"Mahorat maktabi" gazetasining avgust oyi soni

YANGI OʻZBEKISTONDA






EL AZIZ, INSON AZIZ!




MahoratMahorat

Kuch - bilim va tafakkurda!








maktabi (645-646)
maktabi


№15-16




2022-yil
AVGUST
Namangan viloyati kasbiy ta’limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasining gazetasi
VILOYAT HOKIMI YANGI






PROFESSIONAL TA’LIM MUASSASALARI OʻZBEKISTON

BITIRUVCHILARI BILAN UCHRASHDI Quyoshga boqaman - u hamon oʻsha,
Navoiy yozgandek nurini sochar.
Sibir – avvalgidek eng ovloq goʻsha,
Insonga istamay bagʻrini ochar.


Eski dunyoqarash xalqni ming aldab,
Rost soʻzni yashirdi parda ortiga.
Haqiqat boʻgʻziga ochiq tigʻ qadab,
Qoʻrqmay mindi soxta, yolgʻon otiga...

Nihoyat qalblarda qirmizi shula,
Bugun oʻzgachadir endi barchasi.
Xush-xandon aytilgan har bir ashula,
Bunyodkor maqsadning bitta parchasi.

Ilmu fan ichida boʻldilar sarkor,
Beruniydan tortib, Ulugʻbek qadar.
Buyuklikni orzu qilmogʻi darkor,
Bugun har bir ona, har bitta padar.


Yangi Oʻzbekiston – yangi bir kunday,
Uni olqishlaydi quyosh, oy bedor.
Katta hayotga qadam qoʻyayotgan har bir yigit-qiz va imkoniyatlar xususida ham Uchinchi Renessans boshlanar shunday,
maʼlum bir kasb-hunar va mutaxassislikka ega boʻlmas aniq misol va dalillar keltirib Yangi dunyoqarash unga poydevor.
ekan, bunday holatda jamiyat va mamlakat taraqqiyotini, oʻtildi.
xalq hayoti farovonligini tasavvur etish mushkul. Kasb- Muloqotda joriy oʻquv Yangi Oʻzbekiston yangi olamga,
hunarli, mutaxassislikka ega yoshlar bandligini taʼminlash yilida professional taʼlim Dadil qoʻyilmoqda tamal toshlari.
masalasi esa bu jarayonda eng muhim ahamiyatga ega. muassasalarini tamomlayotgan Huzur bermoqda-ku, qarang, odamga,
oʻquvchilarni oʻz Gʻayrati qoʻzgʻagan oʻzbek yoshlari.
Viloyat hokimi Shavkatjon ilmiy salohiyatini yuksaltirish, mutaxassisliklari boʻyicha
Abdurazzoqovning taʼlim sifatini xalqaro ish bilan taʼminlash masalasi Oqqan daryo yana oqmogʻi tayin,
professional taʼlim tizimi andozalar darajasiga atroflicha muhokama etildi. Uchinchi Renessans shunchaki gapmas.
bitiruvchi yoshlari bilan boʻlib koʻtarish, iqtidorli yoshlarni Ochiq, samimiy tarzda Qaytarmas ulugʻin har qanday raʼyin,
oʻtgan uchrashuvida ana ragʻbatlantirish, ayniqsa, oʻtgan muloqotda viloyat Oʻzbekning yoʻli oʻng – hech-qachon chapmas.
shunday fikrlar taʼkidlandi. ularni oʻz mutaxassisliklari hokimi bitiruvchi yoshlarning
Viloyat rahbari boʻyicha bandligini savollariga batafsil javob Yangilanish aslo kechmaydi oson,
mamlakatimizda keyingi taʼminlash maqsadida amalga qaytardi. Bitiruvchilar Yangi desa yangi boʻlib qolmaydi.
yillarda yoshlarni qoʻllab- oshirilayotgan saʼy-harakatlar tomonidan bildirilgan taklif, Har dam quyoshlimas musaffo osmon,
quvvatlash, ularning oʻz va bundan koʻzlangan maqsad fikr-mulohaza va masalalardan Va lekin nur sochib Quyosh tolmaydi.
iqtidor va salohiyatini haqida soʻzladi. kelib chiqib, mutasaddilarga
yuzaga chiqarishi uchun Uchrashuvda oʻz navbatida, yosh mutaxassislarni Har qaysi islohot el-yurt, xalq uchun,
keng imkoniyatlar yaratib viloyatdagi professional taʼlim tegishli tashkilotlarga ishga Olgʻa boshlayverar davlat rahbari.
berilayotganligini eʼtirof muassasalarida yoshlarni joylashtirish, ularning Alanga oladi ertaga uchqun,
etib, davlatimiz rahbari kasbiy taʼlimga qamrab muammolarni ijobiy hal etish, Yangi Oʻzbekiston – dunyo sarvari!
tashabbusi bilan oʻquv olish, malakali mutaxassis takliflarini oʻrganib chiqib Baxtiyor
yurtlari moddiy-texnika boʻlib yetishishlari uchun boʻyicha tegishli topshiriqlar XOLMIRZAYEV,
bazasini mustahkamlash, yaratilayotgan shart-sharoit berildi. NamDU o‘qituvchisi.

2 № 15-16 (645-646) AVGUST 2022

YANGI OʻQUV YILIGA TAYYORGARLIK KOʻRISH



BOʻYICHA AVGUST SEMINARLARI OʻTKAZILADI



Shu yil 17-avgust kuni Viloyat kasbiy taʼlimni rivojlantirish va muvofiqlashtirish va tavsiyalari hamda pedagog kadrlarning faoliyat
hududiy boshqarmasi boshligʻi B. Tojimatovning “Professional taʼlim samaradorligini oshirishga yoʻnaltirilgan taqdimotlar
muassasalarini yangi 2022-2023-oʻquv yiliga tayyorgarlik koʻrish boʻyicha Avgust asosida oʻtkaziladigan seminarlarga vazirlik
seminarlarini oʻtkazish toʻgʻrisida”gi buyrugʻi qabul qilindi. va idoralarning hududiy vakillari, oliy taʼlim
muassasalari professor-oʻqituvchilari va yirik ish
Unda 2022-2023-oʻquv yiliga puxta tayyorgarlik kompetensiyaga asoslangan taʼlim, kasbga oʻqitish beruvchi korxonalar, tashkilot hamda klasterlar
koʻrish, professional taʼlim muassasalari rahbari, va malaka oshirishda raqamli taʼlim texnologiyalarini vakillari taklif etiladi.
oʻqituvchilari va ishlab chiqarish taʼlimi ustalarining qoʻllash boʻyicha ilgʻor xorijiy tajribalarni keng joriy Avgust seminarlari jarayonida dual taʼlim
kasbiy salohiyatini oshirish, yangi ishlab chiqilgan qilishga alohida eʼtibor qaratgan holda tashkil etiladi. joriy etilgan professional taʼlim muassasalari va
oʻquv-me’yoriy hujjatlar bilan tanishtirish, oʻquv- Seminarlarda, shuningdek, yangi kiritilgan kasblar hamkor tashkilotlar bilan dual taʼlim prinsiplarini
metodik taʼminotni kuchaytirish, taʼlim sifati va mutaxassisliklar boʻyicha ishlab chiqilgan hamda joriy etish yuzasidan amalga oshirilayotgan ishlar
va samaradorligini oshirishda ilgʻor zamonaviy tajriba-sinovning birinchi bosqich natijalari asosida ommalashtiriladi hamda oʻzaro tajriba almashinadi.
texnologiyalarni keng joriy etish maqsadi nazarda takomillashtirilgan malaka talablari va oʻquv rejalari Seminar mashgʻulotlari namunaviy dasturlarga
tutilgan. muhokama qilinadi. binoan tashkil etiladi va yangi innovatsion
Avgust seminarlari joriy yilning 22-29-avgust Keyslar, taym menejmenti, taʼlim sifatini texnologiyalar boʻyicha yaratilgan elektron oʻquv
kunlarida “Yangi Oʻzbekistonda el aziz, inson aziz” taʼminlash, taʼlim xizmatlarini tijoratlashtirish, uslubiy ishlanmalar, oʻqitish materiallari toʻplamlari
shiori ostida oʻtkaziladi va professional taʼlim tizimida samarali kasbga yoʻnaltirish strategiyalari boʻyicha hamda taqdimotlar boshqarmaning veb-saytiga
taym menejmenti, WorldSkills standartlari, dual taʼlim xalqaro tajribalar, xorijiy loyihalarning xulosalari joylashtirib boriladi.

Avgust seminarlari tashkil etiladigan sho‘balar ro‘yxati


O‘tkazish Boshlanish Boshqarmadan
№ Sho‘balar nomi O‘tkazish joyi
muddati vaqti biriktirilgan mas’ul

Umumta’lim fanlari bo‘yicha sho‘balar

Karimov Ilhomjon
1. l-sho‘ba: Ijtimoiy-gumanitar fanlar 2022-yil Chust tuman 2-son 9:00 Usmanovich
22-avgust kasb-hunar maktabi
2. 2-sho‘ba: Aniq va tabiiy fanlar 13:00

2-a-sho‘ba: Filologiya fanlari (Ona Saydaliyev Saydullo
2022-yil
3. tili va adabiyot, rus tili va adabiyoti, 23-avgust To‘raqo‘rg‘on tuman 2-son 13:00 Fayzullayevich
kasb-hunar maktabi
xorijiy til)
Umumkasbiy va maxsus fanlar bo‘yicha sho‘balar

2022-yil Uchqo‘rg‘on Xo‘janazarova Feruza
4. 3-sho‘ba: Ta’lim, san’at va madaniyat 9:00
22-avgust pedagogika kolleji Abdulhoshimovna
4-sho‘ba: Ijtimoiy fanlar, biznes va 2022-yil Namangan tadbirkorlikni tashkil Karimov Ilhomjon
5. 9:00
huquq 23-avgust etish texnikumi Usmanovich

5-sho‘ba: Muhandisliк ishi, ishlov 2022-yil Namangan shahar 2-son kasb- Аbdulhakimov Nodirbek
6. 9:00
berish texnologiyasi va qurilish 23-avgust hunar maktabi Аbdurahimovich


6-sbo‘ba: Axborot kommunikatsiya 2022-yil Yangiqo‘rg‘on axborot Borotov Jamshid
7. 9:00
texnologiyalari 23-avgust texnologiyalari texnikumi Zokirjonovich

8. 7-sho‘ba: Qishloq va suv xo‘jaligi 2022-yil Pop tuman 3-son 9:00 Аbdulhakimov Nodirbek
24-avgust kasb-hunar maktabi Аbdurahimovich

8-sho‘ba: Xizmatlar sohasi va
yengil sanoat buyumlari 2022-yil Namangan shahar 1-son kasb- Usmanov Meliboy
9. 9:00
konstruksiyasini ishlash va 24-avgust hunar maktabi Аbdullayevich
texnologiyasi
9-sho‘ba: Sog‘liqni saqlash, ijtimoiy 2022-yil Saydaliyev Saydullo
10. Namangan 2-tibbiyot kolleji 9:00
soha 24-avgust Fayzullayevich
Ishlab chiqarish ta’lim ustalari bo‘yicha sho‘balar

10-sho‘ba: Muhandislik ishi, ishlov 2022-yil Chust tuman 1-son Joʼrabayev Zafarjon
11. 9:00
berish texnologiyasi va qurilish 24-avgust kasb-hunar maktabi Qurbanovich
2022-yil Uchqo‘rg‘on tuman 2-son kasb- Аbdulhakimov Nodirbek
12. 11-sho‘ba: Qishloq va suv xo‘jaligi 9:00
25-avgust hunar maktabi Аbdurahimovich

2022-yil Namangan shahar 1-son kasb- Usmanov Meliboy
13. 12-sho‘ba: Xizmatlar sohasi 9:00
25-avgust hunar maktabi Аbdullayevich
Boshqaruv xodimlari sho‘basi

13-sho‘ba: Harbiy chaqiriqqa
14. tayyorgarlik va jismoniy tarbiya 2022-yil Yangiqo‘rg‘on tuman 2-son 9:00 Borotov Jamshid
rahbarlari 25-avgust kasb-hunar maktabi Zokirjonovich

(Davomi 3-betda)

3
№ 15-16 (645-646) AVGUST 2022

(Oxiri. Boshi 2-betda)
O‘tkazish Boshlanish Boshqarmadan
№ Sho‘balar nomi O‘tkazish joyi
muddati vaqti biriktirilgan mas’ul

Saydaliyev Saydullo
14-sho‘ba: Bo‘lim boshliqlari va 2022-yil Uchqo‘rg‘on tuman 1-son Fayzullayevich,
15. 9:00
uslubchilar 26-avgust kasb-hunar maktabi Joʼrabayev Zafarjon
Qurbonovich
15-sho‘ba: Yoshlar bilan ishlash
16. va o‘quv-tarbiyaviy ishlar bo‘yicha 9:00
direktor o‘rinbosarlari 2022-yil Namangan shahar pedagogika Borotov Jamshid

15-a-sho‘ba: Yoshlar yetakchisi 26-avgust kolleji Zokirjonovich
17. va psixologlar hamda xotin-qizlar 13:00
kengashi raislari

Inamov Farhod
16-sho‘ba: Moliya-iqtisod ishlari
2022-yil
Yakubjanovich,
18. bo‘yicha direktor o‘rinbosarlari va 26-avgust Chortoq tuman 2-son 9:00 Jabbarov Javlonbek
kasb-hunar maktabi
bosh hisobchilar
Tojimirzayevich
17-sho‘ba: Ishlab chiqarish ta’limi
19. bo‘yicha direktor o‘rinbosarlari va 2022-yil Chortoq tuman 1-son 9:00 Аbdulhakimov Nodirbek
katta ustalar 26-avgust kasb-hunar maktabi Аbdurahimovich

Saydaliyev Saydullo
18-sho‘ba: O‘quv ishlari va o‘quv- 2022-yil To‘raqo‘rg‘on Fayzullayevich,
20. tarbiyaviy ishlar bo‘yicha direktor 25-avgust pedagogika kolleji 9:00 Joʼrabayev Zafarjon
o‘rinbosarlari
Qurbonovich
19-sho‘ba: Professional ta’lim 2022-yil Uychi tuman 1-son Jakbarov Ibrohim
21. 9:00
muassasalari direktorlari 27-avgust kasb-hunar maktabi Mamadjanovich

Avgust seminarlari Namangan Abu Ali ibn Sino
2022-yil
22. sho‘balarining yakuniy 29-avgust nomidagi Jamoat salomatligi 10:00 Jakbarov Ibrohim
Mamadjanovich
yig‘ilishi texnikumi

Аvgust seminarlarini o‘tkazish bo‘yicha Professional ta’lim muassasalari
ishchi guruh tarkibi direktorlari yalpi yig‘ilishi


Familiyasi, ismi, kun tartibi
№ Lavozimi
sharifi

1 Jakbarov Ibrohim Boshqarma boshlig‘ining o‘rinbosari, ishchi guruh raisi Kirish so‘zi
Mamadjanovich 10:00 -
10:20 Pedagogik innovatsiyalar instituti
Xo‘janazarova Feruza Jismoniy va yuridik shaxslar murojaatlari bilan ishlash bo‘limi
2 bosh mutaxassisi - B. Sharipov
Аbdulhoshimovna mutaxassisi, aʼzo
2022-2023-o‘quv yili uchun professional ta’lim
Saydaliyev Saydullo Kasb-hunar taʼlimi muassasalariga metodik ko‘maklashish bo‘yicha dasturlarini takomillashtirish hamda yangi ishlab
3 10:20 -
Fayzullayevich maslahatchilar-metodistlar xizmati boshlig‘i, aʼzo 10:50 chiqilgan o‘quv-me’yoriy hujjatlar to‘g‘risida
Аbdulhakimov Metodik xizmat boshlig‘i - S. Saydaliyev
4 Nodirbek Kasb-hunar taʼlimi muassasalariga metodik ko‘maklashish bo‘yicha Professional ta’lim muassasalariga 2022-2023-o‘quv
maslahatchilar-metodistlar xizmati bosh uslubchi maslahatchisi, aʼzo
Аbdurahimovich yili uchun o‘quvchilarni

5 Аxunova Muattar Kasb-hunar taʼlimi muassasalariga metodik ko‘maklashish bo‘yicha 10:50 - qabul qilish jarayonlari haqida
11:10
Аbdugapparovna maslahatchilar-metodistlar xizmati bosh uslubchi maslahatchisi, aʼzo
Kadrlar kasbiy tayyorgarligi monitoringi
Jo‘rabayev Zafarjon Kasb-hunar taʼlimi muassasalariga metodik ko‘maklashish bo‘yicha bo‘limi boshlig‘i - A. Rahimov
6
Qurbonovich maslahatchilar-metodistlar xizmati bosh uslubchi maslahatchisi, aʼzo O‘quv ustaxonalarini yangi o‘quv yiliga tayyorlash
Tillaboyev Muzaffar 11:10 - va jihozlardan samarali foydalanish
7 Texnik taʼminot va ekspluatatsiya bo‘yicha bosh mutaxassisi, aʼzo 11:30
Ikramjanovich
Bosh uslubchi maslahatchi - N. Abdulhakimov
8 Inamov Farhod Ichki audit va moliyaviy nazorat xizmati bosh mutaxassisi, aʼzo Namangan viloyatida professional ta’lim
Yakubjanovich muassasalarini yangi o‘quv yiliga tayyorgarlik
ko‘rish bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar
Karimov Ilhomjon
9 Bosh yuriskonsult, aʼzo 11:30 - to‘g‘risida
Usmanovich 11:50
Usmanov Meliboy Taʼlim muassasalarini o‘quv-metodik taʼminlash va ilmiy-tadqiqot Namangan viloyati kasbiy ta’limni rivojlantirish
10 va muvofiqlashtirish hududiy
Аbdullayevich ishlarini muvofiqlashtirish bo‘limi bosh mutaxassisi, aʼzo
boshqarmasi boshlig‘i - B. Tojimatov
Borotov Jamshid Kadrlar kasbiy tayyorgarligi monitoring bo‘limi yetakchi 11:50 -
11 Savol-javoblar
Zokirjonovich mutaxassisi, aʼzo 12:30
Jabbarov Javlonbek Professional ta’lim muassasalarida o‘tkaziladigan
12 Bosh hisobchi, aʼzo
Tojimirzayevich avgust seminarlarining kun tartibi hamda
Avgust seminarlari mashg‘ulotlari va boshqaruv
13 Lavozim bo‘yicha Professional ta’lim muassasalarini direktorlari xodimlari sho‘basining namunaviy dasturlari
gazetamizning 6-7-sahifalarida berilgan.

4 № 15-16 (645-646) AVGUST 2022 № 15-16 (645-646) AVGUST 2022 5


XALQARO ANDOZALAR ASOSIDA






TAKOMILLASHAYOTGAN TIZIM






Jamiyat va davlat hayotining barcha sohalarini tubdan isloh etish, mehnat bozori qoʻllashga oʻrgatadigan kompetensiyaviy
mutanosibligini va infratuzilmasi rivojlanishini taʼminlash, mehnatga layoqatli yondashuvga asoslangan taʼlim dasturlari
yaratildi.
Eʼtirof sharoitlarni yaratish, ishchi kuchi sifatini yaxshilash, ishga muhtoj shaxslarni muassasalari va kasb-hunarga oʻqitish
aholining mehnat va tadbirkorlik faolligini toʻliq amalga oshirish uchun barcha
Yana bir muhim jihat, professional taʼlim
kasbga tayyorlash tizimini kengaytirish vazifalari bugun davlat siyosati darajasiga
markazlari imkoniyatlaridan kelib chiqib,
koʻtarilgan masalalardir. Koʻrilayotgan oqilona chora-tadbirlar natijasida muayyan
oʻquvchilarni jalb qilgan holda issiqxona,
yutuqlarga erishilayotgani yanada quvonarlidir.
Xususan, soʻnggi vaqt ichida respublikamizda amalga oshirilayotgan keng koʻlamli
quyonchilik, parrandachilik, bogʻdorchilik,
islohotlar fonida Oʻzbekiston iqtisodiyotida sezilarli yuksalishlar kuzatildi, koʻlam chorvachilik, asalarichilik, baliqchilik,
va sifat jihatdan jiddiy tarkibiy oʻzgarishlar yuz berdi. limonchilik, sabzavot yetishtirish, ishlab
chiqarish hamda xizmat koʻrsatish sohalarida
Xalqaro mehnat bozori talablari, integratsion ustavi hamda Oʻrta maxsus professional tadbirkorlik va kichik biznes tarmoqlari tashkil
jarayonlarning jadallashuvi, raqamlashtirish, taʼlim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan etila boshlandi. Oʻtgan oʻquv yilidan boshlab,
sanoatdagi texnologik inqiloblar davri zamon texnikumlarning namunaviy ustavi tasdiqlandi. kollejlar va texnikumlar mehnat bozorining
talablariga mos malaka va koʻnikmalarga ega Ushbu hujjatlar asosida oʻquv jarayoni xususiyatlari, ish beruvchilarning texnologik
raqobatbardosh oʻrta boʻgʻin mutaxassislarini xalqaro standartlarga muvofiqlashtirilgan jarayonlarini hisobga olgan holda taʼlim
tayyorlashni, kasb-hunar taʼlimi sohasida yangi taʼlim dasturlari asosida tashkil etiladigan 3 ta jarayonida foydalaniladigan fan (modul) va
tizim - xalqaro andozalarga mos professional toifadagi taʼlim muassasalari faoliyati yoʻlga amaliyot dasturlarini ish beruvchilar bilan birga
taʼlim tizimi yaratishni talab qildi. Natijada qoʻyildi. mustaqil ishlab chiqib, amaliyotga joriy etyapti.
kasb-hunar taʼlimi sohasida ham davlat siyosati Joriy etilayotgan yangi tizim xalqaro Bu degani, endi oʻrta boʻgʻin mutaxassislari
tubdan oʻzgardi. andozalarga toʻla mos boʻlishi uchun 14 ta oldindan aniq ish oʻrniga ish beruvchi qoʻygan
Prezidentimiz tomonidan zamonaviy xalqaro tashkilot bilan hamkorlikda rivojlangan malaka talablari asosida tayyorlanyapti,
professional taʼlim tizimini barpo etishning xorijiy mamlakatlarning ilgʻor tajribalari kelgusida oʻsha ish oʻrniga borib joylashyapti.
maqsad va ustuvor vazifalari, bir soʻz bilan oʻrganildi. Germaniya, Shveysariya, Koreya, Xabaringiz bor, yurtimizda ilk bor
aytganda, sohaning yangi missiyasi belgilab Turkiya va Xitoy hamda YUNESKO, Britaniya professional taʼlim muassasalarida
berildi. Kengashi, Germaniya xalqaro hamkorlik tadbirkorlikka yoʻnaltirilgan oʻquv rejalari
Ushbu missiya mohiyati yangi sifat va jamiyati, Osiyo taraqqiyot banki, Yevropa taʼlim tajriba sinov-tariqasida joriy etildi. Davlatimiz
formatda inson resurslarini rivojlantirish, fondi, Turkiya hamkorlik agentligi, Xitoyning rahbarining: “Innovatsiya boʻlmas ekan, hech
yoshlarda ichki va tashqi mehnat bozori Universitetlar uyushmasi kabi qator xorijiy bir sohada raqobat, rivojlanish boʻlmaydi”,
talab qilayotgan amaliy kvalifikatsiyalarni davlat va tashkilotlardan 200dan ortiq nufuzli degan soʻzlaridan kelib chiqib, kasb-hunar
shakllantirish, ularning Vatanga muhabbatini, xalqaro ekspertlar jalb etildi va ulardan salmoqli taʼlimi tizimini innovatsion rivojlantirish,
xalqiga sadoqatini yuksaltirishdan iboratdir. xulosalar olindi. pedagog kadrlarning malakasini oshirish va
Shu tariqa tizim oldiga hududlar va sohalar Yangi professional taʼlim muassasalarida ularni qayta tayyorlash institutida innovatsion
kesimida iqtisodiy taraqqiyotga munosib taʼlim mazmuni, soni va sifati, taʼlim dasturlari, muhit, yangi makon yaratildi. Taʼlim tizimini
hissa qoʻsha oladigan oʻrta boʻgʻin kadrlarini texnologiyalarining isloh qilinishi oqibatida bir jahon andozalariga toʻliq moslashtirish, ishchi
tayyorlash, yoshlarni malakali mehnat orqali qancha oʻzgarishlar amalga oshirildi. Kadrlar kasblarning nufuzi va jozibadorligini oshirish
oʻz hayot farovonligini taʼminlashga oʻrgatish, malakasini xalqaro mehnat bozori talablariga maqsadida Oʻzbekiston WorldSkills xalqaro
oʻz mehnat faoliyatiga innovatsion va kreativ moslashtirish maqsadida milliy malaka tizimi harakatiga qoʻshildi va ushbu tashkilotga aʼzo
yondashish, yaratuvchanlik, intellektual, ishlab chiqildi. Oʻzbekistonda ilk bor Milliy boʻldi. Ayni paytda WorldSkills Oʻzbekiston
madaniy, maʼnaviy potensialni rivojlantirish kvalifikatsiya ramkasi, tarmoq kvalifikatsiya assotsiatsiyasi faoliyatini yanada rivojlantirish
kabi kompetensiyalarni shakllantirish ramkalari, kasb va mutaxassisliklar choralari koʻrilmoqda. Bu tashkilot bilan
metodologiyasini yaratish kabi vazifalar boʻyicha professional standartlar hamda hamkorlik yoshlarimizda zamonaviy kasbiy
qoʻyildi. tabaqalashtirilgan taʼlim standartlari va koʻnikma va malakalarini rivojlantirish hamda
Ana shu missiya va maqsadlarni koʻzlab, dasturlari tasdiqlanib, joriy etildi. xalqaro mehnat bozorida tengdoshlari bilan
Prezidentimizning 2019-yil 6 sentyabrda Oʻqitish muddatlari ham oʻzgardi. Xususan, barobar raqobat qilishlarida muhim ahamiyat
“Professional taʼlim tizimini yanada ilgarigi 3 yillik bir xil qolipdagi standartdan kasb etadi.
takomillashtirishga doir qoʻshimcha chora- toʻliq voz kechildi. Mutaxassisliklarning Professional taʼlimning yangi tarmogʻida
tadbirlar toʻgʻrisida”gi Farmoni qabul qilindi. murakkablik darajasidan kelib chiqib, faoliyat koʻrsatadigan direktorlar, direktor
Bunda iqtisodiyotning barcha tarmoqlari tabaqalashtirilgan oʻqitish muddatlari joriy oʻrinbosarlari, oʻqituvchi pedagoglar, ishlab
barobarida tadbirkorlik, kichik biznes, oilaviy qilindi. Qoʻshimcha ravishda professional chiqarish ustalarini saralash, tanlash, tayinlash,
biznes, tomorqa biznesi, qurilish, xizmat taʼlim muassasalarini tugatgan yoshlarimizga qayta tayyorlash va attestatsiyadan oʻtkazish,
koʻrsatish, chorvachilik, parrandachilik, kelgusida oliy taʼlimda oʻqishini davom ettirish ularning maqomini belgilash va mehnatini
asalarichilik, baliqchilik kabi tez surʼatlarda va butun umr davomida oʻz malakasini oshirib ragʻbatlantirishning yangi tartiblari ishlab
ravnaq topayotgan sohalar uchun ishchi kasblar borish imkoniyati berildi. chiqildi va bu sohaning har bir vakiliga manzur
boʻyicha malakali kadrlar tayyorlanishi koʻzda Oʻz navbatida, taʼlim dasturlari va shakllari bo‘lmoqda.
tutildi. ham oʻzgartirilib, taʼlimning xalqaro standart Ushbu vazifalarni bosqichma-bosqich
Oʻz navbatida, yangi tizimning barcha tasniflagichi (MSKO) darajalari bilan amalga oshirilayotgani iqtisodiyotni taraqqiy
huquqiy-me’yoriy asoslari yaratildi. Jumladan, uygʻunlashgan va mehnat bozori talablari ettirish, kambagʻallikni qisqartirish, yoshlar
“Oʻzbekiston Respublikasida uzluksiz asosida moslashuvchan kadrlar tayyorlash va xotin-qizlarning hayotda munosib oʻrin
boshlangʻich, oʻrta va oʻrta maxsus professional yangi professional taʼlim dasturlariga topishi, pirovard natijada xalqimiz turmush
taʼlim tizimini tartibga soluvchi normativ- muvofiqlashtirildi. Ishchi kasblar bilan oʻrta farovonligini oshirish masalalarining ijobiy hal
huquqiy hujjatlarni tasdiqlash toʻgʻrisida”gi boʻgʻin mutaxassislarini tayyorlash tizimi bir- etilishini taʼminlamoqda.
hukumat qarori eʼlon qilindi. biridan toʻliq ajratildi va alohida oʻquv reja Shunday ekan, har birimiz o‘z vazifamizga
Qaror bilan uzluksiz boshlangʻich, oʻrta va hamda dasturlar asosida oʻqitilishi belgilandi, sidqidil yondashib,yangiliklarni amalga samarali
oʻrta maxsus professional taʼlim toʻgʻrisidagi Germaniya tajribasida yaxshi samara bergan tatbiq etgan holda faoliyat yuritmog‘imiz darkor
nizom, Boshlangʻich professional taʼlim “dual” taʼlim prinsiplari joriy qilindi. Zafarjon JOʻRABOYEV,
bosqichida kadrlar tayyorlaydigan kasb- Professional taʼlimning sifat va Boshqarmaning kasb-hunar taʼlimi
hunar maktablarining namunaviy ustavi, samaradorligini taʼminlash maqsadida muassasalariga metodik ko‘maklashish
Oʻrta professional taʼlim bosqichida kadrlar oʻquvchilar egallagan bilim, koʻnikma va bo‘yicha maslahatchilar-metodistlar xizmati
tayyorlaydigan kollejlarning namunaviy malakalarini bevosita kundalik hayotida bosh uslubchi-maslahatchisi.

4 № 15-16 (645-646) AVGUST 2022 № 15-16 (645-646) AVGUST 2022 5


XALQARO ANDOZALAR ASOSIDA






TAKOMILLASHAYOTGAN TIZIM






Jamiyat va davlat hayotining barcha sohalarini tubdan isloh etish, mehnat bozori qoʻllashga oʻrgatadigan kompetensiyaviy
mutanosibligini va infratuzilmasi rivojlanishini taʼminlash, mehnatga layoqatli yondashuvga asoslangan taʼlim dasturlari
yaratildi.
Eʼtirof sharoitlarni yaratish, ishchi kuchi sifatini yaxshilash, ishga muhtoj shaxslarni muassasalari va kasb-hunarga oʻqitish
aholining mehnat va tadbirkorlik faolligini toʻliq amalga oshirish uchun barcha
Yana bir muhim jihat, professional taʼlim
kasbga tayyorlash tizimini kengaytirish vazifalari bugun davlat siyosati darajasiga
markazlari imkoniyatlaridan kelib chiqib,
koʻtarilgan masalalardir. Koʻrilayotgan oqilona chora-tadbirlar natijasida muayyan
oʻquvchilarni jalb qilgan holda issiqxona,
yutuqlarga erishilayotgani yanada quvonarlidir.
Xususan, soʻnggi vaqt ichida respublikamizda amalga oshirilayotgan keng koʻlamli
quyonchilik, parrandachilik, bogʻdorchilik,
islohotlar fonida Oʻzbekiston iqtisodiyotida sezilarli yuksalishlar kuzatildi, koʻlam chorvachilik, asalarichilik, baliqchilik,
va sifat jihatdan jiddiy tarkibiy oʻzgarishlar yuz berdi. limonchilik, sabzavot yetishtirish, ishlab
chiqarish hamda xizmat koʻrsatish sohalarida
Xalqaro mehnat bozori talablari, integratsion ustavi hamda Oʻrta maxsus professional tadbirkorlik va kichik biznes tarmoqlari tashkil
jarayonlarning jadallashuvi, raqamlashtirish, taʼlim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan etila boshlandi. Oʻtgan oʻquv yilidan boshlab,
sanoatdagi texnologik inqiloblar davri zamon texnikumlarning namunaviy ustavi tasdiqlandi. kollejlar va texnikumlar mehnat bozorining
talablariga mos malaka va koʻnikmalarga ega Ushbu hujjatlar asosida oʻquv jarayoni xususiyatlari, ish beruvchilarning texnologik
raqobatbardosh oʻrta boʻgʻin mutaxassislarini xalqaro standartlarga muvofiqlashtirilgan jarayonlarini hisobga olgan holda taʼlim
tayyorlashni, kasb-hunar taʼlimi sohasida yangi taʼlim dasturlari asosida tashkil etiladigan 3 ta jarayonida foydalaniladigan fan (modul) va
tizim - xalqaro andozalarga mos professional toifadagi taʼlim muassasalari faoliyati yoʻlga amaliyot dasturlarini ish beruvchilar bilan birga
taʼlim tizimi yaratishni talab qildi. Natijada qoʻyildi. mustaqil ishlab chiqib, amaliyotga joriy etyapti.
kasb-hunar taʼlimi sohasida ham davlat siyosati Joriy etilayotgan yangi tizim xalqaro Bu degani, endi oʻrta boʻgʻin mutaxassislari
tubdan oʻzgardi. andozalarga toʻla mos boʻlishi uchun 14 ta oldindan aniq ish oʻrniga ish beruvchi qoʻygan
Prezidentimiz tomonidan zamonaviy xalqaro tashkilot bilan hamkorlikda rivojlangan malaka talablari asosida tayyorlanyapti,
professional taʼlim tizimini barpo etishning xorijiy mamlakatlarning ilgʻor tajribalari kelgusida oʻsha ish oʻrniga borib joylashyapti.
maqsad va ustuvor vazifalari, bir soʻz bilan oʻrganildi. Germaniya, Shveysariya, Koreya, Xabaringiz bor, yurtimizda ilk bor
aytganda, sohaning yangi missiyasi belgilab Turkiya va Xitoy hamda YUNESKO, Britaniya professional taʼlim muassasalarida
berildi. Kengashi, Germaniya xalqaro hamkorlik tadbirkorlikka yoʻnaltirilgan oʻquv rejalari
Ushbu missiya mohiyati yangi sifat va jamiyati, Osiyo taraqqiyot banki, Yevropa taʼlim tajriba sinov-tariqasida joriy etildi. Davlatimiz
formatda inson resurslarini rivojlantirish, fondi, Turkiya hamkorlik agentligi, Xitoyning rahbarining: “Innovatsiya boʻlmas ekan, hech
yoshlarda ichki va tashqi mehnat bozori Universitetlar uyushmasi kabi qator xorijiy bir sohada raqobat, rivojlanish boʻlmaydi”,
talab qilayotgan amaliy kvalifikatsiyalarni davlat va tashkilotlardan 200dan ortiq nufuzli degan soʻzlaridan kelib chiqib, kasb-hunar
shakllantirish, ularning Vatanga muhabbatini, xalqaro ekspertlar jalb etildi va ulardan salmoqli taʼlimi tizimini innovatsion rivojlantirish,
xalqiga sadoqatini yuksaltirishdan iboratdir. xulosalar olindi. pedagog kadrlarning malakasini oshirish va
Shu tariqa tizim oldiga hududlar va sohalar Yangi professional taʼlim muassasalarida ularni qayta tayyorlash institutida innovatsion
kesimida iqtisodiy taraqqiyotga munosib taʼlim mazmuni, soni va sifati, taʼlim dasturlari, muhit, yangi makon yaratildi. Taʼlim tizimini
hissa qoʻsha oladigan oʻrta boʻgʻin kadrlarini texnologiyalarining isloh qilinishi oqibatida bir jahon andozalariga toʻliq moslashtirish, ishchi
tayyorlash, yoshlarni malakali mehnat orqali qancha oʻzgarishlar amalga oshirildi. Kadrlar kasblarning nufuzi va jozibadorligini oshirish
oʻz hayot farovonligini taʼminlashga oʻrgatish, malakasini xalqaro mehnat bozori talablariga maqsadida Oʻzbekiston WorldSkills xalqaro
oʻz mehnat faoliyatiga innovatsion va kreativ moslashtirish maqsadida milliy malaka tizimi harakatiga qoʻshildi va ushbu tashkilotga aʼzo
yondashish, yaratuvchanlik, intellektual, ishlab chiqildi. Oʻzbekistonda ilk bor Milliy boʻldi. Ayni paytda WorldSkills Oʻzbekiston
madaniy, maʼnaviy potensialni rivojlantirish kvalifikatsiya ramkasi, tarmoq kvalifikatsiya assotsiatsiyasi faoliyatini yanada rivojlantirish
kabi kompetensiyalarni shakllantirish ramkalari, kasb va mutaxassisliklar choralari koʻrilmoqda. Bu tashkilot bilan
metodologiyasini yaratish kabi vazifalar boʻyicha professional standartlar hamda hamkorlik yoshlarimizda zamonaviy kasbiy
qoʻyildi. tabaqalashtirilgan taʼlim standartlari va koʻnikma va malakalarini rivojlantirish hamda
Ana shu missiya va maqsadlarni koʻzlab, dasturlari tasdiqlanib, joriy etildi. xalqaro mehnat bozorida tengdoshlari bilan
Prezidentimizning 2019-yil 6 sentyabrda Oʻqitish muddatlari ham oʻzgardi. Xususan, barobar raqobat qilishlarida muhim ahamiyat
“Professional taʼlim tizimini yanada ilgarigi 3 yillik bir xil qolipdagi standartdan kasb etadi.
takomillashtirishga doir qoʻshimcha chora- toʻliq voz kechildi. Mutaxassisliklarning Professional taʼlimning yangi tarmogʻida
tadbirlar toʻgʻrisida”gi Farmoni qabul qilindi. murakkablik darajasidan kelib chiqib, faoliyat koʻrsatadigan direktorlar, direktor
Bunda iqtisodiyotning barcha tarmoqlari tabaqalashtirilgan oʻqitish muddatlari joriy oʻrinbosarlari, oʻqituvchi pedagoglar, ishlab
barobarida tadbirkorlik, kichik biznes, oilaviy qilindi. Qoʻshimcha ravishda professional chiqarish ustalarini saralash, tanlash, tayinlash,
biznes, tomorqa biznesi, qurilish, xizmat taʼlim muassasalarini tugatgan yoshlarimizga qayta tayyorlash va attestatsiyadan oʻtkazish,
koʻrsatish, chorvachilik, parrandachilik, kelgusida oliy taʼlimda oʻqishini davom ettirish ularning maqomini belgilash va mehnatini
asalarichilik, baliqchilik kabi tez surʼatlarda va butun umr davomida oʻz malakasini oshirib ragʻbatlantirishning yangi tartiblari ishlab
ravnaq topayotgan sohalar uchun ishchi kasblar borish imkoniyati berildi. chiqildi va bu sohaning har bir vakiliga manzur
boʻyicha malakali kadrlar tayyorlanishi koʻzda Oʻz navbatida, taʼlim dasturlari va shakllari bo‘lmoqda.
tutildi. ham oʻzgartirilib, taʼlimning xalqaro standart Ushbu vazifalarni bosqichma-bosqich
Oʻz navbatida, yangi tizimning barcha tasniflagichi (MSKO) darajalari bilan amalga oshirilayotgani iqtisodiyotni taraqqiy
huquqiy-me’yoriy asoslari yaratildi. Jumladan, uygʻunlashgan va mehnat bozori talablari ettirish, kambagʻallikni qisqartirish, yoshlar
“Oʻzbekiston Respublikasida uzluksiz asosida moslashuvchan kadrlar tayyorlash va xotin-qizlarning hayotda munosib oʻrin
boshlangʻich, oʻrta va oʻrta maxsus professional yangi professional taʼlim dasturlariga topishi, pirovard natijada xalqimiz turmush
taʼlim tizimini tartibga soluvchi normativ- muvofiqlashtirildi. Ishchi kasblar bilan oʻrta farovonligini oshirish masalalarining ijobiy hal
huquqiy hujjatlarni tasdiqlash toʻgʻrisida”gi boʻgʻin mutaxassislarini tayyorlash tizimi bir- etilishini taʼminlamoqda.
hukumat qarori eʼlon qilindi. biridan toʻliq ajratildi va alohida oʻquv reja Shunday ekan, har birimiz o‘z vazifamizga
Qaror bilan uzluksiz boshlangʻich, oʻrta va hamda dasturlar asosida oʻqitilishi belgilandi, sidqidil yondashib,yangiliklarni amalga samarali
oʻrta maxsus professional taʼlim toʻgʻrisidagi Germaniya tajribasida yaxshi samara bergan tatbiq etgan holda faoliyat yuritmog‘imiz darkor
nizom, Boshlangʻich professional taʼlim “dual” taʼlim prinsiplari joriy qilindi. Zafarjon JOʻRABOYEV,
bosqichida kadrlar tayyorlaydigan kasb- Professional taʼlimning sifat va Boshqarmaning kasb-hunar taʼlimi
hunar maktablarining namunaviy ustavi, samaradorligini taʼminlash maqsadida muassasalariga metodik ko‘maklashish
Oʻrta professional taʼlim bosqichida kadrlar oʻquvchilar egallagan bilim, koʻnikma va bo‘yicha maslahatchilar-metodistlar xizmati
tayyorlaydigan kollejlarning namunaviy malakalarini bevosita kundalik hayotida bosh uslubchi-maslahatchisi.

6 № 15-16 (645-646) AVGUST 2022




PROFESSIONAL TA’LIM MUASSASALARIDA


AVGUST SEMINARLARINI O‘TKAZISH TARTIBI




O‘zbekiston Respublikasi Bugungi kunda ilm-fan, texnika va ishlab chiqarish ro‘yxati hududiy boshqarma
Prezidentining 2019-yil sohalarining tez sur’atlarda jadal rivojlanishi mamlakat boshliqlari tomonidan tasdiqlangan
6-sentyabrdagi “Professional ta’lim iqtisodiyotining o‘sish tezligida kuzatilmoqda. Inson jadval asosida o‘tkaziladi.
tizimini yanada takomillashtirishga potensialini shakllantirish mamlakatning jahon arenasidagi Avgust seminarlari va sho‘ba
doir qo‘shimcha chora-tadbirlar raqobatbardoshlik darajasini va uning innovatsion taraqqiyoti yig‘ilishlari professional ta’lim
to‘g‘risida”gi PF-5812-son hamda kelajagini belgilab beruvchi asosiy omillardan biridir. muassasalaridagi zamonaviy
Farmoni, Vazirlar Mahkamasining Professional ta’lim tizimida olib borilayotgan islohotlarni texnik vositalar bilan jihozlangan
2020-yil 7-avgustdagi qo‘llab-quvvatlash, turli yoshdagi ta’lim oluvchilarda mehnat xonalarda o‘tkaziladi.
“O‘zbekiston Respublikasi bozoriga yo‘naltirilgan bilim, ko‘nikma va kompetensiyalarni Hududlarda tashkil etiladigan
uzluksiz boshlang‘ich, o‘rta va shakllantirish orqali ularni iqtisodiyot tarmoqlarida munosib Avgust seminarlari o‘quv
o‘rta maxsus professional ta’lim ish o‘rinlarini topish imkoniyatlarini kengaytirish bugungi amaliy seminarlari va sho‘ba
tizimini tartibga soluvchi normativ- kunning dolzarb vazifalaridan biridir. yig‘ilishlarida mahorat darslari,
huquqiy hujjatlarni tasdiqlash professional ta’lim tizimida amalga
to‘g‘risida”gi 466-son qaroridagi seminarlari va sho‘ba yig‘ilishlari o‘rinbosarlari hamda professional oshirilayotgan islohotlar, o‘qituvchi
vazifalar, O‘zbekiston Respublikasi orqali professional ta’lim ta’lim muassasalariga metodik va ishlab chiqarish ta’lim ustalari
Prezidenti raisligidagi 2022-yil muassasalari rahbar-pedagog ko‘maklashish bo‘yicha tomonidan o‘quv me’yoriy
15-iyundagi aholini kasb-hunarga xodimlarining mas’uliyati, seminarlarda ta’lim muassasasi hujjatlarni ishlab chiqiladi, o‘quv-
tayyorlash va monomarkazlar tashabbuskorligi va kasbiy direktorlari, o‘quv ishlari seminari ishtirokchilari uchun
faoliyatini takomillashtirish mahoratlarini yanada oshirish bo‘yicha o‘rinbosarlar, ishlab yangi innovatsion texnologiyalar
chora-tadbirlariga bag‘ishlangan hamda yangi o‘quv yilida ta’lim chiqarish ta’limi bo‘yicha direktor bo‘yicha yaratilgan elektron o‘quv
yig‘ilishida berilgan topshiriqlar sifati va samaradorligini oshirishda o‘rinbosarlari, yoshlar masalalari uslubiy qo‘llanmalar, darsliklar
asosida professional ta’lim innovatsion ta’lim texnologiyalarni bo‘yicha direktor o‘rinbosarlari, va o‘qitish materiallari to‘plami
sohasida kadrlar tayyorlash joriy etish. moliya-iqtisod bo‘yicha direktor ko‘rgazma tarzida namoyish
bo‘yicha belgilangan vazifalarning O‘zbekiston Respublikasi Oliy o‘rinbosarlari, bosh hisobchilar, qilinadi.
ijrosini ta’minlash, yangi o‘quv va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, harbiy chaqiriqqacha tayyorgarlik Hududlarda o‘tkazilgan
yiliga tayyorgarlik bo‘yicha tashkil Qoraqalpog‘iston Respublikasi, rahbarlari, jismoniy tarbiya Avgust seminarlari natijalari
etiladigan Avgust kengashlari viloyatlar va Toshkent shahar rahbarlari, uslubchilar, bo‘lim bo‘yicha avgust oyining yakunida
professional ta’lim muassasalari kasbiy ta’limni rivojlantirish boshliqlari, umumta’lim, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim
rahbar-pedagog xodimlarining va muvofiqlashtirish hududiy umumkasbiy va maxsus fan vazirligi Professional ta’limni
mas’uliyati, tashabbuskorligi boshqarmalari tomonidan o‘qituvchilari, ishlab chiqarish rivojlantirish masalalari bo‘yicha
va kasbiy mahoratlarini yanada professional ta’lim muassasalariga ta’lim ustalari va bosh ustalari vazir o‘rinbosari, boshqarma va
oshirishga qaratilgan. metodik ko‘maklashish maqsadida uchun hududiy boshqarmalar bo‘lim boshliqlari, mutaxassislari,
Avgust seminarlari va sho‘ba tomonidan tasdiqlangan grafik Professional ta’lim boshqaruv
Avgust seminarlarini yig‘ilishlarini o‘tkazish bo‘yicha hamda dislokatsiya asosida sho‘ba hamda pedagog kadrlami qayta

o‘tkazish o‘quv-amaliy seminarlar tashkil yig‘ilishlari o‘tkaziladi. tayyorlash va ularning malakasini
Mamlakatimizda professional etiladi. Umumta’lim, umumkasbiy va oshirish instituti direktori,
ta’lim sohasidagi tub islohotlar Sho‘ba yig‘ilishlarida o‘tgan maxsus fan o‘qituvchilari, ishlab o‘rinbosarlari, bo‘lim, boshqarma
natijasida 2020-2021-o‘quv yilgi belgilangan vazifalar chiqarish ta’limi ustalari va bosh boshliqlari va mutaxassislar,
yilidan boshlab yangi formatdagi va ulaming ijrosi, kelgusida ustalari uchun sohalar kesimida Qoraqalpog‘iston Respublikasi,
professional ta’lim muassasalarida rejalashtirilgan ishlar haqidagi tasdiqlangan grafik asosida sho‘ba viloyatlar va Toshkent shahar
o‘rta bo‘g‘in kadrlarni tayyorlash tahliliy monitoring jadvallari yig‘ilishlari tashkil qilinadi. kasbiy ta’limni rivojlantirish
jarayonlari boshlandi. Bu tayyorlanadi. Shuningdek, Hududiy boshqarmalar va muvofiqlashtirish hududiy
jarayonlarni yangi sifat bosqichiga ta’lim muassasasi direktori, tomonidan seminar ishtirokchilari boshqarmalari boshliqlari,
ko‘tarish va ta’lim natijadorligini direktor o‘rinbosarlari, metodik ro‘yxati shakllantiriladi. Seminar metodistlar va hududlardagi
ta’minlash maqsadida O‘zbekiston birlashmalar, o‘qituvchilar va ishtirokchilarining qatnashishi faoliyat yuritayotgan professional
Respublikasi Prezidentining Oliy ishlab chiqarish ta’limi ustalari uchun shaxsan ta’lim muassasasi ta’lim muassasalari rahbar
Majlis palatalari va xalqqa qilgan uchun yillik ish rejalarni tuzish rahbarlari mas’ul hisoblanadi. xodimlari uchun onlayn va oflayn
Murojaatnomasida 2020-yildan bo‘yicha takliflar beriladi. Hududlarda o‘tkaziladigan shaklda yakuniy seminar yig‘ilishi
e’tiboran Milliy malaka tizimi Seminardan ko‘zlangan asosiy Avgust seminarlariga o‘tkaziladi.
yo‘lga qo‘yilishi bo‘yicha aniq maqsad yangi o‘quv yiliga tayyorgarlikni yuqori saviyada Professional ta’limi tizimida
vazifalar belgilab berildi. tayyorgarlik ko‘rish jarayonlari, tashkil etish bo‘yicha sho‘ba Avgust seminarlari va sho‘ba
Maqsadi: Qoraqalpog‘iston ortda qolgan o‘quv yilida yo‘l yig‘ilishlarida moderatorlik yig‘ilishlarini o‘tkazish
Respublikasi, viloyatlar va qo‘yilgan kamchiliklarni yangi qilish uchun tanlab olingan jarayonlarining respublika
Toshkent shahar kasbiy ta’limni o‘quv yilida takrorlamaslik, yangi tajribali trener-o‘qituvchilar va viloyat ommaviy axborot
rivojlantirish va muvofiqlashtirish o‘quv yilida ta’lim muassasalari va uslubchilarga hududiy vositalarida muntazam yoritib
hududiy boshqarmalari tomonidan oldida turgan vazifalarni belgilash, boshqarmalar tomonidan o‘quv borilishi ta’minlanadi.
yangi o‘quv yili boshlanishidan o‘zaro tajriba almashish, yangi seminarlar tashkil etiladi. Hududlarda o‘tkazilgan Avgust
oldin Professional ta’lim qabul qilingan rahbar xodimlar Seminar mavzulari asosida seminarlari to‘g‘risidagi ma’lumot,
muassasalari rahbar-pedagog uchun master klasslar o‘tkazishdan moderatorlik qiladigan trener- fotoalbom va videolavhalar,
xodimlarining Avgust seminarlari iborat. o‘qituvchilar tomonidan pedagoglarning dars ishlanmalari,
va sho‘ba yig‘ilishlarini o‘tkazish Sho‘ba yig‘ilishlari tayyorlangan ma’ruzalar, taqdimot dars tahlillari Pedagogik
jarayonlarini tartibga solish. Qoraqalpog‘iston Respublikasi, materiallari hududiy boshqarmalar innovatsiyalar, professional
Vazifasi: Professional ta’lim viloyatlar va Toshkent shahar tomonidan muhokamadan ta’lim boshqaruvi hamda pedagog
muassasalarida yangi o‘quv yili kasbiy ta’limni rivojlantirish o‘tkaziladi. kadrlarni qayta tayyorlash va
boshlanishidan oldin Avgust va muvofiqlashtirish hududiy Avgust seminarlari o‘tkaziladigan ularning malakasini oshirish
boshqarmalari boshliqlari, professional ta’lim muassasalari institutiga taqdim etiladi.

7


№ 15-16 (645-646) AVGUST 2022
Avgust seminarlari mashg‘ulotlari


NAMUNAVIY DASTURI


Professional ta’lim muassasalari umumkasbiy va maxsus fanlar, o‘quv va ishlab chiqarish amaliyotlari
hamda umumta’lim fanlari bo‘yicha sho‘balari

I. Ta’lim va ijtimoiy sohada davlat texnologiyalarning joriy etilishi; rivojlantirish yo‘nalishlari;
Dars
•
• Amaliy va kasbiy ta’lim jarayoni uchun o‘quv va
axborot
jarayoniga
siyosatining ustuvor vazifalari: texnologiyalarining joriy etilishi; kommunikatsion didaktik materiallarni ishlab chiqish;
Respublikaning jadal sur’atlar bilan rivojlanib • Amaliy mashg‘ulotlar uchun tarqatma va didaktik • Amaliy-kasbiy ta’limda kerakli bo‘lgan materiallar
borayotgan iqtisodiyot tarmoqlariga malakali mutaxassislar materiallar (portfolio, keys-stadi, o‘qitish materiallari va xomashyodan samarali foydalanish hamda
tayyorlashda professional ta’lim tizimi oldiga qo‘yilgan to‘plamlari) asosida hamda amaliy mashg‘ulotlarga mashg‘ulotlarni tashkil etish usullari;
vazifalarni yanada takomillashtirish, “Inson qadrini mavzudan kelib chiqqan holda xomashyo ajratilishi; • Amaliy-kasbiy ta’limning o‘qitish materiallari
ulug‘lash va faol mahalla yili” Davlat dasturida belgilangan • Umumta’lim fan dasturlarining kasbga to‘plamlar ta’minotining mazmuni;
vazifalar ijrosini ta’minlash, kompetensiya va o‘qitish yo‘naltirilganligi; • O‘quv amaliyoti mashg‘ulotlarida o‘quvchilarning
natijalariga asoslangan professional ta’limni rivojlantirish, • Ta’lim jarayonida metodik ishlar samaradorligini kasbiy kompetensiya va ko‘nikmalarini samarali
ta’lim xizmatlari sifatini oshirish, ish beruvchilarning oshirish bo‘yicha belgilangan chora-tadbirlar; shakllantirish texnologiyalari;
ehtiyojlariga mos malakali o‘rta bo‘g‘in kadrlar tayyorlash, • Pedagoglarning chet tillarini o‘zlashtirish • Ta’lim muassasalaridagi yangi jihoz va uskunalardan
ta’lim sifatini ta’minlashning samarali usullaridan samaradorligi; foydalanish samaradorligini oshirish, ularning dars
foydalanish, ta’lim sifati va samaradorligini oshirishda • Malaka talablari, o‘quv reja va dasturlari asosida yuklamalarini ishlab chiqish metodikasi bo‘yicha
zamonaviy boshqaruv texnologiyalarni keng joriy etish ishchi o‘quv reja va ishchi dasturlarini yaratish tajribalari; taqdimotlar qilinadi.
masalalari muhokama etiladi. • O‘quv-me’yoriy hujjatlarni dars jarayoniga tadbiq etilishi;
• O‘quvchilarning fan olimpiadalarida ishtiroki; III. TAQDIMOT DARSLARI
II. FANNI O‘QITISH HOLATI • Jihoz va uskunalardan samarali foydalanish; Darslar yo‘nalishlari:
(Tahliliy ma’ruza) • Fandan jihozlar yuklamasini joriy etilganligi. • Amaliy-kasbiy ta’limda materiallar va xomashyodan
Tahlil predmeti: • Erishilgan ijobiy natijalar: (har bir fan yo‘nalishida samarali foydalanib mashg‘ulotlarni tashkil etish;
• Fanlarning metodik ta’minoti holati, metodik xizmat bayon etiladi), Fanni o‘qitishda ilg‘or pedagogik texnologiyalar,
sifatini oshirishdagi asosiy vazifalar; • Yuzaga kelgan muammolar: (har bir fan yo‘nalishida axborot kommunikatsiya vositalari, shuningdek internet
• Ta’lim texnologiyalari, ularning sifati; bayon etiladi), imkoniyatlar, media resurslardan foydalanib dars
• Yangi o‘quv yilida ta’lim sohasidagi ustuvor • Kelgusidagi vazifalar:(har bir fan yo‘nalishida bayon jarayonini tashkil etish bo‘yicha namunaviy darslar.
yo‘nalishlar; etiladi).
• O‘quv-me’yoriy hujjatlarda o‘zgarishlar va ulardan Ilg‘or pedagoglarning ish tajribalari bo‘yicha mavzular: IV. O‘QUV - METODIK
kelib chiqadigan yangiliklar; • Fanning o‘qitilishida yangi innovatsion pedagogik
• Fan o‘qituvchilari salohiyati, o‘qituvchilarga ehtiyoj; texnologiyalarning qo‘llanilishi bo‘yicha tajribalar; MATERIALLAR TAQDIMOTI
• Moddiy-texnika ta’minoti; • Fanni o‘qitishda kompetensiya va o‘qitish natijalariga Tajribali o‘qituvchilar tomonidan ishlab chiqilgan dars
• Adabiyotlar bilan ta’minlanganlik holati; asoslangan ta’lim jarayonini tashkil etish bo‘yicha maqsadini ochib berishga yordam beruvchi zamonaviy
• Professional ta’lim muassasalari uchun o‘qitish tajribalar; media resurslar, infografikalar, ta’limni vizuallashtirish
materiallari to‘plamini yaratishni tashkil etish; • Amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etishda material va bo‘yicha yaratilgan materiallar, elektron axborot-
• O‘qituvchilarning malaka oshirish va pedagogik xomashyodan samarali foydalanish tajribalari; ta’lim resurslari, infografikalar, plakatlar, taqdimotlar
qayta tayyorlash kurslarida ishtirok etganlik holati; • Fanda yangi elektron ta’lim resurslarini yaratish bankidan amalda foydalanish. Fanlar bo‘yicha eng yaxshi
• Dars jarayoniga yangi innovatsion pedagogik tajribalari; o‘qitish materillari to‘plamlarini aniqlash va ularni
• Pedagog-o‘qituvchilarning tayanch kompetentligini ommalashtirishga tavsiya etish.
Professional ta’lim muassasalari boshqaruv xodimlari sho‘basi


NAMUNAVIY DASTURI



I. Ta’lim va ijtimoiy sohada davlat • Samarali kasbga yo‘naltirishda marketing Ilg‘or innovatsion texnologiyalar
strategiyalarini qo‘llash;
siyosatining ustuvor vazifalari • SWOT tahlillar asosida ta’lim muassasalari asosida amalga oshirilgan tajribalar
Respublikaning jadal sur’atlar bilan rivojlanib barqarorligini ta’miniash; bo‘yicha mavzular:
borayotgan iqtisodiyot tarmoqlariga malakali • Pedagog kadrlar kasbiy salohiyatini oshirish maqsadida • Umumkasbiy va maxsus fan, xorijiy til
mutaxassislar tayyorlashda professional ta’lim tizimi ish beruvchi tashkilot bazalaridan foydalanish; o‘qituvchilarining malakasini oshirishda innovatsion
oldiga qo‘yilgan vazifalarni yanada takomillashtirish, • Dual ta’limni joriy etishda ta’lim muassasalari texnologiyalardan foydalanish;
“Inson qadrini ulug‘lash va faol mahalla yili” Davlat faoliyatini samarali tashkil etish; • Ishlab chiqarish ta’limi ustalari malakasini oshirishda
dasturida belgilangan vazifalar ijrosini ta’minlash, • Xalqaro tajribalami o‘rganish va implementatsiyasini innovatsion texnologiyalarni samarali qo‘llash;
kompetensiya va o‘qitish natijalariga asoslangan ta’minlash; • Amaliy mashg‘ulotlarida qodlaniladigan
professional ta’limni rivojlantirish, ta’lim xizmatlari • WorldSkills standartlarini tegishli kasb va xomashyolardan unumli foydalanish;
sifatini oshirish, ish beruvchilaming ehtiyojlariga mos mutaxassisliklarga joriy etish; Amaliy ta’lim jarayonida asosiy vositalar jihoz va
malakali o‘rta bo‘g‘in kadrlar tayyorlash, ta’lim sifatini • O‘quv-adabiyotlari va o‘qitish materiallari to‘plamlari uskunalardan foydalanish; kasbiy ta’lim samaradorligini
ta’minlashning samarali usullaridan foydalanish, bilan ta’minlash; oshirishda axborot-resurs markazlari faoliyatini rivojlantirish;
ta’lim sifati va samaradorligini oshirishda zamonaviy • Professional ta’lim muassasalari uchun o‘qitish • Kasbiy ko‘rik-tanlovlar, olimpiadalar orqali iqtidorli
boshqaruv texnologiyalarni keng joriy etish masalalari materiallari to‘plamini yaratishni tashkil etish; o‘quvchilar bilan ishlashning samarali uslublarini tashkil etish;
muhokama etiladi. • Tayanch professional ta’lim muassasalari bilan • Amaliy ta’lim jarayonini rivojlantirish uchun ta’lim
hamkorlik aloqalarini yo‘lga qo‘yish; muassasasida innovatsion metodik ishlarni tashkil etish;
II. 1. Professional ta’lim • Professional ta’lim muassasalarida o‘quv-amaliy • Amaliy ta’lim jarayonini tashkil etishda ishlab chiqarish
muassasalarida ta’lim jarayoni holati mashg‘ulotlarni o‘tkazishda innovatsion texnologiyalar korxonalarining yangi texnologiyalarini tahlil qilish;
• Ta’lim muassasalarida innovatsion texnologiyalar
(Tahliliy ma’ruza). asosida sarflanadigan materiallar hamda zarur xomashyo asosida amaliy-kasbiy ta’lim jarayonini tashkil etishdagi
bilan ta’minlash me’yorlari va mexanizmini amalda
Tahlil predmeti: qo‘llash; ilg‘or tajribalar va yuqori salohiyatli pedagog kadrlarning
2022-2023-o‘quv yiliga puxta tayyorgarlik ko‘rish, • Pedagog kadrlar bilan ta’minlash, ularni qayta tajribalarini ommalashtirish;
professional ta’lim muassasalari o‘qituvchilari va ishlab tayyorlash hamda malakasini oshirishning dolzarb • WorldSkills standartlari, baholash prinsiplarini
chiqarish ta’limi ustalarining kasbiy salohiyatini oshirish, masalalari, 2021-2022-o‘quv yilida ta’lim muassasalarining tegishli kasb va mutaxassisliklarga joriy etish bo‘yicha
yangi ishlab chiqilgan o‘quv me’yoriy va normativ pedagog kadrlar attestatsiyasi tahlili; taqdimotlar qilish;
hujjatlar bilan ishlash, ta’lim sifati va samaradorligini • Uzluksiz ta’lim tizimida chet tillar bo‘yicha davlat • Ta’lim muassasalarida ommaviy madaniyat tahdidi
oshirishda ilg‘or xorijiy tajribalarni keng joriy etish; ta’lim standarti, “Chet tillar bo‘yicha ta’limning barcha va unga qarshi kurash, huquqbuzarlik va jinoyatchilikning
O‘zbekiston Respublikasi Davlat mustaqilligining 31 bosqichlari bitiruvchilarining tayyorgarlik darajasiga oldini olish;
yilligini yuqori saviyada o‘tkazish bo‘yicha tavsiyalar qo‘yiladigan talablar”ni bosqichma-bosqich amaliyotga • O‘quvchi-yoshlarni diniy ekstremizm va terrorizm
berish; joriy etish; xavfidan ogoh etish, soxta diniy g‘oyalar va aqidaparastlikka
• Ta’limni boshqarish va taym menejment prinsiplarini Bitiruvchilarni ishga joylashish ko‘nikmalari (rezyume qarshi mustahkam tafakkurni shakllantirish;
qo‘llash; yozish, suhbatga tayyorlashini rivojlantirish bo‘yicha • O‘quvchi-yoshlarni internet xurujidan himoya qilish;
• Boshqaruvda qarorlar qabul qilish va inson tajribalar bo‘yicha taqdimotlar qilinadi. • Erta nikoh, erta tug‘ruqlarning oldini olishda amalga
resurslarini boshqarish; oshirilgan ishlar bo‘yicha taqdimotlar qilish.

8 № 15-16 (645-646) AVGUST 2022



PECHENYE OʻGʻRISI MUTOLAA




Bir ayol aeroportda samolyot uchishini kutardi.
Ammo, hali erta edi. Bekor oʻtirgisi kelmay doʻkondan
bitta kitob va pechenye sotib oldi. Boʻsh kursilardan
biriga oʻtirib, kitob oʻqiy boshladi. Kitobni berilib
oʻqir ekan, nogoh yonida oʻtirgan odam pechenyesidan
olishga jurʼat qilayotganini sezib qoldi. Ammo, birgina
pechenye uchun madaniyatsizlik qilgisi kelmadi.

Dam-badam u ham soatga yarmini ogʻziga soldi, yarmini esa MUASSIS:
qarab qoʻyardi. Kitob oʻqib, ayolga uzatdi. Ayol ichki gʻazab Namangan vilоyati
bittadan pechenye oʻgʻirlayotgan bilan pechenyeni olar ekan, “Bu kasbiy ta’limni rivojlanti-
odamga koʻz qirini tashlar ekan, qanday bezbetlik! Meni mazax rish va muvofiqlashtirish
asabiylashmaslikka urinardi. qilyaptimi, bu odam. Bir ogʻiz hududiy bоshqarmasi
Pechenye oʻgʻrisi sekin-sekin rahmat deyish oʻrniga...”, deb
pechenyelarini olayotganida, gapirib ketdi oʻz-oʻziga. Uslubiy, ma’naviy-
unga eʼtibor bermaslikka va Ayol hech qachon bunday ma’rifiy nashr
soat millari yurishini kuzatib, asabiylashmagan edi.
uning chiqqillashini eshitishga Samolyotning uchish vaqti
harakat qilardi. Oʻziga oʻzi: “Agar yetgach, chuqur tin oldi. Yuklarini shapaloq tushirgan boʻlardim. turardi. Bir ogʻiz ham gapirmay, Muharrir:
madaniyatli boʻlmaganimda, shu olib, eshik tomon yurdi. “Pechenye Ammo, siz qilgan ish rasman eng oxirgi pechenyesini ham u Botirali
odamni koʻzlarini koʻkartirardim”, oʻgʻrisi”ga qayrilib ham qaramadi. oʻgʻrilik sanaladi. Pechenye bilan baham koʻrgan odamdan PIRMATOV
deb qoʻydi. Har gal pechenye Samolyotga chiqdi va oʻrniga oʻgʻriligi… Bildingizmi?!” borib uzr soʻrashga endi kech
olaman deganida, u ham qoʻlini joylashdi. “Pechenye oʻgʻrisi”dan Shularni xayol qilib, qoʻlini edi… Тahrir hay’ati:
uzatardi. Oxiri paketda bitta qutulganiga shukr qildi. Uning sumkaga uzatdi. Chala qolgan Qoʻpol va jurʼatli “pechenye
pechenye qolgach, “Qani endi adabini bermaganiga afsuslandi. kitobini olib oʻqimoqchi boʻldi. oʻgʻrisi”ning samolyoti osmonga B. Tojimatov (rais),
nima qilasan?”, dedi ichida. U “Janob, – deyishi kerak edi u. – Ammo, ne koʻz bilan koʻrsinki, koʻtarildi… I. Jakbarov,
inson istehzoli kulimsirab, oxirgi Shukr qiling, sizdek madaniyatsiz doʻkondan sotib olgan bir paket “Sirli, ibratli va hayotiy S. Saydaliyev
pechenyeni oldi va ikkiga boʻlib, emasman. Aks holda yuzingizga pechenyesi uning sumkasida voqealar” kitobidan.
IMTIHON Gazeta vilоyat matbuоt va
2000-yil 1-yanvardan
chiqa boshlagan.


axbоrоt bоshqarmasida
2006-yil 29-dekabrda
08-0021 raqami bilan
rо‘yxatdan о‘tgan.
Xiyonat, oʻgʻrilik koʻchasidan oʻtmagan, pok, sof qalbli Hajmi - 2 bоsma tabоq.
odam xalqning ishonchini qozonadi, izzat-hurmatga sazovor Bichimi А-3
boʻladi.
Qadim zamonda Sarondip orolida oʻzining muloyimligi Nashr kо‘rsatkichi 5061
bilan mashhur boʻlgan bir podshoh hukm surardi. Baʼzan Fоydalanilmagan xatlarga
javоb qaytarilmaydi
nobakor kishilar uning muloyimligi, lutfkorligini suyisteʼmol
Muallif fikri tahririyat nuqtai
qilardilar. Podshoh kimni xazinachi etib tayin qilsa, bir nazaridan farqlanishi mumkin
necha vaqtdan keyin uning xiyonati yuzaga chiqardi. Gazeta materiallari
Shuning uchun podshoh xazinadorlikka nomusli, pok tahririyatda terilib sahifalandi
vijdonli bir odam topolmay, qaygʻu chekib yurardi. Nashr sifati uchun

bоsmaxоna mаs’ul
Kunlardan bir kun eronlik sayyoh qilish toʻgʻri boʻlmasa kerak,— dedi bularning raqslarini koʻrib: «Ha, Gazeta «Poligraf-Press»
Sarondipga kelib qoldi, bir necha vaqt podshoh hayron boʻlib. yaramas oʻgʻrilar», deb qoʻyardi. MCHJ bоsmaxоnasida
podshohning aziz mehmoni boʻlib Donishmand shunday javob berdi: Ularning ichidan bittasi, yaʼni oltmish оfset usulida 2030 nusxada
turdi. Bir kun podshoh donishmand - Ishoning, xazinachi tayin qilish toʻrtinchi nomzod juda chaqqonlik va juda chор etildi.
bilan suhbatlashib oʻtirgan vaqtida uchun bundan ham yaxshiroq bir erkinlik bilan raqs etdi. Tajriba tamom Kоrxоna manzili:
yuragidagi dardini izhor qilib aytdi: imtihon usuli yoʻqdir. boʻlgandan keyin podshoh bu chaqqon 151111, Marg‘ilon shahri,
- Ey aziz mehmonim, siz juda Tayin etilgan kunda xazinachi oʻynagan odamni quchoqlab tabrikladi, Turkiston kо‘chasi,
236-“B” uy
koʻp joylarni kezganingiz natijasida boʻlishni istaganlarning hammasi uni xazinachi etib tayin qilganini bildirdi:
odamlarning tabiatlari, xulq-atvorlari intizorlik xonasiga toʻplandilar. Ular donishmand ham uni yangi mansab bilan Gazeta bir oyda
bilan juda yaxshi tanishgansiz deb oltmish toʻrt kishi edilar. Podshoh muborakbod etdi. Yomon oʻynagan ikki marotaba
oʻylayman. Iffatli, nomusli, matonatli huzuriga kirish tartibi shunday edi, kutish oltmish uch raqqosni oʻgʻirlikda ayblab,
bir odamni topib olish uchun sogʻlom xonasida oʻtirganlarni navbat bilan jazo mahkamasiga havola qildi. chop etiladi
usulni bilasiz, deb ishonaman. chaqirar edilar. Chaqirilgan kishi ikkinchi Sababi nima? Sababi shu: kutish Buyurtma №
Donishmand juda chuqur xayolga bir — oltinu yoqutlar turgan xonada xonasi yonidagi ikkinchi bir xonaga —
botib dedi: yolgʻiz oʻzi biroz kutib oʻtirgandan keyin juda koʻp oltin, kumush, laʼl, yoqut kabi Bahоsi kelishilgan narxda
- Shunday odamni topishdan podshoh huzuriga chaqirilar edi. Podshoh qimmatli toshlar qoʻyilgan edi. Kutish
ham qulay bir narsa yoʻq. Bir kunni unga cholgʻu havosiga koʻra raqs etishni xonasidan chaqirilib, oʻsha xonada biroz Bosishga topshirish vaqti: 12:00
Topshirildi: 11:30
tayin qilib, xazinachi boʻlishni orzu buyurardi. Raqs etganidan keyin uni yana kutishga buyurilgan har bir nomzod
qilganlarni saroyingizga daʼvat qiling, boshqa bir xonaga chaqirib, natijani kutib choʻntaklarini oltin va qimmatli toshlar MANZILIMIZ:
ularni bittadan chaqirib cholgʻu oʻtirishni buyurardilar. Shunday qilib, bilan toʻldirib olardi. Raqs vaqtida 160127, Namangan shаhri,
navosi, ohangi ostida raqs ettiring, kim oltmish toʻrt kishining hammasi raqs oʻgʻirlagani bilinib qolishidan qoʻrqib, Usmon Nosir kо‘chasi, 14-uy.
chaqqonlik bilan raqs etsa, ana oʻshani imtihonidan oʻtdi. qoʻllari bilan choʻntaklarini bosib sekin Tel: 91 348-68-88
xazinachi etib tayin qiling. Xazinachi boʻlishni istagan oltmish oʻynardi. Chaqqon oʻynagan kishi oltin, Elektron manzillarimiz:
- Siz kulgili bir latifa soʻzlayapsiz, toʻrt kishidan 63 tasi juda yomon raqs kumush va qimmatli toshlardan bittasini mahоratmaktabi@umail.uz
deb gumon etaman, chaqqonlik bilan etdilar, raqs etarkan, qoʻllari bilan ham olmagan pok, sofdil odam edi. mahоratmaktabi@mail.ru
raqs etgan odam eng nomusli, eng choʻntaklarini berkitib turardilar, “Hikmatli rivoyatlar” ISSN 2010-5983
mohir xazinachi boʻla oladi, deb daʼvo Podshoh yonida oʻtirgan donishmand kitobidan.