เรื่องน่ารู้ ต้นไทร

เรอื่ งน่ารู้ ต้นไทร...

ประวตั คิ วามเป็นมาของไทร
ไทร หรือ ต้นไทร จัดเป็นไม้ประดับท่ีนิยมปลูก เนื่องจาก ต้นจากก่ิงชาหรือกิ่งตอนมีขนาดเล็ก

สามารถปลกู ได้ และเตบิ โตได้ดีในกระถาง และมอี ายยุ ืนหลายปี ประกอบกับลาตน้ ไมส่ งู ลาต้นสามารถดัดเป็น
รูปทรงต่าง ๆ ได้ง่าย ใบมีสีเขียวสดหรือเขียวเข้ม สามารถปลูกได้ในกระถาง และเคล่ือนย้ายปลูกได้ทั้งใน
อาคาร และนอกอาคาร รวมไปถึงในสวนหย่อม และถนน เป็นต้น ซึ่งเป็นวงศ์ไม้ที่ประกอบไปด้วยไม้ยืนต้น
และไม้พุ่มขนาดใหญ่หลายชนิด พืชในวงศ์นี้ท่ีน่าจะเป็นที่รู้จักกันดี ได้แก่ ต้นโพธิ์ ต้นขนุน และไทรชนิดต่าง ๆ
สาหรับไทรเกาหลีนน้ั จัดเปน็ ไทรประดับชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นไม้พุ่มทรงสูง และทรงของพุ่มจะค่อนข้างแนน่
ตัวพุ่มประกอบไปด้วยใบสีเขียวสดที่เรียงตัวซ้อนกันอยู่เป็นช้ัน ๆ เมื่อโตเต็มที่ไทรเกาหลีจะมีขนาดความสูงได้
ประมาณ 5-6 เมตร ส่วนตวั ใบของต้นไทรเกาหลีนัน้ จะมีสเี ขียวเข้มจัด รปู ทรงคอ่ นข้างเรยี ว ใบมัน และมยี างสี
ขาว สว่ นของลาต้นด้านบนจะเห็นไม่ชัดเนื่องจากใบท่ีหนาแน่นปกคลุมอย่มู าก โดยตัวลาต้นส่วนล่างทมี่ องเห็น
ได้จะมีสเี ทาปนนา้ ตาล ตามกง่ิ จะมรี ากย้อยลงมาซง่ึ เป็นลักษณะแบบเดียวกบั ต้นไทรชนดิ อ่ืนดว้ ย

จุดเด่นของไทรชนิดนี้อยู่ที่การแตกก่ิงที่หนาแน่นและมีใบดกสีเขียวสดปกคลมุ ทาให้แลดูชุ่มช่ืนตลอด
ปี โดยท่ัวไปไทรเกาหลีจึงถูกนิยมนามาปลูกประดับเป็นแนวรั้ว ปลูกริมกาแพงร่วมกับพืชดอกชนิดอื่น หรือ
อาจนามาใช้ทาเป็นกาแพงตน้ ไมไ้ ปเลยก็ได้

ด้วยความที่ตัวพุ่มของไทรเกาหลีเป็นพุ่มแน่นทึบ ประกอบด้วยใบไม้เรียงตัวซ้อนกันหลายชั้น ทาให้
ช่วยก้ันแสงแดดและฝุ่นละอองได้ดี จึงเหมาะกับการนามาปลูกก้ันเป็นกาแพงส่วนตัว นอกจากน้ันแล้วข้อดีอีก
อย่างหน่ึงของไทรชนิดนี้คือ เป็นพันธุ์ไม้ทม่ี ีความแขง็ แรง ทนทาน งา่ ยตอ่ การดูแลรกั ษา ไมค่ อ่ ยมีโรคหรอื แมลง
และสามารถเติบโตไดด้ ใี นดนิ ธรรมดา

ในยุคปจั จบุ นั จึงมกี ารนาตน้ ไทรเกาหลมี าตัดแต่งเปน็ พุ่มรปู ทรงต่าง ๆหรอื นามาปลกู แทนไมป้ ระดับริม
รั้วชนิดอนื่ ๆ อยา่ งทเี่ ห็นไดท้ ่ัวไป ในโครงการหมู่บา้ นจัดสรร คอนโด หรือโรงแรมต่าง ๆ

ความสูงของต้นที่นิยมนามาใช้สาหรับการทาเป็นกาแพงกั้นริมรั้ว คือประมาณ สองถึงสามเมตร และ
จะใช้ต้นไทรเกาหลีประมาณ 10 ต้นต่อความยาวของร้ัว 3 เมตร ต้นไทรเกาหลีเป็นต้นไม้ที่ต้องการแสงแดด
จดั จึงควรนามาปลกู กลางแจ้ง ไม่ควรนาไปปลูกไวใ้ นท่ีรม่ หรือหอ้ งรับแขกเพราะจะทาให้ต้นแตกกง่ิ ก้านและผลิ
ใบน้อยลงและไม่เติบโตเท่าท่ีควร ข้อดีอีกอย่างหน่ึงของต้นไทรเกาหลีคือแทบจะไม่มีการผลัดใบ ทาให้ไม่ต้อง
กังวลเก่ียวกบั การจัดการกับปญั หาเศษใบไม้รว่ ง สาหรับการดแู ลรักษานัน้ และเพาะพนั ธุ์น้ันพบว่า ไทรเกาหลีมี

ความต้องการน้าในระดับปานกลาง และสามารถขยายพันธุ์ได้โดยการเสียบยอดหรือเพาะเมล็ด ปัจจุบันราคา
ของต้นไทรเกาหลเี พมิ่ ขนึ้ เน่อื งจากความนยิ มในการนามาใช้เป็นกาแพงริมร้วั เพิม่ ขน้ึ มาก…
ความมงคล

คนไทยโบราณเชื่อว่า บ้านใดปลูกต้นไทรไว้ประจาบ้านจะทาให้เกิดความร่มเย็น เพราะคนโบราณได้
กลา่ ววา่ ร่มโพธิ์ ร่มไทร ช่วยทาใหเ้ กิดความร่มเยน็ เปน็ สขุ นอกจากนี้ยงั ชว่ ยคุม้ ครองป้องกนั ภัยอันตราย ทั้งปวง
เพราะบางคนเชื่อว่าต้นไทรเป็นต้นไม้ที่ศักด์ิสิทธ์ิ ซ่ึงมีเทพารักษ์อาศัยอยู่คอยคุ้มครองพิทักษ์ปวงชนให้มีความ
อยเู่ ย็นเปน็ สุข

ตาแหน่งทีป่ ลกู :
เพ่ือเป็นสิริมงคลแก่บ้านและผู้อาศัยควรปลูกต้นไทรไว้ทางทิศตะวันตกผู้ปลูกควร ปลูกในวันอังคาร
เพราะโบราณเชือ่ ว่าการปลูกไม้เพื่อเอาประโยชนท์ างใบให้ปลูกในวนั องั คาร
การปลูกตน้ ไทร
ไทรใบกลม ปลกู เลี้ยงในดินพื้นที่ล่มุ ทาให้ต้นไทรมีคุณภาพดี ไทรขดุ ลอ้ มทไี่ ดจ้ ะแขง็ แรง จากนน้ั นาไป
เลย้ี งชาเพ่ือเพมิ่ จานวนราก หรือท่ีเรียกงา่ ยๆ คอื "เล้ยี งอัดขยุ ติดรากแลว้ " พร้อมส่งใหท้ า่ นนาไปปลกู ได้ทันที *
ระยะแรกปลูก อย่าลืมดูแลรดน้าต้นไม้บ่อย ๆ ด้วยนะคะ ต้อนรับเทศกาลต่าง ๆ ปี 2557 ด้วยต้นไทรสวยๆ
ราคาพเิ ศษ เหมาะสาหรับคนรักการจัดสวน
แม้ไทรประดับทุกชนิดจะเติบโตง่ายไม่ต้องดูแลใส่ปุ๋ยกันเป็นพิเศษ อย่างไรก็ตามการตัดแต่งพุ่มไทร
บ่อย ๆ ก็มีความจาเป็น เนือ่ งจากพรรณไมช้ นดิ นคี้ อ่ นขา้ งโตเร็ว จงึ ควรตดั แตง่ กิ่งก้านของตน้ ไทร อยู่ประจาทุก
3-6 สปั ดาห์ เพอ่ื ไมใ่ ห้แตกกิง่ กา้ นท่ีมากและยาวเกนิ ไป ทาใหก้ าแพงพุ่มไมด้ ูรกและไมเ่ ป็นระเบยี บ และการท้ิง
ไวน้ านอาจทาใหก้ ารตดั แตง่ ต้นคร้งั ตอ่ ไปทาได้ยากลาบากยิ่งขึ้น
ไทรเป็นพืชปลูกเล้ียงง่าย ชอบดินร่วนระบายน้าดี มีแสงแดดครึ่งวันหรือตลอดวัน บางชนิดสามารถ
เตบิ โตในทีม่ ีนา้ ท่วม ดนิ แฉะขยายพันธดุ์ ว้ ยการตอนกิ่ง ปักชากงิ่
พืชสกุลไทรจะมีรากท่ีแข็งแรงมาก และระบบรากใต้ดินสามารถแผ่ไปได้บริเวณกว้าง จึงอาจทาลาย
โครงสร้างของสิ่งปลูกสร้าง บ้านเรือนหรืออาคารต่าง ๆ เสียหายได้ เช่น รากที่เจริญผ่านเข้าไปในเสาเข็มของ
ตัวอาคาร อาจทาใหอ้ าคารทรุดตัวลง ดงั นัน้ จงึ ไม่ควรปลูกไว้ใกลก้ ับสง่ิ ปลกู สร้างชนดิ อน่ื ระยะ 1-2 เมตร
ความสูงของต้นที่นิยมมาใช้ทาเป็นกาแพงก้ันริมร้ัว คือประมาณ 2-3 เมตร และจะใช้ต้นไทรเกาหลี
ประมาณ 10 ต้นต่อความยาวร้ัว 3 เมตร ต้นไทรเกาหลีเป็นต้นไม้ท่ีต้องการแสงแดดจัด จึงควรนามาปลูก
กลางแจ้ง ไม่ควรนาไปปลูกไว้ในร่มหรือในบ้าน เพราะจะทาให้ต้นแตกก่ิงก้านและผลิใบน้อยลง ไม่เติบโต
เทา่ ทค่ี วร
สรรพคุณ
ตารายาไทยใช้ รากอากาศ ขับปัสสาวะ แก้ไตพิการ (โรคเก่ียวกับทางเดินปัสสาวะ มีปัสสาวะขุ่นข้น
เหลืองหรือแดง มักมีอาการแน่นท้อง กินอาหารไม่ได้) ปัสสาวะพิการ (อาการปัสสาวะปวด หรือกะปริบกะ
ปรอย หรือขุ่นข้น สีเหลืองเข้ม หรือมีเลือด) แก้กษัย (อาการป่วยท่ีเกิดจากหลายสาเหตุ ทาให้ร่างกายเสื่อม
โทรม ซูบผอม โลหติ จาง ปวดเม่ือย)
ลักษณะสมุนไพร :
ไทรย้อยเป็นไม้ยืนต้นหรือพุ่มไม่ผลัดใบขนาดกลาง ท่ีมีความสูงได้ประมาณ 5-15 เมตร ลาต้นแตก
เป็นพุ่มหนาทึบและแผ่ก่ิงก้านสาขาท้ิงใบห้อยย้อยลง เปลือกต้นเป็นสีน้าตาล กิ่งก้านห้อยย้อยลง มีลาต้นท่ีสูง
ใหญ่ ตามลาตน้ จะมีราอากาศแตกย้อยลงสู่พื้นดินเป็นจานวนมากดูสวยงาม รากอากาศเป็นรากขนาดเล็ก เป็น
เส้นสีน้าตาล ลักษณะรากกลมยาวเหมือนเส้นลวดย้อยลงมาจากต้น ไทรย้อยแต่ละสายพันธ์ุน้ันจะมีลักษณะ

ของใบที่แตกต่างกันเล็กน้อย ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปรีแกมรูปไข่ บางต้นลักษณะ
ของใบเป็นรูปกลมป้อม ส่วนบางพรรณก็เป็นรูปยาวรี แต่โดยทั่วไปแล้วใบจะมีขนาดกว้างประมาณ 2.5-5
เซนติเมตร และยาวประมาณ 5-11 เซนติเมตร ปลายใบเรียวแหลม โคนใบสอบ ส่วนขอบใบเรียบหรือเป็น
คล่ืนเล็กน้อย ออกดอกเป็นช่อตามซอกใบ ดอกมีขนาดเล็ก เกิดภายในฐานรองดอกที่มีรูปทรงกลมคล้ายผล
ออกเป็นคู่จากจ้างก่ิง ไม่มีกลีบดอก ลักษณะของผลเป็นรูปทรงกลมหรือรี ออกผลเป็นคู่ๆ ผลมีขนาดเส้นผ่าน
ศูนย์กลางประมาณ 0.8 เซนตเิ มตร ผลออ่ นเปน็ สีเขยี ว เมอ่ื สกุ แล้วจะเปลี่ยนเป็นสีแดงเข้ม สนี ้าตาล สีชมพู สี
สม้ แดง หรือสีม่วงดาเมอ่ื แก่ ไร้ก้าน
ลกั ษณะตน้

ลาต้น
ตน้ ไทรย้อย มีถ่ินกาเนดิ ในทวปี เอเชีย อนิ เดยี และภมู ิภาคมาเลเซยี จดั เปน็ ไม้ยืนตน้ หรือพุ่มไม่ผลัดใบ
ขนาดกลาง ทมี่ ีความสงู ได้ประมาณ 5-15 เมตร ลาต้นแตกเป็นพุ่มหนาทึบและแผ่ก่ิงกา้ นสาขาท้ิงใบห้อยย้อย
ลง เปลือกต้นเป็นสีน้าตาล กิ่งก้านห้อยย้อยลง มีลาต้นท่ีสูงใหญ่ ตามลาต้นจะมีราอากาศแตกย้อยลงสู่พ้ืนดิน
เป็นจานวนมากดูสวยงาม รากอากาศเปน็ รากขนาดเล็ก เป็นเส้นสนี ้าตาล ลกั ษณะรากกลมยาวเหมือนเส้นลวด
ย้อยลงมาจากต้น รากอากาศท่ีมีขนาดใหญ่จะมีเน้ือ
ไม้ด้วย มีรสจืดและฝาด ขยายพันธ์ุด้วยวิธีการเพาะ
เมล็ด การตอนก่ิง และวิธีการปักชา เป็นพรรณไม้
กลางแจ้งที่ชอบแสงแดดจ้า ชอบดินร่วนซุย ต้องการ
น้าและความชุ่มชื้นในระดับปานกลาง ไทรย้อยมีเขต
การกระจายพันธ์ุกว้างในประเทศเขตร้อน พบได้ท่ี
อินเดีย เนปาล ปากีสถาน จีนตอนใต้ พม่า ภูมิภาค
อินโดจนี และมาเลเซยี ฟิลิปปนิ ส์ และออสเตรเลยี ใน
ประเทศไทยพบได้ทั่วทุกภาคของประเทศ โดยมักข้นึ
กระจายในป่าดิบแล้ง ป่าดิบช้ืน และป่าดิบเขา และ
บางคร้ังอาจพบไดต้ ามเขาหินปูน จนถึงระดบั ความสงู ประมาณ 1,300 เมตร
ใบ
2. ไทรย้อยใบทู่ (F. microcarpa L.f.) ไทรย้อยใบทู่จะมีลักษณะทางพฤกษศาสตร์เหมือนไทรใบ
แหลม แต่จะแตกต่างกันท่ีลักษณะของใบ โดยไทรย้อยใบทู่ท่ีปลายใบจะไม่มีติ่งแหลม ขณะท่ีไทรย้อยใบแหลม
จะมีติ่งแหลมท่ปี ลายใบ
ใบ ใบของไม้ตระกลู ไทรแทงออกเป็นใบเดย่ี ว เรยี งสลับข้างกันบนกิง่ มลี ักษณะใบทั้งหนา และบาง แต่
เหนียวคล้ายหนัง แผน่ ใบเรยี บ และเป็นมัน ขอบใบเรยี บ หรือ หยกั เปน็ ฟนั เลอ่ื ย หรือ เวา้ เปน็ แฉก บริเวณขอบ
ที่โคนใบมกั มีเสน้ ใบ 3 อัน มาจรดกัน เม่อื เด็ดก้านใบหรอื ฉีกใบจะมยี างสขี าวไหลออกมา

ใบไทรย้อย ไทรย้อยแต่ละสายพันธ์ุน้ัน
จะมีลกั ษณะของใบทแ่ี ตกต่างกนั เล็กนอ้ ย ใบเป็น
ใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปรี
แกมรูปไข่ บางต้นลักษณะของใบเป็นรูปกลม
ป้อม ส่วนบางพรรณก็เป็นรูปยาวรี แต่โดยท่ัวไป
แ ล้ ว ใ บ จ ะ มี ข น า ด ก ว้ า ง ป ร ะ ม า ณ 2.5-5
เซนติเมตร และยาวประมาณ 5-11 เซนติเมตร

ปลายใบเรียวแหลม โคนใบสอบ ส่วนขอบใบเรียบหรือเป็นคล่ืนเล็กน้อย แผ่นใบค่อนข้างหนาเป็นสีเขียวเรียบ
เป็นมนั เหมอื นกันหมด เสน้ แขนงใบมขี ้างละประมาณ 6-16 เสน้ สว่ นเสน้ แขนงใบย่อยเรียงขนานกัน มีต่อมไข
ท่ีโคนเส้นกลางใบ ก้านยาวประมาณ 0.5-2 เซนติเมตร มีหูใบยาวประมาณ 0.5-2.8 เซนติเมตร ร่วงได้ง่าย
เกลยี้ งหรอื มขี นขึน้ ประปราย

ดอก
ดอกไทรย้อย ออกดอกเป็นช่อตาม
ซอกใบ ดอกมีขนาดเล็ก เกิดภายในฐานรอง
ดอกที่มีรูปทรงกลมคล้ายผล ออกเป็นคู่จากจ้าง
ก่ิง ไม่มีกลีบดอก[3] ถ้าจะพูดให้เข้าใจง่าย ๆ
ช่อดอกของไทรกค็ ือผลทยี่ ังไม่สกุ นั่นเอง แต่เป็น
ช่อดอกที่ได้รับการออกแบบมาให้ม้วนดอก
ท้ังหลายกลับนอกเข้าในเพ่ือทาหน้าท่ีพิเศษ ถ้า
นามาผ่าดูก็จะพบว่าข้างในกลวง ท่ีผนังมีดอก
ขนาดเล็ก ๆ จานวนนับร้อย ๆ ดอก ดานตรง
ข้ามกับขั้วผลไทรมีรูเปิดขนาดเล็กมาก และมีเกล็ดเล็ก ๆ ปิดซ้อนกันอยู่ โดยดอกไทรจะมีอยู่ด้วย 3 ประเภท
คือ ดอกเพศผู้ ดอกเพศเมีย และดอกกอลล์ ซึ่งดอกกอลล์ (Gall flower) จะมีหน้าท่ีเป็นที่วางไข่และเล้ียงตัว
ออ่ นของ “ตัวต่อไทร” (เป็นแมลงชนดิ เดยี วเท่านนั้ ที่ชว่ ยผสมเกสรใหต้ น้ ไทร)
สายพนั ธ์ุ
ไทรเกาหลี
มีลักษณะเป็นไม้พุ่มทรงสูง ทรงพมุ่ ค่อนขา้ งแน่น ตวั พุ่มประกอบไปด้วยสีเขียวสดท่ีเรียงตวั ซ้อนกันอยู่
เป็นชั้น ๆ เม่อื โตเตม็ ที่จะมีขนาดความสูงได้ประมาณ 5-6 เมตร ใบมสี ีเขียวเข้มจดั รปู ทรงค่อนข้างเรียว ใบมัน
และมียางสีขาว ลาต้นสีน้าตาลลอมเทา ตามก่ิงจะมีรากอากาศห้อยย้อยลงมา ซ่ึงเป็นลักษณะเดียวกับต้นไทร
ชนิดอน่ื ๆ
ด้วยความที่ทรงพุ่มของไทรเกาหลีเป็นพุ่มแน่นทึบ ประกอบด้วยใบไม้เรียงตัวซ้อนกันหลายช้ัน จึงกัน
แสงแดดและฝุ่นละอ่องได้ดีเหมาะนามาปลูกก้ันเพ่ือแบ่งพ้ืนที่ นอกจากน้ันข้อดีอีกอย่างหนึ่งของไทรชนิดน้ีคือ
มคี วามแขง็ แรงทนทาน ดแู ลรกั ษางา่ ย ไมค่ อ่ ยมีโรคหรอื แมลง และสามารถเติบโตได้ดใี นดินธรรม
ไทรทอง
ไทรทองเป็นต้นไม้ขนาดใหญ่ สูง 2.50-3 เมตร เปลือกต้นสีน้าตาลอมเทา แตกก่ิงกระจายรอบต้น
ทรงพ่มุ กลม ค่อยขา้ งหนาทบึ ใบอ่อนสเี ขียวสดเป็นมัน มนี ้ายางสีขาว ในการจัดสวนไมน่ ยิ มปลูกไทรทองเป็นไม้
ยืนต้น จะใช้ปลกู เป็นไม้พุม่ ตามทางเดินมากกว่า ไทรอนิ โด
ไม้พุ่มใบสีเขียวเข้ม ตัวใบค่อนข้างกลม ผิวใบมันขอบเรียบ ใบและกิ่งก้านเรียงตัวซ้อนกันหนาแน่น
นิยมนามาตัดแต่งพุ่มให้เป็นรูปทรงต่าง ๆ หรือนามาทาเป็นแนวก้ันร้ัวกาแพงบ้าน เน่ืองจากการนาไทรอินโด
มาปลูกไวเ้ ป็นแนวนนั้ ชว่ ยสร้างกาแพงสีเขียวได้ทันตาเห็นเลยทเี ดียว