KSSM Tingkatan 3 Jariah Khalib Tuti Azuraidah Nasir SAINS SCIENCE Revisi Ekspres Praktis Intensif Mengikut Topik Soalan Berorientasikan Penambahbaikan Pentaksiran Formatif dan Sumatif Penerapan KBAT 1 set Ujian Akhir Sesi Akademik UASA Jawapan Lengkap Praktis KBAT Ekstra! Kod QR Ujian akhir SeSi akademik Praktis Asas Kecemerlangan! SAINSPraktisTopikalHEBAT!UASAKSSM3TingkatanFC063043
Kandungan Praktis 1 Rangsangan dan Gerak Balas Stimuli and Responses 1 Praktis 2 Respirasi Respiration 9 Praktis 3 Pengangkutan Transportation 16 Praktis 4 Kereaktifan Logam Reactivity of Metals 25 Praktis 5 Termokimia Thermochemistry 31 Praktis 6 Elektrik dan Kemagnetan Electricity and Magnetism 35 Praktis 7 Tenaga dan Kuasa Energy and Power 44 Praktis 8 Keradioaktifan Radioactivity 50 Praktis 9 Cuaca Angkasa Lepas Space Weather 55 Praktis 10 Penerokaan Angkasa Lepas Space Exploration 59 Ujian Akhir Sesi Akademik Revisi Ekspres 63 R1 – R6 Jawapan J1 – J12 Praktis KBAT https://qr.pelangibooks.com/?u=RYFFklLT
R1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. Revisi Ekspres Bab 1 Rangsangan dan Gerak Balas Stimuli and Responses Tropisme / Tropism Gerak balas tumbuhan terhadap rangsangan luar seperti cahaya, air, graviti dan sentuhan. The response of plants towards external stimuli as light, water, gravity and touch. Hidrotropisme negatif Negative hydrotropism Pucuk tumbuh menjauhi sumber air Shoots grow away from the water source Geotropisme positif Positive geotropism Akar tumbuh ke arah pusat Bumi Roots grow towards the Earth’s centre Geotropisme negatif Negative geotropism Pucuk tumbuh menjauhi pusat Bumi Shoots grow away from Earth’s centre Fototropisme positif Positive phototropism Pucuk tumbuh ke arah sumber cahaya Shoots grow towards the light source Hidrotropisme positif Positive hydrotropism Akar tumbuh ke arah sumber air Roots grow towards the water source Fototropisme negatif Negative phototropism Akar tumbuh menjauhi sumber cahaya Roots grow away from the light source Tindakan Luar Kawal dan Tindakan Terkawal Involuntary Action and Voluntary Action Tindakan Terkawal Voluntary Action Urutan dalam impuls / The pathway of impulse Stimuli Stimulus Otak Brain Gerak balas Response Afektor Affector Efektor Effector Contoh tindakan / Examples of action • Menulis / Writing • Berjalan / Walking • Menari / Dancing Tindakan Luar Kawal Involuntary Action Urutan dalam impuls / The pathway of impulse Contoh tindakan / Examples of action • Bersin / Sneezing • Bernafas / Breathing • Denyutan jantung / Heartbeat Stimuli Stimulus Gerak balas Response Afektor Affector Efektor Effector Saraf tunjang Spinal cord
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. Sains Tingkatan 1 Revisi Ekspres R2 Bab 2 Respirasi Respiration Mekanisme Pernafasan Manusia Human Breathing Mechanism Menarik nafas Inhalation Menghembus nafas Exhalation Bergerak ke atas dan ke luar Moves upwards and outwards Sangkar rusuk Ribcage Bergerak ke bawah dan ke dalam Moves downwards and inwards Mengecut dan mendatar Contracts and flattens Diafragma Diaphragm Mengendur dan melengkung ke atas Relaxes and curves upwards Meningkat Increasess Isi padu rongga toraks Volume of thoracic cavity Menurun Decreases Menurun Decreases Tekanan udara di dalam rongga toraks Pressure of air inside the thoracic cavity Meningkat Increasess Udara dipaksa masuk ke peparu Air is forced into the lungs Pergerakan udara Movement of air Udara dipaksa keluar daripada peparu Air is forced out of the lungs Mekanisme Pertukaran Gas dalam Tumbuhan Mechanism of Gaseous Exchange in Plants Pada waktu siang During the day Pada waktu malam During the night 1. Air meresap memasuki sel pengawal secara osmosis dari sel berhampiran. Water diffuses by osmosis into guard cells from surrounding cells. 2. Sel pengawal membengkak dan menjadi segah. Guard cells swell up and become turgid. 3. Sel pengawal ditarik berjauhan. This pulls the guard cells apart. 4. Liang stoma membuka. Stomata open. 1. Air meresap keluar dari sel pengawal ke sel berhampiran secara osmosis dan vakuol mengecut. Water diffuses out from guard cells to surrounding cells by osmosis and the vacuole shrinks. 2. Sel pengawal menjadi flasid. Guard cells become flaccid. 3. Sel pengawal saling berdekatan. The guard cells collapse together. 4. Liang stoma tertutup. Stomata close.
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. Sains Tingkatan 1 Revisi Ekspres R3 Bab 3 Pengangkutan Transportation Struktur Jantung Manusia / Structure of the Human Heart Sistem peredaran ganda dua Double blood circulatory system Aorta Aorta Vena kava superior Superior vena cava Injap sabit Semilunar valve Vena pulmonari Pulmonary veins Injap bikuspid Bicuspid valve Septum Septum Arteri pulmonari Pulmonary artery Vena kava inferior Inferior vena cava Atrium kanan Right atrium Ventrikel kanan Right ventricle Injap trikuspid Tricuspid valve Atrium kiri Left atrium Ventrikel kiri Left ventricle Kepala, bahagian atas badan Head, upper part of body Aorta Aorta Arteri pulmonari Pulmonary artery Peparu Lung Peparu Lung Vena pulmonari Pulmonary vein Jantung Heart Bahagian bawah badan Lower part of body Vena cava Vena kava Peredaran pulmonari Pulmonary circulation Peredaran sistemik Systemic circulation Transpirasi ialah proses kehilangan air dalam bentuk wap air dari daun ke persekitaran melalui stomata. Transpiration is the process of water loss in the form of water vapour from the leaves to the environment through stomata. Xylem mengangkut air dan garam mineral terlarut dari akar ke daun melalui batang. Xylem transports water and dissolved mineral from the roots up to the leaves through the stem. Floem mengangkut sukrosa dari daun ke seluruh bahagian lain tumbuhan. Phloem transport sucrose from leaves to all part of the plants. Sistem Pengangkutan dalam Tumbuhan Transport System in Plants Xilem Xylem Xilem Xylem Floem Phloem Floem Phloem Xilem Xylem Floem Phloem
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. Sains Tingkatan 1 Revisi Ekspres R4 Bab 4 Kereaktifan logam Reactivity of Metals Bab 5 Termokimia Thermochemistry Mineral / Minerals Mineral / Minerals Unsur atau sebatian yang wujud secara semula jadi di kerak Bumi. Natural element or compound found in the Earth's crust. Unsur semula jadi Natural element • Tidak reaktif Non-reactive • Contoh: Emas, perak, berlian Examples: Gold, silver, diamond Sebatian semula jadi Natural compound • Gabungan logam dan bukan logam Combination of metal and non-metal • Contoh: Bauksit, hematit, galena, kasiterit Examples: Bauxite, hematite, galena, cassiterite Tindak balas Endotermik dan Eksotermik / Endothermic and Exothermic Reactions Haba diserap dari persekitaran Heat is absorbed from surroundings Pemutus ikatan kimia Breaking down chemical bonds Perubahan haba Change in heat Perubahan suhu Changes in temperature Haba dibebaskan ke persekitaran Heat is released to surroundings Pembentukan ikatan kimia Formings chemical bonds Suhu persekitaran bertambah Surroundings temperature increases Suhu persekitaran berkurang Surroundings temperature decreases Tindak balas endotermik Endothermic reactions Tindak balas eksotermik Exothermic reactions
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. Sains Tingkatan 1 Revisi Ekspres R5 Bab 6 Elektrik dan Kemagnetan Electricity and Magnetism Bab 7 Tenaga dan Kuasa Energy and Power Perbezaan antara Arus Ulang-alik dengan Arus Terus Differences between Alternating Current and Direct Current Arus ulang-alik (a.u) Alternating current (a.c) Arus terus (a.t) Direct current (a.c) Maksud Meaning Sumber Source Graf voltan melawan masa Graph voltage vs time Arus mengalir berulang-alik dalam dua arah The current flows to and fro in two opposite directions Daripada penjana kuasa From power generator Arus mengalir dalam satu arah sahaja dalam litar The current flows in one direction only in the circuit Daripada bateri dan sel suria From battery and solar cell Voltan/ Voltage Masa/ Time 0 0 Voltan/ Voltage Masa/ Time Kerja, Tenaga dan Kuasa / Work, Energy and Power Tenaga ialah kebolehan melakukan kerja. Energy is the ability to do work. Jumlah kerja yang dilakukan = Jumlah tenaga yang digunakan Total work done = Total energy used to do the work Kuasa ditakrifkan sebagai kadar melakukan kerja dalam satu unit masa. Unit bagi kuasa ialah watt (W). Power is defined as the rate of work done in one unit of time. The unit for power is watt (W). Jumlah kerja yang dilakukan = Jumlah tenaga yang digunakan Total work is done = Total energy used to do the work Kuasa (W) = Kerja (J) Masa (s) ; Power (W) = Work (J) Time taken (s) Kerja ditakrifkan sebagai hasil darab daya yang dikenakan dan sesaran dalam arah daya. Work is defined as the product of an applied force and displacement in the direction of the force. Unit S.I. bagi kerja ialah joule (J) S.I. unit for work is joule (J) Kerja (J) = Daya (N) × Sesaran (m) Work (J) = Force (N) × Displacement (m) Daya Force Sasaran Displacement
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. Sains Tingkatan 1 Revisi Ekspres R6 Bab 8 Keradioaktifan Radioactivity Bab 9 Cuaca Angkasa Lepas Space Weather Bab 10 Penerokaan Angkasa Lepas Space Exploration Keradioaktifan / Radioactivity Keradioaktifan ialah pereputan spontan suatu nukleus yang tidak stabil dengan membebaskan zarah bertenaga atau sinaran radioaktif. Radioactivity is spontaneous decay of unstable nucleus accompanied by the emission of energetic particle or radioactive radiation. Atom tidak stabil Unstable atom Atom lebih stabil More stable atom Sinar gama /Gamma rays • Gelombang elektromagnet Electromagnetic waves • Neutral/Neutral Zarah alfa/ Alpha particles • 2 proton dan 2 neutron 2 protons and 2 neutrons • Zarah bercas positif Positively-charged particle Zarah alfa/ Alpha particles • 2 proton dan 2 neutron 2 protons and 2 neutrons • Zarah bercas positif Positively-charged particle Zarah beta/ Beta particles • Elektron Electron • Zarah bercas negatif Negatively-charged particle Zarah beta/ Beta particles • Elektron Electron • Zarah bercas negatif Negatively-charged particle Pereputan spontan Spontaneous decay Kesan Cuaca Angkasa Lepas / Space Weather Impact Kesan Negatif Negative Impact Kerosakan satelit buatan manusia Artificial satellite damage Menyebabkan mutasi kepada manusia Causes mutation in humans Gangguan isyarat gelombang radio Radio wave disturbance Kesilapan penghantaran isyarat oleh kabel di dasar laut Underwater cable signal error Gangguan dawai penghantaran kuasa elektrik Electric transmission grid disturbance Perkembangan Sejarah dalam Bidang Astronomi / Historical Development in Astronomy 347 SM / 347 BC • Aristotle menyatakan bahawa Bumi adalah pusat alam semesta. Aristotle states that the Earth is the centre of the universe. 1543 • Nicolaus Copernicus menyokong Aristacrchus dan membina model heliosentrik. Nicolaus Copernicus agrees with Aristarchus and creates heliocentric model. 1600 • Johannes Keppler menyatakan bahawa kesemua planet mengelilingi Matahari dalam orbit bentuk elips. Johannes Keppler states that all planets move around the Sun in elliptical orbits. 280 SM / 280 BC • Aristarchus mencadangkan idea bahawa Matahari adalah pusat alam semesta Aristarchus proposes the idea that the Sun as the centre of the universe. 150 SM / 150 BC • Ptolemy membina model sistem geosentrik berdasarkan teori Aristotle. Ptolemy creates a geocentric system model based on Aristotle’s theory.
1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 1. Rajah berikut menunjukkan salah satu struktur yang terlibat dalam sistem saraf manusia. The following diagram shows one of the structures involved in the human nervous system. Pernyataan yang manakah benar tentang struktur tersebut? Which statement is true about the structure? A Mengandungi saraf yang bercabang keluar dari saraf tunjang Contains nerves that branch out from the spinal cord B Berada di dalam turus vertebra dan berfungsi membawa impuls ke otak Located in the vertebral column and functions to carry impulses to the brain C Pusat kawalan badan dan pemikiran yang dilindungi oleh tempurung kepala Body and thought control centre protected by the skull D Mentafsir rangsangan yang diterima oleh reseptor untuk menghasilkan impuls Interpret the stimulus received by the receptor to produce an impulse 2. Rajah berikut menunjukkan sejenis tindakan luar kawal untuk mengelakkan kecederaan. The following diagram shows a type of involuntary action to avoid injury. Apakah organ deria dan reseptor yang terlibat dalam mengesan rangsangan tersebut? What sensory organs and receptors are involved in detecting the stimulus? Organ deria Sensory organ Reseptor Receptor A Kulit / Skin Reseptor haba / Heat receptor B Jari / Finger Reseptor sakit / Pain receptor C Kulit / Skin Reseptor sakit / Pain receptor D Jari / Finger Reseptor haba / Heat receptor 3. X dalam rajah berikut menunjukkan salah satu fotoreseptor yang terdapat pada retina. Sel ini berfungsi untuk penglihatan pada waktu siang atau dalam keadaan terang dan peka terhadap warna. X in the following diagram shows one of the photoreceptors found in the retina. The function of the cells is to see during the day or in bright conditions and they are sensitive to colour. X Namakan X. / Name X. A Sel rod / Rod cell B Sel kon / Cone cell C Sel saraf / Nerve cell D Sel ganglion / Ganglion cell Rangsangan dan Gerak Balas Stimuli and Responses Praktis 1 Bahagian A
Sains Tingkatan 3 Praktis 1 Rangsangan dan Gerak Balas © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 2 Antara pernyataan berikut, yang manakah menerangkan keadaan tersebut? Which of the following statements describes the situation? Menganalisis A Tekaknya berasa pahit dan tiada keinginan terhadap makanan. Her throat feels bitter and she has no desire for food. B Sel-sel tunas rasa pada lidah menjadi tidak peka terhadap rasa lazat makanan. Taste bud cells on the tongue become insensitive to the delicious taste of food. C Mukus memenuhi saluran esofagus menyebabkan proses menelan makanan menjadi sukar. Mucus fills the oesophagus making the process of swallowing food difficult. D Rongga hidungnya dipenuhi mukus dan menghalang molekul bahan kimia dari makanan untuk dikesan oleh reseptor bau. The nasal cavity is filled with mucus and prevents chemical molecules from the food from being detected by the smell receptors. 8. Akar dan pucuk tumbuhan dalam rajah berikut menunjukkan gerak balas tropisme. The plant roots and shoots in the following diagram show tropism responses. Namakan jenis gerak balas terebut. Name the response. Akar / Root Pucuk / Shoot A Geotropisme negatif Negative geotropism Fototropisme positif Positive phototropism B Hidrotropisme positif Positive hydrotropism Fototropisme positif Positive phototropism C Geotropisme positif Positive geotropism Fototropisme positif Positive phototropism D Hidrotropisme negatif Negative hydrotropism Fototropisme negatif Negative phototropism 4. Struktur telinga manakah yang terlibat dalam mengawal keseimbangan badan? Which ear structure is involved in controlling body balance? A C D B 5. Permukaan lidah terbahagi kepada beberapa kawasan yang peka terhadap rasa yang berlainan. The surface of the tongue is divided into several areas that are sensitive to different tastes. X Antara makanan berikut, yang manakah berkaitan dengan kepekaan kawasan X pada lidah? Which of the following foods is associated with sensitivity in area X of the tongue? A Peria / Bitter gourd C Cili / Chili B Kek / Cake D Cuka / Vinegar 6. Semasa melihat, imej objek akan terbentuk di atas retina. Nyatakan ciri-ciri imej tersebut. When seeing, an image of an object will be formed on the retina. State the characteristics of the image. A Tegak dan maya / Upright and virtual B Songsang dan lebih kecil / Inverted and smaller C Tegak dan lebih kecil / Upright and smaller D Songsang dan lebih besar / Inverted and larger 7. Selain daripada sukar bernafas, orang yang mengalami selsema juga kurang selera makan. In addition to difficulty breathing, people with colds also lack appetite. Saya tiada selera untuk makan makanan ini. I have no appetite to eat this food.
Sains Tingkatan 3 Praktis 1 Rangsangan dan Gerak Balas 3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 9. Haiwan manakah yang mempunyai penglihatan stereoskopik? Which animals have stereoscopic vision? A Helang / Eagle C Arnab / Rabbit B Kambing / Goat D Kuda / Horse 10. Ikan mempunyai satu garisan memanjang pada badannya yang dikenali sebagai garis lateral. The fish has a longitudinal line on its body known as the lateral line. Apakah fungsi garisan tersebut? What is the function of the line? Mengaplikasi A Menakutkan pemangsa yang ada di dalam habitatnya. Scaring the predators in their habitat. B Sebagai isyarat kematangan untuk menarik pasangan mengawan. As a signal of maturity to attract mating partners. C Mengesan mangsa dan mengelakkan diri dari pemangsa di sekelilingnya. Detecting prey and avoiding predators around it. D Menjadikan ikan kelihatan lebih kuat untuk menakutkan mangsa di sekelilingnya. Making the fish look stronger to scare the prey around it. Bahagian B 1. Rajah di bawah menunjukkan struktur kulit manusia yang terdiri daripada tiga lapisan iaitu dermis, epidermis dan tisu adipos. Subtopik 1.2 The diagram below shows the structure of human skin which consists of three layers namely the dermis, epidermis and adipose tissue. X Y (a) Namakan lapisan X dan Y. TP1 Name layers X and Y. X: Y: [2 markah / 2 marks] (b) Selain itu, kulit juga mempunyai 5 jenis reseptor iaitu reseptor sakit, tekanan, sentuhan, panas dan sejuk. Labelkan pada rajah, reseptor yang terlibat mengesan rangsangan dalam situasi berikut TP2 In addition, the skin also has 5 types of receptors which are pain, pressure, touch, heat, and cold. Label on the diagram the receptors involved in detecting stimuli in the following situations. (i) Tangan Adam tercucuk duri. Adam’s hand was pierced by a thorn. (ii) Adam berpaling apabila bahunya dipegang oleh kawannya dari belakang Adam turned when his shoulder was held by his friend from behind. [2 markah / 2 marks] BUKU TEKS m.s. 11 – 29
Sains Tingkatan 3 Praktis 1 Rangsangan dan Gerak Balas © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 4 2. Selain daripada gerak balas tropisme, sesetengah tumbuhan juga melakukan gerak balas nasti. Terdapat tiga jenis gerak balas nasti iaitu fotonasti, termonasti dan seismonasti. Subtopik 1.2 Apart from the tropism response, some plants also perform nastic response. There are three types of nastic reactions namely photonasty, thermonasty and seismonasty. (a) Namakan gerak balas nasti yang ditunjukkan oleh tumbuhan dalam rajah berikut. TP1 Name the nastic reaction shown by the plant in the following diagram. (b) Kebolehan sesetengah haiwan untuk mendengar menggunakan dua telinga disebut sebagai pendengaran stereofonik. Tandakan (✓) pada pernyataan yang benar mengenai pendengaran stereofonik haiwan. TP1 The ability of some animals to hear using two ears is called stereophonic hearing. Mark (✓) the true statement about stereophonic hearing animals. (i) Penting untuk menentukan arah dan sumber bunyi It is important to determine the direction and source of the sound (ii) Cuping telinga adalah lebih besar dan dalam keadaan menegak. The ear lobes are larger and in a vertical position. (iii) Telinga akan bergerak-gerak untuk mengesan arah sumber bunyi yang terdapat di sekelilingnya. The ears will move to detect the direction of the sound source around it. (iv) Telinga yang lebih hampir dengan sumber bunyi menerima bunyi dengan lebih cepat dan kuat. The ear that is closer to the sound source receives the sound faster and louder. [2 markah / 2 marks] 3. Rajah di bawah menunjukkan susunan radas bagi mengkaji rabun dekat. Subtopik 1.2 The diagram below shows the apparatus set-up to study long-sightedness. Plastisin Plasticine Kelalang dasar bulat Round-bottom flask Larutan pendarfluor Fluorescent solution Permukaan X Surface X Pemegang kanta Lens holder Kanta cembung Convex lens Sinar cahaya dari kotak sinar Light rays from ray box Bebola mata Retina Kanta mata Gelemaca Eyeball Retina Eye lens Vitreous humour BUKU TEKS m.s. 11 – 29 BUKU TEKS m.s. 11 – 29
Sains Tingkatan 3 Praktis 1 Rangsangan dan Gerak Balas 5 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. (a) Namakan bahagian mata yang diwakili oleh bahan-bahan berikut. TP2 Name the eye parts that are represented by the following materials. Bahan Material Bahagian mata Part of the eye (i) Larutan pendarfluor Fluorescent solution (ii) Kelalang dasar bulat Round-bottom flask [2 markah / 2 marks] (b) Gariskan jawapan yang betul bagi pernyataan berikut. TP1 Underline the correct answer for the following statements. (i) Dalam rabun jauh, imej terbentuk di (hadapan / belakang) retina. In short-sightedness, the image is formed (in front of / behind) retina. (ii) Kecacatan rabun dekat dapat dibetulkan dengan kanta (cekung / cembung). The defect of long-sightedness can be corrected by using (concave / convex) lenses. [2 markah / 2 marks] Bahagian C 4. Mata merupakan organ deria. Subtopik 1.2 The eye is a sense organ. (a) Setiap bahagian mata disesuaikan dengan fungsi khusus. Nyatakan fungsi bahagian mata yang berikut. Each part of the eye is adapted to its specific function. State the function of the following parts of the eye. TP1 (i) Kornea: Cornea (ii) Iris: Iris [2 markah / 2 marks] (b) Huraikan laluan penghantaran impuls elektrik dari mata ke sistem saraf pusat. TP1 Describe the pathway that transmits electrical impulses from the eye to the central nervous system. [2 markah / 2 marks] (c) Saiz anak mata kita akan berubah sebagai refleks terhadap rangsangan di sekeliling kita. Nyatakan rangsangan tersebut. TP2 The size of the pupils will change as a reflex to the stimuli around us. State the stimulus. [1 markah / 1 mark] (d) Daud mengalami masalah penglihatan ketika membaca buku. Bapanya telah membawa Daud berjumpa optometris. Setelah menjalani ujian penglihatan, doktor tersebut mencadangkan agar Daud memakai cermin mata berkanta cembung. Wajarkan cadangan doktor tersebut. TP3 Mengaplikasi Daud has vision problems when reading books. His father had brought him to see an optometrist. After undergoing a vision test, the doctor suggested he wears glasses with convex lenses. Justify the doctor’s suggestion. [2 markah / 2 marks] BUKU TEKS m.s. 11 – 29
Sains Tingkatan 3 Praktis 1 Rangsangan dan Gerak Balas © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 6 (e) Ali baru terjaga dari tidurnya. Dia memerhati di sekelilingnya yang gelap. Tiba-tiba, Azrul, adiknya menyalakan lampu. Secara refleks Ali terus mengecilkan matanya. Jelaskan. TP4 Menganalisis Ali just woke up from his sleep. He looked around in the dark. Suddenly, his younger brother, Azrul, turned on the light. Reflexively, Ali spontaneously narrowed his eyes. Explain. [3 markah / 3 marks] 5. Rajah di bawah menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji dan mengenal pasti rangsangan yang dikesan oleh tumbuhan dan gerak balas tumbuhan terhadap rangsangan itu. Eksperimen ini dijalankan di dalam almari gelap. Subtopik 1.3 The diagram below shows an experiment to study and identify the stimuli detected by the plants and the responses of the plants towards the stimuli. This experiment is conducted inside a dark cupboard. Anak benih Seedlings Kapas lembap Moist cotton wool Kasa dawai Wire gauze Air Water Kalsium klorida kontang Anhydrous calcium chloride (a) Namakan rangsangan yang dikaji dalam eksperimen di atas. TP1 Name the stimulus studied in the experiment above. [1 markah / 1 mark] (b) Lukiskan pemerhatian terhadap pucuk dan akar pokok itu selepas dua minggu. TP3 Mengaplikasi Draw the observation towards the shoots and the roots of the plants after two weeks. Kalsium klorida kontang Anhydrous calcium chloride Anak benih Seedlings Kapas lembap Moist cotton wool Kasa dawai Wire gauze Selepas dua minggu After two weeks [2 markah / 2 marks] (c) Apakah fungsi kapas lembap dan kalsium klorida kontang dalam eksperimen ini? TP2 What is the function of the moist cotton wool and anhydrous calcium chloride in this experiment? (i) Kapas lembap / Moist cotton wool (ii) Kalsium klorida kontang / Anhydrous calcium chloride [2 markah / 2 marks] BUKU TEKS m.s. 30 – 35
Sains Tingkatan 3 Praktis 1 Rangsangan dan Gerak Balas 7 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. (d) Namakan gerak balas tropisme yang ditunjukkan oleh pucuk dan akar tumbuhan. TP2 Name the tropism response shown by the shoots and the roots of the plants. (i) Pucuk / Shoot: (ii) Akar / Root: [2 markah / 2 marks] (e) Mengapakah anak benih dalam eksperimen ini disimpan di dalam almari gelap? TP5 Menilai Why are the seedlings in this experiment kept in a dark cupboard? [1 markah / 1 mark] (f) Sekumpulan pelajar tidak mengikut prosedur eksperimen dengan meletakkan kapas kering. Ramalkan keputusan yang diperolehi oleh mereka. TP5 Menilai A group of students did not follow the experimental procedure by placing dry cotton. Predict the result of their experiment. [2 markah / 2 marks] 6. Rajah menunjukkan seekor harimau. Subtopik 1.4 The diagram shows a tiger. (a) Namakan jenis penglihatan harimau itu. TP1 Name the type of vision of the tiger. [1 markah / 1 mark] (b) Lukiskan medan penglihatan bagi harimau. TP1 Draw the visual field of the tiger. [2 markah / 2 marks] (c) Nyatakan dua kelebihan medan penglihatan dalam (a) kepada harimau. TP5 Menilai State two advantages of the visual field in (a) to the tiger. [2 markah / 2 marks] (d) Bezakan medan penglihatan harimau sebagai pemangsa dengan rusa sebagai mangsanya. Differentiate the visual field between a tiger as a predator and a deer as its prey. TP4 Menganalisis [2 markah / 2 marks] BUKU TEKS m.s. 36 – 40
Sains Tingkatan 3 Praktis 1 Rangsangan dan Gerak Balas © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 8 (e) Seekor kambing telah buta mata kiri dalam satu pergaduhan dengan sesama ahli kumpulannya. Jelaskan kesan kecacatan tersebut terhadap keselamatannya. TP5 Menilai A goat was blinded in his left eye in a fight with a fellow member of his group. Explain the impact of the defect on its safety. [3 markah / 3 marks] 7. Rajah menunjukkan sejenis tindak balas tropisme yang dilakukan oleh pokok timun. Subtopik 1.3 The diagram shows a type of tropism response performed by a cucumber plant. (a) Namakan gerak balas tersebut. TP1 Name the response. [1 markah / 1 mark] (b) Nyatakan kepentingan gerak balas tersebut kepada tumbuhan. TP2 State the importance of the response to the plants. [2 markah / 2 marks] (c) Anda ingin menanam pokok timun, malangnya anda tidak mempunyai batang kayu untuk dijadikan sokongan. Apakah yang boleh anda lakukan? TP6 Mencipta You want to plant a cucumber tree, unfortunately you don’t have a stick to make a support. What can you do? [2 markah / 2 marks] (d) Ramalkan kesannya terhadap pokok sekiranya ia tidak mendapat sokongan tersebut. TP4 Menganalisis Predict the effect to the plants if it does not get that support. [3 markah / 3 marks] (e) Selain gerak balas tropisme, organisma juga melakukan gerak balas nasti iaitu gerak balas yang tidak bergantung kepada arah rangsangan. Contohnya ialah gerak balas seismonasti yang dilakukan oleh pokok perangkap lalat venice. Nyatakan kepentingan gerak balas ini. TP4 Menganalisis In addition to tropism response, organisms also perform nastic response, which are responses that do not depend on the direction of stimulus. An example is the seismonastic response performed by the venice flytrap tree. State the importance of the response. [2 markah / 2 marks] BUKU TEKS m.s. 30 – 35
1. Antara yang berikut, yang manakah merupakan komponen dalam sistem saraf manusia? Which of the following are the components in the human nervous system? I Otak III Darah Brain Blood II Sel saraf IV Kulit Nerve cell Skin A I dan II C II dan III I and II II and III B III dan IV D I dan IV III and IV I and IV 2. Rajah 1 menunjukkan pertumbuhan akar anak pokok keembung. Diagram 1 shows the growth of the roots of balsam seedling. Rajah 1 / Diagram 1 Pernyataan manakah yang benar bagi menerangkan arah pertumbuhan akar pokok tersebut? Which statement is true in explaining the growth of its root? A Akar menunjukkan tigmotropisme positif. The roots show positive thigmotropism. B Akar menunjukkan hidrotropisme negatif. The roots show negative hydrotropism. C Akar menunjukkan fototropisme negatif. The roots show negative phototropism. D Akar menunjukkan geotropisme negatif. The roots show negative geotropism. 3. Pernyataan manakah yang benar tentang struktur dalam sistem pernafasan manusia? Which statement is true about the structure in human respiratory system? A Dinding bronkiol mempunyai cincin rawan bagi menguatkan strukturnya. The wall of bronchioles contain cartilage rings to strengthen the structure. B Terdapat beratus-ratus alveolus di dalam peparu manusia. There are hundreds of alveoli in the human lungs. C Bronkiol menyalurkan udara ke dalam alveolus. Bronchioles channel the air into the alveoli. D Trakea bersambung terus dengan lubang hidung bagi menerima udara sedutan. Trachea is directly connected to the nostril to receive the inhaled air. 4. Yang manakah padanan betul bagi sumber dan bahan pencemar yang dihasilkan? Which is the correct match between the source and its pollutant produced? Sumber Source Bahan pencemar Pollutant A Asap rokok Cigarettes smoke Jelaga hitam Black soot B Ekzos kenderaan Vehicles exhaust Klorofluorokarbon Chlorofluorocarbon C Pembakaran terbuka Open burning Karbon dioksida Carbon dioxide D Jerebu Haze Karbon monoksida Carbon monoxide Bahagian A [20 markah / marks] Jawab semua soalan dalam bahagian ini. Answer all questions in this section. Ujian Akhir Sesi Akademik 100 63 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
5. Antara yang berikut, organisma manakah yang memerlukan sistem pengangkutan? Which of the following organisms needs transport system? A C B D 6. Antara faktor berikut, yang manakah menentukan kumpulan darah seseorang? Which of the following factors determines one’s blood group? A Jenis antigen dan antibodi Type of antigen and antibody B Warna dan kepekatan darah The colour and the concentration of the blood C Jenis pemakanan yang diambil Type of diet taken D Jenis antigen dan hormon Type of antigen and hormone 7. Antara unsur bukan logam berikut, yang manakah disenaraikan dalam siri kereaktifan logam? Which of the following non-metallic elements is listed in the reactivity series of metals? A Oksigen dan karbon Oxygen and carbon B Karbon dan nitrogen Carbon and nitrogen C Hidrogen dan oksigen Hydrogen and oxygen D Karbon dan hidrogen Carbon and hydrogen 8. Antara logam berikut, yang manakah boleh menyingkirkan oksigen daripada karbon dioksida? Which of the following metals can remove oxygen from carbon dioxide? I Natrium / Sodium II Kuprum / Copper III Plumbum / Lead IV Magnesium / Magnesium A I dan II C III dan IV I and II III and IV B II dan III D I dan IV II and III I and IV 9. Tindak balas yang manakah menerangkan tindak balas eksotermik? Which reaction explains exothermic reaction? A Haba diserap dari persekitaran. Heat is absorbed from the surroundings. B Suhu persekitaran meningkat. Surrounding temperature increases. C Tenaga haba ditukarkan kepada tenaga kimia. Heat energy is changed to chemical energy. D Bacaan termometer menurun. Thermometer reading decreases. 10. Rajah 2 menunjukkan proses pemejalwapan yang berlaku pada ais kering. Diagram 2 shows sublimation process that occurs on dry ice. Rajah 2 / Diagram 2 Proses ini merupakan endotermik. Mengapa? This process is endothermic. Why? A Berlaku pembentukan bahan baharu New substance is formed B Berlaku pertukaran bentuk tenaga There is a conversion of energy C Ais kering menyerap haba dari persekitaran Dry ice absorbs heat from the surroundings D Wap yang terbentuk adalah sangat sejuk The water vapour formed is very cold 11. Stesen jana kuasa yang manakah menggunakan kayu api sebagai sumber tenaga? Which power station uses firewood as the energy source? A Nuklear C Terma Nuclear Thermal B Biojisim D Hidroelektrik Biomass Hydroelectric Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 64
12. Jadual 1 menunjukkan maklumat mengenai satu mentol CFL. Table 1 shows the information of a CFL bulb. Tenaga (J) / Energy (J) Nilai / Value Input / Input 7 Output / Output 4.8 Jadual 1 / Table 1 Berapakah kecekapan tenaga mentol CFL itu? What is the energy efficiency of the CFL bulb? A 22.0% B 57.45% C 68.57% D 72.67% 13. Jadual 2 menunjukkan jisim badan dan masa yang dicatatkan oleh empat orang peserta pertandingan memanjat dinding batu setinggi 6 m. Table 2 shows the body mass and time recorded by four contestants in a 6 m height rock climbing competition. Peserta Contestant Jisim (kg) Mass (kg) Masa (s) Time (s) P 65 11.2 Q 63 13.4 R 60 12.9 S 67 12.1 Jadual 2 / Table 2 Siapakah yang mempunyai kuasa paling sedikit? Who has the least power? A P B Q C R D S 14. Antara berikut, yang manakah akan menambahkan kerja yang dilakukan? Which of the following will increase the work done? A Kuasa berkurang Decreased power B Graviti berkurang Decreased gravity C Jarak bertambah Increased distance D Rintangan berkurang Decreased friction 15. Jadual 3 menunjukkan bilangan zarah subatom bagi empat zarah berbeza. Table 3 shows the number of subatomic particles in four different particles. Zarah Particle Proton Proton Neutron Neutron Elektron Electron P 17 18 18 Q 11 12 10 R 12 13 12 S 16 16 16 Jadual 3 / Table 3 Zarah yang manakah ialah anion? Which particle is an anion? A P C R B Q D S 16. Antara berikut, yang manakah merupakan bahan radioaktif? Which of the following is a radioactive substance? A Oksigen-16 Oxygen-16 B Hidrogen-2 Hydrogen-2 C Uranium-236 Uranium-236 D Aluminium-27 Aluminium-27 17. Di manakah pelakuran nukleur semula jadi berlaku? Where does the natural nuclear fusion occur? A Matahari C Bulan Sun Moon B Marikh D Bumi Mars Earth 18. Rajah 3 menunjukkan salah satu fenomena suria. Diagram 3 shows one of the solar phenomena. Rajah 3 / Diagram 3 Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik 65 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
Apakah fenomena yang ditunjukkan dalam Rajah 3? What is the phenomenon shown in Diagram 3? A Semarak suria / Solar prominence B Nyalaan suria / Solar flare C Tompok Matahari / Sunspot D Angin suria / Solar wind 19. Antara model sistem suria berikut, yang manakah dicadangkan oleh Johannes Kepler? Which of the following solar systems is proposed by Johannes Kepler? A Bumi Earth Utarid Mercury Musytari Jupiter Marikh Mars Matahari Sun Zuhal Saturn Zuhrah Venus Bulan Moon B Bumi Earth Musytari Jupiter Marikh Mars Matahari Sun Zuhal Saturn Zuhrah Venus Bulan Moon C Bumi Earth Musytari Jupiter Marikh Mars Utarid Mercury Zuhal Saturn Zuhrah Venus Bulan Moon D Bumi Earth Musytari Jupiter Marikh Mars Venus Zuhrah Matahari Sun Zuhal Saturn Utarid Mercury 20. Apakah teknologi yang digunakan untuk membawa angkasawan ke Stesen Angkasa Antarabangsa? What technology is used to carry astronauts to the International Space Station? A Satelit Satellite B Roket Rocket C Penderiaan jauh Remote sensing D Kuar angkasa Space probe Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 66
Bahagian B [20 markah / 20 marks] Jawab semua soalan. Answer all questions. 1. (a) Padankan organ deria dengan rangsangan yang dinyatakan. Match the sensory organs to the stimuli stated. Telinga Ear Kulit Skin Mata Eye [2 markah / 2 marks] (b) Tuliskan BENAR atau PALSU dalam petak di bawah. Write TRUE or FALSE in the box below. Pernyataan Statement BENAR / PALSU TRUE / FALSE (i) Imej yang jatuh pada bintik buta tidak akan kelihatan. Image that falls on the blind spot would not be seen. (ii) Makanan akan berasa lebih lazat apabila hidung dipicit. Food will be more delicious when the nose is pinched. [2 markah / 2 marks] 2. (a) Rajah 2 menunjukkan satu model sistem respirasi manusia. Tandakan (✓) pada petak yang disediakan bagi bahagian yang mewakili sistem respirasi manusia yang betul. Diagram 2 shows a model of human respiratory system. Mark (✓) in the boxes provided to show the correct parts that represent the human respiratory system. P: Trakea / Trachea R: Peparu / Lungs Q: Diafragma / Diaphragm S: Bronkus / Bronchus Rajah 2 / Diagram 2 [2 markah / 2 marks] Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik 67 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
(b) Bulatkan komposisi udara sedutan bagi komponen udara berikut. Circle the composition of inhaled air for the following air components. Komponen Component Udara sedutan Inhaled air Oksigen Oxygen 16% 21% Karbon dioksida Carbon dioxide 0.03% 4% [2 markah / 2 marks] 3. (a) Mineral semula jadi wujud dalam dua keadaan iaitu mineral unsur atau mineral sebatian. Natural minerals exist in two conditions which are element minerals or compound minerals. Tandakan (✓) pada mineral unsur. Mark (✓) on element minerals. (i) Ferum / Iron (iii) Plumbum / Lead (ii) Bauksit / Bauxite (iv) Galena / Galena [2 markah / 2 marks] (b) Padankan mineral dengan sifat berkaitan dengan kegunaannya. Match the minerals with properties related to their uses. (i) Kalsium oksida Calcium oxide (ii) Silikon Silicon Takat lebur yang tinggi High melting point Bersifat bes Has base properties [2 markah / 2 marks] 4. (a) Lengkapkan peta pokok di bawah dengan menggunakan perkataan yang diberikan. Complete the tree map below by using the words given. Tenaga biojisim Tenaga nuklear Biomass energy Nuclear energy Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 68
Sumber tenaga Energy sources Tenaga boleh baharu Renewable energy (i) Tenaga hidro / Hydro energy (ii) Gas asli / Natural gas Tenaga tidak boleh baharu Non-renewable energy [2 markah / 2 marks] (b) Gariskan jawapan yang betul bagi pernyataan di bawah. Underline the correct answer for the statements below. (i) Voltan input transformer injak naik adalah lebih (rendah / tinggi) daripada voltan output. The input voltages of the step-up transformer is (lower / higher) than the output voltages. (ii) Transformer injak turun berfungsi untuk (meninggikan / menurunkan) voltan. The step-down transformer is used to (increase / decrease) the voltages. [2 markah / 2 marks] 5. (a) Lengkapkan pernyataan berikut dengan menggunakan perkataan yang diberi. Complete the following statements by using the words given. Magnetosfera Magnetosphere Fotosfera Photosphere Kromosfera Chromosphere (i) Bumi ialah lapisan yang melindungi Bumi daripada bahaya angin suria. Earth’s is a layer which protects the Earth from the danger of solar wind. (ii) ialah lapisan yang berada di bawah korona dan hanya dapat dilihat semasa gerhana matahari. is the layer situated below the corona and can only be seen during the total solar eclipse. [2 markah / 2 marks] Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik 69 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
(b) Tuliskan BENAR atau PALSU bagi pernyataan berikut. Write TRUE or FALSE for the following statements. Pernyataan Statement BENAR / PALSU TRUE / FALSE (i) Suhu permukaan Matahari lebih tinggi daripada suhu teras Matahari. The temperature of the surface of the Sun is higher than its core. (ii) Proses pelakuran nuklear berlaku dalam teras Matahari menukarkan hidrogen kepada helium di samping membebaskan tenaga haba dan cahaya. The nuclear fusion that occurs in the core of the Sun converts hydrogen into helium while releasing heat energy and light. [2 markah / 2 marks] Bahagian C [60 markah / 60 marks] Jawab semua soalan. Answer all questions. 6. (a) Mineral wujud secara semula jadi di dalam kerak Bumi dalam bentuk unsur atau sebatian. Mineral exists naturally in the Earth’s crust in the form of element or compound. (i) Berikan satu contoh: Give an example of: Unsur semula jadi / Natural element Sebatian semula jadi / Natural compound [2 markah / 2 marks] (ii) Bezakan antara unsur semula jadi dan sebatian semula jadi. Differentiate between natural element and natural compound. [2 markah / 2 marks] Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 70
(b) Rajah 6 menunjukkan sebuah rumah yang diperbuat daripada pelbagai jenis bahan. Diagram 6 shows a house built from various types of substances. Papan Wood Batu Brick Rajah 6 / Diagram 6 (i) Salah satu bahan logam yang digunakan ialah zink. Nyatakan bahagian yang menggunakan logam tersebut. One of the metals used is zinc. State the part of the house that uses this metal. [1 markah / 1 mark] (ii) Apakah ciri zink yang membolehkan logam tersebut digunakan dalam bahagian rumah yang dinyatakan di (b)(i)? What characteristics of zinc allow the metal to be used in the parts of the house mentioned in (b)(i)? [2 markah / 2 marks] (iii) Ramalkan keadaan logam itu selepas tujuh tahun. Terangkan ramalan anda. Predict the condition of the metal after seven years. Explain your prediction. [3 markah / 3 marks] 7. Encik Lim ingin membeli sebuah cerek elektrik baharu. Dia merujuk label kecekapan tenaga yang ditampal pada dua buah cerek elektrik yang berlainan model, iaitu X dan Y. Mr. Lim wants to buy a new electric kettle. He refers to the energy efficiency labels affixed to two electric kettles of different models, X and Y. Lebih Banyak Bintang Lebih Jimat Tenaga More Stars More Energy Saving Penggunaan Tenaga Purata Setahun Average Energy Consumption Per Year Produk Ini Menggunakan Tenaga Purata This Product Used Average Energy 3 350 kWj/ kWh Cerek elektrik Electric kettle Model X Lebih Banyak Bintang Lebih Jimat Tenaga More Stars More Energy Saving Penggunaan Tenaga Purata Setahun Average Energy Consumption Per Year Produk Ini Menggunakan Tenaga Purata This Product Used Average Energy 5 163 kWj/ kWh Cerek elektrik Electric kettle Model Y Model X Model Y Rajah 7 / Diagram 7 Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik 71 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
(a) Nyatakan dua fungsi label kecekapan tenaga. State two functions of energy efficiency labels. [2 markah / 2 marks] (b) Pada pendapat anda, model cerek elektrik yang manakah lebih sesuai digunakan supaya boleh menjimatkan kos penggunaan elektrik? Jelaskan jawapan anda. In your opinion, which model of electric kettle is more suitable to be used in order to save the cost of electricity consumption? Explain your answer. [4 markah / 4 marks] (c) Sekiranya anda membeli sebuah cerek elektrik model X dan dua model Y, kira kos penggunaan elektrik bagi kesemua cerek elektrik tersebut dalam tempoh satu tahun. Diberi kos seunit elektrik ialah RM0.25. If you buy one electric kettle of model X and two of model Y, calculate the cost of electricity consumption for all the electric kettles in a year. Given the cost per unit of electricity is RM0.25. [4 markah / 4 marks] 8. Rajah 8.1 menunjukkan dua balang gas A dan B yang ditelangkupkan ke atas sebatang lilin yang menyala. Balang gas A dan balang gas B mempunyai dua jenis udara berlainan. Jam randik menunjukkan masa yang diambil oleh lilin dalam balang gas untuk padam. Diagram 8.1 shows two gas jars A and B mounted on a glowing candle. Gas jar A and gas jar B contain two different type of air. The stopwatch shows the time taken by the candle in gas jar to go out. Balang gas Gas jar Lilin Candle A B Rajah 8.1 / Diagram 8.1 Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 72
(a) (i) Nyatakan hipotesis yang sesuai untuk eksperimen ini. State the suitable hypothesis for this experiment. [1 markah / 1 mark] (ii) Nyatakan / State the Pemboleh ubah dimanipulasikan / Manipulated variable Pemboleh ubah bergerak balas / Responding variable Pemboleh ubah dimalarkan / Constant variable [3 markah / 3 marks] (b) Jadual di bawah menunjukkan keputusan eksperimen. The table below shows the result of the experiment. Balang gas Gas jar Masa yang diambil oleh lilin untuk padam Time taken by the candle to go out A 10 s B 7 s (i) Berdasarkan jadual tersebut, tuliskan pemerhatian yang boleh dilakukan. Based on the table, write observation that can be made. [1 markah / 1 mark] (ii) Nyatakan inferens berdasarkan pemerhatian anda dalam (b)(i). State the inference based on your observation in (b)(i). [1 markah / 1 mark] (iii) Nyatakan kesimpulan yang boleh dibuat berdasarkan eksperimen. Draw a conclusion that can be done based on the experimen. [1 markah / 1 mark] Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik 73 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
(c) Seorang penunggang motorsikal mengalami kemalangan dan cedera parah di bahagian dadanya akibat terhempas. Dia telah dikejarkan ke hospital tetapi meninggal dunia sebaik sampai di hospital. Laporan bedah siasat mengesahkan mangsa gagal bernafas kerana mengalami kecederaan otot diafragma akibat tertusuk tulang rusuk yang patah. A motorcyclist had an accident and was seriously injured in the chest as a result of the crash. He was rushed to the hospital but died upon arrival at the hospital. The autopsy report confirmed the victim failed to breathe due to a diaphragm muscle injury as a result of being punctured by the broken ribs. Daripada laporan bedah siasat, mengapakah kecederaan otot diafragma menyebabkan mangsa gagal bernafas? Terangkan. From autopsy report, why did the diaphragm muscle injury cause the victim to fail to breathe? Explain. [3 markah / 3 marks] 9. Rajah 9 menunjukkan pelepasan zarah-zarah bercas dari Matahari yang mempengaruhi cuaca angkasa lepas. Diagram 9 shows the release of charged particles from the Sun that affects the space weather. Magnetosfera Magnetosphere Garisan medan magnet Bumi Earth’s magnetic field lines Magnetosfera Magnetosphere Garisan medan magnet Bumi Earth’s magnetic field lines Rajah 9 / Diagram 9 (a) Nyatakan satu fenomena Matahari yang menyebabkan pembentukan magnetosfera. State one phenomenon of the Sun that causes the formation of the magnetosphere. [1 markah / 1 mark] (b) Nyatakan dua jenis zarah bercas yang dibebaskan dari Matahari ke Bumi. State two charged particles released from the Sun to the Earth. [2 markah / 2 marks] Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 74
(c) Jelaskan bagaimana magnetosfera Bumi mempengaruhi pembentukan aurora. Describe how the Earth’s magnetosphere affects the formation of aurora. [3 markah / 3 marks] (d) Banyak kajian telah dilakukan oleh ahli sains untuk memahami magnetosfera. Pada pendapat anda, mengapakah ahli sains berminat untuk memahami magnetosfera? Many studies have been done by scientists to understand the magnetosphere. Why do you think scientists are interested in understanding the magnetosphere? [2 markah / 2 marks] (e) Apakah yang akan berlaku kepada hidupan di Bumi sekiranya tiada magnetosfera? Jelaskan. What will happen to the life on the Earth if there is no magnetosphere? Explain. [2 markah / 2 marks] 10. Pendengaran sangat penting bagi semua orang. Kerosakan organ pendengaran akan mendatangkan masalah dalam berkomunikasi. Rajah 10.1 menunjukkan dua individu iaitu Aizat, 18 tahun dan Thomas, 65 tahun yang mempunyai masalah pendengaran yang sama. Hearing is very important for everyone. Damage to the hearing organ will give problems in communicating. Diagram 10.1 shows two individuals which is Aizat, 18 years old and Thomas, 65 years old who have the similar hearing problem. (a) (i) Nyatakan masalah mereka. State their problem. [1 markah / 1 mark] (ii) Pada pendapat anda, apakah punca masalah tersebut? What do you think is the cause of the problem? [1 markah / 1 mark] (iii) Struktur telinga apakah yang mungkin rosak? Which structure of the ear that might be damaged? [1 markah / 1 mark] Aizat Thomas Rajah 10.1 / Diagram 10.1 Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik 75 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
(iv) Adakah masalah ini menjejaskan kualiti hidup mereka? Wajarkan pendapat anda. Does this problem affect the quality of their life? Justify your opinion. [3 markah / 3 marks] (b) Sekiranya satu organ deria kurang atau tidak berfungsi sepenuhnya, kepekaan organ deria lain akan meningkat. Rajah 10.2 menunjukkan situasi yang berkaitan. If one sensory organ is inefficient or fully dysfunctional, the sensitivity of other sensory organs will increase. Diagram 10.2 shows the relevant situation. Rajah 10.2 / Diagram 10.2 (i) Apakah kecacatan yang dialami oleh individu dalam Rajah 10.2? What is the defect experienced by the individual in Diagram 10.2? [1 markah / 1 mark] (ii) Anda berada di lorong pejalan kaki di bandar. Anda terserempak dengan seorang lelaki buta yang cedera akibat terjatuh. Tongkatnya telah tercampak ke tengah jalan dan patah dilanggar kereta. Bagaimanakah anda boleh membantunya? Wajarkan. You were at a pedestrian street in the city. You came across a blind man who fell down and injured. The walking stick was thrown into the middle of the road and broken down when hit by a car. How can you help him? Justify. [3 markah / 3 marks] 11. (a) (i) Bandingkan suhu persekitaran dalam tindak balas endotermik dan eksotermik. Compare the temperature of surroundings in endothermic and exothermic reaction. [2 markah / 2 marks] Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 76
(ii) Jadual 11 menunjukkan dua jenis tindak balas dan suhu yang direkodkan. Table 11 shows two types of reactions and the recorded temperature. Tindak balas / Reaction A B Suhu sebelum tindak balas (o C) Temperature before reaction (o C) 30 30 Suhu akhir tindak balas (o C) Final temperature of reaction (o C) 35 26 Jadual 11 / Table 11 Berdasarkan Jadual 11, nyatakan jenis tindak balas untuk A dan B. Based on Table 11, state the type of reaction for A and B. [2 markah / 2 marks] (b) (i) Tindak balas eksotermik boleh menyumbang kepada satu masalah global ke atas alam sekitar. Apakah masalah tersebut? Terangkan. Exothermic reaction can lead to a global problem to our environment. What is the problem? Explain [2 markah / 2 marks] (ii) Nyatakan bagaimana penanaman semula pokok boleh mengurangkan kesan daripada masalah yang dinyatakan di (b)(i). State how the trees replanting can reduce the effects of the problem stated in (b)(i). [2 markah / 2 marks] (c) Berikan satu contoh tindak balas eksotermik dan satu contoh tindak balas endotermik dalam kehidupan harian. Give one example for exothermic reaction and one example of endothermic reaction in daily life. [2 markah / 2 marks] Sains Tingkatan 3 Ujian Akhir Sesi Akedemik 77 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
KSSM Tingkatan 3 W.M: RM7.35 / E.M: RM7.65 FC063043 ISBN: 978-629-7557-92-2 Lot 8, Jalan P10/10, Kawasan Perusahaan Bangi, Bandar Baru Bangi, 43650 Bangi, Selangor Darul Ehsan, Malaysia. Tel: 03-8922 3993 E-mel: [email protected] Pertanyaan: [email protected] Cetakan Pertama 2023 Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula, disimpan untuk pengeluaran, atau ditukarkan dalam apa-apa bentuk atau dengan alat apa jua pun, sama ada dengan cara elektronik, sawat, gambar, rakaman, atau sebagainya, tanpa kebenaran daripada terlebih dahulu. SAINS SCIENCE Bahasa Melayu English Matematik / Mathematics Sains / Science Geografi Sejarah Pendidikan Islam Reka Bentuk dan Teknologi JUDUL-JUDUL DALAM SIRI INI TINGKATAN 1 2 3 Dicetak di Malaysia oleh Herald Printers Sdn. Bhd. Lot 508, Jalan Perusahaan 3, Bandar Baru Sungai Buloh, 47000 Selangor Darul Ehsan. Sila layari https://plus.Pelangibooks.com/errata untuk mendapatkan pengemaskinian bagi buku ini (sekiranya ada). Format Ujian Akhir Sesi Akademik Sains Menengah Rendah Perkara Format Pentaksiran Jenis Instrumen Ujian bertulis Jenis Item Jumlah Markah Konstruk Bilangan Soalan Tempoh Ujian Aras Kesukaran Kaedah Penskoran • Objektif Aneka Pilihan • Objektif Pelbagai Bentuk • Subjektif Respons Terhad • Subjektif Respons Terbuka Bahagian A: 20 markah Bahagian B: 20 markah Bahagian C: 60 markah Jumlah: 100 markah • Mengingat • Memahami • Mengaplikasi • Menganalisis • Menilai • Mencipta Bahagian A: 20 soalan Bahagian B: 5 soalan Bahagian C: 6 soalan 2 jam Rendah : Sederhana : Tinggi (5: 3: 2) • Dikotomus • Analitikal Siri Praktis Topikal HEBAT! UASA KSSM merupakan siri latihan intensif mengikut topik. Siri ini direka untuk memahirkan murid menaakul soalan berdasarkan format Ujian Akhir Sesi Akademik. Instrumen tambahan seperti soalan KBAT dapat menjanakan prestasi murid ke arah kecemerlangan. SAINS SCIENCE Praktis Topikal HEBAT! UASA KSSM 3 Tingkatan FC063043