เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีเชียงใหม่กลุ่มอาชีพไม้ดอก เบญจมาศกระถาง ภาพที่1 เบญจมาศกระถางสีส้ม ดอกเบญจมาศ มีชื่อสามัญ Chrysanthemum ชื่อวิทยาศาสตร์ Dendranthema grandiflora จัด อยู่ในวงศ์ Compositae ปัจจุบันเบญจมาศที่ผลิตเป็นการค้ามีมากมายหลายพันธุ์มีลักษณะดอกและสีสัน หลากหลายเบญจมาศกระถางเป็นการจําแนกตามการใช้ประโยชน์ซึ่งเป็นพันธุ์และคัดเลือกพันธุ์เพื่อใช้เป็นไม้กระถางโดยเฉพาะ มีทรงพุ่มกะทัดรัด ข้อปล้องถี่มีการแตกกิ่งและออกดอกย่อยจํานวนมาก ดอกมีขนาดและ หลายรูปแบบ สีสันสดใสสวยงาม มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน เป็นที่นิยมของตลาดเป็นจํานวนมาก
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ การปลูกเบญจมาศกระถาง 1.ภาชนะปลูก ภาชนะปลูกหรือกระถางที่ใช้ปลูกเบญจมาศกระถางนั้นที่นิยมใช้มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของปากกระถาง 5.5 นิ้ว มีก้นลึก 5 นิ้ว เป็นกระถางพลาสติกสีดํา มีน้ําหนักเบา ภาพที่2 เบญจมาศกระถางปลูกในกระถางขนาด 5.5 นิ้ว 2.วัสดุปลูก วัสดุปลูกสําหรับปลูกเบญจมาศกระถาง ประกอบด้วย 1. ขุยมะพร้าว 3 ส่วน 2. ทรายหยาบ 1 ส่วน 3. แกลบดิบ 1 ส่วน ส่วนผสม 1 คิวบิคเมตร เติม - ปุ๋ยสูตร 0-46-0 1 กิโลกรัม - โดโลไมท์ 1 กิโลกรัม - แมกนีเซียมซัลเฟท 200 กรัม - เฟอรัสซัลเฟท 200 กรัม
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ ภาพที่3 ผสมวัสดุปล การปลูก นําวัสดุที่ผสมไว้ใส่กระถางประมาณ 1 ใน 4 ส่วน ของการความจุกระถาง รองด้วยปุ๋ยละลายช้า 13-13- 13 อัตรา 5 กรัมต่อกระถาง เติมวัสดุปลูกให้เต้มกระถาง นําไปเรียงวางไว้ให้กระถางชิดกันบนชั้นวางในโรงเรือน พลาสติก นําเอาต้นกล้าเบญจมาศลงปลูกกระถางละ 4-5 ต้น ควรปลูกลึกประมาณ 1 นิ้ว ควรเลือกกิ่งชําที่มีขนาด เท่ากันปลูกในกระถางเดียวกัน เพื่อให้การเจริญเติบโตไปพร้อมกัน มีขาดทรงพุ่มที่สวยงามสม่ําเสมอ ภาพที่4 กิ่งชําเบญจมาศพร้อมปลูก อายุ15 วัน
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ ภาพที่5 ปลูกเบญจมาศ 4-5 ต้น/กระถาง ภาพที่6 ปลูกเบญจมาศ 4-5 ต้น/กระถาง
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ การให้ไฟฟ้า การให้วันยาว (เปิดไฟ) การให้แสงสว่างจากหลอดไฟฟ้าในเวลากลางคืนเป็นการยับยั้งไม่ให้ออกดอกก่อน เวลาอันควร เพื่อให้มีการเจริญเติบโตทางลําต้น มีระยะเวลาสะสมอาหารให้มีความสมบูรณ์แข็งแรงก่อนที่จะออก ดอก ให้ไฟฟ้าจากหลอดหลอดแบบ Fluorescence ความเข้มแสง 100 ลักซ์จํานวน 4 ชั่วโมงต่อคืน ในเวลา 19.00 – 23.00 น. ภาพที่7 เปิดไฟหรือให้วันยาวเบญจมาศเป็นเวลา 14 วัน ภาพที่8 ตู้ควบคุมระบบพ่นหมอกและระบบไฟฟ้าในโรงเรือนเพาะชํา
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ การเด็ดยอด จําเป็นมากสําหรับเบญจมาศกระถาง ควรเด็ดยอดหลังจากปลูกแล้วประมาณ 10 วัน ให้เหลือใบไว้ติดกับ ต้น 4-5 ใบ เพื่อให้เกิดการแตกกิ่งแขนง ให้มีทรงพุ่มแน่นใหญ่ขึ้น มีจํานวนดอกดกสวยงาม ภาพที่9 การเด็ดยอดเบญจมาศเพื่อให้แตกกิ่งข้าง
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ ภาพที่10 เบญจมาศจะแตกกิ่งข้างหลังจากเด็ดยอดทรงพุ่มจะแน่นขึ้น การจัดวางกระถาง การวางกระถางของเบญจมาศหลังจากย้ายปลูกลงกระถางแล้วให้วางชิดกันในโรงเรือนที่มุงหลังคาด้วย พลาสติกและมีซาแรนพรางแสงได้ 50 เปอร์เซ็นต์อยู่ด้านบนเป็นเวลา 2 สัปดาห์จึงขยับหรือขนย้ายไปไว้อีก โรงเรือนหนึ่ง หรือในที่กลางแจ้ง ให้มีระยะห่างระหว่างกระถาง 30x30 เซนติเมตร ซึ่งเป็นการย้ายและขยับ กระถางครั้งเดียว ภาพที่11 หลังปลูกจัดวางในโรงเรือนที่มีระบบไฟฟ้า จัดเรียงแบบชิด เป็นเวลา 14 วัน ภาพที่12 อายุครบ 14 วัน ย้ายกระถางไปโรงเลี้ยง จัดระยะห่าง 30*30 เซนติเมตร
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ การให้นํ้าและปุ๋ย การให้น้ําเบญจมาศกระถาง ใช้ระบบน้ําหยด โดยมีท่อพีอีต่อกับสายไมโครพร้อมขาปักน้ําหยดเสียบลงใน กระถาง โดย 1 ขาปักต่อ 1 กระถาง เปิดเป็นนาทีและปิดเป็นชวั่ โมง โดยเร่มิเปิดตงั้แต่เวลา 8.00–16.30 น. ทงั้น้ีระยะเวลาการใหแ้ละช่วงเวลาในการใหน้าํ้ข้นึอยู่กบัสภาพอากาศ หลังจากปลูกได้7 และ 14 วัน ให้ปุ๋ย 15-0-0 อัตรา 20 กรัม ผสมน้ํา 20 ลิตร เพื่อเร่งการเจริญเติบโต ทางลําต้น อายุต้น 21 วัน ใส่ปุ๋ย 16-16-16 อัตรา 600 กรัม ผสมกับแมกนีเซียมซัลเฟท 50 กรัม ละลายกับน้ํา 200 ลิตร รดสัปดาห์ละ 2 ครั้ง จนกว่าดอกเบญจมาศออกดอกเริ่มเห็นสีจึงหยุดรดปุ๋ย ภาพที่13 การให้น้ําและปุ๋ยด้วยระบบน้ําหยด
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ อายุการจ้าหน่ายและการบรรจุหีบห่อ ต้นเบญจมาศสามารถจําหน่ายได้เมื่ออายุ70 วัน หลังย้ายปลูกลงกระถาง กรือดอกเริ่มแย้มเห็นสีห่อกาะ ถางด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์ก่อนการขนส่ง ภาพที่14 เบญมาศอายุต้น 75 วัน บานแย้มให้เห็นสีสามารถจําหน่ายได้
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ ภาพที่15 เบญมาศทยอยบานสามารถจําหน่ายต่อได้เรื่อยๆ
เอกสารประกอบการสอนรายวิชาการผลิตไม้ดอกไม้ประดับ โดย ครูณิชารีย์ การน้าไปใช้ประโยชน์เบญจมาศกระถางสามารถใช้ประโยชน์ได้โดยการใช้ตกแต่งอาคารสถานที่ทั้งเป็นไม้ดอกกระถาง เช่น ประดับบนโต๊ะทํางาน ห้องรับแขก หรือจัดเป็นกระเช้าของขวัญเพื่อแสดงความยินดีในโอกาสต่างๆ เพราะ เบญจมาศมีอาการใช้งานที่ยาวนาน ประมาณ 30 วัน ภาพที่16 ลักษณะดอกเบญจมาศที่บานสวยพร้อมใช้งาน