จะกล่าวถึงโฉมเจ้าพลายงาม

คุณค่าด้านเนือ้หา - เนื้อเรื่อง บทเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน ขุนช้างถวายฎีกา เป็นหนึ่งใน ๘ ตอนที่ได้รับการยกย่องจากวรรณคดี สโมสรว่าเป็นยอดของกลอนสุภาพที่ไพเราะดีเลิศทั้งเนื้อเรื่องและกระบวนกลอน เป็นเรื่องเอกที่คนไทย รู้จักมากที่สุดและนิยมอ่านเพราะติดใจในเนื้อเรื่อง - ตัวละคร สมเด็จพระพันวษา เป็นพระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา บทบาทของพระพันวษาที่เด่นที่สุด คือ เป็นผู้ที่ชี้ชะตาชีวิตให้กับตัวละครทุกตัว ขุนแผน ในตอนนี้กล่าวถึงลักษณะนิสัยของขุนแผนอยู่น้อยไม่เน้นบทบาทมากนักแต่จะเน้นสะท้อนให้ เห็นว่าเป็นชายไทยที่มีความรักต่อนางวันทองอย่างสมํ่าเสมอ ขนุชา้ง เป็นตวัละครทมี่ีความรกัม่นัคงแตม่ ีขอ้เสยีคือไมค่ ิดไตรต่รองใหร้อบครอบจะทาํการสงิ่ใดก็ มักใช้อารมณ์ของตัวเองเป็นที่ตั้งซึ่งเป็นต้นเหตุของการที่นางวันทองต้องโทษประหารชีวิต นางวนัทอง บทบาทของนางวนัทองในตอนนมี้ ี ความสําคัญอย่างยิ่งเพราะนําเสนอถึงตัวละครผู้ หญิงไทยที่ถูกผู้ชายชี้นําชะตาชีวิต หมื่นไวยวรนาถ หรือ พลายงาม เป็นบุตรชายของขุนแผนกับนางวันทองเข้ารับราชการและได้ กระทําคุณงามความดีจนไดเ้ลอื่นบรรดาศกัดิใ์หเ้ป็นหมื่นไวยวรนาถ หมื่นไวยเป็นตัวละครที่มีอารมณ์หุนหัน พลันแล่นไม่เคยคิดไตร่ตองให้รอบคอบ

บทเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผนตอน ขุนช้างถวายฎีกา เป็นตอนที่กล่าวถึงฉากที่ สา คัญอยู่๒ แห่งคือ - ฉากในบ้านของขุนช้างซึ่งกวีได้บรรยายให้เห็นความรํ่ารวยของขุนช้าง - ฉากท้องพระโรงที่สมเด็จพระพันวษามีรับสั่งให้นํานางวันทองมาชําระความ - แก่นเรื่อง แก่นเรื่องตอน ขุนช้างถวายฎีกาต้องการชี้ให้เห็นถึงอารมณ์ที่เป็นธรรมชาติของมนุษย์ คือ รกั โลภ โกรธ หลง ซึ่งธรรมชาติอารมณ์นี้ถ้าไม่สามารถควบคุมได้ก็ ทําให้เกิดหายนะขึ้นในชีวิตได

คุณค่าด้านสังคม คือ การพิจารณาสิ่งที่สะท้อนจากวรรณคดีและวรรณกรรมในเรื่อง เพื่อเสริมเนื้อความให้มีความชัดเจนและสมจริงมากขึ้น นอกจากนี้ยังแสดงถึงความรอบรู้ของกวีในเรื่องราวหรือเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่ปรากฏอยู่ในสังคม เช่น ประเพณี ความเชื่อ การ ดําเนินชีวิต และค่านิยม เป็นต้น ยกตัวอย่างคุณด้านสังคม พร้อมญาติขาดอยู่แต่มารดา นึกนึกตรึกตราละห้อยหวน โอ้ว่าแม่วันทองช่างหมองนวล ไม่สมควรเคียงคู่กับขุนช้าง เออนี่เนื้อเคราะห์กรรมนํามาผิด น่าอายมิตรหมองใจไม่หายหมาง -จากบทประพันธ์ข้างต้นมีการกล่าวถึงเคราะห์กรรมเก่าแสดงให้เห็นถึงความเชื่อของคนในสมัยนั้น ว่าเชื่อเรื่องบุญกรรมเก่าที่ ทําในชาติก่อน ได้ยินเสียงฆ้องยํ่าประจําวัง ลอยลมล่องดังถึงเคหา คะเนนับยํ่ายามได้สามครา ดูเวลาปลอดห่วงทักทิน -จากบทประพันธ์ข้างต้นขึ้นจะสะท้อนให้เห็นว่าในอดีตนั้นอยุธยามีการตีฆ้องเผื่อบอกเวลา แสดงถึงการใช้ชีวิตของคนในสมัย นั้น ได้ยินเสียงฆ้องยํ่าประจําวัง ลอยลมล่องดังถึงเคหา คะเนนับยํ่ายามได้สามครา ดูเวลาปลอดห่วงทักทิน ฟ้าขาวดาวเด่นดวงสว่าง จันทร์กระจ่างทรงกลดหมดเมฆสิ้น

จึงเซ่นเหล้าข้าวปลาให้พรายกิน เสกขมิ้นว่านยาเข้าทาตัว ลงยันต์ราชะเอาปะอก หยิบยกมงคลขึ้นใส่หัว เป่ ามนตร์เบื้องบนชอุ่มมัว พรายยั่วยวนใจให้ไคลคลา ดาบเคยปราบณรงค์รบ เสร็จครบบริกรรมพระคาถา ลงจากเรือนไปมิได้ช้า รีบมาถึงบ้านขุนช้างพลั -จากบทประพันธ์ข้างต้นขึ้นจะสะท้อนให้เห็นว่าคนในสมัยอยุธยานั้นมีความเชื่อเกี่ยวกับไสยศาสตร์ ว่าหญิงชั่วผัวยังคราวละคนเดียว หาตามตอมกันเกรียวเหมือนมึงไม่ หนักแผ่นดินกูจะอยู่ไย อ้ายไวยมึงอย่านับว่ามารดา กูเลี้ยงมึงถึงให้เป็นหัวหมื่น คนอื่นรู้ว่าแม่ก็ขายหน้า อ้ายขุนช้างขุนแผนทั้งสองรา กูจะหาเมียให้อย่าอาลัย -จากบทประพันธ์ข้างต้นขึ้นจะสะท้อนให้เห็นว่าคนในสมัยอยุธยานั้นมีค่านิยมที่ว่าผญ.นั้นมีผัวได้เพียงคนเดียว คุณค่าด้านการน าไปใช้ คือ ผู้อ่านสามารถนําความรู้ แนวคิด หรือบทสอนต่างๆ จากวรรณกรรม ไปปรับใช้ในการดําเนินชีวิตได้จริง จากเรื่องขุนช้างขุนแผนตอนขุนช้างถวายฎีกา ได้ข้อคิดที่ว่าควรรักอย่างถูกต้อง ควรมีการตัดสอนใจที่ดีรอบคอบและมีสติ

บรรณานุกรม อาจารยศ์รสีวาสดิ์บนุนาค. “วรรณคดีวิจักษ์ : ขุนช้างขุนแผน ตอนขุนช้างถวายฎีกาแด่พระพันวษา” [ออนไลน์] เข้าถึงจาก : https://www.thaigoodview.com/knowledge/11247/khun-chang-khun-phaen-2 ๒๕๖๕ สืบค้น ๑ มิถุนายน ๒๕๖๗ อาจารย์พีระเสก บรสิทุธิ์บวัทิพย.์“เสภาเรื่องขุนช้างขุนแผนตอนขุนช้างถวายฎีกา” [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก : http://www.digitalschool.club/digitalschool/thai2_4_1/thai9_2/paper/4.pdf/ ๒๕๖๐ สืบค้น ๑ มิถุนายน ๒๕๖๗ coggle. “เรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอนขุนช้างถวายฏีกา “ [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก : https://coggle.it/diagram/Xy6I_JkqohWwKaqW/t/%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E 0%B8%AD%E0%B8%87- %E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%82%E 0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B8%99- %E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B9%89%E 0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%96%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8F%E0%B8%B5%E0% B8%81%E0%B8%B2 สืบค้น ๑ มิถุนายน ๒๕๖๗ “เสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอน ขุนช้างถวายฎีกา” [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก http://elsd.ssru.ac.th/kwanjira_ph/pluginfile.php/46/course/summary/3%20%E0%B9%80%E0%B8%AA% E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%20 %E0%B8%82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%82%E 0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B8%99%20%281%29.pdf เด็ก ๖/๗ นบ รุ่น๘๑.“วรรณคดีวิจักษ์ : ขุนช้างขุนแผน ตอนขุนช้างถวายฎีกาแด่พระพันวษา” [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก : http://for-m6.blogspot.com/2013/04/test.html ๒๕๖๕ สืบค้น ๑ มิถุนายน ๒๕๖๗