ในวนั ทฟ่ี า้ มืดลง
เรายังหาไฟมาส่องสวา่ งน�ำ ทางฉันใด
ในวนั ท่ที ุกข์ถาโถมเขา้ มา
เราก็ต้องมี ธรรมะ
เปน็ แสงสวา่ งน�ำ ทางชวี ติ ฉันนั้น
รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ 95
คนทีก่ ลา้ หาญที่สดุ น้ัน คอื
คนทม่ี ีชีวติ อย่กู ับความจริง
แลว้ เขม้ แขง็ พอ
ท่จี ะเผชิญหนา้ กบั มัน
ไม่วา่ ความจรงิ นั้น
มันจะเจบ็ ปวดสักเพียงใดกต็ าม
96 รวมคำ�คม ข้อคดิ คตธิ รรมสอนใจ
โกรธเขาเราทุกข์
อภยั เขาเราสุข
ศีล สมาธิ ปัญญา
คือ มรรคา แห่งความสขุ
รวมคำ�คม ข้อคดิ คตธิ รรมสอนใจ 97
เพราะเรา
ไมส่ ามารถแก้ไขวนั วานได้
จงึ มีวันน้ี
เป็นของขวญั ให้เรา
ได้ปรับปรุง
และเริ่มตน้ ทำ�สง่ิ ดี ๆ ตอ่ ไป
98 รวมคำ�คม ข้อคิด คตธิ รรมสอนใจ
เราปิ ดทองหลังพระ
เพ่อื ละบาป
คนไมท่ ราบชา่ งเขา
แต่เราเหน็
ปิ ดหนา้ พระหลงั พระ
ไม่จำ�เป็ น
ถา้ หากเหน็
เย็นใจน้นั ได้บญุ
รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ 99
ความดีไม่มวี ันจดื จาง
อยู่ในท่ีมืดกส็ ว่าง
อยู่ในทีร่ กร้างกเ็ ด่น
อยู่กลางแดดร้อนก็เย็น
อยู่ในที่ ๆ คนไมเ่ หน็ ก็เป็นความดี
100 รวมคำ�คม ขอ้ คิด คตธิ รรมสอนใจ
101รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
ถึงฝนจะตกทว่ั ฟ้า
แต่ก็ไมเ่ คยตกพรอ้ มกัน
โอกาสในชีวติ มกี ันทุกคน
ขอให้อดทน แล้วสักวนั ต้องได้ดี
102 รวมคำ�คม ขอ้ คิด คติธรรมสอนใจ
103รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
ชีวิตสอนให้รู้จกั ความไมแ่ นน่ อนของชีวิต
สอนใหร้ วู้ ่า
มคี วามสขุ ก็ต้องมีความทกุ ข์
สอนให้มสี ติ กบั ส่งิ ท่ีทำ�ในปัจจบุ นั
104 รวมคำ�คม ข้อคิด คติธรรมสอนใจ
รทู้ นั โลก รทู้ นั คน
ไมโ่ ดนโกง ไมโ่ ดนหลอก
รทู้ ันกเิ ลสในใจตนเอง
ย่อมหลดุ พน้ ทกุ ข์
105รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
ตราบใดทเ่ี รายงั มลี มหายใจ
จงอยา่ ไปยอมแพใ้ หก้ ับโชคชะตา
แตจ่ งเชอื่ มน่ั
และศรัทธาในตัวเอง
แลว้ ส่ิงทีด่ ี จะเกิดขน้ึ แก่เราเอง
106 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คติธรรมสอนใจ
พง่ึ คนอน่ื น้ัน
พ่งึ ได้แค่ชว่ั คราว
แต่ถ้าอยากพ่งึ ยาว ๆ
ต้องพง่ึ ตนเอง
107รวมคำ�คม ข้อคิด คตธิ รรมสอนใจ
ทุกที่ ทุกขณะ ทกุ สภาวะ
สามารถใชเ้ ปน็ บทเรยี น
และแบบฝึกหัดตนเอง
ให้พน้ จากความทกุ ขไ์ ด้
108 รวมคำ�คม ข้อคิด คตธิ รรมสอนใจ
109รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
110 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
เมือ่ เรารู้จกั การให้ และการรับทด่ี ี
จะสง่ ผลให้ชีวิตเรามคี วามสขุ
ไม่ต้องรอชาติน้ี หรือชาติไหน ๆ
เม่อื เราคิดท่จี ะให้
นั่นคอื เรา ได้ทกุ อยา่ งแล้ว
111รวมคำ�คม ข้อคิด คตธิ รรมสอนใจ
ชีวติ จะง่ายข้ึน ถ้ารจู้ กั
ปล่อยวาง
112 รวมคำ�คม ข้อคิด คติธรรมสอนใจ
จะแพ้ จะพลาด
จะผดิ หวงั
กข็ อให้เกดิ ขึ้น
หลงั จากคำ�ว่า
ทำ�ดีท่สี ดุ แล้ว
113รวมคำ�คม ข้อคดิ คตธิ รรมสอนใจ
ชีวติ นม้ี ันไม่มีอะไรแนน่ อน
นาทนี ้อี าจยังมีลมหายใจ
นาทตี ่อไปนั้นอะไรมนั จะเกดิ
ก็ไมม่ ใี ครรู้ได้
114 รวมคำ�คม ข้อคดิ คตธิ รรมสอนใจ
ยดึ มน่ั ในสิ่งท่ดี ี
แลว้ สิ่งทด่ี ี ๆ จะยอ้ นกลับมาหาเราเอง
115รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คติธรรมสอนใจ
116 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
การชนะตนเอง
เปน็ ชยั ชนะท่ยี ง่ิ ใหญท่ ่สี ดุ ในโลก
หากเราจอ้ งจะเอาชนะคนอ่นื นั้น
คือเราแพ้ ใจตนเองแล้ว
117รวมคำ�คม ข้อคดิ คตธิ รรมสอนใจ
ทำ�อย่างไรกไ็ ด้อยา่ งน้ัน
จะหนีสิ่งที่ตนเองท�ำ ไว้ไม่ได้
สรา้ งความดี สร้างกุศลไว้
กไ็ ดบ้ ุญ ไดค้ วามสขุ
118 รวมคำ�คม ขอ้ คิด คติธรรมสอนใจ
ยึดมากกท็ ุกขม์ าก
ยดึ น้อยกท็ ุกขน์ อ้ ย
ไม่ยึดกไ็ มต่ อ้ งทกุ ข์
119รวมคำ�คม ข้อคิด คตธิ รรมสอนใจ
พบเจอกันคือของขวัญ
ทนอยูค่ ือกรรม
พรากจากกัน
คือหมดเวร
ปล่อยวางได้คือสขุ ใจ
120 รวมคำ�คม ข้อคิด คตธิ รรมสอนใจ
ความสขุ ไม่ใช่การครอบครองส่งิ ท่ตี อ้ งการ
แตค่ วามสขุ นน้ั คอื
การที่ใจเปน็ อสิ ระต่อสิ่งทตี่ ้องการต่างหาก
121รวมคำ�คม ข้อคิด คติธรรมสอนใจ
ชวี ิตทย่ี งั ไงก็ต้องไปต่อ
อยา่ มัวแต่รอคอยสง่ิ ใด
ใชส้ ติครองปั ญญา
อยา่ งมธี รรมในจิตใจ
ครองความดี
ใหต้ ่อเน่ืองไปใหไ้ ด้ในทกุ ๆ วัน
122 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
ไมต่ อ้ งเป็ นคนเก่งทชี่ นะใครตอ่ ใคร
เป็ นแคค่ นธรรมดาทว่ั ไป
ทชี่ นะใจตวั เองก็พอแล้ว
123รวมคำ�คม ข้อคิด คตธิ รรมสอนใจ
สตั ว์โลกน้นั ยอ่ มเป็นไปตามกรรม
หนีสง่ิ ใดก็พอจะหนไี ด้
แต่หนี “กฎ” แหง่ กรรมท่ีตนทำ�ไว้
ยากทจ่ี ะหลดุ พ้นได้
124 รวมคำ�คม ข้อคิด คตธิ รรมสอนใจ
125รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
126 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
สมบัตภิ ายนอกน้นั
ย่อมมวี นั ท่ีจะหมดไป
แต่อริยทรพั ย์ภายในใจ
กค็ อื
บุญกุศลท่ีเราทำ�ไว้
ยอ่ มติดตามเราไป
ทุกภพทุกชาติ
127รวมคำ�คม ขอ้ คิด คตธิ รรมสอนใจ
รรแรรจู้้จูจู้จู้ ลัักักกักะพรรใรู้จักอหักอ้เกรงใจ
แลว้ ชีวิตเรา
จะมีความสขุ
128 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
ไมว่ า่ อะไรจะเกิดขึ้นกต็ าม
ก็ไมม่ ีกำ�ลงั ใจที่ไหน
จะย่งิ ใหญเ่ ท่ากบั การให้กำ�ลังใจตวั เอง
129รวมคำ�คม ข้อคดิ คตธิ รรมสอนใจ
ความสุข จะสอนให้เรารักคนอ่นื
ความทุกข์ จะสอนให้เรารกั ตวั เอง
130 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คติธรรมสอนใจ
เสรมิ บุญ อย่าให้หมด
ส่วนบาปก็ลด อยา่ ให้เพม่ิ
131รวมคำ�คม ข้อคดิ คตธิ รรมสอนใจ
ดีท่สี ดุ คือ ทำ�บุญด้วยตัวเอง
ขณะทย่ี งั มลี มหายใจอยู่
ไมต่ ้องรอให้ใครอุทศิ ให้
132 รวมคำ�คม ขอ้ คิด คติธรรมสอนใจ
ใครทำ�คนน้นั ก็ได้ กรรมใครก็กรรมมนั
ดังน้นั
อยา่ ไปจำ�เร่อื งไม่ดขี องคนอ่ืน
มาใสใ่ จเราเลย
133รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คติธรรมสอนใจ
ในเวลาทเี่ ราทอ้ แท้ สิน้ หวัง
ขอใหน้ กึ ถึงคนทลี่ �ำ บากกว่าเรา
เมือ่ นั้น ทกุ ขข์ องเราจะเบาบาง
เพราะตระหนักวา่
เรายังโชคดีกว่าคนอืน่ อีกมากมาย
134 รวมคำ�คม ขอ้ คิด คตธิ รรมสอนใจ
135รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
136 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
ผใู้ หน้ ัน้ ยอ่ มได้รบั เสมอ
สง่ิ ทไี่ ดร้ บั นน่ั คอื “ความสุข”
สุขใจทไ่ี ด้ให้ ไดส้ งเคราะห์
ไดเ้ กอ้ื กลู ซ่งึ กนั และกัน
137รวมคำ�คม ขอ้ คิด คติธรรมสอนใจ
ไม่ตอ้ งเปน็ คนเด่นดงั
ขอแค่ตัง้ มั่นในความดี
ไม่ตอ้ งร่�ำ รวยเป็นเศรษฐี
ขอแค่พอใจในสงิ่ ท่ีมี
และชีวิตนไ้ี ม่ตอ้ งไปเบยี ดเบยี นใคร
ก็พอแลว้
138 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คติธรรมสอนใจ
139รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คตธิ รรมสอนใจ
บุญและ
บาป
คือสงิ่ ท่ีแท้จริง
ของมนุษย์
ท้ังตอนเป็ น
และตอนตาย
140 รวมคำ�คม ข้อคดิ คตธิ รรมสอนใจ
การให้อภยั คน
นับเป็นบุญกศุ ลที่ยิง่ ใหญ่
สว่ นเขาจะสำ�นึกหรือไม่
กแ็ ล้วแตบ่ ุญใครกรรมมนั
141รวมคำ�คม ขอ้ คิด คตธิ รรมสอนใจ
ความสขุ ไม่ได้อยทู่ ีเ่ รามอี ะไร
แตม่ นั อยทู่ ่ี
เราคิดยังไงกับสิ่งที่มอี ยตู่ า่ งหาก
142 รวมคำ�คม ข้อคิด คตธิ รรมสอนใจ
ต่อให้เจอเรือ่ งแยๆ่ สักกีค่ รั้ง
กย็ งั ตอ้ งผ่านมันไปให้ไดอ้ ยดู่ ี
แค่รวู้ ่า
วันนยี้ ังมลี มหายใจ
น่นั แปลว่า ยงั มีโอกาส
ให้เร่ิมตน้ ใหม่ไดเ้ สมอ
143รวมคำ�คม ขอ้ คิด คตธิ รรมสอนใจ
พลังแห่งความดี
จะดึงดดู เพอ่ื นทด่ี ี
เรอ่ ื งราวท่ดี ี
มาหาคนท่ดี ีเสมอ
144 รวมคำ�คม ขอ้ คดิ คติธรรมสอนใจ