SDGs เป้าหมายที่ 6 น้ำสะอาดและการสุขาภิบาล

CLEAN WATER

AND

SANITATION

สร้างหลักประกันเรื่ องน้ำและการสุขาภิบาล ให้มีการ
จัดการอย่างยั่งยืน และมีสภาพพร้อมใช้สำหรับทุกคน

ปัญหาการขาดแคลนน้ำส่งผลกระทบต่อ
ประชาชนทั่วโลกมากกว่า 40 % สิ่งที่น่าตกใจ
คือ คาดว่าจะมีการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิโลกที่
- 04 - เป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
แม้ว่าประชาชน 2,100 ล้านคน ได้รับการเข้าถึง
การสุขาภิบาลน้ำที่ดีขึ้นตั้งแต่ปี 2533 แต่การ
ขาดแคลนอุปกรณ์สำหรับน้ำดื่มที่ปลอดภัยยัง
คงเป็นปัญหาหลักที่ส่งผลกระทบต่อทุกทวีป

ทรัพยากร น้ำเป็นทรัพยากรที่มีความสำคัญต่อ
น้ำ การดำรงชีวิตและการดำเนินกิจกรรมทาง
เศรษฐกิจ โดยการส่งเสริมการเข้าถึงบริการ
ด้านน้ำและการสุขาภิบาล รวมทั้งการบริหาร
จัดการทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืน เป็นหนึ่งใน
วาระการพัฒนาสำคัญทั้งในระดับประเทศและ
ระดับโลก ทั้งนี้ เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึง
น้ำสะอาดและสุขาภิบาลที่ดี จึงต้องผลักดันให้
เกิดการบริหารจัดการน้ำอย่างมีคุณภาพ ทั่วถึง
และยั่งยืน ซึ่งครอบคลุมการเข้าถึงน้ำอุปโภค
บริโภคเพียงพอและได้มาตรฐาน ส่งเสริมให้เกิด
การปรับปรุงคุณภาพน้ำและการบำบัดน้ำเสีย
อย่างเป็นระบบ เพิ่มประสิทธิภาพการใช้น้ำ
การบริหารจัดการน้ำแบบบูรณาการ การปกป้อง
และฟื้ นฟูระบบนิเวศที่เกี่ยวข้องกับแหล่งน้ำ
ตลอดจนการขยายความร่วมมือกับองค์กร
ระหว่างประเทศและเพิ่มการมีส่วนร่วมของ
ท้องถิ่นในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ

NOMADIC  |  24

การพัฒนาที่ยั่งยืน
เป้าหมายที่ 6 น้ำสะอาด
และการสุขาภิบาล

เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน 6 ( SDGs 6 หรือ
Global Goals 6 ) เป็นเรื่องของ "น้ำสะอาดและ
สุขอนามัยสำหรับทุกคน" เป็นหนึ่งในเป้าหมายการ
พัฒนาที่ยั่งยืน 17 เป้าหมายที่กำหนดโดยสมัชชาใหญ่
แห่งสหประชาชาติในปี 2558 โดยมีข้อความอย่าง
เป็นทางการคือ "รับประกันความพร้อมใช้งานและ
การจัดการน้ำและสุขอนามัยที่ยั่งยืนสำหรับทุกคน"

ภายในปี 2573 ทุกคนบนโลกจะต้องมีน้ำดื่มที่
ปลอดภัยและราคาเหมาะสม ในขณะที่หลายคนให้
ความสำคัญกับน้ำดื่มที่สะอาดและปลอดภัย แต่ก็ยัง
มีหลายคนที่ไม่สนใจ

ปัญหาการขาดแคลนน้ำส่งผลกระทบต่อคนกว่า
ร้อยละ 40 ทั่วโลกและสถิติก็สูงขึ้นเรื่อย ๆ อันเนื่อง
มาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ หากเรายังใช้
แนวทางเดิมในการดำรงชีวิตต่อไป ภายในปี พ.ศ.
2593 หนึ่งในสี่ของมนุษย์บนโลกจะต้องประสบกับ
โรคภัยอันเนื่องมาจากการขาดแคลนน้ำ แต่เรายัง
สามารถเปลี่ยนแนวทางได้ การที่หน่วยงานระดับ
นานาชาติได้ร่วมกันปกป้องพื้นที่ชุ่มน้ำและแม่น้ำ
ลำคลอง และแลกเปลี่ยนเทคโนโลยีในการปรับปรุง
น้ำด้วยกัน สิ่งเหล่านี้จะนำไปสู่การบรรลุเป้าหมาย
เพื่อจัดการน้ำและสุขอนามัยที่ยั่งยืนสำหรับทุกคน

คนจะยังขาดน้ำสะอาด สุขาภิบาลและสุขอนามัยในอนาคต
หากยังละเลยในปัญหา

WHO และ UNICEF ได้จัดทำรายงาน ‘Progress on household drinking water,
sanitation and hygiene 2000 – 2020’ โดยมีเนื้อหาเกี่ยวกับการสำรวจการเข้าถึงน้ำ
ดื่มที่ปลอดภัย ระบบสุขาภิบาลและสุขอนามัยของภาคครัวเรือนทั่วโลก รวมถึงการประเมิน
ความคืบหน้าสำหรับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) ในเป้าหมายที่ 6 ว่าด้วยการมีน้ำ
สะอาดและสุขอนามัยที่ดี­
โดยประเด็นที่สำคัญและน่าสนใจของรายงานมีดังต่อไปนี้

ประชากร 1 ใน 4 ของโลกขาดน้ำดื่มปลอดภัยในบ้านของพวกเขา
ประชากรครึ่งหนึ่งของโลกไม่สามารถเข้าถึงสุขาภิบาลที่ดีและมีความปลอดภัยได้
ประชากร 3 ใน 10 ของโลกไม่สามารถเข้าถึงน้ำสะอาดและสบู่ที่มีคุณภาพสำหรับล้างมือ
ซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ช่วยลดโอกาสติดเชื้อในช่วงที่ยังมีการระบาดของโคโรนา
ไวรัส
8 ใน 10 ของคนที่ไม่สามารถเข้าถึงบริการน้ำสะอาดขั้นพื้นฐานได้อยู่ในพื้นที่ชนบท
รวมถึงการให้บริการด้านสุขอนามัยที่เข้าถึงเพียง 44% ของคนในชนบทในแอฟริกาใต้
ซะฮารา (Sub-Saharan Africa) มีความก้าวหน้าของการดำเนินงานด้านสุขอนามัย
ช้าที่สุดในโลก โดยในแอฟริกามีคนได้ดื่มน้ำสะอาดเพียงแค่ 45%

สิ่งที่น่าสนใจในรายงานฉบันนี้ คือ ได้ศึกษาประเด็นสุขภาพประจำเดือนของผู้หญิงเป็น
ฉบับแรก พบว่าในหลายประเทศ ผู้หญิงและเด็กผู้หญิงไม่สามารถเข้าถึงความต้องการด้าน
สุขภาพประจำเดือนได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีความพิการและคนยากจน

หากประเด็นดังกล่าวยังคงมีแนวโน้มเป็นเช่นนี้ต่อไปในอนาคตจะส่งผลต่อครอบครัว
และเด็กนับพันล้านคนที่จะไม่สามารถเข้าถึงบริการน้ำสะอาด สุขาภิบาล และสุขอนามัย
(WASH) ที่จำเป็นต่อชีวิตได้ภายในปี 2030 โดยมีการคาดการณ์ว่า

มีเพียงแค่ 81% ของประชากรโลกที่เข้าถึงแหล่งน้ำดื่มปลอดภัยที่บ้าน ในขณะที่
ประชากรอีก 1.6 พันล้านคนไม่สามารถเข้าถึงได้
มีเพียงแค่ 78% ที่เข้าถึงสิ่งอำนวยความสะดวกการล้างมือ ในขณะที่ประชากรอีก
1.9 พันล้านคนไม่สามารถเข้าถึงได้
มีเพียงแค่ 67% ที่จะเข้าถึงบริการสุขาภิบาลที่ปลอดภัย ในขณะที่ประชากรอีก
2.8 พันล้านคนไม่สามารถเข้าถึงได้

CLEAN WATER
AND SANITATION

โดยทาง Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus
ผู้อำนวยการองค์การอนามัยโลกกล่าวว่า “การลงทุนใน
น้ำสะอาด สุขอนามัยและสุขาภิบาล ต้องเป็นเป้าหมาย
หลักของโลก หากต้องการที่หยุดยั้งการระบาดใหญ่
และสร้างระบบสุขภาพที่สามารถปรับตัวกับสถานการณ์
ได้เร็วขึ้น”

โดยสรุปแล้วเพื่อที่จะแก้ไขปัญหาที่คนนับ
พันล้านไม่สามารถเข้าถึงบริการน้ำสะอาด สุขาภิบาล
และสุขอนามัยได้ จำเป็นต้องมีการลงทุนและ
รวบรวมผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย เช่น องค์กรระหว่าง
ประเทศ อย่างองค์กรอนามัยโลก รวมไปถึงรัฐบาล
ภาคธุรกิจ ประชาชนทั่วไป มาร่วมประชุมหาทางออก
โดยกำหนดให้เป็นวาระสำคัญของทุก ๆ ประเทศ
เพื่อที่จะได้ติดตามความคืบหน้าของการดำเนินงาน
ของแต่ละประเทศ

เป้าหมายที่ 6 สร้างหลักประกันว่าจะมีการจัด
ให้มีน้ำและสุขอนามัย สำหรับทุกคน และมี
การบริหารจัดการที่ยั่งยืน

บรรลุเป้าหมายการให้ทุกคนเข้าถึงน้ำดื่มที่ปลอดภัยและมีราคาที่
สามารถซื้อหาได้ ภายในปี 2573
บรรลุเป้าหมายการให้ทุกคนเข้าถึงสุขอนามัยที่พอเพียงและเป็น
ธรรม และยุติการขับถ่ายในที่โล่ง โดยให้ความสนใจเป็นพิเศษต่อ
ความต้องการของผู้หญิง เด็กหญิง และกลุ่มที่อยู่ภายใต้
สถานการณ์ที่เปราะบาง ภายในปี 2573
ยกระดับคุณภาพน้ำโดยลดมลพิษ ขจัดการทิ้งขยะและลดการปล่อย
สารเคมีและวัสดุอันตราย ลดสัดส่วนน้ำเสียที่ไม่ผ่านกระบวนการลง
ครึ่งหนึ่งและเพิ่มการนำกลับมาใช้ใหม่ทั่วโลก ภายในปี 2573
เพิ่มประสิทธิภาพการใช้น้ำในทุกภาคส่วนและสร้างหลักประกันว่าจะมี
การใช้น้ำ และจัดหาน้ำที่ยั่งยืน เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำและ
ลดจำนวนประชาชนที่ประสบความทุกข์จากการขาดแคลนน้ำ ภายใน
ปี 2573
ดำเนินการบริหารจัดการน้ำแบบองค์รวมในทุกระดับ รวมถึงผ่าน
ความร่วมมือระหว่างเขตแดนตามความเหมาะสม ภายในปี 2573
ปกป้องและฟื้ นฟูระบบนิเวศที่เกี่ยวข้องกับแหล่งน้ำรวมถึงภูเขา
ป่าไม้ พื้นที่ชุ่มน้ำ แม่น้ำ ชั้นหินอุ้มน้ำ และทะเลสาบ ภายในปี 2563

แนวทางการ
ดำเนินการ

ขยายความร่วมมือระหว่างประเทศและการสนับสนุนการเสริม
สร้างขีดความสามารถให้แก่ประเทศกำลังพัฒนาในกิจกรรมและ
แผนงานที่เกี่ยวข้องกับน้ำและสุขอนามัย ซึ่งรวมถึงด้านการ
เก็บน้ำ การแยกเกลือออกจากน้ำ การใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ
การจัดการน้ำเสีย เทคโนโลยีการนำน้ำกลับมาใช้ใหม่
สนับสนุนและเพิ่มความเข้มแข็งในการมีส่วนร่วมของชุมชนท้อง
ถิ่นในการพัฒนาการจัดการน้ำและสุขอนามัย

ปัญหาของทรัพยากรน้ำคงไม่ใช่แค่ปัญหา
ของสังคมหรือประเทศ แต่เป็นปัญหาที่คนทั่ว
โลกจำเป็นต้องช่วยกันแก้ไข เพราะหากเราไม่รู้
จักการใช้น้ำและการบริหารจัดการน้ำอย่างมี
ประสิทธิภาพแล้ว ก็อาจส่งผลให้เราอาจต้อง
เผชิญกับสถานการณ์การขาดแคลนน้ำเพื่อการ
อุปโภค บริโภค และเพื่อการเกษตรอย่างรุนแรง
ได้ ดังนั้นเราจึงต้องตระหนักถึงการรักษาและ
การใช้ทรัพยากรน้ำที่มีอยู่อย่างจำกัดให้มี
ประสิทธิภาพมากที่สุดให้เพียงพอกับการดำรง
อยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข

สแกนเพื่อฟัง
Podcast ได้เลย

CLEAN WATER AND SANITATION เอกสารอ้างอิง

กรมองค์การระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศ. (2559). เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน.
สืบค้นเมื่อ 23 ตุลาคม 2564, จาก https://sep4sdgs.mfa.go.th/

มหาวิทยาลัยสยาม. (2561). เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน. สืบค้นเมื่อ 23 ตุลาคม 2564, จาก
https://siam.edu/sustainable-development-goals-sdgs/

สหประชาชาติประเทศไทย. (2564). เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน. สืบค้นเมื่อ 23 ตุลาคม
2564, จาก https://thailand.un.org/th/sdgs/6

สุวรรณนา แก้วก้าม. (2562). ทำไมจึงต้องบริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืน. สืบค้นเมื่อ 23
ตุลาคม 2564, จาก https://innoversity.masci.or.th/?p=24314

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). เป้าหมายที่ 6 สร้างหลัก
ประกันเรื่อง น้ำและการสุขาภิบาล. สืบค้นเมื่อ 23 ตุลาคม 2564, จาก
http://sdgs.nesdc.go.th/

SDG MOVE. (2564). คนจะยังขาด น้ำสะอาด สุขาภิบาล และสุขอนามัย ในอนาคต หากยัง
ละเลยในปัญหาและทำงานช้าเช่นปัจจุบัน. สืบค้นเมื่อ 23 ตุลาคม 2564, จาก
https://www.sdgmove.com/2021/07/08/billions-of-people-will-lack-
wash-in- 2030-who-and-unicef-report/

CLEAN WATER AND SANITATION เอกสารอ้างอิง
(รูปภาพ)

https://www.sdgmove.com/2016/10/06/goal-6-clean-water-and-
sanitation/
https://www.eco-business.com/sustainable-development-goals/clean-
water-and-sanitation/
https://ichi.pro/th/na-cak-xakas-rabb-ce-ne-si-swang-phaenthi-ca-
kae-payha-kar-khadkhaeln-na-thaw-lok-xyangri-273688902934507
https://blog.pttexpresso.com/tag/นวัตกรรมน้ำสะอาด
https://www.unhcr.org/th/water-sanitation-and-hygiene
https://www.homeserve.com/en-us/blog/how-to/home-water-
conservation/
https://www.responsiblebusiness.com/sdg-action/people-news/10-
images-featuring-why-clean-water-and-sanitation-facilities-for-all-is-a-
necessity/

เพราะน้ำ
คือชีวิต