ดาวฤกษ์ STAR

 สูตร การหาระยะทางด้วยมุมพารัลแลกซ์

r =



r = ระยะทางถงึ ดวงดาว (distance) หน่วยเป็ นพาร์เซก (pc)
p = มุมพารัลแลก็ ซ์ (parallax angle) หน่วยเป็ นอาร์ควนิ าที หรือ ฟิ ลปิ ดา

โดยท่ี 1 องศา = 60 อาร์คนาที หรือ 60 ลปิ ดา
1 อาร์คนาที = 60 อาร์ควนิ าที หรือ 60 ฟิ ลปิ ดา

ตวั อย่างที่ 1 : ดาวหัวใจสิงห์ (Regulus) ในกล่มุ ดาวสิงโต มีมุม
พารัลแลกซ์ 0.04 อาร์ควนิ าที มีระยะทางห่างจากโลกเท่าไร

r = 1/p
= 1/(0.04) อาร์ควนิ าที
= 25 พาร์เซค
= 25 x 3.26 = 81.5 ปี แสง

จากการสังเกตดาวดวงหน่ึงในรอบหกเดือนพบดาวดวงหน่งึ มมี มุ
พารัลแลกซเ์ ท่ากับ 0.02 ฟิลปิ ดา ดาวดวงนี้อยไู่ กลออกไปก่ี pc

ก. 12.56 ข. 20
ค. 50 ง. 100

ดาวโจรเป็นดาวฤกษท์ ส่ี ว่างทส่ี ุดบนท้องฟ้าหา่ งจากโลก 2.6
พารเ์ ซก เมอื่ นักดาราศาสตรถ์ ่ายภาพหา่ งกันหกเดอื นภาพของดาวดวง
นจ้ี ะขยับไปจากเดิมเมื่อเทยี บกบั ดาวที่อยดู่ ้านหลงั เป็นมุมเท่าใด

ก. 0.19 ฟิลิปดา ข. 0.26 ฟิลิปดา
ค. 0.38 ฟิลิปดา ง. 0.77 ฟิลปิ ดา

นกั เรียนคนหน่งึ พจิ ารณาภาพถา่ ยดาวสองภาพซงึ่ ถ่ายห่างกนั 6
เดอื นพบว่า ดาวดวงหนงึ่ มตี าแหน่งเปลี่ยนไป 2.6 มิลลิเมตร เม่ือ
เทยี บกับดาวดวงอนื่ ภาพถา่ ยทงั้ สองนีม้ คี วามกวา้ งเท่ากบั 6.24
เซนตเิ มตร ซึ่งเทียบไดข้ นาดเชงิ มุมเทา่ กับ 20 ฟลิ ปิ ดา ดาวดวงนี้ห่าง
จากโลก ก่พี ารเ์ ซก

ก.1.2 ข. 1.6 ค. 2.4 ง. 3.2

ดาว A มพี ารลั แลกซ์ 0.326 ฟิลปิ ดา ดาวนีหา่ งจากโลก
ก่ปี ีแสง

ก. 3 ปีแสง
ข. 6 ปแี สง
ค. 10 ปีแสง
ง. 25 ปแี สง

เนบิวลา เป็นแก๊สหรอื ฝนุ่ ทีป่ รากฏอยใู่ นช่องว่างระหว่างดาวฤกษ์ ซ่ึงจะมองเหน็
เป็นฝ้าฟงุ้ ขาวจางๆ

ตน้ ก่าเนดิ ของเนบวิ ลา คือ สสารดั้งเดมิ หลังจากการกา่ เนดิ ไฮโดรเจนและฮีเลยี ม
หรืออาจเปน็ ซากทีเ่ หลือจากการระบิดของดาวฤกษ์

ภายในเนบิวลามดี าวฤกษ์เกดิ ใหมจ่ ่านวนมาก ซงึ่ เนบวิ ลามี 2 ชนดิ คอื เนบวิ ลา
สว่างและเนบวิ ลามดื

 เป็นเนบิวลาประเภทเรือง มีช่ือตามระบบของเมสสิแอร์วา่ M42
อยใู่ นกลุ่มดาวนายพราน บริเวณดาบของนายพราน เป็น
เนบิวลาขนาดใหญ่ มีเสน้ ผา่ นศูนยก์ ลางมากกวา่ 20,000 เท่าของ
ระบบสุริยะ อยหู่ ่างจากโนลกประมาณ 1,500 ปี แสง เมื่อมองจาก
กลอ้ งโนทรทรรศน์จะเห็นเป็นกลุ่มแก๊สเรืองแสงสวยงาม และใน
คืนเดือนมืดท่ีทอ้ งฟ้าแจ่มใสสามารถมองเห็นดว้ ยตาเปล่ามี
ลกั ษณะเป็นปุยฝ้า



 เป็นเนบิวลามืดอยใู่ นกลุ่มดาวนายพรานใกลก้ บั ดาวไถดวงใต้
มองไม่เห็นดว้ ยตาเปล่า อยหู่ ่างจากโนลก 1500 ปี แสง

 เป็นแก๊ส และฝ่ นุ ท่ีบงั และดูดกลืนแสงดาวฤกษท์ ี่อยเู่ บ้ืองหลงั
สญั ลกั ษณ์ของเนบิวลารูปหวั มา้ คือ IC 434



 เป็นซากท่ีเหลือจากการระเบิดของซูเปอร์โนนวาที่สังเกตเห็นใน
ปี ค.ศ. 1054 โนดยนกั ดาราศาสตร์จีน อยใู่ นกลุ่มดาวววั

 ต่อมาในปี 1758 Charles Messier ไดค้ น้ พบเนบิวลาน้ีในขณะท่ี
เขาคน้ หาดาวหาง แต่สิ่งที่เขาพบมนั ไม่คลา้ ยกบั ดาวหางเพราะ
มนั ไม่เคลื่อนท่ี เขากเ็ ลยไดส้ ร้างแคตาลอ็ กวตั ถทุ อ้ งฟ้าข้ึนมา
และใส่เลขประจาเนบิวลาน้ีเป็น M 1



 เป็นเนบิวลาสวา่ งประเภทเรืองแสง อยใู่ นกลุ่มดาว มา้ มีเขา
(Monoceros) ห่างจากโนลก 3000 ปี แสง

 มีช่ือในระบบเดรเยอร์เป็น NGC 2237



 เป็นเนบิวลาสวา่ งประเภทสะทอ้ นแสง และ เรืองแสง อยใู่ น
กลุ่มดาว คนยงิ ธนู ห่างจากโนลก 2000 ปี แสง ส่วนที่เรืองแสงคือ
ส่วนท่ีมีสีแดง ส่วนท่ีเป็นสีนา้ เงินคือ คือส่วนท่ีสะทอ้ นแสง





1.ดาวฤกษ์เด่ียว เปน็ ดาวฤกษ์ที่มีบรวิ ารท่ีไม่ใชด่ าวฤกษ์ เชน่ ดวงอาทติ ย์

2. ดาวฤกษค์ ู่ เป็นระบบดาวฤกษ์ 2 ดวง เคลือ่ นรอบกันด้วยแรงโนม้ ถว่ ง
เช่น ดาวซรี ีอัส

3. ดาวฤกษ์ 3 ดวง เช่น ดาวแอลฟาเซนเทารี เอและบีจะเคลอ่ื นท่ี
รอบกนั รอบละ 80 ปี สว่ นแอลฟาเซนเทารี ซจี ะเคลือ่ นรอบสองดวง

แรก รอบละประมาณ 50 ล้านปี

4. กระจกุ ดาว ประกอบดว้ ยดาวฤกษจ์ ่านวนมาก เชน่ กระจุกดาวลูกไก่
กระจกุ ดาวทรงกลม M13

มวลของดาวฤกษ์ เป็นเนอ้ื สารของดาวฤกษ์นนั้ ซึ่งมวล
ของดาวฤกษ์แต่ละดวงจะมคี วามแตกต่างกนั

ดาวฤกษม์ วลน้อยจะมแี รงโนม้ ถว่ งน้อย ความดนั ของแก๊ส
ร้อนภายในนอ้ ยกวา่ และการใชเ้ ชอื้ เพลงิ น้อยกวา่

สามารถค่านวณหามวลของดาวฤกษไ์ ดจ้ ากกฎเคพเลอร์ เพราะ
คาบการเคลื่อนทแ่ี ละระยะหา่ งจะมคี วามสมั พันธก์ ับมวล