ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขั้น (7E) และประยุกต์ใช้เทคโนโลยี QR Code เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ด้วยตนเอง วิชาชีววิทยา 6 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 เรื่อง ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ้ และประยุกต์ใช้เทคโนโลยี QR Code เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ด้วยตนเอง วิชาชีววิทยา 6 (ว30246) ชันมัธยมศึกษาปีที่ 6 ้ เรื่อง ความหลากหลายของสิ่ งมีชีวิต 4 SCAN ME

คำนำ ชุดกิจกรรมการเรียนรูวิทยาศาสตรแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) และประยุกตใชเทคโนโลยี QR Code เพื่อสงเสริมการเรียนรูดวยตนเอง วิชาชีววิทยา 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 6 เรื่อง ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต มีจำนวน 8 ชุด รวมเวลาจัดกิจกรรม 16 ชั่วโมง เปนชุดกิจกรรมที่จัดทำขึ้นจากการศึกษาวิเคราะหหลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พุทธศักราช 2560) และศึกษาจากสภาพปญหาการจัด การเรียนการสอนวิชาชีววิทยาของโรงเรียนชุมชนเทศบาล ๓ (พินิจพิทยานุสรณ) พบปญหานักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนต่ำ จึงไดจัดกิจกรรมเนนผูเรียนเปนสำคัญ ที่จะชวยใหนักเรียนเกิดการเรียนรูอยางเปนขั้นตอน เขาใจเนื้อหาไดงายขึ้น มีการทบทวนความรูเดิม สรางความสนใจกระตุนใหนักเรียนเกิดความอยากรู อยากเห็น เพื่อรวมกันทำการสำรวจ และคนหา ทำการทดลอง อธิบาย สรุปผล ตลอดจนการสืบคนขอมูลขยายความรูเพิ่มเติม การประเมินผล และนำความรูที่ไดไปใชทำใหเกิดการเรียนรูอยางมีทักษะ สรางเจตคติที่ดีทางวิทยาศาสตรใหกับ ผูเรียน นอกจากนี้ยังนำเทคโนโลยี QR code มาประยุกตใชในกิจกรรมการเรียนรู เพื่อชวยให นักเรียนไดเขาถึงสื่อ มัลติมีเดียที่หลากหลาย ศึกษาความรูเพิ่มเติมดวยตนเองไดตามความสะดวกและตามตองการ ทำใหการเรียน การสอนมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น อันนำไปสูการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่สูงขึ้น ชุดกิจกรรมการเรียนรูวิทยาศาสตรชุดนี้ เปนชุดกิจกรรมการเรียนรูชุดที่ 4 เรื่อง อาณาจักรโพรทิสตา ซึ่งประกอบ ดวย คำชี้แจง ผลการเรียนรู จุดประสงค สาระการเรียนรู เวลาที่ใช วิธีใชชุดกิจกรรมการเรียนรู สื่อและอุปกรณการเรียนรู แบบทดสอบกอนเรียน ซึ่งเปนแบบตัวเลือก 4 ตัวเลือก จำนวน 10 ขอ พรอมทั้งบัตรความรูและบัตรกิจกรรม รวมทั้งมี แบบทดสอบหลังเรียนและเฉลยแบบทดสอบและบัตรกิจกรรม ทายสุดมีแบบบันทึกคะแนนกอนเรียน ระหวางเรียนและ หลังเรียน ผูจัดทำหวังเปนอยางยิ่งวาชุดกิจกรรมการเรียนรูนี้ จะเปนประโยชนตอการจัดกิจกรรมการเรียนรูของครู และนักเรียนเปนอยางดี นักเรียนสามารถนำความรู ประสบการณที่ไดรับไปใชในชีวิตประจำวันไดอยางถูกตอง โดยใหนักเรียนไดทำกิจกรรมกลุม ไดฝกทักษะ กระบวนการทางวิทยาศาสตร จากการที่นักเรียนไดปฏิบัติกิจกรรม ตามลำดับขั้นและนักเรียนสามารถนำความรูที่ไดไปใชในชีวิตประจำวัน สงผลใหเกิดการเรียนรูอยางตอเนื่อง สามารถ สรางองคความรูดวยตนเอง นอกจากนี้ชุดกิจกรรมนี้ยังสามารถใชพัฒนาการเรียนการสอนในกลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตรและเทคโนโลยีไดเปนอยางดี ชวยสงเสริมและพัฒนาศักยภาพของนักเรียน สงเสริมการหาความรูนอก หองเรียนดวยเทคโนโลยี QR Code มีภาพประกอบและสื่อมัลติมีเดียเพื่อใหเกิดความเพลิดเพลินในบทเรียนเพื่อ ความเขาใจยิ่งขึ้น บุษกร ปทุมไกยะ ก

ข สารบัญ เรื่อง หนา คำนำ สารบัญ คำชี้แจง การใชชุดกิจกรรมการเรียนรู ผลการเรียนรู จุดประสงคเชิงพฤติกรรม สาระการเรียนรู บทบาทของนักเรียน แบบทดสอบกอนเรียน บัตรกิจกรรมการเรียนรูที่ 1 บัตรความรูที่ 1 บัตรกิจกรรมการเรียนรูที่ 2 บัตรความรูที่ 2 บัตรกิจกรรมการเรียนรูที่ 3 แบบทดสอบหลังเรียน บรรณานุกรม ภาคผนวก แบบบันทึกคะแนนระหวางเรียน เฉลยแบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 1-3 แบบสังเกตพฤติกรรมนักเรียน และประเมินคุณลักษณะ ก ข ค ง จ ฉ ฉ ช 1 4 6 7 8 21 25 28 30 31 32 33 40

ค คําชี้แจง ชุดกิจกรรมการเรียนรูวิทยาศาสตรแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) และประยุกตใชเทคโนโลยี QR Code เพื่อสงเสริมการเรียนรูดวยตนเอง วิชาชีววิทยา 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 6 เรื่องความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต ประกอบ ดวย ชุดกิจกรรมการเรียนรู 8 ชุด ดังนี้ ชุดกิจกรรมการเรียนรูฉบับบนี้ เปนชุดกิจกรรมการเรียนรูชุดที่ 4 เรื่อง อาณาจักรโพรทิสตา ซึ่งนักเรียนจะ ไดศึกษาเรียนรูและปฏิบัติกิจกรรมตาง ๆ เพื่อศึกษาเกี่ยวกับความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต โดยใชเวลาในการปฏิบัติ กิจกรรมทั้งหมด 2 คาบเรียน และใหนักเรียนศึกษาชุดกิจกรรมตามลําดับขั้นตอนตอไปนี้ ชุดที่ ชื่อชุดกิจกรรม จํานวนคาบเรียน รวม 1 2 3 4 5 6 7 8 2 2 2 2 2 2 2 2 16 การศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพ กําเนิดของสิ่งมีชีวิต อาณาจักรมอเนอรา อาณาจักรโพรทิสตา อาณาจักรพืช อาณาจักรฟงไจ อาณาจักรสัตว ความหลากหลายทางชีวภาพในประเทศไทย

ง การใช้ชุดกิจกรรม ขั้นเตรียมกอนใชชุดกิจกรรม 1. ทำการศึกษาคนควาในเรื่องที่ตนเองจะเรียนหรือปฏิบัติกิจกรรมมากอนลวงหนา เพื่อใหเขาใจในบทเรียน ไดดีและรวดเร็วยิ่งขึ้น 2. เตรียมความพรอมของตนเองสำหรับการปฏิบัติกิจกรรมรวมกับเพื่อนในหองเรียนและเพื่อนรวมกลุม 3. คำแนะนำในการปฏิบัติงานกลุม 3.1 เลือกประธานกลุมเพื่อเปนผูนำในการดำเนินการจัดการเรียนรู และเลขานุการกลุมเพื่อบันทึก ขอมูล 3.2 สมาชิกทุกคนตองมีสวนรวม ชวยเหลือซึ่งกันและกัน และรับผิดชอบรวมกัน 3.3 ตั้งใจปฏิบัติกิจกรรมอยางเต็มความสามารถและรอบคอบ 4. ใชกลุมเดิมตลอดการเรียนดวยชุดกิจกรรมการเรียนรูชุดที่ 4 เรื่อง อาณาจักรโพรทิสตา ขั้นใชชุดกิจกรรม 1. ศึกษาภาระงานใหเขาใจ และปฏิบัติตามขั้นตอน 2. ปฏิบัติกิจกรรมดวยตนเอง ไมลอกเพื่อนและไมใหเพื่อนลอก 3. ศึกษากิจกรรมดวยความตั้งใจ แลวทำการวิเคราะหเนื้อหาและสรุปเพื่อใหเขาใจงายๆ 4. ศึกษาคำชี้แจงของกิจกรรมโดยการระดมความคิดในกลุม เพื่อตอบคำถามใหตรงตามทฤษฎีของเรื่องที่ เรียนไมตอบโดยไมมีเหตุผลหรือไมมีทฤษฎีรองรับ 5. รวมอภิปรายกับครูดวยความตั้งใจ จดความรูใหม และซักถามทันทีเมื่อไมเขาใจ 6. มีความสามัคคี มีน้ำใจ ภาคภูมิใจในผลงานของกลุม โดยไมเอาเปรียบดวยการนั่งเฉยหรือกอความวุนวาย ในหองเรียน ขั้นหลังใชชุดกิจกรรม 1. ทำแบบทดสอบหลังเรียน 2. รวบรวมผลงานที่ไดจากการปฏิบัติกิจกรรมสงครู เพื่อประเมินผลการเรียนรู 3. จัดเก็บอุปกรณทุกชิ้น ใหเรียบรอย

จ ผลการเรียนรู้ ดานความรู 1. สืบคนและอภิปรายเกี่ยวกับอาณาจักรโพรทิสตา 2. อธิบายอาณาจักรโพรติสตา 3. จําแนกและสรางเกณฑของอาณาจักรโพรทิสตา 4. นำความรูเรื่องอาณาจักรโพรทิสตาไปใชประโยชนในชีวิตประจำวัน 5. ประเมินความสำคัญของอาณาจักรโพรทิสตา ดานทักษะกระบวนการ นักเรียนสามารถปฏิบัติกิจกรรมตามกระบวนการสืบเสาะหาความรูแบบวัฏจักร 7 ขั้น (7E) ดังนี้ 1. ทำแบบฝกหัดกอนบทเรียน เพื่อทดสอบความรูเดิม (Elicitation Phase) 2. รวมกันอภิปรายและตั้งคำถามจากแบบทดสอบกอนเรียน (Engagement Phase) 3. สืบคนขอมูลจากเอกสารประกอบการเรียนรู เรื่อง อาณาจักรโพรทิสตา (Exploration Phase) 4. นำขอมูลมาดำเนินการวิเคราะห แปลผล สรุปผลและนำเสนอผลที่ไดในรูปตางๆ เชน บรรยายสรุป สรางแผนภูมิความคิดรวบยอด (Explanation and Expansion Phase) 5. ใหนักเรียนนำผลงานที่ไดจากการสรุปผลการวิเคราะหมานำเสนอหนาชั้นเรียนเพื่อนำไปสูการหาขอสรุป รวมกันในชั้นเรียนและประเมินผลงาน (Evaluation and Extension Phase) ดานคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค 1. มีความสนใจใฝเรียนรู ไดแก การสนทนาซักถาม กระตือรือรนในการปฏิบัติกิจกรรม 2. มีความรับผิดชอบ ไดแก ปฏิบัติหนาที่ที่ไดรับมอบหมาย ทำงานสำเร็จตามเปาหมาย 3. ความมีเหตุผล ไดแก การรวบรวมขอมูล การอธิบายหรือแสดงความคิดเห็นอยางมีเหตุผล มีหลักการ หรือมีขอมูลอางอิง 4. มีระเบียบวินัย ไดแก ตรงตอเวลาที่นัดหมาย ปฏิบัติตามระเบียบวินัยของกิจกรรม 5. อยูอยางพอเพียง ไดแก ใชทรัพยสินตนเองอยางประหยัดทรัพยสินสวนรวมอยางคุมคา ไมเอาเปรียบคนอื่น วางแผนการเรียนการทำงาน 6. มุงมั่นในการทำงาน ไดแก ตั้งใจ อดทนทำงาน ไมยอทอ 7. รักความเปนไทย ไดแก มีจิตสำนึกในความเปนไทยและภูมิปญญาไทย 8. มีจิตสาธารณะ ไดแก ชวยเหลือเพื่อน พอแม ครู จิตอาสา ทำงานเพื่อสวนรวม

ฉ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. สืบคนขอมูลสำรวจตรวจสอบอภิปรายและสรุปลักษณะที่เหมือนและแตกตางกันของสิ่งมีชีวิตอาณาจักร โพรทิสตา 2. สืบคนขอมูลอภิปรายและนำเสนอคุณคาของความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตในอาณาจักรโพรทิสตากับ การใชประโยชนของมนุษยที่มีผลตอสังคมและสิ่งแวดลอม สาระการเรียนรู้ สิ่งมีชีวิตในอาณาจักรโพรทิสตา เปนสิ่งมีชีวิตกลุมแรกที่มีเซลลแบบยูคาริโอตซึ่งเปนเซลลที่มีเยื่อหอหุม DNA ไวใหมองเห็นเปนนิวเคลียส (Nucleus) ของเซลลไดอยางชัดเจน รวมทั้งมีออรแกเนลลตาง ๆ ภายในเซลล แตกตางกันไปในแตละกลุมสิ่งมีชีวิตมี 8 กลุมยอย คือ 1. กลุมดิโพลโมนาดิดา (Diplomonadida) 2. กลุมพาราบาซาลา (Parabasala) 3. กลุมยูกลีโนซัว (Euglenozoa) 4. กลุมแอลวีโอลาตา (Alveolata) 5. กลุมสตรามิโนพิลา (Stramenopila) 6. กลุมโรโดไฟตา (Rhodophyta) 7. กลุมคลอโรไฟตา (Chlorophyta) 8. กลุมอะมีโบชัว (Amaebozoa) ชุดกิจกรรมการเรียนรูชุดที่ 4 เรื่อง อาณาจักรโพรทิสตา ใชเวลาในการเรียนรู 2 คาบเรียน เวลาที�ใช้

ช บทบาทของนักเรียน 1. นักเรียนแบงกลุม กลุมละ 5 คน เลือกประธานกลุม เพื่อเปนผูนําในการดําเนินกิจกรรมและลขานุการกลุม เพื่อบันทึกขอมูลในการปฏิบัติกิจกรรมตางๆ และมอบหมายหนาที่ใหสมาชิกแตละคนในกลุมใหชัดเจน 2. ตรวจสอบความครบถวนของชุดกิจกรรมการเรียนรูตามกระบวนการสืบเสาะหาความรูแบบวัฏจักร 7 ขั้น (7E) 3. ทําแบบทดสอบกอนเรียน เพื่อทดสอบความรูเดิมของนักเรียน 4. ศึกษากิจกรรมการเรียนรูที่ 1 แลวใหแตละกลุม รวมกันอภิปรายและตอบคําถาม 5. ศึกษาและปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรูที่ 2 เพื่อสํารวจและคนหาคําตอบ 6. ศึกษากิจกรรมการเรียนรูที่ 3 จากนั้นเลิกปฏิบัติกิจกรรม อภิปรายและระดมความคิดในกลุม สรุปแกปญหาจากสถานการณที่กําหนดขึ้น แลวบันทึกคําตอบลงในแบบบันทึกกิจกรรม พรอมทั้งขยายความรูที่ไดรับ โดยการนําเสนอหนาชั้นเรียน 7. แลกเปลี่ยนกันตรวจแบบบันทึกกิจกรรมการเรียนรูที่ 1-3 โดยเลขานุการกลุม รวบรวมแบบบันทึก คําตอบของสมาชิกไปแลกเปลี่ยนกับกลุมอื่น โดยกําหนดใหกลุมที่ 1 ตรวจกลุมที่ 8, กลุมที่ 8 ตรวจกลุมที่ 7, กลุมที่ 7 ตรวจกลุมที่ 6, กลุมที่ 6 ตรวจกลุมที่ 5, กลุมที่ 5 ตรวจกลุมที่ 4, กลุมที่ 4 ตรวจกลุมที่ 3, กลุมที่ 3 ตรวจกลุมที่ 2 และกลุมที่ 2 ตรวจกลุมที่ 1 8. ประธานรับเฉลยกิจกรรมการเรียนรูจากครูผูสอน เพื่อนํามาตรวจคําตอบ 9. สมาชิกในกลุมตรวจแบบบันทึกกิจกรรมของสมาชิกกลุมอื่น (กรณีมีขอสงสัย ใหนักเรียนถามครูผูสอน) 10. เลขานุการกลุมรวบรวมแบบบันทึกกิจกรรมกลุมคืนกลุมเดิม 11. ประธานกลุมนําเฉลยกิจกรรมคืนครูผูสอน 12. สมาชิกในกลุมบันทึกคะแนนลงในแบบบันทึกคะแนน รวมคะแนนของสมาชิกในกลุมหาคาเฉลี่ยเปน คะแนนของกลุมแจงครูผูสอน

1 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ แบบทดสอบก่อนเรียน ชุดที 4 อาณาจักรโพรทิสตา่ รายวิชา ชีววิทยา 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 6 คะแนนเต็ม 10 คะแนน จำนวน 10 ขอ =============================================================== คำชี้แจง 1. แบบทดสอบนี้เปนแบบปรนัยเลือกตอบ มีทั้งหมด 10 ขอ 2. ใหนักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกตอง และทำเครื่องหมาย x ลงในกระดาษคำตอบ =============================================================== 1. ในอาณาจักรโพรทิสตามีหลายเซลลรวมกันเปนกลุม แตละเซลลสามารถทำหนาที่ของความเปนสิ่งมีชีวิต ที่ครบถวนอยางอิสระ เรียกเซลลที่รวมกันนั้นวาอะไร ก. เนื้อเยื่อ ข. อวัยวะ ค. โคโลนี ง. ซูโดโพเดียม 2. อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนไหวของสิ่งมีชีวิตในอาณาจักรโพรทิสตาคือขอใด ก. แฟลกเจลลัม ข. หาง ค. ครีบ ง. เกล็ด 3. สิ่งมีชีวิตในขอใดมีอายสปอต (Eye Spot) ใชในการตอบสนองตอแสง ก. สาหรายแดง ข. พารามีเซียม ค. ยูกลีนา ง. พลาสโมเดียม 4. ขอใดไมใชประโยชนของไดอะตอม ก. การทําไสกรอง ข. ยาขัดรองเทา ค. ทําเครื่องแกว ง. นํ้ายาลางจาน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6

2 5. “ปรากฏการณขี้ปลาวาฬ” เกิดจากสิ่งมีชีวิตในกลุมใด ก. กลุมไดโนแฟลกเจลเลต ข. กลุมสาหรายสีนํ้าตาล ค. กลุมไดโพลโมแนต ง. กลุมยูกลีนอยด 6. โรคในขอใดที่ไมไดเกิดจากสิ่งมีชีวิตในอาณาจักรโพรทิสตา ก. ติดเชื้อในชองคลอด ข. โรคเหงาหลับ ค. โรคนิ่วในถุงนํ้าดี ง. ปรสิตในลําไสของคน 7. จีฉายที่นํามาทําอาหารหรือสาหรายผมนางที่นํามาทําวุนคือสิ่งมีชีวิตในขอใด ก. สาหรายสีแดง ข. สาหรายสีเขียว ค. สาหรายสีนํ้าตาล ง. ราเมือก 8. สิ่งมีชีวิตกลุมใดมีลักษณะกิ่งกานคลายพืชชั้นสูง ก. สาหรายสีเขียว ข. สาหรายสีแดง ค. ราเมือก ง. สาหรายเคลป 9. สาหรายในขอใดที่ชวยยอยสลายซากพืช จุลินทรียใหกลายเปนอาหาร ก. สาหรายสีเขียว ข. สาหรายสีแดง ค. ราเมือก ง. สาหรายเคลป 10. สิ่งมีชีวิตในขอใดที่มีโปรตีนสูงและมักนํามาทําอาหารเสริม ก. คอลเรลลา ข. สาหรายสีแดง ค. สาหรายสีนํ้าตาล ง. ราเมือก ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ

3 กระดาษคําตอบ แบบทดสอบก่อนเรียน-หลังเรียน วิชาชีววิทยา 6 ชุดที่ 4 อาณาจักรโพรทิสตา ชื่อ-สกุล……………………………………………………………………ชั้น…………………………….เลขที่…………. ¡‹Í¹àÃÕ¹ ÊÃØ»¤Ðá¹¹Êͺ ËÅѧàÃÕ¹ 10 ก ข ค ง A B C D ข้อ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6

4 บัตรกิจกรรมการเรียนรู้ที 1่ เรือง สิ่งมีชีวิตอาณาจักรโพรทิสตา ่ คําชี้แจง กิจกรรมการเรียนรูฉบับนี้เปนกิจกรรมที่จัดการเรียนรูตามกระบวนการสืบเสาะหาความรู ขั้นตรวจสอบความรูเดิม (Elicitation Phase) ขั้นเราความสนใจ (Engagement Phase) และขั้นอธิบาย (Explanation Phase) คําสั่ง ใหนักเรียนศึกษาภาพที่กําหนดให แลวตอบคําถามตอไปนี้ (10 คะแนน) ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563 ขอความขาวที่กําหนด “ขี้ปลาวาฬ” ทานํ้าทะเลพัทยาเปลี่ยนสีโชคดียังไมเขาชายหาด ผูสื่อขาวไดรับแจงจากนักทองเที่ยววานํ้าทะเลบริเวณหนาอาวพัทยา ซึ่งหางจากฝงประมาณ 300 เมตร มีปรากฏการณนํ้าทะเลเปลี่ยนสีหรือที่เรียกกันวา “ปรากฏการณขี้ปลาวาฬหรือแพลงกตอนบลูม” โดยจากการสังเกตจากมุมสูงจะเห็นไดวานํ้าทะเลจากบริเวณชายฝงกับนํ้าทะเลที่อยูหางออกไป จะมี ความแตกตางกัน ซึ่งลักษณะจะเปนนํ้าสีเขียวเขมอยางเห็นไดชัด อยางไรก็ตามปรากฏการณขี้ปลาวาฬ หรือ แพลงกตอนบลูมนั้น นักทองเที่ยวพบเห็นในชวงเมื่อวานนี้ในชวงนํ้าขึ้นตอนบายบริเวณหาดวงศอมาตยนาเกลือ แตหลังจากนั้นกระแสนํ้าไดพัดใหเกิดการเปลี่ยนทิศทางและจางหายไป กระทั่งมาวันนี้ชวงนํ้าขึ้นก็พบปรากฏการณ ดังกลาวอีกครั้ง สําหรับปรากฏการณขี้ปลาวาฬหรือแพลงกตอนบลูมนั้นเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ที่มักจะเปนไป ตามฤดูกาล โดยกระบวนการนํ้าผุดที่แนวชายฝง ซึ่งเกิดขึ้นตามธรรมชาติ จากการเคลื่อนตัวของนํ้าทะเล การเติบโต ของแพลงกตอนพืช อุณหภูมิที่เพิ่มสูงขึ้นของนํ้าทะเลนั้นยังเปนอีกปจจัยที่ทําใหเกิดปรากฏการณขี้ปลาวาฬ เชน เดียวกัน

5 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 คําชี้แจง นักเรียนศึกษาภาพและขอความขาวที่กําหนดใหแลวตอบคําถามตอไปนี้ 1. สิ่งมีชีวิตที่ทําใหเกิดปรากฏการณแพลงกตอนบลูม คือ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ปรากฏการณแพลงกตอนบลูม ทําใหนํ้าทะเล มีลักษณะอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แพลงกตอนพืช เปนสิ่งมีชีวิตกลุมใด …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. เหตุการณนี้มีผลกระทบตอสิ่งแวดลอมอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. นักเรียนสามารถแกปญหาจากเหตุการณนี้อยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 บัตรความรู้ที 1่ เรือง อาณาจักรโพรทิสตา่ คําชี้แจง กิจกรรมการเรียนรูฉบับนี้เปนกิจกรรมที่จัดการเรียนรูตามกระบวนการสืบเสาะหาความรู ขั้นอธิบาย (Explanation Phase) และขั้นขยายความรู (Elaboration Phase) คําสั่ง ใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันศึกษาบัตรความรูและรวมกันวิเคราะหอภิปรายและตอบคําถามตอไปนี้ ลงในบัตรบันทึกกิจกรรมการเรียนรู อาณาจักรโพทิสตา การจัดแบงสิ่งมีชีวิตออกเปน 2 อาณาจักร คือ อาณาจักรพืชและอาณาจักรสัตวนั้นเกิดปญหาที่สําคัญ คือ สิ่งมีชีวิตบางชนิดมีลักษณะทั้งพืชและสัตวอยูในตัวเองจึงทําใหนักพฤกษศาสตรจัดไวในอาณาจักรพืช และนักสัตววิทยา ก็จัดไวในอาณาจักรสัตว ซึ่งมันไมนาจะเปนไปไดที่สิ่งมีชีวิตชนิดเดียวอยู ทั้ง 2 อาณาจักร ดังนั้น Ernst Haeckel นักวิทยาศาสตรชาวเยอรมันจึงไดเสนอชื่อโพรทิสตา (Protista) ซึ่งหมายถึง สิ่งมีชีวิตพวกแรกๆ ขึ้นมาใช จึงทําให แยกสิ่งมีชีวิตที่ไมมีลักษณะของพืชหรือสัตวอยางชัดเจนออกจากอาณาจักรพืชและอาณาจักรสัตวแลวตั้งเปน อาณาจักรใหมชื่อ “อาณาจักรโพรทิสตา” ลักษณะสําคัญของสิ่งมีชีวิตในอาณาจักรโพรทิสตา 1. รางกายประกอบดวยโครงสรางงายๆมีหลายเซลลรวมกันเปนกลุมไมซับซอนสวนมากประกอบดวย เซลลเดียว (Unicellular) บางชนิดเรียกวาโคโลนี (Colony) หรือเปนสายยาว (Filament) แตยังไมทําหนาที่ รวมกันเปนเนื้อเยื่อ (Tissue) หรืออวัยวะ (Organ) แตละเซลลสามารถทําหนาที่ของความเปนสิ่งมีชีวิตไดครบถวน อยางอิสระ 2. ไมมีระยะตัวออน (Embryo) ซึ่งตางจากพืชและสัตวที่มีระยะตัวออนกอนที่จะเจริญเติบโตเปนตัวเต็มวัย 3. การดํารงชีพมีทั้งชนิดที่เปนผูผลิต (Autotroph) เพราะมีคลอโรฟลลเปนผูบริโภค (Consumer) และเปน ผูยอยสลายอินทรียสาร (Decomposer) 4. โครงสรางของเซลลเปนแบบยูคาริโอติก (Eucaryotic) ซึ่งมีเยื่อหุมนิวเคลียส ไดแก โพรโทซัว เห็ด รา ยีสต ราเมือก สาหรายตาง ๆ 5. การเคลื่อนที่ บางชนิดเคลื่อนที่ไดโดยใชซีเลีย (Cilia) แฟลกเจลลัม (Flagellum) หรือ ซูโดโพเดียม (Pseudopodium) บางชนิดเคลื่อนที่ไมได 6. การสืบพันธุทั้งแบบไมอาศัยเพศ (Asexual Reproduction) และแบบอาศัยเพศ (Sexual Reproduction) แบบอาศัยเพศมีทั้งชนิดคอนจูเกชัน (Conjugation) ซึ่งเกิดจากเซลลสืบพันธุที่มีรูปรางและขนาดเหมือนกัน มารวมกัน ดังเชนที่พบในพารามีเซียม ราดํา เปนตน และชนิดปฏิสนธิ (Fertilization) ซึ่งเกิดจากเซลลสืบพันธุ ที่มีรูปรางและขนาดตางกันมารวมกัน ดังเชนที่พบในสาหรายเปนสวนใหญ เปนตน

7 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 บัตรกิจกรรมการเรียนรู้ที 2่ เรือง อาณาจักรโพรทิสตา่ คําชี้แจง กิจกรรมการเรียนรูฉบับนี้เปนกิจกรรมที่จัดการเรียนรูตามกระบวนการสืบเสาะหาจะหาความรู ขั้นสํารวจแลคนหา (Exploration Phase), ขั้นขยายความรู (Elaboration Phase) และขั้นนําความรูไปใช (Extend Phase) คําสั่ง จงตอบคําถามตอไปนี้ใหถูกตอง 1. นักวิทยาศาสตรคนใดที่เปนคนเสนออาณาจักรโพรทิสตาขึ้นมาคนแรก ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………........ 2. สวนที่เรียกวาโคโลนี (Colony) ในอาณาจักรโพรติสตาคืออะไร ทําหนาที่อยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………........ 3. โพรโตซัวมีการดํารงชีพอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………........… 4. ซีเลีย (Cillia) แฟลกเจลลัม (Flagellum) หรือซูโดโพเดียม (Pseudopodium) เปนอวัยวะของโพรโทซัว ซึ่งทําหนาที่ใด ………………………………………………………………………………………………………………………………………........…………… 5. โพรโทซัว มีการสืบพันธุอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………........…………………

8 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 บัตรความรู้ที 2่ เรือง ความหลากหลายโพรทิสตา่ คําชี้แจง กิจกรรมการเรียนรูฉบับนี้เปนกิจกรรมที่จัดการเรียนรูตามกระบวนการสืบเสาะหาความรู ขั้นอธิบาย (Explanation Phase) และขั้นขยายความรู (Elaboration Phase) คําสั่ง ใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันทํากิจกรรมเรื่องการศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพตามกิจกรรมที่ กําหนดใหตอไปนี้ ความหลากหลายของโพรทิสตา หากแบงโพรทิสตเปนกลุมตามสายวิวัฒนาการจะแบงกลุมได 8 กลุมดังนี้ 1. กลุมดิโพลโมนาดิดา (Diplomonadida) เปนกลุมโพรทิสตที่เปนเซลลยูแคริโอตที่ไมมีพลาสติดและไมโทคอนเดรียที่เปลี่ยนแปลงไปเปนไมโทโซม (Mitosome) ยังไมสามารถเกิดการถายทอดอิเล็กตรอนเพื่อสราง ATP โดยใชออกซิเจนไดดังนั้นจึงไดพลังงาน จากการหายใจแบบไมใชออกซิเจนเทานั้น นอกจากนี้ยังไมมีออรแกเนลล รางแหเอนโดพลาสมิกเรติคูลัม กอลจิคอมเพล็กซ และเซนทริโอล แตมีหนวดหลายเสนและมีนิวเคลียส 2 อัน เชน Giardia lamblia ซึ่งเปน ปรสิตในลําไสของคน ภาพ Giardia lamblia (ก) (ข) ภาพถายจากกลองจุลทรรศนแบบใชแสง (ค) ถายจากกลองจุลทรรศนอิเล็กตรอนแบบสองกราด ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

9 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 2. กลุมพาราบาซาลา (Parabasala) หรือกลุมพาราบาซาลิด (Parabasalids) เปนโพรทิสตที่มีไมโทคอนเดรียที่ลดรูป เรียก ไฮโดรจีโนโซม (Hydrogenosome) ไดพลังงานจากการหายใจ แบบไมใชออกซิเจน ถายปลอยไฮโดรเจนออกมา ตัวอยาง โพรทิสตกลุมนี้ ไดแก ไตรโคนิมฟา (Trichonympha) อาศัย อยูในลําไสของปลวกมีการดํารงชีวิตแบบภาวะพึ่งพากันโดยการสรางเอนไซมมาชวยยอยเซลลูโลสในไมใหกับปลวก อีก ชนิด คือ ไตรโคโมแนส (Trichomonas) เปนพาราบาชาลิดที่เปนสาเหตุใหเกิดการติดเชื้อในชองคลอด ภาพ Trichonympha sp. (ก) ภาพถายจากกลองจุลทรรศนอิเล็กตรอนแบบสองกราด (ข) ไดอะแกรมแสดงลักษณะสัณฐานวิทยา ภาพ Trichomonas sp. (ก) ภาพถายจากกลองจุลทรรศนอิเล็กตรอนแบบสองกราด (ข) ไดอะแกรมแสดงลักษณะสัณฐานวิทยา ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

10 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ 3. กลุมยูกลีโนซัว (Euglenozoa) เปนโพรทิสตเซลลเดียวที่มีผลึกโปรตีนรูปแทงอยูในหนวดแบงออกเปน 2 กลุมยอย คือ 3.1 กลุมยอยยูกลีนอยด (Euglenoids) ภายในเซลลมีคลอโรพลาสตที่มีสารสีชนิดคลอโรฟลลและแคโรทีน สามารถดํารงชีวิตไดทั้งในฐานะผูผลิตเมื่อมีแสงและเปนผูบริโภคเมื่อไมมีแสง ไดแก ยูกลีนา (Euglena) ภาพ Euglena sp. (ก) ภาพถายจากกลองจุลทรรศน (ข) ไดอะแกรมแสดงลักษณะสัณฐานวิทยา ภาพ Trypanosoma cruzi (เซลล์มีสีม่วง) (ก)-(ข) ภาพถายจากกลองจุลทรรศน (ค) ภาพจําลองรูปรางของเชื้อและเม็ดเลือดแดง 3.2 กลุมยอยไคโตพลาสติด (Kinetoplastids) เปนกลุมที่มีไมโทคอนเดรียเพียง 1 อัน ในเซลลซึ่งมีสาร พันธุกรรมหดตัว เปนโครงสรางไคนโตพลาสตและไมมีคลอโรพลาสตเปนโพรทิสต ที่ดํารงชีวิตแบบอิสระในนํ้าจืด นํ้าเค็มและในสภาพแวดลอมทั่วไปรวมทั้งเปนปรสิตในเลือดของสัตว มีกระดูกสันหลัง เชน เชื้อทริปพาโนโซมา (Trypanosoma cruzi) ซึ่งเปนสาเหตุทําใหเกิดโรคเหงาหลับในคน ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

11 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 4. กลุมแอลวีโอลาตา (Alveolata) เปนโพรทิสตเซลลเดียวที่มีลักษณะรวมกันคือมีถุงแบนๆ ที่เรียกวา แอลวีโอไล (alveoli) เรียงตัวเปนชั้น ใตเยื่อหุมเซลล ซึ่งยังไมทราบหนาที่ที่ชัดเจนของถุงนี้ แบงออกเปน 3 กลุมยอย ไดแก 4.1 กลุมยอยไดโนแฟลกเจลเลต (Dinoflagellates) เปนโพรทิสตเซลลเดียวที่มีสารแคโรทีนและคลอโรฟลลในพลาสติด ผนังเซลลเปนเซลลูโลสและ สรางผนังเซลลเปนแผนมาประกอบกัน หนวดมี 2 เสน วางตัวในแนวรอบเซลลและแนวดานหลังของเซลลอยางละเสน ไดโนแฟลกเจลเลตบางชนิดมีการสะสมสารพิษในตัว เมื่อนํ้าทะเลมีสารอินทรียซึ่งเปนแหลงอาหารในปริมาณมาก ทําใหมีการเพิ่มจํานวนประชากรไดโนแฟลเจลเลตอยางรวดเร็ว ทําใหทะเลมีสีแดงอันเนื่องจากสีของแคโรทีนอยด ในพลาสติดของไดโนแฟลกเจลเลตกอใหเกิดเปน “ปรากฏการณขี้ปลาวาฬหรือ Red Tide” ขึ้นซึ่งทําใหเกิดสารพิษ ของโซอาหารในทะเลและเกิดอันตรายตอสัตวเปนจํานวนมาก ภาพ โครงสร้างของ Dinoflagellate van ภาพ (ก) การเกิดปรากฏการณ์ขีปลาวาฬหรือ Red Tide ้ อันเกิดมาจาก Dinoflagellate Blooming (ข) ซากสัตว์นํ้าทีตายเนื่องจากความเป็นพิษของไดโนแฟลกเจลเลต่ ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

12 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 4.2 กลุมยอยเอพิคอมเพลกซา (Apicomplexas) เปนโพรทิสตที่มีขนาดเล็กสวนใหญจะดํารงชีวิตเปนปรสิต ไดแก พลาสโมเดียม (Plasmodium) ชนิดทําให เกิดโรคมาลาเรียในคนและสัตวอื่น โดยมียุงกนปลองเปนพาหะคือ Plasmodium falciparum ภาพ Plasmodium folciparum (ก) ภาพจําลองพลาสโบเดียม (ข) พลาสโมเนียมระยะตางๆภายในเซลลเม็ดเลือดแดง (ค) ภาพถายเม็ดเลือดแดงถูกทําลายโดยพลาสโมเนียม ภาพ Paramecium sp. และ Vorticella sp. 4.3 กลุมยอยซิลิเอต (Ciliates) เปนโพรทิสตกลุมที่ใชซีเลียในการเคลื่อนที่ มักอาศัยอยูในสภาพแวดลอมที่มีนํ้าขังหรือความชื้นสูง โพรทิสต กลุมนี้จะมีความหลากหลายของชนิดมากที่สุด เชน พารามีเซียม (Paramedium sp.) และวอรติเชลลา (Vorticella sp.) เปนตน ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

13 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 5. กลุมสตรามิโนพิลา (Stramenopilla) สวนใหญเปนโพรทิสตที่สังเคราะหดวยแสงได และโพรทิสตที่เปนผูบริโภคหลายกลุม ลักษณะรวมกันของ สตรามิโนไพล คือ เซลลสืบพันธุมีแฟลกเจลลาที่มีขนและแฟลกเจลลาที่ไมมีขน แบงออกเปน 4 กลุมยอย ไดแก 5.1 กลุมยอยโอโอไมซีเทส (Oomycetes) เปนกลุมโพรทิสตคลายราที่มีลักษณะเปนเสนใยที่ไมมีผนังเซลลกัน ภายในมีนิวเคลียสจํานวนมากมายและ มีเซลลูโลสเปนสวนประกอบของผนังเซลล สามารถสืบพันธุไดทั้งแบบอาศัยเพศและไมอาศัยเพศมีการดํารงชีวิต โดยเปนผูยอยสลายและปรสิตบางชนิด อาศัยอยูในนํ้า เรียกวา Water Molds มักทําใหเกิดโรคในสัตวนํ้า เชน การติดเชื้อราบนเกล็ดปลาจากเชื้อ Saproteenia parasitica ภาพ การติดเชือราบนเกล็ดปลาจากเชื้อ้ Saproteenia parasitica ภาพ (ก) ลักษณะเสนใยและการสรางสปอรเชื้อ Saprolegnia parasitica (ข) ปลาที่ติดเชื้อ Water Mold ภาพ กลุ่มย่อยไดอะตอม (Diatom) ภาพ (ก) โครงสรางของไดอะตอม (ข) ไดอะตอมรูปทรงตางๆ 5.2 กลุมยอยไดอะตอม (Diatom) เปนโพรทิสตที่มีลักษณะเซลลเดียวอยูเดี่ยว ๆ หรือรวมกันเปนกลุมก็ได มีลักษณะสําคัญ คือ ผนังเซลล ประกอบดวยสารพวกซิลิกาเปนจํานวนมาก และมีลักษณะคลายฝากลองและกลอง คือ มีฝากลองเรียก “Epitheca” และกลองเรียก “Hypotheca” ประกอบกันและมีความแข็งแรงมาก

14 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ภาพ กลุ่มย่อยสาหร่ายสีทอง (Golden Algae) ภาพ (ก) Dinobryon sp. (ข) Urogtena volvox (ค) Synura sp. 5.3 กลุมยอยสาหรายสีทอง (Golden Algae) เปนโพรทิสตเซลลเดียวที่มีสีเหลืองทอง อันเนื่องมาจากการสะสมสารพวกแคโรทีนอยดไวภายในเซลล แตละเซลลมีหนวด 2 เสน และเซลลมักตอเรียงกันเปนเสนสายหรือโคโลนี โดยการยึดกันของหนวด เชน ไดโอบริออน (Diobryon sp.) ยูโรกลีนา (Uroglena sp.) และซีนูรา (Synura sp.) เปนตน ภาพ กลุ่มย่อยสาหร่ายสีนํ้าตาล (Brown Algae) ภาพ (ก) Postelsia sp. (ข) Laminaria digitata (ค) Laminaria sp. (Kelp) 5.4 กลุมยอยสาหรายสีนํ้าตาล (Brown Algae) เปนสาหรายที่มีขนาดใหญและมีโครงสรางซับซอนมากที่สุด บางชนิดมีเนื้อเยื่อที่หนา และมีอวัยวะที่ คลายราก คลายลําตน และคลายใบ สาหราย กลุมนี้ในธรรมชาติมักพบมีสีนํ้าตาล อันเนื่องมาจากมีการสะสมสารสี ชนิดฟวโคแซนทินมากกวาแคโรทีนและคลอโรฟลล

15 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ถึงแมสาหรายสีนํ้าตาลจะมีโครงสรางคลายพืช แตอยางไรก็ตามในเชิงวิวัฒนาการ พบวาสาหรายกลุมนี้ มีความสัมพันธใกลชิดกับสาหรายเซลลเดียวมากกวาพืชชั้นสูง สาหรายสีนํ้าตาลบางชนิดเจริญอยูในบริเวณเดียวกัน เปนจํานวนมาก และมีความยาวไดถึง 60 เมตร เชน สาหรายเคลป (Kelp) หรือ Laminaria sp. ความสําคัญตอ สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยูในนํ้าทะเล เพราะเปนทั้งแหลงอาหารที่อยูอาศัยและที่หลบภัยของบรรดาสัตวนํ้า และนํามาทํา เปนอาหารของมนุษย สาหรายสีนํ้าตาลหลายชนิดมีคุณคาทางเศรษฐกิจ เชน สาหรายลามินาเรีย (Laminaria sp.) และสาหรายทุนหรือซารกัสซัม (Sargassum sp.) นิยมนํามาทําเปนอาหาร เนื่องจากมีธาตุไอโอดีนสูง สาหรายพาไดนา (Padina sp.) และสาหรายฟวกัส (Fucus sp.) นํามาใชผลิตปุยโพแทสเซียม เปนตน ภาพ กลุ่มย่อยสาหร่ายสีนํ้าตาล (Brown Algae) ภาพ (ก) Sargassum sp. (ข) Padina sp. (ค) Fucus sp. 6. กลุมโรโดไฟตา (Rhodophyta) หรือกลุมสาหรายสีแดง (Red Algae) สาหรายกลุมนี้มีการสรางเนื้อเยื่อและกิ่งกานสาขาคลายพืช บางชนิดอาศัยอยูในนํ้าจืด แตสวนใหญอาศัย อยูในนํ้าเค็ม เนื่องจากสาหรายสีแดงมีสารสีเสริมชนิดไฟโคอีรีทริน (Phycoerythrin) ซึ่งสามารถดูดกลืนแสง ชวงความยาวคลื่นแสงสีเขียวและสีนํ้าเงินที่สองผานนํ้าไดลึกกวาแสงสีอื่น ๆ สาหรายสีแดงจึงสามารถเจริญเติบโต ในบริเวณนํ้าลึกกวาสาหรายสีนํ้าตาล และสาหรายสีเขียวได และที่แตกตางจากสาหรายกลุมอื่น ๆ คือ สาหราย กลุมนี้สรางเซลลสืบพันธุเพศผู (Sperm) แบบไมมีหนวด กลุมสาหรายสีแดงที่พบ ไดแก Porphyra sp. หรือ จีฉาย นํามาทําเปนอาหาร Gracilaria sp. หรือสาหรายผมนาง ใชเปนวัตถุดิบในการผลิตวุน เปนตน ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

16 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ภาพ กลุ่มโรโดไฟตา (Rhodophyta) หรือกลุ่มสาหร่ายสีแดง (Red Algae) ภาพ (ก) Porphyra tenera (ข) Gracilaria sp. (ค) Fauchea laciniata 7. กลุมคลอโรไฟตา (Chlorophyta) หรือกลุมสาหรายสีเขียว (Green Algae) จัดแบงเปน 2 กลุมตามลักษณะวิวัฒนาการและความซับซอนของลักษณะสัณฐานวิทยาและโครงสรางสืบพันธุ ไดแก 7.1 กลุมยอยคลอโรไฟต (Chlorophytes) เปนกลุมที่มีลักษณะคลายพืช ทั้งลักษณะโครงสรางผนังเซลลและสวนประกอบของสารสี คือ คลอโรฟลลบี และแคโรทีน บางชนิดมีหนวดชวยในการเคลื่อนที่ สวนใหญจะพบในแหลงนํ้าจืด มีบางชนิดเทานั้นที่พบในนํ้าทะเล เปนแหลงอาหารที่สําคัญของสัตวนํ้าและชวยเพิ่มปริมาณออกซิเจนในนํ้า กลุมสาหรายสีเขียวมีความหลากหลายมาก จัดแบงตามลักษณะนิสัยไดดังนี้ 7.1.1 สาหรายเซลลเดียว (Unicellular algae) สาหรายกลุมนี้มักพบลอยอยูในนํ้า อาจเรียกอีกอยางวา “แพลงกตอนพืช” เซลลมีรูปรางรีจนถึงกลม ทุกชนิดมีคลอโรฟลลแบบตาง ๆ อยูภายในเซลล บางชนิดอาจมี หนวดหลายเสนชวยในการเคลื่อนที่ เปนกลุมสาหรายที่มีความหลากหลายมากที่สุดในกลุมสาหรายสีเขียว เชน คลาไมโดโมแนส (Chlamydomonas sp.) เปนสาหรายเซลลเดียว ที่นํามาใชเปนตัวอยางในการศึกษาดาน ชีววิทยาโมเลกุล โดยเฉพาะการเคลื่อนที่ดวยแฟลกเจลลาและการเพิ่มจํานวน และพันธุกรรมของคลอโรพลาสต อีกชนิด คือ คลอเรลลา (Chlorella sp.) เปนสาหรายสีเขียวเซลลเดียวที่มีการสะสมโปรตีนสูงจึงนิยมนํามาผลิต เปนอาหารเสริม ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 17 7.1.2 สาหรายที่อยูรวมกันเปนกลุม (Colonial Algae) สาหรายกลุมนี้เกิดจากการรวมกันของสาหราย เซลลเดียวชนิดเดียวกันหลาย ๆ เซลล เกาะกลุมกันอยูเปนโคโลนีรูปทรงตาง ๆ เชน วอลวอกซ (Volvox sp.) ซีนีเดสมัส (Scenedesmus sp.) และโกเนียม (Gonium sp.) เปนตน ภาพ Chlamydomonas moewusii ภาพ (ก) ภาพถ่ายจากกล้องจุลทรรศน์ (ข) ภาพถ่ายจากล้องอิเล็กตรอนแบบส่องกราด (SEM) ภาพ Chlorella sp. (ก) ลักษณะเซลล์ของ Chlorella sp. (ข) ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมที่ผลิตจาก Chlorella ภาพ ลักษณะสาหร่ายที่อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม (Colony) (ก) Volvox sp. (ข) Scenedesmus sp. (ค) Gonium sp.

18 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ 7.1.3 สาหรายที่มีลักษณะเปนเสน (Filamentous Algae) สาหรายชนิดนี้พบลอยอยูในแหลงนํ้าหรือยึด เกาะอยูกับสิ่งตาง ๆ ได มีลักษณะเปนเสนที่เกิดจากเซลลเดี่ยวเรียงตอกัน เปนสายยาว แตละชนิดมีคลอโรพลาสต รูปรางแตกตางกันไป และมีออรกาเนลตาง ๆ ที่ทําหนาที่สมบูรณภายในแตละเซลล ไดแก สไปโรไจรา (Spirogyra sp.) หรือเทานํ้า เปนสาหรายสีเขียวที่มีคลอโรพลาสตเรียงตัวเปนเกลียวอยูในเซลล มีการสะสมแปงภายในเซลลมาก อีกชนิด คือ คลาโดฟอรา (Cladophora sp.) หรือเปนสาหรายสีเขียวที่มีคลอโรพลาสตเรียงกันเปนรางแห (Recticulate Chloroplast) รับประทานไดมีโปรตีนสูง ภาพ Spirogyra sp. (ก) ลักษณะถิ่ นอาศัยในลําธารนํ้าใส (ข) ลักษณะเส้นสายมองเห็นคลอโรพลาสต์เป็ นแถบ (ค) การสืบพันธุ์แบบ Conjugation ได้เซลล์ไซโกต (Zygote) เจริญเติบโตเป็ นต้นใหม่ต่อไป ภาพ Cladophora sp. (ก) โครงสร้างแบบเส้นสาย (ข) คลอโรพลาสต์แบบร่างแห 7.1.4 สาหรายที่มีลักษณะเปนแผน (Thallus Algae) สาหรายกลุมนี้มีลักษณะเปนแผนของโครงสรางที่ ประกอบดวยเซลลเรียงซอนกันหนามากกวาหนึ่งชั้น มีสวนที่ยึดเกาะกับพื้นดินคลายรากคลายลําตนและคลายใบ แตยังไมมีระบบทอลําเลียงใดๆ ไดแก Ulva sp. และสาหรายใบมะกรูด (Halimeda sp.) เปนตน

19 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ภาพ Cladophora sp. (ก) Ulva sp. (ข) Halimeda discoidea (ค) Halimeda sp. 7.2 กลุมยอยคาโรไฟเขียน (Charophyceans) หรือกลุมสาหรายไฟ สาหรายกลุมนี้แตกตางจาก คลอโรไฟต คือ สรีรวิทยาของการสังเคราะหดวยแสง การสืบพันธุแบบอาศัยเพศแบบซับซอน และเซลลวิทยา พบไดทั่วไปในบริเวณนํ้าตื้นและใส ตัวอยาง สาหรายในกลุมนี้ เชน สาหรายไฟ (Chara sp.) และนิเทลลา (Nitella sp.) เปนสาหรายกลุมที่มีโครงสรางที่ประกอบดวยเซลลเรียงซอนกันหลายชั้น มีสวนยึดเกาะกับพื้นดินคลายราก สวนที่ตั้ง ขึ้นคลายลําตนและมีการแตกกิ่งกานหลายชั้นใกลเคียงกับพืชชั้นสูงมาก โครงสรางสืบพันธุเพศผู และโครงสราง สืบพันธุเพศเมีย มีความแตกตางกันอยางชัดเจน และเมื่อเจริญเติบโตเต็มที่จะมีสีเหลืองสมจนถึงสีแดง การศึกษาวิวัฒนาการของพืชในปจจุบันพบวา สาหรายไฟมีความสัมพันธใกลชิดกับพืชที่เจริญบนบกมากที่สุด หรือ อาจถือไดวาพืชที่เจริญบนบก มีวิวัฒนาการมาจากสาหรายไฟ ภาพ Nitella sp. (ก) ลักษณะการแตกกิ่ งของสาหร่ายไฟ (ข) โครงสร้างสืบพันธุ์เพศเมีย (Oogonium) (ค) โครงสร้างสืบพันธุ์เพศผู้ (Antheridium) ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

20 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 8. กลุมอะมิโบชัว (Amaebozoa) เปนกลุมสิ่งมีชีวิตที่นํามาจัดกลุมโดยขอมูลจากโมเลกุลดีเอ็นเอ มีการดํารงชีวิตมีทั้งเปนผูยอยสลาย ผูบริโภค และปรสิต ซึ่งจะพบในบริเวณที่ชื้นแฉะ และตามขอนไมหรือใบไมเนาเปอย ในปา แบงออกเปน 2 กลุมยอย คือ 8.1 ราเมือกชนิดพลาสโมเดียม (Plasmodium Slime Molds) ซึ่งเปนเซลลที่มีหลายนิวเคลียส ภายในเซลล และอีกชนิดเปนราเมือกชนิดเซลลูลาร (Cellular Slime Molds) เปนเซลลที่มี 1 นิวเคลียส หลายเซลล มาอยูรวมกัน ราเมือกมีบทบาทเปนผูยอยสลายที่สําคัญในระบบนิเวศ ไดแก สเตโมนิทิส (Stemonitis sp.) และ ไฟซาลัม (Physarum sp.) เปนตน ภาพ ราเมือกชนิดพลาสโมเดียม (Plasmodium Slime Molds) ภาพ (ก) Stemonitis axifera (ข) Physarum nutans (ค) Physarum polycephalum ภาพ แอนตามีบา (Entamoeba) ภาพ (ก) Amoeba proteus (ข) Entamoeba histolytica ระยะ Trophozoite 8.2 แอนตามีบา (Entamoeba) เปนโพรทิสตที่ถูกจัดไวในกลุมเดียวกัน ดวยขอมูลโมเลกุลดีเอ็นเอ ลักษณะทั่วไปมีเทาเทียม (Pseudopodium) หรือเพื่อใชในการเคลื่อนที่ หรือกินอาหารโดย การยื่นเทาเทียมไปลอม รอบอาหารสวนใหญจะดํารงชีวิตแบบอิสระที่รูจักกันดีคือ Amoeba proteus แตบางชนิดเปนปรสิตที่สําคัญ เชน Entamoeba histolytica เปนสาเหตุของโรคบิด ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

21 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 บัตรกิจกรรมการเรียนรู้ที 3่ เรือง ความหลากหลายของโพรติสตา่ คําชี้แจง กิจกรรมการเรียนรูฉบับนี้เปนกิจกรรมที่จัดการเรียนรูตามกระบวนการสืบเสาะหาความรู ขั้นสํารวจและคนหา (Exploration Phase) , ขั้นขยายความรู (Elaboration Phase) และ ชั้นประเมินผล (Evaluation Phase) คําสั่ง ใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันทํากิจกรรมเรื่องความหลากหลายของโพรติสตาตามที่กําหนดให ตอไปนี้ ตอนที่ 1 ใหนักเรียนพิจารณา แลวเติมขอความลงในชองวางใหถูกตอง ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... ..................................................................

22 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... ลักษณะเดน............................................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... แตกตางจากสาหรายกลุมอื่น คือ................ .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... รงควัตถุที่พบ............................................. .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... กอโรค........................................................ ..................................................................

23 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ตอนที่ 2 จงตอบคําถามเกี่ยวกับอาณาจักรโพรทิสตา 1. โพรทิสตชนิดใดทําใหเกิดโรคเหงาหลับ 2. โพรทิสตชนิดใดอาศัยอยูในลําไสปลวก 3. โพรทิสตชนิดใดทําใหเกิดโรคมาลาเรีย 4. โพรทิสตกลุมใดทําใหเกิดปรากฏการณขี้ปลาวาฬ 5. โพรทิสตที่ทําใหเกิดอาการติดเชื้อในชองคลอด 6. สาหรายสีเขียว (นํ้าจืด) ชนิดใดมีโปรตีนสูง 7. สาหรายสีเขียวชนิดใดที่ชาวบานเรียก “เทานํ้า” 8. ไดอะตอมมีสารใดสะสมในเซลล 9. สาหรายสีแดงชนิดใดที่สามารถนํามาสกัดวุนได 10. สาหรายสีนํ้าตาลชนิดใดใชเปนอาหารและมีไอโอดีนสูง

24 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ตอนที่ 3 ใหนักเรียนนําอักษรหนาขอความทางดานขวามาเติมหนาขอความที่มีความสัมพันธกัน ก. Entamoeba histolytica ข. Pigment ค. Lichen ง. Aspergillus flavus จ. Brown Algae ฉ. Cillia ช. Sargassum sp. ซ. Green Algae ฌ. Flagella ญ. Spirogyra sp. ฎ. Psedopodium ฏ. Volvox sp. ฐ. Red Algae ฑ. Escherichia coli ฒ. Shape 1. อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่ของวอลวอกซ 2. อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่ของวอรติเซลลา 3. คลอเรลลาและสไปโรไจรา 4. เกณฑที่ใชในการจําแนกสาหรายชนิดตาง ๆ 5. สาหรายสีเขียวที่ชาวบานเรียก “เทานํ้า” 6 พอรไฟราและกราซิลาเรีย 7. สาหรายทุนพบมากในอาวไทย ใชทําอาหารได 8. ผลิตสารอะฟลาทอกซิน เปนสาเหตุของโรคมะเร็งตับ 9. ราอยูรวมกับสาหราย 10. สาเหตุของโรคบิดมีตัว

ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 25 แบบทดสอบหลังเรียน ชุดที 4 อาณาจักรโพรทิสตา่ รายวิชา ชีววิทยา 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 6 คะแนนเต็ม 10 คะแนน จำนวน 10 ขอ =============================================================== คำชี้แจง 1. แบบทดสอบนี้เปนแบบปรนัยเลือกตอบ มีทั้งหมด 10 ขอ 2. ใหนักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกตอง และทำเครื่องหมาย x ลงในกระดาษคำตอบ =============================================================== 1. อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนไหวของสิ่งมีชีวิตในอาณาจักรโพรทิสตาคือขอใด ก. แฟลกเจลลัม ข. หาง ค. ครีบ ง. เกล็ด 2. สิ่งมีชีวิตในขอใดมีอายสปอต (Eye Spot) ใชในการตอบสนองตอแสง ก. สาหรายแดง ข. พารามีเซียม ค. ยูกลีนา ง. พลาสโมเดียม 3. ในอาณาจักรโพรทิสตามีหลายเซลลรวมกันเปนกลุม แตละเซลลสามารถทำหนาที่ของความเปนสิ่งมีชีวิต ที่ครบถวนอยางอิสระ เรียกเซลลที่รวมกันนั้นวาอะไร ก. เนื้อเยื่อ ข. อวัยวะ ค. โคโลนี ง. ซูโดโพเดียม 4. ขอใดไมใชประโยชนของไดอะตอม ก. การทําไสกรอง ข. ยาขัดรองเทา ค. ทําเครื่องแกว ง. นํ้ายาลางจาน

26 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ 5. “ ปรากฏการณขี้ปลาวาฬ” เกิดจากสิ่งมีชีวิตในกลุมใด ก. กลุมไดโนแฟลกเจลเลต ข. กลุมสาหรายสีนํ้าตาล ค. กลุมไดโพลโมแนต ง. กลุมยูกลีนอยด 6. สิ่งมีชีวิตในขอใดที่มีโปรตีนสูงและมักนํามาทําอาหารเสริม ก. คอลเรลลา ข. สาหรายสีแดง ค. สาหรายสีนํ้าตาล ง. ราเมือก 7. จีฉายที่นํามาทําอาหารหรือสาหรายผมนางที่นํามาทําวุนคือสิ่งมีชีวิตในขอใด ก. สาหรายสีแดง ข. สาหรายสีเขียว ค. สาหรายสีนํ้าตาล ง. ราเมือก 8. สิ่งมีชีวิตกลุมใดมีลักษณะกิ่งกานคลายพืชชั้นสูง ก. สาหรายสีเขียว ข. สาหรายสีนํ้าตาล ค. ราเมือก ง. สาหรายเคลป 9. โรคในขอใดที่ไมไดเกิดจากสิ่งมีชีวิตในอาณาจักรโพรทิสตา ก. ติดเชื้อในชองคลอด ข. โรคเหงาหลับ ค. โรคนิ่วในถุงนํ้าดี ง. ปรสิตในลําไสของคน 10. สาหรายในขอใดที่ชวยยอยสลายซากพืช จุลินทรียใหกลายเปนอาหาร ก. สาหรายสีเขียว ข. สาหรายสีแดง ค. ราเมือก ง. สาหรายเคลป

27 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 กระดาษคําตอบ แบบทดสอบก่อนเรียน-หลังเรียน วิชาชีววิทยา 6 ชุดที่ 4 อาณาจักรโพรทิสตา ชื่อ-สกุล……………………………………………………………………ชั้น…………………………….เลขที่…………. ¡‹Í¹àÃÕ¹ ÊÃØ»¤Ðá¹¹Êͺ ËÅѧàÃÕ¹ 10 ก ข ค ง A B C D ข้อ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

28 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 บรรณานุกรม กระทรวงศึกษาธิการ (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร : ชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. โครงการดาราวิทยาศาสตรและคณิตศาสตรมูลนิธิ สอวน. (2552). ชีววิทยา สัตววิทยา 3. กรุงเทพมหานคร : มูลนิธิ สอวน. จิรัสย เจนพาณิชย (2552). ชีววิทยาสำหรับนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย. กรุงเทพมหานคร : ผจก.สามลดา. เชาวน ชิโนรักษ และพรรณี ชิโนรักษ (2552). ชีววิทยา 1. กรุงเทพมหานคร : โสภณการพิมพ. ซีรสตาร (2552). ชีววิทยา เลม 1. (แปลจาก Biology 1 Concepts and Applications โดยทีม คณาจารย ภาควิชาชีววิทยามหาวิทยาลัยขอนแกน, ผูแปล. กรุงเทพมหานคร : เจเอสทีพับลิชชิ่งจำกัด. นงลักษณ สุวรรณพินิจ และปรีชา สุวรรณพินิจ (2552). จุลชีววิทยาทั่วไป. กรุงเทพมหานคร : จุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย. ประสงค หลำสะอาด และจิตเกษม หลำสะอาด (มปป.). คูมือสาระการเรียนรูพื้นฐานและเพิ่มเติ่มกลุมสาระการ เรียนรูวิทยาศาสตร ชีววิทยา ม.6 เลม 5. กรุงเทพมหานคร : พัฒนาศึกษา. ปรีชา สุวรรณพินิจ และนงลักษณ สุวรรณพินิจ (2549). ชีววิทยา 2. กรุงเทพมหานคร : จุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย. วันดี วัฒนชัยยิ่งเจริญ (2552). การจัดจำแนกสิ่งมีชีวิต. ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร : มหาวิทยาลัย นเรศวร. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (2555). คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติมชีววิทยา เลม 5 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6 กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (พิมพครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ สกสค. ลาดพราว. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (2558). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน ชีววิทยา ชั้นมัธยม ศึกษาปที่ 4-6 กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรสำหรับนักเรียนที่เนนวิทยาศาสตร ตามหลักสูตร แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (พิมพครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ สกสค. ลาดพราว. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (2558). หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม ชีววิทยา เลม 5 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6 กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรตามหลักสูตรแกนกลาง การศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (พิมพครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ สกสค. ลาดพราว.

29 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 บรรณานุกรม (ต่อ) สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ (2561). หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตรวิทยาศาสตรชีวภาพ ชั้นมัธยมศึกษาปที่4 ตามมาตรฐานการ เรียนรูและตัวชี้วัด กลุม สาระการเรียนรูวิทยาศาสตร(ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (พิมพครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ : โรงพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ (2563). คูมือครูรายวิชาเพิ่มเติม วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ชีววิทยา ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 6 เลม 6 ตามมาตรฐานการเรียนรูและ ตัวชี้วัด กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (พิมพครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ สกสค. ลาดพราว. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ (2558). หนังสือเรียนรู เพิ่มเติมเสริม ศักยภาพวิทยาศาสตรชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6 ชีววิทยา เลม 2 ฺBIOLOGY II (พิมพครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : บริษัท พัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำกัด. สุกาญจน รัตนเลิศนุสรณ (2550). หลักการอนุรักษและการจัดการชีวภาพ (พิมพครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : สมาคม สงเสริมเทคโนโลยี (ไทย-ญี่ปุน). สำนักนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม (2561). มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ 2561 เรื่องมาตรการปองกัน ควบคุม และกำจัด ชนิดพันธุตางถิ่น. กรุงเทพฯ : กองจัดการความ หลากหลายทางชีวภาพ สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม กรุงเทพฯ.

ภาคผนวก

31 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 แบบบันทึกคะแนนระหว่างเรียน เรือง อาณาจักรโพรทิสตา่ ชุดกิจกรรมการเรียนรูวิทยาศาสตรแบบสืบเสาะหาความรู 7 ขั้น (7E) และประยุกตใชเทคโนโลยี QR Code เพื่อสงเสริมการเรียนรูดวยตนเอง วิชาชีววิทยา 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 6 เรื่องความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต ชื่อ-สกุล……………………………………………………………………ชั้น…………………………….เลขที่…………. กิจกรรม คะแนนเต็ม บัตรกิจกรรมที่ 1 10 บัตรกิจกรรมที่ 2 10 บัตรกิจกรรมที่ 3 30 คะแนนที่ได

32 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 เฉลย แบบทดสอบก่อนเรียน-หลังเรียน ชุดกิจกรรมการเรียนรูที่ 4 อาณาจักรโพรทิสตา Ẻ·´Êͺ¡‹Í¹àÃÕ¹ Ẻ·´ÊͺËÅѧàÃÕ¹ ¡ ¢ ¤ § A B C D ¢ŒÍ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ¡ ¢ ¤ § A B C D ¢ŒÍ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

33 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ เฉลยบัตรกิจกรรมการเรียนรู้ที 1่ เรือง สิ่งมีชีวิตอาณาจักรโพรทิสตา ่ คําชี้แจง กิจกรรมการเรียนรูฉบับนี้เปนกิจกรรมที่จัดการเรียนรูตามกระบวนการสืบเสาะหาความรู ขั้นตรวจสอบความรูเดิม (Elicitation Phase) ขั้นเราความสนใจ (Engagement Phase) และขั้นอธิบาย (Explanation Phase) คําสั่ง ใหนักเรียนศึกษาภาพที่กําหนดให แลวตอบคําถามตอไปนี้ (10 คะแนน) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ขอความขาวที่กําหนด “ขี้ปลาวาฬ” ทานํ้าทะเลพัทยาเปลี่ยนสีโชคดียังไมเขาชายหาด ผูสื่อขาวไดรับแจงจากนักทองเที่ยววานํ้าทะเลบริเวณหนาอาวพัทยา ซึ่งหางจากฝงประมาณ 300 เมตร มีปรากฏการณนํ้าทะเลเปลี่ยนสีหรือที่เรียกกันวา “ปรากฏการณขี้ปลาวาฬหรือแพลงกตอนบลูม” โดยจากการสังเกตจากมุมสูงจะเห็นไดวานํ้าทะเลจากบริเวณชายฝงกับนํ้าทะเลที่อยูหางออกไป จะมี ความแตกตางกัน ซึ่งลักษณะจะเปนนํ้าสีเขียวเขมอยางเห็นไดชัด อยางไรก็ตามปรากฏการณขี้ปลาวาฬ หรือ แพลงกตอนบลูมนั้น นักทองเที่ยวพบเห็นในชวงเมื่อวานนี้ในชวงนํ้าขึ้นตอนบายบริเวณหาดวงศอมาตยนาเกลือ แตหลังจากนั้นกระแสนํ้าไดพัดใหเกิดการเปลี่ยนทิศทางและจางหายไป กระทั่งมาวันนี้ชวงนํ้าขึ้นก็พบปรากฏการณ ดังกลาวอีกครั้ง สําหรับปรากฏการณขี้ปลาวาฬหรือแพลงกตอนบลูมนั้นเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ที่มักจะเปนไป ตามฤดูกาล โดยกระบวนการนํ้าผุดที่แนวชายฝง ซึ่งเกิดขึ้นตามธรรมชาติ จากการเคลื่อนตัวของนํ้าทะเล การเติบโต ของแพลงกตอนพืช อุณหภูมิที่เพิ่มสูงขึ้นของนํ้าทะเลนั้นยังเปนอีกปจจัยที่ทําใหเกิดปรากฏการณขี้ปลาวาฬ เชน เดียวกัน ที่มา สืบคนเมื่อ 13 มกราคม 2563

34 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ คําชี้แจง นักเรียนศึกษาภาพและขอความขาวที่กําหนดใหแลวตอบคําถามตอไปนี้ 1. สิ่งมีชีวิตที่ทําใหเกิดปรากฏการณแพลงกตอนบลูม คือ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ปรากฏการณแพลงกตอนบลูม ทําใหนํ้าทะเล มีลักษณะอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แพลงกตอนพืช เปนสิ่งมีชีวิตกลุมใด …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. เหตุการณนี้มีผลกระทบตอสิ่งแวดลอมอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ...................................................................................................................................................................... 5. นักเรียนสามารถแกปญหาจากเหตุการณนี้อยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… แพลงกตอนพืช ลักษณะจะเปนนํ้าสีเขียวเขมอยางเห็นไดชัด กลุมไดโนแฟลกเจลเลต ปรากฏการณที่ เกี่ยวของกับอัตราการตายของสิ่งมีชีวิตหลาย ๆ อยางที่อาศัยอยูในทะเล รวมไปถึง แนวชายหาด เชน ปลา นก สัตวเลี้ยงลูกดวยนํ้านมทางทะเล และสิ่งมีชีวิตชนิดอื่น คําตอบอยูในดุลพินิจของครูผูสอน

35 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 เฉลยบัตรกิจกรรมการเรียนรู้ที 2่ เรือง อาณาจักรโพรทิสตา่ คําชี้แจง กิจกรรมการเรียนรูฉบับนี้เปนกิจกรรมที่จัดการเรียนรูตามกระบวนการสืบเสาะหาจะหาความรู ขั้นสํารวจแลคนหา (Exploration Phase), ขั้นขยายความรู (Elaboration Phase) และขั้นนําความรูไปใช (Extend Phase) คําสั่ง จงตอบคําถามตอไปนี้ใหถูกตอง 1. นักวิทยาศาสตรคนใดที่เปนคนเสนออาณาจักรโพรติสตาขึ้นมาคนแรก ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………........ 2. สวนที่เรียกวาโคโลนี (Colony) ในอาณาจักรโพรติสตาคืออะไรทําหนาที่อยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………........ .................................................................................................................................................................... 3. โพรโทซัวมีการดํารงชีพอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………........… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………........… 4. ซีเลีย (Cillia) แฟลกเจลลัม (Flagellum) หรือซูโดโพเดียม (Pseudopodium) เปนอวัยวะของโพรโทซัวซึ่งทํา หนาที่ใด ………………………………………………………………………………………………………………………………………........…………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………........… 5. โพรโทซัว มีการสืบพันธุอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………........………………… Ernst Haeckel นักวิทยาศาสตรชาวเยอรมัน - เซลลหลายเซลลรวมกันเปนกลุม - เซลลทําหนาที่ของความเปนสิ่งมีชีวิตไดอยางครบถวน อิสระ การดํารงชีพ มีทั้งชนิดที่เปนผูผลิต (Autotroph) เพราะมีคลอโรฟลล เปนผูบริโภค (Consumer) และเปนผูยอยสลายอินทรียสาร (Decomposer) - ใชในการเคลื่อนไหวรางกาย - ใชในการเคลื่อนที่ มีทั้งแบบไมอาศัยเพศ (Asexual Reproduction) และแบบอาศัยเพศ (Sexual Reproduction)

36 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 เฉลยบัตรกิจกรรมการเรียนรู้ที 3่ เรือง ความหลากหลายของโพรทิสตา่ คําชี้แจง กิจกรรมการเรียนรูฉบับนี้เปนกิจกรรมที่จัดการเรียนรูตามกระบวนการสืบเสาะหาความรู ขั้นสํารวจและคนหา (Exploration Phase) , ขั้นขยายความรู (Elaboration Phase) และ ชั้นประเมินผล (Evaluation Phase) คําสั่ง ใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันทํากิจกรรมเรื่องความหลากหลายของโพรติสตาตามที่กําหนดให ตอไปนี้ ตอนที่ 1 ใหนักเรียนพิจารณา แลวเติมขอความลงในชองวางใหถูกตอง ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. พารามีเซียม (Paramecium sp.) แอลวีโอลาตา (Alveolata) ซีเลีย ยูกลีนา (Euglena sp.) ยูกลีโนซัว (Euglenozoa) แฟลกเจลลา วอลวอกซ (Volvox sp.) สาหรายสีเขียว (Green Algae) ซีเลีย เกียรเดีย (Giadia sp.) ไดโพลโมนาดิดา (Diplomonadida) แฟลกเจลลา

37 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่......................... .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... ลักษณะเดน................................................ .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... แตกตางจากสาหรายกลุมอื่น คือ................ .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... รงควัตถุที่พบ............................................. .................................................................. ชื่อ.............................................................. กลุม........................................................... กอโรค........................................................ .................................................................. วอรติเซลลา (Vorticella sp.) แอลวีโอลาตา (Alveolata) ซีเลีย อะมีบา (Amoeba sp.) ไรโซโพดา (Rhizopoda) ซูโดโพเดียม เทานํ้าหรือสไปโรไจรา (Spirogyra sp.) สาหรายสีเขียว (Green Algae) สาหรายสีแดง (Red Algae) มีคลอโรพลาสตเปนแผน แบนบิดเปนเกลียวอยูในเซลล จีฉายหรือพอรไฟรา (Porphyra sp.) ไมมีระยะที่มีแฟลกเจลลา เคลป (Kelp) สตรามีโนไพลส (Stramenopiles) ฟวโคเเซนทิน คลอโรฟลล และแคโรทีนอยด ไฟซารัม (Physarum sp.) ไมซีโทซัว (Mycetozoa) โรคยืนตนตายในพืช หรือโรคไฟซารัม

38 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ตอนที่ 2 จงตอบคําถามเกี่ยวกับอาณาจักรโพรทิสตา 1. โพรทิสตชนิดใดทําใหเกิดโรคเหงาหลับ 2. โพรทิสตชนิดใดอาศัยอยูในลําไสปลวก 3. โพรทิสตชนิดใดทําใหเกิดโรคมาลาเรีย 4. โพรทิสตกลุมใดทําใหเกิดปรากฏการณขี้ปลาวาฬ 5. โพรทิสตที่ทําใหเกิดอาการติดเชื้อในชองคลอด 6. สาหรายสีเขียว (นํ้าจืด) ชนิดใดมีโปรตีนสูง 7. สาหรายสีเขียวชนิดใดที่ชาวบานเรียก “เทานํ้า” 8. ไดอะตอมมีสารใดสะสมในเซลล 9. สาหรายสีแดงชนิดใดที่สามารถนํามาสกัดวุนได 10. สาหรายสีนํ้าตาลชนิดใดใชเปนอาหารและมีไอโอดีนสูง ทริปพาโนโซมา (Trypanosoma sp.) ไตรโคนิมฟา (Triconympha sp.) พลาสโมเดียม (Plasmodium sp.) ไดโนแฟลกเจลเลต (Dinoflagellate sp.) ไตรโคโมแนส (Trichomonas sp.) คลอเรลลา (Chorella sp.) สไปโรไจรา (Spirogyra sp.) ครัสโซลามินาริน (Chrusolaminarin sp.) กราซิลาเลีย (Gracilaria sp.) ซารกัสซัม (Sargassum sp.)

39 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 ตอนที่ 3 ใหนักเรียนนําอักษรหนาขอความทางดานขวามาเติมหนาขอความที่มีความสัมพันธกัน 1. อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่ของวอลวอกซ 2. อวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่ของวอรติเซลลา 3. คลอเรลลาและสไปโรไจรา 4. เกณฑที่ใชในการจําแนกสาหรายชนิดตาง ๆ 5. สาหรายสีเขียวที่ชาวบานเรียก “เทานํ้า” 6 พอรไฟราและกราซิลาเรีย 7. สาหรายทุนพบมากในอาวไทย ใชทําอาหารได 8. ผลิตสารอะฟลาทอกซิน เปนสาเหตุของโรคมะเร็งตับ 9. ราอยูรวมกับสาหราย 10. สาเหตุของโรคบิดมีตัว ฌ. ฉ. ซ. ข. ญ. ฐ. ช. ง. ค. ก. ก. Entamoeba histolytica ข. Pigment ค. Lichen ง. Aspergillus flavus จ. Brown Algae ฉ. Cillia ช. Sargassum sp. ซ. Green Algae ฌ. Flagella ญ. Spirogyra sp. ฎ. Psedopodium ฏ. Volvox sp. ฐ. Red Algae ฑ. Escherichia coli ฒ. Shape

40 ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6 แบบสังเกตพฤติกรรมการทํางานรายบุคคล เรือง อาณาจักรโพรทิสตา่ คําชี้แจง ใหผูสอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลวขีด √ ลงในชองที่ตรง กับระดับคะแนน ชื่อ………………………………………….……………………………………..ชั้นมัธยมศึกษาปที่……………………….เลขที่………………. ลงชื่อ……………………………………………ผูประเมิน ..…………../…..…………/………….. เกณฑการใหคะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอยางสมํ่าเสมอ ให 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบอยครั้ง ให 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมนอยครั้ง ให 1 คะแนน เกณฑตัดสินคุณภาพ ชวงคะแนน ระดับคุณภาพ 18-20 ดีมาก 14-17 ดี 10-13 พอใช ตํ่ากวา 10 ปรับปรุง 1 2 3 4 5 4 3 2 1 การแสดงความคิดเห็น การยอมรับฟงความคิดเห็นคนอื่น การทํางานตามหนาที่ที่ไดรับมอบหมาย ความมีนํ้าใจ การตรงตอเวลา ลําดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน รวม

แบบสังเกตพฤติกรรมการทํางานรายกลุ่ม เรือง อาณาจักรโพรทิสตา่ คําชี้แจง ใหผูสอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลวขีด √ ลงในชองที่ตรง กับระดับคะแนน ชื่อ………………………………………….……………………………………..ชั้นมัธยมศึกษาปที่……………………….เลขที่………………. ลงชื่อ……………………………………………ผูประเมิน ..…………../…..…………/………….. เกณฑการใหคะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอยางสมํ่าเสมอ ให 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบอยครั้ง ให 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมนอยครั้ง ให 1 คะแนน เกณฑตัดสินคุณภาพ ชวงคะแนน ระดับคุณภาพ 18-20 ดีมาก 14-17 ดี 10-13 พอใช ตํ่ากวา 10 ปรับปรุง 1 2 3 4 5 4 3 2 1 การแบงหนาที่กันอยางเหมาะสม ความรวมมือกันทํางาน การแสดงความคิดเห็น การรับฟงความคิดเห็น ความมีนํ้าใจชวยเหลือกัน รวม ลําดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ 41 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6

แบบประเมินคุณลักษณะนักเรียน เรือง อาณาจักรโพรทิสตา่ คําชี้แจง ใหผูสอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลวขีด √ ลงในชองที่ตรง กับระดับคะแนน ชื่อ………………………………………….……………………………………..ชั้นมัธยมศึกษาปที่……………………….เลขที่………………. คุณลักษณะ อันพึ่งประสงค ดาน 1. รักชาติ ศาสน กษัตริย 2. ซื่อสัตย สุจริต 3. มีวินัย รับผิดชอบ 4. ใฝเรียนรู รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 0 1.1 ยืนตรงเมื่อไดยินเพลงชาติ รองเพลงชาติได และอธิบายความหมายของเพลงชาติ 1.2 ปฏิบัติตามสิทธิและหนาที่ของนักเรียน 1.3 ใหความรวมมือรวมใจในการทํางานกับสมาชิกในโรงเรียน 1.5 เขารวมกิจกรรมทางศาสนาที่ตนนับถือปฏิบัติตามหลักของศาสนา 2.1 ใหขอมูลที่ถูกตองและเปนจริง 2.3 ปฏิบัติตอผูอื่นดวยความซื่อตรง ไมหาประโยชนในทางที่ไมถูกตอง 3.1 ปฏิบัติตามขอตกลงกฎเกณฑ ระเบียบขอบังคับของครอบครัวและโรงเรียน 4.1 แสวงหาขอมูลจากแหลงเรียนรูตางๆ 4.2 มีการจดบันทึกความรูอยางเปนระบบ 4.3 สรุปความรูไดอยางมีเหตุผล 1.4 เขารวมกิจกรรมและมีสวนรวมในการจัดกิจกรรมที่สรางความสามัคคีปรองดองและ เปนประโยชนตอโรงเรียนและชุมชน 1.6 เขารวมกิจกรรมและมีสวนรวมในการคิดจัดกิจกรรมเกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย ตามที่โรงเรียนและชุมชนจัดขึ้น 2.2 ปฏิบัติในสิ่งที่ถูกตอง ละอายและเกรงกลัวที่จะทําความผิด ทําตามสัญญาที่ตนใหไวกับ เพื่อน พอแมหรือผูปกครอง และครู 3.2 ตรงตอเวลาในการปฏิบัติกิจกรรมตางๆ ในชีวิตประจําวันและรับผิดชอบในการทํางาน ชุดที� 4 เรื�อง อาณาจักรโพรทิสตา โดย นางสาวบุษกร ปทุมไกยะ 42 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบสืบเสาะหาความรู้ 7 ขัน (7E) ช�นมัธยมศ ั� ึกษาปีที� 6