ประวัติศาสตร์ไทย ม.4-6

ประวัติศาสตร์ไทย

ซากเรือโบราณ

เข้ปใาครใจะเรวดงๆัี่ตยาิกย็ศวเใราีนสยแตนปรไ๊์ดปไ้ทย

โดยครู กันยกานต์ ขวัญคำ

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

วันนี้
รู้สึก
อย่างไร

เวลามี
ความ
สำคัญ
อย่างไร

นะ

ประวัติศาสตร์ หมายถึง เหตุการณ์ทั้งหมดที่เกิดขึ้นในอดีต
และสิ่งที่มนุษย์ได้กระทำ หรือสร้างแนวความคิดไว้ทั้งหมด รวมถึงเหตุการณ์
ที่เกิดจากเจตจำนงของมนุษย์ ตลอดจนเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยบังเอิญ หรือ
ธรรมชาติที่มีผลต่อมนุษยชาติ

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

เห็นอะไรในภาพกันบ้างนะ

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย
ยุคหินเก่าแหล่งโบราณคดีถ้ำเขาหลังโรงเรียน
ปรยะุขควัอตกิ่งศอไานทสยตร์ บ้านทับปริก จังหวัดกระบี่
700,000 - 10,000 ปีมาแล้ว

ยุคหินใหม่
10,000 - 4,000 ปีมาแล้ว

บ็ดตกปลาทำจากกระดูกสัตว์ ยุคสำริด
ที่โคกพนมดี อำเภอพนัสนิคม
4,000 - 2,500 ปีมาแล้ว
จังหวัดชลบุรี
(ซ้าย) กำไลสำริด แบบรูปตัดกลวง จากแหล่ง
ภาชนะดินเผาจากโคกพนมดี โบราณคดีบ้านเชียง (ขวา) กระดึงสำริด มีลาย

ขวานหินขัดจากโคกพนมดี จำหลักรูปขวัญ ตามความเชื่อในศาสนาผี

ยุคเหล็ก

2,500 ปีมาแล้ว

แหล่งโบราณคดีบ้านดอนตาเพชร เครื่องมือเครื่องใช้ที่เป็นโลหะ แหล่งโบราณคดีบ้านโนนวัด
จังหวัดกาญจนบุรี จังหวัดนครราชสีมา

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

ประขวัยอตุิคงศไาทสยตร์ สมัยก่อนสุโขทัย

สมัยสุโขทัย ( ราวพุทธศตวรรษที่ 12 – พุทธศตวรรษที่ 17 )

พ.ศ.1792 – พ.ศ.2006 อาณาจักรละโว้

ทวารวดี

อาณาจักรล้านนา

ทวารวดี

สมัยอยุธยา

พ.ศ.1893 – พ.ศ.2310

จารึก
พ่อขุนรามคำแหง
หรือ จารึกหลักที่ 1

จารึกวัดศรีชุม หรือ ศิลา
จารึกสุโขทัยหลักที่ 2

สมัยธนบุรี สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1
หรือ พระเจ้าอู่ทอง

พ.ศ.2310 – พ.ศ.2325

สมเด็จพระเจ้าเอกทัศ

สมัยรัตนโกสินทร์

พ.ศ.2325 - ปัจจุบัน

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย
พ.พศุทธ.ศักราช เริ่มใช้เมื่อพระพุทธเจ้า
การนับศักราช
เสด็จดับขันธ์ปรินิพพานไปแล้ว 1 ปี

ม.ปศระ.วัติศามสหตารศ์ปักรระาเชภทนิศยิลมาใจชา้มรึกากแใลนะพหงลัศกาฐวาดนารททัา้งง

สมัยสุโขทัย และสมัยอยุธยาตอนต้น ถูกตั้งขึ้น

ร.ศ.รัตนโกสินทร์ศก เริ่ม โดยพระเจ้า กนิษกะแห่งราชวงศ์กุษาณะ โดยเริ่ม

ตั้งแต่พระบาทสมเด็จ พระพุทธ ภายหลังพุทธศักราช 622 ปี
ยอดฟ้าจุฬาโลกทรงสถาปนา
กรุงเทพมหานครเมื่อพ.ศ.2325 จ.ศ.จุลศักราช ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.1182 โดย
เลิกใช้ในสมัยพระบาทสมเด็จ
พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว พระเจ้าโพพาสอระหัน กษัตริย์พม่า ไทยใช้
จุลศักราชในการคำนวณทางโหราศาสตร์ ใช้บอก
ค.ที่ศสุด.ในกปาัรจนจัุบบัศนักคืรอาแชบสบากคลริสที่ตน์ิศยักมรมาาชก ปีในจารึก ตำนาน จดหมายเหตุ จนกระทั่งถึง
สมัยรัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์

จะเริ่มจากปีที่พระเยซูพระศาสดาใน ฮ.ศศักร.าชทฮิจาเงรศาาะสห์นศัากอิรสาชลาเมป็นเริ่มนับ

ศาสนาคริสต์ประสูติ ถือว่าเป็นปีแห่ง เมื่อท่านนบีมุฮัมหมัด กระทำฮิ

พระเจ้า (A.D.) ส่วน B.C. ย่อมา จเราะห์ (Higra แปลว่า การ
จาก Before Christ หมายถึง การ
อพยพโยกย้าย) คือ อพยพจาก
อีกกอายร่นาังบเปเ็วนลแาแบบบบไไหทนยนะนก่ัอบนศัพกรระาชเยก่ซอูปนรทีะ่จสูะตถิึกงารคเ.ปศ.รีย1บหเทรืีอยบศักราช เมืองเมกกะ ไปอยู่ที่เมืองเมดินะ
เป็นปีเริ่มต้นของศักราชอิสลาม

การนับเวลาแบบสุริยคติ การนับเวลา (วรรษ หมายถึง ปี)
ยึดการโคจรรอบดวงอาทิตย์เป็นหลัก ทศ หมายถึง สิบ ทศวรรษ หมายถึง เวลาในรอบ 10 ปี
การนับเวลาแบบจันทรคติ ศต หมายถึง ร้อย ศตวรรษ หมายถึง เวลาในรอบ 100 ปี
ยึดถือตำแหน่งดวงจันทร์เป็นหลัก สหัส หมายถึง พัน สหัสวรรษ หมายถึง เวลาในรอบ 1,000 ปี

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

ลศัอกงรมาาชเกปันรียหบน่เอทียยดบีกว่า

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

ลศัอกงรมาาชเกปันรียหบน่เอทียยดบีกว่า แล้วปัจจุบันพ.ศ. ตรงกับ
ศักราชอะไรบ้างนะ

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย
แบ่งตามลำดับความสำคัญ
หลักฐานทางประวัติศาตร์
หลักฐานชั้นต้น หรือหลักฐานปฐมภูมิ (primary sources)
บันทึกและบอกเล่าโดยผู้เกี่ยวข้องโดยตรง หรือ รู้เห็น

เหตุการณ์นั้นด้วยตนเอง

แบ่งตามลักษณะหรือวิธีการบันทึก หลักฐานชั้นรองหรือหลักฐานทุติยภูมิ (secondary sources)

เป็นลายลักษณ์อักษร เช่น จารึก ตำนาน พงศาวดาร การบันทึกเรื่องราวต่าง ๆ ของผู้ที่รับทราบเหตุการณ์อีกต่อหนึ่งโดยอาศัย
จดหมายเหตุ บันทึกความทรงจำ เอกสารทางวิชาการ หลักฐานชั้นต้น
ชีวประวัติ หนังสือพิมพ์ วารสาร กฎหมายตำรา งานวิจัย

ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร ได้แก่ หลักฐานโบราณคดี ตัวอย่าง โบราณสถาน
เช่น โบราณสถาน โบราณวัตถุ เงินตรา หลักฐานจาก หลักฐาน สถานที่ที่
การบอกเล่า ที่เรียกว่า “มุขปาฐะ” หลักฐานด้านภาษา ก่อสร้างโดย
หลักฐานทางศิลปกรรม หลักฐานประเภทโสตทัศน์ ฝีมือมนุษย์
ที่มีคุณค่า

พระราชพงศาวดาร บันทึก ตำนาน โบราณวัตถุ
เหตุการณ์เกี่ยวกับประเทศ เรื่องราว สังหาริมทรัพย์ที่
ชาติหรือพระมหากษัตริย์ นมนาน เป็นของโบราณ
ที่เล่ากัน
เอกสารส่วนบุคคล คือบุคคล สืบ ๆ มา จารึกหรือจาร
ใดบุคคลหนึ่งได้จัดทำาขึ้น ทำให้เป็นรอย
หนังสือราชการ เอกสารที่เป็น ลึกเป็นอักษร
หลักฐานในราชการ หรือภาพ บน
แผ่นศิลา ดิน
จดหมายเหตุ
บันทึกเหตุ หรือโลหะ
การณ์ ต่าง ๆ
ที่เกิดขึ้น

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

หเลรัากมฐาาจนำแกันนกเถอะ

ซากเรือโบราณ

คืออะไร วัดไชยวัฒนาราม

มาลองทายกัน

ถ้วยชามสังคโลก สมุดภาพไตรภูมิ

แบบฝึกอ่านหนังสือไทย

พระบฏ

แผนที่แม่น้ำเจ้าพระยา

โครงกระดูก ถ้ำผีแมน

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

คุณปสมระบวััตติิผศู้ศาึสกตษร์า

1.ความเป็นกลาง (Objectiveness or Objectivity)
2.มีความคิดที่เป็นประวัติศาสตร์ (Historical thinking)
3.มีความถูกต้องแม่นยำ (Accurary)
4.มีความเป็นระเบียบในการจัดเก็บและบันทึกข้อมูล (Love of order)
5.มีลำดับการทำงานที่เป็นตรรกะ (Logic)
6.มีความซื่อสัตย์ในการแสวงหาข้อเท็จจริง (Honesty)
7.มีความระมัดระวังในการใช้หลักฐาน (Self-awareness)
8.มีจินตนาการ (Historical imagination)

คยวุาคมสสมำัยคัทญาขงปองรเะววัลติาศแาลสะตร์

1. ช่วยให้มนุษย์ได้รู้ได้เข้าใจถึงพฤติกรรมของมนุษย์
2. ช่วยให้มนุษย์ได้เข้าใจตัวเองดีขึ้น
3. เป็นบทเรียนอันดีแก่สถานการณ์ในปัจจุบัน
4. เกิดความรู้ในพัฒนาการอารยธรรม ความเจริญ ความเสื่อม
5. เสริมสรา้งระบบการคิดอย่างมีเหตุผล และสร้างสรรค์

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

วิเคราะห์หลักฐาน จากข้อมูล นักเรียนคิดว่า ศิลาจารึกหลักที่ 1
สร้างขึ้นในสมัยใด เพราะเหตุใด

"ศิลาจารึก หลักที่ 1 ถือเป็นหนึ่งในวรรณคดีสำคัญ
ในสมัยสุโขทัย"นักเรียนมีความคิดเห็นว่าอย่างไร

นักเรียนคิดว่า ศิลาจารึกหลักที่ 1
มีความสำคัญในเชิงประวัติศาสตร์อย่างไร

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

วิธีการทางประวัติศาสตร์ ช่วยกันคิดหน่อย

1. ตั้งประเด็นที่จะศึกษา ดร.นพพรได้เดินทางไปหอสมุดของมหาวิทยาลัยปักกิ่ง เพื่อ
ศึกษาเกี่ยวกับ “บันทึกของซือหม่า เชียน” แต่มีปัญหา
เรื่องที่สนใจ อยากรู้ เพราะไม่สามารถอ่านทำความเข้าใจภาษาจีนโบราณได้
มีความสงสัยในความรู้เดิม
ดร.นพพร จึงติดต่อไปยังสถานทูตไทยเพื่อให้ช่วยหาผู้เชี่ยวชาญ
2. รวบรวมหลักฐาน ด้านภาษาจีนโบราณ โชคดีที่ได้นักศึกษาวิชาประวัติศาสตร์ชาวจีน
ที่สามารถอ่านภาษาจีนโบราณได้ จึงทราบว่าซือหม่า เชียน ได้
หลักฐานที่มีความเกี่ยวข้อง บันทึกเรื่องราวเกี่ยวกับชนชาติไทยที่อาศัยอยู่ทางตอนใต้ของจีน
กับเรื่องที่เราต้องการรู้

3. ประเมินหลักฐาน ซึ่งเรื่องราวเกี่ยวกับชนชาติไทยนี้อยู่ในความสนใจ
ของ ดร.นพพรพอดี หลังจากเข้าฟังการสัมมนาที่คณะ
ภายนอก จริงหรือไม่ เช่น อายุ ผู้สร้าง
ภายใน น่าเชื่อถือหรือไม่ เช่นเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ โบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร

4. วิเคราะห์ สังเคราะห์ ตีความ และที่นี่เอง ดร.นพพรได้บรรยายเกี่ยวกับความเป็นมา
ของชนชาติไทยให้นักศึกษาคณะโบราณคดีฟัง ซึ่ง
ประเมินผลการวิเคราะห์หลักฐาน
อย่างเป็นกลาง ไม่มีอคติ ได้รับความสนใจอย่างมาก

5. นำเสนอข้อมูล ทั้งนี้เพราะเขาได้นำบันทึกของซือหม่า เชียน มาแปลเป็นภาษา
ไทยเปรียบเทียบกับข้อคิดเห็นของนักประวัติศาสตร์ นักโบราณคดี
นำเสนอเป็นเอกสารรายงานวิจัย รวมทั้งนักมานุษยวิทยาชาวไทย ทำให้เห็นภาพของถิ่นกำเนิของ
อภิปราย หรือรูปแบบอื่นๆ
ชนชาติไทยได้ดีขึ้น
ประโยชน์ของการศึกษาประวัติศาสตร์

ค้นคว้าและสืบค้นข้อมูลที่เชื่อมโยงอดีตและปัจจุบัน 2 3 1 54
เกิดการเรียนรู้จากอดีตเพื่อเป็นบทเรียนสำหรับปัจจุบัน
องค์ความรู้ที่ได้จากการศึกษาประวัติศาสตร์จะทำให้เข้าใจถึง ความแตกต่างระหว่างวิธีการทางประวัติศาสตร์
ปัญหา สาเหตุของปัญหา และผลกระทบจากปัญหา กับวิธีการทางวิทยาศาสตร์คืออะไรนะ
กำหนดยุทธศาสตร์ในการดำเนินนโยบาย
ทักษะในการวิเคราะห์ ไต่สวน และแก้ปัญหา
ประยุกต์ใช้กับการศึกษาศาสตร์แขนงอื่น

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

วิธีการทางประวัติศาสตร์

208

ที่มา : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ออนไลน์. (2561). ทอดผ้าป่ากลางแม่น้ำ, สืบค้นเมื่อ ทมาางลปอรโงะดสวืัยบติวศคิธ้ีานกสขา้ตอรรม์ูกลันเถอะ
2 กรกฎาคม 2565. จาก. https://d.dailynews.co.th/article/679243/

yamakae

ประวัติศาสตร์ไทย

แกลง

อำเภอแกลงหรือสามย่านในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาล
ที่ 5 อำเภอแกลงมีฐานะเป็นหัวเมืองชั้นจัตวาชื่อ เมืองแกลง ตั้งอยู่บริเวณแหลมยาง ปากน้ำ
กระแส (ประแส) อยู่ในความปกครองของมณฑลจันทบุรี  ต่อมามีการย้ายกองทหารเรือไปตั้ง
ที่อื่น ทางราชการจึงได้ย้ายตัวเมืองมาตั้งที่บ้านโพธิ์ทอง ตำบลทางเกวียน

แต่เดิมเคยเป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดจันทบุรี ต่อมาเมื่อเห็นว่าเมื่อติดต่อราชการ
กับจังหวัดจันทบุรี เป็นท้องที่ที่ห่างไกลมากเกินไป และมีระยะทางที่ใกล้กับเมืองระยอง
มากกว่า จึงยกอำเภอเมืองแกลง มาขึ้นกับจังหวัดระยอง ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวัน
ที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2451 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 28 มิถุยายน ปีเดียวกัน

สันนิษฐานว่า มาจากภาษาชองเช่นเดียวกับคำว่า เพ แกลง ชะเมา เลง พระยาอนุมานราชธน จัดกลุ่มชาวชอง อยู่ในกลุ่มของสายตระกูล มอญ-เขมร สันนิษฐานว่าย้าย
ถิ่นฐานมาตั้งรกรากบริเวณชายทะเลภาคตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศไทยมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย มีความชำนาญในการใช้ชีวิตอยู่ในป่าเขาลำเนาไพร ชาวชองมีภาษาพูดเป็นของตัว
เอง ส่วนภาษาเขียนนั้นก็ถูกกลืนไปตามระเบียบ ชาวเขมรเรียกพวกชองว่า “เปอร์” แต่พวกเขาเรียกตัวเองว่า “ทัมรีด” หรือ “ซำเร” สันนิษฐานว่าพ่อของสุนทรภู่ก็น่าจะเป็นชาว
ชองด้วย ชาวชองก็เหมือนชนเผ่าโบราณทั่วไป ที่ค่อยๆถูกกลืนไปตามระบบรัฐชาติ ในเวลานี้ ก็หลงเหลืออยู่บ้าง อยู่กันเป็นชุมชนเล็กๆ แต่ของอร่อยที่ชาวชองเขาฝากไว้ให้ คือ เมนู
อาหารป่าทั้งหลาย และสมุนไพรอย่าง กระวาน ลูกสำรอง ดอกแดง

ตามประวัติศาสตร์แล้ว เมืองระยองเมื่อก่อนขึ้นกับมลฑลจันทบุรี ซึ่งมีทั้งหมดสี่เมืองคือ เมืองจันทบุรี เมือง
ระยอง เมืองตราด และเมืองประจันตศรีเขต หรือเกาะกง ซึ่งเสียให้ฝรั่งเศสไปในสมัยรัชกาลที่ 5 เมืองแกลงเมื่อก่อน
ขึ้นอยู่กับเมืองจันทบุรี แต่ด้วยห่างไกลจากตัวเมืองจันทบุรี ตอนหลังจึงย้ายมาขึ้นกับเมืองระยอง ในปี พ.ศ. 2451
เปลี่ยนชื่อจากเมืองแกลงเป็นอำเภอแกลง โดยมี หลวงแกลงแกล้วกล้า (ศรี บุญศิริ) เป็นนายอำเภอคนแรก แต่เดิม
เมืองแกลงนั้นตั้งอยู่ที่บ้านแหลมสน ซึ่งในเวลานั้นมีกองกำลังทหารเรือตั้งอยู่ พอกองทหารเรือย้ายไปอยู่ที่อื่น อำเภอ
เมืองแกลงก็ย้ายมาที่ บ้านหนองโพลงแหลมเมือง ตำบลปากน้ำประแสร์  จากนั้นก็ย้ายมาอยู่ที่บ้านทางเกวียน  แล้วก็
ย้ายอีกครั้งมาที่บ้านสามย่านจนถึงปัจจุบัน 

รายการทางสายสุข

yamakae