E-BOOK 14.22.

เอกสารประกอบการเรียนรู้
รายวิชาศิลปวัฒนธรรมจีน

สำนวนจีน
熟语

นางสาวเกวลิน พลราช
นางสาวปาริชาติ พะเสนา

คำนำ

สำนวน คือ คำกล่าวหรือถ้อยคำคมคาย
สั้นๆ ที่ผูกเข้าเป็นประโยคหรือวลี (กลุ่มคำ) โดยมี
ความหมายกระชับ รัดกุม แต่มีความหมายเป็นนัย
มีความหมายกว้างลึกซึ้ง ไม่ได้แปลความหมายตรง
ตัว แต่เป็นความหมายในเชิงอุปมาเปรียบเทียบ
อาจรวมถึงโวหารต่างๆด้วย

รายงานฉบับนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษา
เกี่ยวกับสำนวน สุภาษิตจีน และความหมายสำนวน
สุภาษิตของไทย โดยมีเนื้อหาประกอบด้วย ความ
หมายสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ทั้งของไทยและ
ของจีน ความหมายสำนวนสำเร็จรูป สำนวนเคยชิน
และสำนวนพักท้าย

คณะผู้จัดทำขอขอบพระคุณ ครูณรงค์ชัย
จันทร์ปัญญา ครูที่ปรึกษา ซึ่งเป็นครูผู้สอนศิลป
วัฒนธรรมจีน และได้ตรวจสอบงานการศึกษา
สำนวนสุภาษิตภาษาจีน ที่กรุณาให้คำแนะนำช่วย
เหลือ ตรวจสอบ และแก้ไขข้อบกพร่อง ตั้งแต่ต้นจน
สำเร็จเรียบร้อย

คณะผู้จัดทำ

สารบัญ

01 สำนวนไทย

1.1 ความหมายของสำนวนไทย
1.2 ความหมายของสุภาษิตไทย

02 สำนวนจีน

2.1 ความหมายของสำนวนจีน

03 สำนวนสำเร็จรูป

3.1 ความหมายของสำนวนสำเร็จรูป

04 สำนวนเคยชิน

4.1 ความหมายของสำนวนเคยชิน

05 สำนวนพักท้าย

5.1 ความหมายของสำนวนพักท้าย

บทสรุป สำนวนในทรรศนะผู้จัดทำ
อ้างอิง

ประวัติคณะผู้จัดทำ

บทที่ 1
สำนวนไทย

01 สำนวนไทย

1.1 ความหมายของสำนวนไทย

สำนวน หมายถึง เป็นข้อความที่คนไทยมักนำมาใช้สื่อสารใน
ชีวิตประจำวัน มีความแตกต่างจากข้อความทั่วไปตรงที่มีความ
คมคาย อาจต้องวิเคราะห์หรือตีความ จึงจะเข้าใจความหมาย
จริงๆ ซึ่งถือเป็นเสน่ห์ทางภาษาที่สะท้อนภูมิปัญญาทาง
วัฒนธรรมของไทย

1) สุกเอาเผากิน หมายถึง การทำงานหรือทำอะไรสักอย่าง
แบบลวกๆ ให้พอเสร็จสิ้นและผ่านพ้นไป

2) ผักชีโรยหน้า หมายถึง การทำดีเพียงผิวเผิน ทำดีเพื่อเอา
หน้า หรือทำให้จบๆ ไปทั้งที่งานยังไม่เสร็จเรียบร้อย

3) ไม่เอาถ่าน หมายถึง การทำตัวเหลวไหล พึ่งพาไม่ได้ ไม่
เอาใจใส่ในการเรียน หรือการทำงาน

4) หัวล้านนอกครู หมายถึง ไม่เชื่อครูบาอาจารย์ ทำนอก
แบบแผนที่สั่งสอนกันมา จนสุดท้ายได้รับความเดือดร้อน

บทที่ 1
สำนวนไทย

01 สำนวนไทย

1.2 ความหมายของสุภาษิตไทย

สุภาษิต หมายถึง คำกล่าวที่ดีงาม เป็นคำสั่งสอนที่มุ่งแนะนำ
ให้ปฏิบัติ ให้ประพฤติดี ประพฤติชอบ หรือให้ละเว้น

1) กิ้งก่าได้ทอง หมายถึง คนที่ได้ดี ลืมตัว ลืมอดีต

2) กินอยู่กับปากอยากอยู่กับท้อง หมายถึง ตัวเองรู้เอง
ทำเอง

3) ไก่แก่แม่ปลาช่อน หมายถึง ผู้หญิงสูงอายุ ที่มี
เล่ห์เหลี่ยมแพรวพราว

4) กิ่งทองใบหยก หมายถึง คู่แต่งงานที่เหมาะสมกัน

บทที่ 1
สำนวนไทย

01 สำนวนไทย

1.3 ความหมายของคำพังเพย

คำพังเพย หมายถึง พูดที่พูดออกมาโดยไม่ได้ตั้งใจว่าจะ
สอนอะไร แต่เป็นการพูดเชิงเปรียบเทียบว่าสถานการณ์นั้น
เป็นอย่างไรมากกว่า แต่ส่วนใหญ่คำพังเพยนี้จะแฝงแง่คิด
ที่สามารถนำมาปรับใช้กับชีวิตประจำวันของเราได้

1) กรุงศรีอยุธยาไม่สิ้นคนดี หมายถึง เมื่อบ้านเมืองถึงคราว
ลำบาก ก็ยังเหลือคนดีมาช่วยกอบกู้สถานการณ์ให้ผ่านพ้น
ไปได้

2) กลิ้งครกขึ้นภูเขา หมายถึง เรื่องที่ทำนั้นจะทำให้สำเร็จ
ยาก ต้องใช้ความพยายามและความสามารถอย่างมาก

3) กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ หมายถึง การทำงานที่มีความรีรอ
ลังเลใจ เมื่อได้อย่างหนึ่งแล้ว แต่กลับต้องเสียอีกอย่างหนึ่ง
ไป

4) เกลือจิ้มเกลือ หมายถึง ไม่ยอมเสียเปรียบกัน แก้เผ็ดให้
สาสมกัน

บทที่ 2
สำนวนจีน

02 สำนวนจีน

2.1 ความหมายของสำนวนจีน

（熟语）สำนวนจีน หมายถึง เป็นเอกลักษณ์พิเศษทาง

สำนวน ภาษาที่มีรูปแบบแน่ชัด ขอบข่ายครอบคลุมกว้างขวาง

มีลักษณ์เป็นการใช้แบบคงตัว การใช้ตามความเคยชินหรือ

วลีสำเร็จรูป

บทที่ 2
สำนวนจีน

03 สำนวนสำเร็จรูป

3.1 ความหมายของสำนวนสำเร็จรูป

(成语)สำนวนสำเร็จรูป หมายถึง เป็นวลีเฉพาะเจาะจง

มีโครงสร้างแน่นอน กะทัดรัดคล้องจอง ความหมายชัดเจนและ

ใช้บ่อยในสังคม มาจากประวัติศาสตร์ คำสอนโบราณ เรื่องเล่า

วรรณกรรม

บทที่ 2
สำนวนจีน

03 สำนวนสำเร็จรูป

3.2 เรื่องเล่าสำนวนสำเร็จรูป

对牛弹琴——白费劲 Duìniútánqín——bái fèijìng
เล่นเปียโนกับวัว - ไร้สาระ

理有不对牛对说牛牛论弹的琴弹人多“弹少对讲琴琴—高是牛歇道—雅理白后弹充琴的语费，耳解力琴对不—释声气不—闻。懂，：不”牛得常入的美用是。耳听来的，形人不难容懂讲入风对的耳不。雅”所。讲“道也以对
一对对只牛放牛是这弹假弹孩琴琴样的歇子—就后日—自子语充不用由耳法长了不：，啊闻！对，妈早妈上的睡唠到叨自简然直醒是，

อธิบายให้ Niu เล่น Qin Xie:
ต่อให้เสียงเปียโนไพเราะแค่ไหน วัวก็ไม่เข้าใจ ดังนั้นการเล่นเปียโนกับวัวจึง
เป็นเรื่องที่เสียเปล่า มักใช้อธิบายเหตุผลที่ไม่สมเหตุสมผลและสง่างามแก่ผู้ที่
ไม่เข้าใจความงาม นอกจากนี้ยังมีคนที่พูดว่า "การเล่นฉินกับวัว ถ้าคุณไม่
ได้ยินมันยากที่จะได้ยิน" และ "การเล่นฉินกับวัว คุณไม่ได้ยิน"

การใช้ภาษาหลังเล่นเปียโนให้วัวฟัง:
ทันทีที่ลูกได้ พักร้อนลูกก็เป็นอิสระ และการจู้จี้กับแม่ก็เหมือนเล่นเปียโนให้
วัวฟัง - หูหนวก หลับจนตื่นขึ้นตามธรรมชาติในตอนเช้า แต่ก็เป็นเพียงแค่
วันนี้เท่านั้น ไม่นาน!

บทที่ 2
สำนวนจีน

04 สำนวนเคยชิน

4.1 ความหมายของสำนวนเคยชิน

สำนวนเคยชิน (惯用语) หมายถึง เป็นวลีที่มีความเจาะจง

มีความหมายแฝง เป็นภาษาพูดที่นิยมให้กันอย่างเสรี

05 สำนวนพักท้าย

5.1 ความหมายของสำนวนพักท้าย

สำนวนพักท้าย (歇后语) หมายถึง เป็นสำนวนประเภท

หนึ่ง ซึ่งจะมีสองสำนวนพูดต่อกัน แต่เวลาพูดผู้พูดสามารถพูด
เฉพาะประโยคแรก ละประโยคที่สองไว้ในฐานที่เข้าใจ

บทสรุป สำนวนในทรรศนะผู้จัดทำ

สำนวนในทรรศนะผู้จัดทำ

นางสาวเกวลิน พลราช นางสาวปาริชาติ พะเสนา
(2565) แสดงทรรศนะว่า "สำนวน คือ เป็นประโยค
ที่ใช้พูดหรือเขียนเเล้วมีความหมายเเฝงหรือความ
หมายที่ตรงตัวมีทั้งความหมายที่ดีเเละไม่ดีอาจจะไป
ทางเสียดสี

อ้างอิง

ไทยรัฐ ออนไลน์ (2564). รวม 30 สำนวนไทย พร้อมความหมายน่ารู้
ที่ใช้บ่อยในชีวิตประจำวัน. สืบค้นเมื่อ 12 กันยายน 2565, สืบค้นจาก

https://www.thairath.co.th/lifestyle/life/2025843
ฟางเส้นสุดท้าย (2564). รวมสุภาษิต สำนวน คำพังเพย 180 คำ

พร้อมความหมายแฝงคติเตือนใจ. สืบค้นเมื่อ 12 สิงหาคม 2565,
สืบค้นจาก https://www.wongnai.com/news/thai-proverb-
aphorism-idiom
Teacher Guru (2564). 45 คำพังเพยไทย. สืบค้นเมื่อ 12 สิงหาคม

2565, สืบค้นจาก https://www.wordyguru.com/article/45

歇后语大全 (2564). 对牛弹琴歇后语 . สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม

2565, สืบค้นจาก
https://www.xmmxmm.com/shenghuo/duiniutanqin.html

梦里心落 (2562). 哑巴吃黄连——有苦说不出 什么意思？

สืบค้นเมื่อ 15 กันยายน 2565, สืบค้นจาก
https://zhidao.baidu.com/question/196011713/answer/30735
68060.html

ประวัติคณะผู้จัดทำ

ชื่อ-สกุล นางสาวเกวลิน พลราช
วันที่เกิด วันที่ 7 เดือนเมษายน พ.ศ.2548
ที่อยู่ บ้านเลขที่ 44/1 บ้านหนองโก ตำบลหนองโก

อำเภอกระนวน จังหวัดขอนแก่น 40170
ประวัติการศึกษา พ.ศ.2565 กำลังศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6

โรงเรียนศรีกระนวนวิทยาคม อำเภอกระนวน
จังหวัดขอนแก่น

ประวัติคณะผู้จัดทำ

ชื่อ-สกุล นางสาวปาริชาติ พะเสนา
วันที่เกิด วันที่ 27 เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2547
ที่อยู่ บ้านเลขที่ 8/1 บ้านห้วยยาง ตำบลห้วยยาง

อำเภอกระนวน จังหวัดขอนแก่น 40170
ประวัติการศึกษา พ.ศ.2565 กำลังศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6

โรงเรียนศรีกระนวนวิทยาคม อำเภอกระนวน
จังหวัดขอนแก่น