂČ้ĂĂĈนüยต่ĂกćรกลĆ่นตĆüขĂงไĂน้ĈทĊ่จąก่ĂตĆüเกĉดเป็นเมฆ แลąทĈ ใĀ้ยćกต่ĂกćรเĀนĊ่ยüนĈใĀ้ฝนตกลงÿĎ่พČ้นดĉน จċงมĊฝนตกน้ĂยĀรČĂไม่ตกเลย ทรงÿĆงเกตü่ćมĊเมฆปรĉมćณมćกปก คลčมเĀนČĂพČ้นทĊ่รąĀü่ćงเÿ้นทćงบĉนแต่ไม่ÿćมćรถก่ĂรüมตĆüจนเกĉดเป็นฝนตกได้ เป็นเĀตčใĀ้เกĉดÿภćüąฝนทĉ้ง ช่üงเป็นรąยąเüลćยćüนćน เกĉดÿภćพคüćมแĀ้งแล้งทĆ่üพČ้นทĊ่ทĆ้ง ๆ ทĊ่ท้Ăงฟ้ćมĊเมฆมćก คČĂจčดปรąกćยข้ĂÿĆงเกต ขĂงพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ในขณąทĊ่พรąĂงค์ท่ćนได้เÿด็จพรąรćช ดĈเนĉนไปเยĊ่ยมปรąชćชนแลąทĂดพรąเนตรเĀ็นแต่คüćมแĀ้งแล้งเกĉดขċ้นทĆ่üไป ทĆ้ง ๆ ทĊ่ท้Ăงฟ้ćมĊเมฆปกคลčมĂยĎ่ นĂกจćกนĊ้ได้ทรงพบเĀ็นท้Ăงถĉ่นĀลćยแĀ่งปรąÿบปัญĀćพČ้นดĉนแĀ้งแล้ง ĀรČĂกćรขćดแคลนน้ĈเพČ่ĂกćรĂčปโภค บรĉโภค แลąทĈกćรเกþตร โดยเฉพćąĂย่ćงยĉ่งในฤดĎเพćąปลĎก เกþตรกรมĆกจąปรąÿบคüćมเดČĂดร้Ăนทčกข์ยćก มćก เนČ่ĂงจćกบćงครĆ้งเกĉดภćüąฝนทĉ้งช่üงในรąยąüĉกฤตĉขĂงพČชผลกล่ćüคČĂĀćกขćดน้ĈในรąยąดĆงกล่ćüนĊ้จąทĈ ใĀ้ผลผลĉตต่ĈĀรČĂĂćจไม่มĊผลผลĉตใĀ้เลย รüมทĆ้งĂćจทĈใĀ้ผลผลĉตทĊ่มĊĂยĎ่เÿĊยĀćยได้ กćรเช่นนĊ้เมČ่Ăเกĉดภćüąฝน แล้งĀรČĂฝนทĉ้งช่üงในครćใดขĂงแต่ลąปี จċงÿร้ćงคüćมเดČĂดร้ĂนĂย่ćงÿćĀĆÿแลąก่ĂใĀ้เกĉดคüćมÿĎญเÿĊยทćง เýรþฐกĉจแก่เกþตรกรĂย่ćงใĀญ่Āลüง นĂกจćกนĊ้ภćüąคüćมต้Ăงกćรใช้น้ĈขĂงปรąเทýนĆบüĆนจąทüĊปรĉมćณ คüćมต้ĂงกćรÿĎงขċ้นĂย่ćงมĀćýćลเพรćąกćรขยćยตĆüเจรĉญเตĉบโตทćงด้ćนĂčตÿćĀกรรม เกþตรกรรม แลąกćร เพĉ่มขċ้นขĂงปรąชćกร ซċ่งÿ่งผลใĀ้ปรĉมćณน้Ĉต้นทčนจćกทรĆพยćกรน้ĈทĊ่มĊĂยĎ่ไม่เพĊยงพĂ ตĆüĂย่ćงนĊ้เĀ็นได้ชĆดคČĂ ปรĉมćณน้ĈในเขČ่ĂนภĎมĉพลลดลงĂย่ćงน่ćตกใจ พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร มĊพรąมĀćกรčณćธĉคčณพรąรćชทćน ÿĆมภćþณ์เกĊ่ยüกĆบฝนĀลüงแก่ข้ćรćชกćรÿĈนĆกงćน กปร. ปรąกĂบด้üย นćยÿčเมธ ตĆนตĉเüชกčล นćยมนĎญ มčกข์ ปรąดĉþฐ์ แลąนćยพĉมลýĆกดĉ์ ÿčüรรณทĆต เมČ่ĂüĆนทĊ่ 17 มĊนćคม 2529 ณ พรąตĈĀนĆกจĉตรลดćรโĀฐćน

13 เรČ่ĂงฝนเทĊยมนĊ้เรĉ่มตĆ้งแต่ พ.ý. 2498 แต่ยĆงไม่ได้ทĈĂąไรมćกมćย เพรćąü่ćไปภćคĂĊÿćนตĂนนĆ้น Āน้ćแล้งเดČĂนพฤýจĉกćยน ทĊ่ไปมĊเมฆมćก ĂĊÿćนก็แล้ง ก็เลยมĊคüćมคĉด 2 Ăย่ćง ต้ĂงทĈ Check dam ตĂนนĆ้น เกĉดคüćมคĉดจćกนครพนม ผ่ćนÿกลนครข้ćมไปกćāÿĉนธč์ ลงไปÿĀĆÿขĆนธ์ทĊ่เดĊ๋ยüนĊ้เป็นĂĈเภĂÿมเด็จ ไปจĂดทĊ่นĆ่น ไปเยĊ่ยมรćþฎรมĆนแล้ง มĊฝč่น แต่มćเงยดĎท้Ăงฟ้ć มĊเมฆ ทĈไมมĊเมฆĂย่ćงนĊ้ ทĈไมจąดċงเมฆนĊ่ใĀ้ลงมćได้ ก็เคยได้ ยĉนเรČ่ĂงทĈฝนก็มćปรćรภกĆบคčณเทพฤทธĉ์ ฝนทĈได้มĊĀนĆงÿČĂ เคยĂ่ćนĀนĆงÿČĂทĈได้ นĆบเป็นต้นกĈเนĉดแĀ่ง พรąรćชดĈรĉ ฝนĀลüง ทĊ่พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ทรงค้นพบด้üย พรąĂงค์เĂง Ăย่ćงแท้จรĉง ด้üยพรąเนตรทĊ่ยćüไกล แลąทรงคüćมĂĆจฉรĉยąขĂงพรąĂงค์ท่ćนทĊ่ปรąกĂบด้üย คčณลĆกþณąขĂงนĆกüĉทยćýćÿตร์ จċงทรงÿĆงเกต üĉเครćąĀ์ข้ĂมĎลในขĆ้นต้นแล้ü จċงได้มĊพรąรćชดĈรĉครĆ้งแรก ในปี พ.ý. 2498 แก่ ม.ร.ü.เทพฤทธĉ์ เทüกčล ü่ćจąทรงค้นĀćüĉธĊกćรทĊ่จąทĈใĀ้เกĉดฝนตกนĂกเĀนČĂจćกทĊ่จąได้รĆบจćก ธรรมชćตĉ โดยกćรนĈเทคโนโลยĊÿมĆยใĀม่มćปรąยčกต์กĆบทรĆพยćกรทĊ่มĊĂยĎ่ใĀ้เกĉดมĊýĆกยภćพขĂงกćรเป็นฝนใĀ้ได้ ทรงเชČ่ĂมĆ่นในพรąรćชĀฤทĆยü่ćด้üยลĆกþณąภĎมĉĂćกćýแลąภĎมĉปรąเทýขĂงบ้ćนเรćจąÿćมćรถดĈเนĉนกćรใĀ้ บĆงเกĉดผลÿĈเร็จได้Ăย่ćงแน่นĂน เนČ่Ăงจćก น้Ĉ เป็นทĊ่ได้รĆบกćรกล่ćüขüĆญถċงตลĂดเüลćในÿĆงคมไทยทĊ่กĈลĆง ได้รĆบผลกรąทบĂย่ćงรčนแรงĂĆนเนČ่Ăงมćจćกขćดแคลนน้ĈĂยĎ่ในขณąนĆ้น เป็นเพรćąน้ĈคČĂปัจจĆยขĆ้นพČ้นฐćนทĊ่ ÿĈคĆญในกćรดĈรงชĊพขĂงมนčþย์แลąพČชพรรณธĆญญćĀćร ตลĂดจนÿĉงÿćรćÿĆตü์ทĆ้งĀลćยทĆ้งปüง กćรขćด แคลนน้Ĉจċงมĉได้มĊผลโดยตรงแค่เพĊยงคüćมเป็นĂยĎ่ขĂงปรąชćชนเท่ćนĆ้น แต่ยĆงได้ก้ćüล่üงไปถċงกćรพĆฒนć เýรþฐกĉจแลąÿĆงคมขĂงปรąเทýโดยÿ่üนรüมĂĊกด้üย แลąถċงขนćดทĊ่พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂ ดčลยเดช บรมนćถบพĉตร มĊพรąรćชดĈรĆÿü่ć “น้Ĉ คČĂ ชĊüĉต” แม้ü่ćปรąเทýไทยเรćได้พยćยćมĂย่ćงÿčดกĈลĆงทĊ่จąทĈกćรแก้ไขปัญĀćดĆงกล่ćüด้üยกćรพĆฒนć ทรĆพยćกรแĀล่งน้ĈขĂงชćตĉทčกปรąเภททĊ่มĊĂยĎ่ ซċ่งเป็นทĊ่ยĂมรĆบกĆนü่ćแĀล่งทรĆพยćกรน้ĈขĂงปรąเทýทĊ่มĊĂยĎ่ใน ปัจจčบĆน ยĆงĂยĎ่Ā่ćงจćกรąดĆบคüćมเพĊยงพĂขĂงคüćมต้Ăงกćรใช้น้ĈขĂงปรąชćกรในปรąเทýเป็นĂย่ćงมćก ĂĊก ทĆ้งยĆงมĊพČ้นทĊ่เกþตรกรรมทĊ่ต้Ăงพċ่งพćน้Ĉฝนเป็นĀลĆกใĀญ่ĂยĎ่ĂĊกถċง 82.6% ดĆงนĆ้น จċงทรงคćดกćรณ์ü่ć ก่ĂนทĊ่ จąถċงÿภćพทĊ่ÿčดüĉÿĆยĀรČĂยćกเกĉนกü่ćจąแก้ไขได้นĆ้น คüรจąมĊมćตรกćรĀนċ่งทĊ่จąป้ĂงกĆนแลąแก้ไขปัญĀć ดĆงกล่ćüได้ จċงพรąรćชทćนพรąรćชดĈรĉในปี พ.ý. 2499 แก่ ม.ล.เดช ÿนĉทüงý์ ü่ć น่ćจąมĊลĎ่ทćงทĊ่จąคĉดค้นĀć เทคนĉคĀรČĂüĉธĊกćรทćงüĉทยćýćÿตร์ด้ćนกćรดĆดแปรÿภćพĂćกćýมćช่üยใĀ้เกĉดกćรก่ĂแลąรüมตĆüขĂงเมฆใĀ้ เกĉดฝนได้ กćรรĆบÿนĂงพรąรćชดĈรĉได้ดĈเนĉนกćรĂย่ćงจรĉงจĆงจćกคüćมร่üมมČĂกĆนรąĀü่ćง ม.ล.เดช ÿนĉทüงý์ ม.จ.จĆกรพĆนธ์เพ็ญýĉรĉ จĆกรพĆนธč์ แลą ม.ร.ü.เทพฤทธĉ์ เทüกčล ในĂĆนทĊ่จąýċกþćแลąนĈüĉธĊกćรทĈฝนĂย่ćงใน ต่ćงปรąเทýมćปรąยčกต์ใช้กĆบÿภćพĂćกćýขĂงเมČĂงไทย ฝนĀลüง ĀรČĂ ฝนเทĊยม จċงมĊกĈเนĉดจċ้นจćกกćรÿนĂง พรąรćชดĈรĉ โดยปรąยčกต์ใช้จćกผลกćรüĉจĆยค้นคü้ćทćงüĉชćกćรด้ćนทĈฝนเทĊยมขĂงปรąเทýต่ćง ๆ เช่น ÿĀรĆฐĂเมรĉกć ĂĂÿเตรเลĊย แลąĂĉÿรćเĂล ภćยใต้กćรพรąรćชทćนข้ĂแนąนĈจćกĂงค์พรąบćทÿมเด็จพรą ปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร Ăย่ćงใกล้ชĉด พร้ĂมกĆนนĊ้ได้มĊกćรจĆดตĆ้งÿ่üนรćชกćร ÿĈนĆกงćน ปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüงขċ้น รĆบผĉดชĂบกćรดĈเนĉนกćรฝนĀลüงในรąยąเüลćต่ĂมćจนถċงปัจจčบĆน ในรąยąแรกขĂง กćรดĈเนĉนกćรตćมพรąรćชดĈรĉนĊ้ ข้ĂมĎล ĀรČĂĀลĆกฐćนทĊ่นĈมćทดลĂงพĉÿĎจน์ยČนยĆนผลนĆ้นยĆงมĊน้Ăยมćก แลą ขćดคüćมน่ćเชČ่ĂถČĂทćงüĉชćกćร โดยเฉพćąĂย่ćงยĉ่งในปรąเทýไทยเรćยĆงไม่มĊนĆกüĉชćกćรด้ćนกćรüĆดแปรÿภćพ

14 Ăćกćý ĀรČĂนĆกüĉชćกćรทĈฝนĂยĎ่เลย ดĆงนĆ้น ในช่üงเรĉ่มต้นขĂงกćรทดลĂงปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüง พรąบćทÿมเด็จ พรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร จċงได้ทรงตĉดตćมผล üćงแผนกćรทดลĂงปฏĉบĆตĉกćร โดย ทรงÿĆงเกตจćกรćยงćนแทบทčกครĆ้งĂย่ćงใกล้ชĉด üĆนทĊ่ 20 กรกฎćคม พ.ý. 2512 นĆบเป็นปรąüĆตĉýćÿตร์แĀ่งกćรทĈฝนĀลüงขĂงปรąเทýไทยเพรćą เป็นüĆนปฐมฤกþ์ในกćรปฏĉบĆตĉกćรทดลĂงทĈฝนเทĊยมกĆบเมฆในท้Ăงฟ้ćเĀนČĂภćคพČ้นดĉน บรĉเüณüนĂčทยćน แĀ่งชćตĉเขćใĀญ่ ĂĈเภĂปćกช่Ăง จĆงĀüĆดนครรćชÿĊมć โดยกćรใช้น้Ĉแข็งแĀ้ง (Dry-ice) โดยทĊ่ยĂดขĂงกลč่ม ก้Ăนเมฆ ปรćกฎü่ćĀลĆงกćรปฏĉบĆตĉกćรปรąมćณ 15 นćทĊ ก้ĂนเมฆในบรĉเüณนĆ้นเกĉดมĊกćรรüมตĆüกĆนĂย่ćง Āนćแน่นจนเĀ็นได้ชĆด ÿĆงเกตได้จćกÿĊขĂงฐćนเมฆได้เปลĊ่ยนจćกÿĊขćüเป็นÿĊเทćเข้ม ซċ่งผลกćรทดลĂงเป็นทĊ่น่ć พĂใจ เพĊยงแต่ยĆงไม่ĂćจคüบคčมใĀ้ฝนตกในบรĉเüณทĊ่ต้Ăงกćรได้ ต่Ăมćพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉ พลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ได้พรąรćชทćนคĈแนąนĈเพĉ่มเตĉมตลĂดเüลćĂย่ćงต่ĂเนČ่Ăง Ăćทĉ กćรเปลĊ่ยนทĊ่ ทดลĂงไปยĆงจčดแĀ้งแล้งĂČ่น ๆ เช่น ทĊ่ĂĈเภĂชąĂĈ จĆงĀüĆดเพชรบčรĊ เป็นต้น จąเĀ็นได้ü่ćกćรปฏĉบĆตĉงćนฝนĀลüง เมČ่ĂตĂนเรĉ่มต้นต้ĂงพบกĆบคüćมยćกลĈบćกแลąĂčปÿรรคมćกมćยนćนćปรąกćร ÿĉ่งÿĈคĆญคČĂจąต้ĂงมĊÿภćพดĉน ฟ้ćĂćกćýทĊ่เĂČ้ĂĂĈนüยต่ĂกćรทĈฝนทดลĂงกล่ćüคČĂ จąต้ĂงดĎลĆกþณąเมฆทĊ่มĊýĆกยภćพทĊ่จąเกĉดฝนได้ ซċ่งเมฆใน ลĆกþณąในลĆกþณąเช่นนĊ้มĂงเผĉน ๆ จąคล้ćยขนแกąในท้Ăงฟ้ć ถ้ćไม่มĊก็จĈเป็นต้Ăงÿร้ćงใĀ้เกĉดเมฆขċ้น โดยเฉพćąĂย่ćงยĉ่งคüćมชČ้นจąต้ĂงĂยĎ่ในรąดĆบ 70% กćรปฏĉบĆตĉงćนจċงจąได้ผล แต่ถ้ćคüćมชČ้นต่Ĉลงเท่ćใดก็จą ยĉ่งได้ผลน้Ăยลงจนไม่คč้มค่ć ฉąนĆ้น กćรÿร้ćงเมฆก็คČĂกćรÿร้ćงคüćมชČ้นขċ้นในĂćกćýนĆ่นเĂง โดยใช้เคมĊภĆณฑ์ Āลćยชนĉดซċ่งได้ทดÿĂบแล้üü่ćได้ผลดĊแลąปลĂดภĆยต่ĂชĊüĉตมนčþย์มćใช้ในกćรทĈฝนĀลüง จćกพรąมĀćกรčณćธĉคčณแĀ่งĂงค์พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร เมČ่ĂมĊปัญĀćĂčปÿรรคเกĊ่ยüกĆบกćรทดลĂง จċงโปรดเกล้ćĄ พรąรćชทćนคĈแนąนĈแลąมĊพรąรćชดĈรĉเพĉ่มเตĉมใน กćรปรĆบปรčงĀลćยปรąกćรจนÿćมćรถปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüงได้ดĊ แลąทรงใĀ้กćรÿนĆบÿนčนในด้ćนต่ćง ๆ โดยเฉพćąทรงตĉดตćมกćรปฏĉบĆตĉงćนทดลĂงĂย่ćงใกล้ชĉดทčกรąยą แลąทรงแนąนĈฝึกฝนนĆกüĉชćกćรใĀ้ÿćมćรถ üćงแผนปฏĉบĆตĉกćรĂย่ćงเĀมćąÿมกĆบÿภćพภĎมĉĂćกćýขĂงแต่ลąท้Ăงถĉ่น บćงครĆ้งพรąĂงค์ก็ทรงทดลĂงแลą คüบคčมบĆญชćกćรทĈฝนĀลüงด้üยพรąĂงค์เĂง ก่ĂนจąทĈฝนĀลüงแต่ลąครĆ้ง จąทรงเตČĂนใĀ้เจ้ćĀน้ćทĊ่ ตรüจÿĂบÿภćพĂćกćýล่üงĀน้ć เพČ่Ăป้ĂงกĆนมĉใĀ้เกĉดคüćมเÿĊยĀćยแก่พČชผลแลąทรĆพย์ÿĉนขĂงรćþฎร ทรงเร่ง ใĀ้ปฏĉบĆตĉกćร เมČ่ĂÿภćพĂćกćýĂĈนüยเพČ่Ăจąได้ปรĉมćณน้Ĉฝนมćกยĉ่งขċ้นกĆบทรงแนąนĈใĀ้รąมĆดรąüĆงÿćรเคมĊทĊ่ ใช้ปฏĉบĆตĉกćรต้Ăงไม่เป็นĂĆนตรćยต่ĂผĎ้ใช้ด้üย จนในทĊ่ÿčดกćรýċกþćüĉจĆยเป็นกćรÿ่üนพรąĂงค์ในเรČ่ĂงเกĊ่ยüกĆบ กรąแÿแลąทĉýทćงลมในแต่ลąพČ้นทĊ่แต่ลąเüลćมĊกćรทดÿĂบปรĆบปรčงĀลćยปรąกćรจนนĈไปใช้กćรได้ดĊ จน ÿćมćรถพรąรćชทćนข้ĂแนąนĈใĀ้ดċงĀรČĂÿร้ćงเมฆได้ ทĆ้งยĆงÿćมćรถบĆงคĆบเปลĊ่ยนทĉýทćงขĂงเมฆใĀ้เกĉดฝนตก ในบรĉเüณรĆบน้ĈทĊ่ต้Ăงกćร เช่น Ă่ćงเก็บน้Ĉ Ā้üย ĀนĂง คลĂงบċง ĀรČĂบรĉเüณใกล้เคĊยงทĊ่กĈĀนดไü้จċงนĆบü่ć ฝน Āลüงเป็นคüćมÿĈเร็จทĊ่เกĉดจćกพรąรĂĆจฉรĉยภćพ แลąคüćมÿนพรąรćชĀฤทĆยĂย่ćงจรĉงจĆงขĂง พรąบćทÿมเด็จ พรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร โดยแท้

15 กćรพĆฒนćค้นคü้ćทĊ่เกĊ่ยüกĆบฝนĀลüงได้พĆฒนćก้ćüĀน้ćขċ้นเป็นลĈดĆบ ทĆ้งนĊ้ เพรćąพรąบćทÿมเด็จพรą ปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ได้ทรงทĈกćรทดลĂงüĉจĆยด้üยพรąĂงค์เĂง รüมทĆ้งได้ พรąรćชทćนทรĆพย์ÿĉนÿ่üนพรąĂงค์เป็นค่ćใช้จ่ćย เพČ่ĂทĈกćรทดลĂงปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüงด้üยพรąเมตตćธรรม รąยąเüลćทĊ่ทรงมćนąบćกบĆ่น Ăดทนด้üยพรąüĉรĉยąĂčตÿćĀą นĆบถċงüĆนนĊ้เป็นเüลćเกČĂบ 30 ปี ในทĊ่ÿčดด้üยพรą ปรĊชćÿćมćรถแลąพรąĂĆจฉรĉยภćพทĊ่ทรงÿĆ่งÿมจćกกćรทดลĂง ÿćมćรถทĈใĀ้กĈĀนดบĆงคĆบฝนใĀ้ตกลงÿĎ่พČ้นทĊ่ เป้ćĀมćยได้ÿĈเร็จกลćยเป็นĀลĆกแนüทćงใĀ้นĆกüĉชćกćรฝนĀลüงรč่นปัจจčบĆน ได้ทĈกćรýċกþćüĉจĆยĂย่ćงมĊรąเบĊยบ แลąเป็นรąบบüĉทยćýćÿตร์ทĊ่แท้จรĉง ฝนĀลüงทรงเน้นถċงคüćมจĈเป็นในด้ćนพĆฒนćกćรแลąกćรดĈเนĉนกćรปรĆบปรčงüĉธĊกćรทĈฝนในแนüทćง ขĂงกćรĂĂกแบบปฏĉบĆตĉกćร กćรตĉดตćมแลąกćรปรąเมĉนผลทĊ่มĊลĆกþณąเป็นกรąบüนกćรทćงüĉทยćýćÿตร์มćก ยĉ่งขċ้น ตลĂดจนคüćมเป็นไปได้ในกćรใช้ปรąโยชน์ขĂงเครČ่ĂงคĂมพĉüเตĂร์ เพČ่ĂýċกþćรĎปแบบขĂงเมฆแลąกćร ปฏĉบĆตĉกćรทĈฝนใĀ้บรรลčตćมüĆตถčปรąÿงค์ขĂงโครงกćร ทรงย้ĈถċงบทบćทขĂงกćรดĆดแปรÿภćพĂćกćýĀรČĂ กćรทĈฝนü่ćเป็นĂงค์ปรąกĂบทĊ่ÿĈคĆญĂĆนĀนċ่งในกรąบüนกćรจĆดกćรทรĆพยćกรแĀล่งน้Ĉ เช่น กćรเพĉ่มปรĉมćณ น้ĈใĀ้แก่แĀล่งเก็บกĆกน้Ĉต่ćง ๆ กćรบรรเทćปัญĀćมลภćüąแลąกćรเพĉ่มปรĉมćณน้ĈเพČ่ĂÿćธćรณĎปโภค เป็นต้น ทรงเน้นü่ćคüćมร่üมมČĂปรąÿćนงćนĂย่ćงเต็มทĊ่รąĀü่ćงĀน่üยงćนแลąÿ่üนรćชกćรทĊ่เกĊ่ยüข้Ăงเท่ćนĆ้น ทĊ่เป็น กčญแจÿĈคĆญในĂĆนทĊ่จąทĈใĀ้บรรลčผลตćมüĆตถčปรąÿงค์ขĂงโครงกćรได้ดčจÿĉ่งมĀĆýจรรย์…เพćąเมฆแลąบĆงคĆบ เมฆใĀ้เกĉดฝน พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตรได้ทรงüĉเครćąĀ์กรรมüĉธĊทĊ่จąทĈกćร ผลĉตฝนĀลüงü่ćมĊขĆ้นตĂนทĊ่ÿćมćรถเข้ćใจกĆนได้ง่ćย 3 ขĆ้นตĂน คČĂ ขĆ้นตĂนทĊ่ 1 ก่Ăกüน โดยกćรใช้ÿćรเคมĊไปกรąตč้นมüลĂćกćýทćงด้ćนเĀนČĂลมขĂงพČ้นทĊ่เป้ćĀมćย ใĀ้เกĉดกćรลĂยตĆüขċ้นÿĎ่ เบČ้ĂงบนรüมตĆüกĆนเป็นกลč่มก้Ăนเมฆฝน ขĆ้นตĂนแรกนĊ้เป็นขĆ้นตĂนทĊ่เมฆธรรมชćตĉเรĉ่มก่ĂตĆüทćงแนüตĆ้ง กćรทĈ ฝนĀลüงในขĆ้นตĂนนĊ้จċงมč่งใช้ÿćรเคมĊไปกรąตč้นĂćกćýใĀ้เกĉดกćรลĂยตĆüขċ้นÿĎ่เบČ้Ăงบน เพČ่ĂใĀ้เกĉดกรąบüนกćร ชĆกนĈไĂน้ĈĀรČĂคüćมชČ้นเข้ćÿĎ่รąดĆบกćรเกĉดเมฆ รąยąเüลćทĊ่เĀมćąÿมในกćรปฏĉบĆตĉงćนขĂงขĆ้นตĂนแรกนĊ้ คüร ดĈเนĉนกćรในช่üงเช้ćขĂงแต่ลąüĆน ÿćรเคมĊทĊ่ใช้ในขĆ้นตĂนนĊ้ ได้แก่ ÿćรแคลเซĊยมคลĂไรด์ ÿćร แคลเซĊยมคćร์ไบด์ ÿćรแคลเซĊยมĂ๊Ăกไซด์ ĀรČĂÿćรผÿมรąĀü่ćงเกลČĂแกงกĆบÿćรยĎเรĊยĀรČĂÿćรผÿมรąĀü่ćงÿćร ยĎเรĊยกĆบÿćรแĂมโมเนĊยไนเตรทซċ่งÿćรผÿมดĆงกล่ćüนĊ้ แม้จąมĊเปĂร์เซ็นต์คüćมชČ้นÿĆมพĆทธ์ต่Ĉก็ตćม แต่ก็ÿćมćรถ ดĎดซĆบไĂน้ĈจćกมüลĂćกćýได้ĂĆนเป็นกćรกรąตč้นกลไกขĂงกรąบüนกćรกลĆ่นตĆüขĂงไĂน้ĈในมüลĂćกćý ĂĊกทĆ้ง ยĆงเÿรĉมÿร้ćงใĀ้เกĉดÿภćพแüดล้ĂมโดยรĂบทĊ่เĀมćąÿมต่ĂกćรเจรĉญเตĉบโตขĂงเมฆทćงด้ćนเĀนČĂลมขĂงพČ้นทĊ่ เป้ćĀมćยĂĊกด้üย เมČ่Ăเมฆเรĉ่มเกĉดมĊกćรก่ĂรüมตĆüแลąเจรĉญเตĉบโตทćงตĆ้งแล้ü จċงใช้ÿćรเคมĊทĊ่ใĀ้ปฏĉกĉรĉยćคćย คüćมร้Ăนโปรยเป็นüงกลมĀรČĂเป็นแนü ถĆดมćทćงใต้ลมเป็นąรąยทćงÿĆ้น ๆ เข้ćÿĎ่ก้Ăนเมฆ เพČ่Ăกรąตč้นใĀ้เกĉด ก้Ăนเมฆเป็นกลč่มแกนร่üมในบรĉเüณพČ้นทĊ่ปฏĉบĆตĉกćร ÿĈĀรĆบใช้เป็นแกนกลćงในกćรÿร้ćงกลč่มเมฆฝนในรąยą ต่Ăมć

16 กćรüćงแผนปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüงในขĆ้นแรกนĊ้ ก่ĂนดĈเนĉนกćรจąต้ĂงทĈกćรýċกþćข้ĂมĎลÿภćพĂćกćý แลąกĈĀนดพČ้นทĊ่เป้ćĀมćยในแต่ลąüĆนโดยใช้ทĉýทćงแลąคüćมเร็üขĂงลมเป็นตĆüกĈĀนดบรĉเüณĀรČĂแนüพĉกĆดทĊ่ จąโปรยÿćรเคมĊ ĂčณĀภĎมĉแลąคüćมชČ้นขĂงบรรยćกćý แต่ลąรąดĆบจąถĎกนĈมćคĈนüณแลąüĉเครćąĀ์ตćม üĉชćกćรทćงĂčตčนĉยมüĉทยć เพČ่ĂĀćÿćเĀตčทĊ่ขĆดขüćงกćรก่ĂตĆüขĂงเมฆทĊ่Ăćจเกĉดขċ้นรąĀü่ćงดĈเนĉนกćร เช่น - ปรĉมćณคüćมชČ้นทĊ่ต่Ĉเกĉนไป - Ăćกćýเกĉนภćüąÿมดčล - รąดĆบทĊ่คüćมชČ้นĂĉ่มตĆü - รąดĆบทĊ่เมฆฝนเรĉ่มก่ĂตĆü - รąดĆบทĊ่ĀยčดยĆ้งกćรเจรĉญเตĉบโตขĂงยĂดเมฆ - ข้ĂมĎลĂČ่น ๆ ทĊ่ต้ĂงนĈมćพĉจćรณćปรąกĂบด้üย คČĂÿภćพภĎมĉปรąเทý เช่น แนüเขć ป่ćไม้ แĀล่ง คüćมชČ้น ĄลĄ - ลĆกþณąขĂงเมฆทĊ่ÿĆงเกตเĀ็น - ข้ĂมĎล แผนทĊ่ทćงĂćกćý พćยčโซนร้ĂนแลąเĀตčĂČ่น ๆ ทĊ่ĂćจจąมĊĂĉทธĉพลต่ĂÿภćพĂćกćýในพČ้นทĊ่ เป้ćĀมćย ทĆ้งĀมดขĂงข้ĂมĎลแลąÿćเĀตčต่ćง ๆ นĊ้ มĊคüćมÿĈคĆญต่ĂกćรกĈĀนดชนĉดแลąปรĉมćณขĂงÿćรเคมĊทĊ่จą นĈมćใช้ในกćรทĈฝนĀลüง ซċ่งจąต้ĂงกรąทĈด้üยคüćมชĈนćญคüบคĎ่ไปกĆบกćรคĈนċงถċงรąดĆบคüćมÿĎงผนüกกĆบ ĂĆตรćกćรโปรยÿćรเคมĊ รüมถċงลĆกþณąขĂงแนüโปรยÿćรเคมĊด้üย Āćกแต่ลąüĆนมĊลĆกþณąข้ĂมĎลทĊ่แตกต่ćงกĆน ĂĂกไป ก็ย่ĂมทĈใĀ้ต้ĂงมĊกćรปรĆบเปลĊ่ยนแผนปฏĉบĆตĉงćนแต่ลąครĆ้งด้üย ขĆ้นตĂนทĊ่ 2 เลĊ้ยงใĀ้Ă้üน เป็นขĆ้นตĂนÿĈคĆญมćกในกćรปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüง เนČ่Ăงจćกเป็นรąยąทĊ่เมฆกĈลĆงก่ĂตĆüเจรĉญเตĉบโตจċง ใช้คüćมรĎ้ทćงเทคโนโลยĊแลąปรąÿบกćรณ์ผÿมผÿćนกลยčทธในเชĉงýĉลปąแĀ่งกćรทĈฝนĀลüงคüบคĎ่ไปพร้ĂมกĆน เพČ่ĂตĆดÿĉนใจโปรยÿćรเคมĊฝนĀลüงทĊ่ทรงค้นคü้ćขċ้นมć โดยไม่มĊÿćรĂĆนเป็นพĉþต่Ăมนčþย์แลąÿĉ่งแüดล้Ăม กćร ปฏĉบĆตĉงćนต้ĂงพĉจćรณćĂย่ćงถ่Ăงแท้ü่ćจąใช้ÿćรเคมĊชนĉดใดแลąĂĆตรćใดจċงจąเĀมćąÿมในกćรตĆดÿĉนใจโปรย ÿćรเคมĊฝนĀลüง ณ ทĊ่ใดขĂงกลč่มก้Ăนเมฆ เพČ่ĂใĀ้ÿĆมฤทธĉผลทĊ่จąทĈใĀ้ก้ĂนเมฆขยćยตĆüĀรČĂĂ้üนขċ้นแลą ป้ĂงกĆนมĉใĀ้ก้ĂนเมฆÿลćยตĆüใĀ้จงได้ กćรüćงแผนปฏĉบĆตĉกćรในขĆ้นตĂนนĊ้จĈต้ĂงĂćýĆยข้ĂมĎล แลąคüćม ต่ĂเนČ่ĂงจćกขĆ้นตĂนทĊ่Āนċ่งปรąกĂบกćรพĉจćรณćด้üย กćรÿĆงเกตถċงคüćมเปลĊ่ยนแปลงขĂงÿภćพเมฆทĊ่เกĉดขċ้น จċงกล่ćüได้ü่ćขĆ้นตĂนนĊ้กćรüćงแผนปฏĉบĆตĉกćรĂย่ćงต่ĂเนČ่ĂงตลĂดเüลćใĀ้ทĆนต่ĂคüćมเปลĊ่ยนแปลงขĂงเมฆทĊ่ เกĉดขċ้นมĊคüćมÿĈคĆญยĉ่ง ÿćรเคมĊทĊ่ใช้ในขĆ้นตĂนนĊ้มĆกได้แก่ เกลČĂแกง ÿćรปรąกĂบÿĎตร ท. 1 (เป็นÿćรลąลćยเข้มข้นทĊ่ได้จćก กรąบüนกćรĂĉเลคโตรไลซĉÿ ซċ่งเป็นผลงćนค้นคü้ćขĂง ม.ร.ü.เทพฤทธĉ์ เทüกčล) ÿćรยĎเรĊย ÿćรแĂมโมเนĊยไนเต รท แข็งแĀ้ง แลąบćงครĆ้งĂćจใช้ÿćรแคลเซĊยมคลĂไรด์ร่üมด้üย โดยพĉจćรณćลĆกþณąกćรเตĉบโตขĂงเมฆ บรĉเüณเมฆแลąกćรเกĉดฝนในüĆนนĆ้น ๆ เป็นĀลĆก ขĆ้นตĂนทĊ่ 3 โจมตĊ

17 เมČ่Ăกลč่มเมฆฝนมĊคüćมĀนćแน่นมćกพĂทĊ่จąÿćมćรถตกเป็นฝนได้ โดยภćยในกลč่มเมฆจąมĊเม็ดน้Ĉ ขนćดใĀญ่มćกมćย โดยภćยในกลč่มเมฆจąมĊเม็ดน้ĈขนćดใĀญ่มćกมćย ÿĆงเกตได้ĀćกเครČ่Ăงบĉนเข้ćไปในกลč่ม เมฆฝนนĊ้แล้ü จąมĊเม็ดน้ĈเกćąตćมปีกแลąกรąจĆงĀน้ćขĂงเครČ่Ăงบĉน ดĆงนĆ้นขĆ้นตĂนÿčดท้ćยจċงมĊคüćมÿĈคĆญĂย่ćง ยĉ่งยüดเพรćąจąต้ĂงĂćýĆยคüćมชĈนćญแลąปรąÿบกćรณ์เป็นĂย่ćงมćกเĀนČĂÿĉ่งĂČ่นใดต้ĂงรĎ้จĆกใช้เทคนĉคในกćร ทĈฝนĀลüงซċ่งพรąĂงค์ท่ćนทรงใĀ้ข้Ăคĉดü่ćจąต้Ăงพĉจćรณćจčดมč่งĀมćยขĂงกćรทĈฝนĀลüงด้üยü่ć ในกćรทĈ ฝนĀลüงขĂงแต่ลąพČ้นทĊ่นĆ้นต้ĂงตĂบÿนĂงคüćมต้ĂงกćรĂĆนแท้จรĉงขĂงรćþฎรใน 2 ปรąเด็น คČĂ เพČ่Ăเพĉ่ม ปรĉมćณฝนตกใĀ้กĆบพČ้นทĊ่ (Rain Enhancement) แลąเพČ่ĂใĀ้เกĉดกćรกรąจćยกćรตกขĂงฝน (Rain Distribution) ซċ่งทĆ้ง 2 üĆตถčปรąÿงค์นĊ้ได้เป็นแนüทćงในกćรบĈบĆดทčกข์บĈรčงÿčขขĂงพÿกนĉกรใĀ้คลćยคüćมเด็ด ร้Ăนยćมขćดแคลนน้ĈเรČ่Ăยมćตรćบเท่ćทčกüĆนนĊ้ เพรćąคüćมต้Ăงกćรน้ĈขĂงมนčþยชćตĉนĆบüĆนแต่จąทüĊขċ้นĂย่ćง เกĉดคćด ÿČบเนČ่ĂงมćจćกผลกรąทบทĊ่เกĉดจćกปฏĉกĉรĉยćเรČĂนกรąจกขĂงโลก (Green House Effect) ทĈใĀ้ฝน ไม่ตกต้ĂงตćมฤดĎกćลดĆงเช่นเคยในĂดĊต ฝนĀลüงกับการบรรเทาคüามเดืĂดร้ĂนขĂงประชาชน ĀลĆงจćกทĊ่ทรงปรąÿบผลÿĈเร็จแลąมĊกćรยĂมรĆบจćกทĆ้งภćยในแลąต่ćงปรąเทýแล้üนĆ้นปรĉมćณคüćม ต้ĂงกćรฝนĀลüงเพČ่Ăช่üยพČ้นทĊ่เกþตรกรรม แลąกćรขćดแคลนน้ĈเพČ่ĂกćรĂčปโภคแลąบรĉโภคได้รĆบกćร ร้ĂงเรĊยนขĂคüćมช่üยเĀลČĂเพĉ่มมćกขċ้น เĀ็นได้ชĆดในช่üงรąĀü่ćง พ.ý. 2520 - 2534 มĊกćรร้ĂงเรĊยนขĂฝน ĀลüงเฉลĊ่ยถċงปีลą 44 จĆงĀüĆด ซċ่งทรงพรąเมตตćĂนčเครćąĀ์ช่üยเĀลČĂเกþตรกรไทยในกćรบรรเทćกćรÿĎญเÿĊย ทćงเýรþฐกĉจใĀ้ปรąÿบคüćมเÿĊยĀćยน้ĂยทĊ่ÿčด นĂกจćกนĊ้ปรąโยชน์ÿĈคĆญทĊ่คüบคĎ่ไปกĆบกćรปฏĉบĆตĉกćรฝน ĀลüงเพČ่Ăเกþตรกรรม แลąกćรĂčปโภคบรĉโภค ก็คČĂ เป็นกćรช่üยเพĉ่มปรĉมćณน้Ĉต้นทčนใĀ้แก่Ă่ćงแลąเขČ่ĂนกĆก เก็บน้ĈเพČ่Ăกćรชลปรąทćน แลąผลĉตกรąแÿไฟฟ้ć แĀล่งน้Ĉแลąต้นน้ĈลĈธćรธรรมชćตĉ ĂĊกทĆ้งยĆงเป็นกćรช่üย ทĈนčบĈรčงป่ćไม้ โดยเฉพćąในช่üงฤดĎแล้งคüćมชč่มชČ้นทĊ่ได้รĆบเพĉ่มขċ้นจćกฝนĀลüงจąช่üยลดกćรเกĉดไฟป่ćได้เป็น Ăย่ćงมćก ฝนĀลüงได้เข้ćมćมĊÿ่üนช่üยแก้ไขปัญĀćÿĉ่งแüดล้ĂมในกćรบรรเทćมลภćüąทĊ่เกĉดขċ้นในบ้ćนเมČĂง ขĂงเรćĀลćยปรąกćร Ăćทĉ ช่üยแก้ไขปัญĀćน้Ĉเน่ćเÿĊยในแม่น้ĈลĈคลĂง โรครąบćด ĂĀĉüćตกโรค กćรรąบćด ขĂงýĆตรĎพČชบćงชนĉด เช่น เพลĊ้ย ตĆ๊กแตก เĀล่ćนĊ้เป็นต้น ซċ่งล้üนแต่ได้รĆบคüćมÿĈเร็จĂย่ćงดĊเยĊ่ยมตลĂดมć พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตรทรงได้รĆบคüćมร่üมมČĂจćกเĀล่ć พÿกนĉกรทĆ่üปรąเทýทĊ่เĀ็นคčณค่ćขĂงฝนĀลüง ดĆงจąเĀ็นได้จćกกćรทĊ่ปรąชćชนในĀลćยจĆงĀüĆดได้ร่üมกĆน ทĎลเกล้ćทĎลกรąĀม่Ăมถüćยเงĉนโดยเÿด็จพรąรćชกčýลในกćรจĆดซČ้ĂเครČ่ĂงบĉนÿĈĀรĆบทĈฝนĀลüงเป็นจĈนüนมćก เช่น เครČ่ĂงบĉนแĂร์ทรĆค ซċ่งรćþฎรจĆงĀüĆดกćญจนบčรĊได้ร่üมกĆนจĆดซČ้ĂเมČ่Ă พ.ý. 2515 นĆบเป็นเครČ่ĂงแรกทĊ่ได้นĈ ขċ้นน้Ăมเกล้ćĄ ถüćยเพČ่Ăใช้ในกĉจกรรมค้นคü้ćทดลĂงปฏĉบĆตĉกćร ต่ĂมćรćþฎรจĆงĀüĆดÿčพรรณบčรĊ ได้ร่üมกĆน จĆดซČ้ĂเครČ่ĂงบĉนแĂร์ทĆüเรĂร์น้Ăมเกล้ćน้ĂมกรąĀม่Ăมถüćย เพČ่Ăใช้ในกćรบĉนĂĈนüยกćรทดลĂงปฏĉบĆตĉกćรฝน ĀลüงĂĊกเครČ่ĂงĀนċ่งด้üย นĂกจćกนĊ้ยĆงมĊรćþฎรจĆดงĀüĆดขĂนแก่น ชลบčรĊ แลąกćญจนบčรĊ ได้ร่üมกĆนจĆดซČ้Ă เครČ่ĂงบĉนปĂร์ตเตĂร์น้Ăมเกล้ćĄ ถüćยใช้ในงćนฝนĀลüง คüćมÿĈคĆญในพรąĂงค์ท่ćนนĆ้นเĀ็นได้ชĆดเจนซċ่งจćก กćรทĊ่พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตรพรąรćชทćนพรąบรมรćโชüćทใĀ้ผĎ้ü่ć

18 รćชกćรจĆงĀüĆดจĆนทบčรĊ นĈชćüÿüนจĆงĀüĆดจĆนทบčรĊเฝ้ćทĎลลąĂĂงธčลĊพรąบćททĎลเกล้ćทĎลกรąĀม่Ăมถüćยเงĉนซċ่ง ได้ร่üมกĆนบรĉจćคโดยเÿ็จพรąรćชกčýลในกćรจĆดซČ้ĂเครČ่ĂงบĉนÿĈĀรĆบโครงกćรกćรทĈฝนเทĊยม แลąน้Ăมเกล้ćĄ ถüćยผลไม้ทĊ่รĂดพ้นจćกคüćมเÿĊยĀćยĂĆนเนČ่ĂงมćจćกภĆยแล้ง ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย ÿüนจĉตลดć เมČ่ĂüĆนทĊ่ 23 พฤýจĉกćยน พ.ý. 2515 ในโĂกćÿนĊ้ พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ได้ พรąรćชทćนพรąรćชดĈรĆÿแก่ชćüÿüนจĆงĀüĆดจĆนทบčรĊคüćมü่ć ...ท่ćนทĆ้งĀลćยก็เป็นปรąจĆกþ์พยćนü่ć กćรทĈฝนเทĊยมได้ชčบชĊüĉตต้นไม้ซċ่งมĉฉąนĆ้นก็เÿĊยĀćยไปฉąนĆ้น จċงเกĉดคüćมยĉนดĊมćกทĊ่ท่ćนทĆ้งĀลćยได้มćพบกĆนในüĆนนĊ้ ได้นĈเงĉนมćÿมทบในกĉจกćรฝนเทĊยม แลąได้นĈพć ผลĉตผลซċ่งเป็นปรąจĆกþ์พยćนมćใĀ้ คüćมดĊใจนĊ้มĊĀลćยปรąกćรĂย่ćงĀนċ่งก็ได้เĀ็นü่ćท่ćนทĆ้งĀลćยได้มĊคüćมÿčข ÿบćย ĂĊกĂย่ćงĀนċ่งก็ทĊ่เĀ็นü่ćกĉจกćรมĊผลดĊแลąท่ćนทĆ้งĀลćยทรćบดĊ ก็ขĂขĂบใจท่ćนทĆ้งĀลćยทĊ่ร่üมมČĂทĆ้งฝ่ćย เจ้ćĀน้ćทĊ่ทĊ่ได้ร่üมมČĂในกĉจกćร แลąกĈลĆงช่üยใĀ้ปรąชćชนมĊคüćมÿčข คüćมเรĊยบร้Ăยทčกปรąกćร ตćมĀน้ćทĊ่ ĂĆนนĊ้นĈคüćมปลćบปลČ้มแก่ข้ćพเจ้ćĂย่ćงมćก ฉąนĆ้นก็ขĂขĂบใจท่ćนทĆ้งĀลćยทčกฝ่ćยทĊ่ได้ร่üมมČĂĂย่ćงมĊÿćมĆคคĊ กรąชĆบแน่นแฟ้นทĊ่ÿčด เป็นทćงทĊ่ทĈใĀ้ท้ĂงทĊ่มĊคüćมเจรĉญมĆ่นคง แลąเมČ่Ăท้ĂงทĊ่มĊคüćมเจรĉญมĆ่นคงแล้üปรąเทý ย่ĂมĂยĎ่ได้มĊทćงทĊ่จąก้ćüĀน้ćเพรćąทčกคนร่üมมČĂกĆน ทčกคนช่üยซċ่งกĆนแลąกĆน ทčกคนมĊคüćมเĀ็นĂย่ćงไรก็แจ้ง ĂĂกมć ผĎ้ทĊ่ได้รĆบฟังก็ย่ĂมรĆบฟังด้üยเĀตčผลทĊ่ดĊ ĂĆนเป็นüĉธĊกćรทĊ่จąĂยĎ่ในชĊüĉตขĂงปรąเทýชćตĉ ĂĆนนĊ้เป็นคüćม ปลČ้มทĊ่ใĀญ่ทĊ่ÿčดทĊ่เĀ็นคüćมÿćมĆคคĊ คüćมขยĆนĀมĆ่นเพĊยร คüćมซČ่ĂÿĆตย์ÿčจรĉตปรąจĆกþ์ĂĂกมć ก็ขĂขĂบใจทčก ท่ćนทčกฝ่ćยทĊ่ได้แÿดงü่ćเมČĂงไทยเรć üĉธĊปฏĉบĆตĉ...จąไม่เรĊยกü่ćüĉธĊกćรปกครĂง...üĉธĊปฏĉบĆตĉทĆ้งในด้ćนชĊüĉต ทĆ้งใน ด้ćนĂćชĊพ ตĆ้งแต่กćรเป็นĂยĎ่ÿ่üนตĆü จนกรąทĆ่งถċงกćรจĆดรąเบĊยบกćรทčกขĆ้นĂย่ćงมĊเĀตčผล มĊจĉตใจเĂČ้Ăเฟื้Ăซċ่งกĆน แลąกĆน เป็นคüćมĀüĆงÿĈĀรĆบĂนćคตขĂงบ้ćนเมČĂงทĊ่จąทĈใĀ้เมČĂงไทยคงĂยĎ่ด้üยคüćมผćÿčกด้üยคüćมมĆ่นคงไป ตลĂดกćล ฝนĀลüง ต้Ăงเข้ćมćรĆบภćรąĀน้ćทĊ่ในกćรบĈบĆดทčกข์บĈรčงÿčขแก่Ăćณćปรąชćรćþฎร์มćกเกĉนกü่ćทĊ่ คćดคĉดกĆนไü้นĆก เพรćą ฝนĀลüง กลĆบกลćยจćกจčดมč่งĀüĆงทĊ่ในครĆ้งแรกเพČ่Ăช่üยเĀลČĂเกþตรกรทĊ่ปรąÿบภĆยแล้ง นĆ้น ได้รĆบกćรร้ĂงขĂใĀ้ขยćยกćรบรรเทćคüćมเดČĂดร้ĂนทĊ่ÿČบเนČ่ĂงมćจćกกćรพĆฒนćĂčตÿćĀกรรมแลąภćüą ÿĉ่งแüดล้ĂมทĊ่เป็นพĉþĂĊกด้üย กล่ćüคČĂ ฝนĀลüง มĊÿ่üนช่üยเĀลČĂกćรพĆฒนćเýรþฐกĉจแลąÿĆงคมขĂงปรąเทý ไทยĀลćยปรąกćรดĆงนĊ้ ด้านการเกþตร มĊกćรร้ĂงขĂฝนĀลüงเพČ่Ăแก้ไขปัญĀćขćดแคลนน้Ĉในช่üงทĊ่เกĉดภćüąฝนแล้ง ĀรČĂฝนทĉ้งช่üง ยćüนćนซċ่งมĊผลกรąทบต่ĂแĀล่งผผลĉตทćงกćรเกþตรทĊ่กĈลĆงใĀ้ผลผลĉต เช่น แถบจĆงĀüĆดจĆนทบčรĊ ĀรČĂเพชรบčรĊ แลąปรąจüบคĊรĊขĆนธ์ เป็นจĈนüนมćกĀลćยรćย ซċ่งได้พรąรćชทćนคüćมช่üยเĀลČĂเÿมĂมć ทĈฝนĀลüงเพČ่Ăเพĉ่ม ปรĉมćณน้ĈใĀ้กĆบรĉเüณพČ้นทĊ่ลč่มรĆบน้ĈขĂงแม่น้Ĉÿćยต่ćง ๆ ทĊ่มĊปรĉมćณน้Ĉต้นทčนลดน้Ăยลง เช่น แม่น้Ĉปิง üĆง ยม น่ćน เป็นต้น โดยเฉพćąในปีทĊ่เกĉดüĉกฤตĉขćดแคลนน้ĈทĊ่เขČ่Ăนÿĉรĉกĉตĉ์ จĆงĀüĆดĂčตรดĉตถ์ ÿćมćรถจĆดเก็บน้Ĉจćกฝน ĀลüงนĆบตĆ้งแต่üĆนทĊ่ 28 มกรćคม พ.ý. 2536 ถċง 28 ตčลćคม พ.ý. 2536 ĂĆนเป็นüĆนÿčดท้ćยขĂงกćรปฏĉบĆตĉงćน ฝนĀลüงในปีนĆ้นได้ถċง 4,204.18 ล้ćนลĎกบćýก์เมตร ในขณąทĊ่ก่ĂนทĈฝนĀลüงมĊน้ĈเĀลČĂเพĊยง 3,497.79 ล้ćน ลĎกบćýก์เมตรเท่ćนĆ้น

19 เพČ่ĂกćรĂčปโภค บรĉโภค ภćüąคüćมต้Ăงกćรน้ĈทĆ้งจćกน้ĈฝนแลąĂ่ćงเก็บน้Ĉ Ā้üย ĀนĂง คลĂง บċง เป็นคüćม ต้ĂงกćรทĊ่ÿćมĆญขĂงผĎ้คนĂย่ćงยĉ่ง กćรขćดแคลนน้Ĉกĉน น้Ĉใช้ มĊคüćมรčนแรงมćกในภćคตąüĆนĂĂกเฉĊยงเĀนČĂ เนČ่ĂงจćกคčณÿมบĆตĉขĂงดĉนในภĎมĉภćคนĊ้เป็นดĉนร่üนปนทรćยไม่ÿćมćรถĂč้มซĆบน้Ĉได้ จċงไม่ÿćมćรถเก็บกĆกน้Ĉได้ดĊ เท่ćทĊ่คüร ช่üยในการแก้ไขปัญĀาคุณภาพน้ำ ภćยใต้พČ้นดĉนขĂงภćคĂĊÿćนมĊแĀล่งĀĉนเกลČĂเป็นจĈนüนมćกแลą ครĂบคลčมพČ้นทĊ่กü้ćงขüćง ดĆงนĆ้น Ă่ćงเก็บน้Ĉขนćดเล็กแลąขนćดกลćงทĊ่ไม่มĊทćงรąบćยĂĂก ĀćกมĊปรĉมćณน้Ĉ เĀลČĂน้Ăย น้Ĉจąกร่ĂยĀรČĂเค็มได้ เพรćąĀĉนเกลČĂทĊ่ĂยĎ่ด้ćนล่ćงเกĉดมĊกćรลąลćยแล้üลĂยตĆüเคลČ่ĂนทĊ่ขċ้นมćบน ผĉüดĉน เÿริมÿร้างเÿ้นทางคมนาคมทางน้ำ เมČ่Ăกćรขćดปรĉมćณน้Ĉเกĉดขċ้นดčจภćüąลĎกโซ่เช่นนĊ้ ก็ÿ่งผลมćถċงรąดĆบน้Ĉ ในแม่น้Ĉลดต่ĈลงบćงแĀ่งตČ้นเขĉนจนไม่ÿćมćรถÿĆญจรไปมćทćงเรČĂได้ เช่น ทćงน้Ĉในแม่น้Ĉเจ้ćพรąยćบćงตนใน ปัจจčบĆนกćรทĈฝนĀลüงเพČ่Ăเพĉ่มปรĉมćณน้ĈใĀ้กĆบบรĉเüณดĆงกล่ćüจċงนĆบเป็นÿĉ่งÿĈคĆญยĉ่ง เพรćąกćรขนÿ่งÿĉนค้ć ทćงน้ĈเÿĊยค่ćใช้จ่ćยน้Ăยกü่ćทćงĂČ่น แลąกćรจรćจรทćงบกนĆบüĆนจąมĊปัญĀćรčนแรงมćกขċ้นทčกขณą ป้ĂงกันและบำบัดภาüะมลพิþขĂงÿิ่งแüดล้Ăม Āćกน้Ĉในแม่น้Ĉเจ้ćพรąยćลดน้ĂยลงเมČ่Ăใด น้Ĉเค็มจćกทąเล Ă่ćüไทยก็จąไĀลĀนčนเนČ่Ăงเข้ćไปแทนทĊ่ทĈใĀ้เกĉดน้Ĉกร่Ăยขċ้น แลąเกĉดคüćมเÿĊยĀćยแก่เกþตรกรเป็นจĈนüน มćก จċงจĈเป็นทĊ่ต้ĂงมĊกćรปล่Ăยน้ĈจćกเขČ่ĂนภĎมĉพล เพČ่ĂผลĆกดĆนน้Ĉเค็มมĉใĀ้Āนčนเข้ćมćทĈคüćมเÿĊยĀćยต่Ăกćร Ăčปโภค บรĉโภคĀรČĂเกþตรกรรม รüมทĆ้งÿĉ่งทĊ่เรćĂćจไม่คćดคĉดมćก่Ăนü่ć ฝนĀลüง ได้บรรเทćภćüąÿĉ่งแüดล้Ăม ทĊ่เป็นพĉþĂĆนเกĉดจćกกćรรąบćยน้ĈเÿĊยทĉ้งลงÿĎ่แม่น้Ĉเจ้ćพรąยćแลąขยąมĎลฝĂยทĊ่ผĎ้คนทĉ้งลงในÿćยน้ĈกĆนĂย่ćง มćกมćยนĆ้น ปรĉมćณน้ĈจćกฝนĀลüงจąช่üยผลĆกดĆนĂĂกÿĎ่ท้Ăงทąเล ทĈใĀ้ภćüąมลพĉþจćกน้ĈเÿĊยเจČĂจćงลง ซċ่ง ÿĆงเกตเĀ็นได้ชĆดเจนจćกขยąมĎลฝĂยแลąกรąแÿน้ĈเÿĊยต่ćงÿĊในบรĉเüณปćกน้Ĉจนถċงเกćąล้ćนเมČĂงพĆทยć เพิ่มปริมาณน้ำในเขื่Ăนภูมิพลและเขื่Ăนÿิริกิติ์เพื่Ăผลิตแระแÿไฟฟ้า บ้ćนเมČĂงขĂงเรćปรąÿบปัญĀćกćรขćด แคลนพลĆงงćนไฟฟ้ćขċ้นทčกขณą เนČ่ĂงจćกมĊคüćมต้Ăงกćรใช้ไฟฟ้ćในปรĉมćณÿĎงมćกจćกกćรขยćยตĆüทćง เýรþฐกĉจĂčตÿćĀกรรม เมČ่ĂเกĉดภćüąüĉกฤตĉรąดĆบน้ĈเĀนČĂเขČ่ĂนมĊรąดĆบต่Ĉมćกจนไม่เพĊยงพĂต่Ăกćรใช้พลĆงงćน น้Ĉ ไม่ÿćมćรถผลĉตกรąแÿไฟฟ้ćÿ่งใĀ้ผĎ้ใช้ได้Ăย่ćงทĆ่üถċงจนถċงขนćดเกรงกĆนü่ćĂćจจĈเป็นต้Ăงใช้มćตรกćรต่ćง ๆ ในกćรปรąĀยĆดพลĆงงćนไฟฟ้ćกĆนบ้ćงเพČ่Ăแก้ไขปัญĀćÿถćนกćรณ์ทĊ่เกĉดขċ้น การทำฝนĀลüงเพื่Ăเพิ่มปริมาณน้ำเĀนืĂเขื่Ăนภูมิพล ซċ่งเกĉดüĉกฤตĉขćดแคลนน้ĈĂย่ćงรčนแรงทĊ่ÿčดเป็น ปรąüĆตĉกćรณ์ จċงเป็นภćรกĉจÿĈคĆญยĉ่งทĊ่เรĉ่มดĈเนĉนกćรเมČ่ĂüĆนทĊ่ 18 ÿĉงĀćคม พ.ý. 2536 ถċงüĆนทĊ่ 2 พฤýจĉกćยน พ.ý 2536 ฝนĀลüงได้มĊÿ่üนในกćรเพĉ่มปรĉมćณน้ĈใĀ้เพĊยงพĂต่Ăกćรใช้พลĆงน้ĈเพČ่Ăผลĉตกรąแÿไฟฟ้ćมĉใĀ้กćร พĆฒนćด้ćนต่ćง ๆ เกĉดกćรÿąดčดĀยčดชąงĆกแลąÿćมćรถดĈเนĉนกćรไปได้Ăย่ćงรćบรČ่นมĆ่นคง ในปีนĊ้ÿćมćรถเพĉ่ม ปรĉมćณน้ĈในเขČ่ĂนภĎมĉพลได้ถċง 5,274.63 ล้ćนลĎกบćýก์เมตร โดยทĊ่ปรĉมćณน้Ĉก่ĂนปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüงเĀลČĂ เพĊยง 4,037.30 ล้ćนลĎกบćýก์เมตร ซċ่งนĆบü่ćทĈใĀ้กĈลĆงผลĉตÿĈรĂงกรąแÿไฟฟ้ćทĊ่ใช้ได้ในปีนĊ้ĂยĎ่ในเกณฑ์ทĊ่ เพĊยงพĂ

20 ฝนĀลüงในĂนาคต กćรทĈฝนĀลüงในปัจจčบĆนโดยใช้üĉธĊกćรโปรยÿćรเคมĊจćกเครČ่ĂงบĉนเพČ่Ăเร่งĀรČĂเÿรĉมกćรก่ĂตĆüแลąกćร เจรĉญเตĉบโตขĂงเมฆ แลąโจมตĊกลč่มเมฆฝนใĀ้เกĉดฝนตกลงÿĎ่พČ้นทĊ่เป้ćĀมćยทĊ่ต้ĂงกćรนĆ้น บćงครĆ้งก็ปรąÿบ ปัญĀćทĊ่ไม่ÿćมćรถปฏĉบĆตĉตćมขĆ้นตĂนกรรมüĉธĊใĀ้ครบถ้üนÿมบĎรณ์ เช่น ในขċ้นโจมดĊใĀ้ฝนตกลงÿĎ่พČ้นทĊ่เป้ćมĀć ยไม่กรąทĈได้เนČ่Ăงจćกฝนตกปกคลčมÿนćมบĉนเกĉดลมพćยčปั่นป่üนแลąรčนแรง เครČ่Ăงบĉนไม่ÿćมćรถขĆ้น ปฏĉบĆตĉกćรได้ทĈใĀ้กลč่มเมฆเคลČ่ĂนทĊ่พ้นพČ้นทĊ่เป้ćĀมćย จćกปัญĀćต่ćง ๆ เĀล่ćนĊ้จċงได้มĊกćรค้นคü้ćüĉจĆยทดลĂง กรรมüĉธĊทĈฝนขċ้น เพČ่ĂพĆฒนćใĀ้ก้ćüĀน้ćยĉ่งขċ้นซċ่งพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถ บพĉตรทรงกรčณćพรąรćชทćนแนüทćงคĉดในกćรüĉจĆยพĆฒนćฝนĀลüงเพČ่ĂเกþตรกรĀลćยปรąกćร คČĂ ปรąกćรแรก ÿร้ćงจรüดฝนเทĊยมบรรจčÿรรเคมĊจćกพČ้นดĉนเข้ćÿĎ่เมฆĀรČĂยĉงจćกเครČ่Ăงบĉนซċ่งได้มĊกćร ทดลĂงแล้üมĊคüćมก้ćüĀน้ćขċ้นมćเป็นลĈดĆบขณąนĊ้กĈลĆงĂยĎ่ในขĆ้นทĈกćรผลĉตจรüดเชĉงĂčตÿćĀกรรม แลąคćดü่ćĂĊกไม่นćนเกĉนรĂ ไทยเรćก็คงได้เป็นผĎ้นĈขĂงกćรทĈฝนĀลüงในภĎมĉภćคนĊ้ĂĊกครĆ้งĀนċ่ง พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตรทรงพรąกรčณćพรąรćชทćน แนüคüćมคĉดในกćรüĉจĆยเพČ่Ăแก้ไขปัญĀćในกćรใช้เครČ่ĂงบĉนทĈฝนĀลüง ด้üยกćรใĀ้ทĈกćรüĉจĆยÿร้ćง จรüดบรรจčÿćรเคมĊยĉงจćกพČ้นดĉนเข้ćÿĎ่ก้Ăนเมฆ ĀรČĂยĉงจćกเครČ่Ăงบĉน จċงได้มĊกćรเรĉ่มüĉจĆยปรąดĉþฐ์จรüด ทĈฝนร่üมกĆบกรมÿรรพćüčธทĀćรบก เมČ่Ă พ.ý. 2515 - 2516 จนก้ćüĀน้ćถċงรąดĆบทดลĂงปรąดĉþฐ์ จรüด เพČ่ĂทĈกćรยĉงในเบČ้Ăงตนแล้ü แต่ต้ĂงĀยčดชąงĆกด้üยคüćมจĈเป็นบćงปรąกćรขĂงกรมÿรรพćüčธ ทĀćรบกจนถċง พ.ý. 2524 คณąกรรมกćรÿภćüĉจĆยแĀ่งชćตĉได้แต่งตĆ้งคณąทĈงćนพĆฒนćแลąüĉจĆยจรüด ฝนเทĊยมขċ้นปรąกĂบด้üยผĎ้เชĊ่ยüชćญด้ćนจรüดขĂงกĂงทĆพบก กĂงทĆพเรČĂ กĂงทĆพĂćกćý นĆกüĉชćกćร จćกÿภćüĉจĆยแĀ่งชćตĉแลąนĆกüĉชćกćรฝนĀลüง ซċ่งได้ร่üมทĈกćรüĉจĆยค้นคü้ćแลąพĆฒนćจรüดต้นแบบ ขĆ้นเพČ่ĂทĈกćรทดลĂงยĉงแลąถċงขċ้นบรรจčÿćรเคมĊเพČ่ĂทดลĂงยĉงเข้ćÿĎ่ก้Ăนเมฆจรĉงแล้üตĆ้งแต่ปี พ.ý. 2530 ในขณąนĊ้จċงĂยĎ่รąĀü่ćงขĆ้นทĈกćรผลĉตจรüดเชĉงĂčตÿćĀกรรมในลĈดĆบต่Ăมć ปรąกćรทĊ่ÿĂง คČĂ กćรใช้เครČ่Ăงพ่นÿćรเคมĊĂĆดแรงกĈลĆงÿĎ่จćกยĂดเขćÿĎ่ฐćนขĂงก้ĂนเมฆโดยตรงเพČ่Ă ช่üยใĀ้เมฆทĊ่ตćมปกตĉมĆกลĂยปกคลčมĂยĎ่เĀนČĂยĂดเขćÿćมćรถรüมตĆüĀนćแน่นจนเกĉดฝนตกลงÿĎ่ บรĉเüณภĎเขćĀรČĂพČ้นทĊ่ใต้ลมขĂงภĎเขć ĀćกผลกćรทดลĂงลčล่üงเรĊยบร้ĂยเมČ่Ăใดก็คงได้นĈไปใช้กĆนĂย่ćง ทĆ่üถċง ปรąกćรÿčดท้ćย คČĂ กćรทĈฝนในเมฆเย็นจĆด (Super Cooled Cloud) โดยใช้ÿćรทĊ่ทĈใĀ้เกĉดฝนใน กลč่มเมฆเย็นจĆด (ทĊ่ĂยĎ่ÿĎงเกĉนกü่ć 18,000 ฟčต) ใĀ้ÿćรนĊ้เป็นตĆüเกĉดĀรČĂเร่งเร้ćกรąตč้นกลไกขĂงกćรเกĉด ผลċกน้Ĉแข็งในก้ĂนĀรČĂกลč่มเมฆนĆ้น กćรüĉจĆยนĊ้ĂยĎ่ภćยใต้โครงกćรüĉจĆยทรĆพยćกรบรรยćกćýปรąยčกต์ซċ่ง เป็นโครงกćรร่üมมČĂขĂงรĆฐบćลไทยแลąĂเมรĉกćตĆ้งแต่ปี 2531 เป็นต้นมć ฝนĀลüง จċงนĆบü่ćเป็นทĊ่พċ่งขĂงเกþตรกรยćมเกĉดภĆยแล้งได้Ăย่ćงแท้จรĉง แลąได้ก้ćüเข้ćมćมĊÿ่üน ช่üยเĀลČĂปรąเทýชćตĉนćนćปรąกćรจนมĉĂćจกล่ćüได้Āมดÿĉ้น

21 üĆนนĊ้...ÿภćพคüćมแĀ้งแล้งĂĆนเป็นภĆยพĉบĆตĉจćกธรรมชćตĉ...ได้กลĆบพลĉกฟื้นคČนÿĎ่ÿภćพทĊ่ÿดใÿขċ้นĂĊกครĆ้งĀนċ่งบน ผČนแผ่นดĉนไทยโดยพรąรćชดĈรĉ ฝนĀลüง ĂĆนเกĉดจćกน้ĈพรąรćชĀฤทĆยทĊ่เปี่ยมด้üยพรąเมตćแลąพรą กรčณćธĉคčณแĀ่งพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร....ผĎ้ทรงÿĂดÿ่ĂงดĎแลทčกข์ÿčข แลąĀ่üงใยทčกชĊüĉตโดยแท้... จćกกćรทĊ่โปรดเกล้ćĄ ใĀ้มĊกćรปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüงพĉเýþกĎ้ภĆยแล้ง พ.ý. 2542 Ăย่ćงÿĆมฤทธĉ์ผล นĂกจćกจąโปรดเกล้ć Ą ใĀ้ฟื้นฟĎทบทüนปรąÿบกćรณ์แลąเทคนĉคพรąรćชทćนทĊ่เคยปฏĉบĆตĉกćรได้ผลมćแล้üใน ĂดĊตมćใช้ปฏĉบĆตĉกćรในครĆ้งนĊ้แล้ü ยĆงโปรดเกล้ć Ą ใĀ้มĊกćรพĆฒนćเทคโนโลยĊแลąเทคนĉคคüบคĎ่กĆนไปด้üย ซċ่ง ทรงÿćมćรถพĆฒนćกรรมüĉธĊกćรทĈฝนĀลüงใĀ้ก้ćüĀน้ćขċ้นĂĊกรąดĆบĀนċ่ง คČĂ เป็นกćรปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüงโดย กćรดĆดแปรÿภćพĂćกćýใĀ้เกĉดฝนโดยเทคโนโลยĊฝนĀลüงจćกทĆ้งเมฆĂč่นแลąเมฆเย็นพร้ĂมกĆน (เดĉมเป็น กĉจกรรมทĈฝนจćกเมฆĂč่นเพĊยงĂย่ćงเดĊยü) ด้üยพรąปรĊชćÿćมćรถ ทรงพĆฒนćเทคนĉคกćรโจมตĊเมฆĂč่นแลąเมฆ เย็นพร้ĂมกĆนในกลč่มเมฆเดĊยüกĆน ซċ่งโปรดเกล้ć Ą ใĀ้เรĊยกเทคนĉคกćรโจมตĊทĊ่ทรงปรąดĉþฐ์คĉดค้น ขċ้นมćเป็น นüĆตกรรมใĀม่ล่ćÿčดü่ć SUPER SANDWICH TECHNIC ทรงÿรčปขĆ้นตĂนกรรมüĉธĊโดยทรงปรąดĉþฐ์ขċ้นเป็น แผนภćพกćร์ตĎนโดยคĂมพĉüเตĂร์ด้üยพรąĂงค์เĂง พรąรćชทćนใĀ้ใช้เป็น ตĈรćฝนĀลüง เพČ่ĂใĀ้เป็นแบบĂย่ćง ใช้ในกćรปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüงใĀ้เป็นไปในทćงเดĊยüกĆน แผนภćพฝีพรąĀĆตถดĆงกล่ćüปรąมüลคüćมรĎ้ทćงüĉชćกćร เทคนĉคแลąกรąบüนกćรขĆ้นตĂนกรรมüĉธĊในกćรปฏĉบĆตĉกćรฝนĀลüงĂย่ćงครบ ถ้üนทĆ้งเทคโนโลยĊฝนĀลüงไü้ใน Āนċ่งĀน้ćกรąดćþได้Ăย่ćงÿมบĎรณ์ง่ćยต่Ăคüćมเข้ćใจแลąกćรถČĂปฏĉบĆตĉ พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ทรงปรąดĉþฐ์ภćพ "ตĈรćฝนĀลüง" ด้üยคĂมพĉüเตĂร์ แÿดงขĆ้นตĂน แลąกรรมüĉธĊกćรดĆดแปรÿภćพĂćกćý ใĀ้เกĉดฝนจćกเมฆĂč่น แลąเมฆเย็น แลą พรąรćชทćนแก่ นĆกüĉชćกćรฝนĀลüง ถČĂปฏĉบĆตĉในแนüทćงเดĊยüกĆน เมČ่ĂüĆนทĊ่ 21 มĊนćคม 2542

22 โครงการเýรþฐกิจพĂเพียง ผลจćกกćรใช้แนüทćงกćรพĆฒนćปรąเทýไปÿĎ่คüćมทĆนÿมĆย ได้ก่ĂใĀ้เกĉดกćรเปลĊ่ยนแปลงแก่ÿĆงคมไทย Ăย่ćงมćกในทčกด้ćน ไม่ü่ćจąเป็นด้ćนเýรþฐกĉจ กćรเมČĂง üĆฒนธรรม ÿĆงคมแลąÿĉ่งแüดล้Ăม ĂĊกทĆ้งกรąบüนกćร ขĂงคüćมเปลĊ่ยนแปลงมĊคüćมÿลĆบซĆบซ้ĂนจนยćกทĊ่จąĂธĉบćยใน เชĉงÿćเĀตčแลąผลลĆพธ์ได้ เพรćąกćร เปลĊ่ยนแปลงทĆ้งĀมดต่ćงเป็นปัจจĆยเชČ่Ăมโยงซċ่งกĆนแลąกĆน ÿĈĀรĆบผลขĂงกćรพĆฒนćในด้ćนบüกนĆ้น ได้แก่ กćรเพĉ่มขċ้นขĂงĂĆตรćกćรเจรĉญเตĉบโตทćงเýรþฐกĉจ คüćมเจรĉญทćงüĆตถč แลąÿćธćรณĎปโภคต่ćงๆ รąบบÿČ่ĂÿćรทĊ่ทĆนÿมĆย ĀรČĂกćรขยćยปรĉมćณแลąกรąจćย กćรýċกþćĂย่ćงทĆ่üถċงมćกขċ้น แต่ผลด้ćนบüกเĀล่ćนĊ้ÿ่üนใĀญ่กรąจćยไปถċงคนในชนบท ĀรČĂผĎ้ด้ĂยโĂกćÿใน ÿĆงคมน้Ăย แต่ü่ć กรąบüนกćรเปลĊ่ยนแปลงขĂงÿĆงคมได้เกĉดผลลบตĉดตćมมćด้üย เช่น กćรขยćยตĆüขĂงรĆฐเข้ć ไปในชนบท ได้ÿ่งผลใĀ้ชนบทเกĉดคüćมĂ่ĂนแĂในĀลćยด้ćน ทĆ้งกćรต้Ăงพċ่งพĉงตลćดแลąพ่Ăค้ćคนกลćงในกćร ÿĆ่งÿĉนค้ćทčน คüćมเÿČ่ĂมโทรมขĂงทรĆพยćกรธรรมชćตĉ รąบบคüćมÿĆมพĆนธ์แบบเครČĂญćตĉ แลąกćรรüมกลč่มกĆน ตćมปรąเพณĊเพČ่ĂกćรจĆดกćรทรĆพยćกรทĊ่เคยมĊĂยĎ่แต่เดĉมแตก ÿลćยลง ภĎมĉคüćมรĎ้ทĊ่เคยใช้แก้ปัญĀćแลąÿĆ่งÿม ปรĆบเปลĊ่ยนกĆนมćถĎกลČมเลČĂนแลąเรĉ่ม ÿĎญĀćยไป ÿĉ่งÿĈคĆญ ก็คČĂ คüćมพĂเพĊยงในกćรดĈรงชĊüĉต ซċ่งเป็นเงČ่ĂนไขพČ้นฐćนทĊ่ทĈใĀ้คนไทยÿćมćรถพċ่งตนเĂง แลąดĈเนĉนชĊüĉตไปได้Ăย่ćงมĊýĆกดĉ์ýรĊภćยใต้ĂĈนćจแลąคüćมมĊĂĉÿรąในกćรกĈĀนด ชąตćชĊüĉตขĂงตนเĂง คüćมÿćมćรถในกćรคüบคčมแลąจĆดกćรเพČ่ĂใĀ้ตนเĂงได้รĆบกćรÿนĂงตĂบต่Ăคüćมต้Ăง กćรต่ćงๆ รüมทĆ้ง คüćมÿćมćรถในกćรจĆดกćรปัญĀćต่ćงๆ ได้ด้üยตนเĂง ซċ่งทĆ้งĀมดนĊ้ถČĂü่ćเป็นýĆกยภćพพČ้นฐćนทĊ่คนไทยแลą ÿĆงคมไทยเคยมĊĂยĎ่แต่ เดĉม ต้ĂงถĎกกรąทบกรąเทČĂน ซċ่งüĉกฤตเýรþฐกĉจจćกปัญĀćฟĂงÿบĎ่แลąปัญĀćคüćม Ă่ĂนแĂขĂงชนบท รüมทĆ้งปัญĀćĂČ่นๆ ทĊ่เกĉดขċ้น ล้üนแต่เป็นข้ĂพĉÿĎจน์แลąยČนยĆนปรćกฎกćรณ์นĊ้ได้เป็นĂย่ćงดĊ

23 พรąรćชดĈรĉü่ćด้üยเýรþฐกĉจพĂเพĊยง “...กćรพĆฒนćปรąเทýจĈเป็นต้ĂงทĈตćมลĈดĆบขĆ้น ต้Ăงÿร้ćงพČ้นฐćนคČĂ คüćมพĂมĊ พĂกĉน พĂใช้ขĂงปรąชćชน ÿ่üนใĀญ่เบČ้Ăงต้นก่Ăน โดยใช้üĉธĊกćรแลąĂčปกรณ์ทĊ่ปรąĀยĆดแต่ถĎกต้ĂงตćมĀลĆกüĉชćกćร เมČ่Ăได้พČ้นฐćนคüćม มĆ่นคงพร้ĂมพĂÿมคüร แลąปฏĉบĆตĉได้แล้ü จċงค่Ăยÿร้ćงค่Ăยเÿรĉมคüćมเจรĉญ แลąฐćนąทćงเýรþฐกĉจขĆ้นทĊ่ÿĎงขċ้น โดยลĈดĆบต่Ăไป...” (๑๘ กรกฎćคม ๒๕๑๗) “เýรþฐกĉจพĂเพĊยง” เป็นแนüพรąรćชดĈรĉในพรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü ทĊ่พรąรćชทćนมćนćนกü่ć ๓๐ ปี เป็นแนüคĉดทĊ่ตĆ้งĂยĎ่บนรćกฐćนขĂงüĆฒนธรรมไทย เป็นแนüทćงกćรพĆฒนćทĊ่ตĆ้งบนพČ้นฐćนขĂงทćงÿćยกลćง แลąคüćมไม่ปรąมćท คĈนċงถċงคüćมพĂปรąมćณ คüćมมĊเĀตčผล กćรÿร้ćงภĎมĉคč้มกĆนในตĆüเĂง ตลĂดจนใช้ คüćมรĎ้แลąคčณธรรม เป็นพČ้นฐćนในกćรดĈรงชĊüĉต ทĊ่ÿĈคĆญจąต้ĂงมĊ “ÿตĉ ปัญญć แลąคüćมเพĊยร” ซċ่งจąนĈไปÿĎ่ “คüćมÿčข” ในกćรดĈเนĉนชĊüĉตĂย่ćงแท้จรĉง “...คนĂČ่นจąü่ćĂย่ćงไรก็ช่ćงเขć จąü่ćเมČĂงไทยล้ćÿมĆย ü่ćเมČĂงไทยเชย ü่ćเมČĂงไทยไม่มĊÿĉ่งทĊ่ÿมĆยใĀม่ แต่เรćĂยĎ่ พĂมĊพĂกĉน แลąขĂใĀ้ทčกคนมĊคüćมปรćรถนćทĊ่จąใĀ้เมČĂงไทย พĂĂยĎ่พĂกĉน มĊคüćมÿงบ แลąทĈงćนตĆ้งจĉต ĂธĉþฐćนตĆ้งปณĉธćน ในทćงนĊ้ทĊ่จąใĀ้เมČĂงไทยĂยĎ่แบบพĂĂยĎ่พĂกĉน ไม่ใช่ü่ćจąรč่งเรČĂงĂย่ćงยĂด แต่ü่ćมĊคüćมพĂ ĂยĎ่พĂกĉน มĊคüćมÿงบ เปรĊยบเทĊยบกĆบปรąเทýĂČ่นๆ ถ้ćเรćรĆกþćคüćมพĂĂยĎ่พĂกĉนนĊ้ได้ เรćก็จąยĂดยĉ่งยüดได้ ...” (๔ ธĆนüćคม ๒๕๑๗) พรąบรมรćโชüćทนĊ้ ทรงเĀ็นü่ćแนüทćงกćรพĆฒนćทĊ่เน้นกćรขยćยตĆüทćงเýรþฐกĉจขĂงปรąเทýเป็นĀลĆกแต่ เพĊยงĂย่ćงเดĊยüĂćจจąเกĉดปัญĀćได้ จċงทรงเน้นกćรมĊพĂกĉนพĂใช้ขĂงปรąชćชนÿ่üนใĀญ่ในเบČ้Ăงต้นก่Ăน เมČ่ĂมĊ พČ้นฐćนคüćมมĆ่นคงพร้ĂมพĂÿมคüรแล้ü จċงÿร้ćงคüćมเจรĉญแลąฐćนąทćงเýรþฐกĉจใĀ้ÿĎงขċ้น ซċ่งĀมćยถċง แทนทĊ่จąเน้นกćรขยćยตĆüขĂงภćคĂčตÿćĀกรรมนĈกćรพĆฒนćปรąเทý คüรทĊ่จąÿร้ćง คüćมมĆ่นคงทćงเýรþฐกĉจพČ้นฐćนก่Ăน นĆ่นคČĂ ทĈใĀ้ปรąชćชนในชนบทÿ่üนใĀญ่พĂมĊพĂกĉนก่Ăน เป็นแนüทćง กćรพĆฒนćทĊ่เน้นกćรกรąจćยรćยได้ เพČ่Ăÿร้ćงพČ้นฐćนแลąคüćมมĆ่นงคงทćงเýรþฐกĉจโดยรüมขĂงปรąเทý ก่Ăน เน้นกćรพĆฒนćในรąดĆบÿĎงขċ้นไป ทรงเตČĂนเรČ่ĂงพĂĂยĎ่พĂกĉน ตĆ้งแต่ปี ๒๕๑๗ คČĂ เมČ่Ă ๓๐ กü่ćปีทĊ่แล้ü แต่ทĉýทćงกćรพĆฒนćมĉได้เปลĊ่ยนแปลง “...เมČ่Ăปี ๒๕๑๗ üĆนนĆ้นได้พĎดถċงü่ć เรćคüรปฏĉบĆตĉใĀ้พĂมĊพĂกĉน พĂมĊพĂกĉนนĊ้ก็แปลü่ć เýรþฐกĉจพĂเพĊยง นĆ่นเĂง ถ้ćแต่ลąคนมĊพĂมĊพĂกĉน ก็ใช้ได้ ยĉ่งถ้ćทĆ้งปรąเทýพĂมĊพĂกĉนก็ยĉ่งดĊ แลąปรąเทýไทยเüลćนĆ้นก็เรĉ่มจą เป็นไม่พĂมĊพĂกĉน บćงคนก็มĊมćก บćงคนก็ไม่มĊเลย...” (๔ ธĆนüćคม ๒๕๔๑) เýรþฐกĉจพĂเพĊยง “เýรþฐกĉจพĂเพĊยง” เป็นปรĆชญćทĊ่พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüพรąรćชทćนพรąรćชดĈรĉชĊ้แนąแนüทćง กćร ดĈเนĉนชĊüĉตแก่พÿกนĉกรชćüไทยมćโดยตลĂดนćนกü่ć ๒๕ ปี ตĆ้งแต่ก่Ăนเกĉดüĉกฤตกćรณ์ทćงเýรþฐกĉจ แลąเมČ่Ă ภćยĀลĆงได้ทรงเน้นย้Ĉแนüทćงกćรแก้ไขเพČ่ĂใĀ้รĂดพ้น แลąÿćมćรถดĈรงĂยĎ่ได้Ăย่ćงมĆ่นคงแลąยĆ่งยČนภćยใต้ กรąแÿโลกćภĉüĆตน์แลąคüćม เปลĊ่ยนแปลงต่ćงๆ

24 ปรัชญาขĂงเýรþฐกิจพĂเพียง เýรþฐกĉจพĂเพĊยง เป็นปรĆชญćชĊ้ถċงแนüกćรดĈรงĂยĎ่แลąปฏĉบĆตĉตนขĂงปรąชćชนในทčกรąดĆบ ตĆ้งแต่ รąดĆบครĂบครĆü รąดĆบชčมชน จนถċงรąดĆบรĆฐ ทĆ้งในกćรพĆฒนćแลąบรĉĀćรปรąเทýใĀ้ดĈเนĉนไปในทćงÿćยกลćง โดยเฉพćąกćรพĆฒนćเýรþฐกĉจ เพČ่ĂใĀ้ก้ćüทĆนต่ĂโลกยčคโลกćภĉüĆตน์ คüćมพĂเพĊยง Āมćยถċง คüćมพĂปรąมćณ คüćมมĊเĀตčผล รüมถċงคüćมจĈเป็นทĊ่จąต้ĂงมĊรąบบภĎมĉคč้มกĆนในตĆüทĊ่ดĊพĂÿมคüร ต่Ăกćรกรąทบใดๆ ĂĆนเกĉด จćกกćรเปลĊ่ยนแปลงทĆ้งภćยในภćยนĂก ทĆ้งนĊ้ จąต้ĂงĂćýĆยคüćมรĂบรĎ้ คüćมรĂบคĂบ แลąคüćมรąมĆดรąüĆง Ăย่ćงยĉ่งในกćรนĈüĉชćกćรต่ćงๆ มćใช้ในกćรüćงแผนแลąกćรดĈเนĉนกćร ทčกขĆ้นตĂน แลąขณąเดĊยüกĆน จąต้Ăง เÿรĉมÿร้ćงพČ้นฐćนจĉตใจขĂงคนในชćตĉ โดยเฉพćąเจ้ćĀน้ćทĊ่ขĂงรĆฐ นĆกทฤþฎĊ แลąนĆกธčรกĉจในทčกรąดĆบ ใĀ้มĊ ÿĈนċกในคčณธรรม คüćมซČ่ĂÿĆตย์ÿčจรĉต แลąใĀ้มĊคüćมรĂบรĎ้ทĊ่เĀมćąÿม ดĈเนĉนชĊüĉตด้üยคüćมĂดทน คüćมเพĊยร มĊÿตĉ ปัญญć แลąคüćมรĂบคĂบ เพČ่ĂใĀ้ÿมดčลแลąพร้Ăมต่ĂกćรรĂงรĆบกćรเปลĊ่ยนแปลงĂย่ćงรüดเร็üแลą กü้ćงขüćง ทĆ้งด้ćนüĆตถč ÿĆงคม ÿĉ่งแüดล้Ăม แลąüĆฒนธรรมจćกโลกภćยนĂกได้เป็นĂย่ćงดĊ คüćมĀมćยขĂงเýรþฐกĉจพĂเพĊยง จċงปรąกĂบด้üยคčณÿมบĆตĉ ดĆงนĊ้ ๑. คüามพĂประมาณ Āมćยถċง คüćมพĂดĊทĊ่ไม่น้Ăยเกĉนไปแลąไม่มćกเกĉนไป โดยไม่เบĊยดเบĊยนตนเĂงแลąผĎ้ĂČ่น เช่น กćรผลĉตแลąกćรบรĉโภคทĊ่ĂยĎ่ในรąดĆบพĂปรąมćณ ๒. คüามมีเĀตุผล Āมćยถċง กćรตĆดÿĉนใจเกĊ่ยüกĆบรąดĆบคüćมพĂเพĊยงนĆ้น จąต้Ăงเป็นไปĂย่ćงมĊเĀตčผล โดย พĉจćรณćจćกเĀตčปัจจĆยทĊ่เกĊ่ยüข้Ăง ตลĂดจนคĈนċงถċงผลทĊ่คćดü่ćจąเกĉดขċ้นจćกกćรกรąทĈนĆ้นๆ Ăย่ćงรĂบคĂบ ๓. ภูมิคุ้มกัน Āมćยถċง กćรเตรĊยมตĆüใĀ้พร้ĂมรĆบผลกรąทบแลąกćรเปลĊ่ยนแปลงด้ćนต่ćงๆ ทĊ่จąเกĉดขċ้น โดย คĈนċงถċงคüćมเป็นไปได้ขĂงÿถćนกćรณ์ต่ćงๆ ทĊ่คćดü่ćจąเกĉดขċ้นในĂนćคต โดยมĊ เงČ่Ăนไข ขĂงกćรตĆดÿĉนใจแลąดĈเนĉนกĉจกรรมต่ćงๆ ใĀ้ĂยĎ่ในรąดĆบพĂเพĊยง ๒ ปรąกćร ดĆงนĊ้ ๑. เงื่Ăนไขคüามรู้ปรąกĂบด้üย คüćมรĂบรĎ้เกĊ่ยüกĆบüĉชćกćรต่ćงๆ ทĊ่เกĊ่ยüข้ĂงรĂบด้ćน คüćมรĂบคĂบทĊ่จąนĈ คüćมรĎ้เĀล่ćนĆ้นมćพĉจćรณćใĀ้เชČ่ĂมโยงกĆน เพČ่ĂปรąกĂบกćรüćงแผนแลąคüćมรąมĆดรąüĆงในกćรปฏĉบĆตĉ ๒. เงื่Ăนไขคุณธรรม ทĊ่จąต้Ăงเÿรĉมÿร้ćง ปรąกĂบด้üย มĊคüćมตรąĀนĆกใน คčณธรรม มĊคüćมซČ่ĂÿĆตย์ÿčจรĉตแลą มĊคüćมĂดทน มĊคüćมเพĊยร ใช้ÿตĉปัญญćในกćรดĈเนĉนชĊüĉต

25 พระราชดำรัÿที่เกี่ยüกับเýรþฐกิจพĂเพียง “...เýรþฐýćÿตร์เป็นüĉชćขĂงเýรþฐกĉจ กćรทĊ่ต้Ăงใช้รถไถต้ĂงไปซČ้Ă เรćต้Ăงใช้ต้ĂงĀćเงĉนมćÿĈĀรĆบซČ้Ăน้ĈมĆน ÿĈĀรĆบรถไถ เüลćรถไถเก่ćเรćต้Ăงยĉ่งซ่Ăมแซม แต่เüลćใช้นĆ้นเรćก็ต้Ăงป้Ăนน้ĈมĆนใĀ้เป็นĂćĀćร เÿร็จแล้üมĆน คćยคüĆน คüĆนเรćÿĎดเข้ćไปแล้üก็ปüดĀĆü ÿ่üนคüćยเüลćเรćใช้เรćก็ต้Ăงป้ĂนĂćĀćร ต้ĂงใĀ้Āญ้ćใĀ้ĂćĀćรมĆน กĉน แต่ü่ćมĆนคćยĂĂกมć ทĊ่มĆนคćยĂĂกมćก็เป็นปč๋ย แล้üก็ใช้ได้ÿĈĀรĆบใĀ้ทĊ่ดĉนขĂงเรćไม่เÿĊย...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในพรąรćชพĉธĊพČชมงคลจรดพรąนĆงคĆลแรกนćขüĆญ ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๙ พฤþภćคม ๒๕๒๙ “...เรćไม่เป็นปรąเทýร่Ĉรüย เรćมĊพĂÿมคüร พĂĂยĎ่ได้ แต่ไม่เป็นปรąเทýทĊ่ก้ćüĀน้ćĂย่ćงมćก เรćไม่Ăยćกจą เป็นปรąเทýก้ćüĀน้ćĂย่ćงมćก เพรćąถ้ćเรćเป็นปรąเทýก้ćüĀน้ćĂย่ćงมćกก็จąมĊแต่ถĂยกลĆบ ปรąเทý เĀล่ćนĆ้นทĊ่เป็นปรąเทýĂčตÿćĀกรรมก้ćüĀน้ć จąมĊแต่ถĂยĀลĆงแลąถĂยĀลĆงĂย่ćงน่ćกลĆü แต่ถ้ćเรćมĊกćรบรĉĀćร แบบเรĊยกü่ćแบบคนจน แบบทĊ่ไม่ตĉดกĆบตĈรćมćกเกĉนไป ทĈĂย่ćงมĊÿćมĆคคĊนĊ่แĀลąคČĂเมตตćกĆน จąĂยĎ่ได้ ตลĂดไป...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในโĂกćÿüĆนเฉลĉมพรąชนมพรรþć ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๔ ธĆนüćคม ๒๕๓๔ “...ตćมปกตĉคนเรćชĂบดĎÿถćนกćรณ์ในทćงดĊ ทĊ่เขćเรĊยกü่ćเล็งผลเลĉý ก็เĀ็นü่ćปรąเทýไทย เรćนĊ่ก้ćüĀน้ćดĊ กćรเงĉนกćรĂčตÿćĀกรรมกćรค้ćดĊ มĊกĈไร ĂĊกทćงĀนċ่งก็ต้ĂงบĂกü่ćเรćกĈลĆงเÿČ่Ăมลงไปÿ่üนใĀญ่ ทฤþฎĊü่ć ถ้ćมĊ เงĉนเท่ćนĆ้นๆ มĊกćรกĎ้เท่ćนĆ้นๆ Āมćยคüćมü่ćเýรþฐกĉจก้ćüĀน้ć แล้üก็ปรąเทýก็เจรĉญมĊĀüĆงü่ćจąเป็น มĀćĂĈนćจ ขĂโทþเลยต้ĂงเตČĂนเขćü่ć จรĉงตĆüเลขดĊ แต่ü่ćถ้ćเรćไม่รąมĆดรąüĆงในคüćมต้ĂงกćรพČ้นฐćนขĂง ปรąชćชนนĆ้นไม่มĊทćง...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในโĂกćÿüĆนเฉลĉมพรąชนมพรรþć ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๔ ธĆนüćคม ๒๕๓๖ “...เดĊ๋ยüนĊ้ปรąเทýไทยก็ยĆงĂยĎ่ดĊพĂÿมคüร ใช้คĈü่ć พĂÿมคüร เพรćąเดĊ๋ยüมĊคนเĀ็นü่ćมĊคนจน คนเดČĂดร้Ăน จĈนüนมćกพĂÿมคüร แต่ใช้คĈü่ć พĂÿมคüรนĊ้ Āมćยคüćมü่ćตćมĂĆตตภćพ...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในโĂกćÿüĆนเฉลĉมพรąชนมพรรþć ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๔ ธĆนüćคม ๒๕๓๙ “...ทĊ่เป็นĀ่üงนĆ้น เพรćąแม้ในเüลć ๒ ปี ทĊ่เป็นปีกćญจนćภĉเþกก็ได้เĀ็นÿĉ่งทĊ่ทĈใĀ้เĀ็นได้ü่ć ปรąชćชนยĆงมĊคüćม เดČĂดร้Ăนมćก แลąมĊÿĉ่งทĊ่คüรจąแก้ไขแลąดĈเนĉนกćรต่Ăไปทčกด้ćน มĊภĆยจćกธรรมชćตĉกรąĀน่Ĉ ภĆยธรรมชćตĉนĊ้ เรćคงÿćมćรถทĊ่จąบรรเทćได้ĀรČĂแก้ไขได้ เพĊยงแต่ü่ćต้Ăงใช้เüลćพĂใช้ มĊภĆยทĊ่มćจćกจĉตใจขĂงคน ซċ่งก็แก้ไขได้

26 เĀมČĂนกĆน แต่ü่ćยćกกü่ćภĆยธรรมชćตĉ ธรรมชćตĉนĆ้นเป็นÿĉ่งนĂกกćยเรć แต่นĉÿĆยใจคĂขĂงคนเป็นÿĉ่งทĊ่ĂยĎ่ข้ćงใน ĂĆนนĊ้ก็เป็นข้ĂĀนċ่งทĊ่ĂยćกใĀ้จĆดกćรใĀ้มĊคüćมเรĊยบร้Ăย แต่ก็ไม่ĀมดĀüĆง...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในโĂกćÿüĆนเฉลĉมพรąชนมพรรþć ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๔ ธĆนüćคม ๒๕๓๙ “...กćรจąเป็นเÿČĂนĆ้นไม่ÿĈคĆญ ÿĈคĆญĂยĎ่ทĊ่เรćมĊเýรþฐกĉจแบบพĂมĊพĂกĉน แบบพĂมĊพĂกĉนนĆ้น Āมćยคüćมü่ć Ăč้มชĎตĆüเĂงได้ ใĀ้มĊพĂเพĊยงกĆบตนเĂง คüćมพĂเพĊยงนĊ้ไม่ได้Āมćยคüćมü่ćทčกครĂบครĆüจąต้ĂงผลĉตĂćĀćรขĂง ตĆüเĂง จąต้ĂงทĂผ้ćใÿ่เĂง Ăย่ćงนĆ้นมĆนเกĉนไป แต่ü่ćในĀมĎ่บ้ćนĀรČĂในĂĈเภĂ จąต้ĂงมĊคüćมพĂเพĊยงพĂÿมคüร บćงÿĉ่งบćงĂย่ćงผลĉตได้มćกกü่ćคüćมต้Ăงกćรก็ขćยได้ แต่ขćยในทĊ่ไม่Ā่ćงไกลเท่ćไร ไม่ต้ĂงเÿĊยค่ćขนÿ่งมćกนĆก ...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในโĂกćÿüĆนเฉลĉมพรąชนมพรรþć ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๔ ธĆนüćคม ๒๕๓๙. “...เมČ่Ăปี ๒๕๑๗ üĆนนĆ้นได้พĎดถċงü่ć เรćคüรปฏĉบĆตĉใĀ้พĂมĊพĂกĉน พĂมĊพĂกĉนนĊ้ก็แปลü่ć เýรþฐกĉจพĂเพĊยง นĆ่นเĂง ถ้ćแต่ลąคนมĊพĂมĊพĂกĉน ก็ใช้ได้ ยĉ่งถ้ćทĆ้งปรąเทýพĂมĊพĂกĉนก็ยĉ่งดĊ แลąปรąเทýไทยเüลćนĆ้นก็เรĉ่มจą เป็นไม่พĂมĊพĂกĉน บćงคนก็มĊมćก บćงคนก็ไม่มĊเลย...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในโĂกćÿüĆนเฉลĉมพรąชนมพรรþć ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๔ ธĆนüćคม ๒๕๔๑ “...พĂเพĊยง มĊคüćมĀมćยกü้ćงขüćงยĉ่งกü่ćนĊ้ĂĊก คČĂคĈü่ćพĂ ก็พĂเพĊยงนĊ้ก็พĂแค่นĆ้นเĂง คนเรćถ้ćพĂในคüćม ต้Ăงกćรก็มĊคüćมโลภน้Ăย เมČ่ĂมĊคüćมโลภน้Ăยก็เบĊยดเบĊยนคนĂČ่นน้Ăย ถ้ćปรąเทýใดมĊคüćมคĉดĂĆนนĊ้ มĊคüćมคĉด ü่ćทĈĂąไรต้ĂงพĂเพĊยง Āมćยคüćมü่ćพĂปรąมćณ ซČ่Ăตรง ไม่โลภĂย่ćงมćก คนเรćก็ĂยĎ่เป็นÿčข พĂเพĊยงนĊ้ ĂćจจąมĊ มĊมćกĂćจจąมĊขĂงĀรĎĀรćก็ได้ แต่ü่ćต้Ăงไม่ไปเบĊยดเบĊยนคนĂČ่น...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในโĂกćÿüĆนเฉลĉมพรąชนมพรรþć ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๔ ธĆนüćคม ๒๕๔๑ “...ไฟดĆบถ้ćมĊคüćมจĈเป็น ĀćกมĊเýรþฐกĉจพĂเพĊยงแบบไม่เต็มทĊ่ เรćมĊเครČ่Ăงปั่นไฟก็ใช้ปั่นไฟ ĀรČĂถ้ćขĆ้นโบรćณ กü่ć มČดก็จčดเทĊยน คČĂมĊทćงทĊ่จąแก้ปัญĀćเÿมĂ ฉąนĆ้นเýรþฐกĉจพĂเพĊยงก็มĊเป็นขĆ้นๆ แต่จąบĂกü่ćเýรþฐกĉจ พĂเพĊยงนĊ้ ใĀ้พĂเพĊยงเฉพćąตĆüเĂงร้ĂยเปĂร์เซ็นต์นĊ่เป็นÿĉ่งทĈไม่ได้ จąต้ĂงมĊกćรแลกเปลĊ่ยน ต้ĂงมĊกćรช่üยกĆน ถ้ćมĊกćรช่üยกĆน แลกเปลĊ่ยนกĆน ก็ไม่ใช่พĂเพĊยงแล้ü แต่ü่ćพĂเพĊยงในทฤþฎĊในĀลüงนĊ้ คČĂใĀ้ÿćมćรถทĊ่จą ดĈเนĉนงćนได้...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในโĂกćÿüĆนเฉลĉมพรąชนมพรรþć ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๒๓ ธĆนüćคม ๒๕๔๒

27 “...โครงกćรต่ćงๆ ĀรČĂเýรþฐกĉจทĊ่ใĀญ่ ต้ĂงมĊคüćมÿĂดคล้ĂงกĆนดĊทĊ่ไม่ใช่เĀมČĂนทฤþฎĊใĀม่ ทĊ่ใช้ทĊ่ดĉนเพĊยง ๑๕ ไร่ แลąÿćมćรถทĊ่จąปลĎกข้ćüพĂกĉน กĉจกćรนĊ้ใĀญ่กü่ć แต่ก็เป็นเýรþฐกĉจพĂเพĊยงเĀมČĂนกĆน คนไม่เข้ćใจü่ć กĉจกćรใĀญ่ๆ เĀมČĂนÿร้ćงเขČ่Ăนป่ćÿĆกก็เป็นเýรþฐกĉจพĂเพĊยงเĀมČĂนกĆน เขćนċกü่ćเป็นเýรþฐกĉจÿมĆยใĀม่ เป็น เýรþฐกĉจทĊ่Ā่ćงไกลจćกเýรþฐกĉจพĂเพĊยง แต่ทĊ่จรĉงแล้ü เป็นเýรþฐกĉจพĂเพĊยงเĀมČĂนกĆน...” พรąรćชดĈรĆÿ เนČ่ĂงในโĂกćÿüĆนเฉลĉมพรąชนมพรรþć ณ ýćลćดčÿĉดćลĆย üĆนทĊ่ ๒๓ ธĆนüćคม ๒๕๔๒ “...ฉĆนพĎดเýรþฐกĉจพĂเพĊยงคüćมĀมćยคČĂ ทĈĂąไรใĀ้เĀมćąÿมกĆบฐćนąขĂงตĆüเĂง คČĂทĈจćกรćยได้ ๒๐๐- ๓๐๐ บćท ขċ้นไปเป็นÿĂงĀมČ่น ÿćมĀมČ่นบćท คนชĂบเĂćคĈพĎดขĂงฉĆน เýรþฐกĉจพĂเพĊยงไปพĎดกĆนเลĂąเทĂą เýรþฐกĉจพĂเพĊยง คČĂทĈเป็น Self-Sufficiency มĆนไม่ใช่คüćมĀมćยไม่ใช่แบบทĊ่ฉĆนคĉด ทĊ่ฉĆนคĉดคČĂเป็น SelfSufficiency of Economy เช่น ถ้ćเขćต้ĂงกćรดĎทĊüĊ ก็คüรใĀ้เขćมĊดĎ ไม่ใช่ไปจĈกĆดเขćไม่ใĀ้ซČ้ĂทĊüĊดĎ เขćต้Ăงกćร ดĎเพČ่Ăคüćมÿนčกÿนćน ในĀมĎ่บ้ćนไกลๆ ทĊ่ฉĆนไป เขćมĊทĊüĊดĎแต่ใช้แบตเตĂรĊ่ เขćไม่มĊไฟฟ้ć แต่ถ้ć Sufficiency นĆ้น มĊทĊüĊเขćฟč่มเฟืĂย เปรĊยบเÿมČĂนคนไม่มĊÿตćงค์ไปตĆดÿĎทใÿ่ แลąยĆงใÿ่เนคไทเüĂร์ซćเช่ ĂĆนนĊ้ก็เกĉนไป...” พรąตĈĀนĆกเปี่ยมÿčข üĆงไกลกĆงüล ๑๗ มกรćคม ๒๕๔๔ ประเทýไทยกับเýรþฐกิจพĂเพียง เýรþฐกĉจพĂเพĊยง มč่งเน้นใĀ้ผĎ้ผลĉต ĀรČĂผĎ้บรĉโภค พยćยćมเรĉ่มต้นผลĉต ĀรČĂบรĉโภคภćยใต้ขĂบเขต ข้ĂจĈกĆดขĂงรćยได้ ĀรČĂทรĆพยćกรทĊ่มĊĂยĎ่ไปก่Ăน ซċ่งก็คČĂ ĀลĆกในกćรลดกćรพċ่งพć เพĉ่มขĊดคüćมÿćมćรถในกćร คüบคčมกćรผลĉตได้ด้üยตนเĂง แลąลดภćüąกćรเÿĊ่ยงจćกกćรไม่ÿćมćรถคüบคčมรąบบตลćดได้Ăย่ćงมĊ ปรąÿĉทธĉภćพ เýรþฐกĉจพĂเพĊยงมĉใช่Āมćยคüćมถċง กćรกรąเบĊยดกรąเÿĊยนจนเกĉนÿมคüร Āćกแต่Ăćจฟč่มเฟืĂยได้เป็นครĆ้ง ครćüตćมĂĆตภćพ แต่คนÿ่üนใĀญ่ขĂงปรąเทý มĆกใช้จ่ćยเกĉนตĆü เกĉนฐćนąทĊ่Āćมćได้ เýรþฐกĉจพĂเพĊยง ÿćมćรถนĈไปÿĎ่เป้ćĀมćยขĂงกćรÿร้ćงคüćมมĆ่นคงในทćงเýรþฐกĉจได้ เช่น โดยพČ้นฐćนแล้ü ปรąเทýไทยเป็นปรąเทýเกþตรกรรม เýรþฐกĉจขĂงปรąเทýจċงคüรเน้นทĊ่เýรþฐกĉจกćรเกþตร เน้นคüćมมĆ่นคง ทćงĂćĀćร เป็นกćรÿร้ćงคüćมมĆ่นคงใĀ้เป็นรąบบเýรþฐกĉจในรąดĆบĀนċ่ง จċงเป็นรąบบเýรþฐกĉจทĊ่ช่üยลดคüćม เÿĊ่ยง ĀรČĂคüćมไม่มĆ่นคงทćงเýรþฐกĉจในรąยąยćüได้ เýรþฐกĉจพĂเพĊยง ÿćมćรถปรąยčกต์ใช้ได้ในทčกรąดĆบ ทčกÿćขć ทčกภćคขĂงเýรþฐกĉจ ไม่จĈเป็นจąต้ĂงจĈกĆด เฉพćąแต่ภćคกćรเกþตร ĀรČĂภćคชนบท แม้แต่ภćคกćรเงĉน ภćคĂÿĆงĀćรĉมทรĆพย์ แลąกćรค้ćกćรลงทčน รąĀü่ćงปรąเทý

28 โดยมĊĀลĆกกćรทĊ่คล้ćยคลċงกĆนคČĂ เน้นกćรเลČĂกปฏĉบĆตĉĂย่ćงพĂปรąมćณ มĊเĀตčมĊผล แลąÿร้ćงภĎมĉคč้มกĆนใĀ้แก่ ตนเĂงแลąÿĆงคม กćรดĈเนĉนชĊüĉตตćมแนüพรąรćชดĈรĉพĂเพĊยง พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü ทรงเข้ćใจถċงÿภćพÿĆงคมไทย ดĆงนĆ้น เมČ่Ăได้พรąรćชทćนแนü พรąรćชดĈรĉ ĀรČĂพรąบรมรćโชüćทในด้ćนต่ćงๆ จąทรงคĈนċงถċงüĉถĊชĊüĉต ÿภćพÿĆงคมขĂงปรąชćชนด้üย เพČ่Ă ไม่ใĀ้เกĉดคüćมขĆดแย้งทćงคüćมคĉด ทĊ่ĂćจนĈไปÿĎ่คüćมขĆดแย้งในทćงปฏĉบĆตĉได้ แนüพรąรćชดĈรĉในกćรดĈเนĉนชĊüĉตแบบพĂเพĊยง ๑. ยċดคüćมปรąĀยĆด ตĆดทĂนค่ćใช้จ่ćยในทčกด้ćน ลดลąคüćมฟč่มเฟืĂยในกćรใช้ชĊüĉต ๒. ยċดถČĂกćรปรąกĂบĂćชĊพด้üยคüćมถĎกต้Ăง ซČ่ĂÿĆตย์ÿčจรĉต ๓. ลąเลĉกกćรแก่งแย่งผลปรąโยชน์แลąแข่งขĆนกĆนในทćงกćรค้ćแบบต่ĂÿĎ้กĆนĂย่ćงรčนแรง ๔. ไม่Āยčดนĉ่งทĊ่จąĀćทćงใĀ้ชĊüĉตĀลčดพ้นจćกคüćมทčกข์ยćก ด้üยกćรขüนขüćยใฝ่ĀćคüćมรĎ้ใĀ้มĊรćยได้ เพĉ่มพĎนขċ้น จนถċงขĆ้นพĂเพĊยงเป็นเป้ćĀมćยÿĈคĆญ ๕. ปฏĉบĆตĉตนในแนüทćงทĊ่ดĊ ลดลąÿĉ่งชĆ่ü ปรąพฤตĉตนตćมĀลĆกýćÿนć ตĆüĂย่ćงเýรþฐกĉจพĂเพĊยง ทฤþฎีใĀม่ ทฤþฎĊใĀม่ คČĂ ตĆüĂย่ćงทĊ่เป็นรĎปธรรมขĂง กćรปรąยčกต์ใช้เýรþฐกĉจพĂเพĊยงทĊ่เด่นชĆดทĊ่ÿčด ซċ่ง พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüได้พรąรćชทćนพรąรćชดĈรĉนĊ้ เพČ่Ăเป็นกćรช่üยเĀลČĂเกþตรกรทĊ่มĆกปรąÿบปัญĀć ทĆ้งภĆยธรรมชćตĉแลąปัจจĆยภćย นĂกทĊ่มĊผลกรąทบต่ĂกćรทĈกćรเกþตร ใĀ้ÿćมćรถผ่ćนพ้นช่üงเüลćüĉกฤต โดยเฉพćąกćรขćดแคลนน้Ĉได้โดยไม่เดČĂดร้ĂนแลąยćกลĈบćกนĆก คüćมเÿĊ่ยงทĊ่เกþตรกร มĆกพบเป็นปรąจĈ ปรąกĂบด้üย ๑. คüćมเÿĊ่ยงด้ćนรćคćÿĉนค้ćเกþตร ๒. คüćมเÿĊ่ยงในรćคćแลąกćรพċ่งพćปัจจĆยกćรผลĉตÿมĆยใĀม่จćกต่ćงปรąเทý ๓. คüćมเÿĊ่ยงด้ćนน้Ĉ ฝนทĉ้งช่üง ฝนแล้ง ๔. ภĆยธรรมชćตĉĂČ่นๆ แลąโรครąบćด ๕. คüćมเÿĊ่ยงด้ćนแบบแผนกćรผลĉต - คüćมเÿĊ่ยงด้ćนโรคแลąýĆตรĎพČช - คüćมเÿĊ่ยงด้ćนกćรขćดแคลนแรงงćน - คüćมเÿĊ่ยงด้ćนĀนĊ้ÿĉนแลąกćรÿĎญเÿĊยทĊ่ดĉน ทฤþฎĊใĀม่ จċงเป็นแนüทćงĀรČĂĀลĆกกćรในกćรบรĉĀćรกćรจĆดกćรทĊ่ดĉนแลąน้Ĉ เพČ่ĂกćรเกþตรในทĊ่ดĉนขนćดเล็ก ใĀ้เกĉดปรąโยชน์ÿĎงÿčด คüćมÿĈคĆญขĂงทฤþฎĊใĀม่ ๑. มĊกćรบรĉĀćรแลąจĆดแบ่งทĊ่ดĉนแปลงเล็กĂĂกเป็นÿĆดÿ่üนทĊ่ชĆดเจน เพČ่Ăปรąโยชน์ÿĎงÿčดขĂงเกþตรกร ซċ่งไม่ เคยมĊใครคĉดมćก่Ăน

29 ๒. มĊกćรคĈนüณโดยใช้ĀลĆกüĉชćกćรเกĊ่ยüกĆบปรĉมćณน้ĈทĊ่จąกĆกเก็บใĀ้พĂเพĊยงต่ĂกćรเพćąปลĎกได้Ăย่ćง เĀมćąÿมตลĂดปี ๓. มĊกćรüćงแผนทĊ่ÿมบĎรณ์แบบÿĈĀรĆบเกþตรกรรćยย่Ăย โดยมĊถċง ๓ ขĆ้นตĂน ทฤþฎĊใĀม่ขĆ้นต้น ใĀ้แบ่งพČ้นทĊ่ĂĂกเป็น ๔ ÿ่üน ตćมĂĆตรćÿ่üน ๓๐:๓๐:๓๐:๑๐ ซċ่งĀมćยถċง พČ้นทĊ่ÿ่üนทĊ่Āนċ่ง ปรąมćณ ๓๐% ใĀ้ขุดÿระเก็บกักน้ำเพČ่Ăใช้เก็บกĆกน้ĈฝนในฤดĎฝน แลąใช้เÿรĉมกćร ปลĎกพČชในฤดĎแล้ง ตลĂดจนกćรเลĊ้ยงÿĆตü์แลąพČชน้Ĉต่ćงๆ พČ้นทĊ่ÿ่üนทĊ่ÿĂง ปรąมćณ ๓๐% ใĀ้ปลูกข้าüในฤดĎฝนเพČ่Ăใช้เป็นĂćĀćรปรąจĈüĆนÿĈĀรĆบครĂบครĆü ใĀ้เพĊยงพĂตลĂด ปี เพČ่ĂตĆดค่ćใช้จ่ćยแลąÿćมćรถพċ่งตนเĂงได้ พČ้นทĊ่ÿ่üนทĊ่ÿćม ปรąมćณ ๓๐% ใĀ้ปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น พืชผัก พืชไร่ พืชÿมุนไพร ĄลĄ เพČ่Ăใช้เป็น ĂćĀćรปรąจĈüĆน ĀćกเĀลČĂบรĉโภคก็นĈไปจĈĀน่ćย พČ้นทĊ่ÿ่üนทĊ่ÿĊ่ ปรąมćณ ๑๐% เป็นที่Ăยู่Ăาýัย เลี้ยงÿัตü์ถนนĀนทćง แลąโรงเรČĂนĂČ่นๆ ทฤþฎĊใĀม่ขĆ้นทĊ่ÿĂง เมČ่Ăเกþตรกรเข้ćใจในĀลĆกกćรแลąได้ปฏĉบĆตĉในทĊ่ดĉนขĂงตนจนได้ผลแล้ü ก็ต้Ăงเรĉ่มขĆ้นทĊ่ÿĂง คČĂใĀ้ เกþตรกรรüมพลĆงกĆนในรĎป กลč่ม ĀรČĂ ÿĀกรณ์ ร่üมแรงร่üมใจกĆนดĈเนĉนกćรในด้ćน (๑) กćรผลĉต (พĆนธč์พČช เตรĊยมดĉน ชลปรąทćน ĄลĄ) - เกþตรกรจąต้Ăงร่üมมČĂในกćรผลĉต โดยเรĉ่ม ตĆ้งแต่ขĆ้นเตรĊยมดĉน กćรĀćพĆนธč์พČช ปč๋ย กćรจĆดĀćน้Ĉ แลąĂČ่นๆ เพČ่ĂกćรเพćąปลĎก (๒) กćรตลćด (ลćนตćกข้ćü ยč้ง เครČ่ĂงÿĊข้ćü กćรจĈĀน่ćยผลผลĉต) - เมČ่ĂมĊผลผลĉตแล้ü จąต้ĂงเตรĊยมกćรต่ćงๆ เพČ่ĂกćรขćยผลผลĉตใĀ้ได้ปรąโยชน์ÿĎงÿčด เช่น กćรเตรĊยมลćนตćก ข้ćüร่üมกĆน กćรจĆดĀćยč้งรüบรüมข้ćü เตรĊยมĀćเครČ่ĂงÿĊข้ćü ตลĂดจนกćรรüมกĆนขćยผลผลĉตใĀ้ได้รćคćดĊแลą ลดค่ćใช้จ่ćยลงด้üย (๓) กćรเป็นĂยĎ่ (กąปิ น้Ĉปลć ĂćĀćร เครČ่Ăงนč่งĀ่ม ĄลĄ) - ในขณąเดĊยüกĆนเกþตรกรต้ĂงมĊคüćมเป็นĂยĎ่ทĊ่ดĊพĂÿมคüร โดยมĊปัจจĆยพČ้นฐćนในกćรดĈรงชĊüĉต เช่น ĂćĀćร กćรกĉนต่ćงๆ กąปิ น้Ĉปลć เÿČ้Ăผ้ć ทĊ่พĂเพĊยง (๔) ÿüĆÿดĉกćร (ÿćธćรณÿčข เงĉนกĎ้) - แต่ลąชčมชนคüรมĊÿüĆÿดĉภćพแลąบรĉกćรทĊ่จĈเป็น เช่น มĊÿถćนĊĂนćมĆยเมČ่Ăยćมป่üยไข้ ĀรČĂมĊกĂงทčนไü้กĎ้ยČมเพČ่Ă ปรąโยชน์ในกĉจกรรมต่ćงๆ ขĂงชčมชน (๕) กćรýċกþć (โรงเรĊยน ทčนกćรýċกþć) - ชčมชนคüรมĊบทบćทในกćรÿ่งเÿรĉมกćรýċกþć เช่น มĊกĂงทčนเพČ่Ăกćรýċกþćเล่ćเรĊยนใĀ้แก่เยćüชนขĂงชมชน เĂง (๖) ÿĆงคมแลąýćÿนć - ชčมชนคüรเป็นทĊ่รüมในกćรพĆฒนćÿĆงคมแลąจĉตใจ โดยมĊýćÿนćเป็นทĊ่ยċดเĀนĊ่ยü

30 โดยกĉจกรรมทĆ้งĀมดดĆงกล่ćüข้ćงต้น จąต้Ăงได้รĆบคüćมร่üมมČĂจćกทčกฝ่ćยทĊ่เกĊ่ยüข้Ăง ไม่ü่ćÿ่üนรćชกćร Ăงค์กร เĂกชน ตลĂดจนÿมćชĉกในชčมชนนĆ้นเป็นÿĈคĆญ ทฤþฎĊใĀม่ขĆ้นทĊ่ÿćม เมČ่ĂดĈเนĉนกćรผ่ćนพ้นขĆ้นทĊ่ÿĂงแล้ü เกþตรกร ĀรČĂกลč่มเกþตรกรก็คüรพĆฒนćก้ćüĀน้ćไปÿĎ่ขĆ้นทĊ่ÿćมต่Ăไป คČĂ ตĉดต่Ăปรąÿćนงćน เพČ่ĂจĆดĀćทčน ĀรČĂแĀล่งเงĉน เช่น ธนćคćร ĀรČĂบรĉþĆท Ā้ćงร้ćนเĂกชน มćช่üยในกćรลงทčน แลąพĆฒนćคčณภćพชĊüĉต ทĆ้งนĊ้ ทĆ้งฝ่ćยเกþตรกรแลąฝ่ćยธนćคćร ĀรČĂบรĉþĆทเĂกชนจąได้รĆบปรąโยชน์ร่üมกĆน กล่ćüคČĂ - เกþตรกรขćยข้ćüได้รćคćÿĎง (ไม่ถĎกกดรćคć) - ธนćคćรĀรČĂบรĉþĆทเĂกชนÿćมćรถซČ้Ăข้ćüบรĉโภคในรćคćต่Ĉ (ซČ้Ăข้ćüเปลČĂกตรงจćกเกþตรกรแลąมćÿĊเĂง) - เกþตรกรซČ้ĂเครČ่ĂงĂčปโภคบรĉโภคได้ในรćคćต่Ĉ เพรćąรüมกĆนซČ้Ăเป็นจĈนüนมćก (เป็นร้ćนÿĀกรณ์รćคćขćย ÿ่ง) - ธนćคćรĀรČĂบรĉþĆทเĂกชน จąÿćมćรถกรąจćยบčคลćกร เพČ่ĂไปดĈเนĉนกćรในกĉจกรรมต่ćงๆ ใĀ้เกĉดผลดĊยĉ่งขċ้น Āลักการและแนüทางÿำคัญ ๑. เป็นรąบบกćรผลĉตแบบเýรþฐกĉจพĂเพĊยงทĊ่เกþตรกรÿćมćรถเลĊ้ยงตĆüเĂงได้ในรąดĆบทĊ่ปรąĀยĆดก่Ăน ทĆ้งนĊ้ ชčมชนต้ĂงมĊคüćมÿćมĆคคĊ ร่üมมČĂร่üมใจในกćรช่üยเĀลČĂซċ่งกĆนแลąกĆนทĈนĂงเดĊยüกĆบกćร “ลงแขก” แบบ ดĆ้งเดĉมเพČ่Ăลดค่ćใช้จ่ćยในกćรจ้ćงแรงงćนด้üย ๒. เนČ่Ăงจćกข้ćüเป็นปัจจĆยĀลĆกทĊ่ทčกครĆüเรČĂนจąต้Ăงบรĉโภค ดĆงนĆ้น จċงปรąมćณü่ćครĂบครĆüĀนċ่งทĈนć ปรąมćณ ๕ ไร่ จąทĈใĀ้มĊข้ćüพĂกĉนตลĂดปี โดยไม่ต้ĂงซČ้ĂĀćในรćคćแพง เพČ่ĂยċดĀลĆกพċ่งตนเĂงได้Ăย่ćงมĊ Ăĉÿรภćพ ๓. ต้ĂงมĊน้ĈเพČ่ĂกćรเพćąปลĎกÿĈรĂงไü้ใช้ในฤดĎแล้ง ĀรČĂรąยąฝนทĉ้งช่üงได้Ăย่ćงพĂเพĊยง ดĆงนĆ้น จċงจĈเป็นต้Ăง กĆนทĊ่ดĉนÿ่üนĀนċ่งไü้ขčดÿรąน้Ĉ โดยมĊĀลĆกü่ćต้ĂงมĊน้ĈเพĊยงพĂทĊ่จąเพćąปลĎกได้ตลĂดปี ทĆ้งนĊ้ ได้พรąรćชทćน พรąรćชดĈรĉเป็นแนüทćงü่ć ต้ĂงมĊน้Ĉ ๑,๐๐๐ ลĎกบćýก์เมตร ต่ĂกćรเพćąปลĎก ๑ ไร่ โดยปรąมćณ ฉąนĆ้น เมČ่Ă ทĈนć ๕ ไร่ ทĈพČชไร่ ĀรČĂไม้ผลĂĊก ๕ ไร่ (รüมเป็น ๑๐ ไร่) จąต้ĂงมĊน้Ĉ ๑๐,๐๐๐ ลĎกบćýก์เมตรต่Ăปี ดĆงนĆ้น ĀćกตĆ้งÿมมตĉฐćนü่ć มĊพČ้นทĊ่ ๕ ไร่ ก็จąÿćมćรถกĈĀนดÿĎตรคร่ćüๆ ü่ć แต่ลąแปลง ปรąกĂบด้üย - นćข้ćü ๕ ไร่ - พČชไร่ พČชÿüน ๕ ไร่ - ÿรąน้Ĉ ๓ ไร่ ขčดลċก ๔ เมตร จčน้Ĉได้ปรąมćณ ๑๙,๐๐๐ ลĎกบćýก์เมตร ซċ่งเป็นปรĉมćณน้ĈทĊ่เพĊยงพĂทĊ่จą ÿĈรĂงไü้ใช้ยćมฤดĎแล้ง - ทĊ่ĂยĎ่ĂćýĆยแลąĂČ่นๆ ๒ ไร่ รüมทĆ้งĀมด ๑๕ ไร่ แต่ทĆ้งนĊ้ ขนćดขĂงÿรąเก็บน้Ĉขċ้นĂยĎ่กĆบÿภćพภĎมĉปรąเทýแลąÿภćพแüดล้Ăม ดĆงนĊ้

31 - ถ้ćเป็นพČ้นทĊ่ทĈกćรเกþตรĂćýĆยน้Ĉฝน ÿรąน้ĈคüรมĊลĆกþณąลċก เพČ่Ăป้ĂงกĆนไม่ใĀ้น้ĈรąเĀยได้มćก เกĉนไป ซċ่งจąทĈใĀ้มĊน้Ĉใช้ตลĂดทĆ้งปี - ถ้ćเป็นพČ้นทĊ่ทĈกćรเกþตรในเขตชลปรąทćน ÿรąน้ĈĂćจมĊลĆกþณąลċก ĀรČĂตČ้น แลąแคบ ĀรČĂกü้ćงก็ ได้ โดยพĉจćรณćตćมคüćมเĀมćąÿม เพรćąÿćมćรถมĊน้ĈมćเตĉมĂยĎ่เรČ่Ăยๆ กćรมĊÿรąเก็บน้Ĉก็เพČ่ĂใĀ้เกþตรกรมĊน้Ĉใช้Ăย่ćงÿม่ĈเÿมĂทĆ้งปี (ทรงเรĊยกü่ć Regulator Āมćยถċงกćร คüบคčมใĀ้ดĊ มĊรąบบน้ĈĀมčนเüĊยนใช้เพČ่Ăกćรเกþตรได้โดยตลĂดเüลćĂย่ćงต่ĂเนČ่Ăง) โดยเฉพćąĂย่ćงยĉ่งใน Āน้ćแล้งแลąรąยąฝนทĉ้งช่üง แต่มĉได้Āมćยคüćมü่ć เกþตรกรจąÿćมćรถปลĎกข้ćüนćปรĆงได้ เพรćąĀćกน้Ĉใน ÿรąเก็บน้Ĉไม่พĂ ในกรณĊมĊเขČ่ĂนĂยĎ่บรĉเüณใกล้เคĊยงก็Ăćจจąต้ĂงÿĎบน้ĈมćจćกเขČ่Ăน ซċ่งจąทĈใĀ้น้ĈในเขČ่ĂนĀมด ได้ แต่เกþตรกรคüรทĈนćในĀน้ćฝน แลąเมČ่ĂถċงฤดĎแล้ง ĀรČĂฝนทĉ้งช่üงใĀ้เกþตรกรใช้น้ĈทĊ่เก็บตčนนĆ้น ใĀ้เกĉด ปรąโยชน์ทćงกćรเกþตรĂย่ćงÿĎงÿčด โดยพĉจćรณćปลĎกพČชใĀ้เĀมćąÿมกĆบฤดĎกćล เพČ่Ăจąได้มĊผลผลĉต ĂČ่นๆ ไü้บรĉโภคแลąÿćมćรถนĈไปขćยได้ตลĂดทĆ้งปี ๔. กćรจĆดแบ่งแปลงทĊ่ดĉนเพČ่ĂใĀ้เกĉดปรąโยชน์ÿĎงÿčดนĊ้ พรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüทรงคĈนüณแลąคĈนċงจćก ĂĆตรćกćรถČĂครĂงทĊ่ดĉนถĆü เฉลĊ่ยครĆüเรČĂนลą ๑๕ ไร่ Ăย่ćงไรก็ตćม ĀćกเกþตรกรมĊพČ้นทĊ่ถČĂครĂงน้Ăยกü่ćนĊ้ ĀรČĂมćกกü่ćนĊ้ ก็ÿćมćรถใช้ĂĆตรćÿ่üน ๓๐:๓๐:๓๐:๑๐ เป็นเกณฑ์ปรĆบใช้ได้ กล่ćüคČĂ ร้Ăยละ ๓๐ ÿ่üนแรก ขุดÿระน้ำ (ÿćมćรถเลĊ้ยงปลć ปลĎกพČชน้Ĉ เช่น ผĆกบč้ง ผĆกกąเฉด ĄลĄ ได้ด้üย) บนÿรą Ăćจÿร้ćงเล้ćไก่แลąบนขĂบÿรąน้ĈĂćจปลĎกไม้ยČนต้นทĊ่ไม่ใช้น้ĈมćกโดยรĂบ ได้ ร้Ăยละ ๓๐ ÿ่üนที่ÿĂง ทำนา ร้Ăยละ ๓๐ ÿ่üนที่ÿาม ปลูกพืชไร่ พืชÿüน (ไม้ผล ไม้ยČนต้น ไม้ใช้ÿĂย ไม้เพČ่Ăเป็นเชČ้Ăฟืน ไม้ÿร้ćงบ้ćน พČชไร่ พČชผĆก ÿมčนไพร เป็นต้น) ร้Ăยละ ๑๐ ÿุดท้าย เป็นที่Ăยู่ĂาýัยแลąĂČ่นๆ (ทćงเดĉน คĆนดĉน กĂงฟćง ลćนตćก กĂงปč๋ยĀมĆก โรงเรČĂน โรง เพćąเĀ็ด คĂกÿĆตü์ ไม้ดĂกไม้ปรąดĆบ พČชÿüนครĆüĀลĆงบ้ćน เป็นต้น) Ăย่ćงไรก็ตćม ĂĆตรćÿ่üนดĆงกล่ćüเป็นÿĎตร ĀรČĂĀลĆกกćรโดยปรąมćณเท่ćนĆ้น ÿćมćรถปรĆบปรčง เปลĊ่ยนแปลงได้ตćมคüćมเĀมćąÿม โดยขċ้นĂยĎ่กĆบÿภćพขĂงพČ้นทĊ่ดĉน ปรĉมćณน้Ĉฝน แลąÿภćพแüดล้Ăม เช่น ในกรณĊภćคใต้ทĊ่มĊฝนตกชčก ĀรČĂพČ้นทĊ่ทĊ่มĊแĀล่งน้Ĉมćเตĉมÿรąได้ต่ĂเนČ่Ăง ก็ĂćจลดขนćดขĂงบ่Ă ĀรČĂÿรąเก็บน้Ĉ ใĀ้เล็กลง เพČ่Ăเก็บพČ้นทĊ่ไü้ใช้ปรąโชน์ĂČ่นต่Ăไปได้ ๕. กćรดĈเนĉนกćรตćมทฤþฎĊใĀม่ มĊปัจจĆยปรąกĂบĀลćยปรąกćร ขċ้นĂยĎ่กĆบÿภćพภĎมĉปรąเทý ÿภćพแüดล้Ăม ขĂงแต่ลąท้Ăงถĉ่น ดĆงนĆ้น เกþตรกรคüรขĂรĆบคĈแนąนĈจćกเจ้ćĀน้ćทĊ่ด้üย แลąทĊ่ÿĈคĆญ คČĂ รćคćกćรลงทčน ค่Ăนข้ćงÿĎง โดยเฉพćąĂย่ćงยĉ่งกćรขčดÿรąน้Ĉ เกþตรกรจąต้Ăงได้รĆบคüćมช่üยเĀลČĂจćกÿ่üนรćชกćร มĎลนĉธĉ แลąเĂกชน ๖. ในรąĀü่ćงกćรขčดÿรąน้Ĉ จąมĊดĉนทĊ่ถĎกขčดขċ้นมćจĈนüนมćก Āน้ćดĉนซċ่งเป็นดĉนดĊ คüรนĈไปกĂงไü้ต่ćงĀćก เพČ่ĂนĈมćใช้ปรąโยชน์ในกćรปลĎกพČชต่ćงๆ ในภćยĀลĆง โดยนĈมćเกลĊ่ยคลčมดĉนชĆ้นล่ćงทĊ่เป็นดĉนไม่ดĊ ĀรČĂĂćจ นĈมćถมทĈขĂบÿรąน้Ĉ ĀรČĂยกร่ĂงÿĈĀรĆบปลĎกไม้ผลก็จąได้ปรąโยชน์ĂĊกทćงĀนċ่ง

32 ตĆüĂย่ćงพČชทĊ่คüรปลĎกแลąÿĆตü์ทĊ่คüรเลĊ้ยง ไม้ผลและผักยืนต้น : มąม่üง มąพร้ćü มąขćม ขนčน ลąมčด ÿ้ม กล้üย น้ĂยĀน่ć มąลąกĂ กąท้Ăน แคบ้ćน มąรčม ÿąเดć ขĊ้เĀล็ก กรąถĉน ĄลĄ ผักล้มลุกและดĂกไม้: มĆนเทý เผČĂก ถĆ่üฝักยćü มąเขČĂ มąลĉ ดćüเรČĂง บćนไม่รĎ้โรย กčĀลćบ รĆก แลąซ่Ăนกลĉ่น เป็นต้น เĀ็ด : เĀ็ดนćงฟ้ć เĀ็ดฟćง เĀ็ดเป๋ćăČ้Ă เป็นต้น ÿมุนไพรและเครื่Ăงเทý : Āมćก พลĎ พรĉกไท บčก บĆüบก มąเกลČĂ ชčมเĀ็ด Āญ้ćแฝก แลąพČชผĆกบćงชนĉด เช่น กąเพรć โĀรąพć ÿąรąแĀน่ แมงลĆก แลąตąไคร้ เป็นต้น ไม้ใช้ÿĂยแลąเชČ้Ăเพลĉง : ไผ่ มąพร้ćü ตćล กรąถĉนณรงค์ มąขćมเทý ÿąแก ทĂงĀลćง จćมจčรĊ กรąถĉน ÿąเดć ขĊ้เĀล็ก ปรąดĎ่ ชĉงชĆน แลąยćงนć เป็นต้น พืชไร่ : ข้ćüโพด ถĆ่üเĀลČĂง ถĆ่üลĉÿง ถĆ่üพč่ม ถĆ่üมąแăą Ă้Ăย มĆนÿĈปąĀลĆง ลąĀč่ง นč่น เป็นต้น พČชไร่Āลćยชนĉด Ăćจเก็บเกĊ่ยüเมČ่ĂผลผลĉตยĆงÿดĂยĎ่ แลąจĈĀน่ćยเป็นพČชปรąเภทผĆกได้ แลąมĊรćคćดĊกü่ćเก็บเมČ่Ăแก่ ได้แก่ ข้ćüโพด ถĆüเĀลČĂง ถĆ่üลĉÿง ถĆ่üพč่ม ถĆ่üมąแăą Ă้Ăย แลąมĆนÿĈปąĀลĆง พืชบำรุงดินและพืชคลุมดิน : ถĆ่üมąแăą ถĆ่üăćมćต้ć โÿนแĂฟรĉกĆน โÿนพČ้นเมČĂง ปĂเทČĂง ถĆ่üพร้ć ขĊ้เĀล็ก กรąถĉน รüมทĆ้งถĆ่üเขĊยüแลąถĆ่üพč่ม เป็นต้น แลąเมČ่Ăเก็บเกĊ่ยüแล้üไถกลบลงไปเพČ่ĂบĈรčงดĉนได้ ĀมćยเĀตč : พČชĀลćยชนĉดใช้ทĈปรąโยชน์ได้มćกกü่ćĀนċ่งชนĉด แลąกćรเลČĂกปลĎกพČชคüรเน้นพČชยČนต้นด้üย เพรćąกćรดĎแลรĆกþćในรąยąĀลĆงจąลดน้Ăยลง มĊผลผลĉตทยĂยĂĂกตลĂดปี คüรเลČĂกพČชยČนต้นชนĉดต่ćงๆ กĆน ใĀ้คüćมร่มเย็นแลąชč่มชČ้นกĆบทĊ่ĂยĎ่ĂćýĆยแลąÿĉ่งแüดล้Ăม แลąคüรเลČĂกต้นไม้ใĀ้ÿĂดคล้ĂงกĆบÿภćพขĂงพČ้นทĊ่ เช่น ไม่คüรปลĎกยĎคćลĉปตĆÿบรĉเüณขĂบÿรą คüรเป็นไม้ผลแทน เป็นต้น ÿĆตü์เลĊ้ยงĂČ่นๆ ได้แก่ ÿัตü์น้ำ : ปลćไน ปลćนĉล ปลćตąเพĊยนขćü ปลćดčก เพČ่Ăเป็นĂćĀćรเÿรĉมปรąเภทโปรตĊน แลąยĆงÿćมćรถนĈไป จĈĀน่ćยเป็นรćยได้เÿรĉมได้ĂĊกด้üย ในบćงพČ้นทĊ่ÿćมćรถเลĊ้ยงกบได้ ÿčกร ĀรČĂ ไก่ เลĊ้ยงบนขĂบÿรąน้Ĉ ทĆ้งนĊ้ มĎลÿčกรแลąไก่ÿćมćรถนĈมćเป็นĂćĀćรปลć บćงแĀ่งĂćจเลĊ้ยงเป็ดได้ ประโยชน์ขĂงทฤþฎีใĀม่ ๑. ใĀ้ปรąชćชนพĂĂยĎ่พĂกĉนÿมคüรแก่ĂĆตภćพในรąดĆบทĊ่ปรąĀยĆด ไม่ĂดĂยćก แลąเลĊ้ยงตนเĂงได้ตćมĀลĆก ปรĆชญć “เýรþฐกĉจพĂเพĊยง” ๒. ในĀน้ćแล้งมĊน้Ĉน้Ăย ก็ÿćมćรถเĂćน้ĈทĊ่เก็บไü้ในÿรąมćปลĎกพČชผĆกต่ćงๆ ทĊ่ใช้น้Ĉน้Ăยได้ โดยไม่ต้Ăง เบĊยดเบĊยนชลปรąทćน ๓. ในปีทĊ่ฝนตกตćมฤดĎกćลโดยมĊน้ĈดĊตลĂดปี ทฤþฎĊใĀม่นĊ้ÿćมćรถÿร้ćงรćยได้ใĀ้แก่เกþตรกรได้โดยไม่ เดČĂดร้ĂนในเรČ่Ăงค่ć ใช้จ่ćยต่ćงๆ ๔. ในกรณĊทĊ่เกĉดĂčทกภĆย เกþตรกรÿćมćรถทĊ่จąฟื้นตĆüแลąช่üยตĆüเĂงได้ในรąดĆบĀนċ่ง โดยทćงรćชกćรไม่ต้Ăง ช่üยเĀลČĂมćกนĆก ซċ่งเป็นกćรปรąĀยĆดงบปรąมćณด้üย

33 ทฤþฎีใĀม่ที่ÿมบูรณ์ ทฤþฎĊใĀม่ทĊ่ดĈเนĉนกćรโดยĂćýĆยแĀล่งน้Ĉ ธรรมชćตĉ น้Ĉฝน จąĂยĎ่ในลĆกþณą “Āมĉ่นเĀม่” เพรćąĀćก ปีใดฝนน้Ăย น้ĈĂćจจąไม่เพĊยงพĂ ฉąนĆ้น กćรทĊ่จąทĈใĀ้ทฤþฎĊใĀม่ÿมบĎรณ์ได้นĆ้น จĈเป็นต้ĂงมĊÿรąเก็บกĆกน้ĈทĊ่ มĊปรąÿĉทธĉภćพแลąเต็มคüćมÿćมćรถ โดยกćรมĊแĀล่งน้ĈขนćดใĀญ่ทĊ่ÿćมćรถเพĉ่มเตĉมน้Ĉในÿรąเก็บกĆกน้ĈใĀ้ เต็มĂยĎ่ เÿมĂ ดĆงเช่น กรณĊขĂงกćรทดลĂงทĊ่โครงกćรพĆฒนćพČ้นทĊ่บรĉเüณüĆดมงคลชĆยพĆฒนćĂĆนเนČ่Ăงมćจćก พรąรćชดĈรĉ จĆงĀüĆดÿรąบčรĊ รąบบทฤþฎĊใĀม่ทĊ่ÿมบĎรณ์ Ă่ćงใĀญ่ เตĉมĂ่ćงเล็ก Ă่ćงเล็ก เตĉมÿรąน้Ĉ จćกภćพ üงกลมเล็ก คČĂÿรąน้ĈทĊ่เกþตรกรขčดขċ้นตćมทฤþฎĊใĀม่ เมČ่Ăเกĉดช่üงขćดแคลนน้ĈในฤดĎแล้ง เกþตรกรÿćมćรถÿĎบน้Ĉมćใช้ปรąโยชน์ได้ แลąĀćกน้Ĉในÿรąน้Ĉไม่เพĊยงพĂก็ขĂรĆบน้ĈจćกĂ่ćงĀ้üยĀĉนขćü (Ă่ćง เล็ก) ซċ่งได้ทĈรąบบÿ่งน้ĈเชČ่Ăมต่Ăทćงท่ĂลงมćยĆงÿรąน้ĈทĊ่ได้ขčดไü้ในแต่ลąแปลง ซċ่งจąช่üยใĀ้ÿćมćรถมĊน้Ĉใช้ ตลĂดปี กรณĊทĊ่เกþตรกรใช้น้ĈกĆนมćก Ă่ćงĀ้üยĀĉนขćü (Ă่ćงเล็ก) ก็ĂćจมĊปรĉมćณน้Ĉไม่เพĊยงพĂ ก็ÿćมćรถใช้üĉธĊกćรผĆน น้ĈจćกเขČ่Ăนป่ćÿĆกชลÿĉทธĉ์ (Ă่ćงใĀญ่) ต่ĂลงมćยĆงĂ่ćงเก็บน้ĈĀ้üยĀĉนขćü (Ă่ćงเล็ก) ก็จąช่üยใĀ้มĊปรĉมćณน้Ĉมć เตĉมในÿรąขĂงเกþตรกรพĂตลĂดทĆ้งปีโดยไม่ต้ĂงเÿĊ่ยง รąบบกćรจĆดกćรทรĆพยćกรน้ĈตćมแนüพรąรćชดĈรĉพรąบćทÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü ÿćมćรถทĈใĀ้กćรใช้น้ĈมĊ ปรąÿĉทธĉภćพĂย่ćงÿĎงÿčด จćกรąบบÿ่งท่Ăเปิดผ่ćนไปตćมแปลงไร่นćต่ćงๆ ถċง ๓-๕ เท่ć เพรćąยćมĀน้ćฝน นĂกจćกจąมĊน้ĈในĂ่ćงเก็บน้Ĉแล้ü ยĆงมĊน้ĈในÿรąขĂงรćþฎรเก็บไü้พร้ĂมกĆนด้üย ทĈใĀ้มĊปรĉมćณน้Ĉเพĉ่มĂย่ćง มĀćýćล น้ĈในĂ่ćงทĊ่ต่ĂมćÿĎ่ÿรąจąทĈĀน้ćทĊ่เป็นแĀล่งน้ĈÿĈรĂง คĂยเตĉมเท่ćนĆ้นเĂง

34 โครงการÿ่üนพระĂงค์ÿüนจิตรลดา พรąตĈĀนĆกจĉตรลดćรโĀฐćน เป็นพรąตĈĀนĆกในพรąรćชüĆงดčÿĉต ĀรČĂทĊ่ชćüบ้ćนทĆ่ü ๆ ไปมĆกเรĊยกกĆน ü่ć “ÿüนจĉตรลดć” ÿร้ćงขċ้นเมČ่Ăปี พ.ý. 2456 ในรĆชÿมĆยพรąบćทÿมเด็จพรąมงกčฎเกล้ćเจ้ćĂยĎ่ĀĆü ณ บรĉเüณ ทč่งÿ้มป่Ăย พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ทรงพรąกรčณćโปรดเกล้ćĄ ใĀ้ใช้ พรąตĈĀนĆกจĉตรลดćรโĀฐćนเป็นทĊ่ปรąทĆบถćüร จćกนĆ้นทรงพรąกรčณćโปรดเกล้ćĄ ใĀ้ÿร้ćงโรงเรĊยนจĉตรลดć เมČ่Ăปี พ.ý. 2501 เป็นÿถćนýċกþćชĆ้นต้นÿĈĀรĆบพรąโĂรÿ พรąธĉดćแลąบčตรĀลćนข้ćรćชÿĈนĆก รüมถċงÿร้ćง ýćลćดčÿĉดćลĆยเป็นýćลćĂเนกปรąÿงค์ แลąภćยĀลĆงจćกเÿด็จĄ ไปทรงเยĊ่ยมพÿกนĉกรในพČ้นทĊ่ต่ćง ๆ ทĈใĀ้ทรง ทรćบถċงปัญĀćขĂงปรąชćชน โดยเฉพćąด้ćนเกþตรกรรม ซċ่งถČĂเป็นĂćชĊพĀลĆกขĂงคนในปรąเทý จċงทĈใĀ้เกĉด โครงกćรÿ่üนพรąĂงค์ÿüนจĉตรลดćขċ้น โดย พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร โปรดเกล้ćĄ ใĀ้ภćยในÿüนจĉตรลดćเป็นÿถćนทĊ่ทดลĂงโครงกćรทดลĂงÿ่üนพรąĂงค์เกĊ่ยüกĆบกćรเกþตร เพČ่Ă นĈผลกćรýċกþć พรąรćชทćนแก่ปรąชćชน จčดเรĉ่มต้นขĂงโครงกćรÿ่üนพรąĂงค์ÿüนจĉตรลดćเป็นกćรýċกþć ค้นคü้ć ทดลĂง แลąüĉจĆยเพČ่Ăแก้ไขปัญĀćทĊ่ต้นเĀตč ด้üยกćรÿร้ćงฐćนคüćมรĎ้ด้üยกćรüĉเครćąĀ์ แลąทดลĂง แก้ไขปัญĀć ซċ่งÿćมćรถนĈไปÿĎ่กćรปฏĉบĆตĉได้จรĉง ĀĆüใจขĂงโครงกćรคČĂมč่งĀüĆงใĀ้ทĊ่นĊ่เป็นแĀล่งเรĊยนรĎ้ทĊ่เข้ćถċงได้ ง่ćย ÿćมćรถนĈคüćมรĎ้ไปปรąยčกต์ ใช้ได้จรĉง เช่น กćรปลĎกข้ćüต้ĂงมĊ Ăงค์คüćมรĎ้ พรąĂงค์ท่ćนทรงรüบรüม Ăงค์คüćมรĎ้ผÿมผÿćนเทคโนโลยĊĂย่ćงง่ćยแลąเครČ่ĂงจĆกรกลÿมĆยใĀม่เข้ćกĆบüĆฒนธรรมแลąภĎมĉปัญญćดĆ้งเดĉม เป็นต้น โครงกćรÿ่üนพรąĂงค์ÿ่üนจĉตรลดć แบ่งĂĂกเป็น 2 ปรąเภท ดĆงนĊ้ โครงกćรทĊ่ไม่ใช่ธčรกĉจ เป็นโครงกćรทĊ่ได้รĆบกćรÿนĆบÿนčนจćกĀน่üยงćนรćชกćรต่ćง ๆ ทĊ่ÿนĂงแนü พรąรćชดĈรĉ เกĊ่ยüกĆบกćรพĆฒนćกĉจกรรมทćงกćรเกþตร ซċ่งÿČบเนČ่ĂงมćจćกกćรทĊ่ พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂ ดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ÿนพรąรćชĀฤทĆยในกćรเกþตร ทรงปลĎกต้นไม้ĀลćยชนĉดบนพรąรąเบĊยงชĆ้นบนพรą ตĈĀนĆกทĊ่ปรąทĆบ แลąทรงทดลĂงกćรใช้ปč๋ย ทĆ้งปč๋ยĂĉนทรĊย์ แลąปč๋ยüĉทยćýćÿตร์ทčกชนĉดด้üยพรąĂงค์เĂงมć

35 ตลĂด รüมถċงกćรเพćąพĆนธč์ปลć จċงทĈใĀ้โครงกćรต่ćง ๆ เกĉดขċ้น Āลćยโครงกćรในÿüนจĉตรลดć นĆบตĆ้งแต่ปี พ.ý. 2495 เป็นต้นมć เช่น - พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ทรงเลĊ้ยงปลćĀมĂเทý โดยเรĉ่มจćก ทรงเลĊ้ยงในÿรąü่ćยน้ĈĀน้ćพรąทĊ่นĆ่งĂčดรในบรĉเüณพรąทĊ่นĆ่งĂĆมพรÿถćน แล้üได้พรąรćชทćนพĆนธč์ปลć ĀมĂเทý ใĀ้กĆบผĎ้ใĀญ่แลąกĈนĆนทĆ่üปรąเทýนĈไปเลĊ้ยง - ทรงทดลĂงปลĎกต้นยćงด้üยพรąĂงค์เĂง ต่Ăมćทรงพรąกรčณć โปรดเกล้ćĄ ใĀ้นĈพĆนธč์ไม้ต่ćง ๆ ทĆ่ü ปรąเทýมćปลĎกในบรĉเüณพรąตĈĀนĆกจĉตรลดćรโĀฐćน ใน ลĆกþณąป่ćไม้ÿćธĉต - พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ทรงพรąกรčณćโปรดเกล้ćĄ ใĀ้ กรมกćรข้ćüมćจĆดทĈนćข้ćüทดลĂงปลĎกข้ćüพĆนธč์ต่ćง ๆ ซċ่งทćงรćชกćรได้ขĂ พรąรćชทćนข้ćüเปลČĂก ทĊ่ปลĎกได้ÿ่üนĀนċ่งไปใช้เป็นข้ćüพĉธĊในพรąรćชพĉธĊพČชมงคล แลąพรąรćชพĉธĊจรดพรąนĆงคĆลแรกนćขüĆญ แจกใĀ้กĆบชćüนć เกþตรกร แลąใĀ้พรąยćแรกนćĀü่ćนข้ćüในแปลงนćทดลĂง ĀลĆงจćกงćนพรąรćช พĉธĊจรดพรąนĆงคĆลแรกนćขüĆญเป็นปรąจĈทčกปี - พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตรทรงเลĊ้ยงปลćนĉล ทĊ่ÿมเด็จพรą จĆกรพรรดĉ แĀ่งญĊ่ปč่น ขณąดĈรงพรąยýเป็นมกčฎรćชกčมćรเจ้ćชćยĂćกĉăĉโตą ได้ทĎลเกล้ćĄ ถüćยพĆนธč์ ปลćไü้ในบ่Ăปลćใน โครงกćรÿ่üนพรąĂงค์ÿüนจĉตรลดć แลąได้พรąรćชทćน พĆนธč์ปลćนĉลทĊ่เพćąพĆนธč์ จćกบ่Ăแก่กรมปรąมงเพČ่ĂนĈไป ขยćยพĆนธč์ทĆ่üปรąเทý - จĆดทĈโครงกćรพĆฒนćเทคโนโลยĊกćรเก็บรĆกþćพĆนธč์พČช เĂกลĆกþณ์ โดยกćรเพćąเลĊ้ยงเนČ้ĂเยČ่Ă ซċ่งมĊขนčน ไพýćลทĆกþĉณ มณฑćยĊ่Āčบ พčดÿüน ในพรąบรม มĀćรćชüĆงแลąÿมĂไทย ในพรąทĊ่นĆ่งĂĆมพรÿถćน นĂกจćกนĊ้ ยĆงมĊกćรĂนčรĆกþ์พรรณไม้เก่ćแก่ ซċ่งเป็นพČ้น ฐćนในกćรĂนčรĆกþ์พĆนธčกรรมพČชขĂงโครงกćร ĂนčรĆกþ์ พĆนธčกรรมพČชĂĆนเนČ่ĂงมćจćกพรąรćชดĈรĉ ÿมเด็จพรąเทพรĆตนรćชÿčดć Ą ÿยćมบรมรćชกčมćรĊ - โครงกćรÿüนพČชÿมčนไพร โดยมĊüĆตถčปรąÿงค์ทĊ่จąเป็นแĀล่งýċกþć เกĊ่ยüกĆบÿćยพĆนธč์ üĉธĊกćรขยćยพĆนธč์ แลąเป็นพČ้นฐćน ในกćรผลĉตผลĉตภĆณฑ์ต่ćง ๆ จćกพČชÿมčนไพร ตลĂดจนเผยแพร่คčณปรąโยชน์ขĂง ÿมčนไพรแก่ ผĎ้ÿนใจเข้ćชมกĉจกćร - โครงกćรบĈบĆดน้ĈเÿĊย (ปี พ.ý. 2528) ทรงพรąกรčณć โปรดเกล้ćĄ ใĀ้ทดลĂงปลĎกผĆกตบชüćเพČ่ĂขจĆด น้ĈเÿĊยบรĉเüณพรąตĈĀนĆก จĉตรลดćรโĀฐćน พรąรćชüĆงดčÿĉต ในเดČĂนพฤþภćคม 2537 ทรง พรą กรčณćโปรดเกล้ćĄ ใĀ้จĆดทĈโครงกćรบĈบĆดน้ĈเÿĊยใĀ้เป็นน้ĈÿąĂćด ÿćมćรถบรĉโภคได้ - เชČ้ĂเพลĉงเขĊยü (ปี พ.ý. 2530) เชČ้ĂเพลĉงจćกüĆÿดčเĀลČĂใช้จćกกćรเกþตรเป็นÿĉ่งซċ่ง โครงกćรÿ่üน พรąĂงค์ ÿüนจĉตรลดć ÿนใจพĆฒนćต่Ă จćกเชČ้Ăเพลĉงแท่ง ซċ่งผลĉตจćกแกลบบด เýþüĆÿดčเĀลČĂ ใช้ ทĆ้ง ชćนĂ้Ăย เปลČĂกÿ้ม แลąผĆกตบชüćจćกโครงกćร กĈจĆดน้ĈเÿĊย ÿćมćรถนĈมćผลĉตเป็นเชČ้ĂเพลĉงเขĊยü ÿĈĀรĆบใช้เป็นแĀล่งพลĆงงćนได้ทĆ้งÿĉ้น - มĊýĎนย์คĂมพĉüเตĂร์โครงกćร ÿ่üนพรąĂงค์ ÿüนจĉตรลดć แลąรąบบเครČĂข่ćยคĂมพĉüเตĂร์ (ปี พ.ý. 2539) ตĆ้งแต่กćรผลĉต คลĆงเก็บ ÿĉนค้ć กćรจĈĀน่ćย แลąรąบบบĆญชĊกćรเงĉน ทĆ้งยĆง เป็นýĎนย์กลćง ข้ĂมĎลเพČ่ĂกćรýċกþćüĉจĆยโดยผ่ćนรąบบเครČĂข่ćยคĂมพĉüเตĂร์

36 โครงการกึ่งธุรกิจ เป็นโครงกćรทดลĂง แปรรĎปผลĉตภĆณฑ์จćกกćรเกþตรทĊ่มĊกćรบรĉĀćรกćร เงĉนครบüงจร โดย ผลĉตแลąจĈĀน่ćยผลĉตภĆณฑ์ใĀ้แก่ผĎ้บรĉโภคในรćคćทĊ่ไม่ĀüĆงผลกĈไรแลąดĈเนĉนกćรโดยมĊกćรบรĉĀćรกćรเงĉนครบ üงจร มĊรćยได้ รćยจ่ćย โดยไม่มĊโบนĆÿ แต่นĈรćยได้จćกกćรจĈĀน่ćยมćใช้พĆฒนćโครงกćรÿ่üนพรąĂงค์ ÿüน จĉตรลดćต่Ăไป โดยแบ่งผลĉตภĆณฑ์ĂĂกได้ดĆงนĊ้ - โรงโคนมÿüนจĉตรลดć (ปี พ.ý. 2505) ได้มĊผĎ้น้Ăมเกล้ćĄ ถüćยโคเพýเมĊย 5 ตĆü เพýผĎ้ 1 ตĆü จċงได้ทรง พรąกรčณćโปรดเกล้ćĄ ใĀ้โครงกćร ÿ่üนพรąĂงค์ÿüนจĉตรลดć จĆดกćรเลĊ้ยงโคนมร่üม กĆบเจ้ćĀน้ćทĊ่ กรมปýčÿĆตü์ ซċ่งโคนมÿ่üนใĀญ่เป็นพĆนธč์ ลĎกผÿมโăลÿโตน์-ฟรĊÿ์เซĊ่ยน มĊ กćรจĈĀน่ćยนมÿดทĊ่รĊดได้แก่ ÿมćชĉกขĂงโรงโคนม ÿüน จĉตรลดć แลąพรąรćชทćนลĎกโคเพýผĎ้เป็นโคพĆนธč์แก่ เกþตรกรทĊ่ทĈĀนĆงÿČĂ ขĂพรąรćชทćน - โรงนมผงÿüนดčÿĉต (ปี พ.ý. 2512) จćกÿภćüąนมÿดล้นตลćด เกþตรกรผĎ้เลĊ้ยงโคนมได้ ทĎลเกล้ćĄ ถüćยฎĊกćขĂพรąรćชทćนคüćมช่üยเĀลČĂจćก พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ซċ่งได้ทรงจĆดตĆ้งโรงนมผงขċ้น แลąพรąรćชทćนชČ่Ăü่ć “โรงนมผง ÿüนดčÿĉต” โรงนมผง แĀ่งนĊ้ถČĂเป็น “โรงนมผงแĀ่งแรกในปรąเทýไทย” ซċ่งมĊ กćรพĆฒนćĂčปกรณ์เครČ่ĂงจĆกรมćโดยตลĂด เพČ่ĂใĀ้คčณภćพ นมผงทĊ่ผลĉตดĊขċ้น ÿćมćรถผลĉตนมผงได้ 8 ตĆนต่ĂüĆน - โรงÿĊข้ćüตĆüĂย่ćงÿüนจĉตรลดć (ปี พ.ý. 2514) พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร ทรงพรąกรčณćโปรดเกล้ćĄ ใĀ้โครงกćรÿ่üนพรąĂงค์ÿüนจĉตรลดć จĆดตĆ้งโรงÿĊข้ćü ทดลĂงขċ้น แลąได้ทรงพรąกรčณćโปรดเกล้ćĄ ใĀ้ÿร้ćงยč้งฉćงเก็บข้ćüเปลČĂกแบบต่ćง ๆ รüมทĆ้งยč้งฉćง ข้ćüแบบÿĀกรณ์ - โรงกรąถćงผĆกตบชüć (ปี พ.ý. 2532 - 2548) พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร มĊพรąรćชดĈรĉเกĊ่ยüกĆบกćรนĈผĆกตบชüćไปใช้ใĀ้เป็น ปรąโยชน์ นĂกเĀนČĂจćกกćร นĈไปทĈปč๋ยĂĉนทรĊย์ แลąเชČ้ĂเพลĉงเขĊยü เช่น ทĈกรąถćงจćกผĆกตบชüć - โรงĂćĀćรปลćแลąÿćĀร่ćยเกลĊยüทĂง (ปี พ.ý. 2529) โรงĂćĀćรปลćแลą ÿćĀร่ćยเกลĊยüทĂง ได้ ýċกþćคüćมเป็นไปได้ในกćรนĈน้ĈกćกมĎลĀมĆก ซċ่งเป็นผลพลĂยได้จćกกćร ผลĉตแก๊ÿชĊüภćพ เพČ่Ăýċกþć ÿĎตรĂćĀćรทĊ่เĀมćąÿม แลąทดลĂงผลĉตĂćĀćรปลćทĊ่มĊÿćĀร่ćยเกลĊยüทĂงผÿมĂยĎ่ด้üย - งćนผลĉตภĆณฑ์น้Ĉผċ้ง (ปี พ.ý. 2534) เป็นโครงกćรผลĉตน้Ĉผċ้งบรรจčĀลĂดพลćÿตĉก แลąบรรจčขüดขนćด ต่ćง ๆ โดยได้รĆบซČ้Ăน้Ĉผċ้งจćก ÿĀกรณ์ผĎ้เลĊ้ยงผċ้งภćคเĀนČĂ จĆงĀüĆดเชĊยงใĀม่ - งćนผลĉตภĆณฑ์บรรจčกรąป๋Ăง (ปี พ.ý. 2535) ได้ก่Ăÿร้ćงโรงงćนน้Ĉผลไม้บรรจčกรąป๋Ăง เพČ่Ăเป็น โรงงćนต้นแบบในกćรผลĉตน้Ĉผลไม้ต่ćง ๆ ครบüงจร โดยมĊกćรผลĉตน้Ĉผลไม้เข้มข้น น้Ĉผลไม้บรรจč กรąป๋ĂงเพČ่Ăเป็นต้นแบบใĀ้แก่เกþตรกรแลąผĎ้ทĊ่ÿนใจ ÿćมćรถเข้ćมćýċกþćนĈคüćมรĎ้ในกćรผลĉตน้Ĉ ผลไม้ แต่ลąชนĉดไปใช้ปรąโยชน์ต่Ăไป - โครงกćรÿ่üนพรąĂงค์ÿüนจĉตรลดć มĊโครงกćรเกĊ่ยüกĆบพลĆงงćนทดแทนĂĊกĀลćยĀน่üยงćน เช่น โรง บดแกลบ งćนทดลĂงผลĉตภĆณฑ์เชČ้Ăเพลĉง โครงกćรดĊโซăĂล์ โครงกćรไบโĂดĊเซล

37 จćกตĆüĂย่ćงเป็นเพĊยงÿ่üนĀนċ่งขĂงโครงกćรÿ่üนพรąĂงค์ÿüนจĉตรลดć เท่ćทĊ่ได้กล่ćüมćนĊ้ จąเĀ็นü่ć ÿüนจĉตรลดć เป็นยĉ่งกü่ćทĊ่ปรąทĆบขĂงพรąมĀćกþĆตรĉย์ Ăćจเป็นüĆงพรąมĀćกþĆตรĉย์พรąĂงค์เดĊยüในโลกนĊ้ทĊ่เป็น ÿถćนทĊ่ทดลĂงโครงกćรเพČ่Ăผลปรąโยชน์ขĂงรćþฎร ซċ่งล้üนแล้üแต่ÿąท้Ăนถċงน้Ĉพรąรćช ĀฤทĆยขĂง พรąมĀćกþĆตรĉย์ ทĊ่มĊต่ĂรćþฎรทĊ่ทรงĀ่üงใยแลąทรงทč่มเทพยćยćมคĉดแก้ไขปัญĀćใĀ้รćþฎรตลĂดมć ÿมเด็จพระเจ้าĂยู่ĀัüมĀาüชิราลงกรณ บดินทรเทพยüรางกูร

38 ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü มĀćüชĉรćลงกรณ บดĉนทรเทพยüรćงกĎร ทรงเป็นพรąรćชโĂรÿใน พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช แลąÿมเด็จพรąนćงเจ้ćÿĉรĉกĉต์ พรąบรมรćชĉนĊนćถ เÿด็จพรą รćชÿมภพเมČ่ĂüĆนจĆนทร์ทĊ่ 28 ก.ค.2495 ณ พรąทĊ่นĆ่งĂĆมพรÿถćน พรąรćชüĆงดčÿĉต ได้รĆบพรąรćชทćนพรąนćม ü่ć ÿมเด็จพรąเจ้ćลĎกยćเธĂ เจ้ćฟ้ćüชĉรćลงกรณ ทรงมĊพรąเชþฐภคĉนĊ คČĂ ÿมเด็จพรąเจ้ćลĎกเธĂ เจ้ćฟ้ćĂčบลรĆตนรćชกĆญญć ÿĉรĉüĆฒนćพรรณüดĊ แลą พรąขนĉþฐć 2 พรąĂงค์ คČĂ ÿมเด็จพรąเทพรĆตนรćชÿčดć เจ้ćฟ้ćมĀćจĆกรĊÿĉรĉนธร รĆฐÿĊมćคčณćกรปิยชćตĉ ÿยćม บรมรćชกčมćรĊ แลąÿมเด็จพรąเจ้ćลĎกเธĂ เจ้ćฟ้ćจčāćภรณüลĆยลĆกþณ์ ĂĆครรćชกčมćรĊ พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดชทรงÿถćปนćขċ้นเป็นÿมเด็จพรąบรมโĂรÿćธĉรćช เจ้ćฟ้ćมĀćüĉชรćลงกรณ ÿยćมมกčฎรćชกčมćร เมČ่ĂüĆนทĊ่ 28 ธ.ค.2515 ขณąนĆ้นทรงเจรĉญพรąชนมćยč 20 พรรþć นĆบเป็นกรąบüนกćรÿČบรćชÿĆนตตĉüงý์ทĊ่ชĆดเจนตćมกฎมณเฑĊยรบćลü่ćด้üยกćรÿČบÿĆนตตĉüงý์ พ.ý.2467 การýึกþา ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü มĀćüชĉรćลงกรณ บดĉนทรเทพยüรćงกĎร ทรงเรĉ่มกćรýċกþćทĊ่โรงเรĊยนจĉตรลดć แล้üเÿด็จพรąรćชดĈเนĉนไปทรงýċกþćต่ĂในรąดĆบปรąถมýċกþćทĊ่โรงเรĊยนคĉงÿ์มĊด แคü้นซĆÿเซกÿ์แลąýċกþć รąดĆบมĆธยมýċกþćทĊ่โรงเรĊยนมĉลฟิลด์ แคü้นซĂมเมĂร์เซท ÿĀรćชĂćณćจĆกร ĀลĆงจćกนĆ้น ทรงýċกþćต่Ăüĉชć ทĀćรทĊ่โรงเรĊยนคĉงÿ์ นครซĉดนĊย์ ปรąเทýĂĂÿเตรเลĊย ทรงÿĈเร็จกćรýċกþćรąดĆบปรĉญญćตรĊÿćขćĂĆกþรýćÿตร์ ด้ćนกćรทĀćร จćกมĀćüĉทยćลĆยนĉüเซćธ์เüลÿ์ ปรąเทýĂĂÿเตรเลĊย ĀลĆงจćกทรงÿĈเร็จกćรýċกþćได้เÿด็จĄ นĉüĆตĉปรąเทýไทย ทรงýċกþćต่Ăÿćขćüĉชćนĉตĉýćÿตร์รč่นทĊ่ 2 มĀćüĉทยćลĆยÿčโขทĆยธรรมćธĉรćช ทรงผนüช

39 üĆนทĊ่ 6 พ.ย.2521 ทรงผนüชเป็นพรąภĉกþčในพรąพčทธýćÿนć ณ พรąĂčโบÿถüĆดพรąýรĊรĆตนýćÿดć รćม โดยมĊÿมเด็จพรąÿĆงฆรćช üćÿนมĀćเถร üĆดรćชบพĉธ เป็นพรąรćชĂčปัธยćจćรย์ ถüćยพรąÿมณนćมü่ć üชĉ รćลงďกรโณ ปรąทĆบ ณ üĆดบüรนĉเüýüĉĀćร เมČ่Ăครบ 15 üĆน ทรงลćผนüช พระราชกรณียกิจ ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆü มĀćüชĉรćลงกรณ บดĉนทรเทพยüรćงกĎร ทรงปฏĉบĆตĉพรąรćชกรณĊยกĉจแทน พรąĂงค์มćโดยตลĂด เพČ่Ăแบ่งเบćพรąรćชกรณĊยกĉจพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช ทĆ้งใน กćรพรąรćชพĉธĊÿĈคĆญ เพČ่Ăเป็นขüĆญกĈลĆงใจแก่เกþตรกรไทย แลąพรąรćชพĉธĊทćงýćÿนćต่ćงๆ นĂกจćกนĊ้ได้ โดยเÿด็จÿมเด็จพรąนćงเจ้ćĄ พรąบรมรćชĉนĊนćถเÿด็จพรąรćชดĈเนĉนไปแปรพรąรćชฐćนปรąทĆบแรมตćม ภĎมĉภćคต่ćงๆ ขĂงปรąเทýไทย โดยทรงตĉดตćมคüćมก้ćüĀน้ćด้ćนกćรชลปรąทćน กćรÿร้ćงเขČ่Ăนต่ćงๆ แลą พรąรćชทćนแนüพรąรćชดĈรĉใĀ้กรมชลปรąทćนแก้ปัญĀćตćมทĊ่ชćüบ้ćนกรćบทĎล ÿ่งใĀ้รćþฎรมĊน้Ĉใช้ใน กćรเกþตรĂย่ćงĂčดมÿมบĎรณ์แลąช่üยบรรเทćปัญĀćĂčทกภĆยในฤดĎฝน ด้านการแพทย์และÿาธารณÿุข ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüมĀćüชĉรćลงกรณ บดĉนทรเทพยüรćงกĎรทรงตรąĀนĆกü่ćÿčขภćพพลćนćมĆยĂĆนดĊ ขĂงปรąชćชนเป็นปัจจĆยÿĈคĆญขĂงกćรÿร้ćงÿรรค์ทรĆพยćกรบčคคล จċงทรงÿนพรąรćชĀฤทĆยในกćรปรąกĂบ พรąรćชกณĊยกĉจ เช่น เมČ่ĂรĆฐบćลได้น้Ăมเกล้ćน้ĂมกรąĀม่Ăมถüćยโรงพยćบćลÿมเด็จพรąยčพรćช 21 แĀ่งทĆ่ü ปรąเทý พรąĂงค์ก็ได้ทรงพรąĂčตÿćĀąเÿด็จĄ ไปทรงปรąกĂบพĉธĊเปิดโรงพยćบćลทčกแĀ่งแลąทรงเยĊ่ยม โรงพยćบćลĂย่ćงÿม่ĈเÿมĂ รüมทĆ้งพรąรćชทćนพรąรćชทรĆพย์ÿนĆบÿนčนใĀ้มĊĂčปกรณ์กćรแพทย์ เครČ่ĂงมČĂ เครČ่Ăงใช้ทĊ่ทĆนÿมĆย ด้านการýึกþา ทรงพรąกรčณćพรąรćชทćนพรąรćชทรĆพย์ร่üมÿนĆบÿนčนใĀ้กรมÿćมĆญýċกþć กรąทรüงýċกþćธĉกćร ก่ĂตĆ้งโรงเรĊยนมĆธยมýċกþćในถĉ่นทčรกĆนดćร 6 แĀ่ง ทรงรĆบโรงเรĊยนไü้ในพรąรćชĎปถĆมภ์ พรąรćชทćนüĆÿดč Ăčปกรณ์กćรýċกþćทĊ่ทĆนÿมĆย เช่น คĂมพĉüเตĂร์ โทรทĆýน์ üĉดĊทĆýน์ แลąในด้ćนกćรĂčดมýċกþć พรąĂงค์ได้ทรง พรąกรčณćเÿด็จĄ แทนพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดชไปพรąรćชทćนปรĉญญćบĆตรแก่ บĆณฑĉตขĂงมĀćüĉทยćลĆยต่ćงๆ ทรงจĆดตĆ้งโครงกćรทčนกćรýċกþćพรąรćชทćนด้üยทรงมĊพรąรćชปณĉธćนในกćรÿร้ćงโĂกćÿทćง กćรýċกþćแก่เยćüชนไทย แลąในปี 2553 มĊพรąรćชดĈรĉใĀ้จĆดตĆ้งมĎลนĉธĉทčนกćรýċกþćพรąรćชทćน ÿมเด็จพรą บรมโĂรÿćธĉรćชĄ ÿยćมมกčฎรćชกčมćรขċ้น โดยทรงดĈรงตĈแĀน่งปรąธćนกรรมกćร ซċ่งทĊ่ผ่ćนมćนĆกเรĊยนทčน พรąรćชทćนทčกรč่นเข้ćýċกþćต่ĂในรąดĆบปรĉญญćตรĊĀรČĂเทĊยบเท่ć มĊĂĆตรćÿĎงกü่ćร้Ăยลą 97 โดยผĎ้ได้รĆบทčน พรąรćชทćนไม่มĊภćรąผĎกพĆนทĊ่ต้Ăงใช้ทčนคČน แลąเมČ่Ăจบกćรýċกþć ทรงเปิดโĂกćÿใĀ้ÿมĆครเข้ćถüćยงćนเป็นข้ć รćชบรĉพćรในพรąĂงค์ได้ตćมคüćมÿมĆครใจ ด้านÿังคมÿงเคราะĀ์

40 ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüมĀćüชĉรćลงกรณ บดĉนทรเทพยüรćงกĎรทรงพรąกรčณćĀ่üงใยกćรพĆฒนćคčณภćพ ชĊüĉตขĂงปรąชćชน โดยเฉพćąเยćüชนทĊ่ด้ĂยโĂกćÿ ได้เÿด็จĄ ไปทรงเยĊ่ยมชčมชนแĂĂĆดขĂงกรčงเทพĄ Āลćย แĀ่ง เช่น ชčมชนแĂĂĆดพรąโขนง เขตคลĂงเตย เขตยćนนćüć พรąรćชทćนพรąรćชทรĆพย์ÿนĆบÿนčนโครงกćร ขĂงชčมชน เช่น โครงกćรพĆฒนćเด็กเล็กทĊ่ขćดแคลน โครงกćรปรćบปรćมยćเÿพตĉด ด้านการต่างประเทý ทรงเÿด็จพรąรćชดĈเนĉนแทนพรąĂงค์พรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช แลąÿมเด็จ พรąนćงเจ้ćĄ พรąบรมรćชĉนĊนćถ ไปทรงเยČĂนมĉตรปรąเทýทĆ่üทčกทüĊป เช่น ปรąเทýĂĉตćลĊ ÿćธćรณรĆฐ ปรąชćชนจĊน ญĊ่ปč่น ĂĉĀร่ćน เนปćล ÿćธćรณรĆฐÿĆงคมนĉยมปรąชćธĉปไตยýรĊลĆงกć ÿćธćรณรĆฐเปรĎ ĂĂÿเตรเลĊย ÿĉงคโปร์ นĂกจćกจąมč่งเจรĉญÿĆมพĆนธไมตรĊแล้ü ยĆงทรงÿนพรąรćชĀฤทĆยในกćรทĂดพรąเนตรแลąýċกþćกĉจกćร ต่ćงๆ ทĊ่จąทรงนĈปรąโยชน์มćใช้ในกćรพĆฒนćปรąเทýไทย เช่น เÿด็จĄ ไปทรงเยĊ่ยมชมกĉจกćรทĀćร ýĉลปüĆฒนธรรม ĂčตÿćĀกรรมแลąคüćมเป็นĂยĎ่ขĂงปรąชćชน ด้านเกþตรกรรม ทรงบĈเพ็ญพรąรćชกรณĊยกĉจเพČ่Ăÿ่งเÿรĉมกĉจกćรด้ćนเกþตรกรรม เช่น เÿด็จĄ แทนพรąĂงค์ในกćร พรąรćชพĉธĊพČชมงคล ด้านพระýาÿนา ทรงเÿด็จĄ แทนพรąĂงค์ไปปฏĉบĆตĉพรąรćชกรณĊยกĉจทćงýćÿนćเป็นปรąจĈÿม่ĈเÿมĂ เช่น ทรงเปลĊ่ยน เครČ่ĂงทรงพรąพčทธมĀćมณĊรĆตนปฏĉมćกร ณ üĆดพรąýรĊรĆตนýćÿดćรćม ตćมฤดĎกćล รüมถċงกćรเÿด็จพรąรćช ดĈเนĉนไปในกćรพรąรćชทćนถ้üยรćงüĆล กćรทดÿĂบกćรĂĆญเชĉญพรąมĀćคĆมภĊร์ĂĆลกčรĂ่ćนรąดĆบปรąเทý ด้านการกีāา ทรงปฏĉบĆตĉพรąรćชกรณĊยกĉจ ทĆ้งในผĎ้แทนพรąĂงค์แลąในÿ่üนขĂงพรąĂงค์เĂง เช่น พรąรćชทćนไฟ พรąฤกþ์กĊāćเยćüชนแĀ่งชćตĉ พรąรćชทćนพรąรćชüโรกćÿใĀ้นĆกกĊāćไทยเข้ćเฝ้ćทĎลลąĂĂงพรąบćทรĆบ พรąรćชทćนรćงüĆลนĆกกĊāćยĂดเยĊ่ยม ด้านการทĀาร ทรงÿนพรąรćชĀฤทĆยในüĉทยćกćรด้ćนกćรทĀćรมćตĆ้งแต่ยĆงทรงพรąเยćü์ นĂกจćกทรงรĆบกćรýċกþć ด้ćนกćรทĀćรจćกปรąเทýĂĂÿเตรเลĊยแล้ü ยĆงทรงพรąüĉรĉยąĂčตÿćĀąเพĉ่มพĎนคüćมรĎ้แลąปรąÿบกćรณ์ĂยĎ่ ตลĂดเüลć โดยเฉพćąในด้ćนüĉทยćกćรกćรบĉน ทรงรĆบรćชกćรทĀćรมćโดยตลĂดตĆ้งแต่üĆนทĊ่ 9 ม.ค.2518 แลą ทรงดĈรงพรąยýทćงทĀćรขĂง 3 เĀล่ćทĆพ คČĂ พล.Ă. พล.ร.Ă. พล.Ă.Ă. โดยทรงเข้ćร่üมปฏĉบĆตĉกćรรบในกćร ต่Ăต้ćนกćรก่Ăกćรร้ćยในภćคเĀนČĂแลąภćคตąüĆนĂĂกเฉĊยงเĀนČĂ รüมทĆ้งกćรคč้มกĆนพČ้นทĊ่ในบรĉเüณรĂบค่ćยผĎ้ ĂพยพชćüกĆมพĎชć ทĊ่เขćล้ćน จ.ตรćด ĂĊกทĆ้งยĆงเÿด็จพรąรćชดĈเนĉนไปในพĉธĊกćรด้ćนทĀćร Ăćทĉ งćนüĆนรćช üĆลลภ ทรงเจรĉญรĂยตćมเบČ้Ăงพรąยčคลบćทพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดชแลąÿมเด็จ พรąนćงเจ้ćĄ พรąบรมรćชĉนĊนćถในกćรปฏĉบĆตĉพรąรćชกรณĊยกĉจนćนĆบปรąกćรด้üยคüćมüĉรĉยąĂčตÿćĀą มč่งมĆ่น

41 ตĆ้งใจĂย่ćงไม่เĀ็นแก่คüćมเĀน็ดเĀนČ่Ăย พรąรćชกรณĊยกĉจน้ĂยใĀญ่ ทĆ้งทĊ่ทรงปฏĉบĆตĉแทนพรąĂงค์แลąทรง ปฏĉบĆตĉในÿ่üนพรąĂงค์เĂงล้üนเป็นไปเพČ่ĂปรąเทýชćตĉใĀ้มĊคüćมเจรĉญก้ćüĀน้ćมĆ่นคงแลąเพČ่Ăปรąชćชนชćüไทย ได้มĊคüćมÿčข มĊคčณภćพชĊüĉตทĊ่ดĊขċ้นĂย่ćงยĆ่งยČน พรąบćทÿมเด็จÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüมĀćüชĉรćลงกรณ บดĉนทรเทพยüรćงกĎร รĆชกćลทĊ่ 10 ทรงเป็น พรąมĀćกþĆตรĉย์ทĊ่เปี่ยมด้üยพรąĂĆจฉรĉยภćพแลąคüćมÿćมćรถ พรąĂงค์ทรงĂčทĉýพรąüรกćยในกćรปรąกĂบ พรąรćชกรณĊยกĉจ ซċ่งพรąรćชกรณĊยกĉจทĊ่โดดเด่นขĂงพรąĂงค์ มĊดĆงต่ĂไปนĊ้ โครงการพัฒนาĂันเนื่Ăงมาจากพระราชดำริ

42 พรąบćทÿมเด็จพรąüชĉรเกล้ćเจ้ćĂยĎ่ĀĆü ทรงทรćบด้üยพรąเนตรพรąกรรณ ถċงปัญĀćคüćมทčกข์ยćก ขĂงรćþฎรมćตĆ้งแต่ยĆงทรงพรąเยćü์จćกกćรตćมเÿด็จÿมเด็จพรąบรมชนกนćถ แลąÿมเด็จพรąบรมรćชชนนĊ ĂĂกเยĊ่ยมเยĊยนพÿกนĉกรทčกภĎมĉภćคขĂงปรąเทýไทย ทรงพรąüĉรĉยąĂčตÿćĀąเĂćพรąรćชĀฤทĆยใÿ่ในกćรเรĊยนรĎ้ ตćมรĂยพรąยčคลบćท ÿมเด็จพรąบรมรćชบčพกćรĊ ด้üยทรงตรąĀนĆกถċงพรąรćชภćรąĂĆนÿĈคĆญทĊ่รĂคĂยĂยĎ่ใน ภćยภćคĀน้ć แลąด้üยน้ĈพรąรćชĀฤทĆยĂĆนเปี่ยมล้นด้üยพรąเมตตćต่ĂปรąชćชนทčกผĎ้ทčกนćม แลąทčกĀมĎ่เĀล่ć โครงกćรĂĆนเนČ่ĂงมćจćกพรąรćชดĈรĉก่Ăเกĉดด้üยพรąมĀćกรčณćธĉคčณ ต่ĂเนČ่Ăงยćüนćนมćกü่ć ๒๗ ปี ตĆ้งแต่ครĆ้งดĈรงพรąĂĉÿรĉยยýÿมเด็จพรąบรมโĂรÿćธĉรćชĄ ÿยćมมกčฎรćชกčมćร ด้üยพรąüĉÿĆยทĆýน์ แลąÿćยพรąเนตรทĊ่ยćüไกล โครงกćรĂĆนเนČ่ĂงมćจćกพรąรćชดĈรĉ จċงครĂบคลčม ใน ทčกด้ćน ทĆ้งกćรพĆฒนćแĀล่งน้Ĉ กćรพĆฒนćคčณภćพชĊüĉตคüćมเป็นĂยĎ่ขĂงพÿกนĉกร กćรÿćธćรณÿčข กćรýċกþć กćรรĆกþćทรĆพยćกรธรรมชćตĉ แลąคüćมมĆ่นคงขĂงชćตĉโดยเฉพćąĂย่ćงยĉ่ง พรąรćชกรณĊยกĉจด้ćนกćรพĆฒนć แĀล่งน้Ĉ ทรงดĈเนĉนตćมรĂยพรąยčคลบćท พรąบćทÿมเด็จพรąมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดชมĀćรćช บรมนćถบพĉตร พรąบรมชนกนćถทĊ่ทรงใĀ้ คüćมÿĈคĆญกĆบ “น้Ĉ” ทĊ่เป็นปัจจĆยĀลĆกในกćรดĈรงชĊüĉตแลąกćรปรąกĂบĂćชĊพขĂง พÿกนĉกรโดย ถ้üนทĆ่ü เรĉ่มต้นจćกกćรพĆฒนćแĀล่งน้ĈในĀลćกĀลćยรĎปแบบมćตĆ้งแต่ปี ๒๕๓๔ จนถċงปัจจčบĆน โครงกćรพĆฒนćแĀล่งน้ĈĂĆนเนČ่ĂงมćจćกพรąรćชดĈรĉตรงทĊ่พรąรćชทćนเมČ่Ăเÿด็จพรąรćชดĈเนĉนไป ในพČ้นทĊ่ต่ćง ๆ มĊจĈนüน ๖๑ โครงกćร ใน ๑๒ จĆงĀüĆด ทčกภĎมĉภćค จćกĀมĎ่บ้ćนชćยขĂบบนภĎเขć ทćงภćคเĀนČĂจดĀมĎ่บ้ćน ในÿćมจĆงĀüĆดชćยแดนภćคใต้ ตĆ้งแต่จĆงĀüĆดเชĊยงใĀม่ รćชบčรĊ จĆนทบčรĊ ĂčดรธćนĊ จนถċงจĆงĀüĆดนรćธĉüćÿเพČ่Ăช่üย พลĉกฟื้นชĊüĉตรćþฎรตćมคüćมต้ĂงกćรขĂงปรąชćชนแลą คüćมเĀมćąÿมขĂงÿภćพภĎมĉปรąเทý นĆบจćกนĆ้นเป็นต้นมć ในเกČĂบทčกครĆ้งทĊ่โดยเÿด็จพรąบรมรćชชนนĊพĆนปีĀลüง ทรงเยĊ่ยมรćþฎรในพČ้นทĊ่ ต่ćง ๆ ขณąทĊ่ÿมเด็จพรąบรมรćชชนนĊ ทรงงćนด้ćนýĉลปćชĊพมĆกทรงแยก ไปทĂด พรąเนตรคüćมเป็นĂยĎ่ขĂง รćþฎรแลąพรąรćชทćนแนüพรąรćชดĈรĉในกćรพĆฒนćแĀล่งน้Ĉ เพČ่Ăช่üยเĀลČĂปัดเป่ćคüćมเดČĂดร้ĂนใĀ้กĆบ รćþฎรในพČ้นทĊ่นĆ้น โครงการเกþตรüิชญา ตำบลโป่งแยง ĂำเภĂแม่ริม จังĀüัดเชียงใĀม่

43 โครงกćรเกþตรüĉชญć ตĈบลโป่งแยง ĂĈเภĂแม่รĉม จĆงĀüĆดเชĊยงใĀม่ เป็นโครงกćรตćมแนüพรąรćชดĈรĉ เมČ่ĂครĆ้งดĈรงพรąรćชĂĉÿรĉยยý ÿมเด็จพรąบรมโĂรÿćธĉรćชĄ ÿยćมมกčฎรćชกčมćร เพČ่ĂเรĊยนรĎ้ตćมรĂยพรąยčคล บćทในพรąบćทÿมเด็จพรąปรมĉนทรมĀćภĎมĉพลĂดčลยเดช บรมนćถบพĉตร แลąทรงเĀ็นคüćมÿĈคĆญขĂง กćรเกþตร เมČ่ĂüĆนทĊ่ ๒๑ ธĆนüćคม ๒๕๔๔ จċงมĊพรąรćชดĈรĉมĂบทĊ่ดĉนÿ่üนพรąĂงค์ในพČ้นทĊ่บ้ćนกĂงแĀą ĀมĎ่ ๔ ตĈบลโป่งแยง ĂĈเภĂแม่รĉม จĆงĀüĆดเชĊยงใĀม่ มĊเนČ้ĂทĊ่ทĆ้งĀมด จĈนüน ๑,๓๕๐ ไร่ ใĀ้กĆบกรąทรüงเกþตรแลą ÿĀกรณ์ เพČ่ĂดĈเนĉนกćรในลĆกþณąคลĉนĉกเกþตร เผยแพร่ผลงćนüĉจĆยแลąเทคโนโลยĊกćรเกþตรจćกýĎนย์ýċกþć กćรพĆฒนćĀ้üยă่Ăงไคร้ ĂĆนเนČ่ĂงมćจćกพรąรćชดĈรĉ ในรĎปแบบขĂงýĎนย์บรĉกćรแลąถ่ćยทĂดเทคโนโลยĊชčมชน แลąเป็นýĎนย์ฝึกĂบรมแลąüĉจĆยพĆฒนćกćรเกþตรใĀ้เĀมćąÿมกĆบพČ้นทĊ่ จćกเดĉมทĊ่พČ้นทĊ่มĊลĆกþณąเป็นเนĉนเขćแลąภĎเขćÿĎงลćดเทลงÿĎ่Āčบเขćเล็ก ๆ มĊคüćมลćดชĆน ดĉนมĊคüćม ĂčดมÿมบĎรณ์ต่Ĉ มĊกćรบčกรčกพČ้นทĊ่ไปทĈไร่ĀมčนเüĊยนแลąพČ้นทĊ่เป็นป่ćเÿČ่Ăมโทรม พรąĂงค์ทรงมĊพรąรćชดĈรĉใĀ้ ทĈกćรÿĈรüจแลąüćงแผนกćรใช้ทĊ่ดĉน พĆฒนćแĀล่งน้ĈเพČ่ĂĀćแนüทćงทĊ่เĀมćąÿมต่Ăกćรเกþตร เลČĂกพČชปลĎก ใĀ้เĀมćąÿม กĈĀนดแนüทćงกćรใช้ปรąโยชน์ทĊ่ดĉน เพČ่ĂกćรĂนčรĆกþ์แลąกćรใช้ทรĆพยćกรธรรมชćตĉĂย่ćงยĆ่งยČน โดยเรĉ่มดĈเนĉนกćรตĆ้งแต่ พčทธýĆกรćช ๒๕๔๕ ผลการดำเนินโครงการดĆงกล่ćü ทĈใĀ้ชćüบ้ćนได้เรĊยนรĎ้กćรผลĉตแลąนĈเชČ้ĂเพลĉงจćกüĆÿดčชĊüมüลมćใช้ÿĂยในชĊüĉตปรąจĈüĆนแลąพĆฒนć เป็นแĀล่งเรĊยนรĎ้ในท้Ăงถĉ่น ทĈใĀ้ปรĉมćณกćรใช้ไม้ฟืนจćกป่ćธรรมชćตĉลดลง ได้ใช้ปรąโยชน์จćกพČ้นทĊ่üนเกþตร แลąธนćคćรĂćĀćรชčมชน ๑๒๓ ไร่ ÿ่งผลใĀ้ชćüบ้ćนเกĉดคüćมรĆกคüćมĀüงแĀนทรĆพยćกรป่ćไม้แลąเรĊยนรĎ้กćร จĆดกćรทรĆพยćกรธรรมชćตĉแลąÿĉ่งแüดล้ĂมทĊ่ยĆ่งยČน โครงการÿายใยรักแĀ่งครĂบครัü

44 “ÿćยใยรĆกแĀ่งครĂบครĆü” เป็นโครงกćรในพรąรćชดĈรĉ เมČ่ĂครĆ้งดĈรงพรąรćชĂĉÿรĉยยý ÿมเด็จพรą บรมโĂรÿćธĉรćชĄ ÿยćมมกčฎรćชกčมćร โดยได้พรąรćชทćนคüćมĀมćยขĂง “โครงกćรÿćยใยรĆกแĀ่ง ครĂบครĆü” ไü้ü่ć ÿćยใยรĆกขĂงพ่Ă-แม่ แลąลĎกทĊ่ĂยĎ่ร่üมกĆนเป็นครĂบครĆüแลąมĊคüćมÿĆมพĆนธ์เกĊ่ยüเนČ่ĂงกĆน Ăย่ćงแยกไม่ĂĂกจąเป็นแค่ÿćยใยรĆกขĂงแม่กĆบลĎก ĀรČĂขĂงพ่ĂกĆบลĎกก็ไม่ได้ เพรćąถ้ćขćดคนใดคนĀนċ่งไป ครĂบครĆüก็จąไม่ÿมบĎรณ์ ÿถćบĆนครĂบครĆü จąทĈใĀ้เด็กมĊÿčขภćพกćยแลąใจทĊ่ดĊ แลąเมČ่ĂเตĉบใĀญ่เด็กชćยแลą เด็กĀญĉงเĀล่ćนĆ้นก็จąเป็นพ่Ăแลąแม่ทĊ่ดĊขĂงลĎก ๆ ในรč่นต่Ă ๆ ไป เป็นüĆฏจĆกรไม่มĊทĊ่ÿĉ้นÿčด ดĆงนĆ้น ถ้ćได้มĊกćร ÿนĆบÿนčนใĀ้มĊÿćยใยรĆกแĀ่งครĂบครĆüทĊ่ดĊแล้üย่Ăมเป็นĀลĆกปรąกĆนได้ü่ć ÿĆงคมไทยในĂนćคตจąมĊแต่เยćüชนทĊ่มĊ คčณภćพ แลąมĊคüćมÿćมćรถทĊ่จąช่üยพĆฒนćปรąเทýชćตĉใĀ้เจรĉญก้ćüĀน้ćถćüรÿČบไป ÿĈĀรĆบโครงกćรÿćยใยรĆกแĀ่งครĂบครĆü เน้นÿ่งเÿรĉมÿถćบĆนครĂบครĆüใĀ้มĊคüćมเข้มแข็งแลąมĆ่นคง ครĂบครĆüมĊคüćมรĆกคüćมĂบĂč่นโดยÿมćชĉกในครĂบครĆüมĊเüลćใĀ้กĆนแลąดĎแลกĆนมćกขċ้น รüมถċงÿ่งเÿรĉมใĀ้ ทćรกได้รĆบกćรดĎแลตĆ้งแต่ในครรภ์จนคลĂดแลąÿ่งเÿรĉมใĀ้เลĊ้ยงลĎกด้üยนมแม่ĂĊกด้üย โครงการเพื่Ăชุมชนเข้มแข็งและร่มเย็นบ้านÿันติ ๒ จังĀüัดยะลา

45 โครงกćรเพČ่Ăชčมชนเข้มแข็งแลąร่มเย็นบ้ćนÿĆนตĉ ๒ ตĆ้งĂยĎ่ในพČ้นทĊ่ ĀมĎ่ทĊ่ ๖ ตĈบลแม่Āüćด ĂĈเภĂธćร โต จĆงĀüĆดยąลć เกĉดขċ้นจćก พรąรćชดĈรĉ ÿมเด็จพรąเจ้ćĂยĎ่ĀĆüมĀćüชĉรćลงกรณ บดĉนทรเทพยüรćงกĎร เมČ่Ă ครĆ้งเกĉดเĀตčกćรณ์คüćมไม่ÿงบในจĆงĀüĆดชćยแดนภćคใต้ - ช่üงเดČĂนพฤýจĉกćยน – ธĆนüćคม ๒๕๔๙ ชćüไทยพčทธจćกบ้ćนÿĆนตĉ ๑ ĀมĎ่ทĊ่ ๒ ตĈบลเขČ่Ăนบćงลćง ĂĈเภĂบĆนนĆงÿตć แลąบ้ćนÿĆนตĉ ๒ ĀมĎ่ทĊ่ ๖ ตĈบลแม่Āüćด ĂĈเภĂธćรโต จĆงĀüĆดยąลć จĈนüน ๗๔ ครĂบครĆü รüม ๑๓๔ คน ได้รĆบผลกรąทบจćกเĀตčกćรณ์คüćมไม่ÿงบ บ้ćนเรČĂนปรąชćชนถĎกเผć ญćตĉพĊ่น้ĂงถĎกฆ่ć ถĎกทĈร้ćย ทĈใĀ้ไม่มĊคüćมปลĂดภĆยในชĊüĉต จċงĂพยพมćĂćýĆยทĊ่üĆดนĉโรธÿĆงฆćรćม (üĆดĀĆüคüน) ในเขตเทýบćลนครยąลć พร้Ăมได้ทĎลเกล้ćĄ ถüćยฎĊกćขĂรĆบพรąรćชทćนคüćมช่üยเĀลČĂ พรąĂงค์จċงได้เÿด็จพรąรćชดĈเนĉนไปเยĊ่ยมใĀ้กĈลĆงใจแลąทรงมĊพรąรćชกรąแÿรĆบÿĆ่งกĆบชćüบ้ćนü่ć “Ăย่ćทĉ้งถĉ่นฐćน” พร้ĂมพรąรćชทćนทĊ่ดĉน ๘๐ ไร่ ÿร้ćงบ้ćนใĀ้รćþฎร ปรĆบปรčงÿćธćรณĎปโภคแลą ĂćคćรýĎนย์เด็กเล็ก ÿ่งเÿรĉมใĀ้ทĈกćรเกþตรพĂเพĊยงแลąมĊĂćชĊพเÿรĉมเพČ่ĂเลĊ้ยงตนเĂงแลąครĂบครĆü ได้ ผลจากการดำเนินโครงการ เพČ่Ăชčมชนเข้มแข็งแลąร่มเย็นบ้ćนÿĆนตĉ ๒ ทĈใĀ้รćþฎรในพČ้นทĊ่มĊคüćมรĆก คüćมÿćมĆคคĊ ĂยĎ่ดĊมĊคüćมÿčข แลąคüćมร่มเย็น แลąด้üยÿĈนċกในพรąมĀćกรčณćธĉคčณĂย่ćงĀćทĊ่ÿčดมĉได้ รćþฎรในĀมĎ่บ้ćนได้พร้ĂมใจกĆนกล่ćü ปฏĉญćณตนü่ć “จąจงรĆกภĆกดĊต่Ăชćตĉ ýćÿนć พรąมĀćกþĆตรĉย์ แลąจąปรąพฤตĉตนเป็นพลเมČĂงทĊ่ดĊ แลą เÿรĉมÿร้ćงคüćมÿมćนฉĆนท์ เพČ่ĂใĀ้ĀมĎ่บ้ćนÿĆนตĉ ๒ เป็นต้นแบบĀมĎ่บ้ćนชčมชนเข้มแข็งแลąร่มเย็นตลĂดไป” โครงการพัฒนาพื้นที่บ้านกูแบซีรา

46 ĀมĎ่บ้ćนกĎแบซĊรć ĀมĎ่บ้ćนเล็ก ๆ ในตĈบลกĂลĈ ĂĈเภĂยąรĆง จĆงĀüĆดปัตตćนĊ มĊรćþฎรĂćýĆย ๗๘ ครĆüเรČĂน ๓๗๑ คน คüćมเป็นĂยĎ่ยćกจน ÿ่üนใĀญ่ปรąกĂบĂćชĊพทĈนć พČ้นทĊ่ทĈกćรเกþตรเป็นดĉนร่üนปน ทรćย ในฤดĎฝนจąมĊน้ĈไĀลล้นทąลĆกเข้ćท่üมĀมĎ่บ้ćน ถนนรĂบĀมĎ่บ้ćนถĎกตĆดขćด นćข้ćü พČชผĆกแลąไม้ผลได้รĆบ คüćมเÿĊยĀćย ÿĆตü์เลĊ้ยงก็ตćย ÿ่üนฤดĎแล้งก็ขćดแคลนน้ĈในกćรĂčปโภคแลąบรĉโภค ครĆ้นเมČ่ĂüĆนทĊ่ ๒๘ กĆนยćยน ๒๕๔๔ ÿมเด็จพรąบรมโĂรÿćธĉรćชĄ ÿยćมมกčฎรćชกčมćร เÿด็จĄ ทĂดพรąเนตรÿภćพพČ้นทĊ่แลąเยĊ่ยมรćþฎร ทรงทรćบถċงปัญĀćดĆงกล่ćü จċงได้พรąรćชทćนพรąรćชดĈรĉใĀ้ Āน่üยงćนทĊ่เกĊ่ยüข้Ăงร่üมกĆนพĉจćรณćĀćแนüทćงช่üยเĀลČĂĂย่ćงเร่งด่üน ĀลĆงมĊโครงกćรพรąรćชดĈรĉพĆฒนćบ้ćนกĎแบซĊรć ทĈใĀ้ปัญĀćน้Ĉท่üมขĆงพČ้นทĊ่ĂยĎ่ĂćýĆยขĂงรćþฎรĀมด ไป พČ้นทĊ่ทĈกćรเกþตรดĊขċ้นมĊĂćชĊพเÿรĉมนĂกจćกกćรทĈนć ทĈใĀ้มĊรćยได้แลąคüćมเป็นĂยĎ่ทĊ่ดĊ รüมถċงĀลĆงมĊ กćรÿร้ćงถนนทĈใĀ้กćรเดĉนทćงÿąดüก กćรขนÿ่งพČชผลเกþตรĂĂกÿĎ่ตลćดได้รüดเร็üขċ้น นĂกจćกนĊ้ภćยใน ĀมĎ่บ้ćนยĆงมĊÿถćนทĊ่ĂĂกกĈลĆงกćย แลąÿ่งเÿรĉมใĀ้มĊกćรป้ĂงกĆนกćรแพร่รąบćดขĂงยćเÿพตĉดจนทĈใĀ้ĀมĎ่บ้ćน ได้รĆบกćรรĆบรĂงจćกĂĈเภĂปรąกćýใĀ้เป็นĀมĎ่บ้ćนปลĂดยćเÿพตĉดĂĊกด้üย บรรณานุกรม http://yaso.nfe.go.th/khowang/library/?name=news1&file=readnews&id=44 https://king.kapook.com/

47 https://ka.mahidol.ac.th/king_9/history.html https://www.uthaipao.go.th/home/2021/12/01/royal-duties-of-the-king-rama-ix/