M5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

82 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคา� นวณ) ม.5

Knowledge สถติ ิเข้ามาเก่ยี วข้องกบั 1. การเก็บรวบรวมขอ้ มูล
กระบวนการวิเคราะห์ใน
สถิติมีความหมาย 2 ความหมาย ห ล า ย ข้ั น ต อ น ข อ ง ก า ร
สถิติในฐานะที่เป็นตัวเลขตัวเลข วเิ คราะหข์ อ้ มลู เพราะสถติ เิ ปน็
และสถติ ิในฐานะทีเ่ ปน็ ศาสตร์ จุดเริ่มต้นของค�าตอบของ
วัตถปุ ระสงคท์ ต่ี ้องการหา

ประเภทของสถิติ สถติ ิ ระเบียบวธิ ีทางสถติ ิ 2. การน�าเสนอข้อมลู
- สถติ เิ ชิงพรรณนา 3.. การวิเคราะหข์ อ้ มลู
- สถติ เชิงอนมุ าน

การวเิ คราะห์ข้อมลู ทางสถิติ 4. การแปลความหมายข้อมลู

การวเิ คราะหข์ อ้ มลู ตวั อยา่ งดว้ ย ปัจจุบันมีโปรแกรมส�าเร็จรูปที่เป็นเคร่ืองมือส�าหรับ
โปรแกรมตารางคา� นวณ วเิ คราะหข์ ้อมูล โปรแกรม Excel ก็เปน็ โปรแกรมหนึ่งทห่ี าง่าย
และมคี วามสามารถสงู และหาคา่ สถติ ติ า่ งๆ ไดจ้ ากฟงั กช์ นั ตา่ งๆ
ของโปรแกรม

การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ เป็นการน�าข้อมูลที่เก็บรวบรวมมาได้มาวิเคราะห์เพื่อหาความส�าคัญของ
คณุ ลักษณะของขอ้ มลู เพื่อใชต้ อบจดุ ประสงค์หรอื สมมติฐานในการศกึ ษาขอ้ มูลน้ัน ๆ เช่น หาคะแนนเฉล่ีย
ความแปรปรวน ความเบ่ียงเบนมาตรฐาน ค่าสหสัมพันธ์ การวิเคราะห์ความแปรปรวน การวิเคราะห์
องคป์ ระกอบ

Process Attribute

1. อธิบายสถติ ิ 1. ตัง้ ใจ ใฝเ่ รียนรู้
2. จา� แนกประเภทของสถติ ิ 2. การท�างานร่วมกนั เปน็ ทมี
3. จ�าแนกระเบยี บวิธที าสถติ ิ
4. วิเคราะห์ขอ้ มลู ทางสถติ ิโดยโปรแกรม Excel
5. ความสามารถในการคดิ เคราะห์

92 คู่มือครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 2 การวเิ คราะหข์ อ้ มูลทางสถิติ 83

เฉลยกิจกรรมในหนา้ 96

กิจกรรมเพื่อส่งเสริมคว�มคิดสร�้ งสรรค์
“ก�รวิเคร�ะห์และห�ค่�สถิติจ�กสถ�นก�รณ์ใน
ชีวติ ประจ�ำ วนั ”

จดุ ประสงค์
เพอื่ วเิ คราะห์และหาค่าสถติ ิ

คาำ ชแ้ี จง
1. ใหน้ ักเรยี นจดั กลุม่ และต้ังชือ่ กลุ่ม
2. การท�ากิจกรรมต้องระดมสมองในการสืบค้นความร้ดู ้านวิทยาศาสตร์และความร้ใู นกล่มุ สาระ
การเรยี นรอู้ น่ื ๆ โดยนา� มาบรู ณาการสรา้ งผลงาน อภปิ รายเพอ่ื แสดงความคดิ เหน็ โดยใชเ้ หตผุ ล
ในการโตแ้ ยง้ จากประจกั ษพ์ ยานทพ่ี บตลอดการทา� กจิ กรรมเพอ่ื ใหไ้ ดผ้ ลงานทม่ี คี ณุ ภาพ มคี วาม
คดิ สรา้ งสรรค์ โดยคา� นงึ ถงึ ผลประโยชนท์ จ่ี ะไดร้ บั จากการทา� กจิ กรรม
3. เตรยี มความพร้อมทจ่ี ะนา� เสนอผลงานเพ่ือการแลกเปลีย่ นเรยี นรู้

สถานการณท์ ่กี าำ หนด
โปรแกรม Excel สามารถใช้ในการหาค่าทางสถิติได้ ซ่ึงจากหัวข้อต่อไปน้ีจะมีวิธีการค�านวณและ
ใชฟ้ ังก์ชันสถิติในการวเิ คราะห์อย่างไร

1. การโยนเหรยี ญบาทจ�านวน 2 เหรยี ญ 5 ครง้ั
2. การไปซ้ือของทร่ี ้านสะดวกซ้ือหรือไปจ่ายตลาด เพอื่ นา� มาประกอบอาหารให้ครอบครัวซ่งึ มบี ดิ า

มารดาวัยสูงอายแุ ละเปน็ เบาหวาน

คมู่ ือครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5 93

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

84 เทคโนโลยี (วิทยาการคา� นวณ) ม.5

เฉลยกิจกรรมในหน้า 97

คำ�ถ�มท�้ ยหน่วยก�รเรียนรู้

1. อธิบายความหมายของคา� ต่อไปนี้
1.1 สถติ ิ
1.2 ระเบียบวิธที างสถิติ

2. จ�าแนกขอ้ มลู ขอ้ มลู ต่อไปน้ี ขอ้ ใดเปน็ ข้อมูลเชงิ คณุ ภาพ และขอ้ ใดเปน็ ข้อมูลเชิงปรมิ าณ
2.1 เพศ
2.2 อายุ
2.3 นา้� หนัก
2.4 สว่ นสงู
2.5 ศาสนา
2.6 วุฒิการศึกษา
2.7 เช้อื ชาติ
2.8 รายได้

3. ถา้ เรานา� ขอ้ มูลท่เี กบ็ รวบรวมมาวเิ คราะห์โดยเลอื กจากข้อมลู ทั้งหมด เรยี กข้อมูลชุดนว้ี า่ อะไร
4. บอกวิธกี ารนา� เสนอขอ้ มูลมา 3 วิธี
5. คะแนนจากการสอบวิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศของนักเรยี น จา� นวน 40 คน เปน็ ดงั น้ี

80 79 89 82 91 73 72 44 71 88 59 67 49 65 52 75 81 56 69 80

9 53 62 83 69 73 54 73 76 52 80 69 62 73 93 98 75 37 88 42

ให้ปอ้ นข้อมลู และใชฟ้ ังก์ชันในโปรแกรม Excel เพ่ือหาค่าต่อไปน้ี
5.1 หาค่าเฉลยี่ เลขคณติ (AVERGE)
5.2 หาค่ามธั ยฐาน (MEDIAN)
5.3 หาค่ามากทีส่ ดุ (MAX)
5.4 หาคา่ นอ้ ยท่ีสดุ (MIN)
5.5 หาผลรวม (SUM)

94 คู่มือครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

เฉลย

(จากกจิ กรรมในหน้า 51)
กิจกรรมตรวจสอบการเรียนรทู้ ี่ 2.1
แนวค�ำตอบ
ถ้าพูดถึงสถิติจะท�ำให้ข้าพเจ้านึกถึงรูปกราฟ แผนภูมิวงกลม และท�ำให้คิดย้อนกลับว่ากราฟและแผนภูมิวงกลมน้ัน สร้างมาได้
อย่างไรและพบว่ามาจากการรวบรวมขอ้ มูลจากขอ้ มูลดบิ นำ� มาประมวลผล วิเคราะห์ข้อมลู และแปลผลข้อมลู แลว้ นำ� เสนอในรูปกราฟหรือ
แผนภูมวิ งกลม
หมายเหตุ การตอบคำ� ถามของนกั เรียนคุณครจู ะตอ้ งดแู นวคดิ ของนักเรียนว่านักเรยี นตอบความหมายของสถติ ใิ นความหมายใด นั่นคือ
สถติ ิท่ีเปน็ ตวั เลขหรอื สถิตทิ เี่ ปน็ ศาสตร์

(จากกจิ กรรมในหน้า 63)
กจิ กรรมตรวจสอบการเรยี นร้ทู ่ี 2.2
1. ระเบียบวธิ ีทางสถติ ิ
1) การเก็บรวบรวมข้อมลู
2) การนำ� เสนอขอ้ มูล
3) การวเิ คราะห์ข้อมูล
4) การแปลความหมายของข้อมลู
2. วิธีวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ คือ การนำ�ข้อมูลท่ีได้จากการค้นคว้าวิจัยของผู้อื่นในเรื่องเดียวกันมาจัดกระทำ�ให้เป็นระบบและ

แยกองค์ประกอบ รวมทั้งเช่ือมโยงและหาความสัมพันธ์ของข้อมูลเพื่อให้สามารถนำ�ไปสู่ความเข้าใจและการเปลี่ยนแปลงของเร่ือง
ทีต่ ้องการศกึ ษา
3. คะแนนจากการสอบวชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศ ของนกั เรยี น จำ� นวน 40 คน เปน็ ดังนี้

80 79 89 82 91 87 72 44 71 88 59 67 49 65 52 75 81 56 69 80

79 53 62 83 6 73 54 66 76 52 80 69 62 73 93 98 75 3 88 42

(ก) จงแจกแจงความถี่ โดยกำ� หนดช้ันคะแนนเอาเองที่เหน็ วา่ เหมาะสม

ช้นั คะแนน ความถี่ ความถ่ีสะสม
1 – 25
26 – 50 2 2
51 – 75 3 5
51 – 75 19 24
16 40

คู่มือครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5 95

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

(ข) จงสรา้ งฮิสโตแกรม (Histogram) จากข้อมลู (ก)

คะแนนจากการสอบวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศ 1-26
26-50
20
18 51-75
16 76-100
14
12
10

8
6
4
2
0

Category 1

(จากกิจกรรมในหนา้ 91)
กจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรทู้ ่ี 2.3
1. จบั คขู่ ้อความต่อไปนใ้ี หถ้ ูกตอ้ ง
1) ค
2) ก
3) ข
2. จงเขยี นรปู แบบของฟงั กช์ ันต่อไปน ี้
1) หาผลรวม … SUM (number1, number2, )
2) หาค่าเฉลีย่ … AVERAGE (number1, number2, )
3) หาค่าเบย่ี งเบนมาตรฐาน … MEDIAN (number1, number2, )
4) หาคา่ สูงสดุ … MAX (number1, number2, )
5) หาค่าต่�ำสดุ … MAX (number1, number2, )

(จากกิจกรรมในหนา้ 93)
กิจกรรมเพ่อื ตรวจสอบความคดิ สรา้ งสรรค์
คำ� ตอบข้ึนอยู่กบั ดุลยพนิ จิ ของครผู สู้ อน

96 คู่มือครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

(จากกจิ กรรมในหน้า 94)
คำ� ถามทา้ ยหนว่ ยการเรยี นรู้
1. ความหมายของค�ำตอ่ ไปนี้
1.1 สถติ ิ เกดิ จาการนบั จำ� นวนสมาชกิ ในกลมุ่ แลว้ จดั เป็นพวกๆจ�ำนวนตวั เลขทีเ่ กิดขนึ้ เปน็ สถติ ิ
1.2 ระเบยี บวธิ ที างสถิต ิ มี 4 ขนั้ ตอน คอื
1) การเก็บรวบรวมข้อมูล
2) การนำ� เสนอขอ้ มูล
3) การวเิ คราะหข์ ้อมูล
4) การแปลความหมายของขอ้ มลู
2. จำ� แนกขอ้ มลู ต่อไปน้ี
2.1 เพศ ขอ้ มลู เชงิ คุณภาพ
2.2 อายุ ขอ้ มูลเชิงปรมิ าณ
2.3 น�้ำหนกั ขอ้ มลู เชงิ ปริมาณ
2.4 ส่วนสงู ข้อมูลเชิงปริมาณ
2.5 ศาสนา ขอ้ มลู เชิงคณุ ภาพ
2.6 วุฒกิ ารศกึ ษา ขอ้ มลู เชงิ ปริมาณ
2.7 เชือ้ ชาติ ขอ้ มูลเชงิ คุณภาพ
2.8 รายได้ ขอ้ มลู เชิงปรมิ าณ
3. ประชากร
4. วิธกี ารนำ� เสนอขอ้ มลู 3 วิธี
1. วิธกี ารนำ� เสนอขอ้ มลู โดยใช้บทความ
2. วธิ กี ารน�ำเสนอขอ้ มูลโดยการใช้ตาราง
3. การน�ำเสนอขอ้ มูลโดยใช้แผนภูมิ
5. คะแนนจากการสอบวชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศ ของนักเรยี น จำ� นวน 40 คน เปน็ ดังน้ี

80 79 89 82 91 73 72 44 71 88 59 67 49 65 52 75 81 56 69 80

9 53 62 83 69 73 54 73 76 52 80 69 62 73 93 98 75 37 88 42

1) หาค่าเฉล่ยี เลขคณิต (AVERGE)  68.575
2) หาคา่ มธั ยฐาน (MEDIAN)
 72.5

3) หาค่ามากทส่ี ุด (MAX)  98

4) หาคา่ น้อยท่ีสดุ (MIN) 9

5) หาผลรวม (SUM)  2,743

คมู่ ือครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5 97

3หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี

การเพ่มิ มูลคา่ ของผลิตภัณฑ์

สาระการเรยี นรู้ การเพม่ิ มลู ค่า สมรรถนะส�ำ คญั /
ด้านความรู้ ของผลติ ภณั ฑ์ ทกั ษะแห่งศตวรรษท่ี 21
1. ผลิตภัณฑ์ สมรรถนะส�ำคัญ
2. การเพิ่มมูลคา่ ผลติ ภัณฑ์ 1. ความสามารถในการสือ่ สาร
ดา้ นทักษะและกระบวนการ 2. ความสามารถในการคิด
1. การสังเกต 3. ความสามารถในการแก้ปญั หา
2. การคำ� นวณ 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชวี ิต
3. การปฏบิ ัติ 5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
4. การแกป้ ญั หา ทักษะแหง่ ศตวรรษที่ 21
5. การเชอ่ื มโยง 1. การคดิ แบบมีวจิ ารณญาณ
6. การมคี วามคดิ สรา้ งสรรค์ 2. การส่ือสาร
5. การทดลอง 3. การแก้ปญั หา
6. การกลุ่ม 4. การท�ำงานรว่ มกนั
ด้านคุณลักษณะอนั พึงประสงค์ 5. การสรา้ งสรรค์
1. ซ่อื สัตยส์ จุ รติ 6. ความเข้าใจและใชเ้ ป็นในด้าน
2. ใฝ่เรยี นรู้ เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร
3. มุง่ มั่นในการเรยี น 7. การมผี ลงานและความรับผิดชอบ

ภาระงาน/ชน้ิ งานส�ำ คัญ
1. กจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรู้
2. ใบงาน
3. กิจกรรมเพอ่ื สง่ เสริมความคดิ สร้างสรรค์
4. คำ� ถามท้ายหนว่ ยการเรียนรู้

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

การเพิม่ มูลคา่ ของผลิตภณั ฑ์ 3หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี

สาระการเรียนรู้

1 ผลติ ภณั ฑ์
2 การเพม่ิ มลู คา่

ตวั ช้ีวัดชนั้ ปี

รวบรวม วิเคราะห์ขอ้ มูล และใชค้ วามรู้ด้านวทิ ยาการคอมพิวเตอร์ สอ่ื ดจิ ิทลั เทคโนโลยสี ารสนเทศในการแกป้ ญั หา หรือเพมิ่ มลู คา่ ให้กับบริการ
หรอื ผลติ ภณั ฑท์ ี่ใชใ้ นชีวิตจรงิ อย่างสรา้ งสรรค ์ (ว 4.2 ม.5/1)

ค่มู อื ครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5 99

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

เฉลย

การจะเพมิ่ มลู คา่ จะเรม่ิ จากการวเิ คราะหแ์ บบเจาะจงในการท่ี
จะเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์ท่ีสนใจนั้น ๆ ในมุมมองของ
ข้อสงั เกตต่าง ๆ ในผลิตภณั ฑ์

ผลติ ภณั ฑใ์ นปจั จบุ นั มมี ากมาย ซงึ่ ผลติ ภณั ฑต์ า่ งๆ
มีขั้นตอนการคิดเพื่อสร้างข้ึนมาได้อย่างไร แล้วจะสามารถ
คิดเพิ่มมลู คา่ ให้กบั ผลติ ภัณฑไ์ ด้อย่างไรบ้าง

100 คมู่ อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 3 การเพิม่ มูลค่าของผลิตภัณฑ์ 87 Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition
1. ผลิตภณั ฑ์
I ntroduction
แนวคดิ ส�ำ คญั ผลติ ภณั ฑ์ (Product) หมายถงึ สง่ิ ใดๆ ทนี่ า� เสนอ
ขายสู่ตลาด เพื่อความสนใจ การจัดหา การใช้ หรือ 1. ครนู ำ�เขา้ สบู่ ทเรยี นดว้ ยการถอื แกว้ น้ำ� 2 ใบ แกว้ ใบหนงึ่
ผลิตภัณฑ์ หมายถึง สิ่งใดๆ ที่นำาเสนอเพื่อ การบริโภค ท่ีตอบสนองความต้องการหรือแก้ไขปัญหาของ เป็นแก้วใสไม่มีสี อีกใบหนึ่งเป็นแก้วมีสีใสสวยงาม
ตอบสนองความต้องการหรือแก้ไขปัญหาของสิ่งต่าง ๆ สงิ่ ตา่ งๆ เปน็ ความตอ้ งการของตลาดหรอื ผบู้ รโิ ภค ทส่ี ามารถ ทีค่ ณุ ครเู ตรียมมา ครถู ามดว้ ยคำ�ถาม
เป็นความต้องการของตลาดหรือผู้บริโภคให้ได้ความ ทา� ใหเ้ กดิ ความพงึ พอใจมากทส่ี ดุ ซง่ึ ประกอบดว้ ยสงิ่ ทส่ี มั ผสั
พึงพอใจมากท่ีสุด ได้หรือสิ่งท่ีสัมผัสไม่ได้ เช่น บรรจุภัณฑ์ ราคา คุณภาพ 2. นักเรยี นตอบค�ำถามและสรปุ
ค�ำถาม :
ตราสินคา้ บรกิ าร และชอ่ื เสยี งของผขู้ าย ผลติ ภณั ฑ์ประกอบ - ครูแจง้ ว่าทงั้ สองใบน้ี เรียกว่า ผลิตภณั ฑ์ แตผ่ ลติ ภณั ฑ์

ดว้ ย ใบไหนมมี ลู คา่ มากกวา่ กนั (แกว้ สมี มี ลู คา่ มากกวา่ เพราะ
1. สินค้า (Goods) เปน็ ผลติ ภัณฑท์ ี่มีตัวตนสามารถจับต้องได ้ เชน่ โทรศัพทม์ อื ถอื อาหาร รองเท้า หนงั สือ การเติมสลี งไปเป็นการเพ่มิ มลู ค่า)
2. บรกิ าร (Service) เป็นผลติ ภณั ฑ์ทีไ่ มม่ ีตัวตนจบั ต้องไม่ได ้ เชน่ จักรยานยนตร์ ับจา้ ง การนวด การตัดผม ค�ำส�ำคญั :
โรงภาพยนตร์ 1. ผลติ ภณั ฑ์
3. สถานท่ี (Place) เปน็ สถานทสี่ ร้างความสนใจความพึงพอใจแก่ผู้บรโิ ภค เช่น แกลลอรี่รูปภาพ อุทยาน 2. สินค้า
เกาะ
4. แนวความคิด (Idea) เป็นแนวคิดที่สามารถเป็นที่ยอมรับได้ของผู้บริโภค เช่น การรณรงค์ นโยบาย I ndesign
ค�าเชิญชวน
ผลิตภัณฑ์ที่เสนอขายและส่งมอบให้กับผู้บริโภคหรือผู้รับบริการจะต้องเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีประโยชน์ (Utility) 1. นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ ๆ ละ 4 - 6 คน (หรอื ตามความเหมาะสม)
และมีคุณค่า (Value) ในสายตาของผู้บริโภคหรือผู้รับบริการจึงจะมีผลท�าให้ผลิตภัณฑ์สามารถขายได้ ซึ่งต้องมีการ 2. นักเรยี นรว่ มกันศึกษาเรือ่ งของผลิตภณั ฑ์ การวเิ คราะห์

วิเคราะหผ์ ลติ ภัณฑเ์ พอื่ พัฒนาผลติ ภณั ฑ ์ สร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ใหต้ อบสนองความต้องการของผู้บริโภคให้มากท่ีสดุ ผลติ ภณั ฑ์ จากหนงั สอื เรยี นและการสบื คน้ พรอ้ มแบง่ หนา้ ท่ี
เพอ่ื ทำ� การสบื คน้ สำ� รวจตรวจสอบ วเิ คราะหแ์ ละอภปิ ราย
วิเคราะหผ์ ลติ ภัณฑ์ ผลติ ภณั ฑท์ ร่ี ว่ มกนั ศกึ ษาดว้ ยการตง้ั คำ� ถามวา่ ผลติ ภณั ฑ์
หมายถงึ อะไร การวเิ คราะหผ์ ลติ ภณั ฑท์ �ำอย่างไร แล้ว
การวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์ เป็นการแยกแยะสิ่งที่มีรูปร่างหรือมีคุณสมบัติทางกายภาพสามารถจับต้องได ้ น�ำเสนอผลงานการสืบคน้
ท่ีจะพิจารณาออกเป็นส่วนย่อยท่ีมีความสัมพันธ์กันเพื่อท�าความเข้าใจแต่ละส่วนให้แจ่มแจ้ง รวมทั้งการสืบค้น 3. ครอู ธบิ ายความหมายและความสมั พนั ธข์ องคำ� วา่ ผลติ ภณั ฑ์
ความสัมพันธ์ของส่วนตา่ ง ๆ เพอ่ื ดวู า่ ส่วนประกอบปลีกยอ่ ยนนั้ สามารถเข้ากันได้หรอื ไม ่ สัมพนั ธเ์ กยี่ วเนอื่ งกนั อย่างไร และการวเิ คราะหผ์ ลติ ภณั ฑ์ ใหน้ กั เรยี นเขา้ ใจอยา่ งชดั เจน
ซงึ่ จะช่วยใหเ้ กิดความเขา้ ใจต่อสงิ่ หนึ่งส่ิงใดอย่างแท้จริง โดยพืน้ ฐานแล้วการวิเคราะหถ์ ือเป็นทกั ษะท่ีมนษุ ย์ฝกึ ได้ พรอ้ มท้งั อธบิ ายว่าท�ำไมตอ้ งวิเคราะห์ผลติ ภณั ฑ ์
การวเิ คราะห์ผลิตภัณฑ ์ มวี ิธีการดงั นี้ 4. นักเรียนทุกกลุ่มท�ำกิจกรรมท�ำกิจกรรมตรวจสอบ
การเรียนรทู้ ี่ 3.1 หนา้ 89
1. การสังเกตผลิตภัณฑ์ คือ การสังเกตของตัวผลิตภัณฑ์หรือบริการนั้น ๆ ที่สนใจ เช่น รูปลักษณ์ของ 5. นักเรียนน�ำเสนอการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ใน
ผลติ ภัณฑ์ ลกั ษณะของผลิตภัณฑ์ สขี องผลิตภณั ฑ์ การใช้ของผลิตภัณฑ์ กลมุ่ ผูใ้ ชข้ องผลติ ภณั ฑ ์ เวลาใช้ของผลิตภณั ฑ์ ชวี ติ ประจำ� วนั จากการทำ� กจิ กรรมทำ� กจิ กรรมตรวจสอบ
โดยในการสังเกตจะเปน็ การเร่ิมต้นของการตัง้ สมมติฐาน การเรยี นรูท้ ี่ 3.1 หน้า 89
6. ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ เปน็ สาระการเรยี นรทู้ ส่ี ำ� คญั

I nnovation

ครูให้นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันวิเคราะห์ความรู้สรุปเป็น
ความคดิ รวบยอด เรอ่ื งผลิตภัณฑ์ แล้วน�ำมาจดั ทำ� เปน็ แผ่น
พับ เสนอครผู ้สู อน

I CT

ให้นกั เรยี นศกึ ษาเพ่ิมเตมิ เก่ียวกบั ผลิตภัณฑ์ จาก Search
engine ตา่ ง ๆ

ค่มู อื ครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5 101

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

กจิ กรรมเสนอแนะ 88 เทคโนโลยี (วิทยาการคา� นวณ) ม.5

1. ครูให้นกั เรียนจับกลุม่ 3-5 คน 2. การตงั้ สมมตฐิ าน (Hypothesis) คอื การอธบิ ายความคาดหมายลว่ งหนา้ สา� หรบั ปรากฏการณท์ ส่ี ามารถ
2. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเลือกผลิตภัณฑ์ท่ีพบเห็นใน สังเกตได้ มักใช้เป็นมูลฐานของการหาเหตุผลต่าง ๆ เช่น การวิเคราะห์ การวิจัย การทดลอง ในทางวิทยาศาสตร์
โดยในการทจ่ี ะตงั้ สมมตฐิ านจากสง่ิ ทสี่ งั เกตการณ ์ คนทวั่ ไปมกั จะถอื วา่ เปน็ การลองหรอื การคาดเดาของสง่ิ ทส่ี นใจนนั้ ๆ
ชวี ติ ประจำ� วนั 1 ชนดิ แลว้ ทำ� การวิเคราะหผ์ ลติ ภัณฑ์ ซ่ึงเรียกว่า การคาดเดาอย่างมีหลักการ เพราะในการตั้งสมมติฐานต้องอยู่ในพื้นฐานของความเป็นจริงท่ีจะเกิดข้ึน
นั้นๆ เพ่อื จะหาขอ้ มูลหรือค�าตอบท่ียังไมเ่ กดิ ขึ้นจรงิ
3. หลงั การวเิ คราะหผ์ ลติ ภณั ฑ์ ใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั คดิ เปลยี่ น
ผลิตภณั ฑน์ ้ันๆ ใหม้ ีมูลคา่ ทีม่ ากขนึ้ หลักการตั้งสมมติฐาน มดี ังนี้
4. ครใู หน้ กั เรยี นนำ� เสนอหน้าช้ันเรยี น 1) สมมตฐิ านต้องเปน็ ข้อมลู หรือขอ้ ความทบี่ อกความสัมพันธ์ระหว่างตวั แปรตน้ กับตวั แปรตาม
2) การตั้งสมมติฐานอาจจะต้ังหลายสมมติฐานก็ได้ โดยสมมติฐานท่ีตั้งข้ึนอาจจะถูกหรือผิดก็ได้ ดังนั้น
จ�าเปน็ ตอ้ งมีการทดลองหรือการตรวจสอบภายหลังเพ่ือเปน็ ที่ยอมรับขอ้ เทจ็ จรงิ ในการตง้ั สมมตฐิ านน้นั ๆ
ตัวอยา่ งที่ 1 ผลติ ภณั ฑท์ ่ีเลอื กใช้ตั้งสมมตฐิ าน เชน่ แกว้ น�้า

ความร้เู พิ่มเติม ค�าถาม : แกว้ นา�้ สไี หนท่ผี ู้หญิงชน่ื ชอบมากทีส่ ุด
สมมตฐิ าน : แก้วน�้าสีฟา้ อาจะเป็นสที ผ่ี หู้ ญงิ ชืน่ ชอบมากทีส่ ุด
สมมตุ ฐิ าน หมายถงึ ขอ้ ความท่คี าดคะเนความสัมพันธ์ ตวั แปรตน้ : สี
ระหวา่ งตวั แปรตั้งแต่ 2 ตวั ขนึ้ ไป หรือสมมุติฐาน หมายถึง ตวั แปรตาม : ความชน่ื ชอบ
ข้อความท่ีคิดขึ้นเพ่ือตอบปัญหาต่างๆ โดยอาศัยความรู้
หลักการและเหตุผลทีไ่ ดศ้ กึ ษาอยา่ งดี จัดเป็นการคาดคะเน รปู ท่ี 3.1 แกว้ นำ�้
ล่วงหน้า โดยทีย่ ังไม่มีการทดสอบความจริง
ตัวแปรตน้ หรือตัวแปรอิสระ (Independent Variable) ข้อสังเกตจากการต้ังสมมติฐานคร้ังนี้ เม่ือได้มีการมองไปรอบห้องจะพบได้ว่าบริเวณของโต๊ะนักเรียนหญิง
เป็นตัวแปรท่ีเป็นสาเหตุที่ก่อให้เกิดผลหรือก่อให้เกิด
การแปรผันของปรากฏการณ์เป็นตัวแปร ที่กำ�หนด หรือ จะมแี กว้ น้�าสว่ นใหญ่เป็นสีฟ้า
จดั กระทำ�ได้ เพือ่ ศกึ ษาผลทเี่ กดิ ข้นึ จากตัวแปรน้ี ตัวอยา่ งที่ 2 ผลติ ภณั ฑท์ เ่ี ลอื กใช้ต้งั สมมติฐาน เช่น ประเภทของเคร่ืองด่ืม
ตวั แปรตาม(Dependent Variable) เป็นตวั แปรทีเ่ ป็นผล
มาจากการเปล่ียนแปลงค่าของตัวแปรต้นหรือตัวแปรอิสระ คา� ถาม : คนออกก�าลังกายช่ืนชอบเครือ่ งดื่มประเภทไหน
เป็นตัวแปรท่ีมุ่งวัดเพื่อเป็นข้อมูลสำ�หรับนำ�มาวิเคราะห์ สมมติฐาน : ประเภทเกลอื แร่
เพอื่ ตอบคำ�ถามวา่ เป็นผลมาจากสิง่ ใด สมมตฐิ าน : ประเภทเพม่ิ โปรตนี
ตวั แปรต้น : ประเภทของเครื่องดืม่
ตัวแปรตาม : ความชื่นชอบ

รปู ท่ี 3.2 ขวดเคร่อื งด่มื

ข้อสงั เกตจากการต้ังสมมตฐิ านครั้งน้ี
1. ในการออกกา� ลังกายจะเกดิ การเสียเหงอื่ ประเภทของเคร่ืองดม่ื ท่ที �าใหร้ สู้ ึกสดช่ืนได้จะเปน็ ประเภทเคร่ือง

ดมื่ เกลอื แร่ จากทีส่ อบถามคนออกก�าลังกาย 20 คน ม ี 18 คน ถือเครอื่ งด่ืมเกลอื แรม่ าออกกา� ลังกาย
2. ในการออกกา� ลงั กายสา� หรบั นกั เพาะกายจะหวงั ผลใหร้ า่ งกายของตนเองมกี ลา้ มเนอื้ เครอื่ งดม่ื ทเี่ หมาะสม

กันการเพาะกายจะเปน็ ประเภทเพ่ิมโปรตนี จากที่สอบถามนักเพาะกาย 20 คน ม ี 14 คน ถอื เคร่ืองดมื่ เพม่ิ โปรตนี

I CT I nnovation

ใหน้ กั เรยี นศกึ ษาเพมิ่ เตมิ เกยี่ วกบั หลกั การวเิ คราะหผ์ ลติ ภณั ฑ์ ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มนักเรียน 4-5 คนร่วมกันวิเคราะห์
เพ่ือเพิ่มมูลค่าและขั้นตอนของการเพิ่มมูลค่าและผลิตภัณฑ์ ความรู้สรุปเป็นความคดิ รวบยอดและบันทกึ ลงในแผนภาพ
จาก Search engine ตา่ งๆ ความคิดแบบใยแมงมุมเร่ือง หลักการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์
เพื่อเพ่ิมมูลค่าและข้ันตอนของการเพิ่มมูลค่าและผลิตภัณฑ์
แล้วน�ำส่งคณุ ครูผู้สอน

102 คู่มอื ครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 3 การเพ่ิมมลู ค่าของผลติ ภัณฑ์ 89 L earning for 21st Century Skills

ตวั อยา่ งที่ 3 การบรกิ ารทเี่ ลือกใชต้ งั้ สมมตฐิ าน เช่น รถจกั รยานยนตร์ ับจ้าง 1. ใหน้ ักเรยี นยกตัวอย่างผลิตภัณฑ์ ในรปู แบบ
- สินค้า ตัวอยา่ ง 5 รายการ
ค�าถาม : เวลาไหนใช้บรกิ ารรถจักรยานยนตร์ บั จา้ งมากท่สี ุด คอื 1)......2)......3)......4)......5)......
สมมตฐิ าน : เวลา 6.00 น. ถึง 7.45 น. - บริการ ตวั อยา่ ง 5 รายการ
ตวั แปรตน้ : เวลาใช้บรกิ าร คือ 1)......2)......3)......4)......5)......
ตวั แปรตาม : มีการใช้งานมากท่ีสดุ - สถานท่ี ตวั อยา่ ง 5 รายการ
คือ 1)......2)......3)......4)......5)......
รูปท่ี 3.3 รถจักรยำนยนต์รบั จ้ำง - แนวความคิดคิด ตวั อยา่ ง 5 รายการ
คอื 1)......2)......3)......4)......5)......
ข้อสงั เกตจากการตง้ั สมมติฐานครงั้ นี ้ คอื ในระยะเวลา 6.00 น. ถึง 7.45 น. เปน็ เวลาในการเดนิ ทางโรงเรียน 2. คณุ ครสู มุ่ นกั เรยี นนำ� เสนอตวั อยา่ งผลติ ภณั ฑห์ นา้ ชน้ั เรยี น
หรือมาสถานทที่ �างานของคนทัว่ ไป จงึ ท�าให้มกี ารใชบ้ ริการของรถจกั รยานยนต์รบั จา้ งมากท่ีสุด
การวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์น�าไปสู่การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ มีการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์ โดยมี L earning for Metacognition
วัตถุประสงค์ทางเศรษฐกิจเป็นหลักใหญ่ ซ่ึงส่งผลท�าให้ผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์สามารถด�าเนินการธุรกิจต่อไปได้จาก
ผลกา� ไรท่เี กดิ ขึน้ ใหน้ กั เรยี นนำ� เสนอองคค์ วามรชู้ องนกั เรยี นเรอื่ งความหมาย
ของผลิตภัณฑ์ในรูปแบบแผนผังความคิดบันทึกลงในสมุด
เฉลยกจิ กรรมในหนา้ 113 องคค์ วามรู้น�ำเสนอคุณครู

กจิ กรรมตรวจสอบก�รเรียนรู้ท่ี 3.1

1. เหตุใดจึงตอ้ งมีการวิเคราะหผ์ ลิตภณั ฑ์
2. ใหน้ ักเรยี นวิเคราะหผ์ ลติ ภัณฑท์ ี่ใชใ้ นชีวติ ประจา� วันคนละ 3 ชนิ้

2. การเพมิ่ มลู คา่ I ntroduction

แนวคดิ สำ�คัญ 2.1 หลักการวิเคราะห์ผลิตภณั ฑ์ 1. ครนู ำ� เขา้ สบู่ ทเรยี นโดยใหน้ กั เรยี นอภปิ รายจากประสบการณ์
เพอ่ื เพม่ิ มูลค่า เดิมของนักเรยี นเรือ่ งผลติ ภณั ฑ์
การเพมิ่ มลู คา่ เปน็ การพฒั นาผลติ ภัณฑ์ให้มคี ่า
มากขน้ึ จากเดมิ โดยเรม่ิ จากการวเิ คราะหต์ วั ผลติ ภณั ฑ์ หลักการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์เพื่อเพิ่มมูลค่า เป็น 2. ใหน้ กั เรยี นพจิ ารณาจานกระเบอ้ื งสขี าวกบั มลี ายดอกไม้
วา่ เป็นอย่างไร แลว้ ปรบั ใหผ้ ลติ ภณั ฑ์นั้นมคี วามแปลก การวิเคราะห์แบบเจาะจงในการท่ีจะเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์ที่ เพมิ่ ขนึ้ และตอบคำ� ถามวา่ จานใบไหนจะไดค้ วามสนใจ
ใหม ่ ซ่งึ อาจใชเ้ ทคโนโลยเี ขา้ ชว่ ย สนใจนน้ั ๆ ในมมุ มองของข้อสงั เกตตา่ ง ๆ ในผลิตภณั ฑ ์ จดุ เดน่ ของ มากกว่ากัน โดยการวิเคราะหผ์ ลิตภัณฑ์
ผลิตภัณฑ์ จุดด้อยของผลิตภัณฑ์ ข้อดีของผลิตภัณฑ์ ข้อเสียของ
ผลิตภัณฑ ์ โดยหลักการวเิ คราะห์ผลติ ภัณฑเ์ พ่ือเพิ่มมูลคา่ แบ่งออก 3. ครนู ำ� อภปิ รายเกย่ี วกบั คำ� ตอบของนกั เรยี นวา่ จานกระเบอื้ ง
เปน็ 5 ประเภท ดังนี้ เหมอื นกนั แตอ่ กี ใบหนงึ่ มลี ายดอกไมเ้ พมิ่ ขน้ึ ทำ� ใหไ้ ดร้ บั
ความสนใจ ลายดอกไม้ท่เี พ่มิ ขึ้นมาเป็นการเพมิ่ มูลค่า
I ndesign ให้กับผลิตภัณฑ์

1. ครใู หน้ ักเรยี นแบง่ กลุม่ ตามเดิม ค�ำถาม :
2. ครใู หน้ กั เรยี นทกุ คนหยบิ ปากกาของทใ่ี ชอ้ อกมาวางและชว่ ยกนั คดั แยกเปน็ กลมุ่ ในคณุ ลกั ษณะ - การเพ่ิมมูลค่าผลิตภัณฑ์คืออะไร (นักเรียนตอบตาม

ท่ีเหมอื นกนั ความเขา้ ใจของตนเองเพ่อื ครผู ู้สอนน�ำเขา้ ส่บู ทเรียน)
3. ให้นักเรียนร่วมกันศึกษาเรื่องหลักการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์เพื่อเพ่ิมมูลค่าและข้ันตอนของ - จำ�แนกหลักการวิเคราะห์การเพ่ิมมูลค่าผลิตภัณฑ์ได้

การเพิ่มมูลค่าของผลติ ภณั ฑจ์ ากหนังสือเรยี นและการสบื ค้น อย่างไร (นักเรียนตอบตามความเข้าใจของตนเอง
4. นักเรียนท�ำใบงาน เพื่อครผู ู้สอนนำ�เข้าส่บู ทเรยี น)
6. ครูให้นักเรียนส่งช้ินงานตามใบงาน แล้วครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายการเพ่ิมมูลค่า - การเพม่ิ มลู คา่ ของผลติ ภณั ฑม์ ขี นั้ ตอนอยา่ งไร (นกั เรยี น
ตอบตามความเข้าใจของตนเองเพ่ือครูผู้สอนน�ำเข้าสู่
ของชื้นงานแตล่ ะกลมุ่ บทเรียน)
7. นกั เรียนท�ำกิจกรรมท�ำกจิ กรรมตรวจสอบการเรยี นรู้และคำ� ถามท้ายหน่วยการเรยี นรู้ ค�ำสำ� คญั :
9. นักเรยี นและครูรว่ มกนั สรุปความรคู้ วามเข้าใจ - การเพม่ิ มลู ค่า
- หลกั การวิเคราะห์การเพิม่ มลู ค่าผลติ ภัณฑ์
- ข้ันตอนการเพมิ่ มูลค่าของผลติ ภัณฑ์

คูม่ อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5 103

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

กิจกรรมเสนอแนะ 90 เทคโนโลยี (วิทยาการค�านวณ) ม.5

ครูให้นักเรียนวิเคราะห์ปากกาของตัวเอง แล้วตอบค�ำถาม 1. ผลติ ภณั ฑใ์ ชท้ า� อะไร (What to do) เปน็ หนา้ ทข่ี องผลติ ภณั ฑ ์ คอื การตอบสนองความตอ้ งการหรอื แกไ้ ข
ดังต่อไปนี้
ปญั หาต่าง ๆ ทผี่ บู้ รโิ ภคใชง้ าน โดยเป็นปัจจยั หลกั ในการวิเคราะห์ผลติ ภณั ฑ ์ เพราะหนา้ ที่ของผลิตภณั ฑจ์ ะบง่ บอกถึง

ล�ำดบั หลักการวิเคราะห์ ข้อมูล กลมุ่ เปา้ หมายของผู้ใชห้ รอื ผู้บรโิ ภค เช่น
ผลิตภัณฑเ์ พื่อเพิม่ มูลค่า ตารางท่ี 3.1 ตวั อย่างหนา้ ทีข่ องผลิตภณั ฑ์

ประเภทผลิตภณั ฑ์ ผลติ ภัณฑ์ หนา้ ทข่ี องผลิตภัณฑ์

1 ผลิตภัณฑใ์ ชท้ ำ� อะไร สนิ คา้ สบู่ ทา� ความสะอาดร่างกาย

2 ผลิตภณั ฑ์นี้ท�ำไมต้องมี บริการ ตดั ผม จดั แต่งทรงผมตามความตอ้ งการ

3 ใครคือผู้ใช้ผลติ ภณั ฑ์ สถานที่ เกาะเสมด็ ววิ ทิวทศั น์

แนวความคิด การรณรงค์ลดยงุ ลาย ให้ความรู้เรือ่ งอนั ตรายจากยงุ ลาย

4 ผลติ ภณั ฑ์สามารถใชไ้ ด้ 2. ผลิตภัณฑ์น้ีท�าไมต้องมี (Why to do) เป็นความเป็นมาของผลิตภัณฑ์ท่ีถูกผลิตขึ้นหรือสร้างข้ึนมา
ทไี่ หนบา้ ง เพอื่ อะไร ตอบสนองความตอ้ งการ แก้ไขปัญหาหรือเพ่ิมความสะดวกสบายใหก้ บั ผ้บู ริโภค เช่น

5 ผลติ ภัณฑ์นี้ใชเ้ มอ่ื ไร

6 ผลิตภัณฑ์นใ้ี ช้อยา่ งไร ตารางที่ 3.2 ตวั อยา่ งประโยชน์ของผลิตภัณฑ์

7 ผลติ ภณั ฑ์นี้ราคาเทา่ ไร ประเภทผลิตภณั ฑ์ ผลิตภณั ฑ์ ใช้เพื่ออะไร

สนิ คา้ สบู่ ท�าความสะอาดรา่ งกาย

บรกิ าร ตดั ผม จดั แต่งทรงผมตามความตอ้ งการ

สถานท่ี เกาะเสม็ด พักผ่อน, ผ่อนคลาย

แนวความคดิ การรณรงค์ลดยุงลาย ลดการเกิดโรคจากยุงลาย

3. ใครคอื ผใู้ ชผ้ ลติ ภณั ฑ์ (For Who) เปน็ การวเิ คราะหผ์ ลติ ภณั ฑเ์ พอ่ื เพมิ่ มลู คา่ ของผลติ ภณั ฑโ์ ดยตอ้ งอาศยั
กลมุ่ เปา้ หมายหรอื กลมุ่ ผใู้ ชเ้ ปน็ ขอ้ มลู ในการวเิ คราะหม์ ากทส่ี ดุ เพราะผลติ ภณั ฑท์ ตี่ อ้ งการเพม่ิ มลู คา่ จะตอ้ งใชผ้ ลติ ภณั ฑ์
นัน้ ๆ ในการเข้าถึงผบู้ รโิ ภคหรอื ผ้ใู ชไ้ ดม้ ากที่สดุ เพราะงา่ ยตอ่ การเพิม่ มูลค่าของผลิตภณั ฑ ์ เน่ืองจากในกลุ่มเปา้ หมาย
หรือกลุ่มผู้ใช้จะมีความสนใจผลิตภัณฑ์อยู่ในระดับหนึ่ง เป็นการก�าหนดกลุ่มผู้ใช้ในการท�างานให้ชัดเจนเพื่อน�าไปสู่
การดา� เนนิ การทม่ี คี ณุ ภาพ การวเิ คราะหก์ ลมุ่ ผใู้ ชจ้ ะแสดงใหเ้ หน็ ขอ้ มลู ของกลมุ่ เปา้ หมาย เชน่ อาย ุ เพศ เชอื้ ชาต ิ ศาสนา
สงั คม การศกึ ษา อาชพี รปู แบบของพฤตกิ รรม ความชอบ รสนยิ ม สดั สว่ นของรา่ งกาย ทม่ี ผี ลตอ่ การใชผ้ ลติ ภณั ฑแ์ ละแนว
โน้มในการตดั สินใจซ้อื หรอื ใช้ผลติ ภัณฑ ์ เชน่

104 คู่มอื ครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 3 การเพม่ิ มลู คา่ ของผลิตภณั ฑ์ 91

ตารางท่ี 3.3 ตัวอย่างกลุ่มเปา้ หมายของผลิตภณั ฑ์

ประเภทผลิตภณั ฑ์ ผลิตภัณฑ์ กล่มุ เปา้ หมาย

สนิ คา้ สบู่ อายุ 12-60 ปี

บรกิ าร ตัดผม อาย ุ 18-40 ปี

สถานที่ เกาะเสม็ด อายุ 18-40 ปี

แนวความคิด การรณรงค์ลดยงุ ลาย อาย ุ 08-60 ปี

4. ผลติ ภณั ฑส์ ามารถใชไ้ ดท้ ไ่ี หนบา้ ง (Where to use) เปน็ สถานทก่ี ารใชง้ านของผลติ ภณั ฑ ์ แบง่ ออกเปน็
2 สว่ น คือ

4.1 ตำ� แหนง่ กำรใชง้ ำนทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั สภำพแวดลอ้ ม (Place) เปน็ การใชภ้ ายในหรอื ภายนอกอาคาร
ในหอ้ งนอน สนามหญา้ หรอื ทอ่ี น่ื ๆ ตา� แหนง่ และสถานทใ่ี นการใชง้ านผลติ ภณั ฑจ์ ะเปน็ ตวั กา� หนดรายละเอยี ดขอ้ จา� กดั
ของผลิตภัณฑ์ เช่น ขนาดพื้นท ่ี ต�าแหนง่ การใชง้ าน เป็นตวั กา� หนดขนาดของผลติ ภณั ฑ์

4.2 ต�ำแหน่งกำรใชง้ ำนทเ่ี กย่ี วขอ้ งกับผู้ใช้งำน (Position) เช่น ห ู ตา คอ ข้อมอื เทา้ รอบเอว ศีรษะ
มหี ลกั การทต่ี อ้ งใชใ้ นการจบั คใู่ นการวเิ คราะหเ์ พมิ่ มลู คา่ ของผลติ ภณั ฑน์ น้ั ๆ โดยในแตล่ ะสถานท ่ี แตล่ ะเหตกุ ารณต์ า่ งๆ
ก็จะใช้ผลิตภัณฑ์ท่ีแตกต่างกันไปไม่ว่าจะเป็นภูมิประเทศ สถานที่ท่องเท่ียว บ้าน โรงแรม โรงงาน สภาพอากาศ
ช่วงฤดกู าล หรอื ชว่ งเวลาต่างๆ เชา้ กลางวนั เย็น และกลางคนื เชน่ เสอื้ กันฝนกับรม่ จะขายดใี นชว่ งฤดูฝนหรือ ณ เวลา

ทม่ี ีฝนตก

ตวั อย่าง สถานที่ในการใชผ้ ลติ ภณั ฑ์

ตารางท่ี 3.4 ตัวอย่างสถานที่ในการใช้ผลิตภัณฑ์

ประเภทผลิตภัณฑ์ ผลติ ภัณฑ์ สถานที่ใช้ผลติ ภัณฑ์

สินคา้ สบู่ หอ้ งน้า�

บริการ ตัดผม ร้านตัดผม ท่ีบ้าน

สถานที่ เกาะเสม็ด ทะเล ภเู ขา

แนวความคิด การรณรงค์ลดยงุ ลาย แหล่งชนุ ชน บ้านเรือน ทีท่ �างาน

5. ผลติ ภณั ฑน์ ้ใี ช้เมื่อไร (When to use) ในแต่ละผลิตภณั ฑ ์ สนิ คา้ หรอื บรกิ ารถกู สร้างและถูกผลติ คิดคน้
ข้ึนมาเพ่ือท่ีจะตอบสนองความต้องการ แก้ไขปัญหา หรือเพ่ิมความสะดวกสบายโดยเมื่อเกิดการใช้ผลิตภัณฑ์น้ัน
จะสามารถเพิม่ ความสะดวกสบายไดม้ ากท่สี ุดหรือสามารถแก้ไขปญั หาได้อยา่ งง่ายท่ีสดุ ใช้ในการด�าเนินกิจกรรมอะไร
ตอนไหนของกิจกรรม หรอื เกี่ยวขอ้ งกบั ชว่ งเวลา เช่น กลางวัน กลางคืน ต้องเหมาะสมกับชว่ งเวลาและกาลเทศะว่าเป็น
ช่วงเวลาใด เทศกาลไหน เชน่

คมู่ ือครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5 105

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

กจิ กรรมเสนอแนะ 92 เทคโนโลยี (วิทยาการค�านวณ) ม.5

ครอู ธบิ ายความสำ�คญั ของการยกระดบั ผลติ ภณั ฑใ์ หม้ มี ลู คา่ ตารางที่ 3.5 ตัวอย่างเวลาท่ีใชผ้ ลติ ภัณฑ์
เพิ่มขน้ึ จากเดมิ แลว้ ใหน้ ักเรยี นรว่ มกบั อภปิ รายว่าหากตัวเอง
เป็นผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ จะทำ�อย่างไรให้ผลิตภัณฑ์ท่ีสร้างขึ้น ประเภทผลติ ภณั ฑ์ ผลิตภณั ฑ์ ช่วงเวลาท่ีใชผ้ ลิตภัณฑ์
มีมูลค่าเพ่มิ ขึ้น
สนิ ค้า สบู่ อากาศร้อน ตอนเช้าหรอื ตอนเย็น

บรกิ าร ตดั ผม เดือนละคร้ังหรอื 3 เดือนคร้ัง

สถานที่ เกาะเสม็ด ฤดูร้อน

แนวความคิด การรณรงค์ลดยงุ ลาย ฤดรู ้อน

6. ผลิตภัณฑ์นี้ใช้อย่างไร (How) ผลิตภัณฑ์ท่ีได้ออกแบบและพัฒนาขึ้นมานั้นมีการท�างานอย่างไร
มีวิธกี ารใดทจ่ี ะทา� ให้ผลิตภณั ฑน์ ี้ตอบสนองค�าถามที่วา่ ผลติ ภัณฑ์น้ีทา� ไมตอ้ งมี (Why to do) หลักการทา� งานและสว่ น
ประกอบหลกั ของผลิตภัณฑ์ท่ีสามารถทา� ให้ผลิตภัณฑน์ น้ั ทา� งานไดต้ ามหนา้ ทีใ่ ช้สอยตามตอ้ งการคอื อะไร และมีวิธีการ
ใชง้ านทถ่ี กู ตอ้ งเหมาะสมหรอื ไม ่ และใช้งานอยา่ งไร

7. ผลติ ภณั ฑน์ ร้ี าคาเทา่ ไร (How much) ผปู้ ระกอบการตอ้ งรรู้ าคาตน้ ทนุ หรอื คา่ ใชจ้ า่ ยในการผลติ ผลติ ภณั ฑ์
จะตอ้ งมคี า่ ใชจ้ า่ ยเปน็ จา� นวนเงนิ เทา่ ไร เพอื่ ทา� ใหส้ ามารถประเมนิ มลู คา่ ของผลติ ภณั ฑแ์ ลว้ นา� ไปกา� หนดราคาในการจดั
จ�าหนา่ ยผลิตภณั ฑเ์ หล่านน้ั ได้

2.2 ข้ันตอนของการเพิ่มมลู ค่าของผลิตภณั ฑ์

การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยกระบวนการเทคโนโลยีเพ่ือเพ่ิมมูลค่า เป็นการรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ เพ่ือมาช่วยใน
การวิเคราะหป์ ระกอบการตัดสินใจไม่วา่ จะเป็นดา้ นของผลิตภณั ฑห์ รอื บริการ โดยใชค้ วามรดู้ า้ นวทิ ยาการคอมพิวเตอร ์
ส่ือดจิ ทิ ัลเทคโนโลยสี ารสนเทศในการแกป้ ญั หาหรอื เพิม่ มูลคา่ ใหก้ ับบรกิ ารหรอื ผลติ ภัณฑ์ น้ัน ๆ

5. สรปุ ผลการวิเคราะหก์ ารเพม่ิ มูลคา่

4. วธิ กี ารน�าข้อมลู สถิติมาพฒั นาผลติ ภัณฑ์
3. การวเิ คราะห์ข้อมูลสถติ ิ

4. วิธกี ารนา� ขอ้ มลู สถติ มิ าพฒั นาผลิตภณั ฑ์
2. การเกบ็ ข้อมูล

1. วิเคราะห์ผลิตภณั ฑ์
รปู ท่ี 3.4 ขน้ั ตอนของกำรเพิ่มมลู คำ่ ของผลิตภัณฑห์ รอื บริกำร

106 คู่มอื ครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 การเพ่มิ มูลคา่ ของผลติ ภณั ฑ์ 93

ขน้ั ตอนการเพิม่ มูลค่าของผลิตภัณฑห์ รือบริการ
1. วเิ คราะห์ผลิตภัณฑ์ คือ การเลอื กสินค้าหรือบรกิ าร เปน็ การน�าสินค้าหรือบริการมาวิเคราะห์ในมุมมอง

ตา่ ง ๆ เพ่อื หาช่องทางหรือการปรับปรงุ เพ่อื ท่ีจะเพมิ่ มูลค่าใหก้ บั สินคา้ หรือบรกิ าร
2. การเก็บขอ้ มลู เป็นการรวบรวมข้อมูลของผลิตภัณฑท์ ี่จะเพ่มิ มูลค่า เพ่อื สนองตอบความต้องการพืน้ ฐาน

ทผ่ี บู้ รโิ ภคตอ้ งการ เปน็ ขอ้ มลู ทมี่ าจากปจั จยั ดา้ น คณุ คา่ ดา้ นประโยชนใ์ ชส้ อย ทต่ี อบสนองการใชง้ านไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง
เหมาะสม มีคุณภาพสมรรถนะที่ดี มีประสิทธิผลและประสิทธิภาพ คุณค่าด้านความต้องการภายใน ท่ีเกี่ยวข้อง
เชงิ สัญลกั ษณ ์ เชน่ กลุ่มความนยิ ม สถานภาพทางสงั คม ความเชอ่ื คณุ ค่าด้านประสบการณท์ ีป่ ระทับใจ จากการได้
บรโิ ภค ใช้งาน หรอื ใชบ้ รกิ าร การรับรเู้ ร่ืองราว ซึ่งเป็นการสนองตอบทางอารมณค์ วามคดิ คุณคา่ ดา้ นความคมุ้ ค่า

ทม่ี ตี อ่ การเลอื กใช ้ การใชง้ าน การรับประกัน ผลกระทบต่อสภาพแวดลอ้ ม รวมไปถึงความเส่ยี งต่างๆ ทเ่ี กี่ยวข้อง
3. การวเิ คราะหข์ อ้ มลู สถติ ิ คอื การนา� ขอ้ มลู ทรี่ วบรวมมาจดั หมวดหม ู่ จดั เรยี ง ทา� ใหเ้ ปน็ ระเบยี บเรยี บรอ้ ย

อย่ใู นรูปแบบของข้อมลู ทางสถิติ
4. วิธกี ารนา� ขอ้ มูลสถิตมิ าพฒั นาผลิตภณั ฑห์ รอื บริการ คอื การนา� ข้อมูลทางสถิตมิ าจดั ใหเ้ ปน็ รูปภาพ

ที่เข้าใจไดง้ ่าย
5. สรุปการวิเคราะห์การเพ่ิมมลู คา่ คือ การสรุปแนวคดิ ทจ่ี ัดทา� มาแตข่ ัน้ ต้นใหเ้ กดิ ขึน้ จริง
การเพ่ิมมูลค่าหรือการยกระดับคุณค่า (Value Up) เป็นกระบวนการในการสร้างสรรค์คุณค่า (Value

Creation) อันจะน�าไปสู่มูลค่าเพ่ิมให้แก่ผลิตภัณฑ์ สินค้าหรือบริการ ช่วยยกระดับของผลิตภัณฑ์น้ัน ๆ โดยหลักการ

เพิม่ มลู ค่าม ี 3 หลกั การ ดังนี้
1. การสรา้ งมลู คา่ (Value Creation) คอื กระบวนการทใี่ หค้ วามสา� คญั กบั ผบู้ รโิ ภคดว้ ยการเพม่ิ คณุ คา่ ซง่ึ ได้

มาจากการสรา้ งสรรคค์ วามแตกต่าง เช่น ศิลปวัฒนธรรม ภมู ปิ ญั ญา ทรัพยากรธรรมชาติ นวตั กรรมหรอื เทคโนโลยี

เข้าไปในสนิ คา้ หรือบริการและทา� ใหเ้ กดิ ความนยิ มและการยอมรับจากผูบ้ รโิ ภค
ตัวอยา่ ง

สินค้า : ธูปหอม

ด้านทรัพยากรธรรมชาต ิ : ใชเ้ ศษไม้หอมจากพื้นที่ในการผลติ

ดา้ นนวตั กรรม : ใส่สใี ห้ดสู ดใส

ด้านเทคโนโลย ี : ผสมสมนุ ไพรเพ่ือลดควนั จากธปู

ศิลปวัฒนธรรม : ออกแบบบรรจใุ นรปู แบบไทย

บรกิ าร : นวดแผนไทย

ด้านทรพั ยากรธรรมชาต ิ : บคุ คลนวดมีประสบการณ์นวดทีย่ าวนาน

ดา้ นนวตั กรรม : ยานวดท่ีใช้เป็นยาที่สามารถซมึ ซบั ได้ง่าย

ดา้ นเทคโนโลย ี : บรรยากาศสถานทีส่ ร้างความผ่อนคลาย

ศิลปวัฒนธรรม : รูปแบบการนวดเป็นไทยสมัยก่อน

ค่มู อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5 107

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

94 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคา� นวณ) ม.5

2. การยกระดับคุณค่า (Value Up) คือ กระบวนการในการสร้างสรรค์คุณค่าของผลิตภัณฑ์ให้มากข้ึน
อนั จะน�าไปสู่มลู ค่าท่เี พมิ่ ใหก้ บั สินค้าหรือบรกิ าร ช่วยยกกระดับความสามารถในการแขง่ ขนั ธุรกิจใหส้ ูงมากขึ้น
ตวั อยา่ ง

บรกิ าร : ชุดไหว้พระ

การยกระดับคุณค่าจะเป็นการเพ่ิมเสริมคุณค่าให้กับผลิตภัณฑ์มาก
ยง่ิ ขน้ึ จากสนิ คา้ ธปู หอม โดยในการยกระดบั คณุ คา่ จะเอาธปู หอมมารวมกบั เทยี น
ไดอ้ อกมาเป็นชุดไหวพ้ ระทม่ี ีคุณค่ามากย่ิงข้นึ

บริการ : คอร์สนวด

จากการนวดแผนไทยแบบปกต ิ เปลย่ี นเปน็ คอรส์ ระยะสนั้ ๆ หรอื
ระยะยาวตามรูปแบบของการบริการสามารถเพิ่มมูลค่าและเป็นการดึงดูด
ผ้บู ริโภคได้อกี ทางหนงึ่ เช่น นวดแผนไทย นวดประคบ อบสมุนไพร มาสก์
หนา้ แช่น�้าแร่

3. การเพม่ิ มลู คา่ (Value Added) คอื การเพมิ่ มลู คา่ ใหก้ บั ผลติ ภณั ฑโ์ ดยตรง หลงั จากทไี่ ดท้ า� การสรา้ งมลู คา่
ของผลิตภัณฑ์และได้ยกระดับคุณค่าของผลิตภัณฑ์แล้ว ในข้ันตอนของการเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์น้ีจะเป็นการเพิ่ม
รายละเอียดเล็กน้อยในการเช่ือมโยงการสร้างมูลค่าของผลิตภัณฑ์กับการยกระดับคุณค่าของผลิตภัณฑ์ โดยเป็น
การโฆษณาผลิตภัณฑใ์ ห้เหน็ ถงึ ขอ้ ดีตา่ ง ๆ และความเป็นมาของผลิตภณั ฑ์
ตัวอยา่ ง

สินค้า : ชดุ ไหวพ้ ระ

ชุดไหว้พระ ธูปหอมจากธรรมชาติ หอมด้วยกลิ่นที่สดช่ืนจาก
สมนุ ไพรไทยส่กู ารบูชาพระ

สนิ ค้าชดุ ไหวพ้ ระ แตเ่ ดิมขายแยกช้ิน เทยี น 1 กลอ่ ง ราคา 10 บาท ธูป 1 กลอ่ ง ราคา 10 บาท รวมราคา
ขาย 20 บาท
สินค้าชดุ ไหวพ้ ระ ปรบั ใหม่เพมิ่ มูลค่าดว้ ยการนา� เทียนราคา 1 กล่อง ราคา 10 บาท และธูป 1 กลอ่ ง ราคา
10 บาท ผูกรวมกันดว้ ยโบวส์ วยงาม ต้ังราคาขายใหม่เปน็ ชดุ ๆ ละ 25 บาท มกี ารเพิม่ มลู ค่าอีก 5 บาท แล้วโฆษณา
ชดุ ไหวพ้ ระ ธปู หอมจากธรรมชาติ หอมดว้ ยกลน่ิ ทีส่ ดชนื่ จากสมนุ ไพรไทยสกู่ ารบูชาพระ

108 คมู่ อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 3 การเพิ่มมูลคา่ ของผลิตภัณฑ์ 95 Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition
สนิ คา้ : คอร์สนวด
นวดแผนไทย ผอ่ นคลายรา่ งกาย สบายใจดว้ ยกลนิ่ สมนุ ไพรไทย นวด L earning for 21st Century Skills
ตามแบบไทยโบราณ มาสก์ หนา้ แชน่ ้�าแร่
1. ใหน้ กั เรยี นแบ่งกล่มุ ๆ ละ 4-5 คน
บริการนวดแผนไทย แตเ่ ดมิ ใหบ้ รกิ ารนวดบนเตยี งธรรมดา คิดคา่ แรงการนวดเป็นชั่วโมงละ 150 บาท 2. ให้ทุกกลุ่มใช้ค�ำ Keyword สืบค้น ส่ิงที่กลุ่มนักเรียน
บริการนวดแผนไทยปรับใหม ่ เพ่มิ มลู คา่ ใหบ้ รกิ ารนวดชั่วโมงละ 150 บาท และเพิ่มการอบสมุนไพรชั่วโมงละ
150 บาท คดิ ค่าบริการเป็นคอร์สนวด ราคาคอรส์ ละ 500 บาท มกี ารเพม่ิ มูลค่าอีก 200 บาท แล้วโฆษณาคอรส์ นวด ชอบและสนใจ 3 อยา่ งดงั น้ี
แผนไทยผอ่ นคลายร่างกาย สบายใจดว้ ยกลน่ิ สมุนไพรไทย นวดตามแบบไทยโบราณ - อาหารทสี่ นใจ
- เพลงทช่ี อบรอ้ ง
เฉลยกจิ กรรมในหนา้ 113 - สถานท่ที อ่ งเท่ียวที่อยากจะไป
แลว้ Downloads เกบ็ ไวใ้ นไฟลช์ อื่ กลมุ่ เพอื่ แลกเปลยี่ น
กจิ กรรมตรวจสอบก�รเรียนรู้ท่ี 3.2
ให้เพอื่ นๆ ดู
ให้นักเรียนวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์ท่ีใช้ในชีวิตประจ�าวัน 3 ชนิด เพ่ือเพ่ิมมูลค่า โดยใช้หลักข้ันตอน 3. ใหก้ ลมุ่ นำ� เสนอแนวคดิ สรา้ งผลติ ภณั ฑใ์ หมๆ่ เพอ่ื สนอง
การเพมิ่ มลู คา่ ของผลติ ภัณฑห์ รือบรกิ าร
ความตอ้ งการของผบู้ รโิ ภคใหม้ ากทสี่ ดุ จากสง่ิ ทชี่ อบและ
สนใจ มา 1 อยา่ ง

L earning for Metacognition

1. ให้นักเรียนจัดหาสมุดหน่ึงเล่มเป็นสมุดองค์ความรู้
ของตนเอง

2. ให้นักเรียนสืบค้นเกี่ยวกับการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์
นอกเหนอื จากทเี่ รยี นมา สรปุ เปน็ องคค์ วามรแู้ ลว้ บนั ทกึ
ลงในสมุดองค์ความรู้

ค่มู อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5 109

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

96 เทคโนโลยี (วิทยาการค�านวณ) ม.5

Knowledge

ผลิตภัณฑ์

ผลติ ภณั ฑ ์ คอื สงิ่ ใด ๆ ที่นา� เสนอเพ่ือตอบสนองความต้องการหรือแก้ไขปญั หาของสง่ิ ต่าง ๆ

เปน็ ความต้องการของตลาดหรือผ้บู รโิ ภคให้ไดค้ วามพึงพอใจมากท่ีสดุ โดยครอบคลมุ ถึงส่ิงตอ่ ไปน้ี

1. สนิ คา้ (Goods) 2. บรกิ าร (Service)

3. สถานท ่ี (Place) 4. แนวความคิด (Idea)

การเพมิ่ มลู ค่าของผลิตภัณฑ์
การเพ่มิ มูลคา่

ใชท้ า� อะไร (What)

ใชเ้ มอื่ ไหร ่ (When) ท�าไมตอ้ งม ี

(Why)

ราคาเทา่ ไร ผลติ ภณั ฑ์

(How much) ใครคอื ผ้ใู ช ้ (Who)

ใช้ทีไ่ หน (Where) ใชอ้ ยา่ งไร (How)

Process Attribute

1. อธบิ ายคา� วา่ ผลิตภัณฑ์ 1. ตง้ั ใจ ใฝ่เรียนรู้
2. จา� แนกหลักการวเิ คราะหผ์ ลิตภัณฑ์ 2. การท�างานร่วมกนั เป็นทีม
3. จ�าแนกหลักการวิเคราะห์การเพิ่มมูลค่า
ผลติ ภณั ฑ์
4. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
5. ความสามารถในการคดิ วิเคราะห์

110 คมู่ ือครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 3 การเพ่มิ มลู ค่าของผลติ ภัณฑ์ 97

เฉลยกจิ กรรมในหนา้ 114

กจิ กรรมเพ่อื ส่งเสรมิ คว�มคิดสร้�งสรรค์
“ก�รพัฒน�ผลติ ภัณฑเ์ พอ่ื เพ่ิมมลู ค่�

จดุ ประสงค์
เพ่ือวเิ คราะห์และใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศในการเพ่มิ มูลค่าใหก้ ับผลิตภัณฑ์
คา� ชี้แจง

1. ใหน้ กั เรียนจดั กล่มุ และตั้งชอื่ กลุ่ม
2. การท�ากิจกรรมต้องระดมสมองในการสืบค้นความร้ดู ้านวิทยาศาสตร์และความร้ใู นกล่มุ สาระ

การเรยี นรอู้ น่ื ๆ โดยนา� มาบรู ณาการสรา้ งผลงาน อภปิ รายเพอ่ื แสดงความคดิ เหน็ โดยใชเ้ หตผุ ลใน
การโตแ้ ยง้ จากประจกั ษพ์ ยานทพ่ี บตลอดการทา� กจิ กรรมเพอ่ื ใหไ้ ดผ้ ลงานทม่ี คี ณุ ภาพ มคี วามคดิ
สรา้ งสรรค ์ โดยคา� นงึ ถงึ ผลประโยชนท์ จ่ี ะไดร้ บั จากการทา� กจิ กรรม
3. เตรียมความพรอ้ มท่จี ะนา� เสนอผลงานเพอ่ื การแลกเปล่ยี นเรียนรู้
สถานการณ์ท่กี �าหนด
ส�ารวจส่ิงของรอบตัวเพ่ือน�ามาเป็นผลิตภัณฑ์ สินค้า หรือบริการ แล้วน�ามาวิเคราะห์เพ่ิือเพ่ิม
มูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์ของนักเรียนเอง จ�านวน 3 ช้ิน และวิเคราะห์การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์
จากหลกั การวิเคราะห์ 5 ขน้ั ตอน
ตวั อยา่ งผลติ ภณั ฑ์
ยาสระผม แปรงสีฟัน ปากกา คอมพิวเตอร์ รองเท้า รถเมล์ พนักงานเสิร์ฟอาหาร นักบิน
นักร้อง คร ู นกั มวย นกั ข่าว

คู่มือครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5 111

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

98 เทคโนโลยี (วิทยาการคา� นวณ) ม.5

เฉลยกจิ กรรมในหน้า 115

ค�ำ ถ�มท�้ ยหนว่ ยก�รเรียนรู้

1. อธบิ ายความหมายของคา� ต่อไปน้ี
1.1 ผลิตภัณฑ์
1.2 วเิ คราะห์ผลติ ภณั ฑ์
1.3 การเพ่มิ มลู ค่า

2. เขยี นแผนภาพของขน้ั ตอนการเพมิ่ มลู ค่าของผลิตภณั ฑ์

112 คมู่ อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

เฉลย

(จากกิจกรรมในหน้า 103)
กิจกรรมตรวจสอบการเรยี นรทู้ ่ี 3.1
1. ท�ำไมต้องวิเคราะหผ์ ลิตภัณฑ์ เพราะการวเิ คราะหผ์ ลิตภณั ฑ์เพือ่ หาข้อดี และข้อเสยี เพื่อท่จี ะได้สามารถน�ำผลติ ภัณฑ์น้นั ๆ มาปรับปรุง

แกไ้ ขให้มปี ระสิทธิภาพสงู และตรงกับความตอ้ งการเพอื่ พิจารณออกเปน็ สว่ นยอ่ ยเพ่ือท�ำความเข้าใจแต่ละสว่ นให้แจ่มแจง้

2. ท�ำไมคนท่วั ไปถงึ ชน่ื ชอบชาไขม่ กุ
รสชาติอร่อย ราคาถกู หากนิ ง่าย
1) ชาไขม่ ุก ไขม่ ุก
ค�ำถาม คนท่ัวไปชอบกินไข่มกุ
สมมติฐาน ท�ำไมนักเรยี นถึงชอบปากกาไมม่ ลี าย
ตวั แปรต้น ใชง้ านได้ดกี ว่า
ตัวแปรตาม คุณภาพดี
2) ปากกา ไมม่ ปี ญั หาระหวา่ งใชง้ าน
ค�ำถาม ทำ� ไมนกั เรยี นถึงชอบสมุดบันทึกแบบมเี ส้น
สมมติฐาน เขียนงา่ ย
ตวั แปรตน้ ใชง้ านงา่ ย
ตัวแปรตาม ตัวอกั ษรเขยี นดเู ปน็ ระเบียบ หมึกไมซ่ มึ

3) สมดุ บันทึก
ค�ำถาม
สมมติฐาน
ตัวแปรต้น
ตัวแปรตาม

(จากกจิ กรรมในหนา้ 109)
กิจกรรมตรวจสอบการเรียนร้ทู ี่ 3.2
1. ชาไข่มกุ
1.1 วเิ คราะหผ์ ลิตภณั ฑ์ ไดว้ า่ ชาไข่มกุ อร่อย หอมหวาน แตก่ ินแลว้ อ้วน
1.2 การเกบ็ ขอ้ มลู ได้ว่า ทำ� แบบตอบค�ำถาม เพศ อายุ นำ�้ หนักตวั ปจั จบุ นั ความบอ่ ยในการประทานชาไขม่ กุ
1.3 การวิเคราะหข์ อ้ มลสู ถิติ ได้วา่ ผู้หญงิ ชอบมากกว่าผูช้ าย ผูบ้ รโิ ภคมนี �ำ้ หนกั ตัว 60 กิโลกรมั ขึน้ ไป
1.4 วิธกี ารนำ� ขอ้ มูลสถติ มิ าพัฒนาผลติ ภัณฑห์ รือบริการ ได้วา่ นำ� เสนอขอ้ มลู เป็น กราฟ
1.5 สรปุ การวเิ คราะหก์ ารเพิม่ มลู คา่ ไดว้ า่ ผลิตชาไข่มุกท่ีไมม่ นี �้ำตาลแตไ่ ดร้ สชาตหิ วาน
2. ปากกา
2.1 วิเคราะหผ์ ลิตภณั ฑ์ ได้วา่ ปากกาไมม่ ลี ายเขียนดกี ว่าปากกามลี าย
2.2 การเกบ็ ขอ้ มลู ไดว้ า่ ท�ำแบบตอบคำ� ถาม เพศ อายุ ความชอบลาย ความชอบสี
2.3 การวิเคราะหข์ อ้ มลสู ถติ ิ ได้ว่า ผหู้ ญิงชอบที่ลายที่ออกเป็นสชี มพูมากท่สี ดุ
2.4 วธิ กี ารน�ำข้อมูลสถติ ิมาพฒั นาผลติ ภัณฑ์หรือบริการ ไดว้ ่า น�ำเสนอข้อมลู เปน็ กราฟ
2.5 สรุปการวเิ คราะห์การเพมิ่ มูลค่า ไดว้ ่า ผลติ ปากกาคณุ ภาพดที ่มี ีลายสีชมพู

คูม่ อื ครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5 113

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

3. สมดุ บนั ทึก
3.1 วิเคราะหผ์ ลิตภณั ฑ์ ได้วา่ สมดุ บันทึกมีเสน้ ปกสมดุ ไม่มลี ายการต์ นู
3.2 การเก็บขอ้ มูล ได้วา่ ท�ำแบบตอบค�ำถาม เพศ อายุ ความชอบลาย ความชอบสี
3.3 การวิเคราะห์ข้อมลูสถิติ ได้ว่า ผู้หญงิ ชอบทล่ี ายการต์ ูนทอี่ อกเป็นสชี มพมู ากทส่ี ดุ
3.4 วธิ ีการนำ� ขอ้ มูลสถติ มิ าพัฒนาผลิตภัณฑ์หรอื บริการ ไดว้ า่ นำ� เสนอขอ้ มูลเปน็ กราฟ
3.5 สรปุ การวเิ คราะหก์ ารเพิ่มมลู คา่ ได้ว่า ผลิตสมุดบันทกึ ท่มี ีลายการ์ตนู สชี มพู

(จากกิจกรรมในหน้า 111)
กิจกรรมเพื่อสง่ เสรมิ ความคดิ สร้างสรรค์
ตัวอยา่ งคำ� ตอบ สรา้ งแนวคิด STEM

S : สว่ นผสมยาสระผม
T : โปรแกรมวิเคราะห์สถิติ
E : ประยกุ ต์ใช้วสั ดุ เครื่องมือในการผลิตใหต้ อบสนองต่อจุดประสงค์ที่ต้องการไดอ้ ย่างปลอดภัย และเช่อื ถือได้
M : อัตราส่วนผสมของสูตรยาสระผม
1. ผลิตภณั ฑร์ อบตวั ทเ่ี ลือก คือ ยาสระผม
2. วิเคราะห์การเพม่ิ มูลค่าผลิตภัณฑ์ ตามหลกั 5 ขนั้ ตอน ดังนี้
1) การวิเคราะห์ผลิตภณั ฑ์

ลำ� ดับ หลักการวิเคราะหผ์ ลิตภัณฑเ์ พื่อเพิม่ มลู คา่ คดั เลอื กผลิตภัณฑ์ เปน็ ยาสระผม

1 ผลติ ภัณฑ์ใช้ท�ำอะไร ใช้สระผม
2 ผลิตภณั ฑน์ ้ที ำ� ไมตอ้ งมี ทำ� ความสะอาดผม
3 ใครคอื ผู้ใชผ้ ลติ ภณั ฑ์ เด็ก และผูใ้ หญ่
4 ผลติ ภณั ฑส์ ามารถใช้ได้ท่ีไหนบ้าง หอ้ งน�ำ้ รา้ นเสริมสวย
5 ผลิตภณั ฑ์นี้ใชเ้ ม่ือไร ทกุ เวลา
6 ผลติ ภัณฑน์ ีใ้ ชอ้ ยา่ งไร ใส่บนเสน้ ผมบนศรี ษะ ขย้ผี ม ล้างออกใหส้ ะอาด
7 ผลิตภณั ฑน์ ร้ี าคาเท่าไร 50 บาท

2) การเกบ็ ข้อมูล และสร้างแบบสอบถามเกีย่ วกับ
- คณุ คา่ ด้านประโยชนใ์ ชส้ อย
- คณุ คา่ ดา้ นความต้องการภายใน
- คณุ คา่ ดา้ นประสบการณ์ที่ประทบั ใจ
- คณุ คา่ ดา้ นความค้มุ ค่า

114 คมู่ ือครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

3) การวิเคราะหข์ อ้ มลู สถิติ ผลที่ได้
- คณุ คา่ ด้านประโยชน์ใชส้ อย เหมาะสมสำ� หรบั ทำ� ความสะอาดเสน้ ผม
- คุณคา่ ด้านความต้องการภายใน เปน็ ทน่ี ิยมใชท้ ัง้ เด็กและผู้ใหญ่เม่ือใส่สมนุ ไพรมะกรูดเพ่มิ
- คุณค่าด้านประสบการณ์ที่ประทับใจ สระแล้วไมแ่ สบตา
- คุณค่าด้านความค้มุ คา่ ใช้สว่ นผสมสมุนไพร ปราศจากสารเคมี
4) วธิ กี ารน�ำข้อมูลสถติ มิ าพัฒนาผลิตภัณฑห์ รือบรกิ าร
น�ำข้อมลู มาวิเคราะห์สถติ ิ จัดท�ำในแบบรปู ภาพ กราฟ แผนภมู ิ เพือ่ ให้ดูง่ายต่อการ ตัดสินใจเลอื ก แนวทางการจดั ท�ำ
5) สรปุ การวิเคราะห์การเพม่ิ มลู คา่
ตัดสินใจเลอื กเพิ่มมลู คา่ ผลติ ภัณฑ์ ยาสระผม และจัดทำ� ใหม้ ขี ้ึนจรงิ น�ำสู่ตลาด

(จากกจิ กรรมในหนา้ 112)
คำ� ถามท้ายหนว่ ยการเรยี นรู้
1. อธิบายความหมายของค�ำต่อไปนี้
1.1 ผลติ ภัณฑ์ หมายถึง สงิ่ ใดๆ ทีน่ ำ� เสนอเพอื่ ตอบสนองความต้องการหรอื แก้ไขปัญหาของสิ่งตา่ งๆ
1.2 วิเคราะห์ผลิตภัณฑ์ เป็นการแยกแยะสิ่งที่มีรูปร่างหรือมีคุณสมบัติทางกายภาพสามารถจับต้องได้ส่ิงที่จะพิจารณาออกเป็น
สว่ นย่อยทมี่ ีความสมั พันธ์กนั เพือ่ ทำ� ความเข้าใจแตล่ ะส่วนใหแ้ จ่มแจง้
1.3 การเพมิ่ มลู ค่า เปน็ การพัฒนาผลติ ภณั ฑใ์ หม้ ีคา่ มากข้นึ จากเดมิ
2. เขยี นแผนภาพของขน้ั ตอนการเพมิ่ มลู ค่าของผลติ ภัณฑ์

วเิ คราะหผ์ ลิตภณั ฑ์ การเกบ็ ข้อมลู การวิเคราะหข์ อ้ มลู สถิติ

สรปุ ผลการวเิ คราะหก์ ารเพมิ่ มลู ค่า วธิ ีการน�ำข้อมลู สถติ มิ าพัฒนา

คู่มือครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5 115

4หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่

ปัญหามที างแก้

สาระการเรียนรู้ ปญั หา สมรรถนะสำ�คัญ/
ด้านความรู้ มีทางแก้ ทกั ษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21
1. ปญั หา สมรรถนะสำ� คัญ
2. กรณีศกึ ษา 1. ความสามารถในการสือ่ สาร
ดา้ นทกั ษะและกระบวนการ 2. ความสามารถในการคดิ
1. การสังเกต 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
2. การค�ำนวณ 4. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ิต
3. การปฏิบัติ 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
4. การแก้ปัญหา ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21
5. การเชื่อมโยง 1. การคดิ แบบมวี ิจารณญาณ
6. การมคี วามคดิ สรา้ งสรรค์ 2. การส่อื สาร
5. การทดลอง 3. การแกป้ ัญหา
6. การกล่มุ 4. การท�ำงานร่วมกัน
ด้านคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์ 5. การสรา้ งสรรค์
1. ซื่อสัตยส์ จุ ริต 6. ความเข้าใจและใช้เป็นในด้านเทคโนโลยี
2. ใฝ่เรียนรู้ สารสนเทศและการส่อื สาร
3. ม่งุ มน่ั ในการเรยี น 7. การมีผลงานและความรบั ผดิ ชอบ

ภาระงาน/ชนิ้ งานส�ำ คัญ
1. เลา่ ประสบการณ์ปญั หาที่พบในชีวิตประจ�ำวันของตนเองให้เพอ่ื นในกล่มุ ฟัง
2. น�ำเสนอแนวทางการแก้ปัญหาของกล่มุ โดยเขียนแผนที่ความคิด
3. ใบงาน
4. กจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรู้
5. กิจกรรมเพอ่ื ส่งเสริมความคดิ สร้างสรรค์
6. ค�ำถามทา้ ยหน่วยการเรียนรู้

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

ปัญหามที างแก้ 4หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี

สาระการเรียนรู้

1 ปัญหา
2 กรณีศึกษา

ตวั ชว้ี ัดชั้นปี

รวบรวม วิเคราะห์ขอ้ มลู และใชค้ วามรูด้ ้านวิทยาการคอมพวิ เตอร์ สือ่ ดจิ ิทลั เทคโนโลยีสารสนเทศในการแกป้ ัญหา หรือเพมิ่ มูลค่าให้กับบริการ
หรอื ผลติ ภณั ฑท์ ใ่ี ช้ในชีวติ จริงอย่างสรา้ งสรรค์ (ว 4.2 ม.5/1)

คู่มือครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5 117

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

เฉลย

จะต้องมกี ารแกป้ ญั หาอยา่ งมีขั้นตอน เช่น
1. การวิเคราะหแ์ ละก�ำหนดรายละเอียดของปญั หา
2. การเลอื กเคร่อื งมอื และออกแบบขัน้ ตอนวธิ ี
3. การด�ำเนินการแกป้ ัญหา
4. การตรวจสอบและการปรับปรุง

ในช่วงเวลาทีเ่ กดิ ปญั หา
จะสามารถแกไ้ ขปัญหาได้อย่างไร

118 ค่มู อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 4 ปัญหามที างแก้ 101 I ntroduction

1. ปญั หา 1. ครูนำ� เข้าสูบ่ ทเรยี นดว้ ยค�ำถาม
ค�ำถาม :
แนวคดิ ส�ำ คญั ปญั หา (Problem) หมายถงึ โจทยห์ รอื หวั ขอ้ ทถ่ี กู - วนั นใี้ ครมปี ญั หาอะไรบา้ ง (นกั เรยี นตอบตามความเขา้ ใจ
ก�าหนดขึ้นเพ่ือท�าการศึกษา ค้นคว้า วิจัย หรือพัฒนา ท้ังนี้
ปัญหา (Problem) หมายถงึ โจทยห์ รอื หวั ขอ้ เพื่อค้นหาข้อเท็จจริงเก่ียวกับปรากฏการณ์ธรรมชาติหรือ ของตนเอง)
ท่ีถูกกำาหนดข้ึนเพื่อทำาการศึกษา ค้นคว้า วิจัย หรือ ความสัมพันธ์ของส่ิงต่าง ๆ ในธรรมชาติ หรือค้นหาวิธีการ 3. นกั เรยี นและครคู ดั เลอื กกลมุ่ โดยกลมุ่ ทม่ี ปี ญั หาเหมอื นกนั
พัฒนา ตา่ ง ๆ เชน่ วธิ รี กั ษาโรค วธิ ผี ลติ พลงั งานหรอื วธิ สี รา้ งเครอ่ื งมอื
เคร่ืองใช้ต่าง ๆ ให้ดีข้ึนกว่าท่ีมีอยู่ ปัญหาในลักษณะน้ี มารวมกัน
เป็นปัญหาในทางวิชาการ ซึ่งการแก้ปัญหาแบบวิชาการน้ี คำ� สำ� คญั :
ตามปกติต้องท�าตามระเบียบแบบแผนในแต่ละสาขาวิชา - ปญั หา
โดยอาจมรี ายละเอียดแตกตา่ งกัน แตท่ กุ สาขาวิชากม็ หี ลักการ - โจทย์
รว่ มกนั คือ การแก้ปัญหาอยา่ งมขี ้ันตอน - หัวข้อ
- การแกป้ ัญหา
ปญั หาโดยทวั่ ไปเราจะหมายถงึ สงิ่ ทเี่ ปน็ อปุ สรรคทต่ี อ้ งหาทางแกไ้ ข เชน่ ปญั หาทพี่ บในชวี ติ ประจา� วนั ในระดบั - การแกป้ ัญหาดว้ ยกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ
ครวั เรือน เช่น ปัญหาทางเศรษฐกจิ (หาเงนิ ได้ไม่พอกินพอใช้) ปัญหาครอบครวั (การทะเลาะเบาะแวง้ ระหว่างคนใน
ครอบครัวเดียวกัน) ในระดับสังคม เช่น ปัญหายาเสพติด ปัญหาวัยรุ่นตีกันหรือแข่งจักรยานยนต์ตามถนนสาธารณะ I ndesign
ปญั หาคนจรจดั ในระดบั ชาติ เชน่ ปญั หาการตดั ไมท้ า� ลายปา่ และบกุ รกุ ทสี่ าธารณะ ปญั หาสง่ิ แวดลอ้ มเสอื่ มโทรม ปญั หา
ทางการเมือง ปัญหาความมั่นคง 1. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๆ นักเรียนตามปัญหาของนักเรียน
ท่ีเหมือน ๆ กัน และเล่าประสบการณ์ปัญหาท่ีพบ
ปัญหาทุกปัญหามีทางแก้ไขได้ สามารถปรับเปล่ียนรูปแบบหรือวิธีการให้เหมาะสม และการแก้ปัญหา ในชีวิตประจำ�วัน จากน้ันคัดเลือกปัญหามาเพียง
อาจจา� เปน็ ตอ้ งใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศเขา้ มาใชห้ รอื ไมก่ ไ็ ดเ้ ชน่ กนั ดงั นน้ั เราจงึ ควรยดึ หลกั การแกป้ ญั หาอยา่ งเปน็ ระบบ 1 ปัญหา นำ�เสนอปัญหาท่ีเคยประสบมาพร้อมบอก
โดยคา� นงึ ถงึ ความคมุ้ คา่ ในการลงทนุ ดา้ นเวลา ดา้ นแรงงาน และคา่ ใชจ้ า่ ย สา� หรบั ปญั หาทนี่ า� เอาเทคโนโลยสี ารสนเทศ วิธีแก้ปญั หา
มาใช้มขี ้ันตอนการแกป้ ญั หา 4 ขนั้ ตอน ดังน้ี
2. จากปญั หาทกี่ ลมุ่ เลอื ก 1 ปญั หา นกั เรยี นรว่ มกนั วเิ คราะห์
1. การวิเคราะหแ์ ละก�าหนดรายละเอยี ดของปญั หา ปัญหา ก�ำหนดทางเลือกการแก้ปัญหา และวางแผน
2. การเลอื กเครื่องมือและออกแบบขนั้ ตอนวิธี การแกป้ ัญหา
3. การดา� เนนิ การแก้ปัญหา
4. การตรวจสอบและการปรบั ปรุง 3. ครูกล่าวถึงการแก้ปัญหาโดยใช้กระบวนเทคโนโลยี
สารสนเทศ พร้อมอธิบายกระบวนการแก้ปัญหาแต่ละ
1.1 การแกป้ ญั หาดว้ ยกระบวนการเทคโนโลยี ข้นั ตอน

สารสนเทศ 4. กลุ่มน�ำเสนอแนวทางการแก้ปัญหาของกลุ่มโดยเขียน
แผนทีค่ วามคิด
การแก้ปัญหาด้วยกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ เป็นการน�าเอาความรู้ด้านเทคโนโลยี เทคโนโลยี
คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีการสื่อสารโทรคมนาคม วิทยาการคอมพิวเตอร์ และส่ือดิจิทัลมาใช้ในการแก้ปัญหาตาม 5. ครูให้แต่ละกลุ่มวิเคราะห์และแก้ปัญหาลงในใบงาน
ขน้ั ตอนการแก้ปัญหาดว้ ยกระบวนการเทคโนโลยสี ารสนเทศ ที่ 4.1 ข้นั ตอนการแกป้ ญั หา

I CT I nnovation 6. สมาชกิ แตล่ ะคนคดิ หาคำ� ตอบของตนเองแลว้ จบั คอู่ ธบิ าย
ค�ำตอบของตนใหเ้ พอ่ื นฟัง
ใหน้ กั เรยี นศกึ ษาการแกป้ ญั หาดว้ ยกระบวนการ ครูให้นักเรียนเลือกท�ำโครงงาน กลุ่มละ 1
การเทคโนโลยสี ารสนเทศเพมิ่ เตมิ จาก Search โครงงาน โดยเลือกเร่ืองที่เก่ียวข้องกับเนื้อหา 7. สมาชิกทุกคนรวมกลุ่มกันสรุปค�ำตอบเป็นมติของกลุ่ม
engine ต่าง ๆ ที่เรียนตามความสนใจ แล้ววางแผนท�ำร่าง และน�ำเสนอผลการวิเคราะห์ จากนั้นครูเฉลยค�ำตอบ
โครงงานนำ� เสนอครผู สู้ อน เพอ่ื พจิ ารณาอนมุ ตั ิ ทกุ กลมุ่ สรปุ ความรขู้ น้ั ตอนการแกป้ ญั หาดว้ ยกระบวนการ
กอ่ นลงมือท�ำ เทคโนโลยีสารสนเทศ

8. นักเรียนทำ� กิจกรรมตรวจสอบการเรยี นรู้ที่ 4.1
9. ครูสรุปบทเรียนปัญหาท่ีนักเรียนพบในชีวิตประจ�ำวัน

และข้ันตอนการแก้ปัญหาด้วยกระบวนการเทคโนโลยี
สารสนเทศ

ค่มู ือครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5 119

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

ความรูเ้ พม่ิ เติม 102 เทคโนโลยี (วิทยาการค�านวณ) ม.5

รหัสดิจิทัล คือ การแปลงภาษามนุษย์ให้เป็นภาษา เทคโนโลย ี (Technology) หมายถึง วทิ ยาการทน่ี �าเอาความรู้ทางวิทยาศาสตรม์ าใชใ้ หเ้ กดิ ประโยชนใ์ นทาง
คอมพิวเตอร์หรือสรา้ งโปรโตคอล สำ� หรับการสือ่ สารข้อมูล ปฏิบตั ิ ทัง้ ในชวี ติ ประจ�าวัน การเรยี นรู้ การประกอบอาชีพอาชพี ต่าง ๆ ตลอดจนงานอุตสาหกรรม
โดยการวางกฎเกณฑแ์ นน่ อนวา่ จำ� นวนขอ้ มลู ตวั อกั ษร และ เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology: IT) หมายถึง เทคโนโลยีท่ีใช้จัดการกับสารสนเทศ
เครื่องหมายต่าง ๆ ตลอดจนค�ำสั่งท่ีใช้สั่งงานคอมพิวเตอร์ เปน็ เทคโนโลยที เ่ี กีย่ วขอ้ งตั้งแต่การรวบรวมขอ้ มูล การจดั เกบ็ ข้อมูล การประมวลผลข้อมลู การพิมพ์ การสรา้ งรายงาน
จะแทนด้วยกล่มุ เลขฐานสอง การส่อื สารข้อมลู รวมถงึ เทคโนโลยที ีท่ �าให้เกิดระบบการใหบ้ ริการทมี่ ีการใชแ้ ละการดูแลขอ้ มูลดว้ ย

เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology) ประกอบด้วยค�าว่า เทคโนโลยี และ สารสนเทศ เป็น
การนา� เอาเทคโนโลยที ส่ี า� คญั 2 สาขา คอื เทคโนโลยคี อมพวิ เตอรแ์ ละเทคโนโลยกี ารสอ่ื สารโทรคมนาคมมารวมไวด้ ว้ ยกนั
เพ่ือน�ามาจัดเก็บข้อมูล ประมวลผลข้อมูล รวมถึงการเผยแพร่ข้อมูลและสารสนเทศไปยังผู้ที่ห่างไกลได้ ซ่ึงในปัจจุบัน
เทคโนโลยีไดเ้ ขา้ มาเกี่ยวข้องในชีวิตประจา� วันของมนษุ ย์มากขน้ึ ตามความกา้ วหนา้ ทางเทคโนโลยี
วิทยาการคอมพิวเตอร์หรือวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ (Computer Science) เป็นศาสตร์เก่ียวกับ
การศกึ ษาคน้ ควา้ ทฤษฎกี ารคา� นวณสา� หรบั คอมพวิ เตอรแ์ ละทฤษฎกี ารประมวลผลสารสนเทศทง้ั ดา้ นซอฟตแ์ วร์ ฮารด์ แวร์
และเครือข่าย ซ่ึงวิทยาการคอมพิวเตอร์นั้นประกอบด้วยหลายหัวข้อท่ีเก่ียวข้องกับคอมพิวเตอร์ต้ังแต่ระดับนามธรรม
หรือความคดิ เชงิ ทฤษฎี เชน่ การวเิ คราะหแ์ ละสงั เคราะหข์ นั้ ตอนวธิ ี ไปจนถงึ ระดับรปู ธรรม เช่น ทฤษฎีภาษาโปรแกรม
ทฤษฎีการพัฒนาซอฟต์แวร์ ทฤษฎีฮาร์ดแวร์คอมพิวเตอร์ และทฤษฎเี ครอื ขา่ ย

ส่ือดิจิทัล (Digital media) หมายถึง สื่ออิเล็กทรอนิกส์ ซ่ึงท�างานโดยใช้รหัสดิจิทัล ในปัจจุบันการเขียน
โปรแกรมต้งั อย่บู นพืน้ ฐานของเลขฐานสอง ในกรณีน้ี ดจิ ิทลั หมายถงึ การแยกแยะระหวา่ ง 0 กับ 1 ในการแสดงข้อมลู
คอมพิวเตอร์เป็นเคร่ืองจักรท่ีมักจะแปลข้อมูลดิจิทัลฐานสองแล้วจึงแสดงช้ันของเคร่ืองประมวลผล ชั้นของข้อมูลดิจิทัล
ท่ีเหนือกว่าส่ือดิจิทัลเช่นเดียวกับสื่อเสียง วีดิโอหรือเนื้อหาดิจิทัลอ่ืน ๆ สามารถถูกสร้างขึ้นหรืออ้างอิงถึงและได้รับ
การแจกจ่ายผ่านทางเครื่องประมวลผลข้อมูลดิจิทัล สื่อดิจิทัลได้น�ามาซ่ึงการเปลี่ยนแปลงอย่างใหญ่หลวงเม่ือเทียบกับ
ส่ือแอนะล็อก

1.2 ขัน้ ตอนการแก้ปัญหาด้วยกระบวนการเทคโนโลยี
สารสนเทศ

การแก้ปญั หาดว้ ยกระบวนการเทคโนโลยสี ารสนเทศ เป็นการแกป้ ญั หาโดยน�าระบบคอมพวิ เตอร์เข้ามาชว่ ย
เพื่อเพ่ิมความรวดเร็ว ถูกต้อง และสามารถท�างานแบบซ�้าๆ ได้ง่าย การน�าคอมพิวเตอร์เข้ามาช่วยในการแก้ปัญหา
นั้นมีความจ�าเป็นจะต้องปรับรูปแบบวิธีการท�างานใหม่ให้เหมาะสมกับเทคโนโลยีสารสนเทศ ในการแก้ปัญหาโดยใช้
กระบวนการเทคโนโลยสี ารสนเทศนน้ั จึงจา� เปน็ ตอ้ งสรา้ งระบบงานดว้ ยคอมพวิ เตอร์ ซึ่งหมายถงึ การเขียนโปรแกรมสงั่
ใหค้ อมพิวเตอรท์ า� งานนัน่ เอง

ในการแก้ปัญหาดว้ ยกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ มี 4 ขั้นตอน ดงั น้ี
1. การวิเคราะห์และกา� หนดรายละเอียดของปญั หา (State The Problem) เปน็ การใชก้ ระบวนการคดิ
อย่างเป็นระบบ การท�าความเข้าใจกับปัญหาเพื่อแยกให้ออกว่าข้อมูลท่ีก�าหนดมาในปัญหาหรือเงื่อนไขของปัญหา
คอื อะไร อกี ท้ังวิธีการทใ่ี ช้ประมวลผลมอี งคป์ ระกอบในการวิเคราะหด์ งั นี้

120 คู่มอื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 4 ปัญหามีทางแก้ 103 ความรู้เพิม่ เติม

1.1 วเิ คราะห์ในส่วนท่ีเปน็ สง่ิ ท่ีต้องการ เปน็ การพจิ ารณาเปา้ หมายหรือส่งิ ทตี่ ้องการ สามารถแยกได้ ขน้ั ตอนวิธี หรอื อัลกอริทมึ (Algorithm) หมายถึง
ออกมาเป็นรายละเอยี ดที่ชดั เจน โดยใช้ค�าถามว่าสง่ิ ทีต่ อ้ งการคืออะไร กระบวนการแก้ปัญหาท่ีสามารถเข้าใจได้ มีลำ�ดับหรือ
1.2 วิเคราะห์ในส่วนที่เป็นปัจจัยส่งออก (Output) เป็นการก�าหนดรูปแบบของผลลัพธ์ท่ีแสดงผล วิธีการในการแก้ไขปัญหาใดปัญหาหน่ึงอย่างเป็นข้ันเป็น
ออกมา โดยใชค้ �าถามว่าสิ่งที่ตอ้ งการเป็นอยา่ งไร ตอนและชัดเจน เมื่อนำ�เข้าอะไร แล้วจะต้องได้ผลลัพธ์
1.3 วิเคราะห์ในส่วนท่ีเป็นปัจจัยน�าเข้า (Input) เป็นการพิจารณาข้อมูลและเงื่อนไขที่ก�าหนดมาใน เชน่ ไร
ปญั หา โดยใช้ค�าถามว่าขอ้ มลู ท่กี �าหนดมาในปัญหาหรือเงอื่ นไขของปญั หาคอื อะไร

1.4 วเิ คราะหใ์ นส่วนที่เปน็ ตวั แปร เป็นการกา� หนดตวั เก็บคา่ ต่างๆ ทีจ่ ะน�ามาแทนในการท�างาน
1.5 วิเคราะหใ์ นส่วนทเ่ี ปน็ วิธกี ารประมวลผล เปน็ การพิจารณาข้ันตอนวิธกี าร วธิ ีการค�านวณ หรือ
วธิ กี ารทา� งาน เพื่อใหไ้ ด้มาซง่ึ ค�าตอบหรอื ปัจจยั สง่ ออก โดยใช้คา� ถามวา่ วิธีการทใ่ี ช้ประมวลผลคืออะไร
ตัวอยา่ ง การวิเคราะห์และกา� หนดรายละเอยี ดของปัญหาเกี่ยวกบั การหาพื้นทสี่ ามเหลี่ยม
ส่ิงท่ีต้องการ : ค�านวณหาพน้ื ท่ี
ระบุปัจจยั น�าเขา้ : ความยาวของฐานสามเหลย่ี มและความสงู ของสามเหลย่ี ม
ระบุปจั จยั ส่งออก : พ้ืนทสี่ ามเหล่ยี ม
ก�าหนดวธิ กี ารประมวลผล : น�าความยาวของฐานสามเหล่ียมและความสูงของสามเหล่ียมมาหาพื้นที่

โดยการคณู กนั แลว้ คณู กับ ½
2. การเลอื กเครอ่ื งมือและออกแบบขั้นตอนวธิ ี (Tools And Algorithm Development) เปน็ การวางแผน

เตรียมการก่อนลงมือปฏิบัติจริงเป็นขั้นตอนของการวางแผนในการแก้ปัญหาอย่างละเอียดถ่ีถ้วน หลังจากท่ีเราท�า

ความเข้าใจกบั ปัญหาโดยพิจารณาข้อมลู และเงอื่ นไขท่ีมอี ยู่และส่ิงท่ตี ้องการหา จึงจะสามารถคาดคะเนวธิ กี ารที่จะใชใ้ น

การแกป้ ญั หาได้ ขน้ั ตอนนจี้ า� เปน็ ตอ้ งอาศยั ประสบการณข์ องผแู้ กป้ ญั หาเปน็ หลกั หากเคยพบกบั ปญั หาทา� นองนม้ี าแลว้ ก็

สามารถด�าเนินการตามแนวทางท่ีเคยปฏบิ ตั มิ า

ขนั้ ตอนนจ้ี ะเรม่ิ จากการเลือกเครอ่ื งมือท่ีใช้ในการแก้ปญั หา โดยพิจารณาความเหมาะสมระหวา่ งเครอ่ื งมือกบั

เงอ่ื นไขตา่ ง ๆ ของปญั หา ซง่ึ รวมถงึ ความสามารถของเครอ่ื งมอื ในการแกป้ ญั หาดงั กลา่ ว การแกป้ ญั หาควรเขยี นขน้ั ตอนวธิ ี

(Algorithm) ในการแก้ปัญหา หลังจากที่เราได้เคร่ืองมือช่วยแก้ปัญหาแล้ว ผู้แก้ปัญหาต้องวางแผนว่าจะใช้เครื่องมือ

ดังกล่าวเพ่ือให้ไดผ้ ลลพั ธ์ท่ีถกู ต้องและมปี ระสทิ ธภิ าพมากที่สดุ

การเขยี นขนั้ ตอนวธิ ใี นการแกป้ ญั หา ผแู้ กป้ ญั หาควรใชแ้ ผนภาพหรอื เครอื่ งมอื ในการแสดงขน้ั ตอนการทา� งาน

และการถ่ายทอดความคิดในการแก้ปัญหาอย่างมีข้ันตอน เพ่ือให้ผู้อื่นเข้าใจง่ายและสามารถปฏิบัติงานร่วมกันได้

ซ่ึงท�าได้ 2 ลกั ษณะ ดังนี้
2.1 ผงั งาน (Flowchart) เปน็ การจา� ลองขั้นตอนวิธกี ารแก้ปญั หาในรปู ของสัญลักษณ์ หรอื กค็ อื แผนภาพ

ซึง่ แสดงลา� ดับขน้ั ตอนของการทา� งาน โดยแต่ละขั้นตอนจะถกู แสดงโดยใช้สญั ลักษณซ์ ึ่งมคี วามหมายบง่ บอกวา่ ขน้ั ตอน
น้ันๆ มีลักษณะการท�างานแบบใดและจะถูกเช่ือมโยงกันด้วยลูกศรเพ่ือแสดงล�าดับการท�างาน ท�าให้ง่ายต่อการท�า
ความเข้าใจวา่ ในการทา� งานนั้นๆ มีขน้ั ตอนอะไรบ้างและมีลา� ดบั อย่างไร
ลกั ษณะโครงสรา้ งของผงั งานโดยทั่วไปจะประกอบด้วยโครงสร้างพ้นื ฐาน 3 รูปแบบ คือ โครงสร้างแบบเป็น
ล�าดบั (Sequence Structure) โครงสร้างแบบมกี ารเลอื ก (Selection Structure) และโครงสรา้ งแบบทา� ซา�้ (Iteration Struc-
ture) ดังตวั อยา่ ง

คูม่ อื ครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5 121

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

ความรเู้ พมิ่ เติม 104 เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�านวณ) ม.5

รหสั ลำ� ลอง (Pseudocode) การเขยี นรหสั ลำ� ลองเปน็ ตัวอย่าง
การใชค้ �ำบรรยายข้ันตอนอยา่ งชดั เจนในการแกป้ ญั หาหรอื
การท�ำงานของโปรแกรม โดยใช้ถ้อยค�ำหรือประโยคค�ำสั่ง เริ่มต้น
ทเ่ี ขยี นอยใู่ นรปู แบบของภาษาทเ่ี ขา้ ใจงา่ ย เชน่ ภาษาองั กฤษ
ภาษาไทย ทไ่ี มข่ นึ้ กบั ภาษาคอมพวิ เตอรภ์ าษาใดภาษาหนง่ึ รบั ค่าความยาวฐาน (B)
เพอื่ อธิบายรายละเอยี ดของ อลั กอรทิ ึม รับค่าความสูง (H)

พนื้ ทีส่ ามเหลีย่ ม = ½BH

แสดงผลพน้ื ทสี่ ามเหล่ยี ม

จบ

2.2 รหสั จา� ลอง (Pseudo code) เปน็ การจ�าลองขัน้ ตอนวิธกี ารแก้ปัญหาในรปู ของค�าบรรยาย การใช้ขอ้ ความ
หรอื คา� บรรยายเปน็ การเขยี นเคา้ โครงแผนงานดว้ ยขอ้ ความหรอื คา� บรรยายทมี่ นษุ ยใ์ ชส้ อื่ สารกนั ดว้ ยภาษาคา� พดู โดยแปล
ความจากผงั งานทสี่ รา้ งขนึ้ วธิ กี ารเขยี นอาจเขยี นเรยี งบรรทดั หรอื จะเขยี นแบบบรรยายทลี ะสว่ นตามผงั งานโปรแกรมกไ็ ด้
เพอื่ ให้ทราบข้ันตอนการทา� งานของการแกป้ ัญหาแต่ละขน้ั ตอน
ตวั อย่าง การวางแผนหาพื้นทส่ี ามเหล่ียมซึ่งกา� หนดฐานและความสงู ให้ โดยใชร้ หัสจา� ลอง

เร่ิมตน้
1. ก�าหนดค่าฐาน (B)
2. กา� หนดค่าความสูง (H)
3. ค�านวณหาพื้นท่ีสามเหลยี่ ม จากสตู ร ½  B  H
4. แสดงผลคา่ พ้นื ทสี่ ามเหลย่ี ม

จบ
3. การด�าเนินการแก้ปัญหา (Implementation) เป็นการลงมือปฏิบัติตามแผนท่ีวางไว้ ขั้นตอนน้ีเป็น
ขนั้ ตอนทต่ี อ้ งลงมอื แกป้ ญั หาโดยใชเ้ ครอื่ งมอื ทเ่ี ลอื กไว้ การแกป้ ญั หาดงั กลา่ วใชค้ อมพวิ เตอรเ์ ขา้ มาชว่ ยงานซง่ึ ขน้ั ตอนนี้
กเ็ ปน็ การใชโ้ ปรแกรมสา� เรจ็ หรอื ใชภ้ าษาคอมพวิ เตอรเ์ ขยี นโปรแกรมแกป้ ญั หา ขน้ั ตอนนต้ี อ้ งอาศยั ความรเู้ กย่ี วกบั เครอ่ื งมอื
ทเ่ี ลอื กใช้ ซงึ่ ผแู้ กป้ ญั หาตอ้ งศกึ ษาวธิ ใี ชซ้ อฟตแ์ วรป์ ระยกุ ตห์ รอื การเขยี นโปรแกรมภาษาคอมพวิ เตอรใ์ หเ้ ขา้ ใจและเชย่ี วชาญ
ในขณะด�าเนนิ การหากพบแนวทางทด่ี กี ว่าท่อี อกแบบไวก้ ส็ ามารถปรบั เปลย่ี นได้
4. การตรวจสอบและการปรบั ปรงุ (Refinement) เพอื่ ตรวจสอบดวู า่ ไดผ้ ลลพั ธต์ รงกบั ทวี่ างแผนไวห้ รอื ไม่
หลงั จากทลี่ งมอื แกป้ ญั หาแลว้ จะตอ้ งมกี ารทดลองโปรแกรมและการนา� ไปใช้ เพอ่ื ตรวจสอบใหแ้ นใ่ จวา่ วธิ กี ารนใ้ี หผ้ ลลพั ธ์
ทถ่ี กู ตอ้ ง โดยผแู้ กป้ ญั หาตอ้ งตรวจสอบวา่ ขน้ั ตอนวธิ ที ส่ี รา้ งขนึ้ สอดคลอ้ งกบั รายละเอยี ดของปญั หา ซงึ่ ไดแ้ ก่ ปจั จยั นา� เขา้
ปจั จยั สง่ ออก และวธิ กี ารประมวลผลหรอื ไม่ เพอ่ื ใหม้ น่ั ใจวา่ สามารถรองรบั ขอ้ มลู ไดท้ กุ กรณอี ยา่ งถกู ตอ้ งสมบรู ณ์ ในขณะ
เดียวกนั กต็ อ้ งมกี ารบ�ารงุ รักษา การติดตาม ประเมินผล และปรบั ปรงุ แกไ้ ขวิธกี าร เพ่ือใหก้ ารแกป้ ญั หานไ้ี ดผ้ ลลัพธท์ ด่ี ี
ทีส่ ุด พรอ้ มกับการจดั ท�าคู่มือวธิ ีใช้และวิธีการบา� รุงรักษาท่ีสามารถน�าไปใช้กา� หนดเป็นมาตรฐานการทา� งานแบบใหม่
หรือน�าไปเป็นคมู่ อื การฝกึ อบรมได้

I CT I nnovation

ให้นกั เรยี นศึกษาเกย่ี วกับกรณีศึกษาเพ่ิมเติม จาก Search ครใู หน้ กั เรยี นแบง่ กลมุ่ นกั เรยี น 4-5 คนรว่ มกนั จดั ปา้ ยนเิ ทศ
engine ต่าง ๆ เกย่ี วกับกรณีศกึ ษา (ตามทกี่ ลมุ่ น�ำเสนอ)

122 คูม่ ือครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 4 ปญั หามีทางแก้ 105 L earning for 21st Century Skills

เฉลยกจิ กรรมในหนา้ 144 จากสถานการณท์ กี่ ำ� หนดให้ ดังตอ่ ไปน ้ี
เดก็ ชายเมธสี งู 130 ซม. เดินเข้าไปในสวนเหน็ มะมว่ ง
กจิ กรรมตรวจสอบก�รเรียนรู้ที่ 4.1 ช่อหน่ึงแก่จะสุกกำ�ลังน่ารับประทาน แต่มะม่วงช่อนี้อยู่สูง
กวา่ มอื เอ้อื มเกบ็ ไดถ้ ึงประมาณ 150 ซม. ทีบ่ ริเวณโคนต้น
ใหน้ กั เรยี นสรปุ ขน้ั ตอนการแกป้ ญั หาดว้ ยกระบวนการเทคโนโลยสี ารสนเทศ โดยทา� ใหอ้ ยใู่ นรปู ของแผนผงั ความคดิ มมี ดแดงเตม็ ไปหมด จะปนื ตน้ มะมว่ งขน้ึ ไปเกบ็ กล็ ำ�บากมาก
รอบ ๆ ต้นมะม่วง เมธีเดินดูแล้ว พบมีก้อนหิน ลังไม้สูง
2. กรณีศกึ ษา 40 ซม. 1 ลัง และไมร้ วกยาว 100 ซม. 1 อัน ไมร้ วกสั้น
30 ซม. 1 อนั เชอื ก 1 เสน้ ยาว 20 ซม.
แนวคดิ ส�ำ คัญ การน�าความร้ดู า้ นวิทยาการคอมพิวเตอร์ สอื่ ดิจิทลั และ คำ� ชแ้ี จง ใหน้ กั เรยี นแบง่ กลมุ่ 4-5 คน รว่ มกนั ใชก้ ระบวนการ
เทคโนโลยสี ารสนเทศมาใช้แก้ปญั หาในชวี ิตจรงิ เทคโนโลยีสารสนเทศในการแกป้ ัญหา
กรณศี ึกษา คอื กระบวนการในการศึกษาปญั หา
เพ่ือให้ได้มาซึ่งแนวทางและคำาตอบ แล้วแสดงผลของ การศึกษาแบบกรณีศึกษา เป็นกระบวนการเรียนรู้ L earning for Metacognition
การศกึ ษา เกยี่ วกบั กรณที เ่ี ราตอ้ งการศกึ ษาและแสดงถงึ ผลของการเรยี นรใู้ น
กรณนี ัน้ (Product of learning) การศึกษาปญั หาอย่างลกึ ซง้ึ เพื่อ จากสถานการณท์ ี่ก�ำหนดให้ ดงั ตอ่ ไปนี้
2.1 กรณศี กึ ษา 1 ใหไ้ ดแ้ นวทางหรอื คา� ตอบของปญั หาทเ่ี ทยี่ งตรงและสอดคลอ้ งกบั เด็กชายเมธสี ูง 130 ซม. เดนิ เขา้ ไปในสวนเหน็ มะม่วง
สภาพการของกรณีหรือเหตกุ ารณห์ รือกลมุ่ เป้าหมาย ซึ่งมคี วาม ช่อหนึ่งแก่จะสุกกำ�ลังน่ารับประทาน แต่มะม่วงช่อน้ีอยู่สูง
จา� เปน็ ทตี่ อ้ งอาศยั วธิ กี ารศกึ ษาปญั หาแบบเจาะลกึ เปน็ แบบกรณี กว่ามอื เอ้อื มเก็บได้ถงึ ประมาณ 150 ซม. ทบี่ รเิ วณโคนต้น
ศกึ ษาเพอื่ ให้ได้คา� ตอบทค่ี รอบคลมุ ในเร่อื งสภาพการที่เป็นอยู่ มมี ดแดงเตม็ ไปหมด จะปนื ตน้ มะมว่ งขนึ้ ไปเกบ็ กล็ ำ�บากมาก
ทมี่ าของปญั หา ผลกระทบทางตรงและทางออ้ มทเ่ี กดิ ขนึ้ อนั จะนา� รอบ ๆ ต้นมะม่วง เมธีเดินดูแล้ว พบมีก้อนหิน ลังไม้สูง
ไปสกู่ ารค้นหาแนวทางพัฒนาและแกไ้ ขตอ่ ไป 40 ซม. 1 ลงั และไมร้ วกยาว 100 ซม. 1 อนั ไมร้ วกสั้น
30 ซม. 1 อัน เชอื ก 1 เส้นยาว 20 ซม.
นายนพพรนักศึกษาจบใหม่จากคณะคหกรรมศาสตร์ ได้มีแนวคิดกับเพ่ือนอีกสองคน คือ นายบุญยืนและ คำ� ชแ้ี จง ใหก้ ลมุ่ นกั เรยี นนำ� เสนอองคค์ วามรทู้ ไี่ ดจ้ ากการใช้
นายสมนกึ ท่จี ะลงทนุ ทา� ธรุ กิจบรเิ วณใกลส้ ถานรี ถไฟฟ้า โดยบา้ นของทง้ั 3 คนอยูใ่ นเขตบางรัก โดยนายบญุ ยนื ได้เสนอ กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการแก้ปญั หา
ให้ท�าร้านขายขนมจากพน้ื ฐานความร้ทู เี่ รียนมา
I ntroduction
โจทย์หรือปญั หาที่เกดิ ข้นึ
สถานท่ตี ง้ั ของร้านในเขตบางรัก 1. ครูถามนำ� เข้าสบู่ ทเรียนดว้ ยคำ� ถาม
ทา� ขนมประเภทไหนในการขาย คำ� ถาม :
- กรณีศกึ ษาคืออะไร (นักเรียนตอบตามความเข้าใจของ
การต้ังสมมติฐาน
สถานทต่ี ้ังควรค�านงึ ถงึ ผู้คนท่ีเดินผ่านหน้าร้านเป็นจา� นวนมาก ตนเอง)
ประเภทขนมทีจ่ ะทา� ขน้ึ อยูก่ บั ความชอบแบ่งตามเพศ ค�ำสำ� คญั :
- กรณศี ึกษา
การหาขอ้ มลู - กระบวนการเรยี นรู้
สถานที่ตั้งของร้านในเขตบางรัก เร่ิมจากจ�านวนประชากรเป็นท่ีตั้งในการตัดสินใจหาข้อมูลประชาชนใน

เขตบางรกั โดยใชเ้ วบ็ ไซต์คน้ หา www.google.com

I ndesign

1. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนแบบคละความสามารถออกเป็น 4. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลของการทำ� กิจกรรม
3 กลุ่ม จบั ฉลาก กลมุ่ ที่ 1, 2, 3 แลว้ ศึกษาความรเู้ รอ่ื ง ตรวจสอบการเรียนร้ทู ่ี 4.2
กรณศี ึกษา หนา้ 105-121
5. นกั เรยี นท�ำกิจกรรมเพอื่ ส่งเสริมความคิดสรา้ งสรรค์
2. นักเรียนท�ำกิจกรรมตรวจสอบการเรียนรู้ที่ 4.2 โดย 6. นกั เรยี นตอบค�ำถามท้ายหนว่ ยการเรยี นร้ ู
1 กล่มุ เลือกท�ำ 1 ขอ้ ไม่ซ้ำ� กัน 7. นกั เรียนและครรู ว่ มกันสรุปความรู้ความเข้าใจ

3. นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ นำ� เสนอผลงานทน่ี กั เรยี นทำ� กจิ กรรม
ตรวจสอบการเรยี นรู้ท่ี 4.2

คมู่ อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5 123

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

ความร้เู พ่มิ เติม 106 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคา� นวณ) ม.5
ใส่ข้อมลู ท่ีตอ้ งการคน้ หา คอื ประชากรเขตบางรัก
เว็บไซต์ Google (www.google.com) เป็นเว็บไซต์
ใหบ้ รกิ ารในการคน้ หาขอ้ มลู บนอนิ เทอรเ์ นต็ โดยคน้ หาจาก
ข้อความ หรือตัวอกั ษรทพ่ี มิ พ์ แลว้ ค้นหาข้อมลู มาแสดงผล

รูปท่ี 4.1 การค้นหาขอ้ มลู ด้วยเว็บไซต์ Google

เลอื กขอ้ มลู ที่ใกลเ้ คยี งกบั สิ่งท่คี น้ หา

รูปท่ี 4.2 รายละเอียดการคน้ หา เร่อื ง ประชากรเขตบางรกั

รูปท่ี 4.3 ขอ้ มลู ของส�านกั เขตบางรัก

124 ค่มู อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 4 ปญั หามีทางแก้ 107 แหลง่ สืบคน้
ตารางที่ 4.1 จา� นวนประชากรจ�าแนกตามแขวงในเขตบางรกั
ให้นักเรียนศึกษาความรู้เก่ียวกับการสร้างแผนภูมิจาก

โปรแกรม Microsoft Excel ในโปรแกรม Microsoft Word
ได้ที่เว็บไซต์ https://support.office.com/th-th/article/
การสร้างแผนภูมิ-excel-ใน-word-11a7d2f0-4487-
4a9b-bbc6-d50916cd4a57

สรปุ ผลจากปญั หา
สถานที่ต้ังของร้านในเขตบางรัก ใช้ประชากรเป็นท่ีต้ังในการตัดสินใจ โดยรวมแล้วแขวงสีลมมีประชากร

มากทสี่ ุดถงึ 15,909 คน รา้ นขายขนมควรตง้ั ทแี่ ขวงสีลม

18000 ลลี ม สุรยิ วงศ์ บางรกั ส่ีพระยา
16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000

0

มหาพฤฒาราม

รูปที่ 4.4 กราฟแสดงผลจ�านวนประชากรตามแขวง

การท�าขนมประเภทไหน แบง่ แยกความชอบตามเพศ ซึ่งจากสรปุ ข้อมลู เพศหญิงมีมากกว่าเพศชาย โดย
เพศหญิงมีจ�านวนถึง 8,289 คน ประเภทขนมควรตัง้ จากความชอบของเพศหญิงเปน็ หลกั

9000 ลีลม สุริยวงศ์ บางรัก สพ่ี ระยา
ชาย หญงิ
8000
7000

6000

5000
4000

3000
2000

1000

0 มหาพฤฒาราม

รปู ที่ 4.5 กราฟแสดงผลของประชากรเขตบางรกั แบบแบง่ เพศ

คู่มือครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5 125

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

ความรู้เพิ่มเติม 108 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคา� นวณ) ม.5

กรณศี ึกษา (Case Study) หมายถงึ กรณี เรือ่ งราว 2.2 กรณีศึกษา 2
หรือเหตุการณ์ที่เกิดข้ึนจริง ซึ่งได้มีการรวบรวมมาเสนอ
ให้ทราบข้อเท็จจริง พร้อมทั้งข้อมูลต่าง ๆ ที่เก่ียวข้อง ปัญหาทเ่ี กิด
เพ่ือจะได้ศึกษา อภิปราย แลกเปล่ียนความคิดเห็น และ ผ้เู ลย้ี งไกร่ ายหน่ึงประสบปญั หาเลี้ยงไก่เนื้อไดก้ า� ไรนอ้ ยและขาดทุน โดยมีความตอ้ งการท่จี ะใหข้ ายไกเ่ นอื้
วิเคราะห์เร่ืองราวท่ีเกิดขึ้น แล้วสรุปแนวทางการตัดสินใจ
หรอื วิธีแกป้ ญั หาที่เห็นวา่ ดีทส่ี ดุ เหมาะสมทสี่ ดุ และอำ�นวย ใหไ้ ดก้ า� ไรมากขึน้ ควรแก้ไขปญั หานี้อยา่ งไร
ประโยชนม์ ากกว่าแนวทางหรือวิธีแก้ปญั หาอื่น ๆ โจทยห์ รอื ปญั หาท่เี กิดข้นึ
กา� ไรนอ้ ย : ราคาไกถ่ กู
ขาดทนุ : ค่าอาหารแพง

การตั้งสมมติฐาน
ก�าไรน้อย : มผี ขู้ ายไก่ในตลาดเปน็ จ�านวนมาก
น้า� หนักไกไ่ ม่ไดม้ าตรฐาน
ขาดทนุ : ไม่ได้ซอื้ จากแหลง่ ผลิตโดยตรง

วิธเี ก็บข้อมูล
วิเคราะห์ปัญหาและระบบงานท่ีจะท�า รวมถึงรายละเอียดข้อมูลที่ต้องใช้ วิเคราะห์ปัญหาในการเลี้ยงไก่

โดยการไปสมั ภาษณส์ อบถามผู้เลยี้ งไก่ เพ่ือศึกษาว่าการเลยี้ งไก่เปน็ อยา่ งไร มขี นั้ ตอนอย่างไร
ขอ้ มลู

ผู้เลี้ยงไก่ได้รับพันธุ์ไก่มาจากทางปศุสัตว์อา� เภอโดยเป็นสายพันธุ์ไก่เน้ือหรือไก่กระทงซ่ึงเป็นสายพันธุ์ไก่
ทมี่ คี วามแขง็ แรง ในสว่ นของโรงเรอื นการเลยี้ งดแู ลไกใ่ นตวั อาคารเลยี้ งถกู ตอ้ งตามการหลกั วชิ าการ โดยจากการวเิ คราะห์
รว่ มกบั ผเู้ ลย้ี งไกแ่ ลว้ พบวา่ สาเหตขุ องปญั หาอยทู่ อ่ี าหารสตั วท์ เี่ ลย้ี งไกเ่ ปน็ อาหารสา� เรจ็ รปู ซงึ่ มรี าคาสงู ประกอบกบั แหลง่
ทซ่ี อื้ อาหารสตั วข์ องผเู้ ลยี้ งไกม่ รี าคาแพงกวา่ ราคาตลาดทน่ี า่ จะเปน็ และคณุ ภาพอาหารทเ่ี ลย้ี งไกม่ คี ณุ คา่ ทางโภชนาการ
อาหารสัตว์ต่�า จึงไม่สามารถท�าให้ไก่เล้ียงได้น�้าหนักตามมาตรฐานจึงเป็นอีกหนึ่งสาเหตุท่ีท�าให้ขายไก่ไม่ได้ราคา
ทีต่ อ้ งการ

หลกั การแก้ไขปญั หา
1. ท�าความเขา้ ใจกับปัญหา: จากขอ้ มลู จากทางผเู้ ลยี้ งไก่ปญั หาหลกั คอื อาหารสตั ว์ซึง่ มรี าคาทีส่ งู โดย

ส่งผลให้มตี น้ ทนุ ท่สี ูง ประกอบกับคุณภาพของอาหารที่ไมส่ ามารถเล้ียงไกใ่ ห้ไดน้ ้�าหนกั มาตรฐานได้
สรุปปญั หา 1. ราคาอาหารสัตว์
2. คณุ ภาพอาหารสัตว์

2. วางแผนและออกแบบวธิ แี กป้ ญั หา: จากปัญหาที่พบของราคาอาหารสตั วท์ สี่ ูงและคณุ ภาพอาหาร
ที่ไม่ได้มาตรฐาน โดยใช้หลักการการเพิ่มมูลค่าในสมการ ประโยชน์ - ต้นทุน = มูลค่า ในส่วนการวางแผนจะ
แบง่ ออกเปน็ 2 ส่วน

ส่วนที่ 1 ราคาอาหารสัตว์ทส่ี งู (วเิ คราะห์โดยความตอ้ งการด้วยชุดค�าถาม 5W 1H)
ปญั หาอะไรทา� ใหร้ าคาอาหารสัตว์มรี าคาสูง (What) :
1. ร้านขายอาหารสัตวเ์ ลี้ยงโกง่ ราคา
2. ผู้เล้ยี งไกซ่ ้ืออาหารสัตว์เปน็ จ�านวนน้อยจงึ ไม่มอี า� นาจในการตอ่ ลองราคา
3. ผเู้ ล้ยี งไก่ไม่สามารถก�าหนดราคาอาหารสตั วเ์ องได้

126 ค่มู อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 4 ปญั หามีทางแก้ 109 ความรูเ้ พิ่มเติม

ปญั หาใครเปน็ ผู้ทา� ให้อาหารสตั ว์มีราคาสูง (Who) : ในการแกป้ ญั หา หากมกี ารวิเคราะห์ปญั หาอย่างถี่ถว้ น
1. รา้ นขายอาหารสตั ว์ จะพบกับวิธีการแก้ปัญหาท่ีเหมาะสม และถ้าดำ�เนินการ
แกป้ ญั หาตามวธิ กี ารแกป้ ญั หาจะทำ�ใหส้ ามารถแกไ้ ขปญั หา
ปัญหาเกดิ ขนึ้ ท่ีไหน (Where) : ไดอ้ ยา่ งราบรื่นมากทีส่ ดุ
1. ในชนุ ชนหรือบรเิ วณพื้นทข่ี องผเู้ ล้ยี งไกม่ ีจา� นวนรา้ นขายอาหารสัตว์เพยี งรายเดียว
2. พนื้ ท่ีของผ้เู ลีย้ งไก่หา่ งไกลร้านขายอาหารสตั วใ์ นราคาถูก

ปญั หาเกดิ ข้ึนเมื่อไร (When) :
1. เกดิ ขนึ้ เม่ือผเู้ ลี้ยงไกม่ คี วามตอ้ งการทจี่ ะซือ้ อาหารสัตว์

ปญั หาทา� ไมถึงต้องถูกแก้ไข (Why) :
1. เพื่อลดคา่ ใช้จ่ายในการเล้ียงไก่
2. เพื่อเพิ่มผลกา� ไรตอ่ ผเู้ ลย้ี งไก่

ปญั หานีจ้ ะแก้ไขอยา่ งไร (How) :
1. ผเู้ ลย้ี งไกต่ อ้ งเปน็ ผกู้ �าหนดราคาอาหารไก่ โดยผ้เู ล้ียงต้องเป็นผผู้ ลติ อาหารสัตว์

ส่วนท่ี 2 คุณภาพของอาหารสตั ว์ (วิเคราะหโ์ ดยความตอ้ งการด้วยชดุ ค�าถาม 5W 1H)
ปญั หาอะไรท�าให้อาหารสัตว์ไม่มคี ุณภาพ (What) :
1. ผเู้ ลยี้ งไก่ขาดความรใู้ นดา้ นอาหารสตั ว์
2. จ�านวนร้านมีใหเ้ ลือกนอ้ ย
ปัญหาใครเปน็ ผทู้ �าให้อาหารสัตว์ไม่ไดค้ ณุ ภาพ (Who) :
1. รา้ นขายอาหารสตั ว์ผสมอาหารสตั ว์ไม่ได้คณุ ภาพ
2. ผเู้ ล้ยี งไกข่ าดความรูด้ า้ นอาหารสตั ว์ในการเลอื กซอื้ อาหารสตั ว์
ปญั หาอาหารสัตวไ์ ม่ได้คณุ ภาพเกิดทไ่ี หน (Where) :
1. พืน้ ท่เี ล้ียงไก่
ปญั หาอาหารสัตวเ์ กดิ ขน้ึ เมอื่ ไร (When) :
1. เกิดขน้ึ เมื่อถึงกา� หนดการขายไก่ ไก่ท่ีขายมนี า้� หนกั ไม่ได้มาตราฐาน
ปญั หาอาหารสัตว์ไม่ได้คุณภาพใครเปน็ ผู้ท�าให้เกดิ (Who) :
1. ผเู้ ลี้ยงไก่ไมม่ คี วามรใู้ นด้านอาหารสตั ว์
2. ร้ายขายอาหารสัตวไ์ ม่มกี ารแนะนา� อาหารสัตว์
ปัญหาอาหารสตั วไ์ ม่ได้คุณภาพจะแกไ้ ขอยา่ งไร (How) :
1. ผู้เล้ียงไกต่ ้องศึกษาความร้ใู นด้านอาหารสัตวเ์ พอื่ นา� มาควบคมุ คุณภาพของอาหารสตั วไ์ ด้

ขนั้ ตอนการแก้ไขปญั หาในส่วนที ่ 1 ราคาอาหารสัตว์มีราคาสงู
1. การเกบ็ ข้อมูล ตรวจสอบราคากลางของอาหารสตั วจ์ ากแหล่งขอ้ มลู
1. สอบถามจากผูเ้ ล้ียงไก่รายอ่ืน
2. สอบถามหารา้ นขายอาหารสตั วบ์ ริเวณใกล้เคียง
3. ค้นหาจากแหล่งขอ้ มูลบนอนิ เทอร์เน็ต

คูม่ ือครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5 127

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

ความรเู้ พม่ิ เติม 110 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคา� นวณ) ม.5

ในการประเมนิ ผล จะทำ�ใหร้ ถู้ งึ ผลลพั ธว์ า่ วธิ กี ารแกป้ ญั หา 2. เปรยี บเทียบข้อมูลทางสถติ ิ นา� ข้อมูลทีร่ วบรวมไดจ้ ดั ท�าข้อมูลในเชงิ สถติ ิ
ทใี่ ชน้ น้ั สามารถแกป้ ญั หาไดด้ หี รอื ไมอ่ ยา่ งไร และมปี ระสทิ ธภิ าพ 1. สรปุ ข้อมลู ราคา
มากน้อยอยา่ งไร 2. หาคา่ ทางสถติ ิ
3. จดั ท�าข้อมลู ในรปู แบบทีเ่ ข้าใจง่าย

3. สรปุ ผลการแก้ไขปญั หา
1. สรปุ ราคาเปรยี บเทียบจากราคาอาหารสตั วใ์ นทอ้ งตลาดกบั อาหารสตั ว์ทผ่ี ลติ เอง

ขน้ั ตอนการแกไ้ ขปัญหาในสว่ นที ่ 2 อาหารสัตว์ไม่มคี ณุ ภาพ
1. การเก็บขอ้ มูล หาข้อมูลมาตรฐานการผลติ อาหารสัตว์
1. หาสตู รการผลติ อาหารสัตว์
2. ท�าการทดลองสตู รอาหารจากสตู รท่ีหาข้อมลู มา
3. หาข้อมูลต้นทุนการผลิตของอาหารแตล่ ะสูตร
2. เปรียบเทียบขอ้ มูลทางสถิติ นา� ข้อมูลสูตรอาหารสตั วม์ าเปรยี บเทยี บในเชงิ สถิติ
1. จดั ทา� ขอ้ มูลเปรยี บเทียบผลการทดลองของคณุ ภาพอาหารสตั ว์
2. จัดท�าขอ้ มลู เปรียบเทียบตน้ ทุนของอาหารสตั ว์แต่สูตร
3. จัดท�าข้อมูลเปรียบเทียบผลก�าไรจากต้นทนุ เลี้ยงไกท่ ง้ั หมด
3. สรุปผลการแก้ไขปัญหา
1. สรปุ กา� ไรในการขายไก่จากการผลติ อาหารสัตว์เลีย้ งเอง

3. ดา� เนนิ การแกไ้ ขปญั หาและประเมินผล : ในการด�าเนนิ การแก้ไขใหท้ า� ตามขนั้ ตอนท่วี างแผน
สว่ นท ี่ 1 ราคาอาหารไกม่ ีราคาสงู

จากการเก็บขอ้ มลู
1. สอบถามจากผเู้ ลยี้ งไก่รายอ่ืน โดยในบรเิ วณท่ีใกลเ้ คยี งมีผู้เล้ยี งไก่อยทู่ ั้งหมดจา� นวน 15 ราย
จากข้อมลู ท่ีสอบถามราคาอาหารสัตว์ 10 กโิ ลกรมั ต่อถงุ มีดังน้ี
75, 89, 75, 90, 85. 120. 72, 75, 87, 85, 69. 75, 69 ,80, 100
2. สอบถามหาร้านขายอาหารสตั วบ์ รเิ วณใกล้เคียง มีจา� นวนร้านค้าทง้ั หมด 5 รา้ น
จากข้อมูลทสี่ อบถามราคาอาหารสตั ว์ 10 กโิ ลกรัมต่อถงุ มดี ังนี้

75 120 75 80 75

3. คน้ หาจากแหลง่ ขอ้ มลู บนอนิ เทอรเ์ นต็ จากการคน้ หาในอนิ เทอรเ์ นต็ จากราคากลางทขี่ าย 10 กโิ ลกรมั
ต่อถุง ราคาอยู่ท่ี 80 บาท
เปรียบเทียบข้อมูลทางสถติ ิ

ตารางที่ 4.2 สรปุ ราคาอาหารสตั ว์จากแตล่ ะชอ่ งทางการซอื้

ชอ่ งทางข้อมูล ราคาอาหารสัตว์ 10 กิโลกรมั ตอ่ ถงุ (บาท)

ผเู้ ล้ยี งไก่ 75 89 75 90 85 120 72 75 87 85 69 75 69 80 100

ร้านอาหารสัตว์ 75 120 75 80 75

อนิ เทอรเ์ นต็ 80

128 คูม่ อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 4 ปัญหามที างแก้ 111

หาคา่ ทางสถติ ิ ราคากลางของทอ้ งตลาดอาหารสตั ว์
ค่าเฉล่ยี ราคาอาหารสตั ว์ : 83 บาทต่อกิโลกรมั
ค่าฐานนยิ ม : 75 บาทตอ่ กโิ ลกรมั
การหาค่าเฉลี่ยราคาอาหารสัตว์

รูปท่ี 4.6 การหาค่าเฉล่ียราคาอาหารสตั ว์

การหาคา่ ฐานนยิ ม

รูปท่ี 4.7 การหาคา่ ฐานนยิ มราคาอาหารสัตว์

จดั ทา� ขอ้ มูลในรูปแบบทีเ่ ขา้ ใจงา่ ย โดยใช้โปรแกรม Excel

ข้อมูลสรุปราคาอาหารสตั วต์ ามทอ้ งตลาด

140

120

100

80 คค่่าาฐเฉาลนี่ยนยิม83 75

60

40

20

0 ผู้เล้ียงไก่ รา้ นอาหารสัตว์ อนิ เทอร์เนต็

รูปที่ 4.8 กราฟสรุปขอ้ มลู ราคาอาหารสตั วต์ ามทอ้ งตลาด

คู่มือครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5 129

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

แหล่งสืบคน้ 112 เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�านวณ) ม.5

ใหน้ กั เรยี นสบื คน้ สตู รการหาคา่ สถติ ทิ วั่ ไปดว้ ยตวั เองไดท้ ี่ สรุปผลการแกไ้ ขปญั หา
จากขอ้ มูลการเปรียบเทียบเหน็ ไดว้ ่าราคาที่นิยมมากท่ีสดุ คอื ราคาที่ 75 บาทตอ่ กิโลกรมั แสดงวา่ ถ้าผเู้ ลย้ี ง
เวบ็ ไซต์ https://doctemple.wordpress.com/2017/01/25/ จะผลติ อาหารเองราคาต้นทนุ ของอาหารสตั ว์จะต้องตา่� กวา่ หรอื เทา่ กบั 75 บาทต่อกโิ ลกรมั
สถติ ทิ ี่ใชใ้ นการวิเคราะห/์ ส่วนที่ 2 คณุ ภาพของอาหารสตั ว์
จากการเกบ็ ขอ้ มลู
ขอ้ มูลสตู รอาหาร
ขอ้ มลู จากปศุสัตว์อ�าเภอ แนะน�าสูตรอาหารสัตวม์ าท้งั หมด 3 สตู ร
สตู ร 1 หยวกกลว้ ย กากนา�้ ตาล ข้าวเปลือก ต้นทุนในการผลิตถุงละ 62 บาท
สตู ร 2 แกลบ กากนา�้ ตาบ ร�า ต้นทุนในการผลิตถุงละ 65 บาท
สูตร 3 หยวกกล้วย ร�า ปลายข้าว ต้นทนุ ในการผลิตถุงละ 59 บาท
ข้อมูลราคาไกใ่ นทอ้ งตลาด
ราคาตลาดในการรับซ้ือไก่ กโิ ลกรัมละ 65 บาท

ขอ้ มลู การทดลองสูตรอาหารสตั ว์
ท�าการทดลองคุณภาพของสูตรอาหารสัตว์กับไก่ จ�านวน 30 ตัว สูตรอาหาร 1 สูตร ต่อไก่ 10 ตัว

ในระยะเวลา 2 เดือน สรุปขอ้ มูลไดด้ งั ตารางที่ 4.3 โดยประมาณใหอ้ าหารในระยะเวลา 2 เดือน สตู รละ 60 ถุง

ตารางท่ี 4.3 สรปุ ข้อมลู การทดลองสตู รอาหาร

สตู รอาหาร นา�้ หนักไก่

ตวั ที่ 1 ตวั ท่ี 2 ตวั ท่ี 3 ตัวที ่ 4 ตวั ท ่ี 5 ตัวท ่ี 6 ตวั ท่ี 7 ตัวท่ี 8 ตัวท่ ี 9 ตัวท่ ี 10

สตู รท่ี 1 3.2 2.8 2.8 2.9 85 120 72 75 87 85

สูตรท ่ี 2 3.3 3.4 3.3 3.1 2.9 3.1 3.2 3.3 3.1 2.9

สูตรที ่ 3 2.8 2.9 2.9 2.8 2.8 2.8 2.7 3 2.7 2.8

เปรียบเทยี บข้อมูลทางสถติ ิ
เปรยี บเทียบตน้ ทุนของอาหารแต่ละสตู ร

ตารางท ่ี 4.4 การเปรียบเทยี บตน้ ทนุ สตู รอาหาร

สูตรอาหาร ราคา : หน่วย (บาท) จ�านวนอาหาร (ถุง) ราคารวม (บาท)

สูตรท ่ี 1 62 8 496
520
สตู รท ่ี 2 65 8 472

สตู รท่ี 31 59 8

130 คู่มือครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 4 ปญั หามที างแก้ 113

สรุปผลให้เขา้ ใจง่ายโดยแสดงเปน็ กราฟ

รปู ที่ 4.9 กราฟแสดงข้อมลู เปรียบเทยี บค่าอาหารสัตว์

เปรียบเทียบคณุ ภาพอาหารสตั ว์
ตารางที ่ 4.5 การเปรยี บเทยี บคุณภาพอาหารสตั ว์

สตู รอาหาร จ�านวนไก ่ (ตัว) น�้าหนักรวม (กิโลกรมั ) นา�้ หนักเฉลี่ย
(กโิ ลกรมั )
สูตรที ่ 1 10 29.6
สูตรท่ี 2 10 31.6 2.96
สตู รท่ี 31 10 28.3 3.16
2.83
การหาคา่ น�้าหนักรวมไก่

รูปท่ี 4.10 การหาคา่ นา�้ หนักรวม

คมู่ ือครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5 131

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

แหลง่ สืบคน้ 114 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคา� นวณ) ม.5
การหาค่าเฉลี่ยนา�้ หนักไก่
ให้นักเรียนศึกษาเก่ียวกับสูตรการหาผลลัพธ์สถิติใน

โปรแกรม Microsoft Excel เพิ่มเตมิ ไดท้ ีเ่ ว็บไซต์ https://
support.office.com/th-th/article/ฟงั กช์ นั ทางสถติ -ิ ขอ้ มลู
อ้างอิง-624dac86-a375-4435-bc25-76d659719ffd

รปู ที่ 4.11 การหาคา่ เฉลีย่ น�้าหนักไก่

สรปุ ผลให้เข้าใจง่ายโดยแสดงเปน็ กราฟ โดยใช้โปรแกรม Excel

รปู ที่ 4..12 กราฟแสดงการสรปุ ข้อมูลคณุ ภาพอาหารสตั ว์

เปรยี บเทียบคณุ ภาพอาหารสัตว์กบั ก�าไรที่ได้รับ
ตารางท่ี 4.6 การเปรียบเทียบคณุ ภาพอาหารสตั ว์กบั ก�าไรทีไ่ ด ้

สตู รอาหาร น�้าหนักรวม ราคาขายไก่ ต้นทุนการผลติ ก�าไรท่ผี เู้ ลย้ี งไดร้ บั
สูตรท่ ี 1 (กิโลกรัม) (บาท) (ค่าอาหารสัตว)์ (บาท)
(บาท)
29.6 1,924
496 1,428

สูตรท ่ี 2 31.6 2,054 520 1,534

สตู รท่ี 31 28.3 1,839 472 1,367

132 คมู่ ือครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ปญั หามที างแก้ 115

สรุปผลใหเ้ ข้าใจงา่ ยโดยแสดงเปน็ กราฟ

รูปที่ 4.13 กราฟแสดงการเปรยี บเทยี บคุณภาพอาหารสตั วก์ ับก�าไรทไ่ี ด้

สรปุ ผลการแก้ไขปัญหา
จากข้อมูลการเปรียบเทียบได้เห็นว่าคุณภาพของสูตรอาหารสัตว์กับผลก�าไร สรุปได้ว่า สูตรอาหารสัตว์
สูตรที่ 2 สามารถแก้ไขปญั หาได้มากท่ีสดุ สามารถตอบสนองความตอ้ งการในเรอ่ื งของอาหารสตั ว์ท่ีถูกกว่าราคาตลาด
ได้และสามารถตอบสนองความตอ้ งการในคุณภาพอาหารสตั ว์ได้

2.3 กรณีศึกษา 3

ปัญหาที่เกดิ
นักเรียนจ�านวน 5 คน มีความต้องการไปเทย่ี วทีจ่ ังหวัดเชียงใหม่ โดยมคี ่าใช้จา่ ยในการเดนิ ทางน้อยท่สี ดุ

และนดั รวมตัวกันทศ่ี าลาวา่ การกรุงเทพมหานคร
โจทยห์ รอื ปญั หาทเี่ กิดข้ึน
1. เสน้ ทางการเดนิ ทาง ไปเสน้ ทางไหนใกล้ท่สี ุดและมคี ่าใชจ้ า่ ยในการเดนิ ทางน้อยทีส่ ุด
การตงั้ สมมตฐิ าน
1. วธิ ีการเดินทางและรปู แบบการเดนิ ทาง
- รถประจา� ทาง
- รถแท็กซี่
- รถไฟ
2. ระยะทางท่ใี กลท้ ี่สดุ
- ศาลาวา่ การกรงุ เทพมหานคร > สถานขี นส่งหมอชติ > จงั หวดั เชยี งใหม่
- ศาลาวา่ การกรงุ เทพมหานคร > สถานทร่ี ถไฟหวั ล�าโพง > จงั หวดั เชยี งใหม่

ค่มู อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5 133

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

ความรูเ้ พม่ิ เตมิ 116 เทคโนโลยี (วิทยาการค�านวณ) ม.5

Google maps คอื บรกิ ารเกย่ี วกบั แผนทผ่ี า่ นเวบ็ บราวเซอร์ วิธีเก็บขอ้ มลู
ของ Google ซ่ึงอำ� นวยความสะดวกให้ผคู้ นสามารถค้นหา 1. ตรวจระยะทางการเดินทาง
เสน้ ทางการเดินทางไปยังสถานทตี่ า่ ง ๆ ได้สะดวกมากขึ้น - ศาลาวา่ การกรงุ เทพมหานคร > สถานขี นส่งหมอชติ
- รถแท็กซี่ คน้ หาขอ้ มลู จาก https://www.google.co.th/maps

รปู ที่ 4.14 แผนทกี่ ารเดนิ ทางจากหน้าเว็บไซต์ https://www.google.co.th/maps

การคน้ หาเส้นทางศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร > สถานีขนสง่ หมอชิต
1. ชอ่ งใสข่ อ้ มูลแสดงการคน้ หาสถานทีต่ ้องการของ https://www.google.co.th/maps

รปู ที่ 4.15 การค้นหาสถานทีบ่ นเว็บไซต์ https://www.google.co.th/maps

134 คู่มือครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 4 ปัญหามีทางแก้ 117 ความรเู้ พ่มิ เตมิ
2. ใส่ข้อมูลในการคน้ หา ต�าแหนง่ คน้ หา คอื สถานขี นส่งหมอชิต 2 และกดปมุ่ เพอ่ื ขอเสน้ ทาง
รถประจำ�ทางในกรุงเทพมหานครและปริมณฑลนั้น
มีมากมายหลากหลายสาย ซึ่งแต่ละสายจะเดินรถไปตาม
เสน้ ทางตา่ ง ๆ ทไ่ี มซ่ ำ้ �กนั ท้งั นใี้ นบางทก่ี ็จะมีรถประจำ�ทาง
เอกชนเข้าร่วมบริการดว้ ย

รูปที่ 4.16 ต�าแหน่งสถานที่ คอื สถานีขนส่งหมอชติ 2

3. ใส่ข้อมูลต�าแหน่ง เรม่ิ เดนิ ทาง คือ ศาลาว่าการกรงุ เทพมหานคร

รูปท่ี 4.17 ระยะทางจากจดุ เร่มิ ตน้ คอื ศาลาวา่ การกรุงเทพมหานครถึงสถานีขนสง่ หมอชิต 2

4. เลือกวธิ ีการเดนิ ทางแบบรถประจ�าทาง ด้วยการค้นหาข้อมูลจาก https://www.google.co.th/maps โดย
ในการค้นหาจะมหี ลายวธิ ีการ เช่น เส้นทางของการเดิน รถแทก็ ซี่ ซึง่ ในการเปลี่ยนมาเป็นการเดินทางรถประจา� ทาง
ใหเ้ ปลย่ี นค�าส่งั ค้นหาโดยการคลกิ เลือกท่เี ครื่องหมายรถเมลต์ ามท่ีวงกลมด้วยสีแดงในภาพ

คู่มอื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5 135

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

118 เทคโนโลยี (วิทยาการค�านวณ) ม.5

รปู ที่ 4.18 เสน้ ทางของรถประจา� ทาง

2. ตรวจค่าโดยสาร
- รถแท็กซี่ สามารถตรวจราคาได้จาก http://app.memo8.com/web/taxi-meter-calculator/

รูปที่ 4.19 หน้าเว็บไซตก์ ารค�านวณค่าโดยสารรถแท็กซ่ี

136 คู่มอื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หน่วยการเรียนร้ทู ี่ 4 ปัญหามที างแก้ 119 ความรเู้ พิ่มเติม
- รถประจ�าทาง สามารถตรวจราคาได้จาก http://www.bmta.co.th/th/services
องคก์ ารขนสง่ มวลชนกรุงเทพ หรอื ขสมก. (Bangkok
Mass Transit Authority: BMTA) มีหน้าที่จัดบริการ
รถโดยสารประจำ�ทางเพอ่ื รบั สง่ ประชาชนในเขตกรงุ เทพมหานคร
จังหวัดนนทบรุ ี จังหวัดปทุมธานี จงั หวดั นครปฐม จังหวดั
สมุทรสาคร และจงั หวดั สมุทรปราการ

รปู ที่ 4.20 ตารางอตั ราคา่ โดยสารรถเมล์ ขสมก.

- รถประจา� ทางไปต่างจงั หวดั สามารถตรวจราคาไดจ้ าก https://www.busticket.in.th/index.php

รปู ที่ 4.21 หน้าเวบ็ ไซตก์ ารค้นหาราคาของรถประจา� ทางไปตา่ งจงั หวดั

ค่มู อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ� นวณ) ม.5 137

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

120 เทคโนโลยี (วิทยาการคา� นวณ) ม.5
- รถไฟ สามารถตรวจราคาได้จาก http://www.railway.co.th/main/

รปู ท่ี 4.22 หน้าเว็บไซต์การรถไฟแหง่ ประเทศไทย

ข้อมลู
ศาลาว่าการกรงุ เทพมหานคร > สถานีขนส่งหมอชิต

- น่ังรถแท็กซี่ เริ่มจากศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร โดยใช้เส้นทางผ่านถนนหมายเลข 1 ระยะทาง
11.9 กโิ ลเมตร ใชเ้ วลา 31 นาที คา่ โดยสาร 117 บาท

- นงั่ รถประจา� ทาง เริ่มจากศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร เดินเท้าไปปา้ ยรถประจา� ทางสะพานผา่ นฟา้ 600
เมตร ใชเ้ วลา 7 นาที ข้ึนรถประจา� ทาง หมายเลข 509 ระยะทาง 13.1 กโิ ลเมตร ใชเ้ วลา 54 นาที ถึงสถานท่ีรถประจา� ทาง
หมอชิต เดนิ จากสถานท่ีรถประจา� ทางหมอชติ ไปสถานขี นสง่ หมอชติ ระยะทาง 280 เมตร ใชเ้ วลา 3 นาที คา่ โดยสาร
25 บาท

ศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร > สถานรี ถไฟหัวลา� โพง
- นงั่ รถแทก็ ซ่ี เรม่ิ จากศาลาวา่ การกรงุ เทพมหานครโดยใชเ้ สน้ ทางผา่ นถนนบา� รงุ เมอื ง ระยะทาง 3 กโิ ลเมตร

ใช้เวลา 8 นาที ค่าโดยสาร 57 บาท
- นง่ั รถประจา� ทาง เริ่มจากศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร เดินเทา้ ไปป้ายรถประจ�าทางเสาชิงชา้ ระยะทาง

240 เมตร ใชเ้ วลา 3 นาที ข้นึ รถประจา� ทางหมายเลข 35 ระยะทาง 2.09 กิโลเมตร ใช้เวลา 7 นาที ถึงปา้ ยรถประจ�าทาง
เฉลมิ บุรี เดนิ จากป้ายรถประจา� ทางเฉลมิ บรุ ไี ปสถานีรถไฟหวั ล�าโพง ระยะทาง 900 เมตร ใชเ้ วลา 12 นาที ค่าโดยสาร
12 บาท

สถานีขนสง่ หมอชติ > จังหวัดเชยี งใหม่
- นั่งรถประจา� ทาง เรมิ่ จากสถานขี นส่งหมอชิต ผา่ นถนนหมายเลข AH2 ระยะทาง 676 กิโลเมตร ใช้เวลา

8 ชัว่ โมง 32 นาที คา่ โดยสารขาไป 544 บาท คา่ โดยสารขากลบั 544 บาท
สถานรี ถไฟหวั ลา� โพง > จังหวดั เชียงใหม่
- นัง่ รถไฟ เร่ิมจากสถานหี ัวล�าโพง ระยะทาง 751 กิโลเมตร ใช้เวลา 13 ช่ัวโมง 25 นาที ค่าโดยสารขาไป

ช้ัน 1 ราคา 593 บาท ชั้น 2 ราคา 281 บาท ชัน้ 3 ราคา 121 บาท

138 คู่มือครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 4 ปัญหามีทางแก้ 121 Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition
สถานที่เริม่ เดินทาง ศาลาว่าการกรงุ เทพมหานคร
ตารางท ่ี 4.7 การเปรยี บเทียบการเดนิ ทางระหว่างรถแท็กซีก่ ับรถประจ�าทาง L earning for 21st Century Skills

ประเภทการเดิน สถานีขนสง่ หมอชิต สถานรี ถไฟหัวล�าโพง จากกรณศี กึ ษาทง้ั 3 กรณศี ึกษาในโจทยก์ ิจกรรมตรวจสอบ
การเรยี นรทู้ ี่ 4.2 ทไี่ ดท้ ำ� การวเิ คราะหแ์ ละกำ� หนดรายละเอยี ด
ทาง ระยะทาง ราคา เวลา ระยะทาง ราคา เวลา ของปญั หาแล้ว ให้นำ� ค�ำตอบของทุกคนมาคดั เลอื กคำ� ตอบ
ท่ีสมบรู ณ์ทส่ี ดุ มาจัดบอรด์ ความรู้ที่มมุ ห้องเรียน
รถแท็กซี่ 11.9 117 บาท 31นาที 3 กโิ ลเมตร 57 บาท 8 นาที
รถประจา� ทาง 25 บาท 22 นาที L earning for Metacognition
กิโลเมตร 1 ชว่ั โมง 3.3 กิโลเมตร 12 บาท
4 นาที ให้นกั เรยี นสืบคน้ เกี่ยวกับกรณศี ึกษานอกเหนือจากท่เี รยี นมา
13.9 แล้วสรปุ เปน็ องค์ความรแู้ ลว้ บนั ทึกลงในสมดุ องค์ความร ู้

กโิ ลเมตร

ตารางท่ี 4.8 การเปรยี บเทียบการเดินทางระหวา่ งรถประจา� ทางต่างจงั หวัดและรถไฟ

ประเภท รถประจ�าทาง รถไฟ
การเดินทาง ราคา
ก.ท.ม > เชียงใหม่ ระยะทาง ราคา เวลา ระยะทาง เวลา
121 บาท 13 ชั่วโมง
676 544 บาท 8 ชัว่ โมง 751 25 นาที
32 นาที
กิโลเมตร กโิ ลเมตร

สรปุ การเปรยี บเทยี บข้อมูล
ใชว้ ธิ กี ารเดนิ ทางโดยใชร้ ถประจา� ทางไปสถานรี ถไฟหวั ลา� โพงและใชก้ ารเดนิ ทางโดยรถไฟไปจงั หวดั เชยี งใหม่

เฉลยกจิ กรรมในหน้า 144

กจิ กรรมตรวจสอบก�รเรียนร้ทู ี่ 4.2

จากกรณีศึกษาดังต่อไปนี้
กรณีศกึ ษาท ี่ 1

นายนพพรนักศกึ ษาจบใหม่จากคณะคหกรรมศาสตร์ ไดม้ แี นวคิดกนั เพ่ือนอีก 2 คน คือ นายบุญยืน
และนายสมนึกทจี่ ะลงทนุ ท�าธรุ กิจบรเิ วณใกล้สถานีรถไฟฟา้ โดยบา้ นของท้งั 3 คน อยูใ่ นเขตบางรัก โดย
นายบุญยืนได้เสนอให้ทา� รา้ นขายขนมจากพ้นื ฐานความรทู้ เ่ี รยี นมา
กรณศี ึกษาที่ 2

ผเู้ ล้ียงไก่รายหนง่ึ ประสบปญั หาเลย้ี งไก่เน้ือได้ก�าไรนอ้ ยและขาดทุน โดยมีความตอ้ งการทจี่ ะใหข้ าย
ไกเ่ น้อื ให้ได้กา� ไรมากข้ึน ควรแก้ไขปญั หาน้อี ยา่ งไร

คู่มือครู เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำนวณ) ม.5 139

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

122 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคา� นวณ) ม.5

กรณีศกึ ษาที่ 3
นกั เรียนจ�านวน 5 คน มคี วามตอ้ งการไปเทย่ี วท่ีจงั หวดั เชยี งใหม่ โดยมคี า่ ใชจ้ ่ายในการเดินทางน้อย

ท่สี ุด และนดั รวมตวั กนั ทศี่ าลาวา่ การกรงุ เทพมหานคร
ให้พจิ ารณาและวเิ คราะห์ ทกุ กรณี โดยการวเิ คราะห์ ดังน้ี

1. วเิ คราะหใ์ นส่วนทเ่ี ป็นสง่ิ ท่ีตอ้ งการ
2. วิเคราะห์ในสว่ นท่เี ปน็ ปจั จัยสง่ ออก (Output)
3. วเิ คราะห์ในส่วนทเ่ี ปน็ ปัจจัยนา� เข้า (Input)
4. วิเคราะหใ์ นสว่ นทีเ่ ปน็ ตวั แปร
5. วิเคราะห์ในสว่ นท่ีเปน็ วธิ ีการประมวลผล

140 คมู่ อื ครู เทคโนโลยี (วิทยาการคำ� นวณ) ม.5

Introduction Indesign Innovation ICT

Learning for 21st Learning for
Century Skills Metacognition

หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 4 ปัญหามีทางแก้ 123

Knowledge

ปญั หา โดยทวั่ ไปจะหมายถงึ สงิ่ ทเี่ ปน็ อปุ สรรค ปัญหา (Problem) หมายถึง โจทย์หรือหัวข้อท่ีถูก
ท่ตี อ้ งหาทางแก้ไข ก�าหนดขน้ึ เพือ่ ทา� การศกึ ษา ค้นควา้ วิจยั หรอื พัฒนา ทง้ั นเี้ พื่อ
ค้นหาข้อเท็จจริงเก่ียวกับปรากฏการณ์ธรรมชาติหรือความ
สมั พนั ธ์ของส่งิ ตา่ งๆ ในธรรมชาตหิ รือคน้ หาวธิ ีการตา่ ง

ปัญหามีทางแก้ กรณีศึกษา เป็นกระบวนการเรียนรู้
เก่ียวกับกรณีท่ีเราต้องการศึกษาและแสดงถึงผล
ของการเรียนรู้ในกรณีที่ศึกษานั้น (Product of

learning)

ข้ันตอนการแก้ปญั หาดว้ ยกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ
1. การวเิ คราะหแ์ ละกา� หนดรายละเอยี ดของปญั หา (State The Problem)
2. การเลือกเคร่ืองมือและออกแบบข้ันตอนวิธี (Tools and Algorithm

Development)

3. การด�าเนินการแกป้ ญั หา (Implementation)
4. การตรวจสอบและการปรบั ปรงุ (Refinement)

Process Attribute

1. อธบิ ายความหมายของปญั หา 1. ต้ังใจ ใฝ่เรียนรู้
2. จา� แนกขน้ั ตอนการแกป้ ญั หาดว้ ยกระบวนการ 2. การทา� งานรว่ มกนั เป็นทีม

เทคโนโลยสี ารสนเทศ
3. ความสามารถในการคิดวิเคราะห์
4. ความสามารถในการใช้งานเทคโนโลยี

สารสนเทศ

คมู่ อื ครู เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำนวณ) ม.5 141