เล่มที่ 2 เรื่อง รู้จักดีภูมิลักษณ์ภาคใต้

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรอื่ ง รอบร้ภู มู ิศาสตรภ์ าคใต้

สาหรับนักเรียนชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 5
กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

เล่มที่ 2

ก

คานา

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรอ่ื ง รอบรภู้ ูมศิ าสตร์ภาคใต้ สาหรับนักเรยี นชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 5

น้ี ได้จัดทาขึน้ โดยมีเปา้ หมายเพื่อเป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ

เปน็ ชดุ การเรยี นรทู้ ส่ี ง่ เสรมิ ให้นักเรียนได้แสวงหาความรู้ด้วยตนเองและได้ทางานร่วมกันเป็นกลุ่ม

พัฒนาให้ผู้เรียนมีการเรียนรู้ด้วยตนเองตลอดชีวิต อีกท้ังยังได้พัฒนาทักษะทางสังคมด้านต่างๆ

จากการทางานเป็นกลุ่มอีกด้วย ซ่ึงครูเป็นผู้มีหน้าที่อานวยความสะดวก ทาให้ผู้เรียนมีความรู้

ประสบผลสาเร็จได้

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ชุดน้ี เป็นสื่อการสอนประเภทหน่ึงท่ีจะตอบสนองหลักการดังกล่าว

ซ่ึงเป็นการเรียนรู้ตามแนวทางของ Active Learning ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง

และพฒั นาทกั ษะการทางานร่วมกันเป็นกลุ่ม และครูสามารถใช้ชุดการเรียนรู้นี้ประกอบการสอน

ของครูในชน้ั เรียนและการสอนซ่อมเสริมได้

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง รอบรู้ภูมิศาสตรภ์ าคใต้ สาหรับนกั เรียนชัน้ ประถมศึกษาปีที่ 5

น้ี ประกอบไปด้วยชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ทั้งหมด 5 ชดุ ดังนี้

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ 1 รู้ทัว่ ใตไ้ ปกบั แผนท่ี

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ท่ี 2 รู้จักดภี ูมลิ กั ษณภ์ าคใต้

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ที่ 3 รวู้ ถิ ชี ีวีชาวใต้

ชุดกจิ กรรมการเรียนรทู้ ่ี 4 รรู้ อบเรอื่ งเศรษฐกจิ ใต้

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ี่ 5 ร้รู กั จัดการสิ่งแวดล้อมภาคใต้

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอื่ ง รอบรู้ภมู ศิ าสตรภ์ าคใต้ สาหรบั นกั เรยี นชั้นประถมศึกษาปีท่ี 5

ชุดนี้สาเร็จลงได้ด้วยดีเนื่องจากได้รับความร่วมมือจากหลายฝ่ายและขอขอบคุณผู้เช่ียวชาญ

ทุกท่านท่ีให้ข้อเสนอแนะอันเป็นประโยชน์ในการดาเนินงานครั้งนี้เป็นอย่างสูง ผู้จัดทา

หวังเป็นอย่างยิ่งว่าชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดน้ี จะเป็นประโยชน์ต่อการจัดกิจกรรมการเรียน

การสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรมได้อย่างเหมาะสม

มารีแย ลือโมะ
ผู้จัดทา

ข

สารบัญ

หนา้

คานา............................................................................................. ................................. ก
สารบัญ.......................................................................................... ................................. ข
สารบญั ภาพ................................................................................... ................................. ค
สารบัญภาพ (ตอ่ )........................................................................... ................................ ง
คาชี้แจง.......................................................................................... ................................ 1
ผงั มโนทศั น์สาระการเรียนร้ชู ุดกิจกรรมการเรียนรูท้ ี่ 2.................................................. 2
คาชแี้ จงการใชช้ ุดกจิ กรรมการเรยี นรู้สาหรับครู............................................................ 3
สงิ่ ท่คี รูตอ้ งเตรียม......................................................................................................... . 4
แผนผังการจัดช้นั เรยี น................................................................................................... 5
คาชแี้ จงการใช้ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้สาหรับนกั เรยี น.................................................... 6
บทบาทของนักเรยี น…………………………………………………………………………………………. 7
มาตรฐานการเรยี นรู้....................................................................................................... 8
ตัวชีว้ ัด.................................................................................................................... ........ 8
สาระสาคัญ.................................................................................... ................................. 9
จดุ ประสงค์การเรียนรู้.................................................................... ................................. 9
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น................................................................... ................................. 10
กระดาษคาตอบ............................................................................. ................................. 14
กิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี 2 รูจ้ ักดีภูมิลกั ษณภ์ าคใต้………………………………………………………15

ลกั ษณะภมู ิประเทศ........................................................... ................................. 16
ลกั ษณะภูมอิ ากาศ.............................................................................................. 20
แนวเทอื กเขาท่ีสาคญั ……………………………………………………………………………… 24
แม่น้าและแหล่งนา้ สาคัญ................................................................................... 28
ลักษณะพชื พรรณธรรมชาติ…………………………………………………………………….. 32
ทรพั ยากรธรรมชาต.ิ ........................................................................................... 36
แบบทดสอบหลังเรยี น…………………………………………………………………………….. 41
เฉลยแบบทดสอบก่อน-หลงั เรียน.................................................................................. . 45
อภธิ านศพั ท์.................................................................................................................. . 46
บรรณานุกรม.................................................................................................... .............. 48
ประวัตผิ ูจ้ ัดทา………………………………………………………………………………………………….. 51

ค

สารบญั ภาพ

หนา้

ภาพที่ 1 แผนทแี่ สดงภมู ิประเทศของภาคใต้……………………………………………. 16
ภาพท่ี 2 หาดสะกอม จังหวัดสงขลา................................................................ 17
ภาพท่ี 3 เกาะตะปู อทุ ยานแห่งชาตอิ า่ วพงั งา จ.พงั งา.................................... 17
ภาพท่ี 4 แผนท่แี สดงแนวเทอื กเขาของภาคใต้................................................ 24
ภาพที่ 5 เทอื กเขาตะนาวศรี............................................................................ 25
ภาพที่ 6 เทือกเขาภูเก็ต................................................................................... 25
ภาพที่ 7 เทอื กเขานครศรธี รรมราช................................................................. 25
ภาพท่ี 8 เทือกเขาสนั กาลาคีรี......................................................................... 25
ภาพท่ี 9 แมน่ า้ ตาปี......................................................................................... 28
ภาพท่ี 10 แมน่ า้ กระบุรี................................................................................... 28
ภาพท่ี 11 แม่นา้ ปตั ตานี.................................................................................. 29
ภาพที่ 12 แมน่ า้ โก-ลก.................................................................................... 29
ภาพที่ 13 ลกั ษณะปา่ ดิบช้ืน............................................................................ 32
ภาพที่ 14 ลักษณะปา่ ดบิ เขา........................................................................... 32
ภาพที่ 15 ลกั ษณะป่าพรุ................................................................................. 33
ภาพที่ 16 ลักษณะป่าชายเลน................................................................... ...... 33
ภาพที่ 17 ลกั ษณะป่าชายหาด........................................................................ 33
ภาพท่ี 18 ลักษณะดนิ ในภาคใต้...................................................................... 36
ภาพท่ี 19 เขือ่ นบางลาง จงั หวัดยะลา............................................................. 37

ภาพที่ 20 เข่ือนรัชชประภา จังหวัดสรุ าษฎร์ธานี............................................ 37

ง

สารบัญภาพ (ต่อ)

หนา้

ภาพท่ี 21 ปา่ ชายเลน...................................................................................... 37
ภาพท่ี 22 นกเงือก………………………………………………………………………………. 37
ภาพท่ี 23 แร่ดบี ุก........................................................................................... 38
ภาพที่ 24 แรพ่ ลวง.......................................................................................... 38
ภาพที่ 25 แรท่ องคา........................................................................................ 38
ภาพที่ 26 ถ่านหนิ ........................................................................................... 38
ภาพท่ี 27 น้ามันและก๊าซธรรมชาต.ิ ................................................................ 38

1

คาช้ีแจง

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เรือ่ ง รอบรู้ภูมศิ าสตร์ภาคใต้ สาหรับนกั เรยี นช้ันประถมศึกษาปีที่ 5
ได้จัดสรา้ งขน้ึ โดยกาหนดตามมาตรฐานการเรยี นรู้และ ตัวชีว้ ดั สาระที่ 5 ภมู ศิ าสตร์ ประกอบดว้ ย

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ั้งหมด 5 ชดุ มรี ายละเอียดดงั นี้

ชุดกิจกรรมการเรียนรูท้ ่ี 1
เร่ือง ร้ทู ว่ั ใต้ไปกับแผนที่

ประกอบด้วยเนื้อหา ความเขา้ ใจเรือ่ งแผนท่ี ตาแหน่งพิกัดทางภมู ศิ าสตร์ ระยะทางและทศิ
สภาพทัว่ ไป ท่ตี ้งั และอาณาเขต จงั หวัดในภาคใต้ สถานท่ีสาคญั ของภาคใต้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 2
เร่ือง รู้จกั ดภี ูมิลักษณ์ภาคใต้

ประกอบดว้ ยเนื้อหา ลกั ษณะภมู ิประเทศ ลักษณะภูมอิ ากาศ แนวเทือกเขาและแม่นา้ สายสาคัญ
ลักษณะพชื พรรณป่าไม้ และทรพั ยากรธรรมชาตขิ องภาคใต้

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ที่ 3
เรอ่ื ง รู้วิถีชวี ีชาวใต้

ประกอบด้วยเนือ้ หา การตั้งถิ่นฐาน สภาพสงั คมวถิ ชี ีวิต
ประเพณี ศลิ ปะการแสดง ภาษาถ่ิน และอาหารภาคใต้

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่ี 4
เรอื่ ง รรู้ อบเรอ่ื งเศรษฐกิจใต้

ประกอบดว้ ยเนื้อหา สภาพภูมศิ าสตรก์ ับวิถีอาชพี อาชีพของประชากรภาคใต้
กจิ กรรมสาคญั ทางเศรษฐกิจ ทรัพยากรสาคญั ทางเศรษฐกิจ

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ท่ี 5
เรื่อง รูร้ ักจดั การสิ่งแวดล้อมภาคใต้

ประกอบด้วยเนอ้ื หา สงิ่ แวดล้อม การเปลย่ี นแปลงของสงิ่ แวดล้อม ปญั หาสิ่งแวดล้อมในภาคใต้
และแนวทางการจัดการส่ิงแวดลอ้ มของภาคใต้

2

ผังมโนทศั น์

สาระการเรยี นรู้ ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง รอบรู้ภูมศิ าสตรภ์ าคใต้
สาหรับนกั เรยี นช้ันประถมศึกษาปีท่ี 5
ชดุ ที่ 2 เร่อื ง ร้จู กั ดภี มู ลิ กั ษณ์ภาคใต้

ลักษณะภูมปิ ระเทศ

ร้จู กั ดภี มู ิลักษณ์ภาคใต้ ลักษณะภูมิอากาศ
แนวเทอื กเขาท่ีสาคญั

แมน่ า้ และแหลง่ นา้ สาคญั

ลกั ษณะพชื พรรณธรรมชาติ

ทรัพยากรธรรมชาติ

3

คาชแี้ จงในการใช้ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้สาหรับครู

เอกสารชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง รอบรู้ภูมิศาสตร์ภาคใต้ สาหรับนักเรียน
ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 5 มีท้ังหมด 5 ชุด เอกสารชุดนี้เป็นชุดที่ 2 เรื่อง รู้จักดีภูมิลักษณ์ภาคใต้
ใชเ้ วลาเรียน 5 ช่วั โมง ครผู ้ใู ช้ควรจะศกึ ษาขั้นตอนในการใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรียนร้ใู หเ้ ขา้ ใจ ดงั นี้

1. ครตู ้องเตรยี มชุดการเรยี นรใู้ หค้ รบจานวนนกั เรียน
2. ครตู อ้ งเตรยี มการสอนลว่ งหน้า เตรียมสถานท่ี และเตรยี มสอ่ื การเรียนการสอนใหพ้ ร้อม
3. จดั การเรยี นการสอนตามแผนการจดั การเรยี นรู้และคมู่ ือครู โดยเฉพาะเนือ้ หาท่ีจะสอน
อย่างละเอียด
4. ครชู ี้แจงตัวช้ีวัดและจุดประสงคก์ ารเรียนรู้ให้นกั เรียนทราบทุกครั้ง
5. ครูอธบิ ายวิธกี ารใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรแู้ กน่ ักเรียน
6. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจเก่ียวกับคาแนะนาสาหรับนักเรียน และข้ันตอนการปฏิบัติ
กจิ กรรมโดยใหน้ กั เรยี นรักษาวนิ ัยหรือระเบยี บอยา่ งเครง่ ครัด
7. ใหน้ กั เรยี นทาแบบทดสอบก่อนเรยี น จานวน 10 ข้อ ลงในกระดาษคาตอบ
8. แบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม ๆ ละ 4 – 5 คน โดยภายในกลุ่มจะต้องคละนักเรียน
ท้ัง 3 ระดับ คือ เก่ง ปานกลาง และอ่อน แล้วให้แต่ละกลุ่มเลือกหัวหน้ากลุ่ม กลุ่มละ 1 คน
เลขานุการกลมุ่ กลุ่มละ 1 คน และอธบิ ายบทบาทของนักเรยี นในกลุ่มใหเ้ ข้าใจ
9. ใหน้ กั เรียนศึกษาและทากจิ กรรมตา่ งๆตามทีร่ ะบุไวใ้ นชุดการเรยี นรู้
10. เม่อื นกั เรียนทากจิ กรรมเสร็จแล้ว ให้นักเรียนทาแบบทดสอบหลงั เรียน จานวน 10 ข้อ
ลงในกระดาษคาตอบ
11. ประเมินผลการเรียนของนักเรียนหลังจากการทากิจกรรมชุดน้ีแล้ว ถ้านักเรียน
ทาแบบทดสอบหลังเรียนได้ 8 ขอ้ ขน้ึ ไป ถอื ว่าผ่านเกณฑ์ประเมิน
12. หากนักเรียนไม่ผ่านเกณฑ์ประเมิน ครูควรให้นักเรียนซ่อมเสริมนอกเวลาเรียน
กอ่ นใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ชดุ ตอ่ ไป

4

ส่งิ ที่ครูตอ้ งเตรียม

1. กลอ่ งชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ ประกอบดว้ ย

1.1 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น จานวน 26 ฉบบั
26 ฉบบั
1.2 แบบทดสอบหลงั เรยี น จานวน 6 ชดุ
6 ชุด
1.3 บตั รเน้ือหา จานวน 6 ชุด
6 ชดุ
1.4 บัตรกิจกรรม จานวน

1.5 บตั รเฉลยกิจกรรม จานวน

1.6 แบบเฉลยทดสอบกอ่ น-หลังเรยี น จานวน

2. สือ่ การเรียนรู้

5

แผนผังการจดั ชั้นเรยี น

กลมุ่ 1 กลมุ่ 2 กลมุ่ 3

กลุ่ม 6 กลมุ่ 5 กลมุ่ 4

6

คาชแ้ี จงการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรสู้ าหรับนักเรียน

เอกสารชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เร่ือง รอบรู้ภูมิศาสตร์ภาคใต้ สาหรับนักเรียน
ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 5 ชุดน้ี เป็นส่ือการเรียนรูท้ ี่นักเรยี นสามารถใช้เป็นคูม่ อื เพอ่ื เรียนรู้ด้วยตนเอง
ซ่งึ จะเกดิ ผลดีเมอ่ื นกั เรยี นปฏบิ ตั ติ ามขัน้ ตอน ดังน้ี

1. นักเรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง รู้จักดีภูมิลักษณ์ภาคใต้ จานวน 10 ข้อ
ลงในกระดาษคาตอบ

2. นักเรียนตรวจแบบทดสอบก่อนเรียนด้วยตนเองตามแบบเฉลย และบันทึกคะแนนไว้
ในช่องคะแนนกอ่ นเรยี น

3. นักเรียนแบ่งกลุ่ม โดยภายในกลุ่มจะต้องคละนักเรียนทั้ง 3 ระดับ คือ เก่ง ปานกลาง
และอ่อน แลว้ เลือกหัวหน้ากลมุ่ เลขานุการกลมุ่

4. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาชุดกิจกกรมการเรียนรู้เรื่อง รู้จักดีภูมิลักษณ์ภาคใต้
และทากิจกรรมรว่ มกนั ในใบงาน

5. เม่ือนักเรียนทากิจกรรมครบแล้ว ลงมือทาแบบทดสอบหลังเรียนเร่ือง รู้จักดีภูมิลักษณ์
ภาคใต้ จานวน 10 ข้อเพอื่ วดั ความรคู้ วามเขา้ ใจอกี คร้งั

6. แบบทดสอบมีทั้งหมด 10 ข้อ นักเรียนต้องทาให้ถูก 8 ข้อขึ้นไป ถือว่าผ่านเกณฑ์
ประเมนิ

7. หากนกั เรียนไม่ผ่านเกณฑ์ประเมิน ต้องซ่อมเสริมนอกเวลาเรียนก่อนใช้ชุดการเรียนรู้
ชุดตอ่ ไป

7

บทบาทของนักเรยี น

ครูชี้แจงใหน้ กั เรียนทราบบทบาทของนกั เรียน ดงั น้ี

1. หัวหนา้ กลมุ่ มหี นา้ ที่ ดงั น้ี
1. 1 เป็นผู้นาในการปฏิบัติกิจกรรมกลุ่ม โดยทาหน้าท่ีในการอ่านบัตรกิจกรรม

เพื่อใหท้ กุ คนทาตามคาชแี้ จงในการประกอบกิจกรรม ใหเ้ ป็นไปตามขั้นตอน
1. 2 ควบคุมดูแลการทางาน หรือการประกอบกิจกรรมภายในกลุ่มให้เป็นระเบียบ

เรียบรอ้ ย ไม่สง่ เสยี งดังรบกวนกลุม่ อ่นื
1.3 ตรวจเช็คการจัดเก็บวสั ดุ-อปุ กรณ์ให้เรียบร้อยหลงั เสรจ็ กจิ กรรมการเรียนแลว้
1.4 เป็นผตู้ ิดตอ่ กบั ครูเม่อื มปี ัญหาภายในกลุม่
1.5 เป็นผูอ้ ่านบตั รเฉลยในแตล่ ะกจิ กรรมให้เพอ่ื นฟงั เพ่ือตรวจคาตอบ

2. เลขานกุ ารกลมุ่ มีหนา้ ท่ีดังนี้
2.1 เปน็ ผ้ตู รวจสอบความถูกตอ้ งของคะแนนจากการปฏิบัติกจิ กรรมตา่ งๆ
2.2 เป็นผแู้ จกบตั รกิจกรรมและรวบรวมส่งครูเมอ่ื สมาชิกทุกคนทาเสรจ็ เรียบรอ้ ยแล้ว

3. สมาชกิ กลุม่ มหี นา้ ทีด่ ังนี้
3.1 ปฏบิ ัติกิจกรรมด้วยความต้งั ใจและให้ทันตามกาหนดโดยไม่ชวนเพ่ือนคยุ หรือเลน่
3.2 ศกึ ษาบัตรเนอ้ื หา บตั รกจิ กรรม และปรึกษาหารือกนั ภายในกล่มุ
3.3 ร่วมอภปิ รายและสรุปผลจากการปฏบิ ตั กิ ิจกรรม
3. 4 ช่วยเก็บวัสดุ-อุปกรณ์ ส่ือการสอนต่างๆ ของกลุ่มตนเองใส่ซองให้เรียบร้อย

นอกจากบัตรบันทกึ กิจกรรมทตี่ ้องส่งใหค้ รตู รวจ รวบรวมสง่ ครู

8

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ส 5.1 เขา้ ใจลกั ษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน
ใช้แผนที่และเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุปข้อมูล ตามกระบวนการ
ทางภมู ิศาสตร์ ตลอดจนใช้ภูมิสารสนเทศอย่างมีประสทิ ธภิ าพ

ตวั ช้ีวัด

ป.5/1 สืบค้นและอธิบายขอ้ มลู ลักษณะทางกายภาพของภมู ิภาคของตนด้วยแผนทแ่ี ละรูปถา่ ย
ป.5/2 อธบิ ายลกั ษณะทางกายภาพที่ส่งผลต่อแหล่งทรัพยากรและสถานทส่ี าคญั ในภมู ิภาค
ของตน

9

สาระสาคัญ

ลกั ษณะของภูมลิ ักษณ์ที่สาคญั ในภาคใต้นนั้ สามารถหาข้อมูลได้จากแผนท่ีและรูปถ่าย ภูมิลักษณ์
ตา่ งๆได้แก่ ลกั ษณะภูมิประเทศ ลกั ษณะภูมิอากาศ เทอื กเขา แม่นา้ พชื พรรณธรรมชาติ และ
ทรพั ยากรธรรมชาติ

จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

1. สืบค้นและอธิบายข้อมูลลักษณะภูมลิ ักษณ์ในภูมิภาคของตนด้วยแผนท่ีและรูปถา่ ยได้
2. ระบุลกั ษณะภูมลิ กั ษณ์ในภูมภิ าคของตนเองได้
3. เห็นความสาคัญและสนใจศึกษาภูมิลกั ษณ์ของภมู ิภาคตนเอง

10

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้เรอื่ ง รอบรภู้ ูมิศาสตรภ์ าคใต้
สาหรบั นักเรยี นช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 5

กลุม่ สาระการเรยี นรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชุดที่ 2 เรือ่ ง รู้จักดภี ูมลิ ักษณภ์ าคใต้

11

แบบทดสอบกอ่ นเรียน

เรือ่ ง รู้จักดีภูมลิ ักษณ์ภาคใต้

คาชีแ้ จง 1. ข้อสอบมีจานวน 10 ข้อ 10 คะแนน
2. ใหน้ ักเรียนเลือกคาตอบทถ่ี ูกตอ้ งทส่ี ุดเพียงคาตอบเดียว

แลว้ ทาเครอื่ งหมาย X ลงในกระดาษคาตอบ

1. ลกั ษณะภมู ิประเทศทโี่ ดดเด่นของภาคใต้ คอื ข้อใด

ก. ทร่ี าบชายฝง่ั ทะเล
ข. เทอื กเขาสงู
ค. ทร่ี าบลุ่มแมน่ า้
ง. หุบเขาและเนนิ เขา

2. ลกั ษณะภมู ิประเทศของภาคใตข้ ้อใด ทาใหเ้ กิดรายไดจ้ ากการทอ่ งเที่ยว

ก. เทือกเขาสงู
ข. ท่ีราบล่มุ แม่นา้
ค. ที่ราบชายฝง่ั ทะเล
ง. ภเู ขาและเนินเขา

3. จงั หวดั ใดมีปริมาณฝนในแต่ละปสี ูงสุดของประเทศ

ก. จงั หวัดชุมพร
ข. จงั หวัดสรุ าษฎรธ์ านี
ค. จงั หวัดพงั งา
ง. จงั หวดั ระนอง

12

4. อทิ ธิพลของลมมรสุม ทาให้ภมู ิอากาศของภาคใตเ้ ป็นอย่างไร

ก. มฝี นตกชกุ เกือบตลอดปี
ข. ทาให้มีฤดู 3 ฤดู คอื ฤดูร้อน ฤดฝู น ดูหนาว
ค. ค่อนขา้ งแหง้ แล้ง
ง. ได้รบั ลมหนาวมากกว่าภาคอ่ืน

5. เทอื กเขาของภาคใตท้ ก่ี ัน้ เป็นพรมแดนธรรมชาตริ ะหว่างไทยกับมาเลเซยี คือขอ้ ใด

ก. เทอื กเขาภเู กต็
ข. เทือกเขาตะนาวศรี
ค. เทือกเขาสันกาลาคีรี
ง. เทอื กเขานครศรธี รรมราช

6. ขอ้ ใด กล่าวถูกตอ้ ง

ก. เทอื กเขาในภาคใตจ้ ะวางตัวแนวเหนือ-ใต้
ข. เทอื กเขาตะนาวศรีเปน็ พรมแดนกัน้ ระหวา่ งไทยกบั เมยี นมาร์
ค. เทือกเขานครศรีธรรมราช เรียกอกี ช่อื วา่ เทอื กเขาบรรทดั
ง. ถูกทุกข้อทีก่ ลา่ วมา

7. ข้อใดเปน็ แหล่งน้าจากธรรมชาติ

ก. แมน่ า้ ตาปี เขื่อนรชั ชประภา
ข. ทะเลน้อย แมน่ า้ ปัตตานี
ค. ทะเลสาบสงขลา เขื่อนบางลาง
ง. เขอ่ื นรชั ชประภา เข่ือนบางลาง

13

8. ประโยชน์ของการสรา้ งเขือ่ นมีหลายอย่าง ยกเวน้ ขอ้ ใด

ก. กักเก็บน้าเพ่อื ใช้ในการเกษตร
ข. เป็นแหล่งพลังงานผลติ กระแสไฟฟา้
ค. อนรุ กั ษส์ ัตวป์ า่ และป่าไม้
ง. ป้องกันน้าทว่ ม

9. ปา่ ประเภทใด ทพี่ บบรเิ วณปากน้าและชายฝัง่ ทะเล

ก. ป่าดบิ ชื้น และปา่ ดิบเขา
ข. ปา่ พรุ และ ป่าชายเลน
ค. ป่าดิบช้นื และ ป่าชายหาด
ง. ป่าชายหาด และ ปา่ เต็งรัง

10. แร่ธาตุชนดิ ใดมีความสาคญั ตอ่ ชวี ติ ประจาวนั ของผคู้ นมากทสี่ ดุ
ก. เหลก็
ข. ถ่านหิน
ค. นา้ มนั ดบิ
ง. ทองคา

14

กระดาษคาตอบ

ชื่อ-สกุล...............................................................................ช้นั ......................เลขท่ี..................

แบบทดสอบก่อนเรียน แบบทดสอบหลงั เรยี น
ขอ้ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.
6. 6.
7. 7.
8. 8.
9. 9.
10. 10.

สรปุ คะแนนแบบทดสอบ

แบบทดสอบ คะแนนทไ่ี ด้
กอ่ นเรียน
หลงั เรยี น
ผลการพฒั นา

หมายเหตุ : ผลการพฒั นา หมายถึง คะแนนสอบหลงั เรยี นมากกว่าก่อนเรยี น

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ท่ี 2
เรื่อง รู้จักดีภมู ิลักษณ์ภาคใต้

16

บัตรเนอื้ หาท่ี 1
ลกั ษณะภูมปิ ระเทศของภาคใต้

สภาพภมู ิประเทศ

ภาคใต้มีลักษณะภูมิประเทศเป็นแหลม ภาพท่ี 1 แผนที่แสดงภมู ิประเทศของภาคใต้
หรือแผ่นดินย่ืนลงไปในทะเล มีพ้ืนที่ชายฝั่ง
ทะเลเป็นแนวยาวท้ังสองด้านรวมกันมากกว่า ท่ีมา : https://sites.google.com/site/phatcharapron1999
2,400 กโิ ลเมตร ตอนกลางของภาค มเี ทอื กเขา สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2562
สูง 3 แนวทอดตัวเป็นแนวยาวเหนือ-ใต้ ทาให้
เกิดพ้ืนที่ลาดเอียงจากตอนกลางลงสู่ชายฝ่ัง
ทะ เลทั้ง 2 ด้า น ส่ว นพื้ นที่ถั ดขึ้ นไป ถึ ง
ต อ น ก ล า ง ข อ ง ภ า ค ซ่ึ ง เ ป็ น พื้ น ท่ี ภู เ ข า แ ล ะ
เทือกเขา มีสภาพพื้นท่ีเป็นลูกคลื่นลอนลาด
เล็กน้อยถึงเป็นเนินเขาที่ลาดเอียงสู่ชายฝ่ัง
ทะเลท้ังสองด้าน และ เทือกเขาแต่ละแนว
จะเป็นแหล่งต้นน้าลาธาร กาเนิดแม่น้าและ
ลาน้าสาขาท่ีสาคัญหลายสายไหลผ่านกระจัด
กระจายทวั่ ไปลงสู่อา่ วไทยและทะเลอันดามนั

เรยี นรู้หน้าถัดไปกนั เลยค่ะ

17

ลกั ษณะชายฝงั่ ของภาคใต้

● ชายฝงั่ ทะเลของภาคใตแ้ บง่ ออกเป็นชายฝัง่ ทะเลด้านตะวนั ออกและชายฝ่งั
ทะเลด้านตะวันตก

● ชายฝัง่ ทะเลด้านตะวนั ออกเรยี กวา่ ฝ่งั อ่าวไทย นับตัง้ แต่จังหวดั ชมุ พร ถึง
จังหวัดนราธวิ าส ชายฝัง่ ทะเลด้านตะวนั ตก เรียกว่า ฝงั่ อนั ดามนั นบั ต้ังแตจ่ ังหวดั ระนอง
ถึง จังหวัดสตูล มลี กั ษณะภมู ิประเทศแตกตา่ งกันดงั นี้

ชายฝั่งดา้ นตะวันออก (ฝั่งอ่าวไทย)
● เปน็ หาดทรายกวา้ ง เปน็ ฝงั่ ทะเลทมี่ ีการยกตัว
● มสี นั ทรายจงอย
● มอี ่าวขนาดใหญ่ เช่น อา่ วบ้านดอน อ่าวชมุ พร อ่าวสวี เป็นตน้

ภาพท่ี 2 หาดสะกอม จังหวดั สงขลา

ทม่ี า: https://songkhla.bethailand.com/travel
สืบคน้ เม่ือ 28 เมษายน 2562

ชายฝ่งั ด้านตะวนั ตก (ฝั่งทะเลอนั ดามนั )
● เปน็ ฝ่งั ทะเลแบบจมตวั
● มชี ายหาดเวา้ แหวง่ และเป็นหาดน้าลกึ เกาะ แก่งมากมาย
● มีป่าชายเลนขนึ้ ตามชายฝั่ง
● มี ชวากทะเล (การยุบจมบริเวณปากแมน่ ้าขนาดกวา้ ง)
● มีอ่าวทีส่ าคัญของฝั่งทะเลตะวันตก ได้แก่
อา่ วระนอง อา่ วพังงา อ่าวกระบี่ เป็นตน้

ภาพท่ี 3 เกาะตะปู อุทยานแห่งชาติอ่าวพงั งา จ.พงั งา

ทมี่ า : https://th.wikipedia.org
สบื คน้ เมอ่ื 28 เมายน 2562

18

บตั รกิจกรรมท่ี 1
ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของภาคใต้

ช่ือ-สกลุ ................................................. ...............................................ชนั้ ......................เลขท่ี
คาช้ีแจง ใหน้ ักเรยี นดูแผนทแ่ี ลว้ อธบิ ายลกั ษณะภมู ิประเทศของภาคใต้ ดงั ตอ่ ไปนี้ (10 คะแนน)

2. เทือกเขา 1. ทะเลอา่ วไทย
.................................................. ...............................................................
.................................................. ...............................................................
.................................................. ...............................................................
.................................................. ...............................................................
.................................................. ...

3. พ้นื ทีร่ าบ 4. แม่น้า
.............................................. .........................................
.............................................. .........................................
.............................................. .........................................
.............................................. .........................................
..............................................

5. ทะเลอนั ดามัน เกณฑ์การให้คะแนน
........................................................... คะแนนเต็ม 10 คะแนน
...........................................................
........................................................... (ข้อละ 2 คะแนน)
........................................................... นกั เรยี นตอบถกู ได้ 2 คะแนน
นักเรยี นตอบผิด ได้ 0 คะแนน

19

บัตรเฉลยกิจกรรมที่ 1
ลักษณะภูมปิ ระเทศของภาคใต้

คาชแ้ี จง ให้นักเรียนดแู ผนทแี่ ลว้ อธบิ ายลักษณะภมู ปิ ระเทศของภาคใต้ ดงั ตอ่ ไปนี้ (10 คะแนน)

1. แนวเทือกเขา 2. ทะเลอา่ วไทย
เป็นฝั่งทะเลทม่ี ีการยกตัว จงึ มหี าด
วางทอดตัวแนวเหนอื -ใต้ มี ทรายที่กว้างและยาว มสี ันทรายจงอย
สภาพพืน้ ท่ีเปน็ ลกู คลน่ื ลอน และมอี า่ วขนาดใหญ่
ถงึ เปน็ เนนิ เขาท่ีลาดเอียงสู่
ชายฝง่ั ทะเลทั้งสองดา้ น

3. พนื้ ทีร่ าบ 4. แม่น้า
มีพื้นทรี่ าบนอ้ ย ลักษณะ มีต้นกาเนิดจากภูเขาและ
ยาวขนานระหว่างภูเขาและ เทือกเขา เปน็ แม่นา้ สาย
ชายฝั่งทะเล สน้ั ๆ มีหลายสายและไหล
ลงสู่ทะเลทั้งสองฝ่ัง

5. ทะเลอนั ดามนั เกณฑก์ ารให้คะแนน
เป็นฝ่ังทะเลแบบจมตัว มชี ายหาด คะแนนเต็ม 10 คะแนน
เว้าแหว่งและเป็นหาดน้าลกึ
เกาะ แก่งมากมาย และมี ชวากทะเล (ขอ้ ละ 2 คะแนน)
นกั เรียนตอบถกู ได้ 2 คะแนน
นักเรยี นตอบผดิ ได้ 0 คะแนน

20

บัตรเน้ือหาที่ 2
ลกั ษณะภมู อิ ากาศของภาคใต้

สภาพภมู อิ ากาศ

ภาคใต้ เป็นภาคท่ีมีฝนมากที่สุดในประเทศไทย ลักษณะภูมิอากาศภาคใต้
เป็นแบบร้อนชื้นแถบมรสุมคือมีฝนตกชุกสลับกับฤดูร้อนสั้นๆไม่มีฤดูหนาว เนื่องจาก
อยใู่ กล้เส้นศนู ย์สูตร และได้รับอิทธพิ ลจากลมมรสมุ 3 ทิศทาง

ลมมรสมุ

1) ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ซึ่งพัดพาเอาไอน้าและความช้ืนจากมหาสมุทร
อนิ เดียและทะเลอนั ดามันเข้ามายังแผน่ ดนิ ในช่วงเดือนพฤษภาคม-เดือนกันยายน ทาให้
เรม่ิ มีฝนตกชุกทางแถบชายฝง่ั ทะเลด้านตะวันตกกอ่ นชายฝัง่ ทะเลด้านตะวนั ออก

2) ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ซ่ึงพัดพาเอาไอน้าและความชื้นจากทะเลจีนใต้
และอ่าวไทยเข้ามายังแผ่นดินในช่วงเดือนตุลาคม-เดือนมกราคม ทาให้เริ่มมีฝนตกชุก
ทางแถบชายฝ่ังทะเลด้านตะวนั ออกกอ่ นชายฝั่งทะเลด้านตะวันตก

3) ลมมรสุมตะวันออกเฉียงใต้ จะพัดพาเอาไอน้า ความช้ืนและความร้อน
จากเสน้ ศนู ยส์ ูตรผ่านอา่ วไทย เขา้ มายงั แผ่นดนิ ในชว่ งเดือนกุมภาพันธ์-เดอื นเมษายน
ทาให้มอี ุณหภูมิสงู และมีฝนตกกระจัดกระจายเป็นบางครง้ั

21

ฤดู

 ภาคใต้ มีเพียง 2 ฤดู คือ ฤดูฝน หรือฤดูมรสุม และฤดูร้อน หรือฤดู
ท่องเที่ยว

 ฝ่ังตะวันออกหรือฝ่ังอ่าวไทย ฤดูร้อนจะอยู่ในช่วงเดือนพฤษภาคม-
กันยายน

 ฝ่งั ตะวันตกหรือฝั่งทะเลอันดามัน ฤดูร้อนจะอยู่ในช่วงเดือนพฤศจิกายน-
เมษายน

ปริมาณนา้ ฝน

 อทิ ธิพลของลมมรสมุ ท้งั 3 ทิศทาง ทาให้ภาคใตม้ ฝี นตกชกุ และกระจาย
สมา่ เสมอเกือบตลอดทง้ั ปี

 ปริมาณนา้ ฝน (rainfall) เฉลี่ยรายปี อยใู่ นช่วง 1,418.1-4,183.7
มลิ ลิเมตร

 จังหวัดทตี่ ้ังอยทู่ างด้านตะวันตกของภาคจะมฝี นตกมากกวา่ จงั หวัดท่ตี ัง้ อยู่
ทางดา้ นตะวันออกของภาค

 จังหวัดระนอง มปี รมิ าณฝนตกเฉลย่ี มากท่สี ุด ประมาณ 4,183.7
มลิ ลเิ มตร

 อณุ หภูมิเฉลี่ยของภาคใต้ อยใู่ นชว่ ง 20.0-28.1 องศาเซลเซยี ส

จังหวัดระนอง ได้ช่อื ว่าเปน็ เมืองฝนแปด แดดส่ี
ด้วยนะคะ

22

บัตรกิจกรรมท่ี 2
ลักษณะภูมอิ ากาศของภาคใต้

ชื่อ-สกลุ ...................................................... .........................................ชน้ั .....................เลขท.่ี ...................

คาชแ้ี จง ใหน้ กั เรยี นทาเครือ่ งหมาย  ในข้อความทีถ่ กู และทาเครอ่ื งหมาย ในข้อความท่ผี ิด
(10 คะแนน)

...............1. ลักษณะภมู อิ ากาศของภาคใต้เป็นแบบรอ้ นชืน้ เน่อื งจากอยู่ใกลเ้ ส้นศูนย์สูตร

และได้รับอิทธพิ ลจากลมมรสุม

...............2. ลมมรสมุ ท่พี ัดผ่านภาคใต้ ได้แก่ ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ลมมรสมุ

ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื และ ลมมรสุมตะวนั ออกเฉียงใต้

...............3. ลมมรสมุ ตะวนั ออกเฉียงเหนือพดั ผ่านทะเลฝ่ังอนั ดามนั

...............4. ลมมรสุมตะวนั ตกเฉียงใตท้ าให้ภาคใตม้ ฝี นในชว่ งเดือนพฤษภาคม-เดอื น

กนั ยายน

...............5. ภาคใต้มี 3 ฤดู ได้แก่ ฤดรู อ้ น ฤดฝู น ฤดูหนาว

...............6. ถา้ จะทอ่ งเที่ยวทะเลฝั่งอนั ดามัน ต้องไปในชว่ งเดือนพฤษภาคม-กนั ยายน

...............7. ฤดูรอ้ นของภาคใต้ คอื ฤดูทอ่ งเที่ยว

...............8. ฝนแปด แดดส่ี คอื ฉายาของจังหวัดสรุ าษฎร์ธานี เน่ืองจากมีฝนตกมากท่ีสุด

...............9. อณุ หภูมิเฉลย่ี ของภาคใต้ อยู่ในช่วง 20.0-28.1 องศาเซลเซยี ส

..............10.จังหวัดท่ีตั้งอยู่ทางด้านตะวนั ออกของภาคจะมีฝนตกมากกวา่ จงั หวัดทตี่ ั้งอยู่

ทางด้านตะวันตกของภาค เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
คะแนนเต็ม 10 คะแนน

(ขอ้ ละ 1 คะแนน)
นกั เรียนตอบถูก ได้ 1 คะแนน
นักเรียนตอบผิด ได้ 0 คะแนน

23

บัตรเฉลยกิจกรรมท่ี 2
ลกั ษณะภมู ิอากาศของภาคใต้

คาช้แี จง ใหน้ กั เรียนทาเครื่องหมาย  ในข้อความที่ถกู และทาเคร่อื งหมาย  ในข้อความทผี่ ิด
(10 คะแนน)

.........1. ลกั ษณะภูมิอากาศของภาคใตเ้ ปน็ แบบร้อนชืน้ เน่อื งจากอยูใ่ กล้เสน้ ศนู ยส์ ูตร

และได้รบั อิทธพิ ลจากลมมรสุม

.........2. ลมมรสุมทพี่ ัดผ่านภาคใต้ ไดแ้ ก่ ลมมรสมุ ตะวนั ตกเฉยี งใต้ ลมมรสุม

ตะวนั ออกเฉยี งเหนือ และ ลมมรสมุ ตะวนั ออกเฉยี งใต้

..........3. ลมมรสุมตะวนั ออกเฉยี งเหนือพดั ผา่ นทะเลฝ่งั อันดามัน

...........4. ลมมรสุมตะวนั ตกเฉียงใตท้ าให้ภาคใต้มฝี นในชว่ งเดือนพฤษภาคม-เดือน

กันยายน

..........5. ภาคใตม้ ี 3 ฤดู ไดแ้ ก่ ฤดูรอ้ น ฤดฝู น ฤดหู นาว

..........6. ถา้ จะทอ่ งเทยี่ วทะเลฝง่ั อันดามัน ต้องไปในช่วงเดอื นพฤษภาคม-กนั ยายน

...........7. ฤดูรอ้ นของภาคใต้ คอื ฤดทู อ่ งเทยี่ ว

...........8. ฝนแปด แดดสี่ คอื ฉายาของจงั หวดั สุราษฎรธ์ านี เน่ืองจากมฝี นตกมากที่สดุ

............9. อุณหภมู เิ ฉล่ยี ของภาคใต้ อยใู่ นช่วง 20.0-28.1 องศาเซลเซยี ส

..........10.จงั หวดั ท่ตี ั้งอยทู่ างด้านตะวันออกของภาคจะมีฝนตกมากกว่าจังหวัด

ที่ตง้ั อย่ทู างดา้ นตะวนั ตกของภาค เกณฑ์การให้คะแนน
คะแนนเต็ม 10 คะแนน

(ข้อละ 1 คะแนน)
นักเรียนตอบถกู ได้ 1 คะแนน
นักเรยี นตอบผิด ได้ 0 คะแนน

24

บตั รเนอ้ื หาท่ี 3
แนวเทือกเขาสาคญั ของภาคใต้

แนวเทือกเขาของภาคใต้

ภาคใต้มีแนวเทือกเขาที่มีลักษณะวางตัวในแนวเหนือ-ใต้ ตลอดทั้งภาค
เป็นต้นกาเนดิ ของแม่นา้ หลายสาย โดยมีแนวเทอื กเขาทสี่ าคัญ ดังน้ี

○ เทือกเขาตะนาวศรี เปน็ พรมแดนกน้ั เขตแดนไทยกับเมยี นมาร์ (พม่า)
○ เทือกเขาภูเก็ต อยูท่ างตะวันตกของภาค
○ เทือกเขานครศรีธรรมราช เปน็ แกนกลางของภาค
○ เทือกเขาสนั กาลาครี ี เป็นพรมแดนก้ันเขตแดนไทยกบั มาเลเซยี

เทือกเขาตะนาวศรี ดแู ผนทป่ี ระกอบด้วย
นะครับ จะได้เขา้ ใจ

มากข้ึน

เทือกเขาภเู กต็

เทอื กเขาสันกาลาครี ี

เทือกเขานครศรีธรรมราช

ภาพท่ี 4 แผนท่ีแสดงแนวเทือกเขาของภาคใต้
ทม่ี า : http//www.lks.ac.th/kukiatstudentbetterroyal/social24.htm

สืบค้นเม่ือ 28 เมษายน 2562

25

เทือกเขาตะนาวศรี ภาพที่ 5 เทือกเขาตะนาวศรี

เปน็ แนวต่อเนื่องจากเทอื กเขาถนนธงชัย ทม่ี า : http://kbeautifullife.askkbank.com/travel
เป็นพรมแดนกน้ั ระหว่างไทยกบั สหภาพเมียนมาร์ สบื คน้ เม่ือ 28 เมษายน 2562
เร่มิ ตง้ั แต่จังหวดั กาญจนบรุ ีลงไปทางใต้ ถึงจังหวัด
ชมุ พร มคี วามยาวประมาณ 834 กิโลเมตร เทอื กเขาภูเกต็

เ ป็ น แ น ว เ ทื อ ก เ ข า ต่ อ เ นื่ อ ง ม า จ า ก เ ทื อ ก เ ข า ต ะ น า ว ศ รี

เร่ิมตั้งแต่จังหวัดชุมพร ทอดยาวขนานกับชายฝ่ังทะเล

ภาพท่ี 6 เทอื กเขาภูเก็ต ฝั่งตะวันตกไปสนิ้ สุดทีจ่ ังหวัดนครศรีธรรมราช รวมความยาว

ทม่ี า : http://www.thaiheritage.net/nation/geography/ 517 กโิ ลเมตร ยอดเขาท่ีมคี วามสูงที่สุด คือ เขาพนม-

ทัง้ ส้ินgeo9.html

สืบค้นเมอื่ 28 เมษายน 2562 เบญจา จังหวดั กระบี่ มคี วามสงู ประมาณ 1,397 เมตร

เทอื กเขานครศรีธรรมราช ภาพที่ 7 เทอื กเขานครศรีธรรมราช

มีช่ือเรียกอีกช่ือว่า เทือกเขาบรรทัด เป็นเทือกเขาท่ีตั้งอยู่ ท่ีมา : http://park.dnp.go.th
ท า ง ต อ น ก ล า ง ข อ ง ภ า ค ท อ ด เ ป็ น แ น ว ย า ว ล ง ม า ท า ง ใ ต้ สบื คน้ เมือ่ 28 เมษายน 2562
ผ่านจังหวัดนครศรีธรรมราชจนไปส้ินสุดท่ีจังหวัดสตูล รวม
ความยาว 319 กิโลเมตร ยอดเขาที่สูงท่ีสุด ได้แก่ เขาหลวง
มีความสงู 1,835 เมตรอย่ใู นเขตจังหวดั นครศรธี รรมราช

ภาพที่ 8 เทือกเขาสันกาลาคีรี เทือกเขาสนั กาลาครี ี

ที่มา : https://th.smarttravelapp.com เป็นแนวเส้นกั้นพรมแดนระหว่างไทยกับมาเลเซีย จุดเริ่มต้น
สืบค้นเมอ่ื 28 เมษายน 2562 ที่จังหวัดสตูล ทอดตัวไปทางด้านตะวันออก จนถึงบริเวณ
ตน้ แมน่ า้ โก-ลก อาเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส รวมความยาว
428 กิโลเมตร ยอดเขาท่ีสูงท่ีสุด คือ ภูเขาฮูลูติติปาซา
อย่ใู นเขตพน้ื ทจี่ งั หวัดยะลา สงู ประมาณ 1,535 เมตร

26

บตั รกจิ กรรมท่ี 3
แนวเทอื กเขาท่สี าคญั ของภาคใต้

ชือ่ -สกุล........................................................................................................................ชั้น.....................เลขที่..................

คาชแี้ จง จงตอบคาถามต่อไปนใ้ี หถ้ ูกต้อง (10 คะแนน)

1. แนวเทอื กเขาในภาคใตม้ กี ารวางตวั ในลักษณะใด
ตอบ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. เทือกเขาทสี่ าคัญของภาคใต้ ไดแ้ กเ่ ทอื กเขาใดบา้ ง
ตอบ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. เทือกเขาใดทีเ่ ปน็ แนวต่อเน่ืองมาจากเทอื กเขาถนนธงชัย
ตอบ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. เทือกเขาทเ่ี ปน็ แนวตอ่ เนือ่ งมาจากเทือกเขาตะนาวศรี คอื เทือกเขาใด
ตอบ..................................................................................................................... ...

5. เทือกเขาภเู กต็ มียอดเขาสูงทส่ี ดุ คอื ยอดเขาใด และมีความสูงก่ีเมตร
ตอบ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. เทอื กเขาทต่ี ัง้ อยตู่ อนกลางของภาค มีเขาหลวง เป็นยอดเขาสูงสุดคือเทือกเขาใด
ตอบ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. เทือกเขานครศรีธรรมราช มชี ื่อเรียกอีกชอื่ วา่
ตอบ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. เทอื กเขาใดที่เปน็ พรมแดนธรรมชาติกนั้ ระหว่างประเทศไทยและเมียนมาร์
ตอบ.................................................................................................................. ......

9. ฮลู ูติติปาซา เป็นยอดเขาที่สูงท่สี ดุ ของเทือกเขาใด
ตอบ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. หากนักเรยี นต้องการศกึ ษาธรรมชาติปา่ บาลา-ฮาลา ตอ้ งไปเทือกเขาใด
ตอบ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

เกณฑ์การใหค้ ะแนน
คะแนนเต็ม 10 คะแนน

(ข้อละ 1 คะแนน)
นกั เรยี นตอบถูก ได้ 1 คะแนน
นกั เรยี นตอบผดิ ได้ 0 คะแนน

27

บัตรเฉลยกจิ กรรมที่ 3
แนวเทือกเขาท่สี าคัญของภาคใต้

คาชแ้ี จง จงตอบคาถามต่อไปนใ้ี หถ้ กู ต้อง (10 คะแนน)

1. แนวเทือกเขาในภาคใตม้ ีการวางตวั ในลักษณะใด
ตอบ...................วางตวั แนวเหนือ-ใต้ ตลอดทัง้ ภาค...............................................

2. เทือกเขาท่ีสาคัญของภาคใต้ ไดแ้ กเ่ ทอื กเขาใดบา้ ง
ตอบ……………. เทือกเขาตะนาวศรี เทอื กเขาภเู กต็ เทือกเขานครศรธี รรมราช
เทอื กเขาสนั กาลาคีรี .........................................................................

3. เทอื กเขาใดท่เี ป็นแนวตอ่ เน่อื งมาจากเทือกเขาถนนธงชัย
ตอบ........................เทอื กเขาตะนาวศรี..................................................................

4. เทือกเขาทเ่ี ปน็ แนวต่อเน่อื งมาจากเทอื กเขาตะนาวศรี คอื เทือกเขาใด
ตอบ..............เทอื กเขาภูเกต็ ................................................... ................................

5. เทือกเขาภเู กต็ มียอดเขาสูงท่ีสุดคือยอดเขาใด และมีความสูงกีเ่ มตร
ตอบ......ยอดเขาพนมเบญจา มีความสูง1,397 เมตร..............................................

6. เทอื กเขาที่ต้ังอยตู่ อนกลางของภาค มีเขาหลวง เปน็ ยอดเขาสูงสดุ คือเทือกเขาใด
ตอบ..............เทอื กเขานครศรีธรรมราช..................................................................

7. เทอื กเขานครศรธี รรมราช มชี อ่ื เรยี กอกี ช่ือวา่
ตอบ. . . . . . . . . . . . . . . . . . เทือกเขาบรรทัด. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. เทอื กเขาใดที่เปน็ พรมแดนธรรมชาตกิ ้ันระหว่างประเทศไทยและเมยี นมาร์
ตอบ..............เทอื กเขาตะนาวศรี............................................................................

9. ฮูลตู ิติปาซา เป็นยอดเขาทีส่ ูงที่สุดของเทือกเขาใด
ตอบ...................เทอื กเขาสนั กาลาครี ี.....................................................................

10. หากนกั เรียนตอ้ งการศึกษาธรรมชาติปา่ บาลา-ฮาลา ตอ้ งไปเทอื กเขาใด
ตอบ...................เทอื กเขาสนั กาลาครี ี.....................................................................

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
คะแนนเต็ม 10 คะแนน

(ข้อละ 1 คะแนน)
นกั เรียนตอบถูก ได้ 1 คะแนน
นักเรียนตอบผิด ได้ 0 คะแนน

28

บัตรเนือ้ หาท่ี 4
แม่นา้ และแหลง่ นา้ ที่สาคญั ของภาคใต้

แมน่ า้ ที่สาคัญ

แมน่ า้ ท่ีสาคญั ในภาคใต้ สว่ นใหญเ่ ป็นแม่น้าสายสนั้ ๆ มตี ้นกาเนิดมาจากเทือกเขาต่างๆ
ในภาคใต้และไหลลงสู่ทะเลทั้งทะเลฝั่งอ่าวไทยและฝ่งั อันดามนั แม่นา้ ท่ีสาคญั มดี งั น้ี

แม่น้าตาปี เป็นแม่น้าที่ยาวที่สุดในภาคใต้ ภาพท่ี 9 แม่นา้ ตาปี
มคี วามยาวประมาณ 232 กิโลเมตร ต้นน้า
เกิดจากเทือกเขานครศรีธรรมราช ในเขต ท่มี า : http://www.mnre.go.th/reo13/th
อ.ทงุ่ ใหญ่ จ.นครศรีธรรมราช ไหลย้อนขึ้น สบื ค้นเม่ือ 29 เมษายน 2562
ไปทางทศิ เหนือจนกระท่ังสู่ชายฝั่งอ่าวไทย
ท่ี อ.เมือง จ.สรุ าษฎรธ์ านี ภาพที่ 10 แม่นา้ กระบุรี

แม่น้ากระบุรี ต้นน้าเกิดจาก เทือกเขา ทม่ี า : http://www.mnre.go.th/reo13/th
ตะนาวศรี ไหลลงมาทางใต้ เป็นเส้นก้ัน สบื ค้นเมอ่ื 29 เมษายน 2562
พรมแดนธรรมชาติระหวา่ งไทยกับพม่า
ในเขตจงั หวดั ระนอง และไหลลงสูท่ ะเล
อนั ดามัน ในเขต อ.กระบุรี จ.ระนอง
รวมความยาว 135 กิโลเมตร ปากแม่น้า
มีข นา ดก ว้ า ง มา ก เป็ นพิ เ ศษ ถึ ง 4.5
กิโลเมตร เพราะเป็นบริเวณเปลือกโลก
ทรุดตัว

แมน่ า้ ปตั ตานี เกิดจากเทือกเขาสันกาลาคีรี 29
ไหลผ่านจังหวัดยะลา ปัตตานี ไหลลงสู่
อ่าวไทยในเขตจังหวัดปัตตานี มีความยาว ภาพท่ี 11 แม่นา้ ปัตตานี
ประมาณ 190 กิโลเมตร
ทมี่ า : https://yala-patani-naratiwat.blogspot.com/
.แ-ม่น้าโก-ลก เป็นเส้นก้ันพรมแดนระหว่าง 2019/09/blog-post_9.html
ไทยกับมาเลเซีย รวมความยาว 80 กโิ ลเมตร สบื ค้นเมอื่ 29 เมษายน 2562
มี ต้ น ก า เ นิ ด จ า ก เ ทื อ ก เ ข า สั น ก า ล า ศ รี
ในเขต อ. แว้ง จ.นราธิวาส ไหลย้อนขึ้นไป ภาพท่ี 12 แม่น้าโก-ลก
ทางทิศเหนือ ผ่านจ.นราธิวาส และไหลลงสู่
อา่ วไทยท่ี อ.ตากใบ จ.นราธิวาส ที่มา : http://www.mnre.go.th/reo13/th
สืบค้นเมอื่ 29 เมษายน 2562

แหล่งน้าทส่ี าคัญ

แหลง่ นา้ ท่ีสาคัญจากธรรมชาติ แหล่งนา้ ท่สี าคญั ทมี่ นษุ ยส์ รา้ งข้ึน

ทะเลสาบสงขลา จ.สงขลา เขอื่ นรัชชประภา จ.สุราษฎรธ์ านี
ทะเลน้อย จ.พทั ลงุ เขอ่ื นบางลาง จ.ยะลา
ปากแม่นา้ ตรัง จ.ตรงั
ปากแมน่ า้ กระบี่ จ.กระบี่ ประโยชน์ของการสร้างเข่ือนมีหลายอย่างเลยครับ
พรโุ ตะ๊ แดง จ.นราธวิ าส เ ช่ น กั ก เ ก็ บ น้ า เ พ่ื อ ใ ช้ ใ น ก า ร เ ก ษ ต ร
ผลติ กระแสไฟฟ้าให้พวกเราได้ใช้ ป้องกันน้าท่วม
แล้วยังสร้างอาชีพประมงอีกดว้ ยนะครับ

30

บตั รกิจกรรมท่ี 4
แมน่ ้าและแหลง่ น้าทีส่ าคญั ของภาคใต้

ชือ่ -สกุล.......................................................... .................................................ช้นั .....................เลขที่
................

คาช้ีแจง ให้นกั เรยี นนาคาตอ่ ไปนี้ เตมิ ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง (10 คะแนน)

แม่น้าตาปี ทะเลสาบสงขลา แม่น้าโก-ลก ทะเลน้อย

แมน่ า้ กระบรุ ี แหลง่ น้าธรรมชาติ เขอื่ นบางลาง

แหลง่ น้าทม่ี นษุ ย์สร้างขนึ้ แม่นา้ ปตั ตานี เขอ่ื นรัชชประภา

1…............................………..…….เป็นแม่นา้ ท่ียาวท่ีสุดในภาคใต้ มตี ้นกาเนดิ จากเทือกเขา
นครศรธี รรมราช
2. เทือกเขาสนั กาลาครี เี ป็นแหล่งกาเนิด..........................................ไหลผา่ นจังหวัดยะลา
3…...................................…………… จ. สุราษฎรธ์ านี เป็นแหล่งนา้ สาคัญทีม่ นุษยส์ ร้างข้ึน
4. พรโุ ตะ๊ แดง จ.นราธวิ าส ปากแม่น้าตรงั จ.ตรัง เป็น.......................................................
5. ……..................................เปน็ พรมแดนธรรมชาตกิ น้ั พรมแดนระหว่างไทยกบั มาเลเซีย
6................................................................ เช่น เข่อื นรัชชประภา เข่ือนบางลาง
7. จงั หวัดพัทลุงมแี หล่งน้าธรรมชาติซงึ่ เป็นแรมซาร์ ไซด์ แห่งแรกของประเทศไทย ไดแ้ ก่
.....................................................
8. จงั หวดั ยะลาสร้าง.......................................... เพ่อื เปน็ แหลง่ พลังงานผลิตกระแสไฟฟ้า
9. ………...............................................เปน็ แหล่งน้าสาคญั ทางธรรมชาติ
10. เทอื กเขาตะนาวศรีเป็นตน้ กาเนดิ ............................................ไหลลงสูท่ ะเลอนั ดามัน

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
คะแนนเต็ม 10 คะแนน

(ข้อละ 1 คะแนน)
นกั เรยี นตอบถกู ได้ 1 คะแนน
นักเรยี นตอบผดิ ได้ 0 คะแนน

31

บตั รเฉลยกิจกรรมที่ 4
แม่น้าและแหลง่ น้าท่สี าคญั ของภาคใต้

คาชแี้ จง ให้นกั เรียนนาคาตอ่ ไปนี้ เติมลงในชอ่ งว่างให้ถกู ต้อง (10 คะแนน)

แม่น้าตาปี ทะเลสาบสงขลา แมน่ ้าโก-ลก ทะเลนอ้ ย

แม่น้ากระบุรี แหล่งนา้ ธรรมชาติ เขอื่ นบางลาง

แหลง่ นา้ ที่มนุษยส์ รา้ งขึน้ แม่นา้ ปัตตานี เขือ่ นรัชชประภา

1…..........(แมน่ ้าตาปี)………..…….เปน็ แมน่ ้าท่ยี าวท่สี ดุ ในภาคใต้ มีต้นกาเนดิ จากเทอื กเขา
นครศรธี รรมราช
2. เทอื กเขาสันกาลาคีรเี ปน็ แหล่งกาเนดิ ........(แม่นา้ ปัตตานี)...........ไหลผา่ นจังหวัดยะลา
3…......(เขอื่ นรัชชประภา)…………… จ. สรุ าษฎรธ์ านี เป็นแหล่งน้าสาคญั ท่มี นษุ ยส์ ร้างข้ึน
4. พรุโตะ๊ แดง จ.นราธิวาส ปากแม่นา้ ตรงั จ.ตรงั เป็น...........(แหลง่ นา้ ธรรมชาติ).............
5. ……..(แม่น้าโก-ลก)........เปน็ พรมแดนธรรมชาตกิ นั้ พรมแดนระหว่างไทยกับมาเลเซยี
6.......(แหลง่ นา้ ทม่ี นุษยส์ รา้ งขนึ้ )...... เช่น เขื่อนรชั ชประภา เขอ่ื นบางลาง
7. จังหวดั พทั ลุงมีแหล่งน้าธรรมชาตซิ งึ่ เป็นแรมซาร์ ไซด์ แหง่ แรกของประเทศไทย ไดแ้ ก่ ..........
(ทะเลน้อย). . . . . . . . . .
8. จังหวัดยะลาสร้าง.........(เขือ่ นบางลาง).......... เพือ่ เปน็ แหล่งผลติ พลังงานกระแสไฟฟ้า
9. ……….(ทะเลสาบสงขลา)...................เปน็ แหลง่ น้าสาคญั ทางธรรมชาติ
10. เทอื กเขาตะนาวศรเี ป็นต้นกาเนิด.....(แมน่ ้ากระบรุ ี)........ไหลลงส่ทู ะเลอันดามัน

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
คะแนนเต็ม 10 คะแนน

(ข้อละ 1 คะแนน)
นกั เรียนตอบถกู ได้ 1 คะแนน
นกั เรยี นตอบผดิ ได้ 0 คะแนน

32

บตั รเนื้อหาที่ 5
ลักษณะพืชพรรณปา่ ไมข้ องภาคใต้

ลกั ษณะพชื พรรณปา่ ไม้

พืชพรรณป่าไม้ของภาคใต้ในบริเวณที่เป็นเทือกเขาและที่ราบลุ่มเป็นป่าดิบช้ืน
และปา่ ดบิ เขา ส่วนบริเวณปากน้าและชายฝั่งทะเลเป็นป่าชายเลนและป่าพรุ จังหวัดที่มี
ป่าไม้มากสุด คือ จังหวัดสุราษฎร์ธานี ไม้ท่ีสาคัญของภาคใต้ คือ ไม้เบญจพรรณ
และไม้จากปา่ ชายเลน ลักษณะพชื พรรณปา่ ไมข้ องภาคใต้ มีดังนี้

ป่าดบิ ชื้น

เป็นป่าท่ีมีใบไม้สีเขียวตลอดทั้งปี ไม่ผลัดใบ สภาพป่ารกทึบ ภาพท่ี 13 ลกั ษณะปา่ ดิบช้นื
พบป่าชนิดนี้ข้ึนอยู่ตามบริเวณหุบเขา เนินเขา พ้ืนที่แม่น้า
ลาธารต่าง ๆต้นไม้ท่ีมีอยู่ในป่าชนิดน้ีมีหลากหลายชนิด ทมี่ า : https://th.wikipedia.org/wiki/ป่า
มีลาต้นใหญ่ขึ้นหนาแน่นเบียดเสียดกัน แสงสว่างส่องไม่ถึง สืบคน้ เม่ือ 30 เมษายน 2562
พ้ืน ทาให้อากาศในปา่ น้ชี ่มุ ชื้นอยู่ตลอดเวลา พันธ์ุไม้ท่ีสาคัญ
เชน่ ยางนา ตะเคียน ต้นใบไม้สีทอง กลว้ ยไม้ป่า เปน็ ตน้

ปา่ ดบิ เขา ภาพที่ 14 ลักษณะปา่ ดิบเขา

เป็นป่าทพ่ี บอยตู่ ามเทือกเขาในระดับสูง บริเวณภูเขาที่สูง ทมี่ า : https://geo2gis.com/index.php/
กว่าระดับน้าทะเลปานกลางตั้งแต่ประมาณ 1,000 เมตร geography/221-thai-forest
ข้ึนไปซ่ึงเป็นบริเวณต้นน้าลาธาร โดยจะกระจัดกระจาย
อยู่ทั่วไป ป่าดิบเขาจะปกคลุมตามสันเขาและยอดเขา สบื คน้ เมื่อ 30 เมษายน 2562
อากาศค่อนข้างหนาวเย็นตลอดปี สภาพป่ามีเรือนยอด
แน่นทึบมีไม้พ้ืนล่างหนาแน่นคล้ายคลึงกับป่าดิบช้ืน
และปา่ ดิบแล้ง

33

ปา่ พรุ

ปา่ พรุมีลักษณะเป็นป่าบริเวณท่ีมีพื้นด้านล่างมีน้าขังตลอด ภาพที่ 15 ลกั ษณะป่าพรุ
ทั้งปี โดยน้าจะมีสภาพเป็นกรดมีสีเขียวหรือน้าตาลเข้ม
ท่ีเกิดจากการสะสมตัวของซากพืช ซากสัตว์มาอย่าง ทม่ี า : https://mgronline.com/travel/detail/
ยาวนาน มีการสะสมระหว่างดนิ อินทรีย์กับดนิ ตะกอนทะเล 9590000110516
สลับชั้นกัน 2-3 ชั้น ชนิดพันธุ์ไม้ท่ีสาคัญของป่าพรุ
ในภาคใต้ ได้แก่ อินทนิล น้าหว้า จิก หวาย ตะค้าทอง สบื คน้ เม่ือ 30 เมษายน 2562
หมากแดง ป่าพรุที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย คือ
ปา่ พรสุ ิรนิ ธร หรอื ป่าพรุโตะ๊ แดง ในจังหวดั นราธิวาส

ปา่ ชายเลน ภาพท่ี 16 ลักษณะป่าชายเลน

ป่าชายเลน หรือ ป่าโกงกาง จะปรากฏอยู่ตามที่ดินเลน ท่มี า : https://geo2gis.com/index.php/
ริมทะเลหรือบริเวณปากน้าแม่น้าใหญ่ ๆ ซ่ึงมีน้าเค็ม geography/221-thai-forest
ท่วมถึง มีต้นไม้ข้ึนหนาแน่นแต่ละชนิดมีรากค้ายัน
และรากหายใจ พันธ์ุไม้ที่สาคัญ คือ โกงกาง ตะบูน สบื ค้นเม่ือ 30 เมษายน 2562
แสมทะเล ลาพูนและลาแพน ปรงทะเลเหงือกปลายหมอ
ปอทะเล ภาพที่ 17 ลักษณะป่าชายหาด

ป่าชายหาด ที่มา : https://geo2gis.com/index.php/
geography/221-thai-forest
ป่าชายหาด เป็นปา่ ท่มี ีอยู่ตามชายฝ่งั ทะเลท่ีเป็นดินกรวด
ทราย และโขดหินพันธุ์ไม้จะต่างจากทีที่น้าท่วมถึง สืบคน้ เมอ่ื 30 เมษายน 2562
ถ้าชายฝ่ังเป็นดินทรายก็มีสนทะเล พืชช้ันล่างก็จะมี
พวกตีนนก และพันธ์ไม้เลื้อยอ่ืน ๆ อีกบางชนิด ถ้าเป็น
กรวดหรือหิน พันธุ์ไม้ที่ขึ้น ส่วนใหญ่ก็เป็นพวกกระทิง
หูกวาง เป็นต้น เกาะตะรุเตามีป่าชายหาดที่สวยงาม
และค่อนข้างสมบูรณ์มากแห่งหน่งึ

34

บัตรกจิ กรรมที่ 5
ลกั ษณะพชื พรรณปา่ ไมข้ องภาคใต้

ชื่อ-สกุล. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ชั้น. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . เลขท่ี
...ค...า..ช..ี้แ...จ..ง....ใ.ห. ้นกั เรียนดูภาพต่างๆตอ่ ไปน้ี แล้วจงระบุวา่ เปน็ ลักษณะพืชพรรณปา่ ไม้ชนดิ ใด
พร้อมทั้งอธบิ ายลกั ษณะสาคัญของปา่ ไม้ชนิดน้ันด้วย (10 คะแนน)

1. ชนิดป่าไม.้ .........................................
ลักษณะสาคัญ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. ...........................................................
...........................................................
3. ...........................................................
ชนิดปา่ ไม.้ ..........................................
4. ลักษณะสาคัญ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...........................................................
เกณฑก์ ารให้คะแนน ...........................................................
คะแนนเตม็ 10 คะแนน ...........................................................
นกั เรียนตอบถูกในข้อย่อยทัง้ หมด ชนดิ ปา่ ไม้...........................................
ได้คะแนนข้อละ 2.5 คะแนน ลักษณะสาคญั ...................................
...........................................................
...........................................................
...........................................................

ชนดิ ป่าไม.้ ..........................................
ลกั ษณะสาคญั ....................................
...........................................................
...........................................................
...........................................................

35

บัตรเฉลยกิจกรรมท่ี 5
ลักษณะพืชพรรณปา่ ไมข้ องภาคใต้

คาชแี้ จง ให้นักเรยี นดภู าพต่างๆตอ่ ไปนี้ แล้วจงระบุวา่ เป็นลกั ษณะพชื พรรณป่าไม้ชนิดใด
พร้อมท้งั อธิบายลักษณะสาคัญของปา่ ไม้ชนิดนน้ั ด้วย (10 คะแนน)

1. ชนิดปา่ ไม้....ป่าชายเลน.............
ลกั ษณะสาคญั อยู่ตามท่ดี ินเลนรมิ ทะเลหรอื บรเิ วณ

ปากนา้ แมน่ ้าใหญ่ ๆ ซ่ึงมีน้าเค็มทว่ มถงึ มตี น้ ไมข้ ้ึน

หนาแน่นแต่ละชนิดมรี ากค้ายนั และรากหายใจ

2. ชนิดปา่ ไม้...........ปา่ พรุ.....................

ลักษณะสาคัญ เปน็ ป่าบรเิ วณท่ีมีพื้นดา้ นล่างมีนา้ ขัง
ตลอดท้งั ปี โดยนา้ จะมีสภาพเป็นกรดท่ีเกิดจากการ
สะสมตัวของซากพืช ซากสตั ว์มาอย่างยาวนาน

3. ชนิดป่าไม้.........ปา่ ดบิ ชนื้ ..................
ลกั ษณะสาคญั เป็นปา่ ที่มีใบไม้สีเขยี วตลอดทงั้ ปี
4. ไม่ผลัดใบ สภาพป่ารกทึบ พบปา่ ชนดิ นข้ี ้นึ อย่ตู าม
บรเิ วณหบุ เขา แมน่ า้ ตน้ ไมท้ ่ีมีอยใู่ นปา่ ชนิดนม้ี ี
เกณฑก์ ารให้คะแนน หลากหลายชนิด
คะแนนเตม็ 10 คะแนน
นักเรยี นตอบถกู ในขอ้ ย่อยทง้ั หมด ชนิดปา่ ไม้........ปา่ ดบิ เขา.....................
ได้คะแนนข้อละ 2.5 คะแนน ลักษณะสาคัญ เป็นป่าท่ีพบอยู่ตามเทือกเขาใน
ระดับสูง บริเวณภูเขาท่ีสูงสภาพป่ามีเรือนยอดแน่น
ทบึ มีไม้พ้ืนล่างหนาแน่น

36

บัตรเน้ือหาท่ี 6
ทรัพยากรธรรมชาติ

ทรพั ยากรธรรมชาตทิ ีส่ าคญั ของภาคใต้

ทรพั ยากรดิน

ทรัพยากรดินในภาคใต้ส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นดินปนทราย มีความอุดมสมบูรณ์
ตา่ ไม่เหมาะสาหรับการเพาะปลูก สว่ นบริเวณท่ีราบลุ่มต่า (พรุ) มีน้าท่วมขังไม่สามารถ
ใช้ประโยชน์ได้ ส่วนท่ีราบลุ่มแม่น้าใช้ปลูกข้าว และสวนผลไม้ ส่วนดินบริเวณท่ีสูง
เปน็ ดินเหนยี วหรอื ดินลูกรัง เหมาะในการปลกู ยางพาราและปาล์มน้ามัน

ภาพที่ 18 ลักษณะดนิ ในภาคใต้

ท่ีมา : https://sites.google.com/site/arada591110115/home/thraphyakr-din
สืบคน้ เมื่อ 30 เมษายน 2562

37

ทรพั ยากรน้า

ภาคใต้มีฝนตกชกุ ตลอดท้ังปี แตม่ ีปัญหาในการขาดแคลนน้าเนอื่ งจากมีแมน่ า้
สายสั้น ๆไม่สามารถเก็บกักน้าได้ ส่วนใหญ่จะใช้น้าจากการขุดเจาะบ่อบาดาล
และได้จากเขื่อนต่าง ๆ ได้แก่ เขื่อนคลองหลา จังหวัดสงขลา เข่ือนปัตตานี
จงั หวดั ปัตตานี เขือ่ นรชั ประภา จังหวดั สุราษฎร์ธานี เขอื่ นบางลาง จังหวัดยะลา

ภาพที่ 19 เข่ือนบางลาง จงั หวัดยะลา ภาพที่ 20 เขอ่ื นรัชชประภา จงั หวัดสรุ าษฎรธ์ านี

ที่มา : https://www.matichon.co.th/ ทมี่ า : https://www.suratthanitourism.com/
news-monitor/news_2524846 tour/ratchaprapha-dam/
สบื คน้ เมอ่ื 30 เมษายน 2562 สบื ค้นเม่ือ 30 เมษายน 2562

ทรัพยากรปา่ ไม้และสตั วป์ า่

พื้นท่ีป่าไม้ส่วนใหญ่ในภาคใต้เป็นป่าดิบชื้นตามเทือกเขา และป่าชายเลน
จังหวัดที่ป่าไม้มากสุด คือ สุราษฎร์ธานี ซึ่งเป็นป่าแพะ ป่าโคก ข้ึนปะปนกับทุ่งหญ้า
สะวันนา ไม้ท่ีสาคัญของภาคใต้ คือ ไม้เบญจพรรณและไม้จากป่าชายเลน ส่วนสัตว์ป่า
ท่ีสาคัญที่พบได้ เช่น กระทิง เก้ง กระจง เลียงผา ค่างแว่นถ่ินใต้ นกหัวขวาน
นกหัวขวาน นกเงือก

ภาพท่ี 21 ป่าชายเลน ภาพท่ี 22 นกเงอื ก

ที่มา : https://www.dnp.go.th/research/knowledge/typeforest.html ท่มี า : https://www.sator4u.com/paper/1895
สืบค้นเม่อื 30 เมษายน 2562 สืบคน้ เมอ่ื 30 เมษายน 2562

38

ทรพั ยากรแรธ่ าตุ

ภาคใต้มีแร่ธาตุหลายชนิด ซ่ึงสามารถนามาใช้ประโยชน์ทางเศรษฐกิจ เช่น
ใช้ในทางอุตสาหกรรมต่างๆ ผลิตเป็นเคร่ืองประดับ เคร่ืองใช้ และเป็นแหล่งพลังงาน
เชอ้ื เพลงิ แรธ่ าตใุ นภาคใต้ มีดงั นี้

- แร่ดีบุก พบมากท่ีสุดในภาคใต้และของประเทศไทย ซึ่งถือว่าเป็นแร่
ท่ที ารายได้ใหก้ บั ประเทศมากทสี่ ดุ

- แร่พลวง พบทจ่ี งั หวดั สุราษฎร์ธานี , นครศรธี รรมราช
- แรท่ งั สเตน พบท่ีจังหวัดนครศรีธรรมราช
- ทองคา พบท่ีโต๊ะโมะ จงั หวัดนราธวิ าสและท่ีชมุ พร
- แรฟ่ ลอู อไรด์ , ยิปซมั , ดินขาว พบท่จี ังหวดั สุราษฎร์ธานี
- ถา่ นหนิ พบทก่ี ระบแี่ ละสรุ าษฎรธ์ านี
- นา้ มนั ปโิ ตรเลียมและกา๊ ซธรรมชาติ พบทีอ่ า่ วไทย

ภาพที่ 23 แร่ดีบุก ภาพท่ี 24 แร่พลวง ภาพที่ 25 แรท่ องคา

ทม่ี า : http://www.rmutphysics.com ทีม่ า : https://th.wikipedia.org ที่มา : http://www.rmutphysics.com
สืบค้นเม่อื 30 เมษายน 2562 สบื ค้นเมื่อ 30 เมษายน 2562 สืบคน้ เม่ือ 30 เมษายน 2562

ภาพที่ 26 ถ่านหนิ ภาพที่ 27 นา้ มนั และกา๊ ซธรรมชาติ

ท่ีมา : https://th.wikipedia.org ทีม่ า : https://dmf.go.th
สบื คน้ เมอ่ื 30 เมษายน 2562 สบื ค้นเม่ือ 30 เมษายน 2562

39

บัตรกิจกรรมท่ี 6
ทรัพยากรธรรมชาติ

ช่อื -สกุล......................................................................................................ชน้ั ......................เลขท.่ี ...............

คาชแ้ี จง ให้นกั เรียนระบทุ รัพยากรธรรมชาตแิ ละอธิบายการใช้ประโยชนข์ องทรัพยากรนน้ั
ให้เข้าใจ (10คะแนน)

1.1 ทรพั ยากร........................................ 2.1 ทรัพยากร........................................
1.2 การใชป้ ระโยชน์ 2.2 การใชป้ ระโยชน์
................................................................... ....................................................................
....................................................... ............ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

3.1 ทรัพยากร........................................ 4.1 ทรพั ยากร........................................
3.3 การใชป้ ระโยชน์ 4.2 การใชป้ ระโยชน์
.................................................................... ....................................................................
.................................................................... .................................................................. ..
.
เกณฑ์การให้คะแนน
5.1 ทรพั ยากร........................................ คะแนนเตม็ 10 คะแนน
5.2 การใชป้ ระโยชน์
.................................................................... (ขอ้ ละ 2 คะแนน)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. นกั เรยี นตอบถกู ข้อยอ่ ยละ ได้ 1 คะแนน

40

บตั รเฉลยกจิ กรรมที่ 6
ทรัพยากรธรรมชาติ

คาช้ีแจง ใหน้ กั เรยี นระบทุ รพั ยากรธรรมชาตแิ ละอธิบายการใช้ประโยชน์ของทรพั ยากรน้นั
ให้เข้าใจ (10 คะแนน)

1.1 ทรพั ยากร.....ดิน.......................... . 2.1 ทรัพยากร.............นา้ ....................
1.2 การใช้ประโยชน์ 2.2 การใชป้ ระโยชน์
..ใชเ้ ป็นพื้นท่เี พาะปลูกพืชทางการเกษตร.. ......ใช้ประโยชนเ์ พื่อการบริโภค และใช้
ทางการเกษตร…. .
3.1 ทรัพยากร...ป่าไม้..........
3.2 การใช้ประโยชน์ 4.1 ทรพั ยากร.....แร่ธาต.ุ .....................
...ไมส้ ามารถนามาทาเป็นท่ีอยู่อาศัย และ 4.2 การใช้ประโยชน์
ยารกั ษาโรค ทาให้อากาศดี.. ...ใชใ้ นกจิ การอุตสาหกรรมต่างๆ..

5.1 ทรัพยากร.แรธ่ าตุและกา๊ ซธรรมชาติ เกณฑ์การให้คะแนน
5.2 การใช้ประโยชน์ คะแนนเตม็ 10 คะแนน
....ใช้เป็นเช้อื เพลิงใหค้ วามร้อนและ
พลงั งาน…. (ขอ้ ละ 2 คะแนน)
นกั เรียนตอบถูกข้อย่อยละ ได้ 1 คะแนน

41

แบบทดสอบหลังเรยี น

ชดุ กิจกรรมการเรียนรูเ้ รอ่ื ง รอบรภู้ ูมศิ าสตรภ์ าคใต้
สาหรับนกั เรยี นชั้นประถมศึกษาปที ่ี 5

กลุม่ สาระการเรียนร้สู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชุดที่ 2 เรอ่ื ง รจู้ ักดภี มู ิลักษณภ์ าคใต้

42

แบบทดสอบหลังเรยี น

เรื่อง รู้จักดีภมู ลิ กั ษณ์ภาคใต้

คาช้แี จง 1. ข้อสอบมจี านวน 10 ข้อ 10 คะแนน
2. ใหน้ ักเรียนเลือกคาตอบทถี่ กู ต้องท่ีสุดเพียงคาตอบเดียว

แลว้ ทาเครอ่ื งหมาย X ลงในกระดาษคาตอบ

1. ลกั ษณะภูมปิ ระเทศที่โดดเดน่ ของภาคใต้ คือข้อใด

ก. ทีร่ าบชายฝ่ังทะเล
ข. เทอื กเขาสงู
ค. ทีร่ าบลุม่ แม่นา้
ง. หุบเขาและเนินเขา

2. ลกั ษณะภมู ิประเทศของภาคใตข้ อ้ ใด ทาให้เกดิ รายไดจ้ ากการทอ่ งเทยี่ ว

ก. เทือกเขาสงู
ข. ท่ีราบลมุ่ แมน่ า้
ค. ทีร่ าบชายฝงั่ ทะเล
ง. ภเู ขาและเนนิ เขา

3. จังหวดั ใดมปี ริมาณฝนในแตล่ ะปีสงู สุดของประเทศ

ก. จังหวัดชมุ พร
ข. จังหวดั สุราษฎร์ธานี
ค. จังหวัดพงั งา
ง. จังหวัดระนอง

43

4. อทิ ธิพลของลมมรสุม ทาให้ภมู ิอากาศของภาคใตเ้ ป็นอย่างไร

ก. มีฝนตกชกุ เกือบตลอดปี
ข. ทาให้มีฤดู 3 ฤดู คอื ฤดูร้อน ฤดฝู น ดูหนาว
ค. ค่อนขา้ งแหง้ แล้ง
ง. ได้รบั ลมหนาวมากกว่าภาคอ่ืน

5. เทอื กเขาของภาคใตท้ ก่ี ัน้ เป็นพรมแดนธรรมชาตริ ะหว่างไทยกับมาเลเซยี คือขอ้ ใด

ก. เทอื กเขาภเู กต็
ข. เทือกเขาตะนาวศรี
ค. เทือกเขาสันกาลาคีรี
ง. เทอื กเขานครศรธี รรมราช

6. ขอ้ ใด กล่าวถูกตอ้ ง

ก. เทอื กเขาในภาคใตจ้ ะวางตัวแนวเหนือ-ใต้
ข. เทอื กเขาตะนาวศรีเปน็ พรมแดนกัน้ ระหวา่ งไทยกบั เมยี นมาร์
ค. เทือกเขานครศรีธรรมราช เรียกอกี ช่อื วา่ เทอื กเขาบรรทดั
ง. ถูกทุกข้อทีก่ ลา่ วมา

7. ข้อใดเปน็ แหลง่ น้าจากธรรมชาติ

ก. แมน่ า้ ตาปี เขื่อนรชั ชประภา
ข. ทะเลน้อย แมน่ า้ ปัตตานี
ค. ทะเลสาบสงขลา เขื่อนบางลาง
ง. เข่อื นรชั ชประภา เข่ือนบางลาง

44

8. ประโยชน์ของการสร้างเขอื่ นมหี ลายอย่าง ยกเวน้ ขอ้ ใด

ก. กกั เก็บน้าเพือ่ ใช้ในการเกษตร
ข. เป็นแหล่งพลังงานผลติ กระแสไฟฟา้
ค. อนุรกั ษส์ ตั ว์ป่าและปา่ ไม้
ง. ป้องกนั น้าทว่ ม

9. ปา่ ประเภทใด ทพี่ บบรเิ วณปากน้าและชายฝั่งทะเล

ก. ปา่ ดิบชนื้ และปา่ ดบิ เขา
ข. ป่าพรุ และ ปา่ ชายเลน
ค. ปา่ ดบิ ชน้ื และ ปา่ ชายหาด
ง. ป่าชายหาด และ ปา่ เต็งรงั

10. แร่ธาตุชนดิ ใดมคี วามสาคัญตอ่ ชวี ติ ประจาวันของผคู้ นมากทสี่ ดุ

ก. เหล็ก
ข. ถา่ นหนิ
ค. นา้ มนั ดิบ
ง. ทองคา

45

เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน - หลังเรยี น
ชดุ ที่ 2 เร่ือง รู้จักดภี ูมิลักษณ์ภาคใต้

ขอ้ คาตอบ

1ก
2ค
3ง
4ก
5ค
6ง
7ข
8ค
9ข
10 ง

เก่งมากคะ่ นกั เรียน เกณฑ์การใหค้ ะแนน
คะแนนเต็ม 10 คะแนน
ตอบถกู ได้ 1 คะแนน
ตอบผิด ได้ 0 คะแนน