ชุดฝึกกระบวนการทางภูมิศาสตร์ ชุดที่ 1

1

2 คำนำ เอกสารฉบับนี้เป็นเอกสารที่สร้างขึ้นเพื่อใช้ประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม รายวิชาสังคมศึกษา เรื่อง เอเชีย ออสเตรเลียและโอเชียเนีย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้ เกี่ยวกับ ที่ตั้ง ขนาด อาณาเขตของทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลียและโอเชียเนีย รวมถึง การใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ เช่น แผนที่ รูปถ่ายทางอากาศ ภาพจากดาวเทียม สืบค้นลักษณะทางกายภาพของทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลียและโอเชียเนีย โดยใช้ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ซี่งประกอบด้วย การตั้งคำถามเชิงภูมิศาสตร์ การรวบรวม ข้อมูล การจัดการข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลและสรุปเพื่อตอบคำถาม ชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์เรื่อง เอเชีย ออสเตรเลียและโอเชียเนีย ชุดที่ 1 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นนวัตกรรมชุดหนึ่งในจำนวนทั้งหมด 6 ชุด ที่ผู้จัดทำสร้างขึ้น การจัดกิจกรรมการเรียนรู้มีเนื้อหาสาระครบถ้วนตามตัวชี้วัดและ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระภูมิศาสตร์(ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) กลุ่มสาระการ เรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์เล่มนี้ประกอบด้วย จุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหาวิชา กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นให้ผู้เรียนศึกษาเรียนรู้ตาม กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่าชุดฝึกกระบวนการทางภูมิศาสตร์นี้จะส่งผลให้ นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่ดีขึ้น มีเจตคติที่ดีต่อการเรียนและเห็นคุณประโยชน์ ของการเรียนสังคมศึกษามากยิ่งขึ้น

3 คำชี้แจง ชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์เรื่อง เอเชีย ออสเตรเลียและโอเชียเนีย รายวิชาสังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคม ศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม จัดทำขึ้นเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียน เป็นสำคัญ นักเรียนมีส่วนร่วมในกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยกระบวนการทางภูมิศาสตร์ สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) โดยให้ผู้เรียนเกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการ ดำเนินชีวิต ประกอบด้วยชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์จำนวน 6 ชุดได้แก่ ชุดที่ 1 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ชุดที่ 2 เอเชียตะวันออก ชุดที่ 3 เอเชียใต้ ชุดที่ 4 เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ ชุดที่ 5 เอเชียกลาง ชุดที่ 6 ออสเตรเลียและโอเชียเนีย สำหรับชุดฝึกทักษะกระบวนทางภูมิศาสตร์ เรื่อง เอเชีย ออสเตรเลียและ โอเชียเนีย ชุดที่ 1 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้สร้างขึ้นเพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาเรียนรู้ตาม ขั้นตอนของกระบวนการทางภูมิศาสตร์ โดยนักเรียนจะได้รับความรู้ตามจุดประสงค์ที่ตั้งไว้ ด้วยการปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้ ก

4 คำชี้แจงสำหรับครู 1. แบ่งนักเรียนออกเป็น 6 กลุ่ม กลุ่มละ 5 คน โดยประกอบด้วยนักเรียนที่คละ ความสามารถ เก่ง กลาง อ่อน 2. ครูเตรียมชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์เรื่อง เอเชีย ออสเตรเลียและ โอเชียเนีย ชุดที่ 1 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ให้พร้อมเพื่อมอบหมายให้นักเรียน แต่ละกลุ่มทำกิจกรรม 3. ชี้แจงกติกาในการทํางานให้ผู้เรียนรับทราบ เกี่ยวกับการทํางานร่วมกันเป็นกลุ่ม หรือเป็นทีม มีความร่วมมือร่วมใจในการแสดงความคิดเห็น การแสดงบทบาท หน้าที่ที่กลุ่มกําหนด การช่วยเหลือในด้านความรู้และการอธิบายหรืออภิปราย การยอมรับความคิดเห็นของกลุ่ม มีความรับผิดชอบและการรักษาเวลา 4. ขณะที่นักเรียนปฏิบัติกิจกรรม ครูสังเกตการทำงานของนักเรียนอย่างใกล้ชิด นักเรียนกลุ่มใดคนใดมีปัญหา ให้คำแนะนำทันที 5. วัดผลและประเมินผลการปฏิบัติการของนักเรียนแต่ละกลุ่ม 6. เปิดโอกาสให้นักเรียนทุกกลุ่มได้มีโอกาสนำเสนอผลงานของตนเองและชื่นชม งานของแต่ละกลุ่ม ข

5 คำแนะนำสำหรับนักเรียน ชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์ เรื่อง เอเชีย ออสเตรเลียและ โอเชียเนีย รายวิชาสังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ กลุ่มสาระ การเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม จัดทำขึ้นเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ นักเรียนมีส่วนร่วมในกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยกระบวนการทาง ภูมิศาสตร์สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) โดยให้ผู้เรียนเกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำความรู้ไป ประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต ประกอบด้วยชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์ จำนวน 6 ชุดได้แก่ ชุดที่ 1 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ชุดที่ 2 เอเชียตะวันออก ชุดที่ 3 เอเชียใต้ ชุดที่ 4 เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ ชุดที่ 5 เอเชียกลาง ชุดที่ 6 ออสเตรเลียและโอเชียเนีย สำหรับชุดฝึกทักษะกระบวนทางภูมิศาสตร์ เรื่อง เอเชีย ออสเตรเลียและ โอเชียเนีย ชุดที่ 1 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สร้างขึ้นเพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาเรียนรู้ตาม ขั้นตอนของกระบวนการทางภูมิศาสตร์ โดยนักเรียนจะได้รับความรู้ตามจุดประสงค์ ที่ตั้งไว้ด้วยการปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้ ค

6 1. ชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์นี้ช่วยให้นักเรียนได้ฝึกทักษะและ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะกระบวนการกลุ่ม ช่วยกันทํางานแลกเปลี่ยน ความคิดเห็นซึ่งกันและกัน โดยในแต่ละกลุ่มต้องประกอบด้วยผู้เรียนที่มี ความรู้ ความสามารถแตกต่างกันเพื่อที่จะให้เด็กเก่งช่วยเหลือ เด็กอ่อน ความสําเร็จของบุคคล คือความสําเร็จของกลุ่มซึ่งเป็นการเรียนที่เน้นผู้เรียนเป็นสําคัญ และเป็นประโยชน์ ถ้านักเรียนปฏิบัติตามขั้นตอนที่กําหนดไว้ในชุดฝึกกระบวนการทางภูมิศาสตร์ 2. ชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์นี้กําหนดให้นักเรียนมีบทบาทดังนี้ 2.1 นักเรียนที่เรียนเก่งคอยให้ความช่วยเหลือ นักเรียนที่เรียนอ่อน 2.2 มีการแบ่งหน้าที่รับผิดชอบตามงานที่ได้รับมอบหมาย 2.3 รู้จักการทํางานเป็นทีม และฝึกทักษะการอยู่ร่วมกัน 3. ศึกษาและทําความเข้าใจชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์ แล้วฝึก ปฏิบัติตามขั้นตอนต่อไปนี้ 3.1 ศึกษาขอบข่ายของเนื้อหา สาระการเรียนรู้และจุดประสงค์การเรียนรู้ 3.2 ศึกษาขั้นตอนการปฏิบัติกิจกรรมของชุดฝึกทักษะกระบวนการทาง ภูมิศาสตร์ 3.3 ปฏิบัติกิจกรรมตามขั้นตอนที่กําหนดให้อย่างเคร่งครัดและมีความซื่อสัตย์ ต่อตนเอง 3.4 เตรียมโทรศัพท์มือถือที่เชื่อมต่อสัญญาณอินเตอร์เน็ตและติดตั้ง แอพพลิเคชั่น Google Earth สำหรับการศึกษาพื้นที่ผิวโลกที่กำหนดให้ 3.5 เตรียมโทรศัพท์มือถือที่สามารถใช้งานแอพพลิเคชั่นไลน์ เพื่อใช้ในการ อ่าน QR Code ที่ปรากฏในชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์เมื่ออ่าน QR Code แล้วสามารถเข้าถึงข้อมูลต่าง ๆ เช่น ภาพถ่ายจากดาวเทียม แผนที่แสดงลักษณะ ภูมิประเทศ คลิปวิดีโอ ภาพถ่ายจากสถานที่จริง เว็ปไซด์ รวมถึงข้อมูลสำคัญอื่น ๆ ให้ นักเรียนศึกษาทำความเข้าใจ เพื่อทำงานตามที่กำหนดต่อไป 3.6 หากมีปัญหาหรือข้อสงสัยประการใดให้สอบถามครูผู้สอนหรือผู้ควบคุม ชั้นเรียนได้ตลอดเวลา

7 สาระสำคัญ ทำเลที่ตั้งของประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และลักษณะทางกายภาพ ที่หลากหลายและแตกต่างกัน มีอิทธิพลสำคัญต่อการดำเนินชีวิตของประชากรภูมิภาค เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งการสืบค้นข้อมูลต้องเลือกใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์อย่าง เหมาะสม มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน และกัน ในระบบของธรรมชาติ ใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ สรุป และใช้ข้อมูลภูมิสารสนเทศอย่างมีประสิทธิภาพ ตัวชี้วัด ส 5.1 ม 1/1 วิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพของทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลียและโอเชียเนีย โดย ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์สืบค้นข้อมูล จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายลักษณะทางกายภาพของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้(K) 2. วิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ด้วย เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่กำหนดให้ (K,P) 3. ปฏิบัติกิจกรรมตามขั้นตอนของกระบวนการทางภูมิศาสตร์(P) 4. ความร่วมมือในการปฏิบัติงานกลุ่ม (A) ง

1 ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่ตั้งและอาณาเขต ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ตั้งอยู่ระหว่างละติจูด 10 องศาใต้ที่ติมอร์เลสเต กับละติจูด 28 องศาเหนือที่ภาคเหนือของเมียนมา และลองจิจูด 92 องศาตะวันออกที่ ภาคตะวันตกของเมียนมา กับลองจิจูด 141 องศาตะวันออก บริเวณชายแดนปาปัว (อินโดนีเซีย) กับ ปาปัวนิวกินี มีทำเลที่ตั้งและอาณาเขต ดังนี้ ทิศเหนือ ติดต่อประเทศจีน ทิศตะวันตก ติดต่อประเทศอินเดีย บังกลาเทศ และมหาสมุทรอินเดีย ทิศตะวันออก จดมหาสมุทรแปซิฟิกและปาปัวนิวกินี ทิศใต้ จดทะเลติมอร์ และทะเลอะราฟูรา ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ประกอบด้วย 11 ประเทศ ตั้งอยู่บน พื้นที่ 2 ส่วนคือ ประเทศที่ตั้งอยู่บนผืนภาคพื้นทวีปหรือแผ่นดินใหญ่ ได้แก่ เมียนมา ไทย ลาว เวียดนาม กัมพูชา และมาเลเซีย กับประเทศที่ตั้งอยู่บนภาคพื้นสมุทรหรือเกาะและ หมู่เกาะ ได้แก่ สิงคโปร์ บรูไน ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซีย และติมอร์-เลสเต

2 1. เขตที่ราบลุ่มแม่น้ำ ที่สำคัญ เช่น ที่ราบลุ่มแม่น้ำโขงใน ประเทศกัมพูชาและลาว ที่ราบลุ่มแม่น้ำแดงในประเทศ เวียดนาม ที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาในประเทศไทย ที่ราบลุ่ม แม่น้ำอิรวดีในตอนกลางของประเทศเมียนมา ซึ่งเป็นเขตที่อุดม สมบูรณ์และเป็นเขตเกษตรกรรมหลักของประเทศ 2. บริเวณที่เป็นชายฝั่งทะเล คาบสมุทร เกาะ และหมู่เกาะ เช่น ชายฝั่งทะเลตอนใต้ และตะวันตกของเมียนมา ทางตะวันตก และตะวันออกของไทย ประเทศที่เป็นเกาะ คือ สิงคโปร์ และ หมู่เกาะ คือ อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ บริเวณนี้มีสัตว์น้ำอุดม สมบูรณ์ บางประเทศมีแหล่งน้ำมันดิบและแก๊สธรรมชาติ 3. เขตที่ราบสูง ที่สำคัญ เช่น ที่ราบสูงตะวันออกของเมียนมา ที่มีประชากรอาศัยอยู่ไม่มากนักเพราะอากาศแห้งแล้งและการ เดินทางลำบาก แต่มีทรัพยากรธรรมชาติทางเศรษฐกิจที่มีค่า เช่น ป่าไม้อัญมณี เป็นต้น 4. เขตเทือกเขา แบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ 1) เทือกเขาที่มีขนาดไม่สูงใหญ่มากนักและบริเวณที่เปลือกโลกสงบตัวจึงไม่เกิด แผ่นดินไหวหรือภูเขาไฟระเบิด เช่น เขตเทือกเขาในรัฐฉานของพม่า 2) เขตเทือกเขาที่มีขนาดสูงใหญ่และเปลือกโลกยังเคลื่อนไหวอยู่จึงเกิดแผ่นดินไหว และภูเขาไฟระเบิด เช่น เทือกเขาในเกาะสุมาตรา เกาะชวา ในอินโดนีเซีย และเทือกเขา ในหมู่เกาะฟิลิปปินส์ แผนที่แสดงพื้นที่ภูเขาและแม่น้ำใน เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภาพจากดาวเทียม:พื้นที่ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แผนที่ภูมิประเทศพม่า

3 ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เขตภูมิอากาศ ภูมิอากาศของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แบ่งได้ 3 เขต ดังนี้ 1.1 เขตภูมิอากาศป่าร้อนชื้นหรือภูมิอากาศแบบป่าฝนเขตร้อน มีอากาศร้อน อบอ้าว ความชื้นสูง ฝนตกตลอดปี พืชพันธุ์ธรรมชาติเป็นป่าไม้เขตร้อน เช่น ไม้สัก ไม้ยางพารา และป่าไม้เบญจพรรณ รวมทั้งพืชตามเกาะและริมฝั่งทะเล คือ มะพร้าว ปาล์ม น้ำมัน ภูมิอากาศแบบนี้พบในพื้นที่บริเวณเขตศูนย์สูตร ได้แก่ มาเลเซีย อินโดนีเซีย บรูไน ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ 1.2 เขตภูมิอากาศร้อนชื้นแถบมรสุม มีอากาศร้อนมากในฤดูร้อนอุณหภูมิสูงสุด โดยทั่วไป พบบริเวณที่ได้รับผลกระทบจากพายุก่อน เช่น ฟิลิปปินส์ เวียดนาม และลาว จะได้รับผลกระทบมาก ทำให้เกิดภัยน้ำท่วมและแผ่นดินถล่ม 1.3 เขตร้อนชื้นแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน อากาศร้อนมากในฤดูร้อนอุณหภูมิสูงสุด โดยทั่วไปอยู่ระหว่าง 33 ถึง 40 องศาเซลเซียส อากาศชื้นกับแล้งสลับกันชัดเจน มีทั้งฤดู ฝนและฤดูแล้ง พบในพื้นที่บริเวณเหนือเส้นศูนย์สูตร ได้แก่ พม่า ไทย กัมพูชา ลาว และ เวียดนาม ทรัพยากรของชาติอาเซียน ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=kA5YGdmr0XQ นักเรียนรู้ไหมว่า เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นภูมิภาค ที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางด้านทรัพยากรธรรมชาติ ทั้งนี้เนื่องมาจากสภาพลักษณะภูมิอากาศของเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้

4 กิจกรรมการเรียนรู้ที่ 1 คำถามชวนคิด คำชี้แจง : ให้นักเรียนลองคิดหาคำตอบจากข้อคำถามที่กำหนดให้ 1. ทำไมที่ประเทศอินโดนีเซียจึง เกิดแผ่นดินไหว และมีภูเขาไฟ ระเบิดบ่อยครั้ง ? ที่มา:http://news.muslimthaipost.com/news/31400 ที่มา : https://blog.airpaz.com/th/5-indonesia-volcanos-to-hike/ 2. ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยังมีประเทศใดเกิดแผ่นดินไหวและภูเขาระเบิดเหมือน ประเทศอินโดนีเซียอีกบ้าง ? นักเรียนลองตอบคำถาม ดูนะคะ

5 3. ประเทศอินโดนีเซียและประเทศฟิลิปปินส์ที่มีแผ่นดินไหว และภูเขาไฟระเบิดตั้งอยู่บน ที่ตั้งที่มีลักษณะร่วมกันคืออะไร? 4. ทำไมประเทศไทยจึงมีปริมาณฝนน้อยกว่า ประเทศอินโดนีเซีย ? 5. ประเทศใดที่มีปริมาณฝนใกล้เคียงกับ ประเทศไทย ? ที่มา:https://sites.google.com/site/thraphy akrthrrmchatithisakhay/thraphyakr-pa-mi 6. ประเทศไทยและประเทศที่มี ปริมาณฝนใกล้เคียงกันมีปัจจัยใด ที่ทำให้เกิดลักษณะเช่นนี้ เหมือนกัน ? ที่มา:https://sites.google.com/site/tlesmile27/thung-hya-sa-wan-na ..เอเชียตะวันออกเฉียงใต้.. นักเรียนลองตอบคำถาม ดูนะคะ

6 กิจกรรมที่ 2 ข้อมูลสำคัญ คำชี้แจง : ให้นักเรียนศึกษาข้อมูลจากข้อความและ QR Cord ที่กำหนดให้ ภัยธรรมชาติที่พบในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ : แผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิด อะไรเป็นสาเหตุการเกิดแผ่นดินไหว ความสั่นสะเทือนของพื้นดินเกิดขึ้นได้ทั้งจากการกระทำของ ธรรมชาติและมนุษย์ ส่วนที่เกิดจากธรรมชาติ ได้แก่ การเคลื่อนตัว ของเปลือกโลกโดยฉับพลัน ตามแนวขอบของแผ่นเปลือกโลก หรือ ตามแนวรอยเลื่อน การระเบิดของภูเขาไฟ การยุบตัวของโพรงใต้ดิน แผ่นดินถล่ม อุกาบาตขนาดใหญ่ตก เป็นต้น ภูเขาไฟระเบิด ภูเขาเกิดจากการเปลี่ยนแปลงลักษณะของเปลือกโลก ซึ่งแผ่นธรณี ทวีปดันกันทำให้ชั้นหินคดโค้ง (Fold) เป็นรูปประทุนคว่ำและประทุน หงายสลับกัน ภูเขาที่มียอดแบนราบอาจเกิดจากการยกตัวของเปลือกโลก ตามบริเวณรอยเลื่อน (Fault) แต่ภูเขาไฟ (Volcano) มีกำเนิดแตกต่าง จากภูเขาทั่วไป ภูเขาไฟเกิดจากการยกตัวของแมกมาใต้เปลือกโลก บริเวณที่พบว่าเกิดแผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิดอยู่ที่ใด ? คำตอบก็คือ บริเวณที่เรียกกันว่า วงแหวงแห่งไฟไงละ ภูเขาไฟระเบิด-อินโดนีเซีย วงแหวนแห่งไฟ

7 ภูมิอากาศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ตั้งอยู่ในเขตอากาศเขตร้อน ซึ่งแบ่งแบ่งได้ 3 เขต ดังนี้ 1. เขตภูมิอากาศแบบป่าฝนเขตร้อน (Af) 2. เขตภูมิอากาศร้อนชื้นแบบมรสุม (Am) 3. เขตภูมิอากาศร้อนชื้นแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อนหรือทุ่งหญ้าสะวันนา (Aw) แต่ละเขตอากาศมีลักษณะเด่นที่แตกต่างกันไปตามการแบ่งของ วลาดิเมียร์ เคิปเปน (Vladimir Kóppen) นักวิทยาศาสตร์ชาวเยอรมัน จำแนกภูมิอากาศโลกโดยใช้เกณฑ์อุณหภูมิเฉลี่ยรายเดือนและปริมาณ หยาดน้ำฟ้า ที่มา : https://sites.google.com/site/socialstudies30509/thwip-xecheiy นอกจากนั้นยังมีปัจจัยอื่น ๆ ที่ส่งผลต่อลักษณะภูมิกาศของ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ที่ตั้งตามละติจูด อิทธิพลจากพายุ หมุนเขตร้อน ระดับความสูงของพื้นที่ ภูมิอากาศ เส้นแบ่งเขตอากาศโลก ปัจจัยที่มีต่อภูมิอากาศ

8 กิจกรรมที่ 3 การจัดการข้อมูล คำชี้แจง : ให้นักเรียนจัดทำแผนที่แสดงตำแหน่งของภูเขาไฟ แนววงแหวนแห่งไฟ และ พื้นที่ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีภูมิกาศเหมือนกัน โดยนักเรียนกำหนด สัญลักษณ์แสดงข้อมูลให้ชัดเจน สัญลักษณ์………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………..................................................

9 กิจกรรมที่ 4 ระดมความคิด คำชี้แจง : ให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายกลุ่ม ระดมสมองและสรุปข้อมูลสำคัญที่ได้จาก กิจกรรมที่ 3 ลงในแผนผังที่กำหนดให้ ภัยแผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิด สาเหตุการเกิด ลักษณะพื้นที่ ประเทศที่มีความเสี่ยง ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ..... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ..... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ............................................... .....

10 ลักษณะภูมิอากาศของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ลักษณะภูมิอากาศ บริเวณที่พบ ป่าฝนเขตร้อน ร้อนชื้นแบบมรสุม ร้อนชื้นแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน สาเหตุที่ทำให้เอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีลักษณะภูมิอากาศเหมือนและแตกต่างกัน …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………….…………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………….…………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………….…………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………….…………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………...........................................................

11 กิจกรรมที่ 5 เสริมสร้างความรู้ คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง 1. แนวรอยเลื่อนของแผ่นเปลือกโลกคืออะไร ? 2. แผ่นดินไหว เกิดจากสาเหตุใด ? 3. ภูเขาไฟระเบิด เกิดจากสาเหตุใด ? 4. ประเทศใดในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ประสบกับแผ่นดินไหว และภูเขาไฟ ระเบิด ? 5. สาเหตุที่ทำให้ลักษณะภูมิอากาศของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความแตกต่างกันคือ อะไร ? 6. ประเทศใดในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีลักษณะภูมิอากาศเหมือนพื้นที่ส่วน ใหญ่ของประเทศไทย เพราะเหตุใด ? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12 กิจกรรมที่ 6 เสริมสร้างทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์ คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง 1. ให้นักเรียนตั้งคำถามเชิงภูมิศาสตร์เกี่ยวกับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 1 คำถาม 2. เพื่อตอบคำถามข้างต้นจำเป็นต้องเก็บรวบรวมข้อมูลอะไรบ้าง 3. มีแนวทางในการจัดการข้อมูลที่รวบรวมมาได้อย่างไร 4. ให้นักเรียนแสดงการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อตอบคำถามข้างต้น 5. ให้นักเรียนสรุปข้อมูลเพื่อหาคำตอบ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13 บรรณานุกรม กระจกหกด้าน. (2558). ทรัพยากรของชาติอาเซียน. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://www.youtube. com/watch?v=kA5YGdmr0XQ. (วันที่ค้นข้อมูล : 10 กรกฎาคม 2564). กิตติ ใจดี. (2544). ลักษณะภูมิอากาศของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://www.nectec.or.th/schoolnet/library/create-web/10000/history/10000- 708.html. (วันที่ค้นข้อมูล : 2 กรกฎาคม 2564). กรมอุตินิยมวิทยา. การเกิดแผ่นดินไหว. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://www.tmd.go.th /info/info.php?FileID=77. (วันที่ค้นข้อมูล : 2 กรกฎาคม 2564). สันติ ภัยหลบลี้. ภูมิอากาศและระบบภูมิอากาศ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก:http://www.mitrearth. org/21-7-climate-and-climate-system/. (วันที่ค้นข้อมูล : 13 กรกฎาคมคม 2564). Elzindu Constantine. วงแหวนแห่งไฟ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://board.postjung. com/960337. (วันที่ค้นข้อมูล : 13 กรกฎาคม 2564). LESA. ภูเขาไฟระเบิด. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://www.lesa.biz/earth/lithosphere /geological-phenomenon/volcano. (วันที่ค้นข้อมูล : 12 กรกฎาคม 2564). Sirapat Nanta. (2559). เอเชียตะวันออกเฉียงใต้. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://sites. google.com/site/xecheiytawanxxkcheiyng/xecheiy-tawan-xxk-cheiyng-ti. (วันที่ ค้นข้อมูล : 12 กรกฎาคม 2564).

1 ชุดฝึกทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์ร่วมกับเทคโนโลยีโลกเสมือนจริง เรื่อง เอเชีย ออสเตรเลียและโอเชียเนีย นางกฤตยาภรณ์ วงศ์เพิ่ม