อวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายของมนุษย์

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

อวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายของมนุษย์ แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ

1. อวัยวะภายนอก
2. อวัยวะภายใน

1. อวัยวะภายนอก ได้แก่ อวัยวะที่สามารถมองเห็นได้ เช่น ตา หู จมูก ลิ้น ฟัน แขน ขา
ผิวหนัง และอื่นๆ

1.1 ตา เป็นอวัยวะสำคัญสำหรับการรับสัมผัสเกี่ยวกับแสง สี และภาพ มีลักษณะกลม
บรรจุอยู่ในเบ้าตาความผิดปกติของสายตา

- สายตาสั้น เกิดจากกระจกตาโค้งมากกว่าปกติ แสงจากวัตถุจึงตกไม่ถึงจอภาพ
ทำให้มองใกล้ชัดแต่มองไกลไม่ชัด

- สายตายาว เกิดจากกระตกตาโค้งโค้งน้อยกว่าปกติ แสงจากวัตถุจึงตกเลย
จอภาพ ทำให้มองไกลชัดแต่มองใกล้ไม่ชัด

- สายตาเอียง เกิดจากกระตกตามีความโค้งไม่เท่ากัน แสงจากวัตถุจึงตกไม่ถึง
จอภาพ และมีความเบลอ

www.wichaioptic.com

1

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

1.2 หู เป็นอวัยวะสำคัญที่รับการสัมผัสเกี่ยวกับเสียง การทรงตัวและความสมดุลของ
ร่างกาย หูประกอบไปด้วย 3 ส่วน

1. หูส่วนนอก ประกอบด้วยใบหู (pinna) เป็นกระดูกอ่อนที่สามารถพับงอได้ ทำ
หน้าที่รับและรวมคลื่นเสียงส่งผ่านเข้าสู่หูส่วนกลาง

2. หูส่วนกลาง เป็นโพรงถัดจากเยื่อแก้วหูส่วนนอกติดกับหูส่วนใน ทำหน้าที่
ขยายเสียงและป้องกันเสียงดัง ประกอบด้วย 3 ชิ้น ได้แก่ กระดูกค้อน (malleus)
กระดูกทั่ง (incus) และกระดูกโกลน (stapes) ยึดติดกันทำหน้าที่ขยายการสั่นสะเทือน
ของคลื่นเสียงและส่งเข้าหูส่วนใน

3. หูส่วนใน ประกอบด้วยโครงสร้าง2ส่วน
3.1 ชุดที่ใช้ฟังเสียง ประกอบด้วยคอเคลีย (cochlea) มีลักษณะเป็นท่อกลม

ขดซ้อนกันเป็นรูปก้นหอย 2 รอบครึ่ง ภายในบรรจุของเหลวอยู่ เมื่อมีเสียงผ่านเข้ามาจะ
ทำให้เกิดการสั่งของของเหลวในคอเคลียและเปลี่ยนสัญญาณเสียงเป็นกระแสประสาทส่ง
ไปยังเส้นประสาทสมองคู่ที่ 8 เพื่อเข้าสู่สมองส่วนเซรีบรัม

3.2 ชุดที่ใช้ในการทรงตัว อยู่ด้านหลังของหูส่วนใน ทำหน้าที่รับรู้เกี่ยวกับการ
ทรงตัวของร่างกาย การเอียงและการหมุนของศีรษะ ประกอบด้วยเซมิเซอร์คิวลาร์แค
แนล (semicircular canal) มีลักษณะเป็นหลอดครึ่งวงกลม 3 หลอดตั้งฉากกัน

http://www.rcot.org

1

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

1.3 จมูก เป็นอวัยวะรับรู้เรื่องกลิ่น จมูกสามารถรับกลิ่นต่างๆได้เนื่องจากมีออลแฟกทอรี
เมมเบรน (olfactory membrane) เป็นหน่วยรับความรู้สึกประเภทสารเคมี
(chemoreceptor) อยู่ภายในเยื่อบุจมูกด้านบน ซึ่งมีออลแฟกทอรีเซลล์ (olfactory
cell) เป็นเซลล์รับความรู้สึกที่ไวต่อการรับกลิ่น

th.depositphotos.com

1.4 ลิ้น เป็นอวัยวะสำคัญที่เกี่ยวกับการรับรู้เรื่องรสต่าง ๆ โดยเซลล์ต่าง ๆ ของลิ้นที่ทำ
หน้าที่เกี่ยวกับการรู้รส ลิ้นทำหน้าที่รับรส ด้านบนของลิ้นมีพาพิลลา (papilla) ที่
ประกอบด้วยตุ่มรับรส (taste bud) ซึ่งมีเซลล์รับรส (taste cell) เรียงตัวตั้งฉากกับ
เยื่อบุผิว ด้านบนมีขนทำหน้าที่รับรส ด้านล่างมีเส้นประสาทนำกระแสประสาทไปยัง
สมอง

http://119.46.166.126

2

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

1.5 ฟัน มีหน้าที่ในการกัด แทะ และบดเคี้ยวอาหารให้ละเอียด เพื่อให้คลุกเคล้ากับ
น้ำลาย และน้ำย่อยอาหารได้ดี ฟันจะมี 2 ชุด คือ ฟันน้ำนมและฟันแท้ เมื่อเป็นเด็กเรามี
ฟันน้ำนมซี่เล็กๆขึ้นตามลำดับที่ละซี่ครบ 20 ซี่ เมื่ออายุประมาณ 2 ขวบครึ่ง และมีฟัน
ชุดที่ 2 ซึ่งขนาดใหญ่กว่าขึ้นมาแทนที่ในช่วงอายุ 6-25 ปี จำนวน 32 ซี่ เราเรียกว่า
“ฟันแท้” หรือ “ฟันถาวร” คือสามารถอยู่กับเราและใช้การได้ไปจนตลอดชีวิต

www.bknowledge.org

1.6 ผิวหนัง เป็นอวัยวะส่วนหนึ่งที่ช่วยในการขับถ่ายของเสียประเภทของเหลวและยัง
ควบคุมความชุมชื้นในเซลล์ของร่างกาย ช่วยปรับอุณหภูมิภายในร่างกายให้เหมาะสม
เป็นต้น ผิวหนังเป็นอวัยวะรับความรู้สึกที่มีพื้นที่มากที่สุดในร่างกาย มีหน่วยรับความ
รู้สึกหลายล้านเซลล์กระจายอยู่ทั่วร่างกาย แต่ละบริเวณมีจำนวนเซลล์รับความรู้สึกที่
แตกต่างกัน จึงทำให้รับความรู้สึกได้มากน้อยแตกต่างกันและไวต่อการกระตุ้นในรูป
แบบที่ต่างกัน

thancguide.org

3

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

2. อวัยวะภายใน ได้แก่ อวัยวะที่สามารถมองเห็นได้โดยการผ่าหรือการเอ็กซ์เรย์ เช่น
สมอง หัวใจ ตับ ปอด หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร และอื่นๆ

2.1 สมอง เป็นส่วนหนึ่งของระบบประสาททำหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย
เป็นศูนย์กลางของความคิด ความจำ การเรียนรู้ และการแสดงออกของอารมณ์ต่าง ๆ
สมองแบ่งออกเป็น 3 ส่วนคือ

2.1.1 สมองส่วนหน้า จะมี
- เซรีบรัม ทำหน้าที่ของความคิด ความจำ และการทำงานต่างๆ
- ออลแฟกทอรีบัลบ์ ทำหน้าที่ดมกลิ่นแต่ ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมออลแฟกทอรี
บัลบ์จะไม่เจริญ แต่จะดมกลิ่นได้ดีโดยอาศัยเยื่อบุในโพรงจมูก
- ไฮโพทาลามัส ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางของระบบประสาทอัตโนมัติ และสร้าง
ฮอร์โมนเพื่อควบคุมการผลิตฮอร์โมนจากต่อมใต้สมองซึ่งจะทำการควบคุมสมดุลของ
ปริมาณน้ำและสารละลายในเลือด และยังเกี่ยวกับการควบคุมอุณหภูมิร่างกาย อารมณ์
ความรู้สึก วงจรการตื่นและการหลับ การหิว การอิ่ม และความรู้สึกทางเพศ
- ทาลามัส ทำหน้าที่เป็นสถานีถ่ายทอดกระแสประสาทเพื่อส่งไปจุดต่างๆใน
สมอง รับรู้และตอบสนองความรู้สึกเจ็บปวด ทำให้มีการสั่งการแสดงออกพฤติกรรมด้าน
ความเจ็บปวด
2.1.2 สมองส่วนกลาง จะมีออพติกโลบ ทำหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของตา
2.1.3 สมองส่วนหลัง จะมี
- พอนส์ ทำหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของใบหน้าและการหายใจ
- เซรีเบลลัม ทำหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหวและการทรงตัวของร่างกาย
- เมลดัลลาออบลองกาตา ทำหน้าที่ ควบคุมการเต้นของหัวใจ และการหายใจ

4

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

sites.google.com

2.2 หัวใจ เป็นอวัยวะที่ประกอบด้วยกล้ามเนื้อ มีขนาดเท่ากำปั้น ภายในกลวง หัวใจจะ
อยู่ใต้กระดูกหน้าอก โดยมีตำแหน่งอยู่ในบริเวณส่วนกลางของหน้าอก ค่อนข้างไปทาง
ซ้ายเล็กน้อย หัวใจมีหน้าที่สูบฉีดโลหิตเพื่อนำพาออกซิเจนและธาตุอาหารไปยังทุกส่วน
ของร่างกาย หัวใจแบ่งออกเป็น 4 ห้อง มี 2 ห้องบน และ 2 ห้องล่าง หัวใจซีกขวารับ
โลหิตที่ใช้แล้วจากร่างกาย แล้วสูบฉีดไปยังปอดเพื่อรับออกซิเจน โลหิตที่มีออกซิเจนก็จะ
กลับไปยังหัวใจด้านซ้าย และก็จะถูกสูบฉีดโลหิตผ่านเส้นเลือดใหญ่ไปยังทุกส่วนของ
ร่างกาย ลิ้นปิดเปิดในหัวใจมี 4 ลิ้น มีตำแหน่งอยู่ระหว่างหัวใจห้องบนและหัวใจห้องล่าง
และที่เส้นเลือดหลักในหัวใจ ลิ้นหัวใจทำหน้าที่กั้นเพื่อให้การสูบฉีดโลหิตไหลไปในทิศทาง
เดียว

sites.google.com

5

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

2.3 ปอด เป็นส่วนหนึ่งของระบบหายใจ ทำหน้าที่แลกเปลี่ยนแก๊สออกซิเจน และแก๊ส
คาร์บอนไดออกไซด์ ภายในร่างกายกับภายนอกร่างกาย เป็นแหล่งฟอกเลือดเสียให้เป็น
เลือดดี ปอดมีอยู่สองข้าง วางอยู่ในทรวงอก มีรูปร่างคล้ายกรวย มีปลายหรือยอดชี้ขึ้น
ไปข้างบนและไปสวมพอดีกับช่องเปิดแคบๆของทรวงอก ซึ่งช่องเปิดแคบๆนี้ประกอบขึ้น
ด้วยซี่โครงบนของกระดูกสันอกและกระดูกสันหลัง ฐานของปอดแต่ละข้างจะใหญ่และ
วางแนบสนิทกับกระบังลม ระหว่างปอด 2 ข้าง จะพบว่ามีหัวใจอยู่ ปอดข้างขวาจะโตก
ว่าปอดข้างซ้ายเล็กน้อย และมีอยู่ 3 ก้อน ส่วนข้างซ้ายมี 2 ก้อน หน้าที่ของปอดคือ
การนำก๊าซ CO2 ออกจากเลือด และนำออกซิเจนเข้าสู่เลือด ปอดจึงมีรูปร่างใหญ่ มี
ลักษณะยืดหยุ่นคล้ายฟองน้ำ

toey999.wordpress.com

2.4 หลอดอาหาร เป็นส่วนหนึ่งของระบบย่อยอาหาร ทำหน้าที่เป็นทางผ่านและบีบตัว
ให้อาหารเคลื่อนที่ลงสู่กระเพาะอาหาร หลอดอาหารเป็นท่อที่เชื่อมต่อจากคอลงสู่กระเพาะ
อาหาร ในการกลืนแต่ละครั้งนั้น กล้ามเนื้อหลอดอาหารจะบีบตัวและดันให้อาหารตกลงสู่
กระเพาะ ที่ส่วนปลายของหลอดอาหารเป็นหูรูดซึ่งในภาวะปกติจะปิดอยู่ ยกเว้นเมื่อมี
การกลืนอาหาร ดื่มน้ำ หรืออาเจียน จึงเปิดออก

6

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

www.kroobannok.com

2.5 กระเพาะอาหาร เป็นส่วนหนึ่งของระบบย่อยอาหาร ทำหน้าที่คลุกเคล้า และย่อย
อาหาร กระเพาะอาหาร เป็นอวัยวะของทางเดินอาหารที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการย่อย
อาหารที่ผ่านการเคี้ยวภายในช่องปากมาแล้ว กระเพาะอาหารยังเป็นอวัยวะที่มีสภาพ
แวดล้อมเป็นกรด โดยมักจะมีค่าพีเอชอยู่ที่ประมาณ 1- 4 โดยขึ้นกับอาหารที่รับประทาน
และปัจจัยอื่น ๆ นอกจากนี้ในกระเพาะอาหารยังมีการสร้างเอนไซม์เพื่อช่วยในการย่อย
อาหารอีกด้วย ในศัพท์ทางการแพทย์จะเรียกโครงสร้างที่เกี่ยวกับกระเพาะอาหารโดยขึ้น
ต้นด้วยคำว่า gastro และ gastric ซึ่งเป็นคำในภาษาละตินที่หมายถึงกระเพาะอาหาร

www.kroobannok.com

7

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

2.6 ลำไส้เล็ก (Small Intestine) เป็นทางเดินอาหารส่วนที่มีความยาวมากที่สุด ซึ่ง
ยาวประมาณ 7-8 เมตร ขดตัวอยู่ภายในช่องท้อง แย่งเป็น 3 ส่วน คือ

1. ลำไส้เล็กส่วนต้น หรือดูโอดีนัม (duodenum) ต่อจากกระเพาะอาหาร มี
ลักษณะเป็นรูปตัว U ยาว ประมาณ 30 เซนติเมตร เป็นแหล่งย่อยอาหารที่ส้าคัญที่สุด
มีสารช่วยย่อยบริเวณนี้มากที่สุด

2. ล้าไส้เล็กส่วนกลาง หรือเจจูนัม (Jejunum) ยาวประมาณ 2.5 เมตร เป็น
บริเวณที่มีการดูดซึมอาหารที่ย่อยแล้วมากที่สุด

3. ล้าไส้เล็กส่วนปลาย หรือไอเลียม (Ileum) ยาวประมาณ 4-5 เมตร เป็นบริเวณ
ที่มีการย่อยและดูดซึม อาหารที่เหลืออยู่

www.kroobannok.com

2.7 ลำไส้ใหญ่ เป็นส่วนหนึ่งของระบบย่อยอาหาร ทำหน้าที่ เป็นที่พักของกากอาหาร
และดูดน้ำจากกากอาหาร

ลำไส้ใหญ่ เป็นอวัยวะที่อยู่ในระบบทางเดินอาหาร ลำไส้ใหญ่ของคนมีความยาว
ประมาณ 1.5 เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 6 เซนติเมตร แบ่งออกเป็น 3 ส่วน
คือ

8

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

1. กระเปาะลำไส้ใหญ่ หรือ ซีกัม (Caecum) เป็นลำไส้ใหญ่ส่วนแรก ต่อจาก
ลำไส้เล็กส่วนไอเลียม ทำหน้าที่รับกากอาหารจากลำไส้เล็ก ที่ซีกัมมีส่วนของไส้ติ่ง
(Vermiform appendix) ยื่นออกมา

2. โคลอน (Colon) เป็นลำไส้ใหญ่ส่วนที่ยาวที่สุดประกอบด้วยลำไส้ใหญ่ขวา
ลำไส้ใหญ่กลาง และลำไส้ใหญ่ซ้าย มีหน้าที่ดูดซึมน้ำและพวกวิตามินบี12 ที่แบคทีเรียใน
ลำไส้ใหญ่สร้างขึ้น และขับกากอาหารเข้าสู่ลำไส้ใหญ่ส่วนต่อไป

3. ไส้ตรง หรือ เรกทัม (Rectum) เมื่อกากอาหารเข้าสู่ไส้ตรงจะทำให้เกิดความรู้สึก
อยากถ่ายขึ้น เพราะความดันในไส้ตรงเพิ่มขึ้นเป็นผลทำให้กล้ามเนื้อหูรูดที่ทวารหนักอัน
ใน ซึ่งทำงานนอกอำนาจจิตใจเปิดออก แต่กล้ามเนื้อหูรูดที่ทวารหนักอันนอกเปิดออก
เมื่อร่างกายต้องการ ซึ่งจะทำให้เกิดการถ่ายอุจจาระออกทางทวารหนัก (Anus) ต่อไป

www.kroobannok.com

9

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

2.8 ตับ เป็นส่วนหนึ่งของระบบย่อยอาหาร ทำหน้าที่ ผลิตน้ำดี ซึ่งช่วยย่อยไขมัน
ตับ เป็นอวัยวะที่ใหญ่ที่สุดและสำคัญมากในร่างกายอยู่บริเวณชายโครงขวาใต้กระบังลม
หนักประมาณ 2.5% ของน้ำหนักตัว ยาวประมาณ 7 นิ้ว เป็นอวัยวะที่มีเลือดมาเลี้ยง
มากประมาณ 1500 cc. ต่อนาที หรือ 1 ใน 4 ของเลือดที่ออกจากหัวใจใน 1 นาที

www.kroobannok.com

2.9 ไต มีหน้าที่สำคัญคือกำจัดสิ่งขับถ่ายที่เป็นสารละลายโดยเฉพาะที่เป็นน้ำปัสสาวะ ไต
มีอยู่ 2 ข้าง หน้าที่สำคัญของไต คือ การขับของเสียต่างๆ ที่อยู่ในร่างกายออกทาง
ปัสสาวะ ทำให้เลือดและร่างกายคนเราสะอาด, ของเสียที่ไตต้องขับออกส่วนหนึ่งมาจาก
การเผาผลาญอาหารในร่างกาย และอีกส่วนหนึ่งมาจากการทำงานของอวัยวะต่างๆ ใน
ร่างกาย ถ้าคนเราไม่มีไต หรือไตวายหยุดทำงาน ของเสียเหล่านี้จะคั่งค้างอยู่ในกระแส
เลือดและในร่างกาย ทำให้เลือดและร่างกายสกปรก ในที่สุดอวัยวะต่างๆ ในร่างกายก็จะ
เป็นพิษ หยุดทำงานและเสียชีวิต

10

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

www.chomsurang.ac.th

2.10 กระดูก เป็นโครงสร้างให้อวัยวะต่างๆของร่างกายคงอยู่ได้ เป็นที่ยึดเกาะของกล้าม
เนื้อ เอ็น และช่วยในการเคลื่อนไหว และป้องกันอันตราย

กระดูก เป็นอวัยวะที่ประกอบขึ้นเป็นโครงร่างแข็งภายใน (endoskeleton) ของ
สัตว์มีกระดูกสันหลัง หน้าที่หลักของกระดูกคือการค้ำจุนโครงสร้างของร่างกาย การ
เคลื่อนไหว การสะสมแร่ธาตุและการสร้างเซลล์เม็ดเลือด สามารถจำแนกรูปร่างของ
กระดูกในมนุษย์ได้เป็นห้าแบบด้วยกัน ได้แก่

1. กระดูกแบบยาว (Long bone)
2. กระดูกแบบสั้น (Short bone)
3. กระดูกแบบแบน (Flat bone)
4. กระดูกรูปร่างไม่แน่นอน (Irregular bone)
5. กระดูกเซซามอยด์ (Sesamoid bone)

11

อวัยวะต่าง ๆ
ในร่างกายของมนุษย์

lh3.googleusercontent.com

จบแล้วจ้า...... ว้าว! เก่งจังเลยอ่านจบแล้ว
ขอบคุณที่เข้ามาอ่านนะคะ
By. 603 at Bodin4
12