เทศกาลประเพณีท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น

เทศกาลประเพณที อ้ งถ่นิ จังหวัดขอนแกน่

งานเทศกาลไหมสากล ประเพณผี ูกเสี่ยว
และงานกาชาดจังหวัดขอนแกน่ จดั ขึ้นระหวา่ งวนั ท่ี
29 พฤศจิกายน - 10 ธันวาคม ของทุกปี บริเวณ
สนามหน้าศาลากลางจังหวัดขอนแก่น สื บ
เนือ่ งมาจากประชาชนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือมี
อาชีพรองที่นอกเหนือจากการทำนา คือการปลูก
หม่อนเลีย้ งไหม การทอผ้าตา่ ง ๆ ซึ่งทางราชการได้
ให้การสนับสนนุ จนจงั หวดั ขอนแกน่ เป็นแหลง่ ผลติ ผา้
ไหมที่มีชื่อเสียง ประกอบกบั มปี ระเพณีการผูกเส่ียว
ซึ่งเป็นขนบธรรมเนียมดัง้ เดิมของภาคอีสาน ที่มุง่ ให้
คนรุ่นเดียวกันรักใคร่เป็นพี่เป็นน้องช่วยเหลือกัน
เรียกว่า “คู่เสี่ยว” การจัดงานนี้จึงมุ่งส่งเสริมอาชีพ
การทอผ้าไหมและรักษาขนบธรรมเนียมประเพณี
ดั้งเดิมไว้ ในงานจะมีขบวนคู่เสี่ยวและพานบายศรี
ของอำเภอต่าง ๆ มีพิธีผูกเสี่ยว การประกวดผลิตภัณฑ์พื้นบ้าน งานพาข้าวแลง (การรับประทานอาหารคำ่ แบบ
พื้นเมืองอีสาน) การแสดงศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน การออกร้านกาชาด ร้านจำหน่ายผ้าไหมและผลิตภัณฑ์ของที่
ระลึกต่าง ๆ การประกวดนางงามไหมขอนแก่น ฯลฯ

งานบวงสรวงเมืองขอนแก่น 223 ปี (พ.ศ. 2563)
การรำบวงสรวงนี้มผี ู้มารว่ มรำบวงสรวง 10 สิ่งศักดิ์สิทธ์คิ ู่
เมืองขอนแก่น อาทิ ศาลหลักเมืองขอนแก่น, พระธาตุขาม
แก่น ซึ่งเป็นศูนย์รวมจิตใจชาวขอนแก่น , พระนครศรี
บรริ ักษ์ เจา้ เมืองขอนแกน่ คนแรก เปน็ ตน้ เพ่อื ความเปน็ สริ ิ
มงคลก่อนทีจ่ ะเริ่มงานเทศกาลไหมนานาชาติ ประเพณีผกู
เส่ียว และงานกาชาดจงั หวัดขอนแก่น โดยการแตง่ กายของ
ผู้รำ ยังบ่งบอกถึงอัตลักษณ์ของจังหวัดขอนแก่นได้เป็น
อย่างดี คือ นางรำทเ่ี ปน็ หญงิ สวมเสอ้ื เหลืองดอกคูน ผ้าซิ่น
ลายมัดหมี่สีเข้ม ห่มทับด้วยสไบลาย "แคนแก่นคูน" ส่วน
ฝ่ายชายสวมเสื้อเหลืองดอกคูน กางเกงขายาวสีดำ ผูกผ้า
คาดเอวลายแคนแก่นคูน ซึ่งผู้รำทุกคนต่างมีความมุ่งม่ัน
ตั้งใจที่จะมีสว่ นร่วมในงานบวงสรวงเมอื งขอนแก่น โดยมีผู้
รว่ มรำบวงสรวงกวา่ 1 แสนคน

งานสดุ ยอดสงกรานตอ์ ีสาน เทศกาลดอกคูณเสียงแคน และ
ถนนข้าวเหนยี ว จดั ข้ึนระหว่างวันท่ี 8-15 เมษายน ของทุก
ปี ณ บรเิ วณบึงแก่นนคร และถนนศรีจันทร์ (ถนนขา้ วเหนียว)
อำเภอเมืองขอนแก่น กิจกรรมในงาน เช่น การทำบุญตัก
บาตร การสรงน้ำพระ รดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ การแสดงนาฏศิลป์
พื้นบ้านและการแสดงคอนเสิร์ตจากศิลปินมากมาย งาน
ประเพณีสุดยอดสงกรานต์อีสาน เทศกาลดอกคูนเสียงแคน
และถนนข้าวเหนียว “สนุก ปลอดภัย ไร้แอลกอฮอล์” โดยมี
วัตถุประสงค์เพื่อเป็นการอนุรักษ์สืบสานขนบธรรมเนียม
ประเพณี ศิลปวัฒนธรรม ฟื้นฟูวิถีอีสาน อันเป็นเอกลักษณ์
ของท้องถิ่นให้สืบทอดต่อไปจนถึงรุ่นลูกรุ่นหลาน และเป็น
การส่งเสริมการท่องเที่ยวส่งเสริมอาชีพของประชาชนใน
ท้องถ่ิน ตลอดจนเปน็ การเสริมสรา้ งความรกั ความสามัคคี ผกู
มิตรไมตรีระหว่างคนในชุมชน ซึ่งมีแนวคิด คือ เป็นการ
สรา้ งอตั ลักษณ์ของเมอื งสูฐ่ านทมี่ น่ั ทางวัฒนธรรมร่วมสมัย โดยการนำเอกลกั ษณข์ องเมืองขอนแกน่ คือ วัฒนธรรม
เสียงแคน เหลืองอรา่ มดอกคนู บาน มนต์เสน่หค์ วามงดงามในวิถชี ีวติ ของคนขอนแกน่ เชื่อมโยงกันด้วยสายน้ำที่ชุ่ม
เย็นผา่ นการจัดงานสงกรานต์

พิธเี สยี เคราะห์ (สะเดาะเคราะห์) วดั ไชยศรี

จ.ขอนแก่น เป็นอีกหนึ่งประเพณีในวันสงกรานตข์ อง
ท่นี ี่เปน็ ประเพณีทส่ี บื ทอดกนั มายาวนาน พิธีตามความ
เชื่อเรียกว่าพิธีเสียเคราะห์ นอกเหนือจากการทำบญุ
ไหว้พระสรงนำ้ พระท่วี ัดอืน่ ๆ ทำกนั ท่ัวไปแล้วยังมีพิธี
ตามความเช่ือเรียกวา่ พิธีเสียเคราะห์ พิธแี หด่ อกไมแ้ ละ
พระพุทธรูปเก่าแก่ พิธีเสียเคราะห์ก็หมายถึงการ
สะเดาะเคราะห์นั่นเอง ประเพณีนี้จึงเป็นที่รู้จักกัน
แพร่หลายตามวิถีชีวิตของคนอีสาน และมเี อกลักษณ์ไม่
เหมือนใครแต่ละปีๆในช่วงวันสงกรานต์จะมีชาวบ้าน
มาเท่ียวรว่ มงานบญุ กันอย่างล้นหลาม และเพื่อสบื สาน
วิถีไทยและวัฒนธรรมแบบไทยๆ การท่องเที่ยวแห่ง
ประเทศไทย ได้ร่วมกับชุมชนและชาวบ้านจัดกจกรรม
ในชว่ งวันปใี หมไ่ ทย หรือเทศกาลสงกรานต์ในปนี ี้ เพื่อ
ความเปน็ สริ มิ งคลในวันปีใหม่ไทย

พธิ บี วงสรวงและสรงน้ำองคพ์ ระธาตุขามแกน่ จดั
ขึ้นในวันที่ 13 เมษายน ของทุกปี ณ วัดเจติยภูมิ
บ้านขาม ตำบลบ้านขาม อำเภอน้ำพอง จังหวัด
ขอนแก่น เพื่อให้ประชาชนได้สักการะพระธาตุ
ค่บู า้ นคเู่ มือง โดยในพธิ มี ีกจิ กรรมทส่ี ำคญั เช่น การ
ทำพิธีบวงสรวง การยกผ้าแพรสีเหลืองถวายองค์
พระธาตุเพื่อเป็นพุทธบูชาพระสงฆ์เจริญชัยมงคล
คาถา การสรงนำ้ รอบ ๆ องค์พระธาตขุ ามแกน่ การ
ห่มผ้าแพรและสรงน้ำพระธาตุอรหันต์ และห่มผ้า
แพรและสรงน้ำพระธาตทุ ีบ่ รรจพุ ระบรมสารรี ิกธาตุ
รวมทั้งการรดน้ำขอพรผู้อาวุโส เพื่อความเป็นสิริ
มงคลในชีวติ

งานศิวะราตรีปูชนียาลัยปราสาทเปือยน้อย
จงั หวัดขอนแก่น เป็นวันบวงสรวงปราสาท เพอื่ เปน็
การอนรุ กั ษส์ ่งเสรมิ ขนบธรรมเนยี มประเพณีที่ดีงาม
ให้คงไว้สืบไป โดยจัดงาน”ศิวะราตรีปูชนียาลัย
ปราสาทเปือยน้อย” มีกิจกรรมสำคัญคือ พิธีทำบุญ
ในภาคเช้า สำหรับภาคเป็นการแสดงแสงสีเสียง
ด้านศิลปวัฒนธรรม อำเภอเปือยน้อยมีโบราณ
สถานที่สำคัญ คือ ปราสาทเปือยน้อย ซึ่งเป็น
ปราสาทหนิ ทม่ี ขี นาดใหญ่ทสี่ ุดในภาคอีสานตอนบน
และทุกวนั เพ็ญ เดือน 5 ของทุกปี ชาวอำเภอเปือย
น้อยกำหนดให้เป็นวันบวงสรวงปราสาท เพื่อเป็น
การอนรุ ักษส์ ง่ เสรมิ ขนบธรรมเนยี มประเพณีท่ีดีงาม
ให้คงไว้สืบไป โดยจัดงาน”ศิวะราตรีปูชนียาลัย
ปราสาทเปือยน้อย” มีกิจกรรมสำคัญคือ พิธีทำบญุ
ในภาคเช้า สำหรับภาคค่ำเป็นการแสดงแสงสีเสียง
ด้านศลิ ปวัฒนธรรม

งานประเพณอี อกพรรษา ลอยประทีปบชู า
พุทธกตัญญู ประจำปี 2563 (ริมบึงแก่นนคร) ประเพณีลอย
ประทปี บชู าพทุ ธกตัญญใู นวันออกพรรษา เป็นประเพณีวัฒนธรรม
ที่คนอีสานได้มกี ารปฏิบัติสบื ทอดกันมาตั้งแต่สมัยอดีตกาล ตาม
ความเชื่อของคนอีสานที่มีมาตั้งแตโ่ บราณ เพื่อเป็นการบูชาองค์
พระสมั มาสัมพทุ ธเจา้ ดังนน้ั เทศบาลนครขอนแกน่ จึงได้ร่วมกับ
จังหวัดขอนแก่น องค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น การ
ท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานขอนแก่น และหน่วยงาน
ภาครัฐ เอกชนตลอดจนประชาชนชาวขอนแก่น กำหนดจัดงาน
“ประเพณีออกพรรษา ลอยประทีปบูชา พุทธกตัญญู” โดยมี
วัตถุประสงค์เพื่อเป็นการอนุรักษ์ฟื้นฟู สืบสานขนบธรรมเนียม
ประเพณีศิลปวัฒนธรรมวิถอี สี าน อันเป็นเอกลกั ษณข์ องท้องถนิ่ ให้
สืบทอดต่อไป และปลูกฝัง สร้างจิตสำนึกให้เด็ก เยาวชน และ
ประชาชน เกิดความรักความสามัคคี เรียนรู้การอยู่ร่วมกันอย่าง
สันติสุขและสมานฉนั ท์ ตลอดจนเปน็ การส่งเสรมิ อาชีพและสร้าง
รายได้ให้แกป่ ระชาชนในทอ้ งถน่ิ

งานตักบาตรเทโว ณ วัดพระบาทภูพานคำ อ.อบุ ลรัตน์

จ.ขอนแก่น ในช่วงออกพรรษาจะมีประเพณีตกั บาตรเท
โว พระสงฆบ์ ิณฑบาตตามขัน้ บันไดนาค ในวันแรม 1 ค่ำ
เดือน 11 ประเพณีตักบาตรเทโว นมัสการองคพ์ ระใหญ่
ไหว้รอยพระพุทธบาท เพื่อเป็นการจรรโลง
พระพุทธศาสนา โดยพระภิกษุสงฆ์ 299 รูป เดิน
บิณฑบาตลงมาจากลานพระใหญ่บนยอดเขาตามบันได
นาคมายังพ้ืนราบศาลาวัดพระบาทภูพานคำ มกี ารจำลอง
ขบวนนางฟ้า นางสวรรค์ เทพบตุ ร เทพธิดา หลายร้อยคน
งานนี้พุทธศาสนิกชนมาร่วมงานจำนวนมากส่งเสริมการ
ทอ่ งเทยี่ ว เศรษฐกจิ ของจังหวดั มคี วามเข้มแข็ง ประชาชน
มีความสามัคคี สร้างความมั่นคง มั่งคั่งและยั่งยืนให้กับ
ประเทศไทย

งานประเพณีลอยกระทง บึงสีฐาน งานประเพณีลอยกระทง “บุญสมมาบูชานาค” Sithan KKU Festival เพื่อ
สืบทอดอนุรักษ์ขนบธรรมเนียมประเพณีไทย วัฒนธรรมไทย และคติความเชื่อต่างๆ ที่บรรพบุรุษได้สืบทอด
ประเพณีอันดีงามสืบต่อกนั มา ด้วยจังหวัดขอนแก่น มขี นบธรรมเนยี ม ประเพณีวฒั นธรรมอนั ดีงามสบื ทอดกันมา
ตง้ั แตโ่ บราณโดยยึดถือประเพณีตาม ฮีตสบิ สอง คองสบิ สี่ เมื่อถงึ เดือนพฤศจกิ ายน ของทกุ ปี ซ่งึ ตรงกับวนั ข้ึน 15
คำ่ เดอื น 12 ตามจนั ทรคติไทย งานประเพณที เ่ี รียกกนั จนคุ้นหู และมีช่ือเป็นทางการว่า “งานลอยกระทง” จะถกู
จดั ขนึ้ อยา่ งยง่ิ ใหญ่ ในปนี ้ีมกี ารปรบั เปล่ียนภาพลักษณใ์ หม่ เป็น “งานสีฐานเฟสตวิ ลั บูญสมมาบูชานาค” ริมบึงสี
ฐาน มหาวทิ ยาลัยขอนแกน่ จังหวัดขอนแก่น