TOP ONE GEO TG3

Tumbuhan-tumbuhan Semula
1 Jadual dan Graf 1 – 11 4 Jadi di Malaysia 29 – 39


Nota SMART ............................................................................... 1 Nota SMART .............................................................................29
Praktis Pengukuhan ............................................................... 2 Praktis Pengukuhan .............................................................30
1.1 Ciri-ciri dan Kegunaan Jadual ................................ 2 4.1 Jenis dan Taburan Tumbuh-tumbuhan
1.2 Ciri-ciri dan Kegunaan Graf .................................... 2 Semula Jadi di Malaysia .........................................30
1.3 Langkah-langkah Membina Jadual ..................... 3 4.2 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Jenis
1.4 Langkah-langkah Membina Graf Bar Mudah, dan Taburan Tumbuh-tumbuhan Semula
Graf Garisan Mudah dan Graf Gabungan ......... 3 Jadi di Malaysia .........................................................31
1.5 Mentafsir Jadual, Graf Bar Mudah, Graf 4.3 Kepentingan Tumbuh-tumbuhan Semula
Jadi di Malaysia .........................................................32
Garisan Mudah dan Graf Gabungan ................... 4 4.4 Kesan Kegiatan Manusia terhadap Tumbuh-
Praktis PT3 ................................................................................... 6 tumbuhan Semula Jadi di Malaysia ..................33
Praktis i-THINK, QQ 10 Praktis PT3 .................................................................................34
Sudut PAK-21 ..........................................................................11 Praktis i-THINK, QQ 38
Sudut PAK-21 ..........................................................................39

2 Carta Pai 12 – 19
5 Hidupan Liar di Malaysia 40 – 48
Nota SMART .............................................................................12
Praktis Pengukuhan .............................................................13 Nota SMART .............................................................................40
2.1 Ciri-ciri dan Kegunaan Carta Pai .........................13 Praktis Pengukuhan .............................................................41
2.2 Langkah-langkah Membina Carta Pai ..............13 5.1 Hidupan Liar di Malaysia .......................................41
2.3 Mentafsir Carta Pai ...................................................15 5.2 Kepentingan Hidupan Liar di Malaysia ............41
Praktis PT3 .................................................................................16 5.3 Kegiatan Manusia yang Mengancam Hidupan
Praktis i-THINK, QQ 18 Liar di Malaysia ..........................................................42
Sudut PAK-21 ..........................................................................19 5.4 Usaha Pemeliharaan dan Pemuliharaan
Hidupan Liar di Malaysia .......................................43
Pengaruh Persekitaran Praktis PT3 .................................................................................44
Fizikal terhadap Kepelbagaian Praktis i-Think, QQ 47
3 Tumbuh-tumbuhan Semula 20 – 28 Sudut PAK-21 ..........................................................................48
Jadi dan Hidupan Liar
Sumber Semula Jadi di
Nota SMART .............................................................................20 6 Malaysia 49 – 57
Praktis Pengukuhan .............................................................21
3.1 Faktor-faktor Persekitaran Fizikal yang Nota SMART ...................................................................49
Mempengaruhi Kepelbagaian Tumbuh- Praktis Pengukuhan .............................................................50
tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Liar ......21 6.1 Sumber Semula Jadi di Malaysia ........................50
3.2 Faktor-faktor yang Mempengaruhi 6.2 Taburan Sumber Boleh Baharu dan Sumber
Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Tidak Boleh Baharu di Malaysia ..........................51
Jadi dan Hidupan Liar .............................................22 6.3 Kepentingan Sumber Semula Jadi dalam
Praktis PT3 .................................................................................24 Pembangunan Ekonomi di Malaysia ................52
Praktis i-THINK, QQ 27 Praktis PT3 .................................................................................53
Sudut PAK-21 ..........................................................................28 Praktis i-THINK, QQ 56
Sudut PAK-21 ..........................................................................57


ii






00 Top Geo_Kand_pii.indd 2 11/12/19 4:27 PM

Kegiatan Ekonomi
7 di Malaysia 58 – 68 10 Sumber Hutan 88 – 98

Nota SMART .............................................................................58 Nota SMART .............................................................................88
Praktis Pengukuhan .............................................................59 Praktis Pengukuhan .............................................................89
7.1 Jenis Kegiatan Ekonomi di Malaysia .................59 10.1 Sumber Hutan ...........................................................89
7.2 Taburan Kegiatan Ekonomi Utama di 10.2 Kepentingan Pengurusan Sumber Hutan
Malaysia........................................................................59 di Malaysia ..................................................................90
7.3 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kegiatan 10.3 Usaha Pemeliharaan dan Pemuliharaan
Ekonomi di Malaysia ...............................................61 Sumber Hutan di Malaysia ....................................91
7.4 Kepentingan Kegiatan Ekonomi di Malaysia ...62 10.4 Peranan Agensi dalam Pengurusan Hutan
Praktis PT3 .................................................................................63 di Malaysia ..................................................................92
Praktis i-THINK, QQ 67 Praktis PT3 .................................................................................94
Sudut PAK-21 ..........................................................................68 Praktis i-THINK, QQ 97
Sudut PAK-21 ..........................................................................98

Tumbuh-tumbuhan Semula
Jadi dan Hidupan Liar
8 di Dunia 69 – 77
11 Kitar Semula 99 – 107

Nota SMART .............................................................................69
Praktis Pengukuhan .............................................................70 Nota SMART .............................................................................99
8.1 Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi dan Hidupan Praktis Pengukuhan .............................................................98
Liar di Dunia ...............................................................70 11.1 Elemen Kitar Semula ............................................ 100
8.2 Kepentingan Tumbuh-Tumbuhan Semula Jadi 11.2 Kepentingan Amalan Kitar Semula ................ 101
dan Hidupan Liar di Dunia....................................72 11.3 Amalan Kitar Semula di Malaysia .................... 101
Praktis PT3 .................................................................................73 11.4 Amalan Kitar Semula di Negara-negara
Praktis i-THINK, QQ 76 Lain ............................................................................. 102
Sudut PAK-21 ..........................................................................77 Praktis PT3 .............................................................................. 103
Praktis i-THINK, QQ 106
Sudut PAK-21 ....................................................................... 107
Sumber Semula Jadi Utama
dan Kerjasama Ekonomi Panduan Kerja Lapangan 108 – 109
9 di Dunia 78 – 87
Kertas Model PT3 110 – 120
Nota SMART .............................................................................78 Jawapan J1 – J18
Praktis Pengukuhan .............................................................79
9.1 Taburan Sumber Semula Jadi Utama di
Dunia .............................................................................79
9.2 Krisis Sumber Semula Jadi di Dunia ..................81
9.3 Contoh Kerjasama Ekonomi Antarabangsa....81
9.4 Kepentingan Kerjasama Ekonomi
Antarabangsa .............................................................82
Praktis PT3 .................................................................................83
Praktis i-THINK, QQ 86
Sudut PAK-21 ..........................................................................87










iii






00 Top Geo_Kand_pii.indd 3 11/12/19 4:27 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Bab 2 Carta Pai
Kemahiran Geografi
2 Carta Pai








Nota SMART



Carta pai

Gambar rajah yang memaparkan maklumat dalam bentuk
bulatan yang dibahagikan kepada beberapa sektor



Ciri-ciri Kegunaan Data atau maklumat
• Bulatan dibahagikan kepada • Lebih mudah, jelas dan • Kedatangan pelancong
beberapa sektor ringkas mengikut negara asal
• Satu sektor bagi satu data • Pembacaan dan pentafsiran • Perolehan pendapatan
• Saiz setiap sektor berdasarkan lebih mudah dan efektif negara mengikut sektor
kuantiti data atau maklumat • Menggambarkan taburan ekonomi
• Nilai sektor dalam peratus dan perbandingan data • Import atau eksport
• Nilai keseluruhan bulatan adalah atau maklumat mengikut negara
360 , mewakili 100 peratus • Memudahkan penulisan • Keluasan kawasan
o
• Mempunyai tajuk dan petunjuk laporan atau rumusan pertanian mengikut
jenis tanaman

Langkah-langkah Membina Carta Pai


Tukarkan nilai mutlak Tentukan saiz sudut setiap Lukiskan sebuah bulatan
kepada nilai peratus sektor


Lukis jejari dari pusat Lukiskan setiap sektor mulai Lorekkan atau
bulatan tegak ke atas nilai terbesar ke nilai terkecil warnakan setiap sektor


Tuliskan nilai peratus Lengkapkan carta pai dengan tajuk
pada setiap sektor petunjuk dan jumlah keseluruhan

Mentafsir Carta Pai

Kenal pasti maklumat dan Menyatakan nilai terbesar
Kenal pasti tajuk
data setiap sektor dan nilai terkecil


Nyatakan perbezaan Huraikan isi tersirat berdasarkan Nyatakan perbezaan
nilai antara sektor dapatan data atau maklumat nilai antara sektor




© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 12






02 Top Geo_p12-19.indd 12 11/12/19 4:28 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Bab 2 Carta Pai

Praktis Pengukuhan



Buku Teks
2.1 Ciri-ciri dan Kegunaan Carta Pai m.s. 22

1. Jawab soalan-soalan yang berikut. TP 1 TP 2

(a) Carta pai merupakan yang dibahagikan kepada beberapa bahagian

atau .


(b) Saiz setiap sektor ditentukan berdasarkan kuantiti maklumat atau data.


(c) Nilai setiap dinyatakan dalam peratus.


(d) Tandakan (✓) pada data atau maklumat yang sesuai dipersembahkan dalam carta pai dan (✗)
pada yang tidak sesuai pada ruang yang disediakan.

(i) Kedatangan pelancong asing ke sesebuah negara. ( )
(ii) Bilangan murid sekolah dari tahun 2012 hingga tahun 2016. ( )

(iii) Eksport negara mengikut sektor ekonomi. ( )

(iv) Pekerja asing mengikut negara asal. ( )



Buku Teks
2.2 Langkah-langkah Membina Carta Pai m.s. 23 – 24

2. Susun langkah-langkah membina carta pai mengikut turutan yang betul. TP 2

(a) Lukiskan sebuah bulatan dengan jejari yang sesuai.


(b) Tukarkan nilai mutlak setiap data atau maklumat kepada peratus.

(c) Catatkan nilai peratus pada setiap sektor.


(d) Lengkapkan carta pai dengan tajuk dan petunjuk.


(e) Tentukan saiz sudut setiap sektor.

(f) Lukiskan setiap sektor daripada nilai yang terbesar kepada nilai yang terkecil mengikut
arah putaran jam.

(g) Lukis jejari tegak ke atas dari pusat bulatan.



13 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






02 Top Geo_p12-19.indd 13 11/12/19 4:28 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Bab 2 Carta Pai
3. (a) Lengkapkan jadual di bawah dengan mengira nilai peratus dan sudut bagi melukis carta pai yang
menunjukkan bilangan murid mengikut kaum di SMK Cempaka pada tahun 2019.
Jadual 1 Bilangan murid mengikut kaum di SMK Cempaka, 2019

2019
Kaum
Bilangan murid Peratus (%) Sudut (˚)

Melayu 665


Cina 345


India 198


Lain-lain 35


Jumlah 100 360



(b) Berdasarkan hasil kiraan peratus dan sudut dalam jadual di atas, lukis carta pai yang menunjukkan
bilangan murid mengikut kaum di SMK Cempaka pada tahun 2019.










































© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 14






02 Top Geo_p12-19.indd 14 11/12/19 4:28 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Bab 2 Carta Pai

Buku Teks
2.2 Mentafsir Carta Pai m.s. 26

4. Tafsirkan carta pai di bawah. TP 4 TP 6

Pengeluaran Industri Kecil dan Sederhana (IKS)
di Kampung Sentosa Pada Tahun 2015




8.6%

10% PETUNJUK
Kerepek pisang
Kerepek ubi
58.6%
22.8% Kuih bahulu
Dodol








Jumlah: RM150 juta



Carta pai di atas menunjukkan pelbagai jenis pengeluaran Industri Kecil dan Sederhana (IKS)


di Kampung Sentosa pada tahun 2015. Jumlah keseluruhan pengeluaran IKS Kampung Sentosa


adalah sebanyak (a) . Jumlah pengeluaran kerepek pisang adalah sebanyak


(b) (58.6%), kerepek ubi RM34.2 juta (22.8%), kuih bahulu RM15 juta (10%) dan


dodol RM12.9 juta (8.6%). Jumlah pengeluaran IKS bagi Kampung Sentosa pada tahun 2015 yang tertinggi


ialah (c) dan yang terendah ialah (d) . Perbezaannya


adalah sebanyak (e) %, iaitu (f ) .


Kesimpulannya, pelbagai jenis pengeluaran IKS di Kampung Sentosa berpunca dari usaha kerajaan


dalam meningkatkan (g) penduduk.



15 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






02 Top Geo_p12-19.indd 15 11/12/19 4:28 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Bab 2 Carta Pai

Praktis PT3



Bahagian A

Pilih jawapan yang paling tepat.
1. Pilih pernyataan yang betul berkaitan dengan 5. Pilih carta pai yang paling tepat mewakili
carta pai. jadual di bawah.
A Merupakan sebuah bulatan yang dibahagi Jenis makanan Bilangan
kepada beberapa sektor
B Merupakan gambar yang menunjukkan Nasi lemak 23
peningkatan sesuatu sektor Nasi goreng 20
C Merupakan graf yang menunjukkan Nasi kerabu 16
peningkatan setiap sektor yang dipilih Nasi minyak 15
D Merupakan garisan lurus yang
membahagikan beberapa sektor yang A PETUNJUK C PETUNJUK
dipilih Nasi lemak Nasi lemak
Nasi goreng
Nasi goreng
Nasi kerabu Nasi kerabu
Nasi minyak Nasi minyak
Soalan 2 hingga Soalan 4 berdasarkan carta pai di bawah.
B D
PETUNJUK PETUNJUK
Peratus Pengeluaran Sektor Pertanian Nasi lemak Nasi lemak
Nasi goreng
Nasi goreng
Negara X Pada Tahun 2015 Nasi kerabu Nasi kerabu
Nasi minyak Nasi minyak
7.2%
PETUNJUK
9.6% Kelapa sawit Soalan 6 dan Soalan 7 berdasarkan carta pai di bawah.
Getah
46.6% Padi
Kenaf Peratus Import Negara X
36.6% Pada Bulan Jun 2015
4.8% 0.5% PETUNJUK
Jumlah: RM14.6 juta 7.2% Beras
Petroleum mentah
Carta pai 1 9.1% Minyak masak
55.9% Marjerin
2. Berapakah jumlah pengeluaran kelapa sawit? 20.8% Sabun
Jentera ringan
A RM1.9 juta C RM6.8 juta
B RM5.4 juta D RM7.4 juta
Jumlah: RM100 juta
3. Berapakah jumlah pengeluaran bagi tanaman Carta pai 2
yang menyumbang peratus yang paling 6. Berapakah peratus import hasil produk kelapa
rendah? sawit Negara X pada bulan Jun 2015?
A RM1.1 juta C RM2.8 juta A 20.8% C 32.5%
B RM1.4 juta D RM3.2 juta B 21.1% D 41.9%


4. Berapakah perbezaan pengeluaran antara 7. Apakah produk utama yang diimport oleh
kelapa sawit dengan kenaf? Negara X pada bulan Jun tahun 2015?
A RM5.7 juta C RM5.2 juta A Beras C Kelapa sawit
B RM4.8 juta D RM4.2 juta B Sabun D Jentera ringan


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 16






02 Top Geo_p12-19.indd 16 11/12/19 4:28 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Bab 2 Carta Pai

Bahagian B

1. (a) Jadual 1 menunjukkan peratus kedatangan pelancong dari negara ASEAN ke Malaysia pada
tahun 2016.

Negara Kedatangan pelancong (%)

Singapura 67
Indonesia 15

Thailand 9
Brunei Darussalam 7

Negara-negara ASEAN lain 2
Jumlah 100

Jadual 1
Lukis carta pai bagi menunjukkan peratus kedatangan pelancong dari negara ASEAN ke Malaysia
pada tahun 2016.
Gunakan jejari 5 cm untuk membina carta pai tersebut pada kertas graf di halaman 18.
[8 markah]


(b) Mengapakah pelancong dari Singapura ke Malaysia adalah paling ramai?












[4 markah]


(c) Apakah usaha-usaha yang boleh dilakukan oleh kerajaan untuk menarik lebih ramai pelancong
asing ke Malaysia?













[3 markah]




17 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






02 Top Geo_p12-19.indd 17 11/12/19 4:28 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Bab 2 Carta Pai









































































Praktis i-THINK
https://bit.ly/2NBYDGL



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 18






02 Top Geo_p12-19.indd 18 11/12/19 4:28 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Bab 2 Carta Pai



SUDUT PAK–21






Lawatan ke Galeri

Bab 2 Carta Pai
2.2 Langkah-langkah Membina Carta Pai
Subtopik
2.3 Mentafsir Carta Pai
Hasil • Membina carta pai berdasarkan jadual
Pembelajaran • Mentafsirkan carta pai
• Menguji kemampuan murid untuk mencari data dan maklumat yang sesuai
untuk membina jadual dan carta pai
Objektif • Memberi pendedahan kepada murid untuk membina jadual dan carta pai
berdasarkan data dan maklumat yang dikumpul
• Menilai tahap pemahaman murid dalam mentafsir carta pai yang dibina
Peralatan Komputer, kertas mahjung, pen, pita pelekat, sticky notes

1. Bahagikan murid-murid kepada enam kumpulan.
2. Setiap kumpulan akan diberikan satu tajuk, contohnya sumbangan sektor
ekonomi kepada pendapatan negara, destinasi eksport utama Malaysia,
peratus penduduk Malaysia mengikut kaum dan sebagainya.
3. Setiap kumpulan perlu mengumpulkan data dan maklumat bagi tajuk yang
diberi.
4. Data dan maklumat boleh diperoleh melalui laman web, risalah atau buku-
buku rujukan.
5. Berdasarkan data yang diperoleh, murid-murid perlu berbincang dan
membina jadual yang sesuai menggunakan program Excel .
6. Kemudian, murid-murid perlu membina carta pai untuk mempersembahkan
data dan maklumat tersebut. Carta pai juga perlu dibina menggunakan
program Excel .
Aktiviti 7. Setelah membina carta pai, murid-murid perlu mentafsir carta pai
tersebut. Tafsiran murid perlu jelas dan mudah difahami.
8. Setelah selesai, setiap kumpulan perlu mencetak dan menampal hasil kerja
mereka di kertas mahjung.
9. Setiap kumpulan perlu menampal kertas mahjung masing-masing di
hadapan kelas menggunakan pita pelekat.
10. Setiap kumpulan akan bergerak dari satu stesen kumpulan ke stesen
kumpulan yang lain untuk melihat hasil kerja yang dipamerkan.
11. Semasa berada di stesen, murid perlu melihat dan berbincang dengan
rakan sekumpulan berkenaan hasil kerja kumpulan itu.
12. Murid boleh menambah sebarang maklumat atau menulis komen
menggunakan sticky notes dan letakkan pada hasil kerja kumpulan
tersebut.
13. Aktiviti ini berterusan sehingga semua kumpulan selesai.




19 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
19
©
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.



02 Top Geo_p12-19.indd 19 11/12/19 4:28 PM

Jawapan



6. Graf menunjukkan jumlah eksport hasil kilang Malaysia
1 Skala dan Jarak ke negara-negara Asia Tenggara terpilih pada tahun
2015. Didapati Indonesia merupakan pengimport utama
hasil kilang Malaysia, iaitu bernilai RM8 bilion, diikuti
dengan Kemboja yang mengimport hasil kilang bernilai
Praktis Pengukuhan RM6.5 bilion dan Vietnam dengan nilai import RM6
bilion. Malaysia juga mengeksport hasil kilang ke negara
1. (a) tersusun Filipina yang bernilai RM4.8 bilion dan Thailand yang
(b) lajur, baris bernilai RM4.5 bilion.
(c) dibaca, ditafsir Hasil kilang Malaysia digunakan dalam pelbagai
2. industri pembuatan seperti industri elektrik dan elektronik,
industri percetakan dan industri tekstil. Hasil eksport
ini menambahkan pendapatan negara Malaysia dan
3. Bilangan pelancong yang datang ke Teluk Cempedak menggalakkan pertukaran wang asing.
dalam masa seminggu Kesimpulannya, jumlah eksport hasil kilang Malaysia
Negara Bilangan pelancong (orang) ke negara-negara Asia Tenggara terpilih pada tahun 2015
ialah RM29.8 bilion.
Jepun 30 Terima jawapan murid yang munasabah
China 40
Indonesia 10
India 15 Praktis PT3
Timur Tengah 12 Bahagian
Eropah 5
4. 1. A 2. C 3. D 4. B 5. A 6. B
Bilangan pelancong (orang)
PETUNJUK 7. D 8. D
40 Jepun
China
35 Bahagian
Indonesia
30 India
Timur Tengah 1. (a) Saiz graf dikecilkan untuk tujuan penerbitan
25 Eropah
20
Perubahan Penduduk Malaysia Antara Tahun
15 1970 hingga Tahun 2010
10
30
5
0 Negara 27
Saiz graf dikecilkan untuk tujuan penerbitan 24
5. Suhu dan Hujan di Kawasan X Pada Tahun 2018 21
Hujan
(mm) Suhu(ºC) 18
30 Jumlah penduduk (juta orang) 15
25 12
20
15 9
10 6
5
3
450 0
400 0
1970 1980 1990 2000 2010
350
Tahun
300
250 Tajuk (1m)
200
150 Skala (1m)
Paksi x: Tahun (1m)
100
Paksi y: Jumlah penduduk (1m)
50
Plotan (5m)
0
J F M A M J J O S O N D
Jumlah (9m)
Saiz graf dikecilkan untuk tujuan penerbitan
J1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.




014 Top Geo_J1-J20.indd 1 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan
(b) F1 Kadar kelahiran tinggi (1m)
F2 Taraf kesihatan yang lebih baik (1m) 2
F3 Dasar kerajaan yang menggalakkan kelahiran Carta Pai
(1m)
(c) F1 Menyediakan pasaran tempatan (1m)
F2 Menyediakan tenaga kerja yang mencukupi (1m) Praktis Pengukuhan
F3 Meningkatkan daya pengeluaran negara (1m) 1. (a) bulatan, sektor
Terima jawapan murid yang munasabah (b) sudut
2. (a) Saiz graf dikecilkan untuk tujuan penerbitan (c) sektor
(d) (i) ✓
Jumlah Pengeluaran Petroleum di Negara W antara (ii) ✗
Tahun 2010 hingga Tahun 2014
(iii) ✓
1500 (iv) ✓
2. (a) 3
1400
(b) 1
1300 (c) 6
(d) 7
1200
(e) 2
1100 3. (a) 2019
(f ) 5
(g) 4
Jumlah pengeluaran (ribu tan) 900 Melayu Bilangan Peratus 1 9 0 . 8
1000
Kaum
Sudut (˚)
800
murid
(%)
700
6 6 5
5 3
600
1 0 0 . 8
Cina
3 4 5
2 8
500
1 6
India
3 5
1 0 . 8
400 Lain-lain 1 9 8 3 5 7 . 6
300 Jumlah 1 2 4 3 1 0 0 3 6 0
200 (b)
Bilangan Murid Mengikut Kaum di SMK
100 Cempaka Pada Tahun 2019
3%
0 2010 2011 2012 2013 2014
Tahun
Tajuk (1m) 16% PETUNJUK
Skala (1m) Melayu
Cina
Paksi x: Tahun (1m) 53% India
Paksi y: Jumlah pengeluaran (1m) 28% Lain-lain
Bar (5m)
Jumlah (9m)
(b) F1 Permintaan yang tinggi (1m)
F2 Penggunaan teknologi moden meningkatkan Jumlah: 1 243 orang
pengeluaran (1m)
F3 Pelaburan asing (1m) 4. (a) RM 150 juta
F4 Bahan mentah untuk pelbagai industri (1m) (b) RM87.9 juta
(c) F1 Pencemaran laut - tumpahan minyak (1m) (c) kerepek pisang
F2 Pencemaran laut - pembuangan sisa, (d) dodol
terutamanya dari atas pelantar ke laut (1m) (e) 50
F3 Pencemaran udara - aktiviti pemprosesan (f) RM75 juta
petroleum (1m) (g) pendapatan
F4 Pencemaran air laut - menyebabkan
keseimbangan ekosistem marin terjejas (F1)
Terima jawapan murid yang munasabah



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J2






014 Top Geo_J1-J20.indd 2 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan

Praktis PT3 (b) Iklim
(c) Tanih
Bahagian (d) Bentuk muka bumi
3.
1. A
2. C
3. A
4. A
5. A
6. B 4. (a) Iklim Gurun Panas
7. A (b) Iklim Monsun Tropika
(c) Iklim Siberia
Bahagian (d) Iklim Siberia
1. (a) Saiz carta pai dikecilkan untuk tujuan penerbitan (e) Iklim Laurentia
(f) Iklim Laurentia
Peratus Kedatangan Pelancong dari Negara ASEAN 5. (a) (i) Baik
ke Malaysia pada Tahun 2016 (ii) Tanih latosol
2%
(iii) Iklim Monsun Tropika
(b) (i) Tanah pamah
7% PETUNJUK (ii) Tanih podzol
9% Singapura (iii) Iklim Siberia
Indonesia (c) (i) Tanah pamah
Thailand (ii) Baik
15% Brunei Darussalam (iii) Iklim Steppe
67%
Negara-negara (d) (i) Tanah pamah
ASEAN lain (ii) Baik
(iii) Tanih latosol
(e) (i) Pinggir laut
(ii) Buruk
(iii) Iklim Khatulistiwa
(b) F1 Paling dekat (1m)
H1 Negara jiran (1m) (f) (i) Baik
(ii) Tanih terra rossa

F2 Murah (1m) (iii) Iklim Mediterranean
H2 Mata wang Malaysia lebih rendah (1m)
(g) (i) Tanah pamah
(c) F1 Pemeliharaan dan pemuliharaan bangunan dan (ii) Baik
monumen bersejarah (1m)
(iii) Tanih aridisols
F2 Aspek kebersihan harus diberi fokus utama (1m)
F3 Mewujudkan kawasan pelancongan yang
bersumberkan keindahan alam sekitar (1m) Praktis PT3
F4 Memperlengkap kemudahan pengangkutan,
penginapan seperti hotel-hotel bertaraf lima Bahagian
bintang dan juga memajukan bidang komunikasi 1. A
(1m) 2. B
Terima jawapan murid yang munasabah
3. B
4. C
5. B
3 Pengaruh Persekitaran Fizikal Terhadap 6. A
Kepelbagaian Tumbuh-tumbuhan Semula Jadi
7. C
dan Hidupan Liar
8. A
Praktis Pengukuhan Bahagian
1. (a) Saliran 1. (a) (i) Tanih aridisols yang kering (1m)
(b) Bentuk muka bumi (ii) Iklim Gurun Panas (1m)
(c) Iklim (iii) Kawasan tanah rendah (1m)
(d) Tanih (b) (i) Tikus jerboa (1m)
2. (a) Saliran (ii) Unta (1m)


J3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






014 Top Geo_J1-J20.indd 3 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan
(iii) Musang fennec (1m)
(c) (i) F1 Hujan tahunan sedikit (1m) Cabaran KBAT
H1 Kurang daripada 250 mm (1m)
(ii) F2 Panas dan kering sepanjang tahun (1m) • Pokok kaktus prickly pear
H2 Angin kering dan tidak membawa hujan (1m) • Mempunyai akar yang panjang dan merebak - menyerap air
Terima jawapan murid yang munasabah • Tidak berdaun tetapi berduri - membantu tumbuhan
2. (a) (i) Tanah pamah (1m) mengurangkan kehilangan air yang keluar melalui
(ii) Baik (1m) perpeluhan (transpirasi)
(iii) Tanih podzol (1m) • Batang berongga untuk menyimpan air bagi kegunaan
(iv) Iklim Siberia (1m) pada musim kemarau
(b) (i) Pokok pain (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
(ii) Pokok cedar (1m)
(iii) Pokok fir (1m)
(iv) Pokok sprus (1m)
(c) (i) Lynx (1m) 4 Tumbuh-Tumbuhan Semula Jadi di
(ii) Elk (1m) Malaysia
(iii) Moose (1m)
(iv) Brown bear (1m) Praktis Pengukuhan
Terima jawapan murid yang munasabah
1. Jenis tumbuh-tumbuhan Taburan/ Lokasi
Bahagian
H1 Hutan Hujan Tropika Banjaran Titiwangsa
3. (a) F1 Tanah pamah (1m)
H1 Hutan Hujan Tropika/ Hutan Monsun Tropika H2 Hutan Pantai Dungun (Terengganu)
(1m)
C1 Tanah pamah di Tasik Great St. Lawrence diliputi H3 Hutan Paya Air Matang (Perak)
Masin
Hutan Konifer (1m)
F2 Pinggir laut (1m) H4 Hutan Paya Air Tasik Bera (Pahang)
H2 Tumbuh-tumbuhan yang tahan tiupan angin (1m) Tawar
C2 Hutan Pantai di Pulau Tioman, Malaysia (1m) H5
(b) F1 Hujan tahunan lebat (1m) Hutan Gunung Taman Negara Kinabalu
(Sabab)
H1 1 000 mm hingga 2 000 mm (1m)
F2 Suhu yang tinggi (1m) H6 Hutan Pantai Pulau Sipadan (Sabah)
H2 24°C hingga 27°C sepanjang tahun (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah 2. (a) Gunung, 1 200 m
(b) Hutan Paya Air Masin, lenggadai/ tumu merah/
4. (a) F1 Kawasan bersaliran baik (1m) ramin/ jongkong/ nibung
H1a Subur dan tidak bertakung air (c) Hutan Paya Air Masin, Hutan Paya Air Tawar
H1b Diliputi tumbuh-tumbuhan semula jadi seperti
Hutan Hujan Tropika, Hutan Monsun Tropika 3. (a) Hutan Paya Air Masin
dan Hutan Konifer (1m) (b) Hutan Pantai
F2 Kawasan bersaliran buruk (1m) (c) Hutan Hujan Tropika
H2a Tanah rendah yang sentiasa bertakung air (1m) (d) Hutan Gunung
H2b Kawasan bertakung air membentuk Hutan (e) Hutan Paya Air Tawar
Paya Air Tawar/ kawasan pinggir laut berlumpur 4. (a) Habitat akuatik/ Pelancongan/ Ternakan ikan/
membentuk Hutan Paya Air Masin (1m) Pembalakan/ Sumber bahan mentah
(b) F1 Tanih aridisols di kawasan Gurun Panas (1m) (b) Habitat/ Pembalakan/ Perubatan/ Sumber bahan
H1a Tanih pasir yang kering dan tandus (1m) mentah
H1b Hanya tumbuhan yang mempunyai akar yang (c) Pelancongan/ Sumber bahan mentah
panjang untuk menyerap air mampu hidup di (d) Habitat/ Pelancongan/ Ternakan ikan
kawasan ini (1m) (e) Pelancongan/ Habitat/ Kawasan tadahan hujan
F2 Tanih latosol di kawasan tropika (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
H2 Ditumbuhi Hutan Hujan Tropika / Hutan Monsun 5. (a) Penglibatan komuniti setempat dalam aktiviti
Tropika – pelbagai spesies tumbuh-tumbuhan pemuliharaan hutan dapat meningkatkan tahap
(1m) sosioekonomi penduduk
F3 Tanih permafrost di kawasan Tundra (1m) (b) Penyelidikan berterusan untuk mengenal pasti
H3a Tanih beku akibat suhu yang sejuk melampau khasiat tumbuh-tumbuhan dari segi perubatan dan
(1m) industri kosmetik
H3b Hanya tumbuhan yang mempunyai daya tahan Terima jawapan murid yang munasabah
yang tinggi mampu hidup (1m) 6. (a) (i) Kemusnahan habitat flora dan fauna
Terima jawapan murid yang munasabah (ii) Tanah runtuh


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J4






014 Top Geo_J1-J20.indd 4 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan

(iii) Peningkatan suhu (c) (i) Pinggir laut terlindung/ muara sungai berlumpur
(b) (i) Mewartakan hutan simpan dan taman negara (1m)
(ii) Hukuman dan denda (ii) Tanih gambut dan tanih aluvium (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah (iii) Bersaliran buruk/ sering ditenggelami air (1m)
(d) (i) Kayu bakau dijadikan arang kayu (1m)
Praktis PT3 (ii) Batang nibung dijadikan cerucuk kelong (1m)

(iii) Daun nipah dijadikan atap (1m)
Bahagian Terima jawapan murid yang munasabah
1. A Bahagian
2. A
3. A 4. (a) F1 Suhu yang tinggi (1m)
4. A H1 Purata suhu tahunan kira-kira 27°C (1m)
5. B F2 Hujan yang banyak (1m)
6. B H2 Hujan tahunan sekitar 2 600 mm menggalakkan
7. D pertumbuhan Hutan Hujan Tropika (1m)
8. D (b) F1 Kawasan bersaliran baik (1m)
9. B H1 Tanah pamah dan kaki bukit yang kurang
10. A daripada 1 200 m/ tanah tinggi yang melebihi
1 200 m (1m)
Bahagian C1 Hutan Hujan Tropika di Taman Negara, Pahang
(1m)
1. (a) (i) Hutan Paya Air Masin (1m) F2 Kawasan bersaliran buruk (1m)
(ii) Hutan Hujan Tropika (1m) H2 Sering ditenggelami air/ bertakung air (1m)
(iii) Hutan Gunung (1m) C2 Hutan Paya Air Masin di Hutan Paya Laut
(b) (i) Spesies tumbuh-tumbuhan berbeza-beza Matang, Perak (1m)
mengikut jarak dari laut (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
(ii) Pokok bakau mempunyai daun yang lebar dan 5. (a) F1 Sumber bahan mentah (1m)
liat (1m) H1 Kayu keras berharga – menjana pendapatan
(iii) Akar ceracak merupakan akar pernafasan (1m) negara (1m)
(iv) Akar jangkang menyokong pokok bakau F2 Habitat flora dan fauna (1m)
daripada tumbang (1m) H2 Ekopelancongan – pelancong tempatan dan
(c) (i) F1 Habitat flora dan fauna (1m) asing (1m)
H1 Tempat perlindungan dan sumber makanan (b) F1 Ketidakseimbangan ekosistem (1m)
(1m) H1 Kegiatan pembalakan tanpa kawalan
(ii) F2 Keseimbangan ekosistem (1m) memusnahkan pokok
H2 Saling bergantung antara komponen abiotik C1 Mengganggu proses rantaian makanan dalam
dengan komponen biotik (1m) ekosistem (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah F2 Kepupusan flora dan fauna (1m)
2. (a) (i) Renjong (Emergen) (1m) H2 Kehilangan habitat dan sumber makanan (1m)
(ii) Kanopi (Silara) (1m) C2 Bunga Rafflesia/ pokok periuk kera (1m)
(iii) Lapisan tengah (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
(b) (i) Pokok berkayu keras (1m)
(ii) Pokok tumbuh rapat-rapat (1m)
(iii) Batang lurus dan tinggi untuk mendapat cahaya Cabaran KBAT
matahari (1m)
(c) (i) Paku langsuyar (1m) • Setuju.
(ii) Tanduk rusa (1m) • Penerokaan sumber hutan menyebabkan flora dan fauna
(d) F1 Pokok tumbuh jarang (1m) terancam kerana kehilangan habitat untuk membiak dan
H1 Kurang mendapat cahaya matahari (1m) kekurangan sumber makanan.
F2 Berkeadaan gelap dan lembap (1m) • Penebangan hutan di kawasan cerun bukit menyebabkan
H2 Diliputi daun kering dan dahan reput (1m) kawasan tersebut menjadi gondol. Kawasan ini akan
Terima jawapan murid yang munasabah terdedah kepada hakisan.
3. (a) Hutan Paya Air Masin (1m) • Permukaan tanih akan terhakis dan dibawa ke sungai
(b) (i) Hutan Paya Laut Matang, Perak (1m) yang berhampiran. Seterusnya tanih ini akan mendap
(ii) Sebahagian pantai Kuala Selangor (1m) di dasar sungai. Dasar sungai menjadi cetek. Apabila
(iii) Muara Sungai Labuk-Sugut, Sabah (1m) hujan lebat turun, sungai menampung air yang banyak.


J5 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






014 Top Geo_J1-J20.indd 5 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan
Air yang berlebihan ini melimpah ke kawasan sekitarnya 9. – Memberi maklumat kepada murid tentang biodiversiti
lalu menyebabkan banjir. dalam kehidupan
• Pembakaran hutan untuk pertanian menyebabkan – Memberi kesedaran kepada masyarakat tentang
pencemaran udara. kepentingan memelihara hidupan liar
– Menghargai dan mencintai hidupan liar

5 Hidupan Liar di Malaysia Praktis PT3

Bahagian
Praktis Pengukuhan 1. A
2. D
1. (a) Harimau 3. B
(b) Tapir 4. A
(c) Dugong 5. D
(d) Orang utan 6. A
(e) Monyet Belanda (Proboscis) 7. A
(f) Kancil 8. D
2. (a) (i) Pendidikan/ Sumber maklumat 9. D
(ii) Ekopelancongan Bahagian
(iii) Peluang pekerjaan
(b) (i) Proses interaksi antara biotik dengan abiotifk 1. (a) (i) Tapir (1m)
mewujudkan keadaan yang seimbang (ii) Harimau Malaya (1m)
(ii) Komponen dalam siratan makanan, perpindahan (iii) Beruang matahari (1m)
aliran tenaga (b) (i) Herbivor (1m)
3. (a) Pembalakan (ii) Karnivor (1m)
(b) Pertanian ladang (iii) Omnivor (1m)
(c) Pembinaan jaringan pengangkutan dan perhubungan (c) (i) Ekopelancongan – menjana pendapatan negara
4. (a) Harimau Malaya (1m)
(b) Gajah (ii) Membuka peluang pekerjaan, contohnya
veterinar (1m)

(c) Dugong (d) (i) Kegiatan pembalakan secara berleluasa (1m)
(d) Penyu (ii) Penerokaan hutan untuk tujuan pembinaan
(e) Hidupan akuatik sistem pengangkutan (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah Terima jawapan murid yang munasabah
5. (a) habitat 2. (a) (i) Taman Negara Endau-Rompin (1m)
(b) pertanian, pembinaan (ii) Taman Negara Niah (1m)
(c) monyet, babi hutan (iii) Taman Negara Kinabalu (1m)
6. (a) Kemusnahan habitat semula jadi (b) F1 Habitat semula jadi (1m)
(b) Mengganggu rantaian makanan dan keseimbangan H1 Melindungi pelbagai jenis hidupan liar (1m)
ekosistem F2 Memelihara hidupan liar (1m)
(c) Mengganggu ketenteraman dan keselamatan H2 Aktiviti pemburuan hidupan liar tidak dibenarkan
hidupan liar (1m)
(d) Kematian hidupan liar akibat dilanggar oleh (c) F1 Penerokaan hutan untuk pembinaan lebuh raya
kenderaan (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah H1 Kehilangan habitat dan sumber makanan (1m)
7. (a) Kuat kuasa undang-undang C1 Pembinaan Lebuhraya Pantai Timur –
(b) Mewartakan hutan simpan mengganggu habitat tapir dan harimau (1m)
(c) Menggubal akta Terima jawapan murid yang munasabah
8. P1 Pusat Konservasi Tuntung Bukit Pinang
P2 Pusat Konservasi Gajah Kebangsaan Kuala Gandah Bahagian
P3 Pusat Konservasi dan Penerangan Penyu Rantau 3. (a) F1 Aktiviti pembukaan kawasan baharu (1m)
Abang H1 Hidupan liar kehilangan habitat semula jadi (1m)
P4 Pusat Perlindungan Hidupan Liar Samunsam F2 Penerokaan hutan menyebabkan kemusnahan
P5 Pusat Perlindungan Hidupan Liar Lanjak Entimau sumber makanan (1m)
P6 Pusat Konservasi Lembangan Maliau H2 Menceroboh petempatan manusia untuk
P7 Pusat Pemulihan Orang Utan Sepilok mendapatkan sumber makanan (1m)


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J6






014 Top Geo_J1-J20.indd 6 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan
(b) F1 Meningkatkan perlindungan hidupan liar (1m) (c) Tenaga biomas
H1 Memberikan habitat kekal yang lebih luas (1m) (d) Tenaga angin
C1 Meluaskan kawasan hutan kekal (1m) 5. Taburan Jenis
F2 Menggalakkan pembangunan lestari (1m) mineral mineral Lokasi
H2 Pembangunan secara berterusan tanpa Luar pesisir pantai
menjejaskan keupayaan generasi akan datang M1 Gas asli Terengganu
(1m)
C2 Mewujudkan hutan dalam bandar (1m) M2 Emas Raub
Terima jawapan murid yang munasabah M3 Arang batu Bintulu
4. (a) F1 Melindungi hidupan liar (1m)
H1 Mengelakkan kepupusan (1m) M4 Petroleum Luar pesisir pantai Sarawak
F2 Ekopelancongan (1m) M5 Arang batu Silimpopon
H2 Menjana pendapatan (1m) 6. E1 Pergau
(b) F1 Kempen Save The Day (1m) E2 Chenderoh
H1 Meningkatkan kesedaran orang ramai tentang E3 Sg. Piah Atas
spesies Harimau Malaya dan penyu yang
semakin pupus (1m) E4 Kenyir
F2 Kempen We Hug Tapir (1m) E5 Batang Ai
H2 Menjelaskan kepentingan menjaga dan E6 Bakun
memelihara tapir (1m) E7 Murum
F3 Hari Tenggiling Sedunia (1m) E8 Tenom Pangi
H3 Meningkatkan kesedaran manusia tentang 7. (a) (i) Industri pembuatan perabot
pemuliharaan tenggiling (1m) (ii) Sektor pembalakan
Terima jawapan murid yang munasabah (b) (i) Industri petrokimia
(ii) Bahan bakar utama
(c) (i) Bahan api domestik
Cabaran KBAT (ii) Industri petrokimia
Terima jawapan murid yang munasabah
• Meminta pihak berwajib mencari habitat baru berhampiran 8. (a) Membangunkan petempatan baharu
dengan lokasi asal (b) Mewujudkan peluang pekerjaan
• Menjadi sukarelawan untuk mencari dana dan memberi (c) Menjana pendapatan kepada penduduk dan negara
makan kepada hidupan liar supaya tidak berkeliaran (d) Sumber bahan mentah kepada industri
mencari makanan
• Menjalankan kempen mengajak penduduk sekitar (e) Membangunkan dan memajukan infrastruktur
menjadi sukarelawan
Praktis PT3
Bahagian
6 Sumber Semula Jadi di Malaysia 1. A

2. C
3. D
Praktis Pengukuhan
4. D
1. sumber boleh baharu, sumber tidak boleh baharu 5. D
2. (a) Tidak akan habis 6. D
(b) Terdapat di atas permukaan bumi 7. D
3. (a) ✓ 8. A
(b) ✗ 9. A
(c) ✓ 10. A
(d) ✓
(e) ✓ Bahagian
(f ) ✗ 1. (a) (i) Gas asli
(g) ✗ (ii) Emas
(h) ✗ (iii) Arang batu
(i) ✗ (b) (i) F1 Menyediakan bahan mentah (1m)
(j) ✗ H1 Industri petrokimia (1m)
4. (a) Tenaga hidroelektrik (ii) F2 Menjana pendapatan (1m)
(b) Tenaga suria H2 Eksport ke luar negara (1m)


J7 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






014 Top Geo_J1-J20.indd 7 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan
(c) (i) Pencemaran air dan udara (1m) (b) Kegiatan ekonomi yang berasaskan bahan mentah
(ii) Kehabisan sumber (1m) bagi menghasilkan barangan siap kepada pengguna
(iii) Perubahan pandang darat fizikal (1m) (c) Kegiatan ekonomi yang menawarkan pelbagai
Terima jawapan murid yang munasabah perkhidmatan yang membantu pembangunan
2. (a) (i) Kenyir sesebuah negara
(ii) Batang Ai 2. Sektor primer
(iii) Tenom Pangi Pertanian
(b) F1 Hujan lebat sepanjang tahun (1m) Pembalakan
H1 Melebihi 2 600 mm (1m) Perikanan/ Penternakan
F2 Banyak sungai yang beraliran deras (1m) Perlombongan
H2 Isi padu air sungai yang tetap dan banyak (1m) Sektor sekunder
(c) (i) Pembersihan hutan secara besar-besaran (1m)
(ii) Kemusnahan flora dan fauna (1m) Pembuatan
(iii) Menjejaskan ekosistem hutan (1m) Pembinaan
Terima jawapan murid yang munasabah Perindustrian
Sektar tertier
Bahagian Pelancongan
3. (a) Wajar Pengangkutan
F1 Menerima pancaran cahaya matahari melebihi Pendidikan/ Kewangan
6 jam (1m) Perdagangan/ Perniagaan
F2 Tenaga yang boleh baharu (1m) 3.
F3 Memberi kemudahan kepada penduduk di pulau
dan pedalaman untuk mendapat bekalan elektrik
(1m)
F4 Mesra alam (1m)
F5 Tenaga alternatif kepada bahan api fosil (1m)
F6 Mudah dipasang
Tidak wajar
F1 Tahap teknologi rendah (1m) 4.
F2 Memerlukan kos yang tinggi (1m)
F3 Tidak ekonomik (1m) U
F4 Permintaan rendah (1m)
F5 Penggunaan dalam skala kecil sahaja (1m) T5
(b) F1 Sumber bahan mentah (1m)
H1 Industri hiliran (1m) T1 T2
F2 Mewujudkan peluang pendapatan (1m) T4 T6
H2 Sektor perlombongan, pembuatan dan
perkhidmatan (1m) T3
F3 Menjana pendapatan (1m)
H3 Eksport sumber mineral (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah 5.
Negeri Lokasi
(a) Kedah Langkawi, Alor Setar, Gurun, Kulim
Cabaran KBAT
(b) Pulau Pinang Prai, Bayan Lepas, Batu Kawan
• Tenaga marin merupakan satu bentuk sumber tenaga
yang sedia ada di sepanjang waktu dan terbiar di dalam (c) Perak Kamunting, Tasek, Tanjung Malim
laut
• Merupakan salah satu tenaga yang boleh diperbaharui (d) Selangor Bukit Beruntung, Shah Alam,
Terima jawapan murid yang munasabah Selat Klang Utara, Bangi

(e) Pahang Mu’adzam Shah, Maran, Peramu,
Gebeng
7 Kegiatan Ekonomi di Malaysia
(f ) Terengganu Kerteh, Gong Badak

Praktis Pengukuhan (g) Johor Larkin, Pasir Gudang
1. (a) Kegiatan berkaitan pengeluar bahan mentah terus (h) Sarawak Pending, Kidurong, Limbang
daripada sumber semula jadi


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J8






014 Top Geo_J1-J20.indd 8 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan
6. 2. A
Faktor fizikal Faktor manusia
3. B
(a) Bentuk muka bumi (a) Dasar kerajaaan 4. D
5. B
(b) Tanih (b) Infrastruktur
6. C
(c) Iklim (c) Teknologi 7. A
(d) Saliran (d) Modal 8. B
9. A
(e) Bahan mentah (e) Pasaran 10. B
(f ) Buruh
Bahagian
7. Tanah pamah
Pertanian 1. (a) (i) Kelapa sawit (1m)

(ii) Getah (1m)

Pengangkutan (iii) Nanas (1m)
Perindustrian
Tanah tinggi (b) (i) Teluk Intan, Perak (1m)
Pelancongan (ii) Kota Tinggi/ Kulai/ Segamat, Johor (1m)
Pertanian (iii) Segi Tiga Jengka (1m)
Jana kuasa hidroelektrik (c) F1 Bentuk muka bumi (1m)
Pinggir laut H1 Tanah beralun (1m)
Pengangkutan air F2 Tanih yang sesuai (1m)
Perikanan H2 Tanih laterit (1m)
Pelancongan F3 Bahan mentah untuk industri (1m)
8. H3 Industri sarung tangan (1m)
Jenis tanih Jenis tanaman F4 Suhu tinggi sepanjang tahun (1m)
o
(a) Aluvium Padi H4 27 C (1m)
F5 Hujan lebat (1m)
(b) Pasir Kelapa, gajus
H5 melebihi 2 600 mm (1m)
(c) Laterit Getah, kelapa sawit Terima jawapan murid yang munasabah
(d) Gambut Nanas 2. (a) (i) Bayan Lepas (1m)
(ii) Shah Alam (1m)
(e) Beris Kenaf
(iii) Pasir Gudang (1m)
9. (b) (i) Industri berasaskan kayu (1m)
Kegiatan ekonomi sekunder Bahan mentah
Industri berasaskan getah (1m)
(a) Industri perabot Kayu balak (ii) Industri elektrik dan elektronik (1m)
(b) Industri minyak masak Kelapa sawit Industri automotif (1m)
(c) F1 Kewujudan jaringan pengangkutan yang baik
(c) Industri sarung tangan Getah (1m)
(d) Industri petrokimia Petroleum H1 Jalan raya/ lebuh raya (1m)
F2 Penggunaan teknologi yang canggih dan moden
(e) Industri tembikar Kaolin (1m)
(f) Industri simen Batu kapur H2 Robot (1m)
F3 Pelaburan langsung asing (1m)
10.
H3 Jepun/ China (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah
3. (a) (i) Port Dickson (1m)
(ii) Taman Negara Niah (1m)
(iii) Pulau Sipadan (1m)
(b) F1 Tanah tinggi (1m)
H1 Pemandangan indah (1m)
F2 Suhu yang sederhana sejuk dan nyaman (1m)
H2 Kira-kira 18°C (1m)
Praktis PT3 (c) (i) Pulau Redang/ Pulau Perhentian (1m)
(ii) Pulau Sipadan (1m)
Bahagian (iii) Pulau Tioman (1m)
1. D Terima jawapan murid yang munasabah


J9 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






014 Top Geo_J1-J20.indd 9 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan

Bahagian
4. (a) F1 Hujan tahunan melebihi 2 600 mm setahun (1m) 8 Tumbuh-Tumbuhan Semula Jadi dan
Hidupan Liar di Dunia
H1 Menggalakkan penanaman padi/ getah/ kelapa
sawit (1m)
F2 Suhu sederhana (18°C - 21°C) di kawasan tanah Praktis Pengukuhan
tinggi (1m)
H2 Tanaman hawa sederhana seperti teh, sayur- 1. Hutan Gurun Panas
sayuran (1m) (a) Gurun Thar
F3 Min suhu tahunan 27°C (1m) (b) Gurun Iran
H3 Menggalakkan penanaman padi/ getah/ kelapa (c) Gurun Sahara
sawit/ kelapa/ koko (1m) (d) Gurun Besar Australia
(b) F1 Menyumbang kepada pendapatan negara (1m) Hutan Monsun Tropika
H1 Eksport hasil kelapa sawit ke luar negara (1m) (a) Laos
F2 Mewujudkan peluang pekerjaan dalam sektor (b) Thailand
perladangan (1m) (c) Sri Lanka
H2 Mengurangkan kadar pengangguran penduduk (d) Filipina
(1m) Hutan Daun Luruh Sederhana
Terima jawapan murid yang munasabah (a) Jepun
5. (a) F1 Keadaan iklim yang panas dan lembap (b) Korea Utara
sepanjang tahun (1m) (c) Amerika Utara
H1 Menggalakkan kemasukan pelancong Eropah (d) Eropah Barat
- melakukan aktiviti berjemur dan bersantai di Hutan Konifer
tepi-tepi pantai (1m)
F2 Mempunyai pulau-pulau dan taman maritim (a) Kanada Utara
yang cantik (1m) (b) Rusia
H2 Pulau Langkawi, Pulau Pangkor di Perak, (c) Alaska
Pulau Tioman di Pahang, Pulau Kapas di (d) Finland
Terengganu (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
F3 Kemudahan pengangkutan dan perhubungan 2. Gurun Panas
(1m) Kaktus
H3 Jalan raya, lapangan terbang bertaraf Akasia bantut
antarabangsa dan kemudahan feri untuk Semak samun berduri
mengangkut pelancong (1m)
(b) F1 Menambah kemudahan pengangkutan dan Hutan Monsun Tropika
perhubungan (1m) Jati
H1a Membina kemudahan lebuh raya baharu ke Cendana
kawasan pelancongan (1m) Buluh
H1b Mengadakan promosi tambang murah kepada Hutan Daun Luruh Sederhana
pelancong asing (1m) Oak
F2 Mengadakan lebih banyak promosi (1m) Ash
H2a Promosi kebudayaan diadakan di luar negara Berangan
– contohnya Dubai dan Arab Saudi (1m) Hutan Konifer
H2b Menyebarkan maklumat tentang pelancongan Pain
di Malaysia melalui Internet (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah Fir
Sprus
Terima jawapan murid yang munasabah
3. (a) Gurun Panas
Cabaran KBAT (b) Hutan Monsun Tropika
(c) Hutan Daun Luruh Sederhana
• Menyediakan persekitaran yang kondusif dengan (d) Hutan Konifer
infrastruktur yang lengkap bagi melonjak aktiviti
pelaburan swasta 4. (a) Gurun Panas
• Memastikan pertumbuhan wilayah yang seimbang dan
inklusif dengan galakan pelaburan di kawasan yang Tumbuh-tumbuhan
kurang membangun
• Menggalakkan pelaburan berkualiti tinggi dan lebih (i) Mempunyai daun berkilat, liat dan berbulu
bertumpu bagi projek pelaburan berasaskan teknologi,
inovasi dan pengetahuan (ii) Mempunyai akar panjang untuk menyerap
Terima jawapan murid yang munasabah air


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J10






014 Top Geo_J1-J20.indd 10 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan

4. C
Hidupan liar
5. A
(i) Aktif pada waktu malam 6. C
7. A
Berteduh dalam lubang untuk mengelakkan 8. A
(ii)
kehilangan air
Bahagian
(b) Hutan Monsun Tropika
1. (a) Hutan Konifer (1m)
Tumbuh-tumbuhan (b) (i) Pokok pain/ fir (1m)
(ii) Pokok sprus /cedar (1m)
(i) Ketinggian 20 hingga 30 meter
(c) (i) Karibu/ moose (1m)
(ii) Tumbuh-tumbuhan jarang (ii) Tupai merah (1m)
(iii) Beruang/ martens (1m)
Hidupan liar (d) (i) F1 Daun kecil, halus dan berbentuk jarum (1m)
H1 Mengelakkan kehilangan air melalui proses
(i) Berbulu nipis transpirasi (1m)
F2 Permukaan daun bersalut lilin (1m)
Kebanyakan hidupan liar bersaiz besar
(ii) seperti gajah dan harimau H2 Melindungi daripada fros (1m)
F3 Pokok tumbuh lurus dan tinggi (1m)
(c) Hutan Daun Luruh Sederhana H3 Mencapai ketinggian 40 m (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah
Tumbuh-tumbuhan 2. (a) Hutan Monsun Tropika (1m)
(b) (i) Pokok jati/ cendana (1m)
(i) Daun nipis dan lembut
(ii) Pokok mahigani/ pyinkado (1m)
(ii) Berkulit tebal (iii) Buluh/ rotan (1m)
(c) F1 Sumber ubat-ubatan (1m)
Hidupan liar H1 Daun, akar, kulit kayu, biji - merawat pelbagai
penyakit (1m)
(i) Menyesuaikan diri mengikut musim
F2 Ekopelancongan (1m)
(ii) Berhibernasi pada musim sejuk H2 Menjelajah hutan – melihat keunikan tumbuh-
tumbuhan semula jadi (1m)
(d) Hutan Konifer F3 Menggalakkan kegiatan pembalakan (1m)
H3 Mendatangkan pendapatan kepada penduduk
Tumbuh-tumbuhan dan negara (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah
Terdapat beberapa spesies pokok sahaja di
(i)
kawasan ini
Bahagian
Pokok berbentuk kon, mengelakkan salji
(ii) 3. (a) F1 Batang pokok berkulit keras (1m)
terkumpul
H1 Mengurangkan kehilangan air melalui proses
Hidupan liar transpirasi (1m)
F2 Mempunyai daun yang nipis (1m)
(i) Musim panas aktif untuk mencari makanan H2 Mencegah perpeluhan yang berlebihan (1m)
F3 Menggugurkan daun pada musim luruh hingga
Musim sejuk berpindah ke kawasan yang
(ii) lebih selatan musim sejuk (1m)
H3 Mengurangkan risiko kehilangan air (1m)
5. (a) gajah, unta (b) F1 Industri ekopelancongan (1m)
(b) hakisan H1a Taman negara - keadaan yang nyaman dan
(c) pembalakan, kayu keras, kertas pelbagai jenis flora dan fauna yang unik menjadi
daya tarikan pelancong (1m)
Praktis PT3 H1b Industri ekopelancongan untuk menambahkan
sumber pendapatan negara (1m)
C1 Erawan National Park di Hutan Monsun Tropika,
Bahagian Thailand (1m)
1. A F2 Sumber perhutanan (1m)
2. A H2 Mewujudkan peluang pekerjaan/ membekalkan
3. A bahan mentah/ mendatangkan pendapatan (1m)


J11 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






014 Top Geo_J1-J20.indd 11 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan

C2 Kayu keras seperti jati digunakan untuk T5 – Arang batu
membuat perabot (1m) T6 – Petroleum
Terima jawapan murid yang munasabah T7 – Biomas
4. (a) T8 – Air
Hutan Monsun T9 – Suria
Tropika Hutan Konifer
4. (a) (i) Pendapatan negara terjejas
Menggugurkan daun (ii) Meningkatan kos sara hidup
pada musim kering Malar hijau (1m) (b) (i) Kadar kemiskinan meningkat
(1m) (ii) Krisis kebuluran berlaku
(c) (i) Perebutan kawasan antara negara
Daun lebar (1m) Daun kecil, halus dan
berbentuk jarum (1m) (ii) Tekanan politik terhadap negara pengeluar
(d) (i) Kemusnahan flora dan fauna
Banyak spesies Kurang spesies (ii) Kepupusan sumber semula jadi
tumbuh-tumbuhan (1m) tumbuh-tumbuhan (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
(b) F1 Kebanyakannya bersembunyi di dalam lubang 5. (a) Kerjasama dalam pelbagai bidang antara negara
pada waktu siang (1m) anggota untuk kepentingan bersama
H1 Keluar pada waktu malam untuk mencari (b) Menggalakkan perdagangan bebas dan pelaburan
makanan (1m) dalam kalangan negara anggota
F2 Unta mempunyai bonggol (1m) (c) Menggalakkan kerjasama dalam bidang ekonomi
H2 Menyimpan air dan lemak (1m) seperti pelaburan dan pelancongan
F3 Berteduh di bawah pokok (1m) (d) Mengendalikan sistem perdagangan global,
H3 Menjimatkan tenaga dan air di dalam badan menyelesaikan pertikaian perdagangan antara
(1m) anggota dan menyokong keperluan negara-negara
Terima jawapan murid yang munasabah sedang membangun
6. (a) Mendapatkan bekalan buruh asing
(b) Menggalakkan pemindahan teknologi
Cabaran KBAT (c) Membentuk hubungan perdagangan
(d) Meluaskan pasaran
• Mengancam habitat 3 000 spesies haiwan dan tumbuhan (e) Meningkatkan pelaburan
serta sejuta penduduk asli. (f) Memperoleh bahan mentah
• Bumi akan menjadi semakin panas dengan pelepasan 7. (a) pelaburan
gas karbon dioksida yang berada dalam kepekatan (b) perdagangan
yang tinggi. Keadaan ini akan menjadi lebih bahaya
kepada manusia serta flora dan fauna di mana gas (c) pemindahan
bertoksik akan merebak ke seluruh persekitaran yang (d) bahan mentah
memudaratkan kesihatan dan mengancam kesejahteraan (e) buruh asing
hidup.
Terima jawapan murid yang munasabah
Praktis PT3

Bahagian
9 Sumber Semula Jadi Utama dan 1. B
Kerjasama Ekonomi di Dunia
2. A
3. D
Praktis Pengukuhan 4. D
5. C
1. (a) Petroleum
(b) Gas asli 6. B
(c) Arang batu 7. C
(d) Suria 8. D
(e) Geoterma 9. B
(f) Angin
2. (a) Arang batu Bahagian
(b) Petroleum 1. (a) (i) Geoterma (1m)
(c) Gas asli (ii) Ombak (1m)
3. T1 – Gas asli (iii) Biomas (1m)
T2 – Geoterma (iv) Suria (1m)
T3 – Angin (b) F1 Kenaikan harga sumber di pasaran global (1m)
T4 – Ombak H1 Kekurangan pengeluaran dan bekalan (1m)


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J12






014 Top Geo_J1-J20.indd 12 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan
F2 Pendapatan negara merosot (1m)
H2 Jumlah eksport sumber berkurangan (1m) Cabaran KBAT
F3 Krisis ekonomi global (1m)
H3 Pertumbuhan ekonomi global menjadi lemah • Program pembangunan kapasiti dan latihan dalam
(1m) kalangan negara anggota dalam menangani jerebu
Terima jawapan murid yang munasabah rentas sempadan
2. (a) Pertubuhan Negara-negara Asia Tenggara (ASEAN) • Memantau dan meningkatkan langkah-langkah
(1m) pencegahan bagi meminimakan sebarang kejadian
(b) 1967 (1m) jerebu rentas sempadan semasa cuaca panas dan kering
(c) (i) Malaysia/ Singapura (1m) • Namun, boleh ditambah baik bagi memastikan bilangan
(ii) Indonesia/ Thailand (1m) titik panas dikurangkan dan mengambil kira tempoh
(iii) Myanmar/ Laos/ Kemboja (1m) pemadaman secara menyeluruh untuk mengurangkan
(iv) Vietnam/ Filipina (1m) risiko jerebu rentas sempadan terus berlarutan
(c) F1 Hubungan perdagangan (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
H1 Mengeksport barangan keluaran (1m)
F2 Pelaburan langsung asing (1m)
H2 Menggalakkan syarikat dari negara ASEAN lain
membuka operasi di Malaysia (1m) 10
Terima jawapan murid yang munasabah Sumber Hutan
Bahagian Praktis Pengukuhan
3. (a) F1 Kekurangan pengeluaran dan bekalan (1m)
H1 Permintaan yang tinggi (1m) 1. Sumber hutan merupakan sumber boleh baharu dan
meliputi kawasan yang ditumbuhi oleh pelbagai jenis flora
F2 Tekanan politik antarabangsa (1m) dan fauna yang hidup secara semula jadi di dalamnya.
H2 Tekanan kepada negara pengeluar untuk
menurunkan harga (1m) 2. (a) ✓
F3 Penerokaan yang berlebihan (1m) (b) ✓
H3 Sumber semakin berkurang (1m) (c) ✗
(b) F1 Mencari tenaga alternatif (1m) (d) ✗
H1 Hidroelektrik, tenaga angin, tenaga suria tenaga (e) ✓
biomas tenaga ombak(1m) (f) ✗
F2 Menguruskan permintaan secara lebih lestari (g) ✓
(1m)
H2 Menggalakkan pelbagai aktiviti penjimatan, (h) ✗
mempertingkatkan kecekapan (1m) 3. (a) boleh baharu
F3 Mempergiatkan usaha mencari sumber tenaga (b) flora
baharu (1m) (c) hakisan, oksigen, suhu
H3 Murah tetapi masih belum dibangunkan (d) buah-buahan, haiwan
sepenuhnya seperti biojisim (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah (e) pelancongan, perindustrian
4. (a) F1 Segi Tiga Pertumbuhan Indonesia, Malaysia 4.
dan Singapura (IMS-GT) (1m)
H1 Bekerjasama dalam bidang perindustrian,
perdagangan, pelaburan, pelancongan dan
perikanan (1m)
F2 Segi Tiga Pertumbuhan Indonesia, Malaysia
dan Thailand (IMT-GT) (1m)
H2 Bekerjasama dalam bidang pertanian, industri
asas tani, produk halal, pelancongan dan 5. (a) Hutan Paya Bakau
perkhidmatan (1m) (b) (i) Kuala Sungai Kuantan, Pahang
(b) F1 Kemasukan buruh asing (1m) (ii) Hutan Simpan Kisap, Langkawi
H1 Menampung keperluan tenaga buruh dalam (c) (i) Mewartakan hutan simpan
pelbagai sektor (1m) (ii) Mewartakan Tapak Ramsar
C1 Kemasukan buruh asing dari Bangladesh, Nepal (d) (i) Hakisan pinggir laut giat berlaku
ke Malaysia (1m)
F2 Menggalakkan pelaburan (1m) (ii) Kemusnahan habitat akuatik
H2 Pelaburan langsung asing (1m) (e) (i) Menanam semula pokok bakau
C2 Jepun, Korea Selatan / China melabur di (ii) Sambutan Hari Pemuliharaan Ekosistem Hutan
Malaysia (1m) Bakau Antarabangsa pada 26 Julai setiap tahun
Terima jawapan murid yang munasabah Terima jawapan murid yang munasabah


J13 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






014 Top Geo_J1-J20.indd 13 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan
6.
Usaha pemeliharaan Usaha pemuliharaan Agensi bukan Peranan
kerajaan
(a) Dijadikan kawasan Memulihara kawasan
pelancongan paya bakau, penanaman (a) MNS Melindungi dan memberi
kesedaran alam sekitar secara
semula
berkesan terutama melalui
(b) Dijadikan tempat Dibangunkan pendidikan
memelihara burung secara lestari tanpa (b) SAM Mengadakan kempen dan
merosakannya mendidik masyarakat untuk
memastikan pembangunan dan
(c) Diwartakan sebagai Memberi tempat pengurusan sumber semula jadi
taman negara perlindungan kepada adalah secara lestari
hiudpan liar
(c) WWF Berperanan mengurangkan
(d) Dijadikan sebagai Kempen mengurangkan kemusnahan alam semula jadi
hutan dalam bandar pelepasan karbon melalui beberapa kaedah seperti
dioksida kempen dan penyelidikan
(d) TRAFFIC Berperanan menguruskan
7. Agensi kerajaan Agensi bukan kerajaan perdagangan secara mampan
terutama tumbuh-tumbuhan dan
(a) FRIM (a) MNS haiwan liar
(b) PERHILITAN (b) SAM (e) GEC Menggalakkan perlindungan
dan penggunaan lestari hutan
(c) Sabah Forestry (c) WWF terutama tanah lembap
Department

(d) Sarawak Forestry (d) TRAFFIC
Corporation Praktis PT3

9. Bahagian
Agensi kerajaan Peranan
1. A
(a) FRIM Berperanan menjana dan 2. B
membangunkan teknologi yang 3. C
bersesuaian untuk pengurusan
sumber hutan dan meningkatkan 4. A
kesedaran terhadap 5. B
pemuliharaannya 6. B
7. D
(b) PERHILITAN Meningkatkan pengetahuan,
kesedaran dan penglibatan 8. A
masyarakat mengenai keperluan
dan kepentingan penjagaan Bahagian
hutan
1. (a) (i) Kemusnahan flora dan fauna (1m)
(c) Jabatan Alam Berperanan melindungi dan (ii) Peningkatan suhu setempat (1m)
Sekitar (JAS) memperbaiki alam sekitar (iii) Kejadian tanah runtuh/ hakisan tanih berleluasa
serta melengkapi dan (1m)
menambah dimensi alam
sekitar yang terkandung dalam (b) (i) F1 Mewartakan taman negara (1m)
dasar kebangsaan yang lain H1 Memelihara flora dan fauna – tiada
seperti dasar perhutanan dan gangguan aktiviti manusia (1m)
perindustrian (ii) F2 Pembangunan lestari (1m)
H2 Memelihara hutan dalam bentuk
(d) Sabah Bertanggungjawab dalam ekopelancongan dan hutan bandar (1m)
Forestry memberi perlindungan terhadap
Department hutan berdasarkan konsep (c) F1 Mengekalkan bekalan kayu balak secara
Pengurusan Hutan Lestari berterusan (1m)
F2 Mengurangkan masalah alam sekitar seperti
(e) Sarawak Melaksanakan pengurusan hakisan dan tanah runtuh (1m)
Forestry sumber hutan melalui F3 Mengekalkan keseimbangan ekosistem (1m)
Corporation pelaksanaan penguatkuasaan
Terima jawapan murid yang munasabah





© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J14






014 Top Geo_J1-J20.indd 14 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan

2. (a) (i) Taman Negara Bako (1m)
(ii) Taman Negara Niah (1m) Cabaran KBAT
(iii) Taman Negara Similajau (1m)
(b) F1 Habitat hidupan liar (1m) • Menghentikan serta-merta eksport sumber kayu balak
• Mengelakkan penerokaan hutan yang berterusan
H1 Membekalkan sumber makanan/ kawasan • Menubuhkan ladang-ladang hutan dari spesies-spesies
perlindungan (1m) tempatan dan luar negeri bagi menampung bekalan kayu
F2 Ekopelancongan (1m) dari hutan asli
H2 Menjadi daya tarikan pelancong – menjana Terima jawapan murid yang munasabah
pendapatan (1m)
(c) F1 Penghutanan semula (1m)
H1 Menanam semula pokok-pokok yang bermutu
tinggi di kawasan hutan yang telah ditebang 11 Kitar Semula
(1m)
F2 Penubuhan ladang hutan (1m)
H2 Menjamin bekalan kayu yang mencukupi untuk Praktis Pengukuhan
masa hadapan (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah 1. (a) Amalan mengurangkan sisa pepejal
(b) Amalan penggunaan semula barangan secara
Bahagian berulang kali
(c) Amalan mengasingkan barangan mengikut jenis
3. (a) F1 Menjamin bekalan bahan mentah (1m) untuk menghasilkan produk baharu
H1 Untuk kegunaan pada masa hadapan (1m) 2. (a) Reduce
F2 Mengekalkan keseimbangan ekosistem (1m) (b) Recycle
H2 Menghasilkan aliran tenaga dan rantaian (c) Reuse
makanan yang berterusan (1m) 3. (a) Kertas
(b) F1 Sahabat Alam Malaysia (SAM) (1m) (b) Kaca
H1 Mengadakan kempen untuk memastikan (c) Tin aluminium, plastik
pembangunan sumber semula jadi secara 4. (a) ✗
lestari (1m) (b) ✓
F2 WWF (1m) (c) ✓
H2 Menghentikan kemusnahan dengan memelihara (d) ✗
kepelbagaian biologi (1m)
(e) ✓
F3 Malaysian Nature Society (MNS) (1m) 5. (a) Amalan 3R
H3 Memberi kesedaran melalui pendidikan (1m) (b) Hari Tanpa Beg Plastik
Terima jawapan murid yang munasabah (c) Pengasingan Sisa di Punca
4. (a) F1 Mewartakan hutan simpan dan taman negara 6.
(1m)
H1 Penerokaan hutan dilarang sama sekali untuk
mengelakkan kepupusan (1m)
F2 Penebangan terpilih (1m)
H2 Hanya pokok-pokok yang matang sahaja
dibenarkan ditebang sebagai sumber balak
(1m)
F3 Tapak Ramsar (1m)
H3 Tidak digunakan untuk aktiviti pembangunan
(1m) 7. (a) D
(b) F1 Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman (b) A
Negara (PERHILITAN) (1m) (c) B
H1 Menjaga taman negara bagi melindungi flora (d) C
dan fauna daripada diancam kepupusan (1m) 8. (a) Sweden
F2 Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (b) 4-Dalam-1
(FRIM) (1m) (c) Green Dot
H2 Menyedarkan masyarakat umum tentang fungsi (d) Cukai Hijau
dan pentingnya hutan dalam kehidupan kita
(1m) (e) Sweden
F3 Sabah Forestry Department (1m) (f) 5%
H3 Mengawal dan membanteras aktiviti pembalakan (g) dikitar semula
haram di Sabah (1m) (h) Denmark
Terima jawapan murid yang munasabah (i) Sweden


J15 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






014 Top Geo_J1-J20.indd 15 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan

Praktis PT3 H2 Kawasan persekitaran bertambah bersih dan
selesa (1m)
F3 Menjimatkan kos penyelenggaraan (1m)
Bahagian H3 Kos pengutipan, pengurusan dan pemuliharaan
1. C tapak pelupusan sampah dapat dijimatkan (1m)
2. A (b) F1 Sisa makanan dan sisa pertanian dijadikan baja
3. B kompos (1m)
4. A H1 Mengurangkan penggunaan baja kimia yang
mencemarkan alam (1m)
5. B F2 Mengitar botol plastik untuk dijadikan jersi (1m)
6. A H2 Mengurangkan pembuangan botol plastik yang
7. A tidak mudah lupus (1m)
8. A Terima jawapan murid yang munasabah
9. D 4. (a) F1 Penghasilan sisa buangan yang semakin
bertambah (1m)
Bahagian H1 Peningkatan pendapatan membolehkan orang

1. (a) Kitar semula (1m) ramai membeli lebih banyak produk, hasilkan
lebih banyak sisa (1m)
(b) (i) Kurangkan (1m) F2 Sisa pepejal bertambah (1m)
(ii) Guna semula (1m) H2 Pertambahan populasi penduduk (1m)
(c) F1 Pemeliharaan sumber semula jadi (1m) F3 Untuk mengurangkan kos pelupusan (1m)
H1 Mengurangkan sisa pepejal yang terhasil - H3 Mengurangkan bahan buangan yang dihantar
mengurangkan pembelian barang-barang baharu ke tapak pelupusan (1m)
/ menurunkan kadar penggunaan sumber semula (b) F1 Meminimumkan kesan rumah hijau (1m)
jadi untuk pemprosesan barang baharu (1m)
F2 Menjimatkan kos (1m) H1 Pembakaran sampah dapat dikurangkan (1m)
F2 Mengurangkan pencemaran alam sekitar (1m)
H2 Mengurangkan penghasilan sisa pepejal yang H2 Jumlah sampah dapat diminimumkan (1m)
dibuang akan menjimatkan kos pelupusan sisa
pepejal (1m) F3 Mengelakkan kepupusan sumber semula jadi
(1m)
(d) F1 Kitar semula surat khabar lama menjadi bakul H3 Penggunaan sumber semula jadi dapat
(1m) dijimatkan (1m)
F2 Kitar semula sisa makanan menjadi baja kompos Terima jawapan murid yang munasabah
(1m)
F3 Kitar semula botol plastik untuk menghasilkan
jersi (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah Cabaran KBAT
2. (a) Denmark (1m) Program ini kurang berkesan atas sebab yang berikut:
(b) F1 Sistem pengumpulan sisa yang sangat efisien
(1m) • Majoriti masyarakat tidak membawa beg dari rumah
ketika membeli belah sama ada di pasar biasa atau pun
H1 Hampir 67% daripada jumlah sisa dikitar semula pusat beli belah yang besar
(1m) • Bayaran denda RM0.20 untuk mereka yang tidak
F2 Dasar kerajaan (1m) membawa beg dari rumah tidak memberi kesan kerana
H2 Memberi bantuan kewangan kepada pihak yang masih ramai memilih untuk membayar beg plastik tersebut
ingin membangunkan teknologi kitar semula • Kurang promosi dari pihak kerajaaan dan badan NGO
(1m) serta individu yang mencintai alam sekitar
(c) (i) Sweden (1m) • Sikap masyarakat yang kurang prihatin dan mengambil
(ii) Jerman (1m) berat tentang perkara ini dan mangambil jalan mudah
(iii) Taiwan, Republik Rakyat China (1m) dan cepat
(d) (i) Program 4-Dalam-1 (1m)
(ii) Kempen Kitar Semula (1m) PT3 Kertas Model
(iii) Akta Pelupusan Sisa (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah Bahagian
1. A
Bahagian
2. C
3. (a) F1 Menjana pendapatan (1m) 3. D
H1 Menjual sisa dan barangan buangan (1m) 4. B
F2 Mengurangkan pencemaran alam sekitar (1m) 5. B



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J16






014 Top Geo_J1-J20.indd 16 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan
6. D (b) Terima mana-mana tafsiran berkenaan graf
7. B (nilai maksimum, nilai minimum, tafsiran jelas,
8. C munasabah)
9. D Mak. 4 markah
10. D (c) F1 Peluang pekerjaan (1m)
11. C H1 Pekerja ladang, pemandu lori mengangkut hasil
12. A pertanian (1m)
13. C F2 Sumber pendapatan negara (1m)
14. D H2 Hasil pertanian dieksport ke luar negara/
15. C permintaan tinggi (1m)
16. A Terima jawapan murid yang munasabah
17. B 3. (a) (i) Myanmar (1m)
18. B (ii) Laos (1m)
19. B (iii) Kemboja (1m)
20. A (iv) Filipina (1m)
(b) (i) Laut China Selatan (1m)
Bahagian (ii) Laut Sulu (1m)
1. (a) 154°/ 155°/ 156° (2m) (c) (i) Laos (1m)
(b) 2.9 km/ 3.0 km/ 3.1 km (2m) (ii) Kemboja (1m)
(c) (i) Sungai/ Tasik (1m) (d) (i) Indonesia (1m)
(ii) Rumput (1m) (ii) Filipina (1m)
(d) (i) Pusat pendidikan (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
(ii) Pusat perkhidmatan (1m) 4. (a) Hutan Paya Bakau/ Hutan Paya Air Masin (1m)
(iii) Pusat pengangkutan/ pusat petempatan (1m) (b) (i) Pokok bakau api-api (1m)
(e) (i) F1 Getah (1m) (ii) Pokok nibung (1m)
F2 Kelapa sawit (1m) (c) F1 Bentuk muka bumi (1m)
(ii) F1 Pengairan yang baik (1m) H1 Pinggir laut terlindung/ muara sungai berlumpur
H1 Terdapat sungai (1m) (1m)
F2 Tanah beralun (1m) F2 Tanih (1m)
H2 Sesuai untuk tanaman kelapa sawit (1m) H2 Tanih gambut dan tanih aluvium (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah F3 Saliran buruk (1m)
2. (a) H3 Sering ditenggelami air (1m)

Jumlah Pengeluaran Minyak Sawit Mentah di Malaysia (d) F1 Kehilangan habitat semula jadi untuk hidupan
dari tahun 2015 hingga tahun 2018 liar/ hidupan akuatik (1m)
F2 Menyebabkan hakisan pantai (1m)
22 F3 Menjejaskan keseimbangan ekosistem paya (1m)
20
18 Terima jawapan murid yang munasabah
Pengeluaran (tan metrik) 14 8 6 5. (a) F1 Melebihi 180 meter dari aras laut (1m)
16
Bahagian
12

H1 Terdapat banjaran gunung dan dataran tinggi
10
(1m)

F2 Gunung lipat tua (1m)
F3 Purata ketinggian ketinggian kira-kira 1 525 meter
2 4 H2 Tinggi dan agak selari (1m)
0 (1m)
2015 2016 2017 2018 H3 Semakin merendah ke arah selatan (1m)
Tahun
(b) F1 Tanah pamah rendah dan rata (1m)
Tajuk (1m) H1 Sesuai untuk penanaman padi/ kegiatan
Skala (1m) perindustrian (1m)
Paksi x: Tahun (1m) C1 Dataran Kedah-Perlis (1m)
Paksi y: Jumlah pengeluaran (1m) F2 Tanah tinggi suhu sederhana (18°C) (1m)
Bar (4m) H2 Kegiatan pelancongan/ tanaman hawa sederhana
Jumlah (8m) (1m)
Mak. 7 markah C2 Cameron Highlands (1m)


J17 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.






014 Top Geo_J1-J20.indd 17 11/12/19 4:56 PM

Geografi Ting. 3 KSSM Jawapan

F3 Pinggir laut terlindung (1m) H3 Beruang untuk mendapatkan pundi hempedu dan
H3 Pusat perikanan/ tapak pelabuhan (1m) kaki, tenggiling untuk daging (1m)
C3 Kemaman (1m) (b) F1 Penubuhan pusat konservasi dan taman negara
(1m)
Terima jawapan murid yang munasabah H1 Melindungi pelbagai jenis hidupan liar daripada
6. (a) F1 Fenomena cuaca seperti El Nino dan kemarau kepupusan (1m)
(1m) C1 Pusat Konservasi Gajah Kebangsaan Kuala
H1 Penyusutan aras air di empangan (1m) Gandah, Pahang (1m)
F2 Pembuangan sisa domestik/ sisa industri (1m) F2 Penyelidikan dan pembangunan (1m)
H2 Pencemaran sungai (1m) H2 Mengkaji kaedah pembiakan hidupan liar yang
F3 Peningkatan populasi penduduk Malaysia (1m) terancam (1m)
H3 Permintaan meningkat (1m) C2 PERHILITAN (1m)
(b) F1 Penguatkuasaan undang-undang (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
H1 Memantau pengusaha kilang/ mengenakan 8. (a) F1 Pertanian (1m)
hukuman yang lebih berat (1m) H1 Menggunakan racun serangga dan baja kimia
F2 Rawatan air kumbahan (1m) (1m)
H2 Bahan pepejal diasingkan atau dirawat sebelum C1 Melepaskan gas metana (1m)
dilepaskan ke sungai (1m) F2 Perindustrian (1m)
F3 Meneroka air bawah tanah (1m) H2 Membakar bahan api fosil (1m)
H3 Perigi (1m) C2 Membebaskan banyak gas karbon dioksida yang
F4 Kempen kesedaran/ pendidikan alam sekitar (1m) memerangkap haba (1m)
(b) F1 Mencairkan ais di kutub (1m)
H4 Pihak kerajaan/ NGO/ peranan media massa
(1m) H1 Peningkatan aras laut (1m)
Terima jawapan murid yang munasabah F2 Menyebabkan kebakaran hutan (1m)
7. (a) F1 Permintaan tinggi (1m) H2 Pencemaran udara/ jerebu (1m)
H1 Malaysia antara beberapa negara yang masih F3 Gangguan cuaca (1m)
mempunyai harimau, gajah, beruang, tenggiling H3 Taburan hujan tidak menentu/ kemarau yang
(1m) teruk (1m)
F2 Keuntungan besar (1m) Terima jawapan murid yang munasabah
H2 Gading gajah dijual pada harga RM5 566
sekilogram (1m)
F3 Digunakan dalam perubatan tradisional (1m)





























Jawapan Praktis i-THINK
https://bit.ly/2JKwDPU



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. J18






014 Top Geo_J1-J20.indd 18 11/12/19 4:56 PM