BAHAN AJAR
kangge siswa kelas IX Semester 1
Cerita Wayang Ramayana
lakon Anoman Duta
Dening: Tri Purnamasari,S.Pd
Kompetensi Dasar
Indikator
Indikator
3.1.1 Mengartikan kata-kata
KD sulit yang terdapat dalam
cerita wayang Ramayana
3.1 Memahami teks lakon Anoman Duta
Ramayana 3.1.2 Menganalisis unsur
cerita intrinsik yang terdapat dalam
cerita wayang Ramayana
Anoman Duta
4.1 Menanggapi isi lakon Anoman Duta
3.1.3 Menemukan pokok-pokok
teks cerita wayang isi dalam teks cerita wayang
Ramayana Anoman Ramayana lakon Anoman Duta
Duta dengan ragam 4.1.1 Menanggapi isi teks
krama bacaan cerita wayang
Ramayana lakon Anoman Duta
4.1.2 Menceritakan kembali isi
teks cerita wayang Ramayana
lakon Anoman Duta
Tujuan
Pembelajaran
1.Peserta didik mampu mengartikan kata-kata sulit
yang terdapat dalam cerita wayang Ramayana lakon
Anoman Duta setelah menyimak video dengan
seksama
2.Peserta didik mampu menganalisis unsur intrinsik
dalam teks cerita wayang Ramayana lakon Anoman
Duta setelah menyimak video dengan penuh
tanggung jawab
3.Peserta didik mampu menemukan pokok-pokok isi
dalam teks cerita wayang Ramayana lakon Anoman
Duta setelah menyimak video dengan kerja sama
4.Peserta didik mampu menanggapi isi teks bacaan
cerita wayang Ramayana lakon Anoman Duta
setelah menyimak video dengan seksama
5.Peserta didik mampu menceritakan kembali isi teks
cerita wayang Ramayana lakon Anoman Duta
setelah menyimak video dengan baik
Peta Konsep
Tegese wayang
Jinising Wayang
Wayang Ramayana
Unsur intrinsik
Tegese Wayang
Wayang kuwi asale saka tembung
“Ma Hyang” sing nduweni ateges
tumuju marang roh spiritual utawa
ghaib, dewa utawa Gustine. Wayang
uga diartikake nganggo bahasa Jawa
sing maknane “bayangan” yaiku
disebabake wong sing nonton ana
mburi pakeliran namung awujud
bayangan.
notes :
JINISING WAYANG
1.Wayang purwa : Wayang kagawe
saka kulit ( lulang ) critane
mahabarata lan Ramayana
2.Wayang wong : Wayang sing
ditindakake dening wong,critane
mahabarata lan Ramayana
3.Wayang golek : Wayang saka
lulang kawangun golek,critane
mahabarata lan Ramayana
4.Wayang suluh :Wayang saka lulang
kawangun won,critane panguripane
wong
5.Wayang beber : Wayang wujud
gambar jejeran saka kertas
kandel/ mori sing wis
digambari,critane R panji inu
kertapati lan dewi sekartaji
Crita Wayang Ramayana
lakon Anoman Duta
Tembung Ramayana asale saka basa
sansekerta Ramayana; sing asale saka
tembung Rama lan Ayana sin g tegese
"Lelakone Rama". Dadi ing Ramayana iku
sing dicritakake lelakone Rama wiwit cilik
nganti tekan tuwane.
Lakon Anoman Duta iku salah sijine crita
wayang, kang kajupuk saka crita Ramayana.
Paragane Anoman uga diarani kethek putih
kang tansah leladi marang Shinta Dewi
nalika kadhusta dening Rahwana. Ing
pungkasane crita, kaajab utawa kanthi
maksude Shinta bisa kumpul maneh karo
Prabu Rama/Ramawijaya.
Unsur Intrinsik
1.Tema yaiku gagasan pokok sing ndhasari crita
kanthi wutuh.
2.Alur yaiku lakune crita sing dhuweni
sesambungan sebab akibat.Alur iku ana telung
werna(alur maju, alur mundur, lan alur campuran)
3.Paraga lan pamaragan, paraga iku tokoh kang
ana ing crita, dene pamaragan iku sipat utawa
wewatakane paraga ing crita. Ana 3 jinis
penokohan (protagonis= apik, antagonis=ala,
tritagonis=pambiyantu sing netral)
4.lattar/setting yaiku bisa awujud wektu, papan, lan
swasana
5.Sudut pandang yaiku dununge panulis ing crita.
wong kapisan yaiku aku, wong katelu nganggo
dheweke.
6.Amanat yaiku pesen sing arep diaturake
marang pamaos.
DAFTAR PUSTAKA
Sawukir,Priyantono.2014.Marsudi Basa lan Sastra
Jawa 2. Jakarta:Erlangga.
Tim Penyusun MGMP Bahasa Jawa. Diktat
Pembelajaran Baureksa VIII. Kabupaten
Pekalongan.
Sawukir,Priyantono.2014.Marsudi Basa lan
Sastra Jawa 1. Jakarta:Erlangga.