PBD Plus Sejarah T4 (EG)

Cara Mengakses









ePelangi+ merupakan portal e-pembelajaran khas untuk memperkasakan pembelajaran dan pemudahcaraan
(PdPc) guru di dalam bilik darjah melalui pelbagai bahan yang disediakan dalam Resos Digital Guru.

Tiga Langkah Mudah

LANGKAH 1 LANGKAH 2 LANGKAH 3



DAFTAR AKAUN DAPATKAN AKSES GUNAKAN BAHAN DIGITAL
Bagi pengguna baharu Hubungi wakil Pelangi. Klik bahan untuk dimuat turun
ePelangi+, imbas kod QR atau Log in semula ke akaun atau klik alat multimedia untuk
layari plus.pelangibooks.com dipaparkan.
untuk Create new account. ePelangi+ dan periksa bahan
digital di Dashboard.
* Semak e-mel untuk
mengaktifkan akaun.




Demi memesrakan penggunaan ePelangi+, halaman-halaman berkaitan di dalam buku ditanda dengan
ikon sebagai bahan cadangan PdPc.


Bahan Digital Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
Penerangan

Cadangan aktiviti kepada guru untuk merancang sesi PdPc harian sejajar
Strategi RPH
dengan Modul PBD buku ini


Edisi Guru Salinan lembut edisi guru berjawapan



Slaid Pengajaran PowerPoint untuk memesrakan penyampaian PdPc
PowerPoint PdPc Interaktif
guru sejajar dengan aktiviti modul PBD buku ini



Bank Soalan Koleksi soalan topikal dalam bentuk objektif dan subjektif

Nota Visual

Nota Visual Nota penting berwarna dalam persembahan grafik



Praktis Ekstra

Latihan tambahan mengikut bab
Praktis Ekstra

Keistimewaan PBD Plus




Sejarah Tingkatan 4






Kandungan


Rekod Pencapaian Pentaksiran Murid ......................... iv – vi 3.5 Faktor Kedatangan Jepun ke Negara Kita 45 Halaman Kandungan yang cukup informatif
BAB 3.6 Dasar Pendudukan Jepun di Negara Kita 46
1 Warisan Negara Bangsa 3.7 Perjuangan Rakyat Menentang Pendudukan dengan penandaan ikon bagi pelbagai bahan
1 Jepun 47
3.8 Perkembangan Gerakan Nasionalisme Tempatan
Fokus Topik 1 dan Pendudukan Jepun 48 digital yang disediakan dalam buku ini.
1.1 Latar Belakang Negara Bangsa Sebelum 3.9 Keadaan Negara Kita Selepas Kekalahan Jepun 49
Kedatangan Barat 3 Praktis SPM 3 51
1.2 Ciri-ciri Negara Bangsa Kesultanan Fokus KBAT 54
Melayu Melaka 4
1.3 Keunggulan Sistem Pentadbiran BAB
dan Undang-undang 5
1.4 Peranan Pemerintah dan Rakyat 6 4 Era Peralihan Kuasa British 55
di Negara Kita
Praktis SPM 1 7
Fokus KBAT 10 Fokus Topik 55
4.1 British Military Administration (BMA) 57
BAB 4.2 Gagasan Malayan Union 58
2 Kebangkitan Nasionalisme 4.3 Reaksi Penduduk Tempatan terhadap
11 Malayan Union 60

AIR BATU kesejahteraan sesebuah kerajaan dan terpakai di Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
Fokus Topik 11 4.4 Penyerahan Sarawak kepada Kerajaan British 62
2.1 Maksud Nasionalisme 13 4.5 Reaksi Penduduk Tempatan terhadap 63
Penyerahan Sarawak
2.2 Perkembangan Idea Nasionalisme di Barat 14 4.6 Penyerahan Sabah kepada Kerajaan British 64
2.3 Perkembangan Nasionalisme di Asia 16 4.7 Reaksi Penduduk Tempatan terhadap
2.4 Perkembangan Nasionalisme di Asia Tenggara 19 Penyerahan Sabah 65
2.5 Kesedaran Nasionalisme di Negara Kita 23 Praktis SPM 4 66
2.6 Faktor Kemunculan Gerakan Nasionalisme 24 Fokus KBAT 69
Rekod Pencapaian
2.7 Perkembangan Nasionalisme 25 Sejarah Rekod Pencapaian Pentaksiran Murid untuk catatan
2.8 Kesan Perkembangan Nasionalisme 29 BAB
Pentaksiran Murid
Praktis SPM 2 30 5 Persekutuan Tanah Melayu 1948 70 guru berdasarkan penguasaan Tahap Penguasaan

Fokus KBAT 33 Tingkatan 4
Fokus Topik 70
BAB 5.1 Latar Belakang Penubuhan Persekutuan murid.
3 Konflik Dunia dan Pendudukan Tanah Melayu 1948 72
34
Jepun di Negara Kita

5.2 Faktor Penubuhan Persekutuan
Kelas: .............................. Nama Murid: ........................................................... Nama Guru: ..........................................................
Fokus Topik 34 Tanah Melayu 1948 75
3.1 Nasionalisme di Negara Kita Sebelum Perang Dunia 36 5.3 Ciri-ciri Persekutuan Tanah Melayu 1948 76
5.4 Kesan Penubuhan Persekutuan Tanah PENCAPAIAN
3.2 Latar Belakang Perang Dunia 37 Melayu 1948 77
40
3.3 Perang Dunia Kedua
BAB TAHAP TAFSIRAN Praktis SPM 5 HALAMAN (✓) 78 (✗)
PENGUASAAN
3.4 Perang Dunia Kedua di Asia Pasifik 44 Fokus KBAT MENGUASAI BELUM
81
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. ii MENGUASAI
PENGENALAN ILMU SEJARAH
1 Mengetahui pengenalan ilmu Sejarah 2
BAB
2, 4, 5, 7, 10,
2 Memahami pengenalan ilmu Sejarah 14
Warisan Negara Bangsa
1
3 Mengaplikasikan pengetahuan 3, 4, 7
1 pengenalan ilmu Sejarah Halaman permulaan bab disertakan nota penting
MENGENALI
SEJARAH 4 Menganalisis maklumat pengenalan ilmu 6, 8, 10 dalam bentuk poin berangka.
Fokus Topik
Sejarah
Latar Belakang Negara Bangsa Sebelum Kedatangan 2. Rakyat
Barat Membuat penilaian tentang pengenalan Menumpahkan taat setia kepada Sultan dan
(a)
5 6, 9, 11
mematuhi undang-undang.
1. Raja ilmu Sejarah (b) Rakyat Melaka terdiri daripada orang Melayu dan
(a) Kedudukan raja diperkukuh dengan sistem Orang Laut.
pentadbiran yang dibantu oleh pembesar. (c)
Melahirkan idea yang rasional tentang Golongan diperintah terdiri daripada rakyat yang
6
11
pengenalan ilmu Sejarah
(b) Raja merupakan tonggak utama kerajaan dan merangkumi golongan merdeka dan hamba
ditaati oleh rakyat. Raja dianggap suci seperti
Raja Champa yang dikaitkan dengan Dewa Siva. (d) Hubungan timbal balik pemerintah-rakyat telah
mewujudkan persefahaman dan kesejahteraan.
ZAMAN AIR BATU
2. Rakyat 3. Kedaulatan
(a) Rakyat merupakan penduduk di dalam sesebuh
1
Mengetahui Zaman Air Batu
17, 21
wilayah yang memberi taat setia kepada raja. (a) Lambang kekuasaan tertinggi dan hak mutlak
sultan untuk mengawal rakyat dan wilayah.
(b) Rakyat kerajaan Srivijaya menjalani upacara (b) Kedaulatan Kesultanan Melayu Melaka diiktiraf oleh
persetiaan dan meminum air sumpah yang
dituang ke atas inskripsi Telaga Batu sebagai bukti kerajaan lain bebas campur tangan kuasa asing.
18, 19, 21
2
Memahami Zaman Air Batu
kesetiaan mereka kepada Raja Srivijaya. (c) Kerajaan Dinasti Ming menghantar Laksamana
Cheng Ho untuk menjalin hubungan China-Melaka.
3. 2 Undang-undang Menggunakan pengetahuan Zaman Wilayah pengaruh
4.
ZAMAN Undang-undang diperkenalkan bagi menjamin 20, 22, 23,
Air Batu untuk memahami proses
3
(a)
24
pembentukan dunia (a) Kawasan pemerintahan raja yang diterima dan
seluruh wilayah. diakui oleh rakyat. Sejarah Tingkatan 4 Bab 1
(b) Kerajaan Majapahit mengamalkan undang-undang (b) Mempunyai wilayah pengaruh merangkumi Modul PBD dirancang mengikut Standard
Menganalisis maklumat yang berkaitan Semenanjung Tanah Melayu dan pantai timur
4
23
Kutara Manawa.
dengan Zaman Air Batu
1.1 Latar Belakang Negara Bangsa Sebelum Kedatangan Barat Buku Teks ms. 4 Kandungan (SK) dan Standard Pembelajaran (SP)
Sumatera.
4. Wilayah pengaruh (c) Diperoleh melalui penaklukan, naungan dan
merupakan
pengaruh
kawasan
(a) Wilayah
Melahirkan idea yang rasional tentang perkahwinan.
SP 9.1.1 Memerihalkan latar belakang negara bangsa sebelum kedatangan Barat 24 sejajar dengan halaman buku teks.
6
yang rakyatnya menerima dan memperakui
Zaman Air Batu
pemerintahan seseorang raja. 5. Undang -undang
1. Nyatakan ciri-ciri negara bangsa berdasarkan huraian berikut. TP 1
(a) Menggunakan undang-undang bertulis, iaitu
(b) Keajaan Funan mempunyai wilayah pengaruh
yang luas dari Sungai Mekong, Teluk Cam Ranh, Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang Laut
iv
Huraian
Ciri-ciri negara dan bangsa
selatan Myanmar dan Segenting Kra. Melaka.
(b) Mengukuhkan kerajaan, melindungi rakyat serta
Ciri-ciri Negara Bangsa Kesultanan Melayu Melaka menjadikan Kesultanan Melayu Melaka kerajaan
Menjadi panduan dalam pentadbiran kerajaan dan yang unggul.
1. Kerajaan
(a) Undang-undang
terpakai di seluruh wilayah pengaruh. Dilaksanakan bagi Lambang kebesaran
6.
(a) Kerajaan muncul kerana adanya raja. Raja menjadi
memastikan kesejahteraan sesebuah kerajaan. (a) Menjadi identiti, keistimewaan dan simbol
pemerintah tertinggi dan dibantu pembesar.
(b) Pemerintahan beraja diperkukuh dengan Sistem kedaulatan sultan yang memerintah.
Pembesar Empat Lipatan. (b) Contoh adat istiadat, penggunaan warna, nobat,
(c) Pemerintah Kesultanan Melayu Melaka mula regalia dan cap mohor.
Merupakan kawasan yang rakyatnya menerima dan (c) Cap mohor digunakan untuk mengesahkan arahan
menggunakan gelaran sultan selepas kedatangan
(b) Wilayah pengaruh
agama Islam.
memperakui pemerintahan seseorang raja. daripada sultan.
1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
Merujuk kepada penduduk di dalam sesebuah wilayah (c) Rakyat
yang tidak menderhaka dan setia kepada raja.
Soalan Modul PBD yang berorientasikan dan
i-Think Peta Dakap
Menjadi tonggak utama kerajaan. Dianggap suci dan i-THINK ditandai dengan jelas.
sentiasa ditaati oleh rakyat. Kedudukan diperkukuh (d) Raja
dengan sistem pentadbiran yang dibantu oleh pembesar.

Cuba jawab Praktis SPM 1, K1 S1, K2 Bhgn A, S1
2. Lengkapkan ayat berikut tentang ciri-ciri negara bangsa kerajaan Alam Melayu. TP 2
Funan Srivijaya Dewa Siva ditaati
Majapahit menderhaka pentadbiran memperakui
(a) Raja dianggap suci dan sentiasa ditaati oleh rakyat. Contohnya, Raja Champa dianggap
pemerintah yang suci dan dikaitkan dengan Dewa Siva .
(b) Rakyat merujuk kepada penduduk di dalam sesebuah wilayah yang setia kepada raja dan tidak
menderhaka . Contohnya, rakyat Srivijaya membuktikan kesetiaan mereka
dengan meminum air sumpah di Telaga Batu. © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
(c) Undang-undang menjadi panduan dalam pentadbiran kerajaan dan terpakai di seluruh wilayah
pengaruh. Contohnya, kerajaan Majapahit mengamalkan undang-undang Kutara Manawa.
(d) Wilayah pengaruh merupakan kawasan yang rakyatnya menerima dan memperakui
pemerintahan seseorang raja. Contohnya, wilayah pengaruh kerajaan Funan meliputi
Sungai Mekong, Teluk Cam Ranh, selatan Myanmar dan Segenting Kra.
TAhAp peNguAsAAN 1 2 3 4 5 6 3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Modul PBD dilengkapi aktiviti PAK-21 demi
memperkasakan pembelajaran dan pemudahcaraan
AKTIVITI PAK-21
(PdPc).










TP 3 KBAT Menganalisis Setiap soalan dalam Modul PBD ditandai dengan
Tahap Penguasaan (TP) dan juga konstruk KBAT jika
soalan itu beraras tinggi


Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.





Soalan Modul PBD yang berkenaan dengan soalan
Praktis Masteri (praktis sumatif ) di hujung bab
Cuba jawab Praktis SPM 1, Bhgn A, S2; Bhgn B, S1 ditandai sebagai rujukan silang demi menguji
penguasaan pembelajaran murid.










Tahap penguasaan murid boleh ditandai di setiap
TahaP PenguaSaan 1 2 3 4 5 6
pengakhiran muka surat.










Praktis SPM dengan soalan berbentuk objektif
praktis spM 1 (Kertas 1) dan subjektif (Kertas 2) disediakan di
belakang setiap unit.
Kertas 1
1. Apakah ciri-ciri negara bangsa kerajaan Alam 6. Apakah sumbangan pembesar berikut pada
Buku Melayu? Buku zaman Kesultanan Melayu Melaka?
Teks Teks
ms. 4 I Raja ms. 11
II Negara • Nakhoda Diri
III Pembesar • Nakhoda Jenal
IV Undang-undang • Nakhoda Sahak
A I dan II C II dan III
B I dan IV D III dan IV A Mengasaskan sistem percukaian
B Menjadi utusan ke negara China
2. Mengapakah rakyat Srivijaya meminum air yang C Menyeragam sistem sukat dan timbang
Buku dituang ke atas Inskripsi Telaga Batu? D Menggubal Undang-undang Laut Melaka
Teks
ms. 5 A Mengelakkan bencana
B Membuktikan kesetiaan 7. Apakah hukuman yang dikenakan jika
C Mengekalkan warisan tradisi Buku nakhoda lalai sehingga menyebabkan berlaku
Klu Soalan
Teks
D Mematuhi arahan pemerintah ms. 11 pelanggaran dan kerosakan kapal?
3. Apakah kepentingan undang-undang berikut A Dipenjarakan Klu Soalan disediakan di Bahagian Kertas 2 Praktis
B Bayar ganti rugi
Buku kepada Kesultanan Melayu Melaka?
Teks C Hukuman bunuh
ms. 7 D Pelucutan jawatan SPM sebagai panduan menjawab kepada soalan
• Hukum Kanun Melaka
• Undang-undang Laut Melaka
8. Bagaimanakah sultan menjamin kestabilan yang sukar.
I Melindungi rakyat Buku politik pada zaman Kesultanan Melayu Melaka?
Teks
A Menggubal undang-undang
II Memajukan ekonomi ms. 12 B Memperkenalkan sistem cukai
III Menjalin hubungan luar
IV Mengukuhkan kerajaan C Memantapkan adat istiadat istana
A I dan II C II dan III D Menjalin hubungan dengan kuasa asing
B I dan IV D III dan IV 9. Apakah peranan rakyat dalam Kesultanan
4. Apakah maksud wilayah taklukan? Buku Melayu Melaka?
Teks
Buku A Kawasan pemerintahan raja berdaulat ms. 12 A Mengukuhkan perpaduan kaum
Teks
ms. 7 B Wilayah yang diperoleh melalui peperangan B Mengutip hasil melalui sistem serah
C Wilayah yang menerima ketuanan secara rela C Memperkenalkan undang-undang adat
D Kawasan yang diperintah melalui wakil sultan D Menyumbang tenaga melalui sistem kerah
5. Apakah tanggungjawab temenggung dalam 10. Mengapakah rakyat harus menjaga hubungan
Buku pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka? Buku baik dengan pemerintah?
Teks Teks
ms. 9 A Mengutip cukai di pelabuhan ms. 13 A Meluaskan wilayah pengaruh
B Menjadi panglima angkatan laut B Mengelakkan salah guna kuasa
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. C Mengekalkan keamanan negara
C Menjaga keselamatan Kota Melaka
D Mengukuhkan kuasa pemerintah
D Menasihati sultan dalam pelbagai hal
7 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Fokus KBAT disediakan di hujung sekali setiap bab
Fokus KBaT untuk memberikan perhatian lebih kepada soalan
beraras tinggi.













Kata kunci atau istilah yang berkait rapat dengan
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
IDEA topik soalan diberikan di bahagian Fokus KBAT
sebagai tip menjawab.










Info Video
Pakej Resos Digital
Bahan digital untuk pembelajaran ekstra murid
IDea disediakan dalam kod QR seperti POT, Info, Video dan
CETUS Cetus Idea (audio).

Enrolment key









Pentaksiran Akhir Tahun dibekalkan dalam kod QR
Pentaksiran akhir Tahun pada halaman kandungan untuk menguji pencapaian
keseluruhan sesi akademik murid.












Jawapan
https://plus.pelangibooks.com/Resources/ Jawapan buku disediakan dalam kod QR pada
PBDPlus/SejarahT4-5/Jawapan.pdf halaman Kandungan.











© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Kandungan








Rekod Pencapaian Pentaksiran Murid ......................... iv – vi 3.3 Perang Dunia Kedua 40
Nota Visual
BAB 3.4 Perang Dunia Kedua di Asia Pasifik 44
1 Warisan Negara Bangsa 3.5 Faktor Kedatangan Jepun ke Negara Kita 45
1 Info
3.6 Dasar Pendudukan Jepun di Negara Kita 46
Cetus idea
Fokus Topik 1 3.7 Perjuangan Rakyat Menentang Pendudukan
Jepun 47
1.1 Latar Belakang Negara Bangsa Sebelum Nota Visual
Kedatangan Barat 3 3.8 Perkembangan Gerakan Nasionalisme Tempatan
Cetus idea dan Pendudukan Jepun 48
1.2 Ciri-ciri Negara Bangsa Kesultanan Info 3.9 Keadaan Negara Kita Selepas Kekalahan Jepun 49
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
Melayu Melaka 4
Nota Visual Praktis SPM 3 51
1.3 Keunggulan Sistem Pentadbiran
dan Undang-undang 5 Fokus KBAT Enrolment key 54
snT5*POTi*
Cetus idea Info
1.4 Peranan Pemerintah dan Rakyat 6 BAB
Praktis Ekstra
Praktis SPM 1 7 Era Peralihan Kuasa British
10 4 di Negara Kita 55
Fokus KBAT Enrolment key
snT5*POTi*
BAB Fokus Topik 55
2 Kebangkitan Nasionalisme 4.1 British Military Administration (BMA) 57
11 4.2 Gagasan Malayan Union 58
Cetus idea
Fokus Topik 11 4.3 Reaksi Penduduk Tempatan terhadap
Malayan Union 60
2.1 Maksud Nasionalisme 13 Info
Cetus idea 4.4 Penyerahan Sarawak kepada Kerajaan British 62
2.2 Perkembangan Idea Nasionalisme di Barat 14 4.5 Reaksi Penduduk Tempatan terhadap
2.3 Perkembangan Nasionalisme di Asia 16 Penyerahan Sarawak 63
Nota Visual Nota Visual
2.4 Perkembangan Nasionalisme di Asia Tenggara 19 4.6 Penyerahan Sabah kepada Kerajaan British 64
2.5 Kesedaran Nasionalisme di Negara Kita 23 4.7 Reaksi Penduduk Tempatan terhadap
Info
2.6 Faktor Kemunculan Gerakan Nasionalisme 24 Penyerahan Sabah 65
Praktis Ekstra
2.7 Perkembangan Nasionalisme 25 Praktis SPM 4 66
Nota Visual
2.8 Kesan Perkembangan Nasionalisme 29 69
Fokus KBAT Enrolment key
snT5*POTi*
Praktis SPM 2 30
33 BAB
Fokus KBAT Enrolment key
snT5*POTi*
5 Persekutuan Tanah Melayu 1948
BAB 70
3 Konflik Dunia dan Pendudukan Fokus Topik 70
Jepun di Negara Kita 34
5.1 Latar Belakang Penubuhan Persekutuan
Fokus Topik 34 Tanah Melayu 1948 Cetus idea 72
3.1 Nasionalisme di Negara Kita Sebelum Perang Dunia 36 5.2 Faktor Penubuhan Persekutuan
Tanah Melayu 1948 75
3.2 Latar Belakang Perang Dunia 37 Nota Visual
Cetus idea 5.3 Ciri-ciri Persekutuan Tanah Melayu 1948 76



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. ii

5.4 Kesan Penubuhan Persekutuan Tanah 8.4 Peranan Kabinet Pertama Persekutuan
Melayu 1948 Info 77 Tanah Melayu 118
Praktis Ekstra Praktis Ekstra
Praktis SPM 5 78 Modul SPM 8 120
81 123
Fokus KBAT Enrolment key Fokus KBAT Enrolment key
snT5*POTi* snT5*POTi*
BAB BAB

6 Ancaman Komunis dan 9 Perlembagaan Persekutuan 124
Tanah Melayu 1957
Perisytiharan Darurat 82
Fokus Topik 124
Fokus Topik 82
9.1 Usaha Rundingan Kemerdekaan 126
6.1 Kemasukan Pengaruh Komunis di Negara Kita 84 Cetus idea
Cetus idea 9.2 Peranan Suruhanjaya Perlembagaan
6.2 Ancaman Komunis di Negara Kita 85
Nota Visual Persekutuan Tanah Melayu 128
6.3 Usaha Menangani Ancaman Komunis 87 Nota Visual
9.3 Langkah Penggubalan Perlembagaan
6.4 Kesan Zaman Darurat terhadap Negara Kita Info 90 Persekutuan Tanah Melayu yang Merdeka 129
Modul SPM 6 91 9.4 Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu Praktis Ekstra 131
94 Praktis SPM 9 132
Fokus KBAT Enrolment key
snT5*POTi*
136
Fokus KBAT Enrolment key
snT5*POTi*
BAB BAB
7 Usaha ke Arah Kemerdekaan
95 10 Pemasyhuran Kemerdekaan
137

Fokus Topik Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 137
95
Fokus Topik
7.1 Latar Belakang Idea Negara Merdeka 97
Cetus idea 10.1 Pengertian Kemerdekaan 140
7.2 Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum 98 Cetus idea
10.2 Persediaan Menyambut Pemasyhuran
7.3 Sistem Ahli 100 Kemerdekaan Negara 142
Nota Visual
Nota Visual
7.4 Sistem Pendidikan Kebangsaan 102 10.3 Detik Pemasyhuran Kemerdekaan Negara 144
7.5 Penubuhan Parti Politik 105
Info 10.4 Kesan Kemerdekaan terhadap Negara Kita Info 146
Praktis SPM 7 107
10.5 Prinsip Kedaulatan Persekutuan Tanah Melayu 149
110
Fokus KBAT Enrolment key
snT5*POTi* Praktis SPM 10 150
153
BAB Fokus KBAT Enrolment key
snT5*POTi*
8 Pilihan Raya Pentaksiran Akhir Tahun
111
https://plus.pelangibooks.com/Resources/
Fokus Topik 111 PBDPlus/SejarahT4/PAT.pdf
8.1 Perkembangan Pilihan Raya di Persekutuan
Tanah Melayu 113
Cetus idea
8.2 Proses Pilihan Raya Umum Pertama 114 Jawapan
Info
8.3 Penubuhan Majlis Perundangan https://plus.pelangibooks.com/Resources/
Persekutuan 117 PBDPlus/SejarahT4-5/Jawapan.pdf
Nota Visual





iii © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

BAB



1 Warisan Negara Bangsa







Fokus Topik

Latar Belakang Negara Bangsa Sebelum Kedatangan 2. Rakyat
Barat (a) Menumpahkan taat setia kepada Sultan dan
mematuhi undang-undang.
1. Raja (b) Rakyat Melaka terdiri daripada orang Melayu dan
(a) Kedudukan raja diperkukuh dengan sistem Orang Laut.
pentadbiran yang dibantu oleh pembesar. (c) Golongan diperintah terdiri daripada rakyat yang
(b) Raja merupakan tonggak utama kerajaan dan merangkumi golongan merdeka dan hamba
ditaati oleh rakyat. Raja dianggap suci seperti
Raja Champa yang dikaitkan dengan Dewa Siva. (d) Hubungan timbal balik pemerintah-rakyat telah
mewujudkan persefahaman dan kesejahteraan.
2. Rakyat 3. Kedaulatan
(a) Rakyat merupakan penduduk di dalam sesebuh
wilayah yang memberi taat setia kepada raja. (a) Lambang kekuasaan tertinggi dan hak mutlak
sultan untuk mengawal rakyat dan wilayah.
(b) Rakyat kerajaan Srivijaya menjalani upacara (b) Kedaulatan Kesultanan Melayu Melaka diiktiraf oleh
persetiaan dan meminum air sumpah yang kerajaan lain bebas campur tangan kuasa asing.
dituang ke atas inskripsi Telaga Batu sebagai bukti
kesetiaan mereka kepada Raja Srivijaya. (c) Kerajaan Dinasti Ming menghantar Laksamana
Cheng Ho untuk menjalin hubungan China-Melaka.
3. Undang-undang Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
(a) Undang-undang diperkenalkan bagi menjamin 4. Wilayah pengaruh
kesejahteraan sesebuah kerajaan dan terpakai di (a) Kawasan pemerintahan raja yang diterima dan
seluruh wilayah. diakui oleh rakyat.
(b) Kerajaan Majapahit mengamalkan undang-undang (b) Mempunyai wilayah pengaruh merangkumi
Kutara Manawa. Semenanjung Tanah Melayu dan pantai timur
Sumatera.
4. Wilayah pengaruh (c) Diperoleh melalui penaklukan, naungan dan
(a) Wilayah pengaruh merupakan kawasan perkahwinan.
yang rakyatnya menerima dan memperakui
pemerintahan seseorang raja. 5. Undang -undang
(b) Keajaan Funan mempunyai wilayah pengaruh (a) Menggunakan undang-undang bertulis, iaitu
yang luas dari Sungai Mekong, Teluk Cam Ranh, Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang Laut
selatan Myanmar dan Segenting Kra. Melaka.
(b) Mengukuhkan kerajaan, melindungi rakyat serta
Ciri-ciri Negara Bangsa Kesultanan Melayu Melaka menjadikan Kesultanan Melayu Melaka kerajaan
yang unggul.
1. Kerajaan
(a) Kerajaan muncul kerana adanya raja. Raja menjadi 6. Lambang kebesaran
pemerintah tertinggi dan dibantu pembesar. (a) Menjadi identiti, keistimewaan dan simbol
(b) Pemerintahan beraja diperkukuh dengan Sistem kedaulatan sultan yang memerintah.
Pembesar Empat Lipatan. (b) Contoh adat istiadat, penggunaan warna, nobat,
(c) Pemerintah Kesultanan Melayu Melaka mula regalia dan cap mohor.
menggunakan gelaran sultan selepas kedatangan (c) Cap mohor digunakan untuk mengesahkan arahan
agama Islam. daripada sultan.




1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Sejarah Tingkatan 4 Bab 1

Keunggulan Sistem Pentadbiran dan Undang-undang (b) Undang-undang Laut Melaka diusahakan oleh
Nakhoda Jenal, Nakhoda Diri dan Nakhoda Sahak
1. Kesultanan Melayu Melaka mempunyai sistem dan diperkenankan oleh Sultan Mahmud Shah
pentadbiran yang lengkap dan tersusun dikenali mengandungi perkara berkaitan dengan peranan
sebagai Pembesar Empat Lipatan.
nakhoda, pelayaran, jenayah di atas kapal dan
percukaian.
2. Sultan Melaka memberi kuasa mentadbir wilayah,
sungai dan pulau kepada Pembesar Berempat yang Peranan Pemerintah dan Rakyat
dikenali sebagai kawasan pegangan.
1. Hubungan pemerintah dan rakyat secara timbal balas
3. Sultan Melaka dibantu oleh Pembesar Berempat yang mengukuhkan pemerintahan Kesultanan Melayu
terdiri daripada Bendahara, Penghulu Bendahari, Melaka.
Temenggung dan Laksamana.
2. Hubungan tersebut selaras dengan konsep waadat,
iaitu perjanjian antara pemerintah dan rakyat.
4. Peranan Pembesar Empat Lipatan:
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
(a) Bendahara 3. Masyarakat Kesultanan Melayu Melaka terbahagi
(i) Ketua pentadbir, Ketua Turus Angkatan kepada:
Tentera. (a) Golongan pemerintah – Sultan, pembesar,
(ii) Menjadi Penasihat Sultan dan Pemangku kerabat raja dan ulama.
Sultan. (b) Golongan diperintah – Rakyat terdiri petani,
(b) Penghulu Bendahari nelayan, tukang dan peniaga. Hamba raja, hamba
(i) Menguruskan perbendaharaan dan sistem berhutang dan hamba biasa.
kewangan dengan teratur. 4. Peranan Sultan
(ii) Sumber pendapatan diterima daripada (a) Mewujudkan perpaduan rakyat.
perdagangan, cukai dan ufti dari wilayah (b) Menaungi dan menjaga keselamatan rakyat.
naungan dan taklukan. (c) Memastikan kemakmuran dan kestabilan kerajaan.
(c) Temenggung menjaga keselamatan Kota Melaka. (d) Memperkenalkan undang-undang bertujuan
(d) Laksamana menjadi Panglima Angkatan Tentera untuk mengawal rakyat.
Laut.
(e) Syahbandar mengutip cukai di pelabuhan. 5. Peranan pembesar
(a) Mengutip hasil melalui sistem serah.
5. Pembesar lain ialah Syahbandar, Bentara, Orang Kaya, (b) Membekal tenaga tentera melalui sistem kerah.
Hulubalang dan Penghulu. (c) Menjadi perantara antara sultan dengan rakyat.
(d) Memelihara keamanan dan kebajikan rakyat di
6. Pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka terbahagi kawasan pegangan.
kepada pentadbiran pusat dan pentadbiran jajahan.
6. Peranan rakyat
7. Kesultanan Melayu Melaka mengamalkan undang- (a) Menunjukkan kesetiaan kepadaa pemerintah.
undang yang berasaskan syariah dan hukum adat (b) Menghadiri majlis umum seperti gotong royong.
iaitu Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang Laut (c) Menjadi pengayuh atau pendayung kapal perang.
Melaka.
(d) Menyumbang tenaga melalui sistem kerah seperti
8. Kedua-dua undang-undang ini diperkenalkan membina istana atau jalan.
bagi melaksanakan pentadbiran untuk menjamin (e) Mematuhi arahan pemerintah dan tidak
kemakmuran dan kesejahteraan Kesultanan Melayu menderhaka kerana bimbang ditimpa tulah iaitu
Melaka. kecelakaan yang boleh menimpa seseorang
(a) Hukum Kanun Melaka mengandungi 44 Fasal kerana melanggar perintah raja.
yang mernbincangkan antaranya termasuklah 7. Hubungan baik antara pemerrintah dengan rakyat
jenayah, bidang kuasa sultan dan pembesar, menjamin kesejahteraan rakyat dan memelihara
kekeluargaan dan hal berkaitan dengan ekonomi. kedaulatan raja dan kerajaan.







© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 2

Sejarah Tingkatan 4 Bab 1


1.1 Latar Belakang Negara Bangsa Sebelum Kedatangan Barat Buku Teks ms. 4


SP 9.1.1 Memerihalkan latar belakang negara bangsa sebelum kedatangan Barat

1. Nyatakan ciri-ciri negara bangsa berdasarkan huraian berikut. TP 1

Huraian Ciri-ciri negara dan bangsa



Menjadi panduan dalam pentadbiran kerajaan dan
terpakai di seluruh wilayah pengaruh. Dilaksanakan bagi (a) Undang-undang
memastikan kesejahteraan sesebuah kerajaan.
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.


Merupakan kawasan yang rakyatnya menerima dan
memperakui pemerintahan seseorang raja. (b) Wilayah pengaruh





Merujuk kepada penduduk di dalam sesebuah wilayah (c) Rakyat
yang tidak menderhaka dan setia kepada raja.




Menjadi tonggak utama kerajaan. Dianggap suci dan
sentiasa ditaati oleh rakyat. Kedudukan diperkukuh (d) Raja
dengan sistem pentadbiran yang dibantu oleh pembesar.
Cuba jawab Praktis SPM 1, K1 S1, K2 Bhgn A, S1


2. Lengkapkan ayat berikut tentang ciri-ciri negara bangsa kerajaan Alam Melayu. TP 2
Funan Srivijaya Dewa Siva ditaati

Majapahit menderhaka pentadbiran memperakui

(a) Raja dianggap suci dan sentiasa ditaati oleh rakyat. Contohnya, Raja Champa dianggap

pemerintah yang suci dan dikaitkan dengan Dewa Siva .
(b) Rakyat merujuk kepada penduduk di dalam sesebuah wilayah yang setia kepada raja dan tidak
menderhaka . Contohnya, rakyat Srivijaya membuktikan kesetiaan mereka
dengan meminum air sumpah di Telaga Batu.

(c) Undang-undang menjadi panduan dalam pentadbiran kerajaan dan terpakai di seluruh wilayah
pengaruh. Contohnya, kerajaan Majapahit mengamalkan undang-undang Kutara Manawa.
(d) Wilayah pengaruh merupakan kawasan yang rakyatnya menerima dan memperakui

pemerintahan seseorang raja. Contohnya, wilayah pengaruh kerajaan Funan meliputi
Sungai Mekong, Teluk Cam Ranh, selatan Myanmar dan Segenting Kra.


TAhAp peNguAsAAN 1 2 3 4 5 6 3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Sejarah Tingkatan 4 Bab 1


1.2 Ciri-ciri Negara Bangsa Kesultanan Melayu Melaka Buku Teks ms. 6 – 7


SP 9.1.2 Menerangkan ciri-ciri negara bangsa sebelum kedatangan Barat
Nota Visual
3. Huraikan ciri-ciri negara bangsa Kesultanan Melayu Melaka. TP 3

Ciri-ciri negara bangsa Huraian



Seluruh penduduk dalam sesebuah wilayah yang terikat dengan
(a) Rakyat
undang-undang dan mengakui kekuasaan sultan.

Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
Alat regalia, nobat, warna, bahasa, undang-undang, dan adat istiadat
(b) Lambang kebesaran
yang menjadi simbol kedaulatan sultan.


Undang-undang bertulis yang dipengaruhi hukum adat tempatan
(c) Undang-undang dan agama Islam digunakan untuk mengukuhkan kerajaan dan
melindungi rakyat.



Merangkumi keseluruhan Semenanjung Tanah Melayu dan pantai
(d) Wilayah pengaruh
timur Sumatera.



Sultan menjadi pemerintah tertinggi dan dibantu oleh Bendahara,
(e) Kerajaan
Laksamana, Temenggung, dan Penghulu Bendahari.




(f) Kedaulatan Bebas daripada campur tangan kuasa asing dan menjadi hak mutlak
sultan untuk mengawal rakyat dan wilayah.

Cuba jawab Praktis SPM 1, K2 Bhgn B, S1

4. Lakukan aktiviti berikut. TP 5
Pendidikan Sivik
AKTIVITI PAK-21 Lawatan ke Galeri
(a) Bahagikan kelas kepada empat kumpulan.
(b) Setiap kumpulan akan memilih satu kerajaan yang terkenal di Alam Melayu.
(c) Dapatkan maklumat ciri-ciri negara bangsa kerajaan Alam Melayu tersebut daripada sumber buku
dan internet.
(d) Hasil dapatan dipersembahkan dengan gambar foto dan penerangan yang menarik.
(e) Hasil kerja setiap kumpulan ditampal di dinding untuk dilihat oleh ahli kumpulan lain.
(f) Ahli kumpulan akan bergerak untuk melihat, menganalisis, dan memberi komen hasil kerja kumpulan
lain.


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 4 TAhAp peNguAsAAN 1 2 3 4 5 6

Sejarah Tingkatan 4 Bab 1


1.3 Keunggulan Sistem Pentadbiran dan Undang-undang Buku Teks ms. 8 – 11


SP 9.1.3 Menjelaskan keunggulan sistem pentadbiran dan undang-undang sebelum kedatangan Barat

5. Lengkapkan rajah tentang sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka di bawah. TP 1

Sultan
Nota Visual


(a) Bendahara



Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
(b) Penghulu Bendahari (c) Temenggung (d) Laksamana

Info
Hukum Kanun
6. Jawab soalan berikut dengan tepat dan ringkas. TP 4 Melaka

(a) Apakah undang-undang yang diamalkan dalam Kesultanan Melayu Melaka?
Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang Laut Melaka.





(b) Jelaskan kandungan Hukum Kanun Melaka.

Mengandungi 44 fasal berkaitan jenayah, bidang kuasa sultan dan pembesar, kekeluargaan dan hal
ekonomi.



(c) Nyatakan perkara yang terkandung dalam Undang-undang Laut Melaka.
Perkara berkaitan dengan peranan nakhoda, pelayaran, jenayah di atas kapal dan percukaian.





(d) Mengapakah perbuatan jenayah sangat diambil berat oleh pemerintah Kesutanan Melayu Melaka?
Jenayah harus dibendung kerana menggugat ketenteraman dan keharmonian hidup tidak kira di darat
atau di laut.




(e) Jelaskan kesan pengenalan undang-undang bertulis dalam Kesultanan Melayu Melaka. KBAT Menilai
Melancarkan pentadbiran dan aktiviti perdagangan dan memberi keyakinan kepada pedagang untuk
datang berdagang ke Melaka.



Cuba jawab Praktis SPM 1, K2 Bhgn B, S2


TAhAp peNguAsAAN 1 2 3 4 5 6 5 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Sejarah Tingkatan 4 Bab 1


1.4 Peranan Pemerintah dan Rakyat Buku Teks ms. 12 – 13


SP 9.1.4 Menghuraikan hubung kait peranan rakyat dan pemerintah dalam pemerintahan sebelum kedatangan Barat

7. Lengkapkan peta dakap berikut. TP 4 i-Think peta Dakap

IDeA
(i) Mewujudkan perpaduan rakyat.
Sultan
(ii) Menjaga keselamatan rakyat.



Peranan (i) Menjadi perantara antara sultan dengan rakyat.
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
pemerintah Pembesar Menjaga keamanan dan kebajikan rakyat di kawasan pegangan.
dan rakyat (ii)


Praktis Ekstra (i) Taat setia kepada pemerintah.
Bab 1 Rakyat
(ii) Mematuhi arahan pemerintah.

Cuba jawab Praktis SPM 1, K1 S9, S10

8. Jawab soalan berikut dengan tepat dan ringkas. K9.1.7 TP 6
Soalan Jawapan
(a) Siapakah yang tergolong sebagai golongan Sultan, pembesar, kerabat diraja dan ulama.
pemerintah?




(b) Mengapakah perlu wujud hubungan baik antara Memelihara kedaulatan raja, menjamin kekuatan
pemerintah dengan rakyat? KBAT Menganalisis kerajaan dan kesejahteraan rakyat.




(c) Bagaimanakah rakyat menunjukkan sokongan Menyokong dasar pemerintah, tidak memburuk-
terhadap pemerintah? KBAT Mengaplikasi burukkan pemerintah, mematuhi arahan pemerintah
dan tidak bersekongkol dengan kuasa luar untuk
menjatuhkan pemerintah.
(d) Apakah kesan jika hubungan antara pemerintah Menjejaskan keamanan dan kemakmuran,
dengan rakyat tidak baik? KBAT Menilai melemahkan pertahanan negara dan memudahkan
negara dijajah kuasa asing.


(e) Jelaskan kepentingan kepemimpinan dalam Melancarkan sistem pentadbiran, mensejahterakan
pentadbiran negara. KBAT Menilai rakyat dan memakmurkan ekonomi.






© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 6 TAhAp peNguAsAAN 1 2 3 4 5 6

praktis spM 1








Kertas 1


1. Apakah ciri-ciri negara bangsa kerajaan Alam 6. Apakah sumbangan pembesar berikut pada

Buku Melayu? Buku zaman Kesultanan Melayu Melaka?
Teks Teks
ms. 4 I Raja ms. 11
II Negara • Nakhoda Diri
III Pembesar • Nakhoda Jenal
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
IV Undang-undang • Nakhoda Sahak
A I dan II C II dan III
B I dan IV D III dan IV A Mengasaskan sistem percukaian
B Menjadi utusan ke negara China
2. Mengapakah rakyat Srivijaya meminum air yang C Menyeragam sistem sukat dan timbang
Buku dituang ke atas Inskripsi Telaga Batu? D Menggubal Undang-undang Laut Melaka
Teks
ms. 5 A Mengelakkan bencana
B Membuktikan kesetiaan 7. Apakah hukuman yang dikenakan jika
C Mengekalkan warisan tradisi Buku nakhoda lalai sehingga menyebabkan berlaku
D Mematuhi arahan pemerintah Teks pelanggaran dan kerosakan kapal?
ms. 11
A Dipenjarakan
3. Apakah kepentingan undang-undang berikut B Bayar ganti rugi
Buku kepada Kesultanan Melayu Melaka?
Teks C Hukuman bunuh
ms. 7 D Pelucutan jawatan
• Hukum Kanun Melaka
• Undang-undang Laut Melaka
8. Bagaimanakah sultan menjamin kestabilan
I Melindungi rakyat Buku politik pada zaman Kesultanan Melayu Melaka?
Teks
II Memajukan ekonomi ms. 12 A Menggubal undang-undang
B Memperkenalkan sistem cukai
III Menjalin hubungan luar C Memantapkan adat istiadat istana
IV Mengukuhkan kerajaan D Menjalin hubungan dengan kuasa asing
A I dan II C II dan III
B I dan IV D III dan IV 9. Apakah peranan rakyat dalam Kesultanan

4. Apakah maksud wilayah taklukan? Buku Melayu Melaka?
Teks
Buku A Kawasan pemerintahan raja berdaulat ms. 12 A Mengukuhkan perpaduan kaum
Teks B Mengutip hasil melalui sistem serah
ms. 7 B Wilayah yang diperoleh melalui peperangan
C Wilayah yang menerima ketuanan secara rela C Memperkenalkan undang-undang adat
D Kawasan yang diperintah melalui wakil sultan D Menyumbang tenaga melalui sistem kerah
5. Apakah tanggungjawab temenggung dalam 10. Mengapakah rakyat harus menjaga hubungan
Buku pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka? Buku baik dengan pemerintah?
Teks Teks
ms. 9 A Mengutip cukai di pelabuhan ms. 13 A Meluaskan wilayah pengaruh
B Menjadi panglima angkatan laut B Mengelakkan salah guna kuasa
C Menjaga keselamatan Kota Melaka C Mengekalkan keamanan negara
D Menasihati sultan dalam pelbagai hal D Mengukuhkan kuasa pemerintah




7 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Sejarah Tingkatan 4 Bab 1

Kertas 2


BAHAGIAN A


1. Pembentukan ciri-ciri negara bangsa kerajaan Alam Melayu berbeza daripada yang berlaku di Barat. Ciri-ciri
Buku negara bangsa berkembang mengikut peredaran masa dan keperluan.
Teks
ms.
4 – 5 (a) Jelaskan ciri-ciri negara bangsa berikut:
(i) Raja

Raja merupakan tonggak utama kerajaan. Kedudukan raja diperkukuh dengan sistem pentadbiran

yang dibantu oleh para pembesar. Raja memperoleh ketaatan daripada rakyatnya.
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
[2 markah]
(ii) Undang-undang
Menjadi panduan dalam pentadbiran kerajaan dan terpakai di seluruh wilayah pengaruh.

Dilaksanakan bagi memastikan kesejahteraan sesebuah kerajaan.
[2 markah]
(b) Apakah bukti kesetiaan rakyat Srivijaya kepada Raja mereka?
Rakyat kerajaan Srivijaya membuktikan kesetiaan mereka dengan memium air sumpah dalam upacara

persetiaan di Inskripsi Telaga Batu.
[3 markah]
(c) Mengapakah kita harus mempertahankan warisan negara bangsa?
Memupuk perasaan cinta akan negara yang menjamin kesejahteraan dan keharmonian. Mengekalkan

kemajuan dan kemakmuran negara. Mengukuhkan jati diri dan identiti sebagai warganegara Malaysia.
[3 markah]

2. Sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka yang tersusun dan sistematik menyebabkan Melaka mampu
Buku menjadi empayar terkenal.
Teks
ms.
8 – 9 (a) Sultan Melaka dibantu oleh Pembesar Berempat. Terangkan tugas pembesar berikut.
(i) Bendahara

Bendahara menjalankan tugas sebagai ketua pentadbir dan ketua turus angkatan tentera. Beliau
juga akan menasihati sultan dalam pelbagai hal dan menjadi pemangku sultan.
[2 markah]
(ii) Temenggung

Temenggung dilantik untuk menjaga keselamatan kota Melaka.
[1 markah]
(iii) Laksamana

Laksamana dilantik sebagai panglima angkatan laut Melaka.
[1 markah]


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 8

Sejarah Tingkatan 4 Bab 1

Klu Soalan
Pada peringkat jajahan, pembesar menguruskan pentadbiran di daerah dan kampung.

(b) Bagaimanakah pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka pada peringkat jajahan?

Pembesar dilantik oleh Sultan Melaka dan Pembesar Berempat. Pembesar ditugaskan menguruskan
pentadbiran daerah dan kampung. Mereka menjaga dan mengekalkan keamanan kawasan pentadbiran

serta dibenarkan mengutip cukai.
[3 markah]

(c) Pada pendapat anda, apakah kesan jika sistem pemerintahan sesebuah kerajaan tidak sistematik?
Menjejaskan kestabilan politik. Pentadbiran kucar-kacir. Memudahkan campur tangan kuasa asing.
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
Menjejaskan kemakmuran.
[3 markah]


BAHAGIAN B

Klu Soalan
Terdapat enam ciri negara bangsa Kesultanan Melayu Melaka, iaitu kerajaan, rakyat, kedaulatan, wilayah pengaruh, undang-undang dan lambang kebesaran.

1. Kesultanan Melayu Melaka menjadi asas kepada pembinaan negara dan bangsa Malaysia.
Buku (a) Huraikan ciri-ciri negara bangsa Kesultanan Melayu Melaka. [8 markah]
Teks
ms.
6 – 7 (b) Terangkan sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka. [8 markah]
(c) Jelaskan iktibar yang diperoleh daripada sejarah kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka. [4 markah]

2. Gambar berikut menunjukkan manuskrip Hukum Kanun Melaka.

Buku
Teks
ms.
10 – 11













(a) Terangkan kandungan Hukum Kanun Melaka dari aspek jenayah. [6 markah]
(b) Huraikan perkara berikut dalam Undang-undang Laut Melaka:
(i) Pelayaran [4 markah]
(ii) Percukaian [4 markah]
(c) Pada pendapat anda, apakah kesan sekiranya Kesultanan Melayu Melaka tidak mempunyai sistem
perundangan yang lengkap? [6 markah]


9 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Fokus KBAT







IDEA Melalui Menerima Menguasai hasil Meluaskan agama Sistem pentadbiran Sistem perundangan
peperangan ketuanan bumi Islam lengkap sistematik
Peta berikut menunjukkan empayar Kesultanan Melayu Melaka pada abad ke-15.


Patani U
Pedir
Pasai
Kelantan
Kedah
Terengganu
Perak
Manjung
Pahang
Kelang
Melaka
Rokan Johor
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
Sayong
Siak
Padang Kampar Bentan
Inderagiri Riau
Lingga
Jambi
Palembang
1. Terangkan wilayah pengaruh Melaka.
Merangkumi Semenanjung Tanah Melayu dan pantai timur Sumatera.

2. Jelaskan maksud dan contoh wilayah berikut:
(a) Wilayah taklukan
Wilayah yang diperoleh melalui peperangan. Contohnya Pahang, Kuala Linggi, Kelantan, Rokan,

Inderagiri dan Kampar.
(b) Wilayah naungan

Wilayah yang menerima ketuanan Kesultanan Melayu Melaka sama ada melalui perkahwinan atau
persahabatan. Contohnya, Lingga, Patani dan Kedah.

3. Apakah kelebihan memiliki wilayah pengaruh yang luas? KBAT Menilai
Menguasai hasil bumi. Membekalkan barang dagangan. Menjadi kuasa yang kuat dan digeruni. Meluaskan
agama dan pengaruh Islam. Menjalin hubungan baik dengan kerajaan lain. Mengukuhkan sistem pertahanan
dan ketenteraan.

4. Kesultanan Melayu Melaka merupakan asas pembinaan negara bangsa Malaysia. Apakah aspek
kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka yang harus dicontohi oleh pemerintah masa kini?

KBAT Mengaplikasi
Mempunyai sistem pentadbiran yang lengkap dan tersusun. Memiliki sistem perundangan yang sistematik.
Menjalin hubungan baik dengan kerajaan luar. Memajukan kegiatan perdagangan antarabangsa.





Enrolment key
snT5*POTi*

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 10