Focus KSSR 2024 Sains Tahun 6

PELANGI BESTSELLER Sains 6 KSSR UASA SEMAKAN TAHUN • Ong Lay Tin • Suwaibah Borahan • Mohamed Abaidi bin Mohamed Noh RESOS DIGITAL PERCUMA UASA INFO VIDEO KUIZ GAMIFIKASI BANK SOALAN

CIRI-CIRI EKSKLUSIF Bank Soalan UASA (kod QR) Soalan-soalan yang merangkumi Bahagian A, B dan C berformat UASA dan meliputi setiap unit. Fokus Unit Senarai Standard Pembelajaran dalam DSKP dan persembahan grafik yang merumuskan kandungan bagi sesuatu unit. Sains Tahun 6 Unit 3 Mikroorganisma 21 Unit 3 Mari Siasat Mikroorganisma bergerak 1. Sesetengah mikroorganisma boleh bergerak dan ada yang tidak boleh bergerak. 2. Sesetengah mikroorganisma tidak mempunyai kaki tetapi boleh bergerak dengan bebas. 3. Mikroorganisma ini selalunya ditemui di dalam air atau kawasan yang lembap. 4. Mikroorganisma ini mempunyai ciri-ciri istimewa atau struktur seperti flagelum atau silium yang membolehkannya bergerak. 5. Mikroorganisma yang berbeza bergerak dengan cara yang berbeza. Tujuan: Untuk menunjukkan bahawa mikroorganisma bergerak Alat dan bahan: Sampel air, penitis, slaid kaca, sisip kaca, mikroskop Kaedah: Peringatan: Pakai sarung tangan apabila mengendalikan mikroorganisma. Ingat supaya membasuh tangan selepas menggunakan alat atau bahan dalam aktiviti ini. 1. Sampel air diambil dari kolam atau longkang. 2. Slaid dengan mikroorganisma disediakan seperti berikut. Titisan air Slaid kaca Sisip kaca Mikroskop 3. Slaid dilihat di bawah mikroskop untuk memerhati pergerakan-pergerakan mikroorganisma. 4. Pemerhatian direkodkan. Pemerhatian: Sillium Pergerakan Paramesium Nota Nota dalam bentuk poin berangka, jadual, rajah, dan peta i-THINK untuk memudahkan murid mengulang kaji pelajaran. Info Ekstra Informasi yang berkenaan dengan teks untuk merangsang pemikiran murid. Mari Siasat Aktiviti atau eksperimen untuk murid lebih memahami dan mengaplikasikan kemahiran proses sains. Sains Tahun 6 Unit 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan 47 Unit 5 Bahagian B 1. Rajah di bawah menunjukkan beberapa jenis haiwan. Harimau Tasmania Mamot Panda Harimau (a) Kelaskan haiwan di atas mengikut kumpulan yang betul. Haiwan yang telah pupus Haiwan yang diancam kepupusan (i) (ii) (iii) (iv) [2 markah] (b) (i) Tandakan (✓) pada carta palang yang betul mengenai bilangan haiwan yang diancam kepupusan. 120 100 80 60 40 20 0 2020 2021 2022 2023 Bilangan haiwan Tahun 120 100 80 60 40 20 0 2020 2021 2022 2023 Bilangan haiwan Tahun [1 markah] (ii) Nyatakan satu inferens untuk menerangkan bilangan haiwan yang diancam kepupusan berdasarkan jawapan anda di 1(b)(i). Tandakan (✓) pada jawapan yang betul. Pencemaran air Diburu oleh manusia Persaingan antara haiwan [1 markah] Kuiz Gamifikasi 2 Unit 2 – 5 Kuiz Gamifikasi (kod QR) Kuiz tambahan yang boleh dijawab secara dalam talian (online). ii Kemahiran Saintifik 1 UNIT Tema 1: Inkuiri dalam Sains KEMAHIRAN PROSES SAINS Membuat hipotesis Mengukur menggunakan nombor Memerhati Mengeksperimen Mengawal pemboleh ubah Mendefinisi secara operasi Mentafsir data Mengelas Menggunakan perhubungan ruang dan masa Membuat inferens Meramal Berkomunikasi Selepas mempelajari unit ini, anda dapat: 1.1 Memahami kemahiran proses sains Fokus Unit 1 Sains Tahun 6 Unit 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan 45 Unit 5 Orang utan di Sepilok, Sabah (ii) Pusat pemuliharaan penyu dibina untuk memastikan penyu mempunyai peluang yang tinggi untuk hidup. Di pusat ini telur dikumpul dan dibiarkan menetas. Anak penyu kemudian dilepaskan ke habitat asalnya. Jadi, peluang untuk anak penyu hidup dan menjadi penyu dewasa adalah tinggi. Anak penyu dilepaskan ke laut (iii) Di Kuala Gandah, Pahang pula terdapat pusat perlindungan bagi gajah. Gajah di Kuala Gandah, Pahang (b) Menanam semula pokok-pokok yang ditebang dengan menggantikan dengan anak pokok yang baharu untuk memastikan spesies pokok tersebut terus wujud. Penanaman semula anak pokok Kepentingan Pemeliharaan dan Pemuliharaan Kepentingan pemeliharaan dan pemuliharaan Mengelakkan kepupusan spesies haiwan dan tumbuhan Mengekalkan persekitaran yang bersih dan sihat Memastikan haiwan dan tumbuhan tidak dieksploitasi secara melampau Mengelakkan haiwan dan tumbuhan kehilangan habitat Peta Bulatan i-THINK Praktis Formatif 5.1 1. Bilangan badak sumbu didapati semakin berkurangan. Cadangkan langkah yang sesuai bagi mengatasi masalah ini. 2. Adakah cara menempatkan haiwan di zoo dapat mengatasi ancaman kepupusan bagi haiwanhaiwan terancam? Bincangkan. 3. Nyatakan tiga haiwan yang telah pupus. 4. Apakah punca badak sumbu diburu? 5. Bagaimanakah penebangan hutan boleh menyebabkan kepupusan haiwan? KANDUNGAN 1 Kemahiran Saintifik UNIT 1 1.1 Kemahiran Proses Sains 2 Praktis UASA 1 5 2 Manusia UNIT 6 2.1 Pembiakan Manusia 7 2.2 Sistem Saraf Manusia 10 Praktis UASA 2 14 3 Mikroorganisma UNIT 16 3.1 Proses Hidup dan Kesan Tindakan Mikroorganisma 17 Praktis UASA 3 25 4 Interaksi antara Hidupan UNIT 28 4.1 Interaksi antara Haiwan 29 4.2 Interaksi antara Tumbuhan 33 Praktis UASA 4 36 Pemeliharaan dan 5 Pemuliharaan UNIT 38 5.1 Pemeliharaan dan Pemuliharaan untuk Keseimbangan Alam 39 Praktis UASA 5 46 6 Daya UNIT 48 6.1 Daya dan Kesannya 49 6.2 Daya Geseran 49 6.3 Tekanan Udara 49 Praktis UASA 6 71 7 Kelajuan UNIT 64 7.1 Kelajuan Objek 74 Praktis UASA 7 70 Teknologi Pengawetan 8 Makanan UNIT 72 8.1 Kerosakan Makanan 73 8.2 Pengawetan Makanan 75 Praktis UASA 8 82 9 Bahan Buangan UNIT 84 9.1 Pengurusan Bahan Buangan 85 Praktis UASA 9 92 10 Gerhana UNIT 94 10.1 Fenomena Gerhana Bulan dan Gerhana Matahari 95 Praktis UASA 10 100 11 Galaksi UNIT 102 10.1 Galaksi Bima Sakti 103 Praktis UASA 11 106 Kestabilan dan Kekuatan 12 UNIT 108 10.1 Kestabilan dan Kekuatan Objek dan Binaan 109 Praktis UASA 12 116 13 Teknologi UNIT 118 10.1 Kebaikan dan Keburukan Teknologi 119 Praktis UASA 13 127 Ujian Akhir Sesi Akademik 129 Jawapan 137 iv https://qr.pelangibooks. com/?u=MIA6Pucb Bank Soalan UASA i-THINK Fakta penting yang dipersembahkan dalam bentuk peta pemikiran. Sains Tahun 6 Unit 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan 41 Unit 5 Pembalakan haram (c) Keadaan ini menyebabkan hidupan lari ke tempat lain atau mati dan mungkin akan pupus. (d) Selain itu, pembalakan juga menyebabkan ketidakseimbangan ekosistem di dalam hutan yang mungkin membawa kepada kepupusan hidupan lain. Pemburuan (a) Haiwan diburu oleh manusia untuk mendapatkan daging, makanan, kulit, bulu, tanduk dan gading untuk dijadikan barang komersial. Aktiviti pemburuan yang berleluasa boleh mengurangkan bilangan haiwan dan menyebabkan kepupusan. (b) Kepercayaan tentang khasiat perubatan juga menyebabkan tumbuhan dan haiwan diburu secara berleluasa. Pemburuan haram (c) Jadual berikut menunjukkan senarai haiwan yang diburu untuk tujuan komersial. Haiwan Bahagian badan yang diburu Kegunaan Badak sumbu Tanduk Sebagai ubat-ubatan Buaya Kulit Pembuatan kasut dan beg Harimau Kulit dan organ Pembuatan pakaian Rusa Daging Sebagai makanan Gajah Gading Sebagai barang perhiasan Info Ekstra Harga organ harimau belang boleh mencecah ribuan ringgit. Itulah yang menjadi sebab mengapa harimau diburu oleh pemburu haram. Pencemaran (a) Pencemaran air (i) Tumpahan minyak, pembuangan sampah dan sisa bahan buangan toksik ke dalam sungai dan tasik boleh menyebabkan pencemaran air. (ii) Kilang yang membuang bahan buangan toksik ke dalam sungai tanpa dirawat terlebih dahulu akan mencemarkan sungai. (iii) Air yang tercemar oleh sisa toksik ini mengancam haiwan dan tumbuhan akuatik yang hidup di dalam air tersebut.

Sains Tahun 6 Jawapan 136 JAWAPAN TEMA 1: INKUIRI DALAM SAINS 1 Kemahiran Saintifik UNIT Praktis Formatif 1.1 (a) ✓ (c) ✓ (b) ✗ (d) ✗ Praktis UASA 1 Bahagian A 1. D 2. B Bahagian B 1. (a) paling kuat (b) Z X Y (c) (i) Struktur binaan model (ii) Kekuatan model jambatan TEMA 2: SAINS HAYAT 2 Manusia UNIT Praktis Formatif 2.1 1. Organ pembiakan lelaki – Testis dan zakar Organ pembiakan perempuan – Ovari, tiub Fallopio, uterus, faraj 2. (a) Testis – menghasilkan sperma (b) Ovari – Menghasilkan sel pembiakan yang dikenali sebagai ovum (c) Tiub Fallopio – Tempat persenyawaan berlaku 3. Proses persenyawaan ialah proses percantuman antara sperma daripada lelaki dengan ovum daripada perempuan yang berlaku di tiub Fallopio. Praktis Formatif 2.2 1. Sistem saraf pusat dan sistem saraf periferi 2. Sistem saraf mengawal dan mengkoordinasi fungsi pelbagai organ dan bahagian tubuh. Sistem ini mengesan dan bergerak balas kepada rangsangan. 3. (a) Makan makanan yang seimbang (b) Elakkan minum minuman beralkohol (c) Tidur yang mencukupi (d) Memakai alat pelindung tubuh Praktis UASA 2 Bahagian A 1. B 2. B 3. A 4. A 5. B 6. A 7. D 8. D Bahagian B 1. (a) P: Zakar Q: Tiub Fallopio (b) Ovum Sperma 2. (a) W: Otak X: Saraf tunjang Y: Rangkaian saraf Z: Rangkaian saraf (b) (i) W dan X (ii) Y dan Z 3 Mikroorganisma UNIT Praktis Formatif 3.1 1. Mikroorganisma ialah hidupan yang sangat seni. 2. Virus, bakteria, alga, protozoa, fungi 3. Bergerak, bernafas, bertumbuh 4. (i) Yis digunakan dalam pembuatan roti (ii) Digunakan dalam penghasilan vaksin dan antibiotik (iii) Bakteria digunakan dalam proses rawatan air 5. (i) Menyebabkan penyakit (ii) Merosakkan makanan (iii) Menyebabkan pereputan gigi (iv) Menyebabkan sakit perut 6. Pereputan gigi adalah disebabkan oleh tindakan bakteria yang berada dan membiak di dalam mulut 7. Demam denggi, keracunan makanan, kurap, malaria Praktis UASA 3 Bahagian A 1. B 2. C 3. C 4. D 5. B 6. C 7. C 8. D 9. A Bahagian B 1. (a) X: Udara Y: Nutrien (b) rendah, tinggi / tinggi, rendah Bahagian C 1. (a) (i) Lebih banyak hidupan akuatik di sungai A berbanding B. (ii) Air di sungai B lebih kotor kerana mempunyai lebih banyak mikroorganisma. (b) 1. Mengadakan kempen menjaga kebersihan air di sungai B (cadangan lain yang munasabah) 2. Tidak membuang sampah ke dalam sungai (c) Jumlah ikan meningkat (d) Suhu yang sesuai / Nutrien / Udara / Keasidan yang sesuai Cabaran KBAT 1. Kerana virus adalah hidupan yang paling seni dalam jenis mikroorganisma. 2. Perkongsian barangan peribadi boleh menyebarkan penyakit seperti panau dan kurap. 4 Interaksi antara Hidupan UNIT Praktis Formatif 4.1 1. Persaingan, Mangsa-pemangsa, Simbiosis 2. Air, makanan, pasangan, wilayah 3. Harimau dan rusa, ular dan tikus Praktis Formatif 4.2 1. Persaingan ialah perjuangan antara benda hidup untuk mendapatkan keperluan asas. 2. Apabila keperluan asas adalah terhad 3. Untuk mendapatkan keperluan asas iaitu cahaya matahari, air, nutrien dan ruang 4. Memanjat tumbuhan lain 5. Memencarkan biji benih jauh ke tempat lain 136 Praktis Formatif Soalan ringkas d an soalan KBAT yang berfungsi untuk menguji kefahaman murid terhadap subtopik yang dipelajari. Aplikasi Harian Soalan atau aktiviti yang dicadangkan untuk merangsang pemikiran murid. Jawapan Jawapan lengkap bagi Praktis Formatif dan Praktis UASA untuk memudahkan murid membuat semakan. Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) Soalan digubal untuk memenuhi keperluan format UASA terkini yang merangkumi Unit 1 sehingga Unit 13. Sains Tahun 6 Unit 12 Kestabilan dan Kekuatan 114 Unit 12 Kepentingan Binaan yang Kuat dan Stabil Praktis Formatif 12.1 1. Nyatakan dua faktor yang mempengaruhi kestabilan sesuatu objek. 2. Rajah di sebelah menunjukkan tiga objek yang diperbuat daripada bahan yang sama. (i) Objek yang manakah paling stabil? Terangkan mengapa. (ii) Objek yang manakah paling kurang stabil? Terangkan mengapa. 3. Apakah bahan yang sesuai digunakan untuk membuat bangunan yang tinggi? 4. Semasa membeli pasu bunga, emak memilih pasu bunga yang luas tapak permukaannya. Mengapa? J K L Aplikasi Harian Cuba hasilkan satu benda baharu daripada bahan terbuang yang berguna. Kepentingan binaan yang kuat dan stabil Binaan tidak mudah rosak Binaan selamat untuk digunakan Menjimatkan kos baik pulih Binaan dapat digunakan dalam tempoh yang lama i-THINK Peta Bulatan Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia 14 Unit 2 Bahagian A 1. Antara yang berikut, yang manakah merupakan organ pembiakan lelaki? A Tiub Fallopio C Ovari B Testis D Uterus 2. Rajah di bawah menunjukkan organ pembiakan perempuan.X W Apakah organ berlabel W dan X? W X A Uterus Ovari B Tiub Fallopio Uterus C Faraj Tiub Fallopio D Tiub Fallopio Ovari 3. Maklumat berikut adalah tentang fungsi organ pembiakan lelaki. Menghasilkan sperma Apakah organ yang dimaksudkan? A Testis C Zakar B Uterus D Ovari 4. Rajah di bawah menunjukkan organ pembiakan perempuan. T R S U Di bahagian manakah proses persenyawaan berlaku? A R C T B S D U 5. Antara yang berikut, padanan yang manakah betul? Organ pembiakan Fungsi A Testis Menyalurkan sperma B Ovari Menghasilkan ovum C Uterus Menghasilkan ovum D Tiub Fallopio Tempat menerima sperma 6. Rajah di bawah menunjukkan sistem saraf manusia. W X Z Y Bahagian berlabel yang manakah membentuk sistem saraf pusat? A W dan B X dan Y C W dan Z D Y dan Z 7. Antara yang berkut, yang manakah fungsi sistem saraf periferi? A Pusat kawalan bagi semua aktiviti badan B Mengkoordinasi tindakan terkawal C Menerima maklumat daripada organ deria D Menghantar isyarat dari bahagian tubuh ke sistem saraf pusat 8. Antara yang berikut, yang manakah tindakan terkawal? A Degupan jantung B Bernafas C Pencernaan makanan D Memandu kereta Praktis UASA 2 Penyalaian Itik salai 1. Penyalaian ialah proses mengeringkan makanan dengan asap daripada kayu yang membara dalam tempoh yang lama. 2. Haba daripada penyalaian membantu membunuh atau melambatkan pertumbuhan mikroorganisma. 3. Kaedah ini juga memberikan warna dan rasa yang istimewa kepada makanan. 4. Contoh makanan yang diawet melalui kaedah penyalaian ialah itik salai, daging salai dan pisang salai. Pelilinan Buah-buahan boleh diawet menggunakan kaedah pelilinan 1. Pelilinan ialah proses menyalut buah-buahan atau sayuran-sayuran dengan lapisan lilin yang nipis. 2. Salutan lilin menghalang udara dan air daripada menembusi permukaan makanan. 3. Pelilinan juga membantu dalam mengekalkan kelembapan dan menampakkan permukaan yang berkilat pada buah-buahan. 4. Proses ini juga menghalang pertumbuhan mikroorganisma dan melambatkan buah-buahan daripada menjadi lebam. 5. Lilin yang disalut pada buah-buahan atau sayur-sayuran biasanya diperbuat daripada sumber semula jadi seperti tumbuhan dan lilin lebah. INFO Kaedah Pengawetan Makanan Kaedah Apa yang disingkirkan daripada makanan Pengeringan Air dan lembapan Pembungkusan vakum Udara Pemasinan Air dan lembapan Penyalaian Air dan lembapan Tip Tip Info Ekstra Pelilinan juga digunakan untuk menampakkan permukaan yang berkilat pada coklat. Lilin lebah digunakan sebagai penyalut yang melindungi keju yang bersaiz besar. Info Ekstra Pengeringan sejuk beku merupakan kaedah terkini untuk mengeringkan makanan. Air di dalam makanan disingkirkan dengan meletakkan makanan dalam keadaan beku, di dalam kebuk vakum. Kaedah ini adalah mahal dan digunakan untuk menghasilkan kopi segera dan juga campuran sup kering. Aplikasi Harian Makanan sejuk beku seperti kuih beku, daging dan ikan perlu dimasak atau dimakan segera selepas dicairkan. Mengapa? Sains Tahun 6 Unit 8 Teknologi Pengawetan Makanan Unit 8 78 Aplikasi Tekanan Udara 1. Terdapat pelbagai peralatan dalam kehidupan seharian kita yang mengaplikasikan prinsip tekanan udara untuk berfungsi. Apabila udara disedut, kawasan dalam penyedut minuman akan menghasilkan kawasan tekanan rendah. Tekanan udara yang lebih tinggi di luar akan menolak air masuk ke dalam penyedut minuman. Udara yang ada di dalam pelocok akan keluar apabila pelocok ditekan menyebabkan wujudnya tekanan rendah di dalam pelocok tersebut. Tekanan yang lebih tinggi di luar menekan ke atas getah pelocok dan melekat pada permukaan singki. Tekanan yang lebih tinggi di dalam saluran paip menolak kotoran yang tersumbat apabila pelocok ditarik ke atas. Apabila omboh ditarik ke atas, bahagian dalam picagari mempunyai tekanan rendah. Tekanan udara yang lebih tinggi di luar akan menolak cecair masuk ke dalam picagari. Apabila puting getah penitis dipicit, udara di dalam penitis dikeluarkan. Muncung penitik dimasukkan ke dalam bekas cecair dan jari dilepaskan. Hal ini akan menyebabkan tekanan udara di dalam penitis menurun. Tekanan udara di luar yang lebih tinggi akan menekan permukaan cecair itu dan memaksanya masuk ke dalam penitis. Pelocok Praktis Formatif 6.3 1. Terangkan maksud tekanan udara. 2. Nyatakan satu hipotesis yang menghubungkaitkan tekanan udara dengan aras ketinggian. 3. Berikan satu contoh aplikasi tekanan udara dalam kehidupan harian kita. Kemudian terangkan bagaimana alat itu dapat berfungsi. Sains Tahun 6 Unit 6 Daya Penyedut minuman Picagari Cecair Omboh Penitis Cecair 60 Unit 6 INFO Aplikasi Tekanan Udara dalam Kehidupan Harian Sains Tahun 6 Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) 128 Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) 1. Rajah di bawah menunjukkan organ pembiakan lelaki. X Apakah fungsi X? A Menyalurkan sperma B Menghasilkan sperma dan hormon C Tempat proses persenyawaan berlaku D Menghasilkan gerak balas terhadap sentuhan 2. Antara yang berikut, yang manakah merupakan spesies yang telah pupus? A C B D 3. Rajah di bawah menunjukkan satu penyiasatan tentang yis. Apakah yang menyebabkan belon itu mengembang? A Yis bertumbuh B Yis bergerak secara aktif dalam larutan itu C Yis menyerap air dan berkembang menjadi lebih besar D Yis bernafas dan membebaskan gas karbon dioksida 4. Rajah di bawah menunjukkan sejenis tumbuhan. Apakah jenis perhubungan simbiosis antara tumbuhan itu? A Saprofit C Mutualisme B Parasitisme D Komensalisme 5. Rajah di bawah menunjukkan sebuah kereta api. Masa: Satu jam lima belas minit BAHAGIAN A [10 markah] Jawab semua soalan Praktis UASA Soalan objektif dan soalan subjektif berformat UASA untuk menguji kefahaman murid dalam setiap unit. Tip Menjawab Konsep penting yang perlu diambil perhatian atau diingati. Video (kod QR) Maklumat tambahan dalam bentuk video. Info (kod QR) Maklumat tambahan untuk murid lebih memahami sesuatu topik. iii Sains Tahun 6 Unit 2 Manusia Unit 2 2.2 Sistem Saraf Manusia 1. Sistem saraf ialah suatu sistem yang mengawal fungsi semua bahagian tubuh manusia. 2. Sistem saraf memberitahu tubuh manusia cara untuk bergerak balas apabila menerima rangsangan. 3. Sistem saraf manusia berfungsi untuk: (a) Mengesan dan bergerak balas terhadap rangsangan yang berlaku di dalam atau di luar badan. (b) Berkomunikasi dengan bahagian tubuh yang lain melalui penghantaran isyarat. 3. Sistem saraf manusia terdiri daripada : (a) Otak (b) Saraf tunjang (c) Rangkaian saraf di seluruh tubuh 4. Sistem saraf manusia terbahagi kepada dua jenis iaitu: (a) Sistem saraf pusat iaitu terdiri daripada otak dan saraf tunjang (b) Sistem saraf periferi iaitu terdiri daripada rangkaian saraf. Sistem saraf periferi dikawal oleh sistem saraf pusat. Otak – Mengkoordinasi tindakan terkawal dan tindakan luar kawal – Menghantar isyarat daripada bahagian tubuh ke sistem saraf pusat – Menghantar isyarat arahan dari sistem saraf pusat ke seluruh bahagian tubuh. Saraf tunjang – Membawa maklumat daripada seluruh bahagian tubuh kepada otak dan daripada otak kepada seluruh bahagian tubuh – Mengawal sebahagian daripada tindakan refleks Rangkaian saraf Sistem saraf pusat Sistem saraf periferi Sistem saraf Otak Saraf tunjang Rangkaian saraf Sistem saraf manusia 10 VIDEO Sistem saraf manusia

KANDUNGAN 1 Kemahiran Saintifik UNIT 1 1.1 Kemahiran Proses Sains 2 Praktis UASA 1 5 2 Manusia UNIT 6 2.1 Pembiakan Manusia 7 2.2 Sistem Saraf Manusia 10 Praktis UASA 2 14 3 Mikroorganisma UNIT 16 3.1 Proses Hidup dan Kesan Tindakan Mikroorganisma 17 Praktis UASA 3 25 4 Interaksi antara Hidupan UNIT 28 4.1 Interaksi antara Haiwan 29 4.2 Interaksi antara Tumbuhan 33 Praktis UASA 4 36 Pemeliharaan dan 5 Pemuliharaan UNIT 38 5.1 Pemeliharaan dan Pemuliharaan untuk Keseimbangan Alam 39 Praktis UASA 5 46 6 Daya UNIT 48 6.1 Daya dan Kesannya 49 6.2 Daya Geseran 52 6.3 Tekanan Udara 58 Praktis UASA 6 61 7 Kelajuan UNIT 63 7.1 Kelajuan Objek 64 Praktis UASA 7 69 Teknologi Pengawetan 8 Makanan UNIT 71 8.1 Kerosakan Makanan 72 8.2 Pengawetan Makanan 74 Praktis UASA 8 81 9 Bahan Buangan UNIT 83 9.1 Pengurusan Bahan Buangan 84 Praktis UASA 9 91 10 Gerhana UNIT 93 10.1 Fenomena Gerhana Bulan dan Gerhana Matahari 94 Praktis UASA 10 99 11 Galaksi UNIT 101 11.1 Galaksi Bima Sakti 102 Praktis UASA 11 105 Kestabilan dan 12 Kekuatan UNIT 107 12.1 Kestabilan dan Kekuatan Objek dan Binaan 108 Praktis UASA 12 115 13 Teknologi UNIT 117 13.1 Kebaikan dan Keburukan Teknologi 118 Praktis UASA 13 126 Ujian Akhir Sesi Akademik 128 Jawapan 136 iv https://qr.pelangibooks. com/?u=MIA6Pucb Bank Soalan UASA

Kemahiran Saintifik 1 UNIT Tema 1: Inkuiri dalam Sains KEMAHIRAN PROSES SAINS Membuat hipotesis Mengukur menggunakan nombor Memerhati Mengeksperimen Mengawal pemboleh ubah Mendefinisi secara operasi Mentafsir data Mengelas Menggunakan perhubungan ruang dan masa Membuat inferens Meramal Berkomunikasi Selepas mempelajari unit ini, anda dapat: 1.1 Memahami kemahiran proses sains Fokus Unit 1

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik 2 Unit 1 Kemahiran Proses Sains 1.1 1. Kemahiran proses sains merupakan kemahiran yang perlu dikuasai oleh murid bagi membantu murid menyelesaikan masalah secara sistematik dan saintifik. 2. Kemahiran proses sains membolehkan murid mempersoalkan tentang sesuatu perkara dan mencari jawapan kepada perkara itu secara bersistem. 3. Penerangan tentang setiap kemahiran proses sains adalah seperti berikut: Menggunakan deria penglihatan, pendengaran, sentuhan, rasa dan bau untuk mengumpul maklumat tentang objek dan fenomena. Memerhati Menggunakan pemerhatian untuk mengasing dan mengumpul objek atau fenomena berdasarkan ciri yang sama. Mengelas Membuat pemerhatian secara kuantitatif dengan menggunakan alat pengukur piawai. Mengukur menggunakan nombor Membuat tafsiran yang munasabah untuk menerangkan sesuatu pemerhatian atau peristiwa berdasarkan pengalaman lepas sebagai asas membuat kesimpulan awal. Membuat inferens Membuat jangkaan berdasarkan pengetahuan sedia ada melalui pengalaman atau berdasarkan maklumat yang dikumpul daripada pemerhatian. Meramal Menerima, memilih, menyusun dan mempersembahkan maklumat atau idea dalam bentuk tulisan, lisan, jadual, graf, rajah atau model. Berkomunikasi 2

Sains Tahun 6 Unit 1 Kemahiran Saintifik 5 Bahagian A 1. Rajah di bawah menunjukkan satu deria manusia. Deria tersebut boleh digunakan bagi A menghidu bau asap B menyentuh benda yang kasar C mendengar bunyi loceng D membaca ukuran 2. Maklumat di bawah telah ditulis oleh Ain di dalam buku notanya. Jika anak ayam diletakkan di dalam sangkar yang mempunyai makanan, maka anak ayam akan hidup. Apakah kemahiran proses sains yang terdapat dalam maklumat tersebut? A Memerhati B Meramal C Mengelas D Berkomunikasi Bahagian B 1. Satu penyiasatan telah dijalankan dengan meletakkan pemberat di atas tiga struktur model jambatan X, Y dan Z. X Y Z (a) Nyatakan pemerhatian kamu berdasarkan penyiasatan di atas. Model jambatan Z adalah berbanding dengan struktur model jambatan X dan Y. [1 markah] (b) Susun struktur model jambatan di atas bermula daripada struktur model jambatan yang paling kuat. [1 markah] (c) Padankan pemboleh ubah berikut dengan maklumat yang betul dalam penyiasatan itu. Pemboleh ubah Pemboleh ubah dimanipulasikan Pemboleh ubah bergerak balas Maklumat Kekuatan model jambatan Ketinggian model jambatan Struktur binaan model [2 markah] Praktis UASA 1 Unit 1 Kuiz Gamifikasi 1 Unit 1

Sains Tahun 6 Unit 13 Teknologi Unit 13 Teknologi 13 UNIT Tema 6: Teknologi dan Kehidupan Lestari contoh TEKNOLOGI Had Keupayaan Manusia Deria Stetoskop, mikroskop Otak Komputer Anggota badan Pertanian Peralatan agrikultur dan penyelidikan Pengangkutan Pengangkutan darat, air dan udara Pembinaan Struktur lebih cekap dan tahan lama Komunikasi Jalur lebar dan capaian Internet Perubatan Kebaikan Keburukan Peralatan perubatan dan ubat-ubatan • Penggunaan dron dalam bidang pertanian menjimatkan masa dan tenaga • Penghasilan ubat-ubatan dapat membantu meningkatkan kualiti kesihatan. • Kawasan perumahan dapat dibina • Perkongsian maklumat yang berlaku secara pantas dan tanpa batas • Jangka hayat bateri dron adalah terhad dan pelupusannya boleh mengakibatkan pencemaran kepada alam sekitar. • Penyalahgunaan ubat-ubatan boleh menyebabkan ketagihan. • Flora dan fauna akan musnah • Data peribadi mudah diceroboh dan disalahgunakan Kren contoh berkembang dalam bidang menyumbangkan membantu mengatasi contoh Selepas mempelajari unit ini, anda dapat: 13.1 Memahami kebaikan dan keburukan teknologi Fokus Unit 117

Sains Tahun 6 Unit 13 Teknologi Unit 13 118 Kebaikan dan Keburukan Teknologi 13.1 Teknologi dan Kepentingan 1. Manusia mampu melakukan pelbagai aktiviti harian dengan menggunakan deria dan anggota badan. 2. Namun begitu, manusia mempunyai had keupayaan untuk melakukan aktiviti harian mereka. 3. Teknologi dapat mengatasi had keupayaan manusia. 4. Teknologi merupakan satu daripada aplikasi pengetahuan sains untuk membantu mengatasi had keupayaan manusia. 5. Manusia telah mengaplikasikan ilmu pengetahuan sains dalam mencipta pelbagai alat untuk mengatasi had keupayaan mereka. Keupayaan Manusia Terhad 1. Beberapa aktiviti yang tidak mampu dilakukan oleh manusia ialah terbang, melihat bakteria dengan mata kasar dan mengingati maklumat yang terlalu banyak. 2. Ketidakupayaan manusia melakukan sesuatu aktiviti disebabkan adanya had keupayaan otak, anggota badan dan deria manusia. 3. Penciptaan peralatan berteknologi ini sangat penting bagi membantu had keupayaan manusia dalam kehidupan harian. (a) Melihat objek kecil dan seni – Mikroskop dan kanta pembesar dapat membantu manusia melihat objek yang kecil dan sangat seni (b) Melihat objek yang sangat jauh – Teleskop dan binokular membolehkan manusia melihat objek yang sangat jauh. Kanta pembesar boleh digunakan untuk melihat objek yang kecil. Mikroskop boleh digunakan untuk melihat mikroorganisma. Teleskop boleh digunakan untuk melihat bintang di langit. Binokular

Sains Tahun 6 Unit 13 Teknologi 126 Unit 13 Praktis Formatif 13.1 1. Nyatakan tiga kebaikan perkembangan dalam teknologi perubatan. 2. Nyatakan keburukan perkembangan teknologi. 3. Bagaimanakah penciptaan telefon pintar dapat meneruskan kesejahteraan kehidupan manusia sejagat? 4. Apakah perkara yang perlu dipertimbangkan untuk menghasilkan suatu teknologi? Bahagian A 1. Antara yang berikut, aktiviti yang manakah tidak mampu dilakukan oleh manusia? A Menolak kereta sorong B Memetik buah kelapa C Melihat bulan di langit pada waktu malam D Mendengar bisikan dalam jarak 1 meter 2. Rajah di bawah menunjukkan sebuah kanta pembesar. Antara yang berikut, alat yang manakah mempunyai persamaan dengan kanta pembesar? A Basikal C Stetoskop B Teleskop D Mikroskop 3. Rajah di bawah menunjukkan beberapa alat. X Y Z Antara yang berikut, alat yang manakah membantu mengatasi had keupayaan penglihatan manusia? A X sahaja C X dan Z sahaja B Y sahaja D X, Y dan Z 4. Apakah deria yang digunakan untuk mengesan sifat fizikal sesuatu objek? A Kulit C Lidah B Hidung D Telinga 5. Apakah objek yang dihasilkan daripada kemajuan teknologi? A Kayu C Periuk B Batu D Kulit binatang 6. Antara yang berikut, alatan yang manakah digunakan untuk mengatasi had keupayaan untuk melihat? A C B D 7. Apakah kesan buruk daripada perkembangan teknologi kepada kehidupan manusia? A Digunakan untuk berperang B Digunakan dengan cermat C Dicipta bagi manfaat kepada manusia D Digunakan untuk mencipta peralatan lain 8. Antara yang berikut, yang manakah merupakan keburukan teknologi? A Masa perjalanan yang jauh dapat disingkatkan. B Pesakit dapat menerima rawatan yang lebih baik. C Ketagihan kepada internet. D Emel dapat dihantar dengan cepat. Praktis UASA 13

Sains Tahun 6 Unit 13 Teknologi 127 Unit 13 Bahagian C 1. Perhatikan gambar situasi di bawah. (a) Apakah persamaan aktiviti yang ditunjukkan dalam situasi di atas? [1 markah] (b) Apakah perbezaan yang terdapat dalam aktiviti tersebut? [1 markah] (c) Apakah maksud teknologi? [1 markah] (d) (i) Apakah perkembangan teknologi yang boleh diperhatikan dalam gambar di atas? [1 markah] (ii) Nyatakan satu kebaikan perkembangan teknologi yang dinyatakan di 1(d)(i). [1 markah] (e) Apakah keburukan teknologi apabila kenderaan berenjin meningkat? [1 markah] Cabaran KBAT 1. Peningkatan bilangan kenderaan mengakibatkan kesesakan lalu lintas dan pencemaran. Reka sebuah kenderaan yang canggih dan boleh menyelamatkan alam sekitar. Kenderaan itu mestilah boleh mengurangkan kesesakan lalu lintas dan mengurangkan penggunaan minyak petrol sebagai bahan api. KBAT Mencipta PAK-21 Kuiz Gamifikasi 6 Unit 12 – 13

Sains Tahun 6 Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) 128 Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) 1. Rajah di bawah menunjukkan organ pembiakan lelaki. X Apakah fungsi X? A Menyalurkan sperma B Menghasilkan sperma dan hormon C Tempat proses persenyawaan berlaku D Menghasilkan gerak balas terhadap sentuhan 2. Antara yang berikut, yang manakah merupakan spesies yang telah pupus? A C B D 3. Rajah di bawah menunjukkan satu penyiasatan tentang yis. Apakah yang menyebabkan belon itu mengembang? A Yis bertumbuh B Yis bergerak secara aktif dalam larutan itu C Yis menyerap air dan berkembang menjadi lebih besar D Yis bernafas dan membebaskan gas karbon dioksida 4. Rajah di bawah menunjukkan sejenis tumbuhan. Apakah jenis perhubungan simbiosis antara tumbuhan itu? A Saprofit C Mutualisme B Parasitisme D Komensalisme 5. Rajah di bawah menunjukkan sebuah kereta api. Masa: Satu jam lima belas minit BAHAGIAN A [10 markah] Jawab semua soalan

Sains Tahun 6 Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) 130 10. Antara yang berikut, penciptaan teknologi pada bidang yang manakah menunjukkan keburukan kepada manusia? A Memendekkan masa perjalanan dari satu tempat ke tempat yang lain B Data peribadi mudah diceroboh dan disalahgunakan oleh pihak yang tidak bertanggungjawab C Meningkatkan kuantiti pengeluaran barangan buatan D Mengesan penyakit di dalam tubuh badan BAHAGIAN B [8 markah] Jawab semua soalan 1. (a) Rajah di bawah menunjukkan simbiosis antara haiwan. (i) (ii) Apakah jenis perhubungan simbiosis yang ditunjukkan pada haiwan X dan Y? [2 markah]

Sains Tahun 6 Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) 132 BAHAGIAN C [32 markah] Jawab semua soalan 1. Haris menjalankan satu penyiasatan untuk memerhati pertumbuhan mikroorganisma. Tiga kepingan roti telah diletakkan ke dalam piring Petri seperti rajah di bawah. X Roti yang direnjis dengan sedikit titisan air Y Roti yang direnjis dengan titisan air yang lebih banyak Z Roti bakar (a) Nyatakan satu pemerhatian pada roti itu selepas lima hari. [2 markah] (b) Apakah keadaan yang menggalakkan pertumbuhan mikroorganisma pada makanan? [2 markah] (c) Apakah kesimpulan yang boleh dibuat daripada penyiasatan ini? [2 markah] 2. Rajah di bawah menunjukkan kedudukan pendaki gunung pada kedudukan X dan Y di gunung Everest. Aras laut X Y (a) Apakah itu tekanan udara? [2 markah]

Sains Tahun 6 Jawapan 136 JAWAPAN TEMA 1: INKUIRI DALAM SAINS 1 Kemahiran Saintifik UNIT Praktis Formatif 1.1 (a) ✓ (c) ✓ (b) ✗ (d) ✗ Praktis UASA 1 Bahagian A 1. D 2. B Bahagian B 1. (a) paling kuat (b) Z X Y (c) (i) Struktur binaan model (ii) Kekuatan model jambatan TEMA 2: SAINS HAYAT 2 Manusia UNIT Praktis Formatif 2.1 1. Organ pembiakan lelaki – Testis dan zakar Organ pembiakan perempuan – Ovari, tiub Fallopio, uterus, faraj 2. (a) Testis – menghasilkan sperma (b) Ovari – Menghasilkan sel pembiakan yang dikenali sebagai ovum (c) Tiub Fallopio – Tempat persenyawaan berlaku 3. Proses persenyawaan ialah proses percantuman antara sperma daripada lelaki dengan ovum daripada perempuan yang berlaku di tiub Fallopio. Praktis Formatif 2.2 1. Sistem saraf pusat dan sistem saraf periferi 2. Sistem saraf mengawal dan mengkoordinasi fungsi pelbagai organ dan bahagian tubuh. Sistem ini mengesan dan bergerak balas kepada rangsangan. 3. (a) Makan makanan yang seimbang (b) Elakkan minum minuman beralkohol (c) Tidur yang mencukupi (d) Memakai alat pelindung tubuh Praktis UASA 2 Bahagian A 1. B 2. B 3. A 4. A 5. B 6. A 7. D 8. D Bahagian B 1. (a) P: Zakar Q: Tiub Fallopio (b) Ovum Sperma 2. (a) W: Otak X: Saraf tunjang Y: Rangkaian saraf Z: Rangkaian saraf (b) (i) W dan X (ii) Y dan Z 3 Mikroorganisma UNIT Praktis Formatif 3.1 1. Mikroorganisma ialah hidupan yang sangat seni. 2. Virus, bakteria, alga, protozoa, fungi 3. Bergerak, bernafas, bertumbuh 4. (i) Yis digunakan dalam pembuatan roti (ii) Digunakan dalam penghasilan vaksin dan antibiotik (iii) Bakteria digunakan dalam proses rawatan air 5. (i) Menyebabkan penyakit (ii) Merosakkan makanan (iii) Menyebabkan pereputan gigi (iv) Menyebabkan sakit perut 6. Pereputan gigi adalah disebabkan oleh tindakan bakteria yang berada dan membiak di dalam mulut 7. Demam denggi, keracunan makanan, kurap, malaria Praktis UASA 3 Bahagian A 1. B 2. C 3. C 4. D 5. B 6. C 7. C 8. D 9. A Bahagian B 1. (a) X: Udara Y: Nutrien (b) rendah, tinggi / tinggi, rendah Bahagian C 1. (a) (i) Lebih banyak hidupan akuatik di sungai A berbanding B. (ii) Air di sungai B lebih kotor kerana mempunyai lebih banyak mikroorganisma. (b) 1. Mengadakan kempen menjaga kebersihan air di sungai B (cadangan lain yang munasabah) 2. Tidak membuang sampah ke dalam sungai (c) Jumlah ikan meningkat (d) Suhu yang sesuai / Nutrien / Udara / Keasidan yang sesuai Cabaran KBAT 1. Kerana virus adalah hidupan yang paling seni dalam jenis mikroorganisma. 2. Perkongsian barangan peribadi boleh menyebarkan penyakit seperti panau dan kurap. 4 Interaksi antara Hidupan UNIT Praktis Formatif 4.1 1. Persaingan, Mangsa-pemangsa, Simbiosis 2. Air, makanan, pasangan, wilayah 3. Harimau dan rusa, ular dan tikus Praktis Formatif 4.2 1. Persaingan ialah perjuangan antara benda hidup untuk mendapatkan keperluan asas. 2. Apabila keperluan asas adalah terhad 3. Untuk mendapatkan keperluan asas iaitu cahaya matahari, air, nutrien dan ruang 4. Memanjat tumbuhan lain 5. Memencarkan biji benih jauh ke tempat lain 136

FOCUS KSSR Tahun 6 – siri teks rujukan yang lengkap dan padat dengan ciri-ciri istimewa untuk meningkatkan pembelajaran murid secara menyeluruh. Siri ini merangkumi Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR) yang baharu serta mengintegrasikan keperluan Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA). Pastinya satu sumber yang hebat bagi setiap murid! W.M: RM??.?? / E.M: RM??.?? PELANGI W.M: RM15.95 / E.M: RM15.95 CRC296044 ISBN: 978-629-470-394-0 › Fokus Bab › i-THINK › Eksperimen › Aktiviti REVISI › Praktis Formatif › Praktis UASA › Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) › Jawapan Lengkap PENGUKUHAN & PENTAKSIRAN › Cabaran KBAT › Aplikasi Harian › Tip Menjawab › Info Ekstra CIRI-CIRI EKSTRA Sains • Bahasa Melayu Tahun 4.5.6 • Sains Tahun 4 • Sejarah Tahun 4 • Tatabahasa Tahun 4.5.6 • Sains Tahun 5 • Sejarah Tahun 5 • Penulisan Tahun 4.5.6 • Sains Tahun 6 • Sejarah Tahun 6 • English Year 4.5.6 • Matematik Tahun 4 • Matematik Tahun 5 • Matematik Tahun 6 JUDUL-JUDUL DALAM SIRI INI Beli eBook di sini! 6 KSSR UASA SEMAKAN TAHUN