1
์
ประวัติศาสตร ม. 3
่
้
ี
่
หนวยการเรยนรูที 2
พัฒนาการของไทย
ิ
ในสมัยรตนโกสนทร ์
ั
2
2
2
่
ชวยกันตอบ
ื
บุคคลในภาพคอใคร
่
และมีความสาคัญอยางไร
พระบาทสมเด็จ
้
พระพุทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช
ุ
็
เปนผู้ทรงสถาปนา
กรงรตนโกสนทร ์
ิ
ั
ุ
3
ุ
้
ิ
็
ึ
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ทรงปราบดาภเษกข้นเปน
ั
ิ
ุ
ี
้
พระมหากษัตรย์แห่งพระบรมราชวงศ์จักร พรอมกับสถาปนากรงรตนโกสนทร ์
ิ
็
เปนราชธานแห่งใหม่ของราชอาณาจักรไทยใน พ.ศ. 2325 นับจากนั้นเปนต้นมา
ี
็
ุ
ั
ุ
ึ
ิ
ตราบจนกระทั่งถงปจจบันพระมหากษัตรย์ทกพระองค์ทรงประกอบ
ื
พระราชกรณยกิจใหญ่น้อยเพื่อพัฒนาบ้านเมองให้มความเจรญก้าวหน้า
ี
ิ
ี
ี
ในทก ๆ ด้าน ตลอดสมัยรตนโกสนทรประเทศไทยมพัฒนาการในด้านต่าง ๆ
ุ
ั
์
ิ
พ
ื
็
ื
่
อย่างต่อเนอง ในทน้จะให้นักเรยนได้ศกษาเปนด้าน ๆ คอ ัฒนาการ
่
ี
ึ
ี
ี
ื
ด้านการเมองการปกครอง พัฒนาการด้านสังคม พัฒนาการด้านเศรษฐกิจ
์
และพัฒนาการด้านความสัมพันธระหว่างประเทศ
19
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ุ
ในปลายสมัยธนบร พ.ศ. 2325
ี
ึ
ี
ได้เกิดจลาจลข้นในกรงธนบร ในขณะนั้น
ุ
ุ
ึ
สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตรย์ศก
ิ
ี
ได้ข่าวจงยกทัพทไปปราบเขมรกลับมา
ึ
่
ุ
ยังกรงธนบรเพื่อระงับการจลาจล
ี
ุ
5
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ี่
ในวันท 6 เมษายน พ.ศ. 2325
สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตรย์ศก
ึ
ิ
ิ
ิ
็
ึ
ได้ปราบดาภเษกข้นเปนปฐมกษัตรย์
ี
แห่งราชวงศ์จักร ตามค าอัญเชญ
ิ
ของขุนนาง
ึ
็
เพื่อเปนการร าลกถงการสถาปนา
ึ
ึ
ี
พระบรมราชวงศ์จักรทางราชการจงก าหนด
ให้วันท 6 เมษายนของทกปเปนวันจักร ี
ุ
ี่
็
ี
6
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ั
์
สญลักษณประจ า
์
พระบรมราชวงศจักร ี
7
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ี
พระบรมราชานุสาวรย ์
พระบาทสมเด็จ
้
พระพุทธยอดฟา
จุฬาโลกมหาราช
8
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
1.1 ยายราชธานี
้
ุ
ิ
พระราชวังเดมของกรงธนบรมอาณาเขตคับแคบ
ุ
ี
ี
และถกขนาบด้วยวัดแจ้ง (วัดอรณราชวราราม)
ุ
ู
และวัดท้ายตลาด (วัดโมลโลกยาราม)
ี
ี
ั
ุ
ฝ่งทตั้งของกรงธนบรเดม
่
ิ
ี
ุ
ี
ุ
็
ุ
กรงธนบรเปนเมืองอกแตก อยู่บนท้องค้งของแม่น ้า
ุ
ื
ั
มตัวเมองอยู่ทั้งสองฝ่ง เหตุผล ท าให้ตล่งถกกัดเซาะ
ี
ิ
ู
ของแม่น ้าจงยากแก่การ พังทลายอยู่ตลอดเวลา
ึ
ี
่
ึ
ั
ตั้งรบข้าศกทสามารถยก ยากแก่การก่อสราง
้
มาตามล าน ้าได้ ถาวรวัตถต่าง ๆ
ุ
9
6. วังเจ้านาย
10. นคมมลายู
ิ
5. ศาลหลวงและวัดเจ้านาย
11. บ้านเรอนข้าราชการ
ื
และราษฎร
4. สนามหลวง
1. นวาสสถานเจ้าพระยาจักร ี
ิ
ิ
ึ
8. ตกดน
ุ
2. วังเจ้านายและคก
12. นคมมอญ
ิ
ิ
ื
7. บ้านเรอนเสนาบด ี 13. นคมญวน
3. พระราชวังเดม
ิ
ิ
ี
9. กรมพระนครบาลและคก 14. นคมจน
ุ
10
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ิ
้
1.1 ยายราชธานี
็
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชทรงเหนว่า
ุ
้
ุ
ื
บรเวณฝ่งตะวันออกของกรงธนบรเปนท้องท่งโล่งสามารถขยายเมอง
็
ั
ี
ุ
ิ
ุ
ู
ิ
ได้กว้าง มแม่น าไหลผ่านออกส่ทะเลบรเวณอ่าวไทย และเหมาะสม
ี
้
แก่การท านา พระองค์จงโปรดเกล้าฯ ให้สรางพระบรมมหาราชวังใหม่
้
ึ
ุ
ี
ึ
ี
ข้นทต าบลบางกอก ฝ่งตรงข้ามกับพระราชวังเดม และโยกย้ายชมชนชาวจนท ี่
่
ั
ิ
อยู่ในต าบลบางกอกขณะนั้นไปยังบรเวณส าเพ็งในปจจบัน
ิ
ั
ุ
11
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ิ
1.1 ยายราชธานี
้
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟา
้
จฬาโลกมหาราชโปรดเกล้าฯ
ุ
้
ั
ให้สรางวัดพระศรรตนศาสดาราม
ี
หรอวัดพระแก้วในเขต
ื
พระบรมมหาราชวัง เพื่อ
ประดษฐานพระพุทธมหามณี
ิ
ั
รตนปฏิมากร ซงอัญเชญมาจาก
ิ
ึ
่
เวียงจันทน์ เมอคราวไปท าสงคราม
ื่
ในสมัยธนบร ี
ุ
12
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ั
ิ
่
่
ิ
่
ั
1.2 ปจจัยทีมีผลตอความมันคงและความเจรญรุงเรองของไทยสมัยรตนโกสนทร ์
ิ
ั
่
ื
ี
มีทตั้งทางยุทธศาสตรทเหมาะสม
ี
่
์
่
ี
์
ู
ุ
ิ
็
เปนบรเวณทมความอดมสมบรณเหมาะแก่การเกษตร
ี
่
ู
เปนศนย์กลางการค้า โดยตั้งอยู่ไม่ไกลจากปากแม่น า
็
้
ี
พระมหากษัตรย์ทรงพระปรชาสามารถด้านการท าสงคราม
ิ
ี
ประเทศเพื่อนบ้านมปญหาภายในและต้องรบมอกับภัยคกคามจากต่างชาต ิ
ุ
ื
ั
ั
13
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ั
่
์
์
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ี
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
พระมหากษัตรย์ทกพระองค์ ทรงปกครองอาณา
ุ
ิ
พระมหากษัตรย์ ตั้งแต่สมัยสโขทัยเปนต้นมา ประชาราษฎรให้อยู่
ิ
์
็
ุ
แห่งราชอาณาจักรไทย จนกระทั่งปจจบัน ต่างทรง อย่างร่มเย็นเปนสข และ
็
ุ
ุ
ั
ทรงมบทบาทส าคัญ ประกอบพระราชกรณยกิจ สรางสรรค์ความเจรญ
ี
ิ
้
ี
อย่างยิ่งต่อการสรางสรรค์ ใหญ่น้อยเพื่อสรางความ ร่งเรองในด้านต่าง ๆ
้
ื
ุ
้
ความเจรญร่งเรอง ให้เปนมรดกตกทอด
ิ
ุ
ื
็
และความมั่นคงของชาต ิ มั่นคงให้อาณาจักร
มาจนปจจุบัน
ั
14
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ี
ิ
์
์
่
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
้
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
์
ในสมัยรตนโกสนทร พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลก
ั
ิ
้
็
ิ
ิ
มหาราชปราบดาภเษกเปนพระปฐมบรมกษัตรย์
์
ิ
ุ
แห่งกรงรตนโกสนทร
ั
และทรงสถาปนาพระบรมราชวงศ์จักรเมอ พ. ศ. 2325
ี
ื่
พระมหากษัตรย์รชกาลต่อ ๆ มาได้สบสันตตวงศ์
ิ
ิ
ั
ื
ั
ุ
ั
มาจนกระทั่งปจจบัน รวม 10 รชกาล
15
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ั
์
ิ
่
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
์
ี
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
พ.ศ. 2325– พ.ศ. 2352– พ.ศ. 2367–
พ.ศ. 2352 พ.ศ. 2367 พ.ศ. 2394
พระบาทสมเด็จ พระบาทสมเด็จ พระบาทสมเด็จ
พระพุทธยอดฟา พระพุทธเลศหล้า พระนั่งเกล้า
ิ
้
จฬาโลกมหาราช นภาลัย เจ้าอยู่หัว 16
ุ
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ั
์
ิ
่
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
์
ี
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
พ.ศ. 2394– พ.ศ. 2411– พ.ศ. 2453–
พ.ศ. 2411 พ.ศ. 2453 พ.ศ. 2468
พระบาทสมเด็จ พระบาทสมเด็จ พระบาทสมเด็จ
พระจอมเกล้า พระจลจอมเกล้า พระมงกุฎเกล้า
ุ
เจ้าอยู่หัว เจ้าอยู่หัว เจ้าอยู่หัว 17
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ิ
ั
์
ิ
ี
้
่
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
พ.ศ. 2468– พ.ศ. 2477– พ.ศ. 2489– พ.ศ. 2559–
พ.ศ. 2477 พ.ศ. 2489 2559 ปจจบัน
ุ
ั
พระบาทสมเด็จพระบรม
พระบาทสมเด็จ พระบาทสมเด็จ พระบาทสมเด็จ
ู
ิ
ิ
พระปกเกล้า พระปรเมนทรมหา- ชนกาธเบศร มหาภมพล
ิ
ุ
เจ้าอยู่หัว อานันทมหดล อดลยเดชมหาราช พระวชรเกล้าเจ้าอยู่หัว 18
ิ
บรมนาถบพตร
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ิ
ี
้
์
ิ
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
่
์
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
ี
ี
ิ
พระมหากษัตรย์ทกพระองค์แห่งพระบรมราชวงศ์จักร ล้วนมบทบาทส าคัญ
ุ
ิ
ในการสรางความเจรญและความมั่นคงของอาณาจักรดังน้ ี
้
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช
้
• ทรงสรางราชธานใหม่
ี
้
ั
• เกือบตลอดรชสมัยของพระองค์ทรงท า
้
่
สงครามกับพม่าเพือปองกันราชอาณาจักร
• ทรงจัดระเบยบการปกครองสงฆ์ สังคายนา
ี
พระไตรปฎก
ิ
• โปรดเกล้าฯ ให้ช าระกฎหมายใหม่ เรยกว่า
ี
กฎหมายตราสามดวง 19
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
์
ี
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
่
์
ิ
้
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
กฎหมายตราสามดวง
ที่รชกาลที่ 1 โปรดเกลาฯ
ั
้
ใหชาระใหม ่
้
20
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
่
์
์
ิ
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
้
ี
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัย
้
่
ื
• ทรงท าสงครามกับพม่าเพือปกปองหัวเมองชายทะเล
้
ฝ่งตะวันตก
ั
ู
• โปรดเกล้าฯ ให้ตรากฎหมายห้ามไม่ให้ซ้อขายสบฝน
ื
ิ่
ี
• ทรงออกพระราชก าหนดสักเลกเพื่อให้มการเกณฑ์ไพร่
ั
ั
เข้ารบราชการ นอกจากน้ ยังลดให้ไพร่เข้ารบราชการ
ี
ื
ี
เหลอปละ 3 เดอน เพื่อให้มโอกาสประกอบอาชพ
ื
ี
ี
ท ามาหากิน
21
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ิ
์
ี
่
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
้
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
้
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัย
ึ
ึ
ิ
• ทรงส่งเสรมให้พระสงฆ์ศกษาพระปรยัตธรรมมากข้น
ิ
ิ
์
ิ
ึ
รวมถงทรงสรางและปฏสังขรณวัดหลายแห่ง
้
์
่
ิ
• ส่งเสรมความสัมพันธกับต่างประเทศเพือความมั่นคง
และการค้า
ิ
• ทรงฟนฟูด้านศลปวัฒนธรรมและทรงพระราชนพนธ์
ื้
ิ
บทละครไว้หลายเรอง
ื่
22
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
์
ิ
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
่
ี
้
์
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
ู
ทรงบรณปฏสังขรณ ์
ิ
วัดอรณราชวราราม
ุ
23
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ั
์
ิ
่
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
์
ี
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
ู
ทรงฟนฟศลปกรรมทกแขนง
ุ
ื้
รวมทั้งนาฏกรรม โดยทรงพระราช-
ื่
ิ
นพนธบทละครหลายเรอง และ
์
ส่งเสรมความสัมพันธกับต่างประเทศ
์
ิ
ื
ื
เพอความมั่นคงทางการเมอง
่
และความมั่งคั่งทางการค้า
24
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
์
้
่
ี
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
้
้
่
ั
พระบาทสมเด็จพระนงเกลาเจาอยูหว
่
ั
ี
ี
• ทรงจัดระบบการเรยกเก็บภาษแบบใหม่
ื
โปรดเกล้าฯ ให้ออกประกาศห้ามสบ กิน ซ้อ
ู
ึ
ี
ื
่
ขายฝน เมอ พ.ศ. 2382 มบทลงโทษถง
ิ่
ประหารชวิต
ี
้
ิ
• ทรงสรางและปฏสังขรณวัดวาอารามหลายแห่ง
์
ิ
ึ
ี
• ทรงส่งเสรมให้มการศกษาพระพุทธศาสนา
อย่างแพร่หลาย
• มีการตดต่อกับประเทศเพือนบ้านและประเทศ
ิ
่
ื
ตะวันตกทั้งด้านการเมองและการค้า
25
ื
่
เรองนารู: แผนดินปลาย
่
้
่
ี
ิ
ี
ั
ิ
์
้
เดมทชาวรตนโกสนทรเรยกสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟา
ี่
ิ
ั
ุ
ิ
ี
จฬาโลกว่า “แผ่นดนต้น” และเรยกสมัยรชกาลท 2 ว่า “แผ่นดนกลาง”
ิ
ิ
ึ
รชกาลท 3 จงทรงปรวตกว่า หากปล่อยให้เรยกสมัยของพระองค์ว่า
ั
ี่
ี
“แผ่นดนปลาย” จะไม่เปนมงคล จงออกกุศโลบายให้สราง
ิ
็
้
ึ
พระพุทธรปถวายรชกาลท 1 และรชกาลท 2
ี่
ั
ี่
ู
ั
ู
็
ี
ู
พระพุทธรปน้ประดษฐานอยู่หน้าพระแก้วมรกต เปนพระพุทธรป
ิ
ุ
ยืน องค์หนงตั้งชอว่า “พระพุทธยอดฟาจฬาโลก” แทนรชกาลท 1
้
ึ
ี่
ั
่
ื
่
ึ
ั
ี่
่
่
ื
ิ
ี
อกองค์หนง ตั้งชอว่า “พระพุทธเลศหล้านภาลัย” แทนรชกาลท 2
ื่
ี
ิ
และให้ประชาชนใช้เรยกแทนชอเดม
26
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
์
่
์
ิ
ี
้
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
่
ั
พระบาทสมเด็จพระจอมเกลาเจาอยูหว
้
้
่
• ทรงด าเนนนโยบายต่างประเทศเพือให้พ้นจากการคกคาม
ุ
ิ
ของชาตตะวันตก ด้วยการโอนอ่อนผ่อนตาม ยอมท า
ิ
ิ
ี
ี
สนธสัญญากับชาตตะวันตก แม้จะมข้อเสยเปรยบก็ตาม
ิ
ี
ิ
ู
• ทรงส่งทตไปเจรญสัมพันธไมตรกับต่างชาต เช่น อังกฤษ
ี
ิ
ั
ฝร่งเศส สหรฐอเมรกา
ิ
ั
39
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
์
ี
์
ิ
้
่
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
่
ั
้
้
พระบาทสมเด็จพระจอมเกลาเจาอยูหว
ั
็
ี
ิ
ั
• เสยดนแดนให้แก่ฝร่งเศสเปนคร้งแรก ใน พ.ศ. 2410
ิ
• ทรงส่งเสรมให้มการศกษาและน าวิทยาการชาตตะวันตก
ี
ึ
ิ
ั
ุ
เข้ามาพัฒนาประเทศ รวมทั้งปรบปรงประเทศและ
ี่
เปลยนแปลงขนบธรรมเนยมประเพณทล้าสมัย
ี
ี่
ี
40
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ิ
ี
์
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
้
่
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
ทรงส่งเสรมความสัมพันธ ์
ิ
ึ
ระหว่างประเทศมากข้น คณะทตจากต่างประเทศเข้าเฝา
้
ู
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
41
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ั
่
์
ิ
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ี
์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
โปรดเกล้าฯ ให้สรางถนน
้
ขุดคลอง
ุ
ิ
คลองมหาสวัสด์ ิ ถนนเจรญกรง
42
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
์
์
ี
ิ
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
่
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหว
้
้
่
ั
ิ
ุ
ื
ิ
• บ้านเมองต้องเผชญกับการคกคามของจักรวรรดนยม
ิ
ตะวันตก พระองค์ทรงปกครองประเทศด้วยความ
รอบคอบ เพอให้ไทยรอดพ้นจากการตกเปนเมองข้น
ื
ึ
็
่
ื
ของชาตตะวันตก
ิ
ุ
ู
ิ
ิ
• ทรงปฏรปประเทศให้เจรญก้าวหน้าในทกด้าน เช่น
ทรงยกเลกระบบไพร่ เลกทาส
ิ
ิ
43
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
่
ี
้
์
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ุ
พระบาทสมเด็จพระจลจอมเกล้า
ี่
เจ้าอยู่หัวกับพระเจ้าชารนิโคลัสท 2
์
ี
ั
แห่งรสเซย ในคราวเสด็จประพาสยุโรป
่
ั
ื
คร้งแรกเมอ พ.ศ. 2440
44
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
่
ิ
์
ี
์
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
้
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหว
ั
้
่
้
ึ
ิ
ิ
• ทรงสรางความรสกชาตนยม
้
ู
• ทรงประกาศเข้าร่วมสงครามโลกคร้งท 1 กับฝาย
่
ั
ี
่
ิ
ู
้
ี่
็
สัมพันธมตร ท าให้ไทยเปนทรจักของชาวโลกมากข้น
ึ
่
ิ
• ทรงแก้ไขสนธสัญญาทไม่เปนธรรมกับชาตตะวันตก
ิ
็
ี
• ทรงออกพระราชบัญญัตการศกษาภาคบังคับ และ
ิ
ึ
ทรงจัดตั้งมหาวิทยาลัย
• ทรงพัฒนากองทัพ
45
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
่
ิ
์
ี
์
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
้
่
ั
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหว
้
• ทรงตั้งสถานเสาวภา
• ทรงตั้งโรงพยาบาล
• ทรงส่งเสรมการเล่นกีฬา
ิ
• ทรงขยายกิจการไฟฟา ประปา คมนาคม
้
ิ
• ทรงออกพระราชบัญญัตยาเสพตดให้โทษ
ิ
• ทรงห้ามเล่นการพนัน
46
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
์
ิ
์
่
้
ี
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
็
• ในสมัยของพระองค์เปนสมัยปรบปรงประเทศ
ั
ุ
ิ
ี
ิ
ให้มความเจรญทัดเทยมชาตตะวันตก
ี
• ทรงปรบปรงประเทศให้ทันสมัยและรบวัฒนธรรม
ั
ุ
ั
ตะวันตกเข้ามาปรบใช้กับวัฒนธรรมไทย
ั
ู
• ทรงปฏรปประเทศให้มความเจรญทัดเทยม
ี
ี
ิ
ิ
อารยประเทศในทก ๆ ด้าน
ุ
ิ
• ทรงวางรากฐานการปกครองระบอบประชาธปไตย
47
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
่
ิ
์
ี
์
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
้
ั
่
้
พระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหว
่
่
ี
ิ
ึ
• ทรงเผชญกับปญหาเศรษฐกิจตกต าทเกิดข้น
ั
ั
• ทรงพยายามแก้ปญหาด้วยการตัดทอนค่าใช้จ่ายท ่ ี
ิ
่
็
ไม่จ าเปน ยุบรวมหน่วยงานทซ าซ้อน ลดจ านวนเงน
ี
้
ั
ค่าใช้จ่ายส่วนพระองค์ททรงได้รบจากพระคลังข้างท
่
ี
ี่
ึ
ี
และลดจ านวนข้าราชการ ท าให้ภาวะเศรษฐกิจดข้น
ั
แต่ก็ท าให้ผู้ได้รบผลกระทบไม่พอใจ
48
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
์
่
ิ
ี
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
์
้
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
ี
ี
ี
้
ี
ี
• ในสมัยน้มการเรยกรองให้มการเปลยนแปลงการ
่
ิ
ปกครองเปนระบอบประชาธปไตย
็
ี
ี่
• รชกาลท 7 ทรงตั้งพระราชหฤทัยทจะ
ั
่
พระราชทานอ านาจการปกครองให้แก่ประชาชน
• ทรงเตรยมการต่าง ๆ เพอให้ประชาชนมความ
่
ื
ี
ี
ิ
ี
้
พรอมมความรความเข้าใจระบอบประชาธปไตย
้
ู
• คร้นเมอคณะราษฎรได้ยึดอ านาจและเปลยนแปลงการ
่
ั
ี
่
ื
ปกครองเปนระบอบประชาธปไตย เมอวันท 24 มิถุนายน
็
ี่
ื่
ิ
พ.ศ. 2475 พระองค์ทรงสละพระราชอ านาจท าให้
็
์
้
ี
เหตุการณเปนไปด้วยความสงบเรยบรอย
49
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
่
ิ
์
ี
์
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ั
ิ
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานนทมหดล
• ทรงครองราชย์ด้วยระยะเวลาไม่นาน พระองค์ประทับ
่
ี
ื
อยู่ต่างประเทศเพือทรงศกษาเล่าเรยน แต่เมอพระองค์
่
ึ
เสด็จนวัตพระนคร ทรงประกอบพระราชกรณยกิจ
ี
ิ
็
ส าคัญเปนอันมาก และทรงเปนศนย์รวมใจของคนในชาต ิ
ู
็
50
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
่
ิ
์
์
้
ี
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธเบศร มหาภูมิพล
ิ
อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ุ
ี
ื
่
• ทรงบ าเพ็ญพระราชกรณยกิจนานัปการเพอประโยชน์สข
ของอาณาประชาราษฎร
์
ี
ื
่
ิ
่
• เสด็จพระราชด าเนนไปเยียมราษฎรในพ้นทต่าง ๆ
ุ
ิ
ทั่วทกภูมภาค รวมทั้งท้องถ่นทรกันดารห่างไกลความเจรญ
ิ
ุ
ิ
ิ
ึ
็
• ทรงทราบถงความเปนอยู่ของราษฎรอย่างแท้จรง
51
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ี
่
์
้
ิ
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
พระราชทานพระราชด ารตั้งโครงการต่าง ๆ
ื
ุ
ื
ึ
่
เพอช่วยเหลอราษฎร โดยทรงม่งเน้นถง
ึ
การให้การศกษา การแนะแนวอาชพ การท าให้
ี
็
้
ี
่
ราษฎรอยู่ดกินดเพอเสรมสรางให้เปนประชากร
ี
ิ
ื
ทมีคณภาพและประสทธภาพของชาต ิ
ิ
ี่
ิ
ุ
52
ั
ิ
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ิ
้
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
์
ี
์
่
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
ี
โครงการพัฒนาจากพระราชด ารมอยู่มากมาย
หลายประเภท แตกต่างกันไปตามลักษณะ
และวัตถประสงค์ของโครงการนั้น
ุ
ั
ื
็
ส่วนมากเปนโครงการเพอแก้ไขปญหา
่
และพัฒนาด้านการท ามาหากินของราษฎรเปนส าคัญ
็
ี
ิ
โครงการพระราชด ารทส าคัญ เช่น
่
โครงการฝนหลวง โครงการหลวงพัฒนาชาวเขา
โครงการระบายน าพรบาเจาะ
ุ
้
53
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
่
้
ี
์
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
โครงการกังหันน าชัยพัฒนา
้
ึ
่
ี
เปนโครงการทท าข้นเพือเตม
ิ
็
่
ี
ิ
ออกซเจนในน าเสย
้
ทดลองใช้คร้งแรกเมอ พ.ศ. 2532
ื
่
ั
54
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
ั
ิ
้
์
ี
่
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
ิ
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธเบศร
มหาภูมพลอดลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ุ
ิ
เสด็จฯ เยียมราษฎรในถ่นทรกันดาร
่
ุ
ิ
55
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
์
ิ
ี
้
่
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
่
ื
ื
ิ
พระราชทานพระราชด ารตั้งโครงการต่าง ๆ เพอช่วยเหลอราษฎร เช่น
ี
ิ
โครงการเกษตรผสมผสานตามแนวคดเศรษฐกิจพอเพยง
56
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
์
่
้
ี
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
ี
โครงการฝนหลวง โครงการเกษตรทฤษฎใหม่
ตามแนวคดเศรษฐกิจพอเพียง
ิ
57
ิ
ั
1. การสถาปนากรุงรตนโกสนทร ์
่
ี
้
์
์
1.3 บทบาทของพระมหากษัตรยแหงราชวงศจักรในการสรางสรรค ์
ิ
ความเจรญและความมั่นคงของชาติ
ิ
่
ั
โครงการเพือแก้ไขปญหาด้าน
การจราจรใน
กรงเทพมหานคร
ุ
58
ี
บูรณาการอาเซยน
ี่
ี
ี
ี
็
ุ
ิ
ี
ิ
ประเทศสมาชกอาเซยนทมพระมหากษัตรย์ทรงเปนประมข ม 4 ประเทศ ดังน้
ิ
ี
สมเด็จพระราชาธบดฮัจญ ฮัสซานัล
ี
ู
โบล์เกียห มอซซัดดน วัดเดาละห ์ พระบาทสมเด็จพระบรมนาถนโรดม
์
ิ
ิ
็
ี
เปนสมเด็จพระราชาธบดบรไนดารสซาลาม ส ีหมน เปนพระมหากษัตรย์กัมพูชา 47
ิ
็
ิ
ุ
ู
ี
ุ
บูรณาการอาเซยน
ี
ี
ิ
ประเทศสมาชกอาเซยนทมพระมหากษัตรย์ทรงเปนประมข ม 4 ประเทศ ดังน้
ี่
ี
ี
็
ุ
ี
ิ
ี
ิ
สมเด็จพระราชาธบด อับดลละฮ์ เรยยาตุดดน พระบาทสมเด็จพระวชรเกล้าเจ้าอยู่หัว
ิ
ุ
ี
ิ
ุ
อัล–มซตาฟา บลละฮ์ ชะฮ์ เปนพระมหากษัตรย์ไทย
ิ
็
ิ
เปนสมเด็จพระราชาธบดมาเลเซย 48
็
ิ
ี
ี
ั
ื
ถูกหรอผิด... เกี่ยวกับรตนโกสนทร ์
ิ
1. มจดยุทธศาสตรทเหมาะสม บรเวณรอบพระนครเปน
ุ
์
็
ิ
ี่
ี
ี่
ื่
ทราบ สามารถขยายเมองออกไปได้เรอย ๆ
ื
2. มท่งกว้างสามารถขยายเมองออกไปได้เรอย ๆ ทางทศ
ื
่
ุ
ี
ื
ิ
ี
ตะวันตกเฉยงใต้
3. ตั้งอยู่รมแม่น าปาสัก
่
ิ
้
ื
็
ู
ี
้
4. เปนศนย์กลางการค้า มแม่น าเจ้าพระยาไหลผ่านเมองลงส่ ู
อ่าวไทย ท าให้ตดต่อค้าขายกับต่างประเทศสะดวก
ิ
49
ตอบค าถาม
ุ
้
เพราะเหตใดพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช
จงช าระกฎหมายตราสามดวง
ึ
แนวค าตอบ
ื่
ิ
เพอใชเปนหลักในการตัดสนคดีความตาง ๆ
็
้
่
้
ใหเกดความยุตธรรม
ิ
ิ
50
50