ลักษณะเด่นของวัฒนธรรมญี่ปุ่น แนะน ำวัฒนธรรมและประเพณีญี่ปุ่นที่ส ำคัญ หัวข้อการเรียนรู้
ลักษณะเด่นของวัฒนธรรมญี่ปุ่น ที่มา:: https://miha.tw/kyoto-maruyama/, https://kknews.cc/travel/re6pekn.html ควำมหลำกหลำย • วัฒนธรรมหลายวัฒนธรรมผสมกันแต่ ไม่ได้หลอมรวมกัน เช่น วัฒนธรรม การเมือง เสื้อผ้า อาหาร ที่อยู่อาศัย ล้วน เป็นการปะติดปะต่อสไตล์ญี่ปุ่นกับสไตล์ ตะวันตก • ศาสนาก็นับถือทั้งพระเจ้าและ พระพุทธเจ้า • ภาษาญี่ปุ่นก็มีค าที่มาจากภาษาจีน • สาเหตุคือชาวญี่ปุ่นเป็นคนมีความ กระตือรือร้น สนใจในวัฒนธรรมที่แปลก ออกไป แต่ก็ไม่ถูกรุกรานแทรกแซงจน วัฒนธรรมดั้งเดิมต้องสูญสิ้นไป
ที่มา: http://www.glofang.com/news/show/9941/, https://toyokeizai.net/articles/-/274785 ลักษณะเด่นของวัฒนธรรมญี่ปุ่น ควำมเป็นเอกภำพ • วัฒนธรรมญี่ปุ่นไม่ได้แตกต่างกันไป ตามท้องที่ศาสนาหรือแม้แต่ปัจเจก บุคคล • สาเหตุคือชาวญี่ปุ่นอาศัยกันหนาแน่น ในประเทศญี่ปุ่นอันคับแคบ จึงต้อง ด าเนินชีวิตประจ าวันอยู่ภายใต้การ ควบคุมที่เข้มงวดถี่ถ้วนของผู้ปกครอง ประเทศมาเป็นเวลานาน ก็เลยสร้าง ค่านิยมให้ชาวญี่ปุ่นต้องคิดถึงกลุ่ม องค์กรที่ตนสังกัดหรือประเทศชาติ มากกว่าตัวบุคคล
ที่มา: http://ungaisoten.com/tag/%E3%82%AB%E3%82%BF %E3%82%AB%E3%83%8A/ ลักษณะเด่นของวัฒนธรรมญี่ปุ่น กำรท ำให้เป็นของญี่ปุ่น • ชาวญี่ปุ่นมักจะแปลง วัฒนธรรมที่มาจากภายนอกให้ เป็นสิ่งใหม่ที่ตนเองชอบได้เป็น อย่างดี เช่น การดัดแปลง อักษรจีน (Kanji) ให้เป็นอักษร คะนะ (Kana) ของตนเอง
ที่มา: https://www.gakkohoken.jp/freeillust/freeillusts/single/465, https://www.photolibrary.jp/img348/215723_3178255.html ชีวิตความเป็นอยู่ (生活：せいかつ)
ชีวิตความเป็นอยู่ (生活：せいかつ) • สินค้าอุปโภคเช่นเครื่องใช้ไฟฟ้า รถยนต์ แพร่หลายมาก มีชีวิต ที่สุขสมบูรณ์และสะดวกสบายอย่างสูง • คนส่วนใหญ่มีปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย เพราะที่ดินราคาแพงมาก • ไม่มีความแตกต่างทางด้านวัตถุและการบริการระหว่างในเมือง และชนบท ความเจริญเข้าถึงทุกที่อย่างทั่วถึงพอสมควร • แมนชั่นที่สร้างด้วยเหล็กและคอนกรีต เป็นที่นิยมมากกว่าบ้าน แบบญี่ปุ่น เนื่องจากสะดวกกว่าส าหรับวิถีชีวิตยุคใหม่ • แต่เครื่องเรือนแบบญี่ปุ่นก็ยังเป็นที่นิยม เช่น เสื่อ Tatami, ที่นอน Futon, หรือโต๊ะ Kotatsu
ศาสนา（宗教：しゅうきょう） ที่มา:: https://miha.tw/kyoto-maruyama/,, https://ameblo.jp/ukyou3030/entry-12563508242.html, https://www.photolibrary.jp/img533/141244_5145244.html , https://www.irasutoya.com/2013/12/blog-post_9926.html พหุเทวนิยม
ที่มา: https://world.huanqiu.com/article/9CaKrnKoeFp เกร็ดความรู้ พุทธ (仏教：ぶっきょう） และชินโต（神道：しんとう） วัดแบบพุทธ มักมีอักษรค าว่า วัด 寺（てら） 浅草寺（せんそうじ） ศาลเจ้าชินโต มักมีอักษรค าว่า เทพ 神（かみ） 靖国神社（やすくにじんじゃ）
เกร็ดความรู้ พุทธ (仏教：ぶっきょう） และชินโต（神道：しんとう） วัดแบบพุทธ มักมีอักษรค าว่า วัด 寺（てら） 浅草寺（せんそうじ） ศาลเจ้าชินโต มักมีอักษรค าว่า เทพ 神（かみ） 靖国神社（やすくにじんじゃ） วิธีแยก “วัดในศาสนาพุทธ” ออกจาก “ศาลเจ้าแบบชินโต” • วัดแบบพุทธ มักมีอักษรค าว่า วัด 寺（てら） อยู่ในชื่อวัด อักษรตัว 寺 สามารถอ่านได้หลายเสียงเช่น ➢浅草寺（せんそうじ） ➢清水寺（きよみずでら） ➢エメラルド寺院（エメラルドじいん） • ศาลเจ้าชินโต บางคนเรียกวัดชินโต มักมีอักษรค าว่า เทพ 神（かみ） อยู่ในชื่อ สามารถอ่านได้หลายเสียงเช่น ➢明治神宮（めいじじんぐう） ➢靖国神社（やすくにじんじゃ）
ที่มา: https://jp.123rf.com/visual/search/45937040, https://www.irasutoya.com/2016/08/blog-post_342.html อาหาร (料理：りょうり)
อาหาร (料理：りょうり) • อาหารหลักคือข้าว ส่วนกับข้าวคืออาหารทะเล และ ผลิตภัณฑ์พวกถั่ว • เครื่องปรุงรสคือโชยุและเต้าเจี้ยว ข้อสังเกต โชยุ เขียนด้วยอักษร 醤油 คล้ำยกับ ซีอิ๊ว 酱油 ในภาษาจีนแบบไทย • ลักษณะเด่นของอาหารญี่ปุ่น 5 รสชาติ → หวาน เปรี้ยว เผ็ด ขม เค็ม 5 สี → ขาว เหลือง แดง เขียว ด า 5 วิธีปรุง → ดิบ ต้ม ย่าง ทอด นึ่ง
ที่มา: https://imagenavi.jp/search/#!/%E8%8C%B6%E9%81%93/-*11, https://pixta.jp/illustration/7164387 การชงชา (茶道：さどう) พิธีชงชามีพื้นฐานในการเคารพชื่นชมความงามที่มีอยู่ในสรรพ สิ่งทั้งมวลในวิถีชีวิตประจ าวันของมนุษย์ที่วุ่นวายสับสน
ที่มา: https://careergarden.jp/kadouka/, http://www.ifuun.com/a20176243239257/, https://www.picuki.com/tag/%E7%94%9F%E8%8A%B1%E6%96%B0%E9%A2%A8%E9%AB%94 การจัดดอกไม้ (生花：いけばな) เป็นศิลปะการจัดดอกไม้ที่น าความงดงามตามธรรมชาติมาปรากฏให้ เห็น มีโครงสร้างการจัดวางดอกไม้ในรูปแบบแสดงสวรรค์ โลก และ มนุษย์
ที่มา: https://thegate12.com/cn/article/152 การจัดสวนญี่ปุ่น （庭園：ていえん) เป็นการจ าลองธรรมชาติเข้ามาไว้ในสวน ประกอบด้วย ธารน้ าไหล สระน้ า ก้อนหิน ต้นไม้ เนินเขาประดิษฐ์
ที่มา: https://www.irasutoya.com/2012/12/blog-post_9635.html, https://sozai-good.com/illust/school/36356 การเขียนด้วยพู่กัน (書道：しょどう) เป็นศิลปะชั้นสูงประเภทหนึ่งเขียนอักษรจีนและอักษรญี่ปุ่น มีก าเนิด ในประเทศจีนและแพร่เข้ามาในญี่ปุ่นโดยพระสงฆ์
ที่มา: https://www.nakakenn.co.jp/post_1474.php, https://japantravel.navitime.com/zh-tw/area/jp/guide/NTJculture0019-zh-tw/ กีฬาประจ าชาติ 相撲 すもう ซูโม่ (相撲：すもう) • เป็นกีฬาประจ าชาติของญี่ปุ่น เป็นที่นิยมในหมู่ชาวต่างชาติด้วย ปัจจุบันมีนักซูโม่อาชีพที่เป็นชาวต่างชาติอยู่หลายคน • ต้นก าเนิดของซูโม่สามารถย้อนไปถึงยุคเทพเจ้า มีบันทึกไว้ใน Kojiki และ Nihonshoki เกี่ยวกับซูโม่ว่าใช้ ในพิธีกรรมเกี่ยวกับเทพเจ้าเพื่อท านายความอุดมสมบูรณ์ของผลเก็บเกี่ยว ต่อมาจึงได้พัฒนาเป็นกีฬาที่แสดงให้คนชม
ที่มา: https://publicdomainq.net/kendo-japanese-martial-art-0001783/, https://pantip.com/topic/34238795, https://www.photoac.com/main/detail/696860?title=%E4%BE%8D%E3%83%BB%E3%83%BB%E3%83%BB%E5%B1%85%E5%90%88%E9%81%93 กีฬาประจ าชาติ 剣道 けんどう 居合道 いあいどう เคนโด และ อิไอโด (「剣道：けんどう」と「居合道：いあいどう」) • ทั้งสองมีที่มาจากวิชา 剣術：けんじゅつ ของซามูไรโบราณ เน้นการใช้ดาบ • เคนโด้เป็นศิลปะป้องกันตัวแบบ budo อย่างหนึ่งของญี่ปุ่น โดยจะฝึกซ้อมด้วย กู (อุปกรณ์) เคนโด้เป็นกีฬาที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในญี่ปุ่น ในปี 2012 โรงเรียนมัธยมตอนต้นได้บรรจุศิลปะป้องกันตัว budo เป็นวิชาบังคับ (ตัวเลือกได้แก่ยูโด ซูโม่และเคนโด้) วัตถุประสงค์ของการซ้อมเคนโด้คือ การศึกษาธรรมชาติของเคน รวมถึงจิตวิญญาณของซามูไร • ปัจจุบัน เคนโดได้กลายเป็นกีฬาเผยแพร่ไปทั่วโลก • ลักษณะของอิไอ หรือ บางที่เรียกว่า “อิไอโด” ไม่ใช่การชักดาบปะทะกันอย่างดุเดือดกับคู่ต่อสู่เหมือนอย่างการฟันดาบไม้ “เคนโด้” อิไอ คือ ศิลปะการ ชักดาบและการเก็บดาบเข้าฝักในท่านั่งอย่างมีแบบแผนซึ่งเป็นศิลปะที่ไม่รุนแรงจึงท าให้สามารถเรียนรู้ได้ไม่จ ากัดเพศและวัย
ที่มา: https://cn.dreamstime.com/%E4%B8%8Ejudoka%E7%9A%84%E6%9F%94%E9%81%93%E5%95%86%E6%A0%87-image123891705, https://www.shin-tan.com/archives/377/ กีฬาประจ าชาติ 合気道 あいきどう 柔道 じゅうどう ยูโด และ ไอกิโด (「柔道：じゅうどう」と「合気道：あいきどう」) ➢ ไอคิโด ใช้การบิดข้อต่อเพื่อตรึงข้อต่อคู่ต่อสู้ให้ผิดธรรมชาติและควบคุมให้ไปตามทิศทางให้เกิดความเร่งเนื่องจากการพยายามหนีแรงที่บิดข้อต่อเพื่อไม่ให้หลุดพ้น หัก เจ็บปวด ของอูเกะ(ผู้ถูกทุ่ม)เอง และโทริ(ผู้ทุ่ม)จะใส่แรงเพิ่มเข้าไปเป็นการบวกแรง ➢ ยูโด ใช้การบังคับด้วยแขนให้โทริเสียหลักเพื่อจะท าการทุ่มโดยตรง ด้วยสะโพก มือ ขา เป็นการบังคับด้วยการดึงให้โทริเสียหลัก เพื่อท าให้สมดุลย์ของการยืนของอูเกะเสียไป เพื่อเข้าทุ่ม ➢ ไอคิโด ไม่มีการแข่งขัน ➢ ยูโด มีการแข่งขัน • ทั้งสองมีที่มาจากวิชา 柔術：じゅうじゅつ ของซามูไรโบราณ เน้นการบิด จับ หัก ทุ่ม • ปัจจุบัน ยูโดได้กลายเป็นกีฬาสากล และมีการบรรจุในกีฬาโอลิมปิคด้วย
ที่มา: https://sozai-good.com/illust/school/bukatsu/44170, https://www.irasutoya.com/2014/11/blog-post_191.html 弓道 กีฬาประจ าชาติ きゅうどう 空手 からて คิวโด (弓道：きゅうどう) • มีที่มาจากวิชา 弓術：きゅうじゅつ ของซามูไรโบราณ เน้นการใช้ธนู • เป็นกีฬาประจ าชาติญี่ปุ่นชนิดเดียวที่ผู้หญิงนิยมเล่น มีผู้เล่นทั่วประเทศเป็นผู้หญิงถึง 50% คาราเต้ (空手：からて) • มีที่มาจากวิชาต่อสู้ของชาวโอกินะวะผสมกับมวยจีน เน้นการเตะและต่อย • ปัจจุบันเป็นที่นิยมในต่างประเทศไม่แพ้ยูโด แต่ยังไม่ได้รับการบรรจุเป็นกีฬาโอลิมปิค
ที่มา: https://www.photolibrary.jp/img659/284114_5844700.html ละครโน (能：のう) เป็นการแสดงที่ผู้แสดงต้องสวมหน้ากาก ความงามอยู่ที่ความลึกลับที่แฝงอยู่ในท่วงท่าการ เคลื่อนไหว ไม่ได้เน้นที่การแสดง เป็นที่นิยมในหมู่ชนชั้นนักรบ
ที่มา: https://www.sozailab.jp/sozai/detail/45213/ ละครคะบุคิ (歌舞伎：かぶき) เป็นการแสดงที่เน้นความสามารถของผู้แสดงเป็นหลัก ใช้ผู้ชายแสดงทั้งหมดไม่ว่าจะ เป็นตัวละครชายหรือหญิง
ที่มา: https://ontomo-mag.com/article/column/mimi-kara-miru-12/ ละครบุนระขุ (文楽：ぶんらく) เป็นการแสดงตุ๊กตาหุ่นเชิด ตุ๊กตา 1 คน ใช้คนเชิด 3 คน
ที่มา:https://athleterecipe.com/column/21/articles/201712060000551, https://takagimaiko.com/20180925_nokatsu-3/, https://sengoku-his.com/166 เทศกาลต่าง ๆ （お祭り：おま つり） ขึ้นปีใหม่ (お正月：おしょうがつ) โอบ้ง (お盆：おぼん)
ที่มา:https://athleterecipe.com/column/21/articles/201712060000551, https://takagimaiko.com/20180925_nokatsu-3/, https://sengoku-his.com/166 เทศกาลต่าง ๆ （お祭り：おまつり） ขึ้นปีใหม่ (お正月：おしょうがつ) โอบ้ง (お盆：おぼん) • เทศกาลขึ้นปีใหม่ (お正月：おしょうがつ) ▪ หยุดท าการทั้งราชการ เอกชน และสถาบันการศึกษา ▪ ท าความสะอาดบ้านครั้งใหญ่ ▪ รับประทานอาหารแบบพิเศษคือ ซุป Mochi และอาหาร Osechi ส่วนในคืนวันสิ้นปีจะรับประทานเส้น Soba • เทศกาลบ้ง (お盆：おぼん) ▪ ท าการเซ่นไหว้ของบูชาที่โต๊ะบูชาพระพุทธ ▪ แสดงความเคารพต่อวิญญาณบรรพบุรุษ ▪ ร าวงบ้งโอะโดะริ พร้อมเสียงบรรเลงดนตรี
เทศกาลต่างๆ（お祭り：おまつり） เทศกาลฉลองวันเด็กผู้หญิง (เทศกาลตุ๊กตา) (ひな祭り：ひなまつり) เทศกาลฉลองวันเด็กผู้ชาย (端午の節句：たんごのせっく) เทศกาลทะนะบะตะ (七夕：たなばた)
เทศกาลต่างๆ（お祭り：おまつり） เทศกาลฉลองวันเด็กผู้หญิง (เทศกาลตุ๊กตา) (ひな祭り：ひなまつり) เทศกาลฉลองวันเด็กผู้ชาย (端午の節句：たんごのせっく) เทศกาลทะนะบะตะ (七夕：たなばた) เทศกาลฉลองวันเด็กผู้หญิง (เทศกาลตุ๊กตา) (ひな祭り：ひなまつり) • 3 มีนาคม จะอวยพรให้เด็กผู้หญิงได้มีคู่ครองที่ดีและมีความสุขในอนาคต • ประดับตุ๊กตา Hina เพื่อฉลอง เทศกาลฉลองวันเด็กผู้ชาย (端午の節句：たんごのせっく) • วันที่ 5 พฤษภาคม จะอวยพรให้เด็กผู้ชายเติบโตประสบความส าเร็จในชีวิต • ประดับปลาคาร์ฟ เสื้อเกราะ หมวกเกราะ เทศกาลทะนะบะตะ (七夕：たなばた) • มีที่มาจากเทพนิยายของชายเลี้ยงวัวและหญิงทอผ้าของจีนที่ได้พบกันปีละครั้งในคืน วันที่ 7 กรกฎาคม • เลี้ยงฉลองและขอพรให้ผู้หญิงมีฝีมือในการฝีมือเย็บปักถักร้อยและเขียนหนังสือเก่ง ๆ • เขียนสิ่งที่หวังไว้ในกระดาษ 5 สี แขวนกิ่งไผ่
ที่มา: https://kknews.cc/travel/re6pekn.html , https://www.businesstoday.com.tw/article-content-80732-133385 เทศกาลต่างๆ（お祭り：おまつり） เทศกาลชมซะกุระ (花見：はなみ) เทศกาลชมใบไม้แดง • เป็นเทศกาลที่สมาชิกในครอบครัว หรือเพื่อน (紅葉狩：もみじがり) ร่วมงาน จะมาสนุกสนานร่วมกัน จะปูเสื่อหรือผ้า พลาสติกใต้ต้นซะกุระในฤดูใบไม้ผลิเพื่อจองที่ แล้วน าอาหาร เหล้า ไปกินดื่มร้องเพลงกัน • เป็นเทศกาลชมใบไม้เปลี่ยนสีเป็นสีเหลืองหรือแดง ในฤดู ใบไม้ร่วง ลักษณะคล้ายกับเทศกาลชมซะกุระ คือชาวญี่ปุ่น จะเดินทางไปยังสถานที่ที่สามารถชื่นชมกับใบไม้สีแดงได้
นักเรียนน าเสนอผลงาน • จับกลุ่ม กลุ่มละ 3-5 คน เขียนชื่อสมำชิกกลุ่ม • หำข้อมูลเกี่ยวกับประเพณีของชำวญี่ปุ่นที่สนใจ สรุป ข้อมูลและตกแต่งให้สวยงำมใส่กระดำษ A3 หรือกระดำษ ขนำดโปสเตอร์ • น ำเสนอหน้ำชั้นเรียน 5-7 นำที