Hybrid PBD 2022 Form 3 - Sejarah

Sejarah Tingkatan 3 Bab 7

Sistem Pentadbiran Barat Memberikan Kesan terhadap Kuasa
PBD 7.2 Pemerintahan dan Kehidupan Masyarakat Tempatan Buku Teks ms. 180 – 181
PBD
PBD
5. Huraikan kesan sistem pentadbiran Barat terhadap kuasa pentadbiran tempatan di negeri-negeri berikut.
SP 8.1.2 TP5

(a) Berikutan memberi sokongan kepada Dato’ Kelana, British menempatkan seorang
Residen serta mengutip cukai di Sungai Ujong.


Negeri (b) British menggugat kuasa dan kewibawaan Yamtuan Antah dengan menyokong
Sembilan tuntutan Dato’ Kelana terhadap wilayah Terachi.

(c) Pegawai Majistret dan Pemungut Hasil ditempatkan di Rembau, Jelebu, dan Seri
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved
Menanti.



(d) Jawatan Pemungut Cukai dan Majistret menyebabkan pembesar kehilangan
kuasa pentadbiran.

(e) British memaksa Sultan Ahmad melucutkan gelaran Dato’ Setia Perkasa Pahlawan
Pahang
Semantan yang disandang oleh Dato’ Bahaman.
(f) Tindakan British memalukan Dato’ Bahaman menyebabkan berlaku kebangkitan
menentang British di Pahang.




(g) J.W.W. Birch memaksa Sultan Abdullah menandatangani surat pengisytiharan
untuk membolehkan Residen British mentadbir hasil negeri.

Perak (h) Tindakan British mengancam kuasa pentadbiran sultan dan pembesar Perak
menyebabkan mereka kehilangan kuasa.







(i) Pentadbiran SBUB menggugat kedudukan Mat Salleh sebagai pembesar di hulu
Sungai Sugut.

Sabah (j) Tindakan SBUB memungkiri janji dan mengambil semula Tambunan telah
mencabar kuasa dan kewibawaan Mat Salleh.






(k) Pelantikan Penasihat British di Kuala Terengganu dan Penolong Penasihat British
di Besut dan Kemaman menggugat kuasa sultan dan pembesar.

Terengganu (l) Tindakan British menetapkan dasar luar Terengganu menghakis kuasa
pentadbiran sultan dan pembesar.





Kriteria Kejayaan: .............................................................................................
Saya berjaya:
• menerangkan sistem pertadbiran Barat memberi kesan terhadap kuasa pemerintahan dan kehidupan masyarakat tempatan.


87 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





07 (EG) HYBRID PBD Sej Ting 3.indd 87 28/09/2021 2:57 PM

Sejarah Tingkatan 3 Bab 7
PBD 7.3 Penentangan Masyarakat Tempatan terhadap Kuasa Barat Buku Teks ms. 187, 189
PBD
PBD
6. Haji Abdul Rahman bin Haji Abdul Hamid yang lebih dikenali sebagai Haji Abdul Rahman Limbong telah
mengetuai golongan petani melancarkan penentangan terhadap British.
Berdasarkan aspek-aspek berikut, huraikan gerakan penentangan tersebut. SP 8.1.3 TP4


Penentangan Haji Abdul Rahman Limbong di Hulu Terengganu

Faktor penentangan


(a) British menguatkuasakan undang-undang yang menyulitkan kehidupan petani.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved
(b) Pelaksanaan pas kebenaran untuk bercucuk tanam membebankan petani.


(c) Cukai wajib dibayar dan sekiranya gagal mematuhi peraturan tersebut akan dikenakan tindakan iaitu
membayar denda.



Kekuatan penentangan

(d) Memohon lesen pleader untuk membela golongan petani di mahkamah dengan menggunakan hujah
agama.

(e) Menyatakan bahawa rakyat bebas mengerjakan tanah tanpa membayar cukai kerana tanah tersebut

adalah "Hak Allah SWT“.

(f) Beliau berhujah bahawa sistem percukaian British berlawanan dengan hukum syarak.


(g) Beliau menuntut hak mengerjakan tanah harus mengikut hukum agama Islam.


Peristiwa penentangan

(h) Petani di Kuala Telemong telah menentang peraturan baharu dengan membersihkan tanah tanpa
mengambil pas kebenaran daripada British. Seramai 300 hingga 500 orang petani berkumpul di Kuala
Telemong untuk membersihkan 200 ekar tanah milik Tengku Maimunah dan 400 ekar tanah kerajaan

tanpa pas kebenaran.

(i) 1 000 orang petani berhimpun di Marang, Kuala Telemong dan Kuala Berang untuk mengisytiharkan
perang terhadap British.


(j) Mereka menduduki balai polis, bangunan kerajaan dan mengibarkan bendera merah.


Kesan penentangan

(k ) Haji Abdul Rahman ditangkap.


(l) Dibuang negeri ke Makkah.








© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 88





07 (EG) HYBRID PBD Sej Ting 3.indd 88 28/09/2021 2:57 PM

Sejarah Tingkatan 3 Bab 7
7. Rata-rata kebangkitan menentang British oleh masyarakat tempatan mencapai kemenangan pada peringkat
awal. Kebangkitan tersebut kemudian berjaya dipatahkan oleh kuasa British.
Lengkapkan peta buih berikut dengan menyatakan faktor-faktor penentangan masyarakat tempatan
menemui kegagalan. SP 8.1.3 TP5



i-Think
i-Think Peta Buih
i-Think

(a) Penentangan
bersifat setempat


(f) British
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved
menggunakan
peranan (b) Sokongan rakyat
istana untuk tidak menyeluruh
memadamkan
kebangkitan Faktor-faktor
kegagalan gerakan
penentangan
masyarakat
tempatan terhadap
British

(e) British
mendapatkan (c) Senjata British lebih
sokongan Belanda canggih




(d) Strategi yang
digunakan lemah





Praktis PdPR Jawapan
Bab 7 Praktis PdPR
Bab 7
8. Lakukan aktiviti berikut. SP 8.1.3 TP5



AKTIVITI PAK-21 Main Peranan

(a) Bahagikan kelas kepada beberapa kumpulan mengikut sub topik.
(b) Tentukan dan edarkan subtopik berikut kepada setiap kumpulan:
Penentangan Dol Said, Dato’ Bahaman, Dato’ Maharaja Lela, Haji Abdul Rahman Limbong,
Tok Janggut, Rentap, Syarif Masahor, dan Mat Salleh.
(c) Bersama-sama rakan kumpulan, lakonkan situasi yang berkaitan.
(d) Tumpukan lakonan kepada aspek berikut:
Faktor penentangan, peristiwa penentangan, kekuatan penentangan, kelemahan
penentangan dan kesan penentangan.



Kriteria Kejayaan: .............................................................................................
Saya berjaya:
• membuat penilaian tentang penentangan masyarakat tempatan terhadap kuasa Barat.


89 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





07 (EG) HYBRID PBD Sej Ting 3.indd 89 28/09/2021 2:57 PM

Sejarah Tingkatan 3 Bab 7
PBD 7.4 Kesan Penentangan Masyarakat Tempatan Buku Teks ms. 190 – 191
PBD
PBD
9. Huraikan kesan-kesan penentangan masyarakat tempatan terhadap pentadbiran British dan tempatan di
negara kita. SP 8.1.4 TP5

Kuiz
Kesan penentangan masyarakat tempatan

Pendidikan Sivik


Kesan terhadap pentadbiran British Kesan terhadap pentadbiran tempatan


(a) British mengalami kerugian akibat (e) Pembesar tempatan kehilangan kuasa /
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved
peperangan. kedudukan.

(b) British lebih berhati-hati dalam sistem (f) Kedudukan raja dan pembesar Melayu

pentadbiran. diberi perhatian oleh penjajah British.
(c) British merombak semula skim (g) Penentangan menjadi inspirasi kepada

penempatan pegawai. perjuangan kemerdekaan tanah air.

(d) British memantapkan kuasa di seluruh
negeri Melayu.




10. (a) Anda dikehendaki membuat kesimpulan tentang kesan pelaksanaan cukai kepada penduduk setempat.

Membebankan penduduk.

Pelbagai jenis cukai perlu dibayar.

Melanggar undang-undang jika tidak membayar cukai.

Menjejaskan pendapatan penduduk.

Penduduk hidup dalam kesusahan.


(b) Sebagai pemimpin negara, apakah usaha-usaha yang dapat anda lakukan bagi mengurangkan beban
yang ditanggung oleh rakyat? TP6 KBAT Mencipta

Mengurangkan kadar cukai / Menghapuskan cukai.

Melengkapkan rakyat dengan pelbagai kemahiran untuk memudahkan usaha mencari rezeki.

Menggalakkan rakyat berkecimpung dalam pelbagai sektor ekonomi.


Menggalakkan ekonomi moden / ekonomi komersial.
Menggalakkan rakyat menggunakan teknologi moden dalam kegiatan pertanian.


(Mana-mana jawapan yang munasabah)

Kriteria Kejayaan: .............................................................................................
Saya berjaya:
• merumuskan kesan penentangan masyarakat tempatan.


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 90





07 (EG) HYBRID PBD Sej Ting 3.indd 90 28/09/2021 2:57 PM

Pentaksiran Sumatif
MODUL PT3








A


1. Antara berikut, apakah bentuk penentangan 5. Senarai berikut menunjukkan penentangan
Buku yang didukung oleh masyarakat tempatan Buku masyarakat tempatan terhadap British.
Teks Teks
ms. 172 terhadap British? ms. 184
A Rundingan • Dato’ Maharaja Lela berjaya membunuh
B Perundangan Residen British.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved
C Keputusan mahkamah • Syarif Masahor berjaya menyerang
D Langkah tidak bekerjasama Kanowit dan membunuh tiga orang
pegawai British.
2. Maklumat berikut berkaitan dengan sebab-
Buku sebab tokoh X menentang kuasa Barat.
Teks
ms. 175 Pada pendapat anda, apakah kekuatan yang
ada pada pejuang-pejuang tersebut sehingga
Tokoh X
berjaya mencapai matlamat penentangan?
A Muafakat C Kubu pertahanan
• Dituduh sebagai lanun.
• Pergerakan masyarakat diawasi. B Perundangan D Teknologi senjata
• Petempatan mereka dihapuskan. 6. Mengapakah British mengambil keputusan
Buku untuk menghukum Haji Abdul Rahman Limbong
Teks
Siapakah tokoh X? ms. 187 dengan membuang negeri ke Makkah?
A Rentap A Menunjukkan simpati
B Syarif Masahor B Mengambil hati sultan
C Dato’ Bahaman C Meredakan ketegangan
D Haji Abdul Rahman Limbong D Memenuhi kehendak rakyat
3. Rajah berikut berkaitan dengan kebangkitan 7. Maklumat berikut merujuk kepada perubahan

Buku menentang British. Buku sikap British dalam pentadbiran di Negeri-
Teks Teks
ms. 178 ms. 190 negeri Melayu.
Perjanjian Mengancam kedudukan
Pangkor sultan dan pembesar • Berhati-hati dalam sistem pentadbiran.
1874 Perak • Merombak semula skim penempatan
pegawai.
Siapakah tokoh yang mencabar perjanjian
tersebut? Apakah peristiwa yang membawa kepada
A Dol Said perubahan sikap British?
B Tok Janggut A Masalah ekonomi
C Yamtuan Antah B Penentangan masyarakat tempatan
D Dato’ Maharaja Lela
C Tuntutan kuasa pentadbiran pembesar
4. Mengapakah pembinaan balai polis di tempatan
Buku Lubuk Terua menimbulkan kemarahan Dato’ D Sikap tidak bekerjasama dari pemerintah
Teks
ms. 174 Bahaman? tempatan
A British tidak berbincang terlebih dahulu 8. Mengapakah pihak British menubuhkan
B Masyarakat Lubuk Terua tidak memerlukan Buku Perkhidmatan Tadbir Melayu?
Teks
balai polis ms. 190 A Mengurangkan kos pentadbiran
C Peranannya sebagai penguat kuasa B Menguasai seluruh negeri Melayu
undang-undang tergugat C Meningkatkan taraf hidup orang Melayu
D British tidak mengambil orang tempatan D Melibatkan orang Melayu dalam bidang
menjadi anggota polis pentadbiran




91 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





07 (EG) HYBRID PBD Sej Ting 3.indd 91 28/09/2021 2:57 PM

Sejarah Tingkatan 3 Bab 7
9. Apakah bukti bahawa British lebih berhati-hati 10. Mengapakah gerakan penentangan masyarakat

Buku dalam sistem pentadbiran kesan penentangan Buku tempatan penting meskipun gerakan tersebut
Teks Teks
ms. 190 masyarakat tempatan? ms. 191 berjaya dipatahkan oleh British?
A Penubuhan Durbar A Memberi pengajaran kepada British
B Penubuhan Kolej Melayu Kuala Kangsar B Menanamkan semangat anti penjajah
C Pengawai Melayu lagi ramai dari pengawai C Menjadi inspirasi kepada perjuangan
British dalam pentadbiran kemerdekaan
D Penubuhan Majlis Mesyuarat Negeri yang D Berjaya menjejaskan kestabilan sistem
ahlinya dilantik oleh sultan pentadbiran British



B



1. Gambar berikut berkaitan dengan tokoh tempatan yang berjuang menentang kuasa penjajah. Beliau
merupakan pemimpin kaum Iban di Sungai Skrang dan Sungai Saribas yang menentang pentadbiran Brooke.



















Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved

(a) Nyatakan sebab-sebab beliau menentang pentadbiran Brooke di Sarawak.
Buku
Teks Mempertahankan maruah bangsa.
ms. 175
James Brooke menuduh orang Iban sebagai lanun.
James Brooke cuba menghapuskan petempatan orang Iban.
[3 markah]

(b) Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, bagaimanakah penentangan masyarakat tempatan memberi
Buku kesan kepada pentadbiran British di negara kita?
Teks
ms. 190
British mengalami kerugian akibat peperangan.
British lebih berhati-hati dalam sistem pentadbiran.
British merombak semula skim penempatan pegawai.
[3 markah]

(c) Pada pendapat anda, mengapakah kita perlu mempelajari tentang penentangan-penentangan para
pejuang tanah air?

Menjadi inspirasi untuk memelihara kemerdekaan / kedaulatan negara.

Mengukuhkan jati diri.
Mengeratkan perpaduan.
Mempelajari kelemahan daripada perjuangan mereka. (Mana-mana jawapan yang munasabah)

[4 markah]



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 92





07 (EG) HYBRID PBD Sej Ting 3.indd 92 28/09/2021 2:57 PM

Sejarah Tingkatan 3 Bab 7
2. Pelbagai strategi telah digunakan oleh masyarakat tempatan untuk melancarkan penentangan terhadap
kuasa British.
(a) Nyatakan kekuatan strategi yang digunakan oleh masyarakat tempatan.

Buku
Teks Bermuafakat dengan pembesar lain.
ms.
184–186
Membina kubu pertahanan.
Menyediakan senjata yang sesuai / moden.

Menggunakan sistem perundangan yang sedia ada.
(Pilih mana-mana tiga jawapan)
[3 markah]
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved
(b) Apakah masalah-masalah yang dihadapi oleh masyarakat tempatan dalam penentangan mereka
Buku terhadap British?
Teks
ms.
186–188 Menghadapi penentangan bersenjata pihak British.
Menghadapi ancaman perundangan British.
Gagal mentafsir perjanjian di antara British dengan pemerintah.

Menghadapi tipu muslihat pihak British.
(Pilih mana-mana tiga jawapan)

[3 markah]
(c) Rata-rata penentangan pemimpin masyarakat tempatan dapat dipatahkan oleh pihak Britsih.
Pada pendapat anda, mengapakah usaha penentangan masyarakat tempatan menemui kegagalan?
Penentangan bersifat setempat.

Sokongan tidak menyeluruh.
Tidak mendapat sokongan pihak istana.

Teknologi yang digunakan oleh masyarakat tempatan lemah berbanding teknologi yang digunakan
oleh pihak British.

British berjaya memanipulasikan kelemahan strategi masyarakat tempatan.
British menggunakan istana untuk memadamkan kebangkitan masyarakat tempatan.

(Mana-mana jawapan yang munasabah)
[4 markah]


C


1. Tiga bentuk penentangan yang dilancarkan oleh masyarakat tempatan terhadap kuasa British iaitu mencabar
perjanjian, penentangan bersenjata dan sistem perundangan.
(a) Huraikan cara penentangan Rentap. [6 markah]
Buku
Teks
ms.
175, 185
(b) Bagaimanakah sultan Perak dan pembesar-pembesarnya melancarkan penentangan dengan mencabar
Buku perjanjian? [8 markah]
Teks
ms.
178, 186
(c) Sekiranya rakyat Malaysia tidak memiliki semangat nasionalisme yang tinggi, apakah kesannya terhadap
negara? [6 markah]



93 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





07 (EG) HYBRID PBD Sej Ting 3.indd 93 28/09/2021 2:57 PM

Sejarah Tingkatan 3 Bab 7
FOKUS KBAT







1. Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, mengapakah Rentap mencetuskan
penentangan terhadap pentadbiran Brooke di Sarawak? TIP Menjawab
Kedudukannya sebagai pemimpin orang Iban di Sungai Skrang dan Sungai 1. Bahagian pertama menguji
calon untuk menjawab
Saribas diancam oleh pentadbiran Brooke. berdasarkan fakta sejarah
tentang perjuangan Rentap.
Pentadbiran Brooke menganggap orang Iban di Sungai Skrang sebagai
2. Bahagian kedua memerlukan
lanun. calon mengaplikasikan slogan
“ Agi Idup, Agi Ngelaban ”
James Brooke mendirikan kubu di Nanga Skrang untuk mengawasi dalam kehidupan seharian.

pergerakan orang Iban.
James Brooke bertindak menghapuskan penempatan orang Iban di Sungai

Skrang.












Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved
“Agi Idup, Agi Ngelaban ” ialah bahasa Iban yang membawa maksud
selagi hidup selagi berjuang.




2. Mengapakah slogan ini wajar dijadikan panduan hidup?
Hidup ibarat satu perjuangan. Tidak mudah mengaku kalah.

Slogan memberikan semangat kepada kita untuk membentuk masa depan

yang lebih cerah.

Slogan mengajar kita agar tidak berputus asa dan cekal menghadapi
rintangan.

Memberi semangat untuk kita agar sentiasa menimba ilmu pengetahuan.

Memberi semangat kepada murid untuk mencapai kecemerlangan dalam

bidang akademik / ko-kurikulum.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)





Kuiz 7







© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 94





07 (EG) HYBRID PBD Sej Ting 3.indd 94 28/09/2021 2:57 PM

Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved