ผลิตภัณฑ์สินค้า วังท่าดี

รายงานผลติ ภณั ฑส์ นิ คา้ /บรกิ าร กศน.ดเี ด่น

ประจาปี งบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๕

ผา้ ทอมดั หมี่ ของดบี า้ นโคกกลาง
ตาบลวงั ท่าดี อาเภอหนองไผ่ จงั หวดั เพชรบูรณ์

ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อาเภอหนองไผ่
สานกั งานสง่ เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั จงั หวดั เพชรบรู ณ์

สานกั งานส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั
สานกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศกึ ษาธิการ

บนั ทึกขอ้ ความ

ส่วนราชการ กศน.ตาบลวังทา่ ดี

ท่ี 265/2564 วนั ที่ 1 พฤศจิกายน 2564

เรือ่ ง รายงานผลติ ภัณฑส์ ินคา้ /บรกิ าร กศน.ดเี ดน่ ประจาปีงบประมาณ พ.ศ.2565

เรยี น ผู้อานวยการศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอาเภอหนองไผ่

ตามท่ี ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอาเภอ หนองไผ่ ได้มอบหมายให้
นางสาวอรษิ า สงิ หเ์ ส ครู กศน .ตาบลวงั ทา่ ดี ดาเนนิ การจดั การศึกษาตอ่ เน่อื ง หลักสตู รวชิ าการทอผ้า
ลายมดั หมี่ จานวน 40 ชั่วโมง ณ กลุม่ ทอผา้ บ้านโคกกลาง หมู่ 7 ตาบลวงั ท่าดี อาเภอหนองไผ่ จงั หวัด
เพชรบูรณ์ มผี ูเ้ รียนจานวน 12 คน โดยมนี างยพุ นิ นามแดง เปน็ วทิ ยากรให้ความรู้ น้นั

กศน.ตาบลวงั ทา่ ดี ได้ดาเนินการจดั กิจกรรมดงั กล่าวเป็นทเ่ี รยี บร้อยแล้ว จงึ ขอรายงานผลติ ภัณฑ์
สินคา้ /บรกิ าร กศน.ดเี ด่น ประจาปีงบประมาณ พ.ศ.2565 รายละเอยี ดตามเอกสารที่แนบมาพรอ้ มนี้

จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ

คานา

เอกสารรายงานฉบบั น้ี จัดทาขึน้ เพ่อื รายงานผลิตภณั ฑส์ นิ ค้า/บริการ กศน.ดเี ดน่ ประจาปงี บประมาณ
พ.ศ.2565 ได้ดาเนินงานตามแนวทางการ จดั การศึกษาตอ่ เนอ่ื ง โดยได้รับความร่วมมือจาก วทิ ยากรและผูน้ า
ชุมชนเป็นอยา่ งดจี นประสบผลสาเรจ็ และสรา้ งความพึงพอใจตอ่ ผู้เรยี นและชมุ ชนเป็นอย่างมาก

กศน.ตาบลวังทา่ ดี หวงั เปน็ อย่างยงิ่ วา่ เอกสารรายงาน ฯเล่มนี้ จะเป็นแนวทางใน การดาเนินงานจดั
การศกึ ษาตอ่ เนอ่ื ง เพอื่ ประโยชน์ในการพัฒนาทักษะชวี ิตและสรา้ ง อาชพี ต่อไป ขอขอบคุณ วทิ ยากรและผูม้ ี
ส่วนเก่ียวข้องทไ่ี ด้รว่ มกันดาเนินการใหส้ าเรจ็ ลุล่ วงไปไดด้ ว้ ยดีไว้ ณ โอกาสนี้ หากมีข้อเสนอแนะประการใด
โปรดแจ้งคณะผูจ้ ัดทาเพือ่ เป็นข้อมูลในการปรับปรงุ ในครง้ั ตอ่ ไป

กศน.ตาบลวงั ทา่ ดี

สารบญั หนา้

เร่ือง 1
2
คานา 3
4
แบบรายงานผลิตภัณฑ์สินคา้ /บริการ กศน.ดเี ดน่ ประจาปีงบประมาณ พ.ศ.2565 5
ทม่ี าและความสาคญั ของผลงาน 5
สมาชกิ กลุ่มทอผ้ามดั หมี่ 6
วธิ กี ารดาเนินงาน 6
ผลการดาเนนิ งาน 6
บทสรุป 6
ความเป็นเอกลกั ษณ์/อตั ลักษณ์
ปัจจยั ท่ที าใหป้ ระสบความสาเร็จ
ข้อเสนอแนะ
อ้างอิง
ภาคผนวก

รูปภาพ
เอกสารจัดตัง้ กลมุ่
เอกสารรายงานการจดั การศึกษาต่อเนื่อง
คณะผจู้ ดั ทา

แบบรายงาน
ผลิตภณั ฑ์สินค้า/บรกิ าร กศน.พรเี มยี่ ม ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.2565
กศน.ตาบลวงั ทา่ ดี กศน.อาเภอหนองไผ่ สานักงาน กศน.จงั หวัดเพชรบูรณ์

ชื่อผลติ ภัณฑ์ : ผ้าทอมดั หม่ี ของดีบา้ นโคกกลาง
หลกั สตู รวชิ า : การทอผา้ มดั หมี่ จานวน 40 ชวั่ โมง
โดย : กศน.ตาบลวังท่าดี กศน.อาเภอหนองไผ่ จังหวัดเพชรบูรณ์
วิทยากรผสู้ อน : นางยุพิน นามแดง โทร : 0931910977
เจา้ ของผลิตภณั ฑผ์ ู้ผ่านการฝึกอาชพี จากโครงการศนู ย์ฝกึ อาชพี ชุมชน
ช่อื -สกลุ : นางนก โพธิ์เส็ง โทร : 0932293136
ทีอ่ ยู่ : 476 หมู่ 7 ตาบลวงั ทา่ ดี อาเภอหนองไผ่ จงั หวดั เพชรบรู ณ์
ราคาผลติ ภณั ฑ์ : ราคาเรม่ิ ต้น 500 บาท

ราคาขายส่ง – ราคาขายปลีก -
ช่องทางการจาหน่าย -

ที่มาและความสาคัญของผลงาน

ผา้ มัดหมี่ คือ ผา้ ท่ที อจากดา้ ยหรือไหมท่ผี กู มดั แลว้ ยอ้ มโดยการคดิ ผกู ใหเ้ ป็นลวดลาย แล้วนาไปย้อมสี
ก่อนทอ เป็นศลิ ปะการทอผา้ พื้นเมืองชนิดหนึง่ ท่ีนยิ มทากันมานาน ผา้ มัดหมี่มีบทบาทในวถิ ชี ีวิตตงั้ แต่เกิดจน
ตาย หญงิ สาวตอ้ งทอผ้าเพอื่ ทาเป็นเครื่องนงุ่ หม่ วสั ดุเส้นใยทง้ั ฝา้ ยและไหมบ่งบอกถึงศักยภาพทางการคา้
เพราะเป็นวัสดุท่ใี ชแ้ ลกเปลย่ี นซ้ือขายมาแต่โบ ราณ สว่ นวัสดุยอ้ มสธี รรมชาติสะท้อนให้เห็นถงึ ความอดุ ม
สมบูรณข์ องพนั ธ์ุพชื ในประเทศไทยท่ีมคี วามหลากหลาย ซ่ึงช่วยให้ผา้ มดั หมข่ี องไทยมีสีสนั เฉพาะตัว และยงั
สะท้อนไปถงึ ความเช่ยี วชาญของแตล่ ะกลมุ่ ชนในการยอ้ มสีธรรมชาติ

การทาผ้ามดั หม่เี ป็นศิลปะการทอผา้ พ้นื เมืองชนิดหนึง่ นยิ มทากันมาชา้ นานในบรเิ วณภาค
ตะวันออกเฉียงเหนอื ของประเทศไทยและบางจงั หวัดในภาคกลาง ชาวบ้านจะใช้เวลาว่างจากการทานาและ
การเก็บเก่ียวมาทอผา้ ไวใ้ ชใ้ นครวั เรอื น หรือทอผ้าเอาไว้ใชใ้ นงานประเพณตี า่ งๆ ลวดลายสว่ นใหญ่มาจา ก
อิทธพิ ลของธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมรอบตัว การทาผ้ามดั หมใี่ นภาคตะวันออกเฉยี งเหนือน้นั สว่ นใหญ่นยิ มทา
ด้วยไหม ศิลปะการทาผ้ามดั หม่ีนั้นทาไดโ้ ดยการมดั ย้อมเส้นไหมใหเ้ กดิ สแี ละลวดลายกอ่ นแล้วจึงนาไปเรียงทอ
บนกอี่ อกมาเป็นผืนผ้าวฒั นธรรมการทาผา้ มัดหม่ีของไทยนน้ั นยิ มทากันท่ีไหมเส้นพ่งุ เท่าน้ัน

ลักษณะเฉพาะของผา้ มดั หมี่ อยู่ท่รี อยซมึ ของสที ีว่ ่ิงไปตามบริเวณของลวดลายที่ถกู มดั ถงึ แม้จะใช้
ความแมน่ ยาในการทอมากเพยี งไร กจ็ ะเกิดลกั ษณะความเหลื่อมลา้ ของสบี นเสน้ ไหมให้เหน็ ตา่ งไปจากผ้าทอ
มือชนิดอื่นๆ นบั เปน็ เอกลักษณ์ของผา้ ไทยมัดหม่ีโดยแท้

ผ้ามดั หมีแ่ ต่ละชิ้นนน้ั มกั ไม่มีการซ้ากนั ถงึ แมว้ ่าจะมีสีสนั ลวดลายเดมิ วางไวเ้ ปน็ ตวั อยา่ งก็ตาม ทงั้ น้ี
เพราะวา่ ทุกขนั้ ตอนของการประดิษฐ์ ลว้ นเกดิ จากนา้ มือและนา้ พกั น้าแรงของคนทั้งส้นิ ความมีเสน่ห์ของผา้
ไหมมดั หม่ใี นแต่ละชิน้ ก็คือ “ความเป็นชิน้ เดียวในโลก” นนั้ เอง จึงนบั ว่าเปน็ งานศิลปะอันทรงคุณค่ายิ่ง

บ้านโคกกลาง เป็นหมบู่ ้านอยู่ในพน้ื ที่ตาบลวังทา่ ดี ประชากรประกอบอาชีพเกษตรกรเปน็ สว่ นใหญ่
ได้แกก่ ารทานา ทาไร่และทาสวน ในช่วงหลงั ฤดเู กบ็ เกยี่ วชาวบ้านกจ็ ะทางานที่อย่ทู ่บี า้ นของตนเองปลกู ผักกนิ
และหาปลาในห้วย หนอง คลอง บงึ ผู้ชายหาปลา เวลาวา่ งมกั จะจักสานไม้ไผใ่ ชป้ ระกอบอาชพี และซ่อมแซม
อุปกรณก์ ารเกษตร สว่ นผหู้ ญงิ กจ็ ะถกั ทอผา้ ทาหมอน ทาผา้ หม่ ไว้ใชใ้ น และไดไ้ ปศึกษาดูงานการทอผา้
ของชาวบา้ นเพชรละคร อาเภอหนองไผ่ และไดม้ วี ิทยากรมาใหค้ วามรู้ ในการทอผ้ามัดหม่ี ย้อมสีและการมดั
ลายผ้ามัดหมแ่ี ละนามาฝึกฝนดว้ ยตนเองประกอบกบั มคี วามรเู้ ดมิ และไดซ้ ักชวนเพอ่ื นบา้ นมาฝึกทาและโดย
ส่วนใหญจ่ ะมีพนื้ ฐานในการทอผ้าอยแู่ ล้ว และได้เปน็ ศนู ยฝ์ กึ อาชพี และแหลง่ เรียนร้กู ลุ่มทอผา้ บ้านโคกกลาง
เป็นตน้ มา

ปัจจบุ นั กศน .อาเภอหนองไผ่ นา โดยนางมาลี เพง็ ดี ผู้อานวยการ กศน .อาเภอหนองไผ่
นางสาวอรษิ า สิงห์เส ครู กศน.ตาบลวงั ท่าดี ได้เขา้ มาส่งเสรมิ ใหค้ วามรู้ในเรื่องตา่ งๆ และมีการสนบั สนุนให้
กลุ่มได้พัฒนาฝมี อื ตอ่ ไป

กล่มุ ทอผา้ มดั หม่ี มีสมาชิกดังนี้ วทิ ยากร จานวน 1 คน ผู้เรียน จานวน 12 คน
1. นางยพุ ิน นามแดง วทิ ยากร
2. นางอ้อยทพิ ย์ กาษร
3. นางนก โพธ์ิเสง็
4. นางแสงแข แสงแล้
5. นางพิมล กองเกนิ
6. นางละมอ่ ม กุดตานู
7. นางสาวมลทิรา นอ้ ยมี
8. นางสุพนั คาวเิ ศษ
9. นางสนุ ี ผุดเผาะ
10. นางจาปี สขุ แสงนิล
11. นางบญุ มี ใสชาติ
12. นางพัฒน์นรี บุญเจิด
13. นางสาวทิพวรรณ ลาสอน

วิธกี ารดาเนินงาน

กจิ กรรมหลัก วัตถปุ ระสงค์ กลุ่มเปา้ หมาย เป้าหมาย พนื้ ท่ีดาเนินการ ระยะเวลา งบประมาณ
เพ่อื ให้การ บุคลากร ๓2 คน กศน.อาเภอ -
๑. ข้ันวางแผน ดาเนนิ งานมี กศน.อาเภอ หนองไผ่ เม.ย.- พ.ค.
(Plan) ประสิทธิภาพ หนองไผ่ 12 คน 256๔
-ประชมุ วางแผนการ กล่มุ ทอผา้
ดาเนนิ งาน 1. เพอ่ื ใหผ้ เู้ รียน ประชาชน บา้ นโคกกลาง 21-26,28-29 ค่าวทิ ยากร
-สารวจความ เกดิ ทกั ษะความรู้ ตาบลวงั ท่าดี มิถุนายน 8,000 บาท
ต้องการของ ความเข้าใจ เทคนิค หมู่ 7 2564 ค่าวัสดุ
ประชาชน การมัดหมี่สามารถ ตาบลวงั ทา่ ดี 2,650 บาท
-รบั สมคั รผู้เรยี น นาไปใชใ้ นการ อาเภอหนองไผ่
-ตดิ ต่อประสานงาน ประกอบอาชีพได้ จงั หวดั เพชรบรู ณ์
วิทยากร 2. เพอื่ ใหผ้ ู้เรียน
-ขออนุมัติการจดั สามารถออกแบบ
กจิ กรรม การมดั ลาย การ
-ขออนมุ ตั หิ ลักสูตร ยอ้ มสี ท่ีสอดคล้อง
-แต่งต้ังวทิ ยากร กับความตอ้ งการ
ของตลาด
2. ขั้นดาเนนิ งาน 3. เพื่อเปน็ การ
(Do) อนรุ ักษ์ภูมิปัญญา
-ดาเนินการจัด ทอ้ งถ่ินและอาชพี
กิจกรรมการศึกษา ดงั้ เดิมของบรรพ
ตอ่ เนอ่ื ง บุรุษ
(1 อาเภอ 1 อาชพี ) 4. เพือ่ เปน็ การสบื
หลกั สูตรวชิ า สานวฒั นธรรมการ
การทอผ้าลายมัดหม่ี มดั หมี่
จานวน 40 ชัว่ โมง

กิจกรรมหลัก วัตถุประสงค์ กล่มุ เปา้ หมาย เป้าหมาย พื้นทดี่ าเนินการ ระยะเวลา งบประมาณ
มิถุนายน -
3. ขัน้ ตรวจสอบ เพื่อประเมนิ -ผอ.กศน. 3 คน กศน.ตาบลวังท่าดี 2564
-
(Check) ผลสาเรจ็ ของการ -วิทยากร อาเภอหนองไผ่ กรกฎาคม
2564
-การประเมนิ ผล ดาเนนิ งาน -ครู กศน. จังหวดั เพชรบูรณ์

กอ่ นและหลังการ ตาบล

ดาเนินงาน

4. ข้ันปรับปรงุ แก้ไข เพ่ือปรับปรงุ แก้ไข บุคลากร 32 คน กศน.อาเภอ
กศน.อาเภอ หนองไผ่
(Action) และพฒั นาการ หนองไผ่

-รวบรวม วเิ คราะห์ ดาเนนิ งาน

สรุป และจดั ทา

รายงานผลการ

ดาเนนิ งาน

-ประชุมเพอื่ นา

ข้อมูลจากการ

ดาเนนิ งานไปใช้ใน

การปรบั ปรุง แกไ้ ข

และพัฒนาการ

ดาเนินงานตอ่ ไป

ผลการดาเนนิ งาน
1. ผเู้ รยี นเกิดทักษะจากกระบวนการเรียนรู้ การทอผา้ มดั หม่ี สามารถทอผ้ามัดหม่ีไดล้ ะเอียดและ

ปราณีตมากย่ิงขนึ้
2. ผู้เรยี นมีความรู้ เกดิ ทกั ษะในการผลิตสามารถนาความรแู้ ละรายได้ไปพฒั นาคณุ ภาพชีวติ และ

ครอบครัว
3. ดาเนนิ การเผยแพร่ โดยจดั ทาเอกสาร ไดแ้ กห่ ลักสตู ร การประเมนิ ผลการดาเนนิ งาน และรายงาน

สรุปผลการดาเนนิ งาน ให้กับ กศน.อาเภอหนองไผ่ และเครอื ขา่ ยทเ่ี กยี่ วขอ้ งทราบ และให้ชุมชนศูนยเ์ รยี นรู
เรื่องการทอผ้ามัดหมี่ให้กบั ผ้ทู ี่สนใจและชมุ ชนอน่ื ๆ

บทสรปุ
1. สมาชกิ ในกลุ่มทอผา้ บ้านโคกกลาง ไดใ้ ช้เวลาวา่ งจากการทาอาชพี เกษตรกรรม มาทอผ้ามดั หมี่เพ่อื

นามาสวมใส่ และจาหนา่ ย โดยเรม่ิ จากการจาหนา่ ยในหม่บู า้ น ชมุ ชน งานประจาปขี องตาบล และมกี ารจดั
จาหน่ายตามหน่วยงานภาครัฐต่างๆ

2. ผ้าทอมดั หมี่ ของดบี ้านโคกกลาง รูปแบบผลิตภณั ฑ์ ลวดลาย ยังเปน็ รปู แบบดง้ั เดมิ ทางกลุม่ จงึ มี
ความต้องการที่จะศึกษาพัฒนาในรูปแบบอนื่ ๆ เพิม่ มากขึน้

3. การทอผ้ามดั หม่ขี องทางกลุ่มนั้น จะทาในช่วงเวลาว่างจากงานหลกั จึงทาใหย้ งั มีสินค้าจานวนนอ้ ย
บางส่วนทอได้กน็ าไว้ใช้ในครัวเรือน

ความเป็นเอกลักษณ์/อัตลักษณ์
ผา้ ทอมัดหมี่ มีสสี ันสดใส ลวดลาย ทันสมยั ผา้ ทอมีความทนทานกวา่ ในตลาด มคี วามละเอียดของ

ลวดลาย

ปจั จยั ที่ทาใหป้ ระสบความสาเรจ็
การเรียนทอผ้ามดั หม่มี วี ทิ ยากร 1 คน ต่อผ้เู รียน 12 คน ผู้เรยี นมพี นื้ ฐานการทอผ้าเป็นบางสว่ น

จงึ ให้ผู้เรยี นกลุ่มนีช้ ว่ ยเปน็ พี่เลย้ี งใหก้ บั ผู้ทีไ่ ม่มพี ืน้ ฐานในการทอผา้ เลย ผู้เรยี นก็จะรบู้ ทบาทหนา้ ทข่ี องตน
เกิดการมสี ่วนรว่ มมากขึ้น และเกิดการเรียนรู้ไปพรอ้ มๆกนั

ขอ้ เสนอแนะ
พฒั นารูปแบบการจัดจาหน่ายผ่านชอ่ งทางออนไลนใ์ หม้ ากขน้ึ

การอ้างองิ
- http://thaladmudmee.bcsnru.com ประวตั คิ วามเปน็ มาของผ้ามัดหมี่

ภาคผนวก

อปุ กรณใ์ นการทอผา้ มัดหมี่
ลายผ้าทอมัดหมี่

การมัดหม่ี
การยอ้ มสี

การทอผา้ ลายมดั หม่ี

























ทป่ี รึกษา คณะผู้จดั ทา
นางมาลี เพ็งดี
นางสาวกัญจนา จูเกลีย้ ง ผู้อานวยการ กศน.อาเภอหนองไผ่
นางสาวฐติ กิ านต์ นกสงา่ ครูผ้ชู ่วย
นางสมุ าลา นาคนายม ครูผู้ชว่ ย
เจ้าพนกั งานหอ้ งสมดุ ชานาญงาน
คณะทที่ างาน/รวบรวมขอ้ มลู
นางสาวอริษา สิงหเ์ ส ครู กศน.ตาบล

ผปู้ ระสานงานและผจู้ ัดทา ครู กศน.ตาบล
นางสาวอริษา สงิ หเ์ ส