Mahir PBD KSSR 2022 Thn 6 - Sains

PBD

Subjek / Tahun 4 5 6 WRC496042S PELANGI

Bahasa Melayu
English
Matematik
Pentaksiran Tahun Mathematics
PBD Bilik Darjah 6 Sains
Science

SEMAKAN Sejarah
KSSR Pendidikan Islam Pentaksiran

Pelajaran Jawi PBD
Sains Pendidikan Jasmani dan PBD Bilik Darjah
Pendidikan Kesihatan



Siri PBD ini diterbitkan khusus untuk membantu murid cemerlang dalam Pentaksiran Tahun
Bilik Darjah (PBD). Oleh itu, kandungan siri ini menerapkan latihan dan penilaian yang
berkualiti serta menepati keperluan pentaksiran seperti yang digariskan oleh Kementerian
Pendidikan Malaysia.
Kandungan siri ini direka dan ditulis berdasarkan Dokumen Standard Kurikulum dan 6
Pentaksiran (DSKP) dan buku teks terbaharu. Semua latihan dalam siri ini disusun secara
sistematik dan disertakan pelbagai ciri ekstra bagi membantu murid menguasai pelajaran Sains Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
dengan mudah.
Elemen-elemen seperti Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT), Pembelajaran Abad Ke-21 • Lembaran PBD SEMAKAN
(PAK-21), STEAM dan i-THINK diintegrasikan bagi menambahkan kefahaman murid tentang KSSR
silibus serta elemen-elemen tersebut. • Berdasarkan DSKP dan Buku Teks

Inisiatif digital seperti Online Quick Quiz, Info dan Video turut dimuatkan bagi mempermudah • Revisi Mahir
pengajaran dan pembelajaran secara interaktif dan menarik.
• PAK-21 & STEAM

Dengan sekali klik sahaja, semua • Pentaksiran Sumatif Sains
sesi PdPR dapat dipermudah Tahun 6
melalui sumber digital (kod QR dan • Jawapan Lengkap
ikon Guru istimewa) dalam eTE.


Suwaibah Borahan
Arbai’yah Hamzah
Bonus
Bonus
www.PelangiBooks.com Bonus
• Kedai Buku Online • Perpustakaan Online • Edisi IMBAS SAYA ✔ Mesra PdPR ✔ Mesra Google Classroom
Edisi
Guru
Guru
Interaktif
Interaktif
W.M: RM9.65 / E.M: RM9.95 ?
(eTE)
WRC496042S (eTE)
ISBN: 978-967-2779-85-8 VIDEO INFO STEAM ONLINE QUICK QUIZ
https://plus.pelangibooks.com/
Strategi PdPc Nota Digital
PELANGI Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. (89120-H) Praktis Digital



01.indd 1 14/03/2022 4:57 PM

Kandungan







Rekod Pencapaian Pentaksiran Murid (iii) – (iv)
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.

UNIT 1 Kemahiran Saintifik 1 – 10


UNIT 2 Manusia 11 – 22


UNIT 3 Mikroorganisma 23 – 35

Online Quick Quiz Kod QR 35
UNIT 4 Interaksi antara Hidupan 36 – 46


UNIT 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan 47 – 53

Online Quick Quiz Kod QR 53

UNIT 6 Daya 54 – 67


UNIT 7 Kelajuan 68 – 75
Online Quick Quiz Kod QR 75

UNIT 8 Teknologi Pengawetan Makanan 76 – 85


UNIT 9 Bahan Buangan 86 – 93

Online Quick Quiz Kod QR 93
UNIT 10 Gerhana 94 – 100


UNIT 11 Galaksi 101 – 105


UNIT 12 Kestabilan dan Kekuatan 106 – 113


UNIT 13 Teknologi 114 – 123

Online Quick Quiz Kod QR 123

Pentaksiran Akhir Tahun 124 – 138

Jawapan J1 – J10



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. ii






00 Kandungan.indd 2 14/03/2022 4:11 PM

Strategi
PdPc








UNIT
1 Kemahiran Saintifik
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Panduan RPH
Standard Kandungan Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
(SK) Penguasaan (TP)
1.1 Kemahiran 1.1.1 Memerhati dengan menggunakan semua deria S1 TP 1,
Proses Sains yang terlibat dan alat jika perlu untuk membuat TP 2,
Buku Teks pemerhatian secara kualitatif bagi menerangkan TP 3
m.s 1 - 12 fenomena atau perubahan yang berlaku 2
1.1.5 Meramal dengan membuat jangkaan tentang
sesuatu peristiwa atau fenomena berdasarkan
pemerhatian, pengalaman lalu atau data

BBM PAK-21 KBAT
Buku teks – Menganalisis
EMK i-THINK Nilai Murni
Bahasa, Sains dan Teknologi – Menghargai sumbangan sains dan teknologi
Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Guru membimbing murid menjalankan penyiasatan dengan mengawal pemboleh ubah.
3. Murid diminta menjawab soalan yang diberikan.
Panduan RPH
Standard Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
Kandungan (SK) Penguasaan (TP)
1.1 Kemahiran 1.1.2 Mengelas dengan membandingkan atau mengenal S2 TP 1,
Proses Sains pasti persamaan dan perbezaan TP 2, 3
berdasarkan ciri sepunya. TP 3
Buku Teks
m.s 1 - 12
BBM PAK-21 KBAT
Buku teks – Menganalisis
EMK i-THINK Nilai Murni
Bahasa , Sains dan Teknologi Peta Pokok Menghargai sumbangan sains dan teknologi
Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Guru membimbing murid membina peta i-Think untuk mengelaskan haiwan-haiwan yang ditunjukkan dalam rajah.
Panduan RPH
Standard Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
Kandungan (SK) Penguasaan (TP)
1.1 Kemahiran 1.1.4 Membuat inferens dengan menyatakan kesimpulan S3 TP 1,
Proses Sains awal atau penerangan yang munasabah bagi TP 2,
sesuatu pemerhatian dengan menggunakan TP 3,
Buku Teks
m.s 1 - 12 maklumat yang diperoleh. 4
1.1.5 Meramal dengan membuat jangkaan tentang
sesuatu peristiwa atau fenomena berdasarkan
pemerhatian, pengalaman lalu atau data


UNIT 1 EG 1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





Strategi PdPc.indd 1 14/03/2022 5:18 PM

BBM PAK-21 KBAT
Buku teks – Menganalisis

EMK i-THINK Nilai Murni
Bahasa , Sains dan Teknologi – Menghargai sumbangan sains dan teknologi
Cadangan PdPc
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Murid diminta membuat inferens bagi pemerhatian mereka.
3. Murid diminta membuat ramalan dan kesimpulan bagi penyiasatan itu.
Panduan RPH
Standard Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
Kandungan (SK) Penguasaan (TP)
1.1 Kemahiran 1.1.10 Mengawal pemboleh ubah dengan menentukan S4 TP 1,
Proses Sains pemboleh ubah bergerak balas dan dimalarkan TP 2,
setelah pemboleh ubah dimanipulasi ditentukan TP 3
Buku Teks
m.s 1 - 12 dalam sesuatu penyiasatan 5
1.1.11 Membuat hipotesis dengan membuat pernyataan
umum yang boleh diuji tentang hubungan antara
pemboleh ubah dalam sesuatu penyiasatan
BBM PAK-21 KBAT
Buku teks – Menganalisis

EMK i-THINK Nilai Murni
Bahasa – Menghargai sumbangan sains dan teknologi
Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Guru membimbing murid menjalankan penyiasatan dengan mengawal pemboleh ubah.
3. Murid diminta menjawab soalan yang diberikan.
Panduan RPH
Standard Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
Kandungan (SK) Penguasaan (TP)
1.1 Kemahiran 1.1.12 Mengeksperimen dengan menggunakan kemahiran S5 TP 4,
Proses Sains proses sains asas bagi mengumpul dan mentafsir TP 5, 6 – 8
data serta membuat rumusan untuk membuktikan TP 6
Buku Teks
m.s 1 - 12 hipotesis dan membuat laporan.
BBM PAK-21 KBAT
Buku teks – Menganalisis
EMK i-THINK Nilai Murni
Bahasa – Menghargai sumbangan sains dan teknologi
Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Murid berada dalam kumpulan berempat.
3. Murid menilai kemahiran proses sains untuk menyelesaikan masalah atau tugasan yang diberikan oleh guru secara
berkumpulan.
4. Murid mereka bentuk eksperimen bagi menyelesaikan masalah secara sistematik, dan bertanggungjawab ke atas diri,
rakan dan alam sekitar dengan bimbingan guru.
5. Murid membuat laporan daripada hasil eksperimen yang dihasilkan dalam kumpulan yang lebih besar.




EG 2

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. UNIT 1




Strategi PdPc.indd 2 14/03/2022 5:18 PM

Strategi
PdPc








UNIT
2 Manusia
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Panduan RPH
Standard Kandungan Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
(SK) Penguasaan (TP)

2.1 Pembiakan 2.1.1 Memerihalkan fungsi organ pembiakan lelaki dan S1 TP 1
Manusia perempuan. TP 3 13 – 14
Buku Teks
m.s 14 - 19

BBM PAK-21 KBAT
Video, slaid, Internet, carta, Rally coach Mengaplikasi, Menganalisis
buku teks
EMK i-THINK Nilai Murni

Bahasa, Sains dan Teknologi – Bekerjasama, Saling mempercayai,Tolak ansur

Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Guru membimbing murid menjalankan aktiviti Rally Coach.
(a) Murid pertama menjawab soalan.
(b) Murid kedua melihat, mendengar, memeriksa jawapan dan memuji.
(c) Murid bertukar tempat dimana murid B pula menjawab soalan seterusnya bergilir-gilir sehingga habis.
Panduan RPH
Standard Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
Kandungan (SK) Penguasaan (TP)
2.1 Pembiakan 2.1.2 Menjelaskan proses persenyawaan manusia S2 TP 4
Manusia sehingga bayi dilahirkan S3 TP 6
2.1.3 Menaakul kepentingan pembiakan kepada 14 – 15
Buku Teks
m.s 14 - 19 manusia

BBM PAK-21 KBAT

Majalah, buku teks, Internet,
telefon pintar Gallery Walk Mengaplikasi, Menganalisis

EMK i-THINK Nilai Murni

Bahasa, Sains dan Teknologi, Peta bulatan Bekerjasama, Saling mempercayai,Menghargai
Matematik
Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Guru membimbing murid menjalankan aktiviti Gallery Walk di mana murid menampal maklumat tentang proses
persenyawaan dan kepentingan proses pembiakan. Murid lain bergerak dan membaca persembahan setiap kumpulan
dan memberi komen.




UNIT 2 EG 3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





Strategi PdPc.indd 3 14/03/2022 5:18 PM

Panduan RPH
Standard Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
Kandungan (SK) Penguasaan (TP)

2.2 Sistem Saraf 2.2.1 Mengenal pasti jenis sistem saraf manusia S4 TP 2,
2.2.2 Memerihalkan sistem saraf pusat dan fungsinya. S5 TP 5
Buku Teks
m.s 20 - 28 2.2.3 Menyatakan fungsi sistem saraf periferi. S6
2.2.4 Meramalkan keadaan yang berlaku jika sistem 16 – 18
saraf periferi tidak berfungsi
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
2.2.5 Menjana idea tentang cara menjaga sistem saraf
BBM PAK-21 KBAT

Majalah, buku teks, Internet, Rally Table Mengaplikasi, Menganalisis
telefon pintar
EMK i-THINK Nilai Murni

Bahasa, Sains dan Teknologi – Bekerjasama, Saling mempercayai,Tolak ansur
Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Murid diminta menyatakan jenis sistem saraf pada Rajah.
3. Murid diminta memadankan fungsi setiap saraf dengan betul.
4. Guru membimbing murid menjalankan aktiviti Rally Table di mana murid dalam pasangan akan bergilir-gilir memberi
jawapan tentang fungsi sistem saraf periferi.
5. Guru menerangkan cara-cara untuk menjaga sistem saraf.











































EG 4

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. UNIT 2




Strategi PdPc.indd 4 14/03/2022 5:18 PM

Strategi
PdPc








UNIT
3 Mikroorganisma
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Panduan RPH
Standard Kandungan Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
(SK) Penguasaan (TP)

3.1 Proses Hidup 3.1.1 Menjelas dengan contoh jenis mikroorganisma. S1 TP 1
dan Kesan 3.1.2 Mengitlak maksud mikroorganisma. S2
Tindakan 24 – 25
Mikroorganisma
Buku Teks
m.s 33 - 50
BBM PAK-21 KBAT

Buku teks, carta, Internet Rally Table Mengaplikasi, Menganalisis

EMK i-THINK Nilai Murni
Bahasa, Sains dan Teknologi Peta pokok Bekerjasama, Saling mempercayai,Tolak ansur

Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Guru membimbing murid menjalankan aktiviti Rally Table di mana murid dalam pasangan akan bergilir-gilir memberi
jawapan tentang jenis-jenis mikroorganisma.
3. Guru membimbing murid membina peta i-Think untuk mengelaskan jenis-jenis mikroorganisma.
4. Murid diminta mengitlak maksud mikroorganisma.
5. Murid diminta menyatakan mikroorganisma yang menyebabkan pandemik COVID-19.
Panduan RPH
Standard Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
Kandungan (SK) Penguasaan (TP)
3.1 Proses Hidup 3.1.3 Memerihalkan proses hidup mikroorganisma S3 TP 2
dan Kesan dengan menjalankan penyiasatan.
Tindakan 26 – 27
Mikroorganisma
Buku Teks
m.s 33 - 50
BBM PAK-21 KBAT

Majalah, buku teks, Internet, Gallery Walk Mengaplikasi, Menganalisis
telefon pintar
EMK i-THINK Nilai Murni

Bahasa, Sains dan Teknologi – Bekerjasama, Saling mempercayai,Menghargai








UNIT 3 EG 5 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





Strategi PdPc.indd 5 14/03/2022 5:18 PM

Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Guru membimbing murid menjalankan penyiasatan tentang proses hidup mikroorganisma.
3. Guru membimbing murid membuat inferens tentang pemerhatian mereka.
4. Guru membimbing murid membuat kesimpulan daripada penyiasatan mereka.
Panduan RPH
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Standard Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
Kandungan (SK) Penguasaan (TP)
3.1 Proses Hidup 3.1.4 Mengeksperimen untuk menentukan faktor yang S4 TP 5
dan Kesan mempengaruhi pertumbuhan mikrooganisma. S5
Tindakan 28 – 29
Mikroorganisma
Buku Teks
m.s 33 - 50
BBM PAK-21 KBAT

Buku teks, alatan eksperimen Timed Pair Share Mengaplikasi, Menganalisis
yang berkaitan, mikroskop

EMK i-THINK Nilai Murni

Bahasa, Sains dan Teknologi Peta Pokok Bekerjasama, Saling mempercayai,Tolak ansur
Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Guru meminta murid menjalankan penyiasatan dengan mengawal pemboleh ubah:
(a) meletakkan buah di dalam peti sejuk
(b) meletakkan buah di atas meja
3. Guru membimbing murid menjalankan aktiviti Timed Pair Share. Secara berpasangan, murid 1 berkongsi penyelesaian
masalah dengan murid 2 dalam masa yang telah ditetapkan.

Panduan RPH
Standard Standard Pembelajaran (SP) Soalan dan Tahap Halaman
Kandungan (SK) Penguasaan (TP)
3.1 Proses Hidup 3.1.5 Memerihalkan kesan tindakan mikroorganisma S6 TP 3
dan Kesan dalam kehidupan harian. S7
Tindakan 30
Mikroorganisma
Buku Teks
m.s 33 - 50
BBM PAK-21 KBAT

Buku teks, kad imbasan, Inside outside circle Mengaplikasi, Menganalisis
Internet

EMK i-THINK Nilai Murni

Bahasa, Sains dan Teknologi Peta buih berganda Bekerjasama, Saling mempercayai,Tolak ansur
Cadangan PdPc
1. Guru menggunakan soalan ini sebagai bahan PBD.
2. Guru meminta murid memerhatikan gambar dan menyatakan kesan buruk mikroorganisma dengan menggunakan
kaedah Inside outside circle.
3. Guru menerangkan tentang bagaimana kesan buruk itu berlaku menggunakan peta buih berganda.


EG 6

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. UNIT 3




Strategi PdPc.indd 6 14/03/2022 5:18 PM

UNIT Tarikh:

Tema: Inkuiri dalam Sains
1

Kemahiran Saintifik




Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.

Nota
Ekstra
Revisi Mahir





KEMAHIRAN PROSES SAINS



Memerhati


Mengelas


Mengukur dan menggunakan nombor


Membuat inferens


Meramal


Berkomunikasi


Menggunakan perhubungan ruang dan masa

Mentafsir data


Mendefinisi secara operasi


Mengawal pemboleh ubah


Membuat hipotesis


Mengeksperimen







1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






01 Mahir Sains Thn 6.indd 1 14/03/2022 4:11 PM

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik

Modul PBD ›› Praktis DSKP

1.7 Kemahiran Proses Sains Buku Teks 2 – 12

Tahap Penguasaan (TP) Menguasai Belum Menguasai
TP 1: Mengingat kembali kemahiran proses sains.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
TP 2: Memerihalkan kemahiran proses sains.
TP 3: Mengaplikasikan kemahiran proses sains untuk melaksanakan
sesuatu tugasan.

1. Lakukan aktiviti berikut.
Tujuan: Mengkaji perubahan isi padu dan suhu air pada dua keadaan yang berbeza.
Alat dan radas: 2 bekas sama saiz, 500 ml air, silinder penyukat, termometer
Langkah-langkah:
1. Sediakan alat seperti yang ditunjukkan dalam rajah di bawah.
2. Catatkan suhu awal air sebelum memulakan penyiasatan.
3. Rekodkan perubahan yang berlaku selepas 3 jam.


Kawasan Kawasan
teduh cahaya
matahari


250 ml air
250 ml air





Bekas Q Bekas P

(a) Nyatakan semua deria yang terlibat ketika melakukan pemerhatian tentang
penyiasatan yang dijalankan. SP 1.1.1 TP 1 TP 2 TP 3

Deria lihat dan deria sentuh

(b) Perihalkan jawapan kamu di 1(a). SP 1.1.1 TP 1 TP 2 TP 3
Deria lihat digunakan untuk mengetahui perubahan isi padu air dalam bekas. Deria

sentuh pula digunakan untuk mengetahui perubahan suhu air dalam bekas.


(c) Apakah perubahan yang dapat diperhatikan selepas 3 jam? SP 1.1.5 TP 1 TP 2 TP 3
Air dalam bekas P dan Q telah berkurang. Air dalam bekas P berasa panas apabila
disentuh tetapi air dalam bekas Q tidak menunjukkan sebarang perubahan suhu.


Tandatangan Guru: Tarikh:


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 2






01 Mahir Sains Thn 6.indd 2 14/03/2022 4:11 PM

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik
2. Rajah di bawah menunjukkan beberapa ekor haiwan yang berbeza.








Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.





Gajah Singa Zirafah Harimau









Ikan lumba-lumba Ikan paus Dugong Ikan emas






Kucing Burung Cacing Siput Belalang Lipas




(a) Kelaskan haiwan-haiwan dalam rajah mengikut saiz.
SP 1.1.2 TP 1 TP 2 TP 3
Haiwan Peta Pokok
i-THINK
i-THINK


Saiz kecil Saiz besar


Lipas Gajah

Siput Zirafah

Kucing Harimau
Belalang Singa

Ikan emas Dugong

Burung Ikan paus

Cacing Ikan lumba-lumba


Tandatangan Guru: Tarikh:


3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






01 Mahir Sains Thn 6.indd 3 14/03/2022 4:11 PM

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik
3. Rajah di bawah menunjukkan suatu penyiasatan yang dijalankan oleh Jasmine dengan
membiarkan aiskrim di bawah cahaya matahari selama 10 minit.
KBAT Mengaplikasi





Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.











Pukul 12.00 tengah hari Pukul 12.10 tengah hari


(a) Nyatakan dua inferens daripada situasi di atas. SP 1.1.4 TP 1 TP 2 TP 3
(i) Aiskrim/ pepejal akan cair apabila menerima haba.




(ii) Aiskrim/ pepejal akan berubah bentuk apabila menerima haba.




(b) Berdasarkan inferens yang diberi, tuliskan satu kesimpulan awal.
SP 1.1.4 TP 1 TP 2 TP 3
Bahan akan cair apabila menerima haba.




(c) Ramalkan apa akan berlaku sekiranya aiskrim diletakkan di dalam peti sejuk selama
2 jam. SP 1.1.5 TP 1 TP 2 TP 3

Aiskrim akan keras semula/ menjadi pepejal semula.




(d) Berdasarkan jawapan kamu di 3(c), berikan dua lagi kesimpulan yang munasabah.

(i) Bahan akan membeku apabila kehilangan haba.
(ii) Bahan akan berubah bentuk apabila kehilangan haba.








Tandatangan Guru: Tarikh:


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 4






01 Mahir Sains Thn 6.indd 4 14/03/2022 4:11 PM

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik
4. Rajah di bawah menunjukkan keadaan dua ekor katak yang sama saiz dan umur diletakkan
di dalam bekas yang berbeza.

Kasa dawai Kasa dawai

Lalat
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.

Katak P Katak Q
Air











(a) Nyatakan pemboleh ubah SP 1.1.10 TP 1 TP 2 TP 3
(i) dimanipulasikan:

Kehadiran air dan makanan

(ii) bergerak balas:
Keadaan katak selepas seminggu


(iii) dimalarkan:
Saiz dan umur katak


(b) Apakah hubungan antara pemboleh ubah dimanipulasikan dengan pemboleh ubah
yang bergerak balas dalam penyiasatan ini? KBAT Mengaplikasi SP 1.1.10 TP 1 TP 2 TP 3
Jika katak mendapat makanan dan air, maka katak itu masih boleh hidup selepas

seminggu.


(c) (i) Jika pemboleh ubah dimanipulasikan ditukarkan kepada kehadiran udara, bina
satu pernyataan umum yang boleh dikaji.

Udara merupakan salah satu keperluan asas haiwan untuk hidup.

(ii) Berikan hipotesis kamu. KBAT Mengaplikasi SP 1.1.11 TP 1 TP 2 TP 3


Jika katak diletakkan di dalam bekas yang mempunyai udara, maka katak
akan hidup.


Tandatangan Guru: Tarikh:


5 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






01 Mahir Sains Thn 6.indd 5 14/03/2022 4:11 PM

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik

Tahap Penguasaan (TP) Menguasai Belum Menguasai
TP 4: Menganalisis kemahiran proses sains untuk menyelesaikan masalah
atau melaksanakan sesuatu tugasan.
TP 5: Menilai kemahiran proses sains untuk menyelesaikan masalah atau
melaksanakan sesuatu tugasan.
TP 6: Mereka bentuk eksperimen bagi menyelesaikan masalah secara
sistematik dan bertanggungjawab ke atas diri, rakan dan alam sekitar.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
5. Dua orang murid Tahun 6 Murni menjalankan satu eksperimen untuk mengkaji hubungan
antara saiz adunan roti yang mengembang dengan jumlah yis yang digunakan.
SP 1.1.12 TP 4 TP 5 TP 6
Yis yang kita campur membuatkan
adunan roti ini mengembang.














Adakah jumlah yis yang kita
campurkan kepada adunan roti
boleh mempengaruhi saiz roti
yang mengembang?


A Merancang eksperimen:
(a) Pernyataan masalah:
Adakah jumlah yis mempengaruhi saiz adunan roti mengembang?


(b) Membuat hipotesis:

Semakin banyak jumlah yis, semakin besar adunan roti mengembang.

(c) Menentukan pemboleh ubah:

(i) Dimanipulasikan: Jumlah yis
(ii) Bergerak balas: Saiz adunan roti mengembang

(iii) Dimalarkan: Jisim tepung/ Garam/ Gula/ Isi padu air/ Tempoh masa penyiasatan

(d) Menyenaraikan alat dan bahan:

Tepung, gula, air suam, garam, yis, mangkuk, penimbang


Tandatangan Guru: Tarikh:


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 6






01 Mahir Sains Thn 6.indd 6 14/03/2022 4:11 PM

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik

B Menjalankan eksperimen:
(b) Campurkan semua
(a) Sediakan alat dan bahan (kecuali yis) ke (c) Bahagikan adunan
bahan yang diperlukan. kepada 3 bahagian.
dalam mangkuk.

Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.


Garam
Tepung Yis
Gula Tepung
Gula Garam

(e) Tambahkan 10 g yis.
(d) Gaul adunan tersebut (f) Rekodkan pemerhatian.
sehingga menjadi doh.














(g) Ulangi langkah (e) dan (f) dengan menggunakan jumlah yis yang berbeza iaitu, 15 g
dan 20 g.
(h) Labelkan mangkuk mengikut jumlah yis yang ditambah.


C Mengumpul data dan membuat laporan
(a) Rekod pemerhatian kamu di dalam jadual di bawah.



Jumlah yis (gram) Saiz adunan roti mengembang

10 Kecil

15 Sederhana

20 Besar

(b) Apakah inferens yang boleh dinyatakan daripada pemerhatian kamu?

Saiz adunan roti menjadi besar kerana jumlah yis yang banyak membebaskan gas

yang banyak.

Tandatangan Guru: Tarikh:


7 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






01 Mahir Sains Thn 6.indd 7 14/03/2022 4:11 PM

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik
(c) Ramalkan apa yang akan berlaku jika adunan roti tidak dicampurkan dengan yis.

Adunan roti tidak akan mengembang.


(d) Adakah hipotesis kamu tepat? Mengapa? KBAT Menganalisis
Jawapan murid
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.

(e) Apakah hubungan antara jumlah yis dengan saiz adunan roti mengembang?
KBAT Menganalisis
Saiz adunan roti bertambah apabila jumlah yis bertambah.


(f) Apakah rumusan yang boleh kamu nyatakan dalam penyiasatan ini? KBAT Menganalisis
Jumlah yis mempengaruhi saiz adunan roti mengembang.


(g) Rancang satu eksperimen lain untuk menguji hipotesis baharu daripada pernyataan
masalah di bawah.



Merancang eksperimen

Pernyataan masalah:
Apakah hubungan antara jisim tepung dengan saiz adunan roti mengembang?


(i) Membuat hipotesis:
Semakin bertambah jisim tepung, semakin besar saiz adunan roti mengembang.


(ii) Menentukan pemboleh ubah:
Pemboleh ubah dimanipulasikan: Jisim tepung

Pemboleh ubah bergerak balas: Saiz adunan roti mengembang

Pemboleh ubah dimalarkan: Garam / Gula / Isi padu air / Tempoh masa penyiasatan

/ Jumlah yis

(iii) Menyenaraikan alat dan bahan:

Tepung, gula, air suam, garam, yis, mangkuk, penimbang







TAHAP PENGUASAAN (✓) 1 2 3 4 5 6

Tandatangan Guru: Tarikh:


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 8






01 Mahir Sains Thn 6.indd 8 14/03/2022 4:11 PM

PRaKTIS PeNGUKUHAN




Praktis Jawapan
Soalan Objektif PdPR Praktis PdPR
Unit 1 Unit 1
yang terdedah, semakin cepat kadar Bhd. All Rights Reserved.
1. Rajah 1 menunjukkan tiga helai tuala 3. Jadual 1 menunjukkan bacaan isi padu air
KBAT yang sama disidai di ampaian dengan pada silinder penyukat apabila bilangan
Menilai guli yang berlainan dimasukkan.
cara yang berbeza.
P Q R Bilangan guli 2 4 6 8
Bacaan pada silinder 10 20 P 40
penyukat (ml)
Jadual 1
Apakah nilai P?
Rajah 1 A 25 C 35
B 30 D 40
Apakah hipotesis yang paling tepat bagi
penyiasatan ini? 4. Rajah 2 menunjukkan satu peta pokok.
A Tuala Q paling lambat kering. Haiwan
B Kadar penyejatan paling cepat
berlaku pada tuala P.
C Semakin besar luas permukaan Berkaki Tidak berkaki
Penerbitan Pelangi Sdn
• Lembu • Cacing
penyejatan. • Kucing • Siput
D Tuala akan kering pada masa yang • Ayam • Ular
berbeza.
Rajah 2
2. Antara alat berikut, yang manakah Apakah kemahiran proses sains yang
paling sesuai digunakan untuk mengukur ditunjukkan dalam Rajah 2?
diameter sebiji guli? A Memerhati C Mengelas
A B Meramal D Berkomunikasi

B 5. Alia memasukkan 15 ekor ikan di dalam
KBAT sebuah akuarium kecil yang berisi
Menilai air. Selepas beberapa hari, didapati
jumlah ikan yang masih hidup di dalam
akuarium semakin berkurang. Apakah
C
inferens yang boleh dibuat?
A Berlaku persaingan untuk
mendapatkan makanan dan ruang.
D B Ikan bersaing untuk mendapatkan
udara.
C Ikan melompat dari akuarium.
D Ikan makan ikan yang lain.




9 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






01 Mahir Sains Thn 6.indd 9 14/03/2022 4:11 PM

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik


Soalan Subjektif

1. Rajah 1 menunjukkan beberapa jenis haiwan.



Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.




Rajah 1
(a) Nyatakan satu ciri yang jelas dapat dilihat dalam Rajah 1 yang boleh digunakan untuk
mengelaskan haiwan di atas.
Haiwan berkaki dan tidak berkaki
[1 markah]
(b) Berdasarkan jawapan kamu di 1(a), bina satu rajah pengelasan untuk mengelaskan
haiwan di atas.
Haiwan


Berkaki Tidak berkaki

Kuda, itik, kura-kura Ular, ikan, siput [2 markah]


(c) Nyatakan satu ciri lain yang yang boleh digunakan untuk mengelaskan haiwan di
atas selain jawapan kamu di 1(a).

Cara membiak/ Habitat
[1 markah]
Praktis
Praktis
KBAT
Praktis K B A T
Praktis
Praktis
1. Ramalkan tempoh masa bagi dua belon udara kecil untuk terbang jika kubah masing-
masing diperbuat daripada plastik dan kertas keras. KBAT Menilai
Jika plastik itu lebih ringan daripada kertas keras, belon udara yang diperbuat daripada

plastik akan terbang lebih lama. Jika plastik itu lebih berat daripada kertas keras, belon
udara yang diperbuat daripada plastik mungkin tidak dapat terbang atau terbang untuk

jangka masa yang lebih singkat berbanding belon udara yang diperbuat daripada kertas
keras.

2. Apakah yang terhasil jika natrium bikarbonat (serbuk penaik) dicampur dengan cuka
makanan? KBAT Mengaplikasi

Gas karbon dioksida, air dan garam akan terhasil sekiranya natrium bikarbonat
dicampurkan dengan cuka makanan.




© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 10






01 Mahir Sains Thn 6.indd 10 14/03/2022 4:11 PM

UNIT Tarikh:

Tema: Sains Hayat
2

Manusia




Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Nota
Ekstra
Revisi Mahir

2.1 Pembiakan Manusia

Organ Pembiakan Lelaki Organ Pembiakan Perempuan

Uterus – Tempat untuk embrio
berkembang dan membesar.
Dikenali juga sebagai rahim.


Tiub Fallopio – Tempat proses
Testis – persenyawaan berlaku.
Menghasilkan
sperma
Ovari – Menghasilkan
sel pembiakan yang
dikenali sebagai ovum
Zakar – Menyalurkan
sperma ke dalam atau ‘telur’ setiap bulan.
organ pembiakan
perempuan. Faraj – Salur yang menerima
sperma daripada zakar.
Proses Persenyawaan Manusia
1. Proses persenyawaan adalah proses percantuman sperma Persenyawaan
daripada lelaki dan ovum daripada perempuan.
2. Proses persenyawaan manusia sehingga bayi dilahirkan:
(a) zakar lelaki menyalurkan sperma ke dalam faraj perempuan Laluan
(b) sperma berenang ke arah ovum sperma
(c) sperma bersenyawa dengan ovum dan membentuk zigot
(d) zigot membahagi dan membentuk embrio
(e) embrio berkembang dan membentuk fetus
(f) fetus dilahirkan dan dikenali sebagai bayi


Sperma berenang menggunakan ekor

Lelaki Persenyawaan


Ovum
Zigot Embrio Fetus Bayi

Perempuan




11 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






02 Mahir Sains Thn 6.indd 11 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia


2.2 Sistem Saraf
Otak
1. Sistem saraf ialah suatu sistem yang mengawal fungsi
semua bahagian tubuh manusia. Sistem saraf juga
memberitahu tubuh manusia cara untuk bergerak balas Saraf tunjang
apabila bersentuhan dengan suatu rangsangan.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
2. Sistem saraf manusia terdiri daripada: Rangkaian
(a) Otak saraf
(b) Saraf tunjang
(c) Rangkaian saraf di seluruh tubuh
3. Sistem saraf manusia terbahagi kepada dua jenis iaitu:
(a) Sistem saraf pusat iaitu terdiri daripada otak dan saraf
tunjang
(b) Sistem saraf periferi iaitu terdiri daripada rangkaian saraf.
Sistem saraf periferi dikawal oleh sistem saraf pusat.


Sistem saraf

Sistem saraf pusat Sistem saraf periferi


Otak – Mengkoordinasi – Menghantar
tindakan terkawal dan isyarat daripada
tindakan luar kawal. bahagian tubuh
ke sistem saraf
pusat
– Menghantar
Saraf tunjang isyarat arahan
– Membawa maklumat dari sistem saraf
daripada seluruh pusat ke seluruh
bahagian tubuh bahagian tubuh.
kepada otak dan
daripada otak Rangkaian saraf
kepada seluruh
bahagian tubuh.
– Mengawal
sebahagian daripada
tindakan refleks.
Tindakan refleks
ialah tindakan
tanpa disedari yang
berlaku dengan
pantasnya.


4. Sistem saraf sangat penting kepada manusia. Sistem saraf mengawal dan mengkoordinasikan
fungsi pelbagai organ dan bahagian tubuh. Sistem saraf berkomunikasi dengan bahagian tubuh
yang berbeza melalui penghantaran isyarat.
5. Antara amalan untuk menjaga sistem saraf ialah makan makanan yang seimbang, elakkan
minuman beralkohol, tidur yang mencukupi, memakai alat pelindung tubuh dan melakukan
aktiviti harian dengan postur yang betul.



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 12






02 Mahir Sains Thn 6.indd 12 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia

Modul PBD ›› Praktis DSKP

2.1 Pembiakan Manusia Buku Teks 14 – 19

Tahap Penguasaan (TP) Menguasai Belum Menguasai
TP 1: Mengenal pasti organ pembiakan lelaki dan perempuan.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
TP 3: Memerihalkan fungsi organ pembiakan lelaki dan perempuan.
TP 4: Menaakul kepentingan sistem pembiakan kepada manusia.
TP 6: Berkomunikasi secara kreatif dan inovatif tentang sistem pembiakan
dan sistem saraf serta mempersembahkannya.

1. Rajah di bawah menunjukkan organ pembiakan manusia. Labelkan organ pembiakan lelaki
dan perempuan. Kemudian, nyatakan fungsi bagi setiap organ pembiakan yang telah
kamu labelkan. SP 2.1.1 TP 1 TP 3
Organ pembiakan lelaki
(a)








(i) Testis (ii) Zakar


(b) (i) Organ : Testis

Fungsi : Menghasilkan sperma
(ii) Organ : Zakar

Fungsi : Menyalurkan sperma ke dalam organ pembiakan perempuan


Organ pembiakan perempuan
(a)


(i) Tiub Fallopio
(iii) Uterus
(ii) Ovari
(iv) Faraj



(b) (i) Organ : Tiub Fallopio
Fungsi : Tempat persenyawaan berlaku



Tandatangan Guru: Tarikh:


13 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






02 Mahir Sains Thn 6.indd 13 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia
(ii) Organ : Ovari

Fungsi : Menghasilkan ovum (sel pembiakan) setiap bulan

(iii) Organ : Uterus

Fungsi : Tempat embrio berkembang dan membesar
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
(iv) Organ : Faraj

Fungsi : Menerima sperma daripada zakar


2. Rajah di bawah menunjukkan proses persenyawaan iaitu percantuman sperma daripada
lelaki dan ovum daripada perempuan. Isi tempat kosong dengan jawapan yang betul.
SP 2.1.2

Proses
persenyawaan
berlaku





Sperma berenang
ke arah ovum
Sperma
memasuki faraj




Sperma

Lelaki Persenyawaan

Ovum
Zigot Embrio Fetus Bayi

Perempuan



(a) Organ pembiakan lelaki membebaskan sperma menerusi zakar ke
dalam organ pembiakan perempuan.

(b) Sperma berenang ke arah ovum, hanya satu sperma akan bercantum
dengan ovum.

(c) Persenyawaan berlaku di dalam tiub Fallopio .


Tandatangan Guru: Tarikh:


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 14






02 Mahir Sains Thn 6.indd 14 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia

(d) Ovum yang telah disenyawakan dikenali sebagai zigot dan akan
membahagi membentuk banyak sel yang dikenali sebagai embrio .

(e) Embrio akan berkembang di dalam rahim (uterus) perempuan dan membentuk
fetus .

Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
(f) Fetus kekal di dalam uterus untuk jangka masa lebih kurang 9 bulan ,
sehingga fetus cukup membesar dan organ-organnya terbina dengan lengkap.



3. Lihat situasi di bawah dan jawab soalan berikut. SP 2.1.3 TP 4

















Proses pembiakan adalah salah satu proses hidup manusia. Proses pembiakan ini adalah
sangat penting.
(a) Pada pendapat kamu, mengapakah pembiakan manusia sangat penting?

(i) Untuk menambah bilangan populasi

(ii) Untuk mengelakkan daripada kepupusan

(b) Apakah yang akan berlaku jika manusia tidak membiak? Bincangkan bersama kawan
dalam kumpulan kamu dan bentangkan di dalam kelas. SP 2.1.4 TP 6 PAK
21
Jawapan murid

















TAHAP PENGUASAAN (✓) 1 2 3 4 5 6

Tandatangan Guru: Tarikh:


15 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






02 Mahir Sains Thn 6.indd 15 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia

2.2 Sistem Saraf Buku Teks 20 – 28

Tahap Penguasaan (TP) Menguasai Belum Menguasai
TP 2: Menyatakan bahagian utama dalam sistem saraf pusat.
TP 5: Merumuskan kepentingan penjagaan sistem saraf ke arah
kesejahteraan hidup manusia.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
4. (a) Rajah di bawah menunjukkan sistem saraf manusia. Nyatakan jenis sistem saraf
yang ditunjukkan. Kemudian labelkan P, Q dan R dalam sistem saraf manusia di
bawah. SP 2.2.1 TP 2
Sistem saraf

(i) Sistem saraf pusat (ii) Sistem saraf periferi



P : Otak R : Rangkaian saraf





Q : Saraf tunjang















(b) Padankan P dan Q dengan fungsinya yang betul. SP 2.2.2

Bahagian Fungsi


Membawa maklumat daripada seluruh tubuh kepada
otak dan daripada otak kepada seluruh tubuh.
P

Mengkoordinasi tindakan terkawal dan tindakan luar
kawal

Q

Mengawal sebahagian daripada tindakan refleks.



Tandatangan Guru: Tarikh:


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 16






02 Mahir Sains Thn 6.indd 16 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia
(c) Nyatakan fungsi sistem saraf periferi. SP 2.2.3

(i) Menghantar isyarat dari bahagian tubuh ke sistem saraf pusat




(ii) Menghantar isyarat arahan dari sistem saraf pusat ke seluruh bahagian tubuh
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.




5. Isikan tempat kosong dengan jawapan yang betul. SP 2.2.4



otak kecederaan sangat penting tubuh manusia



(a) Sistem saraf periferi adalah sangat penting kepada manusia untuk menjalani

kehidupan seharian.
(b) Sistem saraf periferi menghubungkan otak dan saraf tunjang ke
seluruh bahagian badan.

(c) Kecederaan pada sistem saraf periferi akan menyebabkan saraf ini tidak
berfungsi.

(d) Jika sistem saraf periferi cedera, perjalanan isyarat dari otak dan saraf tunjang
kepada tubuh manusia akan terganggu.



6. (a) Perhatikan rajah di bawah dan tuliskan cara-cara penjagaan saraf dengan betul:
SP 2.2.5 TP 5

(i)





Makan makanan yang seimbang













Tandatangan Guru: Tarikh:


17 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






02 Mahir Sains Thn 6.indd 17 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia


(ii)




Elakkan minum minuman beralkohol
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.






(iii)



Tidur yang mencukupi







(iv)




Memakai alat pelindung tubuh






(v)


Menjalankan aktiviti harian dengan
postur yang betul






(b) Manusia perlu menjaga sistem saraf ke arah kesejahteraan hidup. Berikan rumusan
kamu daripada pernyataan di atas. SP 2.2.6 TP 6

Sistem saraf perlu dijaga untuk menjamin kesihatan manusia dan mengkoordinasi
setiap aktiviti harian supaya badan dapat berfungsi dengan baik.




TAHAP PENGUASAAN (✓) 1 2 3 4 5 6

Tandatangan Guru: Tarikh:


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 18






02 Mahir Sains Thn 6.indd 18 14/03/2022 4:13 PM

PRaKTIS PeNGUKUHAN




Praktis Jawapan
Soalan Objektif PdPR Praktis PdPR
Unit 2 Unit 2
D Tempat embrio berkembangSdn Bhd. All Rights Reserved.

1. Antara yang berikut, yang manakah 4. Rajah 3 menunjukkan satu proses Y.
organ pembiakan lelaki?
A Jantung C Ovari
B Buah pinggang D Testis


2. Rajah 1 menunjukkan organ pembiakan
perempuan.
Rajah 3
Apakah nama proses Y?
X A Pembiakan
B Persaingan
C Persenyawaan
D Penyahtinjaan
5. Maklumat berikut adalah tentang fungsi
Rajah 1
organ pembiakan lelaki.
Apakah fungsi X?
A Menghasilkan sel pembiakan Menyalurkan sperma ke dalam organ
B Tempat persenyawaan berlaku pembiakan perempuan
C Tempat menerima sperma
Penerbitan Pelangi
Apakah organ yang dimaksudkan?
A Faraj
3. Rajah 2 menunjukkan organ pembiakan B Ovari
lelaki. C Testis
D Zakar

P 6. Rajah 4 menunjukkan organ pembiakan
perempuan.
T
Q
R
Rajah 2
Apakah P dan Q? S U
P Q
A Zakar Testis Rajah 4

B Testis Zakar Di bahagian manakah sel pembiakan
C Zakar Tiub Fallopio perempuan dihasilkan?
A R C T
D Testis Ovari B S D U



19 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






02 Mahir Sains Thn 6.indd 19 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia
7. Rajah 5 menunjukkan sistem saraf 8. Antara yang berikut, yang manakah
manusia. fungsi sistem saraf periferi?
A Menerima maklumat daripada organ
W
deria
B Mengkoordinasi tindakan yang
X disedari
C Pusat kawalan bagi semua aktiviti
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
badan
Z
D Menghantar isyarat dari bahagian
tubuh ke sistem saraf pusat

9. Apakah yang membentuk sistem saraf
Y pusat?
A Otak
B Otak dan rangkaian saraf
C Otak dan saraf tunjang
Rajah 5 D Rangkaian saraf
Yang manakah betul membentuk sistem 10. Maklumat di bawah menunjukkan
saraf pusat dan sistem saraf periferi? beberapa aktiviti.

Sistem saraf Sistem saraf J – Membaca buku
pusat periferi K – Mengambil minuman beralkohol
L – Tidur 3 jam sehari
A W dan X Y dan Z M – Memakai helmet semasa menaiki

B Y dan Z W dan X basikal
C W dan Z X dan Y Antara aktiviti berikut, yang manakah
boleh memberikan kesan buruk kepada
D X dan Y W dan Z sistem saraf?
A J dan K C L dan M
B K dan L D J dan M



Soalan Subjektif


1. Rajah 1.1 menunjukkan sistem pembiakan perempuan.

Q
P




R
S


Rajah 1.1




© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 20






02 Mahir Sains Thn 6.indd 20 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia
(a) Labelkan P dan Q.

P : Tiub Fallopio

Q : Uterus
[2 markah]
(b) Apakah fungsi struktur S?
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Saluran yang menerima sperma
[1 markah]


(c) Rajah 1.2 menunjukkan dua sel pembiakan manusia W dan X. Namakan sel pembiakan
di bawah.



W : Ovum X : Sperma




Rajah 1.2

(i) Nyatakan sel pembiakan perempuan.

W
[1 markah]

(ii) Berdasarkan pada Rajah 1.1, struktur manakah yang menghasilkan sel pembiakan
yang kamu nyatakan di 1(c) (i).
R
[1 markah]
2. Rajah 2.1 menunjukkan satu proses yang berlaku di dalam manusia.



Sperma

Lelaki P

Ovum
Zigot Embrio Fetus Bayi

Perempuan

Rajah 1.2
(a) (i) Namakan proses P.

Persenyawaan
[1 markah]



21 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






02 Mahir Sains Thn 6.indd 21 14/03/2022 4:13 PM

Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia
(ii) Apakah yang berlaku semasa proses ini?

Berlaku percantuman sperma daripada lelaki dan ovum daripada perempuan.
[1 markah]

(b) Rajah 2.2 menunjukkan sistem pembiakan perempuan. Proses P berlaku di dalam
sistem pembiakan perempuan. Tandakan dengan Z tempat berlakunya proses P.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.



Z Z







Rajah 2.2

(c) Tandakan ( ✓ ) pada proses yang betul berlaku selepas proses P.


(i) Proses P akan menghasilkan zigot. ✓


(ii) Zigot akan membahagi dengan membentuk banyak sel yang
akhirnya dikenali sebagai fetus.


(iii) Embrio akan berkembang di dalam uterus. ✓


(iv) Fetus akan berada di dalam uterus selama sembilan bulan. ✓




Praktis
Praktis
KBAT
Praktis K B A T
Praktis
Praktis
1. Kemalangan jalan raya boleh mengakibatkan pelbagai kesan. Antaranya ialah kecederaan
otak. Apakah langkah keselamatan yang boleh diikuti oleh penunggang motosikal untuk
mengurangkan kecederaan pada kepala mereka sekiranya kemalangan berlaku?

Menggunakan helmet



2. Mengapakah pengambilan alkohol boleh memberi kesan pada sistem saraf manusia?

Alkohol melambatkan kadar penghantaran isyarat saraf dan memberi kesan kepada

sistem saraf pusat.




© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 22






02 Mahir Sains Thn 6.indd 22 14/03/2022 4:13 PM

UNIT Tarikh:

Tema: Sains Hayat
5
Pemeliharaan dan

Pemuliharaan


Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Nota
Ekstra
Revisi Mahir


Haiwan yang telah pupus Haiwan dan tumbuhan yang
diancam kepupusan

Burung
kenyalang


Dinosaur
Dodo
Periuk
kera
Quagga
Mamot Badak sumbu Rafflesia


Faktor ancaman haiwan dan tumbuhan





Pemusnahan Pemburuan Pencemaran Bencana alam Pemanasan
habitat haram global


Antara cara-cara pemeliharaan dan pemuliharaan:

Pemeliharaan:
1. Menjalankan pembalakan terpilih
2. Mendidik masyarakat
3. Memboikot penjualan produk daripada spesies yang terancam
4. Menguatkuasakan undang-undang
5. Mengitar semula barangan
6. Mewartakan hutan dan taman marin sebagai kawasan yang dilindungi


Pemuliharaan:
1. Membuka pusat pemuliharaan
2. Menanam semula pokok





47 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






05 Mahir Sains Thn 6.indd 47 14/03/2022 4:20 PM

Sains Tahun 6 Unit 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan

Modul PBD ›› Praktis DSKP

5.1 Pemeliharaan dan Pemuliharaan untuk Keseimbangan Alam Buku Teks 67 – 86

Tahap Penguasaan (TP) Menguasai Belum Menguasai

TP 1: Menyatakan contoh haiwan yang pupus.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
1. Perhatikan haiwan-haiwan di bawah. Tandakan (✓) pada haiwan yang telah pupus.
SP 5.1.3 TP 1


(a) (b)












Dinosaur  Mamot berbulu 


(c) (d)













Badak sumbu putih Quagga 
Quagga
(e) (f)














Burung dodo Burung dodo  Tapir Tapir




Tandatangan Guru: Tarikh:


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 48






05 Mahir Sains Thn 6.indd 48 14/03/2022 4:20 PM

Sains Tahun 6 Unit 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan

Tahap Penguasaan (TP) Menguasai Belum Menguasai
TP 2: Memerihalkan haiwan dan tumbuhan yang mengalami ancaman
kepupusan

2. Rajah di bawah menunjukkan pelbagai jenis haiwan dan tumbuhan. Berdasarkan rajah
berikut, senaraikan spesies haiwan dan tumbuhan yang menghadapi ancaman kepupusan
ke dalam peta bulatan di bawah. SP 5.1.4 TP 2
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.













Pokok lidah buaya Penyu Harimau Rafflesia
Pokok lidah buaya
Rafflesia
Penyu Harimau









Monyet salji
Burung enggang
Tapir
Periuk kera
Panda
Burung enggang Panda Monyet salji Periuk kera Tapir

Peta Bulatan
i-THINK
i-THINK
Burung enggang


Penyu Periuk kera


Spesies yang
terancam Tapir



Panda Rafflesia


Harimau
Kepupusan Haiwan
dan Tumbuhan
VIDEO


Tandatangan Guru: Tarikh:


49 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






05 Mahir Sains Thn 6.indd 49 14/03/2022 4:20 PM

Sains Tahun 6 Unit 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan

Tahap Penguasaan (TP) Menguasai Belum Menguasai
TP 3: Memerihalkan faktor yang menyebabkan haiwan dan tumbuhan
diancam kepupusan
TP 4: Menjelaskan melalui contoh cara pemeliharaan dan pemuliharaan
haiwan dan tumbuhan.
TP 5: Menaakul kepentingan pemeliharaan dan pemuliharaan haiwan dan
tumbuhan
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
TP 6: Berkomunikasi secara kreatif dan inovatif tentang peranan diri sendiri
dalam usaha pemeliharaan dan pemuliharaan untuk kelestarian
alam sekitar

3. Rajah di bawah menunjukkan aktiviti manusia yang boleh mengakibatkan kesan buruk
terhadap keseimbangan alam. SP 5.1.5 TP 3

(i) (ii)



VIDEO
Aktiviti yang
mengancam Haiwan
dan Tumbuhan




(a) Nyatakan faktor ancaman terhadap haiwan dan tumbuhan yang ditunjukkan dalam
rajah di atas.

(i) Pembalakan haram

(ii) Pemburuan haram

(b) Nyatakan tiga cara mengatasi faktor ancaman yang disebut di 5(a)(i) dan 5(a)(ii).

(i) Menguatkuasakan undang-undang dan peraturan untuk memburu haiwan.

(ii) Menebang pokok-pokok terpilih sahaja.

4. (a) Nyatakan maksud pemeliharaan haiwan dan tumbuhan. SP 5.1.1

Pemeliharaan haiwan dan tumbuhan bermaksud, menjaga habitat haiwan atau
tumbuhan yang masih ada daripada terus dimusnahkan atau diancam.

(b) Nyatakan maksud pemuliharaan haiwan dan tumbuhan. SP 5.1.1
Pemuliharaan haiwan dan tumbuhan pula ialah mengendalikan, menguruskan dan
memulihkan semula haiwan dan tumbuhan kepada keadaan asal.





Tandatangan Guru: Tarikh:


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 50






05 Mahir Sains Thn 6.indd 50 14/03/2022 4:20 PM

Sains Tahun 6 Unit 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan
5. Cadangkan cara-cara pemeliharaan dan pemuliharaan haiwan dan tumbuhan berdasarkan
situasi-situasi di bawah. SP 5.1.2 TP 4

(a)
Menganjurkan kempen kesedaran alam

sekitar untuk mendidik masyarakat tentang
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
kepentingan menjaga kebersihan pantai.





(b)
Mewartakan hutan sebagai hutan simpan.









(c) Kita tidak perlu

masuk kedai ini. Tidak membeli produk yang diperbuat
daripada bahagian badan spesies yang

terancam.


Ya, kita selamatkan
spesies terancam.



6. Rancangkan satu aktiviti pemeliharaan atau pemuliharaan bersama rakan di kelas kamu.
Kemudian bincangkan kepentingan melakukan aktiviti pemeliharaan dan pemuliharaan itu.

Bentangkan perbincangan kumpulan kamu di hadapan kelas. SP 5.1.6 TP 5 PAK
21
7. Rumuskan tentang peranan manusia dalam pemeliharaan dan pemuliharaan haiwan dan
tumbuhan dalam bentuk pengurusan grafik yang sesuai. Bentangkan hasil persembahan
kamu. SP 5.1.7 TP 6












TAHAP PENGUASAAN (✓) 1 2 3 4 5 6

Tandatangan Guru: Tarikh:


51 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






05 Mahir Sains Thn 6.indd 51 14/03/2022 4:20 PM

PRaKTIS PeNGUKUHAN




Praktis Jawapan
Soalan Objektif PdPR Praktis PdPR
Unit 5 Unit 5
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
1. Apakah yang dimaksudkan dengan C Bilangan haiwan
spesies yang terancam?
A Spesies yang tidak wujud lagi.
B Spesies yang susah dijumpai.
C Spesies yang menghadapi
kepupusan. Haiwan
D Hidupan purba yang tidak dijumpai Tapir Panda Gajah Penyu
lagi.

2. Suatu penyiasatan telah dijalankan D Bilangan haiwan
untuk mengkaji spesies haiwan
yang terancam. Maklumat berikut
menunjukkan keputusan penyiasatan
tersebut. Haiwan
Tapir Panda Gajah Penyu
• Bilangan tapir lebih banyak daripada
panda.
• Bilangan gajah lebih banyak 3. Rajah 1 menunjukkan satu aktiviti
daripada tapir. manusia.
• Bilangan penyu lebih banyak
daripada bilangan gajah.

Carta palang yang manakah mewakili
maklumat berikut?
A Bilangan haiwan




Rajah 1
Haiwan
Tapir Panda Gajah Penyu Apakah kesan buruk yang akan
berlaku sekiranya hutan diteroka secara
berterusan?
B Bilangan haiwan A Haiwan sukar membiak.
B Haiwan tidak boleh bernafas.
C Banyak kawasan perumahan
dibina.
D Bilangan haiwan semakin berkurang.
Haiwan
Tapir Panda Gajah Penyu





© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 52






05 Mahir Sains Thn 6.indd 52 14/03/2022 4:20 PM

Sains Tahun 6 Unit 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan


Soalan Subjektif

1. Rajah 1 menunjukkan satu situasi.
(a) Mengapakah lelaki tersebut ditangkap oleh pihak polis?
Menjual kulit haiwan yang dilindungi.
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Rajah 1
[1 markah]
(b) Elakkan membeli produk yang diperbuat daripada bahagian badan spesies haiwan
yang terancam.

Pada pendapat kamu, adakah tindakan di atas betul? Tandakan (✓) pada kotak di
bawah.

✓ Ya Tidak

Berikan alasan kamu.

Membantu mengurangkan pemburuan haiwan yang menyebabkan bilangan haiwan
yang terancam semakin berkurang.
[1 markah]

(c) (i) Satu pusat konservasi dan penerangan penyu telah diwujudkan di Masjid Tanah,
Melaka. Mengapakah pusat ini perlu diwujudkan?

Untuk menyelamatkan spesies penyu daripada kepupusan.
[1 markah]
(ii) Nyatakan satu aktiviti yang dijalankan di pusat tersebut.
Menyediakan tempat penetasan telur penyu.
[1 markah]
Praktis
Praktis
B
T
A
K
Praktis KBAT
Praktis
Praktis
Rajah di sebelah menunjukkan suatu fenomena yang mungkin berlaku
secara sengaja atau tidak sengaja. Nyatakan dua kesan fenomena
tersebut terhadap alam sekitar. KBAT Menilai
(a) Kemusnahan flora dan fauna
(b) Pencemaran udara/ Jerebu















53 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






05 Mahir Sains Thn 6.indd 53 14/03/2022 4:20 PM

JAWAPAN






UNIT 1 Kemahiran Saintifik 4. (a) (i) Kehadiran air dan (c) Adunan roti tidak akan
mengembang.
makanan
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
Modul PBD ›› Praktis DSKP (ii) Keadaan katak selepas (d) Jawapan murid
seminggu (e) Saiz adunan roti
1. (a) Deria lihat dan deria sentuh (iii) Saiz dan umur katak bertambah apabila
(b) Deria lihat digunakan (b) Jika katak mendapat jumlah yis bertambah.
untuk mengetahui makanan dan air, maka (f) Jumlah yis
perubahan isi padu air katak itu masih boleh hidup mempengaruhi
dalam bekas. Deria sentuh selepas seminggu. saiz adunan roti
pula digunakan untuk (c) (i) Udara merupakan salah mengembang.
mengetahui perubahan satu keperluan asas (g) (i) Semakin
suhu air dalam bekas. haiwan untuk hidup. bertambah jisim
(c) Air dalam bekas P dan Q (ii) Jika katak diletakkan tepung, semakin
telah berkurang. Air dalam di dalam bekas yang besar saiz adunan
bekas P berasa panas mempunyai udara, roti mengembang.
apabila disentuh tetapi maka katak akan hidup. (ii) Menentukan
air dalam bekas Q tidak 5. A (a) Adakah jumlah yis pemboleh ubah:
menunjukkan sebarang mempengaruhi Pemboleh ubah
perubahan suhu. saiz adunan roti dimanipulasikan:
2. (a) mengembang? Jisim tepung
Haiwan (b) Semakin banyak Pemboleh ubah
jumlah yis, semakin bergerak balas:
besar adunan roti Saiz adunan roti
Saiz kecil Saiz besar
mengembang. mengembang
(c) (i) Dimanipulasikan: Pemboleh ubah
Lipas Gajah
Jumlah yis dimalarkan: Garam
Siput Zirafah (ii) Bergerak balas: / Gula / Isi padu
Kucing Harimau Saiz adunan roti air / Tempoh masa
Belalang Singa mengembang penyiasatan /
(iii) Dimalarkan: Jisim Jumlah yis
Ikan emas Dugong tepung/ Garam/ (iii) Tepung, gula, air
Burung Ikan paus Gula/ Isi padu suam, garam,
Cacing Ikan lumba-lumba air/ Tempoh masa yis, mangkuk,
penyiasatan penimbang
3. (a) (i) Aiskrim/ pepejal akan (d) Tepung, gula, air suam,
cair apabila menerima garam, yis, mangkuk, PRaKTIS PeNGUKUHAN
haba. penimbang
(ii) Aiskrim/ pepejal akan C (a) Soalan Objektif
berubah bentuk apabila Saiz
menerima haba. Jumlah yis adunan roti 1. C 2. B 3. B 4. C 5. A
(b) Bahan akan cair apabila (gram) mengembang Soalan Subjektif
menerima haba.
(c) Aiskrim akan keras semula/ 10 Kecil 1. (a) Haiwan berkaki dan tidak
menjadi pepejal semula. 15 Sederhana berkaki
(d) (i) Bahan akan membeku 20 Besar (b)
apabila kehilangan Haiwan
haba. (b) Saiz adunan roti
(ii) Bahan akan berubah menjadi besar kerana
bentuk apabila jumlah yis yang banyak Berkaki Tidak berkaki
kehilangan haba. membebaskan gas Kuda, itik, Ular, ikan,
yang banyak. kura-kura siput


J1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






Jawapan Mahir Sains Thn 6.indd 1 14/03/2022 4:46 PM

Sains Tahun 6 Jawapan

(c) Cara membiak/ Habitat 2. (a) zakar, organ pembiakan
(b) satu
Praktis
Praktis
KBAT
Praktis
Praktis
Praktis K B A T PRaKTIS PeNGUKUHAN
(c) tiub Fallopio
1. Jika plastik itu lebih ringan (d) zigot, embrio
daripada kertas keras, belon (e) rahim(uterus), fetus Soalan Objektif
udara yang diperbuat daripada (f) 9 bulan 1. D 2. B 3. A 4. C 5. D
plastik akan terbang lebih 3. (a) (i) Untuk menambah 6. B 7. A 8. D 9. C 10. B
lama. Jika plastik itu lebih berat bilangan populasi
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
daripada kertas keras, belon (ii) Untuk mengelakkan
udara yang diperbuat daripada daripada kepupusan Soalan Subjektif
plastik mungkin tidak dapat (b) Jawapan murid 1. (a) P : Tiub Fallopio
terbang atau terbang untuk 4. (a) (i) Sistem saraf pusat Q : Uterus
jangka masa yang lebih singkat (ii) Sistem saraf periferi (b) Saluran yang menerima
berbanding belon udara yang P : Otak sperma
diperbuat daripada kertas Q : Saraf tunjang (c) (i) W : Ovum
keras. R : Rangkaian saraf X : Sperma
2. Gas karbon dioksida, air (b) Q – Membawa maklumat (ii) W
dan garam akan terhasil daripada seluruh tubuh (iii) R
sekiranya natrium bikarbonat kepada otak dan daripada 2. (a) (i) Persenyawaan
dicampurkan dengan cuka otak kepada seluruh tubuh. (ii) Berlakunya
makanan. P – Mengkoordinasi percantuman sperma
tindakan terkawal dan daripada lelaki dan
UNIT 2 Manusia tindakan luar kawal ovum daripada
Q – Mengawal sebahagian perempuan
Modul PBD ›› Praktis DSKP daripada tindakan refleks. (b)
(c) (i) Menghantar isyarat
1. Organ pembiakan lelaki dari bahagian tubuh ke
(a) (i) Testis sistem saraf pusat
(ii) Zakar (ii) Menghantar isyarat Z Z
(b) (i) Organ : Testis arahan dari sistem
Fungsi: Menghasilkan saraf pusat ke seluruh
sperma bahagian tubuh
(ii) Organ : Zakar 5. (a) sangat penting
Fungsi: Menyalurkan (b) otak (c) (i) , (iii) , (iv)
sperma ke dalam organ (c) kecederaan
Praktis
pembiakan perempuan (d) tubuh manusia Praktis K KBAT T
B
A
Praktis
Praktis
Praktis
Organ pembiakan perempuan 6. (a) (i) Makan makanan yang
(c) (i) Tiub Fallopio seimbang 1. Menggunakan helmet
(ii) Ovari (ii) Elakkan minum 2. Alkohol melambatkan kadar
(iii) Uterus minuman beralkohol penghantaran isyarat saraf dan
(iv) Faraj (iii) Tidur yang mencukupi memberikan kesan kepada
(d) (i) Organ: Tiub Fallopio (iv) Memakai alat pelindung sistem saraf pusat.
Fungsi: Tempat tubuh
persenyawaan berlaku (v) Menjalankan aktiviti
(ii) Organ: Ovari harian dengan postur UNIT 3 Mikroorganisma
Fungsi: Menghasilkan yang betul
ovum (sel pembiakan) (b) Sistem saraf perlu Modul PBD ›› Praktis DSKP
setiap bulan dijaga untuk menjamin 1. (i) Bakteria
(iii) Organ: Uterus kesihatan manusia dan (ii) Virus
Fungsi: Tempat embrio mengkoordinasi setiap (iii) Protozoa
berkembang dan aktiviti harian supaya (iv) Alga
membesar badan dapat berfungsi (v) Fungi
(iv) Organ: Faraj dengan baik.
Fungsi: Menerima
sperma daripada zakar





© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J2






Jawapan Mahir Sains Thn 6.indd 2 14/03/2022 4:46 PM

Sains Tahun 6 Jawapan

2. (a) (b) Antibiotik dihasilkan
Mikroorganisma daripada mikroorganisma.
Antibiotik dapat
menguatkan sistem
keimunan badan.
Bakteria Virus Alga Protozoa Fungi
(c) Sesetengah mikroorganisma
berbahaya dan sesetengah
Bacillus HIV Chlamydomonas Euglena Rhizopus mikroorganisma
Escherichia coli Influenza Fitoplankton Amoeba Cendawan memberikan faedah
kepada hidupan.
(b) Mikroorganisma merupakan (e) Air, nutrien, udara, dan 9. Jawapan murid
organisma seni yang tidak keasidan yang sesuai.
dapat dilihat dengan mata 5. (a) Menyiasat hubungan antara PRaKTIS PeNGUKUHAN
kasar. faktor yang mempengaruhi
Soalan Objektif
pertumbuhan
(c) Virus segar berbanding dengan Rights Reserved.
3. A (a) Ada tompok hitam mikroorganisma dengan 1. D 2. B 3. D 4. B 5. B
tumbuh di atas roti. keadaan potongan 6. B 7. B
(b) Tompok hitam buah mangga di dalam
menunjukkan beg plastik pada akhir Soalan Subjektif
kehadiran kulapuk eksperimen.
pada permukaan roti (b) Potongan mangga di dalam 1. (a) Kolam, tasik, sungai (mana-
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All
tersebut. beg plastik B dan D kekal mana dua jawapan)
(c) Tompok hitam semakin (b) Z
banyak. beg-beg plastik yang lain. (c) Mikroskop
(d) Menggalakkan (c) Potongan mangga di (d) Mikroorganisma Z boleh
pertumbuhan kulapuk. dalam beg-beg plastik membuat makanan sendiri
(d) Mikroorganisma tersebut berubah tetapi mikroorganisma X
bertumbuh dan kerana dipengaruhi tidak boleh.
membiak. oleh faktor-faktor yang 2. (a) (i) Bakteria
B (a) Doh mengembang boleh menggalakkan (ii) Membantu sistem
kerana yis pertumbuhan penghadaman untuk
membebaskan gas. mikroorganisma iaitu udara, berfungsi dengan baik.
(b) Karbon dioksida nutrien, air dan keasidan (b) Tidak. Ada juga
(c) Mikroorganisma yang sesuai. mikroorganisma yang
bernafas. 6. (a) Menyebabkan pereputan memberikan keburukan
C (a) Ada hidupan yang gigi kepada manusia seperti
bergerak. (b) Menyebabkan penyakit bakteria yang boleh
(b) Mikroskop berjangkit seperti kurap menyebabkan pereputan
(c) Mikroorganisma (c) Menyebabkan keracunan gigi dan kerosakan
bergerak. makanan makanan.
4. (a) Untuk menunjukkan (d) Merosakkan makanan (c) Pembuatan baja organik/
suhu mempengaruhi 7. Keracunan makanan berlaku Penghasilan antibiotik dan
pertumbuhan kerana bakteria yang terdapat vaksin
mikroorganisma. pada makanan yang rosak Praktis
Praktis
A
K
B
Praktis
Praktis
(b) Buah strawberi dalam membiak dan mengeluarkan Praktis KBAT T
bekas A masih segar toksin di dalam usus manusia. Adunan roti menjadi kembang
manakala buah strawberi Kerosakan makanan pula kerana yis bernafas dan
dalam bekas B sudah rosak berlaku kerana mikroorganisma membebaskan karbon dioksida.
dan busuk. merosakkan makanan dan Gas-gas ini terperangkap di dalam
(c) Suhu yang terlalu rendah menyebabkan perubahan doh dan menyebabkan rongga-
akan merencatkan tekstur, rupa, bau dan rasa. rongga udara terbentuk. Apabila
pertumbuhan 8. (a) Mikroorganisma yang adunan roti dibakar, gas yang
mikroorganisma. menyebabkan budak lelaki terperangkap tadi mengembang
(d) Mikroorganisma bertumbuh tersebut selesema dan dan adunan menjadi masak dan
pada suhu yang sesuai. batuk. akhirnya rongga-rongga kekal
dalam roti yang telah masak.

J3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






Jawapan Mahir Sains Thn 6.indd 3 14/03/2022 4:46 PM

Sains Tahun 6 Jawapan

UNIT 4 Interaksi antara (c) (i) Parasitisme (ii) Kucing dengan
sengkenit / Cacing pita
(ii) Sengkenit dan kucing
Hidupan
7. (a) Menyiasat hubungan (b) Perumah terancam atau
Modul PBD ›› Praktis DSKP antara faktor persaingan mati.
dengan keadaan anak Praktis
Praktis
A
B
Praktis
1. (a) Wujud interaksi antara benih cili. Praktis K KBAT T
Praktis
haiwan (b) Anak pokok dalam pasu B 1. Tumbuhan ialah pengeluar
(b) Interaksi ialah hubungan lebih tinggi dan mempunyai yang menjadi sumber
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
aktif antara haiwan yang lebih banyak daun makanan bagi hidupan lain.
saling bergantung antara berbanding pasu A. Interaksi antara tumbuhan
satu sama lain untuk (c) Anak pokok cili dalam pasu bertujuan untuk kelangsungan
mendapatkan keperluan B tidak perlu bersaing untuk hidup tumbuhan itu dan
asas bagi meneruskan mendapatkan keperluan menjadikannya sebagai
hidup. asas. sumber makanan bagi hidupan
2. (i) Simbiosis (d) Ruang, air, cahaya lain.
(ii) Persaingan matahari dan nutrien. 2. Interaksi antara tumbuhan
(iii) Mangsa-pemangsa 8. (a) (i) Komensalisme ialah proses tumbuhan
3. (a) Persaingan mendapatkan (ii) Berinteraksi dengan mendapatkan sumber asas
makanan cara menumpang seperti air, ruang, cahaya
(b) Persaingan mendapatkan pada pokok lain untuk matahari dan nutrien.
pasangan mendapatkan keperluan
(c) Persaingan mendapatkan asas seperti sumber air
air dan cahaya matahari. UNIT 5 Pemeliharaan dan
(d) Persaingan mendapatkan Interaksi ini tidak Pemuliharaan
tempat tinggal membahayakan pokok Modul PBD ›› Praktis DSKP
4. (a) (i) Interaksi intraspesies yang ditumpanginya.
(ii) Interaksi interspesies (b) (i) Parasitisme 1. Dinosaur, Mamot berbulu,
(b) Pasangan, makanan, air, (ii) Berinteraksi dengan Quagga, Burung dodo
tempat tinggal cara menumpang 2.
(c) Makanan, air, tempat pada pokok lain untuk
tinggal mendapatkan keperluan Burung
5. (a) (i) Mutualisme asas seperti nutrien enggang
(ii) Interaksi yang dan air. Interaksi ini
membawa manfaat membahayakan pokok Penyu Periuk
kepada kedua-dua yang ditumpanginya. Spesies kera
haiwan. 9. Jawapan murid yang
(b) (i) Parasitisme terancam Tapir
(ii) Interaksi yang memberi Panda
manfaat hanya sebelah PRaKTIS PeNGUKUHAN Rafflesia
pihak sahaja dan Soalan Objektif
merugikan satu pihak Harimau
yang lain. 1. C 2. D 3. B 4. B 5. C
(c) (i) Komensalisme 3. (a) (i) Pembalakan haram
(ii) Memberi manfaat Soalan Subjektif (ii) Pemburuan haram
kepada sebelah 1. (a) Interaksi interspesies. (b) (i) Menguatkuasakan
pihak tetapi tidak (b) Interaksi antara haiwan undang-undang
memudaratkan satu dan peraturan untuk
pihak yang lain. boleh berlaku dalam bentuk memburu haiwan.
kerjasama dan persaingan.
6. (a) (i) Mutualisme (c) (i) Haiwan bersaing (ii) Menebang pokok-pokok
(ii) Lebah dan bunga, untuk mendapatkan terpilih sahaja.
buran laut dan umang- pasangan. 4. (a) Pemeliharaan haiwan dan
umang tumbuhan bermaksud,
(b) (i) Komensalisme (ii) Mati atau berpindah ke menjaga habitat haiwan
tempat lain.
(ii) Ikan jerung dan ikan 2. (a) (i) X : Parasitisme atau tumbuhan yang
remora masih ada daripada
Y : Komensalisme




© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J4






Jawapan Mahir Sains Thn 6.indd 4 14/03/2022 4:46 PM

PBD


Subjek / Tahun 4 5 6 WRC496042S PELANGI
Bahasa Melayu
English

Matematik
Pentaksiran Tahun Mathematics
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
PBD Bilik Darjah 6 Sains
Science

SEMAKAN Sejarah
KSSR Pendidikan Islam Pentaksiran
Pelajaran Jawi PBD
Sains Pendidikan Jasmani dan PBD Bilik Darjah
Pendidikan Kesihatan



Siri PBD ini diterbitkan khusus untuk membantu murid cemerlang dalam Pentaksiran Tahun
Bilik Darjah (PBD). Oleh itu, kandungan siri ini menerapkan latihan dan penilaian yang
berkualiti serta menepati keperluan pentaksiran seperti yang digariskan oleh Kementerian
Pendidikan Malaysia.
Kandungan siri ini direka dan ditulis berdasarkan Dokumen Standard Kurikulum dan 6
Pentaksiran (DSKP) dan buku teks terbaharu. Semua latihan dalam siri ini disusun secara
sistematik dan disertakan pelbagai ciri ekstra bagi membantu murid menguasai pelajaran Sains
dengan mudah.

Elemen-elemen seperti Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT), Pembelajaran Abad Ke-21 • Lembaran PBD SEMAKAN
(PAK-21), STEAM dan i-THINK diintegrasikan bagi menambahkan kefahaman murid tentang KSSR
silibus serta elemen-elemen tersebut. • Berdasarkan DSKP dan Buku Teks
Inisiatif digital seperti Online Quick Quiz, Info dan Video turut dimuatkan bagi mempermudah • Revisi Mahir
pengajaran dan pembelajaran secara interaktif dan menarik.
• PAK-21 & STEAM

Dengan sekali klik sahaja, semua • Pentaksiran Sumatif Sains
sesi PdPR dapat dipermudah Tahun 6
melalui sumber digital (kod QR dan • Jawapan Lengkap
ikon Guru istimewa) dalam eTE.


Suwaibah Borahan
Arbai’yah Hamzah
Bonus
Bonus
www.PelangiBooks.com Bonus
• Kedai Buku Online • Perpustakaan Online • Edisi IMBAS SAYA ✔ Mesra PdPR ✔ Mesra Google Classroom
Edisi
Guru
Guru
Interaktif
Interaktif
W.M: RM9.65 / E.M: RM9.95 ?
(eTE)
WRC496042S (eTE)
ISBN: 978-967-2779-85-8 VIDEO INFO STEAM ONLINE QUICK QUIZ
https://plus.pelangibooks.com/
Strategi PdPc Nota Digital Praktis Digital
PELANGI Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. (89120-H)



01.indd 1 14/03/2022 4:57 PM