travelogue

Philippine
Historical Trail:

Seminar-Workshop on
Historical Places
in Cebu

National Capital Region

Balik Kasaysayan 2018



Nilalayon ng karagdagang materyal na ito na gabayan ang
mga mag-aaral sa limang baitang na makabuo ng isang kaga-
napan ng paglalakbay ng Espanyol sa Pilipinas at ang paglaga-
nap ng Kristianismo. Tinatalakay dito ang mga mahahalagang
pangyayaring tulad ng unang pagtangap ng Kristianismo sa pa-
mamagitan ng pag bautismo, paghahandog ng banal na imaheng
Santo Nino at ang Labanan sa Mactan.

Inaasahang na sa pamamagitan ng Travelogue ay mapupu-
kaw ang kanilang atensyon at sila ay malayang makapagpapaha-
yag sila ng kanilang kritikal na pagsusuri at sa kontekstong
mababasa at mapag-uusapan.

Kalakip ng materyal na ito ay ang mga link upang maakses
ang mga gawaing Online para sa pagpapayaman ng kanilang ara-
lin.

Development Team of the Travelogue

Prepared and layout:
Jared Jay P. Robea
Project Development Officer

Validated:
Leonilo Angeles
Public Schools District Supervior

Reviewed:
Dennis Mendoza
Regional Supervisor

To Order Call: (225) 555 0155 Page 1

Ang Cebu ay isang lalawigan ng Pilipinas na
matatagpuan sa Rehiyon 7 ng Central Visayas at
binubuo ng isang pangunahing isla at 167 nakapaligid
na isla at isla. Kabisera nito ay ang Cebu City, ang
pinakalumang lungsod at unang kabisera ng Pilipinas,
na independyenteng pampulitika mula sa pamahalaang
nlalawigan

Ang Mactan o Maktan ay isang isla na
matatagpuan ilang kilometro mula sa Cebu Island sa
Pilipinas. Ang isla ay bahagi ng Lalawigan ng Cebu
at ito ay nahahati sa Lapu-Lapu City at sa
munisipalidad ng Cordova. Ang isla ay nahiwalay
mula sa Cebu sa pamamagitan ng Mactan Channel
na tinatawid ng dalawang tulay: ang Marcelo
Fernan Bridge at ang Mactan-Mandaue Bridge. Ang
isla ay sumasaklaw sa mga 65 kilometro kuwadrado
at tahanan sa mga 470,000 katao, na ginagawa itong
pinakapakinabang na isla ng bansa. Kasama ng
Olango Island Group, ang mga isla ay pinangan-
gasiwaan bilang isang lungsod at isang
munisipalidad na sumasaklaw sa 75.25 square
kilometers. Dito sa isla matatagpuan ang pandaigdi-
gang paliparan Mactan-Cebu na nag sisilbing
paraan ng transportasyon sa mga turista at
mamamayan.

PAANO DISKUBRE SA ISLA NG SUGBU

Si Magellan at ang kanyang mga kasamahan ay naglayag lulan ng tatlong barkong
Concepcion, Trinidad at Victoria at narrating ang dalampasigan ng Sugbu taong ika-7 ng Abril
1921 at dito nag simula ang kalakalan sa pagitan ng katutubong Pilipino at ng manlalayag na
Portugues. Ang larawan sa ibaba ay ang maliliit na representasyon ng mga barko na kinunan sa sa
Fort Santiago, na ito ay ginawa ng mga inmates ng Cebu Provincial Detention and Rehabilitation
Center na gumagamit lamang ng mga lumang papel.

Page 2To Order Call:
(225) 555 0155

Ferdinand Magellan

Si Ferdinand Magellan ang unang taga-Europa na
dumating sa Pilipinas noong 1521. Kilala rin bilang Fernao
Magalhaes o Fernando Magallanes, siya ay isang Portuges
na navigator na nagtatrabaho para sa Hari ng Espanya sa
paghahanap ng spice islands ngayon bahagi ng Indonesia,
na kilala bilang Maluku o Moluccas islands. Nang siya ay
dumating sa isla ng Sugbu na ngaun ay kilala bilang
Cebu, nakilala niya si Rajah Humabon, isang katutubong
pinuno at nakipagkaibigan sa kanya dahil dito nag karoon
sila ng malayang kalakalan. Hini nag tagal si Rajah
Humabon, ang kanyang asawa at daan-daang kanyang
katutubong mandirigma ay sumang-ayon na tanggapin ang
Kristiyanismo at dahil dito sila ay nabinyagan ika-14 ng
Abril ng taon din na iyon.

Raja Humabon

Si Raha Humabon ay isang Raha ng
Sugbu, ayon sa mga salaysay ng Kastila at
Pilipinas, si Raha Humabon ang una sa mga
katutubong hari ng Pilipinas na bindisyonan sa
Romano Katoliko matapos na siya, ang kanyang
asawa at ilang mga tao ng Cebu ay sa Romano
Katolisismo ng pari ni Magallanes.

Si Humabon ay pinangalanang Don Carlos Ito ay kuha sa Museo ng Fort Santiago
bilang parangal kay Haring Carlos I ng Matatagpuan ang ibang guhit sa:
Espanya, samantalang ang kanyang asawang si www.panares.org
Hara Humamay ay pinangalanang Juana bilang www.cebu-online
parangal sa ina ni Carlos na si Johanna.
Alam mo ba na?

Ang lawan makikita sa kanan ay ginuhit ni
Emmanuel F. Panares, isang Cebuano Artist na
pinaganak nuong December 9, 1946. Sinasabing
ang markang triangolo sa katawan ni Humabon
ay sumisimbulo ng mga taong kanyang napatay
sa labanan. Siya ay simulang gumuhit sa edad
na tatlo at ang kanyang pagmamahal kasasysayan
ay ang nagbigay kulay sa mga guhit ng kultura.

To Order Call: (225) 555 0155 Page 3

Reyna Juana

Si Reyna Juana ay asawa ni Rajah Humabon ay
nabinyagan noong Abril 14, 1521. Siya ang unang Reyna
ng Pilipinas na tumangap at nabautismuhan bilang isang
Kristiyanismo. Siya ay binigyan ng pangalang Juana
(Johanna) bilang parangal sa ina ng King Charles.
Naghandog si Magellan sa kanya ang regalo na isang
imahen ni Sto. Niño. Walang kongkreto nakasulat o tala
sa kanyang tunay na pangalan ay hanggang sa ngaun.
Sinasabi ng ilan na ang pangalan niya ay Hara Humamay /
Humahay, Hara ang katutubong termino para sa babaeng
pinuno. Gayunpaman sinasabi ng iba sa halip na Hu-
mamay, ang kanyang pangalan ay Amihan.

Datu Lapu-Lapu

Si Lapu-Lapu ay itinuturing bilang unang
bayani ng Filipino. Nagtayo ang gobyerno ng
rebulto sa kanyang karangalan sa Mactan Island
at pinalitan ang pangalan ng bayan ng Opon sa
Cebu patungo sa Lapu-Lapu City. Ginamit ang
kanyang imahe bilang opisyal na selyo ng
Philippine National Police. 5t ang kanyang
mukha ay ginamit bilang pangunahing disenyo sa
barya na 1-sentimo na ginamit sa bansa mula
1967 hanggang 1974. Isang panukalang batas ang
ipinapahayag ni Senador Richard Gordon upang
gawing opisyal na Philippine national holiday
ang Abril 27 bilang isang pagkilala sa kanyang
contibusyon at itoy tinawag na Adlaw ni Lapu-
Lapu. Nitong huli, ipinahayag ni Pangulong Ro-
drigo Duterte na Abril 27 bilang Lapu-Lapu day
ang araw ng pag-gunita sa kanyan bilang unang
bayani sa bansa na nagtagumpay sa dayuhang
patakaran.

Page 4To Order Call:
(225) 555 0155

Ang pangunahing atraksyon ng
Cebu City at ang simbolo ng lungsod
ay ang Magellan's Cross na itinatag
Abril 21 1521. Ang 489 taong gulang
na Magellan's Cross ay matatagpuan
sa isang maliit na 8 panig na polygon
chapel sa tabi ng Basilica Minore del
Santo Niño sa Cebu City Hall

The Cross of Magellan

Si Magellan ay nagtanim ng isang krus
upang ipahiwatig ang mahalagang
pangyayari tungkol sa pagpapalaganap ng
pananampalatayang Romano Katoliko, sa
gitnang Pilipinas. Ang orihinal na krus ay
pinalitan ng kahoy na krus para sa proteksy-
on dahil sinimulan ng mga tao ang pagputol
nito sa paniniwala na may mga
makahimalang kapangyarihang pagpapagal-
ing. Dahil dito ipinag-utos ng mga opisyal ng
gobyerno na gawan ng isang kahoy lagyanan
gamit yari sa tindalo at sinigurong maala-
gaan sa loob ng isang maliit na kapilya na
tinatawag na "kiosk." Gayunpaman sinasabi
ng ilan na ang orihinal na krus ay talagang
nawasak. Ang cross ng Magellan na ipina-
pakita dito ay sinasabing isang kopya ng
gayong krus.

To Order Call: (225) 555 0155 Page 5

Sa kasalukuyan, maaari mo ring masaksihan ang ilang kababaihan na
nagbebenta ng mga kandila para sa na nagkakahalaga ng P 5.00 ang bawat isa.
Ang mga kababaihang ito ay hinihingi ng iyong pangalan kasabay ng
pag-pagsayaw sa harap ng cross ni Magellan habang sinasabi nila ang isang
panalangin para sa proteksyon, pagaaral, kalusugan, pasasalamat at seguridad.
Ito ay isang tradisyon na kasama ang pag-iilaw ng kandila.

Isang kuwadra na kalapit ng basilica ay makita ang mga mamayang
nagbebenta ng mga gitara, replika ng Santo Niño at iba pang mga crafted item.

Page 6To Order Call:
(225) 555 0155

Ang Santo Nino ay isang pangunahing
patron ng lalawigan ng Cebu, ito ay binigay
ni Magellan kay Amihan o mas kilala sa
ngalang Juana na asawa ni Rajah Humabon.
Kasabay ng pagtanggap ng Kristianismo ng
ika-pito ng Abril 1921, ito ay nagbigay rep-
resentasyon kay Reyna Juana, nailalawaran
ito na hawak ang imahen Santo Nino na bin-
abasbasan ang kanilang tauhan upang maila-
yo sila sa sakit at masamang espiritu.

Katunayan, ang karanasan na ito ay nag
bigay daan sa kanilang taunang pistan ng
Sinulog naginaganap tuwing Enero, dito ay
marinig mula sa Cebuanos ang pasasalamat
sa pag-bigkas ng “Pit Senor! Pag-awit ng
“Hala, Bira” kasabay ng maiingay na tambol
ay ang kanilang pagsayaw. Ito ay dinadayo
ng maraming nagdedebosyin sa paniniwalang mag hihimala at tutuparin ng San-
to Nino and kanilang mga kahilingan. Ayon sa mananalaysay, ang mga pagbaba-
go ng pag sayaw ng sinulog ay naganap sa pagitan ng pag dating ni Ferdinand
Magellan at Miguel Lopez de Legaspi.

Pinagtibay ang pagiging
milagroso ng Santo Nino ay sa pag
dedeklara ng Augustinian Order at
itinatag nila ang simbahan kung
saan ito na diskubre kung saan ito
ay pinangalang San Agustin
Church at di maglaon ay pinalitan
ito ng Basilica Minore del Santo
Nino

Alam mo ba?

Ang pintado sa katawan ni Reyna Juana ay nagkakahulugan ng kagandahan,
subalit sa hindi natapos ang pagpinta ito ay nag mukhang guhit lamang sa larawan.

To Order Call: (225) 555 0155 Page 7

Ang Labanan sa Mactan ng ay ang
isa sa mga unang labanan sa Pilipinas
ito ay naganap ika-27 ng Abril 1521,
bago ang kolonisasyon ng mga
Espanyol. Si Datu Lapu-Lapu, isang
katutubong pinuno ng Isla ng Mactan ,
ay nalampasan at natalo ang pwersa ng
Espanyol na ikinasawi ni Ferdinand
Magellan.

Sa dambana ng Mactan mata-
tagpuan ang mga estatwa
nila Magellan at Lapu-Lapu upang
alalahanin ang kalunos-lunos na pag
tatagpo ng pulong ng silangan at
kanluran. Ang Lapu-Lapu shrine ay
isang 20 metrong (66 na piye) na
rebultong tanso, habang and dambana
ni Magellan ay isang malaking obelisk
na itinayo noong 1866, dito sa lugar na
ito ay pinaniniwalaan bawaian ng
buhay si Magellan.

Page 8To Order Call: Page 8
(225) 555 0155

Ang pagsasadula ng labanan ay ginagawa sa Mactan shrine sa panahon ng
pagdiriwang ng anibersaryo nito na tinatawag na Kadaugan sa Mactan (Victory at
Mactan), ito ay paggunita sa pagtatagumpay at kabayanihan ng katutubong pinuno ng
Lapu-Lapu kay Magellan. Sa okasyong ito, ang mga makukulay na kaganapan ay may
kasamang prosesyon "decorated bancas" (canoes) na kumakatawan sa tatlong bangka
ni Magellan sa baybayin ng baybayin ng Barangay, itinayo ang krus ng Magellan sa
isla, ang pagsangayon ng mga lokal na tao sa Kristiyanismo sa pamamagitan ng
pagbautismo , at mga eksena ng labanan.

To Order Call: (225) 555 0155 Page 9

Ang Yap-Sandiego Ancestral House ay Yap-Sandiego Ancestral House
isa sa mga pinakalumang bahay sa
Pilipinas. Itinayo noong huling bahagi ng Ang Heritage ng Cebu Monument ay isang tableau
ika-17 siglo. Ito ang pagmamayari ni ng sculptures na gawa sa kongkreto, tanso, tanso
Don Juan Yap at Doña Maria Florido at bakal na nagpapakita ng mga eksena tungkol sa
kasama ang kanilang 3 anak: Maria, mga kaganapan at istruktura na may kaugnayan sa
Eleuterio at Consolacion. Sa paglipas ng kasaysayan ng Cebu. Ang konstruksiyon ng mon-
panahon nanatili ang orihinal nitong umento ay nagsimula noong Hulyo 1997 at nata-
istruktura kahit na ito ay dumaan sa pos ito noong Disyembre 2000. Ito ay proyekto ng
malupit na hagupit ng kalikasan. lokal na pintor na si Eduardo Castrillo at ng dating
Senator Marcelo Fernan kasama ang mga
Heritage of Cebu Monument donasyon mula sa iba pang mga pribadong in-
dibidwal at organisasyon ay pinondohan ang pag-
Ang Fuerte de San Pedro ay isang tatayo ng bantayog. ang mga eskultura ng Cebu
istrukturang militar sa Cebu ito ay itinayo Heritage Monument.
ng Espanyol sa ilalim ng utos ni Miguel
López de Legazpi, unang gobernador ng Fort Santiago
General ng Pilipinas. Ito ay matatagpuan sa
lugar na tinatawag ngayong Plaza
Indepedencia, sa lugar ng pier ng lungsod.
Ang orihinal na kuta ay gawa sa kahoy at
itinayo pagkatapos ng pagdating ng Legazpi
at ng kanyang paglalayag. Noong unang ba-
hagi ng ika-17 na siglo isang kuta ng bato
ang itinayo upang maitataboy ang mga
Muslim raider. Ang petsa ng istraktura nga-
yon ay mula noong 1738 at ang pinaka-
matandang triangular fort sa bansa.