ลักษณะความสัมพันธ์
ระหว่าง
สิ่ งมีชีวิตกับสิ่ งมีชีวิต
ลักษณะความสัมพันธ์
ระหว่างสิ่ งมีชีวิตกับสิ่ งมีชีวิต
สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ร่วมกันในแหล่งที่อยู่เดียวกันจะมีความสัมพันธ์กันในหลายๆ
ลักษณะ เพื่อประโยชน์ต่อการดำรงชีวิต โดยสามารถสรุปความสัมพันธ์ได้ 4 ด้าน ดังนี้
1. ความสัมพันธ์ด้านเป็ นแหล่งที่อยู่อาศัย
บริเวณป่าไม้เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของพืชต่างๆ เช่น เต็ง รัง
สัก และสัตว์ป่าต่างๆ เช่น เสือ ช้าง กวาง ลิง ส่วนบนต้นไม้เป็น
ที่อยู่อาศัยของสัตว์บางชนิด เช่น กระรอก นก มด ผึ้ง งู และยังเป็น
แหล่งที่อยู่ของพืชบางชนิด เช่น กาฝาก พลูด่าง
ภาพที่ 1 กวางอาศัยในป่า ภาพที่ 2 กระรอกเจาะโพรงอาศัยในต้นไม้
ภาพที่ 3 พลูด่างใช้รากยึดเกาะที่เปลือกของต้นไม้
2. ความสัมพันธ์ด้านการกินกันเป็ นอาหาร
แหล่งอาหารของสิ่งมีชีวิต
มีอยู่ทั่วไปตามธรรมชาติ เช่น หญ้าเป็น
อาหารของวัว กวางเป็นอาหารของเสือ ซึ่งใน
แหล่งที่อยู่หนึ่งๆ สิ่งมีชีวิตต่างๆ อาจมีการกิน
กันเป็นอาหาร และอาจกินต่อกันเป็นทอดๆ
เรียกว่า โซ่อาหาร
ภาพที่ 4 วัวกินหญ้าในทุ่งหญ้าเป็นอาหาร
3. ความสัมพันธ์ด้านเป็ นแหล่งสืบพันธุ์และเลี้ยงดูลูกอ่อน
สิ่งมีชีวิตทุกชนิดต้องมีการสืบพันธุ์เพื่อการดำรงเผ่าพันธุ์
โดยอาศัยสิ่งแวดล้อมในการสืบพันธุ์และเลี้ยงดูลูกอ่อนจน
เติบโตเป็นตัวเต็มวัย เช่น นกทำรังบนต้นไม้เพื่อเลี้ยงดูลูกอ่อน ผีเสื้อ
วางไข่บนใบไม้
ภาพที่ 5 รังนกบนต้นไม้
4. ความสัมพันธ์ด้านเป็ นแหล่งหลบภัย
สัตว์บางชนิดอาศัยแหล่งที่อยู่เป็นแหล่ง
หลบภัยจากศัตรู เช่น ปะการัง และป่าชายเลน
เป็นแหล่งหลบภัยของสัตว์น้ำต่างๆ พุ่มไม้หรือ
ต้นไม้ในป่าเป็นแหล่งหลบภัยของสัตว์ป่าต่างๆ
ภาพที่ 6 ปลาการ์ตูนซ่อนตัวในดอกไม้ทะเล
ภาพที่ 7 ปะการังเป็นที่หลบภัยของสัตว์น้ำ ภาพที่ 8 พุ่มไม้หรือต้นไม้เป็นที่หลบภัยของสัตว์น้ำ
ที่มา : เพ็ญพักตร์ ภู่ศิลป์ และพลอยทราย โอฮาม่า. (2564). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: บริษัท อักษรเจริญทัศน์ อจท. จำกัด.