เล่มที่ 1 เรื่อง รู้ทั่วใต้ไปกับแผนที่

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง

สาหรับนกั เรียนช้ันประถมศึกษาปีที่ 5
กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

เล่มที่ 1

ก

คานา

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอ่ื ง รอบรู้ภูมศิ าสตร์ภาคใต้ สาหรบั นกั เรียนชั้นประถมศึกษาปีท่ี 5

น้ี ได้จดั ทาข้นึ โดยมเี ป้าหมายเพ่ือเป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอนท่ีเน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ

เปน็ ชุดการเรียนรู้ทส่ี ่งเสริมใหน้ ักเรียนได้แสวงหาความรู้ด้วยตนเองและได้ทางานร่วมกันเป็นกลุ่ม

พัฒนาให้ผู้เรียนมีการเรียนรู้ด้วยตนเองตลอดชีวิต อีกทั้งยังได้พัฒนาทักษะทางสังคมด้านต่างๆ

จากการทางานเป็นกลุ่มอีกด้วย ซ่ึงครูเป็นผู้มีหน้าที่อานวยความสะดวก ทาให้ผู้เรียนมีความรู้

ประสบผลสาเรจ็ ได้

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ชุดน้ี เป็นส่ือการสอนประเภทหนึ่งที่จะตอบสนองหลักการดังกล่าว

ซ่ึงเปน็ การเรียนร้ตู ามแนวทางของ Active Learning ผู้เรยี นสามารถเรียนรู้ไดด้ ้วยตนเอง

และพัฒนาทักษะการทางานร่วมกันเป็นกลุ่ม และครูสามารถใช้ชุดการเรียนรู้น้ีประกอบการสอน

ของครใู นช้นั เรียนและการสอนซ่อมเสรมิ ได้

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เรื่อง รอบรู้ภมู ิศาสตรภ์ าคใต้ สาหรบั นกั เรยี นช้นั ประถมศึกษาปีที่ 5

นี้ ประกอบไปดว้ ยชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ทงั้ หมด 5 ชุด ดงั น้ี

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ 1 รู้ทวั่ ใตไ้ ปกับแผนที่

ชดุ กิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี 2 รจู้ กั ดีภูมลิ ักษณ์ภาคใต้

ชุดกจิ กรรมการเรียนรูท้ ี่ 3 รู้วถิ ีชวี ีชาวใต้

ชดุ กิจกรรมการเรียนรูท้ ี่ 4 รู้รอบเรอื่ งเศรษฐกจิ ใต้

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ที่ 5 รู้รกั จัดการส่งิ แวดล้อมภาคใต้

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง รอบรภู้ ูมศิ าสตร์ภาคใต้ สาหรับนักเรยี นชั้นประถมศึกษาปีท่ี 5

ชุดน้ีสาเร็จลงได้ด้วยดีเนื่องจากได้รับความร่วมมือจากหลายฝ่ายและขอขอบคุณผู้เชี่ยวชาญ

ทุกท่านที่ให้ข้อเสนอแนะอันเป็นประโยชน์ในการดาเนินงานคร้ังน้ีเป็นอย่างสูง ผู้จัดทา

หวังเป็นอย่างยิ่งว่าชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดน้ี จะเป็นประโยชน์ต่อการจัดกิจกรรมการเรียน

การสอนกลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมได้อย่างเหมาะสม

มารแี ย ลือโมะ
ผู้จัดทา

ข

สารบญั

หน้า

คานา.................................................................................................. ........................... ก
สารบัญ........................................................................................... .............................. ข
สารบัญภาพ.................................................................................................................. ค
คาชแ้ี จง.......................................................................................... .............................. 1
ผังมโนทศั น์สาระการเรียนรู้ชุดกจิ กรรมการเรียนรทู้ ่ี 1................................................. 2
คาช้แี จงการใช้ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้สาหรบั ครู........................................................... 3
ส่งิ ที่ครูต้องเตรียม........................................................................................................ . 4
แผนผังการจดั ช้นั เรียน.................................................................................................. 5
คาชแี้ จงการใช้ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้สาหรบั นกั เรียน.................................................. 6
บทบาทของนกั เรยี น…………………………………………………………………………………………. 7
มาตรฐานการเรียนรู้....................................................................... ............................... 8
ตวั ชว้ี ดั .......................................................................................................................... 8
สาระสาคญั ................................................................................................................... 9
จุดประสงค์การเรียนรู้................................................................................................... 9
แบบทดสอบกอ่ นเรียน.................................................................................................. 10
กระดาษคาตอบ............................................................................................................ 14
กจิ กรรมการเรียนรู้ท่ี 1รทู้ ั่วใต้ไปกบั แผนท…ี่ ……………………………………………………….. 15

ความเข้าใจเรื่องแผนท่ี………………………………………………………………………….. 16
รอู้ ะไรในแผนที่................................................................................................ 22
รู้ทว่ั ใตไ้ ปกบั แผนท…่ี …………………………………………………………………………….. 28
สถานที่สาคัญของภาคใต้……………………………………………………………………….. 32
แบบทดสอบหลังเรียน…………………………………………………………………………………….... 37
เฉลยแบบทดสอบกอ่ น-หลังเรียน.................................................................................. 41
อภธิ านศัพท.์ ................................................................................................................. . 42
บรรณานุกรม...................................................................................... ........................... 44
ประวัติผจู้ ัดทา.............................................................................................................. 46

ค

สารบัญภาพ

หนา้

ภาพที่ 1 แผนทภี่ ูมิประเทศภาคใต.้ ..................................................... ......................... 16
ภาพที่ 2 แผนท่ีป่าไม้ภาคใต้ ................................................................................... 16
ภาพที่ 3 ผังเมอื งจังหวัดยะลา............................................ ......................................... 17
ภาพท่ี 4 แผนท่ีแสดงปา่ ไม้ในประเทศไทย......................... .......................................... 19
ภาพท่ี 5 (ก)แสดงเส้นละตจิ ดู (ข)แสดงเส้นลองจิจูด..................................................... 22
ภาพท่ี 6 แผนท่ีภาคใต้แสดงเสน้ โครงพกิ ัดภูมิศาสตร์.................................................. 23
ภาพที่ 7 แผนผังแสดงทิศหลกั ..................................................................................... 25
ภาพที่ 8 แสดงสญั ลักษณ์ทิศในแผนท.่ี .............................. .......................................... 25
ภาพที่ 9 แผนทภ่ี าคใต้....................................................... .......................................... 28
ภาพที่ 10 แผนทีจ่ งั หวัดในภาคใต้..................................... ........................................... 29
ภาพท่ี 11 แผนทแ่ี สดงสถานท่ีสาคัญทางวัฒนธรรมของภาคใต้................................... 33
ภาพท่ี 12 แผนทแี่ สดงสถานท่ีสาคัญทางธรรมชาติของภาคใต.้ ................................... 34

1

คาช้แี จง

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรอื่ ง รอบรู้ภูมศิ าสตร์ภาคใต้ สาหรบั นักเรียนช้ันประถมศึกษาปีที่ 5
ได้จดั สร้างขน้ึ โดยกาหนดตามมาตรฐานการเรียนรู้และ ตัวชีว้ ดั สาระที่ 5 ภมู ศิ าสตร์ ประกอบดว้ ย
ชุดกิจกรรมการเรยี นรทู้ ัง้ หมด 5 ชุด มีรายละเอยี ดดงั นี้

ชุดกิจกรรมการเรียนรูท้ ่ี 1
เรือ่ ง รทู้ ว่ั ใตไ้ ปกับแผนที่

ประกอบดว้ ยเนอื้ หา ความเข้าใจเร่อื งแผนที่ ตาแหน่งพิกัดทางภูมศิ าสตร์ ระยะทางและทศิ
สภาพท่วั ไป ที่ต้ังและอาณาเขต จังหวัดในภาคใต้ สถานทส่ี าคญั ของภาคใต้

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ที่ 2
เรอ่ื ง รู้จกั ดภี มู ิลกั ษณภ์ าคใต้

ประกอบด้วยเนื้อหา ลักษณะภมู ปิ ระเทศ ลักษณะภมู อิ ากาศ แนวเทอื กเขาและแม่นา้ สายสาคัญ
ลักษณะพชื พรรณป่าไม้ และทรพั ยากรธรรมชาติของภาคใต้

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ที่ 3
เร่อื ง รวู้ ถิ ีชวี ชี าวใต้

ประกอบดว้ ยเน้อื หา การตั้งถน่ิ ฐาน สภาพสังคม วิถชี วี ิต
ประเพณี ศลิ ปะการแสดง ภาษาถ่ิน และอาหารภาคใต้

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่ี 4
เรื่อง รูร้ อบเร่ืองเศรษฐกิจใต้

ประกอบด้วยเนื้อหา สภาพภูมศิ าสตรก์ ับวถิ ีอาชพี อาชีพของประชากรภาคใต้
กิจกรรมสาคัญทางเศรษฐกิจ ทรพั ยากรสาคัญทางเศรษฐกิจ

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ท่ี 5
เรอ่ื ง รู้รกั จัดการสิ่งแวดล้อมภาคใต้

ประกอบดว้ ยเนือ้ หา ส่ิงแวดล้อม การเปลีย่ นแปลงของสง่ิ แวดลอ้ ม ปญั หาสิง่ แวดล้อมในภาคใต้
และแนวทางการจัดการสิ่งแวดล้อมของภาคใต้

2

ผงั มโนทัศน์

สาระการเรยี นรู้ ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง รอบรภู้ มู ศิ าสตรภ์ าคใต้
สาหรับนักเรยี นช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 5
ชดุ ท่ี 1 เรอ่ื ง รทู้ ัว่ ใตไ้ ปกบั แผนที่

ความเขา้ ใจ
เรอ่ื งแผนท่ี

รู้ทัว่ ใตไ้ ปกับแผนท่ี ร้อู ะไรในแผนที่
รู้ท่ัวใตไ้ ปกบั แผนท่ี

สถานทสี่ าคัญ
ของภาคใต้

3

คาชแี้ จงในการใชช้ ุดกจิ กรรมการเรียนรู้สาหรับครู

เอกสารชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง รอบรู้ภูมิศาสตร์ภาคใต้ สาหรับนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีทั้งหมด 5 ชุด เอกสารชุดนี้เป็นชุดท่ี 1 เร่ือง รู้ทั่วใต้ไปกับแผนที่
ใช้เวลาเรียน 4 ช่ัวโมง ครูผใู้ ช้ควรจะศึกษาขัน้ ตอนในการใชช้ ุดกจิ กรรมการเรียนรใู้ หเ้ ขา้ ใจ ดังนี้

1. ครตู ้องเตรยี มชดุ การเรียนรู้ใหค้ รบจานวนนกั เรียน
2. ครูตอ้ งเตรียมการสอนล่วงหนา้ เตรยี มสถานท่ี และเตรยี มสอ่ื การเรียนการสอนใหพ้ รอ้ ม
3. จดั การเรยี นการสอนตามแผนการจัดการเรยี นร้แู ละคมู่ ือครู โดยเฉพาะเน้ือหาท่ีจะสอน
อย่างละเอยี ด
4. ครูช้แี จงตวั ช้ีวัดและจุดประสงคก์ ารเรยี นรูใ้ หน้ กั เรียนทราบทุกคร้ัง
5. ครอู ธิบายวธิ ีการใช้ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้แก่นกั เรียน
6. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจเก่ียวกับคาแนะนาสาหรับนักเรียน และข้ันตอนการปฏิบัติ
กิจกรรมโดยให้นกั เรียนรักษาวนิ ัยหรือระเบียบอยา่ งเคร่งครดั
7. ใหน้ กั เรยี นทาแบบทดสอบกอ่ นเรยี น จานวน 10 ขอ้ ลงในกระดาษคาตอบ
8. แบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม ๆ ละ 4 – 5 คน โดยภายในกลุ่มจะต้องคละนักเรียน
ท้ัง 3 ระดับ คือ เก่ง ปานกลาง และอ่อน แล้วให้แต่ละกลุ่มเลือกหัวหน้ากลุ่ม กลุ่มละ 1 คน
เลขานกุ ารกล่มุ กลุ่มละ 1 คน และอธบิ ายบทบาทของนักเรียนในกลุ่มใหเ้ ขา้ ใจ
9. ให้นักเรยี นศกึ ษาและทากจิ กรรมตา่ งๆตามที่ระบไุ ว้ในชดุ การเรียนรู้
10. เม่ือนักเรียนทากจิ กรรมเสรจ็ แลว้ ใหน้ ักเรียนทาแบบทดสอบหลังเรยี น จานวน 10 ข้อ
ลงในกระดาษคาตอบ
11. ประเมินผลการเรียนของนักเรียนหลังจากการทากิจกรรมชุดน้ีแล้ว ถ้านักเรียน
ทาแบบทดสอบหลังเรยี นได้ 8 ข้อ ขนึ้ ไป ถือวา่ ผา่ นเกณฑ์ประเมนิ
12. หากนักเรียนไม่ผ่านเกณฑ์ประเมิน ครูควรให้นักเรียนซ่อมเสริมนอกเวลาเรียน
ก่อนใชช้ ุดกจิ กรรมการเรียนรู้ชุดตอ่ ไป

4

ส่งิ ท่คี รูต้องเตรยี ม

1. กลอ่ งชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ ประกอบดว้ ย

1.1 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น จานวน 26 ฉบบั
26 ฉบับ
1.2 แบบทดสอบหลงั เรียน จานวน 6 ชุด
6 ชุด
1.3 บตั รเน้อื หา จานวน 6 ชุด
6 ชุด
1.4 บัตรกิจกรรม จานวน

1.5 บตั รเฉลยกิจกรรม จานวน

1.6 แบบเฉลยทดสอบก่อน-หลงั เรยี น จานวน

2. สอื่ การเรียนรู้

5

แผนผังการจดั ชั้นเรยี น

กลมุ่ 1 กลมุ่ 2 กลมุ่ 3

กลุ่ม 6 กลมุ่ 5 กลมุ่ 4

6

คาช้แี จงการใช้ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้สาหรับนักเรียน

เอกสารชุดกิจกรรมการเรียนรู้ รอบรูภ้ ูมศิ าสตรภ์ าคใต้ สาหรบั นกั เรยี นชั้นประถมศกึ ษา
ปีที่ 5 ชุดน้ีเป็นส่ือการเรียนรู้ที่นักเรียนสามารถใช้เป็นคู่มือเพ่ือเรียนรู้ด้วยตนเอง ซึ่งจะเกิดผลดี
เมอ่ื นักเรียนปฏบิ ตั ติ ามขน้ั ตอน ดงั นี้

1. นักเรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียน เร่ือง รู้ทั่วใต้ไปกับแผนท่ี จานวน 10 ข้อ
ลงในกระดาษคาตอบ

2. นักเรียนตรวจแบบทดสอบก่อนเรียนด้วยตนเองตามแบบเฉลย และบันทึกคะแนนไว้
ในช่องคะแนนก่อนเรยี น

3. นักเรียนแบ่งกลุ่ม โดยภายในกลุ่มจะต้องคละนักเรียนทั้ง 3 ระดับ คือ เก่ง ปานกลาง
และออ่ น แล้วเลือกหวั หน้ากลุ่ม เลขานกุ ารกล่มุ

4. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาชุดกิจกรรมการเรียนรู้เรื่อง รู้ทั่วใต้ไปกับแผนท่ี
และทากจิ กรรมรว่ มกันในใบงาน

5. เมื่อนักเรียนทากิจกรรมครบแล้ว ลงมือทาแบบทดสอบหลังเรียนเร่ือง รู้ทั่วใต้
ไปกบั แผนที่ จานวน 10 ข้อเพอื่ วดั ความรูค้ วามเขา้ ใจอีกครงั้

6. แบบทดสอบมีท้ังหมด 10 ข้อ นักเรียนต้องทาให้ถูก 8 ข้อขึ้นไป ถือว่าผ่านเกณฑ์
ประเมนิ

7. หากนกั เรียนไม่ผ่านเกณฑ์ประเมิน ต้องซ่อมเสริมนอกเวลาเรียนก่อนใช้ชุดการเรียนรู้
ชดุ ตอ่ ไป

7

บทบาทของนักเรยี น

ครูชี้แจงใหน้ กั เรยี นทราบบทบาทของนกั เรียน ดงั น้ี

1. หัวหนา้ กลมุ่ มหี นา้ ที่ ดงั น้ี
1. 1 เป็นผู้นาในการปฏิบัติกิจกรรมกลุ่ม โดยทาหน้าท่ีในการอ่านบัตรกิจกรรม

เพื่อใหท้ กุ คนทาตามคาชแี้ จงในการประกอบกิจกรรม ใหเ้ ป็นไปตามข้ันตอน
1. 2 ควบคุมดูแลการทางาน หรือการประกอบกิจกรรมภายในกลุ่มให้เป็นระเบียบ

เรียบรอ้ ย ไม่สง่ เสยี งดังรบกวนกล่มุ อน่ื
1.3 ตรวจเช็คการจดั เก็บวสั ด-ุ อุปกรณ์ให้เรียบร้อยหลงั เสร็จกจิ กรรมการเรียนแลว้
1.4 เป็นผตู้ ิดตอ่ กบั ครูเม่อื มปี ัญหาภายในกลุม่
1.5 เป็นผูอ้ ่านบัตรเฉลยในแตล่ ะกจิ กรรมใหเ้ พอ่ื นฟงั เพ่ือตรวจคาตอบ

2. เลขานกุ ารกลมุ่ มีหนา้ ท่ีดังนี้
2.1 เปน็ ผ้ตู รวจสอบความถูกต้องของคะแนนจากการปฏบิ ตั กิ ิจกรรมต่างๆ
2.2 เป็นผแู้ จกบตั รกิจกรรมและรวบรวมส่งครูเมอ่ื สมาชิกทุกคนทาเสร็จเรียบร้อยแล้ว

3. สมาชกิ กลุม่ มหี นา้ ทีด่ ังนี้
3.1 ปฏบิ ัติกิจกรรมด้วยความตง้ั ใจและให้ทันตามกาหนดโดยไม่ชวนเพ่ือนคยุ หรือเลน่
3.2 ศกึ ษาบัตรเนอ้ื หา บตั รกิจกรรม และปรึกษาหารือกนั ภายในกลมุ่
3.3 รว่ มอภปิ รายและสรุปผลจากการปฏบิ ตั กิ ิจกรรม
3. 4 ช่วยเก็บวัสดุ-อุปกรณ์ ส่ือการสอนต่างๆ ของกลุ่มตนเองใส่ซองให้เรียบร้อย

นอกจากบัตรบันทกึ กิจกรรมทตี่ ้องส่งให้ครูตรวจ รวบรวมสง่ ครู

8

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ส 5.1 เขา้ ใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซ่ึงมีผลต่อกัน
ใช้แผนที่และเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูล ตามกระบวนการ
ทางภูมิศาสตร์ ตลอดจนใช้ภมู ิสารสนเทศอย่างมปี ระสทิ ธิภาพ

ตัวชี้วดั

ป.5/1 สืบค้นและอธิบายขอ้ มลู ลักษณะทางกายภาพของภมู ิภาคของตนดว้ ยแผนทแี่ ละรูปถ่าย
ป.5/2 อธบิ ายลกั ษณะทางกายภาพที่ส่งผลต่อแหลง่ ทรัพยากรและสถานทสี่ าคญั ในภมู ิภาคของตน

9

สาระสาคญั

แผนท่ีภาคใต้ แสดงอาณาเขตและจังหวัดของภาคใต้ เป็นเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ท่ีสามารถใช้
ศึกษาข้อมูลทาให้รู้ตาแหน่ง ระยะ ทิศทางของภูมิภาคของตนเอง รวมท้ังจังหวัดต่างๆ
และสถานท่ีสาคญั ในภาคใตไ้ ด้

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. บอกและระบตุ าแหนง่ (พิกดั ภมู ศิ าสตร์ ละติจดู ลองจจิ ดู ) ระยะ ทิศทาง
ของภูมภิ าคของตนเองได้
2. อธิบายสภาพทว่ั ไป ทต่ี งั้ ขนาด และรปู ร่างของภาคใต้จากแผนที่ได้
3. สืบคน้ ขอ้ มลู เก่ยี วกับสถานทส่ี าคญั ของภาคใต้ได้

10

แบบทดสอบก่อนเรยี น

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เรอ่ื ง รอบรภู้ ูมิศาสตรภ์ าคใต้
สาหรบั นกั เรยี นชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 5

กลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชุดท่ี 1 เรอื่ ง รทู้ ่วั ใต้ไปกับแผนที่

11

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น

เรื่อง รู้ทวั่ ใต้ไปกบั แผนท่ี

คาชีแ้ จง 1. ข้อสอบมจี านวน 10 ขอ้ 10 คะแนน
2. ใหน้ กั เรยี นเลือกคาตอบที่ถูกต้องท่ีสดุ เพยี งคาตอบเดยี ว
แล้วทาเครือ่ งหมาย X ลงในกระดาษคาตอบ

1. ข้อใดกลา่ วถูกต้องเก่ยี วกบั แผนท่ี

ก. แผนที่ชว่ ยให้รเู้ วลาของสถานที่นนั้
ข. แผนที่แสดงป่าไม้เป็นแผนท่ีเฉพาะเร่ือง
ค. แผนทไ่ี ม่จาเปน็ ตอ้ งมมี าตราส่วน
ง. ภาพถา่ ยดาวเทียมไม่ใช่แผนที่

2. องค์ประกอบใดของแผนท่ที ี่บอกให้ทราบจดุ ประสงค์การใชแ้ ผนท่ี

ก. ขอบระวางแผนท่ี
ข. สัญลกั ษณ์
ค. ช่อื แผนท่ี
ง. ทศิ

3. หมายถงึ สัญลกั ษณ์ใด

ก. ทางหลวง
ข. แม่นา้
ค. ทางรถไฟ
ง. ทางแยกหรือทางลดั

12

4. ขอ้ ใดกลา่ ว ไมถ่ ูกตอ้ ง เกี่ยวกับพกิ ัดภูมิศาสตร์

ก. เสน้ ศนู ยส์ ูตรคอื ละติจดู ที่ 90 องศา
ข. เสน้ โครงพิกัดภมู ิศาสตร์อยูท่ ี่ขอบระวางแผนที่
ค. ค่าพิกัดภมู ศิ าสตรม์ ีหนว่ ยเป็น องศา ลิปดา และฟลิ ปิ ดา
ง. ลองจจิ ูดอ่านจากซ้ายไปขวา

5. เปน็ มาตราสว่ นแบบใด

ก. มาตราส่วนคาพดู
ข. มาตราส่วนเปรยี บเทยี บ
ค. มาตราส่วนแบบแท่ง
ง. มาตราส่วนเศษสว่ น

6. การบอกทิศระบบอะซิมตั (Azimuth) ใชท้ ศิ ใดเปน็ หลักในการอ้างองิ

ก. ทิศเหนอื
ข. ทิศใต้
ค. ทิศตะวันออก
ง. ทศิ ตะวนั ตก

7. การร้ทู ิศทาง มปี ระโยชน์อยา่ งไร

ก. ชว่ ยให้ประหยดั เวลา
ข. ชว่ ยให้ไปถกู ทาง
ค. ชว่ ยให้กาหนดตาแหน่งถูกตอ้ ง
ง. ถูกทกุ ขอ้

13

8. ภาคใต้ มีอาณาเขตติดต่อกับทะเลใด

ก. ทะเลอันดามัน กบั ทะเลจนี ใต้
ข. ทะเลจนี ใต้ กับ ทะเลอ่าวไทย
ค. ทะเลอินเดีย กบั ทะเลอนั ดามนั
ง. ทะเลอนั ดามัน กบั ทะเลอา่ วไทย

9. จงั หวดั ในภาคใต้คือจงั หวัดใดบา้ ง

ก. ระนอง ระยอง ยะลา พทั ลงุ สงขลา
ข. สุราษฎรธ์ านี นครศรธี รรมราช นครราชสีมา ภเู ก็ต
ค. พงั งา กระบ่ี ตรงั สตลู ปัตตานี
ง. นราธวิ าส สรุ าษฎรธ์ านี เพชรบุรี ตรัง

10. ข้อใดกล่าวถงึ สถานทส่ี าคัญทางวฒั นธรรมไดถ้ ูกต้อง

ก. บอกเลา่ ประวัตคิ วามเป็นมาของชมุ ชน
ข. ถา่ ยทอดวิถชี วี ิต ขนบธรรมเนยี มประเพณี
ค. อุโมงค์ปยิ ะมติ ร จ.ยะลา เป็นสถานทส่ี าคญั ทางวฒั นธรรม
ง. ถกู ทกุ ขอ้

14

กระดาษคาตอบ

ชื่อ-สกุล...............................................................................ช้นั ......................เลขท่ี..................

แบบทดสอบก่อนเรียน แบบทดสอบหลงั เรยี น
ขอ้ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.
6. 6.
7. 7.
8. 8.
9. 9.
10. 10.

สรปุ คะแนนแบบทดสอบ

แบบทดสอบ คะแนนทไ่ี ด้
กอ่ นเรียน
หลงั เรยี น
ผลการพฒั นา

หมายเหตุ : ผลการพฒั นา หมายถึง คะแนนสอบหลงั เรยี นมากกว่าก่อนเรยี น

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูท้ ี่ 1
เร่อื ง รูท้ วั่ ใตไ้ ปกับแผนท่ี

16

บัตรเนื้อหาที่ 1
ความเขา้ ใจเรอื่ งแผนท่ี

ความหมายของแผนที่

แผนที่ คือ สิ่งท่ีสร้างข้ึนเพ่ือใช้แสดงลักษณะของพ้ืนผิวโลก
ทั้งส่ิงท่ีเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติและสิ่งท่ีมนุษย์สร้างขึ้น ด้วยการย่อพ้ืนที่จริง
ให้มีขนาดเล็กลงตามต้องการลงบนแผ่นกระดาษหรือวัสดุพื้นราบอื่น ๆ และ
แสดงสิง่ ทปี่ รากฏบนพนื้ ผิวโลกด้วยเครอื่ งหมายหรอื สญั ลกั ษณท์ ก่ี าหนดขึ้น

ชนิดของแผนท่ี

แผนท่ีแบง่ ตามลกั ษณะการใช้สามารถแบ่งได้ 3 ชนดิ ดงั นี้

1. แผนที่ภูมิประเทศ เป็นแผนที่แสดง ภาพที่ 1 แผนทีภ่ มู ิประเทศประเทศไทย
ความสูงต่าของพ้ืนผิวโลก ซ่ึงรวมถึง
ส่ิ ง ท่ี เ กิ ด ข้ึ น เ อ ง ต า ม ธ ร ร ม ช า ติ ที่ ป ร า ก ฏ ท่มี า : http://jintatatgrade5.blogspot.com/2014/11/1.html
อยู่บนพ้ืนผิวโลกต่างๆ เช่น ภูเขา ทะเล สืบคน้ เมอ่ื วันที่ 20 เมษายน 2562
แม่น้า ท่ีราบสูง เกาะ ทะเลสาบ และยัง
รวมถึงสิ่งก่อสรา้ งท่ีมนุษย์สร้างขึ้นเช่น ถนน
ทางรถไฟ สนามบนิ ทา่ เรือ เมือง เปน็ ต้น

2. แผนที่เฉพาะเร่ือง เป็นแผนท่ีท่ีจัดทาข้ึน

เพ่ื อ วั ต ถุ ป ร ะ ส ง ค์ อ ย่ า ง ใ ด อ ย่ า ง ห น่ึ ง

โดยเฉพาะหรือข้อมูลที่ต้องการศึกษา เช่น

แผนท่ีพืชพรรณธรรมชาติ แผนที่ธรณีวิทยา

ภาพท่ี 2 แผนทปี่ ่าไม้ภาคใต้ เป็นตน้

ทม่ี า : สานกั จัดการทีด่ ินปา่ ไม้ กรมป่าไม้
สืบค้นเมื่อ วนั ท่ี 20 เมษายน 2562

17

3. แผนท่ีภาพถ่าย คือ แผนที่ที่เกิดจาก
การถ่ายภาพทางอากาศ ไม่ว่าจะมาจาก
เครอ่ื งบนิ หรือถา่ ยจากดาวเทียม

องค์ประกอบของแผนที่ ภาพที่ 3 ผงั เมืองจงั หวดั ยะลา
แผนที่ มี 5 องคป์ ระกอบ ดงั นี้ ท่มี า:https://www.matichon.co.th/columnists/news_1719252

สบื ค้นเมอ่ื วนั ที่ 20 เมษายน 2562

1. ระวางแผนท่ี คอื กรอบ หรอื ขอบกาหนดขอบเขตแผนที่

2. ช่ือแผนท่ี เปน็ ส่วนทท่ี าให้ทราบว่าแผนทีน่ น้ั เปน็ แผนทอี่ ะไร เชน่

แผนทีโ่ ลก แผนทที่ วปี แผนท่ปี ระเทศ แผนทจี่ งั หวัด แผนท่ีอาเภอ แผนทีต่ าบล

3. ทศิ แผนท่ที ุกแผ่นต้องกาหนดทิศไว้ เพอื่ ให้ผ้ใู ชแ้ ผนทร่ี ู้ทศิ ทางของสถานที่ตา่ งๆ

โดยทัว่ ไปแผนทจี่ ะแสดงสว่ นบนของแผนท่ีเปน็ ทิศเหนือเสมอ

4. มาตราส่วน หมายถงึ อัตราสว่ นเปรียบเทียบระหวา่ งระยะทางในแผนท่ี
กบั ระยะทางจรงิ บนพ้ืนผวิ โลก มาตราสว่ นมี 3 ประเภท ไดแ้ ก่

1) มาตราส่วนคาพูด คือมาตราส่วนท่บี อกโดยตรงว่าระยะทางในแผนที่
1 หนว่ ย แทนระยะทางจรงิ บนพน้ื ผวิ โลก เช่น 1 เซนตเิ มตร เท่ากับ 20 กโิ ลเมตร

2) มาตราส่วนตัวเลข เป็นการบอกอตั ราส่วนทเ่ี ปน็ ตัวเลข เช่น
1 : 50,000 มคี วามหมายว่า ระยะทาง 1 ส่วนในแผนทเี่ ท่ากบั 50,000 สว่ นบนพืน้ ผวิ โลก

3) มาตราส่วนเส้นบรรทัดหรือมาตราส่วนรูปแท่ง คอื มาตราสว่ นทีแ่ สดงด้วย
เส้นตรง หรือรปู แทง่ ทีม่ ตี ัวเลขกากับไว้

5. สัญลกั ษณ์ หมายถงึ เครือ่ งหมายทแ่ี สดงแทนส่ิงต่าง ๆ บนพื้นผิวโลก ไดแ้ ก่

1) แสดง ตาแน่งทต่ี ั้งของเมือง จังหวัด และสถานท่ีสาคญั

2) แสดง ถนนทางหลวง

3) แสดง แมน่ า้ ทากิจกรรมหน้าถดั ไปนะคะ

4) แสดง เส้นกัน้ เขตแดน

18

บตั รกจิ กรรมท่ี 1.1
ความเขา้ ใจเรือ่ งแผนที่

ช่อื -สกุล...........................................................................................ชัน้ ..............................เลขท่ี........................

คาชี้แจง ให้นักเรยี นทาเครื่องหมาย  หนา้ ข้อความท่ถี ูก และทาเคร่ืองหมาย 
หนา้ ข้อความทีผ่ ดิ (5 คะแนน)

...............1. แผนทีแ่ สดงแหลง่ ท่องเทยี่ วเป็นแผนท่เี ฉพาะเรอ่ื ง

...............2. หากต้องการหาขอ้ มลู ความสูง-ตา่ ของภูเขา ควรใชแ้ ผนท่ภี มู ปิ ระเทศ

...............3. 1 : 50,000 เปน็ มาตราส่วนเสน้ บรรทดั

...............4. ช่ือของแผนท่ี ทาให้เราทราบวตั ถปุ ระสงค์การใช้แผนที่

. . . . . . . . . . . . . . . 5. คอื สัญลักษณ์ทางรถไฟ

เพ่ือนๆทากิจกรรมที่ 1.2 เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
หนา้ ถดั ไปเลยคะ่
คะแนนเตม็ 5 คะแนน
(ขอ้ ละ 1 คะแนน)

นักเรยี นตอบถกู ได้ 1 คะแนน
นกั เรียนตอบผดิ ได้ 0 คะแนน

19

บัตรกิจกรรมท่ี 1.2
ความเขา้ ใจเรอ่ื งแผนท่ี

ช่อื -สกุล...........................................................................................ช้ัน..............................เลขที่........................
คาช้ีแจง นักเรยี นศึกษาแผนทที่ ่กี าหนดใหแ้ ลว้ จงเตมิ องคป์ ระกอบของแผนท่ีให้ถกู ตอ้ ง(5 คะแนน)

1………………………………….

2…………………………………….

3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ภาพที่ 4 แผนที่แสดงป่าไม้ในประเทศไทย 4…………………………………
….
ท่ีมา : http://woodlandthai.blogspot.com
สืบคน้ เม่ือ วนั ที่ 20 เมษายน 2562 5…………………………………
เกณฑก์ าร…ให…ค้ …ะแนน
ส้ๆู นะครบั
คะแนนเต็ม 5 คะแนน
(ขอ้ ละ 1 คะแนน)

นักเรยี นตอบถกู ได้ 1 คะแนน
นักเรยี นตอบผิด ได้ 0 คะแนน

20

บัตรเฉลยกิจกรรมท่ี 1.1
ความเขา้ ใจเรอ่ื งแผนที่

คาช้แี จง ให้นักเรียนทาเคร่ืองหมาย  หนา้ ข้อความทีถ่ ูก และทาเครอื่ งหมาย 
หนา้ ข้อความทผ่ี ิด (5 คะแนน)

..............1. แผนที่แสดงแหลง่ ท่องเท่ียวเป็นแผนทีเ่ ฉพาะเรือ่ ง

.............2. หากต้องการหาขอ้ มูลความสงู -ตา่ ของภเู ขา ควรใชแ้ ผนทีภ่ มู ิประเทศ

............3. 1 : 50,000 เปน็ มาตราส่วนเส้นบรรทัด

............4. ช่อื ของแผนท่ี ทาให้เราทราบวัตถุประสงค์การใชแ้ ผนท่ี

. . . . . . . . . . . 5. คอื สัญลกั ษณท์ างรถไฟ

อย่าลืมตรวจคาตอบกิจกรรมที่ 1.2 ด้วยนะคะ

เกณฑ์การใหค้ ะแนน

คะแนนเต็ม 5 คะแนน
(ข้อละ 1 คะแนน)

นักเรียนตอบถูก ได้ 1 คะแนน
นักเรยี นตอบผดิ ได้ 0 คะแนน

21

บตั รเฉลยกจิ กรรมท่ี 1.2
ความเขา้ ใจเรอ่ื งแผนท่ี

คาช้แี จง นกั เรยี นศกึ ษาแผนท่ที ่กี าหนดใหแ้ ล้วจงเตมิ องค์ประกอบของแผนที่ใหถ้ กู ตอ้ ง (5คะแนน)

1. ชอ่ื แผนที่

2. ขอบระวางแผนที่

3. สัญลกั ษณ์

4. ทิศ

ภาพที่ 4 แผนทแ่ี สดงป่าไมใ้ นประเทศไทย 5. มาตราส่วน

ทมี่ า : http://woodlandthai.blogspot.com เกณฑ์การใหค้ ะแนน
สืบค้นเมื่อ วันที่ 20 เมษายน 2562
คะแนนเตม็ 5 คะแนน
เกง่ จังเลยครบั เพ่ือนๆ ตอบถูกหมดเลย (ขอ้ ละ 1 คะแนน)

นกั เรียนตอบถูก ได้ 1 คะแนน
นกั เรียนตอบผิด ได้ 0 คะแนน

22

บตั รเน้ือหาที่ 2
รู้อะไรในแผนท่ี

คุณแผนทีค่ รบั ...ในแผนทบี่ อกข้อมูลอะไร แผนที่ เปน็ เครอ่ื งมอื ทางภมู ิศาสตร์ท่ีจะบอกใหเ้ รารู้
ให้เรารบู้ า้ งครบั ตาแหน่ง ระยะทาง และทศิ ทางไงล่ะ มาเรียนรูก้ ันเลยจ้า.....

พิกดั ทางภมู ิศาสตร์

พิกดั ทางภูมิศาสตร์ คอื สิ่งทบ่ี อกให้เราทราบถงึ ตาแหนง่ ของสถานทีต่ ่าง ๆ
บนผิวโลก โดยอ้างอิงจากทุกพื้นท่ีบนโลก พิกัดทางภูมิศาสตร์จะระบุเป็นในรูปตัวเลข
ของละตจิ ูด (Latitude) และลองจิจูด (Longitude)

ละติจูด คือ มุมที่วัดระหว่างจุดใด ๆ กับเส้นศูนย์สูตร (0 องศา)
ไปทางเหนือหรือใต้ มีค่าสูงสุด 90 องศา เส้นที่ลากต่อเช่ือมทุกจุดท่ีมีละติจูดเท่ากัน
เรียกว่า เส้นขนาน เวียนเป็นวงกลมรอบโลกโดยขั้วโลกแต่ละข้ัวจะมีค่าละติจูด
เป็น 90 องศา

ลองจิจูด คือ มุมท่ีวัดระหว่างจุดใด ๆ กับเส้นเมอริเ ดียนที่ 0
ซ่ึงพาดผ่านหอดูดาวหลวงกรีนิช สหราชอาณาจักร มีค่าสูงสุด 180 องศา
เส้นท่ีลากต่อเชอื่ มทุกจุดท่มี ีลองจจิ ูดเทา่ กนั จะเรียกว่า เส้นเมอริเดียน

ละติจูดและลองจิจูดเป็น
เสน้ สมมตทิ ่ีมนษุ ย์สรา้ ง
ข้ึนมาเพื่อกาหนดตาแหนง่
ต่างๆบนโลกจะไมม่ บี น
พื้นผวิ โลกจรงิ นะครับ...

ภาพท่ี 5 (ก) แสดงเสน้ ละติจดู (ข) แสดงเสน้ ลองจจิ ดู

ทม่ี า : https://www.tuemaster.com/blog
สบื คน้ เมื่อ วันที่ 22 เมษายน 2562

23

การบอกตาแหนง่ ดว้ ยพิกดั ทางภมู ิศาสตร์
ในแผนที่จะมีเส้นโครงพิกัดภูมิศาสตร์อยู่ที่ขอบระวางแผนที่ โดยเส้นละติจูด

เป็นเสน้ โครงแนวนอน เส้นลองจิจูดเปน็ เสน้ โครงแนวตัง้ จุดตดั กนั ระหวา่ งทง้ั สองเส้นนี้ คอื
จดุ ระบุตาแหนง่ พิกัดทางภมู ิศาสตร์ หนว่ ยในการอ่านคา่ คือ องศา(˚) ลปิ ดา(') และ
ฟิลปิ ดา(") โดย 1องศา (˚) แบง่ เป็น 6 ลปิ ดา (') และใน 1 ลิปดา แบง่ เปน็ 60 ฟลิ ปิ ดา (")

การอ่านค่าพิกัดภมู ศิ าสตร์
1. ละตจิ ดู อา่ นคา่ จากเส้นด้านล่างข้ึนด้านบน เร่ิมจากเส้นศูนย์สูตร ( 0˚)
2. ลองจิจูด อ่านคา่ จากเส้นซา้ ยไปทางขวา

ตาแหน่งลองจิจดู บนแผนที่

ตาแหนง่ ละติจดู บนแผนที่

ภาพที่ 6 แผนทภ่ี าคใต้ แสดงเสน้ โครงพิกัดภมู ิศาสตร์

ท่ีมา : คู่มอื ครสู งั คมศึกษา , สานักพมิ พป์ ระสานมิตร
สืบคน้ เมือ่ วันที่ 22 เมษายน 2562

ตวั อย่างตาแหน่งพิกดั ทางภมู ศิ าสตร์
1. ตาแหน่งพกิ ัดทางภมู ศิ าสตรข์ องประเทศไทย

- ละตจิ ูดที่ 5˚37' เหนือ ถึง ละติจูดท่ี 20˚27'เหนือ
- ลองจจิ ดู ท่ี 97˚ 21'ตะวันออก ถึง ลองจจิ ูดที่ 105˚ องศา 37'ตะวันออก
2. ตาแหน่งพิกัดทางภมู ศิ าสตรข์ องภาคใต้
- ละติจดู ที่ 5˚37' เหนือ ถงึ ละติจดู ที่ 11˚32'เหนอื
- ลองจิจดู ท่ี 98˚ 13'ตะวันออก ถึง ลองจิจดู ท่ี 102˚ องศา 52'ตะวนั ออก

เรยี นร้หู น้าถดั ไปกนั เลยค่ะ...

24

ระยะทาง

ระยะทาง (Distance) หมายถึง ความยาวท่ีวัดได้จากจุดเริ่มต้นไปตามทิศทาง
การเคลื่อนที่ไปยังอีกจุดหนึ่ง ซ่ึงโดยท่ัวไปหน่วยวัดระยะทางจะใช้มาตราเมตริก เช่น
เซนติเมตร เมตร และกิโลเมตร ในแผนท่จี ะมีมาตราส่วนเป็นเครื่องหมายบอกระยะทาง
มาตราส่วนในแผนท่ีช่วยให้ทราบระยะทางจริงบนผิวโลกได้ ด้วยวิธีการเทียบจาก
อัตราสว่ นระหว่างระยะบนแผนท่ีต่อระยะในภมู ปิ ระเทศจรงิ ทตี่ รงกัน

มาตราส่วนมี 3 ประเภท

1) มาตราส่วนคาพูด คือ 2) มาตราส่วนตัวเลข คือ 3) มาตราส่วนเส้นบรรทัด
มาตราส่วนที่บอกโดยตรงว่า อัตราส่วนระยะบนแผนที่ หรือมาตราส่วนรูปแท่ง คือ
ระยะทางในแผนท่ี 1 หน่วย 1 หน่วยต่อระยะจริง ท่ีมีหน่วย มาตราส่วนท่แี สดงด้วยเส้นตรง
แทนระยะทางจริงบนพ้ืนผิวโลก เดียวกัน หรอื รูปแทง่ ทีม่ ีตัวเลขกากบั ไว้

ตัวอย่าง ตวั อยา่ ง ตวั อยา่ ง
1 เซนติเมตร เทา่ กับ 1 : 50,000 มีความหมายวา่
ระยะทาง 1 ส่วนในแผนที่
50 กโิ ลเมตร เท่ากับ 50,000 สว่ นบนพ้นื โลก

การวัดระยะทางอยา่ งงา่ ย

1.การวัดระยะทางตรง เช่น วดั ระยะทางตรงระหวา่ งตาแหน่ง ก. ไปยงั ตาแหนง่
ข. โดยใช้กระดาษทาบจากนน้ั ขีดเส้นหรอื จุดที่แผ่นกระดาษหมายเอาไวแ้ ลว้ นาไปทาบ
กับมาตราสว่ นในแผนท่ีและอา่ นค่ากจ็ ะทราบระยะทางตรงระหวา่ งตาแหนง่ ท่ตี อ้ งการ
หาระยะทาง

2.การวัดระยะทางคดโค้ง เชน่ วัดระยะทางระหวา่ งตาแหน่ง ก. และตาแหนง่ ข.
ไปตามแนวของถนนดว้ ยการใช้เชือกทาบตามแนวคิดโค้งของถนนจากนน้ั ทาเครอื่ งหมาย
กาหนดไวท้ ่เี ชอื กแล้วนาเชือกไปทาบกับมาตราส่วนและอา่ นคา่ กจ็ ะทราบระยะทาง

25

ทิศทาง
ทิศทาง คือ สงิ่ ทีแ่ สดงความสมั พนั ธ์ระหว่างตาแหนง่ 2 ตาแหนง่ ว่าเปน็ ไปทางไหน

หรือข้างใด ทศิ มคี วามสาคญั ตอ่ การคน้ หาตาแหนง่ ทต่ี ัง้ ของสถานท่ี การรทู้ ิศจะทาให้
ไปถกู ทางและประหยดั เวลา

ทิศจะกาหนดดว้ ยทศิ หลักท้ังสท่ี ิศ คอื ทิศเหนือ ทิศใต้ ทิศตะวนั ออก และ
ทิศตะวันตก และจากการอา้ งองิ จากเข็มทิศ ซง่ึ จะชีไ้ ปยงั ทศิ เหนือตลอดเวลา ในแผนที่
จะแสดงทิศเหนือไว้ด้านบนของแผนท่ีเสมอหากไม่แสดงไว้ให้ถือว่าด้านบนของแผนท่ี
เปน็ ทศิ เหนอื

การบอกทิศทาง

การบอกทิศที่เป็นที่นิยมคือ การบอกทิศระบบอะซิมัต (Azimuth) โดยอ้างอิง
หรือบอกทิศทางจะใช้ทิศเหนือเป็นหลักในการเริ่มต้นบอกทิศ และวัดทิศทาง
ตามเข็มนาฬิกา วัดคา่ มุม มุมละ 90 องศา ดังภาพ

ภาพท่ี 7 แผนผงั แสดงทศิ หลกั

ทม่ี า : https://www.sites.google.com/sitephichamonsitethis
สบื ค้นเมอ่ื วนั ท่ี 22 เมษายน 2562

สญั ลกั ษณท์ ศิ ในแผนท่ี

ภาพที่ 8 แสดงสญั ลักษณ์ทิศในแผนที่ ทากจิ กรรมหนา้ ถดั ไป
นะคะ
ทีม่ า : https://www.slideplayer.in
สืบคน้ เมอื่ วันท่ี 22 เมษายน 2562

26

บตั รกจิ กรรมท่ี 2
รูอ้ ะไรในแผนที่

ชื่อ-สกลุ .............................................................................................................ชัน้ .....................เลขท.่ี ...................

คาชแ้ี จง นักเรียนศึกษาข้อมลู จากแผนผงั ที่กาหนดให้แล้วตอบคาถามให้ถกู ตอ้ ง (10 คะแนน)

3 ซ.ม. 2 ซ.ม.
มสั ยดิ
บา้ นฮาซัน
4 ซ.ม.
โรงเรยี น 3 ซ.ม.5 ซ.ม. บ้านอามนี า

1 ซ.ม. 3 ซ.ม.

ตลาด 1 ซ.ม. = 100 เมตร

โรงพยาบาลตาบล

1. ถ้าเดินตามลกู ศรฮาซนั ไปโรงเรยี นคิดเป็นระยะทางเท่าใด....................................... ......
2. โรงพยาบาลอยู่ทางทิศใดของบา้ นฮาซนั ....................................................................... .
3. โรงเรยี นอยู่ทางทศิ ใดของบา้ นอามีนา............................................................................
4. อามนี าไปโรงเรียนคดิ เปน็ ระยะทางเทา่ ใด.....................................................................
5. ถ้าคดิ ตามระยะทางแลว้ ระหวา่ งฮาซันกับอามนี าใครไปถึงโรงเรียนกอ่ น.......................................

เกณฑ์การใหค้ ะแนน 6. หมายถงึ สัญลกั ษณใ์ ด....................................................................
7. N หมายถึงอะไร..................................................................................
คะแนนเตม็ 10 คะแนน 8. บ้านอามนี าอยูใ่ กลก้ บั สถานท่ีใด..........................................................
(ขอ้ ละ 1 คะแนน) 9. บา้ นฮาซันอยู่ใกล้กบั สถานทีใ่ ด............................................................
10. มาตราส่วนท่ีใช้ในแผนผงั เปน็ มาตราส่วนแบบใด.................. .............
นักเรยี นตอบถกู ได้ 1 คะแนน
นักเรยี นตอบผิด ได้ 0 คะแนน

27

บตั รเฉลยกิจกรรมที่ 2
รอู้ ะไรในแผนท่ี

คาชีแ้ จง นักเรียนศกึ ษาข้อมลู จากแผนผังท่ีกาหนดให้แลว้ ตอบคาถามใหถ้ ูกต้อง (10 คะแนน)

3 ซ.ม. 2 ซ.ม.
มสั ยิด
บา้ นฮาซัน
4 ซ.ม.
โรงเรียน 5 ซ.ม.3 ซ.ม. บา้ นอามีนา

1 ซ.ม. 3 ซ.ม.

ตลาด 1 ซ.ม. = 100 เมตร

โรงพยาบาลตาบล

1. ถา้ เดนิ ตามลกู ศรฮาซันไปโรงเรียนคิดเป็นระยะทางเทา่ ใด.....1.1 กโิ ลเมตร..................
2. โรงพยาบาลอยทู่ างทิศใดของบ้านฮาซัน...........................ทิศใต้....................................
3. โรงเรยี นอยูท่ างทศิ ใดของบา้ นอามนี า.............................ทศิ ตะวนั ตก...........................
4. อามนี าไปโรงเรียนคิดเป็นระยะทางเท่าใด........................900 เมตร.............................
5. ถา้ คดิ ตามระยะทางแลว้ ระหว่างฮาซนั กับอามีนาใครไปถึงโรงเรยี นกอ่ น.......บ้านอามีนา.............

เกณฑ์การให้คะแนน 6. หมายถงึ สญั ลักษณใ์ ด...........................ทศิ .....................................
7. N หมายถึงอะไร.........................ทศิ เหนือ............................................
คะแนนเต็ม 10 คะแนน 8. บา้ นอามนี าอยใู่ กล้กับสถานท่ใี ด.................ตลาด................................
(ข้อละ 1 คะแนน) 9. บา้ นฮาซันอยูใ่ กลก้ บั สถานท่ใี ด...............มสั ยิด....................................
10. มาตราส่วนทใี่ ชใ้ นแผนผังเปน็ มาตราส่วนแบบใด...มาตราสว่ นคาพดู .....
นักเรยี นตอบถกู ได้ 1 คะแนน
นักเรียนตอบผิด ได้ 0 คะแนน

28

บตั รเน้อื หาที่ 3
รูท้ ัว่ ใต้ไปกบั แผนท่ี

ภาพท่ี 9 แผนทภ่ี าคใต้ ทตี่ ั้งและสภาพทัว่ ไปของภาคใต้

ทมี่ า : https://sites.google.com/site/walkandfly96150 ภาคใต้ เป็นภาคที่ต้ังอยู่บนคาบสมุทร
สืบคน้ เม่อื วันที่ 23 เมษายน 2562 มลายู ขนาบด้วยอ่าวไทยทางฝ่ังตะวันออก
ตั้งอยู่ระหว่างละติจูดท่ี 5˚37' เหนือ ถึง
ละติจูดที่ 11˚32'เหนือและลองจิจูดท่ี 98˚ 13'
ตะวันออก ถึง ลองจิจูดที่ 102˚ องศา 52'
ตะวันออกมีเน้ือที่รวมท้ังสิ้น 44,196,992 ไร่
หรอื 70,715.187 ตารางกโิ ลเมตร หรือคิดเป็น
ร้อยละ 13.78 ของเนื้อท่ที ้งั ประเทศ ทกุ จงั หวดั
ของภาคมีพ้ืนท่ีติดชายฝ่ังทะเล ยกเว้น
จงั หวัดยะลาและจังหวดั พัทลงุ

อาณาเขตของภาคใต้

 ด้านทิศเหนอื จดอาเภอบางสะพานน้อย จังหวดั ประจวบคีรขี ันธ์
 ด้านทศิ ใต้ จดประเทศมาเลเซีย
 ด้านทิศตะวันออก จดอา่ วไทยและทะเลจนี ใต้
 ดา้ นทิศตะวนั ตก จดทะเลอนั ดามันและประเทศเมียนมาร์ (พมา่ )

29

จงั หวัดในภาคใต้

ภาคใต้ มดี ว้ ยกัน 14 จังหวัด ดังน้ี (ดแู ผนท่ีประกอบ)

ชุมพร ภาพที่ 10 แผนที่จังหวัดในภาคใต้
ระนอง
สรุ าษฎร์ธานี ทม่ี า : https://sites.google.com/a/mvsk.ac.th
นครศรธี รรมราช สบื คน้ เมอื่ วนั ที่ 23 เมษายน 2562
พทั ลุง
กระบี่
พังงา
ภเู ก็ต
ตรัง
สตูล
สงขลา
ปตั ตานี
นราธวิ าส
ยะลา

ทากจิ กรรมหนา้ ถดั ไปกันเลยคะ่ เพ่อื นๆ

30

บัตรกิจกรรมท่ี 3
รู้ทัว่ ใตไ้ ปกบั แผนท่ี

ช่ือ-สกุล..............................................................................................................................ชน้ั .........................เลขที.่ .....................

คาชีแ้ จง นกั เรียนศกึ ษาแผนทแ่ี สดงจังหวัดตา่ ง ๆ ในภาคใต้แลว้ เติมคาลงในหมายเลขใหถ้ ูกต้อง
พร้อมระบายสใี ห้สวยงาม (10 คะแนน)

2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3…………………………………….

4…………………………. .

6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9………………….
7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

เกณฑ์การให้คะแนน 10. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
คะแนนเต็ม 10 คะแนน 14. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
นักเรยี นตอบถกู 3 ข้อ ได้ 2 คะแนน ลงมอื ทากันเลย พวกเรา...
นักเรยี นตอบถูก 6 ข้อ ได้ 4 คะแนน
นกั เรียนตอบถูก 9 ข้อ ได้ 6 คะแนน
นักเรยี นตอบถูก 12 ข้อ ได้ 8 คะแนน
นกั เรยี นตอบถกู 14 ข้อ ได้ 10 คะแนน

31

บัตรเฉลยกิจกรรมท่ี 3
รูท้ ัว่ ใตไ้ ปกบั แผนท่ี

คาช้แี จง นักเรียนศกึ ษาแผนท่แี สดงจังหวดั ต่าง ๆ ในภาคใตแ้ ลว้ เติมคาลงในหมายเลขให้ถกู ตอ้ ง
พร้อมระบายสีให้สวยงาม (10 คะแนน)

2. . . . . . . ระนอง. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.....ชมุ พร.............................
5. . . . พังงา. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3………สุราษฎรธ์ านี……….
4……นครศรีธรรมราช…………. .

6. . . . . . ภูเก็ต. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9……พัทลุง…….
11. . . . . . สงขลา. . . . . . . . . . .
7.....กระบ.่ี ................. 12. . . . . ปัตตานี. . . . .
13. . . . . นราธิวาส. . . . . .
8........ตรงั ..................
14. . . ยะลา. . . . . . . . . . . . .
10.......สตลู ...............
เย้ๆๆๆๆ ดีใจจังตอบถกู หมดเลย
เกณฑ์การใหค้ ะแนน
คะแนนเตม็ 10 คะแนน
ตอบถกู 3 ข้อ ได้ 2 คะแนน
ตอบถกู 6 ขอ้ ได้ 4 คะแนน
ตอบถูก 9 ขอ้ ได้ 6 คะแนน
ตอบถกู 12 ข้อ ได้ 8 คะแนน
ตอบถูก 14 ข้อ ได้ 10 คะแนน

32

บตั รเน้อื หาท่ี 4
สถานทส่ี าคญั ของภาคใต้

สถานที่สาคัญของภาคใต้

ภาคใต้ของประเทศไทย ประกอบไปด้วย 14 จังหวัด ที่มีความหลากหลาย
ของสภาพธรรมชาติ ส่ิงแวดล้อม และวัฒนธรรม จึงมีสถานที่สาคัญต่างๆมากมาย
ท้ังทางธรรมชาติและวัฒนธรรม เป็นแหล่งเรียนรู้ที่สาคัญและเป็นแหล่งท่องเที่ยว
ที่ทาใหเ้ กิดรายได้ต่อประชากรในภาคใต้

สถานที่สาคัญทางวัฒนธรรม

เปน็ สถานที่สาคัญที่สง่ เสริมให้ไดศ้ ึกษาหาความรใู้ นพ้นื ที่ ทมี่ กี ารบอกเล่าเร่ืองราว
ของสงั คมและสามารถถา่ ยทอดให้เราได้เห็นคุณค่าของประวัติ ความเป็นมา การดาเนิน
ชีวิต ทง้ั ดา้ นเศรษฐกจิ สังคม หรอื ขนบธรรมเนียมประเพณี สถานทสี่ าคัญทางวัฒนธรรม
ของภาคใต้ เช่น วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร และหมู่บ้านคีรีวง จ. นครศรีธรรมราช
เมืองเก่าสงขลา จ.สงขลา เกาะปันหยี จ. พังงา ศาลกรมหลวงชุมพร จ. ชุมพร
มัสยดิ กรอื เซะ จ. ปัตตานี อโุ มงคป์ ิยะมิตร จ. ยะลา เป็นตน้

ดูแผนทปี่ ระกอบหนา้ ถัดไปเลยครับ
เพ่ือนๆ

33

ศาลกรมหลวงชมุ พร จ. ชุมพร วัดพระบรมธาตุไชยา จ.สรุ าษฎร์ธานี
เกาะปนั หยี จ.พงั งา
หมบู่ า้ นครี วี ง จ.นครศรีธรรมราช
วดั พระมหาธาตุ จ.นครศรีธรรมราช

เมอื งเกา่ สงขลา จ.สงขลา
มัสยดิ กรอื เซะ จ.ปัตตานี

อทุ ยานแหง่ ชาตติ ะรเุ ตา จ.สตูล มสั ยดิ 300 ปี จ.นราธิวาส

อโุ มงคป์ ิยะมิตรเบตง จ.ยะลา

ภาพท่ี 11 แผนทีแ่ สดงสถานทส่ี าคญั ทางวัฒนธรรมของภาคใต้

ท่มี า : https://www.gelschool.com/geleducation/map.html
สบื ค้นเมือ่ วันที่ 23 เมษายน 2562

34

สถานท่สี าคญั ทางธรรมชาติ

เป็นสถานท่ีที่มีทรัพยากรธรรมชาติงดงาม แปลกตา มีสัณฐานท่ีสาคัญ
ทางธรณีวิทยาและภูมิศาสตร์เป็นเอกลักษณ์หรือเป็นสัญลักษณ์ของท้องถิ่นนั้นๆ
เป็นสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติท่ีมีลักษณะพิเศษ (Special Environmental
Features) หรือสภาพแวดล้อมที่มีคุณค่าทางวิชาการ ส่งเสริมและดึงดูดให้มี
การท่องเที่ยวในท้องถน่ิ นั้น เชน่ เกาะสมุย จ.สรุ าษฎรธ์ านี ภูเขาหญา้ จ.ระนอง เขาตะปู
จ. พังงา แหลมพรหมเทพ จ.ภูเก็ต สระมรกต จ. กระบ่ี ถ้ามรกต จ. ตรัง เกาะหลีเป๊ะ
จ.สตูล ทะเลน้อย จ.พทั ลงุ หาดสมิหลา จ.สงขลา ป่าบาลา-ฮาลา จ.ยะลา เป็นต้น

ดแู ผนทีป่ ระกอบ

ภูเขาหญ้า จ.ระนอง

เกาะสมยุ จ.สุราษฎรธ์ านี

เขาตะปู จ.พงั งา ทะเลนอ้ ย จ.พทั ลุง

แหลมพรหมเทพ จ.ภูเกต็ หาดสมิหลา จ.สงขลา
สระมรกต จ.กระบ่ี

ถ้ามรกต จ.ตรัง เกาะหลเี ป๊ะ จ.สตูล ป่าบาลา-ฮาลา จ.ยะลา
ภาพท่ี 12 แผนที่แสดงสถานท่สี าคญั ทางธรรมชาตขิ องภาคใต้

ทม่ี า : https://www.gelschool.com/geleducation/map.html
สืบค้นเม่ือ วนั ที่ 23 เมษายน 2562

35

บัตรกจิ กรรมท่ี 4
สถานท่สี าคัญของภาคใต้

ชื่อ-สกลุ ...................................................................................................ชน้ั ..........................เลขท่.ี .......................

คาช้ีแจง ให้นักเรยี นนารปู ถ่ายสถานที่สาคัญในจังหวดั หรอื ท้องถนิ่ ของนกั เรียนมาติด
ในกรอบทกี่ าหนดใหแ้ ลว้ อธิบายขอ้ มลู ในขอ้ ทีก่ าหนดไว้ (10 คะแนน)

1. ช่ือสถานท่สี าคญั .............................................................................. ..............................
2. ตั้งอยูท่ ี.่ .............................................................................................................. ............
3. เป็นสถานที่สาคญั ประเภท.............................................................................................
4. อธิบายลักษณะสาคญั ของสถานที.่ .................................................................................
5. ประโยชน์ของสถานท่ีสาคญั น้ีคอื ...................................................................................

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
คะแนนเตม็ 10 คะแนน
คะแนนรูปภาพ 5 คะแนน
ตอบคาถามขอ้ ละ 1 คะแนน
นักเรยี นตอบถกู ได้ 1 คะแนน
นักเรียนตอบผดิ ได้ 0 คะแนน

36

บัตรเฉลยกิจกรรมที่ 4
สถานที่สาคญั ของภาคใต้
คาชแ้ี จง ใหน้ ักเรยี นนารูปถา่ ยสถานท่ีสาคัญในจงั หวดั หรือทอ้ งถิน่ ของนกั เรียนมาติด
ในกรอบทกี่ าหนดใหแ้ ล้วอธิบายขอ้ มูลในข้อที่กาหนดไว้ (10 คะแนน)

ทม่ี า : https://mgronline.com/travel/detail/9630000098525

1. ชอื่ สถานท่สี าคญั .................ทะเลหมอกอยั เยอร์เวง.......................................................
2. ต้ังอยทู่ .่ี .....................อาเภอเบตง จังหวดั ยะลา.............................................................
3. เป็นสถานท่สี าคญั ประเภท...............สถานทส่ี าคัญทางธรรมชาติ..................................
4. อธิบายลักษณะสาคัญของสถานท่ี....เปน็ จุดชมวิวทะเลหมอกไดต้ ลอดทัง้ ป.ี .................
5. ประโยชน์ของสถานท่สี าคญั น้ีคอื ...เปน็ แหล่งทอ่ งเทยี่ วสรา้ งรายไดใ้ ห้ชมุ ชน................

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
คะแนนเตม็ 10 คะแนน
คะแนนรปู ภาพ 5 คะแนน
ตอบคาถามขอ้ ละ 1 คะแนน
นักเรียนตอบถูก ได้ 1 คะแนน ตอบผิด ได้ 0 คะแนน

37

แบบทดสอบหลังเรียน

ชุดกิจกรรมการเรียนรเู้ รื่อง รอบรภู้ ูมศิ าสตรภ์ าคใต้
สาหรบั นกั เรยี นชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 5

กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชุดที่ 1 เรอ่ื ง รู้ทัว่ ใตไ้ ปกบั แผนที่

38

แบบทดสอบหลังเรยี น

เรื่อง รู้ทวั่ ใต้ไปกับแผนท่ี

คาชีแ้ จง 1. ข้อสอบมจี านวน 10 ข้อ 10 คะแนน
2. ใหน้ กั เรยี นเลือกคาตอบที่ถกู ต้องท่ีสดุ เพยี งคาตอบเดยี ว
แล้วทาเครือ่ งหมาย X ลงในกระดาษคาตอบ

1. ข้อใดกลา่ วถูกต้องเก่ยี วกบั แผนท่ี

ก. แผนที่ชว่ ยให้รเู้ วลาของสถานที่นน้ั
ข. แผนที่แสดงป่าไม้เป็นแผนท่ีเฉพาะเร่ือง
ค. แผนทไ่ี ม่จาเปน็ ตอ้ งมมี าตราสว่ น
ง. ภาพถา่ ยดาวเทียมไม่ใช่แผนที่

2. องค์ประกอบใดของแผนท่ที ี่บอกให้ทราบจดุ ประสงค์การใชแ้ ผนท่ี

ก. ขอบระวางแผนท่ี
ข. สัญลกั ษณ์
ค. ช่อื แผนท่ี
ง. ทศิ

3. หมายถงึ สัญลกั ษณ์ใด

ก. ทางหลวง
ข. แม่นา้
ค. ทางรถไฟ
ง. ทางแยกหรือทางลดั

39

4. ขอ้ ใดกลา่ ว ไมถ่ ูกตอ้ ง เกี่ยวกับพกิ ัดภูมิศาสตร์

ก. เสน้ ศนู ยส์ ูตรคอื ละติจดู ที่ 90 องศา
ข. เสน้ โครงพิกัดภมู ิศาสตร์อยูท่ ี่ขอบระวางแผนที่
ค. ค่าพิกัดภมู ศิ าสตรม์ ีหนว่ ยเป็น องศา ลิปดา และฟลิ ปิ ดา
ง. ลองจจิ ูดอ่านจากซ้ายไปขวา

5. เปน็ มาตราสว่ นแบบใด

ก. มาตราส่วนคาพดู
ข. มาตราส่วนเปรยี บเทยี บ
ค. มาตราส่วนแบบแท่ง
ง. มาตราส่วนเศษสว่ น

6. การบอกทิศระบบอะซิมตั (Azimuth) ใชท้ ศิ ใดเปน็ หลักในการอ้างองิ

ก. ทิศเหนอื
ข. ทิศใต้
ค. ทิศตะวันออก
ง. ทศิ ตะวนั ตก

7. การรทู้ ิศทาง มปี ระโยชน์อยา่ งไร

ก. ชว่ ยให้ประหยดั เวลา
ข. ชว่ ยให้ไปถกู ทาง
ค. ชว่ ยให้กาหนดตาแหน่งถูกตอ้ ง
ง. ถูกทกุ ขอ้

40

8. ภาคใต้ มีอาณาเขตตดิ ต่อกับทะเลใด

ก. ทะเลอันดามนั กบั ทะเลจนี ใต้
ข. ทะเลจนี ใต้ กับ ทะเลอ่าวไทย
ค. ทะเลอินเดีย กบั ทะเลอนั ดามนั
ง. ทะเลอนั ดามัน กบั ทะเลอา่ วไทย

9. จงั หวดั ในภาคใตค้ ือจงั หวัดใดบา้ ง

ก. ระนอง ระยอง ยะลา พทั ลงุ สงขลา
ข. สุราษฎรธ์ านี นครศรธี รรมราช นครราชสมี า ภเู ก็ต
ค. พงั งา กระบ่ี ตรงั สตลู ปัตตานี
ง. นราธวิ าส สรุ าษฎรธ์ านี เพชรบุรี ตรัง

10. ข้อใดกลา่ วถงึ สถานทส่ี าคัญทางวฒั นธรรมไดถ้ กู ต้อง

ก. บอกเลา่ ประวตั คิ วามเป็นมาของชมุ ชน
ข. ถา่ ยทอดวิถชี วี ติ ขนบธรรมเนยี มประเพณี
ค. อุโมงค์ปยิ ะมติ ร จ.ยะลา เป็นสถานทส่ี าคญั ทางวฒั นธรรม
ง. ถกู ทกุ ขอ้

41

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน - หลังเรียน
ชุดที่ 1 เร่อื ง รทู้ ่วั ใต้ไปกับแผนที่

ขอ้ คาตอบ

1ข
2ค
3ข
4ก
5ค
6ก
7ง
8ง
9ค
10 ง

เกง่ มากค่ะ นกั เรียน เกณฑก์ ารให้คะแนน
คะแนนเต็ม 10 คะแนน
นกั เรียนตอบถกู ได้ 1 คะแนน
นักเรียนตอบผดิ ได้ 0 คะแนน

42

อภิธานศัพท์

คาศัพท์ ความหมาย

1. ทิศ ทิศทางทางภูมิศาสตร์ไปยังตาแหน่งต่าง ๆ ได้แก่
2. แผนที่ ทิศเหนือ (น. , N) ทิศตะวันออก (ต.อ. , E) ทิศใต้ (ต. , S)
และทิศตะวันตก (ต.ต., W)
3. พกิ ดั ทางภมู ศิ าสตร์
4. ภาคใต้ สิ่ ง ท่ี แ ส ด ง ลั ก ษ ณ ะ ข อ ง พ้ื น ผิ ว โ ล ก ทั้ ง ที่ มี อ ยู่
ตามธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างข้ึน โดยแสดง ลงใน
5. มาตราส่วน พ้ืนแบนราบ ด้วยการย่อให้เล็กลงตามขนาดท่ีต้องการ
และอาศยั เคร่อื งหมายกบั สญั ลักษณ์ทก่ี าหนดขึน้

ส่ิงที่บอกให้เราทราบถึงตาแหน่งของสถานท่ีต่าง ๆ
บนผิวโลก โดยยึดตามระบบพิกัดทรงกลมโดยให้
หนึง่ วงกลมมีมุม 360 องศา

เป็นภูมิภาคหน่ึงของประเทศไทย ตั้งอยู่บนคาบสมุทร
มลายู ขนาบด้วยอ่าวไทยทางฝั่งตะวันออก และทะเล
อันดามันทางฝั่งตะวันตก ประกอบด้วย 14 จังหวัด
มีเนื้อที่รวม 70,715. 2 ตารางกิโลเมตร ความยาว
จากเหนอื จดใตป้ ระมาณ 750 กิโลเมตร

สิ่งแสดงให้ทราบถึงความสัมพันธ์ระหว่างระยะทาง
ในแผนทีก่ ับระยะทางท่ปี รากฏจรงิ บนผวิ โลก มาตราส่วน
ทีน่ ยิ มใชม้ อี ยู่ 3 ชนิด ดงั นี้

- มาตรสว่ นคาพดู (verbal scale)
- มาตราส่วนเส้น (graphic scale) หรือมาตรา
ส่วนรูปแทง่ (bar scale)
- มาตราส่วนแบบเศษส่วน (representative
fraction)

43

อภิธานศพั ท์

คาศพั ท์ ความหมาย

6. ละติจูด มุมที่วัดระหว่างจุดใด ๆ กับเส้นศูนย์สูตร มีค่าสูงสุด
7. ลองจิจดู 90 องศา เวียนเป็นวงกลมรอบโลก โดยข้ัวโลกแต่ละข้ัว
8. สถานท่สี าคญั ทางธรรมชาติ จะมคี า่ ละติจดู เปน็ 90 องศา

9. สถานทส่ี าคญั ทางวฒั นธรรม มุมที่วัดระหว่างจุดใด ๆ กับเส้นเมอริเดียนท่ีศูนย์
มีค่าสูงสุด 180 องศา ซึ่งพาดผ่านหอดูดาวหลวงกรีนิช
10. สญั ลักษณใ์ นแผนที่ สหราชอาณาจักร โดยเส้นเมริเดยี นมที ง้ั สนิ้ รวม 360 เส้น

ส ถ า น ที่ ที่ เ ปิ ด ใ ช้ เ พ่ื อ ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว โ ด ย มี
ทรัพยากรธรรมชาติเป็นสิ่งดึงดูดใจให้นักท่องเที่ยว
มาเยือน อาจจะเป็นความงดงามตามสภาพธรรมชาติ
สัณ ฐ า น ที่ ส าคั ญ ท า งธ รณี วิท ย าแ ละ ภู มิศ าส ต ร์
อันเปน็ เอกลักษณ์หรือเป็นสัญลักษณข์ องท้องถิน่ นั้นๆ

ส ถ า น ท่ี ที่ ที่ มี คุ ณ ค่ า ท า ง ศิ ล ป ะ แ ล ะ ข น บ ธ ร ร ม เ นี ย ม
ป ร ะ เ พ ณี ท่ี ดี ง า ม ส ร้ า ง ส ม แ ล ะ ถ่ า ย ท อ ด เ ป็ น ม ร ด ก
สืบทอดกัน ประกอบด้วย งานประเพณี วิถีชีวิต
ความเป็นอยู่ของผู้คน การแสดงศิลปวัฒนธรรม สินค้า
พนื้ เมอื ง การแตง่ กาย ภาษา ชนเผา่ เป็นตน้

รูปหรือเคร่ืองหมายหรือเส้นหรือสี ซึ่งกาหนดขึ้น
เ พ่ื อ ใ ช้ แ ส ด ง ร า ย ล ะ เ อี ย ด ท่ี ป ร า ก ฏ บ น พ้ื น ผิ ว โ ล ก
หรือแสดงข้อมูลอ่ืนใดลงในแผนท่ี เพราะรายละเอียด
เหล่าน้ันบางคร้ังไม่สามารถแสดงลักษณะให้คล้ายจริง
ได้ จึงจาเป็นต้องคิดสัญลักษณ์ข้ึนทดแทน ท้ังน้ีเพ่ือให้
แผนท่นี ัน้ เหมาะแก่การใช้งานและเกิดความสวยงาม

44

บรรณานุกรม

กนก จันทรา. (2561). การรู้เรือ่ งภมู ิศาสตร.์ กรุงเทพฯ: สานกั พิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย.
กรมแผนทีท่ หาร. (ม.ป.ป.). ความรเู้ บือ้ งต้นในการอ่านแผนที่ - ศนู ยค์ วามรกู้ ลาง กรมชลประทาน.

(ออนไลน์). สบื คน้ เมอื่ 20 เมษายน 2562, จาก http://kmcenter.rid.go.th › kmc14 › gis_km14.
กระทรวงศกึ ษาธิการ สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พื้นฐาน. (2560). มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชี้วดั

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และสาระภูมศิ าสตร์ ในกลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คม
ศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม (ฉบบั ปรับปรุง 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน
พทุ ธศกั ราช 2551. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์ชมุ นมุ สหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จากัด.
กระทรวงศึกษาธกิ าร สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พนื้ ฐาน. (2560). ตัวชวี้ ัดและสาระการเรียนรู
แกนกลางสาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐) กลมุ สาระการเรียนรูสังคมศกึ ษา ศาสนา และ
วัฒนธรรมตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจัด
กจิ กรรมการเรียนรู้. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พช์ มุ นมุ สหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จากดั .
การทอ่ งเทย่ี วแห่งประเทศไทย. (ม.ป.ป.). ประเภทของการท่องเท่ียว. (ออนไลน์). สืบค้นเมอ่ื 20 เมษายน
2562, จากhttp://osthailand.nic.go.th/masterplan_area/userfiles/files/Tourism.pdf.
กวี กรกวนิ , วรพทิ ย์ มมี าก และ บุษบา คุณาศริ นิ ทร.์ (2562). หนังสอื เรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน สังคมศึกษา
ศาสนา และวฒั นธรรม ป.5 ตามหลกั สตู รแกนกลาง 2551 (ฉบับปรับปรงุ 2560). กรุงเทพฯ:
สถาบนั พัฒนาคุณภาพวิชาการ
ณัฐวฒุ ิ ธนันไทยสง. (2560). แผนทีแ่ ละการสารวจภูมิประเทศ .บรุ รี ัมย์ : คณะวทิ ยาศาสตร์
มหาวิทยาลยั ราชภฏั บรุ รี ัมย์.
บา้ นกรงปนิ งั . (2561). หลกั สตู รสถานศึกษาระดับช้นั เรยี น กล่มุ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และ
วัฒนธรรม ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน พทุ ธศักราช 2551 (ฉบับปรบั ปรุง 2560)
ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 5. ยะลา: โรงเรยี นบา้ นกรงปนิ งั .
ทรูปลกู ปญั ญา. (ม.ป.ป.). บทเรยี นออนไลน์ วชิ าสังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม เรื่อง แผนที่และ
ภาพถา่ ย. (ออนไลน)์ . สืบค้นเมอ่ื 23 เมษายน 2562, จาก http://www.trueplookpanya.com.
วิรยิ ะ บุญยะนวิ าสน,์ สพุ น ทมิ อ่า, เยาวลกั ษณ์ อักษร และ ณฐั พร ยวงเงิน. (2562). หนังสอื เรียนรายวชิ า
พ้นื ฐานสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.5 ตามหลักสูตรแกนกลาง 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง
2561). กรุงเทพฯ: อักษรเจรญิ ทัศน์ จากัด.
สถาบันพัฒนาคุณภาพวชิ าการ. (2562). ชุดกิจกรรมการเรียนรูส้ ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 5. กรุงเทพฯ: สถาบันพัฒนาคณุ ภาพวิชาการ.
แผนทีแ่ ละองคป์ ระกอบของแผนที่. สืบคน้ เมอ่ื 23 เมษายน 2562, จากวกิ ิพเี ดยี
https://th.wikipedia.org/wiki/แผนท่ี

45

บรรณานุกรมภาพ

ภาพท่ี 1 แผนทภ่ี ูมปิ ระเทศภาคใต้ [ออนไลน]์ . เข้าถึงได้จาก
http://jintatatgrade5.blogspot.com/2014/11/1.html. (สืบคน้ เมื่อวันที่ 20 เมษายน 2562 )

ภาพท่ี 2 แผนทีป่ า่ ไม้ภาคใต้ [ออนไลน]์ . เข้าถงึ ได้จาก
http://forestinfo.forest.go.th (สบื คน้ เม่ือวนั ท่ี 20 เมษายน 2562)

ภาพที่ 3 ผงั เมืองจงั หวัดยะลา [ออนไลน]์ . เข้าถงึ ไดจ้ าก
phttps://www.matichon.co.th/columnists/news_1719252.
(สบื ค้นเมือ่ วันท่ี 20 เมษายน 2562 )

ภาพที่ 4 แผนทแ่ี สดงป่าไม้ในประเทศไทย [ออนไลน์]. เข้าถึงไดจ้ าก
http://woodlandthai.blogspot.com. (สบื ค้นเมอ่ื วนั ที่ 20 เมษายน 2562 )

ภาพท่ี 5 (ก)แสดงเส้นละติจดู (ข)แสดงเส้นลองจจิ ูด [ออนไลน]์ . เข้าถึงไดจ้ าก
https://tuemaster.com/blog. (สบื ค้นเมอ่ื วันที่ 22 เมษายน 2562 )

ภาพที่ 6 แผนที่ภาคใต้แสดงเส้นโครงพิกดั ภูมศิ าสตร์
สเุ ทพ จิตรชนื่ และคณะ. (ม.ป.ป.). คู่มอื การสอนสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.5. กรุงเทพฯ:
วฒั นาพานชิ .

ภาพท่ี 7 แผนผังแสดงทิศหลัก [ออนไลน]์ . เข้าถึงไดจ้ าก
https://sites.google.comsitephichamonsitethis. (สบื ค้นเมอื่ วนั ท่ี 22 เมษายน 2562 )

ภาพท่ี 8 แสดงสัญลกั ษณ์ทศิ ในแผนท่ี [ออนไลน]์ . เขา้ ถงึ ไดจ้ าก
https://slideplayer.in. (สืบคน้ เมอื่ วนั ท่ี 22 เมษายน 2562 )

ภาพที่ 9 แผนทภี่ าคใต้ [ออนไลน]์ . เขา้ ถึงไดจ้ าก
https://sites.google.com/site/walkandfly96150. (สบื คน้ เมอื่ วันที่ 23 เมษายน 2562 )

ภาพที่ 10 แผนทจ่ี ังหวัดในภาคใต้ [ออนไลน]์ . เข้าถงึ ไดจ้ าก
https://sites.google.com/a/mvsk.ac.th. (สืบคน้ เม่ือวนั ที่ 23 เมษายน 2562 )

ภาพท่ี 11 แผนท่ีแสดงสถานท่สี าคัญทางวฒั นธรรมของภาคใต้ [ออนไลน]์ . เขา้ ถงึ ไดจ้ าก
https://www.gelschool.com/geleducation/map.html. (สืบค้นเมือ่ วนั ท่ี 23 เมษายน 2562 )

ภาพที่ 12 แผนทแ่ี สดงสถานที่สาคญั ทางธรรมชาตขิ องภาคใต้ [ออนไลน]์ . เขา้ ถึงได้จาก
https://www.gelschool.com/geleducation/map.html. (สืบคน้ เมื่อวันท่ี 23 เมษายน 2562 )

46

ประวัตผิ ้จู ัดทา

ช่ือ นางสาวมารแี ย ลือโมะ

วนั เดอื น ปี เกิด 16 กรกฎาคม 2525

ทอี่ ยู่ปัจจบุ ัน 74/1 หมู่ 1 ตาบลท่าสาป อาเภอเมือง จังหวัดยะลา

ตาแหนง่ ปัจจบุ ัน ครู วทิ ยฐานะ ครชู านาญการ

โรงเรียนบ้านกรงปนิ ัง อาเภอกรงปนิ ัง จังหวัดยะลา

สานักงานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษายะลา เขต 1

สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพน้ื ฐาน

ประวัติการศึกษา พ.ศ. 2559 ปรญิ ญาโท ศึกษาศาสตรมหาบณั ฑติ (ศษ.ม)

สาขาวิชาการบริหารการศึกษา

มหาวทิ ยาลยั สงขลานครินทร์ วทิ ยาเขตปตั ตานี

จงั หวัดปัตตานี

พ.ศ. 2548 ปรญิ ญาตรี วิทยาศาสตรบ์ ญั ฑติ (วท.บ)

สาขาวิชาภมู ิศาสตร์

มหาวิทยาลัยทักษิณ จงั หวดั สงขลา

พ.ศ. 2544 ประกาศนียบตั รชนั้ มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย (ม.6)
โรงเรยี นสตรียะลา จังหวัดยะลา

พ.ศ. 2541 ประกาศนยี บัตรช้ันมัธยมศกึ ษาตอนต้น (ม.3)
พ.ศ. 2538 โรงเรยี นสตรยี ะลา จังหวัดยะลา
ประกาศนยี บตั รชนั้ ประถมศึกษาตอนปลาย (ป.6)
โรงเรยี นบา้ นทา่ สาป จังหวดั ยะลา

ประวัตกิ ารรับราชการ

พ.ศ. 2560 - ปจั จุบนั ครูชานาญการ โรงเรียนบา้ นกรงปนิ งั

พ.ศ. 2558 ครู โรงเรยี นบา้ นอยั เยอร์เวง

พ.ศ. 2556 ครูผ้ชู ว่ ย โรงเรียนบา้ นอยั เยอรเ์ วง