BAB 2:PERMINTAAN,PENAWARAN & KESEIMBANGAN PASARAN

BAB 2

PERMINTAAN,
PENAWARAN &
KESEIMBANGAN PASARAN

Unit Ekonomi, Kolej Matrikulasi Perak

1

2.1Permintaan

2.5 Dasar 2.2 Penawaran
Kerajaan

TEORI
PERMINTAAN,
PENAWARAN &
KESEIMBANGAN

PASARAN

2.4 Lebihan 2.3 Keseimbangan
Pengguna & Pasaran

Lebihan 2
Pengeluar

2.1.1 Teori
permintaan

2.1.3 ΔQd 2.1 2.1.2
dan ΔDD PERMINTAAN Penentu DD

3

e) Keluk DD a) Mentakrif b) Jadual &
pasaran DD Keluk

2.1.1
TEORI
PERMINTAAN

d) Persamaan c) Hukum DD
DD

4

a) mentakrif permintaan

- jumlah barang & perkhidmatan
- ingin dan mampu dibeli oleh pengguna
- harga tententu
- masa tertentu

Contoh 1:

MAMPU BELI ???

RM5.00

Contoh 2 :

MAMPU BELI ???

RM2.50

5

b) menerangkan jadual

Jadual permintaan ialah jadual yang menunjukkan
hubungan kuantiti barang yang diminta pada
pelbagai tingkat harga.

Contoh:

Titik Harga/bar (RM) Kuantiti Cadbury 6
Diminta (bar)
R 1 20
S 2 10
T 3 6
U 4 5

b) keluk DD

Keluk permintaan ialah keluk yang menunjukkan
hubungan kuantiti barang yang diminta pada
pelbagai tingkat harga.

Contoh: Harga (RM)

D Kuantiti (bar)

4U 7
3T
2S
1R

D
0 5 6 10 20

c) menerangkan hukum permintaan

Menyatakan harga dan kuantiti yang diminta
terhadap sesuatu barang adalah berhubungan
songsang (negatif)

P Qd DENGAN ANDAIAN
P Qd CETERIS PARIBUS

CETERIS PARIBUS 8

Faktor-faktor lain selain harga barang itu sendiri diandaikan tidak
berubah/malar

d) menerbitkan persamaan permintaan

Sebutan P ; Qd = a - bP 9

Qd = Kuantiti diminta
P = Harga barang
a = Pemotong paksi kuantiti, Qd bila P=0
b = Kecerunan keluk permintaan

Contoh ;

Px = RM10 , Qdx = 3 unit
Px1 = RM8 , Qdx1 = 6 unit

Dapatkan fungsi permintaan.

KAEDAH 1

Dapatkan nilai b Dapatkan nilai a apabila
b = ΔQd Px = RM10 , Qdx = 3 unit

ΔP 3 = a -1.5 (10)
3 = a -15
b=6-3 a = 15 + 3
8-10 a = 18

b= 3 Maka,
-2 Qd = 18 – 1.5P

b = -1.5

* Apabila nilai b dimasukkan dalam fungsi Qd, abaikan tanda ( - ) sebab ia 10
hanya menunjukkan hubungan songsang antara Qd dan P

KAEDAH 2

3 = a – b (10) 1
6 = a – b (8) 2

Maka 1 – 2 ; Masukkan dalam 1

-3 = 2b 3 = a - 1.5 (10)
b = -3 3 = a -15
a = 18
-2
b = 1.5 Maka;
Qd = 18 – 1.5P

11

d) menerbitkan persamaan DD

Sebutan Q ; P = c - dQ

c = Pemotong paksi harga , P bila Qd=0
d = Kecerunan keluk permintaan

Contoh ;

Qdx = 25 – 5Px
Dapatkan P sebagai perkara rumus

5Px = 25 – Qdx 12
Px = 25/5 – 1/5Qdx
Px = 5 – 1/5Qdx

e) membentuk keluk permintaan pasaran

DD INDIVIDU DD PASARAN

• Permintaan barang & • Jumlah permintaan
perkhidmatan oleh barang & perkhidmatan
seorang individu pada oleh semua individu
suatu tingkat harga dalam pasaran pada
tertentu dalam jangka suatu tingkat harga
masa tertentu. tertentu dalam jangka
masa tertentu.

13

Andaikan dalam pasaran terdapat 2 orang pembeli iaitu
JOHAN dan ZIZAN.

Keadaan Harga Buku Qd Johan Qd Zizan Qd Pasaran
(RM) (unit) (unit) (unit)
A 20 2 3 5
B 15 4 6 10
C 10 6 9 15
D 5 8 12 20

Qd pasaran bagi keadaan A;

Qd pasaran = Qd Johan + Qd Zizan
=2+3
= 5 unit

14

P (RM) P (RM) P (RM)
D
D D
20
20 20
15 15 15 D Qd
Qd D (unit)
D (unit) 0 3 6 Qd 5 10
0 24 (unit) 0
Zizan
Johan Pasaran

15

i. P ii. P barang
barang itu lain
sendiri

viii. Saiz 2.1.2 iii.Pendapatan
& struktur PENENTU DD pengguna
penduduk
iv. Citarasa
vii. Musim

vi. Dasar v. Jangkaan
Kerajaan masa depan

16

i. harga barang itu sendiri

P , Qd P (RM)
P , Qd Ceteris paribus

D
P2 A

Pada harga P0, Qd P0 B
adalah Q0 pada titik B
P1 C
Apabila harga naik ke
P2, Qd jatuh ke Q2
pada titik A

D Qd

0 Q2 Q0 Q1 (unit)

17

ii. Harga barang lain

HARGA Barang
BARANG Pengganti

LAIN Barang
Penggenap

18

BARANG PENGGANTI

- Fungsi yang sama
- Mudah diganti

Contoh ;

Milo dan Vico

P Milo , Qd Milo , DD Vico
P Milo , Qd Milo , DD Vico

19

Barang pengganti

P Milo (RM) P Vico (RM) Pada harga P0, Qd Milo
Q0 dan DD Vico D0D0

pada kuantiti Q0

D D2
D1 D0 Apabila harga Milo naik

ke P1, Qd Milo turun ke

P1 Q1 dan menyebabkan

DD Vico naik dan keluk

P0 P0 alih ke kanan ke D2D2

dengan P yang sama

P2 kerana Milo dan Vico
D2 merupakan barang
D1 D0
D pengganti.
Qd
Qd
0 Q1 Q0 Q2 (unit) 0 Q1 Q0 Q2 (unit) Maka Qd Vico naik ke

Q2

20

Barang penggenap

- Digunakan bersama

Contoh ;

Kereta dan Petrol

P Kereta , Qd Kereta , DD Petrol
P Kereta , Qd Kereta , DD Petrol

21

P Kereta (RM) P Petrol (RM)

D D2
D1 D0
P1
P0 P0
P2
D1 D0 D2
D
0 Q1 Q0 Q2 Qd Qd
(Unit)
0 Q1 Q0 Q2 (liter)

22

iii. Pendapatan pengguna

* BARANG BIASA / NORMAL
Barang yang permintaannya akan bertambah apabila
pendapatan bertambah

P (RM)
D2 D0 D1

P0

D2 D0 D1 Qd (Unit)
0 Q2 Q0 Q1

23

iv. citarasa

Citarasa pengguna dipengaruhi oleh faktor-faktor
seperti minat, pengiklanan dan sebagainya.

P (RM) D1
D2 D0

P0

D2 D0 D1 Qd (unit)
0 Q2 Q0 Q1

24

v. Jangkaan masa depan

Jangkaan masa depan P , DD sekarang
Jangkaan masa depan P , DD sekarang

• Merujuk kepada barang tahan lama

Contoh;

Apabila P rumah dijangka naik tahun hadapan, DD
rumah tahun ini meningkat.

25

vi. Dasar kerajaan

Dasar kerajaan mempengaruhi permintaan pasaran

T , Yd individu , DD
T , Yd individu , DD

Contoh ;
• Subsidi kerajaan

26

vii. Musim

Musim mempengaruhi permintaan terhadap sesuatu
barang

Musim Hujan DD baju hujan

27

viii. Saiz dan struktur penduduk

Penduduk , DD
Penduduk , DD

Contoh ;

Migrasi penduduk ke dalam negara menyebabkan jumlah
penduduk meningkat dan DD turut meningkat

28

2.1.3 PeruPbRahAanKkTuaISnti4ti diminta &

perubahan permintaan

PERUBAHAN Qd PERUBAHAN DD

Disebabkan oleh perubahan Disebabkan oleh perubahan

harga barang itu sendiri faktor-faktor lain selain

harga barang itu sendiri

* Faktor lain - rujuk penentu DD

Pergerakan titik di Peralihan keluk DD ke kiri
sepanjang keluk DD RM5.a0t0au ke kanan

Berlaku pengembangan dan Berlaku pertambahan dan

penguncupan kuantiti pengurangan permintaan

diminta

29

perubahan kuantiti dininta

P (RM) Pada P0, Qd adalah Q0 pada
titik A.
D
P1 B Apabila P naik ke P1, Qd jatuh
P0 A ke Q1 pada titik B, berlaku
penguncupan Qd
P2 C
D Apabila P turun ke P2, Qd naik
Qd (unit) ke Q2 pada titik C, berlaku
pengembangan Qd
0 Q1 Q0 Q2
30
Δ KUANTITI DIMINTA

perubahan permintaan

Pada P0, Qd adalah Q0. P (RM)

Apabila jumlah penduduk D2
meningkat, permintaan akan D0
meningkat, keluk alih ke kanan ke D1
D2D2 (pertambahan DD) , maka
dengan P yang sama Qd juga P0
meningkat ke Q2.
D2
Apabila kerajaan menaikkan D1 D0
cukai………..
Qd (unit)

0 Q1 Q0 Q2

Δ PERMINTAAN

31

2.2.1 Teori
penawaran

2.2
PENAWARAN

2.2.3 ΔQs 2.2.2
dan ΔSS Penentu SS

32

a) Mentakrif
penawaran

e) Keluk SS b) Jadual &
pasaran Keluk

2.2.1

Teori
penawaran

d) c) Hukum SS
Persamaan
penawaran

33

a) mentakrif penawaran

- jumlah barang & perkhidmatan
- ingin dan mampu dijual oleh pengeluar
- harga tententu
- masa tertentu

Contoh 1: BERAPA NAK JUAL ?

RM5.00 PENJUAL

Contoh 2 :

BERAPA NAK DIJUAL ?

RM10.00 PENJUAL 34

b) menerangkan jadual SS

Jadual penawaran ialah jadual yang menunjukkan
hubungan kuantiti barang yang ditawarkan pada
pelbagai tingkat harga.

Contoh:

Titik Harga/bar (RM) Kuantiti Cadbury
Ditawar (bar)
A 4 20
B 3 15
C 2 10
D 1 5

35

b) menerangkan keluk SS

Keluk penawaran ialah keluk yang menunjukkan
hubungan kuantiti barang yang ditawar pada
pelbagai tingkat harga.

Harga (RM)

Contoh: S

A Kuantiti (bar)
4
3B 36
2C
1D

S

0 5 10 15 20

c) menerangkan hukum penawaran

Menyatakan harga dan kuantiti yang ditawar
terhadap sesuatu barang adalah berhubungan
langsung (positif)

P , Qs dengan andaian
P , Qs ceteris paribus

CETERIS PARIBUS 37

Faktor-faktor lain selain harga barang itu sendiri diandaikan tidak
berubah/malar

d) menerbitkan persamaan penawaran

Sebutan P ; Qs = a + bP

Contoh ;

Px = RM10 , Qsx = 6 unit
Px1 = RM8 , Qsx1 = 3 unit

Dapatkan fungsi penawaran

38

KAEDAH 1

Dapatkan nilai b Dapatkan nilai a apabila
Px = RM10 , Qsx = 6 unit
b = ΔQs
ΔP 6 = a +1.5 (10)
6 = a +15
b = 3-6 a = 6 - 15
8-10 a = -9

b = -3 Maka,
-2 Qs = -9 + 1.5P

b = 1.5 39

KAEDAH 2

6 = a + b (10) 1
3 = a + b (8) 2

Maka 1 – 2 ; Masukkan dalam 1 40

3 = 2b 6 = a + 1.5 (10)
6 = a + 15
b=3 a = -9
2
Maka;
b = 1.5 Qs = -9 + 1.5P

d) menerbitkan persamaan penawaran

Sebutan Qs ; P = c + dQ

Contoh ;

Qsx = 4 + 4Px

Dapatkan P sebagai perkara rumus

Qsx = 4 + 4Px 41

4Px = Qx – 4
Px = 1/4 Qx – 1

e) membentuk keluk penawaran pasaran

SS FIRMA SS PASARAN

• Penawaran barang & • Jumlah penawaran
perkhidmatan oleh barang & perkhidmatan
sebuah firma pada suatu oleh semua firma dalam
tingkat harga tertentu pasaran pada suatu
dalam jangka masa tingkat harga tertentu
tertentu. dalam jangka masa
tertentu.

42

Andaikan dalam pasaran terdapat 2 firma iaitu Firma A dan
Firma B

Keadaan Harga Buku Firma A Firma B Qs Pasaran
(RM) (unit) (unit) (unit)
A 5 2 3 5
B 10 4 6 10
C 15 6 9 15
D 20 8 12 20

Qs pasaran bagi keadaan A;

Qs pasaran = Qs Firma A + Qs Firma B
=2+3
= 5 unit

43

P (RM) P (RM) P (RM)

S S

S

10 10 10
5 5
S S 5 10 Qs
0 24 S (unit)
Qs
Firma A (unit) 0 3 6 Qs
(unit) 0 5
Firma B
Pasaran

44

vi. Bilangan i. P barang ii. P barang
Firma itu sendiri lain

v. Dasar 2.2.2 iii. Harga
Kerajaan Penentu input
penawaran

iv.
Teknologi

45

i. harga barang itu sendiri

P , Qs P (RM) Qs
Ceteris paribus (unit)
S
P , Qs P2 A 46
P0 B
PadaadlaahhPaQr0gapaPdQ0a, sQtitsik
P1 C
B S

Apabila harga naik 0 Q1 Q0 Q2
ke P2, Qs naik ke Q2
pada titik A

ii. harga barang lain

keluaran
bersama

HARGA
BARANG

LAIN

keluaran
bersaing

47

keluaran bersama

- Dikeluarkan secara bersama-sama
- Satu produk dapat menghasilkan produk sampingan

yang lain

Contoh ;
Daging Lembu dan Kulit Lembu
P Daging Lembu , Qs Daging Lembu , SS Kulit Lembu
P Daging Lembu , Qs Daging Lembu , SS Kulit Lembu48

P Daging Lembu (RM) P Kulit Lembu (RM)

S S1
P1 S0 S2
P0
P0

P2 Qs S1 S0 S2 Qs
S (unit) 0 Q2 Q0 Q1 (unit)

0 Q2 Q0 Q1

49

keluaran bersaing

Melibatkan barang yang pengeluarannya dapat diganti
dengan mudah untuk mengeluarkan barang lain yang
menggunakan sumber ekonomi yang sama

Contoh ;

Lembu dan Kambing

P Lembu , Qs Lembu , SS Kambing
P Lembu , Qs Lembu , SS Kambing

50