PAJ LUG 1 - 31

‫משלי‬ 709

Phau Ntawv Hais

PAJ LUG

Paj Lug Muaj Nqes 19Txhua tus uas ua nruj ua tsiv es tau nyiaj
txiag yeej yuav zoo li no, tej nyiaj txiag ntawd
1 Cov lus no yog Daviv tus tub Xalau- yuav rov txov lawv txojsia.
moos uas yog cov Ixayees tus vajntxwv
li paj lug 2ua kom tau tswvyim thiab paub Tswvyim Nqua Hu

kevcai ua neej, thiab to taub tej lus txawj ntse, 20Tswvyim hu nrov nrov ntawm tej kev, nws

3khaws tej lus qhuab qhia uas qhia kev thoob tsa suab hu ntawm tshav puam. 21Nws tuaj

tsib to nrog, thiab kev txiav txim ncaj, thiab saum tej ntsa loog hu thiab piav ntawm rooj

kev ua ncaj, thiab qhov uas ua ncaj nruab loog uas nkag rau hauv lub nroog, hais tias

nrab, 4muab txojkev thoob tsib to nrog rau tus 22Nej cov uas tsis thoob tsib es, nej yuav

uas tsis paub qabhau, muab kev txawj ntse nyiam txojkev tsis thoob tsib mus ntev li cas?

thiab kev paub txhij paub txhua rau tus hluas. Thiab cov uas thuam luag yuav zoo siab

5Tus txawj ntse tau hnov thiab tsav kev paub thuam mus ntev li cas? Thiab cov uas ruam

rau nws, thiab tus uas thoob tsib to nrog yuav yuav ntxub kev txawj ntse ntev li cas? 23Nej

tau peevxwm ua haujlwm, 6kom thiaj nkag cia li tig pob ntseg mloog kuv tej lus qhuab

siab paj lug piv lus, thiab nkag siab cov txawj ntuas. Saib maj, kuv yuav nchuav tej uas kuv

ntse tej lus, thiab tej txhiaj txhais. 7Qhov uas xav hauv lub siab rau nej, kuv yuav muab kuv

hwm thiab paub ntshai ( ) yog lub tej lus qhia tseeb rau nej. 24Kuv twb hu, los nej

hauv paus txawj ntse, tus ruam yeej saib tsis tsis yeem mloog, kuv twb cev tes, los tsis

taus tswvyim thiab tej lus qhuab qhia. Ntuas muaj leejtwg quav ntsej. 25Thiab nej tsis yeem

cov hluas, 8Kuv tub es, cia li mloog koj txiv txais yuav kuv tej lus taw qhia, thiab tsis yeem

tej lus qhuab qhia, thiab tsis txhob muab koj yuav kuv tej lus qhuab ntuas kiag li. 26Vim li

niam tej lus qhia tso tseg. 9Rau qhov tej lus no, kuv yuav luag qhov uas nej raug kev puam

ntawd yog lub mom paj ntoos zoo nkauj saum tsuaj, thiab kuv yuav luag rau thaum uas nej

koj taubhau thiab yog tej saw nyiaj ntawm koj ntshai ras zom zaws. 27Thiab thaum kev ntshai

caj dab. 10Kuv tub es, yog tej tibneeg muaj ras los raug nej zoo yam nkaus li cua daj cua

txim ntxias koj, tsis txhob yeem mus. 11Yog dub, thiab kev puam tsuaj los raug nej yam li

lawv hais tias, nrog peb mus, cia peb mus zov khaub zeeg cua, thiab thaum kev txom nyem

kev tos tua tibneeg, cia peb mus zov kev tos kev nyuaj siab los raug nej.

tus uas tsis ua txhaum, muab ntaus ua si. 12Cia 28Mas lawv yuav thov kuv los kuv yuav tsis

peb muab nws nqos ciaj yam li tub tuag teb, teb. Lawv yuav siv zog nrhiav kuv tiamsis

thiab nqos kheej ib yam li lawv cov uas nqes nrhiav tsis tau. 29Vim lawv ntxub kev txawj

rau hauv qhov tuag. 13Peb yuav tau tej qhov ntse thiab tsis xaiv yuav qhov uas hwm thiab

txhia chaw tsim txiaj txhua yam, peb yuav paub ntshai ( ) . 30Thiab lawv tsis

muab tej uas peb txeeb tau los ntim puv nkaus yuav kuv tej lus taw qhia kiag li, thiab saib

hauv peb tej tsev. 14Koj cia li nrog peb koom, tsis taus kuv tej lus qhuab ntuas huvsi. 31Vim

peb sawvdaws yuav koom ib lub hnab nyiaj. li no, lawv yuav saws raws li tej uas lawv ua,

15Kuv tub es, tsis txhob nrog lawv mus, yuav thiab lawv tej tswvyim ua phem rau luag,

tsum tswj koj txhais kotaw ntawm lawv yuav rov raug lawv pov khawv nkaus. 32Cov

txojkev. 16Rau qhov lawv txhais kotaw khiav tibneeg tsis thoob tsib raug tua, vim yog lawv

mus ua phem, thiab lawv maj nroos mus txov tsis quav ntsej tej lus qhia, thiab cov tibneeg

luag los ntshav. 17Cuab vas rau noog pom yeej ruam raug puam tsuaj, vim yog ua lag ua ta.

tsis tau qabhau. 18Tiamsis cov tibneeg no nyas 33Tiamsis tus uas mloog kuv, yuav nyob tso

zov tos lawv tus kheej tej ntshav, thiab zov siab plhuav, thiab yuav nyob kaj siab lug tsis

kev txov lawv txojsia. txhawj tsis ntshai ib yam kev phem kiag li.

710 PAJLUG ‫משלי‬

Nrhiav Tswvyim Tau Koob Hmoov cov tibneeg ncaj ncees tus cujpwm. 21Rau

2 Kuv tub es, yog koj khaws kuv tej lus cia qhov cov uas siab ncaj yuav tau nyob hauv lub
thiab muab kuv tej lus nkaw ceev rau tebchaws, thiab cov uas ua siab dawb paug
hauv koj lub siab, 2thiab yog koj tig ntsej ncuv yuav tau nyob ruaj rau hauv. 22Tiamsis cov
tibneeg limhiam yuav raug muab txiav tu
mloog lub tswvyim, thiab tig lub siab los hauv lub tebchaws, thiab cov tibneeg ntxeev
nrhiav kev to taub, 3yog koj hu nrhiav kev ntxias yuav raug muab dob kiag cag.

txawj ntse thiab tsa ncauj thov kev nkag siab,

4yog koj nrhiav tswvyim ib yam li nrhiav tej Qhia Kom Txawj Mloog Lus

nyiaj, thiab nrhiav ib yam li nrhiav tej nyiaj 3 Kuv tub es, tsis txhob tsis nco qab kuv
tej lus qhia, koj lub siab yij meem nco
txiag uas muab zais cia lawm,

5yog koj ua li no, koj yuav to taub qhov uas ntsoov kuv tej lus nkaw. 2Rau qhov tej no

hwm thiab paub ntshai ( ) , thiab yuav pub koj nyob ntev niaj ntau xyoo, thiab

txawj paub txog ( ) . pub koj vam meej nyob kaj siab lug. 3Koj tsis

6Rau qhov ( ) yog tus uas pub txhob muab txojkev hlub thiab txojkev ua

tswvyim, tej kev txawj ntse thiab tej kev nkag ncaj tso tseg. Cia li muab khi rau ntawm koj

siab, yog tawm hauv ( ) qhov caj dab thiab muab sau cia rau hauv koj lub

ncauj los. 7Nws ceev lub tswvyim cia rau cov siab. 4Luag thiaj li saib taus koj thiab koj yuav

uas siab ncaj, nws yog daim hlau tiv thaiv cov tau koob meej zoo ntawm ( ) thiab

uas ua neej dawb huv. 8Nws ceev txojkev ua tibneeg.

ncaj ua ncees thiab nws tsom kwm nws cov 5Koj cia li tso siab plhuav rau ( )

tibneeg dawb huv. 9Mas koj yuav paub kawg siab kawg ntsws, koj tsis txhob vam

txojkev ncaj ncees thiab kev txiav txim ncaj, khom koj li kev txawj ntse. 6Cia li lees yuav

thiab ua ncaj nruab nrab, thiab paub ua qhov nws rau txhua txojkev uas koj mus, mas nws

zoo rau txhua fab. 10Tswvyim yuav nkag rau yuav pub koj taug txojkev ncaj. 7Tsis txhob

hauv koj lub siab, thiab kev txawj ntse yuav xav hais tias koj txawj ntse. Cia li hwm thiab

ua kom koj tus ntsuj plig xyiv fab. 11Kev paub ntshai ( ) , thiab tig hlo

txawj ntse yuav tsom kwm koj, thiab kev to ntawm txojkev phem. 8Qhov uas koj ua li no,

taub yuav tiv thaiv koj, 12thiab yuav pab koj yuav ua rau koj lub cev nyob zoo thiab ua koj

dim txojkev ua phem, thiab dim cov tibneeg tej pob txha sib qas las.

ntxeev xaiv. 13Lawv tso txojkev ncaj ncees 9Cia li hwm ( ) thiab muab koj tej

tseg, taug txojkev tsaus ntuj. 14Lawv yeej zoo qhov txhia chaw xyeem rau nws, thiab muab

siab ua phem thiab nyiam tej kev phem ntxeev thawj phaum qoob loo txhua yam pub rau

ntxias, 15yog cov uas taug txojkev nkhaus, nws, 10mas koj lub txhab yuav puv nkaus,

lawv yog tibneeg siab nkhaus xwb. 16Koj thiab kua txiv hmab yuav puv koj lub rhawv

yuav dim ntawm tus pojniam plhu tuab, yog phwj yos. 11Kuv tub es, tsis txhob saib tsis

tus nkauj cuav zej cuav zos uas hais lus qab taus ( ) tej lus qhuab qhia, thiab

zib qab ntse. 17Nws muab nws tus txiv uas tsis txhob dhuav nws tej lus ntuas,

thaum hluas nkauj nws yuav tso pov tseg, 12rau qhov ( ) qhuab ntuas tus

thiab tsis nco txog tej lus uas nws cog tseg rau uas nws hlub, ib yam li leej txiv qhuab ntuas

() lawm. 18Nws lub tsev yuav coj tus tub uas nws zoo siab rau. 13Tus uas nrhiav

mus txog txojkev tuag, nws tej txujci yuav coj tau tswvyim thiab txawj nkag siab mas kaj

mus rau hauv tub tuag teb. 19Cov uas mus siab lug, 14rau qhov tswvyim muaj nqes dua

cuag nws, tsis muaj ib tug rov qab los li, tsis nyiaj txiag thiab muaj tshaj thawj dua kub.

muaj ib tug uas yuav rov los taug tau txojkev 15Tswvyim tsim txiaj dua npauj nyiaj npauj

uas ciaj sia. 20Yog li ntawd, koj yuav tsum kub, thiab txhua yam uas koj ntshaw tsis muaj

taug cov tibneeg zoo txojkev, thiab coj raws li ib yam zoo cuag li tswvyim. 16Tswvyim sab

‫ משלי‬PAJLUG 711

tes xis tuav txojsia ntev, sab tes laug tuav kev ntse yuav tau koob meej, tiamsis tus tibneeg

muaj txiag thiab koob meej. 17Tswvyim ruam yuav poob ntsej muag.

txojkev yog txoj uas tshav ntuj nrig, thiab nws Tswvyim Tseem Ceeb
txhua txojkev yog kev sib haum xeeb.
18Tswvyim yog tsob ntoo uas pub txojsia rau 4 Kuv cov tub es, nej cia li mloog nej txiv
cov uas tuav rawv nws, cov uas tuav rawv tej lus qhuab qhia, thiab ua tib zoo
tswvyim cia ruaj, luag yuav hu tias kaj siab mloog, nej thiaj li txawj ntse. 2Tej lus uas kuv

lug. 19( ) siv tswvyim tsim ntiaj- qhuab qhia nej zoo heev, tsis txhob muab kuv

teb, thiab siv kev nkag siab nthuav lub ntuj. tej lus pov tseg. 3Thaum kuv tseem yau uas

20Nws siv nws kev txawj ntse ua kom dej nrog kuv txiv nyob, thiab yog tib tug tub mos
txhawv hauv nruab tiv txwv los, thiab ua kom uas nyob hauv kuv niam lub qhov muag, 4mas

huab tso dej lwg los. 21Kuv tub es, koj cia li kuv txiv qhia kuv thiab hais rau kuv tias, koj

ceev lub tswvyim thiab kev txawj ntse, tsis cia li tuav rawv kuv tej lus rau hauv koj lub

txhob cia ob yam no khiav dhau ntawm koj siab, ua raws li kuv tej lus nkaw thiaj muaj
lub qhov muag mus. 22Ob yam no yuav ua txojsia nyob. 5Cia li nrhiav kom tau tswvyim

txojsia rau koj thiab yuav yog tej saw kub thiab kev txawj ntse, thiab pheej nco ntsoov,

ntawm koj caj dab. 23Ces koj yuav ua koj lub tsis txhob tig ntawm tej lus uas kuv lub qhov
neej tso siab plhuav thiab tsis dawm tes dawm ncauj hais. 6Tsis txhob muab tswvyim tso pov

taw. 24Yog koj zaum, los koj tsis ntshai abtsi, tseg, mas nws yuav tsom kwm koj, cia li
thaum koj pw los yuav tsaug zog zoo siab tus nyiam nws, mas nws yuav tiv thaiv koj. 7Lub

yees. 25Koj tsis txhob ntshai tej uas ua rau koj hauv paus uas muaj tswvyim yog li no, yuav

ceeb uas tshwm plaws los tamsid, thiab tsis tsum nrhiav kom tau tswvyim, txawm yog koj

txhob ntshai tej kev puam tsuaj uas tej tibneeg khaws tau abtsi kuj xij, koj yuav tsum khaws

limhiam raug, 26rau qhov ( ) yuav kom tau kev txawj ntse. 8Yuav tsum hwm

yog koj lub chaw vam khom, nws yuav tiv tswvyim heev, mas nws yuav txhawb nqa koj.

thaiv tsis kheev koj txhais kotaw mag rooj Yog koj puag rawv tswvyim, nws yuav pub
hlua. 27Koj cia li ua zoo rau cov uas tsim nyog koob meej rau koj. 9Nws yuav muab lub mom

tau qhov zoo rau txhua lub sijhawm uas koj paj muaj meej ua rau koj ntoo, thiab yuav
ua tau. 28Yog kwvtij zej zog cheem tsum ib muab lub mom kub zoo nkauj rau koj. 10Kuv

yam abtsi uas koj muaj, mas tsis txhob hais tub es, cia li mloog thiab khaws kuv tej lus cia,

tias, koj rov qab mus tagkis rov tuaj es kuv li kom koj txojsia thiaj li nyob ntev niaj ntau
muab. 29Tsis txhob ntaus tswvyim ua phem xyoo. 11Kuv twb qhia tswvyim txojkev rau
rau tej kwvtij zej zog uas nyob ze koj thiab tso koj, kuv twb coj koj ua lub siab ncaj. 12Thaum

siab rau koj. 30Yog luag tsis tau ua phem rau koj taug kev yuav tsis muaj abtsi thaiv koj
koj mas tsis txhob lam nrog luag sib cav sib kev, thaum koj dhia koj yuav tsis dawm. 13Cia

ceg. 31Tsis txhob khib tug tibneeg ua limhiam li tuav rawv tej lus qhuab qhia ua neej, tsis

ntais ntuj, thiab tsis xaiv taug nws tej kev txoj txhob muab tso tseg, cia li muab tej lus qhia

twg kiag li, 32rau qhov ( ) ntxub ceev cia rau qhov tej lus ntawd yog koj

tus tibneeg siab nkhaus, tiamsis nws nrog tus txojsia. 14Koj tsis txhob nkag mus rau hauv tej

uas ua ncaj ncees sib raug zoo. 33Lo lus uas tibneeg limhiam txojkev, tsis txhob taug cov

() foom tsis zoo yuav poob rau tibneeg phem txojkev. 15Yuav tsum lug kev

saum tej tibneeg limhiam lub tsev, tiamsis tsis txhob taug txoj ntawd, cia li lug mus kom
nws yuav foom koob hmoov rau tej tibneeg dhau. 16Cov tibneeg phem yog tsis tau ua

ncaj ncees lub chaw nyob. 34Nws yuav luag txhaum mas pw tsis tsaug zog, yog lawv tsis

tej tibneeg uas luag lwm tus, tiamsis nws yuav tau ua rau leejtwg dawm ntog mas lawv tsis
hlub tej uas txo hwjchim. 35Tus tibneeg txawj tuaj dab ntub. 17Lawv tej mov noj yog qhov

uas lawv ua limhiam, lawv tej cawv txiv hmab

712 PAJLUG ‫משלי‬

haus yog qhov uas lawv ua nruj ua tsiv. tibneeg uas tsis khuvleej, 10thiab lwm haiv

18Tiamsis cov ncaj ncees txojkev mas zoo neeg yuav noj koj tej nyiaj txiag tsau npo,

yam nkaus li tus duab tshav ntuj uas ci zuj zus thiab tej uas koj khwv tau yuav poob rau lwm

thaum tagkis mus txog thaum tshav ntuj kub haiv neeg tej vaj tse. 11Thaum koj lub neej

lawm. 19Cov tibneeg limhiam txojkev mas kawg koj yuav ntsaj laws, yog thaum koj lub

tsaus ntuj nti, lawv tsis paub tias lawv dawm cev nqaij daim tawv raug muab rhuav tshem

abtsi. 20Kuv tub es, ua tib zoo mloog kuv tej tag, 12thiab koj yuav seev hais tias, yog thaud

lus, tig koj lub qhov ntsej mloog tej uas kuv kuv ntxub tej lus qhuab qhia thiab kuv lub

hais. 21Koj tsis txhob cia kuv tej lus khiav siab saib tsis taus tej lus qhuab ntuas. 13Kuv

dhau ntawm koj lub qhov muag mus, koj yuav tsis mloog kuv cov xibhwb hais thiab tsis tig

tsum khaws cia rau hauv koj lub siab, 22rau pob ntseg mloog cov uas qhuab qhia kuv.

qhov kuv tej lus yog txojsia rau tus uas nrhiav 14Kuv twb yuav puam tsuaj tag hauv ib tsoom

tau, thiab ua rau tus ntawd lub cev nyob zoo tibneeg uas tuaj txoos ua ke.

huvsi. 23Koj yuav tsum ua tib zoo tswj koj lub Yuav Tsum Nrog Pojniam Ua Txij
siab rau txhua fab rau qhov txojsia txhawv Nkawm Ib Tug Kav Tus Xwb
tawm hauv lub siab los. 24Cia li muab koj tus

nplaig nkhaus pov tseg, thiab muab tej lus dag 15Yuav tsum haus dej hauv koj lub thoob

tshem deb ntawm koj lub qhov ncauj. 25Cia xwb, yog cov dej uas txhawv hauv koj lub

koj lub qhov muag ntsia ncaj nraim rau tom qhov dej los. 16Tsim nyog cia koj lub qhov dej

hauv ntej, thiab cia koj tsom ntsoov koj lub ntws tawm rau nraum tog vaj tog tsev, thiab

hauv ntej ntsia xwb. 26Koj yuav tsum ntsia koj cov dej ntws taug tej kev lov? 17Cia cov

ntsoov txojkev uas koj txhais taw taug, koj dej ntawd ua koj tib leeg feem, tsis txhob

txhua txojkev thiaj li ruaj. 27Tsis txhob tig rau muab rau luag lwm tus. 18Yuav tsum cia koj

sab xis lossis tig rau sab laug, cia koj txhais lub qhov dej txhawv tau koob hmoov, thiab

kotaw tig hlo ntawm txojkev ua phem. cia li zoo siab rau tus pojniam uas thaum koj

Tsis Txhob Ua Kev Nkauj Kev Nraug hluas koj tau lawm. 19Nws zoo nkauj yam li
tus xyuas muas lwj thiab cev yiag ntxiag zoo
5 Kuv tub es, ua tib zoo mloog kuv tej li tus xyuas kauv. Cia nws lub xubntiag ua rau
tswvyim, thiab tig koj lub qhov ntsej koj zoo siab kawg txhua lub sijhawm, thiab
mloog kuv tej kev txawj ntse, 2kom koj thiaj cia koj qaug siab rau nws txojkev hlub kev

li khaws tau txojkev txawj ntse cia, thiab koj nyiam tsis tu li. 20Kuv tub es, ua li cas koj
lub qhov ncauj yuav tuav txojkev paub. 3Tus yuav qaug siab rau tus pojniam plhu tuab,

pojniam plhu tuab daim tawv ncauj qab zib ib thiab puag tus nkauj cuav zej cuav zos lub

yam li zib ntab, nws tej lus npliag dhau roj. xubntiag? 21Rau qhov ( ) pom
4Thaum kawg nws yuav iab li tsib dais thiab
yuav ntse yam li rab ntaj ob sab ntse. 5Nws ntsoov tibneeg tej kev, thiab nws ntsia ntsoov

txhua txojkev uas lawv mus. 22Tej kev txhaum

tshais ruam mus rau hauv txojkev tuag, nws uas cov tibneeg limhiam ua, rov cuab mag

txhais kotaw taug txojkev uas mus rau hauv nws, thiab nws mag nws lub txim rooj hlua.
tub tuag teb. 6Nws tsis quav ntsej taug txojkev 23Nws tuag vim yog nws tsis tswj nws lub

uas tau txojsia, nws twb yuam kev lawm los siab, vim yog nws ruam kawg li nws thiaj
nws twb tsis paub li. 7Kuv cov tub es, nimno yuam kev.

nej cia li mloog kuv hais, tsis txhob tig ntawm Ntuas Kom Xyaum Tsheej
tej lus uas kuv lub qhov ncauj hais. 8Koj yuav

6tsum lug kev deb ntawm tus pojniam ntawd, Kuv tub es, yog koj ua tus qhwv kwvtij
zej zog thiab tau cog lus tseg rau lwm tus
thiab tsis txhob mus ze nws lub qhov rooj,
9tsam ces koj muab koj lub koob meej rau lawm, 2yog koj mag khi vim yog tim koj daim

lwm tus lawm, thiab muab koj txojsia rau cov tawv ncauj, thiab yog koj mag hlua vim tim

‫ משלי‬PAJLUG 713

koj lub ncauj tej lus, 3kuv tus tub es, koj yuav sawv tej lus ntawd yuav qhia koj. 23Rau qhov

tsum ua li no thiaj pab tau koj dim, rau qhov tej lus nkaw ntawd yog lub teeb ci thiab tej lus

koj poob rau hauv kwvtij zej zog txhais tes qhia ntawd yog qhov kaj, thiab tej lus qhuab

lawm. Cia li maj nroos mus thov nws. 4Tsis ntuas yog qhia koj paub ua neej, 24xwv thiaj

txhob ua ntsej muag lag dig, tsis txhob qe tiv thaiv koj ntawm tus pojniam phem thiab

muag nti. 5Koj cia li khiav kom dim ib yam li tiv thaiv ntawm tus pojniam taug zej taug zos

tus kauv seb khiav dim tus uas tua nqaij, thiab ncauj qab zib nplaig qab ntse. 25Koj tsis txhob

ib yam li tus noog nti dim hauv tus uas cuab qaug siab rau qhov uas nws zoo nkauj, tsis

txhais tes. 6Niag tibneeg tub nkeeg es, koj cia txhob cia nws txiav muag ntxias tau koj. 26Ib

li mus saib ntsaum cia li ua tib zoo saib lub ncuav xwb ntiav tau tus poj muag cev,

ntsaum nyob tau li cas, koj thiaj li txawj ntse. tiamsis qhov uas mus nrog luag tus pojniam

7Ntsaum twb tsis muaj thawj coj, tsis muaj pw mas yuav txov koj txojsia. 27Ib tug

nom tswv, tsis muaj tus kav, 8los lub caij ntuj txivneej yuav puag nplaim taws rau ntawm

qhua ntsaum tseem txawj npaj zaub mov cia, nws hauv siab es nws lub tsho tsis kub hnyiab

thiab lub caij sau qoob ntsaum txawj sau los tau thiab lov? 28Lossis ib tug txivneej yuav

cia. 9Neeg tub nkeeg es, koj yuav pw ntev li tsuj saum cov ncaig taws uas kub heev es nws

cas? Thaum twg koj li sawv hauv nruab dab txhais kotaw tsis kub hnyiab tau thiab lov?

ntub los? 10Tsaug ib nyuag tsig zog, ib nyuag 29Tus uas mus nrog luag pojniam pw kuj zoo

qe muag, khawm tes so ib pliag, 11mas txojkev ib yam li ntawd. Tsis muaj ib tug twg uas kov

pluag yuav los txog koj yam nkaus li tub sab luag tus pojniam es yuav tsis raug txim. 30Yog

tuaj lws, thiab kev txom nyem yuav los yam tub sab nyiag los noj vim nws tshaib heev mas

nkaus li tus coj ntaj coj riam tuaj lws. 12Tus tsis muaj leejtwg thuam nws. 31Yog ntes tau

tibneeg tsis tsim txiaj, yog tibneeg limhiam, mas nws yuav them xya npaug, nws yuav

dag taug zej taug zos, 13nws zij ncaug ntxi muab tej qhov txhia chaw hauv nws tsev huvsi

muag, nws ua tes ua taw ntxias, nws taw tes them. 32Tus uas ntxias luag pojniam yeej yog

nki, 14nws lub siab nkhaus xav tswvyim ua tsis thoob tsib, tus uas ua li ntawd kuj yog nws

phem, nws pheej tshum kom muaj kev tsis sib rov rhuav nws ua kom puam tsuaj. 33Nws

haum. 15Vim li no vij sub vij sw yuav los raug yuav raug luag nplawm thiab poob ntsej

nws sai sai, ib pliag ntshis xwb yuav raug kev muag, ntxuav tsis tau nws qhov txaj muag ploj

puas ntsoog kho tsis tau. 16Muaj rau yam uas li. 34Qhov uas khib xeeb ua rau tibneeg npau

() ntxub, yog muaj xya yam uas taws kawg nkaus, mas hnub uas nws ua pauj

nws ntxub kawg li, yog li no 17qhov muag nws tsis tswj nws lub zog li. 35Nws yuav tsis

qauj luj les, nplaig dag, thiab txhais tes uas tua kam yuav ib qho nyiaj sam hwm li, txawm

tus tibneeg tsis txhaum, 18lub siab uas ntaus yog yeem muab ntau los nws yeej tsis yib.

tswvyim ua limhiam, txhais kotaw uas maj Tus Pojniam Thab Hluas Nraug
nroos mus ua phem, 19tus cuav timkhawv uas
ua pa xwb los puavleej yog dag, thiab tus uas 7 Kuv tub es, koj cia li khaws kuv tej lus
tshum ua rau kwvtij tsis sib haum. cia, thiab muab tej uas kuv qhia ceev rau
hauv koj lub siab. 2Cia li tuav rawv kuv tej lus
Ntuas Kev Nkauj Kev Nraug nkaw thiaj muaj txojsia nyob, cia li tuav kuv

20Kuv tub es, cia li tuav rawv koj txiv tej lus tej lus qhia cia zoo cuag nkaus li koj tsom

nkaw thiab tsis txhob muab koj niam tej lus kwm koj lub ntsiab muag. 3Muab khi rau

qhia pov tseg. 21Muab tej lus ntawd khi rau ntawm koj ntiv tes, thiab muab sau cia rau

koj lub siab mus ib txhis, muab khi rau ntawm hauv koj lub siab. 4Cia li hais rau tswvyim

koj caj dab. 22Thaum koj mus kev tej lus tias, koj yog kuv tus muam hlob, thiab hu kev

ntawd yuav coj koj, thaum koj pw tej lus txawj ntse tias yog koj tus kwvluag zoo, 5xwv

ntawd yuav tsom kwm koj, thiab thaum koj lub tswvyim ntawd thiaj tsom kwm koj dim

714 PAJLUG ‫משלי‬

tus pojniam plhu tuab, yog tus nkauj cuav zej ntawd, thiab tsis txhob tig mus taug nws

cuav zos ncauj qab zib nplaig qab ntse. 6Kuv txojkev, 26rau qhov nws twb txov tau ntau tus

nyob hauv kuv tsev ntawm qhov rais xauj cov lawm, cov uas nws muab tua pov tseg coob

kem qhov rais mus rau sab nraud. 7Kuv pom kawg li. 27Nws lub tsev yog txojkev uas mus

cov tibneeg ruam. Kuv ntsia ntsoov cov tub rau hauv tub tuag teb, thiab yog txoj uas nqes

hluas ntawd mas muaj ib tug tsis thoob tsib to mus rau hauv qhov ntxa.

nrog 8taug kev tuaj ze ntawm kev tshuam uas Lub Tswvyim Tsim Txiaj Thiab
tus pojniam ntawd nyob, thiab taug txoj uas Nyob Ib Txhis
mus rau hauv tus pojniam ntawd tsev, 9yog
lub sijhawm yuav tsaus ntuj thiab tsaus ntuj 8 Cia li mloog tswvyim lub suab hu. Kev
zuag, thiab thaum tsaus ntuj ntais dub dub li txawj ntse tsis tsa lub suab hu lov?
lawm. 10Ua ciav, muaj ib tug pojniam ntsib 2Tswvyim sawv saum qhov chaw siab ntawm
nws hnav tsoos yam nkaus li tus poj muag
cev, nws lub siab ntxeev ntxias. 11Nws muaj ntug kev, thiab ntawm tej kev tshuam.
plhus ntxiag tawv ncauj cov nyom, nws kotaw
nyob tsis tswm hauv tsev li, 12ib pliag nyob 3Tswvyim nyob ntawm ib sab rooj loog uas
tom kev ib pliag nyob tom tshav puam, nws
tos nrhw txhua txoj hauv kev. 13Nws khawm nkag mus rau hauv lub nroog hu nrov nrov
nkaus tus hluas ntawd thiab muab nwj kiag,
nws hais rau tus hluas tsis paub txaj muag li hais tias, 4Tibneeg es, kuv hu nej, kuv tsa suab
hais tias, 14Kuv tua tsiaj xyeem, thiab hnub no
kuv pauj yeem lawm. 15Kuv thiaj li tawm tuaj hu ib tsoom tibneeg. 5Nej cov tibneeg tsis
nrhiav koj, muaj siab nrhiav mas kuv ntsib koj
lawm. 16Kuv twb muab ntaub pua kuv lub txaj thoob tsib es, cia li kawm kom paub qabhau,
pw du lug lawm, yog muab cov ntaub mag Iyi
uas txaij nraug zees zoo nkauj pua. 17Kuv twb nej cov tibneeg ruam es, cia li kawm kom
muab roj tsw qab thiab roj ntoo alau-es thiab
hmoov ntoo tuv txhawb kuv lub txaj tsw qab nkag siab. 6Cia li mloog los maj, rau qhov kuv
ntxiag li. 18Mus cia wb pw ua ke pov khawv
ib hmos kaj ntug, cia wb ua kom txaus siab yuav hais txog tej uas zoo tshaj plaws, thiab
txaus ntsws ntawm txojkev sib nyiam, 19rau
qhov kuv tus txiv tsis nyob tsev, nws mus kev tej uas raug cai yuav tawm hauv kuv daim
deb li lawm. 20Nws coj ib hnab nyiaj mus
lawm, hli nra nws li rov qab los. 21Tus tawv ncauj los, 7rau qhov kuv lub qhov ncauj
pojniam ntawd ua lus mos lus muag haub
ntxias tus hluas ntawd, nws tej lus qab zib yuav hais qhov tseeb xwb, kuv daim tawv
yuam tau tus tub hluas. 22Nws thiaj raws
nraim tus pojniam ntawd mus tamsid, yam ncauj ntxub tej kev limhiam kawg li. 8Txhua
nkaus li tus txiv nyuj uas mus rau lub chaw
tua, yam nkaus li tus muas lwj dhia mus mag lo lus uas kuv lub qhov ncauj hais puavleej
hlua, 23mus txog thaum luag rab xub chob
nkaus rau nruab plawv. Yam li tus noog dhia yog lus ncaj ncees, tsis muaj ib los dag thiab
mus mag tsig, tus hluas ntawd tsis paub tias
twb mus txog qhov chaw tuag lawm. 24Kuv ib los nkhaus li. 9Tus uas txawj to taub yuav
cov tub es, nej cia li mloog kuv hais, ua tib
zoo mloog tej lus uas kuv qhov ncauj hais. pom tias kuv tej lus puavleej ncaj, tus uas
25Tsis txhob qaug siab raws tus pojniam
kawm kev txawj ntse yuav pom tias kuv tej

lus raug cai lawm. 10Cia li khaws kuv tej lus

qhuab qhia zoo dua li khaws nyiaj, cia li

khaws kev txawj ntse zoo dua li khaws cov

tseem kub, 11rau qhov tswvyim zoo dua li

npauj nyiaj npauj kub, thiab txhua yam uas

koj ntshaw tsis muaj ib yam zoo cuag li

tswvyim. 12Kuv yog tswvyim, kuv muaj tab

fab, thiab kuv nrhiav tau kev txawj ntse thiab

paub txhij paub txhua. 13Qhov uas hwm thiab

paub ntshai ( ) yog ntxub txojkev

phem. Kuv ntxub kev khav theeb kev muab

hlob, kev phem kev qias thiab lub ncauj

ntxeev xaiv. 14Kuv yog lub chaw sablaj ntxig

nug thiab muaj tswvyim, kuv thoob tsib to

nrog thiab muaj zog. 15Vim muaj kuv, tej

vajntxwv thiaj kav tau tebchaws, thiab tej

nom tswv thiaj rhawv tau kevcai ncaj ncees.

‫ משלי‬PAJLUG 715

16Vim yog muaj kuv, cov thawj thiaj kav tau rooj. 35Tus uas nrhiav tau kuv kuj nrhiav tau

tebchaws, thiab cov uas muaj meej mom thiaj txojsia, thiab tau kev hlub ntawm ( )-

kav tau thoob ntiajteb. 17Kuv hlub cov uas . 36Tiamsis tus uas plam kuv lawm,

muab siab npuab kuv, thiab cov uas siv zog nws ua rau nws mob xwb, txhua tus uas ntxub

nrhiav kuv kuj ntsib kuv. 18Kev muaj txiag kuv kuj yog nyiam kev ploj kev tuag.

thiab koob meej, thiab nyiaj qab nas toos qab Kev Txawj Ntse Thiab Kev Ruam
pha thiab kev vam meej nrog nraim kuv. 19Tej
txiaj ntsig uas koj tau ntawm kuv zoo dua kub, 9 Tswvyim twb ua nws lub tsev, nws tsa
zoo dua cov tseem kub, tej uas koj tau ntawm xya tus ncej. 2Nws twb tua nws tej tsiaj

kuv zoo dua cov tseem nyiaj. 20Kuv taug thiab twb tov cawv txiv hmab lawm thiab twb
txojkev ncaj ncees thiab mus raws li txojkev rau zaub mov rau saum rooj lawm. 3Nws txib

ua ncaj. 21Kuv pub nyiaj txiag rau cov uas nws cov nkauj qhev mus tuaj saum tej chaw

muab siab npuab kuv, thiab pub kom lawv lub siab hauv lub nroog hu nrov hais tias,
txhab nyiaj puv nkaus. 22Thawj txog haujlwm 4Leejtwg ruam kawg cia li nkag los rau ntawm

uas ( ) ua yog nws tau tsim kuv, no. Tswvyim hais rau cov tsis thoob tsib hais

kuv yog thawj yam uas thaum ub nws tsim. tias, 5Cia li los, nrog kuv noj mov thiab haus

23Nws tsim kuv thaum ub los lawm, thaum cov cawv txiv hmab uas kuv muab tov lawm.
chiv keeb nws tsim kuv ua ntej uas tsis tau 6Cia li muab txojkev ruam pov tseg thiaj muaj

muaj lub ntiajteb. 24Thaum tsis tau muaj dej txojsia nyob, cia li taug txojkev txawj ntse.
hiavtxwv twb yug kuv lawm, yog thaum tsis 7Tus uas ntuas tej tibneeg thuam luag, yuav

tau muaj tej qhov dej uas txhawv ntau. 25Ua raug cem, tus uas qhuab ntuas tej tibneeg
ntej uas tsis tau tsim tej roob thiab ua ntej uas limhiam, yuav raug lo lus phem. 8Tsis txhob

tsis tau muaj tej pov roob, twb yug kuv lawm, qhuab ntuas tus uas thuam luag vim nws yuav

26yog thaum ( ) tsis tau tsim lub ntxub koj, qhuab ntuas tus txawj ntse mas nws

ntiajteb thiab tej liaj teb, thiab tsis tau tsim tej yuav nyiam koj. 9Yog qhuab qhia tus uas

av hauv ntiajteb. 27Thaum nws tsim lub ntuj txawj ntse mas nws yuav ntse tuaj, yog qhia

kom nyob ruaj, thiab thaum nws kuam ib tug tus ncaj ncees mas nws yuav kawm paub ntau
ciam rau dej hiavtxwv, kuv yeej nyob qhov dua tuaj. 10Qhov uas hwm thiab paub ntshai

ntawd lawm, 28yog thaum nws tsim lub ntuj ( ) yog lub hauv paus tswvyim,

kom ruaj khov, thiab thaum nws ua kom dej qhov uas paub ( ) tus dawb huv

txhawv hauv nruab tiv txwv los, 29yog thaum yog kev txawj ntse. 11Vim yog muaj tswvyim,

nws kem ciam rau dej hiavtxwv, dej thiaj tsis yuav muaj lub caij nyoog ntxiv rau koj, thiab
nyab dhau qhov uas nws tso cai, thiab thaum yuav tsav koj nyob ntev niaj ntau xyoo. 12Yog

nws ntsuas pua daim lag zeb tiag lub ntiajteb. koj ntse mas kuj yog koj ntse pab koj, yog koj

30Kuv nyob ntawm ( ) ib sab, ib thuam luag koj yuav thev koj ib leeg xwb.

yam nkaus li tus Kws ua tsev kuv ua rau nws 13Txojkev ruam zoo yam nkaus li tus pojniam

muaj kev zoo siab txhua hnub, kuv xyiv fab ncauj ntau, nws tawv ncauj cov nyom tsis
rau ntawm nws xubntiag tsis tu li. 31Kuv xyiv paub txaj muag. 14Nws zaum ntawm nws lub

fab rau lub ntiajteb uas yog nws li thiab xyiv qhov rooj thiab nyob saum tej chaw siab hauv
fab rau ib tsoom tibneeg. 32Kuv cov tub es nej lub nroog. 15Nws hu rau cov uas dua kev tuaj
cia li mloog kuv hais. Cov uas tuav rawv kuv mus, yog cov uas luag taug luag kev xwb, 16hu

txojkev yuav tau nyob kaj siab lug. 33Cia li hais tias, leejtwg ruam kawg cia li nkag los

mloog lus qhuab qhia, cia li txawj ntse, thiab rau ntawm no. Nws hais rau cov uas tsis thoob
tsis txhob tso tej lus qhia pov tseg. 34Tus uas tsib hais tias, 17Tej dej uas mus nyiag los haus

mloog kuv hais yuav tau nyob kaj siab lug, qab zib, thiab cov mov uas noj nraim nkoos
yog tus uas niaj hnub zov tos ntawm kuv lub kuj qab heev. 18Tiamsis lawv tsis paub tias

rooj loog, thiab tos ntawm kuv ib sab qhov muaj tibneeg tuag hauv qhov chaw ntawd,

716 PAJLUG ‫משלי‬

thiab nws cov qhua twb poob tob kawg rau tibneeg limhiam tej nqe zog yuav coj mus

hauv tub tuag teb lawm. saws lub txim. 17Tus uas mloog lus qhuab qhia

Xalaumoos Tej Paj Lug kuj nyob hauv txojkev uas tau txojsia, tiamsis
tus uas tsis lees yuav tej lus qhuab ntuas yuav
10 Xalaumoos tej paj lug. Tus tub ntse yuam kev. 18Tus uas zais nws tej kev ntxub
ua rau leej txiv zoo siab, tus tub ruam rau hauv nruab siab, nws daim tawv ncauj
ua rau leej niam nyuaj siab. 2Tej nyiaj txiag dag, thiab tus uas iab hiam luag yog tus

uas ua limhiam tau los tsis muaj nuj nqes, tibneeg ruam. 19Yog ntau ncauj yeej yuav

tiamsis txojkev ncaj ncees cawm kom dim muaj kev txhaum, tiamsis tus uas tswj nws

kev tuag. 3( ) tsis cia cov tibneeg daim tawv ncauj mas nws paub tab. 20Tus uas

ncaj ncees tshaib, tiamsis nws tsis pub cov ncaj ncees tus nplaig yog cov tseem nyiaj, tus

tibneeg limhiam tau raws li uas lawv ntshaw. tibneeg limhiam lub siab tsis muaj nuj nqes
4Txhais tes tub nkeeg yuav pluag, txhais tes kiag li. 21Tus uas ncaj ncees daim tawv ncauj
nquag yuav ua rau nplua nuj. 5Tus tub uas sau yug tau tibneeg coob coob, tiamsis tus uas

qoob loo rau lub caij ntuj qhua mas nws paub ruam tuag vim tsis thoob tsib. 22( )

tab, tiamsis tus tub uas tsaug zog lub caij sau tej koob hmoov ua kom nplua nuj, nws tsis
qoob yuav coj kev txaj muag los. 6Tej koob ntxiv kev nyuaj siab rau. 23Qhov uas ua

hmoov yuav los rau saum cov tibneeg ncaj txhaum ua qias mas tus ruam saib yog kev

ncees taubhau, tiamsis cov tibneeg limhiam lomzem xwb, qhov uas muaj tswvyim xyaum

lub qhov ncauj npog txojkev ua nruj ua tsiv. zoo mas ua rau tus uas thoob tsib to nrog zoo
7Qhov uas nco txog cov tibneeg ncaj ncees siab. 24Yam uas tus tibneeg limhiam ntshai

yog tau koob hmoov, tiamsis cov tibneeg yeej yuav los raug nws, yam uas tus ncaj

limhiam lub suab lub npe yuav lwj tag. 8Tus ncees ntshaw ( ) yeej yuav pub.

uas lub siab muaj tswvyim nws yuav muab tej 25Thaum cua daj cua dub ntsawj tuaj tus

lus nkaw saib hlob, tiamsis tus uas ruam ncauj tibneeg limhiam ploj tag lawm, tiamsis tus uas
ntau yuav raug kev puam tsuaj. 9Tus uas ua ncaj ncees nyob ruaj khov mus ib txhis. 26Tej

lub siab dawb paug yuav nyob ruaj khov, kua qaub rhiab hniav li cas thiab tej pa taws

tiamsis tus uas coj nkhaus sawvdaws yeej ncho qhov muag li cas, ces tus tub nkeeg yuav
yuav paub. 10Tus uas zij ncaug ntxi muag kuj zoo ib yam li ntawd rau tus uas txib nws.

ua kom muaj kev ntxhov, tiamsis tus uas muaj 27Qhov uas hwm thiab paub ntshai ( )-

cuabkav ntuas ua kom nyob sib haum xeeb yuav txuas txojsia ntev mus, tiamsis

11Cov uas ncaj ncees lub qhov ncauj yog lub tus tibneeg limhiam lub niaj lub xyoo yuav

qhov dej txhawv uas pub txojsia, tiamsis tus tsis ntev. 28Qhov uas cov ncaj ncees vam yuav

tibneeg limhiam lub qhov ncauj npog txojkev tiav rau txojkev zoo siab xyiv fab, tiamsis
ua nruj ua tsiv. 12Txojkev sib ntxub tshum qhov uas cov tibneeg limhiam vam yuav ploj

kom muaj kev sib cav sib ceg, tiamsis txojkev tag mus. 29( ) yog lub chaw ruaj

hlub yuav tswj tau txhua yam kev txhaum. khov rau tus uas siab ncaj, tiamsis nws yuav
13Yuav tau tswvyim ntawm tus uas thoob tsib rhuav tshem cov uas ua phem. 30Cov uas ncaj

to nrog daim tawv ncauj, tiamsis rab nplawm ncees yuav tsis raug muab rho pov tseg,

yuav ntaus tus uas tsis thoob tsib nrob qaum. tiamsis tus uas ua limhiam yuav tsis tau nyob
14Cov uas muaj tswvyim yuav khaws kev hauv lub tebchaws. 31Tus tibneeg ncaj ncees

txawj ntse cia, tiamsis qhov uas tus ruam ntau lub qhov ncauj nthuav tswvyim tawm los,
ncauj coj kev puam tsuaj los ze. 15Tus nplua tiamsis tus nplaig ntxeev ntxias yuav raug

nuj tej nyiaj txiag yog nws lub nroog ruaj muab txiav pov tseg. 32Tus tibneeg ncaj ncees

khov, tiamsis tus pluag txojkev pluag yog nws daim tawv ncauj paub tej lus uas haum luag,
txojkev puam tsuaj. 16Cov tibneeg ncaj ncees tiamsis tus tibneeg limhiam lub qhov ncauj

tej nqe zog yuav coj mus tau txojsia, cov tsuas paub tej lus ntxeev ntxias xwb.

‫ משלי‬PAJLUG 717

nyob kaj siab lug. 16Tus pojniam uas paub cai

11 Rab teev uas ntxo luag, ( ) yeej tau koob meej, tiamsis tus txivneej siab

ntxub kawg li, tiamsis lub thauj heev yuav tau nyiaj txiag. 17Tus uas hlub luag

teev uas haum ua rau nws zoo siab. 2Thaum yuav rov ua rau nws tau zoo, tiamsis tus uas

khav theeb lawm yuav raug poob ntsej muag, nyaum yuav rov ua rau nws mob. 18Tus

tiamsis tswvyim yuav nrog nraim tus uas tsis tibneeg limhiam tau cov nqe zog uas dag nws

muab hlob. xwb, tiamsis tus uas tseb txojkev ncaj ncees

3Tus uas ncaj ncees txojkev ua ncaj yuav coj yuav tau tej nqe zog uas tseeb. 19Tus uas khov

nws lub hauv ntej, tiamsis tus tibneeg ntxeev kho hauv txojkev ncaj ncees yuav muaj

ntxias txojkev nkhib nkhaus yuav rov ua rau txojsia nyob, tiamsis tus uas raws ncuj nciav

nws puam tsuaj. 4Tej nyiaj txiag tsis muaj txojkev phem yuav tuag. 20Cov tibneeg uas

qabhau rau hnub uas ( ) npau lub siab nkhaus, ( ) ntxub kawg li,

taws, tiamsis txojkev ncaj ncees cawm kom tiamsis cov uas tsis muaj chaw thuam li ua rau

dim kev tuag. 5Tus uas tsis muaj chaw thuam, ( ) zoo siab. 21Cia li paub tseeb

nws txojkev ncaj ncees yuav coj nws kev ncaj tias tus tibneeg phem yuav tsis dim kev teem

nraim, tiamsis tus tibneeg limhiam yuav ntog txim, tiamsis tus uas ncaj ncees yuav tau kev

vau hlo rau hauv nws txojkev ua limhiam. cawm dim. 22Tus pojniam zoo nkauj uas tsis

6Tus ncaj ncees txojkev ua ncaj yuav pab nws paub cai zoo li lub nplhaib kub uas npua coj

dim, tiamsis tus tibneeg ntxeev ntxias txojkev ntawm qhov ntswg. 23Qhov uas cov tibneeg

ntshaw yuav rov ntes tau nws. 7Thaum tus ncaj ncees ntshaw coj mus tau qhov zoo xwb,

tibneeg limhiam tuag, nws txojkev vam kuj tiamsis qhov uas cov tibneeg limhiam vam coj

ploj tag, tus uas tsis hwm ( ) tej mus txog ( ) kev npau taws. 24Tus

uas nws xav tau kuj ploj ntais lawm. 8Tus uas uas zoo siab pub dawb nws nplua nuj zuj zus,

ncaj ncees tau kev dim qhov txom nyem, tus uas tsis kam pub yam uas nws pub tau, nws

tiamsis tus tibneeg limhiam yuav nyob nws kuj pluag zuj zus. 25Tus uas lub siab dav pub

chaw raug txom nyem. tau yeej yuav nplua nuj, tus uas muab dej rau

9Tus uas tsis hwm ( ) , nws lub luag haus, luag kuj yuav pub dej rau nws.

qhov ncauj ua rau kwvtij zej zog puam tsuaj, 26Tibneeg cem foom tus uas tuav nqe qoob loo

tiamsis tus uas ncaj ncees kev txawj ntse pab tsis muag, tiamsis tus uas cia li muag, yuav

tau nws dim. 10Thaum cov uas ncaj ncees noj tau hmoov zoo rau saum nws lub taubhau.

qab nyob zoo mas lub nroog kuj xyiv fab, 27Tus uas siv zog nrhiav qhov zoo yeej yuav

thaum cov tibneeg limhiam puam tsuaj tag kuj ua rau luag txaus siab rau nws, tiamsis kev

muaj suab qw zoo siab. 11Tej koob hmoov uas phem yuav raug tus uas nrhiav qhov phem.

cov tibneeg ncaj ncees tau, ua rau lub nroog 28Tus uas tso siab rau nws tej nyiaj txiag yuav

vam meej tuaj, tiamsis cov tibneeg limhiam ntog ploj tag, tiamsis tus uas ncaj ncees yuav

lub qhov ncauj ua rau lub nroog puam tsuaj. hlob zoo yam nkaus li tej nplooj ntoo ntsuab.

12Tus uas saib tsis taus kwvtij zej zog yog tus

uas tsis thoob tsib, tiamsis tus uas paub 29Tus uas tsim kev kub ntxhov rau nws tsev

qabhau mas nyob twjywm. 13Tus uas cuav zos neeg, mas thaum kawg nws yuav tau cua ua

taug xaiv pheej qhia tej uas muab npog cia qub txeeg qub teg xwb, thiab tus ruam yuav

tshwm los, tiamsis tus uas tso siab tau mas ua tus ntse qhev. 30Tus uas ncaj ncees tej

yeej npog tau tej ntawd cia. 14Qhovtwg tsis haujlwm yog tsob ntoo uas pub txojsia,

muaj tus txawj coj tej pejxeem yuav ntog tag, tiamsis qhov uas tawv nyom txoj kevcai yeej

tiamsis qhov uas muaj ntau leej ua chaw yog txov txojsia. 31Yog cov tibneeg ncaj ncees

sablaj yeej yuav nyob thaj yeeb. 15Tus uas tau tej uas tsim nyog tau hauv ntiajteb no, mas

qhwv lwm tus yuav raug kev ntxhov siab, cov tibneeg limhiam thiab muaj txim yimhuab

tiamsis tus uas tsis kam qhwv lwm tus yuav yuav raug teem txim.

718 PAJLUG ‫משלי‬

nkaus li rab ntaj chob, tiamsis tus tibneeg ntse

12 Tus uas nyiam tej lus qhuab qhia kuj tus nplaig yog tshuaj kho zoo. 19Daim tawv
yog nyiam kev txawj ntse, tus uas ncauj uas hais tseeb yuav nyob ib txhis, tus

ntxub tej lus qhuab ntuas yog tus ruam. nplaig txawj dag nyob ib ntsais muag xwb.

2( ) txaus siab rau tus tibneeg zoo, 20Txojkev dag ntxias nyob hauv cov tibneeg

tiamsis tus uas ntaus tswvyim phem mas uas ntaus tswvyim ua phem lub siab, tiamsis

() yuav rau txim. 3Txojkev lim cov uas npaj kom sawvdaws nyob sib haum

hiam ua tsis tau rau tibneeg nyob ruaj nreeg, tau siab xyiv fab. 21Tsis muaj vij sub vij sw

tiamsis cov uas ncaj ncees yuav cog cag tob abtsi poob rau saum cov tibneeg ncaj ncees,

dob tsis tau li. 4Pojniam zoo mas yog tus txiv tiamsis cov tibneeg limhiam tsuas saws tej

lub mom kub, tiamsis tus pojniam rhuav plhu kev ceeblaj pov khawv nkaus xwb.

zoo yam li tus kab mob uas ua rau nws txiv tej 22( ) ntxub daim tawv ncauj txawj

pob txha lwj. 5Tus tibneeg ncaj ncees tej kev dag kawg li, tiamsis cov uas xyaum ua ncaj ua

xav kuj ncaj, tiamsis tus tibneeg limhiam tej rau nws zoo siab. 23Tus uas paub tab yeej

lus taw qhia yog lus ntxeev ntxias. 6Tus muab nws kev txawj ntse npog cia, tiamsis tus

tibneeg limhiam tej lus nyas nrhw ua kom los uas ruam tshaj tawm nws txojkev ruam.

ntshav, tiamsis tus uas ncaj ncees lub qhov 24Txhais tes nquag yuav tau kav, tiamsis tus

ncauj pab tibneeg dim. 7Tus tibneeg limhiam tub nkeeg yuav raug muab quab yuam ua

raug rhuav tshem ploj tag lawm, tiamsis tus haujlwm. 25Kev ntxhov siab ua rau tibneeg

tibneeg ncaj ncees lub tsev yuav nyob ruaj. poob siab, tiamsis lo lus zoo ua rau nws xyiv

8Tibneeg yuav raug luag qhuas npaum li uas fab. 26Tus tibneeg ncaj ncees tig ntawm

nws muaj tab fab, tiamsis tus tibneeg siab txojkev phem, tiamsis cov tibneeg limhiam

nkhaus yuav raug luag saib tsis taus. 9Tus uas txojkev coj lawv mus yuam kev. 27Tus tub

luag saib tsis taus los tseem muaj tub qhe, kuj nkeeg yuav cev tes muab tsis tau los noj,

zoo dua tus uas tsab ua loj tiamsis tsis muaj tiamsis tus tibneeg nquag yuav tau tej nyiaj

noj. 10Tus tibneeg ncaj ncees yeej hlub nws txiag uas muaj nqes. 28Txojkev ncaj ncees yog

cov tsiaj txhu, tiamsis tus tibneeg limhiam kev txojkev tau txojsia, tiamsis txojkev txhaum

khuvleej yog ua nyaum heev. 11Tus tibneeg coj mus txog qhov tuag.

uas laij teb yuav muaj mov noj ntau, tiamsis

13tus uas ua tej haujlwm tsis muaj qabhau yeej Tus tub uas ntse mloog nws leej txiv
tej lus qhia, tiamsis tus uas thuam
yog tsis thoob tsib. 12Tus tibneeg limhiam
ntshaw tej uas ua phem es tau los, tiamsis tus luag tsis mloog tej lus qhuab ntuas. 2Tus

tibneeg ncaj ncees yuav cog cag ruaj khov. tibneeg zoo tau noj tej uas nws lub qhov ncauj

13Tus tibneeg phem rov mag tej lus txhaum hais zoo, tiamsis tus tibneeg ntxeev ntxias

uas nws daim tawv ncauj hais, tiamsis tus ntshaw ua limhiam ntais ntuj. 3Tus uas tswj

tibneeg ncaj ncees khiav dim tej kev ceeblaj. tau nws lub qhov ncauj tuav tau nws txojsia,

14Tej lus uas yus hais ua rau yus tau tej yam tiamsis tus uas qheb daim tawv ncauj rua tsuas

zoo tsau npo, thiab tej haujlwm uas yus txhais kuj raug kev puam tsuaj. 4Tus tub nkeeg tus

tes ua rov los pauj rau yus. 15Tus tibneeg ruam ntsuj plig nqhis nqhis los kuj tsis tau abtsi li,

pom tias nws txojkev raug cai lawm, tiamsis tiamsis tus nquag tus ntsuj plig puv ntoob.

tus uas txawj ntse mloog tej lus taw qhia. 5Tus ncaj ncees ntxub kev dag, tiamsis tus

16Yuav paub tus tibneeg ruam kev chim siab tibneeg limhiam ua tej uas txaj muag thiab

tamsid, tiamsis tus tibneeg ntse mas tsis quav poob koob meej. 6Txojkev ncaj ncees tsom

ntsej qhov uas luag saib tsis taus nws. 17Tus kwm tus uas ua ncaj, tiamsis lub txim ua rau

uas hais tseeb nws ua timkhawv ncaj, tiamsis tibneeg limhiam puam tsuaj. 7Ib txhia ua txuj

tus cuav timkhawv mas hais lus dag ntxias. nplua nuj tiamsis tsis muaj abtsi li, ib txhia ua

18Tus tibneeg ncauj sai tej lus mas zoo yam txuj pluag tiamsis muaj nyiaj txiag ntau kawg

‫ משלי‬PAJLUG 719

li. 8Nqe txhiv tibneeg txojsia yog tej nyiaj tus tub yeej yuav ua tib zoo nplawm qhuab

txiag uas nws muaj, tiamsis tsis muaj leejtwg qhia. 25Tus uas ncaj ncees yuav noj txaus siab

hem tus tibneeg pluag. 9Tus uas ncaj ncees lub txaus ntsws, tiamsis tibneeg limhiam lub plab

teeb ci zoo siab xyiv fab, tiamsis tus tibneeg tshaib tshaib.

limhiam lub teeb yuav raug muab tua. 10Qhov

14uas muab hlob tsuas yog ua kom muaj kev sib Tswvyim ua nws lub tsev, tiamsis
txojkev ruam txhais tes muab nws
cav sib ceg xwb, tiamsis tswvyim nrog cov
uas mloog tej lus taw qhia. 11Tej nyiaj txiag lub tsev rhuav pov tseg. 2Tus uas taug txojkev

uas ua ib pas xwb twb tau, los yuav nqeg zuj ncaj hwm thiab paub ntshai ( ) ,

zus tag, tiamsis tus uas mav khwv tau yuav tiamsis tus uas taug txojkev nkhaus yog saib

tsav kom tau ntau. 12Qhov uas tsis tau raws li tsis taus ( ) . 3Hauv tibneeg ruam

lub siab vam kuj mob siab, tiamsis qhov uas lub qhov ncauj muaj rab nplawm rau nws lub

tau raws li lub siab xav kuj yog tsob ntoo uas nrob qaum, tus tibneeg ntse daim tawv ncauj

pub txojsia. 13Tus uas saib tsis taus tej lus yuav tiv thaiv tau nws. 4Qhovtwg tsis muaj

qhuab qhia nws coj kev puam tsuaj los rau txiv nyuj, qhov ntawd tsis muaj qoob, tiamsis

nws, tiamsis tus uas hwm tej kevcai yuav tau tej qoob loo ntau tau ntawm nyuj lub zog.

yeeb koob. 14Tej lus uas cov tibneeg txawj 5Tus timkhawv ncaj tsis hais dag, tiamsis tus

ntse qhia yog lub qhov dej txhawv uas pub timkhawv cuav ua pa puavleej yog dag. 6Tus

txojsia, kom thiaj lug dhau txojkev tuag lub uas muab hlob yeej nrhiav tsis tau tswvyim li,

voj hlua. 15Tus uas tab fab zoo mas luag hwm, tiamsis tus uas nkag siab mas yoojyim kawm

tiamsis tus tibneeg tsis ncaj txojkev ua rau tau kev txawj ntse. 7Cia li khiav ntawm tus

nws puam tsuaj. 16Tus tibneeg uas paub tibneeg ruam lub xubntiag mus vim tias koj

qabhau nws ua txhua yam raws li kev txawj yuav tsis tau tej lus txawj ntse qhov ntawd.

ntse, tiamsis tus tibneeg ruam tsuas qhia nws 8Tus paub tab lub tswvyim qhia nws paub ua

txojkev ruam xwb. 17Tus tub tshaj xo uas tsis neej, tiamsis tus tibneeg ruam txojkev ruam

ncaj ua rau tibneeg poob rau hauv kev kub dag ntxias nws.

ntxhov, tiamsis tus tub tshaj xo uas ncaj coj 9Tibneeg ruam luag qhov uas ua kevcai

tshuaj tuaj kho. 18Kev pluag kev txaj muag los xyeem daws txim, tiamsis ( )

raug tus uas tsis quav ntsej tej lus qhuab qhia, txaus siab rau cov uas ncaj ncees. 10Nyias lub

tiamsis tus uas mloog tej lus qhuab ntuas tau siab paub nyias txojkev lwj siab, thiab tsis

koob meej. 19Yog tau raws li uas yus ntshaw muaj lwm tus los nrog nws zoo siab. 11Tus

mas qab zib kawg rau yus tus ntsuj plig, tibneeg limhiam lub tsev yuav raug puam

tiamsis tus tibneeg ruam ntxub qhov uas tso tsuaj, tiamsis tus uas ncaj ncees lub tsev ntaub

kev phem tseg kawg li. 20Tus uas nrog nraim yuav vam meej. 12Muaj ib txojkev uas tibneeg

tus txawj ntse nws kuj yuav txawj ntse, pom tias zoo, tiamsis txojkev ntawd qhov

tiamsis tus uas nrog cov tibneeg ruam ua kawg yog kev tuag. 13Lub ntsej muag luag los

phoojywg yuav raug kev liamsim. 21Lub lub siab tseem txhawj quaj, qhov uas siab xyiv

khuab phem raws cuag cov muaj txim, tiamsis fab, thaum kawg yog kev quaj ntsuag. 14Tus

kev vam meej poob rau cov ncaj ncees. 22Tus tibneeg siab nkhaus yuav tau saws tej uas nws

tibneeg zoo tseg qub txeeg qub teg rau nws ua phem puv npo, tibneeg zoo yuav tau saws

tub ki xeeb ntxwv, tiamsis tus tibneeg muaj tej uas nws ua zoo. 15Tus tibneeg tsis thoob

txim tej nyiaj txiag yuav khaws tseg cia rau tsib ntseeg txhua yam, tiamsis tus uas paub

tus ncaj ncees. 23Tus tibneeg pluag tej teb uas qabhau ua tib zoo saib nws taug txojkev twg.

muab tso tseg tseem yuav tau qoob loo ntau, 16Tus uas muaj tswvyim ceev faj thiab tig hlo

tiamsis qhov uas tu plaub tsis ncaj yuav muab ntawm txojkev phem, tiamsis tus tibneeg

txeeb kiag mus. 24Tus uas tsis siv rab nplawm ruam tsis txawj tswj, nws lam tau lam ua.

kuj yog ntxub nws tus tub, tus uas hlub nws 17Tus tibneeg npau ceev mas ua tej uas ruam

720 PAJLUG ‫משלי‬

kawg li, tiamsis tus uas ntse ua siab ntev tiamsis vajntxwv npau taws rau tus uas ua tej

18Cov uas tsis thoob tsib tau txojkev ruam, cov kev txaj muag.

uas paub qabhau tau txojkev txawj ntse ua lub 15 Lo lus teb mos muag pab kom kev
mom kub. 19Cov tibneeg phem pe cov tibneeg npau taws ploj tag, tiamsis lo lus nruj
zoo, cov tibneeg limhiam pe ntawm cov uas lus tsiv zes kom chim. 2Tus muaj tswvyim tus
ncaj ncees lub qhov rooj.

20Tus tibneeg pluag mas kwvtij zej zog los kuj nplaig nthuav kev txawj ntse tuaj, tiamsis tus

ntxub, tiamsis tus nplua nuj muaj phoojywg ruam lub qhov ncauj nchuav kev ruam tawm

coob heev. 21Tus uas saib tsis taus kwvtij zej los. 3( ) lub qhov muag ntsia

zog kuj muaj txim, tiamsis tus uas hlub cov ntsoov txhua qhov, thiab zov rawv cov
pluag kuj tau hmoov zoo. 22Cov uas ntaus tibneeg phem thiab cov tibneeg zoo. 4Tus

tswvyim phem tsis txhaum lov? Cov uas ntaus nplaig uas hais lus zoo kuj yog tsob ntoo uas

tswvyim zoo kuj tau qhov zoo thiab luag tso pub txojsia, tiamsis tus nplaig ntxeev ntxias
siab rau lawv. 23Muaj tshaj thawj rau txhua ua rau lub siab lwj tag. 5Tus uas ruam saib tsis

yam haujlwm uas ua, tiamsis lub ncauj hais taus leej txiv tej lus qhuab qhia, tiamsis tus

do xwb ua rau pluag. 24Tej nyiaj txiag yog cov uas mloog tej lus qhuab ntuas yog tus paub
uas txawj ntse lub mom kub, tiamsis txojkev tab. 6Tus ncaj ncees lub tsev muaj nyiaj txiag

ruam yog cov uas ruam txoj saw ntawm caj ntau, tiamsis cov tibneeg limhiam tej nyiaj

dab. 25Tus timkhawv uas ncaj pab cawm txiag coj kev ceeblaj los.
txojsia, tiamsis tus hais tsis ncaj yog ntxias 7Cov muaj tswvyim daim tawv ncauj nthuav

luag nce nthab. 26Qhov uas hwm thiab paub kev txawj ntse, tiamsis cov ruam lub siab tsis

ntshai ( ) ua rau yus nyob tso siab ua li ntawd. 8Tej uas cov tibneeg limhiam

plhuav, yus cov menyuam kuj tau lub chaw muab xyeem mas ( ) ntxub kawg

mus cawm siav. 27Qhov uas hwm thiab paub li, tiamsis nws zoo siab rau cov ncaj ncees tej

ntshai ( ) yog lub qhov dej txhawv lus thov. 9Cov tibneeg limhiam txojkev mas

uas pub txojsia, kom thiaj lug dhau txojkev ( ) ntxub kawg li, tiamsis nws

tuag lub voj hlua. 28Tej pejxeem coob coob hlub tus uas ua raws li txojkev ncaj ncees.
yog vajntxwv li meej mom, yog tsis muaj 10Tus uas tso txojkev zoo tseg yuav raug

pejxeem vajntxwv kuj puam tsuaj tag. 29Tus nplawm qhuab qhia hnyav, tus uas ntxub tej

uas tsis chim sai kuj yog tus thoob tsib to lus qhuab ntuas yuav tuag.
nrog, tiamsis tus uas npau taws sai kuj yog 11Tub tuag teb thiab qhov puam tsuaj, nthuav

txhawb txojkev ruam. 30Lub siab uas nyob tus kiag rau ( ) pom, yog li no nws

kuj yog pub txojsia rau lub cev, tiamsis lub yimhuab pom hauv tibneeg lub siab thiab.
siab uas kub ntxhov hnyo ua rau pob txha po. 12Tus uas muab hlob tsis nyiam luag qhuab

31Tus uas quab yuam tus pluag kuj saib tsis ntuas, nws tsis mus nrhiav tus muaj tswvyim.

taus ( ) uas yog tus tsim, tiamsis 13Lub siab zoo mas ua rau lub ntsej muag

tus uas hlub cov uas txom nyem kuj ua rau luag, tiamsis kev tu siab ua rau tus ntsuj plig

() tau koob meej. 32Tus tibneeg yaj tag. 14Tus uas paub qabhau lub siab nrhiav

limhiam ntog vim tej kev phem uas nws ua, kev txawj ntse, tiamsis tus ruam lub qhov
tiamsis tus ncaj ncees kuj tau lub chaw cawm ncauj noj txojkev ruam. 15Cov tibneeg uas

siav vim nws ua ncaj. 33Tswvyim nyob hauv raug kev txom nyem lub niaj xyoo puavleej

tus uas thoob tsib to nrog lub siab, tiamsis phem, tiamsis cov uas lub siab xyiv fab muaj

tibneeg ruam lub siab tsis pom tswvyim kiag kev pam noj pam haus tsis tu li.
li. 34Kev ncaj ncees txhawb nqa lub tebchaws, 16Muaj nyiaj txiag tsawg los hwm thiab paub

tiamsis kev txhaum ua rau lub tebchaws poob ntshai ( ) , kuj zoo dua li uas muaj

ntsej muag. 35Cov tub qhe uas ua haujlwm tej niag txhab nyiaj los tseem muaj kev
ntse ntswb ntsuav ua rau vajntxwv txaus siab, ceeblaj nrog nraim. 17Noj zaub tsuag nyob sib

‫ משלי‬PAJLUG 721

hlub zoo dua noj nyuj zib nyob sib ntxub. pom tias txhua yam uas lawv ua puavleej

18Tus uas lub siab kub tshum kom muaj lus sib dawb huv, tiamsis ( ) tshuaj hauv

cav sib ceg, tiamsis tus uas tsis chim sai tswj lub siab. 3Cia li muab koj tej haujlwm tso rau

tau kev sib cav sib ceg kom tus. 19Tus tibneeg ( ) , mas tej uas koj hom tseg cia

tub nkeeg txojkev mas muaj pos tuaj puv yuav tiav. 4( ) tsim txhua yam

nkaus, tiamsis tus ncaj ncees txojkev yog txoj nyias muaj nyias hom phiaj, txawm yog cov

niag kev tiaj. 20Tus tub uas muaj tswvyim ua tibneeg limhiam los nws tsim los rau hnub

rau leej txiv zoo siab, tiamsis tus uas ruam puam tsuaj.

saib tsis taus leej niam. 21Txojkev ruam ua rau 5Txhua tus uas khav theeb mas ( )

tus uas tsis thoob tsib zoo siab xyiv fab, ntxub kawg li, cia li paub tseeb tias lawv yeej

tiamsis tus uas paub qabhau kuj taug txojkev yuav tsis dim kev teem txim. 6Vim yus xib rau

ncaj. 22Yog tsis muaj chaw sablaj haujlwm ( ) thiab tso siab plhuav, nws thiaj

yuav plam, tiamsis yog muaj ntau leej taw ntxuav yus lub txim pov tseg, thiab vim hwm

qhia mas haujlwm tiav. 23Yog teb tau raug thiab paub ntshai ( ) yus thiaj lug

mas ua rau yus zoo siab, thiab ib lo lus uas dhau kev phem. 7Thaum tibneeg ua haum

hais raug qhov cheem tsum mas zoo tshaj ( ) lub siab, txawm yog lawv tej

plaws li. 24Tus muaj tswvyim txojkev coj nce yeeb ncuab los ( ) ua kom rov

mus txog txojsia, lawv thiaj tsis poob rau hauv nrog lawv sib raug zoo. 8Ua ncaj ncees es tau

tub tuag teb. 25( ) rhuav tshem tus tsawg tsawg kuj zoo dua li ua tsis ncaj es tau

tibneeg khav theeb lub tsev, tiamsis nws tsom nyiaj txiag ntau ntau. 9Tibneeg lub siab npaj

kwm tus poj ntsuam li ciam teb. 26Tej uas cov txojkev rau nws taug, tiamsis ( )

tibneeg limhiam xav mas ( ) coj nws txhais kotaw. 10( ) pub lo

ntxub kawg li, tiamsis cov tibneeg dawb huv lus txiav txim rau vajntxwv lub qhov ncauj,

tej lus txaus nws lub siab. 27Tus uas nrhiav vajntxwv thiaj txiav txim tsis txhaum. 11Rab

nyiaj txiag ntawm tej kev tsis ncaj kuj ua rau teev thiab lub phaj teev uas haum txiaj yog

nws tsev neeg raug kev ceeblaj, tiamsis tus ( ) li, thiab cov thauj teev huvsi

uas ntxub tej nyiaj xiab yuav tau txojsia. 28Tus hauv lub hnab kuj yog ( ) ua.

ncaj ncees lub siab xav saib yuav teb li cas, 12Qhov uas ua phem mas tej vajntxwv ntxub

tiamsis tus tibneeg limhiam lub qhov ncauj kawg li, rau qhov kev ncaj ncees ua rau lub

nchuav nthwv kev phem tawm los. zwm txwv nyob ruaj khov. 13Daim tawv ncauj

29( ) nyob deb ntawm cov tibneeg uas hais lus ncaj ua rau vajntxwv zoo siab,

limhiam, tiamsis nws hnov cov ncaj ncees tej thiab nws nyiam tus uas hais lus tseeb.

lus thov. 30Ntsej muag luag ntxhi ua rau yus 14Vajntxwv kev npau taws mas yog tus tub

zoo siab, tej xov zoo ua rau tej txha sib qas tshaj xo kev ploj tuag, tiamsis tus muaj

las. 31Tus uas lub qhov ntsej mloog tej lus tswvyim yuav tswj tau. 15Thaum vajntxwv

qhuab qhia zoo yuav nrog nraim cov uas muaj ntsej muag luag tibneeg ciaj sia, thiab qhov

tswvyim nyob ua ke. 32Tus uas tsis quav ntsej uas vajntxwv txaus siab zoo yam nkaus li tej

tej lus qhuab qhia kuj yog nws rov saib tsis huab uas tso nag tshiab los. 16Tau tswvyim kuj

taus nws, tiamsis tus uas mloog tej lus qhuab zoo heev dua li tau kub, thiab xaiv yuav kev

ntuas kuj tau kev txawj ntse. 33Qhov uas hwm txawj ntse zoo dua li yuav nyiaj. 17Cov uas

thiab paub ntshai ( ) yog qhov ncaj ncees txojkev mas ncaim ntawm txojkev

kawm paub tswvyim, xub txo hwjchim mam phem, tus uas ceev faj nws txojkev kuj yog

li tau koob meej. tuav tau nws txojsia. 18Kev khav theeb yuav

16 Neeg hom haujlwm cia rau hauv coj mus raug puam tsuaj, thiab lub siab muab
nruab siab, tiamsis ( ) hlob yuav coj mus kom ntog. 19Tus uas txo
pub lo lus teb rau tus nplaig. 2Tibneeg kuj hwjchim nrog tej pluag nyob zoo dua li nrog
cov tibneeg khav theeb faib tej qhov txhia

722 PAJLUG ‫משלי‬

chaw uas txeeb tau los. 20Tus uas mloog tej lub siab. 4Tus uas ua phem mloog daim tawv

lus qhia yuav vam meej, thiab tus uas tso siab ncauj uas limhiam tej lus, thiab tus tibneeg

rau ( ) yuav nyob kaj siab lug. dag ua tib zoo mloog tus nplaig uas ntxeev

21Tus uas lub siab ntse yuav hu tau tias yog ntxias. 5Tus uas thuam cov tibneeg pluag kuj

tus thoob tsib to nrog, thiab ncauj lus zoo mas yog saib tsis taus ( ) uas yog tus

rub tau tibneeg lub siab zuj zus. 22Tswvyim tsim, tus uas thaum lwm tus raug ceeblaj los

yog lub qhov dej txhawv uas pub txojsia rau tseem zoo siab kuj yuav tsis dim kev teem

tus uas muaj tswvyim, tiamsis txojkev ruam txim. 6Tej xeeb ntxwv yog tej poj koob yawm

rau txim rau cov tibneeg ruam. 23Tus uas muaj txwv lub mom kub, thiab leej txiv yog cov tub

tswvyim lub siab ua rau nws tej lus txawj ntse, lub koob meej. 7Tus tibneeg ruam tsis phim

thiab tsav hwjchim rau nws daim tawv ncauj hais tej lus zaj lus zuag, thiab tej lus dag yeej

rub tau tibneeg lub siab. 24Ncauj lus zoo mas tsis phim cov uas muaj meej mom. 8Nyiaj

zoo yam nkaus li zib ntab, thiab qab zib rau xiab mas tus muab pom tias zoo yam nkaus li

lub siab thiab pub lub cev noj qab nyob zoo. tej pov haum uas muaj hwjchim, nws mus rau

25Muaj ib txojkev uas tibneeg pom tias zoo, qhov twg los nws vam meej. 9Tus uas zam

tiamsis txojkev ntawd qhov kawg yog kev txim rau luag kuj yog nrhiav kev sib raug zoo,

tuag. 26Qhov uas tus tub zog tshaib nqhis ua tiamsis tus uas pheej rov dig tej qub los kuj

rau nws nrhiav haujlwm ua, nws lub qhov yog rhuav kev ua phoojywg. 10Tej lus qhuab

ncauj txhib kom nws ua. 27Tus tibneeg tsis ntuas nkag rau hauv tus tibneeg thoob tsib tob

tsim txiaj ntaus tswvyim ua phem, nws tej lus dua li uas nplawm tus ruam ib puas nplawg.

zoo yam nkaus li hluavtaws kub. 28Tus 11Tus tibneeg phem nrhiav kev fav xeeb,

tibneeg siab nkhaus tshum kom muaj kev sib tiamsis yuav muaj ib tug tub tshaj xo nyaum

cav sib ceg, thiab tus lis xaiv ua rau tej mus tiv nws. 12Mus ntsib ib tug maum dais uas

phoojywg tawg. 29Tus tibneeg ua nruj ua tsiv cov menyuam ploj lawm zoo dua li uas ntsib

ntxias kwvtij zej zog, thiab coj lawv taug ib tug tibneeg ruam uas ua tej haujlwm ruam.

txojkev tsis zoo. 30Tus uas zij ncaug ntxi muag 13Yog leejtwg ua phem pauj zoo, kev phem

ntaus tswvyim ntxeev ntxias, tus uas zim yuav tsis tawm hauv nws lub tsev mus.

hniav zog yeej coj kom ua phem. 31Taubhau 14Thaum pib sib cav sib ceg kuj zoo yam

uas dawb hau paug yog lub mom kub uas nkaus li tso lub pas dej nqeg, yog li ntawd cia

muaj meej, tus uas coj lub neej ncaj ncees li tseg ua ntej uas kev sib ceg sib ntaus tawm

yuav tau lub mom ntawd. 32Tus uas tsis chim tuaj. 15Tus uas tso tej tibneeg txhaum dim

sai zoo dua li tus uas muaj zog heev, thiab tus thiab tus uas rau txim rau cov uas tsis txhaum,

uas tswj tau nws lub siab zoo dua li tus uas mas ob tug uas ua li no ( ) ntxub

ntaus tau ib lub nroog. 33Tibneeg rho ntawv kawg li. 16Ua cas tus tibneeg ruam yuav rho

saib tom hauv ntej yuav zoo li cas, tiamsis nyiaj hauv nws txhais tes yuav tswvyim rau

() yog tus uas txiav txim siab rau thaum uas nws tsis txawj xav abtsi? 17Tej

txhua yam. phoojywg kuj muaj kev sib hlub txhua lub

17 Noj ib qho mov qhuav los nyob kaj sijhawm, thiab tej kwvtij kuj yug los sib pab
siab kuj zoo dua li lub tsev uas noj rau thaum muaj kev txom nyem. 18Tus tibneeg
tsis thoob tsib thiaj nrog luag cog lus, thiab

nqaij noj hno los muaj kev sib cav sib ceg. qhwv kwvtij zej zog. 19Tus uas nyiam kev
2Tus qhev uas ua haujlwm ntse ntsuav yuav txhaum kuj nyiam kev sib cav sib ceg, tus uas

tswj tau tus tub uas rhuav ntsej muag, thiab ua lub qhov rooj siab siab kuj yog nrhiav kev

nws yuav muaj feem nrog cov tub tau qub puam tsuaj. 20Tus uas lub siab nkhaus yuav
txeeg qub teg. 3Lub yeej vub siv nchuav cov tsis vam meej, tus nplaig ntxeev xaiv poob rau

tseem nyiaj, lub cub thee siv nchuav cov qhov txom nyem. 21Leejtxiv uas muaj tub tsis

tseem kub, tiamsis ( ) sim tibneeg thoob tsib kuj muaj kev txhawj xeeb, thiab

‫ משלי‬PAJLUG 723

leej txiv uas muaj tub ruam tsis muaj ntsej hwjchim mam li tau koob meej. 13Yog leejtwg

muag luag. 22Lub siab xyiv fab yog cov tshuaj teb ua ntej uas nws tsis tau hnov kuj yog nws

zoo, tiamsis kev poob siab ua rau pob txha txojkev ruam thiab kev txaj muag. 14Tibneeg

qhuav. 23Tus tibneeg limhiam txais tej nyiaj lub siab thev taus kev mob nkeeg, tiamsis

xiab ntawm luag lub hnab tsho los qhau leejtwg thev taus txojkev lwj siab? 15Lub siab

txojcai. 24Tus uas thoob tsib to nrog tob, mas uas txawj xav yeej tau kev txawj ntse, thiab

ntsia ntsoov rau tswvyim, tiamsis tus ruam lub tus uas muaj tswvyim lub qhov ntsej nrhiav

qhov muag nuam rau qab ntuj kawg. 25Tus tub kev txawj ntse. 16Pub ib yam abtsi rau luag kuj

ruam ua rau leej txiv txhawj qas ntsuav thiab yog qheb kev rau yus thiab coj yus mus cuag

ua rau leej niam uas yug lwj siab. 26Qhov uas cov uas ua hlob. 17Tus uas xub piav nws tshaj

muab tus ncaj ncees nplua kuj tsis zoo, qhov plaub ua ntej mas saib zoo li muaj cai, mus

uas muab tus uas zoo nplawm kuj txhaum. txog thaum tus uas nrog nws ua plaub tuaj

27Tus uas tswj tau nws tej lus kuj yog nws tshawb nws lub keeb. 18Qhov uas rho ntawv

txawj ntse, tus uas muaj lub siab ntev kuj mas ua kom tseg tsis sib cav sib ceg, thiab

thoob tsib to nrog. 28Tus ruam ua twjywm kuj txiav txim rau ob tog tibneeg loj uas ua plaub.

suav tias muaj tswvyim, thaum nws qos nws 19Tus kwvtij uas tau txais kev pab mas zoo li

daim tawv ncauj kuj suav tias nws txawj xav. lub nroog ruaj khov, thiab kev sib cav sib ceg

18 Tus uas tawm mus ua twm zeej twm mas zoo li tus las rooj uas kaw lub chaw tsom
kawv ua raws li nws lub siab xwb, faj ruaj khov. 20Lub qhov ncauj ua rau lub
plab tsau, tej uas daim tawv ncauj hais ua rau

thiab tawm tsam sawvdaws tej tswvyim zoo. yus txaus siab.

2Tus ruam tsis zoo siab rau txojkev thoob tsib 21Kev ciaj kev tuag nyob ntawm tus nplaig li

to nrog, tsuas yog zoo siab rau qhov uas nws hwjchim, cov uas nyiam siv tus nplaig rau zaj

nthuav nws tej kev xav xwb. 3Thaum tej kev twg yuav tau saws li ntawd. 22Tus uas yuav

limhiam los txog, kev saib tsis taus kuj los tau pojniam kuj yog tau yam uas zoo, thiab

thiab, thaum poob koob kuj raug txaj muag tau kev hlub ntawm ( ) . 23Tus uas

thiab. 4Tej lus uas tibneeg lub qhov ncauj hais pluag tsuas yog taij thov xwb, tiamsis cov

yog dej tob. Lub qhov dej txhawv uas pub nplua nuj teb lub suab nchav. 24Muaj tej tus

tswvyim, yog tus dej ntsawj ceev. 5Qhov uas phoojywg ua txuj nrog yus ua phoojywg,

tsa tus tibneeg txhaum cai mas tsis zoo, thiab tiamsis muaj ib tug phoojywg uas sib raug zoo

qhov uas tu tsis ncaj rau tus tsis txhaum kuj heev dua tej kwvtij txheeb.

tsis zoo. 6Tus tibneeg ruam daim tawv ncauj

19coj kev sib cav sib ceg los, thiab nws lub qhov Tus tibneeg pluag uas taug txojkev
ncaj ncees kuj zoo dua tus tibneeg
ncauj kuj hu rab nplawm los. 7Tus ruam lub
qhov ncauj ua rau nws puam tsuaj, thiab nws ruam uas hais lus ntxeev ntxias. 2Tus uas kub

daim tawv ncauj kuj ua hlua cuab nws. 8Tus siab lug tiamsis tsis muaj kev txawj ntse kuj

txom xaiv tej lus mas zoo yam nkaus li tej tsis zoo, thiab tus uas ua kotaw sai kuj pheej

zaub mov qab uas nkag kiag mus rau hauv yuam kev. 3Thaum leejtwg txojkev ruam coj

plab. 9Tus nkeeg ua haujlwm kuj nrog tus uas kev puam tsuaj los raug nws, nws kuj chim

ua kom puam tsuaj ua kwvtij. 10( ) siab npau rau ( ) . 4Tej nyiaj txiag

lub npe yog lub chaw tsom faj uas ruaj khov, rub kom tau phoojywg coob, tiamsis tus pluag

tus ncaj ncees dhia mus rau hauv thiab nyob raug phoojywg muab tso tseg. 5Tus cuav

tso siab plhuav. 11Tus nplua nuj tej nyiaj txiag timkhawv yuav tsis dim qhov uas raug txim,

yog nws lub nroog uas ruaj khov, thiab nws tus uas pheej dag xwb yuav tsis dim. 6Muaj

xam pom tias zoo yam nkaus li lub ntsa loog tibneeg coob nrhiav kev hlub ntawm tus uas

siab siab. 12Ua ntej uas tsis tau raug kev puam muaj meej, thiab txhua tus kuj nrog tus uas

tsuaj tibneeg lub siab kuj khav theeb. Xub txo pub tau rau lawv ua phoojywg. 7Tus tibneeg

724 PAJLUG ‫משלי‬

pluag tej kwvtij kuj ntxub nws, mas nws tej thiab twb tsis yeem tsa txhais tes ntaus mov

phoojywg yeej los yuav khiav deb ntawm los rau lub qhov ncauj. 25Cia li nplawm tus uas

nws. Nws hais lus rau lawv los tsis muaj muab hlob mas tus uas tsis paub qabhau thiaj

leejtwg mloog li. 8Tus uas tau tswvyim kuj li kawm tau kev paub tab. Cia li qhuab ntuas

yog hlub nws tus kheej, tus uas khaws kev tus uas thoob tsib to nrog nws thiaj li tau kev

txawj ntse cia yuav vam meej. 9Tus cuav txawj ntse. 26Tus uas ua nruj ua tsiv rau nws

timkhawv yuav tsis dim qhov uas raug txim, txiv thiab ntiab nws niam khiav, yog tus tub

tus uas pheej dag xwb yuav puam tsuaj. 10Tus uas tsim kev txaj muag thiab raug luag thuam.

tibneeg ruam tsis phim yuav siv nplua mias, 27Kuv tub es, yog koj tso tej lus qhuab qhia

yimhuab tsis tsim nyog tus qhev kav cov tseg mas koj yuav yuam kev ntawm tej lus uas

thawj uas muaj meej. 11Qhov uas thoob tsib to tswvyim qhia. 28Tus timkhawv uas tsis tseeb

nrog ua rau tibneeg tsis chim sai, thiab qhov kuj luag qhov uas tu plaub ncaj, thiab tibneeg

uas nws tsis quav ntsej tej uas luag ua txhaum limhiam lub qhov ncauj noj nqos tej kev

rau nws, kuj yog meej mom rau nws. 12Qhov txhaum txim. 29Kev rau txim twb npaj txhij

uas vajntxwv npau taws zoo yam nkaus li tsov rau cov uas muab hlob, thiab rab nplawm npaj

ntxhuav lub suab nyooj, tiamsis nws txojkev rau cov tibneeg ruam nrob qaum.

hlub zoo yam nkaus li tej dej lwg saum tej 20 Cawv txiv hmab ua kom thuam luag,
nyom. 13Tus tub ruam yog kev plag kev pluag thiab cawv ua kom sib ntaus, leejtwg
rau leej txiv, tus pojniam tsawm taus zoo yam

nkaus li nag los nrog tuj tauv tsis tu. cia cawv coj nws mus yuam kev kuj tsis muaj

14Tej vaj tse thiab nyiaj txiag yog qub txeeg tswvyim. 2Qhov uas vajntxwv npau taws ceev

qub teg uas tau ntawm leej txiv los, tiamsis tus kuj zoo yam nkaus li tsov ntxhuav lub suab

pojniam uas thoob tsib to nrog yog tau ntawm nyooj, tus uas zes kom vajntxwv npau kuj yog

() los. sev tau nws txojsia. 3Qhov uas zam dhau

15Txojkev tub nkeeg ua rau tsaug zog ceev, ntawm kev sib cav sib ceg kuj tau koob meej,

thiab tus tub nkeeg yuav raug kev tshaib. tiamsis txhua tus tibneeg ruam yeej sib cav sib
16Tus uas tuav txoj kevcai kuj tuav tau nws ceg. 4Tus tub nkeeg tsis laij liag rau lub caij

txojsia, tus uas saib tsis taus tej lus qhia yuav laij, mas txog lub caij hlais nws yuav mus
tuag. 17Tus uas pub rau cov pluag kuj yog qev nrhiav qoob tiamsis tsis tau abtsi li. 5Tej uas

rau ( ) , mas ( ) yuav tibneeg xav tseg cia hauv nruab siab mas zoo

pauj tej uas nws pub. 18Cia li nplawm qhuab yam nkaus li dej tob, tiamsis tus uas thoob tsib
qhia koj tus tub rau thaum tseem muaj siab to nrog thiaj ntaus tau los. 6Muaj tibneeg coob

vam, tsis txhob txiav txim siab cia nws mus khav txog lawv kev sib hlub, tiamsis leejtwg
puam tsuaj. 19Tus uas npau taws ceev kuj yuav nrhiav tau ib tug ncaj uas tso siab tau? 7Tus

raug txim, yog koj pab nws ib zaug lawm los ncaj ncees uas taug txojkev ua ncaj ua ncees,

kuj yuav rov pab dua thiab. mas nws cov tub yuav tau nyob kaj siab lug

20Cia li mloog tej lus taw qhia thiab khaws tej rau yav tom qab. 8Vajntxwv uas nyob saum

lus qhuab qhia, koj thiaj tau tswvyim rau tom lub zwm txwv tu plaub nws yeej yuav tsoov

hauv ntej. 21Neeg lub siab npaj haujlwm cia txhua yam kev phem uas nws pom tawm mus.

ntau yam, tiamsis tej uas ( ) npaj 9Leejtwg yuav hais tau tias, kuv twb ua kuv

cia thiaj li tiav. 22Yam uas ntshaw hauv lwm lub siab dawb siab huv lawm, kuv twb dawb
tus yog kev sib hlub, tus uas pluag kuj zoo dua huv tsis muaj txim? 10Lub thauj teev uas tsis

tus uas dag. 23Qhov uas hwm thiab paub haum txiaj thiab lub thoob luj uas tsis haum,

ntshai ( ) coj mus txog txojsia, mas ( ) ntxub ob yam no kawg li.

thiab tus uas tau lawd kuj nyob txaus siab hlo, 11Txawm yog tej menyuam yaus los qhov uas

tsis muaj kev phem los raug nws. 24Tus tub nws ua kuj qhia lub neej rau luag paub tias tej

nkeeg muab txhais tes tsau rau hauv lub phaj uas nws ua yog dawb huv thiab raug cai los

‫ משלי‬PAJLUG 725

tsis yog. 12Lub qhov ntsej uas hnov lus thiab nplawm kom to kuj yog txhuam tej kev phem

lub qhov muag uas pom kev puavleej yog tseg, qhov uas muab ntaus kuj yog ntxuav lub

() tsim. 13Tsis txhob nyiam tsaug siab lub ntsws kom huv.

zog tsam ces koj pluag, cia li qheb koj lub 21 Vajntxwv lub siab yog tus niag dej
qhov muag koj thiaj tau noj tsau. 14Tus uas rho uas nyob hauv ( ) txhais
nyiaj yuav kuj hais tias, tsis zoo, tsis zoo,

tiamsis thaum nws coj dhau lawm nws kuj tes, ( ) muab nws lub siab tig raws
khav. 15Kub thiab qe zeb hlaws muaj nqes mas li ( ) pom zoo. 2Tibneeg pom tias

muaj ntau kawg li, tiamsis daim tawv ncauj txhua yam uas lawv ua puavleej zoo, tiamsis

uas hais lus txawj ntse kuj yog lub qe zeb ( ) tshuaj hauv lub siab.

hlaws uas tsim txiaj tshaj plaws. 16Cia li txais 3Qhov uas ua ncaj ncees thiab txiav txim

lub tsho ntawm tus uas muab qhwv lwm tus li ncaj, haum ( ) lub siab heev dua li

nuj nqes, thiab cia li khaws tej tiv thawj uas muab qhov txhia chaw xyeem. 4Lub qhov

nws muab qhwv lwm tus. 17Tej zaub mov uas muag khav theeb thiab lub siab muab hlob,

dag tau los mas noj qab kawg li, tiamsis tom uas yog cov tibneeg limhiam lub teeb mas

qab tsig zeb yuav puv nkaus lub qhov ncauj. puavleej txhaum. 5Tus tibneeg nquag tej hom

18Tej hom phiaj haujlwm yuav tsum yog phiaj yeej coj kom nws muaj nplua mias,

sablaj dav thiaj tiav, mus ntaus zib yuav tsum tiamsis txhua tus uas maj ua dog ua dig yeej

muaj cov txawj ntse qhia. 19Tus uas cuav zos tu pluas xwb. 6Tej niag txhab nyiaj uas tus

taug xaiv kuj yog thws lub qe rau luag, yog li nplaig dag tau mas yog tej pa ncho uas nyob

ntawd tsis txhob nrog tus ntau ncauj ua ke. ib vuag dua xwb thiab yog txojkev tuag rooj

20Yog leejtwg cem foom nws niam lossis nws hlua. 7Cov limhiam txojkev ua nruj ua tsiv

txiv, nws lub teeb yuav tuag nto tsaus ntuj nti. yuav kuav lawv mus vim yog lawv tsis yeem

21Tej qub txeeg qub teg uas tau sai thaum ua ncaj rau luag. 8Cov tibneeg muaj txim

ntxov, mas thaum kawg kuj ploj tsis tau txojkev yeej nkhaus, tiamsis tej uas cov

hmoov. 22Tsis txhob hais tias, kuv yuav pauj tibneeg dawb huv ua kuj raug cai. 9Nyob

qhov uas luag ua phem, cia tos ( ) saum ru tsev zoo dua li nrog tus pojniam

mas nws yuav pab koj. 23Lub thauj teev uas tsawm taus nyob hauv tsev. 10Tus tibneeg

tsis haum txiaj mas ( ) ntxub limhiam lub siab ntshaw ua phem, nws tsis

kawg li, rab teev uas ntxo kuj phem. 24Neeg khuvleej nws tej kwvtij zej zog. 11Thaum tej

txhais kotaw yog ( ) coj, mas tibneeg muab hlob raug txim mas cov tibneeg

tibneeg yuav nkag siab tau tibneeg txojkev li tsis thoob tsib kuj ntse tuaj, thaum tus uas

cas? 25Yog leejtwg lam hais ua dog ua dig tias, muaj tswvyim raug luag qhuab qhia, nws kuj

no yog yam dawb huv rau ( ) , kuj tau kev txawj ntse. 12( ) uas ncaj

yog nws rov cuab mag nws, vim yog thaum ncees ua tib zoo saib cov tibneeg limhiam lub

xav tau txhua, twb cog lus tag lawm. 26Tus tsev, nws muab cov tibneeg limhiam laim pov
vajntxwv uas muaj tswvyim tsoov cov tibneeg tseg puam tsuaj tag. 13Tus uas ntsaws qhov

limhiam thiab tsuj pes ntiag lawv yam li tsheb ntsej tsis mloog tus pluag lub suab hu, nws

tsuj qoob. 27Lub siab uas paub qhov phem yuav hu tsis muaj leejtwg hnov thiab. 14Ua

qhov zoo yog ( ) lub teeb ci thoob twjywm pub tshav ntuj rau tus uas chim mas

plaws rau hauv tibneeg lub siab lub ntsws. kev chim yuav ploj, muab nyiaj xiab ntsaws

28Txojkev hlub thiab txojkev ua ncaj, tuav tau rau hauv xubntiag mas kev npau taws yuav

vajntxwv cia, thiab txojkev ncaj ncees txhawb ploj. 15Thaum tu plaub ncaj kuj ua rau cov uas

nqa nws lub zwm txwv. 29Cov tub hluas lub ncaj ncees zoo siab, tiamsis ua rau cov uas ua
koob meej yog qhov uas nws muaj zog, phem poob siab nthav. 16Tus uas lug txojkev

tiamsis cov laus lub moo zoo yog qhov uas thoob tsib to nrog, yuav mus nrog cov tibneeg
lawv nyob dawb hau paug. 30Qhov uas muab tuag nyob ua ke. 17Tus uas nyiam kev lomzem

726 PAJLUG ‫משלי‬

yuav pluag, tus uas nyiam cawv txiv hmab khiav nraim lawm, tiamsis tus tsis thoob tsib

thiab cov roj muaj nqes yuav tsis nplua nuj. tseem phoom qas qees mus thiaj raug ceeblaj.

18Cov tibneeg limhiam yuav ua nqe txhiv cov 4Tus nqe zog uas txo hwjchim thiab hwm

tibneeg ncaj ncees, tus tibneeg tsis ncaj yuav thiab paub ntshai ( ) yog kev muaj

theej tus ncaj chaw. 19Nyob tebchaws moj sab txiag thiab koob meej thiab txojsia. 5Tej pos

qhua mas zoo dua li nrog tus pojniam tsawm thiab rooj hlua cuab nyob hauv tus tibneeg

taus yws taus nyob ua ke. 20Tej cuab txhiaj siab nkhaus txojkev, tus uas ceev faj nws lub

cuab tam muaj nqes nyob hauv tus uas muaj neej yuav nyob deb tej no. 6Cia li cob qhia

tswvyim lub tsev, tiamsis tus ruam nws noj menyuam taug txojkev uas tsim nyog nws

nws li tag huvsi. 21Tus uas raws ncuj nciav mus, mas thaum nws hlob lawd nws thiaj tsis

txojkev ncaj ncees thiab txojkev hlub yuav tau ncaim ntawm txojkev ntawd. 7Tus nplua nuj

txojsia thiab koob meej thiab yuav vam meej. yuav kav tus pluag, thiab tus uas qev luag li

22Tus uas muaj tswvyim nce mus ntaus tau ces yog ua luag qhev. 8Tus tseb txojkev tsis

cov tibneeg uas muaj zog lub nroog, thiab ncaj yuav saws txojkev liamsim, thiab nws

rhuav lub chaw ruaj khov uas lawv tso siab txojkev npau taws tus pas yuav ploj mus. 9Tus

pob tag. 23Tus uas tswj tau nws lub qhov ncauj uas lub siab dav yuav tau koob hmoov, rau

thiab nws tus nplaig kuj tsom kwm tau nws qhov nws faib nws tej zaub mov noj rau cov

dim tej kev ceeblaj. 24Tus uas tsab ua loj thiab uas pluag. 10Cia li ntiab tus uas pheej thuam

khav theeb npe hu ua tus muab hlob, mas nws luag khiav mus, thiaj tsis muaj lus sib cav,

xyaum khav theeb tsis yuav kev yuav cai. mas kev sib cav sib ceg thiab lus iab hiam

25Tus tub nkeeg txojkev ntshaw yuav rov tua thiaj ploj tag.

nws, vim yog nws txhais tes tsis kam ua 11Tus uas nyiam lub siab dawb huv thiab tus

haujlwm. 26Tus uas ua siab hlob kuj ua siab uas hais lus mos lus muag yuav tau nrog

hlob ib hnub tsaus ntuj, tiamsis tus ncaj ncees vajntxwv ua kwvluag. 12( ) lub

mas pheej pub tsis nkaum tes li. qhov muag zov rawv txojkev txawj ntse,

27Tej uas cov tibneeg limhiam muab xyeem tiamsis nws rhuav cov tibneeg ntxeev ntxias

mas ( ) ntxub kawg li, thaum lawv tej lus pov tseg. 13Tus tub nkeeg hais tias,

coj tuaj ntawm lub siab uas xav ua phem mas muaj tsov ntxhuav nyob sab nraud. Kuv yuav

() yimhuab ntxub. 28Tus cuav raug tsov tom ntawm txojkev. 14Tus pojniam

timkhawv yuav puam tsuaj, tiamsis tej lus uas plhu tuab lub qhov ncauj yog ib lub qhov tob

tus mloog lus hais yuav nyob mus. 29Tus uas tob, tus uas ( ) chim yuav poob

limhiam nws ua nws lub plhu tuab kawg li, rau hauv lub qhov ntawd. 15Txojkev ruam

tiamsis tus ncaj ncees nws ua tib zoo saib nws yeej nyob hauv menyuam lub siab, tiamsis rab

txojkev. 30Tsis muaj lub tswvyim twg thiab nplawm qhuab qhia yuav raws txojkev ruam

kev txawj ntse thiab tej lus taw qhia twg uas khiav deb ntawm nws. 16Tus uas quab yuam

kov yeej tau ( ) . 31Npaj nees txhij tej pluag thiaj tau nyiaj txiag ntau thiab pub

rau hnub uas ua zib lawm, tiamsis qhov uas rau cov uas nplua nuj mas nws yuav rov pluag

kov yeej nyob ntawm ( ) . xwb.

22 Tsim nyog xaiv yuav lub koob meej Peb Caug Lub Tswvyim
zoo heev dua li xaiv nyiaj txiag ntau,
17Tig koj lub qhov ntsej mloog cov uas muaj
thiab xaiv qhov uas luag saib taus yus zoo dua tswvyim tej lus, thiab kawm kom paub kuv tej
lus qhuab qhia. 18Yog koj khaws tej lus no cia
li tau nyiaj thiab kub. 2Txawm yog tus pluag hauv nruab siab thiab txhua lo no nyob txhij
ntawm koj daim tawv ncauj, mas yuav ua rau
thiab tus nplua nuj los qhov uas sib thooj koj zoo siab. 19Koj los maj, kuv twb qhia rau
koj paub hnub no kom koj thiaj li tso siab rau
puavleej yog ( ) tsim. 3Tus uas

paub tab pom xwm txheej phem ces nws

‫משלי‬ PAJLUG 727
()
. 20Kuv twb sau peb caug nqe 9Tsis txhob hais rau tej ruam tau hnov, vim

rau koj, yog lus qhuab ntuas thiab kev txawj lawv yuav saib tsis taus koj tej lus uas muaj

ntse, 21kom thiaj qhia rau koj paub tias yam tswvyim. 10Tsis txhob txav tej qub ciam, thiab

twg raug thiab yam twg tseeb, thiab koj thiaj tsis txhob nam tej menyuam ntsuag li teb,

teb tau tej lus tseeb rau cov uas txib koj mus. 11rau qhov tus uas cawm lawv muaj zog heev,

22Tsis txhob lws tus tibneeg pluag rau qhov nws yuav tuaj lawv tog hais plaub tawm tsam

nws pluag heev, tsis txhob quab yuam cov uas koj. 12Cia li muab siab rau khaws tej lus qhuab

raug kev txom nyem ntawm rooj loog uas tu qhia, thiab tig koj lub qhov ntsej mloog tej lus

plaub, 23rau qhov ( ) yuav sawv txawj ntse. 13Tsis txhob tseg qhov uas nplawm

lawv chaw hais plaub, thiab yuav txeeb qhuab qhia menyuam, yog siv rab nplawm

txojsia ntawm cov uas txeeb lawv li lawm. nplawm, nws yuav tsis tuag. 14Yog koj siv rab

24Tsis txhob nrog tus uas chim taus ua nplawm nplawm nws, koj yuav pab tau nws

phoojywg, thiab tsis txhob nrog tus uas npau txojsia dim hauv tub tuag teb. 15Kuv tub es,

sai ua ke, 25tsam koj kawm tau nws zaj ces koj yog koj lub siab ntse, kuv kuj yuav zoo siab

nrog nws ua ib nqag mus mag ntxiab. 26Koj thiab. 16Kuv tus ntsuj plig yuav xyiv fab rau

tsis txhob ua tus uas qhwv luag thiab nrog thaum uas koj daim tawv ncauj hais tej lus uas

luag cog lus ris luag nuj luag nqe. 27Yog koj raug cai. 17Tsis txhob cia koj lub siab khib cov

tsis muaj abtsi them luag, ua li cas koj ho cia uas muaj txim, tiamsis yuav tsum ua koj lub

luag coj koj lub txaj pw mus lawm? 28Tsis neej hwm thiab paub ntshai ( ) tas

txhob txav tej qub ciam uas thaud koj tej poj hnub tas hmo li. 18Yog koj ua li ntawd koj lub

koob yawm txwv txhos cia. 29Koj pom tus uas hauv ntej yuav zoo thiab koj yuav tsis plam

txawj txawj ua haujlwm los tsis pom? Nws tej uas koj vam. 19Kuv tub es, cia li mloog

yuav tau mus nyob ntawm tej vajntxwv thiab cia li ntse, thiab coj koj lub siab taug

xubntiag, tsis yog nyob ntawm cov uas tsis txojkev ncaj ntawd. 20Tsis txhob mus nrog

muaj meej. cov tibneeg qaug cawv nyob ua ke, thiab tsis

23 Thaum koj zaum nrog ib tug nom txhob nrog cov uas hu dab noj nqaij nyob ua
tswv noj mov ua ke, koj yuav tsum ke. 21Rau qhov cov uas qaug cawv thiab cov

uas hu dab yuav raug txojkev pluag, thiab

ua tib zoo saib abtsi nyob ntawm koj txojkev tsaug zog ncaws nruj nris yuav muab
xubntiag. 2Yog koj qab los heev, koj cia li tej khaub hlab rau lawv hnav. 22Cia li mloog

muab rab riam kem koj caj dab. 3Tsis txhob koj txiv uas yug koj, thiab tsis txhob saib tsis

ntshaw noj nws tej zaub mov qab qab, vim tias taus koj niam thaum nws laus. 23Cia li yuav

tej zaub mov ntawd yuav ntxias tau koj. 4Tsis qhov tseeb tsis txhob muab muag, cia li yuav

txhob khwv dhau huas nyiaj txiag xwb, yuav tswvyim thiab tej lus qhuab qhia thiab kev
tsum ntse tsis txhob huas li ntawd. 5Thaum thoob tsib to nrog. 24Tus tibneeg ncaj ncees

koj lub qhov muag ntsia ntsoov tej ntawd, kuj leej txiv yuav zoo siab xyiv fab kawg, tus uas

ploj ntais lawm. Tamsim ntawd tej nyiaj txiag yug tau tus tub ntse yuav zoo siab rau tus tub.

ntawd yeej muaj kooj tis ya mus rau saum 25Koj cia li ua kom koj niam koj txiv zoo siab,

nruab ntug yam nkaus li dav npoj. 6Tsis txhob cia li ua kom tus uas yug koj zoo siab xyiv

noj tus tibneeg cuaj khaum li zaub mov, tsis fab. 26Kuv tub es, cia li muab koj lub siab rau

txhob ntshaw noj nws tej zaub mov qab qab, kuv, thiab cia koj lub qhov muag saib kuv

7rau qhov nws zoo yam nkaus li tus uas pheej txojkev. 27Tus poj muag cev yog lub qhov tob,

xam nqe tej zaub mov ntawd hauv lub siab. thiab tus nkauj cuav zej cuav zos yog lub qhov

Nws txhob koj tias, noj tiag haus tiag, tiamsis dej uas nqaim. 28Tus pojniam ntawd zov tos
nws lub siab tsis hais li ntawd. 8Koj yuav yam nkaus li tub sab, thiab ua kom muaj

ntuav tej zaub mov uas koj tau noj ntawd, tibneeg tsis ncaj coob zuj zus. 29Leejtwg muaj

thiab yuav nkim koj tej lus mos lus muag. kev txom nyem? Leejtwg lwj siab ntsuav?

728 PAJLUG ‫משלי‬

Leejtwg muaj kev sib cav sib ceg? Leejtwg lov? Nws yuav tsis pauj rau tibneeg raws li

yws li ub li no? Leejtwg raug mob raug to uas lawv tau ua los lawm lov? 13Kuv tub es, cia li

tsis paub yog tim li cas? Leejtwg qhov muag noj zib ntab vim yog yam uas zoo, thiab zib

liab khiav? 30Yog cov uas zaum tsau tsawv lav ntab uas nrog ntawm lub tsev ntab kuj qab zib
cawv, thiab xyaum haus tej cawv txiv hmab heev. 14Yuav tsum paub tias tswvyim zoo ib
uas twb muab tov sib xyaw lawm. 31Tsis
txhob saib cov cawv txiv hmab uas kua liab yam li ntawd rau koj tus ntsuj plig, yog koj tau
ploog thiab lam thab hauv lub khob thiab
yoojyim nqos. 32Thaum kawg cov cawv txiv tswvyim, koj lub hauv ntej yuav zoo thiab koj
hmab yuav tom ib yam li nab tom, thiab yuav tsis plam tej uas koj vam.
ncaws ib yam li tus nab muaj taug. 33Koj lub 15Tsis txhob zov tos nrhw ib yam li tej tibneeg

limhiam uas yuav lws tus ncaj ncees lub tsev,

tsis txhob ua nruj ua tsiv rau nws lub tsev,
16rau qhov tus ncaj ncees txawm ntog xya

qhov muag yuav pom tej yam txawv txawv zaus los tseem sawv los thiab, tiamsis tus

thiab koj lub siab yuav hais tej lus plhom moj tibneeg limhiam raug vij sub vij sw muab

qas ntsuav. 34Koj yuav zoo yam li tus uas pw ntxuav pov tseg. 17Tsis txhob zoo siab xyiv

hauv lub nkoj hauv nruab nrab hiavtxwv, fab rau thaum koj tus yeeb ncuab ntog, thiab

yuav zoo yam nkaus li tus uas pw saum tus tsis txhob zoo siab rau thaum nws dawm,
ncej dai daim ntaub nkoj. 35Koj yuav hais tias,
Lawv ntaus kuv los tsis mob, lawv tsoo kuv 18ntshai tsam ( ) pom ces yuav tsis
los kuv tsis hnov. Kuv yuav tsim thaum twg?
Kuv yuav nrhiav los haus dua. txaus siab thiab nws yuav thim qhov uas nws

npau taws rau koj tus yeeb ncuab. 19Koj tsis

txhob nyuaj siab rau tej tibneeg uas ua phem

thiab tsis txhob khib cov uas ua limhiam, 20rau

24 Tsis txhob khib cov tibneeg phem, qhov tus tibneeg phem tsis muaj lub hauv ntej
tsis txhob ntshaw nrog lawv nyob ua
ke, 2rau qhov lawv lub siab ntaus tswvyim ua zoo, thiab tus tibneeg limhiam lub teeb yuav

nruj ua tsiv, thiab lawv daim tawv ncauj hais raug muab tua. 21Kuv tub es, cia li hwm thiab
tej lus uas yuav mus ua phem. 3Siv tswvyim
paub ntshai ( ) thiab vajntxwv,
thiaj ua tau lub tsev, thiab muaj kev thoob tsib
to nrog ua lub tsev nyob ruaj khov. 4Thiab tsis txhob nrog tej tibneeg uas fav xeeb ua ib
muaj kev txawj ntse thiaj ua rau tej chav tsev
lub siab, 22rau qhov nkawv yuav ua vij sub vij

sw tshwm los sai sai, mas leejtwg yuav paub

tej kev puam tsuaj uas nkawv ua?

muaj cuab txhiaj cuab tam zoo zoo nkauj puv Tej Lus Ntuas Ntxiv

nkaus. 5Tus uas muaj tswvyim muaj zog heev, 23Tej lus no yog cov uas muaj tswvyim hais.
tus uas txawj ntse kuj muaj zog tuaj. 6Yog Qhov uas saib dej ua ntu saib tibneeg ua plhu
mas tsis zoo li. 24Tus uas hais rau tus tibneeg
muaj cov txawj ntse qhia mas koj thiaj nqes limhiam tias, koj tsis txhaum, mas yuav raug
tej pejxeem cem foom thiab raug tej tebchaws
tes ua zib tau, thiab muaj ntau leej ua chaw ntxub. 25Tiamsis cov uas qhuab ntuas tus
sablaj koj thiaj kov yeej. 7Tswvyim nyob siab

dhau tus ruam, ntawm lub rooj loog nws tsis
rua qhov ncauj hais. 8Tus uas ntaus tswvyim

ua phem luag yuav hu tias tus thab plaub. tibneeg limhiam yuav tau nyob kaj siab thiab

9Qhov uas ntaus tswvyim ua tej yam ruam kuj yuav tau koob hmoov. 26Tus uas teb lo lus

txhaum, thiab tus uas thuam luag yog tus uas tseeb mas zoo li nwj daim tawv ncauj. 27Cia li
tibneeg ntxub kawg. 10Yog koj poob siab npaj koj tej haujlwm sab nraud thiab ua txhua

nthav rau hnub uas koj raug ceeblaj, koj kuj yam kom txhij hauv koj daim teb, dhau ntawd
kuj ua koj lub tsev. 28Tsis txhob lam ua
tsis muaj zog.
timkhawv tom koj kwvtij zej zog uas tsis tau
11Cia li cawm cov uas raug cab mus tua kom
ua txhaum, thiab koj daim tawv ncauj tsis
dim, cia li pab tus uas raug cab nrhaj nrhuj txhob dag. 29Tsis txhob hais tias, kuv yuav ua

nrheev mus tua kom dim. 12Yog koj hais tias, rau nws yam li nws tau ua rau kuv lawm, kuv
yuav ua pauj tej uas nws twb ua lawm. 30Kuv
peb tsis paub zaj no li, mas ( ) uas

tshuaj saib lub siab yuav tsis pom lov? Tus

uas zov rawv koj tus ntsuj plig tsis paub thiab

‫ משלי‬PAJLUG 729

hla hauv tus tub nkeeg daim teb thiab tus tsis rau lub caij sau qoob li cas, mas tus tub tshaj

thoob tsib lub vaj txiv hmab, 31ua ciav pos tuaj xo uas ncaj zoo li ntawd rau cov uas txib nws

puv nkaus, nroj tsuag tuaj ntom qas nti, thiab mus, nws ua rau cov uas txib nws mus kaj

tej ntsa laj kab pob zeb pob tag. 32Kuv pom siab. 14Tus uas khav hais tias nws yuav pub

thiab ua tib zoo xav, kuv ntsia ntsoov mas kuv yam ub yam no tiamsis kuj tsis pub, mas zoo

thiaj tau kev qhuab qhia. 33Tsaug ib nyuag tsig yam nkaus li tej huab cua uas tsis muaj nag.

zog, ib nyuag qe muag, khawm tes so ib pliag, 15Qhov uas ua siab ntev yuav haub tau nom

34mas txojkev pluag yuav los txog koj yam tswv, thiab tus nplaig uas hais lus mos lus

nkaus li tub sab tuaj lws, thiab kev txom nyem muag yuav txo tau lub siab tawv. 16Yog koj

yuav los yam nkaus li tus coj ntaj coj riam tuaj pom zib ntab cia li noj kom txaus nkaus xwb,

lws. tsam koj tsau dhau ces ntuav. 17Koj txhais

Tej Paj Lug Uas Xalaumoos Hais Ntxiv kotaw uas mus cov zos hauv luag tej tsev mas
tsawg mus ib ntswv, tsam ces luag dhuav
25 Ntawm no yog Xalaumoos tej paj lug thiab ntxub koj. 18Tus uas ua cuav timkhawv
uas Yahdah tus vajntxwv Hexekhi- tom kwvtij zej zog kuj zoo yam nkaus li tus
yas cov tub teg tub taws sau cia. 2Qhov uas qws lossis rab ntaj lossis rab xub uas ntse.

() muaj koob meej yog qhov uas 19Qhov uas tso siab rau ib tug uas tsis ncaj

nws npog ntau yam cia, tiamsis qhov uas tej thaum uas koj raug txom nyem, kuj zoo yam

vajntxwv tau koob meej yog qhov uas lawv nkaus li tus hniav uas mob thiab txhais kotaw
tshawb tau ntau yam tshwm los. 3Lub ntuj uas ceg tawv. 20Tus uas hu nkauj rau tus uas

nyob siab li cas thiab lub ntiajteb nyob tob li lwj siab mloog mas zoo yam nkaus li tus uas

cas, kuj tshawb tsis tau tej vajntxwv lub siab hle nws cev tsoos tsho rau hnub uas no, thiab
tag ib yam li ntawd. 4Cia li muab tej quav zoo yam nkaus li muab kua qaub hliv rau lub

nyiaj nchuav kom tawm mus, mas thiaj tau kiav txhab. 21Yog koj tus yeeb ncuab tshaib
cov tseem nyiaj rau tus Kws ua tais. 5Cia li plab ces muab mov rau nws noj, yog nws

muab cov tibneeg limhiam raws tawm ntawm nqhis dej cia li muab rau nws haus, 22rau qhov

tus vajntxwv xubntiag mus, nws lub zwm koj yuav rauv ib cub thee cig plaws rau saum

txwv thiaj yuav nyob ncaj ncees mus li. 6Tsis nws taubhau, mas ( ) yuav muab

txhob mus sawv tsab ua loj rau ntawm nqe zog rau koj. 23Cua ntsawj sab ped tuaj coj

vajntxwv xubntiag thiab tsis txhob mus sawv nag los li cas, tus nplaig uas taug xaiv kuj coj
ntawm cov uas ua hlob lub chaw, 7Qhov uas lub ntsej muag chim los ib yam li ntawd.

luag hais tias, nce los rau ntawm no, zoo dua 24Nyob saum ru tsev zoo dua li nrog tus

li raug muab raws nqes rau lub rooj qes tab pojniam tsawm taus nyob hauv tsev. 25Tej xov
meeg cov thawj. Yam uas koj pom 8tsis txhob zoo uas tuaj tebchaws deb tuaj kuj zoo yam

maj mus ua timkhawv rau hauv tsev tu plaub nkaus li khob dej txiag rau tus uas nqhis. 26Tus

tsam muaj dua lwm tus ua rau koj poob ntsej ncaj ncees uas swb tug tibneeg limhiam zoo

muag mas thaum kawg koj yuav ua li cas? yam nkaus li lub hauv dej muaj av lossis lub
9Cia li nrog tus uas muaj plaub rau koj hais qhov dej qias. 27Qhov uas noj zib ntab ntau

kom haum, tsis txhob nthuav nws lub qe rau kuj tsis zoo, yog li ntawd yuav tsis txhob hais
lwm tus, 10tsam lwm tus tau hnov ces koj raug tej lus qhuas ntau dhau. 28Tus uas tswj tsis tau

txaj muag thiab luag yuav xyav koj lub moo nws lub siab, kuj yam nkaus li lub nroog uas
tsis zoo mus li. 11Hais tej lus zoo rau lub pob tag tsis muaj ntsa loog.

sijhawm uas cheem tsum hais, mas zoo yam

26nkaus li lub txiv duaj kub uas nyob hauv lub Lub koob meej muab rau tus uas
ruam kuj tsis phim yam nkaus li daus
tais nyiaj. 12Tus uas txawj ntse ntuas tus uas

tig ntsej mloog mas zoo yam nkaus li nplhaib xib daus npu los rau lub caij ntuj so thiab nag

kub saw kub. 13Daus xib daus npu laj ntxiag los rau lub caij sau qoob. 2Yog yus tsis tau ua

730 PAJLUG ‫משלי‬

txhaum mas tej lus foom tsis zoo yuav tsis sib ceg. 21Thee ua rau cub tawg ciaj ncaig vog,

raug ib yam li tus noog piv uas ya mus ya los thiab taws ua rau nplaim taws ci li cas, tus uas

thiab yam li tus noog luv uas ya tsis tsaws. pheej sib cav sib ceg tshum kom muaj lus sib

3Rab nplawm siv nplawm nees, txoj xauv siv cav sib ceg ib yam li ntawd. 22Tus lig xaiv tej

sam nees luav, mas rab nplawm siv nplawm lus zoo yam nkaus tej zaub mov qab qab, uas

tus ruam nrob qaum. 4Tsis txhob teb tus ruam nkag kiag mus rau hauv plab. 23Daim tawv

raws li nws txojkev ruam tsam ces koj ho zoo ncauj npliag lub siab phem kuj zoo yam nkaus

nkaus li nws lawm. 5Cia li teb tus ruam raws li cov kua tshuaj uas muab luam rau lub tais

li nws txojkev ruam, tsam ces nws pom tias av. 24Tus uas ntxub luag mas nws daim tawv

nws ntse lawm. 6Tus uas tso tus tibneeg ruam ncuaj zais lus, thiab nws cib nyeej rau nruab

xa xov kuj yog nws txiav nws kotaw pov tseg siab. 25Thaum nws hais lus mos lus muag tsis

thiab haus kev iab kev khwv. 7Tej paj lug uas txhob ntseeg nws rau qhov ib puas tsav yam

nyob hauv tus ruam lub qhov ncauj zoo ib txojkev ntxub ntxaug nyob hauv nws lub siab.

yam nkaus li txhais kotaw uas lov dai vias siv 26Txawm yog nws muaj tswvyim npog nws

tsis tau. 8Tus uas muab koob meej rau tus uas txojkev ntxub ntxaug cia los nws txojkev

ruam zoo ib yam nkaus li nws muab lub qe limhiam yuav tshwm plaws los rau ib tsoom

zeb hlaws khi rau ntawm txoj roj hmab. 9Tej tibneeg pom. 27Tus uas khawb qhov taub cuab

paj lug uas nyob hauv tus ruam lub qhov ncauj luag, nws yuav poob rau hauv lub qhov

zoo ib yam nkaus li tus pos uas nyob hauv tus ntawd, tus uas dov pob zeb los nws yuav raug

qaug cawv txhais tes. 10Tus uas ntiav tus pob zeb tais. 28Tus nplaig uas dag, ntxub tus

tibneeg ruam lossis tus uas qaug cawv uas dua uas nws rhuav tshem, thiab lub ncauj qab zib

kev, kuj zoo ib yam li tus uas tua hneev ywj qab ntse coj kev puam tsuaj los ze.

tua raug txhua leej txhua tus. 11Tus ruam uas 27 Tsis txhob khav txog tagkis rau qhov
ua qhov ruam tag los ua thiab, kuj zoo ib yam koj tsis paub tias ib hnub yuav muaj
nkaus li tus dev uas rov noj nws cov ntuav. xwm txheej abtsi tshwm los. 2Cia lwm tus
12Koj pom tus uas nws xav hais tias nws ntse

los tsis pom? Tseem muaj vam tus uas ruam qhuas koj, tsis txhob cia koj lub qhov ncauj

heev dua li tus ntawd. 13Tus tub nkeeg hais rov qhuas koj. Cia luag qhuas, tsis txhob cia
tias, muaj tsov ntxhuav nyob tom kev. Muaj koj daim tawv ncauj qhuas. 3Pob zeb kuj

tsov ntxhuav nyob ntawm ntug moos. 14Lub hnyav thiab xuab zeb kuj hnyav, qhov uas tus

qhov rooj qoj tau mus los ntawm tus npuab tibneeg ruam pheej zes luag tseem hnyav dua
rooj li cas, tus tub nkeeg kuj ntxeev luj luam ob yam no huvsi. 4Kev npau taws kuj ua nruj

saum nws lub txaj pw ib yam li ntawd. 15Tus ua tsiv, kev chim kuj nyab kiag, tiamsis
tub nkeeg muab txhais tes tsau rau hauv lub leejtwg thev tau kev khib siab? 5Raug luag

phaj, nws nqa txhais tes rau ntawm qhov ntuas tab meeg kuj zoo dua li luag hlub yus
ncauj txog siav kawg. 16Tus uas tub nkeeg twjywm xwb. 6Phoojywg ntaus yus kuj tso

pom tias nws ntse dua xya leej uas teb tau tej siab tau, tiamsis yeeb ncuab mas nwj ntau
lus thoob tsib to nrog. 17Tus uas ntxig ceg rau dhau. 7Tus uas noj tsau lawm, zib ntab nws

hauv luag tej lus sib cav sib ceg uas tsis thab kuj dhuav, tiamsis tus uas tshaib mas txhua
raug nws, kuj zoo ib yam li tus uas ntsiab tus yam uas iab kuj qab zib. 8Tus uas khiav tawm

dev uas dhia hla mus nplooj ntseg. 18-19Tus uas ntawm nws lub tsev mus, kuj zoo li tus noog
dag lwm tus lawm los ho hais tias, kuv lam uas khiav tawm hauv lub zes mus. 9Roj thiab

tawb koj xwb, ces kuj zoo yam li tus tibneeg tshuaj tsw qab ua rau zoo siab, tiamsis

vwm uas laim hlav hluavtaws thiab tua rab phoojywg lo lus ntuas uas qab zib ua rau lub
xub thiab kev tuag tawm mus. 20Yog taws tag siab kaj. 10Tsis txhob tso koj tej kwvluag thiab

lawm hluavtaws kuj tuag, thiab yog tsis muaj koj txiv tej kwvluag tseg. Hnub uas koj raug

tibneeg lis xaiv kuj tseg tsis muaj lus sib cav ceeblaj tsis txhob mus rau koj tej kwvtij tsev.

‫ משלי‬PAJLUG 731

28Tej phoojywg uas nyob ze zoo dua tej kwvtij Cov tibneeg limhiam cia li khiav,
twb tsis muaj leejtwg caum, tiamsis
uas nyob deb. 11Kuv tub es, cia li ntse thiab ua

rau kuv zoo siab, xwv kuv thiaj li teb tau cov cov ncaj ncees muaj lub siab tuab ib yam li

tibneeg uas thuam kuv. 12Tus uas paub tab tsov ntxhuav. 2Thaum muaj kev fav xeeb rau

pom xwm txheej phem ces nws tsiv nraim hauv lub tebchaws mas muaj ntau leej sawv

lawm, tiamsis tus tsis thoob tsib tseem phoom kav, tiamsis muaj tus uas thoob tsib thiab

qas qees mus thiaj raug ceeblaj. 13Cia li txais txawj ntse mas lub tebchaws yuav nyob ruaj

lub tsho ntawm tus uas muab qhwv lwm tus li nreeg ntev. 3Tus tibneeg pluag uas quab yuam

nuj nqes, thiab cia li khaws tej tiv thawj uas cov pluag zoo yam nkaus li pluav nag uas

nws muab qhwv lwm tus 14Tus uas sawv hlob kawg ua rau qoob loo piam tag. 4Cov uas

ntxov tsaus ntuj nti mus foom koob hmoov muab txoj kevcai tso tseg yeej qhuas cov

nrov nrov rau kwvtij zej zog, luag yuav suav tibneeg limhiam, tiamsis cov uas tuav rawv

tias tej lus ntawd yog foom tsis zoo. 15Los nag txoj kevcai kuj tawm tsam lawv. 5Cov tibneeg

tshauv ib hnub dej nrog tuj tauv tsis tu li cas, phem tsis to taub txojkev ua ncaj, tiamsis cov

tus pojniam tsawm taus zoo ib yam li ntawd. uas nrhiav ( ) mas to taub huvsi.

16Qhov uas cheem nws kuj ib yam li cheem 6Tus tibneeg pluag uas taug txojkev ncaj

cua xwb, lossis zoo ib yam li txhais tes xis ncees kuj zoo dua tus tibneeg nplua nuj uas ua

tuav tsis tau roj. 17Muab hlau txhuam tau hlau nkhib nkhaus. 7Tus uas tuav rawv txoj kevcai

ntse, tibneeg ib leeg kuj qhia tau ib leeg kom yog tus tub uas ntse, tiamsis tus uas nrog tus

ntse. 18Tus uas tu tej txiv cev kuj yuav tau noj tibneeg tsis tsheej haj ua phoojywg ua rau leej

cov txiv ntawd, tus qhev uas tu nws tus lospav txiv poob ntsej muag. 8Tus uas sau paj nyiag

zoo yuav tau koob meej. 19Neeg pom tibneeg ntau thiab nrhiav nyiaj los tsav rau nws txhab

lub plhu hauv dej li cas, mas saib tej uas nyiaj, tsuas yog nws khaws cia rau lwm tus

tibneeg xav kuj pom tias tibneeg lub siab zoo tau hlub tej pluag xwb. 9Yog leejtwg tsis quav

li cas. 20Tub tuag teb thiab qhov puam tsuaj ntsej txoj kevcai, mas nws tej lus thov yog

txhaws tsis paub puv li, thiab tej uas tibneeg yam uas ( ) ntxub xwb. 10Tus uas

lub qhov muag ntshaw kuj tsis txawj txaus. coj tus ncaj ncees yuam kev taug txojkev

21Lub yeej vub siv nchuav cov tseem nyiaj, phem, nws yuav poob rau hauv nws lub qhov

lub cub thee siv nchuav cov tseem kub, tej lus taub. Tiamsis tus uas tsis tau ua txhaum yuav

qhuas yog sim tibneeg lub siab. 22Txawm yog tau tej qub txeeg qub teg uas zoo. 11Tus uas

muab tus tibneeg ruam tuav xyaw qoob rau nplua nuj nws pom tias nws txawj ntse,

hauv qhov cos los nws txojkev ruam tsis tawm tiamsis tus pluag uas thoob tsib to nrog yeej

mus. 23Koj yuav tsum paub koj pab tshis pab paub tus nplua nuj zoo li cas. 12Thaum tus ncaj

yaj nyob zoo li cas, thiab ua tib zoo saib koj ncees kov yeej, muaj kev zoo siab xyiv fab

pab nyuj, 24rau qhov tej txhab nyiaj yuav tsis ntau heev, tiamsis thaum tus tibneeg limhiam

nyob mus ib txhis, thiab lub mom vajntxwv tau hwjchim tej tibneeg kuj mus tsiv nraim.

yuav tsis nyob rau txhua tiam tibneeg. 13Tus uas npog nws tej kev txhaum cia yuav

25Thaum hlais tej nroj uas qhuav tag lawm tsis vam meej, tiamsis tus uas lees lub txim

mas hlav dua zaub tshiab tuaj, thiab thaum sau thiab tso tej kev txhaum tseg yuav tau kev

tej zaub pem roob tag lawm, 26mas koj yuav khuvleej. 14Tus uas hwm thiab paub ntshai

tau tsho hnav ntawm menyuam yaj thiab yuav ( ) tsis tu li yuav tau nyob kaj siab

tau nqe yuav teb ntawm tshis. 27Yuav muaj lug, tiamsis tus uas ua lub siab tawv yuav

kua mis tshis txaus ua zaub mov rau koj thiab poob rau hauv vij sub vij sw. 15Tus thawj coj

koj tsev neeg tau noj, thiab yug tau koj tej limhiam uas kav tej tibneeg pluag kuj zoo

nkauj qhev. yam nkaus li tus tsov ntxhuav nyooj laws

lossis yam li tus dais uas dhia los tom. 16Tus

thawj coj uas tsis thoob tsib to nrog kuj quab

732 PAJLUG ‫משלי‬

yuam nyaum heev, tiamsis tus uas ntxub tej xwb. 4Tus vajntxwv uas kav ncaj coj lub

uas tau ntawm kev ua tsis ncaj nws lub niaj tebchaws nyob ruaj, tus uas quab yuam sau

lub xyoo yuav ntev mus. 17Leejtwg tua lwm nyiaj txiag kuj ua rau lub tebchaws puam

tus es muaj vij sub vij sw lawm mas cia nws tsuaj. 5Tus uas ncauj qab zib nplaig qab ntse

khiav mus tag sim neej tsis txhob kheev rau kwvtij zej zog kuj yog nws cuab hlua rov

leejtwg pab nws. 18Tus uas ua lub neej ncaj mag nws kotaw. 6Tus tibneeg phem nws mag

yuav tau kev cawm dim, tiamsis tus uas ua nws li kev txhaum txoj hlua, tiamsis tus ncaj

nkhib nkhaus yuav poob qhov taub. 19Tus uas ncees hu nkauj xyiv fab hlo. 7Tus ncaj ncees

laij liag yuav muaj mov noj ntau, tiamsis tus paub tus pluag txojcai, tiamsis tus limhiam

uas ua tej haujlwm tsis muaj qabhau yuav tsis nkag siab tej no. 8Cov uas pheej thuam

pluag heev. 20Tus uas ua ncaj yuav tau hmoov lwm tus ua rau lub nroog kub hnyiab, tiamsis

zoo ntau, tiamsis tus uas maj nplua nuj yuav cov uas txawj ntse tswj kom tej kev npau taws

tsis dim kev teem txim. 21Qhov uas saib dej ua ploj mus. 9Yog tus ntse nrog tus ruam sib cav

ntu saib tibneeg ua plhu mas tsis zoo, tiamsis sib ceg, tus ruam tsuas muaj uas npau taws

tau ib pluag mov xwb ces yeej yuav ua tsis thiab luag xwb, thiab tsis muaj kev tus li.

ncaj. 22Tus uas qia dub maj nroos nrhiav nyiaj 10Cov uas noj nyoog kuj ntxub tus uas dawb

txiag, tiamsis nws tsis paub tias kev txom huv, thiab nrhiav ntshi txov cov ncaj ncees

nyem yuav los raug nws. 23Tus uas qhuab txojsia. 11Tus uas ruam yeej ua nws kev chim

ntuas luag mas luag yuav rov hlub nws heev tshwm tag nrho los, tiamsis tus txawj ntse tswj

dua tus uas lub qhov ncauj qab zib nplaig qab tau nws txojkev npau cia twjywm. 12Yog tus

ntse. 24Tus uas nyiag nws niam nws txiv tej thawj ntseeg tej lus dag, mas nws cov tub teg

qhov txhia chaw los tseem hais tias, tsis tub taws yuav limhiam tag huvsi. 13Tus uas

txhaum, kuj yog nws nrog tus uas ua kev pluag thiab tus uas quab yuam qhov uas sib

puam tsuaj ua phoojywg. 25Tus uas siab hlob thooj yog qhov uas ( ) pub qhov

tshum kom muaj kev sib cav sib ceg, tiamsis kaj rau nkawv qhov muag ib yam nkaus.

tus uas tso siab rau ( ) yuav vam 14Yog vajntxwv tu plaub ncaj rau cov pluag,

meej. 26Tus uas tso siab rau tej uas nws xav mas nws lub zwm txwv yuav nyob ruaj khov

kuj yog ruam, tiamsis tus uas ua raws li ib txhis. 15Rab nplawm thiab lo lus qhuab

tswvyim yuav tau kev cawm dim. 27Tus uas ntuas pub tswvyim, tiamsis tus menyuam uas

pub rau tej pluag nws yuav tsis tu pluas, muab tso ywj siab coj kev txaj muag rau leej

tiamsis tus uas qe muag nti tsis hlub tej pluag niam. 16Thaum cov tibneeg limhiam tau

yuav raug foom tsis zoo heev kawg. 28Thaum hwjchim tuav haujlwm, muaj tej kev fav xeeb

cov tibneeg limhiam tau hwjchim tej tibneeg loj zuj zus, tiamsis cov ncaj ncees yuav pom

kuj mus tsiv nraim, tiamsis thaum lawv puam ntsoov lawv raug kev puam tsuaj.

tsuaj tag lawm, cov uas ncaj ncees yuav huaj 17Cia li nplawm qhuab qhia koj tus tub nws

vam coob tuaj. thiaj ua rau koj nyob siab tus yees thiab ua rau

koj zoo siab. 18Qhovtwg tsis muaj kev qhia

29 Tus uas pheej raug qhuab ntuas los () tej lus, mas tej pejxeem kuj
tseem tawv ncauj cov nyom tsis
tseg tsis tswj lub siab, tiamsis tus uas tuav

mloog, mas ib pliag ntshis xwb yuav raug kev rawv txoj kevcai mas tau nyob kaj siab lug.

puas ntsoog kho tsis tau. 2Thaum cov ncaj 19Yog tsuas xuas ncauj hais xwb mas cob qhia

ncees tau hwjchim tej pejxeem xyiv fab, tsis tau tus tub qhe, txawm yog nws nkag siab

tiamsis thaum cov tibneeg limhiam tau kav, los nws kuj tsis quav ntsej. 20Koj pom tus

tej pejxeem kuj ntsaj laws. 3Tus uas nyiam ncauj sai los tsis pom? Tseem muaj vam tus

tswvyim kuj ua rau leej txiv zoo siab, tiamsis uas ruam heev dua li tus ntawd. 21Tus uas hlub

tus uas pheej ntiav poj muag cev kuj yog nws tus tub qhe heev txij thaum yau los, mas

muab nws tej nyiaj txiag nchuav pov tseg thaum kawg yuav pom tias tus tub qhe yuav

‫ משלי‬PAJLUG 733
tau nws tej qub txeeg qub teg. 22Tus uas npau sab thiab ua puas tsuas ( ) lub npe.

taws pheej tshum kom muaj lus sib cav sib 10Tsis txhob thuam tus tub qhe rau tus lospav

ceg, thiab tus uas chim taus kuj ua hauv paus mloog, tsam tus tub qhe foom koj ces koj yuav

fav xeeb loj. 23Kev khav theeb yuav ua rau tus raug txim. 11Muaj tej tus foom tsis zoo rau

khav theeb poob qes, tiamsis tus uas txo nws txiv, thiab tsis foom koob hmoov rau nws

hwjchim yuav tau koob meej. 24Tus uas nrog niam. 12Muaj tej tus nws xam pom tias nws

tub sab koom tes kuj yog nws ntxub nws dawb huv, tiamsis kuj tsis tau ntxuav kev

txojsia, nws tau hnov tej lus twv tsawm los phem kev qias pov tseg. 13Muaj tej tus mas

nws tsis hais abtsi li. 25Qhov uas ntshai nws taubhau siab, thiab lub qhov muag saib

tibneeg yuav ua rooj hlua rov cuab yus, tsis taus lwm tus. 14Muaj tej tus nws kaus

tiamsis tus uas tso siab rau ( ) kuj hniav yog hniav ntaj, thiab nws hniav yog

nyob tso siab plhuav. 26Tibneeg coob nrhiav hniav riam, mas nws yuav noj cov pluag kom

kev ua kom tus thawj coj hlub lawv, tiamsis tag hauv ntiajteb thiab cov tibneeg txom nyem

() yog tus uas txiav txim ncaj rau kom ploj tag hauv ib tsoom tibneeg. 15Npliaj

tibneeg. 27Tus tsis ncaj mas cov ncaj ncees kuj hiab muaj ob tug menyuam yog maum, pheej

ntxub kawg li, tiamsis tus ua ncaj mas cov qw hais tias, pub, pub. Muaj peb yam pheej

limhiam kuj ntxub kawg li. tsis tsau, muaj plaub yam tsis hais ib zaug tias,

Akus Tej Lus txaus lawm, yog li no, 16tub tuag teb thiab tus
pojniam mooj, thiab lub ntiajteb pheej nqhis
30 Yakhes tus tub Akus uas nyob hauv dej, thiab hluavtaws tsis hais ib zaug tias,
lub moos Maxas tej lus. Akus hais txaus lawm. 17Lub qhov muag uas thuam leej

rau Ithi-ees, nws hais rau Ithi-ees thiab Ukhas txiv, thiab saib tsis taus leej niam, thiab tsis
tias, 2qhov tseeb kuv ruam dhau uas yuav ua mloog lus, yuav raug uab lag uas nyob hauv

tau tibneeg, kuv tsis paub tab li tej tibneeg. hav tho thiab raug dav noj, twm noj. 18Muaj
3Kuv tsis tau kawm paub tswvyim, thiab tsis peb yam uas kuv phimhwj kawg, muaj plaub

paub ( ) tus uas dawb huv. yam uas kuv tsis nkag siab, yog li no, 19qhov

4Leejtwg tau nce mus rau saum ntuj kag thiab uas tus dav ya saum nruab ntug, thiab qhov

nqes rov los? Leejtwg muab tau cua los tuav uas nab ntaug saum pob zeb, thiab qhov uas

rau hauv xib teg? Leejtwg muab ntaub qhwv lub nkoj mus rau hauv nruab nrab hiavtxwv,

tau dej cia? Leejtwg tu ciam rau lub ntiajteb thiab qhov uas hluas nkauj hluas nraug sib

nyob? Nws lub npe hu li cas, thiab nws tus tub nyiam. 20Tus pojniam uas mus deev luag txiv

npe hu li cas? Nej yeej los paub. ua lub neej zoo li no, nws noj tag so qhov

5Muab ( ) txhua lo lus tshuaj saib ncauj ces nws hais tias, kuv tsis tau ua txhaum

mas pom tias muaj tseeb tiag, ( ) abtsi li. 21Muaj peb yam uas ua rau lub ntiajteb

yog daim hlau thaiv cov uas mus nraim cev ntseeg nkaws, muaj plaub yam uas lub
rau hauv nws. 6Tsis txhob ntxiv ib lo lus rau ntiajteb thev tsis taus, yog li no, 22tus qhev tau

hauv nws tej lus, ntshai tsam nws yuav ntuas ua vajntxwv, thiab tus ruam tau noj tsau npo,

koj thiab luag yuav pom tias koj yog tus dag. 23thiab tus pojniam uas tsis muaj leejtwg

7( ) , kuv thov ob yam ntawm koj, nyiam tau txiv, thiab tus nkauj qhev tau nyob

thov pub rau kuv ua ntej uas kuv tsis tau tuag. nws tus poj lospav chaw. 24Muaj plaub yam
8Thov muab tej lus tsis muaj tseeb thiab tej lus hauv ntiajteb no uas me kawg tiamsis muaj

dag ntiab khiav deb ntawm kuv, thov tsis tswvyim tshaj plaws, yog li no, 25ntsaum yog

txhob cia kuv pluag thiab tsis txhob cia kuv ib co uas tsis muaj zog tiamsis thaum lub caij

nplua nuj, thov pub rau kuv noj kom txaus sau qoob, ntsaum kuj npaj tej uas noj khaws
nkaus xwb, 9tsam kuv noj tsau ces tsis lees cia, 26ntxim tsua kuj yog ib co uas tsis muaj

yuav koj thiab hais tias, ( ) yog zog, los nws ua zes rau hauv tej kem zeb,

leejtwg? lossis tsam kuv pluag thiab ua tub 27kooj txig tsis muaj vajntxwv, los nws tseem

734 PAJLUG ‫משלי‬

mus tau ua ib kab sab, 28quav toj quav taug, nws yuav tsis tu ncua ib yam abtsi li. 12Nws

koj ntes tau hauv koj txhais tes los nws tseem ua zoo rau tus txiv, tsis ua phem ib sim neej

tau nyob hauv vajntxwv tsev. 29Muaj peb yam li. 13Nws nrhiav plaub yaj thiab xov maj, nws

uas txawj mus kev zoo nkauj, muaj plaub yam siv nws txhais tes rau siab ntso ua haujlwm.

uas txawj tshais ruam zoo saib, yog li no, 14Nws zoo yam nkaus li tub lag tub luam lub

30tsov ntxhuav uas yog tus tsiaj uas muaj zog nkoj txwg, nws coj nws tej zaub mov deb deb

tshaj plaws thiab tsis thim khiav ntawm lwm li los. 15Nws sawv ntxov thaum tsaus ntuj nti

yam mus li, 31tus lau qaib cooj uas mus kev thiab npaj zaub mov rau nws tsev neeg noj,

khov kho, thiab tus txiv tshis, thiab tus thiab tu haujlwm rau nws tej nkauj qhe ua.

vajntxwv uas mus kev ua cov pejxeem ntej 16Nws ua tib zoo saib tej liaj teb mas rho nyiaj

qas ntxhias. 32Yog koj tsis paub tab es koj tsab yuav cia, nws siv tej nyiaj txiag uas nws khwv

ua loj lossis yog koj ntaus tswvyim ua phem, tau cog txiv hmab. 17Nws sia siv khov kho

cia li muab koj txhais tes pos koj lub qhov kom muaj zog npho, nws tes txawj tes nquag.

ncauj. 33Yog tso kua mis txhia tau kua mis 18Nws pom ntsoov nws kev lag luam muaj

nyeem, yog tso qhov ntswg thiaj tau ntshav, tshaj thawj. Hmo ntuj los nws taws teeb ua

thiab yog tshum kom chim thiaj tau kev sib haujlwm. 19Nws txhais tes saws ntuag tshuab

cav sib ceg. ntuag qaiv ntxaiv. 20Nws siab dav pab tej

Lemu-ees Tej Lus pluag, nws cev tes pab cov txom nyem. 21Nws
tsis ntshai daus xib daus npu los txog nws tsev
31 No yog Lemu-ees uas yog vajntxwv neeg rau qhov nws tsev neeg txhua tus tub
hauv lub moos Maxas tej lus uas nws muaj tsoos tsho sov lawm. 22Nws ntos ntaub
niam qhia rau nws. 2Kuv tub es, kuv tus tub pua nws chaw pw, nws hnav tej tsoos tsho

uas kuv yug, Au kuv tus tub uas kuv cog lus ntaub mag uas zoo zoo thiab ntaub tsamxem.
tseg, 3tsis txhob nkim koj lub zog rau ntau tus 23Nws tus txiv yog tus uas sawvdaws paub

pojniam, tsis txhob muab koj tus kheej rau zoo ntawm rooj loog rau thaum nrog ib tsoom
cov uas txov tau vajntxwv puam tsuaj. 4Au kev txwj laus sablaj. 24Nws muab tej ntaub

Lemu-ees, tsis tsim nyog li, tsis tsim nyog uas mag xaws tsoos tsho muag thiab xa tej siv sia

vajntxwv yuav haus cawv txiv hmab, lossis rau tub luam. 25Nws lub zog thiab nws tej kev
cov thawj kav ntshaw haus cawv ntxwg, 5tsam zoo yog lub zam uas nws hnav, nws luag tej

lawv haus ces lawv ho tsis nco qab tej lus uas xwm txheej uas yuav tshwm los tom hauv

nyob hauv txoj kevcai, thiab qhau txhua tus ntej. 26Nws lub ncauj hais lus ntse ntsuav, nws
uas raug kev txom nyem txojcai. 6Cia li muab tus nplaig qhia luag ntawm txojkev hlub.

cawv ntxwg rau tus uas tabtom puam tsuaj,

thiab muab cawv txiv hmab rau cov uas nyuaj 27Nws ua tib zoo tu nws tsev neeg, nws tsis
siab kawg. 7Cia lawv haus lawv thiaj tsis nco nyob nkaum tes nkoos. 28Nws tej menyuam

qab lawv txojkev pluag, thiab tsis nco lawv kuj qhuas nws nco nws txiaj ntsig, nws tus
txojkev iab kev khwv dua li lawm. 8Koj cia li txiv kuj qhuas nws hais tias,29Tej pojniam

rua ncauj pab cov uas tsis txawj hais lus hais ntau leej ua zoo kawg, tiamsis koj yog tus zoo

lawv tej plaub, thiab pab hais txhua tus uas tshaj dua lawv huvsi. 30Ncauj lus zoo yog dag
raug luag tso tseg lawm txojcai. 9Cia li rua ntxias xwb, thiab qhov zoo nkauj tsis muaj

ncauj tu plaub ncaj ncees, thiab tuav cov uas qabhau, tiamsis tus pojniam uas hwm thiab

pluag thiab txom nyem txojcai. paub ntshai ( ) mas tsim nyog

Tus Pojniam Zoo qhuas. 31Cia li muab nqe zog rau tej haujlwm
uas nws txhais tes ua, thiab cia sawvdaws
10Tus pojniam uas zoo mas leejtwg nrhiav qhuas nws ntawm rooj loog vim nws tes
tau? Nws tsim txiaj dua tej npauj nyiaj npauj haujlwm zoo.
kub. 11Tus txiv tso siab plhuav rau nws, thiab