TYT Origami Fizik Soru Bankası

200 Tekrar Et www.netlerikatla.com Temel Kavramlar ve Dalgaların Sınıflandırılması - I TEST - 1 1. O Kızak Kaynak K L Gülperi Öğretmen, yukarıdaki düzeneği sınıfa getirip "Evet arkadaşlar geçen ders yayda oluşturulan atmaları anlatmıştık. Şimdi bu düzenekte yaylı kaynak O dan K hizasına ya da L hizasına kadar çekilip bırakıldığında yayda atma gözlenecektir. Pekala; K ile L hizasına çekip bırakmak arasında oluşan atmalar bakımından nasıl farklar alabileceğini söyleyebilir misiniz?" der ve gönüllü öğrencilere söz verir. Harun: Öğretmenim genlikleri farklıdır. Gülhan: Bence hızları aynıdır. Baran: Genişlikleri aynıdır öğretmenim. Buna göre, hangi öğrenciler doğru yorumda bulunmuştur? A) Yalnız Harun B) Harun ve Gülhan C) Harun ve Baran D) Gülhan ve Baran E) Harun, Gülhan ve Baran 2. Kübra Öğretmen, "Arkadaşlar, bir gitarist tele vurduğunda telde oluşan harekete titreşim hareketi denir. Buna göre, titreşim hareketine kimler örnek verebilir?" Gönüllü öğrenciler söz alır; Beyza: Bir yaprağın rüzgârdaki hareketi Nazım: Araba motorundaki pistonların hareketi Funda: Çakıllı bir yolda hareket eden bisikletin hareketi Buna göre, hangi öğrenciler doğru örnek vermiştir? A) Nazım ve Funda B) Beyza, Nazım ve Funda C) Beyza ve Nazım D) Beyza ve Funda E) Yalnız Funda 3. • Ses dalgaları • Mikro dalgalar • Radyo dalgaları • Su dalgaları • Deprem dalgaları Yukarıda verilenlerden kaç tanesi mekanik dalgadır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 4. Ses; havada 343 m/s, suda 1410 m/s, tuzlu suda 1550 m/s hızla yayılır. Hiranur aynı şiddetle aynı zile aynı tokmakla hava, su ve tuzlu su ortamlarında vuruyor. Buna göre, oluşan dalgaların; I. Frekans, II. Dalga boyu, III. Genlik, niceliklerinden hangileri farklıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 5. K L M M Aynı yayda oluşturulan K, L, M dalgaları için verilen, I. K nin frekansı en büyüktür. II. L nin hızı en büyüktür. III. M nin dalga boyu L ninkinden küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

201www.netlerikatla.com 1-E 2-B 3-C 4-B 5-C 6-E 7-D 8-A 9-A 10-A 6. Kaynak Bir yayda oluşturulan atmaların görünümü şekildeki gibidir. Buna göre, I Kaynağın frekansı azalmıştır. II. Yay ok yönünde kalınlaşmaktadır. III. Ok yönünde hız azalmıştır. yargılarından hangileri yanlış olabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 7. Yukarıdaki görselde şamandıranın hareketi için verilen, I. Titreşim hareketi yapar. II. Anlık hareketi yukarı yönlüdür. III. Anlık hareketi aşağı yönlüdür. yargılarından hangileri doğrudur? (Dalgaların hareket yönü kıyıya doğru) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 8. K L Özelliği değişmeyen ortamlarda oluşturulan K ve L dalgalarının bir anlık görünümü şekildeki gibidir. Kaynaklarının periyotları eşit olduğuna göre, dalgaların hızları VK , VL arasındaki oran kaçtır? A) 11 6 B) 10 7 C) 11 3 D) 4 E) 13 3 9. Deprem dalgaları mekanik dalgalardır. Buna göre, bir bölgede depremin yıkıcılık etkisi I. Depremin çıkış noktasına yakınlığı, II. Bölgedeki yer kabuğunun özelliği, III. Bölgede deprem öncesi önlemlerin uygulanıp uygulanmamış olması durumlarından hangilerine bağlıdır? A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III D) I ve II E) Yalnız I 10. Elektromanyetik ve mekanik dalgalarla ilgili verilen. I. Mekanik dalgalar daha hızlıdır. II. Elektromanyetik dalgaların dalga boyu mekanik dalgalardan küçüktür. III. X ışınlarının frekansı gama ışınlarınınkinden küçüktür. yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

202 Tekrar Et www.netlerikatla.com Temel Kavramlar ve Dalgaların Sınıflandırılması - II TEST - 2 1. Ahmet Öğretmen, masaya sabitlediği mengeneyle elastik bir cetvelin bir ucunu sabitleyip serbest ucunu yana doğru çekerek bırakıyor. "Evet arkadaşlar cetvelin serbest ucunun yapmış olduğu harekete günlük hayattan örnek verecek var mı?" diye sorup gönüllü öğrencilere söz hakkı veriyor. Gülperi: Babam bağlama çalıyor. Bağlamanın telleri bu şekilde hareket ediyor. Hakan: Bir sineğin kanat çırpışına benzettim ben. Sinan: Ben bateri çalıyorum. Oradaki zil ve davullara vurunca bu şekilde hareket ediyor. Buna göre, gönüllü öğrencilerden hahgileri doğru örnek vermiştir? A) Hakan B) Gülperi C) Hakan ve Sinan D) Sinan ve Gülperi E) Hakan, Sinan ve Gülperi 2. Sabit bir eksene göre tekrarlanan hareketlere titreşim hareketi denir. Bir hareketin eşit zaman aralıklarında kendini tekrar etmesiyle gerçekleşen hareketlere periyodik hareket denir. Bu tanımlara göre; I Her periyodik hareket titreşim hareketidir. II. Sarkaçlı saatin sarkacı titreşim hareketi yapar. III. Bir musluktan eşit zaman aralıklarıyla suyun damlaması periyodik harekettir. yargılarından hangileri doğrudur? A Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 3. Bir kaynağın titreştirilmesi sonucunda ortamda oluşan dalgalara mekanik dalgalar denir. Bunların ilerleyebilmesi için ortama ihtiyacı vardır. Diğer taraftan boşlukta ilerleyebilen dalgalar da vardır. Bunlara elektromanyetik dalga denir. Buna göre, aşağıdaki tabloda hangisi yanlış verilmiştir? Mekanik Elektromanyetik A) Ses 4 B) X ışını 4 C) Deprem 4 D) a ışını 4 E) Su 4 4. Frekans Dalga boyu 3.1019 Hz 1.10–11 m 3.1012 Hz 1.10–4 m 3.106 Hz 100 m Yukarıda bazı elektromanyetik dalgaların boşluktaki frekansı ve dalga boyu değerleri verilmiştir. Buna göre, I. Dalga boyu arttıkça frekans da artmıştır. II. Dalga boyu azaldıkça frekans da artmıştır. III. Frekans ile dalga boyu çarpımları eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III 5. Bir dalganın ardışık iki tepe ya da ardışık iki çukur arası mesafesine dalga boyu denir. K İlerleme yönü L Buna göre, yukarıda şekli verilen KL dalgası için yapılan, I. Dalga boyu zamanla artmıştır. II. Kaynağın titreşim genliği sabittir. III. Dalgaların K den L ye doğru dalga boyları azalmıştır. yorumlarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

203www.netlerikatla.com 1-E 2-D 3-D 4-E 5-E 6-E 7-B 8-A 9-D 6. I P P P II III Hülya Öğretmen, yukarıdaki şekilleri çizerek, "Arkadaşlar dalga hareketi sırasında ortam molekülleri ilerlemez, şekildeki P noktası gibi yukarı ve aşağı titreşim hareketi yapar." Hülya Öğretmen'in anlattıklarına göre, K L M hareket yönleri verilen dalgalarda ortamdaki K, L, M noktalarının anlık titreşim yönleri hangi şıkta doğru verilmiştir? K L M A) Aşağı Aşağı Aşağı B) Yukarı Aşağı Yukarı C) Yukarı Yukarı Yukarı D) Aşağı Yukarı Aşağı E) Aşağı Aşağı Yukarı 7. Özelliği değişmeyen ortamlarda oluşturulan X ve Y dalgalarının bir anlık görünümü şekildeki gibidir. X Y Bölmeler özdeş oduğuna göre, X ve Y dalgalarının dalga boyları lX ve lY arasındaki oran kaçtır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 8. Aynı ortamda ilerleyen aynı cins X ve Y dalgalarının bir anlık görünümü aşağıda verilmiştir. X Y Bölmeler özdeş olduğuna göre, dalgaların; hız, frekans, dalga boyu, genlik niceliklerinden hangileri eşittir? A) Hız ve genlik B) Hız ve frekans C) Hız ve dalga boyu D) Dalga boyu ve genlik E) Hız, frekans ve genlik 9. Aynı ortamda ilerleyen K, L ve M dalgalarının anlık görünümleri şekildeki gibidir. K L M Buna göre, dalgaların frekansı f K , f L , f M arasındaki ilişki nasıldır? A) f K ˃ f L ˃ f M B) f L ˃ f K ˃ f M C) f L ˃ f M ˃ f K D) f K ˃ f M ˃ f L E) f M ˃ f L ˃ f K

204 Tekrar Et www.netlerikatla.com Yay ve İp Dalgası - I TEST - 3 1. Fizik Öğretmeni, şekildeki gibi duvara sabitlemiş olduğu yayda bir sarsıntı oluşturmuştur. Bu sarsıntının herhangi bir anındaki görüntüsünün fotoğrafını sınıfta öğrencilerine göstermiştir. İlk oluşturulan atmaya göre; I. Oluşturulan sarsıntı bir atmadır. II. Genliği azalmıştır. III. Oluşturduğu sarsıntı baş aşağıdır. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 2. Eşit uzunlukta X ve Y yayları eşit kollu terazi ile tartıldıklarında eşit kollu terazinin şekil 1 deki gibi olduğu görülmüştür. X X Y Şekil 1 Şekil 2 Y Duvara sabitlenen X ve Y yaylarında periyodik dalgaların şekildeki gibi oluşturulduğu bilindiğine göre; I. X yayında oluşturulan atmanın hızı, Y yayında oluşturulan atmanın hızından küçüktür. II. X yayının genliği Y yayının genliğinden büyüktür. III. Eşit kuvvet ile gerilmiş X ve Y yaylarındaki dalgaların frekansları eşit olduğu bilindiğine göre, X yayında oluşan dalganın dalga boyu daha büyüktür. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) Yalnız I D) I ve III E) I, II ve III 3. Sürtünmelerin ihmal edildiği bir yayda oluşturulan A ve B atmalarının görünümleri şekildeki gibidir. XB B XA A A atmasının genişliği XA , B atmasının genişliği XB olduğuna göre; I. XB < XA ise B atmasının hızı daha büyüktür. II. A ve B atmalarının hızları ve genişlikleri eşittir. III. XB < XA ise A atmasının enerjisi büyüktür. yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 4. Eşit uzunluktaki X, Y ve Z yayları A ve B noktalarından bağlanmış Y yayındaki K noktasının titreşim doğrultusu şekilde verilmiştir. X yayı Y yayı Z yayı A B K Yayların kütleleri arasındaki ilişki mX > mY > mZ olduğuna göre; I. Y yayında oluşturulmuş ise ilk Z yayına çarpar ve baş aşağı döner. II. X yayında oluşturulan atmanın iletileni Y yayındaki atma ise oluşturulan atma baş yukarıdır. III. Atma Y yayında oluşturulup ilk X yayına giderse Z yayında oluşan atma baş aşağı oluşur. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

205www.netlerikatla.com 1-E 2-C 3-A 4-B 5-D 6-E 7-C 5. Şekil 1 de titreşim oluşturulmamış gergin bir yayın ve ağırlığı önemsiz bir boncuğun durumu verilmiştir. Şekil 2 de ise boncuğun herhangi bir andaki durumu verilmiştir. Şekil I Şekil II Oluşturulan atmanın bir yansıma yaptığı bilindiğine göre; I. Oluşturulan atma baş yukarıdır. II. Boncuğun asılı olduğu noktada yayda oluşan titreşim yönü aşağı doğrudur. III. Şekil 2 deki görüntü duvardan yansıyan atmadır. yargılarından hangileri doğru olabilir? A)Yalnız I B)Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 6. Özdeş teller ile Şekil 1 ve Şekil 2 de oluşturulan sistemler dengede olup cisimlerin kütleleri eşittir. C A B Şekil I Şekil II Buna göre; I. A ve B tellerinde oluşturulan atmaların hızları eşit değildir. II. A ve C tellerinde oluşturulan atmaların hızları eşittir. III. B ve C tellerinde oluşturulan atmaların genişlikleri eşittir. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I B)Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 7. Şekil 1 deki gibi gönderilen atma doğrultucuya girip Şekil 2 deki gibi çıkmıştır. Şekil 1 Şekil 2 Doğrultucu Buna göre doğrultucunun ekranında Şekil II deki görüntünün çıkması için aşağıdaki atmalardan hangisi ile etkileşime girmesi gerekmektedir? A) B) C) D) E)

206 Tekrar Et www.netlerikatla.com Yay ve İp Dalgası - II TEST - 4 1. Fizik Öğretmeni, sınıfa yay dalgalarını öğretmek için kavram haritası yöntemini kullanmıştır. Tahtaya kutu içinde "Yay dalgaları" yazarak öğrencilerden bildiklerini yana ok çıkararak yazmalarını istemiştir. Yay Dalgaları Ali: Hem enine hem boyuna yayılırlar. Ayşe: Mekanik dalga oldukları için sadece maddesel ortamda yayılırlar. Esma: Enerji taşırlar. Buna göre, yay dalgaları hakkında, Ali, Ayşe ve Esma'nın yazdıklarından hangileri doğrudur? A) Ali B) Ayşe C) Ali, Ayşe D) Ayşe, Esma E) Ali, Ayşe, Esma 2. Ali, düzgün bir ipe yatay sabit bir kuvvet uygulayarak ipi gergin tutmaktadır. L Yukarı Aşağı Denge K Duvar Önce elini hızlıca denge durumundan yukarı kaldırıp tekrar dengeye getirerek ip üzerinde K şeklini oluşturuyor. Daha sonra ise önce aşağı çekip, dengede durmadan yukarı kaldırarak tekrar dengeye getirerek L şeklini oluşturuyor. Buna göre, I. K baş yukarı bir atmadır. II. L bir dalgadır. III. L baş aşağı bir atmadır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 3. Fizik Öğretmeni; özdeş, homojen K ve L sarmal yaylarını paralel iki duvar arası gergin bir şekilde bağlamaktadır. K yayını üçer saniye zaman aralıkları ile tutup 5 cm yukarı kaldırıp bırakmakta, L yayını ise altışar saniye zaman aralıkları ile tutarak 5 cm kendine doğru çekip serbest bırakmaktadır. Buna göre, K ve L yaylarında oluşan atmalar ile ilgili, I. K ve L yaylarındaki atmaların hzıları eşittir. II. K ve L atmalarının genlikleri eşit ve 5 cm dir. III. K yayındaki atmaların periyodu 3 saniye, L yayındaki atmaların periyodu 6 saniyedir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 4. Hafif ve ağır iki yay O noktasından birbirlerine şekildeki gibi ekleniyor. Ağır yayda baş yukarı oluşturulan atma sabit uçtan dönerek O noktasına geri gelmektedir. O noktasından iletilen ve yansıyan atma şekli aşağıdakilerden hangisi gibi olur? A) O Sabit uç hafif yay ağır yay B) O Sabit uç hafif yay ağır yay C) O Sabit uç hafif yay ağır yay D) O Sabit uç hafif yay ağır yay E) O Sabit uç hafif yay ağır yay

207www.netlerikatla.com 1-E 2-B 3-E 4-C 5-A 6-C 7-A 8-C 5. Gergin bir yay üzerinde oluşturulmuş atma, şekildeki gibidir. K L M Buna göre, K L M I. ↓ ↓ ↑ II. ↓ ↑ ↑ III. ↑ ↑ ↓ K, L, M noktalarının hareket yönleri hangisi gibi olabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 6. Helin ve Berivan aynı maddeden yapılmış eşit boydaki farklı kalınlıktaki iki ipi K noktasında birbirlerine bağlıyorlar. Helin K Kalın İnce æ æ Berivan Helin tuttuğu ince ipten şekildeki gibi bir atma oluşturuyor. Buna göre, I. Atma K noktasında kısmen kalın ipe iletilecek kısmen ince ipe geri yansıyacaktır. II. Atmanın ince ipteki hızı kalın ipteki hızına eşit olacaktır. III. Atmanın Helin ile K noktası arasındaki hareket süresi, K noktası ile Berivan arasındaki hareket süresinden azdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 7. Homojen boyu 3M olan bir yay, boyları M ve 2M olacak şekilde ikiye kesiliyor. M 2M Duvar F F Yaylar duvara sabitleniyor ve yatay sabit F kuvvetleri ile çekilerek üzerlerinde birer tane atma oluşturuluyor. Buna göre, I. Atmaların hızları eşit büyüklüktedir. II. 2M boyunun ağırlığı daha büyük olduğu için üzerindeki atmanın hızı daha küçüktür. III. M boyundaki yayın ağırlığı az olduğu için üzerindeki atmanın hızı daha küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 8. Aynı esnek ortamda şekildeki gibi K ve L dalgaları üretilmiştir. K L Buna göre, I. K nin dalga boyu L nin iki katıdır. II. Genlikleri eşittir. III. K nin frekansı L nin iki katıdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III

208 Tekrar Et www.netlerikatla.com Su Dalgası - I TEST - 5 1. K Kaynak L d d d M Yandan görünümü şekildeki gibi olan dalga leğeninde K, L, M bölümündeki dalgalar eşit sayıdadır. K bölümündeki dalgaların frekansı f K , L ve M bölümündeki dalgaların frekansı ise f L ve f M olduğuna göre, bunlar arasındaki ilişki nasıldır? A) f K ˃ f L ˃ f M B) f L ˃ f K ˃ f M C) f L ˃ f M ˃ f K D) f M ˃ f K ˃ f L E) f K ˃ f M ˃ f L 2. 60° M L K Üstten görünümü şekilde verilen M dalgasının K ve L engelinden tamamının yansımış hali aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) M 60° L B) 30° M L C) M L D) M L E) 45° L 3. K noktası L engeli N engeli M engeli L engelinin merkezi olan K noktasına bir kalemin ucuyla dokunan Cihan; oluşan dalga, L den ilk yansıdığında L engelini kaldırıyor ve dalgaların N engelinden kendi üzerinden geri yansıdığını görüyor. Buna göre, N engelinin odağı kaç birimdir? A) 2 B) 2,5 C) 3 D) 3,5 E) 4 4. K Engeli X L Engeli X dalgasının üstten görünümü şekildeki gibidir. Dalganın K ve L engellerinin olduğu bölgeden çıkana kadar K engelinden yansıma miktarı nK , L engelininkinden nL dir. Buna göre, nK ve nL değerleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? nK nL A) 5 5 B) 6 4 C) 4 5 D) 6 3 E) 3 5

209www.netlerikatla.com 1-B 2-B 3-D 4-B 5-D 6-D 7-E 8-D 5. K Gelen İletilen L K K Gelen İletilen Düzenek I Düzenek II M K Halil Öğretmen, Düzenek I ve Düzenek II deki gibi dalga leğeninde öğrencileri için bir sunum hazırlıyor ve yukarıdaki görünüm elde ediliyor. "Arkadaşlar bu görünümün nedenlerini ve düzenek I ile düzenek II deki durumlarını da izah edebilir misiniz?" diye soruyor. Gönüllü öğrencilerden; Turan: Öğretmenim K ortamı L den daha derindir. Barış: Öğretmenin M ortamı en derindir. Dora: K den L ye geçen dalga yavaşlamıştır. Uysal: L ortamının derinliği M ortamının derinliğinden büyüktür. yargıları belirtiliyor. Buna göre, hangi öğrencilerin yargıları doğrudur? A) Turan ve Dora B) Barış ve Turan C) Barış ve Dora D) Turan, Barış ve Dora E) Turan ve Uysal 6. K ortamı L ortamı I II III M ortamı Bir dalganın K, L, M ortamlarından görünümü şekilde I, II ve III biçiminde gösterilmiştir. Ortamların derinlikleri sırasıyla hK , hL , hM olduğuna göre, bunlar arasındaki ilişki nasıldır? A) hK ˃ hL ˃ hM B) hL ˃ hK ˃ hM C) hM ˃ hL ˃ hK D) hM ˃ hK ˃ hL E) hL ˃ hM ˃ hK 7. K ortamı L ortamı engel d1 d2 d3 Merkezi d1 doğrultusu üzerinde bulunan dairesel engele, hareket yönü d2 doğrultusunda olan doğrusal bir atmanın engelden yansıdıktan sonra d1 doğrusu üzerinde odaklandığı gözlendiğine göre, I. Atmanın L ortamındaki hızı K dekinden küçüktür. II. K ortamı daha derindir. III. Atma d3 doğrultusunda gelirse yansıdıktan sonra d1 doğrusu üzerinde odaklanmaz. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 8. K L engel Üstten görünümü verilen kare bölmelendirilmiş dalga leğeninde K atmasının L engelinden yansıması aşağıdakilerden hangisi gibi olur? A) B) C) D) E)

210 Tekrar Et www.netlerikatla.com Su Dalgası - II TEST - 6 1. d Düzlem kaynak K bölgesi Yatay d d Yukarıda yandan görünümü verilen dalga leğeninin yüzeyindeki dalgalar gösterilmiştir. Kaynak sabit periyotlu olduğuna göre, leğenin dibindeki K bölgesinin görünümü aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? A) B) C) D) E) 2. KAYNAK Söndürücü Yukarıda bir dalga leğenindeki periyodik kaynak tarafından oluşturulan dalgaların üstten görünümü verilmiştir. Buna göre, I. Dalgaların zamanla frekansı artmıştır. II. Dalga leğeni kaynaktan uzaklaştıkça derinleşmektedir. III. Kaynaktan uzaklaştıkça dalgaların hızı azalmıştır. yorumlarından hangileri doğrudur? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 3. 3 2 1 5 4 K L Özdeş bölmelerden oluşmuş dalga leğeninin üstten görünümü şekildeki gibidir. Doğrusal KL dalgasının düşey ve yatay engellerden yansıdıktan sonraki görünümü aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 4. T 2r K L x P r r ve 2r yarıçaplı dairesel engellerin merkezleri x doğrultusundadır. KL doğrusal dalgası x doğrultusunda ilerleyip kendi üzerinden geri döndüğüne göre, T ve P arasındaki mesafe en az kaç r dir? A) 3 2 B) 5 2 C) 3 D) 7 2 E) 9 2

211www.netlerikatla.com 1-B 2-A 3-B 4-B 5-C 6-D 7-D 8-C 5. T K M r = 2d L Üstten görünümü verilen dalga leğeninde, yarıçapı 2d olan dairesel engelin merkezi K - T doğrusu üzerindedir. Bir noktasal kaynağın sırasıyla K, L, M noktalarında oluşturduğu dalgaların engelden yansımaları için verilen, I. K deki için, yansımasının odak noktası engelin önündedir. II. L deki yansıyınca yine L de odaklanır. III. M deki yansıyınca merkezi engelin arkasında olan bir daire şeklinde yansır. yargılarından hangileri doğrudur? (|KL| = |LM| = |MT| = d) A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 6. x y K ortamı M ortamı L ortamı O P K ortamında oluşturulan doğrusal dalganın, L ve M ortamlarından ilerleyişinin üstten görünümü şekilde verilmiştir. X - Y doğrusu, dalga leğeninin O - P kenarı ile paraleldir. Dalganın hareket doğrultusunun, X noktasının K ortamındaki dar açısı, Y noktasının M ortamındaki dar açısından küçük olduğuna göre, ortamların derinlikleri hK , hL , hM arasındaki ilişki nasıldır? A) hK ˃ hL ˃ hM B) hL ˃ hK ˃ hM C) hL ˃ hM ˃ hK D) hK ˃ hM ˃ hL E) hM ˃ hL ˃ hK 7. Dalga leğeninde oluşturulan su dalgaları, hareketli olduklarından dalga boylarını ölçmek için dalgaların duruyormuş gibi görülmesi gerekir. Dalgaların duruyormuş gibi algılanmasını sağlamak için kullanılan, üzerinde eşit aralıklarla yarıklar bulunan ve kendi ekseni etrafında döndürülen deney aletine stroboskop denir. İki yarıklı bir stroboskop için verilen; I. Frekansı kaynağın yarısı ise dalgaları duruyormuş gibi gösterir. II. Frekansı kaynağınkine eşitse dalgaları geriye gidiyormuş gibi görür. III. Frekansı kaynağınkine eşitse dalgaları ileri gidiyor görür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 8. K L Derinlikleri sabit olan K ve L bölgelerinde, sabit periyotlu bir doğrusal kaynağın oluşturduğu dalgaların ilerleyişinin üstten görünümü şekildeki gibidir. Buna göre, I. K, L ortamından daha derindir. II. Dalgaların K deki ilerleme hızı, L dekinden büyüktür. III. L ortamına geçen dalgaların frekansı artar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

212 Tekrar Et www.netlerikatla.com Ses ve Deprem Dalgası - I TEST - 7 1. Şekil 1 de durgun hâlde duran diyapazon ve hava moleküllerinin görünümü verilmiştir. Şekil 2 ve Şekil 3 te sırasıyla A ve B diyapazonlarının vurulduktan sonraki görünümleri verilmiştir. Şekil I Şekil II Şekil III Buna göre; I. A diyapazonundan çıkan sesin hızı B diyapazonundan çıkan sesin hızına eşittir. II. A ve B diyapazonları özdeştir. III. A diyapazonunun yüksekliği B diyapazonunun yüksekliğinden küçüktür. IV. A diyapazonunda oluşan sesin dalga boyu, B diyapazonunda oluşan sesin dalga boyundan büyüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve IV C) I ve III D) II ve III E) I, III ve IV 2. Görseldeki balıkçı gemisi balıkların yerini tespit etmek için sonar cihazı kullanmaktadır. Sonar cihazları; I. Yansıma II. Frekans III. Dalga boyu ses ile ilgili özelliklerinden hangilerini kullanarak balıkların yerini tespit etmektedir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 3. Stetoskop, vücudun içinde oluşan sesleri dinlemek için kullanılan tıbbi bir cihazdır. Bu görsele göre; I. Vücudun içindeki sesin yüksekliği ile doktorun duyduğu sesin yüksekliği eşittir. II. Vücudun içindeki sesin hızı ile doktorun duymuş olduğu sesin hızı eşittir. III. Vücudun içindeki sesin şiddeti doktorun duymuş olduğu sesin şiddetinden daha büyüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 4. Fizik Öğretmeni Kamil Bey, öğrencilerinden kullanmış oldukları enstrümanları bir sonraki derse getirmelerini istemiştir. Keman, bağlama ve gitar enstümanları öğrenciler tarafından bir sonraki derse getirilmiştir. Kamil Bey, öğrencilerine aynı notları verip çalmalarını söylemiştir. Bu olay hakkında öğrencilerinden fikirlerini istemiştir. Bağlamadan çıkan sesin hızı ile gitardan çıkan sesin hızı eşittir. Mehmet Keman ve bağlama aynı notayı çalarsa yükseklikleri aynıdır. Aynı frekansta ses çıkardıklarında sesler ayırt edilemez. Esra Hatice yargılarından hangileri doğrudur? A) Esra B) Mehmet C) Esra ve Mehmet D) Hatice ve Esra E) Hatice, Esra ve Mehmet

213www.netlerikatla.com 1-E 2-A 3-D 4-A 5-D 6-B 7-C 5. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı sitesinde son depremleri inceleyen Kamil’in edindiği bilgiler aşağıdaki tabloda verilmiştir. AFAD SON DEPREMLER Enlem Boylam Derinlik Büyüklük 38.9253 26.0635 7.00 3.0 38.9330 26.0606 7.03 4.0 Buna göre; I. Enlem ve boylam bilgileri depremin merkez üstünü verir. II. Derinlik verisi depremin odak noktasını verir. III. Büyüklük verisi depremde meydana çıkan enerjinin değeridir. IV. İki depremde oluşan dalgaların hızları eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) I ve III D) I, II ve III E) I, II ve IV 6. Aşağıdaki şekilde özdeş A ve B diyapazonlarına farklı şiddette vurulmuş Şekil 1 deki topun hareket etmediği Şekil 2 deki topun hareket ettiği görünmüştür. A B Şekil 1 Şekil 2 Buna göre; I. A ve B diyapazonlarına eşit şiddette vurulsaydı Şekil 1 deki top da hareket ederdi. II. A ve B diyapazonundan çıkan seslerin hızları eşittir. III. Şekil 2 deki topun değdiği diyapazon frekansı ile A diyapazonunun frekansı eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 7. Şekil 1 de verilen Ksilofonun işaretlenen A, B, C ve D noktalarından herhangi birine vurulduğunda bunlara ait ses dalgalarının gösterimi Şekil 2 deki gibidir. A B Şekil 1 Şekil 2 X Y Z D C Buna göre; I. X ve Z ses dalgaları farklı parçalara ait gösterimlerdir. II. Ksilofonun en tiz sesi A parçasına aittir III. Y ses dalgası C parçasına ait ise Z dalgası A nın, X dalgası B parçasına aittir. IV. A, B, C ve D parçalarına vurulduğunda parçalardan çıkan seslerin hızları birbirinden farklıdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve IV C) I ve III D) II ve III E) I, III ve IV

214 Tekrar Et www.netlerikatla.com Ses ve Deprem Dalgası - II TEST - 8 1. Şekilde bir deprem anında yer kabuğunun fiziksel durumu çizilmiştir. L K M Kabuk çatlağı Buna göre, I. K noktası sarsıntıya neden olan çöküntünün odak noktasıdır. II. L noktası depremin merkez üssüdür. III. M noktası fay hattı üzerinde bir noktadır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 2. Bir haber spikeri 23 Ekim 2011 tarihinde meydana gelen yıkıcı Van depremi hakkında şu bilgileri vermektedir: "Deprem, Van merkeze 17 km uzaklıktaki Tabanlı köyünde yerin 5 km - 16 km derinliklerinde meydana geldi. Deprem en çok Erciş ilçesinde can ve mal kaybına sebep oldu. Erciş'te toprakta derin yarıklar oluştu." Spikerin bu açıklamalarına göre; I. Depremin merkez üssü Tabanlı köyüdür. II. Fay hattı 17 km uzunluğundadır. III. Odak noktası, Tabanlı köyünün altında 5 km ile 16 km derinliğindedir. IV. Erciş ilçesi fay hattı üzerinde bir yerleşim birimidir. bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) I ve III C) III ve IV D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV 3. Cüneyt Öğretmen, deprem dalgaları konusunu işlerken 17 Ağustos 1999 tarihinde Kocaeli ilimizin Gölcük ilçesinde meydana gelen deprem hakkında aşağıdaki bilgileri tahtaya yazmıştır. "Depremin merkez üssü Gölcük'tür. Richter ölçeğine göre yaklaşık 7.0 büyüklüğündedir. Daha sonra 4.0 ve 5.0 büyüklüğünde artçı depremler meydana gelmiştir." Buna göre, Gölcük depremi hakkında, I. Depremi Richter aleti ölçmüştür. II. 5.0 büyüklüğündeki deprem 7.0 büyüklüğündeki depremden daha büyüktür. III. Fay kırılması Gölcük ilçesinde yeryüzünün altında meydana gelmiştir. hangi bilgiler doğru açıklanmışıtr? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 4. Fizik Öğretmeni "deprem sismograflar yardımı ile Richter ölçeğine göre ölçülür. Bunu karıştırmamanız için ..................... .............................. gibi örnek verilebilir." demiştir. Buna göre, öğretmen boş bırakılan yerlere; Ölçüm Aleti Ölçek I. Termometre Kelvin II. Kuvvet Dinamometre III. Ampermetre Amper ölçüm aleti - ölçek çiftlerinden hangilerini örnek verebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III

215www.netlerikatla.com 1-E 2-D 3-C 4-D 5-C 6-A 7-B 8-E 5. Bir grup öğrenci arasında aşağıdaki gibi konuşmalar geçmektedir. Ali: Depremi inceleyen bilim dalı jeolojidir. Efe: Hayır sismoloji depremleri inceler. Tülay: Depremin büyüklüğünü sismograf ile ölçeriz. Buna göre, hangi öğrenciler deprem hakkında doğru bilgi vermiştir? A) Yalnız Ali B) Yalnız Efe C) Efe ve Tülay D) Efe ve Ali E) Ali ve Tülay 6. Bir bilim adamı, A ve B şehirlerinde meydana gelen iki depremi aynı sistem ile ölçerek depremin sarsıntı büyüklüğü ile sarsıntı süresi grafiğini şekildeki gibi çizmiştir. 7 6 25 40 Sarsıntı büyüklüğü A B Sarsıntı süresi (s) Depremlerde Richter ölçeği kullanıldığına göre, I. A şehrindeki depremin büyüklüğü B şehrindeki depremin büyüklüğünün 10 katıdır. II. A şehrinde daha çok maddi hasar meydana gelmiştir. III. B şehrindeki fay hattı daha uzun olduğu için süresi daha uzundur. grafikteki bilgilerden hangilerine kesinlikle ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 7. Ufuk, Seda, Zeynep isimli üç kardeş evde oldukları sırada deprem olmuştur. Ufuk, hemen mutfağa kaçarak fırın ile buzdolabının arasına girip çömelmiştir. Seda, yere sabitlenmiş iki mobilyanın arasına çömelerek başını ellerinin arasına almıştır. Zeynep ise hızlıca koşarak asansöre binmiştir. Buna göre, Ufuk, Seda ve Zeynep'ten hangisi tavsiye edilen güvenli davranışta bulunmuştur? A) Ufuk B) Seda C) Zeynep D) Ufuk ve Seda E) Seda ve Zeynep 8. Deprem sırasında can güvenliğinin sağlanması için deprem uzmanları tarafından bazı önemli uyarılar yapılmaktadır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu tavsiyeler içinde yer almaz? A) Binalar, depreme dayanıklı malzeme ve planlara göre yapılmalıdır. B) Evdeki mobilyalar, avizeler, süs eşyaları ve tablolar uygun şekilde sabitlenmelidir. C) Deprem esnasında elektrik hatlarından ve elektrikli cihazlardan uzak durulmalıdır. D) Evin elektriği, suyu ve gazı hemen kesilmelidir. E) Hemen asansöre koşarak dışarı çıkılmalıdır.

216www.netlerikatla.com TEST - 1 1. K O L Y X K ve L noktalarından duvara, O noktasından birbirine bağlı yaylardan birinde, oluşturulan atmanın yansıyan ve iletilenleri şekildeki gibidir. X in hızı Y den büyük olduğuna göre, I. KO yayı, OL yayından hafiftir. II. Gelen atma OL yayında oluşturulmuştur. III. X yansıyan, Y iletilendir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 2. Serbest uç Şekildeki atmanın bir süre sonra oluşan görünümü I. II. III. yukarıdakilerden hangileri gibi olabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 3. Lastik M Bir ucundan sabitlenmiş lastik, boyu M iken denge hizasında x kadar çekilip bırakıldığında oluşan titreşimin frekansı f dir. Buna göre, lastik çekilerek M boyu artırılıp yine x kadar çekilip bırakılırsa oluşan atmanın, I. frekansı, II. hızı, III. genişliği, niceliklerinden hangileri artar? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 4. K 10 br L Kare bölmelendirilmiş yayda t = 0 anında görünümleri verilen atmaların t = 24 s anında birbirini sönümlediği gözleniyor. Buna göre, I. Atmaların hızı 2,5 br/s dir. II. K ve L sabit uçtur. III. K sabit, L serbest uçtur. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) Yalnız II E) Yalnız III

217www.netlerikatla.com 1-C 2-C 3-E 4-A 5-C 6-D 7-D 8-A 5. I II III Kaynak I, II ve III bölmelerine ayrılmış dalga leğeninin üstten görünümü şekildeki gibidir. Doğrusal kaynağın oluşturduğu dalgaların ilerleyişi, şekildeki gibi ortamların derinlikleri sırasıyla dI , dII , dIII olduğuna göre, bunlar arasındaki ilişki nasıldır? A) dI ˃ dII ˃ dIII B) dII ˃ dI ˃ dIII C) dII ˃ dIII ˃ dI D) dI ˃ dIII ˃ dII E) dIII ˃ dI ˃ dII 6. K ortamı L ortamı M ortamı Üstten görünümü şekildeki gibi olan kare bölmelendirilmiş dalga leğeninde K ortamından gönderilen dalganın M ortamına geçişi verilmiştir. Buna göre, I. L ortamı K ortamından derindir. II. L ortamı M ortamından derindir. III. K ortamı M ortamından sığdır. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 7. 40° – + L 70° K O O noktasından dönebilen KL engeline gönderilen X dalgasının üstten görünümü verilmiştir. Dalganın kendi üzerinden dönebilmesi için L engeli O noktası çevresinde hangi yönde kaç derece döndürülmelidir? A) + yönde 30° B) – yönde 30° C) + yönde 20° D) – yönde 20° E) – yönde 10° 8. AMBULANS Ziver Bisikletle hareket eden Ziver'in, ambulans yaklaşırken, yanındayken ve geçip uzaklaşırken duyduğu seslerin frekansları sırasıyla f 1 , f 2 ve f 3 olduğuna göre, bu frekanslar arasındaki ilişki nasıl olur? A) f 1 ˃ f 2 ˃ f 3 B) f 2 ˃ f 1 ˃ f 3 C) f 3 ˃ f 1 ˃ f 2 D)f 1 ˃ f 3 ˃ f 2 E) f 2 ˃ f 3 ˃ f 1

218www.netlerikatla.com TEST - 2 1. Şekil 1 ve Şekil 2 deki özdeş dalga leğenlerinde K ve L kaynakları gösterilmiştir. Şekil I K Şekil II L K kaynağının suya saniyede 1 kez L kaynağının ise 3 kez daldırıldığı bilindiğine göre; I. Şekil 2 de oluşan dalgaların hızı daha büyüktür. II. Şekil 1 deki oluşan dalgaların dalga boyu daha büyüktür. III. Şekil 2 de oluşan dalgaların periyodu büyüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 2. Bilgi: Denizlerde ve okyanuslarda görsel deki gibi oluşan su dalgaları, genelde rüzgâr nedeniyle su ile hava arasında oluşan sürtünmeden meydana gelir. Rüzgâr, su yüzeyine temas ettiğinde küçük su taneciklerini kaldırır ve bu da önce küçük dalgacıkları sonra da büyük dalgaları meydana getirir. Görsel 1 Su dalgası, hareket ederken su yüzeyindeki tanecikler görsel 2 deki gibi ileri geri ve yukarı aşağı hareket ederek derin sularda dairesel, sığ sularda eliptik yörüngeler izler. Görsel 2 L K Bu bilgiye göre; I. Su dalgaları yuvarlanarak ilerleyen hem enine hem boyuna dalgalardır. II. Su dalgasının hızı giderek azalır. III. K döngüsü yanlış çizilmiştir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 3. Bilgi: Stroboskop, dalgaların frekansını ve dalga boylarını ölçmek için kullanılan bir araçtır. Şekil de koyu çizgiler ile gösterilen A, B ve C dalgalarının tepeleri gösterilmiştir. 2 C B A 1 A tepesi stroboskobun 1. yarığında görüldüğüne göre; I. Gözlemci stroboskobun 2. yarığında C tepesi görünürse dalgaları geri gidiyormuş gibi görür. II. Gözlemci stroboskobun 2. yarığında B tepesi görünürse stroboskobun frekansı dalganın frekansına eşittir. III. Gözlemci stroboskobun 2. yarığında B tepesi görünürse dalgaları duruyormuş gibi görür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 4. Fizik Öğretmeni Kamil Bey, öğrencileri ile online derste dalgalar konusunu işlerken deprem olmuştur. Enes "Galiba deprem oluyor hocam." dediğinde arkadaşı Rümeysa "Hocam burada bir şey yok." demiştir ancak bir müddet sonra Rümeysa "Evet hocam başladı." demiştir. Bu bilgiye göre; I. Enes’in bulunduğu yer depremin merkez üstüne yakındır. II. Rümeysa’nın bulunduğu yerle Enes’in bulunduğu yerde hissedilen deprem aynı şiddettedir. III. Enes’in bulunduğu konumda arkadaşlarına göre daha çok hissedilmiştir. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

219www.netlerikatla.com 1-B 2-E 3-C 4-E 5-D 6-D 7-D 8-B 5. Şekilde gösterilen derinliği sabit dalga leğeninde KL kenarından oluşturulan doğrusal dalgalar oluşturuluyor. L N K M B A C D Buna göre; I. Dalgalar MN kenarına ilerledikçe dalga boyu küçülüyorsa kaynağın frekansı artırılmıştır. II. Masanın A ve B ayaklarına takoz koyup yükselttiğimizde oluşturulan dalgaların hızı artar. III. Masanın B ve D ayaklarına takoz koyup yükselttiğimizde oluşturulan dalgaların doğrultusu LN kenarına doğru kayar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 6. Fizik Öğretmeni Zeynep Hanım, dersin girişinde öğrencilerine sosyal medyada olan videolardan birisini izletmiştir. Videoda bir kadın bardağa vurarak dinlemiş daha sonra vurduğunda çıkan sese yakın bir ses çıkarmış bir müddet sonra bardak kırılmıştır. Bu videoya göre öğrencilerinin; Bardağa vurup dinlemesinin nedeni bardağın frekansını öğrenmek içindir. Nisa Kadının sesinin enerjisi bardağı kırmıştır. Kadının sesi ile bardak rezonansa geçerek zamanla genliği arttığı için kırılmıştır. Leyla Emir görüşlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 7. Öğretmen, dersin başında öğrencilerine "kulak yaşın kaç" isimli videoyu izletmiş ve öğretmenin duymadığı yerde öğrenciler duyduklarını iddia etmişlerdir. Yaş Frekans 50 yaş altı 12000 Hz 40 yaş altı 15000 Hz 30 yaş altı 16000 Hz 24 yaş altı 17000 Hz 20 yaş altı 18000 Hz Videoda verilen bilgiye göre öğrencilerin yaptığı; Duyma kulak zarına gelen sesin frekansına bağlıdır. Burak Eğer duymadığımız ses frekansının şiddetini arttırsak duyarız. Gelen sesin frekansı kulak zarının frekansına eşit ise duyma gerçekleşir. Mert Ayşe yorumlarından hangileri doğrudur? A) Mert B) Burak C) Ayşe D) Mert ve Ayşe E) Mert, Burak ve Ayşe 8. Esnek bir yay, sabit büyüklükteki F kuvveti ile gerilerek baş aşağı bir atma oluşturuluyor. X r Oluşturulan atmanın X genişliği, ilerledikçe azalmakta olduğu bilindiğine göre; I. Kaynağın frekansı azalmaktadır. II. Oluşturulan atmanın hızı azalmaktadır. III. Telin duvara doğru kalınlığı azalmaktadır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

220www.netlerikatla.com TEST - 3 1. K Şekil I Sol Şekil II L M Şekil III Sağ Şekil I, Şekil II ve Şekil III teki dalgalarda ortamdaki K, L, M noktalarının titreşim yönü ve dalgaların ilerleme yönüyle ilgili verilen yorumlardan hangisi kesinlikle yanlıştır? A) Şekil I deki atma sağa doğru ilerlerken K nin titreşim yönü aşağıdır. B) Şekil II deki atma sola doğru ilerlerken L nin titreşim yönü yukarıdır. C) Şekil III teki atma sağa doğru ilerlerken M nin titreşim yönü yukarıdır. D) K nin titreşim yönü aşağı ise Şekil I atması sola doğru ilerlemektedir. E) Şekil III teki atma sola doğru ilerlerken M nin titreşim yönü yukarıdır. 2. Aynı maddeden yapılmış K, L, M iplerine şekildeki gibi sırasıyla mK , mL , mM kütleli cisimler asılıyor. mK L mL 2L mM 3L İplerde oluşturulan atmaların hızları eşit olduğuna göre, mK , mL , mM kütleleri arasındaki ilişki nasıldır? (L: uzunluk) A) mK = mL = mM B) mK ˃ mL ˃ mM C) mK ˃ mM ˃ mL D) mM ˃ mL ˃ mK E) mL ˃ mM ˃ mK 3. K L Saniyede 1 bölme ilerleyen özdeş K ve L yay atmalarının t = 0 anındaki görünümü şekildeki gibidir. t = 7s anında yayda atma gözlenmediğine göre, I. Atmalar zıt yönde hareket etmektedir. II. Atmaların tamamen yansıması 1s arayla olmuştur. III. İkinci girişimleri de birbirini anlık söndürür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 4. Aynı ortamda ilerleyen atmaların hızları eşittir. İnce yaydan kalın yaya gönderilen atma, birleştirme noktasına geldiğinde atmanın bir kısmı kalın yaya geçip bir kısmı ise yansıyor. Buna göre, I. Gelen atmanın genliği yansıyan atmanınkine eşittir. II. Gelen ve yansıyan atmanın hızı eşittir. III. Yansıyan atmanın hızı geçen atmanınkine eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 5. 18 cm Denge konumu Sabit periyotlu bir atmanın düzgün bir ortamdaki anlık görüntüsü şekildeki gibi olduğuna göre, dalga boyu kaç cm dir? A) 4 B) 6 C) 8 D) 9 E) 10

221www.netlerikatla.com 1-E 2-A 3-B 4-B 5-C 6-D 7-D 8-B 9-C 10-C 6. Bir dalga leğeninde oluşturulan su dalgası için, I. Leğenin derinliği sabit ise kaynağın frekansı artırıldığında dalga boyu azalır. II. Kaynak periyodu sabitse suyun derinliği azaltılırsa dalga boyu azalır. III. Kaynağın genliği artırılırsa oluşan dalgaların hızı artar. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 7. Depremin şiddeti, çevre ve canlılar üzerindeki etkisinin ölçüsüdür. Buna göre depremin şiddeti, I. Deprem üssünün yüzeye yakınlığı, II. Toprağın jeolojik yapısı, III. Yüzeydeki yapıların dayanıklılığı, nitelik ya da niceliklerinden hangilerine bağlıdır? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 8. Kaynak Söndürücü Su d d d Dalganın hızı 0 t 1 t 2 t 3 Zaman Şekil I Şekil II Sabit periyotlu kaynakla yandan görünümü Şekil I de verilen dalga leğeninde oluşan dalgaların hız - zaman grafiği Şekil II de verilmiştir. Buna göre, t 1 , t 2 , t 3 zaman aralıkları arasındaki ilişki nasıldır? A) t 1 ˃ t 2 ˃ t 3 B) t 3 ˃ t 2 ˃ t 1 C) t 2 ˃ t 3 ˃ t 1 D) t 1 ˃ t 3 ˃ t 2 E) t 2 ˃ t 1 ˃ t 3 9. Üstten görünümü verilen dalga leğeninde noktasal kaynağın oluşturduğu dalgalar şekildeki gibidir. Buna göre aşağıda verilen, I. Kaynak, ok yönünde hareket etmektedir. II. Leğen, ok yönünde derinleşmektedir. III. Ok yönünde ilerleyen dalgalar daha yavaştır. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 10. Richter ölçeği, dünya genelinde meydana gelen depremlerin aletsel büyüklüklerini ve sarsıntı oranlarını belirleyen ve sınıflara ayıran uluslararası ölçüm birimidir. Bu ölçekte büyüklüğün bir birim artması 10 kat artması demektir. Buna göre, 5 şiddetindeki deprem 2 şiddetindeki depremin kaç katıdır? A) 10 B) 100 C) 1000 D) 10000 E) 100000

222www.netlerikatla.com TEST - 4 1. Esnek türdeş bir ortamda oluşturulmuş, periyodu 4 saniye olan bir dalganın çukur noktası şekildeki gibi d doğrusu üzerindedir. Kaynak d doğrusu Dalga çukuru Buna göre, dalga kaynağının periyodu, I. 2s II. 3 2 s III. 1s hangi değerlerde olursa d doğrusu üzerinde dalga tepesi oluşur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III 2. Efe özdeş iki sarmal yay alarak onları bir kuvvet ile gerdikten sonra birinin serbest ucundan tutup 2 saniye zaman aralıkları ile 10 cm yukarı çekip aynı yere getirmekte diğerini ise 3 saniyede bir 10 cm uzakta tutup kendine çekip bırakmaktadır. Buna göre, bu iki yay üzerinde eşit sürede oluşan şekiller hangisi gibi olabilir? A) 2 cm B) 3 cm C) 10 cm D) 10 cm E) 10 cm 3. Kendi içlerinde homojen olan K ve L yaylarının uçlarına mK , mL kütleleri asılarak şekildeki sistem kuruluyor. mK VK VL mL K yayı üzerinde oluşturulan atmanın hızı, L yayı üzerinde oluşturulan atmanın hızından büyük olduğuna göre; (VK ˃ VL ) I. mK kütlesini artırmak II. mL kütlesini artırmak III. Kalınlığı sabit kalmak koşulu ile K nin boyunu artırmak IV. Kalınlığı sabit kalmak koşulu ile L nin boyunu artırmak hangileri tek başına yapılır ise VK = VL olabilir? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) II ve IV 4. Önder ve Cansu yağmurlu bir günde buluttan yere düşen bir yıldırımı şekildeki gibi uzak mesafelerden gözlemlemiştir. Cansu önce ışık görmüş sonra gök gürültüsünün sesini duymuştur. Önder ise yıldırımın ışığını görmüş sesi hiç duymamıştır. Önder Cansu Yıldırım Buna göre, I. Işık dalgalarının hızı ses dalgalarının hızından büyük olduğu için Cansu önce ışığı görmüştür. II. Ses dalgalarının enerjisi Önder'e varmadan bittiği için Önder sesi duymamıştır. III. Cansu daha yakın olduğu için gördüğü ışığın frekansı Önder'in gördüğü ışığın frekansından daha büyüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

223www.netlerikatla.com 5. Derinliği her yerinde aynı olan bir dalga leğeninin içindeki parabolik engele, odak noktası uzaklığında Şekil 1 deki gibi dairesel dalgalar gönderiliyor. Dalgalar Şekil 2 deki gibi doğrusallaşarak V hızı ile geri yansıyor. f f V Şekil 1 Şekil 2 Dalga leğeninin içine bir miktar su eklenip deney aynen tekrarlandığında geri yansıyan su dalgalarının şekli ve V hızı nasıl değişir? Dalga şekli V hızı A) Doğrusal Artar B) Doğrusal Değişmez C) Doğrusal Azalır D) Dairesel Değişmez E) Dairesel Artar 6. Muazzez, kesiti şekildeki gibi olan havuzun A ucundan C ucuna doğru yüzmek istemektedir. A C B Havuzdaki dalgaların A - B arasında hızlı B - C arasında yavaş ilerlediğini gördüğü için eşit mesafedeki A - B arasında hızının büyük, B - C arasındaki hızının küçük olacağını düşünmektedir. Fakat A - B arasındaki hızının B - C arasındaki hızına eşit olduğunu ve eşit sürede tamamladığını görmüştür. Buna göre, Muazzez mekanik dalgalardaki hangi ilkeyi ihmal etmiştir? A) Derinlik arttıkça dalga hızı değişmez. B) Mekanik dalgalarda derinlik arttıkça hız artar fakat dalga enerjisi değişmez. C) Mekanik dalgalarda enerji aktarılır fakat parçacık kütlesi aktarılmaz. D) Mekanik dalgalarda enerjinin hızı değişmez. E) Mekanik dalgalarda enerji ve kütle eşit hızda aktarılır. 7. Kıyı Dalga yönü Emniyet şeridi d Akıntının olmadığı bir ortamda denize giren bir yüzücü emniyet şeridinin yakınına gelerek çırpınmadan kendini rahat bir şekilde suya bırakmıştır. Su dalgaları hareket ettikçe yüzücü yukarı - aşağı titremekte ama sağa - sola gitmediği için emniyet şeridine olan d mesafesinin hiç değişmediğini gözlemlemektedir. Bu durumun sebebi seçeneklerin hangisinde doğru ifade edilmiştir? A) Mekanik dalgalarda enerji aktarılır fakat madde parçacıkları yer değiştirmez. B) Elektromanyetik dalgalarda madde hareket etmez. C) Mekanik dalgalarda madde parçacıkları ve enerji hareket etmez. D) Mekanik dalgalarda madde ve enerji hareket eder. E) Dalga enine hareket ettiği için madde parçacıkları hareket etmez. 8. Tekin, radyodan sevdiği bir programı dinlerken konuşma diyaloglarını iyi duyamadığını fark etmiştir. Bu yüzden ses düğmesinden sesi biraz açarak işitebileceği duruma getirmiştir. Buna göre, I. Sesin hızını artırmıştır. II. Sesin yüksekliğini değiştirmemiştir. III. Sesin şiddetini artırmıştır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

224www.netlerikatla.com 1-D 2-D 3-A 4-B 5-A 6-C 7-A 8-D 9-E 10-B 11-E 12-C 9. Dilan, performans ödevi olarak aldığı üç bölmeli bir kabın içine su koyup sabit frekanslı bir kaynaktan dalga üreterek dalga boyu grafiğini şekildeki gibi çiziyor. Dalga boyu K L M Bölme 2l l Buna göre, Dilan'ın aldığı kabın içindeki su ile birlikte kesiti aşağıdakilerden hangisi gibidir? A) K L M B) K L M C) K L M D) K L M E) K L M 10. Bir öğrenci, elindeki sivri uçlu kalemi t süre aralıklarla sabit derinlikli suya h kadar batırıp çıkardığında oluşan dalgaların şekildeki gibi genlikleri r, dalga boyları l ve hızları v kadar olmaktadır. V r r r r r l Buna göre, aynı kalem 2t süre aralıkla ve 2h kadar suya batırıp çıkarılır ise oluşan dalgaların genlikleri, dalgaboyları ve hızları ne olur? A) 2r, l, 2V B) 2r, 2l, V C) 2r, 2l, 2V D) r, 2l, V E) r, 2l, 2V 11. Bilgi: Sismik zemin tarama gemilerinden sonar cihazı, ses dalgalarını denizin dibine gönderir. Sesin gidip - gelme süresine bakılarak deniz tabanının yükselti haritası çıkarılır. Gemiden su altındaki K, L, M noktalarına gönderilen ses dalgalarının geri gelme süreleri sırası ile t, 3t, 2t olduğuna göre, bu zeminin yükselti haritası aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? A) K L M B) K L M C) K L M D) K L M E) K L M 12. Bir doğrusal dalganın derinlikleri farklı olan K ve L ortamlarındaki kırılması şekildeki gibidir. K L θ α q ˃ a olduğuna göre, I. L ortamı K ortamından daha derindir. II. Dalganın her iki ortamdaki frekansları eşittir. III. Dalganın her iki ortamdaki hızları eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III

10. ÜNİTE Optik Aydınlanma Gölge Yansıma Düzlem Ayna Küresel Ayna Kırılma Mercekler Prizmalar Renk

226 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 1 1. Bir öğretmen fizik dersinde ışığın doğasını anlatırken modelleme yapmak istemektedir. Yaptığı modellemede bir avuç kumu duvara doğru fırlatmıştır. Buna göre, I. Işığın tanecik modeline uygun modelleme yapmıştır. II. Duvardan geri dönen kum tanecikleri ile yansımayı örnekleyebilir. III. Duvara daha yakından aynı şekilde fırlatırsa kum taneciklerinin duvar ile etkileşmesini aydınlanma şiddeti ile örnekleyebilir. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Bir kişi elinde fener ile karanlık bir ortamda duvarı aydınlatmaktadır. Bu kişi feneri aynı yükseklikte aynı açı ile duvara yaklaştırdığına göre, I. Duvardaki ışık akısı II. Duvardaki ayndınlanma şiddeti III. Duvardaki aydınlık bölgenin alanı verilenlerinden hangileri artar? (Fenerden çıkan bütün ışık duvara ulaşmaktadır.) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 3. I. Gölge oluşumu II. Cisimlerin farklı renklerde görülmesi III. Cisimlerin farklı renklerle boyanması Yukarıda verilenlerden hangileri ışığın doğası ile ilgilidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 4. İp Tavana bağlı lamba ile masanın üzeri aydınlatılmaktadır. Masanın üzerindeki aydınlanma şiddeti yetersiz geldiğinden dolayı artırılmak istemektedir. Buna göre, I. İpin boyunu arttırmak II. Işık şiddeti daha büyük olan lamba kullanmak III. Masanın yüzey alanını arttırmak verilenlerden hangileri tek başına yapılmalıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III Aydınlanma - I

227www.netlerikatla.com 1-E 2-B 3-D 4-D 5-B 6-D 7-D 8-A 5. Ι A K Şekildeki ışık kaynağının önünde yüzey alanı A olan bir perde vardır. Buna göre, perdenin yüzey alanı A artacak olursa; I. Perde üzerindeki K noktası civarındaki aydınlanma şiddeti artar. II. Perdeye ulaşan ışık akısı artar. III. Perdedeki ışık akısı değişmez. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 6. K Destek üzerinde duran K levhası lamba ile şekildeki gibi aydınlatmaktadır. Levha gösterildiği gibi bir miktar döndürülecek olursa, I. Levhada oluşan ışık akısı azalır. II. Levhanın orta noktası civarında oluşan aydınlanma şiddeti değişmez. III. Levhanın üzerindeki bazı noktalarda aydınlanma şiddeti artabilir. verilenlerden hangileri doğru olur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 7. Şekilde 6 kollu ve her kolunda yanan lambası olan bir avize vardır. Lambalardan biri sönecek olursa, I. Odanın herhangi bir noktasında oluşan aydınlanma şiddeti azalır. II. Odadaki toplam ışık akısı azalır. III. Avizenin toplam ışık şiddeti değişmez. verilenlerinden hangileri doğru olur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 8. Piramit Ι Ι Küre Küp Ι Piramit, küp ve kürenin orta noktalarına ışık şiddetleri I olan kaynaklar konulunca yüzeylere düşen toplam ışık akıları sırasıyla ¡1 , ¡2 ve ¡3 oluyor. Buna göre, ¡1 , ¡2 ve ¡3 arasındaki ilişki nedir? A) ¡1 = ¡2 = ¡3 B) ¡1 ˃ ¡2 ˃ ¡3 C) ¡3 ˃ ¡1 ˃ ¡2 D) ¡3 ˃ ¡2 ˃ ¡1 E) ¡2 ˃ ¡1 ˃ ¡3

228 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 2 Aydınlanma - II 1. Şekildeki fotoğrafta karanlık bir odaya sızan ışık ışınları görülmektedir. Bu fotoğrafa göre; I. Işık doğrusal yolla yayılır. II. Işık her yüzeyden geçemez. III. Işığın ulaşamadığı noktalar karanlıktır. sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 2. Şekilde bir odada üzerinde lambalar olan bir aydınlatma aracı ve etrafındaki aydınlanmalar görülmektedir. Buna göre, I. Işık kaynaklarına yakın noktalarda aydınlanma şiddeti daha fazladır. II. Işık kaynakları özdeş ise her bir ışık kaynağının odadaki toplam ışık akısı aynıdır. III. Lambaların ışık şiddeti arttıkça etrafındaki aydınlanma şiddeti ve ışık akısı artacaktır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 3. Çağla Gülşah Hale Çağla, Gülşah ve Hale şekildeki deney düzeneklerini karanlık bir odada hazırlamıştır. Çağla kullandığı borunun iç yüzeyine ışığı yansıtabilen malzeme kullanırken, Gülşah ve Hale ışığı yansıtamayan bir malzeme kullanmışlardır. Buna göre, hangileri mumun ışığını borunun diğer ucunda görebilir? A) Yalnız Çağla B) Yalnız Gülşah C) Yalnız Hale D) Çağla ve Gülşah E) Gülşah ve Hale 4. d K M L 3d 2d Ι X Y Z I ışık kaynağından çıkan ışınlar K, L ve M levhalaranının üzerindeki X, Y ve Z noktalarına dik olarak düşmektedir. X, Y ve Z noktaları civarındaki aydınlanma şiddetleri sırası ile EX , EY ve EZ dir. Buna göre, EX , EY ve EZ arasındaki ilişki nedir? A) EX ˃ EY ˃ EZ B) EX = EY = EZ C) EX ˃ EZ ˃ EY D) EX ˃ EZ = EY E) EX = EY ˃ EZ

229www.netlerikatla.com 1-E 2-E 3-D 4-C 5-D 6-D 7-E 8-D 5. Düz ayna Buzlu cam Ι Perde K I ışık kaynağı, buzlu cam ve düz ayna ile oluşturulan şekildeki düzenekte perde üzerindeki K noktası civarında E şiddetinde aydınlanma oluşmaktadır. Buna göre, I. Buzlu camı kaldırmak II. Düz aynayı kaldırmak III. Perdeyi buzlu cama yaklaştırmak hangilerinin yapılması E yi arttırır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 6. Şekildeki masa lambası ile masa aydınlatılmaktadır. Oluşan aydınlanma şiddetini arttırmak isteyen biri, I. Lambada kullanılan ampulün ışık şiddetini arttırmak II. Ampulün ön tarafına saydam cam plaka yerleştirmek III. Lambanın iç yüzeyini yansıtıcı yapmak verilenlerinden hangilerini tek başına yapabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 7. Telefon kullanan biri ekranın ışığını yetersiz görerek ekran ışığını açmaktadır. Buna göre, I. Ekran ışığı arttırılırken ekranın ışık şiddeti artar. II. Ekran ışığı arttığında ekrandan geçen ışık akısı artar. III. Ekrana cam film gibi ekran koruyucuları takmak ışık akısını azaltır. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 8. Yansıtıcı esnek yüzey P I II Perde K I şeklinde duran esnek yansıtıcı yüzey önünde P ışık kaynağı ve perde bulunmaktadır. Yansıtıcı yüzey II deki gibi bükülecek olursa I. K civarındaki aydınlanma şiddeti II. Perde üzeindeki toplam ışık akısı III. Işık kaynağının şiddeti verilenlerinden hangileri artabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

230 Tekrar Et www.netlerikatla.com Gölge - I TEST - 3 1. Fizik öğretmeni Zeynep hanım derse başlarken aşağıdaki görseli gösterip öğrencilerinin hazırbulunuşluluklarını ölçmek istemiştir. Ateş saydam bir maddedir. Gölgede kibritin boyu gerçek boyundan büyüktür. Gölgenin büyümesi için kibriti duvara yaklaştırmak gerekmektedir. Fatma Hasan Hüseyin Buna göre, hangi öğrencilerin yaptığı yorumlar doğrudur? A) Fatma B) Hasan C) Hüseyin D) Fatma ve Hasan E) Fatma, Hasan ve Hüseyin 2. Aşağıdaki görselde Dünya;Ay ve Güneş'in konumları verilmiştir. Güneş Ay Dünya L K Buna göre; I. Görsel Ay tutulmasını göstermektedir. II. K noktasından bakan bir kişi tam tutulma olayını gözlemler. III. L bölgesinde ise normal bir güne göre ışığın akısı azalmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 3. Şekildeki güç kaynağına bağlı ışık kaynağı ve önünde dünya küresi haritasını aydınlatmaktadır. Buna göre; I. Işık kaynağının gerilimi azaltıldığında aydınlatılan bölge azalır karanlık gölge artar. II. Kürenin herhangi bir noktasından ışık kaynağına bakıldığında ışık kaynağı görülmeyebilir III. Işık kaynağı haritaya yaklaştırıldığında aydınlanan bölge artar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 4. Aşağıdaki görselde yarısaydam kasenin ışık önünde görüntüsü verilmiştir. A B Buna göre; I. Yarı saydam maddeler ışığın bir kısmını geçirir. II. Oluşan gölge tam gölgedir. III. B nin bulunduğu bölgesinin ışık akısı A nın bulunduğu bölgesinin ışık akısından küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

231www.netlerikatla.com 5. Karanlık bir ortamda noktasal ışık kaynağının 2 duruma göre gölgeleri verilmiştir. 1. durum X 2. durum Y K G B D İkinci durumdaki gölge boyu büyük olduğuna göre, I. İki durumda da ışık kaynağının çubuğa yatay uzaklıkları eşit ise 1. durumda ışık kaynağı daha kuzeydedir. II. Yerden yükseklikleri eşit ise 1. durumda ışık kaynağı çubuğa daha yakındır. III. 1 nolu durumda ışık kaynağını güneye doğru çektiğimizde X gölgesi büyür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 6. Görsel 1 ve Görsel 2 de sırasıyla Ali ve Mehmet’in projeksiyon önünden geçerken çekilmiş resimleri verilmiştir. Görsel 1 Görsel 2 Buna göre; I. 1 nolu projektörün ışık şiddeti 2 nolu projektörün ışık şiddetinden daha büyüktür. II. Ali’nin boyu Mehmet’ in boyuna eşit ise Ali duvara daha yakın yürümektedir.. III. Ali’nin boyu Mehmet’ in boyundan küçük ise projektöre yakın olan Ali dir. IV. Projektöre eşit uzaklıkta yürüdükleri bilindiğine göre Ali’nin boyu Mehmet’ in boyundan büyüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve IV C) I ve III D) II ve III E) III ve IV 7. Öğretmen öğrencisinden küresel kaynağın saydam olmayan cisimde oluşturacağı gölgeyi çizmesini istemiştir öğrencinin çizim adımları Şekil 1, Şekil 2, Şekil 3 te gösterildiği gibi çizmiştir. Şekil 1 Kaynak Kaynak Cisim Cisim Kaynak Cisim Şekil 2 Şekil 3 Tam gölge Yarı gölge Tam ve yarı gölge Buna göre; I. Şekil 1 deki çizim yanlıştır. II. Şekil 2 de gölge çizimi yanlıştır, gölge mavi çizgiler hizasından çizilmesi gerekmektedir. III. Şekil 3 te çizim yanlıştır, kırmızı çizgilerin oluşturacağı bölge tam gölge mavi çizgilerin oluşturacağı bölgede yarı gölge olması gerekmektedir. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 8. Aşağıdaki şekilde yarık düzlemi üzerine noktasal ışık kaynağı konulmuştur. X Y X kaynağının oluşturduğu tam gölge SX , Y kaynağının oluşturduğu tam gölge alanı SY olduğuna göre SX / SY oranı kaçtır? A) 6/5 B) 9/8 C) 1 D) 8/9 E) 5/6 1-D 2-B 3-B 4-D 5-E 6-E 7-B 8-D

232 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 4 Gölge - II 1. Fizik öğretmeni optik ünitesinde Emin, Numan ve Taha'ya aşağıdaki tabloya göre malzeme listesi ve performansı ödevi vermiştir. Malzeme listesi Performans ödevi Emin • 1 tane noktasal ışık kaynağı • 1 tane saydam olmayan küresel cisim Yarı gölge elde edilecek. Numan • 2 tane noktasal ışık kaynağı • 1 tane saydam olmayan küresel cisim Tam ve yarı gölge elde edilecek. Taha • 1 tane küresel ışık kaynağı • 1 tane saydam olmayan küresel cisim Tam ve yarı gölge elde edilecek. Buna göre, bu öğrencilerden hangileri performans ödevlerini gerçekleştirebilirler? A) Emin B) Emin ve Numan C) Emin ve Taha D) Numan ve Taha E) Emin, Numan ve Taha 2. Eray kırmızı ve yeşil renkli ışık kaynakları, saydam olmayan cisim ve perde ile Şekil I deki düzeneği kuruyor. Perde üzerinde Şekil II deki gibi desen oluşuyor. Şekil I Şekil II Perde K L M Buna göre, desendeki K, L, M alanları ile ilgili, I. K alanı yeşil renklidir. II. L alanı kırmızı renklidir. III. M alanı sarı renklidir. yargılarından hangileri doğrudur? (Kırmızı + Yeşil = Sarı) A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 3. Şura aynı boydaki özdeş K, L lambalarının düşey izdüşümlerinin biraz ötesine şekildeki gibi bir kalem koyarak G1 ve G2 gölgelerini elde ediyor. K G1 G2 L Buna göre Şura, I. K lambasını söndürürse G2 gölgesi kaybolur. II. L lambasını söndürürse G2 gölgesi kaybolur. III. Kalem ok yönünde kaydırılırsa G2 büyür. yargılarından hangileri doğru olur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 4. Rabia karanlık bir odada noktasal bir ışık kaynağının önüne ışık geçirmeyen bir top koyarak duvarda bir gölge deseni oluşturuyor. Duvar Top Işık Buna göre, I. Işık kaynağını topa yaklaştırmak II. Topu duvara yaklaştırmak III. Işık kaynağının şiddetini artırmak Rabia hangilerini yaparsa duvardaki gölge deseni büyür? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

233www.netlerikatla.com 5. Aynı boydaki Görkem ve Miraç akşam vakti sokak lambasının altında şekildeki gibi birbirlerine doğru yürümektedir. 2d Görkem Miraç O d Buna göre, Görkem (G) ve Miraç'ın (M) O noktasına varıncaya kadar gölge uzunluklarının zamana bağlı değişim grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? A) Gölge uzunluğu Zaman 2x x G M B) Gölge uzunluğu Zaman 2x x G M C) Gölge uzunluğu Zaman 2x x M G D) Gölge uzunluğu Zaman 2x x G M E) Gölge uzunluğu Zaman 2x x G M 6. Noktasal ışık kaynakları ve küresel engeller ile şekildeki düzenek oluşturuluyor. Perde Kaynak Engel Engel Kaynak I II III Buna göre, perde üzerinde I, II, III ile gösterilen tam ve yarı gölge alanlarından hangileri elde edilebilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 7. Bilgi: Gündüz vakti Ay Dünya ile Güneş arasına girdiği zaman Dünya üzerinde bazı noktalarda tam, bazı noktalarda ise kısmi güneş tutulması gerçekleşmektedir. Aşağıda güneş tutulmasının kesiti verilmiştir. Güneş Ay K L M Dünya Buna göre, I. K noktasında kısmi güneş tutulması gerçekleştiği için ortam yarı aydınlıktır. II. L noktasında tam güneş tutulması gerçekleştiği için ortam karanlıktır. III. M noktası hiç ışık almadığı için tam güneş tutulması gerçekleşmiştir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 8. Emir yarıçapları farklı metal yüzeylerinin kalınlıkları aynı olan aynı boydaki içleri boşluklu iki tesisat borusunu bir ışık kaynağının önüne şekildeki gibi yerleştiriyor. Buna göre, perde üzerinde oluşan gölge deseni aşağıdakilerden hangisi gibi olur? A) B) C) D) E) 1-D 2-D 3-C 4-A 5-B 6-B 7-C 8-A

234 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 5 Yansıma 1. I. Gelen ışın, yansıyan ışın ve yüzeyin normali aynı düzlemde bulunur. II. Gelen ışının normalle yaptığı açı, yansıyan ışının normalle yaptığı açıya eşittir. III. Normal doğrultusunda gelen ışınlar, geldikleri doğrultuda geri yansırlar. Verilenlerinden hangileri yansıma kanunları ile ilgilidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 2. engel V Ι Ι V N düzlem ayna N l l q q Su dalgalarının ve ışığın yansıması şekildeki gibi modellenmiştir. Buna göre, I. Işık dalga yapısına sahiptir. II. Su dalgaları da ışığın yansıma kanununa uygun yansır. III. Yansıma esnasında ışık ve su dalgalarının dalga boyu artar. çıkarımlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 3. I. Karanlık bir ortamda herhangi bir madde yokken bu ortama düşürülen ışık ışınları görülmez yani ortam aydınlanmaz çünkü ışığın yansımasını sağlayacak madde yoktur. II. Karanlık bir ortama ışık düşürüldüğünde cisimlerin görülmesinin nedeni cisimlerin ışığı yansıtarak göze gelmesini sağlamasıdır. III. Yansıma olayı olmasaydı etrafımızdaki cisimleri göremezdik. Yansıma olayı ile ilgili verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 4. Şekil I Şekil II Şekil I de fotoğrafçılıkta kullanılan spot lamba ve Şekil II de lamba önüne konulan çanak görülmektedir. Şekildeki çanak ise fotoğrafı çekilen nesne üzerinde herhangi bir parlama görüntüsünün oluşmasını engelleyecek ve daha güzel görünen bir fotoğraf elde edilecektir. Buna göre, I. Çanağın pürüzlü olmasının nedeni dağınık yansıma oluşturmaktır. II. Dağınık yansıma nesneler üzerinde parlamayı önleyecektir. III. Lamba etrafındaki aynalar farklı açılarla yerleştirilerek farklı açılarda yansımalar elde edilerek daha iyi aydınlanma sağlanmış olur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

235www.netlerikatla.com 5. I. Karanlıkta ıslak yolda araba kullanırken karşıdan gelen araçların lambalarından çıkan ışık ışınlarının ıslak yüzeyden yansıması sürüşü zorlaştırır. II. Parlak bir yüzeyi olan kağıttaki yazıları okurken ışınlar düzgün yansımaya uğrar ve göze fazla ışık gelir bundan dolayı okuma zorlaşır. Saman kağıtlı sayfalarda dağınık yansıma olur. Işınlar her yöne saçılır ve göze fazla ışık gelmesi engellenir. III. Trafik levhalarının daha rahat farkedilmesi için yüzeyi düzgün yansıtıcı malzeme ile kaplanır. yansıma olayının günlük hayatta olumlu ve olumsuz etkileri için yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 6. Yukarıdaki şekilde mumdan çıkan ışık ışınları aynadan yansıyarak bir görüntü oluşturmuştur. Buna göre, I. Hızı II. Enerjisi III. Frekansı IV. Rengi ışığa ait niceliklerden hangileri yansıma esnasında değişmez? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV 7. I II III Yukarıda verilen I, II ve III şekillerinde ışığın çeşitli yansımalarına örnekler gösterilmiştir. Buna göre, hangilerindeki yansımalar düzgündür? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 8. Cisimlerin görülebilmesi için O cisim ya ışık kaynağı olmalı ya da üzerine düşen ışığı yansıtarak göze ulaşmasını sağlanmalıdır. Buna göre, I. Ay ışık kaynağı olmadığı halde gelen ışıkları yansıttığı için görünür. II. Ateş böceği hem ışık kaynağıdır hem de üzerine düşen ışığı yansıtır. III. Ay gündüzleri ışık yansıtmadığı için farkedilmez. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 1-E 2-D 3-E 4-E 5-E 6-E 7-E 8-D

236 Tekrar Et www.netlerikatla.com Düzlem Ayna - I TEST - 6 1. Ehliyet sınavını geçen Esra uygulama için sürüş eğitimleri almaktadır. Arabaya ilk binildiğinde ayna kontrolü önemlidir. Esra aynalara baktığında yolun çok az kısmını gördüğüne göre; I. Arabanın sol tarafındaki aynayı sol tarafa çevirdiğinde yolda gördüğü alan artar. II. Aynayı sağa yada sola çevirdiğinde görüş alanı değişmez. III. Arabanın sağ tarafındaki aynayı sol tarafa çevirdiğinde yolda gördüğü alan artar. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) Yalnız I D) I ve III E) I, II ve III 2. Şekildeki gibi birim bölmelere ayrılmış bir sınıfın üstten görünümü verilmiştir. X Düzlem ayna Duvar X noktasında bulunan bir kamera düzeneği t sürede bir birimle aynaya dik olarak gittiği bilindiğine göre; I. Kameranın t süre sonra duvarda gördüğü alan 2t süre sonra gördüğü alandan büyüktür. II. Kameranın aynada kaydettiği alan zamanla düzgün artmaktadır. III. Kayıt esnasında aynada kaydettiği görüntüde kamera arkasının görüntüsünü de kaydeder. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 3. Güneşi aynada gören köy olarak adlandırılan, İtalya'nın Viganella köyü yılın üç ayı Güneşi doğrudan görememektedirler. Bunun için görseldeki gibi Güneş'in karşı kısmındaki dağa yaptığı düzenekle köye güneşin ışığı gelmektedir. Güneş Güneş ışığı Düz ayna Köy Gölge Dağ Buna göre; I. Köye düşen ışığın şiddetini artırmak için aynanın büyüklüğünü artırmak gerekmektedir. II. Güneşin konumu yıl içinde sürekli değişmesi nedeniyle aynanın sabit kalmaması gerekmektedir. III. Güneş ışığının aynadan geldiği sürece gün içinde aydınlanan bölge değişmektedir. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 4. Sanat galerisine giden Şule ve Hülya şekildeki tabloyu gördüklerinde aşağıdaki yorumları yapmışlardır: I. Çizimde kişi, paralel aynalar arasında resmedilmek istenmiştir. II. Çizimde en öndeki kişinin resmi ise aynadaki en yakın yansıması 1. yansımadır. III. Çizimde hata yoktur. Buna göre, yorumlarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

237www.netlerikatla.com 5. Aşağıdaki logonun sağ tarafına düzlem ayna konulduğunda oluşan görüntü aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 6. Şekil 1 de eş bölümlere ayrılmış masa üzerinde bulunan üçgen prizma aynanın çevresinde A B ve C noktaları verilmiştir. C Şekil 2 Şekil 1 A B Şekil 2 deki cisim aynı biçimde A, B ve C noktalarına konulduğuna göre; I. Üç noktada oluşan görüntülerin alanları birbirlerinden farklıdır. II. A ve B de iken oluşan görüntüler birbirinin aynıdır. III. A ve B de iken oluşan görüntüler aynı noktada oluşmaktadır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 7. Eve boy aynası taktırmak isteyen Gülşah Hanım evdeki kişilerin göz hizasının yerden yüksekliklerini aşağıdaki tabloya yazmıştır. Kişi Ölçüm sonucu (cm) A 170 B 155 C 125 D 100 Bu ölçümlere göre evdeki herkesin kendisini aynada tam görmesi için aynanın alt ucunun yerden yüksekliği h1 aynanın üst ucunun yerden yüksekliği h2 kaç cm olması gerekmektedir? (Evdeki herkesin göz ile başlarının en üst kısmı arası yüksekliği 20 cm dir.) h1 h2 A) 85 170 B) 77,5 150 C) 50 180 D) 62,5 170 E) 70 155 1-A 2-E 3-B 4-A 5-C 6-A 7-C

238 Tekrar Et www.netlerikatla.com 1. Arda yansıtıcı yüzeyi yere dik olan bir düzlem aynanın önüne şekildeki gibi geçerek aynadaki görüntüsüne bakmaktadır. Buna göre, Arda'nın oluşan görüntüsü için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Arda'ya göre düzdür. B) Sanal bir görüntüdür. C) Boyu Arda'nın boyuna eşittir. D) Arda'nın aynaya uzaklığı ile eşit mesafededir. E) Gerçek bir görüntüdür. 2. Bir düzlem aynanın önüne birbirlerine eklenmiş K, L, M parçaları şekildeki gibi konuluyor. K L M Buna göre K, L, M cisimlerinin aynadaki görüntüsü aşağıdakilerden hangisi gibi olur? A) M' K' L' B) M' K' L' C) M' K' L' D) M' K' L' E) M' K' L' 3. Hüsnü evlerindeki aynı ebatta olan iki parçalı K, L düzlem aynalarına bakarak kendisini tepeden ayaklara kadar ancak görebilmektedir. K L Buna göre, I. Aynanın K parçasından ayaklarını göremez. II. Aynanın L parçasından yüzünü göremez. III. Vücudun K'de diğer yarısını L'de görür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 4. Olcay şekildeki gibi düzlem aynaya baktığında önündeki masa saatinin zamanı 02.30 gösterdiğini görüyor. Buna göre, gerçekte saat hangi zamanı göstermektedir? A) 10.00 B) 10.30 C) 02.30 D) 10.30 E) 04.00 Düzlem Ayna - II TEST - 7

239www.netlerikatla.com 5. Enver ve Celil mahallede saklambaç oynarken Enver yanındaki düzlem aynalardan yapılmış periskopu kullanarak Celil'i gözlemlemektedir. Enver Ayna Ayna Duvar Celil Buna göre Enver, I. Celil'i ters dönmüş ve daha küçük görür. II. Celil'i düz ve daha büyük görür. III. Celil'i düz ve aynı boyda görür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III 6. Fatma eşit kareli düzlemdeki düzlem aynanın önüne saydam olmayan K, L, M, N, P cisimlerini şekildeki gibi koymuştur. P L N M K G Buna göre, Fatma G noktasından aynaya bakınca hangi cisimlerin görüntüsünü görebilir? A) Yalnız K B) K ve M C) M, N ve P D) Yalnız N E) K ve N 7. Nurcan sokakta yürürken yerdeki su birikintisine baktığında karşıdaki duvarın şeklini görmektedir. Nurcan Su Duvar Buna göre, Nurcan'ın gördüğü duvar görüntüsü ile ilgili, I. Sanaldır. II. Gerçektir. III. Terstir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 8. İbrahim ve Halil saydam olmayan 1, 2, 3, 4, 5 cisimlerini kareli düzleme konulan düzlem aynanın önüne şekildeki gibi koymuştur. 4 5 1 2 3 İ H Buna göre, İbrahim ve Halil verilen konumlardan aynaya baktıklarında hangi cisimlerin görüntüsünü her ikisi de görebilir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 1-E 2-A 3-E 4-B 5-C 6-D 7-D 8-C

240 Tekrar Et www.netlerikatla.com Küresel Ayna - I TEST - 8 1. "Çukur ayna üzerine gelen paralel ışınları odaklayarak bir noktaya toplar. Bu özellikten yararlanılarak hayatımıza konfor sağlayan cihazlar yapabiliyoruz." diyen Serpil öğretmen gönüllü öğrencilerden birkaçına söz veriyor. Batuhan: Uydu anteni öğretmenim. Üzerine gelen sinyalleri üzerindeki bir cihaza odaklıyormuş. Çağrı: Deniz fenerinde de çukur ayna bulunuyor öğretmenim. Poyraz: Araba farlarında da bulunuyor bu özellik öğretmenim. Buna göre, hangi öğrencilerin verdikleri örnekler doğrudur? A) Yalnız Batuhan B) Yalnız Poyraz C) Çağrı ve Poyraz D) Batuhan ve Çağrı E) Batuhan, Çağrı ve Poyraz 2 A Asal Odak Eksen Tepe C B D Kürşat Öğretmen "Arkadaşlar bir cismin çukur aynadaki görüntüsünün çizilebilmesi için özel ışınlardan yararlanılır. Asal eksene paralel gelen ışın odaktan geçer, tepe noktasına gelen ışın asal eksenle aynı açıyı yaparak yansır. Şekildeki küpün A, B, C, D noktalarından bu ışınları gönderip aynadan yansımalarına baktığınızda gördükleriniz nelerdir?" diye soruyor. Öğrenciler, Kürşat öğretmenin verdiği bilgilerle çizimlerini yaptıktan sonra gördüklerini belirtmek için söz alıyorlar. Hayri: A ile C nin paralel ışınları aynı yolu izleyecek şekilde yansıyorlar. Sabri: Noktaların her biri için paralel ışınla tepe ışını yansıyanları ayna önünde kesişmiyorlar. Neslihan: Öğretmenim yansıyanların uzantılarını aynanın arkasında birleştirerek daha önce düzlem aynadan gördüğümüz sanal görüntü durumunu gördüm. Gürkan Evet öğretmenim Neslihan gibi aynanın arkasında daha küçük bir küp şeklinde gördüm. Buna göre, öğrencilerden hangileri gördüklerinde haklıdır? A) Hayri ve Neslihan B) Sabri ve Gürkan C) Sabri, Neslihan ve Gürkan D) Hayri, Sabri ve Neslihan E) Hayri, Sabri ve Gürkan 3. K Nihat, K bölgesindeki yansıtıcı yüzeyi kendisine doğru olan aynaya baktığında kendi görüntüsünü olduğundan daha küçük ve düz görmüştür. Buna göre, I. Aynaya yaklaşırsa görüntüsü büyür. II. Ayna eğrisel ve yansıtıcı kısmı iç bükey (çukur) dir. III. Ayna eğrisel ve yansıtıcı kısmı dış bükey (tümsek) dir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 4. İbrahim öğretmen "Arkadaşlar tümsek ayna, görüntü alanını genişleten, daima sanal görüntü veren optik bir cihazdır. Bu özelliklerden yararlanılarak, günlük hayatta hangi alanda kullanılmaktadır? Cevap vermek isteyen arkadaşlara cevaplarına göre performans notu vereceğim." demiştir. Gönüllü öğrenciler: Halil: Keskin virajlara güvenlik için konulur. Yusuf: Öğretmenim, dikiz aynası olarak kullanılabilir. Rasim: Yüksek duvarlı fabrika yol çıkışlarında kullanılır. cevaplarını vermiştir. Buna göre, İbrahim Öğretmen hangi öğrencilere performans notu vermiştir? A) Yalnız Halil B) Halil ve Yusuf C) Yusuf ve Rasim D) Halil ve Rasim E) Halil, Yusuf ve Rasim

241www.netlerikatla.com 5. Asal Eksen α α K L M f 1 f 2 (I) (II) O Ι Odak uzaklıkları f 1 ve f 2 olan küresel aynaların asal eksenleri çakışıktır. Asal eksene paralel gönderilen I ışını şekildeki gibi yansıdığına göre, I. K noktası (I) aynasının odak noktasıdır. II. L noktası (I) aynasının merkezidir. III. Aynaların odak uzaklıkları eşittir. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 6. K L Yusuf Yusuf K ve L optik cihazlarının arasındayken ok yönünde ilerlerken K deki görüntüsü küçülürken, L deki görüntüsü büyümüştür. Buna göre, I. K ve L tümsek aynadır. II. K tümsek, L çukur aynadır. III. K çukur, L tümsek aynadır. IV. K çukur, L düzlem aynadır. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) Yalnız II 7. Asal Eksen f = 20 cm 4 cm d Ι Şekildeki düzenekte I ışını yansımalar sonucu kendi üzerinden geri yansımıştır. Buna göre, d mesafesi I. 16 cm II. 24 cm III. 34 cm IV. 44 cm verilenlerden hangileri olabilir? A) I ve II B) I ve IV C) II ve IV D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV 8. Asal Eksen K L Asal Eksen M Asal Eksen Yukarıda verilen küresel aynalar ve K, L, M ışın çizimleri verilmiştir. Buna göre, hangi ışınlar doğru çizilmiş olabilir? A) K, L ve M B) Yalnız K C) K ve L D) L ve M E) K ve M 1-E 2-D 3-E 4-E 5-A 6-A 7-C 8-A

242 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 9 Küresel Ayna - II 1. F F M T F M S F M R P Şekildeki küresel aynalara gönderilen ışınlardan hangilerinin yansımaları doğru çizilmiştir? (F: Odak noktası, M: Merkez) A) Yalnız P B) Yalnız R C) P ve R D) P ve S E) P, R ve T 2. Şekilde gösterilen ayna için, I. düz görüntü oluşmuştur. II. oluşan görüntü sanaldır. III. tümsek ayna kullanılmıştır. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 3. a b c F d f e Asal Eksen Asal Eksen Yukarıdaki verilen aynalardan gelen ışın ve yansıyan ışınların aynalardaki yansıma uzaklıkları verilmiştir. Buna göre, I. a = b II. c ˃ d III. e ˃ f verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 4. F M 5 3 2 1 K 4 Işıklı K cisminin çukur aynadaki görüntüsü 1, 2, 3, 4, 5 ile verilenlerinden hangisi olabilir? (F: Odak, M: Merkez) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

243www.netlerikatla.com 5. F Fatih Taha Engin M Odak noktası F, merkezi M olan şekildeki çukur ayna önündeki Fatih, Taha ve Engin çukur aynaya doğru yürümektedir. Buna göre, hangilerinin ilk görüntülerinin boyları artmaktadır? A) Yalnız Fatih B) Yalnız Taha C) Yalnız Engin D) Fatih ve Taha E) Taha ve Engin 6. Sol Sağ R L R O R K Şekildeki küresel saydam cismin sol tarafının dış kısmı sırlanıp çukur ayna sağ tarafının iç yüzeyi sırlanıp tüksek ayna elde edilmiştir. Buna göre, ışıklı K ve L cisimlerinin aynalardaki görüntülerinin boyları için aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur? (R: Kürenin yarıçapı) K L A) Aynı boyda Daha büyük B) Aynı boyda Daha küçük C) Daha büyük Aynı boyda D) Daha büyük Daha küçük E) Aynı boyda Aynı boyda 7. Şekildeki mumun arka tarafındaki aynada görüntüsü görülmektedir. Buna göre, I. oluşan görüntü düzdür. II. Görüntü cisimden daha büyüktür. III. Kullanılan ayna çukur aynadır. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 8. Şekilde diş hekimlerinin kullandığı bir diş aynası görülmektedir. Bu diş aynası için öğrenciler çeşitli görüşler sunmaktadır. Buna göre, Özlem: Çukur ayna kullanılmalı çünkü dişi olduğundan daha büyük görerek sorunu daha iyi tespit etmeli. Zeynep: Tümsek ayna kullanmalı çünkü görüntü cisimden büyük olur. Deniz: Düz ayna kullanılmalı çünkü görüntü ters olmalı. öğrencilerden hangileri kullanılan aynanı biçimi ve amacını doğru ifade etmiştir? A) Yalnız Özlem B) Yalız Deniz C) Yalnız Zeynep D) Deniz ve Zeynep E) Özlem ve Zeynep 1-E 2-E 3-E 4-B 5-E 6-B 7-E 8-A

244 Tekrar Et www.netlerikatla.com Kırılma - I TEST - 10 1. Aşağıdaki görselde deney düzeneğinde Işığın prizmadan geçtikten sonra izlemiş olduğu yol verilmiştir. A B Buna göre; I. A ve B aynı doğrultudadır. II. A ve B nin arasındaki düşey uzaklığı arttırmak için prizmanın yüksekliğini arttırmak gerekmektedir. III. Işık şiddeti arttırıldığında B çizgisi A çizgisinden uzaklaşmaktadır. IV. Prizmanın eni arttırıldığında A ve B çizgileri arasındaki düşey uzaklık artar yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) II ve III E) I, II ve IV 2. Gökyüzünde yıldızlara bakan Faruk ve Y yıldızlarının konumları verilmiştir. Y Atmosferin uzay boşluğuna göre daha yoğun ortam olduğu bilindiğine göre; I. Faruk Y yıldızını bulunduğu yerden daha yakında görmektedir. II. Y yıldızı tam tepede olsaydı Faruk yıldızın bulunduğu yerde görürdü. III. Faruk Y yıldızını bulunduğu yerden daha uzakta görmekdedir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 3. Fizik öğretmeni Tahir Snell bağıntısını anlattıktan sonra tahtaya aşağıdaki şekli çizmiş Z Y X T A N B ve snell denklemini yazmış Sinq Sinq2 = n2 n1 = v1 v2 ve öğrencilerinden şekli yorumlarını istemiştir: nA nB = sinx sinz Sapma açısı Y dir Işık ortam değiştirdiğinde hızlanmıştır. Fatma Hasan Hüseyin yorumlarından hangileri doğrudur? A) Fatma B) Hasan C) Hüseyin D) Fatma ve Hasan E) Fatma, Hasan ve Hüseyin

245www.netlerikatla.com 1-C 2-D 3-B 4-C 5-C 6-D 4. Şekildeki küre biçimindeki akvaryum içinde M noktasında balık bulunmaktadır. Buna göre; I. Balık M noktasında iken X te bulunan gözlemciye göre daha yakın Y de bulunan gözlemciye göre aynı noktada görmektedir. II. Balık M'den aynı seviyede Y gözlemcisine doğru yaklaştığında Y gözlemcisi balık olduğundan daha uzakta görürken, X gözlemcisine göre derinliği değişmemektedir. III. Balık M hizasından akvarumun dibine doğru ilerlediğinde X gözlemcisine göre görünür derinliği artmaktadır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 5. Saydam bir ortamla birbirinden ayrılmış, kırıcılık indisleri birbirinden farklı olan sıvıların içinde iki yüzücü şekildeki K ve L de bulunmaktadırlar. X ortamı Y ortamı K L Buna göre; I. K yüzücüsü L yi normalden daha yakında görüyorsa Y ortamının kırıcılık indisi daha büyüktür. II. L yüzücüsü K yi normalden daha uzakta görüyorsa X ortamının kırıcılık indisi daha büyüktür. III. K yüzücüsü L yi normalden daha uzakta görüyorsa ışığın X teki ortalama sürati Y dekinden daha küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 6. Şekil 1 de ışığın ortam değiştirdiğinde izlediği yol ile Şekil 2 de derinliği farklı ortamda oluşturulan doğrusal su dalgasının izlemiş olduğu yol verilmiştir. Şekil 1 Şekil 2 Buna göre; I. Şekil 1 de ışığın geldiği ortamın kırıcılık indisi daha büyüktür. II. Şekil 2 de su dalgalar, sığ ortama girdiği için süratleri azalmışır. III. Işık için kırıcılık indisi büyük olan bir ortama girmesi ile su dalgalarının sığ ortama girmesi benzerlik gösterir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

246 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 11 Kırılma - II 1. Bilgi: Bir ortamın mutlak kırılma indisi ışığın boşluktaki hızının büyüklüğünün ışığın O ortamdaki hızının büyüklüğüne oranıdır. Işığın boşluktaki hızı c ile verildiğinde ışığın K, L, M ortamlarındaki hızı c cinsinden aşağıdaki tablodaki gibidir. K L M c 2 3c 4 2c 3 Buna göre K, L, M ortamlarının mutlak kırılma indisleri arasındaki ilişki nasıldır? (n: Kırılma indisi) A) nK ˃ nL ˃ nM B) nK ˃ nM ˃ nL C) nL ˃ nM ˃ nK D) nM ˃ nL ˃ nK E) nL ˃ nK ˃ nM 2. Sena elindeki tek renkli doğrusal feneri cam kalıbına doğru tuttuğunda, ışığın şekildeki gibi bir yol izlediğini gözlemlemiştir. Normal Hava Cam Buna göre, I. Işık cam ortama geçerken kırılmaya uğramıştır. II. Cam ortamın kırılma indisi havadan büyüktür. III. Işık cam ortama geçerken ortalama sürati azalmıştır. Sena'nın yaptığı yorumlardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 3. Tek renkli ışının paralel yüzlü K, L, M ortamlarından geçerken izlediği yol şekildeki gibi çizilmiştir. 70° N N 30° K L M Buna göre, K, L, M ortamları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) K'den L'ye gelme açısı 70° dir. B) K'den L ye kırılma açısı 30° dir. C) L den M ye gelme açısı 30° dır. D) L den M ye kırılma açısı 60° dır. E) L den M ye kırılma açısı 90° dir. 4. Fizik öğretmeni tek renkli ışığın K - L, L - M ve M - N ortamları arasındaki geçişlerini şekildeki gibi çizmiştir. K L N L M N M N N Öğretmen daha sonra öğrencilerden bu ortamların kırılma indislerinin büyüklük - küçüklük karşılaşmasını yapmalarını istemiştir. Buna göre öğrenciler, I. K - L II. L - M III. L - N hangilerinin karşılaştırmalarını yapamaz? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

247www.netlerikatla.com 5. Rasim dolmakta olan havuzun başında beklerken su K seviyesine geldiğinde havuz yüzeyinde şekildeki gibi dairesel bir aydınlık alan oluştuğunu gözlemlemiştir. L K Rasim Işık Bir süre sonra su L seviyesine geldiğinde, I. Su yüzeyindeki aydınlık alan azaldı. II. Su yüzeyindeki aydınlık alan arttı. III. Aydınlık alanda ışık kırılmaya, karanlık alanda tam yansımaya uğramıştır. Rasim hangilerini söylerse doğru söylemiş olur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 6. Bilgi: Bir ışık ışını kırılma indisi büyük olan ortamdan küçük olan ortama geçerken ortamların ara kesitinden geçerse gelme açısına sınır açısı denir. Şekilde K'den L'ye sınır açısı a dır. K L Normal α Buna göre, X Y N α α I II III X Y N Y X N α I, II, III durumlarının hangisinde X ortamının kırılma indisi artırılarak a sınır açısı yapılabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 7. Yadigar, küre biçimindeki akvaryumda 3 farklı balık beslemektedir. Balıklar K, L, M noktalarındayken normale yakın doğrultuda şekildeki gibi bakmaktadır. Yadigar hava Su K M L M noktası akvaryumun merkezi olduğuna göre, Yadigar I. K noktasındaki balığı olduğundan daha yakında görür. II. M noktasındaki balığı olduğu yerde görür. III. L noktasındaki balığı olduğundan daha uzakta görür. yargılarından hangileri doğrudur? (nsu ˃ nhava) A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 8. Bilgi: Bir ışık ışını bir ortamdan diğerine doğrultu değiştirerek geçiyor ise kırılma, kendi ortamına geri dönüyor ise yansıma gerçekleşir. I Fiberoptik kablo II Gökkuşağı III Kaşığın kırık gözükmesi Buna göre, yukarıda I, II, III ile gösterilen olaylar hangi fiziksel ilke ile açıklanır? I II III A) Yansıma Kırılma Kırılma B) Yansıma Kırılma Yansıma C) Yansıma Yansıma Kırılma D) Kırılma Yansıma Yansıma E) Kırılma Yansıma Kırılma 1-B 2-E 3-D 4-C 5-D 6-A 7-E 8-A

248 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 12 Mercekler - I 1. Bir öğretmen elindeki mercek ile yazı incelerken öğrencilerine yazıyı olduğundan daha büyük göründüğünü göstermektedir. Buna göre, öğrencilerden, İbrahim: Kullanılan mercek ince kenarlıdır. Hüseyin: Mercek yazıya yaklaştırılırsa yazı daha büyük görünür. Reyhan: Mercekteki görüntü gerçek görüntüdür. hangilerinin yorumu doğrudur? A) Yalnız İbrahim B) Yalnız Hüseyin C) Yalnız Reyhan D) İbrahim ve Hüseyin E) Hüseyin ve Reyhan 2. Şekilde bir mercek türü gösterilmektedir. Bu mercek türü için, I. Iraksak mercektir. II. Işınları asal eksene yaklaştırmıştır. III. Bu mercek ile daima cisimden daha küçük görüntü elde edilir. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III 3. Şekildeki mercekten kırılan ışınların oluşturduğu aydınlanma görülmektedir. Buna göre, I. Işık ışınlarının kırılıp birleştiği nokta odak noktasıdır. II. Işık ışınlarının birleştiği noktanın aydınlanma şiddeti en yüksektir. III. Merceğin küresel yüzeyinin eğrilik yarıçapı artarsa ışık ışınlarının birleştiği noktanın merceğe olan uzaklığı artar. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 4. X Y Mercekler ışık ışınlarını bükerek ışığın yayılma doğrultusunu ve cisimlerin görüntülerini değiştirebilirler, Şekilde X ve Y merceklerinden ışığın kırılması gözlenmektedir. Buna göre, I. X merceği yakınsak, Y merceği ıraksal davranmıştır. II. Mercekler tepegöz, mikroskop gibi görüntü sistemlerinde kulanılabilirler. III. Merceklerin yoğunlukları değiştirilerek ışığı kırma açıları değiştirilebilir. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

249www.netlerikatla.com 5. Biri elindeki mercek ile kuru otları şekildeki gibi tutuşturmak istemektedir. Buna göre, I. İnce kenarlı mercek kullanmalı. II. Tutuşturmak istediği nokta kullandığı merceğin odak noktası olmalı. III. Merceğin kırıcılık indisi arttırılırsa merceği daha yakından tutarak tutuşturulma sağlanabilir. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 6. Şekildeki ışık kaynağının duvarda mercek yardımı ile kendisinden daha büyük ters görüntüsü oluşmuştur. Buna göre, I. Oluşan görüntü gerçektir. II. Işık kaynağı merceğin odağı ve mercek arasındadır. III. Işık kaynağı merceğe yaklaşırsa oluşan yeni görüntü önce büyür sonra küçülür. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 7. K L nm n1 n2 Kırıcılık indisi nm olan merceğe gönderilen K ışınının n1 ortamında ve L ışınının n2 ortamında kırılmaları şekildeki gibi gösterilmiştir. Buna göre merceğin ve ortamların ışığı kırma indisi nm, n1 ve n2 arasındaki ilişki nedir? A) nm = n1 ˃ n2 B) n2 ˃ nm ˃ n1 C) n1 ˃ nm ˃ n2 D) n2 ˃ n1 ˃ nm D) nm ˃ n1 ˃ n2 8. a ëb n2 Şekildeki mercekte asal eksene paralel gelen ışık kırılırken asal eksen ile ëb açısı yaparak kırılmaktadır. Buna göre, I. Işığın rengini değiştirmek II. Asal eksene paralel gelen ışığın asal eksene olan a uzaklığını arttırmak III. Ortamın ışığı kırma indisini arttırmak hangileri kesinlikle ëb açısını artırır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 1-A 2-D 3-E 4-D 5-E 6-D 7-B 8-B