PRAKTIS HEBAT GEO TG3

1 Jadual dan Graf 1




2 Carta Pai 8




3 Pengaruh Persekitaran Fizikal terhadap Kepelbagaian Tumbuh- 18
tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar


4 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi di Malaysia 21



5 Hidupan Liar di Malaysia 28




6 Sumber Semula Jadi di Malaysia 34




7 Kegiatan Ekonomi di Malaysia 40




8 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar di Dunia 47




9 Sumber Semula Jadi dan Kerjasama Ekonomi di Dunia 54



10 Sumber Hutan 61




11 Kitar Semula 67



Panduan Kerja Lapangan 73

Kertas Model PT3 74

Jawapan J1 – J12








00A IFC kandungan GEOGRAFI TG3.indd 1 27/02/2020 9:41 AM

Prakt is PT Pengaruh Persekitaran Fizikal terhadap
3
3
Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula
Jadi dan Hidupan Liar




A

Pilih jawapan yang paling tepat.

1. Rajah 1 menunjukkan pengaruh faktor fizikal 3. Berikut ialah tumbuh-tumbuhan semula jadi. TP1
BUKU terhadap kepelbagaian tumbuh-tumbuhan BUKU
TEKS TEKS
m.s. 32 m.s. 37
semula jadi. • Hutan Paya Air Masin
• Hutan Paya Air Tawar
Faktor-faktor yang mempengaruhi
kepelbagaian tumbuh-tumbuhan Faktor fizikal utama yang mempengaruhi
semula jadi tumbuh-tumbuhan semula jadi tersebut ialah
A ketinggian
B iklim
Bentuk C saliran
muka Tanih Saliran X D tanih
bumi 4. Apakah ciri-ciri iklim yang mempengaruhi
Rajah 1 BUKU pertumbuhan Hutan Konifer? TP2
TEKS
m.s. 45 I Suhu musim panas antara 15°C hingga
X dalam rajah di atas ialah TP1 20°C
A iklim II Julat suhu tahunan kira-kira 6°C
B batuan III Satu musim kering yang nyata
C mineral IV Hujan tahunan kira-kira 500 mm
D kelembapan
A I dan II
2. Foto 1 menunjukkan sejenis tumbuhan semula B I dan IV
BUKU jadi di dunia. C II dan III
TEKS
m.s. 47 D III dan IV
5. Berikut ialah ciri-ciri iklim di suatu kawasan.
BUKU
TEKS
m.s. 43
• Suhu: 25 C hingga 30 C
o
o
• Hujan: 1 000 mm hingga 2 000 mm
setahun
• Satu musim lembap dan satu musim
kering
Foto 1 Ciri-ciri iklim di atas menggalakkan
Tumbuhan semula jadi tersebut dipengaruhi pertumbuhan TP2
oleh TP2 A Tumbuhan Gurun Panas
A iklim Monsun Tropika B Hutan Pokok Tirus
B iklim Gurun Panas C Hutan Konifer
C iklim Laurentia D Hutan Monsun Tropika
D iklim Siberia





15 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





03 Praktis Hebat Geografi TG3.indd 15 27/02/2020 9:44 AM

Geografi Ting. 3 Praktis 3 Pengaruh Persekitaran Fizikal terhadap Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar
6. Berikut ialah ciri-ciri sejenis tumbuhan semula 10. Berikut ialah ciri-ciri iklim di suatu kawasan.
BUKU jadi. BUKU
TEKS TEKS
m.s. 45 m.s. 48 • Julat suhu tahunan: 30 C hingga 50 C
o
o
• Batang lurus • Hujan tahunan: kira-kira 500 mm
• Pokok berbentuk kon • Salji turun pada musim sejuk
• Daun kecil dan berbentuk jarum
Tumbuh-tumbuhan dan hidupan liar di kawasan
Faktor yang mempengaruhi ciri-ciri tumbuhan yang mengalami ciri-ciri iklim di atas ialah TP3
semula jadi tersebut ialah TP2
I saliran buruk III iklim Siberia Tumbuh-tumbuhan Hidupan liar
II tanih podzol IV pinggir laut A Kaktus, akasia Badak air, lynx
A I dan II C II dan III
B I dan IV D III dan IV B Paper birch, pain Mink, rubah putih
C Jati, inkanyin Yak, ilama
7. Apakah tumbuhan semula jadi utama yang dapat
BUKU dikaitkan dengan X? TP3 D Fir, maple Penguin, kuda
TEKS
m.s. 37
belang
11. Foto 2 menunjukkan sejenis hidupan liar.
Bersaliran Tanih BUKU
buruk berlumpur TEKS
m.s. 42
X

Pinggir laut
terlindung

Rajah 2
A Hutan Paya Air Tawar Foto 2
B Hutan Monsun Tropika
C Hutan Mediterranean Jenis iklim yang mempengaruhi habitat hidupan
D Hutan Paya Air Masin liar tersebut ialah TP2
A Laurentia C Monsun Tropika
8. Apakah persamaan faktor yang mempengaruhi B Gurun Panas D Siberia
BUKU tumbuh-tumbuhan semula jadi yang
TEKS
m.s. 39 12. Apakah jenis tumbuhan semula jadi yang sesuai
berikut? TP4
tumbuh di kawasan-kawasan yang berikut? TP4
• Hutan Hujan Tropika
• Hutan Monsun Tropika Negara Kawasan
Malaysia Tasik Bera, Pahang
A Iklim Monsun Tropika
B Tanah tinggi Indonesia Pantai timur Pulau Sumatera
C Tanih latosol A Hutan Pantai
D Saliran yang buruk B Hutan Monsun Tropika
C Hutan Paya Air Tawar
9. Kombinasi yang manakah betul? TP3 D Hutan Paya Air Masin
BUKU
TEKS
m.s. Iklim Tumbuhan semula jadi
41 – 48 13. Mengapakah pokok-pokok di Hutan Konifer
A Iklim Monsun Tumbuhan Gurun Panas berkulit tebal dan berdamar? TP2
Tropika Menganalisis
B Iklim Khatulistiwa Hutan Monsun Tropika A Melindungi daripada kesejukan
B Mengelak daripada ditiup angin
C Iklim Laurentia Hutan Tundra C Menghasilkan kayu berkualiti
D Iklim Siberia Hutan Konifer D Tahan serangan serangga



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 16





03 Praktis Hebat Geografi TG3.indd 16 27/02/2020 9:44 AM

Geografi Ting. 3 Praktis 3 Pengaruh Persekitaran Fizikal terhadap Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar

B


Soalan 1 berdasarkan Foto 3.

























Foto 3
1. (a) Nyatakan faktor persekitaran fizikal yang mempengaruhi tumbuh-tumbuhan semula jadi di
atas. Subtopik 3.2 TP1
BUKU
TEKS
m.s.
33 – 40
(i) Bentuk muka bumi:
(ii) Saliran:
(iii) Jenis tanih:
[3 markah]

(b) Namakan empat spesies tumbuh-tumbuhan semula jadi tersebut. Subtopik 3.2 TP2
BUKU
TEKS
m.s. (i)
40 & 45
(ii)
(iii)

(iv)
[4 markah]
(c) Berikan hidupan liar yang sesuai hidup di persekitaran fizikal tersebut. Subtopik 3.2 TP2

BUKU
TEKS
m.s. (i)
40 & 46
(ii)
(iii)
[4 markah]




17 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





03 Praktis Hebat Geografi TG3.indd 17 27/02/2020 9:44 AM

Geografi Ting. 3 Praktis 3 Pengaruh Persekitaran Fizikal terhadap Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar
Soalan 2 berdasarkan Foto 4.




















A B C
Foto 4

2. (a) Nyatakan jenis tanih yang mempengaruhi tumbuh-tumbuhan semula jadi di A, B dan C.
Subtopik 3.2 TP3
BUKU
TEKS
m.s.
38 – 40
(i) A:
(ii) B:
(iii) C:

[3 markah]
(b) Apakah jenis tumbuh-tumbuhan semula jadi yang ditunjukkan dalam foto-foto di atas?
Subtopik 3.2 TP3
BUKU
TEKS
m.s.
38 – 40
(i) A:
(ii) B:
(iii) C:
[3 markah]

(c) Terangkan ciri-ciri iklim yang mempengaruhi tumbuh-tumbuhan semula jadi di B.
Subtopik 3.2 TP3
BUKU
TEKS
m.s.
41 – 48
(i)

(ii)



[4 markah]









© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 18





03 Praktis Hebat Geografi TG3.indd 18 27/02/2020 9:44 AM

Geografi Ting. 3 Praktis 3 Pengaruh Persekitaran Fizikal terhadap Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar

B


3. (a) Huraikan faktor persekitaran fizikal yang mempengaruhi kepelbagaian tumbuh-tumbuhan semula
BUKU Subtopik 3.1
TEKS jadi di dunia. TP2 [6 markah]
m.s.
32
(b) Bagaimanakah ciri-ciri iklim Gurun Panas mempengaruhi tumbuh-tumbuhan semula jadi di
BUKU kawasan Gurun Panas? Subtopik 3.2 [4 markah]
TEKS TP2
m.s.
39 – 42
4. (a) Huraikan faktor saliran yang mempengaruhi kepelbagaian tumbuh-tumbuhan semula jadi.
BUKU
TEKS Subtopik 3.2 TP2 [6 markah]
m.s.
36 – 37
(b) Bagaimanakah hidupan liar di kawasan beriklim Siberia menyesuaikan diri dengan keadaan
BUKU TP3
TEKS iklim Siberia yang melampau pada musim sejuk? Subtopik 3.2 Menganalisis
m.s.
[4 markah]
38 – 46
5. Foto 5 menunjukkan sejenis tumbuh-tumbuhan semula jadi.





















Foto 5
(a) Jelaskan faktor persekitaran fizikal yang mempengaruhi tumbuh-tumbuhan semula jadi di
BUKU atas. Subtopik 3.1 & 3.2 TP2 [4 markah]
TEKS
m.s.
32 – 42
(b) Bagaimanakah tumbuh-tumbuhan semula jadi tersebut dapat hidup dalam keadaan yang
BUKU panas dan kering sepanjang tahun? Subtopik 3.2 TP3 [6 markah]
TEKS
m.s.
39 – 41














19 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





03 Praktis Hebat Geografi TG3.indd 19 27/02/2020 9:44 AM

Geografi Ting. 3 Praktis 3 Pengaruh Persekitaran Fizikal terhadap Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar


KBAT


Foto di bawah menunjukkan profil sejenis tumbuhan semula jadi.




























1. Namakan jenis tumbuhan semula jadi tersebut.




2. Apakah jenis iklim yang mempengaruhi pertumbuhan tumbuhan semula jadi tersebut?




3. Terangkan ciri-ciri tumbuhan semula jadi tersebut yang membolehkannya hidup dalam keadaan iklim yang
sejuk. Menganalisis














4. Bagaimanakah hidupan liar di sini dapat hidup dalam keadaan sejuk? Menganalisis












© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 20





03 Praktis Hebat Geografi TG3.indd 20 27/02/2020 9:44 AM

2. (a)
Prakt is PT 3 Jadual dan Graf Nilai Eksport Gas Asli Cecair Malaysia
1
dari Tahun 2014 hingga Tahun 2017
70
65
A 60
1. D 2. C 3. D 4. B 5. D 55
6. C 7. A 8. B 9. C 10. C 50
11. B 12. A 13. D
40
B Pengeluaran (RM juta) 45
35
1. (a) 30
25
Jumlah Pengeluaran Petroleum Mentah dari
Tahun 2014 hingga Tahun 2017 di Malaysia 20
15
18 10
16 5
14 0 Tahun
2014 2015 2016 2017

Saiz graf telah dikecilkan untuk tujuan penerbitan

Pengeluaran (juta tan metrik) 12 8 Tajuk [1m]
10
[1m]
Skala
[1m]
Paksi x (tahun)
Bar
[4m]
4 6 Paksi y (RM juta) [1m]
Petunjuk (2014, 2015, 2016, 2017) [1m]
2 [maks. 7m]
0 Tahun (b) Terima mana-mana tafsiran berkenaan dengan graf
2014 2015 2016 2017 (nilai maksimum, nilai minimum, tafsiran yang jelas
Saiz graf telah dikecilkan untuk tujuan penerbitan dan tepat) [4m]
(c) F1 Peluang pekerjaan [1m]
Tajuk [1m] H1 Jurutera di pelantar / mengurangkan kadar
Skala [1m] pengangguran [1m]
Paksi x (tahun) [1m] F2 Sumber pendapatan negara [1m]
Paksi y (juta tan metrik) [1m] H2 Hasil perlombongan gas asli dieksport ke
Bar [4m] Singapura [1m]
Petunjuk (2014, 2015, 2016, 2017) [1m] F3 Pembukaan kawasan baharu [1m]
[maks. 7m] H3 Bintulu berkembang pesat hasil daripada
(b) Terima mana-mana tafsiran berkenaan dengan graf penerokaan gas asli [1m]
(nilai maksimum, nilai minimum, tafsiran yang jelas (Terima jawapan lain yang munasabah)
dan tepat) [4m]
(c) F1 Peluang pekerjaan [1m]
H1 Pengurus lombong / jurutera / penggerudi / KBAT
mengurangkan kadar pengangguran [1m]
F2 Sumber pendapatan negara [1m] 1. • Suhu tinggi dan sekata sepanjang tahun
H2 Hasil perlombongan petroleum dieksport ke • Julat suhu tahunan kecil
Jepun [1m] • Suhu minimum 27°C
F3 Sumber bahan mentah [1m] • Suhu maksimum 29°C
H3 Petroleum merupakan bahan mentah dalam
industri petrokimia / gas asli digunakan dalam 2. • Kegiatan perindustrian yang pesat
industri pembuatan baja urea [1m] • Pertambahan kenderaan bermotor
(Terima jawapan lain yang munasabah) • Kekurangan tumbuh-tumbuhan
• Pembinaan bangunan tinggi dan rapat
3. Taburan hujan di Bandar Raya X adalah tidak sekata. Hujan
lebat pada bulan April dan Oktober. Hujan kurang pada
pertengahan tahun.
(Terima jawapan lain yang munasabah)
J1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 1 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

Tajuk [1m]
Prakt is PT 3 Carta Pai Jejari [1m]
2
[5m]
Sudut
Petunjuk

[1m]
% [1m]
[maks. 7m]
A (b) Terima mana-mana tafsiran berkenaan dengan carta
pai (nilai sektor terbesar, nilai sektor terkecil, tafsiran
1. A 2. A 3. D 4. A 5. B yang jelas dan tepat) [4m]
6. B 7. C 8. C 9. D 10. C (c) F1 Membuka peluang pekerjaan yang lebih luas
11. B 12. B 13. B 14. A 15. C [1m]
H1 Kewujudan lebih banyak penginapan, restoran
B atau gerai-gerai makanan, perkhidmatan
pemandu pelancong dan banyak lagi yang
1. (a) membawa kepada lambakan peluang pekerjaan
untuk penduduk setempat [1m]
Haluan Eksport Minyak Sawit Malaysia F2 Sumber pendapatan [1m]
pada Tahun 2015 H2 Perkhidmatan pengangkutan untuk bergerak dari
2.3 % satu lokasi pelancongan ke lokasi yang lain –
menjana pendapatan kepada pengusaha bidang
3.8 % pengangkutan seperti bas, teksi, van, bot, feri
PETUNJUK dan lain-lain [1m]
India (Terima jawapan lain yang munasabah)
20.0 % Kesatuan Eropah
13.4 %
China
KBAT
Pakistan
Turki 1. Padi
14.1 %
2. (a) Mengilang padi
(b) Membuat keropok ikan
(c) Memproses kayu balak / industri papan lapis
Saiz carta pai telah dikecilkan untuk tujuan penerbitan 3. • Kedudukan Kampung Permai di pinggir laut
Tajuk [1m] • Pertanian merupakan kegiatan ekonomi utama
Jejari [1m] • Pekerjaan utama penduduk ialah petani dan pekerja kilang
Sudut [5m] (Terima jawapan lain yang munasabah)
Petunjuk [1m]
% [1m]
[maks. 7m] Prakt is PT 3 Pengaruh Persekitaran Fizikal terhadap
(b) Terima mana-mana tafsiran berkenaan dengan carta 3 Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi
pai (nilai sektor terbesar, nilai sektor terkecil, tafsiran dan Hidupan Liar
yang jelas dan tepat) [4m]
(c) F1 Peluang pekerjaan [1m]
H1 Pengurus ladang / pekebun / meningkatkan taraf A
hidup [1m] 1. A 2. D 3. C 4. B 5. D
F2 Menjana pendapatan [1m] 6. C 7. D 8. C 9. D 10. B
H2 Menambahkan Keluaran Dalam Negara Kasar 11. B 12. C 13. A
(KDNK) melalui pengeskportan tanaman seperti
kelapa sawit dan lada hitam [1m] B
(Terima jawapan yang munasabah)
2. (a) 1. (a) (i) Kawasan tanah pamah [1m]
(ii) Saliran yang baik [1m]
Jenis Mod Pengangkutan yang Digunakan oleh (iii) Tanih podzol [1m]
Pelancong dalam Kawasan X pada Tahun 2017
(b) (i) Pokok pain [1m]
5.0 % (ii) Sprus [1m]
6.7 % (iii) Fir [1m]
PETUNJUK (iv) Cedar [1m]
Berjalan kaki (c) (i) Karibu [1m]
13.3 % E-panggilan (ii) Musk [1m]
48.3 % Bas (iii) Tupai merah [1m]
Teksi 2. (a) (i) Tanih aridisols [1m]
Kereta sewa (ii) Tanih permafrost [1m]
26.7 % (iii) Tanih latosol [1m]
(b) (i) Tumbuhan Gurun Panas [1m]
(ii) Hutan Tundra [1m]
(iii) Hutan Hujan Tropika [1m]
(c) (i) F1 Musim panas singkat dan sejuk [1m]
Saiz carta pai telah dikecilkan untuk tujuan penerbitan H1 Dua hingga tiga bulan sahaja [1m]

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J2





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 2 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

F2 Kerpasan tahunan kurang daripada 4. • Berbulu tebal dan berlemak tisu tebal untuk mengawal
300 mm [1m] suhu badan daripada suhu persekitaran yang sejuk
H2 Kebanyakan turun dalam bentuk salji [1m] • Berkulit tebal untuk mengawal diri daripada persekitaran
yang sejuk dan bersalji
C • Kaki panjang bagi memudahkan pergerakan yang lancar
di atas salji yang tebal
3. (a) F1 Bentuk muka bumi [1m]
H1 Tanah pamah / ketinggian kurang daripada
1 200 m dari aras laut [1m] Prakt is PT 3
C1 Hutan Hujan Tropika / Hutan Konifer [1m] 4 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi
F2 Saliran [1m] di Malaysia
H2 Saliran buruk / sering ditenggelami air / bertakung
air [1m]
C2 Hutan Paya Air Tawar / Hutan Paya Air Masin A
[1m]
(b) F1 Musim panas sangat panas / suhu 32°C hingga 1. B 2. A 3. A 4. B 5. B
36°C [1m] 6. C 7. B 8. A 9. D 10. D
H1 Pokok berduri untuk membantu mengurangkan 11. B 12. C 13. B 14. D 15. A
kehilangan air melalui proses perpeluhan [1m]
F2 Hujan tahunan kurang daripada 250 mm [1m] B
H2 Akar panjang menjalar ke dalam tanah untuk
menyerap air [1m] 1. (a) Hutan Hujan Tropika [1m]
(b) (i) Renjong / Emergen [1m]
4. (a) F1 Saliran baik [1m] (ii) Lapisan kanopi / Silara [1m]
H1 Tanah pamah / cerun bukit / tidak bertakung air (iii) Lapisan tengah [1m]
[1m] (iv) Lantai hutan [1m]
C1 Hutan Hujan Tropika / Hutan Monsun Tropika (c) (i) Kulat / cendawan [1m]
[1m] (ii) Pokok renek / semak samun [1m]
F2 Saliran buruk [1m] (d) (i) Pokok berkayu keras / tumbuh rapat-rapat [1m]
H2 Sering ditenggelami air / bertakung air / kawasan (ii) Batang pokok lurus dan tinggi [1m]
paya [1m] (iii) Pokok berakar banir [1m]
C2 Hutan Paya Air Masin / Hutan Paya Air Tawar 2. (a) Hutan Pantai [1m]
[1m] (b) (i) Pokok ru / bintangor laut [1m]
(b) F1 Berhibernasi [1m] (ii) Pokok kelapa / jemerlang laut [1m]
H1 Beruang tidur di tempat persembunyian untuk (iii) Tapak kuda / pokok renek [1m]
tempoh yang lama [1m] (c) (i) F1 Bentuk muka bumi [1m]
F2 Mempunyai bulu yang tebal [1m] H1 Kawasan rendah di pinggir laut [1m]
H2 Karibu memerangkap udara dan menghalang (ii) F2 Tanih [1m]
kehilangan haba dari badan [1m]
H2 Tanih berpasir [1m]
5. (a) F1 Tanih [1m] (iii) F3 Saliran [1m]
H1 Tanih jenis gurun pasir (aridisols) [1m] H3 Saliran baik dan tidak ditenggelami air [1m]
F2 Iklim Gurun Panas [1m]
H2 Panas dan kering sepanjang tahun [1m] 3. (a) Hutan Paya Air Masin [1m]
(b) F1 Akar panjang [1m] (b) (i) Hutan Paya Laut Matang (Perak) [1m]
H1 Menjalar ke dalam tanah untuk menyerap air (ii) Hutan Paya Bakau Tanjung Piai (Johor) [1m]
[1m] (c) (i) F1 Bentuk muka bumi [1m]
F2 Mempunyai duri dan tidak berdaun [1m] H1 Pinggir laut yang terlindung / muara sungai
H2 Mengurangkan kehilangan air melalui proses yang berlumpur [1m]
perpeluhan [1m] (ii) F2 Tanih [1m]
F3 Batang berlendair / berongga [1m] H2 Tanih gambut dan tanih aluvium [1m]
H3 Menyimpan air bagi kegunaan pada musim (d) F1 Sumber bahan mentah [1m]
kemarau [1m] H1 Kayu bakau [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah) C1 Dijadikan arang kayu / cerucuk dalam industri
pembinaan [1m]
F2 Pembiakan hidupan laut [1m]
H2 Berlindung di celah-celah akar pokok bakau [1m]
KBAT C2 Ikan, ketam, udang [1m]

1. Hutan Pokok Tirus C
2. Iklim Laurentia 4. (a) F1 Pokok tumbuh tinggi [1m]
3. • Pokok berbentuk kon untuk memudahkan salji bergerak H1 Berbatang lurus dan berakar banir [1m]
jatuh ke bumi F2 Tumbuh berlapis-lapis / empat lapisan yang
• Batang pokok berkulit tebal untuk melindungi daripada nyata [1m]
keadaan persekitaran yang sejuk dan bersalji H2 Lapisan renjong, kanopi, lapisan tengah dan
• Daunnya kecil, berbentuk jarum dan berlilin untuk lantai hutan [1m]
melindunginya daripada suhu yang sejuk serta F3 Malar hijau [1m]
melindunginya daripada serangan fros dan menyimpan air H3 Tidak menggugurkan daun [1m]



J3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 3 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

(b) F1 Ekopelancongan [1m]
H1 Kepelbagaian spesies flora dan fauna menjadi
5
tarikan pelancong [1m] Prakt is PT 3
C1 Taman Negara Pahang [1m] Hidupan Liar di Malaysia
F2 Sumber bahan mentah [1m]
H2 Kayu keras seperti meranti [1m]
C2 Industri perabot [1m] A
5. (a) F1 Kawasan tanah pamah / ketinggian kurang 1. D 2. A 3. C 4. A 5. B
daripada 1 200 meter dari aras laut [1m] 6. A 7. C 8. A 9. C 10. B
H1 Ditumbuhi Hutan Hujan Tropika [1m] 11. A 12. C 13. C 14. A 15. B
F2 Kawasan pinggir laut terlindung / muara sungai
yang berlumpur [1m] B
H2 Ditumbuhi Hutan Paya Air Masin [1m]
F3 Kawasan rendah di pinggir laut berpasir [1m] 1. (a) (i) Penyu [1m]
H3 Ditumbuhi Hutan Pantai [1m] (ii) Orang utan [1m]
(b) F1 Ketidakseimbangan ekosistem [1m] (iii) Tenggiling [1m]
H1 Mengganggu proses rantaian makanan [1m] (b) (i) Omnivor [1m]
(ii) Omnivor

[1m]
F2 Hakisan tanih [1m] (iii) Karnivor [1m]
H2 Penebangan hutan mendedahkan permukaan (c) (i) F1 Mewujudkan peluang pekerjaan [1m]
bumi kepada hakisan air / struktur tanah menjadi H1 Pengendali hidupan liar, pemandu pelancong
longgar dan tidak stabil [1m] [1m]
F3 Kepupusan flora dan fauna [1m] F2 Menjana pendapatan [1m]
H3 Kehilangan habitat dan sumber makanan [1m] H2 Ekopelancongan – kemudahan penginapan,
makanan, kraf tangan [1m]
6. (a) F1 Akar jangkang / akar ceracak [1m]
H1 Menyokong pokok daripada tumbang / akar 2. (a) (i) Pusat Konservasi Tuntung Bukit Pinang [1m]
pernafasan [1m] (ii) Pusat Konservasi Hidupan Liar Sungai Dusun
F2 Spesies tumbuh-tumbuhan berbeza-beza [1m]
mengikut jarak dari laut [1m] (iii) Pusat Konservasi Gajah Kebangsaan Kuala
H2 Sepanjang pinggir laut ditumbuhi pokok bakau, Gandah [1m]
kawasan pedalaman ditumbuhi pokok nibung (iv) Pusat Perlindungan Hidupan Liar Lanjak
[1m] Entimau [1m]
(b) F1 Bahan mentah – eksport ke luar negara [1m] (v) Pusat Pemuliharaan Orang Utan Sepilok [1m]
H1 Bahan binaan, kayu arang, kayu api, menyamak (b) (i) Taman Negara Pahang [1m]
kulit haiwan [1m] (ii) Taman Negara Endau-Rompin [1m]
C1 Kaya bakau / batang nibung [1m] (iii) Taman Negara Niah [1m]
F2 Ekopelancongan – sumber pendapatan negara (iv) Taman Negara Mulu [1m]

(v) Taman Negara Kinabalu
[1m]
[1m]
H2 Habitat hidupan marin serta fauna seperti burung
penghijrah [1m] C
C2 Hutan Paya Bakau Tanjung Piai (Johor) / Hutan 3. (a) F1 Ekopelancongan [1m]
Paya Bakau di Langkawi [1m] H1 Membuka peluang pekerjaaan [1m]
(Terima jawapan murid lain munasabah) C1 Pengendali hidupan liar di Langkawi Wildlife
Park [1m]
F2 Penyelidikan dan pembangunan [1m]
KBAT H2 Pusat pemuliharaan dan pembiakbakaan spesies
yang terancam [1m]
1. • Menjejaskan atau menggangu keseimbangan ekosistem C2 Pusat Pemuliharaan Orang Utan [1m]
• Mempercepat kepupusan tumbuh-tumbuhan dan hidupan (b) F1 Pembalakan [1m]
liar (flora dan fauna) H1 Kehilangan habitat semula jadi, tempat
• Menyebabkan hakisan tanah yang boleh mengakibatkan pembiakan dan sumber makanan [1m]
pencemaran air dan berlakunya banjir F2 Pertanian [1m]
2. • Menjamin bekalan air bersih (kawasan tadahan hujan) H2 Rantaian makanan terganggu / racun serangga
mengancam hidupan air
[1m]
• Membangun dan memajukan industri berasaskan sumber
hutan (alat binaan, papan, perabot dan kraf tangan) 4. (a) F1 Permintaan yang tinggi [1m]
• Ekopelancongan (habitat pelbagai jenis tumbuh-tumbuhan H1 Digunakan dalam bidang perubatan tradisional /
dan hidupan liar) restoran [1m]
F2 Harga yang tinggi [1m]
3. • Kawasan hutan diwartakan sebagai hutan simpan atau H2 Gading gajah dijual dengan harga RM5500
hutan kekal sekilogram [1m]
• Mewartakan kawasan hutan sebagai taman negara F3 Penguatkuasaan undang-undang yang lemah
• Kempen dan pendidikan penjagaan alam sekitar [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah) H3 Agensi yang bertanggungjawab dengan
melindungi hidupan liar kekurangan sumber dan
kekurangan penyeliaan [1m]

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J4





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 4 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

(b) F1 Pindaan terhadap Akta Pemuliharaan B
Hidupan Liar 2010 (Akta 716) bagi menjamin
penguatkuasaan lebih menyeluruh [1m] 1. (a) (i) Emas [1m]
H1 Hukuman lebih berat ke atas pesalah yang (ii) Petroleum [1m]
disabitkan dengan jenayah terbabit [1m] (iii) Gas asli [1m]
F2 Syarikat logistik yang menjalankan transit, import (iv) Arang batu [1m]
dan eksport barangan mestilah memberikan (b) (i) F1 Mewujudkan peluang pekerjaan [1m]
tumpuan ke atas langkah penguatkuasaan yang H1 Mengurangkan kadar pengangguran /
lebih tegas [1m] meningkatkan taraf hidup penduduk [1m]
H2 Menghukum penyalahgunaan perkhidmatan (ii) F2 Menjana pendapatan negara [1m]
mereka bagi penyeludupan hidupan liar secara H2 Eksport hasil perlombongan ke luar negara
haram [1m] (Jepun, Singapura, China) / pertukaran mata
F3 Kempen kesedaran [1m] wang asing
H3 Memberi kesedaran kepada masyarakat / (iii) F3 Sumber bahan mentah [1m]
bekerjasama dengan pihak berkuasa dengan H3 Petroleum (industri petrokimia) / kaolin
melaporkan segala aktiviti perdagangan haram (industri membuat barangan seramik) [1m]
[1m]
2. (a) Tenaga hidroelektrik [1m]
5. (a) F1 Pengangkutan dan perhubungan [1m] (b) (i) EmpanganTemenggor [1m]
H1 Habitat terganggu / mati akibat dilanggar oleh (ii) Empangan Kenyir [1m]
kenderaan semasa melintas jalan [1m] (iii) Empangan Bakun [1m]
C1 Tapir dilanggar mati di Lebuhraya Pantai Timur (c) F1 Hujan yang lebat [1m]
[1m] H1 Melebihi 2 600 mm setahun [1m]
F2 Pertanian [1m] F2 Beraliran deras [1m]
H2 Rantaian makanan terganggu / kemusnahan H2 Isi padu sungai yang banyak [1m]
habitat [1m] (d) (i) Tenaga angin [1m]
C2 Hutan berubah menjadi ladang kelapa sawit / (ii) Tenaga suria / biomas [1m]
getah [1m]
(b) F1 Menyekat lesen pemburuan [1m] C
H1 Membatalkan semua lesen pemburuan hidupan
liar [1m] 3. (a) F1 Tenaga hidroelektrik [1m]
F2 Menubuhkan pusat konservasi [1m] H1 Aliran air sungai yang deras / isi padu yang
H2 Untuk tujuan perlindungan, penyelidikan dan banyak [1m]
pendidikan [1m] F2 Tenaga suria [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah) H2 Menerima pancaran cahaya matahari melebihi
enam jam sehari [1m]
F3 Tenaga biomas [1m]
KBAT H3 Diperoleh daripada pereputan sisa tumbuhan
dan tanaman / najis ternakan seperti lembu [1m]
1. Aktiviti pemburuan hidupan liar, perdagangan hidupan liar, (b) F1 Akan habis / pupus jika diteroka secara
penyeludupan hidupan liar menyeberangi sempadan negara berterusan [1m]
2. • Membangunkan industri ekopelancongan H1 Tidak boleh diganti secara semula jadi [1m]
• Sumber pendapatan hasil pelbagai aktiviti ekopelancongan F2 Digali di dasar laut / permukaan dan kerak bumi
• Keseimbangan ekosistem [1m]
• Mewujudkan peluang pekerjaan dalam pelbagai bidang H2 Petroleum, gas asli / arang batu [1m]
3. • Bekerjasama dengan pihak berkuasa untuk menjaga 4. (a) F1 Menjana pendapatan negara [1m]
habitat hidupan liar H1 Eksport ke luar negara [1m]
• Mengelakkan diri daripada perniagaan dan C1 Eksport produk petroleum pada tahun 2017 ialah
pemerdagangan hidupan liar RM72 bilion [1m]
• Melaporkan aktiviti yang mengancam hidupan liar kepada F2 Membuka peluang pekerjaan [1m]
pihak berkuasa H2 Mengurangkan kadar pengangguran [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah) C2 Penggerudi di pelantar minyak / jurutera / ahli
geologi [1m]
(b) F1 Kepupusan sumber [1m]
H1 Kawasan lombong terpaksa ditutup kerana
kehabisan sumber
Prakt is PT 3 Sumber Semula Jadi di Malaysia F2 Pencemaran [1m]
6
[1m]

H2 Pencemaran air akibat tumpahan minyak di

pelantar minyak [1m]
A 5. (a) Wajar
F1 Pancaran cahaya matahari yang banyak [1m]
1. D 2. D 3. A 4. A 5. C H1 Melebihi enam jam sehari [1m]
6. C 7. D 8. D 9. B 10. D F2 Tenaga yang boleh baharu [1m]
11. A 12. A 13. B 14. A 15. C H2 Menggunakan tenaga berterusan [1m]
F3 Mesra alam [1m]
J5 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 5 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

H3 Tenaga alternatif kepada bahan api fosil [1m] C1 Jurutera / penyelia [1m]
Tidak wajar
F1 Kos tinggi [1m] 2. (a) (i) Kelapa sawit [1m]
H1 Tahap teknologi masih rendah [1m] (ii) Sayur-sayuran [1m]
F2 Permintaan rendah [1m] (iii) Nanas [1m]
H2 Penggunaan dalam skala kecil [1m] (iv) Lada hitam [1m]
F3 Tidak ekonomik [1m] (b) F1 Tanah tinggi [1m]
H3 Sukar memperoleh peralatan [1m] H1 Cerun yang landai / bersaliran baik [1m]
(b) F1 Pembangunan teknologi [1m] F2 Pasaran tempatan dan antarabangsa [1m]
H1 Inovasi dalam penjanaan sel solar [1m] H2 Permintaan tinggi [1m]
F2 Mengurangkan bil elektrik [1m] F3 Iklim / cuaca yang sejuk dan nyaman [1m]
H2 Mengurangkan kos perbelanjaan kerajaan H3 Suhu sederhana kira-kira 18°C [1m]
[1m] 3. (a) (i) Genting Highlands [1m]
F3 Perintis dalam pembangunan sumber tenaga (ii) Rantau Abang [1m]
boleh diperbaharu [1m] (iii) Taman Negara Niah [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah) (iv) Pulau Sipadan [1m]
(b) F1 Bentuk muka bumi [1m]
H1 Pinggir pantai yang berteluk / tanah tinggi dengan
udara yang nyaman [1m]
KBAT
F2 Iklim Khatulistiwa [1m]
1. Petroleum H2 Panas dan lembap / cuaca cerah [1m]
(i)
Menyediakan peluang pekerjaan – perhotelan,
(c)
2. (a) Sosial restoran [1m]
• Mewujudkan peluang pekerjaan dalam pelbagai (ii) Menjana pendapatan negara – pertukaran mata
bidang wang asing [1m]
• Mengurangkan kadar pengangguran penduduk
• Meningkatkan kualiti dan keselesaan hidup C
penduduk
(b) Ekonomi 4. (a) F1 Pertanian [1m]
• Menghasilkan pendapatan negara daripada eksport H1 Penanaman padi, kelapa sawit, getah, koko,
sumber semula jadi tersebut nanas [1m]
• Sumber bahan mentah untuk industri hiliran seperti F2 Perikanan [1m]
petrokimia dan baja H2 Perikanan pinggir pantai / laut dalam /
• Sumber bahan api untuk menjana kuasa elektrik akuakultur [1m]
untuk kegunaan domestik dan perindustrian F3 Perlombongan [1m]
3. • Kemerosotan pendapatan negara akibat kekurangan H3 Gas asli, petroleum, arang batu [1m]
eksport sumber semula jadi (b) F1 Tanah pamah [1m]
• Kadar pengangguran meningkat H1 Rata, rendah dan beralun [1m]
• Kualiti dan keselesaan hidup penduduk merosot C1 Penanaman padi di Dataran Kedah-Perlis [1m]
• Kelembapan pembangunan negara F2 Tanah tinggi [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah) H2 Cerun landai [1m]
C2 Penanaman tanaman hawa sederhana di
Cameron Highlands [1m]
5. (a) F1 Panas dan lembap sepanjang tahun [1m]
H1 Menggalakkan pertumbuhan Hutan Hujan
Prakt is PT 3 Kegiatan Ekonomi di Malaysia C1 Kegiatan pembalakan di Sandakan [1m]
7
Tropika / contoh pokok
[1m]
F2 Hujan tahunan melebihi 2 600 mm [1m]
H2 Menggalakkan kegiatan pertanian (padi, getah,
koko, nanas)
A C2 Penanaman padi di Dataran Kerian [1m]
[1m]
1. C 2. B 3. C 4. B 5. A (b) F1 Mewujudkan peluang pekerjaan [1m]
6. D 7. D 8. C 9. D 10. A H1 Mengurangkan kadar pengangguran [1m]
11. A 12. C 13. D 14. A 15. B F2 Menyumbang kepada pendapatan negara [1m]
H2 Keuntungan / cukai / tukaran wang asing [1m]
B 6. (a) F1 Tanah beralun [1m]
H1 Sesuai untuk tanaman kelapa sawit [1m]
1. (a) Sektor sekunder [1m]
(b) (i) Industri berasaskan sumber [1m] F2 Pasaran luas [1m]
(ii) Industri bukan berasaskan sumber [1m] H2 Eksport ke luar negara [1m]
(c) F1 Teknologi - jentera [1m] F3 Bahan mentah [1m]
H1 Robot memasang komponen motosikal [1m] H3 Industri berasaskan kelapa sawit – minyak
F2 Pasaran (tempatan / antarabangsa) [1m] masak, marjerin, sabun [1m]
H2 Kuasa beli pengguna yang tinggi / permintaan (b) F1 Menyumbang kepada pendapatan / KDNK [1m]
yang tinggi [1m] H1 Hasil eksport ke luar negara (contoh negara) /
(d) F1 Peluang pekerjaan [1m] tukaran wang asing [1m]
H1 Mengurangkan kadar pengangguran / F2 Mewujudkan peluang pekerjaan [1m]
meningkatkan taraf hidup [1m] H2 Pengurus ladang / pemandu lori [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah)

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J6





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 6 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

(ii) Pokok oak / bic / poplar [1m]
KBAT
(d) F1 Membekalkan bahan mentah [1m]
H1 Kayu keras sederhana (ash, oak) [1m]
1. Perindustrian
F2 Ekopelancongan [1m]
2. • Dasar kerajaan yang menggalakkan perindustrian kereta H2 Keadaan yang indah dan nyaman menjadi tarikan
tempatan pelancong [1m]
• Pelaburan langsung asing yang melaburkan modal untuk
mengembangkan industri kereta tempatan C
• Teknologi yang moden dan canggih
• Tenaga buruh yang mahir 4. (a) F1 Hujan tahunan yang sederhana [1m]
3. • Mewujudkan peluang pekerjaan H1 Antara 1 000 mm hingga 2 000 mm [1m]
• Mempercepatkan pemindahan masuk kepakaran dan F2 Suhu tinggi sepanjang tahun [1m]
teknologi H2 25°C hingga 30°C [1m]
• Meningkatkan pendapatan asing negara hasil daripada F3 Satu musim kering dan satu musim lembap yang
eksport nyata [1m]
• Pengurangan barangan import bagi menjimatkan wang H3 Hujan lebat antara bulan Mei hingga September
negara [1m]
4. • Mengutamakan barangan keluaran negara (b) F1 Pembalakan [1m]
• Meningkatkan kemahiran dan pakar dalam bidang sains H1 Eksport kayu balak [1m]
dan teknologi terkini C1 Kayu jati – tahan lama / keras [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah) F2 Pelancongan [1m]
H2 Taman negara dijadikan kawasan
ekopelancongan [1m]
C2 Erawan National Park [1m]
5. (a) F1 Aktif pada waktu malam [1m]
Prakt is PT 3 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi H1 Bersembunyi di dalam lubang pada waktu siang
8
(tikus jerboa)
dan Hidupan Liar di Dunia
[1m]
F2 Unta mempunyai bonggol [1m]
H2 Menyimpan lemak - membantu unta untuk terus
A hidup dalam iklim panas [1m]
F3 Cicak dan ular mempunyai sisik [1m]
1. C 2. A 3. C 4. D 5. B H3 Dapat mengurangkan kehilangan air daripada
6. A 7. C 8. C 9. A 10. D
11. D 12. A 13. A 14. C badan [1m]
(b) F1 Pricky pear [1m]
B H1 Jenis xerofit [1m]
F2 Tidak berdaun tetapi berduri [1m]
1. (a) (i) Hutan Daun Luruh Sederhana [1m] H2 Untuk mengurangkan kehilangan air melalui
(ii) Tumbuhan Gurun Panas [1m] proses perpeluhan [1m]
(iii) Hutan Konifer [1m] F3 Berakar panjang [1m]
(iv) Hutan Monsun Tropika [1m] H3 Untuk menyerap air [1m]
(b) (i) Kaktus [1m]
(ii) Pokok akasia bantut [1m] 6. (a) F1 Hutan Daun Luruh Sederhana [1m]
(c) F1 Menggugurkan daun pada musim kering [1m] H1 Jarang dan kurang padat [1m]
H1 Untuk mengurangkan kehilangan air [1m] F2 Daun nipis dan lembut [1m]
F2 Pokok tumbuh tinggi dan lurus [1m] H2 Gugur pada musim luruh [1m]
H2 20 meter hingga 30 meter [1m] (b) F1 Mewujudkan peluang pekerjaan [1m]
F3 Daun pokok lebar [1m] H1 Pembalakan / pelancongan [1m]
H3 Untuk mendapatkan cahaya matahari [1m] C1 Industri perabot / kraftangan / pemandu
pelancong [1m]
2. (a) Hutan Konifer [1m] F2 Sumber ubat-ubatan tradisional [1m]
(b) (i) Karibu / moose [1m] H2 Akar, daun, batang, bunga dan biji membantu
(ii) Tupai merah [1m] merawat pelbagai jenis penyakit [1m]
(c) F1 Berbulu tebal yang panjang [1m] C2 Pokok pain / pokok periuk kera [1m]
H1 Melindungi daripada kesejukan pada musim (Terima jawapan lain yang munasabah)
sejuk [1m]
F2 Aktif pada musim panas [1m]
H2 Mencari makanan [1m]
(d) F1 Sumber ubat-ubatan [1m] KBAT
H1 Merawat pelbagai jenis penyakit [1m]
C1 Biji pokok pain adalah bahan antiseptik – 1. Hutan Monsun Tropika
menghalang jangkitan kuman [1m] 2. • Pokok besar, lurus dan tinggi
• Daunnya banyak dan lebar membentuk kanopi yang lain
3. (a) Hutan Daun Luruh Sederhana [1m] • Tumbuhan lantai hutan padat
(b) (i) Eropah Barat [1m] • Batang pokok besar
(ii) Jepun / Korea Selatan [1m]
(iii) Australia / New Zealand [1m] 3. • Sumber pendapatan daripada industri ekopelancongan,
(c) (i) Pokok berangan / birch [1m] eksport kayu-kayan dan sarang burung
• Membuka peluang pekerjaan dalam pelbagai bidang


J7 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 7 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

• Bekalan sumber bahan mentah untuk industri F2 Penerokaan yang tidak terkawal [1m]
bersumberkan hutan H2 Harga pasaran yang tinggi / permintaan yang
• Sumber ubat-ubatan tradisional tinggi menyebabkan negara pengeluar meneroka
(Terima jawapan lain yang munasabah) sumber dengan lebih banyak tanpa kawalan [1m]
(b) F1 Kenaikan harga sumber semula jadi [1m]
H1 Kekurangan sumber tetapi permintaan tinggi
[1m]
F2 Krisis ekonomi global [1m]
Prakt is PT 3 Sumber Semula Jadi Utama dan H2 Pertumbuhan ekonomi global menjadi lemah /
9
kemerosotan aktiviti eksport dan import
[1m]
Kerjasama Ekonomi di Dunia
F3 Konflik wilayah [1m]
H3 Tercetusnya perebutan kawasan yang kaya
A dengan sumber [1m]
1. A 2. C 3. C 4. D 5. D 5. (a) F1 Hubungan perdagangan [1m]
6. A 7. D 8. A 9. C 10. C H1 Memperluaskan pasaran barangan keluaran
11. A 12. D 13. A 14. A 15. C Malaysia [1m]
F2 Mengatasi masalah kekurangan tenaga kerja
B [1m]
H2 Membolehkan tenaga buruh asing (contoh
1. (a) (i) Tenaga geoterma [1m] negara) dibawa masuk ke Malaysia untuk
(ii) Tenaga ombak [1m] menampung kekurangan tenaga buruh dalam
(iii) Tenaga biomas [1m] pelbagai sektor ekonomi [1m]
(iv) Tenaga suria [1m] F3 Menarik kemasukan pelabur-pelabur asing [1m]
(c) (i) F1 Dapat mengelakkan pencemaran [1m] H3 Negara asing (contoh negara – Jepun, Singapura)
H1 Menggunakan tenaga alam semula jadi dan melabur di Malaysia dalam industri elektrik dan
tidak menyebabkan pencemaran [1m] elektronik, pembuatan makanan / perkayuan /
(ii) F2 Mengatasi krisis tenaga [1m] produk besi dan keluli [1m]
F2 Menggunakan sumber semula jadi dan (b) F1 Membantu menjana pertumbuhan ekonomi [1m]
dapat diperbaharui [1m]
(iii) F3 Boleh dikitar semula [1m] H1 Penduduk menerima latihan dan pemindahan
H3 Percuma dan tidak memerlukan kos yang kepakaran di tempat mereka bekerja /
penambahbaikan kualiti kerja / produktiviti
mahal untuk mendapatkannya [1m]
meningkat [1m]
2. (a) Arang batu [1m] F2 Usaha penyelidikan dan pembangunan (R & D)
(b) (i) Rusia [1m] sentiasa dijalankan [1m]
(i) Amerika Syarikat [1m] H2 Teknik baharu mengesan dan mengeluarkan
(c) F1 Kepupusan sumber [1m] sumber serta teknik baharu menghasilkan
H1 Arang batu merupakan sumber yang tidak boleh pelbagai produk berkualiti [1m]
diperbaharui [1m]
F2 Pencemaran [1m] 6. (a) F1 Pengawalseliaan perdagangan antara negara-
H2 Menghasilkan debu dan habuk yang negara anggota [1m]
mencemarkan udara [1m] H1 Menyediakan satu rangka kerja untuk
(d) F1 Menjana pendapatan negara [1m] merundingkan perjanjian perdagangan [1m]
H1 Eksport ke luar negara [1m] F2 Membantu aliran perdagangan dengan lancar
C2 Malaysia mengimport arang batu dari Rusia [1m] untuk semua negara anggota [1m]
H2 Meningkatkan kesejahteraan negara dan taraf
3. (a) (i) Malaysia / Brunei Darussalam [1m] hidup [1m]
(ii) Singapura / Thailand [1m] (b) F1 Perluasan saiz pasaran [1m]
(iii) Indonesia / Filipina [1m] H1 Pertambahan penduduk dan peningkatan
(iv) Kemboja / Myanmar / Laos / Vietnam [1m] kuasa beli yang menyebabkan barangan dan
(b) F1 Hubungan perdagangan [1m] perkhidmatan boleh dijual ke serata negara [1m]
H1 Memperluas pasaran / rakan dagang / mendapat C1 Pasaran eksport Malaysia ke negara-negara
keistimewaan seperti pengecualian cukai, tarif ASEAN, Amerika Syarikat, Kesatuan Eropah /
kuota [1m] Jepun / China [1m]
F2 Kemasukan tenaga buruh asing [1m] F2 Pengaliran buruh dan tenaga pakar [1m]
H2 Menampung keperluan tenaga buruh dalam H2 Kekurangan buruh dan tenaga pakar dalam
pelbagai sektor [1m]
sesebuah negara ditampung oleh negara lain
C melalui pelbagai bentuk kerjasama [1m]
C2 Pinjaman tenaga pakar atau program usaha
4. (a) F1 Permintaan tinggi [1m] sama antara universiti menerusi projek
H1 Perkembangan industri berasaskan sumber Pembangunan Sumber Manusia (HRD) Pelbagai
bahan api / pertambahan kenderaan Hala Asia Pasifik [1m]
menyebabkan permintaan terhadap petroleum (Terima jawapan lain yang munasabah)
meningkat [1m]


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J8





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 8 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

(d) F1 Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman
KBAT
Negara (PERHILITAN) [1m]
H2 Menjaga dan melindungi flora dan fauna /
1. • Peningkatan pengeluaran sumber semula jadi tanpa
kawalan dan perancangan menguatkuasakan undang-undang [1m]
• Simpanan sumber semula jadi semakin berkurang dan C1 Tasek Bera telah diwartakan di bawah Akta
pupus Perhutanan dan diuruskan oleh PERHILITAN
• Pertumbuhan ekonomi dunia yang pesat meningkatkan secara bersepadu dengan jabatan lain melibatkan
keperluan sumber semula jadi Jabatan Perhutanan, Jabatan Kemajuan Orang
• Peningkatan keperluan dan penggunaan sumber semula Asli (JAKOA) dan Jabatan Alam Sekitar (JAS)
jadi akibat pertambahan penduduk yang pesat [1m]
2. • Peningkatan pencemaran alam sekitar darat, udara dan C
air
• Pergolakan atau ketidakstabilan politik dalam negara dan 3. (a) F1 Mewartakan hutan simpan dan taman negara
antara negara [1m]
• Kelembapan pertumbuhan ekonomi negara dan dunia H1 Memastikan keadaan hutan asli dikekalkan
• Peningkatan kadar kemiskinan negara dan penduduk / Penebangan hutan dan aktiviti perburuaan
dunia hidupan liar di kawasan-kawasan ini adalah
3. • Mencari dan menggunakan sumber alternatif seperti solar, diharamkan / Hutan Simpan Paya Laut Matang di
ombak dan angin Perak, Hutan Simpan Belum di Perak [1m]
• Meningkatkan penggunaan kenderaan berkuasa elektrik F2 Penebangan terpilih [1m]
atau bateri H2 Memastikan hanya pokok-pokok yang sesuai
• Meningkatkan amalan kitar semula dan penggunaan ditebang sebagai sumber balak [1m]
barangan atau produk kitar semula (b) F1 Menjamin bekalan sumber yang berterusan [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah) H1 Menjamin bekalan bahan mentah pada masa
hadapan [1m]
C1 Kayu keras untuk industri perabot dan
perkayuan [1m]
F2 Membangunkan aktiviti ekopelancongan [1m]
Prakt is PT 3 Sumber Hutan H2 Menikmati keindahan alam / menjana pendapatan
10
negara
C2 Taman Negara Pahang [1m]
[1m]
A 4. (a) F1 Habitat hidupan liar / kawasan perlindungan
hidupan liar [1m]
1. B 2. A 3. A 4. C 5. C H1 Membekalkan sumber makanan kepada hidupan
6. B 7. A 8. C 9. A 10. C liar / segala aktiviti pemburuan tidak dibenarkan
11. A 12. D 13. A 14. C 15. D [1m]
F2 Dijalankan program pembangunan hutan yang
B terancang [1m]
H2 Operasi pemeliharaan dan pemuliharaan sumber
1. (a) (i) Tasik Bera di Pahang [1m] hutan berasaskan amalan-amalan silvukultur
(ii) Pulau Kukup / Tanjung Piai di Johor [1m] yang sesuai [1m]
(iii) Kuching Wetlands National Park di Sarawak [1m] F3 Memberi perlindungan kepada kepelbagaian
(b) (i) F1 Destinasi ekopelancongan [1m] biologi [1m]
H1 Keindahan alam semula jadi / kepelbagaian H3 Pengekalan kawasan yang mempunyai spesies
flora dan fauna yang unik menjadi tarikan flora dan fauna yang unik [1m]
pelancong [1m] (b) F1 Kemusnahan habitat dan ekosistem / biodiversiti
(ii) F2 Keseimbangan ekosistem [1m] [1m]
H2 Membekalkan sumber makanan kepada H1 Flora dan fauna diancam kepupusan / gangguan
hidupan akuatik, burung dan manusia [1m] ekologi [1m]
(c) (i) Mengawal pengeluaran kayu bakau [1m] F2 Mengubah cuaca setempat [1m]
(ii) Menjadikannya destinasi ekopelancongan H2 Peningkatan suhu kerana lebihan gas karbon
supaya tidak digunakan untuk aktiviti dioksida dalam atmosfera / udara sekitar menjadi
pembangunan [1m] kering dan cuca menjadi panas [1m]
(iii) Memulihara kawasan tanah lembap dan
kepelbagaian biologi hutan paya bakau [1m] 5. (a) F1 Memelihara hutan dalam bentuk ekopelancongan
dan hutan bandar [1m]
2. (a) Sumber hutan [1m] H1 Hutan Bandar Putra (Johor) [1m]
(b) (i) F1 Membekalkan sumber bahan mentah [1m] F2 Pembinaan pusat pemuliharaan ex situ tumbuh-
H1 Kayu keras digunakan dalam industri tumbuhan ubatan dan beraroma [1m]
perabot / dijadikan papan lapis [1m] H2 Taman Etobotani di Cyberjaya [1m]
(ii) F2 Keseimbangan ekosistem [1m] F3 Mengurangkan kadar pembalakan tahunan [1m]
H2 Proses interaksi antara komponen biotik H3 Menghadkan kuota lesen membalak [1m]
dengan abiotik [1m] (b) F1 World Wide Fund for Nature (WWF) [1m]
(c) (i) Mewartakan hutan simpan dan taman negara H1 Melindungi dan memelihara kepelbagaian biologi
[1m] yang kaya secara berkesan [1m]
(ii) Menjalankan penebangan terpilih / memastikan C1 Melancarkan kempen kesedaran, mengumpul
hanya pokok-pokok yang matang ditebang [1m] dana [1m]


J9 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 9 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

F2 Sahabat Alam Malaysia (SAM) [1m] H2 Tong kitar semula mengikut kategori disediakan
H2 Memperjuangkan kepentingan alam sekitar di kawasan petempatan [1m]
daripada ancaman manusai dan arus
pembangunan / memastikan pembangunan dan C
pengurusan sumber hutan adalah secara lestari
[1m] 3. (a) F1 Mengurangkan penggunaan sumber [1m]
C2 Mengadakan pameran dan program untuk H1 Mengurangkan pembelian untuk sumber yang
mendidik masyarakat umum [1m] baharu dengan menggunakan sumber yang
(Terima jawapan lain yang munasabah) sedia ada [1m]
F2 Persekitaran lebih sihat / bersih / selamat [1m]
H2 Dapat mengurangkan sampah yang dibuang
dan seterusnya mengawal penyakit daripada
KBAT
merebak [1m]
1. Kemusnahan sumber hutan F3 Menjimatkan kos [1m]
2. • Penerokaan sumber hutan yang tidak terancang dan H3 Dalam jangka panjang, mengitar semula adalah
lebih menjimatkan berbanding dengan usaha
terkawal menyelenggara tapak pelupusan sampah atau
• Sumber hutan tidak diurus dengan efektif sistem yang lain [1m]
• Perbuatan oleh pihak yang tidak bertanggungjawab (b) F1 Mengurangkan pembuangan sisa [1m]
3. • Menjejaskan dan mengganggu keseimbangan ekosistem H1 Mengurangkan pencemaran udara daripada
• Mengganggu keperluan hidup masyarakat setempat proses pembakaran, pencemaran air dari tapak
• Menjejaskan industri ekopelancongan pelupusan sampah [1m]
4. • Kawasan hutan diwartakan sebagai hutan simpan dan F2 Mengurangkan pengeluaran gas rumah hijau
taman negara [1m]
• Mementingkan pembangunan lestari H2 Pembakaran sampah dapat dielakkan
• Mewajibkan penghutanan semula di kawasan hutan yang / pembebasan gas-gas toksik dapat
telah ditebang diminimumkan [1m]
(Terima jawapan lain yang munasabah) F3 Mengurangkan penggunaan sumber semula jadi
[1m]
H3 Penerokaan sumber asli dapat dikurangkan
– mengelakkan pencemaran laut / air akibat
Prakt is PT 3 Kitar Semula perlombongan petroleum [1m]
11
F1 Penguatkuasaan yang terhad / kurang berkesan
4. (a)
[1m]
H1 Penguatkuasaan akta, terutamanya Akta
A Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan
Awam 2007 yang kurang berkesan [1m]
1. A 2. C 3. B 4. A 5. D F2 Sikap negatif terhadap kebersihan alam sekitar
6. D 7. C 8. A 9. A 10. B [1m]
11. D 12. A 13. D 14. C 15. A H2 Kurang kesedaran tentang perlu dan pentingnya
persekitaranya yang bersih, selesa dan selamat
B dalam kehidupan [1m]
(b) F1 Mengadakan kempen bagi melahirkan
1. (a) (i) Reduce (Kurangkan) [1m] masyarakat yang lebih prihatin terhadap alam
(ii) Reuse (Guna semula) [1m] sekitar [1m]
(iii) Recycle (Kitar semula) [1m] H1 Memberikan kesedaran kepada rakyat supaya
(b) F1 Mengurangkan pencemaran alam sekitar [1m] menjaga alam sekitar daripada mengalami
H1 Jumlah sampah berkurangan / kawasan kemusnahan [1m]
persekitaran bertambah bersih [1m] F2 Peranan kerajaan untuk menyediakan lebih
F2 Meminimumkan kesan rumah hijau [1m] banyak lagi kemudahan pusat pengumpulan
H2 Pembebasan gas-gas toksik dapat dikurangkan [1m]
[1m] H2 Institusi pendidikan / sekolah / premis kerajaan
(c) (i) Amalan 3R [1m] juga boleh menyediakan tong-tong kitar semula
(ii) Pengasingan Sisa di Punca [1m] dan diletakkan di lokasi yang strategik seperti di
(iii) Hari Tanpa Beg Plastik [1m]
setiap taman perumahan [1m]
2. (a) (i) Sweden [1m] F3 Amalan gotong-royong [1m]
(ii) Denmark [1m] H3 Mampu menjamin kebersihan persekitaran
(iii) Jerman [1m] sekaligus mengumpulkan bahan kitar semula
(b) (i) Program Cukai Sisa [1m] dan tidak membakar atau membuangnya begitu
(ii) Program “Waste 21” [1m] sahaja [1m]
(iii) Program Cukai Hijau [1m] F4 Peranan pendidik [1m]
(c) F1 Pencegahan sisa [1m] H4 Memainkan peranan penting dalam memberikan
H1 Penduduk digalakkan memilih makanan galakan kepada pelajar untuk melaksanakan
mengikut keperluan sahaja bagi mengelakkan amalan kitar semula agar bumi dapat
pembaziran [1m] diselamatkan dari ancaman kemusnahan [1m]
F2 Aktiviti kitar semula [1m] (Terima jawapan lain yang munasabah)



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J10





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 10 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

Tajuk [1m]
KBAT Jejari [1m]
Sudut [2m]
1. • Peningkatan sisa dan bahan buangan yang banyak dan Petunjuk [1m]
semakin bertambah % [1m]
• Pencemaran alam sekitar (udara, air dan darat) semakin [maks. 7m]
buruk (b) Terima mana-mana tafsiran berkenaan dengan graf
• Kesan rumah hijau menjadi semakin buruk mengakibatkan (nilai maksimum, nilai minimum, tafsiran yang jelas
pemanasan global
dan tepat) [4m]
2. • Kurang kesedaran tentang perlu dan pentingnya (c) F1 Meluaskan pasaran [1m]
persekitaran yang bersih, selesa dan selamat dalam H1 Memperoleh keuntungan yang lebih tinggi /
kehidupan meningkatkan pendapatan negara lain [1m]
• Sikap negatif terhadap kebersihan alam sekitar F2 Menggalakkan pemindahan teknologi [1m]
• Penguatkuasaan undang-undang yang terhad, tidak H2 Meningkatkan daya pengeluaran memesatkan
konsisten dan kurang berkesan perkembangan industri tempatan [1m]
3. • Meningkatkan penguatkuasaan akta pengurusan sisa 3. (a) (i) Dataran Kedah-Perlis [1m]
pepejal dan pembersihan awam (ii) Dataran Hulu Sungai Perak [1m]
• Meningkatkan kesedaran tentang pentingnya aktiviti (iii) Delta Rajang [1m]
dan program kitar semula melalui pendidikan, sebaran (iv) Dataran Pantai Timur Sabah [1m]
maklumat, kempen dan ceramah (b) F1 Pertanian [1m]
• Mengadakan aktiviti gotong-royong mengumpul sisa H1 Kawasan tanah pamah sesuai untuk kegiatan
pepejal dan barang buangan untuk dikitar semula pertanian padi, getah, kelapa sawit dan nanas
(Terima jawapan lain yang munasabah) [1m]
F2 Petempatan [1m]
H2 Kawasan tanah pamah yang rata mempunyai
MARKAH struktur tanah yang lebih stabil untuk pembinaan
Kertas Model PT3 petempatan [1m]
Kertas Model PT3
Kertas Model PT3
F3 Perhubungan dan pengangkutan [1m]
Bahagian A H3 Tanah pamah dilengkapi kemudahan
1. C 2. B 3. A 4. C 5. C pengangkutan yang lebih padat [1m]
6. A 7. B 8. C 9. A 10. C
11. A 12. D 13. C 14. A 15. D 4. (a) Hutan Paya Air Masin [1m]
16. B 17. B 18. C 19. B 20. A (b) (i) Pokok bakau [1m]
(ii) Pokok nipah [1m]
Bahagian B (c) F1 Saliran [1m]
1. (a) 97° / 98° / 99° [2m] H1 Bersaliran buruk, berlumpur dan terlindung tetapi
(b) 1.80 km / 1.85 km / 1.90 km [2m] ditenggelami air laut semasa air pasang [1m]
(c) (i) Balai polis / Wakil pos [1m] F2 Tanih [1m]
(ii) Sekolah / Klinik [1m] H2 Tanih aluvium dan gambut sesuai untuk
(d) (i) Padi sawah [1m] pertumbuhan Hutan Paya Air Masin [1m]
(ii) F1 Tanih [1m] (d) F1 Hakisan pantai [1m]
H1 Tanih aluvium sesuai untuk penanaman padi H1 Akar pokok bakau dapat menahan dan
sawah [1m] memecahkan ombak daripada membadai
F2 Saliran [1m] kawasan pantai secara terus [1m]
H2 Saliran yang baik untuk mengairi tanaman C1 Kejadian Tsunami menyebabkan kawasan yang
padi sawah [1m] tiada pokok bakau terjejas lebih teruk [1m]
(e) F1 Kemusnahan habitat [1m] (Terima jawapan lain yang munasabah)
H1 Haiwan dan tumbuh-tumbuhan kehilangan
habitat asal [1m]
F2 Hakisan tanih [1m] Bahagian C
H2 Berlakunya tanah runtuh dan banjir kilat di 5. (a) F1 Bentuk muka bumi [1m]
kawasan yang berisiko [1m] H1 Keadaan tanah yang rata sesuai untuk
2. (a) pembinaan jaringan pengangkutan [1m]
Pasaran Eksport Utama Malaysia 2017 C1 Lebuhraya Persekutuan [1m]
F2 Kegiatan ekonomi [1m]
H2 Jaringan pengangkutan lebih padat di kawasan
PETUNJUK yang terdapat sumber mineral dan kegiatan
11.4%
ASEAN ekonomi yang pesat [1m]
13.4% Republik Rakyat China C2 Kerteh dan Bintulu [1m]
41.5% (b) F1 Membuka banyak peluang pekerjaan [1m]
Kesatuan Eropah H1 Pemandu kenderaan awam, penjaga kaunter
tiket dan sebagainya [1m]
14.5% Amerika Syarikat F2 Memendekkan masa perjalanan [1m]
19.2% Jepun H2 Kereta api berkelajuan tinggi dapat menjimatkan
masa penumpang untuk ke sesuatu destinasi
[1m]
6. (a) F1 Permintaan yang tinggi [1m]
Saiz carta pai telah dikecilkan untuk tujuan H1 Premis makanan eksotik [1m]
penerbitan

J11 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 11 27/02/2020 9:59 AM

Geografi Ting. 3 Jawapan

F2 Pendapatan yang lumayan [1m] F2 Reuse [1m]
H2 Penjualan hidupan liar yang mencecah ribuan H2 Penduduk menggunakan semula barangan yang
ringgit menyebabkan pemburu hidupan liar masih elok berulang kali [1m]
semakin rakus memburu dan menjual hasil F3 Recycle [1m]
tangkapan mereka [1m] H3 Penduduk mengitar semula barangan terpakai
(b) F1 Kempen kesedaran [1m] untuk dijadikan barangan baharu di samping
H1 Memberi penerangan dan pemahaman kepada dapat menjimatkan sumber dan kos [1m]
masyarakat [1m] 8. (a) F1 Penyahhutanan [1m]
C1 Kempen Save The Day / We Hug Tapir / Hari H1 Kurang tumbuh-tumbuhan hijau yang dapat
Tenggiling Sedunia / Kempen Hari Tanpa Beg menyerap karbon dioksida dan membebaskan
Plastik [1m]
F2 Pusat konservasi dan taman negara [1m] oksigen ke udara [1m]
H2 Penyelidikan, pendidikan, rekreasi, ekologi dan F2 Pengangkutan [1m]
habitat bagi pelbagai spesies hidupan [1m] H2 Pembebasan asap oleh kenderaan yang
C2 Pusat Konservasi Gajah Kebangsaan / Taman menggunakan bahan api fosil [1m]
Negara Endau-Rompin [1m] F3 Perindustrian [1m]
7. (a) F1 Kegiatan pertanian [1m] H3 Pembebasan asap oleh kilang-kilang [1m]
H1 Tanih aluvium yang subur ungtuk tanaman padi (b) F1 Mengurangkan penggunaan bahan api fosil [1m]
[1m] H1 Bas elektrik / kereta hibrid / pengangkutan pintar
F2 Pusat perindustrian [1m] [1m]
H2 Tumpuan tempat bekerja penduduk [1m] F2 Menggunakan sumber tenaga boleh baharu [1m]
F3 Jaringan pengangkutan yang padat [1m] H2 Tenaga solar / angin / biomas / contoh tenaga
H3 Memudahkan mobiliti penduduk [1m] alternatif [1m]
(b) F1 Reduce [1m] (Terima jawapan lain yang munasabah)
H1 Penduduk hanya mengutamakan dan membeli
produk yang perlu sahaja untuk mengelakkan
pembuangan sisa domestik yang berlebihan [1m]
















































© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J12





13 Jawapan Hebat Geografi TG3.indd 12 27/02/2020 9:59 AM