Vatanparvar 33-son

2-sahifa TARIX TUBIDAGI
Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa boshlagan 2022-yil 19-avgust, №33 (2992) JANGOVAR TIL

VATANPARVARYANGI O‘ZBEKISTONDA EL AZIZ, INSON AZIZ 3-sahifa
www.mv–vatanparvar.uz IJTIMOIY-SIYOSIY, MA’NAVIY-MA’RIFIY, HARBIY-VATANPARVARLIK GAZETASI

VA MARDLIK TIMSOLI

12-sahifa

4-5 6-7 10-11 18-sahifa

SOG‘LOM “SODIQ DO‘ST”DAN KUCHIMIZNI @ [email protected]
RAQOBAT ULKAN KO‘RSATISH
VA ILK NATIJALAR FURSATI t.me/mv_vatanparvar_uz
REKORDLAR KUTILYAPTI YETDI t.me/mudofaavazirligi
facebook.com/mudofaavazirligi
instagram.com/mudofaavazirligi
youtube.com/c/uzarmiya

Tahririyat
haqida

ma’lumot

2 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

Ўзбекистон Республикаси Президентининг
ҚАРОРИ

МА²АЛЛА ИНСТИТУТИНИНГ ЖАМИЯТ ²АЁТИДАГИ РОЛИНИ

МУСТА²КАМЛАШ ВА МОЛИЯВИЙ ИМКОНИЯТИНИ ЯНАДА КЕНГАЙТИРИШ

ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ ТЎFРИСИДА

Маҳалла институти имкониятлари- маҳалланинг мол-мулкини белги- никаси ва бошқа ускуналар билан малар фаолиятини самарали ташкил
дан кенг фойдаланиш, аҳоли турмуш ланган тартибда ижарага беришдан жиҳозлаш; этиш бўйича ҳамкорликда ишларни
шароитини янада яхшилаш ҳамда Ўзбе- олинадиган маблағлар; олиб борсин ва 2023 йил 1 январга
кистон Республикаси Президентининг маҳалла ҳудудида инфратузилма- қадар амалга оширилган ишлар тўғри-
2022 йил 28 январдаги ПФ–60-сон халқ депутатлари туман (шаҳар) ни ривожлантириш, «Яшил макон» сида Ўзбекистон Республикаси Вазир-
Фармони билан тасдиқланган 2022– Кенгашлари қарорларига асосан умуммиллий лойиҳаси доирасида лар Маҳкамасига ахборот киритсин;
2026 йилларга мўлжалланган Янги маҳаллий бюджетнинг қўшимча ман- ободонлаштириш ва кўкаламзор-
Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегия- балари ҳисобидан ажратиладиган лаштириш ишларини амалга ошириш; г) манфаатдор вазирлик ва идо-
сини «Инсон қадрини улуғлаш ва фаол маблағлар; ралар билан биргаликда икки ой
маҳалла йили»да амалга оширишга оид ижтимоий ҳимояга муҳтож ва кам муддатда қонунчилик ҳужжатларига
давлат дастури ижросини таъминлаш маҳаллада тадбиркорликни таъминланган оилаларга моддий ушбу қарордан келиб чиқадиган ўз-
мақсадида: ривожлантириш, аҳоли бандлиги- кўмаклашиш ҳамда уларнинг турар гартириш ва қўшимчалар тўғрисида
ни таъминлаш ва камбағалликни жойларини таъмирлаш ва жиҳозлаш. Вазирлар Маҳкамасига таклифлар
1. Маҳалла ва нуронийларни қисқартириш масалалари бўйича киритсин.
қўллаб-қувватлаш вазирлиги, Молия туман (шаҳар) ҳокими ёрдамчиси 3. Маҳалла ва нуронийларни
вазирлиги, Иқтисодий тараққиёт ва тавсияси асосида маҳалла инфра- қўллаб-қувватлаш вазирлиги Мо- 5. Ўзбекистон Республикаси Пре-
камбағалликни қисқартириш ва- тузилмасини яхшилаш учун маҳал- лия вазирлиги билан биргаликда зидентининг 2022 йил 18 мартдаги
зирлигининг ҳар бир маҳалла учун лий бюджетдан ажратиладиган икки ой муддатда Маҳалланинг «Иқтисодиётда давлат иштирокини
бюджет ташкилотларининг бюджет- маблағлар; ижтимоий-иқтисодий муаммоларини янада қисқартириш ва хусусий-
дан ташқари жамғармаси шаклидаги ҳал этиш жамғармаси тўғрисидаги лаштиришни жадаллаштиришга оид
юридик шахс ҳисобланмайдиган жисмоний ва юридик шахсларнинг намунавий низомни ишлаб чиқсин қўшимча чора-тадбирлар тўғриси-
Маҳалланинг ижтимоий-иқти- ҳомийлик хайриялари; ва тасдиқлаш учун Вазирлар Маҳка- да»ги ПҚ–168-сон қарорининг 3-бан-
содий муаммоларини ҳал этиш масига киритсин. дига иловага мувофиқ қўшимчалар
жамғармасини (кейинги ўринларда хорижий (халқаро) молия инсти- киритилсин.
– жамғарма) ташкил этиш тўғриси- тутлари ва бошқа хорижий ташки- 4. Маҳалла ва нуронийларни қўл-
даги таклифига розилик берилсин. лотларнинг техник кўмак маблағлари лаб-қувватлаш вазирлиги: 6. Мазкур қарор ижросини сама-
(кредит, грант, беғараз ёрдам ва рали ташкил қилишга масъул ва шах-
2. Белгилансинки: бошқалар); а) 2023 йил 1 январга қадар: сий жавобгар этиб маҳалла ва нуро-
а) қуйидагилар жамғармалар маб- Кадастр агентлиги билан бирга- нийларни қўллаб-қувватлаш вазири
лағларини шакллантириш манбалари қонунчилик ҳужжатлари билан ликда ҳар бир маҳалланинг аниқ в.б. Т.А. Худайбергенов ҳамда молия
ҳисобланади: тақиқланмаган бошқа манбалар; чегаралари белгиланишини; вазири Т.А. Ишметов белгилансин.
маҳалладаги ҳудуди 2 000 квадрат Давлат статистика қўмитаси билан
метргача бўлган давлат кўчмас мулк б) қуйидагилар жамғармалар маб- биргаликда маҳаллаларнинг ягона Қарор ижросини муҳокама қилиб
объектларини маҳаллада тадбиркор- лағларидан молиялаштириладиган классификатори ишлаб чиқилиб, бориш, ижро учун масъул ташкилот-
ликни ривожлантириш, аҳоли банд- асосий йўналишлар ҳисобланади: Давлат статистика қўмитасининг лар фаолиятини мувофиқлаштириш
лигини таъминлаш ва камбағалликни расмий веб-сайтида эълон қили- ва назорат қилиш Бош вазир ўрин-
қисқартириш масалалари бўйича маҳалла ҳудудидаги ички йўл- нишини таъминласин; босари Ж.А. Қўчқоров зиммасига
туман (шаҳар) ҳокими ёрдамчисининг лар, электр энергияси ва табиий б) Молия вазирлиги билан бир- юклансин.
онлайн-буюртманомасига асосан газ тармоқлари, ичимлик ва оқо- галикда икки ой муддатда маҳал-
тўғридан-тўғри электрон онлайн- ва сув тизимини таъмирлаш ва лалар ташкил этилиши мезонларини Ўзбекистон Республикаси
аукцион савдолари орқали сотишдан тиклаш; улар ҳудудидаги хонадонлар со- Президенти Ш. МИРЗИЁЕВ
тушадиган маблағлар, баҳолаш ва со- нидан келиб чиққан ҳолда белги-
тиш харажатлари чегирилган ҳолда; маҳалла биноси, маҳалла ҳудуди- лаш бўйича таклифларни Вазирлар Тошкент шаҳри,
да жойлашган спорт майдони, нуро- Маҳкамасига киритсин; 2022 йил 16 август
нийлар чойхонаси, ёшлар маркази, в) Молия вазирлиги билан бир-
болалар майдончаси, кутубхона, ма- галикда доимий равишда жамғар- (ЎзА)
даният марказини қуриш, мукаммал
ва жорий таъмирлаш ҳамда уларни
инвентар, мебель, компьютер тех-

# Inson qadri uchun

МУРОЖААТ, Мудофаа вазирлиги фуқаролар лият, – дейди кичик сержант Тур-
қабулхонасида вазирнинг тарбиявий сунпўлат Тўхтабоев. – Аммо шундай
ва мафкуравий ишлар бўйича ўрин- вазиятлар бўладики, унинг ечимида
босари полковник Ҳамдам Қаршиев раҳбарият иштироки зарур. Гап шун-
даки, аёлимнинг хизмат жойимдан
Bahrom ABDURAHIMOV МУАММО, ЕЧИМ томонидан ўтказилган қабул жа- узоқда жойлашган олий таълимдаги
раёнида элликдан ортиқ мурожаат таҳсилини кўчириш масаласида му-
кўриб чиқилди. Унда умид илинжида рожаат билан келгандим. Шукурки,
шу ерга келган фуқаролар, ҳарбий бугун ушбу масалада менга керакли
кўмак берилди ҳамда муаммо ижо-
хизматчилар ўзларини қийнаб ке- бий ҳал этилди. Мурожаатим ечими
топилишида ёрдам берган вазирлик
лаётган муаммолар, анчадан бери ечимини раҳбариятидан миннатдорман.

кутаётган саволлар, ариза ва таклифлари Мурожаатлар орасида уй-жой
таъминоти бўйича келган ҳарбий
билан юзланди. хизматчиларнинг муаммолари ҳам
атрофлича ўрганилди.
Вазирликнинг тегишли бош бошқармалари
– Тўрт нафар фарзандим бор. Узоқ
масъул ходимлари, мутасадди бошқармалар- йиллик ҳарбий фаолиятимда уларни
бировдан кам қилмасдан ўстирдим.
нинг мутахассислари иштирокида ўтказилган Тарбияси ва таълим олиши учун
ҳаракатдан ҳамда харажатдан тўх-
қабул ортиқча расмиятчиликсиз, очиқ ва тамадим. Ниятим холис, фарзандла-
рим жамиятда ўз ўрнига эга бўлиши
самимий мулоқот тарзида ўтди. Муаммолар ҳамда Ватанимизга нафи тегадиган
шахс бўлишида бор куч-ғайратимни
чуқур ўрганилиб, таҳлил қилинди. Ҳар бир аямаганман. Аммо Ватан ичра бир
ватанли бўлиш ниятида уй-жой сотиб
мурожаат имкон даражасида жойида ҳал олишда кўмак сўраб келдим, – дейди
кичик сержант Элёр Жўраев. – Бу-
қилиниб, зарур ҳолларда ҳуқуқий кўмак бе- гунги қабулда менинг мурожаатим
мутасаддилар томонидан ўргани-
рилди. Ўрганиш- либ, ижобий томонга ҳал этилишига
ҳаракатлар бошланди. Бунинг учун
га қўшимча вақт Мудофаа вазирлиги раҳбариятига
раҳмат айтаман.
талаб қиладиган
Шерзод ШАРИПОВ,
аризалар ижро- «Vatanparvar»

сини қатъий таъ-

минлаш юзасидан

тегишли мутасад-

диларга аниқ кўр-

сатмалар берилди.

Муҳими, эрталаб-

дан бошланган

Очиқлик ва шаффофликни таъминлаш, қабул жараёнида
ҳеч бир мурожаат эътиборсиз, жавобсиз
халқ билан мулоқот, одамларни рози
қолдирилмади.

қилиш борасида мутасадди раҳбарларнинг – Эркак ишдан кейин ўз оиласи ёнига шо-
фуқаролар билан юзма-юз учрашиб, ариза, шаркан, улар тинчлиги ва рўзғорнинг бутлиги-
таклиф ва шикоятлари бўйича бевосита ни ўз кўзи билан кўргачгина, хотиржам бўла-
шуғулланаётгани ўз самарасини бермоқда. ди. Оиладаги камчилик ва тўсиқларга ечим
топиш ҳам аслида эрлар зиммасидаги масъу-

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 3

# Millat ko‘zgusi

ТАРИХ ТУБИДАГИ ЖАНГОВАР ТИЛ

«Ўзбек ҳарбий терминологияси» – бугунги қўлдан бермаслик, ғафлатда қолмас- топган қисмни пистирма (пусуғ)га
кунда тилшунослар учун ҳам очилмаган лик сингари вазифалар белгиланган. қўйган саркарда сафнинг олд (олин)
катта қўриқ. Чунки қадимий туркий идан ўрин олиши, аскарларга далда
давлатчилигимизнинг асоси, айниқса, ҳарбий Бешинчидан – жанггоҳни тан- бўлиш мақсадида жуда жанговар
атамаларнинг катта қисми соф туркий лашда унинг мустаҳкамлиги, текис- (ёғичи), ўта тадбиркор (эрсиг), ёши
сўзлардан ташкил топган бўлиб, бу ҳақда лиги, ўт ва сув манбасига яқинлиги улуғ (урунг), тажрибали баҳодир-
ёзма манбалардан ҳам етарлича маълумотлар муҳим саналган. Қўшин жанггоҳда ларни қўшиннинг олдинги қаторига,
олишимиз мумкин. тартиб билан жойлашгач, унинг қизиққон, тез, айни чоғда ур-йиқитда
атрофи иҳота қилиниши, тил олдир- баъзан ўзларини йўқотиб қўядиган
Бугун азиз газетхонларга нодир муси учун душман билан тўқнашади, маслик, яъни лашкарнинг адади, кичик ёшдаги аскарлар (кичиг қур
манбалардан бири бўлмиш Юсуф Хос санчишади, ўч олишдан қайтмайди, оз-кўплигидан ёвнинг маълумотни йигит)ни уларнинг ортига, ишончли,
Ҳожибнинг «Қутадғу билиг» асарида ҳалокатга учраса ҳам урушиб, ку- қўлга киритишига йўл қўймаслик, синалган кишиларни эса ясолнинг
бугунги замонавий ҳарбий термин- рашиб жон беради. Юраксиз (увут- ўз навбатида, айғоқчилар йўллаб, ёв ҳам олд (ўнг), ҳам орт (кед)ига жой-
ларимизнинг қадимги туркий тилда суз), қўрқоқ (қўрқлиқ) лашкарбоши лашкаридан унинг сонини аниқлаш, лаштириш ўзини оқлаган.
номланишига доир қимматли маълу- лашкарни бузади, лашкар бузилса, жанг олди тактикасини билиш мақ-
мотларни кўриб чиқамиз. ёв ҳужумга ўтади, натижада лашкар садида тил олиш зарур ҳисобланган. Ҳар икки томон сафлари бир-би-
парокандаликка юз тутади, ундан рига рўпара келиб, ғаним ҳужумга
Бунда асосий манбалардан бири сабр-матонат юз ўгиради. Олтинчидан – душманни енгиш ташланганда, унга муносиб равишда
сифатида Ҳамидулла Дадабоев, (санчиш)да икки усулдан унумли курашиш, қаршилик кўрсатишга
Ҳамид Ёдгоров муаллифлигида чоп Иккинчидан – саркарданинг ҳим- фойдаланиш кўзда тутилган. Энг ав- қодир ўғлонларни жангга киритиш,
этилган «Ўзбек ҳарбий терминология- мати улуғ, тунларни бедор ўтказиш, вал ёвга нисбатан ҳийла (ал) қўллаш, яқинлашаётган душманни, энг аввал,
си» китобини эътироф этган бўлар- аскарларга бериладиган озиқ-овқати сўнг соқлик ва ҳушёрликка қатъий узоқдан ўққа тутиш, сафлар арала-
дим. Келинг, ушбу китобда келтирил- мўл-кўл, қурол-яроғи, минган тулпори риоя қилиш талаб этилган. Зотан, шиб кетгач, найза (сунгу), шамшир
ган фактлар асосида бугунда ҳарбий унинг эришган мартабасига соқ ва ҳушёр киши, шубҳасиз, ўзи (қилич), ойболта (болду) билан жанг
тизимда фаол қўлланиб келинаётган мос тушиши зарур ҳисоб- бошқараётган қўшинни эҳтиёт қила- қилиш белгиланган. Жанг натижаси-
атамаларнинг туркий муқобиллари ланган. Саркарда қилажак ди, ғанимга кулфатлар келтиради. ни аксарият ҳолларда паҳлавон, бо-
билан танишиб ўтамиз. ишларини олдиндан ишлаб Ёв кучлари миқдор жиҳатдан ортиқ тир, мард аскарларнинг шахсий ма-
чиқилган пухта режага таянган тонати, шижоати, қаҳрамонлиги ҳал
Қорахонийлар салтанатида ҳарбий тарзда амалга татбиқ этиши, бўлган тақдирда, уни биринчи бўлиб қилган. Шу боис қўрқмас ботирларга
таълимот ва ҳарбий ишга фавқулод- сўзи билан амали мос келиши, ҳужумга ташланишга мажбур қилиш ўзгача ҳурмат-эътибор кўрсатилган.
да аҳамият қаратилгани Юсуф Хос ёлғондан йироқ юриши, ба- маъқул топилган. Чунки ҳужумга от-
Ҳожибнинг «Қутадғу билиг» асарида хилликдан қочиши, шижоатли, ланган тарафнинг доим кўп талафот Саккизинчидан – сиқувга бардо-
яққол аксини топган. Таъкидлаш жанг олиб боришда макр-ҳий- кўриши ҳарб санъатида исботини ши қолмаган ёв ўрнидан силжиган,
жоизки, асарнинг 27–37-боблари ла (ал) қўллаши, лашкарни топган. Ғаним билан ярашишнинг яъни жанггоҳдан юз ўгирган кезда
давлат қурилиши ва бошқаруви усул- шахдамлик билан ҳаракат- имконияти пайдо бўлган кезда ун- фурсатни бой бермасдан уни таъқиб
лари хусусидаги йўл-йўриқ ҳамда лантира олиш истеъдодига эга дан фойдаланиш, сулҳ (ярашғу)га этиб, изидан бориш, қувиб етиш,
пандларга бағишланган. «Ўгдулмиш бўлиши талаб қилинган. Бун- келишнинг чораси бўлмаган пайтда қўлга тушириш ёки бутунлай яксон
элигга саркарда, сипоҳсолор қандай дай қўмондоннинг қўшинни совут кийиб (яриқлан), белни маҳкам қилиш, шу билан бирга, ўзидан асир
бўлиши кераклигини айтади» сар- бошқариши муваффақиятлар боғлаб олишиш тавсия этилган. Ма- олдириб қўймаслик чораси қўрилган.
лавҳали 30-бобга Қорахонийларнинг гарови сифатида белгиланган. бодо, ёвни мағлуб этиш (босғу)нинг Фирор йўлини тутган душман ортидан
ҳарбий низомномаси тарзида баҳо иложи топилмас экан, элчи (ялавоч) узоқ бориш айрим ҳолларда панд
бериш ўзини тўла оқлайди. Зеро, Учинчидан – қўшиннинг юбориб, битимга келишни таклиф бериши мумкин бўлган. Зотан, асо-
бобда давлат ҳудудий бирлигини сони иложи борича оз бўли- қилиш, ғаним ён бермасдан, қасд сий қисмлардан йироқлашиб кетган
таъминлаш, ташқи кучлар таҳдидини ши, у асосан сара жангчи- қилишни давом эттирса, вазиятни таъқибчи гуруҳ ўз сафларини қайта
бартараф этиш, эл-юрт чегаралари- лардан ташкил топтирилиши, чўзмай, қўшинга бош бўлиб, уларни тиклаб, қарши ҳамлага ўтган ғаним
ни ҳимоя қилишга қодир қўшин (су, сара жангчилар зарур қу- ғалабага рағбатлантирган ҳолда са- олдида танг аҳволга тушган, чарчага-
эрат, чериг)ни таркиб топтириш, рол-аслаҳа билан тўла-тўкис ваш (тўқуш)га кириш зарур саналган. ни, толиққани боис унда асосий қисм-
уни қурол-яроғ, аслаҳа (тўлум) би- таъминланиши давлат сиё- ларга қўшилиш эҳтимоли пасайган.
лан таъминлаш сингари стратегик, сатининг диққат марказидан Еттинчидан – жанг бошланиши
жанггоҳни танлаш, унда лашкар ўрин олган. Лашкарнинг меъ- билан ёвга алангадек ёпирилиш, Тўққизинчидан – жангларда
сафларини тартибга солиш, жанг ёрдан ортиқлиги бебошликка, олдиндан ўйлаб қўйилган режанинг матонат, қаҳрамонлик намуналари-
олиб боришда турли усулларни қўл- тартибсизликка, бебошлик ва ошкор бўлмаслигини таъминлаш, уни ни кўрсатган кишиларни муносиб
лаш каби тактик омилларга жиддий тартибсизлик эса, ўз навба- душман пайқаб қолишидан эҳтиёт тақдирлаш, уларга турли инъомлар
эътибор берилган. тида, аскарларнинг қўрқоқ- бўлиш, шикастга учрамасликнинг бериш, олтин, кумуш ва моллар
ликка, журъатсизликка олиб олдини олиш учун жангни чўзмас- улашиш, кўпчилик олдида уларни
Элни идора қилиш, унинг мус- келиши эҳтимолдан холи лик, уни пайсалга солмаслик зарур мақташ, мансаби, рутбасини кўта-
таҳкамлиги, туб илдизи икки нарса, бўлмаган. Беҳисоб тўқнашув- ҳисобланган. Саваш пайтида пиёда риш, турли лавозимларга тайин-
яъни халққа (бўдун) адолат бахш ларда чиниққан, кўплаб зафарлар ёйчи (ядоғ ўқчи)лардан ташкил лашга жиддий эътибор берилган.
этиш ҳамда қўшинни вақтида маблағ қучган лашкарбоши учун тўрт минг Инъом, мукофотга муносиб топилган,
(мол) билан таъминлаш зарур са- аскар етарли бўлган. Зеро, бетартиб алқанган марднинг қўли доим баланд
налган. Давлатнинг ҳарбий қудрати, кўп аскардан тартибли, интизомли бўлган, бошқалар ундан ибрат олган.
жанговар қобилиятининг талаб дара- оз аҳли жанг яхши ҳисобланган. Қо-
жасида бўлиши бир қатор омилларга лаверса, улкан лашкарни бошқариш Ўнинчидан – муҳорабада яралан-
боғлиқ бўлган. муайян муаммолар, қийинчиликлар- ган ёки жароҳат олган (балиқмиш)
ни туғдирган, талайгина бузуқлик ларни даволаш, асир тушган (булун)
Биринчидан – лашкарни бошқа- ҳамда бошбошдоқликларнинг содир ларни эваз бериб қутқариб олиш,
риш, тартибга солиш, ёв кучларини бўлишига замин яратган. ҳалокатга учраганларнинг ҳурматини
маҳв этиш ўта шарафли, айни чоғда жойига қўйган ҳолда дафн қилиш,
ўта масъулиятли ва оғир вазифа бў- Тўртинчидан – ёвга қарши от- уларнинг ўғил-қизлари бўлса, бада-
либ, унга етук, зийрак, пишиқ (қурч), ланган аскарбоши душманни синди- лини бериш давлатнинг бурчи тарзи-
чидамли (қатиғ), ботир (алп), мард рувчи, мағлуб этувчи кишиларни ўзи- да тан олинган. Бундай марҳамат, эъ-
(тўнг юрак), очиқ қўл (ақи), хулқи га яқин тутиши керак бўлган. Зеро, тибор сарбоз (эрат)ларнинг севинчи,
барқарор кишилар лойиқ, деб қарал- жангнинг қандай якунланиши айнан эл-юртга, қолаверса, лашкарбошига
ган. Лашкарбоши (субоши, субошлар, қаҳрамон, мард аскарларнинг саъй- нисбатан ишончининг ошиши, жанг
сипоҳсолор)нинг қўрқмас ва жасо- ҳаракатига боғлиқ бўлган. Юриш пайтида ширин жонининг фидо қи-
ратли бўлиши зарур саналган. Чунки чоғида илғор қисм (язак) ва айғоқчи линишига ҳам туртки бўлган.
юраксиз лашкар лашкарбошининг гуруҳ (тутғақ) таркиби сара, тажри-
жасоратидан ибрат олади, юракли, бали жангчилардан танланиши, ай- Газетанинг кейинги сонларида
баҳодир журъатсизларга бош бўлса, ғоқчилар келтирган маълумот асоси- ушбу китобда жанг ҳарбий термин-
барча кишилар юракли бўлади. Очиқ да илғор қисм ғанимга зарба бериши, лар тизими, тараққиёт босқичлари,
қўл, сахий аскарбоши атрофида сара қўшиннинг бош кучлари соқчи отлиқ ҳозирги такомиллашиш давридаги
жангчилар (эр ўдрум), баҳодир ва қисм (йўртуғ) билан эҳтиёт қилини- фонетик, лексик-семантик хусусият-
мардлар (эрсиг эран) йиғилади, эл- ши, аскарий сафлар бир-биридан лари ҳақида тўхталиб ўтамиз.
юрт йўлида жонларини фидо қилади. узоқлашиб кетмаслиги, лашкаргоҳ
Ўта довюрак (кўкузлуг) ва ақлли (тушун) танлашга алоҳида эътибор Аҳрор АБДУРАҲИМОВ,
(ўглуг), юракли ҳамда жасур (кўн- қаратилиши, у соқчи отлиқлар гуруҳи мудофаа вазирининг
гуллуг) саркарда, шу билан бирга, билан эҳтиёт қилиниши, ҳушёрликни
ор-номусли (увутлуғ) бўлади, ор-но- маънавий-маърифий ишлар
самарадорлигини ошириш,

давлат тили тўғрисидаги қонун
ҳужжатларига риоя этилишини
таъминлаш масалалари бўйича

маслаҳатчиси

4 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# “ArMI – 2022”

СОFЛОМ
РАªОБАТ
ДОЛҒАЛИ ОЛАМ НЕЧА МИНГ ЙИЛЛАРДИРКИ ОСУДА БЎЛМАГАН.
ДОИМ ИНСОНИЯТНИ НИМАДИР БЕЗОВТАЛИК ХАВОТИРГА СОЛИБ
КЕЛАДИ. ҲАЁТ ҚОНУНИ ШУНДАЙ: ҒАЛАМИСЛАР ҚИНҒИРЛИКЛАРИНИ,

ФИДОЙИЛАР ИСЛОҲОТЛАРИНИ ДАВОМ ЭТТИРАВЕРАДИ. ДУНЁ
САҲНИ БИР ОЗ НОТИНЧ БЎЛГАН ШУ КУНЛАРДА ҲАМ ДАВЛАТЛАРАРО

ВАҲАМДЎСТЛИК ВА ҲАМКОРЛИКНИ МУСТАҲКАМЛАЙДИГАН ХАЛҚАРО
АРМИЯ ЎЙИНЛАРИ ҚИЗИГАНДАН ҚИЗИЙДИ.

ҳузуридаги Жамоатчилик кенгаши
аъзолари, фахрийлар ва ёшлар,
журналистлар ва блогерлар иштирок
этди. Оммавий ахборот воситалари
ходимлари учун ташкил этилган
матбуот анжуманида улар ўзларини
қизиқтирган барча саволларга ба-
тафсил жавоблар олдилар.

Мудофаа вазирлиги Марказий
ҳарбий оркестри ҳамда таниқли
бадиий жамоалар ва санъаткорлар
ижросидаги концерт дастури, турли
халқлар маданиятини ифода этув-
чи саҳна кўринишлари байрамона
шукуҳни оширди. Қуролли Кучлар
академияси курсантларининг қурол
билан кўргазмали чиқишлари ёшлар-
нинг олқишига сазовор бўлди.

«ҚУРОЛСОЗ УСТА»ДАН
ҚЎШАЛОҚ РЕКОРД

Юртимиз жамоалари бу йил Дунёнинг турли мамлакатла- Очилиш тантаналаридан бир тун
Халқаро армия ўйинларининг 20 та ридан келган ҳарбий хизматчилар ўтиб, қизғин беллашувлар бошланиб
йўналишида иштирок этмоқда. Мар- интиқлик билан кутган очилиш кетди. «Қуролсоз уста» мусобақа-
казий ҳарбий округнинг «Фориш» тоғ тантаналарида Мудофаа вазирлиги сининг биринчи шартидаёқ ҳарбий
полигонида «Қуролсоз уста», «Хавфсиз ва иштирокчи давлатлар масъуллари, хизматчиларимиз рекорд натижа-
муҳит» ва «Дала ошхонаси» мусобақала- сенаторлар, давлат ва жамоат ташки- ларни тақдим қилди. Унда Ўзбекис-
рига старт берилди. лотлари вакиллари, Мудофаа вазирлиги тон Республикаси ҳамда Россия
Федерациясининг терма жамоалари
беллашдилар.

Ёз чилласи ўтиб, куз яқинлаша-
ётган бўлса-да, иссиқ забтига олар-
ди. Аммо мусобақа иштирокчилари
сира бўш келмади. Дастлаб 8 нафар
ҳарбий хизматчи 122 mm.li D-30 гау-
бицасини юриш ҳолатдан жанговар
ҳолатга ўтказишди. Сўнг стволни
таъмирлаш автомобили ёрдамида
захира стволга алмаштиришди.

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 5

Muallif suratga olgan

ИЛК «ДАЛА ОШХОНАСИ» вақт зоналари ва режимларнинг ўзга- орасида эканим менга алоҳида
ТАОМЛАРИНИНГ риши каби кўплаб ўзгаришларни бош- масъулият бағишлаяпти, – дейди
ИЛК ТАРОВАТИ дан кечирдик. Ҳозирда мезбон дав- III даражали сержант Улуғбек
латнинг кўмаги билан қийинчилик- Акромхўжаев. – Биз 3 кун даво-
Хушбўйлик таратадиган, бир-бири- ларни енгиб ўтдик, тайёргарлик ва мида белгиланган вақт ва меъ-
дан мазали, турли-туман таомлар Ватан мусобақада қатъият билан иштирок ёрда таомлар тайёрлаш ҳамда
ҳимоясига камарбаста бўлган ўғлон- этиш учун амалиётни якунладик.
ларга куч-қувват бағишлаш билан Саёҳат, овқатланиш, танаффуслар,
биргаликда, уларга кўтаринки кайфият дала, асбоб-ускуналар ва жиҳозлар
ҳам беради. Бу борада тажрибаларни билан танишишда ёрдам учун мин-

РЕКОРДЛАР
Ушбу гаубицани «КамАЗ-43118» ошириш ва малака алмашишда
автомобилида шатакка олган ҳолда Халқаро армия ўйинлари дои- натдормиз, нон, ширинликлар пишириш каби
автодром бўйлаб 4 200 метр масо- расида ўтказилаётган «Дала – дейди вьет- шартларни бажарамиз.
фада жойлаштирилган тўққиз дона ошхонаси» мусобақасининг намлик ишти-
тўсиқларни (чуқурлик, тирсакли аҳамияти катта. «Фориш» рокчи лейтенант Чу Минҳ Дук. Бажарилган шартлар якунига
кўприк, минали майдон, қиялик, ба- полигонида дўстона – Ўтган йили Мудофаа вазирлиги кўра, Ўзбекистон жамоаси 193,8
ландлик, автомобиль учун пана жой, рақобатга киришган миқёсидаги мусобақада қатнашиб, балл, Россия жамоаси 186,2 балл,
заҳарланган ҳудуд, илон изи, габа- Ўзбекистон, Россия Марказий ҳарбий округ шаънини Беларусь жамоаси 160,4 балл,
ритли коридор ва сув тўсиқлари) Федерацияси, Бе- ҳимоя қилгандим. Жорий йилда эса Вьетнам жамоаси 138,2 балл, То-
забт этиб, меъёрларни бажа- халқаро доирада юртимиз нуфузи- жикистон жамоаси 135 балл билан
ришди. Дастлабки майдонга ларусь, Тожикистон ни ошириш учун курашаётганлар баҳоланди.
етиб келиб, қурилмани ва Вьетнам давлат-
юриш ҳолатидан жанго- лари вакиллари таом Айни пайтгача терма жамоамиз
вар ҳолатга ўтказишиб, тайёрлаш бўйича би- вакиллари пешқадамликни қўлдан
отиш механизмла- ринчи шартни бажариб, берганича йўқ. Келгуси босқичлар-
ридаги носозлик- ўзларининг бор маҳорат да ҳам уларга муваффақиятлар
ларни бартараф ва тажрибаларини намоён ҳамроҳ бўлишини тилаймиз!
қилиб, белгилан- қилдилар.
ган йўналиш Капитан Азиз НОРҚУЛОВ,
томон пахтавон Уларга халақит берма- «Vatanparvar»
ўқ-дорилардан ўқ ган ҳолда иштирокчиларнинг
отишди. фикрларини тингладик.

Якунга кўра, Ўз- – Вьетнам халқ армиясининг
бекистон Республи- «Дала ошхонаси» жамоаси мазкур
каси Мудофаа вазир- мусобақада бешинчи бор иштирок
лиги терма жамоаси 19 этмоқда. Тайёргарлик жараёнида
дақиқаю 58 сония натижа асбоб-ускуналар ва жиҳозлардаги
билан 1-, Россия Федера- фарқлар, об-ҳаво шароити, фаолият,
цияси терма жамоаси 35
дақиқаю 47 сония билан 2-ўринни
қўлга киритди.

Муҳими, ушбу кўрсаткич билан
вакилларимиз 2020 йил Россия
Федерациясининг Пенза шаҳрида
бўлиб ўтган Россия Федерация-
сининг терма жамоаси томонидан
ўрнатилган 22 дақиқаю 02 сония
бўлган рекордни ҳам янгилади. Боз
устига, II даражали сержант Бек-
тош Омонов энг илғор артиллерия
бўлинмаси ҳайдовчиси номинаци-
яси ғолиби бўлиб, 2021 йил Эрон
Ислом Республикасида ўтказилган
мусобақада ўрнатилган 2 дақиқаю
52 сония рекордни 2 дақиқаю 11 со-
ния натижа кўрсатиб, янгилади.

6 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# “ArMI – 2022”

Чирчиқ олий Тадбирнинг бадиий қисмида Му- жанговар шайлиги ва касбий тай- ҳамда «Дог биатлони» шартларида
танк қўмондонлик- дофаа вазирлиги Марказий ҳарбий ёргарлигини амалда яққол намоён хизмат итлари билан индивидуал ва
муҳандислик билим оркестрининг кўргазмали дефилеси этадиган «АрМИ – 2022» Халқаро 4 кишилик пойга бўйича ўз билим
юртида «АрМИ – ҳамда Чирчиқ олий танк қўмон- армия ўйинларининг «Содиқ дўст» ва маҳоратларини намойиш этмоқда.
2022» VIII Халқаро донлик-муҳандислик билим юрти мусобақаси жорий йилда мамлакати- Шундан сўнг «Хизмат итлари би-
армия ўйинларининг курсантларининг қурол билан кўр- миз ҳудудида илк бор ўтказилмоқда. лан 300 метрлик тўсиқли йўлакдан
«Содиқ дўст» газмали чиқишлари намойиш этилди. Расмий очилиш маросимидан сўнг ўтиш», «Чемпионлар пойгаси» шарти
мусобақасига старт Бадиий жамоалар ва турли халқлар жамоалар бирин-кетин мусобақа меъёрлари бажарилади.
берилди. маданиятини ифода этувчи мусиқий шартларини бажаришга киришди.
чиқишлар, таниқли санъаткорлар Эркаклар ва аёллар ўртасида ташкил – Марказимизда халқаро мусо-
Мусобақанинг ижросидаги куй-қўшиқлар, байра- этилган мазкур беллашувда Россия бақаларни ўтказиш учун шарт-ша-
тантанали очилиш мона концерт дастури барчанинг Федерацияси, Беларусь Республи- роитлар яратилган, – дейди Мудофаа
маросимида кўнглини хушнуд этди. Тантанали каси, Жазоир Халқ Демократик вазирлиги Мутахассис ва хизмат ит-
Ўзбекистон тадбирда давлат ва жамоат ташки- Республикаси ҳамда Ўзбекистон ларини тайёрлаш маркази бошлиғи,
Республикаси лотлари вакиллари, Қуролли Кучлар Республикаси жамоалари ўзаро куч Ўзбекистон жамоаси мураббийи ма-
мудофаа вазирининг фахрийлари ва бир гуруҳ ёшлар, синашмоқда. йор Шодиёр Шомуродов. – Икки қа-
биринчи ўринбосари иштирокчи давлатлар Мудофаа ватли маъмурий бино, насл кўпайти-
– Қуролли Кучлар вазирликларининг масъул вакилла- Халқаро стандартларга тўлиқ жа- риш ва даволаш бинолари, 80 та хиз-
Бош штаби бошлиғи ри ва жамоалар аъзолари, оммавий воб берадиган Ўзбекистон Мудофаа мат итига мўлжалланган вольерлар,
генерал-майор ахборот воситалари ходимлари ишти- вазирлиги Мутахассис ва хизмат ит болаларини парваришлаш жойи,
Шухрат Халмухамедов рок этди. итларини тайёрлаш марказида ўт- карантин ҳудуди, хизмат итларининг
Халқаро армия казилаётган ушбу мусобақада ишти- тайёргарлиги учун ўқув объектлари,
ўйинларининг нуфузи Миллий армиянинг куч-қудрати рокчилар тўртта шарт бўйича бел- «Дог биатлони» майдони, ошхона ва
ва қамрови йилдан ва салоҳияти, юрт ҳимоячиларининг лашмоқда. Дастлаб «Итоат қилиш» бошқа объектлар мавжуд. Жамоа-
йилга юксалиб
бораётганини
таъкидлаб, барча
иштирокчиларга
улкан муваффақият
тилади. Шунингдек,
Россия Федерацияси
Мудофаа вазирлиги
Қўшинлар хизмати
ва ҳарбий хизмат
хавфсизлиги
бошқармаси
бошлиғи генерал-
майор Владимир
Голочёв, Тошкент
вилояти ҳокими Зоир
Мирзаев халқаро
мусобақалар одилона
ўтказилиши ва энг
кучлилар ғалаба
қозонишига тилак
билдирди. Шундан
сўнг фахрий қоровул
ва ҳакамлар ҳайъати
ҳамда мусобақа
қатнашчилари
тантанали марш
билан ўтишди.

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 7

мизнинг узлуксиз ва пухта ларини бекаму кўст Зуҳриддин – дейди кичик сержант Содиқ
тайёргарлигидан келиб бажарди. Шунингдек, Қўшоқовнинг Дилмуродов. – Дастлабки нати-
чиқиб, бу йилги мусобақа- мазкур машқлар мо- «Бест» лақаб- жаларимиз қувонарли ва энди
дан юқори натижаларни байнида содиқ жони- ли хизмат итла- рекордларни янгиламоқчимиз.
кўзлаяпмиз. ворлар 12/4 сантиметр- ри тенгсиз натижаларни қайд этди.
дан иборат, 1 килограмм – Мусобақанинг дастлабки шар- Жамоаларимизга омад тила-
Мусобақанинг ҳажмга эга ёғоч предметни тидаёқ содиқ дўстларимиз ўзининг ган ҳолда мусобақанинг нав-
«Итоат қилиш» шар- улоқтирилган жойига бориб, қанчалик эпчил ва чапдастлигини батдаги шартлари ва қизғин
тини Жазоирнинг дастлабки манзилга келтирди халқаро майдонда намойиш этди, жараёнлар билан газетамизнинг
аёллар жамоаси ҳамда керакли очколарни жамғарди. навбатдаги сонларида таништи-
бошлаб берди. риб борамиз.
Беларусь Респуб- Жуфтликларда бажарилган ушбу
ликаси жамоасидан шартда эркаклар жамоамиздан Лейтенант
сўнг мезбон вакилла- кичик сержант Содиқ Дилмуродов- Дилшод РЎЗИҚУЛОВ,
ридан кичик сержант нинг «Клиф» ҳамда кичик сержант
Иродахон Олимованинг «Vatanparvar»
«Гита» ва кичик сержант
Маржона Оққўзиеванинг
«Бренда» лақабли хизмат
итлари халқаро мусобақада
дадил одимлаб, эгасининг
юзини ёруғ қилди. Мамлакатимиз
жамоасидан сўнг россиялик ҳарбий
хизматчилар жуфтлик баҳсларида
иштирок этди.

Эътиборлиси, мусобақага жорий
йилда қўшилган ушбу янги шарт
бир қатор меъёрларни ўз ичига
олди. Унда хизмат итлари ҳарбий
кинологлар берган буйруққа биноан
ўнгга, чапга бурилиш, ортга қайтиш,
ҳаракат давомида дарҳол тўхташ,
югуриш, ўтириш, ётиш, ўрнидан ту-
риш, ёнма-ён ҳаракатланиш, секин
ёки меъёрий қадам ташлаш элемент-

8 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# “ArMI – 2022”

ДУНЁ МАМЛАКАТЛАРИНИНГ КУЧ-
ҚУДРАТИ, ҲАРБИЙ САЛОҲИЯТИНИ

ЯҚҚОЛ КЎРСАТИБ БЕРУВЧИ
«АрМИ – 2022» VIII ХАЛҚАРО

АРМИЯ ЎЙИНЛАРИ ЎЗИНИНГ
ҚИЗҒИН ПАЛЛАСИГА КИРМОҚДА.
МАМЛАКАТИМИЗ ИЛК МАРОТАБА

МАЗКУР ЎЙИНЛАРНИНГ 5 ТА
ЙЎНАЛИШИГА МЕЗБОНЛИК

МА²ОРАТҚИЛАДИ.

Жанговар вазиятларда тўғри ва аниқ ҳаракатланиш кўникмасини оширадиган, ҳар-
бий хизматчиларнинг ҳайдовчилик маҳоратини синовдан ўтказадиган VIII Халқаро

армия ўйинлари доирасидаги «Йўл патрули» мусобақасига мамлакатимиз иккин-
чи маротаба мезбонлик қилмоқда. Ўтган йили мазкур йўналишдаги беллашув
Қатар давлатининг пойтахти Доҳа шаҳрида ўтказилган ва ўшанда юртимиз
вакиллари умумжамоа ҳисобида учинчи ўринни қўлга киритишганди.
Бу йилги «Йўл патрули» мусобақасида иштирок этиш истагини
билдирган иштирокчи давлатлар ҳарбийлари беллашувдан олдин
Қўқон шаҳрига етиб келди ва турнирга қизғин тайёргарлик жа-
раёнларини олиб борди. 14 август куни эса мазкур мусобақа-
га қуръа ташлаш маросими ўтказилди. Қуръа натижасига
кўра, Россия Федерацияси жамоаси биринчи, Эрон
Ислом Республикаси иккинчи, Ўзбекистон жамоаси
учинчи ҳамда Беларусь жамоаси тўртинчи бўлиб
шартларни бажарадиган бўлди.
Мусобақанинг очилиш маросими аввалида
Қўқон шаҳридаги ҳарбий қисмда оммавий
ахборот воситалари ходимлари учун
мазкур мусобақанинг ўтказилиш
тартиби ва босқичлари тўғрисида
кенг жамоатчиликка ахборот
бериш мақсадида матбуот
анжумани ўтказилди.
Республиканинг тур-
ли нашрларидан
йиғилган ОАВ ходим-
лари Халқаро армия
ўйинларининг ўтказилиши
бўйича ўзларини қизиқтир-
ган саволларга спикерлардан
тўлиқ маълумотлар олди. Пресс-
тур иштирокчилари мусобақага

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 9

БЕЛЛАШУВЛАРДА

САЙªАЛЛАНАДИ

тайёргарлик жараёни, дала-ўқув майдонида яратилган шароитлар билан яқиндан танишди. Мусобақага ташриф буюрган
меҳмонлар республикамизнинг ҳар бир вилоятига хос миллий маданият, урф-одат, анъана ва қадриятларни ўз ичига ол-
ган декорациялар, ҳунармандчилик буюмлари, миллий созлар ва либослардан иборат махсус ҳудудларни томоша қилди.

Шу йилнинг 17 август куни ҳунармандлар шаҳри бўлмиш Қўқонда мусобақанинг тантанали очилиш маросими ўт-
казилди. Унда мудофаа вазирининг қуролланиш ва қуроллантириш бўйича ўринбосари полковник Алишер Норбоев,
Россия Федерацияси мудофаа вазирининг ўринбосари Тимур Вадимович Иванов, иштирокчи давлатлар масъуллари,
давлат ва жамоат ташкилотлари вакиллари, Мудофаа вазирлиги ҳузуридаги Жамоатчилик кенгаши аъзолари, фахрий-
лар, ёшлар, журналист ва блогерлар иштирок этди.

Тадбир давомида сўзга чиққан давлат ва жамоат ташкилоти вакиллари иштирокчиларни самимий табриклаб, барча
қатнашчиларга омад тилади.

Сўнгра маросим қатнашчиларига мусобақа бош ҳаками полковник Зафар Базарбаев таништирилди. Саф май-
донига бирин-кетин «Йўл патрули» мусобақасида иштирок этувчи давлатлар жамоалари кириб келди. Шундан
сўнг ҳарбий автомобиль назоратига тегишли автоуловларнинг сиреналар узра майдонга кириб келиши билан
тадбирнинг бадиий қисми бошланиб кетди.

Ниҳоят, мусобақаларга старт берилди. Қуръа натижаларига кўра, мусобақа босқичининг дастлабки
шартини Россия ҳарбийларидан иборат жамоа бошлаб берди. Мазкур шарт «Контравария тайёргар-
лиги элементларини бажарган ҳолда экстремал ҳайдаш» деб номланади. Юртимиз вакиллари ушбу
шартни учинчи бўлиб бажаришга киришди. Шарт давомида иштирокчилар асфальтланган май-
донда контравария тайёргарлиги элементларини бажарган ҳолда экстремал ҳайдашни амалга
оширадилар. Яъни жамоа аъзолари конуслар билан жиҳозланган текис майдонда «Илон
изи», «Полицияча бурилиш» ва шу каби элементларни бажарган ҳолда белгиланган
финиш чизиғини босиб ўтиши даркор. Ушбу шартда юртимиз шарафини III даражали
сержант Сиддиқ Аъзамов, капитан Аббос Амиров, III даражали сержант Фарҳод
Мусаев ҳимоя қилди.

Куннинг иккинчи ярмида мусобақанинг навбатдаги босқичи бўлиб ўтди.
Шартни дастлаб Эрон Ислом Республикаси бошлаб берди. Ушбу шарт
«Техник танаффус» деб номланиб, унда ҳар бир жамоадан икки на-
фар иштирокчи қатнашади. Шарт давомида иштирокчилар енгил
автомобилнинг орқа чап ғилдирагини алмаштиришади ва шу
вақтда уларнинг ҳамжиҳатлик билан бир хил ҳаракат қилаёт-
ганликлари текшириб борилади. Мазкур шартда юртимиз
шарафини капитан Жамолиддин Эгамбердиев ҳамда
кичик сержант Музаффар Тўлабоев тандеми ҳимоя
қилиб, 1 дақиқаю 15 сония натижа билан яққол
пешқадамга айланди. Ушбу босқичда Россия
Федерацияси номидан прапоршик Сергей
Молчанов ҳамда прапоршик Андрей Зай-
цев иштирок этиб, 1 дақиқаю 47 сония
натижа билан энг яқин таъқибчимизга
айланди. Ҳозирда икки шарт якуни бў-
йича юртимиз вакиллари олдинда. Мусобақа
жараёнлари давом этмоқда.

Шерзод ЭГАМБЕРДИЕВ,
«Vatanparvar»

10 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# “ArMI – 2022”

ДУНЁ АРМИЯЛАРИНИНГ КУЧ-ҚУДРАТИ ВА
ЖАНГОВАР ШАЙЛИГИ, ҲАРБИЙ ХИЗМАТЧИЛАРНИНГ
САЛОҲИЯТИЮ КАСБИЙ ТАЙЁРГАРЛИГИНИ АМАЛДА

НАМОЁН ЭТАДИГАН VIII ХАЛҚАРО АРМИЯ
ЎЙИНЛАРИ ҲАМ СТАРТ ОЛДИ. ЖОРИЙ ЙИЛНИНГ

15 АВГУСТИДАН 27 АВГУСТИГА ҚАДАР 12 ТА
ДАВЛАТ ҲУДУДИДА ЎТКАЗИЛАЁТГАН МАЗКУР
НУФУЗЛИ МУСОБАҚАЛАРДА 37 МАМЛАКАТДАН

257 ТА ЖАМОА ҒОЛИБЛИК УЧУН
МАЙДОНГА ЧИҚҚАН.

КУЧИМИЗНИ
КЎРСАТИШ

Хусусан, бу йил мамлакати- ўқчиси» ва «Меридиан», Венесуэ- механик-ҳайдовчи кичик сержант ри ҳам илк шартни аъло даражада
миз мусобақаларнинг 5 та йўна- лада «Мерганлик марраси», Жазо- Шаҳзод Дўстмуродов учлигидаги уддалаб, гуруҳда биринчи ўринда
лишига мезбонлик қилмоқда. ирда «Десант взводи» ҳамда Эронда экипажимиз ҳимоя қилди. бормоқда.
Жиззахдаги «Фориш» поли- «Профессионал мерган» йўналиш-
гонида «Дала ошхонаси» ва ларида баҳс олиб бормоқда. Шундай қилиб, бугунги баҳс Маълумот ўрнида айтиб ўтиш
«Қуролсоз уста» мусобақала- якуний натижаларига кўра, марра- керакки, ўзбекистонлик ҳарбий
ри, Самарқанддаги «Сазаган» «ТАНК БИАТЛОНИ» га вьетнамлик танкчилар экипажи хизматчилар ўтган йили «Эльбрус
полигонида «Хавфсиз муҳит», 32 дақиқаю 21 сонияда, Венесуэла ҳалқаси» мусобақасида мезбон
Шарқий ҳарбий округда «Йўл «Алабино» полигонида бўлиб жамоаси 40 дақиқаю 15 сонияда, қо- давлатдан кейин фахрли 2-ўринни
патрули» ва Чирчиқ олий танк ўтаётган Халқаро армия ўйинлари- зоғистонликлар 26 дақиқаю 35 сония- қўлга киритган эди.
қўмондонлик-муҳандислик нинг «Танк биатлони» мусобақаси да етиб келган бўлса, ўзбекистонлик
билим юртида «Содиқ дўст» борган сари қизғин тус олмоқда. танкчилар 27 дақиқаю 23 сонияда «ОТЛИҚ МАРАФОН»
мусобақаси ўтказилмоқда. финиш чизиғини босиб ўтди.
16 август куни вакилларимиз Мўғулистоннинг Улан-Батор
Мудофаа вазирлиги ҳар- ҳаракатланаётган биринчи диви- «ЭЛЬБРУС ҲАЛҚАСИ» шаҳрида ўтказилаётган «Отлиқ ма-
бий хизматчиларидан иборат зионнинг иккинчи экипажи ҳам ўз рафон» йўналишининг ҳам очилиш
вакилларимиз бу йилги мусо- маҳоратларини синовдан ўтказди. Халқаро армия ўйинларининг маросими бўлиб ўтди.
бақаларнинг 20 йўналишида «Эльбрус ҳалқаси» мусобақаси
иштирок этмоқда. Шунингдек, Москва вилоятида жойлашган бу йил ҳам Россия Федерацияси Ўтган йилги баҳсларда муносиб
Ўзбекистон Республикаси Му- «Aлабино» полигонида старт олган Кабардино-Балкария Республи- иштирок этиб, фахрли 2-ўринни
дофаа вазирлиги жамоалари «Танк биатлони» мусобақасининг касининг Терскол шаҳрида бўлиб қўлга киритган йигитларимиз бу йил
Россия Федерацияси ҳудудида биринчи дивизиони яккалик пойга ўтмоқда. Ҳарбий хизматчиларнинг ҳам юқори маррани кўзлаган. Ман-
ўтказиладиган «Эльбрус ҳалқа- шартида Ўзбекистон танкчилари тоғ тайёргарлиги бўйича маҳоратини зилга вақтида етиб борган жамоамиз
си», «Автозирҳли танк-техни- Вьетнам, Венесуэла ва Қозоғистон синовдан ўтказадиган мазкур йўна- вакиллари ўзларига бириктирилган
ка устаси», «Қўшинлар раз- жамоалари билан беллашди. Маз- лиш мусобақаси ўзининг бир қатор қурол ва отларни қабул қилиб, му-
ведкаси аълочиси», «Танк кур босқичда ҳам Т-72Б3 танкини мураккабликлари билан алоҳида собақаларда иштирок этмоқда.
биатлони», «Ҳарбий-тиббий моҳирлик билан бошқариш, тў- ажралиб туради. Хавфли ва экстре-
эстафета», «Ҳарбий ралли», сиқлардан беталафот ўтиш, белги- мал вазиятларда тўғри қарор қабул «МЕРИДИАН»
«Муҳандис формуласи» му- ланган нишонларни яксон қилиш ва қилиш, ироданинг мустаҳкамлиги,
собақаларида, Мўғулистонда имкон қадар қисқа муддатда финиш кучли сабр-бардош ва ўзига бўлган Қозоғистонда бўлиб ўтаётган
«Отлиқ марафон», Беларусь чизиғига етиб келиш вазифаси ишонч мусобақада катта аҳамият «Меридиан» мусобақасининг би-
Республикасида «Ишончли юклатилди. Бу гал юртимиз шарафи- касб этади. ринчи «Отиш марраси» илк босқич
қабул» ва «Қутб юлдузи», ни танк командири капитан Шавкат шартларини 56,81 сонияда бажариб,
Қозоғистонда «Армия тактик Мамадиёров, мўлжалга олувчи катта «Эльбрус ҳалқаси» йўналишида вакилларимиз гуруҳда пешқадам-
лейтенант Фаррух Мирсаликов ва иштирок этаётган юртимиз вакилла- ликни қўлга олди. Ўзбекистонлик

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 11

ФУРСАТИ ЕТДИ

ҳарбий топографларнинг ушбу говар техникалар ёрдамида якка Қуроллар мусобақа давомида чилари «Штурм», «Пистирма» ва
мусобақада биринчи бор иштирок тартибда экипаж билан турли хил узлуксиз ишлаши учун тайёрлан- «Снайпер» шартларини бажар-
этаётганини инобатга олсак, мазкур тўсиқлардан ўтиб, белгиланган япти. Мерганлар, шунингдек, қу- ган эди.
шартда қайд этилган кўрсаткични нишонларни йўқ қилиш шартини рол билан амалий машқларни ҳам
уларнинг дебют ютуғи сифатида бажарди. Ўзбекистон, Жазоир, бошлаб юборган. «Эвакуация» машқида эса
баҳолаш мумкин. Беларусь, Хитой ва Венесуэла дав- ҳарбий хизматчилар ярадор (ма-
латлари жамоалари иштирокидаги Мусобақанинг биринчи босқичи некен)ни қидириб топиб, пана
Ўзбек йигитлари шартга кўра, 20, баҳслар муросасиз кечди. Мусо- учун қуръа ташланди. «Профессио- жойга олиб ўтиши керак. Буни
50, 100 метрга ўрнатилган олтита бақанинг иккинчи босқичи якунига нал мерган» мусобақасида Россия, уддалаш эса осон эмас: мане-
нишонни 12 та ўқ билан йўқ қилиш кўра, Ўзбекистон ва мезбон давлат Беларусь, Озарбайжон, Хитой, кен оғир. 80 килограммга тенг
борасида энг тезкор вақт кўрсатки- вакиллари пешқадамлик қилмоқда. Ўзбекистон, Зимбабве ҳамда Эрон «одам»ни шартга кўра судраш
чига эришди. Ҳарбийларимиз жами Ундан кейинги ўринларни ҳозирча жамоалари иштирок этмоқда. мумкин эмас, фақат кўтариб
1 000 балл тўплаган ҳолда Россия Хитой, Беларусь ҳамда Венесуэла юриш керак. Ўзбекистон жамоа-
Федерацияси, Хитой ва Беларусь жамоалари эгаллади. «ҚУТБ ЮЛДУЗИ» си қолган жамоалар қаторида
Республикаси каби бошқа давлат- вазифаларни муваффақиятли
лар жамоаларини ортда қолдириб, «ПРОФЕССИОНАЛ «Қутб юлдузи» халқаро мусо- уддаламоқда.
рекорд натижани қайд этди. МЕРГАН» бақасининг иккинчи кунида Россия,
Беларусь, Эрон, Судан, Венесуэла P.S. Қизғин ва муросасиз жа-
«ДЕСАНТ ВЗВОДИ» Эроннинг Язд вилоятида жой- ва Ўзбекистон ҳарбий хизматчилари раёнлар ҳақида газетамизнинг
лашган ҳарбий ўқув маркази гранатомётдан ўт очиш маҳоратлари кейинги сонларида фикр юрита-
Жазоирда «АрМИ – 2022» Халқаро базасида ўтказилаётган «Профес- бўйича беллашди. миз ва жамоамизга омад тилаб
армия ўйинлари доирасида ўткази- сионал мерган» мусобақаси ишти- қоламиз.
лаётган «Десант взводи» мусобақа- рокчилари қабул қилиб олинган Десантчилар танкка қарши «РПГ-
сининг навбатдаги босқичи якунига қуролларни кўздан кечириш ва 7В» гранатомёти ёрдамида нишон- Лейтенант
етди. Ўзбекистон жамоаси мазкур уларнинг оптик мўлжаллагичлари- ни, шунингдек, «АКС-74» автомати Исломжон ҚЎЧҚОРОВ
босқични муваффақиятли бошлади. ни созлаш билан шуғулланмоқда. ҳамда «Макаров» пистолетидан
шартли душманни яксон этди. (Россия федерацияси
Мазкур босқич доирасида жан- Москва вилояти)
Бундан олдин мусобақа иштирок-

12 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# Ko‘hna tarix

МУСТАҚИЛЛИККА ЭРИШГАНИМИЗДАН СЎНГ мўғул лашкарбошилари Текечук ва
ЎЗ ТАРИХИМИЗНИ ҚАЙТАДАН ТИКЛАШ, БУЮК Мўғулга ҳужум қилди. Уч кунлик шид-
АЛЛОМАЛАРИМИЗ, МУТАФАККИРЛАРИМИЗ ВА датли жангда мингдан ортиқ мўғул ўл-
САРКАРДАЛАРИМИЗ ҲАҚИДАГИ МАЪЛУМОТЛАРНИ дирилди. Қолганлари Панж дарёсига
АСЛ ҲОЛИЧА ЕТКАЗИШ ИМКОНИ ПАЙДО БЎЛДИ. ўзини ташлаб қочдилар.
ЖАЛОЛИДДИН МАНГУБЕРДИ АНА ШУНДАЙ ЖАСУР ВА
ВАТАНПАРВАР СИЙМОЛАРДАН БИРИ ЭДИ. Шу пайт моҳир саркарда Шихи Қу-
туху Нўён бошчилигидаги 45 минглик
ЖАСОРАТ ВА мўғул лашкари етиб келди. 1221 йил
4 майда (ҳозирги Афғонистон шарқи)
МАРДЛИК Панжшер вилояти яқинида Кобул
дарёси бўйидаги Ғазна шаҳри яқи-
ТИМСОЛИ нидаги Парвон даштида икки кунлик
шиддатли жангдан сўнг мўғуллар тор-
Жалал-ид-Диния ва-д-Дин намоён қилган. Кушлухонни мағлуб синовлардан ҳам сира қўрқмайдиган мор келтирилди, бу ғалабалар ичида
Абу-л-Музаффар Манкбурни ибн этган, Жўчихон бошлиқ мўғул қўши- бетакрор фазилат эгаси эди. энг ажойиби эди. Бунда Жалолиддин-
Муҳаммад – Ануштегинийларнинг ни билан султон Алоуддин Муҳаммад нинг қўшини 60–70 мингга етган. Бу
охирги Хоразмшоҳи бўлиб, 1199 йил лашкарлари ўртасида бўлиб ўтган илк Жалолиддин Ғазна (ҳозирги Афғо- жанг мўғулларнинг «енгилмаслиги»
Хоразмда туғилган. Отаси Алоуддин жангда Хоразм қўшини омон қолди ва нистон) унинг қарамоғига берилишига афсонасини йўққа чиқарган.
Муҳаммад ва онаси туркман Ойчечак- душмандан «қасос ўчи олинди». Жу- қарамай, отаси фитналардан хавфси-
нинг тўнғич ўғли бўлган. «Манкбур- вайний ва Рашидиддиннинг ёзишича, рагани учун ўғлини ўзининг олдида Шармандали мағлубиятидан сўнг
ни» – юзида холи бор деган маънони бу жангда ўнг қанотга Жалолиддин Гурганжда сақлайди. Ёш Жалолиддин Чингизхоннинг ўзи Жалолиддиннинг
англатади. қўмондонлик қилган. Жанг 1216 йил- исёнларни бостиришга, чегараларда жазосини бермоқчи бўлди ва улкан
да бўлиб ўтгани эътиборга олинса, тинчликни сақлашга масъул қилиб лашкари билан у томон йўл олди.
Жалолиддин ёшлигида буюк алло- Жалолиддин 17-18 ёшидаёқ ўзини қўйилган. Чингизхоннинг Султонни тутиш учун
ма Нажмиддин Кубро ҳазратларидан истеъдодли ва жасоратли саркарда си- юборган илғор қисмига Гардиз яқи-
таълим олган, адабиёт ва санъатни фатида намоён этгани маълум бўлади. Чингизхон бошчилигидаги мўғул- нида Жалолиддин қўққисдан ҳужум
севган, шеърлар ҳам ёзган. Жалолиддиннинг сиёсат майдонидаги лар Хоразм давлати чегараларидан қилди, уни енгиб, йўлида давом этди.
фаолияти даври эса унинг 20–33 ёшла- ўтганидан кейин дастлаб Ўтрорга йўл
Тарихий манбалардан султоннинг рига тўғри келади. олиб, 1219 йил сентябрида Ўтрорни 1221 йил 25 ноябрда Чингизхон
халқпарвар, адолатпеша, бағрикенг қамал қилдилар. Шаҳарни Ғайирхон Синд (Ҳинд) дарёси соҳилида Жа-
ва кечиримли бўлганини кўрсатувчи Жалолиддин Мангубердининг ҳар- Иналхон 60 минг кишилик аскар би- лолиддинга қарши барча кучларни
мисоллар бисёр. Жумладан, Жало- бий саркардалик даҳоси қуйидагилар- лан мудофаа қиларди. йиғиб ташлади. Бу ерда тарихдаги энг
лиддин Табриз ва унинг атрофи аҳо- да намоён бўлди: шиддатли уч кунлик жанг рўй берди.
лиси қийин аҳволда қолганини кўриб, Муҳаммад Хоразмшоҳ мўғуллар- Чингизхон Хоразмшоҳга ўқ узмаслик-
халқни «уч йиллик хирождан озод – мард, жасур жангчи, қобилиятли нинг жанг майдонидаги маҳорати ни, уни тириклайин тутиб келишни
этди», халқни дон билан таъминлашга лашкарбоши бўлган; ва қайтмаслигини кўргандан кейин буюрди. Мўғуллар буйруққа бўйсу-
бир неча бор фармонлар чиқарган. қалбига қўрқув тушганида, Жалолид- ниб, ўралганлар атрофидаги ҳалқани
– шердек наъра тортиб, барча дин отасига мардлик қандай бўлиши қирғоққа қараб торайтириб бордилар.
Султон Жалолиддин яхши хизмат жангларда карнай-сурнай садолари кераклигини сўзлар билан ифода Жангнинг учинчи куни Жалолиддин
қилганларга меҳрибонлик кўрсатар, остида байроқ ҳилпиратиб жангга қилганди. Ўшанда у отасига: «Сиз қў- атрофидаги аскарларнинг талай
уларга берган ваъдасининг устидан кирган; шинга буйруқ беринг-да, ўзингиз бир қисми қирилиб бўлган эди. Ниҳоят,
чиқар эди. Айни чоғда хиёнат ва четда бизнинг ғалаба қозонишимизни у асир тушиши аниқлигини англагач,
сотқинлик кўчасига кирган, қасамини – ўлжага ташланган шердек шид- кутинг!» деган журъатли таклифни оиласи ва ҳарамини сувга чўктиришни
бузган амалдорларни, ким бўлиши- дат билан жангга кирар эди; билдирган эди. буюриб, ўзини оти билан бирга сувга
дан қатъи назар, аёвсиз жазолаган. ташлаб, нариги қирғоққа сузиб ўтди
Насавий асарида бунга ҳам мисоллар – мўғуллар Жалолиддинга «арра, 1220 йил охирида у сафдоши Те- (ҳозирги кунда дарёнинг бир томони
бисёр. болта» деб ном берган эдиларки, у мур Малик ва 300 отлиқ билан Гур- от сакраш, нариги томони эса чўли
икки қўлида болтадан эпчиллик билан ганжни ташлаб, Нисо тарафига йўл Жалолий деб номланади).
Насавийнинг гувоҳлик беришича, фойдаланиб, душманни осон қириб олганди. Бу шаҳар яқинида уларни
вақтининг ниҳоятда тиғизлигига қа- ташлар эди; 700 отлиқ мўғул кутиб турган мўғул- 1227 йили сентябрда Исфаҳондан
рамай, у олиму фузало билан учра- ларнинг деярли ҳаммасини қириб 30 чақирим шарқдаги Синд қишлоғи-
шишга имкон топган. Жалолиддин бир – арқон орқали душманни осон ташлашди, бир неча кишигина қочиб да мўғулларнинг лашкарбоши Тай-
рамазон ойида Табризда «ўттизта ула- илинтирар, бу машқларни барча қутулди. Нисо шаҳри яқинидаги жанг нал Нўён қўшинини енгади. Тайнал
мони номма-ном танлаб, ваъз ўқишга аскарлари ҳам яхши эгаллаган эди; – Жалолиддиннинг мўғуллар устидан нўён Жалолиддинга «Замонасининг
тайинлади. Улардан ҳар бири бир эришган биринчи ғалабаси эди. ҳақиқий баҳодири ва ўз тенгқурла-
кундан ваъз ўқирди, бу пайтда султон – душманнинг номдор, кучли рининг сарвари экан», деган юқори
минбар яқинидаги тахтида ўтирарди. полвонлари билан яккама-якка жанг Сўнг Жалолиддин лашкар тўп- баҳони берган.
У ваъз ўқиш асносида ҳақиқатни айт- қилиб, осон ва тез ғалабага эриша лаш мақсадида 1221 йил фев-
ганларга миннатдорлик билдирар, оларди. Тарихий манбаларга кўра, ралида турли томонларга чопар Жалолиддин қўшинига якуний
аксинча, ўзини ҳаддан ошиқ мақтаб, гуржилар билан бўлган бир жанг юбориб, лашкар ва аслаҳа тўплаб, зарбани Чармағон бошчилигидаги
ҳақиқатни хаспўшлайдиганларга тан- олдидан икки қўшин кўз ўнгида Жа- Ғазна тарафга йўл олди. Қандаҳор мўғулларнинг Угедей лашкари етка-
беҳ берарди. Садриддин ал-Аълавий лолиддин жуссасининг бир мунча яқинида отасининг амакиваччаси зади. Жалолиддин оғир жароҳатла-
ал-Мароғий султон мақтовига сазовор кичиклигига қарамай, яккама-якка Аминалмулк 10 минг кишилик турк нади, сўнгра у Курдистон тоғларига
бўлганлардан бири эди», деб ёзади олишувда девқомат бир гуржи паҳла- аскарлари билан унга қўшилди ва яширинишга ҳаракат қилади ва ўша
Насавий. вонини, сўнг унинг уч ўғлини, кейин Қандаҳор ҳимояси учун жангда ерда фожиали ўлдирилади.
яна бир душман аскарини ўлдиради; қамал этиш билан машғул бўл-
Аммо Султон Жалолиддин ануште- ган мўғулларга ҳужум қилдилар. Бироқ пировардида ислом давлат-
гинийлар давлатининг сўнгги вакили, – таҳликали вазият туғилган ҳол- Шиддатли жанг уч кун давом этди. лари ҳукмдорларининг калтабинлиги,
ватанпарвар саркарда, мўғулларга ларда қўққисдан шиддат билан душ- Мўғуллар енгилиб, яксон қилинди. ички зиддиятлар, амалдорларининг
қарши толмас курашчи оғир бир ман устига бостириб боришда шижо- сотқинлиги оқибатида Жалолиддин
пайтда тарих саҳнасида пайдо бўлди атли бўлган; Чингизхон ғазабланиб, Ғазнага мўғулларга дош бера олмади.
ва мард, жасур жангчи, олижаноб кетаётган Жалолиддинни таъқиб қи-
ҳукмдор, илм-фан ҳомийси сифатида – душманга кутилмаган пайтда лишни буюрди. 1221 йил бошида ҳар Жалолиддиннинг ҳалокати мўғул-
гавдаланди. Шаҳобиддин ан-Наса- яшин тезлигида зарба берган; бирида 30 минг кишилик қўшин билан лар томонидан бир қанча давлат-
вийнинг маълумотига кўра, бу султон Сайфуддин Иғроқ бошчилигида халаж ларнинг қуллик гирдобига тушишига
шоҳлар ичида энг шўрпешона, оғир – душман иттифоқчилари билан қўшинлари, Балх ҳокими Аъзам Ма- сабаб бўлди, у мўғулларга қарши
тақдирли, султонлик кўрмаган, мўғул- қўшилиб улгурмасдан олдин, уларни лик, Музаффар Малик бошчилигида курашда мусулмон халқининг таянчи
ларга қарши курашга умрини, оила- алоҳида тор-мор келтирган; афғон кўнгиллилари, ал-Ҳасан бош- бўлган эди. Таъкидлаш жоиз, унинг
сини бағишлаган инсондир дейилган. чилигида қарлуқ қўшинлари келиб, давлати мусулмон ҳукмдорлари ўр-
– қатор тенгсиз жангларда ҳарбий Ғазнада Жалолиддинга қўшилдилар. тасидаги ички зиддиятлар туфайли
Жалолиддин Мангуберди ҳарбий саркардалик даҳосини намоён эта Жалолиддиннинг қўл остида 60 минг завол топди. Унинг бемаҳал ҳалокати
муҳитда улғаяди ва жанг санъатини олган, у учун 700 тага қарши 300 та аскар, Аминалмулкда 40 минг аскар туфайли эса ислом дунёси бошига
эрта, пухта эгаллайди. қўшин билан ғалаба қозониш осон бор эди. Жалолиддин бу улкан лаш- мўғул босқинчиларининг янги кул-
бўлган; карини Ғазнадан олиб чиқиб, шу йили фатлари ёғилди.
Насавийнинг ёзишича, Жалолиддин Валиён қалъасини қамал этаётган
саркардалик қобилиятини жуда эрта – душманларга нисбатан ўта Шуларни ҳисобга олиб, Жало-
шафқатсизликни намоён этарди; лиддин Мангубердининг мўғуллар-
ни бутунлай енгиб, Хоразмшоҳлар
– ўз жангчиларини моддий ва маъ- давлатини тиклай билмаганлигини,
навий руҳлантира оларди; унинг яшаган даври мураккаблиги-
ни, шу даврдаги сиёсий ва ижтимоий
– оғир, энг мураккаб шароитларда вазиятни илмий жиҳатдан кенг ва
ҳам қатъий тура олувчи, энг қийин чуқур таҳлил қилиш орқали, холисо-
на хулоса чиқариш асосидагина баҳо
бериш лозим.

Азада РАҲМАТУЛЛАЕВА,
Сойибжон ХОЛИҚОВ,

Қуролли Кучлар Ҳарбий
мерос ва замонавий

тадқиқотлар институти
илмий ходимлари

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 13

# Mulohaza

Hozirgi kunda dunyoda shiddat bilan o‘zgarib borayotgan tahlikali vaziyat, Yer yuzida urush va
qurolli mojarolarning ko‘payib borishi, globallashuv, geosiyosiy qarama-qarshiliklar davom
etayotgan va xalqaro munosabatlarning butun tizimi o‘zgarib borayotgan sharoitlarda xalqaro
hamda mintaqaviy xavfsizlikka nisbatan noan’anaviy xavf va tahdidlar ko‘lami tobora
kengayib bormoqda. Buning oqibatida jahondagi harbiy-siyosiy vaziyat murakkablashib,
tanglik o‘choqlarining global miqyosda keskinlashuviga hamda yangilari paydo bo‘lishiga
olib kelmoqda.

GLOBAL TAHDIDLAR SHAROITIDA

Ushbu salbiy tendensiyalar barcha Ta’kidlash joizki, O‘zbekiston So‘nggi muassasalar,
davlatlardan mudofaa qobiliyatini Respublikasining “Mudofaa doktrinasi yillarda strategik
yuksaltirish, Qurolli Kuchlarning jangovar to‘g‘risida”gi qonuni davlatimizning harbiy- dunyo obyektlarni
shayligi va imkoniyatlarini yanada oshirish, siyosiy masalalar bo‘yicha qat’iy pozitsiyasini miqyosida yuz qo‘riqlash, axborot
harbiy xavfsizlikni ta’minlash yo‘lida har ifoda etadi. bergan COVID–19 xurujlariga qarshi kurashish, karantin
qanday vazifani bajarishga tayyor turishni pandemiyasi, va favqulodda vaziyat rejimini ta’minlash
talab etmoqda. Mudofaa doktrinasiga muvofiq jahonning bir necha kabi yangi vazifalar yuklatilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi harbiy xavfsizlikni davlatlarida, ayniqsa, katta Rivojlangan xorijiy davlatlar, ya’ni AQSh,
Shu bilan birga zamonaviy qurolli ta’minlashga bo‘lgan o‘z huquqini amalga shaharlarda yuzaga kelgan Germaniya, Fransiya, Turkiya, Hindiston
mojarolarning o‘ziga xosligi quyidagilarda oshirar ekan, o‘z Qurolli Kuchlarini: jamoat tartibsizliklari, rangli inqilob Qurolli Kuchlarini yuqorida sanab o‘tilgan
namoyon bo‘lmoqda: ko‘rinishidagi ommaviy norozichiliklar, noan’anaviy vazifalarga tayyorgarligini
harbiy tajovuzni daf etish; axborot xurujlarining faollashuvi, huquq- ta’minlash maqsadida maxsus treninglar va
xalqaro jamoatchilik fikrini shakllantirish harbiy sohadagi milliy xavfsizlikka tahdid tartibotning buzilishi harbiy bo‘linmalardan, o‘quvlar tashkil etilmoqda.
uchun oldindan axborot-psixologik ta’sir soluvchi ekstremizm, terrorizm va boshqa harbiy xizmatchilardan yangi, noan’anaviy Xulosa o‘rnida ta’kidlash joizki,
ko‘rsatish; g‘ayriqonuniy holatlarga qarshi kurashish; vazifalarga tayyorgarlik ko‘rishni talab global noan’anaviy tahdidlar sharoitida
favqulodda vaziyatlarning oqibatlarini etmoqda. Ushbu sharoitlarda bo‘linmalarni Qurolli Kuchlarning roli va vazifalarining
harbiy kuch bilan bir qatorda noharbiy bartaraf etish; mohirona boshqarish yanada murakkablik transformatsiyasi yuz bermoqda. Armiyaning
tusdagi (siyosiy, iqtisodiy, axborot-psixologik xavfsizlik va huquq-tartibotni ta’minlashda kasb etadi. mamlakatlar suvereniteti, sarhadlar
va boshqa) chora-tadbirlardan faol foydalanish; huquqni muhofaza qiluvchi organlarga daxlsizligi, xalqning osoyishtaligi, xavf va
ko‘maklashish maqsadida qo‘llashi mumkin. Jumladan, komandirlar va shaxsiy xatarlarga qarshi kurashishini ta’minlash
maxsus operatsiya kuchlarining, Shu bilan birga bugungi kundagi avj tarkibga omma psixologiyasini chuqur kabi an’anaviy vazifalarni bajarish bilan
noqonuniy qurolli tuzilmalarning, xususiy olayotgan urbanizatsiya jarayoni, ya’ni o‘rganish, qurol-yarog‘ni qo‘llashning birga oldindan ko‘rib bo‘lmas noan’anaviy
harbiy kompaniyalar va boshqa yollanma shaharlarda yashovchi aholi sonining huquqiy asoslarini chuqur bilish, noletal funksiyalarni bajarishga doimo tayyor turishi
shaxslarning kurash olib borishning keskin ko‘payishi (dunyo aholisining 60 (halok qilmaydigan) qurol-yaroqlar, maxsus zarurligini shu davrning o‘zi ko‘rsatmoqda.
qo‘poruvchilik hamda terrorchilik usullaridan foizidan ortig‘i), migratsiya, pandemiya, texnika va shaxsiy himoya vositalarni
foydalanib, harbiy mojarolarda faol ishtirok tabiiy va texnogen ofatlar, narkotrafik va samarali qo‘llash asoslarini bilish, ayniqsa, Polkovnik Azizjon TOIROV,
etishi; transchegaraviy jinoyatchilik, kiberxavfsizlik, ommaviy tartibsizliklarni oldini olishning yangi Qurolli Kuchlar Harbiy meros va
jamoat tartibining buzilishi (noqonuniy miting taktik usullarini chuqur o‘zlashtirish, omma
mahalliy aholining harbiy mojarolarga va ommaviy chiqishlar), tashqaridan turib hamda ommaviy axborot vositalari vakillari zamonaviy tadqiqotlar instituti
keng jalb etilishi va o‘ta zaifligi; mojarolarni boshqarish, “rangli inqiloblar” bilan muloqot olib borish san’atini o‘rganish, markaz boshlig‘i
uyushtirish va shu kabi favqulodda vaziyatlar aholini mojaro zonasidan evakuatsiya qilish,
vayron qilinishi keng ko‘lamli favqulodda hamda noan’anaviy xavf-xatarlarni kelib ularga oziq-ovqat va boshqa resurslarni
vaziyatlarni, shu jumladan transchegaraviy chiqishi Qurolli Kuchlardan noan’anaviy bo‘lib-tarqatish, shahardagi mojarolar
favqulodda vaziyatlarni keltirib chiqarishi vazifalarni bajarishga operativ ravishda sharoitida Davlat chegaralarini himoya
mumkin bo‘lgan muhim davlat infratuzilmasi moslashishini talab etmoqda. qilishni kuchaytirish, harbiy qism va
obyektlariga aniq yo‘naltirilgan holda zarba
berish (faoliyat ko‘rsatishini buzish);

harbiy mojarolarning tez orada bir
shakldan boshqa shaklga o‘zgarishi
ehtimolining yuqoriligi.

# Sana

TA’MINOT Muallif suratga olgan
MUTAXASSISLARI

Mudofaa vazirligi Markaziy moddiy-texnik ta’minot bazasida Front orti
ta’minoti mutaxassislari kuni munosabati bilan tantanali tadbir o‘tkazildi.

SHARAFLANDI

Bayramona tadbirda qo‘shinlarning ikkinchi yakshanbasi Front orti ta’minoti bartaraf etish, Xalqaro armiya o‘yinlarida shoh taomi bo‘lmish palovxonto‘rani
moddiy-texnik ta’minoti tizimida fidokorona mutaxassislari kuni sifatida nishonlanadi, qatnashayotgan shaxsiy tarkibni zarur eng maromida tayyorlab, dasturxonga
xizmat qilayotgan bir guruh soha – deydi podpolkovnik Rahmatulla vositalar bilan ta’minlash yo‘lida qilinayotgan tortiq qilgan yurt posbonlari hakamlar
mutaxassislari qimmatbaho va esdalik O‘sarov. – Qo‘shinlarning moddiy-texnik ishlar bu tarmoqni muhim bo‘g‘in sifatida hay’atining baholariga ko‘ra rag‘batlantirildi.
sovg‘alar bilan rag‘batlantirildi. ta’minotga bo‘lgan ehtiyojini o‘z vaqtida e’tirof etishga arziydi. Front orti ta’minoti Jamoada ahillik va sog‘lom muhitni yanada
va sifatli qanoatlantirish, yurtimizda sodir shaxsiy tarkibining ko‘p yillik tajribasidan mustahkamlashga qaratilgan musobaqa
– Mudofaa vazirining 2015-yil 2-maydagi bo‘lgan texnogen halokatlarning oqibatini kelib chiqib, o‘z ustimizda ishlashimiz, so‘ngida Qurolli Kuchlar Markaziy ashula
buyrug‘iga asosan, har yili avgust oyining har qanday vaziyatda mustahkam irodani va raqs ansamblining konsert dasturi soha
ko‘rsatgan holda xizmat vazifalarimizni a’lo mutaxassislariga yana bir bayram tuhfasi
darajada bajarishimiz lozim. bo‘ldi.

Kunning ikkinchi yarmida harbiy Leytenant Dilshod RO‘ZIQULOV,
xizmatchilar o‘rtasida osh musobaqasi «Vatanparvar»
o‘tkazildi. O‘zbek milliy oshxonasining

14 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# Qaror va ijro

ЙЎЛЛАРДА

ÕÀÂÔÑÈÇËÈÊÍÈ

ÒÀÚÌÈÍËÀØ ÌÓҲÈÌ ÂÀÇÈÔÀ(ÌÈ?)

Мамлакатимизда сўнгги йилларда, барча соҳаларда бўлгани каби, йўл ҳаракати
хавфсизлигини таъминлаш тизимини такомиллаштириш соҳасида ҳам кенг қамровли

ташкилий-амалий ишлар амалга оширилиб келинмоқда.

Кўрилаётган чора-тадбирларга ҳаракатини самарали ташкил этиш рувчи устунчалар ўрнатилганлиги; тарғибот ва ташвиқот ишларини
қарамасдан, ўлимга олиб келган ҳолатини баҳолаш ва бу борада қоидабузарликларни аниқловчи ташкил этиш, «Йўл ҳаракати инти-
йўл-транспорт ҳодисаларининг сони маҳаллий ҳокимият органларининг мосламалар билан таъминланганли- зоми болаликдан бошланади» шиори
ҳали ҳам юқори бўлиб, статистик масъулиятини кучайтириш мақсад ги; видеокузатув камералари билан остида мактабгача таълим муассаса-
маълумотларга қаралганда 2022 қилинган. Индекс доирасида йўл жиҳозланганлиги; сунъий нотекис- лари тарбияланувчилари ва мактаб
йилнинг 6 ойида жами 3 559 та инфратузилмаси ва йўл ҳаракати ликларнинг мавжудлиги; ҳудудда ўқувчиларига йўлларда, чорраҳалар
йўл-транспорт ҳодисаси юз бериб, қоидаларига риоя қилинишининг ҳо- жойлашган корхона ва ташкилот- ва пиёдалар ўтиш жойларида ҳара-
шундан 784 нафар шахс вафот эт- лати махсус комиссиялар томонидан ларда йўл ҳаракати қоидаларига катланиш асосларини амалий-кўр-
ган ва 2 775 нафар шахс жароҳат- 29 та индикатор бўйича ҳар чорак риоя этилиш ҳолати; йўл ҳаракати газмали тарзда ўргатиш, уларнинг
ланган, бу кўрсаткичларни 2021 якунида баҳолаб борилади. қоидаларини тарғибот ва ташвиқот онгига болалигидан бошлаб йўл
йилнинг 6 ойи билан таққослаган- қилувчи кўргазмали воситалар би- ҳаракати интизомини сингдириш,
да 3 753 та йўл-транспорт ҳодисаси Туманлар (шаҳарлар)да йўл ҳа- лан жиҳозланганлик даражаси; йўл шунингдек, мактабларда «Ҳаракат
юз берган, шундан 911 нафар шахс ракатини самарали ташкил этиш ҳаракати қоидаларини тарғиб қилиш хавфсизлиги синфхоналари»ни,
вафот этган ва 2 842 нафар шахс ҳолатини баҳолаш бўйича «Хавфсиз бўйича профилактик тадбирларнинг маҳаллаларда «Йўл ҳаракатини
жароҳатланганлигини кўрсатди ва йўл» индексининг индикаторлари ўтказилиши даражаси; йўл ҳаракати ўргатиш майдончалари»ни таш-
бу ҳаётий натижалар автомобиль рўйхати Ўзбекистон Республикаси хавфсизлигини таъминлашга қонун кил этиш каби муҳим вазифалар
йўлларида хавфсизликни таъмин- Президенти қарорининг 5-иловаси билан тақиқланмаган ҳомийлик маб- белгилаб берилди.
лаш тизимини тубдан ислоҳ қилиш билан тасдиқланган бўлиб, улар лағларининг жалб этилиш ҳолати.
зарурлигини тақозо этади. қуйидагилар: Мазкур қарорда белгиланган
Йўл ҳаракати қоидаларига вазифаларни ҳаётга кенг тарғиб
Йўл инфратузилмасини, ҳара- Йўл инфратузилмаси бўйича: риоя қилиниши бўйича: юз минг қилиш ва белгиланган вазифаларни
кат хавфсизлигини таъминлашнинг йўл қопламасининг ҳолати; йўл аҳолига нисбатан йўл-транспорт ўз вақтида бажарилиши натижасида
замонавий талабларига тўлиқ му- белгилари билан жиҳозланганлик ҳодисаларининг сони; юз минг аҳо- йўл ҳаракати хавфсизлиги соҳа-
вофиқлаштириш, ушбу соҳадаги даражаси; йўл кўрсаткичлари билан лига нисбатан йўл-транспорт ҳоди- сида фуқароларнинг хаёти ва соғ-
қоидабузарликларнинг барвақт жиҳозланганлик даражаси; пиёда- салари оқибатида вафот этганлар лиғини ишончли ҳимоя қилиш, йўл
профилактикасига йўналтирилган лар ўтиш жойларининг тартибга сони; авария ўчоқлари сони; юз инфратузилмасининг хавфсизлик
самарали тизимни йўлга қўйиш, солинганлиги; ер ости ва ер усти минг аҳолига нисбатан йўл ҳаракати талабларига тўлиқ жавоб беришини
шунингдек, инсон омилини истисно пиёдалар ўтиш жойлари мавжудли- қоидаларини бузиш билан боғлиқ таъминлаш билан боғлиқ муаммолар
қилувчи рақамли технологияларни ги; пиёдалар йўлакларининг мав- маъмурий ҳуқуқбузарликлар сони; бартараф этилади.
кенг жорий этиш асносида 2022 йил жудлиги; велосипед йўлакларининг тирбанд жойлар сони.
4 апрель куни Ўзбекистон Республи- мавжудлиги; автотураргоҳлар билан О. ЖУМАЕВ,
каси Президентининг «Автомобиль таъминланганлиги; ётиқ чизиқлар- Туман (шаҳар)лар индекс кўрсат- Ўзбекистон Республикаси
йўлларида инсон хавфсизлигини нинг аҳволи; йўлни ажратувчи тўсиқ кичлари асосида йўлларда ҳаракат Ҳарбий судининг судьяси,
ишончли таъминлаш ва ўлим ҳо- билан жиҳозланганлиги; йўлнинг хавфсизлигини ташкил этишнинг ҳо-
латларини кескин камайтириш ёритилганлиги; таълим муассаса- лати бўйича «яшил», «сариқ» ва Н. МАМАРАЙИМОВ,
чора-тадбирлари тўғрисида»ги лари атрофининг жиҳозланганлик «қизил» тоифаларга ажратилади. Ўзбекистон Республикаси
қарори қабул қилинди. даражаси; таълим муассасаларида
йўл ҳаракати хавфсизлиги бўйича Ўзбекистон Республикаси Прези- Ҳарбий судининг
Мазкур қарорга асосан, 2022 синфхоналарнинг мавжудлиги; таъ- дентининг қарори билан йўл ҳарака- судья катта ёрдамчиси
йил 1 июлдан бошлаб, республи- лим муассасаларида йўл ҳаракати ти хавфсизлигини ишончли таъмин-
камизнинг барча туман (шаҳар) хавфсизлиги бўйича майдончалар- лаш, йўл-транспорт ҳодисаларининг
лари кесимида «Хавфсиз йўл» нинг мавжудлиги; светофорларнинг барвақт олдини олиш мақсадида
индексини юритиш амалиёти йўлга мавжудлиги; йўл бўйининг кўка- «Умр тезликдан муҳимдир» ва
қўйилди. Бу билан ҳудудларда йўл ламзорлаштирилганлиги; йўналти- «Хавфсизлик камари – ҳаёт га-
рови» шиорлари остида комплекс

# Sayohat

UNUTILMAS VA ESDA QOLARLI LAHZALAR

Mashhur Temuriylar tarixi davlat muzeyi - Toshkentning diqqatga ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy-
sazovor joylari sirasiga kirib, sayohatchilarning doimiy e’tiborida turadi. ma’naviy rivojlanishi, xalqaro
nufuzi, chinakam vatanparvarligi
Mudofaa vazirligi Axborot- musiqa asboblari, mehnat anjomlari va haqida so‘zlab berdi.
kommunikatsiya texnologiyalari va aloqa boshqa buyumlarni ko‘rishingiz mumkin.
harbiy instituti muddatli harbiy xizmatchilari Muzey ekspozitsiyasida Amir Temur va Bugungi murakkab
“Ma’naviy yuksalish va vatanparvarlik uning avlodlarining Yevropa mamlakatlari globallashuv davrida yoshlar
kuni” tadbirlari doirasida poytaxtimizdagi monarxlari bilan bo‘lgan ko‘plab yozishmalari, qalbida milliy g‘urur va iftixor
Temuriylar tarixi davlat muzeyiga tashrif buyuk sarkarda tasvirlangan rasmlar, tuyg‘usini yuksaltirish, ularni
buyurishdi. miniatyuralar, mamlakatimizda Temuriylar vatanparvar va fidoyi insonlar
sulolasi tomonidan qurilgan mashhur qilib tarbiyalashda Sohibqiron
Muzey eksponatlari tashrif inshootlarning maketi joy olgan. Amir Temurning ma’nan boy hayot
buyuruvchilarga Temuriylar sulolasi yo‘lini o‘rganish katta ahamiyatga
davrida O‘zbekiston tarixi haqida ma’lumot Muzey xodimlari askarlarga Sohibqiron ega. Temuriylar davlat muzeyi
beradi. Muzey fondida 3 mingdan ortiq Amir Temurning ma’naviyati, milliy muddatli harbiy xizmatchilar
eksponat mavjud. Bu yerda o‘rta asrlarga davlatchilik siyosati, amalga oshirgan hayotida unutilmas va esda qolarli
oid zargarlik buyumlarini, kiyim-kechaklarni, islohotlari, davlatning ichki va tashqi siyosati, lahzalarni in’om etdi.

Mayor Sherqo‘zi HAKIMOV

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 15

# Sarhisob # Ekskursiya # Òànlov

ÒÀÍҚÈÄÈÉ ÌÎÇÈÉÃÀ ÊЎÒÀÐÈÍÊÈ
ÍÀÇÀÐ ÊÀÉÔÈßÒ
ÒÀҲËÈË ÐÓҲÈÄÀ ÁÀҒÈØËÀÄÈ

Мудофаа вазирлигининг Тошкент Мудофаа вазирлигининг Қашқадарё Муборак тумани маданият марказида
шаҳридаги ҳарбий қисмларидан вилояти Нишон туманидаги ҳарбий Мудофаа вазирлигига қарашли
бирида жорий йилнинг етти ойи қисм ҳарбий хизматчиларига ўзбек Қашқадарё ва Бухоро вилоятларида
давомида амалга оширилган ишлар халқининг буюк саркардалари, қомусий жойлашган ҳарбий қисмлар ўртасида
сарҳисобига бағишланган ҳисобот мутафаккирларининг миллий, маданий ва «Янги Ўзбекистонда эл азиз, инсон
йиғилиши бўлиб ўтди. маънавий меросининг мазмун-моҳиятини азиз» шиори остида «Қувноқлар ва
ўргатиш ҳамда илдизи минг йилликларга зукколар» кўрик-танлови ўтказилди.
бориб тақалувчи ўзбек давлатчилик
тарихидан фахрланиш туйғусини
мустаҳкамлаш мақсадида ҳудудда
жойлашган тарих музейи, «Ан-Насафий»
зиёратгоҳи ва «Ватанпарварлар боғи»
мажмуасига экскурсия уюштирилди.

Онлайн видеоселектор шаклида ўтган йиғи- Давлат ва нодавлат нотижорат ташкилотлари Ҳарбий хизматчиларнинг бўш вақтини маз-
лишда қўшинлар хизмати, тарбиявий ва маф- ҳамда жамоат ташкилотлари билан ҳамкорлик- мунли ўтказиш, ёшларнинг театр ва санъатга
куравий ишлар ҳамда моддий-техник таъминот да ўтказилган тадбирда ҳарбий хизматчиларга қизиқишларини ошириш, истеъдодини юзага
йўналишидаги ҳисоботлар тингланди. ўзбек халқининг буюк тарихи, саркардаларнинг чиқариш бўйича беш ташаббус ижросини таъ-
ҳарбий санъати ва қўшинни бошқариш маҳо- минлаш мақсадида ташкил этилган танловда
Танқидий руҳда кечган тадбир аввалида рати ҳақида маълумот берилди. Музейлардаги бешта жамоа иштирок этди.
барча йўналишлар бўйича масъул офицерлар- экспонат ва экспозициялар тадбир иштирокчи-
нинг етти ой якунига кўра, бажарилган ишлар ларида унутилмас таассурот қолдирди. Ҳарбий Ҳазил-мутойибага бой тарзда ва юқори са-
ва амалга оширилиши зарур бўлган энг муҳим, хизматчилар ўзларини қизиқтирган саволларга вияда ўтказилган кўрик-танловда юрт посбон-
устувор вазифалар тўғрисидаги маърузалари соҳа мутахассисларидан тўлақонли жавоблар лари тўртта шарт асосида беллашди. Чинакам
эшитилди. Шунингдек, қўшилма ва ҳарбий олдилар. ҳарбий ҳаёт акс эттирилган чиқишлар эса ҳар-
қисмларда мазкур даврда олиб борилган ишлар, бий хизматчилар ва уларнинг оила аъзоларига
муаммоли масалалар ечими юзасидан шу жой- Миллий давлатчилик тарихимизни ўрганиш кўтаринки кайфият бағишлади.
нинг ўзида тегишли кўрсатмалар берилди. ҳарбий хизматчиларда ватанпарварлик ва юртга
садоқат руҳини мустаҳкамлашда муҳим аҳамият Якуний натижаларга кўра, баҳсларга пухта
Йиғилиш сўнгида полковник Журъат Яку- касб этади. тайёргарлик кўрган Муборак туманидаги ҳарбий
бов жойларда йўл қўйилган камчиликлардан қисмнинг «Саҳро бургутлари» жамоаси фахрли
тўғри хулоса чиқариш ва қисқа муддат ичида 1-ўринни эгаллади. Мусобақа совриндорлари
бартараф этиш бўйича масъулларга бир қатор диплом ва эсдалик совғалар билан тақдирланди.
вазифалар белгилади. Келгусида Мудофаа
вазирлиги миқёсида ўтказилаётган барча
кўрик-танловлар ва мусобақаларда юқори мар-
раларни забт этиб, совринли ўринларни қўлга
киритиш устувор мақсад этиб белгиланди.

Бу каби йиғилишларнинг ўтказилиши бўлин-
маларда қўйилган вазифаларни виждонан ва ўз
вақтида бажаришга ундайди.

Майор Фаррухбек СОТВОЛДИЕВ

# Profilaktika

O‘zbekiston Respublikasi HUQUQBUZARLIKLAR OLDINI qonunchilikdagi yangiliklar hamda
Harbiy prokuraturasi OLISH - USTUVOR VAZIFA korrupsiya holatlari bilan bog‘liq
tomonidan Respublika jinoyatlar uchun qonunchilikda
Harbiy sudi bilan belgilangan javobgarlik haqida
ma’lumotlar berildi.
hamkorlikda Favqulodda
vaziyatlar vazirligi majlislar Shu bilan birga, tadbirda vazirlik
tizimida qonuniylik va jinoyatchilik
zalida huquqbuzarlik va ahvoli sarhisob qilinib, shaxsiy
jinoyatchilikning oldini tarkibning huquqiy ongi va
olishga bag‘ishlangan madaniyatini yanada yuksaltirish,
profilaktik tadbir o‘tkazildi. tarbiyaviy-mafkuraviy ishlarda ilg‘or
uslublardan foydalanish hamda
Unda vazirlik markaziy apparati, boshqa masalalar yuzasidan aniq
Toshkent shahri boshqarmasi, Favqulodda tavsiyalar bildirildi.
vaziyatlar vazirligi akademiyasi va uning
huzuridagi Fuqaro muhofazasi instituti, qutqaruv markazi, Maxsus muhandislik Adliya polkovnigi Sherzod HAYITOV,
Maxsus vazifalarni bajaruvchi Respublika qurilish boshqarmasi hamda Respublika Respublika Harbiy prokurorining katta yordamchisi
seysmoprognostik monitoring markazi
shaxsiy tarkibi ishtirok etdi.

Tadbirda Respublika Harbiy
prokurorining birinchi o‘rinbosari Bahodir
Xudoyberdiyev tomonidan yig‘ilish
ishtirokchilariga vazirlik tizimida qonuniylik,
huquq-tartibot ahvoli, mamlakatimizda
amalga oshirilayotgan islohotlar,

16 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# Mulohaza

ÝÐ ÉÈÃÈÒÃÀ савол туғилади. Хўш, оилага зарур жўмрак, нураб ётган ҳовли девори,
ЕТМИШ бўлган ҳунар сирларини қизлар барча-барчаси йигитларимизнинг
Surat tahririyat arxividan olindi ²УНАР ОЗ эгаллаши учун йўл очиб берган бун- озгина шахти, ҳаракати, қўл меҳнати
дай курслар негадир йигитлар учун билан жойига тушадиган ишлардир.
Фарзандлар тарбиясига эътибор ҳар бир давр, ҳар бир замонда муҳим ҳали-ҳануз камёб. Фақат юқорида айтиб ўтганимиздек,
аҳамият касб этган. Чунки ота-она ва жамият олдидаги бу эзгу ҳаракат касб-ҳунар сирларини озгина ўз-
оила, миллат ва юрт келажагига дахлдордир. Тарихдан маълумки, Шарқ Аслида рўзғор тўкинлиги, хона- лаштиришса бўлгани. Шундай экан,
дон ободлиги учун масъул бўлган ўғил болаларга ёшлик чоғидан бош-
мамлакатларида ўғил-қизларга одоб-ахлоқ ва дин илмини сингдириб йигитларимиз оила бошлиғи сифа- лаб рўзғор бошқариш йўл-йўриқла-
бориш билан бирга, дунёвий илмлардан сабоқ берилган. Айниқса, оила тида маълум соҳани эгаллаш билан рини ўргатиб бориш учун замин
ва юрт таянчи бўлган ўғил болалар ҳарб илмию чавандозлик сирлари, бирга, хонадон учун ҳар қадамда яратиш ота-онанинг бурчи эканини
зарур бўладиган дурадгорлик, уй унутмаслигимиз керак. Бу борада
тадбиркорлигу оилани бошқариш қонун-қоидаларини таъмирлаш, сантехниклик, электр, мавжуд ўқув марказларида ўғил
ёшлик чоғлариданоқ эгаллаб боришган. Турли газ ва хўжалик ускуналари билан болалар учун ҳам ўқув курслари
ишлашни ўзлаштириш, боғбонлик, очилса, фаолият юритаётганлари
касб эгаларига шогирд тушиб, хилма-хил ҳунар деҳқончилик каби соҳалардан оз йигитларни тарғибот орқали жалб
сирларини ўзлаштирган. «Йигит кишига бўлса-да, бохабар бўлишса, нур этса, мақсадга мувофиқ бўлар эди.
етмиш ҳунар оз» устига нур бўларди. Таассуфлар бўл-
мақоли ўша синки, баъзи хонадонларда шундай Ўйлайманки, оддий кўринган
даврдан бизгача ишларни аёллар ўз бўйнига олган. бундай юмушларнинг ҳарбий хиз-
етиб келган Тўғрироғи, шунга мажбур. «Эрин- матчиларимиз ҳаётида ҳам катта
бўлса, гиз-чи?» деган саволга: «У барибир ўрни бор. Бу касб-ҳунарлар нафақат
ажабмас. қилмайди, уста олиб келишга пули уларнинг оиласида, балки хизмат
йўқ. Унга нолийвергандан кўра, жойида, айниқса, дала-ўқув май-
Ал- бу масъули- ўзим қилганим яхши, ўрганиб кет- донидаги машғулотлар давомида
батта, ятни унутиш дим», дея эрига нисбатан беписанд қўл келиши мумкин. Бу ҳақиқат, ўз
даврлар нафақат оила, гапириши қулоғингизга чалинади. навбатида, Сирдарёдаги «Сардоба»
алмашиб, балки жамият Бу ҳолат оиладаги эркакнинг ўрни сув омбори тошқини талафотлари-
замон ри- учун ҳам маъна- ва ҳурматини йўқотиши демакдир. ни бартараф этишда бўй кўрсатди.
вожланиб вий ва моддий за- Ҳарбий хизматчиларимиз аҳолининг
боргани сари рардир. Ён қўшним нолиш оҳангида гап кундалик эҳтиёжлари учун зарур
фарзандларимиз янги-янги илм Истиқлолимизнинг илк йилла- бошлаб қолди: «Ошхонамиздаги бўлган тандир, ўчоқ, ёзги ошхона-
чўққиларини забт этмоқда. Аммо бир ридан бошлаб, барча таълим дар- сув жўмраги бузилиб қолган эди. ларини шошилинч тиклаб беришда
ҳақиқат аёнки, дунё тамаддуни неча гоҳлари қайта шакллантирилди, Ўғилларим неча кун деганда уста жонбозлик кўрсатди. Яъни устачи-
тур ўзгармасин, ҳаёт неча рангда оёққа турди, янги-янги олий таълим чақиртирди. Уста арзимаган ишга лик, дурадгорлик, қурувчилик каби
товланмасин, эркак ва аёл, ота-она муассасалари фаолият бошлади. фалон пул дейди-я. Хайриятки, шу эр йигитлар касбини уддалай олиш-
ва фарзанд олдидаги бурч давр Бу изчил ислоҳотлар ҳамон давом ишнинг устига ўғилларимдан бири- ларини исботлади.
силсилаларида сайқалланиб борса этмоқда. Шунингдек, мустақилли- нинг ўртоғи келиб қолди. Умридан
борадики, ўзгармайди. Илкимиздаги гимизнинг дастлабки йилларида барака топкур йигит бирпасда ош- Шу ўринда Ўзбекистон Респуб-
касб-ҳунарларга йўналтирилган хона жўмрагини тузатиб берди». Шу ликаси мудофаасига кўмаклашувчи
ўқув курслари очилди. Бу курслар пайтда ўғилларининг ношудлигидан «Ватанпарвар» ташкилоти томони-
ўз даврида ёшлар учун айни муд- сиқилиб турган она арзимаган ишга дан муддатли ва контракт бўйича
дао бўлди, десак, арзийди. Асосан кўчадан уста олиб келиш ўрнига хизмат бурчини ўтаётган ҳарбий
қизлар учун мўлжалланган бу ўқув ушбу соҳадан воқиф бўлишга фар- хизматчилар учун ўндан ортиқ
даргоҳларида қизиқувчилар учун зандларини ундадимикан? касб бўйича ўқитиш йўлга қўйила-
камида ўн турдан зиёд касб-ҳунар ётгани қувончли ҳолдир. Бу ҳақда
ўргатила бошланди. Шу ўринда Бир таниш дугонамникига йўлим «Vatanparvar» газетасининг 28-со-
тушганида эса шунга ўхшаш воқеа- нида мухбиримиз Асрор Рўзибоев
нинг устидан чиқдим. Яъни унинг томонидан «Ҳарбий хизматчиларга
тоғни урса, толқон қиладиган ўғли қулайлик» сарлавҳаси остида мақо-
кафтдеккина ҳовлисига эгат олиш ла эълон қилинди. Мен ушбу касблар
учун мардикор ёллабди. Жуссаси ва билан қизиқдим, йигитларимиз учун
ёши ундан анча кичик бўлган йигит- хурсанд бўлдим. Чунки агар йи-
чанинг ерни текислаб, эгат олишини гитларимиз истаса, ҳаракат қилса,
тамаки тутатиб, кузатиб ўтирган ҳарбий хизмат давомида вулкани-
ўғлонга қандай баҳо берса бўлади? заторчи, электрик-аккумуляторчи,
Яна гапининг орасида «мардикор электрогазпайвандчиси, чилангар-
ишлатиш қиммат бўлиб кетибди-ей», лик, автоэлектрик, сантехник каби
деган нолишини қандай изоҳлаш касбларни ўзлаштиришлари мумкин
мумкин? экан. Бу ҳарбий хизматчиларимиз
учун катта имкониятдир.
Таъкидлаш жоизки, хонадон
ободлигида йигитларнинг ўрни Ўғлонларимиз, аввало, оила
беқиёс. Қайси оилага кириб борманг, қўрғони, Ватан таянчи, элнинг ишон-
дарҳол эркак ва аёл ўрни кўзга ган тоғи. Бу ишонч, бу умид, бу фахр
ташланади. Хонадон ободлиги ҳақи- ва ифтихорга улар лойиқ бўлишса,
да сўз кетганда, минг таассуфлар оиладаги, жамиятдаги ўринлари ҳам
бўлсинки, баъзилар буни моддий шунга муносиб бўлади.
таъминотга боғлайди. Аслида, қа-
ровсиз ҳовли томорқаси, синган пол, Зулфия ЮНУСОВА,
кечаю кундуз беҳуда оқиб ётадиган «Vatanparvar»

# Ertamiz egalari KELAjAKKA TAMAL TOSHI ta’lim muassasalariga imtiyozli ravishda
o‘qishga kirish yo‘llanmalarini qo‘lga
O‘zbekiston Respublikasi mudofaasiga Tuman o‘quv sport-texnika klubi Sport jamoalarimiz viloyat kiritishdi. Tashkilot 2021-yilda o‘tkazilgan
ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” boshlang‘ich tashkilotida uyushgan va musobaqalarida faol qatnashib, faxrli “Shunqorlar” harbiy-sport o‘yinlari viloyat
uyushmagan yoshlar, “Yoshlar daftari”, o‘rinlarni egallab kelishmoqda. 2021-yilda musobaqasida ishtirok etib, jamoaviy faxrli
tashkiloti Buloqboshi tumani o‘quv “Ayollar daftari” va “Temir daftar” hamda o‘tkazilgan sportning “Yozgi biatlon” turi 1-o‘rinni egallab, respublika bosqichida
sport-texnika klubida sportning o‘rta ta’lim maktablari va maktabgacha bo‘yicha O‘zbekiston chempionati va munosib ishtirok etishdi.
ta’lim tashkilotlari o‘quvchi-yoshlari birinchiligi musobaqalarida tashkilotimiz
texnik va amaliy turlari bo‘yicha “O‘q ishtirokida ma’naviy-ma’rifiy va sport seksiya a’zolari Davronbek Ashurov Ommaviy kasb xodimlarini tayyorlash
otish”, “Yozgi biatlon” sport seksiyalari tadbirlari muntazam tashkillashtirilib 1-o‘rinni, Shahzod Sotvoldiyev va Vasila bo‘yicha tashkilotda o‘quv avtomobillari,
borilmoqda. Sultonova faxrli o‘rinlarni egallab, oliy sinf xonalari, o‘quv avtodromlari zamon
va “Karting” sport to‘garaklari talablariga mos ravishda qayta jihozlandi.
mavjud. Hozirgi kunda tashkilotda oliy ma’lumotga
ega malakali o‘qituvchi va amaliy
Tumanimiz yoshlari mazkur seksiyalarda boshqarishni o‘rgatuvchi ustalar yoshlarga
mashg‘ulotlarga qatnashib, o‘z mahoratlarini haydovchilik kasbi bo‘yicha ta’lim berib
oshirib bormoqdalar. Shuningdek, yoshlarning kelmoqdalar. “Yoshlar daftari” da turuvchi
bo‘sh vaqtlarini maqsadli, foydali mashg‘ulotlar 28 nafar yosh haydovchilik kurslarida
bilan o‘tkazilishi ta’minlanmoqda. Aholi, imtiyozli ravishda o‘qitilmoqda.
ayniqsa, yoshlarni harbiy-vatanparvarlik,
Vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash D. QODIROV,
maqsadida muntazam ravishda ochiq eshiklar Buloqboshi tumani O‘STK boshlig‘i
kuni o‘tkazilib kelinmoqda.

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 17

# Tashrif

ÀÐÌÈß ЎÉÈÍËÀÐÈ

ÈØÒÈÐÎÊ×ÈËÀÐÈ

«ÂÀÒÀÍÏÀÐÂÀл

Хабарингиз бор, жорий йилда Чирчиқ олий танк қўмондонлик- ÌÅҲÌÎÍÈ
муҳандислик билим юрти «ArMI - 2022» Халқаро армия

ўйинларининг «Содиқ дўст» мусобақасига мезбонлик қилмоқда.
Мазкур мусобақада иштирок этиш учун юртимизга дунёнинг
турли давлатларидан ҳарбий жамоалар ташриф буюрган.
Мусобақалар доирасида жамоалар мудофаага кўмаклашувчи
«Ватанпарвар» ташкилоти, Тошкент вилояти кенгаши

тасарруфидаги Чирчиқ автомобиль мактабида меҳмон бўлишди.

Ўзига хос танишув тадбири риш ва оммалаштириш бўйича қи- лари ўртасида пневматик қурол- Шунинг учун вақт қандай ўтгани
бўлган учрашувда меҳмонларга линаётган саъй-ҳаракатлар, амалга дан ўқ отиш бўйича мусобақа ҳам сезилмади. Жамоаларнинг ишти-
ташкилотнинг асосий фаолияти, оширилаётган ислоҳотлар хусусида ташкиллаштирилди. Муросасиз рокини ҳакамлар ҳайъати холис
ўқув муассасасида ўқувчи-ёшлар- сўз юритилди. Ташкилотга қарашли баҳсларга бой бўлган беллашув- баҳолаб борди. Шундай қилиб
нинг касб-ҳунар эгаллашлари учун спорт секциялари ва тўгараклар ларда ҳар бир жамоа аъзолари беллашувлар якунига кўра, фахрли
яратилган шарт-шароитлар, имко- аъзоси бўлган спортчи ёшларнинг бир-биридан қолишмайдиган да- биринчи ўринни Россия Федера-
ниятлар ҳақида батафсил маълумот қўлга киритаётган ютуқ ва му- ражада мерган эканликларини на- цияси жамоаси, иккинчи ўринни
берилди. Жумладан, ташкилотнинг ваффақиятлари эътироф этилди. мойиш этишди. Илғор жамоаларни Жазоир давлати жамоаси, учинчи
Қуролли Кучларимиз учун етук Тадбир давомида намойиш этилган томошабинлар олқишлаб турди. ўринни эса Беларусь Республикаси
ҳарбий-техник мутахассислар тай- автомобиль ҳамда спорт техника- Бу эса уларда ғалабага бўлган жамоаси эгаллади.
ёрлаш билан бирга ўсиб келаётган лари намойиши меҳмонларда катта ишончни янада оширган бўлса,
ёш авлодни ҳарбий-ватанпарвар- қизиқиш уйғотди. ажаб эмас. Мусобақа ғолиблари ва жамоа
лик руҳида тарбиялаш ишига қў- сардорларига «Ватанпарвар» таш-
шаётган ҳиссаси, спортнинг техник Шу куни мактабда Россия Фе- Ҳа, беллашувлар юқори мусо- килотининг қимматбаҳо эсдалик
ва амалий турларини ривожланти- дерацияси, Беларусь ва Жазоир бақадошлик кайфиятида ўтказил- совғалари тантанали равишда
Республикаларининг терма жамоа- гани учун ҳам қизиқарли бўлди. топширилди.

Майор Гулнора ҲОЖИМУРОДОВА

18 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT # Professional boks

Yurtimiz va armiyamiz sporti faxriga aylangan, professional nomini yanada mustahkamlagandi. so‘ng Kortes jangni davom ettira olmadi,
boksning super o‘rta (-76,2 kg) vazn toifasida ringga Sakkiz raundga mo‘ljallangan jang Bektemir esa professional boksdagi
ikkinchisiga ham yetib bormagan – “Bek beshinchi jangida to‘rtinchi nokautli
chiquvchi katta leytenant Bektemir Meliqo‘ziyev o‘zining Bully” tajribali raqibini birinchi raundning g‘alabaga erishdi.
10-g‘alabasiga erishdi va yana raqibini nokautga uchratdi. o‘zidayoq yerga qulatgan va referi Jek
Reyss nokaut qayd etgan holda jangni “Bir yo‘la ikki frontda jang qilayotgan”,
Katta leytenant Bektemir sport matbuotida o‘ziga xos shov- to‘xtatishga majbur bo‘lgandi. ya’ni ham havaskor, ham professional
MELIQO‘ZIYEV. Boks bo‘yicha shuvga ham sabab bo‘ldi. Bir qator boksda o‘z faoliyatini davom ettirayotgan
xalqaro toifadagi sport ustasi. sport nashrlari hamyurtimiz g‘alabasini Meliqo‘ziyev professional boksdagi armiyamiz charm qo‘lqop ustasi o‘zining
O‘zbekiston Respublikasida xizmat jang paytida muxlislar tomonidan uchinchi jangini AQShning Las-Vegas oltinchi jangini AQShning Indio shahrida
ko‘rsatgan sportchi. 2015-yilgi e’tirof etilgan “Bully”, ya’ni “bezori” shahrida amerikalik Kley Kollardga qarshi o‘tkazdi. Uning bu galgi raqibi faoliyati
o‘smirlar o‘rtasidagi yozgi Olimpiya muvaffaqiyati sifatida yoritdi. o‘tkazdi. Kollard uchun bu to‘qqizinchi davomida professional ringda 16 ta
o‘yinlari g‘olibi. Ikki karra qit’a jang edi. U faoliyati davomida 4 ta jang o‘tkazib, uning 11 tasida nokaut
chempioni. Yozgi Olimpiya va Ha, havaskor bokschimiz professional g‘alaba (bitta nokaut), bitta mag‘lubiyat bilan g‘alabaga erishgan va 5 marotaba
Osiyo o‘yinlari, jahon chempionati ringdagi o‘zining ilk jangidayoq va 3 ta durang qayd etgandi. “MGM mag‘lubiyatga uchragan meksikalik
“professionallar professionalini mag‘lub Grand” saroyining “Garden Arena”sida Alan Kampa bo‘ldi. 10 raundga
tashkil etilgan jang sakkiz raundga mo‘ljallangan ushbu jang ham oxirigacha
mo‘ljallangan edi, lekin u oxirigacha yetib yetmadi. Katta ustunlikka erishgan
bormadi. Bektemir ketma-ket zarbalari bokschimiz 2-raundda raqibini nokdaun

“BARAKALLA! BO‘SH KELMA,
va ko‘plab xalqaro turnirlar g‘olib
va sovrindori 2017-yilgi mavsum “BEK BULLY”!
yakunida yurtimizda “Yilning eng
yaxshi sportchisi” deb topilgan. etishga evaziga holatiga tushirib qo‘ydi. 3-raundda
Professional boks bo‘yicha “WBA muvaffaq 4-raundda esa Bektemirning ketma-ket kuchli
Continental Americas” kamari bo‘lgan”i bois raqibini ikki bor zarbalaridan so‘ng meksikalik bokschi
sohibi. “Bezori” (“Bully”) laqabini yiqitdi va hakam nokaut holatiga tushdi. Shu tariqa
oldi. Ushbu “bezori”lik jangni to‘xtatishga katta leytenant Bektemir Meliqo‘ziyev
Katta leytenant Bektemir davom etmoqda – Los- qaror qildi. Shu tariqa, professional boksdagi 6-g‘alabasini
Meliqo‘ziyev professional ringdagi Anjeles shahridagi ilk Bektemir professional qo‘lga kiritish barobarida “WVO Inter-
ilk jangini xalqaro maydonda o‘ziga g‘alabadan so‘ng MVSK boksdagi uchinchi jangini Kontinental” kamariga ham ega chiqdi.
xos shov-shuv bilan boshlagan. a’zosi AQShda yana ham nokaut evaziga o‘z
Voqelik 2019-yilning iyun oyida 4 ta jang o‘tkazdi va foydasiga hal qildi. E’tirof (Izoh: WBS – Butunjahon boks
AQShning Los-Anjeles shahrida barchasida g‘alaba etish joiz, Kollard bungacha uyushmasi, WBO – Butunjahon boks
tashkil etilgan boks oqshomida ro‘y qozonib, 3 tasida nokaut nokaut evaziga mag‘lub tashkiloti, WBA – Butunjahon boks
berdi. Raqibi o‘sha vaqtga qadar qayd etdi. bo‘lmagandi. assotsiatsiyasi, IBF – Xalqaro boks
professional ringda 46 ta jang Professional bokschimiz federatsiyasi).
o‘tkazib, 23 ta g‘alabaga erishgan Charm qo‘lqop ustamiz professional o‘zining to‘rtinchi jangida
va uning 13 tasini nokaut bilan o‘z boksdagi o‘zining ikkinchi jangini “bezori”lik qilmadi, hakamlar qaroriga Professional boksning super
foydasiga hal qilgan argentinalik AQShning Kaliforniya shtati Pasadena ko‘ra, g‘alaba qozondi. Yurtimiz va o‘rta (-76,2 kg) vazn toifasida ringga
Martin Fidel Rios bo‘ldi. Super shahridagi “Pasadena City Hall” armiyamiz sportsevarlarida biroz chiquvchi Meliqo‘ziyev shundan
o‘rta (-76,2 kg) vazn toifasida arenasida meksikalik nomdor bokschi ikkilanish va sarosima holati yuz so‘ng yana to‘rtta jang o‘tkazib, uning
ringga chiqqan Bektemir birinchi – 29 ta jang o‘tkazib, 22 tasida g‘alaba bergan bir paytda Bektemir Meliqo‘ziyev uchtasini muddatidan oldin g‘alaba
raunddayoq kuchli zarbalar bilan qozongan va uning 14 tasida raqibini beshinchi jangini AQShda meksikalik bilan yakunladi. Xususan, yaqinda u
nomdor raqibini yerga qulatdi. nokautga uchratgan Rikardo Adrian Kortesga qarshi o‘tkazdi. Aslida AQShda o‘zining 10-jangini o‘tkazdi.
Hayratga tushgan muxlislar birpas Luna Floresga qarshi o‘tkazgan va “Bully” bokschimizning bu galgi raqibi Texas shtatida bo‘lib o‘tgan jangda
jim qolishdi. Chunki Rios uzoq jahon sport matbuotida qozongan meksikalik Marko Antonio Periban o‘zbekistonlik bokschiga bosniyalik
vaqt o‘ziga kelolmay o‘rnidan tura bo‘lishi kerak edi. Jang uchun vazn Sladan Yanyanin (32-12, 24 KO)
olmadi va referi sof nokautni qayd tashlash jarayonida Peribanning raqiblik qildi. O‘n raundga mo‘ljallangan
etdi. Mashhur professional bokschi sog‘lig‘i yomonlashgan va shu jangning birinchisidayoq Bektemir
ancha vaqt o‘ziga kelolmagach, sababli u Bektemirga qarshi tana qismiga berilgan kuchli zarbasi
ayrim boks muxlislari “Bully! Bully!” ringga chiqmadi. Uning o‘rniga bilan raqibini nokdaun holatiga
deya qichqira boshlashdi. Bu jahon boshqa bir meksikalik bokschi – tushirdi. Keyingi raundlarda ham
professional boksda 32 ta jang Meliqo‘ziyev to‘la ustunlik ko‘rsatib,
o‘tkazgan va ularning 27 tasida ketma-ket zarbalari bilan raqibni passiv
(14 tasi nokaut bilan) g‘alaba himoyalanishga majbur qildi. Uchinchi
qozongan, 5 marta (4 ta nokaut) raundda esa Bektemirning ketma-ket
mag‘lub bo‘lgan Oskar Kortes zarbalaridan keyin referi jangni to‘xtatdi
jang qildi. AQShning Kaliforniya va texnik nokaut qayd etdi. Shu tariqa
shtati Anaxaym shahrida tashkil Meliqo‘ziyev professional boksdagi
etilgan boks oqshomidagi 10-g‘alabasini 8-nokaut bilan qo‘lga
ushbu bahsda Bektemir o‘zining kiritdi.
“WBA Americas” kamarini
himoya qildi va to‘rtinchi marta Katta leytenant Bektemir
“bezori”lik namoyish etdi – 10 ra- Meliqo‘ziyevni (10-1, 8 KO) endilikda
undga mo‘ljallangan jang yurtimizda barcha sport muxlislari
birinchisidayoq yakunlandi... taniydi, hurmat bilan tilga oladi.
Meliqo‘ziyev ketma-ket zarbalari Qo‘shimcha tafsilotlarga berilmay,
bilan raqibini burchakka olib keling, biz ham maqolamizga ring
borib taqadi va chap qo‘ldagi janglari paytida charm qo‘lqop ustamizni
kuchli zarbasini Oskarning qorin bevosita arenada yoki oynaijahon orqali
qismiga berdi. Mazkur zarbadan olqishlab turgan sport muxlislarimizning
so‘zlari bilan yakunlaymiz: “Barakalla!
Bo‘sh kelma, “Bek Bully”, biz doim sen
bilan!”

Rasul JUMAYEV, «Vatanparvar»

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 19

# Istiqlol nashidasi

Янги Ўзбекистонда эл азиз, ин- та ишлар амалга оширилди. Ушбу
вазифаларнинг амалга оширилиши
ЭЛ АЗИЗ, сон азиз. Яхшилаб ўйлаб кўринг, эса иқтисодиётни тараққий этти-
такрор ва такрор айтинг – оддий риш, камбағалликни қисқартириш,
ёки баландпарвоз гап эмас. Ҳамма ёшлар ва хотин-қизларнинг ҳаётда
давлатда ҳам инсон, фуқаро, шахс муносиб ўрин топиши, натижада ҳар
азиз, қадр-қиммати улуғ. бир саъй-ҳаракатларимиз барчаси
инсон учун деган тамойилни ўзи-
Ҳар бир давлат шу юртда яшаёт- да мужассам этиб бормоқда ҳамда
ган инсонлар учун муносиб шароит халқимиз турмуш фаровонлигини
ошириш масалаларининг ижобий
яратишга, уларнинг ҳуқуқ ва эркин- ҳал этилишини ўзининг бош мезони
деб қарамоқда.
ИНСОН ликларини кафолатлаш ва ҳимоя
Бугун юртимизда ҳам инсон
АЗИЗ қилишга масъул ҳисобланади. Бу қадри, аҳоли манфаати, ижтимоий
давлат сиёсатининг асосий усту- давлат деган тушунчалар тез-тез
вор йўналиши ҳисобланади. Бугун тилга олинмоқда. Барча соҳалар-
ҳар бир юртдошимиз унинг рав- даги ислоҳот ва ўзгаришлар кон-
цепцияларида бу тушунчалар қайд
31 йил. Тарихан жуда қисқа нақи йўли- этилмоқда ва уларга «баландпар-
бўлган бу даврда шижоаткор да фидоко- воз» сўзини тиркашдан тийиляпмиз.
халқимиз инсон ўз меҳнати рона меҳнат Чунки бунинг амалий ифодаси-
қиляпти. ни йил сайин ўзгариб бораётган
Улар бугу- ҳаётимизда, турмуш тарзимизда
кўряпмиз, ҳис қиляпмиз. Мана шу
билан дунё аҳлига «чўлда ҳам нимизнинг орзу-истакларимиз бугун рўёбга
кечагидан, чиқиб турганидан хурсанд бўлмай,
шукрона айтмай бўладими?
гиёҳ ундира олиши мумкин эртанги ку-
эканлигини» яна бир бор нимизнинг Юртимизда одамлар дарду
бугунимиз- ташвишини ўз ташвиши деб би-
ладиган инсонлар кўп. Раъно Са-
исботлаб бера олди. Ватанимиз дан-да пор- ломова сингари тилидан шукрона
лоқ ва тур- тушмайдиган миллионлаб фидойи
юртдошларимиз бор. Энг улуғ, энг
мустақилликка эришганидан мушимиз- азиз байрамимизни «Янги Ўзбеки-
нинг янада стонда эл азиз, инсон азиз» деган
кейин ўтган ҳар бир кунимиз ғоя билан нишонлашга ҳақли ва
халқимизнинг фидокорона фаровон бў- муносибмиз!
лиши учун
ҳаракат Жамшид НАЗАРОВ,
Музработ тумани касб-ҳунар
меҳнати, бунёдкорлик қилмоқда.
– Бу йил мактаби директори
ўринбосари
салоҳиятининг яна бир Шу кунларда юртимизнинг барча профессио-
амалий намоёни, эркин, нал таълим Амалий машғулотлар билан бир
муассасалари фаолияти учун уну- қаторда маданий тадбирлар ҳам ўт-
казилди. Йиғин қатнашчилари Қўқон
озод ва фаровон ҳаётимиз, ҳудудларида Ўзбекистон Республи- тилмас йил бўляпти, – дейди Сур- шаҳридаги тарихий обидалар ва
ғурур-ифтихоримиз тимсоли каси давлат мустақиллигининг 31 хондарё вилояти касбий таълимни Марғилон шаҳридаги диққатга сазо-
йиллигини муносиб кутиб олиш ва ривожлантириш ва мувофиқлашти- вор жойлар бўйлаб саёҳат қилдилар.
сифатида янги тарихимиз тантанали равишда нишонлаш учун риш ҳудудий бошқармаси бошлиғи Марғилон шаҳридаги марҳум қаҳра-
солномасига том маънода ҳар томонлама қизғин тайёргар- Раъно Саломова. – Айниқса, кейинги мон Бобур Ғаниевнинг хонадонига
ёрқин саҳифа бўлиб кирмоқда. лик кўрилмоқда. Бу йилги байрам уч йилликда профессионал таълим бориб, уй-музейи билан танишдилар.
тадбирлари «Янги Ўзбекистонда эл муассасаларида таълим мазмуни,
азиз, инсон азиз» деган бош ғояни сони ва сифати, таълим дастурлари, Йиғин сўнгида ўн кун давомида
ўтказилган машғулотлар сарҳисоби,
технологияларининг ислоҳ қилини- ёш офицерларнинг машғулотларни
ўзлаштириш кўрсаткичи муҳокама
ўзида мужассам этиши қайд этилди. ши оқибатида бир қанча жуда кат- қилинди. Округ қўшинлари қўмон-
дони ёш офицерлардан ҳарбий қисм
# Malaka ва муассасаларда хизмат фаолия-
тини олиб бориш вақтида тинмай
Жорий йилда олий ҳарбий таълим изланиши, янги марраларни забт
этиб, юқори натижаларга эришиши
ЁШ ОФИЦЕРЛАРмуассасаларини битириб, Шарқий лозимлигини таъкидлади. Олий ҳар-
ҳарбий округ қўшинларидаги бий таълим муассасаларини битирган
ҳарбий қисм ва муассасаларда вазифаларга тайинланган ёш офицерлар билан бундай машғу-
лотларнинг мунтазам ўтказилиши
ЙИFИНИофицерлар таркибини сафга қўйиш, кундалик хизмат фаолиятини уларнинг билим ва кўникмаларини
тўғри ташкиллаштириш ҳамда қўшинларда хизмат ўташнинг оширишга хизмат қилади.

ўзига хосликлари хусусида умумий тушунчалар бериш бўйича Шарқий ҳарбий округ
матбуот хизмати
ўқув-услубий йиғин бўлиб ўтди.

Ўн кун давом этган йиғинда ёш ликдаги куч тузилмалари билан ўт- бирда ҳарбий хизматчиларимизнинг
офицерлар билан Фарғона гарни- казилган кўргазмали машғулотларда халқаро миқёсда эришаётган ютуқ
зонидаги ҳарбий қисм ва «Фарғо- ёш офицерлар ўзлари учун керакли ва салмоқли натижалари ҳақида сўз
на» дала-ўқув майдонида амалий бўлган кўплаб маълумотларга эга юритилди. Шундан сўнг округ қўшин-
машғулотлар ташкиллаштирилди. бўлди. лари қўмондони ҳар бир офицер хиз-
Машғулотларда уларнинг мерганлик мат фаолиятида юзага келиши мум-
маҳорати синовдан ўтказилди. Шу- Шарқий ҳарбий округнинг Маъ- кин бўлган қийинчиликлар, уларни
нингдек, гуруҳ командирларининг навият ва маърифат марказида ўт- бартараф этиш чоралари, билим ва
касбий маҳорати, ташкилотчилик казилган давра суҳбатида ҳарбий кўникмаларини ошириш ҳамда юқо-
ва етакчилик сифатларини ошириш, округ қўшинлари қўмондони пол- ри натижаларга эришишда аҳамият
бўйсунувчи бўлинмалар олдига қўй- ковник Лутфулла Бузруков навқи- қаратиши лозим бўлган жиҳатлар
илган ўқув-жанговар вазифаларни рон офицерларга керакли тавсия ва ҳақида тўхталиб ўтди. Қизиқарли ва
муваффақиятли, сифатли бажариш кўрсатмаларни бериб, ўз тажрибаси савол-жавобларга бой тарзда ўтган
кўникмаларини ривожлантиришга ва ҳарбийлик ҳаёти давомида босиб тадбир якунида ёш офицерларга
алоҳида эътибор қаратилди. Ҳамкор- ўтган йўллари билан ўртоқлашди. эсдалик совғалар топширилди.
Очиқ мулоқот тарзида ўтган тад-

20 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# Harbiy texnika

ПОЛЬША ИСПЫТАНИЯ

МУТАХАССИСЛАРИ

ИШЛАНМАСИ ПРОДОЛЖАЮТСЯ

«Борсук» типидаги пиёдалар жанговар машинаси Польшанинг «Хута В Турции ведутся всесторонние испытания нового перспективного
сталева воля» мудофаа корхонаси мутахассислари томонидан ишлаб стратегического многоцелевого беспилотного летательного аппарата
чиқилган. Мазкур жанговар техника ҳозирда мамлакат армиясининг «Акынджи», разработанного специалистами компании «Байкар маки-
Қуруқликдаги қўшинлари тасарруфида бўлган БМП-1 (Россия) типидаги на». В состав бортового радиоэлектронного оборудования аппарата
машиналарни алмаштириши кўзда тутилган. «Борсук» шу типдаги маши- входят многофункциональная радиолокационная станция (РЛС) и сис-
налар учун классик бўлган компоновка (тузилиш)га эга: мотор-транс- тема прицеливания «Аселсан» национальной разработки. Кроме того,
миссия бўлими олд ўнг томонда, механик-ҳайдовчининг ўрни – чап то- по заявлениям разработчиков, БПЛА оснащается системой управления с
монда, уларнинг ортида эсакомандир ва наводкачи-операторнинг ўрни элементами искусственного интеллекта. Основные тактико-технические
жойлашган. Машинага 30 мм.ли «Бушмастер» типидаги автоматик тўп характеристики «Акынджи»: длина 12,3 метра, размах крыла 20 метров,
(самарали отиш масофаси 3 км, отиш тезлиги дақиқасига 200 та ўқ узиш) максимальная взлетная масса 4 500 килограммов, масса полезной нагрузки
ва у билан жуфтлаштирилган 7,62 мм.ли URM-2000 типидаги пулемётга 1 350 килограммов, практический потолок 12 000 метров, продолжитель-
эга бўлган башня ўрнатилган. Десант бўлмасига барча керакли нарсалар ность полета более 24 часов. Силовая установка – два турбовинтовых
билан тўлиқ таъминланган 6 нафар пиёда аскар жойлашиши мумкин. двигателя АИ-450Т мощностью по 460 лошадиных сил разработки специ-
«Борсук» қуввати 720 от кучига тенг бўлган MTU 8V-199-TE20 (Герма- алистов украинского предприятия «Ивченко-Прогресс». Вооружение
ния) типидаги дизель двигатель ҳамда автоматик трансмиссия билан аппарата (до 900 килограммов на шести внешних точках подвески)
жиҳозланган. Бундай кучланиш қурилмаси шоссе бўйлаб ҳаракатланиш может включать как управляемые ракеты класса «воздух-земля», так и
тезлигини соатига 90 км.гача етказиш имконини беради. Машинанинг малогабаритные управляемые авиационные бомбы.
жанговар оғирлиги 25 тонна. Ишлаб чиқувчи мутахассислар «Борсук»-
ни янада оғирроқ зирҳ билан мустаҳкамлашни кўзда тутмоқда, бундай КАТТА
ҳолатда унинг оғирлиги 30 тоннагача етиши мумкин. Душманнинг оғир
зирҳланган ҳарбий техникасига қарши кураш олиб бориш учун башняга МАСОФАЛАРГА
«Спайк» (Исроил) типидаги танкка қарши бошқарилувчи ракеталарни
ишга тушириш қурилмасини жойлаштириш ҳам режалаштирилган.

СОЗДАН ОПЫТНЫЙ МЎЛЖАЛЛАНГАН

ОБРАЗЕЦ Катта масофаларга мўлжалланган «Бавар-373» типидаги зенит-ракета
комплекси (ЗРК) эронлик мутахассислар томонидан яратилган. Мазкур
Специалисты итальянской компании «СРМ Электроника» создали жанговар восита асосан муҳим стратегик объектларни ҳаво ҳужумидан
опытный образец станции противодействия малоразмерным беспилотным ҳимоя қилиш учун мўлжалланган бўлиб, тегишли вазифаларни мустақил
летательным аппаратам, получившей обозначение СРМ-DroneJammer. (автоном) равишда, шунингдек, интеграцияланган ҳаво ҳужумидан
Она предназначена для защиты охраняемых объектов инфраструктуры мудофаа тизими таркибида бажаришга қодир. Комплекс таркибидан
от БПЛА различного назначения, в том числе разведывательных и разве- қўмондонлик пункти, иккита радиолокация станцияси (РЛС), шунингдек,
дывательно-ударных. Данное средство обеспечивает радиоэлектронное «Сайад-4» типидаги бошқарилувчи зенит ракеталари учун мўлжалланган
подавление сигналов навигации и управления полетом беспилотника, а олтита ишга тушириш қурилмаси (ИТҚ) жой олган. Ракеталарни ишга
также каналов передачи данных на пункт управления (видео-, фотосъем- тушириш вертикал равишда амалга оширилади. Комплекснинг барча
ка, картинки в режиме реального времени). При этом БПЛА не получает асосий компонентлари ўта мураккаб йўллардан ҳам юра оладиган «За-
каких-либо физических повреждений (двигатели и винты по-прежнему фар» типидаги автомобиль шассисига ўрнатилган. «Бавар-373» бошқа
работают), но продолжает полет по заранее заданному алгоритму, со- ЗРКларнинг радиолокация станциялари ва қўмондонлик пунктлари билан
вершает посадку или возвращается в пункт вылета, не выполнив задачу. ўзаро ҳамкорликда фаолият олиб бориши мумкин. Хориж ҳарбий ОАВ-
Станция оснащена антеннами направленного действия с высоким коэф- лари хабарига кўра, бу комплекс 320 км.гача бўлган узоқликдаги ҳаво
фициентом усиления сигнала. По утверждению разработчиков, одного нишонларини аниқлаш ва 200 км.гача бўлган масофадан уларни йўқ
комплекта из четырех устройств будет достаточно для эффективного қилишга қодир. Унинг таркибидаги РЛС 300 тагача нишонни аниқлаш
противодействия примерно 30 БПЛА. При этом эффективная дальность ва уларнинг 60 тасини кузатиб бориш имконига эга. «Бавар-373» бир
перехвата составляет 700 м. Общая длина устройства с антеннами около вақтнинг ўзида 12 та бошқарилувчи зенит ракеталарини қўллаган ҳолда
900 мм. Масса комплекта, включая аккумулятор, резервную батарею 6 та нишонга зарба берилишини таъминлайди. Мутахассислар мазкур
питания и антенны – 17 кг. комплекснинг нафақат аэродинамик, балки турли типдаги баллистик
нишонларни йўқ қилишга қодирлигини таъкидлашмоқда.

П. САЙДИВАЛИЕВ тайёрлади.

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 21

# Burch

Shahrixonsoy uzalib, to‘shini SHARAF
yoyiq o‘zanga tashlab oqib yotadi. urayotganini sezaman. Bu tuyg‘u – ham qaytaman.
Yon-atrof oppoq qorga burkangan. g‘urur, ham sharaf, bir so‘z bilan aytganda “Do‘stim” ezgu maqsadlarga oshufta Vatanda
– Vatan tuyg‘usi... Yog‘och ustunlarga ham yashayotganimizga shukrona aytdim.
Soyning qirg‘oqqa tutash lablari o‘ralgan simlarning “tikan”i Yangi yil ortimdan
muzlagan, eriyotgan muzlar archasiga osilgan o‘yinchoqlardek, sergak Yangi yil barchaga qutlug‘ bo‘lsin!
go‘yoki. Kaftimga qor olib, yuzimga kelyapti. ...Tongga yaqin xizmatdosh harbiy
bilan ihotalangan. Suvdan bug‘ ishqadim, fikrlarim jamlanadi. Ortiqcha do‘stimga navbatchilikni topshirarkanman,
ko‘tariladi. Bu - soyning hovuri. o‘ylarga o‘rin yo‘q. Sergak bo‘lish kerak. Qiziq, yelkamda tun bo‘yi turgan yukdan xalos
u nimalarni bo‘lganimni his etaman. Ayni damda
Men kichikroq so‘qmoqdan Ona yurtimiz sarhadidan 30 chaqirim o‘ylayotgan ekan... qalbimni uddalangan burchning sharafi
soy yoqalab ketaman. Yo‘l narida, mahalliy aholi yashaydigan U ham Vatan, oila, to‘ldiradi. Bu hissiyot juda qimmat ekanini
bo‘ylab suvga, chegara ortidagi xonadonlarga tutash yo‘l bo‘yida baland burch va mas’uliyat anglayman.
yo‘lovchilarga qarab-qarab ustunlar joylashgan. Bir-biriga yaqin bu tushunchalarini
qo‘yaman. Olisdan bo‘lsa-da ustunlarga elektr simlari tortilgan. anglarmikan? Axir shoirlar Hasan USMONOV
sezaman: odamlar bayram sadoqat, vafo, do‘stlik (“Harbiy xizmatchi kundaligidan”,
shukuhida. Bu ularning bayramona Shu tobda ko‘z oldimga ota-onam, tushunchalarini bejiz uning
kiyinganida, ildam harakatida ham aka-ukalarim, opa-singillarimning nomi bilan bog‘lamaydi... Mana, 2015-yil, Andijon)
xushchaqchaq qiyofalari keldi. Bu pallada fikrimni uqqandek u ortimdan
seziladi... olis tog‘lar bag‘rida meni taniydigan bir yugurib kelyapti. Kayfiyati chog‘.
qizning ham Yangi yilni kutib olayotganini Nimalarnidir aytmoqchidek bo‘ladi. Meni
Men bilan xizmat iti – Alfa izma-iz o‘ylab, entikib ketaman... ich-ichidan his qilyapti. Beixtiyor mehrim
keladi. U yonimdan hech uzoqlashmaydi. toblanib, yonimdagi ikkita pechenye va
Uni erkalab “do‘stim” deb chaqiraman. Shiddat bilan oqayotgan Shahrixonsoy bir bo‘lak nonni ushatib beraman.
yoqalab yuramiz. Soy quloqni qomatga
– Yangi yil bayrami zo‘r bo‘lsa kerag-a, keltiradi. Bunday vaqtda har qanday To‘satdan paqildoq ovozi eshitiladi.
nima deding, Alfa?.. tahdidli boshqa tovushni eshitmay qolish Kuy-qo‘shiqlar, odamlarning shodon
ham mumkin. Shuning uchun bor vujudimiz Yangi yil tilaklari yangraydi. Osmonda
– Vov, vov, vov! quloqqa aylanadi. Soat tungi 23:00. Yangi rang-barang bayram mushaklari
“Demak, zo‘r bo‘ladi!” yil kirishiga hali bir soat bor. Qo‘shni porlaydi. Negadir Alfa menga tikilib
Bugun “do‘stim” ikkimiz Yangi yilni davlat tomondagi aholi xonadonida ham qoldi. Nimanidir aytmoqchi bo‘lib vovullab
ona Vatanimiz sarhadida kutib olamiz. bayram chiroqlari yorishgan. Osmonda yuboradi. Ha, endi tushundim, u meni
Qanday sharaf! Bu kun bir umr yodimizda rang-barang yulduzlar porlaydi. Elas- Yangi yil bilan tabriklamoqchi. Men ham
muhrlanib qoladi. So‘qmoqdan ketar elas kuy-qo‘shiq sadolari eshitiladi. “do‘stim”ning boshidan silab, tinch-osuda,
ekanman, qalbim tubida quvonchli his jo‘sh Yon-atrofni ko‘zdan kechirib, ortimga

«Hojatbaror»# Ogohlik buni qarangki yana o‘sha odamga tasodifan
Bundan ikki-uch yil avval tuman markazidagi tayyorlov kursiga qatnar duch kelib qoldim. Aksiga olib, u ham
men o‘tirgan taksiga chiqqan ekan. Meni
edim. Bir kuni taksida uyga qaytayotib, bir kishi bilan tanishib tanib qoldi chog‘i, quyuq so‘rashdi. Unga
o‘qishga kirganimni, hatto ishlayotganimni
qoldim. Ko‘rinishidan ilmli, ko‘pni ko‘rgan odamga ham aytdim. Bu yil ukam o‘qishga
hujjat topshirishini aytishim bilan uning
o‘xshardi. Gaplari ham ma'noli, o‘ziga ishonch nimalarga qiziqishi va qaysi oliygohga hujjat
topshirayotganini so‘ray ketsa bo‘ladimi...
bilan gapirardi. U o‘zining qilgan U yo‘l bo‘yi gapirib ketdi. Manziliga yetar
chog‘i mashinadan tushar ekan, ishlarimga
ishlari, erishgan yutuqlarini ko‘pdan ko‘p omadlar tilash bahonasida
telefon raqamimni ham so‘rashni yodidan
ko‘z-ko‘z qilib ketardi. Uning chiqarmadi. Tilim kuygan bo‘lsa ham
yana raqamimni berdim. Kirish imtihonlari
suhbatiga qo‘shilmasam ham, yaqinlashayotgan kunlarda “eski qadrdonim”
menga ko‘p qo‘ng‘iroq qiladigan bo‘ldi.
bir chetda kuzatib ketdim. Gap Aytishicha, hozir u ukam topshiradigan
universitetda ishlayotgan ekan. Imtihonlarda
orasida u mening qayerdanligimni, nima ish ukamga yordam qilib, o‘zi o‘qitadigan
guruhga qo‘shib qo‘yishini aytib, buning
qilishimni so‘rab o‘tardi. Unga Agrosanoat kasb-hunar uchun “ko‘k”idan ko‘proq kerakligiga shama
kollejini tamomlaganimni, o‘qishga kirish uchun repetitorga qilardi. U menga bir nechta abituriyentlarning
hujjatlarini ko‘rsatib, yarim pulini ham
firibgarqatnayotganimni, muhandislikka qiziqishimni aytdim. Gaplarim unga berib qo‘yishganini aytar ekan, qarmoqqa
moyday yoqdi chog‘i, bu yil albatta oliygohga kirishimni aytib, ota-onam uyimizni so‘rab-surishtirib, topib kelibdi. ilintirishga chog‘lanardi. Shunda yonimga bir
nima ish qilishlarini, qancha maosh olishlarini ham ayyorona so‘rab qo‘ydi. Dadamni yoniga chaqirib, menga yordam do‘stim kelib qoldi. Unga vaziyatni aytsam,
berishini, qanday bo‘lmasin, shu yil o‘qishga imtihon ularning ov mavsumi ekanini, bunday
Keyin zimdan hujumga o‘tarkan, u mutaxassislikka oid fanlar haqida ham kiritib qo‘yishini, buning uchun esa “tanishi”ga firibgarlardan imkon qadar nari yurishimni
o‘zining ko‘p yillardan buyon muhandislik umuman tushunchaga ega emas edi. oldindan besh yuz “ko‘k”idan berib qo‘yish tayinladi.
bo‘yicha faoliyat yuritishini, men Hafsalam pir bo‘lib, unga rahmat aydim-u, kerakligini tinmay takrorlardi. Xullas, imtihon
hujjat topshirayotgan universitetda mashinadan tushib qoldim. yaqinlashgani sari “tanishim”ning oyog‘i “Eski” tanishligimiz hurmati unga qattiq
tanishlari borligini va xohlasam, ular uyimizdan uzilmay qoldi. Dadam bizga gapirmadim. Ammo yana qaytib bezovta
bilan gaplashib, menga yordam berishi Sal nari ketishimni bilaman, o‘ljasini yordam kerak emasligini ta’kidlasalar ham, u qilsa, kerakli joyga murojaat qilishimni aytib,
mumkinligini aytdi. Avvaliga uning gaplari yo‘qotib qo‘ygan tulkiday ortimdan yugurib kelishda davom etdi. Oxiri u yana kelsa, ichki uni yana “qora ro‘yxat”ga tirkab qo‘ydim.
talaba bo‘lish orzusida yurgan mendek kelib, telefon raqamimni so‘ray boshladi. ishlar xodimlariga xabar qilishimizni aytdik. Xullas, bilishimcha u kimni uchratsa,
faqirga yoqa boshladi. Ko‘nglim yorishib, Tezroq qutulish ilinjida raqamimni aytishga Shundan so‘ng notanish “hojatbaror”ning o‘shaning qiyofasiga kiradi, qaysi o‘qishga
kayfiyatim bir zumda ko‘tarildi. Keyin majbur bo‘ldim. Buni qarangki, u ertasigayoq qorasi ham ko‘rinmay ketdi. kirishni istasangiz, o‘sha yerda ishlaydigan
negadir uning gaplaridan shubhalana menga telefon qilib, tanishlari bilan gaplashib, bo‘lib chiqadi. Ozmi-ko‘pmi, qalloblikni kasb
boshladim. Chunki u muhandislikka ishni pishitib qo‘yganini aytdi. Men harchand Shukrki, tanish-bilishlarsiz ham qilib, shuning ortidan ro‘zg‘or tebratayotgan
oid atamalarni tinmay adashtirar, hatto unga hech qanday yordam kerak emasligini imtihonlarga yaxshi tayyorlanib, muddatli bu kabi kimsalarga achindim. Hatto ularga
men topshirmoqchi bo‘lgan universitet uqtirsam-da, u menga qo‘ng‘iroq qilishdan harbiy xizmat tavsiyanomasi asosida davlat rahmim keldi.
nomini ham to‘g‘ri ayta olmayotgan, charchamasdi. Oxiri uning raqamini “qora granti bo‘yicha talabalikka qabul qilindim.
buning ustiga imtihon topshiriladigan ro‘yxat”ga tiqib qo‘ydim. Endi qutuldim O‘qishni tugatmasimdanoq soham bo‘yicha Qissadan hissa shuki, olgan bilimingizga
deganimda, haligi odam u yoq bu yoqdan yaxshigina ishga ham joylashdim. Hayit suyanavering. “Tekin pishloq qopqonda
bayrami arafasida viloyatga qaytar ekanman, bo‘ladi” degan maqol ayni haqiqat. Aytarim
shuki, o‘z kuchingiz bilan talaba bo‘ling.
Zero, kuchli bilim bor joyda hech qanday
“yordam”ga hojat qolmaydi.

Mansurbek JABBOROV,
O‘zJOKU talabasi

22 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# Sayyor qabul

MUROJAATLAR

O‘Z YECHIMINI

Harbiy xizmatchilar, ularning oila a’zolari muammolarini joyida o‘rganish, TOPMOQDA
fuqarolarning huquq va erkinliklari, qonuniy manfaatlarini himoya

qilish, xalq bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri muloqot qilish orqali ularning dardi va
muammolarini hal etish maqsadida Buxoro harbiy prokuraturasi tashabbusi
bilan mudofaa ishlari, Milliy gvardiyaning viloyat qo‘riqlash va favqulodda
vaziyatlar boshqarmalari bilan hamkorlikda Buxoro tumanidagi madaniyat

markazi binosida fuqarolarning sayyor va ommaviy qabuli tashkil etildi.

Qabul davomida tashrif Jumladan, qabul davomida ishga joylashish
buyuruvchilarning ishga joylashish, istagida kelgan fuqaro Olim Muzaffarovning
imtiyozli uy-joyga ega bo‘lish, safarbarlik murojaati tuman Bandlikka ko‘maklashish
chaqiruvi rezervida xizmatni o‘tash uchun markazi mas’ul xodimlari ishtirokida ko‘rib
shartnoma pullarini to‘lashda yordam chiqilib, unga Buxoro tumanida joylashgan
ko‘rsatish hamda tadbirkorlik faoliyatini mutaxassisligi bo‘yicha bo‘sh ish o‘rni mavjud
yo‘lga qo‘yishda imtiyozlarga ega bo‘lish bo‘lgan 19-umumta’lim maktabiga ishga kirish
kabi masalalarga oid 30 dan ziyod yuzasidan yo‘llanma berildi.
murojaat tinglandi.
Adliya podpolkovnigi Javhar SOBIROV,
Shundan 22 ta murojaat hal etilib, Buxoro harbiy prokurori
huquqiy tushuntirishlar berildi, 3 ta
murojaat joyida qanoatlantirildi
va 2 tasi belgilangan tartibda qisqa
muddatlarda ko‘rib, hal qilish bo‘yicha
tegishli tashkilotlarga yo‘naltirildi.

# Mudofaaga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkilotlarida

REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMAmohiyatini o‘rganish yuzasidan ma’naviy-ma’rifiy – deydi O‘STK boshlig‘i vazifasini bajaruvchi
Xizmatlar litsenziyalangan.tadbir tashkil etildi. Bundan tashqari, tumanFazliddin Habibullayev. – “B”, “BC” toifali
o‘quv sport-texnika klubida tashkilot faoliyatini haydovchilar tayyorlanayotgan bo‘lsa,
ota-onalar va yoshlar o‘rtasida keng targ‘ib “C” hamda “E” toifalarga qayta tayyorlash
qilish hamda yoz mavsumida ularning bo‘sh ishlari ham muvaffaqiyatli ravishda olib
vaqtlarini mazmunli tashkil etish maqsadida borilmoqda. Shuningdek, “Yoshlar daftari”ga
“Chortoq” bolalar oromgohida “Men chempion kiritilgan 20 nafar yosh imtiyoz asosida
bo‘laman!” shiori ostida sport musobaqasi haydovchilik guvohnomasiga ega bo‘ldi.
bo‘lib o‘tdi. Musobaqada “Aviamodel”, “Karting”, O‘STKda haydovchilarni tayyorlash borasida
“Motokross” kabi to‘garaklar ko‘rgazmasi ham yetarlicha tajriba maktabi shakllangan.
o‘tkazildi. Shundan so‘ng bolalarning yoshi Mamlakatimiz mustaqilligining 31 yillik

FIDOYI USTOZLAR HISSASI

O‘zbekiston Respublikasi mudofaasiga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkilotining bayrami oldidan tajribali ustozlar nomini
Namangan viloyati kengashi tasarrufidagi Chortoq tumani o‘quv sport-texnika klubida birma-bir e’tirof etish juda o‘rinlidir. Jumladan,
bugungi kunda yoshlarni ijtimoiy foydali va ommaviy vatanparvarlik ishlariga yo‘naltirish O. Sotimov, B. Mirfayziyev, K. Umirzoqov, B.
borasida muayyan ishlar amalga oshirilmoqda. Donayev, M. Dolimov va Ya. Abduvaliyev
singari o‘qituvchi va amaliy boshqarishni
o‘rgatuvchi-ustalarning hissalari katta
bo‘lmoqda.

Bunday fidoyi ustozlar tomonidan olib
borilayotgan o‘quv mashg‘ulotlari bo‘lajak
haydovchilarning bilim va ko‘nikmalari
oshishida yana ham qo‘l kelmoqda.

Ayniqsa, yoshlar o‘rtasida hokimligi, mudofaa, IIB, xalq ta’limi, va jismoniy imkoniyatlaridan kelib chiqqan Fursatdan foydalanib, Chortoq
harbiy-vatanparvarlik, ma’naviy- Yoshlar ishlari agentligi, Mahalla holda sportning duatlon, havo miltig‘idan o‘q tumani o‘quv sport-texnika klubi jamoasi
axloqiy tarbiyani yuqori saviyada va nuroniylarni qo‘llab-quvvatlash, otish, kamondan o‘q otish, shaxmat-shashka tumanda istiqomat qilayotgan barcha
tashkil etish hamda uni amalga Ma’naviyat targ‘ibot markazi hududiy turlari bo‘yicha bellashuvlar ham o‘tkazildi. yoshlarni “B”, “BC”, “BE”, “CE” toifali
oshirish borasida maktab, bo‘limlari bilan hamkorlikda bir qator Har bir nominatsiya bo‘yicha g‘olib bo‘lgan haydovchilik kurslariga o‘qishga hamda
maktabgacha ta’lim tashkilotlarida tadbirlar o‘tkazildi. Xususan, Ma’naviyat ishtirokchilar “Vatanparvar” tashkiloti va hamkor sportning texnik va amaliy turlari – “Havo
targ‘ibot-tashviqot yuritish kabi va ma’rifat markazi tuman bo‘limi, IIB, tashkilotlarning esdalik sovg‘alari, faxriy yorliqlari miltig‘idan o‘q otish”, “Duatlon”, “Karting”,
tadbirlarga doimiy e’tibor Milliy gvardiya xodimlari hamkorligida bilan taqdirlandi. “Motokross” kabi seksiya va to‘garaklarda
qaratilmoqda. Chunonchi, ishlab “Jaholatga qarshi ma’rifat” mavzusida shug‘ullanishga taklif etadi. Mashg‘ulotlar
chiqilgan rejaga ko‘ra, tuman va “Taraqqiyot strategiyasi” mazmun- – Tashkilot faoliyatining muhim yo‘nalishlaridan malakali mutaxassislar tomonidan olib
biri malakali haydovchi mutaxassislar tayyorlashdir, borilishi kafolatlanadi.

Chortoq shahri, Alisher Navoiy
ko‘chasi, 56-uy.

93 490-54-10; 0-369 412-19-55.

Akbar ALLAMURODOV

VATANPARVAR № 33192-0a2v2g-uysitl 23

# Imkoniyat

Мамлакатимизда хотин-қизларнинг жамиятдаги ўрни ва
нуфузини юксалтириш, уларнинг қонуний манфаатларини
таъминлаш, қобилият ва имкониятларини рўёбга чиқарган
ҳолда, юртимизда амалга оширилаётган ислоҳотларнинг фаол
ва ташаббускор аъзосига айланишларига эришиш борасида

тизимли чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.

Давлат хавфсизлик хизмати Че- – Мен тикувчилик йўналиши

гара қўшинларига қарашли ҳарбий бўйича ўқиб, сертификат олдим,

қисмларда ҳам бугунги кунда ҳар- – дейди Манзура Аҳмедова. – Ёш-

бий хизматчилар ва уларнинг оила лигимдан шу ҳунарга қизиқаман.

аъзоларига берилаётган эътибор, Машғулотлар давомида ўлчам олиш

хизмат ва яшаш шарт-шароитла- ва турли бичимлардаги кийимлар

рини яхшилаш борасида амалга ОИЛА БЕКАЛАРИ
оширилаётган ишлар доирасида
уларнинг турмуш ўртоқларини
касб-ҳунарга йўналтириб, банд-

ҲАРБИЙлигини таъминлаш ва шу орқали
бўш вақтларини мазмунли ўтка-

зишларига эришишга алоҳида

эътибор қаратилмоқда.

Шу асосда хотин-қизлар ва бандлигини таъминлаш йўлида тикиш тех-
ҳарбий хизматчиларнинг оила нологияси
аъзолари билан ишлаш бўйича билан бирга,
мутахассислар ташаббуси билан дизайнер-
жойлардаги ўқув марказларининг лик ҳамда
имкониятларидан келиб чиқиб, модельерликнинг сир-асрорла-
ҳарбий оила бекаларини касб-ҳу- рини ҳам ўргандим. Энди хона-
нарга йўналтирувчи бепул ўқув донимиз яқинидаги тикув цехига
курслари ташкил этилмоқда. ишга кирмоқчиман ва шу орқали
бўш вақтимни самарали ўтказиб,
Хусусан, Сурхондарё вилояти- оиламиз даромадига ўз ҳиссамни
даги ҳарбий қисмлардан бирида қўшиш ниятидаман.
вилоят Хотин-қизлар кенгаши би- Ҳарбий оила бекаларининг
лан ҳамкорликда ташкил этилган меҳрибон она, суюкли ёр бўлиш
14 кунлик ўқув курслари давомида баробарида ҳунар эгаллаб, ўзини
Шеробод тумани ўқув маркази му- ўзи банд қилишига йўналтирилган
тахассислари томонидан 45 нафар бу каби ўқув курслари республи-
хотин-қизга «Компьютер саводхон- камиз бўйлаб ташкил этилмоқда.
лиги», «Оила ҳамшираси», «Пазан-
дачилик» ва «Тикувчилик» каби Майор Фарида БОБОЖОНОВА

4 та касб-ҳунар йўналиши бўйича ДХХ Чегара қўшинлари

бепул таълим берилди.

Uslubiy yig‘in

Барча соҳаларда бўлгани Шу муносабат билан 2021/2022 Курсант ва тингловчиларга бўлинган ҳолда навбатдаги машғу-
каби ҳарбий кадрларни ўқув йили якуни ва 2022/2023 ўқув энг илғор ва инновацион билим лотга тайёргарлик кўриш, семинар,
тайёрлаш борасида ҳам катта йилига асосий вазифаларни бел- ва кўникмаларни профессионал амалий ва назорат турларини ўтка-
ислоҳотлар, янгиланишлар гилаб олиш мақсадида Ўзбекистон тайёргарлиги ва педагогик маҳо- зиш, кўргазмали ва очиқ машғулот-
Республикаси Қуролли Кучлари рати юқори бўлган ўқитувчигина ларни ташкиллаштириш, уларнинг
олиб борилмоқда. академиясининг профессор-ўқи- бера олади. Буни чуқур англаган натижалари кафедра йиғилишида
тувчилари иштирокида ўқув-услу- Ўзбекистон Республикаси Қуролли кўриб чиқилиб, «Устоз-шогирд»
бий йиғин ўтказилди. Кучлари академияси раҳбарияти анъаналари муҳокама қилинди.
педагогик кадрларни қайта тайёр- Аудио ва видеомашғулотларнинг,
ўқув фильмларининг, техник ах-
Muallif suratga olganÞÊÑÀÊ ÌÀҲÎÐÀÒ – борот воситаларининг аҳамияти ва
қўллаш методлари таълимни фа-
СИФАТЛИ БИЛИМ оллаштирувчи-инновацион ёнда-
шувлар кесимида батафсил кўриб
лаш, уларнинг профессионал тай- чиқилди. Йиғинда профессор-ўқи-
ёргарлигини ошириш масаласига тувчиларнинг жанговар қуролларни
алоҳида эътибор қаратмоқда. Ал- нотўлиқ ва тўлиқ қисмларга ажра-
батта, бунда профессор-ўқитувчи- тиш ва йиғиш бўйича билимларни
ларнинг роли ва ўқув-моддий база янада мустаҳкамлашга қаратилган
ҳам муҳим ўрин тутади. машғулотлар ва тест синовлари
қабул қилинди. Ушбу услубий
– Бу йилги услубий йиғин машғу- йиғинимиз «Фақат юксак касбий
лотларига нуфузли олий таълим малака ва педагогик маҳоратга
муассасалари, вазирлик ва идора эга бўлган ўқитувчигина курсант
мутахассислари кенг жалб қилинди, ва тингловчиларга тўлақонли ва
– дейди полковник Асқар Юлдошев. сифатли билим бера олади» деган
– Улар маърузаларни минимал- шиор остида ўтказилди.
лаштирган ҳолда жонли мулоқот,
баҳс-мунозара, таълимдаги муам- Услубий йиғиннинг сўнгги
моли вазиятларга ечимларни кўриб кунларида Тошкент шаҳрининг
чиқиш ва таклифлар устида ишлаш- диққатга сазовор жойларига саёҳат
га кўпроқ эътибор қаратилганли- уюштирилди. Иштирокчиларнинг
ги билан барчага манзур келди. «Адиблар хиёбони»га ташрифида
Иштирокчилар кичик гуруҳларга Ўзбекистонда хизмат кўрсатган ма-
даният ходими, Ёзувчилар уюшмаси
аъзоси Луқмон Бўрихон ҳамроҳлик
қилди ҳамда адибларнинг ижоди ва
фаолиятига тўхталиб ўтди.

Шерзод ШАРИПОВ,
«Vatanparvar»

24 2022-yil № 33 VATANPARVAR
19-avgust

# O‘tmishdan mujdalar

ÀÑÐËÀÐ

Дунё нигоҳида турган Халқаро армия ўйинлари
мусобақаларининг шиддати кундан-кун ортиб борар
экан, истаймизми-йўқми, бу шунчаки ўйин эмаслиги,
натижалар, рекордлар олам аҳлига кўп нарсаларни
англатиши аёнлашиб боради.

АВВАЛИДАГИ СПОРТ

Аслида ҳарбий мусобақалар ўтказиш қадимдан 7–16 ёшларда «тарбия уйлари»да, сатраплар ҳовлила- ний мерос бошқармаси бош мутахассиси Элбек Соби-
мавжуд бўлиб, қўшиннинг куч-қудрати тўғридан-тўғри рида фаолият кўрсатадиган кураш, югуриш, отда юриш, ровнинг «Уч кулоҳ» қалъасидаги топилмалар ҳақидаги
мамлакат салоҳиятини намоён этиб турган. Тарихнинг найза улоқтириш, камондан отиш ва ҳақиқатгўйликка фикрларини ўқиб қолдим.
қай бир китобини варақламанг, спорт ва жанговар тай- ўргатганлар. Кейинчалик ўсмирларни тайёрлаш маж-
ёргарлик армиянинг асоси бўлиб келган. Гарчи, у вақт- бурий ов синовларидаги жасурликка хизмат қилган, Мақолада ёзилишича, «Уч кулоҳ» – Бухоро вилояти-
лар ҳарбий мусобақаларнинг аҳамияти халқаро йўсинда чангов ўйини бўйича мусобақаларга, «чиллакли тўп нинг шимоли-ғарбий қисми Варахша массиви ҳудудида
ёйилмаган бўлса-да, давлатлар узлуксиз равишда ички ўйинлари» асосида пайдо бўлган, тезкорлик ва чаққон- Бухоро шаҳридан 40 километр жануби-ғарбда, Қадимги
беллашувлар ўтказиб туришган. ликни ривожлантирадиган ёки ҳиндлар томонидан кашф Варахша шаҳридан 8 километр узоқликда жойлашган.
қилинган «шатранж-шоҳмот» деб аталадиган ўйин
Бугун биз сизга айрим манбаларда келтирилган маъ- воситасида стратегик тафаккур қилиш қобилиятини Мазкур ёдгорликни ўрганиш мақсадида 1997–2009
лумотлар асосида антик давлатларда спорт ва ҳарбий тарбиялаганлар. йилларда ўзбекистонлик ва италиялик археологлар би-
тайёргарлик қай йўсинда олиб борилганига қисқача лан ҳамкорликда қўшма археологик экспедициялар олиб
тўхталиб ўтамиз. «Қадимги дунё тарихи» китобида ёзилишича, борилган. Ёдгорликнинг 50 фоизи ўрганилган.
Грециянинг бирдан-бир мамлакати Спартада хо-
«Қадимги Мисрда спорт» мақоласида келтирилиши- тин-қизларни тарбиялашга катта эътибор берилган. Олиб борилган археологик тадқиқотлар натижасида
ча, Мисрда оммавий спорт билан шуғулланилган: фиръ- Унда аёллар ҳамманинг ҳурматини қозонган. Спарта- қалъадан турли даврларга оид осори атиқалар топилган.
авндан тортиб сарой аъёнларигача. Фақат мусобақалар ликлар фақат соғлом онадан соғлом бола туғилади, Деворий суратлар IV-V асрларга оид бўлиб, унда кўч-
турлари бошқача эди. Жанг қилиш, масалан, зодагон- деб ҳисоблаганлар. Шу сабабли қизлар уй-рўзғор манчи чўл бадиий санъати ва Сосонийлар форс санъати
ларнинг имтиёзи эди. Жангчилар асосан спорт билан ишлари билан эмас, болалик чоғлариданоқ гимнас- уйғунлигини кўриш мумкин.
шуғулланиб, уларнинг жисмоний тайёргарлиги фиръавн тика ва спорт билан машғул бўлишган. Улар ўғил
ва аъёнлар томонидан қатъий назорат қилинган. болалар каби ўқиш, ёзиш ва ҳисоблашни билганлар. Айнан шу ерда Сўғдийларнинг дастлабки деворий
Спартада гимнастика ва енгил атлетика бўйича му- суратларини кўриш мумкин. Суратда жангчилар му-
Сақланган расмлар шуни кўрсатадики, Миср кураши собақалар ўтказиб турилган. Аввал йигитлар, сўнгра собақаси саҳнаси, безатилган от ва ҳайвонлар жанги
замонавий эркин курашга ўхшаб кетади. Ишонч билан қизлар мусобақага чиқишган. Бизгача югуришда ғолиб манзаралари акс эттирилган.
айтиш мумкинки, курашда нафақат Қадимги Миср аҳо- чиққан спарталик қизнинг ҳайкали сақланиб қолган.
лиси, балки бошқа мамлакатлардан келган меҳмонлар, Спарталиклар балоғат ёшига етгач, оила қурганлар, Хона деворига Сосонийлар услубида ишланган от
шунингдек, ҳакамлар ҳам иштирок этишган. Қизиғи, лекин уларнинг уйлангандан кейин ҳам бутун ҳаёти тасвири қисман сақланиб қолган. Хонанинг иккинчи
шундаки, учрашувнинг аниқ натижаларига қарамай, соф ҳарбийча тарзда ўтган. Улар эртадан-кечгача кун деворида туялар жанги манзараси тасвирланганга ўх-
хорижлик курашчилар доимо мағлубиятга учраган, деб бўйи мактабда бирга ўқиган ўртоқлари билан ҳарбий шайди.
тасвирланган. отрядда бўлишган, бирга ҳарбий машқлар қилишган
ва бирга овқатланишган. Улар аскарий бўлинмалар Хуллас, кўҳна тарих қаърига қанчалик шўнғимайлик,
Мединет Aбуда, Рамзес III ибодатхонасида топилган бўйича тушки овқат қилганлар. Ғарбу Шарқ давлатчилигида ҳам ҳар томонлама эпчил ва
расмда қизиқарли манзарани кўришимиз мумкин: мусо- илғор жангчилар, спортчилар тайёрлашга алоҳида урғу
бақа томошабинлари, фиръавн, сарой зодагонлари ва Спартада атоқли шоир Тиртей яшаган бўлиб, у ва- берилган. Юқори натижа кўрсатган жасур йигит-қизлар
чет эллик фахрий меҳмонлар. Ҳакам рухсатсиз қабул танпарварлик ҳис-туйғуларини ва олимп ўйинларининг муносиб тақдирланиб, иззат-икромда яшаган. Бу анъана
қилишни сўраган Миср вакилига мурожаат қилади: ғолибларини мадҳ этган, қаҳрамонларнинг жасоратла- мудом давом этаётир.
«Эҳтиёт бўлинг – сиз фиръавн қаршисида турибсиз, у рини куйлаган. Тиртей ўз одатларида спарталикларни
сизнинг ҳукмдорингиз». шавкатли жангчилар бўлишга даъват этган ва жанг Бобур ЭЛМУРОДОВ тайёрлади.
майдонидан қочган ёки ўз ўртоқларига хиёнат қилган
Мисрда ёғоч қиличбозлик ҳам машҳур эди. Қиличбоз- кишининг шўри қурийди, деган. @Vatanparvargazetasi_bot
лар ҳам полвонлар сингари жангчилар саналган. Фиръ- “Vatanparvar” birlashgan tahririyati
авнлар асосан камондан ўқ отишни хуш кўрар эдилар. «Фарғона тарихига оид маълумотлар» китобида bilan bog‘lanish uchun telegram bot
Бироқ кўпинча бу спорт овнинг бир қисми ҳисобланарди. қадимги хитой манбаларида Самарқанд давлати аҳо-
Фиръавнлар ўз халқини душмандан, жумладан, ёввойи лисининг урф-одатлари ҳақида «Тунгдян»да батафсил SHU SONNING
ҳайвонлардан ҳам ҳимоя қилиши керак эди. маълумот келтирилади. ELEKTRON SHAKLI

Вавилондаги жисмоний маданиятнинг тараққиёти «Тунгдян»да бизгача етиб келмаган ва Вэй Же исм-
ҳақида, терракотлардаги овлаш манзараси, ҳайвонлар- ли бир киши қаламига мансуб бўлган «Ғарбдаги мамла-
ни қувлаб ҳайдаш, камондан отиш, муштлашиш жанги катлар хотираси» номли асардан бир лавҳа келтирила-
ва араваларда мусобақаларни, шунингдек, тошга ўйиб ди. Унда «Канг давлатининг одамлари савдо ишларига
ёзилган Ҳаммураппи қонунлари матнлари эрамиздан пишиқ болаларни 5 ёшидан ўқитишади, ёшлигидан
аввалги 1800–1750 йилларда қайд этилганлиги ҳақида савдо ишларига ва фойда олишга ўргатишади. Улар
гувоҳлик беради. ашула айтишни яхши кўради. Янги йил 6-ойнинг би-
ринчи кунидан бошланади. Янги йил куни ҳукмдорлар
Оссурия давлатидан бизгача сузаётган жангчилар, ва фуқаролар янги кийим кийишади, соч-соқолларини
ҳаракати крол усулини эслатадиган ҳукмдорлар ва ясатишади. Пойтахтнинг шарқий томонидаги дарахт-
аслзодаларнинг араваларда ов қилиш жараёни тас- зорда 7 кун давомида от чопиш ўйини бўлади, охирги
вирланган суратлар етиб келган. Бошқа топилмаларга куни битта тилло тангани осиб қўйиб, унга ўқ-ёй отиб
кўра оссурияликлар қиличбозлик ва найза улоқтириш теккизиш мусобақаси ўтказилади. Тангага ўқ теккиза
бўйича тайёрловлар ташкил қилган. олган камонкаш бир кун давомида тахтга ўтқазилган.

«Қадимги Шарқ мамлакатларида жисмоний тарбия» Бизнинг тарихимизда ҳам бу каби маълумотларни
мақоласида келтирилишича, форсийларга нисбатан кўплаб учратиш мумкин. Яқинда Бухоро вилояти мада-
моддий ва маданий ёдгорликлар бизга қадимий юнон
муаррихлари Геродот ва Ксенофонт ёзувлари етиб кел-
ганидан гувоҳлик беради. Улардан маълумки, болалари

MUASSIS Tahririyat kengashi: Bosh muharrir: Navbatchi: katta leytenant Bobur Elmurodov Gazeta juma kuni chiqadi.
polkovnik Hamdam Qarshiyev podpolkovnik Ahror Ochilov Sahifalovchi: Nodirabegim Valiyeva Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa
polkovnik Otabek Yuldashev Musahhih: Sayyora Meliqo‘ziyeva boshlagan.
polkovnik Alisher Boboxonov ISSN 2010-5541
Maqsud Abilov Gazeta O‘zbekiston Matbuot Buyurtma: Ã-0805 Nashr ko‘rsatkichi: 114.
va axborot agentligida 2008-yil Hajmi: 6 bosma taboq Bahosi: kelishilgan narxda.
O‘ZBEKISTON Tahririyatga kelgan qo‘lyozmalar 6-iyunda 0535 raqami bilan Bichimi: A3
RESPUBLIKASI taqriz qilinmaydi va mualliflarga ro‘yxatga olingan. Adadi: 29 479 nusxa “Sharq” nashriyot-matbaa aksiyadorlik
qaytarilmaydi. Bosishga topshirish vaqti: 14:00 kompaniyasida chop etildi.
MUDOFAA Mudofaa vazirligi Axborot va ommaviy Telefonlar: Topshirildi: 14:30 Bosmaxona manzili: Toshkent shahri,
VAZIRLIGI kommunikatsiyalar departamenti kotibiyat: 71 260-36-50 Buyuk Turon ko‘chasi, 41-uy.
– “Vatanparvar” birlashgan buxgalteriya: 71 260-35-20 Gazetaning yetkazib berilishi uchun obunani
www.mudofaa.uz tahririyatining kompyuter markazida yuridik bo‘lim: 71 260-29-41 rasmiylashtirgan tashkilot javobgar. 123456
sahifalandi. faks: 71 260-32-29 Mualliflar fikri tahririyat nuqtayi nazaridan
farqlanishi mumkin. Manzilimiz:
100164, Toshkent, Universitet ko‘chasi, 1-uy.

t.me/mv_vatanparvar_uz www.mv–vatanparvar.uz mudofaavazirligi mudofaavazirligi www.youtube.com/c/UzArmiya
t.me/mudofaavazirligi www.mudofaa.uz