Vatanparvar 20-son

“bIr gO‘ShAmAn, mAtOnAtDAn SO‘zLAymAn...”

бир гўшаман, матонатдан сўзлайман, BILIM SARI
бир жўшаман, Жасоратдан сўзлайман,
мен ўшаман, оғир кунлар ўтмиши, QADAM
халқим чеккан дарддан қалбим бўзлайман.

3-sahifa

Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa boshlagan 2022-yil 20-may, №20 (2979)

VATANPARVARXALQ VA ARMIYA – BIR TAN-U BIR JON!
www.mv–vatanparvar.uz IJTIMOIY-SIYOSIY, MA’NAVIY-MA’RIFIY, HARBIY-VATANPARVARLIK GAZETASI

O‘zbekiston Respublikasi
Mudofaa vazirligida harbiy
xizmatchilar, xodimlar hamda ularning
oila a’zolarini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash
va ma’naviy-ruhiy holatini mustahkamlash
maqsadida harbiylarning farzandlariga oliy ta’lim
muassasalariga o‘qishga kirish uchun imtiyozli
tavsiyanomalarni topshirish

marosimi o‘tkazildi.

4-sahifa

BAXT VA SAODAT HISOMIDDINOV
MASKANI MUTLAQ VAZN
TOIFASIDA G‘OLIB
Ko‘rik-tanlov qamrovi yildan yilga kengaymoqda, mukammallashmoqda va eng muhimi, 18-sahifa
yuzlab ibratli oilalarni yuzaga chiqarmoqda. Joriy yilda ham barcha okruglarda bellashuvlar
qizg‘in kechdi. Murosasiz bahslar, qiziqarli chiqishlar – harbiy oila a'zolarining bilimi, @ [email protected]
ma'naviyati, iqtidori qanchalik yuksak ekanidan dalolat berdi. Nihoyat, saralar ichra eng
saralar tanlovning respublika bosqichida yuz ko‘rishdi. Bellashuvning mazkur yakuniy bosqichi t.me/mv_vatanparvar_uz
Toshkent viloyatining purviqor tog‘lari bilan bo‘ylashgan harbiy qismlardan birida bo‘lib o‘tdi. t.me/mudofaa_press
facebook.com/UzArmiya
12-13-sahifalar
instagram.com/uzbekistanarmy

www.youtube.com/c/UzArmiya

Tahririyat
haqida

ma’lumot

2 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may

# Vatanparvarlik ruhi

ташлаб, найзага суяниб эгарни Одилбек саркарданинг қуйида
айтган сўзларига қулоқ тутинг:
ушлаб, «оҳ-воҳ» деб отига
– Ў Мирзапўлат, сен ҳали
миниб, йигитларига бош ўзбекни кўрган эмассан. Агар
кўрсанг эди, мен айтмас эдим. Ў
бўлиб жангга кирди... ука, ўзбек келса, у ўламан-ёта-
ман, демайди, қўшин кўп экан,
Уруш саҳналари қанча- демайди, от қўяди. У қўрқиб
қочувни билмайди, ё ўлади, ё
лик ўткир бўёқларда чизил- ўлдиради. Чарчадим, деб қараб
турувни билмайди. Сен сўрама,
масин, барибир жанг мотив- мен айтмайин, сен эшитма. Ҳали
сен нимани кўрибсан, нимани
лари ўз номи билан киши биласан, ҳали сен ёш боласан.
Ўзбекларни мен кўрган, сен кўр-
қалбида оғриқ ва нафрат ганинг йўқ. Сен бола ҳали гапни
билмайсан. Агар мен айтсам, иш
ҳисларини уйғотаверади: ноқулай. Шу жанг жуда ёмон
кўринади...
...Йигитлар ҳар қай-
Шундай ҳам бўлиб чиқади. Али-
си йўлбарсдай бўлиб бек шаҳзоданинг лашкарлари бирдан
отларининг бошини баробар қилиб,
чирпиниб, айлана от шундай деб қичқиради:

солиб урушга кирди- «Ў ёронлар! Эшитмадим дема,
қайтган хотин, тойган тўқол...»
лар. Андоқ уруш бўл- Мисраларга эътибор қаратамиз:

«КИМ ТАЛАБГОР ди, марги борон (ўлим Тоғдан чиқиб
ёмғири) ёққандай, Алибекнинг қўшини,
кундуз кун ботгандай Ёвни кўриб қўйди
отнинг бошини.
БЎЛСА, бўлди. Ҳар қайсиси Оллоҳ деб от қўйди
шердек бўлиб, «Ол- душман устига,
лоҳ» деб от қўйиб, Ҳар бири чопмоқчи
язидларни бўлаклаб, мингта кишини.
олдига солиб қирар Кўряпсизки, аввало қўшинда катта
руҳий куч бор. Ҳар бир жангчининг
эрдилар. Анда язид­ мингта рақибни ўлдиришга мойил
жазаваси, мақсади яққол сезилади.
КЕЛСИН МАЙДОНГА...» ларнинг ўликлари Бежиз достонда рақиб тараф:
буғдой похолидай бў- – Во ажабо, ўзбекдан икки йигит
либ қолди. келиб, кечгача майдонда шунча кўп
Юқорида жасорат лашкарни қириб чиқиб кетса?! Унга
кўрсатиш ҳар бир жанг- ҳеч нима келмаса, бундай уруш бўл-
са, бу қандай бўлади? – деб ҳайрон
чининг азалий орзуси бўлиб келиши бўлмаган.
Дарвоқе, достонларда биз номини
Киши борки, унинг қилич чопмоқ, ҳам найзадастлик, ҳақида айтдик. Шунданми, имконни ҳам эшитмаган айрим қаҳрамонлар
кирбастлик, суришбозлиқ, кўп- бой бермай, битта полвоннинг бу- борки, улар шубҳасиз ҳар қандай
тун қўшинни жангга чорлаши эпик кишида ўз жанговарлиги, ватанпар-
ўз қўрқувлари, ички каритозлик. Энди шу муллалиғи достонларда кўплаб учрайди. Бунда варлиги, ҳеч бир мушкулотдан бўйин
саросималари, кўҳна бўлади, – деб ўтиб кетди. ботирнинг асосий мақсади душман товламаслиги билан ажралиб тура-
вулқонлари бўлади. Гоҳо лашкарларини саросимага солиш, ди. Ҳозирча улардан иккиси ҳақида
Кўринадики, ҳарбий таълимга бо- ўқувчини хабардор қилишни мақсад
ланинг ҳаётида кечиктириб бўлмас уларнинг руҳини синдириш ва қўши- қилдик. Улардан бири Сафо ўғли
нига руҳий устунлик олиб беришдан Чаққондир. «Гўрўғли» туркумига
улар билан умр бўйи жараёнлардан бири сифатида қа- иборат бўлади. Ўқиймиз: мансуб ўзбек халқ достонларида
яшаб ўтилса, баъзида бир ралган. Мартабали зотлардан тортиб номи тилга олинган ушбу жангчи
оддий кишиларнинг фарзандлари ўзининг довюраклиги ва мардлиги
...Шунда Мизробшоҳ рухсат билан алоҳида ажралиб турган.
баҳяда халос бўлинади. ҳам илм ва ҳарб иши уйғунлигида ҳосил қилиб, от ўйнатиб майдонга Сафобек ёки Сафо ўғли Чаққон
Жанг кўрган одамнинг ватанпарварлик ҳисси билан вояга кириб мард талаб қилиб, Халафли номи билан тилга олинадиган бу бо-
дунёси шундай. У етишган. Ҳар бир ўғлон қачондир ўз лашкарига қараб: тир, ёши анчага бориб қолганига қа-
қаҳрамонлигини намоён этиш фурсат- рамай, ўзининг бениҳоя жасурлиги ва
– Ў Пўлатшоҳнинг лашкари, бу маҳорати билан ёшларга ўрнак бўлиб,
титроқ ва қўрқувларини ларини кутиб яшаган. Айниқса, жанг кун майдонга мен келдим, эшит- Гўрўғлининг қирқ йигитига сардорлик
аллақачон ўлдириб муждасини эшитган киши борки, ҳеч мадим дема! Қани, мардинг бор- қилгани айтилади.
иккиланмай олдинга чиқиб, имкон Яна бир қаҳрамон номи Холдор-
бўлган. Шунданми, ҳар ми, кел энди, ҳариф келди! – деб бекдир. У ҳам Гўрўғлининг қирқ йи-
сўраган. гитидан бири сифатида тасвирланиб,
майдоннинг бу бошидан у бошига ўзининг баҳодирлиги билан довруқ
доим ўзида бир эмас, ўн Достонларда қаҳрамонликларнинг борди, от ўйнатиб у бошидан бу қозонган. «Интизор» достонида унга
киши билан олишгулик бундай талабгирлиги жанг лавҳала- бошига борди. Мизробшоҳнинг шундай таъриф берилади:
рида кучайгандан-кучаяди. Дарвоқе, Душманларни яксон этган,
ҳайбати, саловати Халафли лаш- Ўқи нишонга теккан,
куч топади. кўҳна асрларда бахшилар тилида карини шундай босди. Ҳар катта Не чинорларни қулатган,
Рақибини юлдуз санатган овоза бўлган жанглар ва мард тилаб булут бориб тоғни босгандай, Хосиятли сен Холдорхон.
курашчининг даврада даврага отилган жангчилар руҳидаги бирор одамда юрак йўқ эди, май- Ёш авлодда ватанпарварлик
важоҳат қандай бўлган? Қуйида дос­ руҳини янада мустаҳкамлаш энг
донга кира олгани бирор одам асосий вазифалардан бири бўлиб
полвон сўраб дадил тонлардаги айрим парчалар орқали бу қимирлаёлмай қолди. Ҳамманинг қолаётган айни дамларда жангнома
айланганининг ҳикмати сифатларга урғу бериб ўтамиз. кўзи Мизробшоҳда эди. достонлардаги ўлмас шижоат, юртга
муҳаббат, қадриятларни муносиб
шу: у ўз қўрқувларини «Алибек билан Болибек» жанг­ ...Бошимда дубулға, ҳимоя қилиш масалаларини чуқур
тадқиқ этиш, айниқса, достон-
номасидаги ушбу манзарага эътибор белда беллиги, лардаги жанговар руҳ ва мардлик
фазилатлари билан ҳарбий хизмат-
биринчи ғалабасидаёқ қаратамиз. Бунда юзма-юз келган От, анжомнинг йўқдир чиларни яқиндан таништириш ўз
даф қилиб, ботирлиги икки қўшин орасидаги яккалик жанг­ самарасини бермай қолмайди. Биз
лар, қўшинга руҳ олиб бергани учун сира камлиги, кейинги мақолаларимиз орқали бу
нуқталарни чуқурроқ таҳлил этишга
билан қолган. жангчиларнинг рағбати кўз олдингиз- Ўттиз қўрқса, келсин ҳаракат қиламиз!
га келади.
қирқи, эллиги, Бобур ЭЛМУРОДОВ,
«Vatanparvar»,
...Шундай қилиб, Шоҳпўлатнинг Ким талабгор бўлса,
Қуролли Кучлар академияси
лашкаридан бир одам чиқмади, келсин майдонга. мустақил изланувчиси
Девтошга баробарлик қилмади.
Халқ достонларида жанг саҳна- Ана энди Девтош кечгача танҳо Жангчининг чорлови асли шундай
лари борки, душман дарагини эшит- бир ўзи жанг қилиб, тўрт минг беш
ганида етти ёшдан етмиш ёшгача юз кишини чопиб, кун кеч бўлган бўлади. Ўнинг қўрқсанг, йигирма, ўт-
ёшу қарининг жангга киришга изн вақтда – намоздигар қўшиндан
сўраб турган ўринларига дуч кела- омон-эсон чиқиб бориб, Алибек- тизинг, минг, икки мингинг жам бўлиб
верасиз. Бунинг асосий сабабла- ка таъзим-тавозе қилиб турди.
ридан бири, илм ва ҳарбий таълим Ана энди Алибек шаҳзода Девто- кел, дейди. Қараб турманг, майдонга
доимо ёнма-ён ўргатилиб, бири шга бир инъом бермоқчи бўлди.
иккинчисига монанд олиб борилган. Девтош ўзига берган сарпойни одамсиз, урушсиз бўлиш ярашмай-
ўзи кўтара олмади. Отига берган
7 ёшда мактабга бориб, саводи жами асбоби тиллани оти кўтара ди. Майдонда жангсиз турмоқ мард
чиққан боланинг ҳарб ишидан бе- олмади.
хабарлигидан аввало оталар номус йигитга уят. Беш минг, ўн минглаб
қилган бўлса, болалар тенг-тўшлари Қанчалик муболағавий кўринмасин,
ичида уятга қолган. Бунга достонла- аёвсиз жанглар инсон юрагида ана келинглар, қўлни қизитиб турайлик,
римизда талай мисоллар бор. шундай сўнгсиз пўртаналарни уйғота
олади. Бундай жангга кирган одам, дейишнинг ўзида ҳам букилмас ирода,
«Алибек билан Болибек» дос­ ўнлаб, юзлаб ёғийларни ер тишлатган
тонида Бўзўғлон подшоҳнинг кўзи ботир яхши билади. Халқ ўз қаҳрамон- қадимий ватанпарварлик руҳи бор.
мактабдан келаётган икки хонзодга ларини яратар экан, уни жароҳатлар
тушади. Уларнинг кимлигини бил- ичида ҳам чидамли, матонатли қилиб Бу бир шундай эҳтиёжки, ҳар бир
гач, Бўзўғлон: кўрсатишга интилади. 28 жойидан
яраланган сардор шижоатини достонда ўзбек ўғлони халқининг минг йиллик
– Баракалла сизларга, булар- ўқиймиз:
ни бунча ўқитибсизлар мулла айтимларини, ундаги жасурлик ва
бўлсин деб, ё бир масжидга, ...Анда Ашурбек сардор сал-
ё хонақога хатиб қиламизми? ласини ертиб, икки кам ўттиз диловарлик хислатларини қалбига жо
Бизлар сипоҳи кишимиз. Шунча, ярасига пахта қўйиб, дастори
хати бўлса сипоҳларга бўла- билан маҳкам чандиқлаб боғлаб, қилмоғи зарур. Асли ким эканини ҳис
ди-да, ўзи хат битса, биров хат либосларини икки эгнига ташлаб,
битса ўқиса, сипоҳнинг мулла устидан совутини босиб, қиличини қилган кимса борки, ҳар дам шундай
бўлгани шу бўлади. Энди булар- белига боғлаб, қалқонини кифтига
га сипоҳилик ўргатинглар: от бўлишга ҳаракат қилади.
чопмоқ, ўқ отмоқ, сипар тортмоқ,
Қай бир жанг саҳнасини таҳлил

қилманг, барида душманда қўрқув

уйғота олиш муҳим ўринда турган.

Достонда Алибек шаҳзоданинг лашка-

ри тоғдан тушиб келиш саҳнаси бор.

Қўшиннинг чангини кўриб, Одилбек

сардор Мирзапўлатнинг олдига бо-

риб, тоғдан улкан чанг келяпти, дея

ваҳимага тушиб, ҳаммани қочишга

ундайди.

Ўзбек лашкарининг

бари бўридир,

Майдонга кирганда

эрнинг эридир.

VATANPARVAR № 20 2022-yil 3
20-may

# Tariximiz ko‘zgusi
«БИР ГЎШАМАН, Бир гўшаман, Матонатдан сўзлайман,
Бир жўшаман, Жасоратдан сўзлайман, бакалавр ҳамда магистрлик бўйича
тамомладим.

Пойтахтимизда «Ғалаба боғи» маж­

Мен ўшаман, оғир кунлар ўтмиши, муаси бунёд этилиши ва унда кўплаб
Халқим чеккан дарддан қалбим бўзлайман. ёдгорлик ўрнатилиши бўйича респуб­
лика миқёсида танлов ўтказилиб, олти

ой номзодларнинг иши кўриб чиқилди.

Ушбу танловда Зулфия Зокирова ҳамда

МАТОНАТДАН СЎЗЛАЙМАН...» унингурушдаҳалокбўлганбешнафар
фарзанди ва келинларига бағишланган
«Матонат мадҳияси» монументи бўйича
топширган ишим ҳайъат комиссияси
томонидан тасдиқланди. Ўролбой Яхши-
ликов, Элбек Ризаев ва жамоамизнинг
бошқа жонкуярлари билан лойиҳани
(иккинчи мақола)

Ҳиндистоннинг Гужарат штатида- туғилган? Келинг, булар ҳақда имкон танишганман. Устоз ишимга юксак баҳо амалга оширишга киришдик. Биринчи
ги «Бирдамлик» (240 м), Хитойнинг қадар айрим маълумотларга тўхталиб бериб, ўз устахонасига таклиф этган. навбатда Зулфия Зокирова яқинлари
Хэнань провинциясидаги будда (153 м), ўтамиз. билан оила тарихини чуқур ўргандик.
Нью-Йоркдаги «Озодлик» (93 м), Россия «Ғалаба боғи»даги мажмуанинг Мазкур ёдгорлик монументи ҳар томон-
Федерациясининг Волгоград шаҳридаги Жасвантбек АННАЗАРОВ, 1987 бунёд этилишида бош ҳайкалтарош си- лама мукаммал чиқиши учун унда акс
«Она Ватан» (87 м) ҳамда Рио-де-Жаней- йил Хоразм вилоятининг Урганч фатида танланишим сабабини устозим эттириладиган образларга, деталларга
родаги Исо пайғамбар (38 м) монументла- шаҳрида туғилган. «Ғалаба боғи» Жалолиддин Миртожиевдек инсондан алоҳида эътибор қаратдик. Чунки Пре-
ри дунёдаги энг баланд ҳайкаллар беш- бош ҳайкалтароши. Камолиддин таълим олганлигимдан деб ўйлайман. зидентимиз 2019 йил Хотира ва қадрлаш
талигини ташкил этади. Лекин шундай Беҳзод номидаги Миллий рассом- «Матонат мадҳияси», «Мангу жасорат» кунига бағишланган тантанали маро-
ёдгорлик монументлари борки, уларнинг лик ва дизайн институти ўқитув- («Стелла»), «Меҳрибон қўл», «Бахтли симда сўзлаган нутқида «Яхшилар номи
маҳобати баландлиги билан эмас, ҳеч бир чиси. Ўзбекистон халқ рассоми болалик», «Кўз ёши» («Ғам-андуҳ») ҳеч қачон унутилмайди. Биз эзгу ният
ўлчам билан ўлчаб бўлмайдиган образлар («Ғалаба боғи»даги иши учун 2020 каби кўплаб ёдгорлик монументларини билан барпо этадиган «Ғалаба боғи»
билан ўлчанади. йил берилган). ясаш жараёнида Баҳром Норбоев, Йи- марказига Зулфия Зокирова ва унинг
гитали Боқиев, Жавлонбек Анназаров, фронтдан қайтмаган беш ўғли, садоқат-
Қадимги Хитой файласуфлари она – Отам Баҳром Анназаров, рангтас­ Ўткир Асроров каби ёш истеъдод эгала- ли келинлари хотирасига атаб муҳташам
тимсолини қандай тасвирлаганини вир йўналиши бўйича рассом. Биринчи ри, шогирдларимиз билан биргаликда ҳайкал ўрнатсак. У бутун ўзбек аёлла-
биласизми? Оналар ўз фарзандларини устозим. Болалигимдан расм чизишга, меҳнат қилдик. Бу борада мажмуанинг рининг тимсолини ўзида ифодаласа...»
дунёдаги энг баланд чўққидан ҳам ба- кейинчалик ҳайкалтарошлик касбини бош меъмори Гулшоира Магометова деган гаплари ҳали ҳам ёдимдан чиқ-
ланд суянчиғи сифатида тасвирлаган. танлашимга отам сабабчи бўлган. Онам ҳамда бош рассом Алишер Алиқулов майди. Давлатимиз раҳбари Зулфия
Улар она қалбини дунёдаги энг буюк кутубхоначи бўлиб ишлаган. Ушбу каби инсонлар билан ҳамкорлик қили- Зокирова матонати ва бардошига айтган
қалб соҳиби деб ҳисоблаганлар. Она касбни танлашимда ойимнинг тарбия­ шимиз ҳар бир ёдгорлик монументи, ҳар таҳсини тимсолида бутун ўзбек оналари
қалби. У нималарга қодир эканлигини си ҳам муҳим роль ўйнаган. Чунки бир композициянинг муваффақиятли ҳамда фронтдан умр йўлдошини йиллар
бутун дунё ўзбек оналари тимсолида, болалигимданоқ китоб оламига тушиб чиқишини таъминлади. давомида кутган минглаб аёлларимизни
Иккинчи жаҳон уруши йилларида яна қолганман ва бадиий тафаккурим шакл­ назарда тутганди. Шунинг учун Зулфия
бир марта кўрди. Ўзга миллатга мансуб ланишида онамнинг ҳиссаси катта. Бронзадан ясалган «Мангу жасо- Зокирова хотираси учун ўрнатиладиган
норасидаларни ўз жигарбандидай қа- рат» («Стелла») монументида машҳур ёдгорликда барча ўзбек оналарининг
бул қилиб, уларга туққан онасидек меҳр Оилада уч фарзандмиз. Укам Жав- ўзбек генерали Собир Раҳимов ва тимсолини акс эттира олишдек масъу-
берган минглаб ўзбек онахонлари учун лонбек, синглим Умида ва мен. Жавлон- унинг атрофидаги 14 нафар ўзбекис­ лиятли вазифани олдик.
ёки Зулфия Зокировадек муштипарлар- бек ҳам ҳайкалтарошлик билан шуғул- тонлик қаҳрамон ҳайкали тасвир-
га дунёдаги энг баланд бешта ҳайкал ланади. Биргаликда ижод қиламиз. ланган. 14 нафар қаҳрамоннинг ҳар Қисқа вақт ичида қад ростлаган
сингари маҳобатли ёдгорлик ўрнатиш Умида керамика йўналишида фаолият бири қайси қисмда жанг қилганлигини ёдгорлик монументида Зулфия Зоки-
шарт эмас. «Ғалаба боғи» ёдгорлик кўрсатади. Ҳаммамиз ижод йўлини тан- кўрсатиб беради. Мажмуага келганлар рованинг ўғилларидан келган учбурчак
мажмуасида «Матонат мадҳияси» мо- лаганмиз. 9-синфни тугатиш арафа- танкчи, мерган, шифокор, разведкачи, шаклидаги 9 метрлик бешта «қорахат»
нументи «Нима учун?» деган саволга сида мусиқа ёки ҳайкалтарошликдан пиёда аскар, учувчи, артиллериячи кўриниши. Уларнинг ҳар бирининг
жавоб бўла олади... бирини танлашимга тўғри келган. каби ўн тўртта қаҳрамон тимсолида тепа қисмида урушга кетишдан олдин
Чунки аввалига мусиқа йўналишида барча ўзбекистонлик жангчиларнинг тишланган нон рамзи. Она ва келинлар
2019 йил август – 2020 йил май ўқигандим. Мусиқа билан биргаликда сиймосини кўришлари мумкин. Ёдгор- ҳайкаллари 6-6,5 метр ва улар бронза-
ойлари. Бу давр оралиғида давлати- ҳайкалтарошликка бўлган қизиқишим лик ўртасидан жой олган «Стелла» дан ишланди.
миз раҳбарининг ташаббуси билан ҳам йўқолмади. композицияси ўзбек қаҳрамонларининг
ўзбек халқининг матонати, жасорати, чексиз жасоратини ифодаловчи кўкка Юқоридаги масъулият менга устозим
бағрикенглиги, тантилиги, уруш йил- Адашмасам, 5-6-синфларда ўқиб интилган ғалаба тимсолини англатади. Азамат Хатамовдан олган ўгитларим ва
лари чеккан заҳматидан ҳикоя қилувчи юрган пайтим ёғочдан биринчи ишим ёшликдаги орзуларимни амалга оши-
шундай ёдгорлик намуналари бунёд бўлган ҳайкалчани ясаганман. Бир Баҳром НОРБОЕВ, 1990 йил риш имкониятини яратиб берганлигини
этилдики, уларнинг ҳар бири халқимиз тарафдан қаралганда рақсга тушиб Қашқадарё вилоятининг Қамаши ту- ҳис қилган ҳолда, ўзимга билдирилган
учун, инсоният учун бой тарихимиздан турган қиз, бошқа тарафдан назар манида туғилган. Камолиддин Беҳ- ишонч­ни оқладим. Камтарона меҳна-
сўзлаб берувчи тимсоллар сифатида ташланса, ҳумо қуши бўлиб кўринади- зод номидаги Миллий рассомлик ва тимдан мамнунман. Камтарлик қиляпти
гавдаланди. ган ўша ишим мутахассислар томонидан дизайн институти ўқитувчиси. «Ке- деб ўйламангу, албатта қилган ишла-
яхши баҳоланган. Шундан кейин отам лажак бунёдкори» медали соҳиби. римдан ҳеч қачон кибрланмайман. Ўз
Қурувчилар, меъморлар, ҳайкал- ҳайкалтарошлик учун ишлатиладиган Ўзбекистон Бадиий академияси то- олдимга янги-янги мақсадларни қўйган
тарошлар, рассомлар, тарихчилар ва асбоб-­ускуналарни олиб берганди. монидан «2020 йил ҳайкалтароши» ҳолда олға интилавераман. Янги-янги
бошқа касб эгалари Ўзбекистон Респуб­ Ўрик, гужум (садақайрағоч) ва тут да- деб эътироф этилган. лойиҳалар муаллифи сифатида халқи-
ликаси Мудофаа вазирлиги ҳамкорли- рахтларининг ҳар хил шаклдаги шохла- миз учун хизмат қилишда давом этаман.
гида шундай ёдгорлик мажмуаси барпо рини кўриб қолсам, ундан нималардир – Тўғрисини айтсам, сулоламиздан
этилдики, бу мажмуа нафақат пойтахти- ясардим. 2001 йил мустақиллигимиз- ҳеч ким бу касб билан шуғулланма- «Матонат мадҳияси»га қадар ҳам
миз, балки бутун мамлакатимиз кўркига нинг 10 йиллигига бағишлаб ўтказилган ган. Шунинг учун бу борада биринчи кўп­лаб ишларимни халқимиз эъти-
кўрк қўшди. Шу ўринда кўрк сўзининг «Мен нечун севаман Ўзбекистонни» деб қалдирғочман. Ёшлигимда лойдан борига ҳавола этганлигимни айтиб
ишлатилиши кимларгадир бироз ноўрин номланган кўрик-танлов ўтказилди. нималарнидир ясашни жуда яхши ўтмоқчиман. Мисол учун, «Адиблар хиё­
туюлиши мумкин. Аммо матонатли, жа- Графика, рангтасвир ва ҳайкалта- кўрардим. Ҳар сафар ўзим ясаган нар- бони»даги Абдулла Қодирий, Абдулла
соратли, бағрикенг, танти, заҳматкаш рошлик йўналишларида ташкиллашти- садан кўнглим тўлмас, янада каттароқ, Орипов, Озод Шарафиддинов, Абдулла
ота-боболаримизнинг пок хотирасини рилган танловда ёғочдан ясалган «Она маҳобатлироқ ижод қилишга ҳаракат Авлоний, Бердақ, Марғилондаги Эркин
чиройли ёд этиш ҳам ҳар бир инсонга табиат» композициям билан биринчи қилардим. Болалик қизиқишим ва ке- Воҳидов, Сирдарёдаги Ҳалима Худой-
кўрк бағишлайди. ўринни эгаллаганман. Ўша танлов тақ- лажакдаги орзуларимни амалга оши- бердиева каби адибларимиз ҳайкалла-
димотида қатнашган марҳум устозим риш учун аввалига Беньков номидаги ри шулар жумласидандир.
«Ғалаба боғи»да қад ростлаган ёд- Ўзбекистон халқ рассоми Равшан (Жа- Республика рассомчилик коллежини,
горликларнинг муаллифлари кимлар? лолиддин) Миртожиев (устозни яқинла- Камолиддин Беҳзод номидаги Миллий Асрор РЎЗИБОЕВ
Уларда акс этган образлар ғояси қандай ри Равшан деб аташарди – Ж.А.) билан рассомлик ва дизайн институтининг

4 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may
BILIM SARI
# Tavsiyanoma
QADAM
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
MUDOFAA VAZIRLIGIDA HARBIY
XIZMATCHILAR, XODIMLAR HAMDA
ULARNING OILA A’ZOLARINI IJTIMOIY
QO‘LLAB-QUVVATLASH VA MA’NAVIY-
RUHIY HOLATINI MUSTAHKAMLASH

MAQSADIDA HARBIYLARNING
FARZANDLARIGA OLIY TA’LIM
MUASSASALARIGA O‘QISHGA KIRISH
UCHUN IMTIYOZLI TAVSIYANOMALARNI
TOPSHIRISH MAROSIMI O‘TKAZILDI.
UNDA MUDOFAA VAZIRLIGI MARKAZIY
APPARATI HARBIY XIZMATCHILARI
HAMDA ULARNING OILA A’ZOLARI,
VAZIRLIK MAS’UL OFITSERLARI

ISHTIROK ETDI.

5 foizli kvota doirasida oliy ta’lim polkovnik Mehriddin Qo‘chqorov
muassasalariga o‘qishga kirishi uchun tomonidan tantanali ravishda
beriladi. topshirildi.

Bundan tashqari, harbiy xizmatni – Albatta, harbiy xizmatchilarning
o‘tashda halok bo‘lgan, shuningdek, farzandlari orasida bunday
harbiy xizmatni o‘tashda yarador tavsiyanomalarga loyiqlari bisyor,
bo‘lgan, kontuziya, shikast olish – deydi Azizbek Sabirov. – Ochig‘i,
natijasida nogiron bo‘lib qolgan yoki ushbu tavsiyanomani olishim men
kasalliklarga duchor bo‘lgan harbiy uchun kutilmagan hol bo‘ldi. Shu
xizmatchilarning farzandlariga oliy sababdan bugungi hayajonimni so‘z
ta’lim muassasalarining bakalavriatiga bilan ifoda etib bera olmayman. Bu
davlat granti asosida tanlovsiz qabul biz uchun quvonchli, shuningdek,
qilinishi belgilab o‘tilgan. Birgina o‘tgan o‘ziga xos mas’uliyat ham demakdir.
davr mobaynida 980 nafarga yaqin Shuning uchun ham biz, yoshlar
harbiy xizmatchining farzandlariga yaratilayotgan bu kabi imkoniyatlardan
tavsiyanomalar berildi. Ularning 43 unumli foydalangan holda kelajakda
nafari esa oliy ta’lim muassasalarining o‘z sohamizning yetuk kadrlari bo‘lib
bakalavriat bosqichiga davlat granti yetishishga va’da beramiz.

Shuni alohida ta’kidlab o‘tish tanlov asosida mamlakat mudofaa asosida tanlovsiz qabul qilinishi Tadbir so‘ngida Qurolli Kuchlar Markaziy
kerak, aynan shu to‘g‘rida O‘zbekiston qudratini mustahkamlashga munosib to‘g‘risidagi tavsiyanomalarga ega ashula va raqs ansambli xonandalari
Respublikasi Prezidentining 2018-yil hissa qo‘shgan, jangovar xizmatda va bo‘lishdi. tomonidan kuy-qo‘shiqlar sadosi yangradi.
14-maydagi “O‘zbekiston Respublikasi ilmiy faoliyatda muayyan natijalarga Bo‘lajak talabalar esa bu kundan esdalik
Qurolli Kuchlari harbiylari va ularning oila erishgan haqiqiy xizmatni o‘tayotgan Mazkur marosimda ham 31 qolishi uchun suratlarga tushishdi.
a’zolarini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashga oid ofitserlarga, serjantlar va oddiy askarlar nafar yigit-qizga tavsiyanomalar
qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi tarkibiga mansub kontrakt bo‘yicha vazirlikning Tarbiyaviy va mafkuraviy Sherzod egAmberDIyeV,
qarori imzolangan edi. Tavsiyanomalar harbiy xizmatchilarning farzandlariga ishlar bosh boshqarmasi boshlig‘ining “Vatanparvar”
o‘rinbosari – boshqarma boshlig‘i

VATANPARVAR № 20 2022-yil 5
20-may
# Αquv-uslubiy yig‘in
Bahrom ABDURAHIMOV
АЁЛ, ОИЛА, ²АЁТ УЙ£УНЛИГИ

МАНА, БИР НЕЧА ЙИЛДИРКИ,
МУДОФАА ВАЗИРЛИгИ ҲАРБИЙ ҚИСМ
ВА МУАССАСАЛАРИДА ФАОЛИЯт
ЮРИтАЁтгАН ХОтИН-ҚИЗЛАР ВА ҲАРБИЙ
ХИЗМАтЧИЛАРНИНг ОИЛА АЪЗОЛАРИ
БИЛАН ИШЛАШ БЎЙИЧА ЕтАКЧИ
МУтАХАССИСЛАР МАЛАКАСИНИ ОШИРИШ
БЎЙИЧА ЎҚУВ-УСЛУБИЙ ЙИҒИН ЎтКАЗИШ

ЙЎЛгА ҚЎЙИЛгАН. МАЗКУР ЙИҒИН
СОҲАДА ИШ ФАОЛИЯтИ
САМАРАДОРЛИгИНИ
ОШИРИШДА МУҲИМ
АҲАМИЯт КАСБ
ЭтАДИ.

Ўзбекистон Республикаси тарбиячилик мақоми, бугунги тад- торида Тошкент ҳарбий округидан фаолиятимиз самарадорлиги учун
Оила ва хотин-қизлар давлат бирнинг аҳамияти ҳақида мулоҳа- Одина Одилова номи алоҳида тилга муҳим омил бўлиб хизмат қилади.
қўмитаси билан ҳамкорлик- заларини баён этдилар. олинди. Қайси хизматлари учун,
да «Оила ва хотин-қизлар» деган ҳақли савол туғилади. Унинг Етакчи мутахассис Юлдуз
илмий-тадқиқот институтида Дастлабки машғулотлардаёқ хизматлари шундаки, етакчи мута- Ғофурова:
таниқли олимлар, тадқиқот- йиғин самарадорлигини ошириш хассиснинг саъй-ҳаракатлари билан
чилар иштирокида навбатдаги мақсадида иштирокчилар гуруҳлар- 193 киши иш билан таъминланган! – Аудитория Мудофаа вазир-
ўқув-услубий йиғин бўлиб ўтди. га бўлинди. Педагогика фанлари лиги тизимида хизмат қилаётган
Илмий-тадқиқот институти таш- номзоди, доцент Ҳусниддин Норқу- Бундан ташқари, 2021/2022 ўқув психологлардан иборат бўлади,
кил этилганига кўп вақт бўлгани лов, психология фанлари номзодла- йили учун ғолиблар ҳам аниқланди. дейишган эди, дея бироз ҳайрон-
йўқ. Мазкур маърифат даргоҳи- ри, доцентлар – Ҳасанбой Абдусама- Соҳа фидойилари кўплигидан улар- лигини билдирди психолог олим
нинг илк малака оширувчилари тов, Р. Исмайлованинг маърузалари ни аниқлаш бирмунча мушкуллик Р. Исмайлова. Ўйланиб қолдим,
Мудофаа вазирлиги тизимида катта қизиқиш билан тингланди. туғдирди. Шунинг учун фахрли биз, етакчи мутахассислар ҳам
фаолият кўрсатаётган етакчи учинчи ўринга икки киши – Гулноз аслида психолог эмасмизми?!
мутахассислар бўлди. Шунингдек, психологлар – Очилова, Шаҳло Камолжонова му- Яширишнинг ҳожати йўқ, муаммо-
Д. Мирҳамидова, Д. Аюбова томони- носиб топилди. ли оилалар ҳам бор. Инсон психо-
Йиғин кун тартиби, унинг дан ўтказилган «Оилада ижтимоий логиясини билмай туриб, муаммо-
аҳамияти, кутилаётган натижа- муаммолари мавжуд аёлларга ама- Иккинчи ўрин Фароғат Ҳайитова- ларни ҳал этишда уларга кўмакчи
лар ҳақида Мудофаа вазирлиги лий психологик ёрдам кўрсатиш» га насиб этди. бўла олмайсиз. Ғоят сермазмун
хотин-қизлар ва ҳарбий хизмат- мавзусидаги психологик тренинг- машғулотлар, ўқув жараёнлари
чиларнинг оила аъзолари билан лар, амалий машғулотлар ҳеч кимни Биринчи ўринни Шимоли-ғарбий учун тадбир ташкилотчиларидан
ишлаш бўйича бош мутахассиси лоқайд қолдирмади. ҳарбий округдан Азира Бекимбетова миннатдормиз.
Зулфия Мансурова маълумот эгаллади.
берди. Шундан сўнг «Оила ва Эътибор берганмисиз, тақдир- Етакчи мутахассис Покиза
хотин-қизлар» илмий-тадқиқот лаш маросимлари бир-бирига жуда Етакчи мутахассис гулбаҳор Валихонова:
институти директори Нодира ўхшаш бўлади. Аммо бу соҳада ана Ҳабибуллаева:
Эгамбердиева, илмий ишлар шу бир хилликни кўрмайсиз. Бугун – Ушбу ўқув-услубий йиғинни
бўйича директор ўринбосари рағбатлантирилганлар орасида кўп- – Ўқув-услубий йиғин жуда ўзига хос тажриба алмашув ҳам
Ойниса Мусурмонова оиланинг дан шу соҳада фидокорона меҳнат сермаҳсул кечди. Айниқса, «Оила десак бўлади. Фаолиятлари эъти-
жамият ҳаётидаги ўрни, онанинг қилиб келаётган «Содиқ хизматла- ва хотин-қизлар» илмий-тадқиқот роф этилган етакчи мутахассис-
ри учун» медали соҳибаси Тамара институтида ўтказилиши биз учун лар орасида ёшлар ҳам кўпчилик
Маманова, Юлдуз Ғафуровалар қа- кутилмаган воқеа бўлди. Олимлар, эканлигига гувоҳ бўлдик. Йиғин
психологлар суҳбатидан баҳраманд давомида улар эришган муваф-
бўлдик. Булар барчаси кейинги фақиятлар алоҳида тилга олиб
ўтилди. Машғулотларда қуруқ,
расмий маърузалар бўлмади,
иштирокчиларнинг ҳар бирига ўз
фикрини билдириш имкони бе-
рилди, қизғин баҳс-мунозаралар
билан кечди, йиғин.

Икки кун давом этган ўқув-ус-
лубий йиғин якунида иштирокчи-
ларга сертификатлар топширилди.
Етакчи мутахассиснинг фаолияти
самарадорлигини таъминлайдиган
сертификатларни илмий-тадқиқот
институти директорининг ўринбоса-
ри Ойниса Мусурмонова топширди.

Аёл, Оила, Ҳаёт уйғунлигини
ўзида акс эттирган анор тасвири ҳам
иштирокчиларнинг нозик таъблари-
га мос тушди.

Етакчи мутахассисларни полков-
ник Меҳриддин Қўчқоров қутлади.

Инобат ИБРОҲИМОВА,
«Vatanparvar».

Зарифа тУРДИЕВА,
Мудофаа вазирлиги

бош мутахассиси

6 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may
«МениKeling, kitob o‘qiymiz!
# кечир,

Адабиётимиз кундан кунга КУМИКО!»
янги ёзувчилар, шоирлар Қуйида сизларни ёзувчининг она зоти табиатан шундай яратилган. тасаввур қилолмайди. Гулларнинг
билан бойимоқда. Янгича «Соябон остида» китоби билан та- Фарзандининг ютуқларида унинг қандай маъно билдириши ҳақидаги
ништирмоқчимиз. Китоб бир қанча меҳнати, сабри қанчалик аҳамиятли билганлари сизу бизни ҳайратга со-
ёндашувлар, янгича қарашлар, ҳикоя ва қиссалардан иборат. Мазкур бўлмасин, «Боламнинг ўзи иқтидорли лиши табиий.
ўлмас мавзулар билан тўпламга жамланган асарларда ади- эди», дейди. Бу бутун дунё ОНАлари-
банинг жаҳонгашталиги, кўп юртлар нинг фикри. Аммо, афсуски, фарзан- «Мойчечак – ёшлик рамзи, чин-
қоришган асарлар яратилмоқда. ва одамларни ўргангани, кузатга- дларда онага бўлган муносабат ҳар нигуллар эса биринчи севги ва эҳти-
Бугуннинг шундай ўзига хос ни билинади. Осиё халқларининг хил. Онага кўрсатилаётган эътибор, росдан сўзлайди. Сариқ чиннигуллар
гўзал, аммо ўта мураккаб оламини берилаётган меҳр турлича. Гоҳида «Сиз мени хафа қилдингиз» деб гина
йўналишига эга ёзувчиларидан очишда ёзувчи улар билан бирга ҳаёт салбий, гоҳида ижобий. Сизу бизнинг қилаётгандек, пушти чиннигуллар
бири Рахшона Аҳмедовадир. кечгиргани ҳикоя ва қиссаларнинг назаримиз кексайган чоғида ёлғиз эса «Мен сизни ҳеч қачон унутмай-
Бу ёзувчини кўпчилигингиз ҳаққоний ва табиий чиқишига сабаб қолган оналарга тушганида юраги- ман», дейди. Пиёнгул – нафислик
ҳали яхши таниб улгурмаган бўлганини таъкидлаш жоиз. миз ачишади, уни шу ҳолга ташлаб рамзи, унда яширин бир ният, пинҳо-
бўлсангиз керак. Шунинг қўйган фарзандларини маломат ний туйғу мужассам. Оқ сумбул «Сиз
учун ижодкор ҳақида бироз ИНСОН ҚИДИРгАН ОВУНЧОҚ қиламиз. Баъзи давлатларда эса бу гўзалсиз», дейди, сариғи эса ҳасад-
оддий ҳол, яъни вояга етган фарзанд дан сўзлайди…»
маълумот бериб ўтишни лозим Жамиятлар орасида турли тафо- ўз ҳолича яшашни бошлайди.
топдик. Адиба 1987 йил вутлар бор. Ривожланган давлат- Ҳикояда бундай маъноларни
11 апрелда Фарғона ларда қадриятларнинг жар ёқасига Рахшона Аҳмедованинг «Номаъ- жуда кўп учратасиз. Қаҳрамон улкан
вилоятининг Ўзбекистон бориб қолгани ҳеч кимга сир эмас. лум аёл» ҳикоясида миллат оналари қалб эгаси. У бошқа асарлардаги
Инсонлар бир-биридан узоқлашиб, ҳақида сўз боради. Бири ўзбек она- каби қаҳрамонликлар кўрсатмайди,
тумани Қайқубот қишлоғида ўзларига бошқа овунчоқ қидир- си бўлса, иккинчиси корейс онаси. кўплаб яхши хислатларини кўз-кўз
туғилган. Дастлаб Жанубий моқдалар. Одамзоднинг ўз оиласи- Иккиси ҳам фарзандларига борини қилмайди. У сиз ва мен сингари од-
дан ажраб чиқишини тўғри йўл деб берди, уларнинг қизиқишлари билан дий, лекин камтар, камсуқум, сод-
Кореянинг Пусан чет билишяпти. Лекин инсон қалби доим ошно бўлди, уларнинг нурли кела- дадил инсон. У бошқаларни ўзидек
тиллари университетида меҳр ва ғамхўрликка муҳтож-ку. Нега жаги учун ҳаракат қилди. Аммо вақт тасаввур қилади. Айниқса, бошқалар
таҳсил олди, кейинчалик ривожланишнинг чўққисидаги давлат ўтиб фарзандга кўрсатган меҳрнинг ҳам мендек гулларнинг сўзларини ту-
эса Ўзбекистон давлат вакиллари ёлғизликни севишади?! жавоби турли хил бўлди. Асарни шунади, деб ўйлаши унинг энг катта
жаҳон тиллари университети Уй ҳайвонларига ота-онасига бери- ўқиганингизда бу ноҳақликни кўриб, хатоси эди.
Халқаро журналистика ши керак бўлган эътиборни беради. кайфиятингиз тушади, «Нега, ахир у
факультетини тамомлади. Менда бу фикр ва мулоҳазалар ҳам она-ку?!» деган хитоб бўғзингиз- Китобдан ўқиймиз:
Ўзбекистон Ёзувчилар «Мени кечир, Кумико!» ҳикоясини ни куйдиради. «Бу дунёда гуллар кўп. Гуллар
уюшмасининг «Биринчи ўқиганимдан сўнг пайдо бўлди. Ҳи- орқали инсон ўз севгисини ва ёки
китобим» лойиҳасида «Орзу ва кояда ўзбек қизининг чет давлатда «Фарзандларининг нимани яхши ҳурматини билдириши мумкин. Гул-
денгиз» номли илк китоби чоп ўқиётган вақтида дугонаси билан кўриши ҳақида тўлқинланиб гапи- лар бизга кўп нарсани айтади, фақат
этилган. Ҳозирда у Жанубий бўлган дўстлик муносабатлари, раркан, она бечоранинг нимани яхши уларни эшитмаймиз, холос. Гуллар
Кореянинг Сеул шаҳрида яшаб ҳаётга бўлган қарашлари, оила ху- кўриши ҳақида ҳеч ким оғиз очмага- аслида, одамларнинг бир-бирини
сусидаги фикрлари моҳирлик билан ни жаҳлимни чиқарди». тушуниб олиши ва ҳис-туйғуларини
ижод қилмоқда. ифодаланган: ифода этишига ёрдам бериш учун
«Ортимга қарадим. Қайтишга яратилган.
Fikr va mulohazalaringizni «– Шу бир жониворга нега бунча қарор қилгандим. Мени уришса ҳам, ...Лекин гул дўконим тепасига
@Vatanparvargazetasi_bot меҳр қўймасанг, ундан кўра турмуш- урса ҳам майли. Онасиз қолмасам катта ҳарфлар билан ёзиб қўйган-
manziliga jo‘natishingiz mumkin га чиқ, болали бўл, ана уларга меҳр бўлгани. Балки, ўгай онам бадани- ман. «Бир-бирингизга гуллар ҳадя
берсанг бўлади. даги кўкиш излар яна кўпайишини этиб туринг. Зеро, одамлар гуллар
истамагандирман. тилини унутиб қўйишмасин».
– Турмуш қуриш менга эмас, – Биз Рахшона Аҳмедованинг «Соя-
деди кулиб. Дарвоза олдида онам илҳақ ту- бон остида» деб номланган ҳикоя
рарди. Ялангоёқ… Бошидаги рўмоли ва қиссалар тўпламидан жой олган
– Нега? силлиқиб, сал нарига тушиб қолган, бир қанча ҳикоялари ҳақида фикр
– Оила жиддий масала, ўйлаб тушганини-да сезмаган… У мени юритдик. Эътиборли жиҳати шунда-
кўришим керак, – деди у доимгидек кўриб, ҳайрон қолди, бироқ ҳеч нима ки, адибанинг барча асарларида Ва-
кучугининг бошини силаб қўяркан. демади. Кўзларида ёш кўргандай танга бўлган соғинч уфуриб туради.
…Бола ортиқча юк! Мен кучукдан эдим. Унинг ўз юртидан узоқда бўлса ҳам
хоҳлаган пайт воз кечишим мумкин, ўзлигини йўқотмагани қувонарли.
лекин боладан... кечиб бўлмайди». Шундан кейин мени бошқа уриш- Ёзувчи ижоди билан таниш бўлган
«…Афсусда эдим. Билиб-билмай май қўйди. Укам ёмон иш қилса, чи- ўқувчи фикримни қўллаб-қувватла-
дугонам ҳаётини барбод қилиб қўй- дарди, тишларини тишларига босга- ши шубҳасиз.
ганимни энди тушунгандим. Айбдор нида ғижирлаб кетар, ёмон қарар, Азиз газетхон, биз сизни тўплам-
эдим. Қалбимдан отилиб чиққан бир бироқ урмасди. дан жой олган энг яхши асарлар
сўз тилимга кўчди: «Мени кечир, билан таништирдик. Сиз ёзувчининг
Кумико!» Қайсидир кун ёдимга тушиб, онам қалб кечинмаларини яхшироқ анг-
билагидан кўкиш изларни қидирдим, лашни истасангиз, ушбу китобни
НОМАЪЛУМ АЁЛ тополмадим». албатта мутолаа қилинг. Балки, сиз
саралаб оладиган ҳикоялар номи ўз-
Она қалби дунёнинг барча бурчак- тУШУНАРСИЗ СЕВгИ ИЗҲОРИ гарар. Сабаби ҳар бир китобхоннинг
ларида бир хил уради. Унинг оҳанги, ўз диди ва қарашлари мавжуд.
ундан таралаётган меҳр ва зиёнинг Гуллар билан боғлиқ шеърми,
чек-чегараси бўлмайди. У доим бо- ҳикоями ўқиганингизда қалбингизга Муаттар МЕЛИЕВА,
ласи учун қайғуриб яшайди. Чунки илиқлик сизиб киргандек бўлади. Бу «Vatanparvar»
ҳикоянинг қаҳрамонини гулшунос
десак ҳам хато бўлмас. У гулларга
шундай қизиқадики, ҳаётини уларсиз

VATANPARVAR № 20 2022-yil 7
20-may

# 18-may – Xalqaro muzeylar kuni

ÕÀË£ ÒÀÐÈÕÈÍÈÍà ʤÇÃÓÑÈ

Ҳар бир давлат Президентимиз ташаббуси би- маълумотлар шаклланиб 2,5 мингга яқинини маҳаллий аҳоли
тараққиёт сари лан 2017–2027 йиллар давомида боришининг гувоҳи бў- вакиллари ташкил этади. Бу ўтган
интилар экан, доимо ўз музей ашёларини ишончли сақлаш, лишимиз мумкин. йилнинг мос даври билан солиштир-
тарихига назар ташлаб, ташриф буюрувчилар, хусусан, им- ганда 2,5 баробарга кўп.
миллатнинг урф- конияти чекланган шахслар учун Ўзбекистон амалий
одатлари, анъаналари, қулай шарт-шароитлар яратиш, санъат ва ҳунармандчилик тарихи Музейлар ўртасида ҳамкорликни
қадриятлари ва туристларга хизмат кўрсатишни давлат музейи мисолида таҳлил ривожлантириш мақсадида мамла-
маданий мерос ривожлантириш, архитектура-ре- қиладиган бўлсак, бугунги кунда катимизнинг кўзга кўринган бир
ҳисобланган жалаштириш, интерьер, дизайн пандемиядан сўнг музейга сай- қатор музейлари, жумладан, Қўқон
ёдгорликларни ва ландшафт ечимларига эътибор ёҳларни қайтариш, улар учун замон давлат музей қўриқхонаси, Ўзбекис-
ўрганишга ва уларни қаратган ҳолда ҳар бир музей бино- талаблари даражасида қулайли- тон Республикаси Қуролли Кучлари
сақлаб қолишга сининг эскиз лойиҳасини музейнинг клар яратиш, халқаро тажрибадан давлат музейи билан ҳамкорлик
интилиши табиий. йўналиши ва мазмун-моҳиятидан келиб чиққан ҳолда экспозиция меморандумлари имзоланди ва бун-
Миллатнинг тарихи келиб чиққан ҳолда тасдиқлашни шароитларини яхшилаш, музей дай ҳамкорлик алоқаларини бошқа
ва маданий меросини назарда тутувчи 10 йиллик давлат фонд захира хоналарини кенгай- музейлар билан ҳам ўрнатиш мақ-
асраб-авайлашда дастури қабул қилинди. тириш юзасидан қатор лойиҳалар садида зарур чоралар кўрилмоқда.
музейларнинг ўрни ишлаб чиқилмоқда. Шунингдек,
беқиёс. Чунки ёш Ўзбекистонда музейлар жамият- аҳолининг кенг қатламини жалб Шуни ҳам таъкидлаб ўтиш жо-
авлодни комил инсон нинг маънавий савиясини оширишга қилиш мақсадида музейда мунтазам изки, 2021–2022 йиллар давомида
сифатида тарбиялашда, хизмат қилувчи ижтимоий-маданий равишда «Музейда тун», «OPEN AIR Ўзбекистон амалий санъат ва ҳунар-
аждодларимиз институт сифатида алоҳида ўрин ту- FEST», ҳунармандлар ярмаркалари, мандчилик тарихи давлат музейида
ва аллома тишини инобатга олган ҳолда, маз- Жаз концертлари каби қатор мада- 60 дан зиёд маънавий-маърифий
боболаримизнинг кур соҳада рақамли технологиялар ний-маърифий, кўнгилочар тадбир- тадбирлар ва кўргазмалар ташкил
босиб ўтган йўлларини имкониятларидан кенг фойдаланиш лар, кўчма кўргазмалар ташкил этиб этилган бўлиб, шулардан 9 таси
барчага ўрнак қилиб орқали жаҳоннинг ривожланган келинмоқда. йирик тадбирлар, 21 га яқин кўргаз-
кўрсатишда бу каби мамлакатлари музейлари тизимига малар, қолган 30 тасини эса музейда
сирли масканлар қўшилишини таъминлаш муҳим омил Пандемиядан сўнг чегараларнинг бўлиб ўтган маданий-маърифий
аҳамиятини ҳеч бир бўлиб хизмат қилади. очилиши, туризм соҳасини тиклаш учрашувлар ташкил этади.
нарса билан қиёслаб мақсадида қабул қилинган қарорлар
бўлмайди. Дунёнинг ривожланган ва бой ва кўрилаётган чора-тадбирлар на- Музейларни кенг оммага тарғиб
тарихга эга давлатлари ўз музей- тижасида 2022 йилнинг ўтган даври қилиш, ташриф буюрувчиларнинг
Ўзбекистон музейлари 130 йиллик лари фаолиятини такомиллашти- мобайнида ушбу музейга 8 мингга сонини янада ортишида оммавий
тарихга эга. Республикада жами 124 та риш орқали улардан мамлакатнинг яқин сайёҳ ташриф буюрди. Шундан ахборот воситаларининг ҳам ўрни
музей ва унинг филиаллари фаолият туристик салоҳиятини ривожланти- беқиёсдир. Шу жумладан, музейда
юритиб, шундан 49 таси асосий музей- риш борасидаги имкониятларидан доимий равишда музей фаолияти-
лар, 75 таси филиаллардир. Шунинг- фойдаланиб келмоқда. Бунинг нати- ни ёритувчи, уни тарғиб қилувчи
дек, музейларнинг 7 таси бевосита жасида, умуминсоний қадриятлар- махсус видеороликлар суратга олиб
музей-қўриқхоналар ҳисобланади. нинг аҳамияти ортиб бораётган гло- борилади. Биргина шу йилнинг
баллашув жараёнида дунё тарихи ва ўзида 10 га яқин музей тўғрисидаги
Сўнгги 4 йил давомида республика маданияти учун аҳамиятли бўлган видеороликлар тайёрланди. Бундан
бўйича 11 та янги музейлар ташкил моддий ва маънавий ёдгорликларни ташқари, музей ҳаёти, унда бўлаёт-
этилди (Мўйноқ Экология музейи, кенг оммага тарғиб қилиш жараёни ган жараёнлар, тадбирлар ҳақидаги
Шаҳрисабз шаҳридаги «Мақом му- кучаймоқда. Буни амалга ошириш- маълумотларни мунтазам равишда
зейи», Эркин Воҳидов уй-музейи, нинг энг самарали йўлларидан бири музей ижтимоий тармоқлари орқали
Мутал Бурхонов уй-музейи, Хазиний сифатида эса жаҳонда музейларни кузатиб бориш мумкин.
уй-музейи, Абдулла Қодирий меъ- виртуаллаштириш амалиёти кенг
мориал музейи, Абдулла Қодирий қўлланилмоқда. Ҳозиргача музейни Virtual-sayohat
уй-музейи, Эргаш Жуманбулбул ўғли орқали турли мамлакатлардан
ёдгорлиги музейи, Бердақ номидаги Виртуал музейлар орқали дунё- 32 мингга яқин инсонлар томо-
Қорақалпоқ адабиёти тарихи давлат нинг исталган чеккасида бўлган ша қилишган.
музейи, Маҳмудхўжа Беҳбудий уй-му- инсон музейдаги маданий мерос
зейи, Тошкент тумани тарихи музейи). объектлари ва экспонатларнинг Нодирабегим СОБИРОВА,
3D тасвири билан танишиб чиқиш Ўзбекистон амалий санъат ва
Мамлакатимизда музейлар соҳа- ҳамда экспонатлар ҳақида умумий ҳунармандчилик тарихи давлат
сидаги ҳуқуқий муносабатлар Ўзбе- визуал тушунчага эга бўлиш имко-
кистон Республикасининг 2008 йилги ниятини қўлга киритади. Музейлар- музейи матбуот котиби
«Музейлар тўғрисида»ги қонуни нинг ягона платформа ва дастурла-
билан тартибга солиниб келинмоқда. ри яратилган бўлиб, мазкур ахборот
тизимлари орқали уларнинг фаоли-
Шу билан бирга, сўнгги йил- яти ҳақида ташриф буюрувчиларда
ларда музейлар фаолиятини тако-
миллаштиришга қаратилган қатор
норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар қабул
қилинди.

Fikr va mulohazalaringizni

@Vatanparvargazetasi_bot

manziliga jo‘natishingiz mumkin

8 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may
суҳбатдош
«Ватан тасвири# Posbonga aytar so‘zim ҳақида
бир асарга сиғмайди» маълумот:

– Рустам ака, илк чизган яна билим олиш мақсадида Харьков ҳақида маълумот ва билим беришга рустам худайбЕрганов –
расмингиз эсингиздами? бадиий-саноат институтига ўқишга хизмат қилиб келмоқда. ўзбекистон халқ рассоми,
кирдим. Оилавий шароитим туфайли профессор.
– Бизнинг уйимиз Амударёга 3-босқичда ўқишимни Островский – Сизнингча, Ватаннинг су- 1946 йил хоразм
яқин жойлашган эди. Шу дарё номидаги Тошкент театр ва рассом- рати бир асарга жойлашадими? вилоятининг урганч тумани
қирғоқларида текис қумликлар чилик институтига кўчирдим. юқори дўрман қишлоғида
бўларди. Шу қумликка қоғоз каби – Менимча, онамиз, отамиз, яқин- туғилган. тошкент давлат
таёқчалар билан ҳар хил расмлар – Италиялик элчихоним бир ларимиз қиёфаси, чор-атроф манза- педагогика, тошкент
чизар эдим. Шунингдек, нақш гул- асарингизга узоқ тикилиб, му- раси – Ватан. Демак, шундай экан, театр ва рассомчилик
ларини чизишни яхши кўрардим. Ватан тасвири бир асарга сиғмайди. институтларида ўқиган.
аллифни топиб бе- Сиғдириб бўлмайди. Биз, мусаввир- асарлари 1979 йилдан
Иккинчи синфда ўқиб юр- ришларини сўраган лар ҳали Ватанимизни тўлақонли бошлаб республика ва
ганимда акам менга Ҳамид экан? Нега? чизиб бера олганимиз йўқ. Бироқ хориждаги кўргазмаларда
Олимжоннинг «Ойгул билан Бах- қўл қовуштириб ўтирган эмасмиз. намойиш қилинган.
тиёр» эртак-достонини совға қил- – Ўшанда мустақил- Изланяпмиз, ҳаракат қиляпмиз. халқаро рассомлар
ган. Шу китобдаги расмлар мени лигимизнинг илк йил- конфедерацияси ҳамда
ўзига ром қилди. Шундан буён лари эди. Эски шаҳарга – Амир темур, Бобур, Спи- ўзбекистон бадиий
ранглар оламидаман. бағишланган асарим кўр- тамен, тўмарис, Жалолиддин академияси аъзоси.
газмада намойиш эти- Мангуберди портретларининг «амир темур портрети»,
– Айтишларича, биринчи лаётганди. Бу асарда яратилиши борасида қисқача «бобур», «гулбадан
синфда синфдошларингизга қадимги тор кўчаларнинг гапириб берсангиз. бегим», «Жалолиддин
ҳуснихатдан, қизларга кашта- кун ботиш пайтидаги мангуберди», «султон
га нақш чизишдан сабоқ бер- ҳолати тасвирланган. – Бу шахсларнинг портретини абдусаид мирзо»,
ган экансиз? Хоним асаримни кўрган яратиш осон бўлмади. Бунинг учун «тўмарис», «феруз
заҳотиёқ сотиб олган ва икки ярим минг йиллик тарихимизни портрети», «ал-хоразмий»,
– У пайтларда махсус дафтарга муаллифни топиб бериш- ўрганишга тўғри келди. Албатта, «ал-беруний», «ибн
ҳарфларни ёзиб келиш уй вазифа- ни сўраган. Бир ой чама- кўп китобларни ўқиш, синчиклаб сино», «огаҳий», «асло
си қилиб бериларди. Менинг ёзган си мени қидириб, уйимга маълумотлар йиғиш зарур бўлди. таслим бўлмаймиз!» каби
ҳарфларим ўқитувчимга маъқул келган эди. «Италияда Бунга тарихчиларимизнинг маслаҳа- ўнлаб тарихий асарлар
бўлиб мақтаб қўяр, кўпинча дос- бўлганмисан?» – деб ти, ёзган мақолалари, китоблари, муаллифи.
кага чиқиб ёзиб кўрсатишимни сўради. Мен бу давлатда фильмлар менга катта ёрдам берди. унинг ижод намуналари
бўлмаганлигимни айтга- ўзбекистон музейлари
сўрарди. Меҳнат дарсида қизлар нимда роса ҳайрон бўл- – Армияга борганмисиз? ва картиналар галереяси
дастрўмол ёки матога гул чизиб ганди. Чизганларим унинг тушида – Ўқишни битирганимдан кейин ҳамда америка, франция,
беришимни илтимос қилишарди. кўринган манзара экан. ҳамма қатори ҳарбий хизматга чақи- Канада, хитой, япония,
Мен уларга қўлимдан келганча – Ёшларни ватанпарварлик англия, германия, италия,
чизиб берардим. руҳида тарбиялашда тасвирий рилдим. Волгоград шаҳри атрофи- туркия, швейцария,
санъатнинг ўрни ҳақида... даги ҳарбий қисмда хизмат қилдим. ҳиндистон, Корея каби
– Сизнинг машҳур рассом – Тасвирий санъат пайдо бўл- Фаолиятим давомида кўп мақтовлар йигирмага яқин мамлакат
бўлиб етишишингизда ким ва ганидан бошлаб, тарбияга хизмат эшитдим. Чунки олий маълумот- галереясида, шунингдек,
нима муҳим роль уйнаган? қилган. Манзарани эшитиш бошқа, ли мутахаcсис сифатида дивизия шахсий коллекцияларда
ўз кўзинг билан кўриш бошқа. штабида «Катта лаборант-техник сақланмоқда.
– Биз ўқиган пайтларда макта- Яхши асар ҳар қандай киши қалби- чизмачи» лавозимида офицерлар
бимизда расм дарси ўқитилмаган. ни тўлқинлантиради, унинг ҳаётга билан бир қаторда ўз вазифамни
Ўқитувчи ҳам йўқ эди. Олтинчи қизиқишини оширади, эстетик ва бажардим. Мени ҳарбий хизматни
синфда ўқиб юрганимда синф- ватанпарварлик руҳида тарбиялаш- давом эттиришга таклиф қилдилар.
дошларимдан бири янги келган га хизмат қилади. Тасвирий санъат Аммо менинг асосий мақсадим рас-
шаҳарлик адабиёт ўқитувчимизга асрлар давомида инсон ҳаёти, тур- сом бўлиш эди.
менинг расм чизиб юришимни муш тарзи, воқеалар, маросимлар
айтган экан. Ўқитувчимиз мени – Ватанимиз посбонларига
доскага чақириб синаб кўрди-да, тилакларингиз...
қўллаб-қувватлади, маслаҳатлар
берди. Ота-онам йўл узоқ ва ёш – Юртимиз тинчлиги, мамлакати-
бўлганим учун мени Тошкентга миз мустақиллиги ҳимоясида турган
юборишмади. Ўқувчилик дав- мард йигитларга ҳавасим келади.
римда колхозчи, сувчи, боғбон, Замонавий ҳарбий қуроллар билан
тракторчи, киномеханик бўлиб таъминланганини, хизмат ва яшаш
ишлаганман. шароитлари орзу қиладиган даража-
да эканлигини кўриб, хурсанд бўла-
11-синфни битирганимдан ман. Элимизнинг ишончига муносиб
кейин ҳозирги Низомий номидаги хизмат қилишсин. Бу йўлда уларга
Тошкент давлат педагогика уни- метин ирода, куч-қувват ҳамда омад
верситетига «расм, чизмачилик тилайман!
ва меҳнат ўқитувчиси ихтисосли-
ги» бўйича ҳужжат топширдим. Суҳбатдош
Тошкентлик рассомдан икки ой Абдураззоқ ОБРЎЕВ,
сабоқ олиб, имтиҳонлардан му- истеъфодаги подполковник,
ваффақиятли ўтдим. Кейинчалик Ўзбекистонда хизмат
кўрсатган журналист
Fikr va mulohazalaringizni

@Vatanparvargazetasi_bot

manziliga jo‘natishingiz mumkin

VATANPARVAR № 20 2022-yil 9
20-may
# Malaka

ALISher nAVOIy
nOmIDAgI tOShkent
DAVLAt O‘zbek tILI VA
ADAbIyOtI unIVerSItetI
huzurIDAgI DAVLAt
tILIDA ISh yurItISh
ASOSLArInI O‘qItISh VA
mALAkASInI OShIrISh
mArkAzIDA bIr guruh
hArbIy xIzmAtchILArnIng

H mALAkASI OShIrILmOqDA.
ARBIY ATAMASHUNOSLIK RIVOJLANTIRILADI
ishlab chiqish, ularni iste’molga aniqlab, munosiblarini tanlab
Bundan ko‘zlangan asosiy atamashunoslik bo‘yicha yetuk olim kiritish va bir xil shaklda qo‘llanilishini olish, amalda qo‘llanilayotgan
maqsad Mudofaa va boshqa va mutaxassislaridan iborat ishchi ta’minlashdan iborat. harbiy atamalarning davlat tilidagi
vazirliklar, idoralar hamda guruhi tomonidan zamonaviy harbiy ilmiy asoslangan muqobillari
Fanlar akademiyasining harbiy atamalarning davlat tilidagi muqobillarini Ta’kidlash joizki, O‘zbekiston hamda harbiy xizmatchi
Respublikasi Prezidentining 2021-yil (xodim)larning davlat tilidagi
12-iyuldagi “O‘zbekiston Respublikasi murojaat shakllarini ishlab
Qurolli Kuchlari va huquqni muhofaza chiqish va amaliyotga joriy etish
qiluvchi organlari tizimida davlat bo‘yicha takliflar tayyorlash har
tilining qo‘llanishini kengaytirishga qachongidan-da dolzarb masala
doir qo‘shimcha chora-tadbirlar bo‘lib turibdi, – deydi markaz
to‘g‘risida”gi farmoyishida bu borada direktori Inomjon Azimov. – Shu
soha mutaxassislarining oldiga bir ma’noda kadrlarning malakasini
qancha vazifalar yuklatilgan. Qurolli oshirish barobarida ularga harbiy
Kuchlar va huquqni muhofaza qiluvchi atamalar etimologiyasi, ularning
organlar tizimida qo‘llanilayotgan harbiy davlat tilidagi muqobillari bo‘yicha
atamalarni xatlovdan o‘tkazish, ularni ilmiy qo‘llanma hamda yagona
ma’no-mohiyati, kelib chiqish tarixi qomusini tayyorlash, jamoatchilik
va lingvistik asoslarini ilmiy nuqtayi va kasbiy faoliyat jarayonida
nazardan tahlil etish, boy umumturkiy davlat tili imkoniyatlaridan to‘g‘ri
harbiy atamalar tizimini o‘rganish shular foydalanish bo‘yicha amaliy
jumlasidandir. tavsiyalar berildi.

– Jahondagi ko‘plab davlatlarda harbiy mayor Sherqo‘zi hAkImOV
atamalarning shakllanishi uchun asos
vazifasini o‘tagan so‘z va birikmalarni

# Huquqiy profilaktika

O‘zbekIStOn reSPubLIkASI VA ADOLAT YO‘LIDA
hArbIy PrOkurAturASI
tOmOnIDAn qurOLLI Navbatdagi tadbir O‘zbekiston qanday shakldagi jinoyatlarning
kuchLAr tArkIbIDAgI Respublikasi Harbiy prokuraturasi, oldini olish, korrupsiya holatlariga
VAzIrLIk VA IDOrALAr, Milliy gvardiya qo‘mondonligi, qarshi kurashish, harbiy intizomni
uLAr tArkIbIDAgI hArbIy Respublika Harbiy sudi hamda mustahkamlash masalalariga asosiy
qISm VA muASSASALArDA boshqa huquqni muhofaza qiluvchi urg‘u berildi.
huquqbuzArLIk VA organ vakillari tomonidan Milliy
jInOyAtchILIknIng gvardiyaning Toshkent shahar Shuningdek, tadbirda
OLDInI OLISh yuzASIDAn boshqarmasida o‘tkazildi. xodimlarning turmush va xizmatda
muntAzAm rAVIShDA yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan
PrOfILAktIk tADbIrLAr Profilaktik tadbirda Milliy muammolar yechimi yuzasidan
gvardiyaning Toshkent shahar batafsil ma’lumotlar berildi.
VATANPARVARLIKO‘tkAzIb keLInmOqDA. hamda Qo‘riqlash boshqarmalari
tizimida xizmat qilayotgan rahbar Adliya polkovnigi
xodimlari ishtirok etdi. Sherzod hAyItOV,
O‘zbekiston respublikasi
Tadbirda xodimlarda harbiy prokurorining
vatanparvarlik va adolat tuyg‘usini katta yordamchisi
yanada mustahkamlash, har

10 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may

# O‘tmish haqiqatlari

Мутрибий «Нусхайи зебоий Жаҳонгир» тазкирасини РУАЛСУА£ДБХЕОКНАСИНИ
Жаҳонгир бин Акбар бин Ҳумоюн бин Бобур
КИМ БУЗДИРГАН?
подшоҳга бағишлагани учун унда темурийлар
авлодлари ва улар томонидан қилинган хайрли

ишлар, уларнинг адабиёт-маданият тарихида
қолдирган ёдгорликлари ҳақидаги маълумотларни

акс эттиради. Мутрибий хабарига қараганда,
самарқандлик Ҳожи Дўст Муҳаммад Равғангар
977 ҳижрий (1570) йили Акбар подшоҳ ҳузурида
бўлганида унга Улуғбек расадхонаси ҳақида ҳам

сўзлаб берган.

«Абдулланома» муаллифининг Шуҳратий бу сўзни қабул қилиб, лақаби билан танилган. Шоирлар шаҳарларининг рашкини келтира-
ёзишича, Амир Қулбобо Кўкалтош Аб- дўстининг пичоғини олиб, ярим тун- ва фозилларга, умуман, барча хало­ диган жойга айланганди. Абдулмўъ-
дуллахон буйруғига биноан 986 йил да шаҳар қалъаси деворидан ошиб йиққа кўп яхшиликлар кўрсатарди. минхон замонида (1598 йил) Балх
Рамазон (1578 йил ноябрь) ойидан тушибди ва расадхона ичига кириб, Кўп йиллар жаннатмонанд Самарқанд вилояти ҳокимлиги мансабига ҳам
мазкур китобнинг биринчи мақола- белги қўйиб чиқибди. Бу манзил ичи- мулки ҳукуматига мансуб турди. мансуб турди. Сўнг шу хон замонида
си тугалланаётган 995 (1586–1587) да Шуҳратийнинг жинларни кўргани Шаҳид Абдулмўъмин замонида Ҳи- Дор ус-салтана Ҳирот ҳукуматини
йилгача Самарқандда «буюк амир воқеасини бир бошдан сўзлаб ўтир- рот ҳукуматини бошқарди. Ўша ерда бошқариш даражасигача кўтарилди.
(Темур) ва унинг авлодларидан қол- сак, анча вақтимизни олади. Лекин қизилбошлар билан бўлган жангда Абдулмўъминхон ўлдирилгач (1598
ган ҳамда бузилиш ва вайроналикка шунда жин таъсиридан унинг бир шаҳидлик шарбатини татиди. Камина йил август ойи боши), Шоҳ Аббоснинг
юз қўйган иморатларни тузатишга кўзи айбли бўлиб қолган эди. баъзида Самарқандда ҳузурларига шу шаҳарни истило қилиш пайтидаги
тиришқоқлик кўрсатмоқда» экан. бориб турар, манави сингари муваш- жангда ўша вилоятда Динмуҳам-
Ҳофиз Таниш Бухорий бу пайтда Фақат угина эмас, балки жуда шаҳ ғазал ва қасидаларни ўткариб, мадхон бин Жонихон (аштархоний)
Улуғбек расадхонасининг бузилгани кўп кишилар бундай довюракликка қўлларидан от, чакмон, пул ва салла билан бирга шаҳид бўлган... Ўғли
ҳақида бирон сўз айтмайди, аксинча, тиришиб, жонларини зое қилдилар. каби инъомлар олардим». ушбу 1035 (1627) йили... Бадахшон
бундай иморатлар таъмирланаётга- Шулардан бири Фарҳод хабиса бў- вилоятининг Қундуз туманида ҳуку-
нини таъкидлайди. Демак, бу давр- либ, у ҳам бир ўтиришда рақиби «Нусхайи зебоий Жаҳонгир»нинг мат мансабида ўтирибди».
ларда ҳали расадхона сақланиб тур- билан шарт бойлашиб, қўлида қозиқ, бошида Мутрибий Ҳожибий Отолиқ
ган экан. Бизни қизиқтирган мавзу — расадхонанинг шипига фалак та- ҳақида қуйидагиларни ҳам ёзиб Демак, Ҳожибий Отолиқ Улуғбек
расадхонанинг қачон бутунлай бузиб бақалари, иқлимлар сурати чизилган ўтган: расадхонасини 1588—1598 йиллар
ташлангани хабарини эса «Нусхайи хонасига кирибди ва қозиқни девор- орасида, аниқроғи, 1590—1592 йил-
зебоий Жаҳонгир»даги ушбу парча га қоқаётиб, билмасдан, тўнининг «Самарқанд аҳолиси... ҳайит ва лари буздирган.
маълумотлари ҳикоя қилади: этагини ҳам қозиққа қўшиб деворга Наврўз байрамлари... шу майдон
маҳкамлабди. Табиийки, ўрнидан (Гўри Мир ёнида) йиғилар эканлар ва Самарқанд шаҳри ободончилиги
«Шуҳратий Миёнколий. Мулло тураётганда кимдир этагидан ушлаб бу одат... Ибодулло султон салтанати учун шунча ишлар қилган ва шоиру
Боқий Гўримирий нисбаси билан та- тортаётгандек бўлган, у эса зим-зиё давригача расм бўлди, Ҳожибий Ото- олимларга ҳомий бўлган, ўзи ҳам
нилган. Беқайдлик хислатидан холи қоронғилик ва ярим тунда, кундузи лиқнинг Самарқандда ҳокимлиги за- гўзал ғазаллар ёзиб, номи ва ота-
эмас эди. Шунинг учун ҳам ўзига одамлардан эшитиб юрганим жинлар монида эса унинг ҳукмига биноан... си номи тазкираларга тушган амир
Шуҳратий деб тахаллус қўйган эди. бўлса керак, деб ўйлаган чоғи, шу бу ерда йиғилиш тўхтатиб қўйилди. Ҳожибий Отолиқ омий одамларнинг
Ҳамиша лаванд (бузуқи) ва хабиса заҳотиёқ ўтакаси ёрилиб, жойидаёқ Сабаби шунда эдики, бу ерга келган ножўя қилиқларига жаҳл қилмасдан
(ярамас хулқли)лар билан ўтириб-ту- жон берган. оломон одоб деган нарсани унутиб, расадхонани буздирмай сақлаши
бўшаниш учун ушбу нурга тўла даҳма мумкинмиди?
рарди. Самарқанднинг хожа Холдор Аммо таажжуб- устига чиқишни одат қилиб олган, бу
га лойиқ бир воқеа ёмон қилиқ мазкур амирни ғазаблан- Тўғри, Ҳасанхонжа Нисорий ёзга-
деган машҳур бир ўспиринига кўн- содир бўлган эди: тириб, шундай буйруқ чиқарганлар». нидек, Улуғбек мирзо ва унинг устозу
Султон Саъидхон- шогирдлари вафотидан сўнг «ҳеч
гил берганди. Баҳор кунларининг нинг тўпчибоши- «Абдулланома» маълумотига қа- ким расад боғламоққа муваффақ
си ва биз номини раганда, Ҳожибий Отолиқ Дўрмон бўлмаган» ва Мутрибий гувоҳлик
бирида шу дўсти билан маст ҳолда юқорида тилга ол- Абдуллахоннинг 1572 йил ёзи ва беришича, ҳақиқатан ҳам расадхона
ган Мир Тулак ўша 1578 йил кузидаги Самарқандга, хароба бир жойга айланиб қолиб, ун-
Самарқанднинг Байни тоқайни ёни- ўтар тор жойдан 1579 йил баҳоридаги Тошкентга юри- дан фойдалана олмаганлар. Бундай
отда ўтган ва бир шида қатнашади, у бу урушга Балх- қараганда, Ҳожибий Отолиқ масала-
дан ўтиб бораётганида кўрдим. Қа- тўн билан муко- дан чақирилиб, Тошкент қамалида нинг айнан шу томонларини ўйлаб
фотланган эди. Балх ва унинг атрофларидан келган иш кўргандек. Яна савол туғилади:
расам, дўсти итининг бўйинбоғини Абдуллахонга қарашли лашкарга ахир, барибир, ўша 1588—1592 йил-
Ҳожибий Ото- қўмондонлик қилади. Ўша 1579 йил ларгача, яъни 150 йил мобайнида
ўз бўйнига боғлаб олибди, орқасидан лиқ Дўрмон (маз- мартида Абдуллахон Тошкент ҳоким- расадхона бузилмай турган-ку! Бу
кур расадхона лигига акаси Дўстум (Абдулқуддус) давр оралиғида Самарқандда тему-
эса хожа Холдор уни шикорчи итдай ғиштларидан) бу султонни ўтқазганда, шу вилоят- рийлардан ташқари ҳар хил — гоҳ
бузилган тоқ ёнига нинг молиявий ва ҳарбий ишларини оқил, гоҳ инжиқтабиат шайбонийлар
олдига солиб, гўё овга кетаётгандек яна бир тоқ қур- бошқариш учун Ҳожибийни Дўстум ҳам ҳокимлик қилган-ку? Аммо улар
дирди. Лекин би- султонга отолиқ қилиб тайинлайди. ҳам расадхонани буздирмаганлар.
бораётир. Шуҳратий маст ҳолатида роз вақтдан сўнг сув тош­қини рўй Бу ҳақда бош хон Абдуллахоннинг
бериб, уни таг-туги билан қўпориб «Мусаххир ил-билод» асарида ҳам буйруғи бўлмаганини юқорида
ушбу байтни айтмоқда эди. Назм: ташлади. Шодмулк Оқо тоқи эса Самарқанд ҳокими Ибодулло султон кўрдик, бор бўлса, Ҳофиз Таниш
бугунги бир минг ўттиз олтинчи ўлими рўй берган 1585 йил сентябри- Бухорий ва Мутрибий бирор баҳона
Саги ту аз ҳама дар (1036/1627–1628) йилгача ўз охирги да Ҳожибий Отолиқнинг Самарқанд билан ёзган бўлардилар. Демак,
ҳолича сақланиб турибди. ҳукуматида девонбеги вазифасини Ҳожибий Отолиқнинг бу ишини ҳеч
олами вафо беҳтар, Мулло Шуҳратий охирида тав- бажараётгани айтилади. Ҳожибий ҳам оқлаб бўлмайди. Ахир кўприк
ба қилиб, аҳли аёллик бўлиб ва Отолиқнинг Самарқандда шу вилоят таъмири шу ғиштларга қараб қол-
Агар саги ту набошим Миёнколда деҳқончилик ишлари ҳокимлигига тайинланиши, афтидан, ганмиди? Нима, Улуғбек мирзонинг
билан шуғулланиб юрарди. Тўққиз 1585 йил охирида рўй берган. аччиқ қисматига ўхшаб, бу ҳам бир
саг зи мо беҳтар. юз етмиш иккинчи (972/1565) йили тақдирнинг илм-фан, маданият аҳ-
тарқалган ва кўпчиликнинг ёстиғини «Нусхайи зебойи Жаҳонгир» маъ- лига берган оғир зарбаси ва қаттиқ
(Мазмуни: Вафо оламида итингдир қуритган вабо қирғинида хотини ик- лумотларига мурожаат қилиб, амир синовими? Ёки Беруний бобомиз
каласи бир кунда ўлиб кетдилар...» Ҳожибий Отолиқ ҳаёти сўнгига яна минг йил олдин бутун бир рисолани
барчадин авлороқ, Итинг бўлмасак Ҳожибий Отолиқ Дўрмон ким ўзи? бир бор назар ташлаймиз: бағишлаган Бомиён тоғидаги Будда
«Абдулланома» муаллифи унинг Дўс­ ҳайкалининг жоҳиллар томонидан
агар, ит бўлсин биздан аълороқ.) той Ҳожи бин Жонвафобий Дўрмон- «Дўст Вафобий Отолиқ Дўрмон- яксон этилиши каби башариятни
нинг ўғли экани, Абдуллахоннинг Са- нинг чиройли зикри. Амир ул-умаро огоҳлантиришими? Билмадим, аммо
Шуҳратий ўта довюрак ва қўрқмас марқанд, Тошкентни Кўчкинчихон ва Ҳожибий Отолиқнинг етук ўғли. ҳар ҳолда, расадхона сақланиб қол-
Севинчхожахон авлодларидан тортиб Отасининг улуғворлиги Абдулла- ганда, ушбу мустақил замонамизда
одам эди. Бир оқшомги ўтиришда олиш ва бошқа қанча урушларда хон замони (1561–1598 йиллар)да бизга яна бир бор ифтихор ва илҳом
жонбозлик кўрсатганини ёзади. қуёшдек равшан эди. Йигирма беш туйғусини бағишлаши шубҳасиз эди.
хожа Холдор унга: Мутрибий «Тазкират уш-шуа- йил Самарқанд ҳокимлиги мансаби-
ро»да Ҳожибий Отолиқ Дўрмонга га мансуб туриб, адолат билан иш Исмоил БЕКЖОН,
— Шуҳратий, шаҳид Султон Улуғ- махсус тўхталиб, шундай ёзади: юргизди. Фозилларга тарбиятлар шарқшунос
«Ҳожибий Отолиқ Дўрмон ўз шеър­ кўргазгувчи ва заифларни ҳимоят
бек мирзо расадхонаси ичида жуда ларида «Ҳожи» тахаллусини қўллай- қилгувчи бўлиб, Самарқанд унинг
ди, аммо асл номи Малик Муҳаммад- ҳукумати айёмида Мовароуннаҳр
қўрқинчли бир жой бор, деб эшита- бий, болалигида отаси билан ҳажга
бориб келгани сабабли «Ҳожибий»
ман. Баъзи довюрак одамлар ўша ер-

гача кириб, белги қўйиб чиққанмиш.

Сен ҳам мана шу пичоғимни белги

сифатида қўйиб чиқа оласанми? —

дебди.

VATANPARVAR № 20 2022-yil 11
20-may

# Marafon ZABT ETILDI

BILAN
ISHONCH Poytaxtimizning
Olmazor
tumanida
joylashgan “G‘alaba
bog‘i” yodgorlik
majmuasida Mudofaa,
Ichki ishlar, Favqulodda
vaziyatlar vazirliklari,
Davlat xavfsizlik xizmati, Davlat
bojxona qo‘mitasi, Prezident
Davlat xavfsizlik xizmati, Milliy
gvardiya harbiy xizmatchilari va

xodimlari, Qurolli Kuchlar

faxriylari hamda turli

vazirlik va tashkilotlardan

kelgan mehmonlar, Nihoyat, “G‘alaba bog‘i” hududida bayramona kayfiyat olib kirdi, desak

poytaxtimizning “Men g‘olib” shiori ostidagi sport mubolag‘a bo‘lmaydi.
sportga befarq marafoniga start berildi. Ishtirokchilar Yakuniy natijalarga ko‘ra, harbiy
bo‘lmagan ko‘ngilli Qoraqamish 4-tor va Qoraqamish 2-tor,
fuqarolari jam Kichik halqa yo‘li, Sag‘bon, Oltinsoy, xizmatchilar o‘rtasidagi marafonda
Dilsaroy ko‘chalari orqali yana “G‘alaba 1- va 3-o‘rinni Mudofaa vazirligi
sharafini himoya qilgan Markaziy

bo‘ldi. bog‘i”dagi finishgacha bo‘lgan masofani harbiy okrug harbiy xizmatchilari
shijoat bilan bosib o‘tishdi. leytenant Nuriddin Rahmatov

Mazkur marafon aholi o‘rtasida (1-o‘rin) va III darajali serjant Ilhom

sog‘lom turmush tarzini targ‘ib etish, Nazarov (3-o‘rin) egallagan bo‘lsa,

yosh avlod vakillarini vatanparvarlik 2-o‘rin Davlat xavfsizlik xizmati

ruhida tarbiyalash hamda ularni ertangi vakiliga nasib etdi.

kunga bo‘lgan ishonchini yanada Jismoniy imkoniyat, kuch va

mustahkamlash maqsadida tashkil etildi. iroda mustahkamligini chin ma’noda

Yurt posbonlari Vatanimiz bayrog‘ini sinovdan o‘tkazish imkonini bergan

baland ko‘tarib, belgilangan mazkur marafonda oliy harbiy ta’lim

masofani qalblarida bir olam muassasalari kursantlari orasidan

quvonch-u ishtiyoq bilan ham g‘oliblar aniqlandi. Unga ko‘ra,

bosib o‘tishdi. Bu 3-o‘rinni Ichki ishlar akademiyasi,

esa poytaxtimiz 2-o‘rinni O‘zbekiston Respublikasi

k o ‘ c h a l a r i g a Jamoat xavfsizligi universiteti hamda

1-o‘rinni Qurolli Kuchlar akademiyasi

sharafini himoya qilgan kursantlar

qo‘lga kiritdi.

Umumjamoa hisobida 3-o‘rinni

Prezident Davlat xavfsizlik xizmati

jamoasi, 2-o‘rinni Davlat xavfsizlik

xizmati vakillari egallashdi. Sport

marafonining mutlaq g‘olibi sifatida

Mudofaa vazirligi jamoasi e’tirof

etildi.

Marafon so‘ngida

g‘olib va sovrindorlar

tashkilotchilar tomonidan

medal, maxsus kubok

hamda esdalik sovg‘alar bilan

taqdirlanishdi.

Leytenant Shohrux SAIDOV

12 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may

# Namunali harbiylar oilasi

Оилада ота БАХТ ВА
ибрати, она
меҳри, бобо ва
бувилар ўгити
орқали ёш авлод
қалбида миллий
қадриятларимизга
бўлган ишонч, муҳаббат,
эътиқод шаклланади. Зеро,
иқтисодий жиҳатдан фаровон,
ижтимоий-ахлоқий ва ғоявий
муҳити соғлом оила негизида
юзага келган жамиятнинг пойдевори
мустаҳкам бўлади. Аслида оила
бахтига эришиш – ҳар бир инсоннинг
орзуси. Бунинг учун эса хонадонда
тинчлик-тотувлик, эр-хотин ўртасида
ўзаро ҳурмат бўлса кифоя. Ана шундагина
оилаларда бахтиёрлик, шодлик ҳукм суради,
фарзандлар баркамол бўлиб вояга етади.
Мудофаа вазирлиги тизимида ҳар йили
анъанавий равишда ўтказиб келинаётган
«Намунали ҳарбийлар оиласи» кўрик-
танловидан кўзланган мақсад ҳам
ана шундай ибратли ҳарбий
оилаларни юзага чиқариш, улар
ўртасида миллий урф-одатлар,
қадриятлар ва соғлом турмуш
тарзини тарғиб қилиш,
бир сўз билан айтганда,
ҳар томонлама ўрнак
олишга арзигулик
ҳарбий оилалар
сафини
кенгайтиришдан
иборатдир.

еттита ишти- САОДАТ
рокчи оила
Кўрик-танлов қамрови йилдан илк шартдаёқ «Мен уддабурон Фарзандим – дилбандим
йилга кенгаймоқда, мукаммал- томошабинларга оила бекасиман»
лашмоқда ва энг муҳими, юзлаб кўтаринки кайфи- Фарзандларимиз – эртанги куни-
ибратли оилаларни юзага чиқар- ят улашди. Шеър, қў- Оилада ижтимоий-маънавий миз эгалари. Улар тимсолида Ватан-
моқда. Жорий йилда ҳам барча шиқ айтиш ва саҳнада муҳитнинг барқарор бўлиб туриши- нинг қудрати намоён бўлиши, бежиз
округларда беллашувлар қизғин роль ижро этиш бобида да, шунингдек, фарзанд тарбиясида эмас. Беллашувда иштирок этган
кечди. Муросасиз баҳслар, қи- ҳатто профессионаллар би- онанинг, аёлнинг ўрни беқиёс. Яна ҳарбий оила фарзандлари – Сан-
зиқарли чиқишлар – ҳарбий лан беллашадиган ота-оналар, бир ҳақиқат борки, она одоб-ахлоқ жарбек, Фотима ва Зуҳра, Абдула-
оила аъзоларининг билими, фарзандларнинг қобилиятига, ва рўзғор юритиш бобида, айниқ- зиз, Меҳрангиз, Фарзона, Аслиддин,
маънавият­ и, иқтидори қанчалик истеъдодига таҳсин айтасиз. Ҳа, са, қиз фарзандлар учун ўрнак Ахлиддин, Мубина, Отажон, Эъзоза,
юксак эканидан далолат берди. ҳарбий оилаларда ана шундай вазифасини ўтайди. Маънавиятли, Кумушой, Лолахон, Фарангиз, Са-
Ниҳоят, саралар ичра энг са- иқтидорли ижодкорлар бор. Айтиша- ибо-хаёли, пазанда ва саранжом-са- идбек, Дилёр, Муҳаммадазизлар-
ралар танловнинг республика ди-ку «Иқтидор – ҳар бир инсонда риштали қиз улғайтиришни истаган нинг чиқишларини кузатиб, буюк
босқичида юз кўришди. Белла- мужассам бўлган яширин қобилият. аёлнинг ўзи бу борада ибрат бў- келажакка бўлган ишончимиз янаям
шувнинг мазкур якуний босқичи Уни юзага чиқара олиш эса санъ- лишга интилиши лозим. Бежизга ортди. Ҳа, уларнинг ҳар бири ҳақида
Тошкент вилоятининг пурвиқор атдир». «Намунали ҳарбийлар ои- халқимиз «Онасини кўриб, қизини соатлаб сўзлашим мумкин. Инглиз
тоғлари билан бўйлашган ҳарбий ласи» кўрик-танлови инсонлардаги ол», демайди. Шунинг учун ҳам тилида равон сўзлайдиган Фотима ва
қисмлардан бирида бўлиб ўтди. мана шундай фазилатларни юзага йўқдан бор қиладиган, эпчиллик Зуҳра, спортчи Санжарбек ва Абду-
чиқараётгани билан ҳам аҳамиятли. ва чаққонлик бобида устун бўлган лализ (I даражали сержант Сарвар
Миллий анъана ва қадри- Танловни Ўзбекистон Республика- аёлларга қараган кўзларда ҳавас Эргашевнинг фарзандлари), жажжи
ятларимиз руҳи акс этган бел- си Оила ва хотин-қизлар давлат учқуни порлаши бежиз эмас. Тан- раққоса Меҳрангиз, кичкина бўл-
лашувда иштирок этган ҳар қўмитаси ва Касаба уюшмалари ловнинг иккинчи шарти шундай уд- са-да, шу кунгача бадиий гимнасти-
бир оила ўз чиқишлари орқали федерацияси каби нуфузли давлат дабурон аёлларнинг беллашуви бўл- када қатор ютуқларни қўлга киритган
бошқаларга намуна бўладиган ташкилотлари вакилларидан иборат ди. Карвинг санъати орқали мева ва Фарзона (кичик сержант Бахшулло
жиҳатларини намойиш қилишди. ҳакамлар ҳайъати баҳолаб борди. сабзавотларга маҳорат билан ишлов Файзуллаевнинг фарзандлари),
Оила маънавияти, маданиятини бериб, турли декорациялар ҳосил чолғу асбобларини моҳирлик билан
энг гўзал кўринишларда ифода Оилам – менинг бахтим қилаётган ижодкор аёлларнинг чаладиган Саидбек (II даражали
этиб, унинг инсон ҳаётидаги ишларини кузатар эканмиз, дастур- сержант Дониёр Дадажоновнинг фар-
ўрни ва аҳамиятини юксак санъ- Танловнинг биринчи шарти шун- хон безатишни санъат даражасига занди) ва Жасурбек (кичик сержант
аткорлик маҳорати ила кўрсатиб дай номланди. Мазкур шартда ишти- олиб чиқиш учун инсонда нозик Жаҳонгир Ҳасановнинг фарзанди),
беришди. Республикамизнинг рокчи оилалар ўзларини шеърий диднинг қанчалик муҳимлигини анг­ спортчи Аслиддин (II даражали сер-
турли ҳудудларидан келган тарзда таништиришлари ва унда ҳар ладик. Ҳарбий оила бекаларининг жант Олимжон Мусаевнинг фарзан-
бир оила аъзоси иштирок этиши ло- бу борада ҳам моҳирлиги ҳар қанча ди), нотиқлик ва актёрликни мароми-
зим эди. Эътирофга сазовор жиҳати, мақтовга арзийди. га етказиб кўпчиликнинг олқишини
иштирокчилар шартни аъло даража-
да уддалади. Улар ўз чиқишларини
нафақат шеър, балки қўшиқ ва
рақслар билан бойитгани ҳакамлар
ҳайъатининг-да эътиборидан четда
қолмади.

VATANPARVAR № 20 2022-yil 13
20-may

олган Отажон (майор Аъзам Бердиевнинг ларнинг олқи-
фарзанди), Қоракўл халқаро математика шига сазовор
мактабининг аълочи ўқувчиси Кумушой, бўлди.
келажакда раққоса бўлишни ният қилган
Лолахон, курашчи Фарангиз (кичик сер- тАҚДИРЛАШ
жант Нодир Эргашевнинг фарзандлари)... МАРОСИМИ

Ёшларга давлатимиз томонидан бери- Қизиқарли ўтган
лаётган имтиёз ва кўрсатилаётган эътибор беллашувларни томо-
ва ғамхўрликдан унумли фойдаланаётган ша қилиб, вақт қандай
бу ўғил-қизлар – Ватанимиз эртаси! Ҳар- ўтгани сезилмади. Ниҳоят
бий оилада мана шундай билимли ва ис- ғолиблар аниқланди. Унга кўра,
теъдодли фарзандларнинг камол топаёт- 1-ўринни кичик сержант Нодир
гани кўксимизни ёруғ ҳисларга тўлдиради. Эргашевлар оиласи қўлга кирит-
ди. 2-ўрин II даражали сержант
МИЛЛИЙ ҚАДРИЯтЛАР тАРАННУМИ Олимжон Мусаевлар оиласига
насиб қилган бўлса, 3-ўринни
Энг қизиқарли шартлардан бири – майор Аъзам Бердиевлар оиласи
тўртинчи шарт бўлди. Унда иштирокчи

МАСКАНИ

оилалар оила бошлиғи ҳарбий бурчини эгаллади. Ғолиблар Мудофаа Кўрик-танлов ниҳоясига етгач, ҳамма овоз олган ошпазлар қимматбаҳо
бажараётган вилоятнинг урф-одатларини вазирлиги ва ҳамкор ташкилот- иштирокчилар ва тадбир меҳмонлари совғалар билан тақдирланди.
тараннум қилувчи мусиқали композицияни лар томонидан диплом, пул му- автобусларга чиқиб, Мудофаа ва-
йиғилганлар эътиборига ҳавола қилишди. кофоти ва қимматбаҳо совғалар зирлигига қарашли «Тонг» болалар Байрамнинг кечки тадбирлари
Бир-биридан қизиқарли ва такрорланмас билан тақдирланди. соғломлаштириш оромгоҳига қараб гулхан атрофида давом этди. Ҳарбий
чиқишлар, куй-қўшиқ ва рақслар ижро йўл олди. Бу ерда ҳарбий оилалар санъаткорлар ижросидаги куй-қў-
этилди. Энг муҳими, оилалар ушбу шарт- ОШ ФЕСтИВАЛИ ўртасида ош фестивали ўтказилди. шиқлар, рақслар кечага ўзгача файз
ни бажаришда нафақат кийиниш услуби Танловга ҳакамлик қилишдек масъу- бағишлади.
билан, балки шевага хос сўзлашувни ма- Ушбу кун ҳарбий оилалар лиятли вазифа эса муддатли ҳарбий
ромига етказгани билан ҳам томошабин- учун ҳақиқий байрам бўлди. хизматчиларга топширилди. Энг кўп Майор
гулнора ҲОЖИМУРОДОВА

14 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may

# Bu qiziq!

Кўп асрлардан буён АМАЗОНКАЛАР –
амазонкалар ҳақидаги
ривоят ва афсоналар
одамларни қизиқтириб
келади. Турли даврларда

амазонкалар ҳақидаги

манбалар тўғри-нотўғри ЖАНГЧИ АЁЛЛАР АФСОНАСИ
маълумотлар билан тўлдирилган,

айримлари эса жуда бўрттириб

юборилган. Бугунги кунга қадар Шу ўринда табиий савол туғилади:
Жанубий Америкадаги дунёга машҳур
амазонкалар кўплаб фильмлар, бўлган дарё нима учун Амазонка деб
аталади? Геракл, Тесей, Ахиллес каби
адабий ва фантастик донғи кетган юнон паҳлавонлари билан
олишган жангчи аёлларнинг Амазонка
асарлар қаҳрамонларига дарёсига алоқаси борми?

айланиб улгуришган. Франциско де Орельян бошчилигида-
ги испан истилочилари гуруҳи 1542 йил-
Чунки аёллар учун нинг ёзида маҳаллий, фақат аёллардан
иборат қабила билан тўқнаш келиб, жанг
амазонкалар – эркинлик қилганликлари ҳақида ҳам маълумотлар
ёзилган. Бироқ баъзи тадқиқотчилар кей-
ва мустақиллик рамзи инчалик бу ерларда ҳеч қандай амазон-
калар бўлмаганлигини таъкидлайдилар.
бўлса, эркаклар Испанлар ҳинду аёлларига дуч келиб
қолган ёки аёллар дея тахмин қилинган
уларни гўзаллик узун сочли ҳинду эркакларини учрат-
ганлар, деган фикрни илгари сурганлар.
ва жозибадорлик
Амазонка дарёси ҳақида илк маъ-
тимсоли опа) ҳукмдор Еврисфейнинг буйруғига лар. Аммо амазонкалар йўлда қўзғолон лумот Сьеса де Леоннинг 1553 йил-
сифатида кўра, юнон паҳлавони Геракл томони- кўтариб, юнон жангчиларини қириб даги «Перу ҳақида эсдаликлар»ида
эътироф дан ўлдирилади. ташлашган. Кемани бошқаришни бил- учрайди: «Ҳозир қаршимизда шундай
этишади. маган амазонкалар уни сув оқими ва ҳайратланарли дарё гавдаланмоқда-
Плутархнинг «Ҳаётий ёзишмалар»и- шамоллар ёрдамида ҳаракатлантириб, ки, уни ҳатто денгиз кўрфази дейиш
Аввало, «ама- да эса амазонкаларнинг Юнонистон- Қора денгиз бўйларидаги скифлар ери мумкин. Перудан шимолдаги денгизга
зонка» атамасининг нинг Аттика вилояти ҳукмдори Тесей бўлган Кремна шаҳрига етиб келадилар қадар чўзилган бу дарё Амазонкалар
келиб чиқиши ҳақида устига юришлари тўғрисида ҳикоя ва шу ерда муқим қоладилар. Бу ерда дарёси ҳисобланади».
тўхталиб ўтсак. Маз- қилинади. Унда амазонкалар Киммерий жангчи аёллар маҳаллий халқнинг
кур атаманинг пайдо бў- Босфоридан сузиб ўтишади ва Тесей отлари, қурол-яроғларини қўлга ки- Жанубий Америка ҳудудидан оқиб
лиши тўғрисидаги турли билан тўрт ой давомида муваффақият- ритиб, уларнинг ерларини талай бо- ўтувчи, афсонавий жангчи аёллар
манбалар бўлиб, бу борада сиз жанглар олиб боради. Шундан сўнг шлайдилар. Скифлар талончилар билан номи билан аталган Амазонка дарёси
ҳатто олимлар ўртасида ҳам яна ўз ватанларига қайтиб кетишлари жанг қилмоқчи бўлганларида уларнинг география фани манбаларида ўзининг
баҳс-мунозаралар мавжуд. тасвирланган. барчаси аёллар эканлиги аён бўлади. серсувлиги ва ҳавзасининг улканлиги
Баъзи манбаларда бу сўз қадимги Аёллар билан курашишни ўзларига эп жиҳатидан дунёда (ирмоқлари билан
форсча «ha-mazan», яъни «жангчи Қиролича Пентесилеянинг ҳукмрон- кўрмаган скифлар ғайриоддий кийи- қўшиб ҳисоблаганда узунлиги 7 минг
аёл» маъносининг билдирилиши лиги даврида амазонкалар юнонларга надиган, бошқача тилда сўзлашадиган километр) Нил дарёсидан кейин иккин-
айтилса, бошқа тахминларга кўра, қарши Троя подшоси Приам билан жангчи аёллар қабиласига маълум чи ўринда туради.
«амазонка» сўзи «a masso», яъни иттифоқ тузади ва бу шаҳар-давлатни ҳудудларини ташлаб кетишади. Бироқ
«дахл қилинмаган» (эркаклар томони- ҳимоя қилади. амазонкалар талончиликни давом этти- Жанубий Америка чангалзорларида
дан) маъносида келиши таъкидланади. раверади. Кўп ўтмай, уларга бас келиб испанлар томонидан олиб борилган ис-
Яна бир манбада «amazos» – «бир Қадимги юнон солномачиси Дио- бўлмай қолади. тилочилик юришлари натижасида ама-
кўкраги йўқ» деган тахмин ҳам илгари дорнинг ёзишича, амазонкалар ҳарбий зонкалар ҳақидаги турфа афсоналар
сурилади. Бунга сабаб амазонкалар санъат борасида эркаклардан асло Амазонкаларнинг асосий машғулоти бутун дунёга шов-шув бўлади. Мазкур
жангда ва камондан фойдаланганда ха- қолишмаган. Уларнинг жамиятида жанговар машқлар билан шуғулланиш, афсоналардан бири ҳинду қизларининг
лал бермаслиги учун вояга етаётган ёш эркаклар рўзғор ишлари билан банд жанг қуролларини тайёрлаш ҳамда ўғриси, ёвуз руҳ Журупари ҳақида бў-
амазонканинг ўнг кўкраги чўғда куй- бўлиб, хотинлари измида бўлишган. овдан иборат бўлган. Авлодни давом либ, бу афсона Амазонка дарёсининг
дирилган. Бироқ мазкур талқин бироз Фарзандлар тарбияси ҳам эркаклар эттириш учун қўшни қабилалар эр- қуйи ирмоқларида яшаган ҳинду қаби-
гумонли бўлиши мумкин. Сабаби, шу зиммасида бўлган. Тарихий манбалар- каклари билан алоқалар ўрнатишган. лалари орасида кенг тарқалган.
кунга қадар амазонкалар сиймоси тас- нинг гувоҳлик беришича, амазонкалар Янги туғилган ўғил – чақалоқ отасига
вирланган санъат асарларида бирорта Троя урушларида қатнашиб, кимме- юборилган ёки ўлдирилган. Қизларни Қадимдан амазонкалар нафақат
ҳам бундай тасвир учрамаган. Айрим рийлар (Қрим яримороли ва унга яқин эса ўзлари олиб қолиб, уларнинг тар- достон ва афсоналарнинг, балки тас-
манбаларда эса жангчи аёлларнинг ҳудудларда яшаган кўчманчи қабила) бияси билан шуғулланганлар. вирий ва амалий санъатнинг асосий
«амазонка» деб номланиши кейинги билан Кичик Осиёга ва Қадимги Юно- мавзуларидан бири бўлган. Амазон-
даврлар, хусусан, Жанубий Америка нистон ҳудудидаги Аттика давлатига Амазонкалар қабиласининг Жанубий калар тасвирланган юнон тасвирий
ҳудудлари билан боғлиқ эканлиги юришлар қилиб, Афина шаҳрини ҳам Америкада мавжуд бўлганлиги тўғри- санъати дурдоналари милоддан аввал-
таъкидланади. ишғол қилишган. сидаги маълумотни илк бор Испания ги VII асрдан шакллана бошлаган. Бу
Афсоналарга кўра, амазонкалар қироллиги мансабдорлари Хуан де Сан тасвирларни бутун дунёга донғи кетган
Фермодонт ва Ирис дарёлари яқинида, Афсона, ривоят, солнома ва турли Мартин ва Антонио де Лебрихнинг қайд- юнон обидалари – Парфенон, Дельфа
Қора денгизнинг бўйларида яшашган. тарихий манбаларда тилга олинган ларида учратиш мумкин. Улар 1539 йил ва Аполлон ибодатхоналари ҳамда Эпи-
Тарихчи А.Б. Снисаренконинг таъкид- жангчи аёллар – амазонкаларнинг июлида Колумбия ҳудудларига юриш давра шаҳридаги Асклепий қадамжоси
лашича, уларнинг энг аввал яшаган ҳақиқатда ҳам мавжуд бўлганлиги қилган Гонсале Хименес де Кесада пештоқлари ва деворларида учратиш
жойлари Туркиянинг Амасия (эҳти- масаласи ҳам мунозарали. Кўплаб қўшини таркибида иштирок этганлар. мумкин. Амазонка аёллар образи қа-
мол, бу вилоятнинг номи қабиланинг тарихчилар улар одамлар томонидан димги юнонларнинг буюк мусаввири
амазонкалар дея номланишига сабаб тўқиб чиқарилган ривоят қаҳрамон- «Қўшинимиз Богота водийсига Микон ҳамда ҳайкалтарошлар Фидий
бўлгандир) ва Самсун вилоятлари лари дейилса, айрим тарихчилар улар келганида биз бу ерда яшовчи аёллар ва Поликлетнинг асарларида ҳайрат-
ҳудудларига тўғри келади. Худди шу ҳақидаги ёзма манбаларга таяниб, улар қабиласи ҳақида эшитиб қолдик. Буни ланарли тарзда тасвирланган.
ердан амазонкалар Кичик ва Олд Осиё ҳақиқатдан ҳам мавжуд бўлган, деган бизга улар томонидан қулга айлан-
ҳудудларига ўзларининг юришларини фикрни илгари суради ҳамда сўнгги тирилган ҳиндулар сўзлаб бердилар. ХХ асрда амазонкалар кино асар-
бошлаганлар. Айнан улар томонидан жангчи амазонкалар Александр Маке- Жангари аёллар ўз қабиласи юмуш- ларда ҳам гавдалантирила бошланади.
Эфес, Смирна ва бошқа шаҳарлар донский ҳукмронлиги даврига тўғри ларини бажаришлари учун эркак қул- Ўтган асрнинг 90-йилларида жангчи
барпо этилган. келишини таъкидлайдилар. ларни асир олишар ёки сотиб олишар, аёл ва унинг ҳамроҳи Габриэль тўғри-
Профессор И.Е. Суриков амазон- туғилган ўғил бола чақалоқларни бо- сидаги «Ксена – жангчилар маликаси»
каларнинг эллинлар ерларидан дунё Амазонкалар яшаган, дея тахмин шқа қабилаларга бериб юборишар, қиз сериалида амазонкалар, уларнинг
бўйлаб тарқалиб борганлигини таъкид- қилинадиган ҳудудлардан бири – ҳо- болаларни эса ўзлари билан олиб қоли- ҳаёти зангори экранларда дунё юзини
ласа, тарих фанлари доктори М.В. Скр- зирги Украинада 1971 йилда олиб шар, уларни жангчи этиб тарбиялашар кўради. Шунингдек, илм-фан соҳасида
жинская амазонкаларнинг кийиниши борилган археологик тадқиқотларда экан. Уларнинг маликаси Харатива деб ҳам афсонавий саналган амазонкалар
маданиятидаги такомиллашув ҳақида камон, ўқлар ва қалқонлар билан дафн аталар экан». эътироф этила бошланади ва турли
маълумотлар беради. этилган аёлларнинг суяк қолдиқлари илмий ихтиролар уларнинг номи билан
Гомер асарларида амазонкаларнинг топилади. Бироқ бу ҳудудлардан ама- Янги гранада Қироллигининг номланади. Жумладан, 1868 йилда
Беллерофонт ва фригияликлар билан зонкаларнинг асосий жанг қуроллари забт этилиши ҳақидаги ҳисоботдан очилган астероид (104) амазонка Кли-
олиб борган жанглари тасвирланади. ҳисобланган қилич ва жанг ойболтала- (1539 йил июль): мена шарафига, 1908 йилда кашф этил-
Амазонкалар қабиласининг сардори ри топилмаган. ган астероид (658) Астерия шарафига,
Ипполита (бошқа манбаларда – Анти- Испания мустамлакачилик юришла- 1988 йилда очилган астероид (10 295)
Шунингдек, 1993–1997 йилларда рининг раҳбари Хименес де Кесада эса Ипполита шарафига, 2004 йилда очил-
Қозоғистон ҳудудларида олиб борилган амазонкалар яшайдиган қишлоққа ўз ган Нептун сайёраси ўрамидаги астеро-
қазишмалар чоғида қурол-аслаҳалар укасини юборганлиги ҳақида маълу- ид (385 571) эса Отрера деб номланган.
билан дафн этилган жангчи аёлларнинг мотлар ҳам бор.
кўплаб қабрлари топилган. Ўрганиш- Равшанбек АБДУРАҲИМОВ
лар натижасида мазкур археологик Амазонкалар бошқа қабилалар тайёрлади.
топилмаларнинг ёши 2,5 минг йилдан билан бир сафда туриб мустамлакачи-
кам эмаслиги аниқланган. ларга қарши жанг қиладилар. Уларнинг
мардлиги, жасорати ва ҳарбий маҳора-
Тарихчи Геродотнинг ёзишича, тини кўрган испанлар лоақал бирорта
Троя урушлари пайтида мағлубиятга амазонкани ушлаб, ўз қиролига кўрсат-
учраган ва асирга олинган амазонка- моқчи бўладилар. Аммо ҳеч ким уларни
ларни юнонлар учта кемага жойлаб, ўз тутишнинг уддасидан чиқа олмайди.
юртларига олиб кетишга қарор қилади-

VATANPARVAR № 20 2022-yil 15
20-may
# Qutlov
# Sayyor qabul
QONUN USTUVORLIGINI
MUROJAATLAR IJOBIY HAL ETILDI
TA’MINLASHGA
QO‘SHILGAN
MUNOSIB HISSA

O‘zbekiston respublikasi sud
faxriysi, ustoz va samimiy
inson tursunov Savronbek
Akramovich 70 yoshda.

qarshi harbiy prokuraturasi tashabbusi bilan Shahrisabz
tumanidagi 1-sonli kasb-hunar maktabida qator mutasaddi idora
vakillari ishtirokida ommaviy sayyor qabul tashkil etildi.

1952-yil 15-may kuni ziyolilar oilasida Qabulda Shahrisabz shahridagi barcha harbiy qism Xususan, fuqaro Shahrisabz shahri Matonat
tug‘ilgan Savronbek aka o‘zining mehnat va muassasalar, shuningdek, viloyat mudofaa ishlari, mahallasida yashovchi Ulug‘bek Mahmudovning
faoliyatini 1968–1970-yillarda Jizzax viloyati Favqulodda vaziyatlar va Milliy gvardiya qo‘riqlash zaxiradagi leytenant ekanligini tasdiqlovchi
Forish tumani 11-umumta’lim maktabining boshqarmalarining bo‘limlari, harbiy xizmatchilar, ishchi- harbiy guvohnomasini olishda amaliy yordam
kashshoflar yetakchisi sifatida boshlagan. xizmatchilar va aholi vakillari ishtirok etdi. Tadbirga ko‘rsatishni so‘rab yo‘llagan murojaati shu joyning
Keyinchalik ushbu maktabda laborant, tashrif buyurgan jami 60 dan ortiq ishtirokchi o‘z o‘zida tuman mudofaa ishlari bo‘limi orqali ijobiy
1970–1971-yillarda 28-umumta’lim maktabida muammo va takliflari bilan qatnashishdi. hal etildi.
o‘qituvchi bo‘lib ishlagan.
Sayyor qabulda jami 18 ta murojaat qabul qilinib, O‘tkazilgan sayyor qabulda harbiy xizmatchilar,
1971–1976-yillarda Toshkent ularning 5 tasi qanoatlantirilgan, 7 tasi nazoratga shuningdek, tumanda istiqomat qiluvchi boshqa
Davlat universiteti talabasi bo‘lganidan olingan holda boshqa tashkilotlarga yo‘naltirilgan fuqarolarning ijtimoiy muammolari o‘rganilib, ularni
so‘ng huquqshunoslik kasbini egallab, hamda 14 ta murojaat bo‘yicha tushuntirishlar berilgan ijobiy hal qilishga alohida e’tibor qaratildi.
1976–1977-yillarda Jizzax tumani bo‘lsa, qolgan murojaatchilarga qabul doirasida
prokuraturasida ish o‘rganuvchi, Jizzax tashkil etilgan “Huquqiy yordam” ko‘rsatish jarayonida Adliya kapitani rustam SObIrOV,
viloyat prokuraturasi tergov bo‘limining amaldagi qonunchilik talablariga muvofiq, yuridik qarshi harbiy prokurorining
prokurori, Jizzax tumani prokurorining maslahatlar, huquqiy tushunchalar va tavsiyalar berildi. katta yordamchisi
yordamchisi, Jizzax viloyat sudining
sudyasi, Jizzax viloyatining G‘allaorol tuman # Uchrashuv
sudining raisi, O‘zbekiston Respublikasi MILLIY ARMIYAMIZ YOSHLAR NIGOHIDA
Oliy sudining sudyasi, Jizzax viloyat
sudining raisi, Samarqand viloyat sudining zangiota tumanidagi 40-umumta’lim maktabi o‘quvchilari
raisi, O‘zbekiston Respublikasi Harbiy ishtirokida “milliy armiyamiz yoshlar nigohida” shiori ostida rahbar
sudi raisining o‘rinbosari, O‘zbekiston va yoshlar uchrashuvi o‘tkazildi.
Respublikasi Harbiy sudining raisi kabi
mas’uliyatli lavozimlarda samarali faoliyat Unda Toshkent harbiy prokurorining yordamchisi Davlatimiz rahbari tashabbusi bilan ilgari surilgan
ko‘rsatgan Savronbek Akramovich qonun adliya podpolkovnigi Alisher Qurbonov, Mudofaa besh muhim tashabbus ijrosini ta’minlash va yoshlarni
ustuvorligi va odil sudlovni ta’minlashda uzoq vazirligi Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, ular orasida
yillar o‘zining munosib hissasini qo‘shish aloqa harbiy instituti, O‘zbekiston yoshlar ittifoqi tuman jinoyatchilik va huquqbuzarliklarning oldini olish
bilan birga, huquqshunoslar, sudyalar va kengashi, ma’naviyat bo‘limi vakillari ishtirok etdi. tadbirning asosiy maqsadlaridan biri bo‘ldi.
sud xodimlari orasida ko‘plab shogirdlarni
kamolga yetkazadi. Farzandlari ham uning Tadbirda yoshlarning kayfiyatini ko‘tarish maqsadida Adliya podpolkovnigi nodir IbrAgImOV,
izidan borib, huquqshunoslik kasbini davom “Impuls” harbiy ansambli tomonidan yurtni madh toshkent harbiy prokurorining yordamchisi
ettirishmoqda. etuvchi kuy-qo‘shiqlar ijro etildi.

O‘z xizmati davomida S. Tursunov
Mustaqilligimizning 15, 20 yilligi ko‘krak
nishonlari sohibi. Yaqindagina Savronbek
aka Sudyalar Oliy Kengashining qarori bilan
“Sud faxriysi” ko‘krak nishoni bilan taqdirlandi.

Ayni paytda S. Tursunov bir etak nabiralar
ardog‘ida pensiya nashidasini surib, ibratli
oila rahbari sifatida ko‘pchilikka o‘rnak bo‘lib
kelmoqda.

Hurmatli ustoz, qutlug‘ 70 yosh muborak,
umringiz uzoq va bundan-da zavqli bo‘lsin!

O‘zbekiston harbiy sudlari jamoasi

16 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may
Ҳаво шунақаям яхши эдики...
# Jahon adabiyoti назарида, ҳеч қачон офтоб бун-
чалар чарақламагандек... Элен
Андрэ Моруа (1885–1967) ªАЙТИШ ширин хаёллар билан дастурхон
Асл исм-шарифи Эмиль Эрзог бўлган Назира ЮСУПОВА таржимаситузашга тушди.
француз ёзувчиси Андрэ Моруа адабий-
танқидий эсселари, тарихий шахслар «Қизил катак оқ дастурхонни
ҳақидаги китоб ва хотиралари билан ёзаман. Тўйимиздан кейинги илк
машҳур. Моруа бу асарларида машҳур бор ёзган дастурхонимиз шу.
кишилар ҳаёти ва ижтимоий фаолияти Пушти ликопчаларнинг гуллари
тафсилотларидан четга чиқмаган ҳолда Ренога жуда ёқарди... Бир шиша
улар ҳақида бадиийлаштирилган ҳужжатли мусаллас ва гуллар қўяман. Ахир
роман ёзиш мумкинлигини исботлаб у столда гул бўлишини қанча-
лар яхши кўрарди: «Гулларни
берди. У ўз қаҳрамонларига бўлган ҳаммадан ҳам чиройли даста-
меҳрли муносабатини ифодалаш орқали лайсан», дерди такрор-такрор».
адабиётнинг инсонсеварлик моҳиятининг
Элен уч хил гул: оқ мойче-
теранлашишига ҳисса қўшди. чак, кизил лола, бинафшани
Адибнинг «Чоршанба бинафшалари» дасталади, шинамгина беза-
туркумидаги ҳикоялари ўзбек тилига тилган хонани ўзи узоқ томоша
қилди.
таржима қилинган.
Ростданам ҳамма нарса жойи-
Бу воқеа француз асирларини Гер- бани жиҳозлашга киришса борми, нақ аҳволимиз маълум: ҳар куни дастурхон да эди.
маниядан – тутқунликдан олиб қайтаёт- жаннат қилиб юборади... Шуларни ўй- тузай олмаймиз-ку...
ган поездда бошланганди. Ўн кишилик лаб туриб, ўзимга ўзим шундай дейман: Не-не бахтиқароликларга ду-
купеда ўн икки киши тиқилишган. Улар ахир юртимизда келгиндилар қанча йил – Жуда яхши қилибсиз, жаноби чор бўлган Рено шунча жудолик-
уйлари, оилаларини кўриш имкони изғиб юришди. Улар орасида мендан оқсоқол. Мен Ренони шундайин кутиб дан кейин уй-жойи ва хотинини
туғилганидан ғоят ҳаяжонда. Деярли кўра истараси иссиқроқлари бўлгандир... олайки! Йигирманчи августда, дедин- ўша-ўшалигича кўриб, қувониб
ҳаммаларининг ҳам фикру хаёлини, энг Қишлоқнинг энг гўзал аёли – Элен шулар гизми? Поезд соат нечаларда келаркин? кетса керак... Деразанинг бу
аввало, рафиқалари банд этган. Ай- эътиборини ўзига жалб этмадимикин?.. Билмайсизми? томонидан туриб, Элен катта
римларининг кўнглида умид учқунлари тошойнага қаради. Озгина оз-
чақнар, баъзилари эса хавотирланиб – Нима бўпти? Агар у сени севса... – Вазирликдан хабар қилишларича, ганини айтмаса, ўзи ҳам деярли
ўйларди: «Рафиқам аввалгидай вафодор – Шундайку-я, оғайни, беш йил ёлғиз- тунги соат ўн бирда йўлга чиқади. Бу ўзгармабди. У бахтиёрликдан
ва содиқмикин? Узундан-узоқ танҳолик ликни тасаввур қила оласанми? Элен поездлар жуда имиллаб юради... Тевьер гангиб қолаётганини ҳис қи-
йилларида қандай ўзгаришлар рўй бер- Шардейда мусофир. Шардей менинг юр- вокзалида поезддан тушса, бу ергача ларди...
ди экан? У билан ҳаётни давом эттириш тим, унинг бу ерда ҳеч кими йўқ. Шундай Рено яна тўрт километр пиёда босади.
мумкин бўлармикин?» бўлгач, йўлдан тойиши ҳеч гап эмас-да... Менимча, у тушда етиб келса керак. «Етар! – деди ўзига ўзи,
– Э-э, жуда ғалати экансан-ку, эсинг – тезроқ бора қолай... Соат
Бола-чақалилар, ҳар ҳолда, анча хо- жойидами ўзи? Хўп, бирор нарса юз – Мен уни кутиб олишга шундоқ ҳо- неча бўлдийкин? Вой, тўққиздан
тиржам. Уларнинг рафиқалари бола тар- берди ҳам дейлик. Ҳаётда нималар бўл- зирлик кўрайки, жаноби оқсоқол, шоҳона ошибди-ку! Бу ишлар ўйлага-
бияси билан кун ўтказгандир. Бу учрашув маяпти, ахир! Менга қара, агар бирор бир дастурхон тузайки... Шундоқ хушха- нимдан кўра кўпроқ вақтимни
ўнғайсизлиги болалар қувончи туфайли кимса: «Сенинг Мартанг...» деб оғиз барни келтирганингиз учун мингдан-минг олибди-да. Поезд соат ўн икки-
енгил кўчса, ажабмас... очиши билан мен унга: «Оғзингни юм. раҳмат сизга! ларда келади, деганди оқсоқол.
Хотин меники, буни уруш дейдилар; у Мен ундан аввал қайтаман». Сўнг
Купенинг бир бурчагида баланд бўй- ёлғиз эди; энди эса тинчлик. Биз ҳаётни – Шардейда сизни ҳамма ҳурмат қи- уйдан шошилинч чиқиб кетди.
ли, қотмадан келган, кўзлари чақноқ, қайтадан бошлаймиз», деган бўлардим. лади, жонидан севади, деса ҳам бўлади.
француздан кўра кўпроқ испанга ўхшаш – Мен сендақа эмасман-да, – деди Сиз асли бу ерлик эмассиз, лекин ҳамма Леймарилар уйи қишлоқ чек-
киши ўтирарди. Ўзини Рено Леймари Леймари. – Агар қайтганимдан кейин сизни ҳамқишлоқ деб билади. касида бўлгани учун ҳам кўзла-
деб таништирган бу одам шардейлик бирор нарса сезсам борми... ри чақноқ, ориқ аскарнинг боғ
бўлиб, Перигорда яшарди. Тун оғушида – Унда нима қиласан, хотинингни ўл- Ниҳоят, оқсоқол хайрлашиб, чиқиб томон ўтганини ҳеч ким кўрмади.
илгарилаётган поезднинг бир маромдаги дирасанми?! Тентак экансан-ку! кетди. У чарақлаган офтобу хушбахт-
тарақа-туруқини паровоз гудоги бўлиб – Йўқ, унга қўлимни ҳам теккизмай- ликдан, асаларининг ғўнғилла-
турар, Рено эса рўпарасидаги ҳамроҳи ман. Ҳатто бир оғиз гапирмайман. Аммо Элен Леймари эри келишидан бир шидан гулларга мафтун боқиб,
билан гаплашиб борарди. ўша заҳотиёқ ғойиб бўламан. Узоқларга кун аввал бутун уйни саранжом-са- бир муддат мастона туриб қолди.
кетиб қоламан, исмимни ўзгартириб ришталади: полни ярақлатиб, дераза Кейин оҳистагина чақирди:
– Сатурнен, уйланганмисан? яшайман. Уй-жой, ҳаммасини унга қолди- пардаларини эскирган ленталаригача
– Бўлмасам-чи! Урушдан икки йил риб кетаман. Менга ҳеч нарса керак эмас, янгилади. Кейин қишлоқ сартароши- – Элен!
аввал уйланганман, икки болам бор эди. қўлимда ҳунарим бор... Ҳаётимни тамо- никига бориб, сочини жингалак қилиб Ҳеч ким жавоб бермади. У яна
Хотинимнинг исми Марта. Суратини кўр- мила ўзгартириб юбораман. Билмадим, келди. Туни билан бошига тўр кийиб бир неча бор: «Элен! Элен!» деб
сатайми? бу балки, телбаликдир, аммо табиатим ётди. Сал-пал ухладими-йўқми, яна чақирди. Жавоб бўлмагач, хаёли
Паст бўйли, юзи чандиқ, аммо қув- шундай. Менга бахт бутун бўлса, ёинки... азонлаб туриб олди. Сўнг кийимларини қочиб, дераза ёнига борди: икки
ноқ Сатурнен ички чўнтагидан титилиб Поезд узоқ гудок чалиб, рельсларни бир-бир кўздан кечирди. Узоқ ёлғизлик киши учун тузалган дастурхон,
кетган катмончани олиб, йиртиқ бир шарақлатиб вокзалга кириб келди. Икки даврида бир марта ҳам кийилмаган, гул ва мусалласни кўриб юраги
сурат чиқарди-да, ифтихор билан Ренога суҳбатдош жим бўлиб қолишди. ўзи севган шоҳи ичкўйлагини ажратиб гупиллаб уриб кетди. У бир муд-
узатди... Шардей оқсоқоли қишлоқ ўқитувчиси қўйди. «Қайси кўйлагимни кийсамикин, дат деворга суяниб қолди.
– Ў, жуда чиройли экан, – деди Лей- эди. У жуда кўнгилчан ва эҳтиёткор одам. бир вақтлар эрим ёқтирган зарҳал йўлли «Ё Раббим! Хотиним ёлғиз
мари. – Шундоқ гўзалнинг олдига ҳеч Рено Леймари поездда қайтиб келаётгани ҳаворанг кўйлагим қалай экан?» Бироқ эмас экан!» ўйлади Рено.
хавотирланмасдан қайтяпсанми? ҳақида у вазирликдан хабар олди-ю, ўзи уни кийиб кўргач, дарҳол ечиб ташлади: Бир соатдан кейин Элен қай-
– Нега хавотирланай? бориб Эленга айтишга аҳд қилди. Оқ- ўтган йиллар давомида шунчалик озиб тиб келганида қўшниси унга:
– Чунки хотининг жуда чиройли, шун- соқол борганида Элен боғида куймаланиб кетганидан, кўйлак ҳалпиллаб, беллари – Ренони кўрдим, у чопиб
ча вақт ўзи ёлғиз қолди, атрофида эса юрган эди. Бу – қишлоқнинг энг хушман- осилиб қолганди. Йўқ, ўзи тиккан қора кетаётган экан. Шунча чақирсам
бошқа эркаклар бор... – деди Леймари. зара боғларидан бўлиб, эшикнинг икки кўйлагини кия қолади: ёқасини бежаб, ҳам қайрилиб қарамади, – деди.
– Кулгимни қистатяпсан! Менинг Мар- томонини атиргуллар безаб турарди. белига рангдор белбоғ тақади. – Чопиб кетаётувди, дейсиз-
там шундайки... манаман деган йигитга – Леймари хоним, сизни яхши била- ми? Қайси томонга кетаётувди?
ҳам қарамайди. Биз шундай бахтиёр ман, эрининг қайтиб келаётганидан огоҳ Дастурхон тузашга киришишдан ав- – Тевьер вокзали тарафга.
эдикки... Беш йил мобайнида менга ёзган қилиб қўйиш лозим бўлган аёллардан вал Элен эри ёқтирган таомларни эслаш- Элен аввал оқсоқолникига
хатларини кўрганингда борми? эмассиз. Аммо, шуни айтишим керакки, га ҳаракат қилди. 1945 йили Францияда югурди, у ҳеч нарсадан хабар-
– Э-э... бу хатлар! Мен ҳам шунақа хатти-ҳаракатингиз, одобингиз билан ҳали аҳвол оғир эди. Бирини топсанг, сиз экан.
илиқ хатлардан озмунчасини олдимми! бутун қишлоқ аҳлининг ҳурматига сазо- бири йўқ... Эри эса шоколадни ёқтирар- – Жуда қўрқяпман, шун-
Аммо, барибир, ташвишдаман. вор бўлгансиз. Ҳатто оғзига келганини ди. Шоколад топиб бўлармишми? Ях- дай қўрқяпманки, оқсоқол
– Қизиқ, хотинингга ишонмайсанми? аямай, ҳар қандай аёлни бадном қилади- шиямки, кичкинагина шахсий хўжалиги жаноблари. Унинг феъли тор,
– Ишонишга ишонаманку-я, тўғри- ган ғийбатчи хотин-халажлар ҳам сизни бор. Шу туфайли товуқлар тухум бериб жуда рашкчи. Икки киши-
роғи, ишонардим. Олти йил бирга яшаб, ёмонлашга сўз тополмаяптилар. туради. Эри доимо: «Қуймоқни ҳеч ким лик дастурхон тузалганини
сираям «сен-менга» бормаганмиз. – Бирор нарса топишар, оқсоқол, – сендек мазали тайёрлай олмайди», деб кўриб... Ўзини кутаётганимни
– Хўш? деди Элен жилмайиб. мақтарди. Рено яхна гўштни, қизартириб билмаган. Ҳозирнинг ўзидаёқ
– Э, оғайни, бу – одамнинг табиатига – Мен ҳам шундай бўлар, деб ўйлаган- пиширилган олмани ҳам хуш кўргучи эди. уни топиш керак, оқсоқол жа-
боғлиқ... Мен боқибеғамликка ишонмай- дим, ҳа, ўйлаган эдим!.. Аммо сиз уларни Лекин шардейлик қассоб икки кундан ноблари, топиш керак! У энди
диган одамлар тоифасиданман. Ўзимга ҳам ром қилиб қўйдингиз. Мен сизнинг бери дўконни очмай қўйди... Элен ўтган бутунлай қайтиб келмаслиги
ўзим доимо: «Эленнинг тенги эмасман, у қувончингизни ўз кўзим билан кўргани куни сўйилган товуғини яхшилаб қовур- мумкин. Мен уни шундай се-
гўзал, жуда ақлли, одобли», деб келган- келдим. Шуниси ҳам борки, унинг кели- ди. Қўшни қишлоқдаги дўкончи яширин- ваманки!
ман. Ростданам хотиним жуда билимдон, шига ҳозирлик кўришингиз керак, Лей- ча шоколад сотаркан, деб қўшнисидан Оқсоқол вокзалга велоси-
қўлидан келмайдиган иш йўқ. Ҳар қанақа мари хоним. Турмуш оғир, ҳаммамизнинг эшитганди, бориб келишга аҳд қилди. педчи юборди, полициячиларни
матодан шундайин кўйлак тикадики, «Соат саккизда кетсам, тўққизгача қай- огоҳлантирди, аммо Рено Лейма-
ҳамманинг ҳаваси келади. Оддий кул- тиб келаман... Кетгунимча дастурхон ри ғойиб бўлганди. Элен иссиқ-
тузаб қўйсам, келгандан кейин фақат дан сўлиган гуллар ва тузалган
ошхонада банд бўламан», ўйлади Элен дастурхон ёнида туни билан туз
ва ишга киришиб кетди. У жуда ҳаяжон- тотмай тонг орттирди.
ланган, шу билан бирга, беҳад шод эди. Орадан бир кун, бир ҳафта,
бир ой ҳам ўтди. Бу бахтсиз
кундан сўнг яна қанча йиллар
ҳам ўтдики, эридан ҳамон дарак
йўқ...
Рено ўқигач, қайтиб келар,
деган умидда шу ҳикояни ёздим.

VATANPARVAR № 20 2022-yil 17
20-may
# Turmush chorrahasi

ОРИЯТСИЗ
опа. – Ҳали келин томоннинг чақи- Ў£ИЛ
2011 йил, серфайз қишлоқ ҳов- риндиси турибди. Ҳарбий қисмдаги йигитлар Муҳар-
лиси. Хонадон меҳмонлар билан (воқеий ҳикоя) рам опага оналарига меҳр кўрсатган
гавжум. Бугун Ғайбулла ака билан – Қизиқсан-да, хотин, ўғлинг од- каби далда бўлишди. Қишлоғига етиб
Муҳаррам опа ўғиллари Жамшидни дий касб эгаси эмас, – бироз виқор Бу гал фарзандининг виждон- олишига ёрдам беришди. Ана шунда
уйлантиришяпти. Ота-онанинг қувон- билан ўғлининг ўрнидан жавоб сизлигидан кўкси эзилган Ғиёс ака Ватан, она пойига жон тикишга шай
чи чексиз. Эр-хотин икки-уч кундан қайтарди Ғайбулла ака. – У ҳар- боласининг оилавий ҳаёти изга ту- турган юксак қалб эгалари – ҳарбий-
буён тин олмади, ухламади ҳисоб. бий хизматчи, юртга керакли одам. шиб кетиши учун астойдил ҳаракат лар сафида ўғли сингари номардлар-
Ахир элга тўй бериш, келин туши- Чақирдими, бориши шарт! қилди. Келин-куёв учун ҳарбий қисм га жой йўқ эканлигини англаб етди.
ришнинг ўзи бўладими. Бир томони яқинидан ижарага уй топди. Ўғлига Ота-онанинг илтимоси билан Жам-
ўғиллари ҳарбий хизматчи, офицер. – Унда келинни қачон олиб кета- минг бир насиҳат ила Лайлони унинг шид ҳарбий хизматдан четлатилди.
Ҳарбий билим юртида бирга таҳсил сан? – ўғлига термилди она. олдига ташлаб қайтди.
олган дўстлари, хизматдаги сафдош- Муҳаррам опа ориятсиз ўғлининг
лари ташриф буюришган. Қатор уй- – Ҳарбий қисмга борай-чи, нима – Сабрингиз учун сизга раҳмат, суратига термилиб, қароғларидан
лар, ҳовлига жойлаштирилган тўкин гап. Вазиятга қарайман-да... қизим! – қайтиш олдидан келинига қуйилаётган аччиқ ёшни рўмоли учи-
хонтахтаю стол-стуллар меҳмонларга миннатдорчилик билдирди Ғайбулла га қайта-қайта артар экан, беихтиёр
мунтазир. Эрта тонг «наҳор оши»дан Жамшид шу тариқа кўзлари бахт- ака. – Оила сирини, обрўсини сақлай унинг кўз олдида болалик чоғлари
бошланган тўй тадбири «хотин оши», дан ёниб турган келинчакни ота- оладиган сиздек оқила фарзанд гавдаланди: ўғилчасини дунёга кел-
«коллектив давраси» каби меҳмон онасининг олдида қолдириб, хизмат улғайтирган ота-онангизга раҳмат! тириш оғир кечганди, ўшанда. Айниқ-
кутиш билан давом этмоқда. жойига жўнаб кетди. Орадан ҳаф- Ҳали ҳаммаси яхши бўлади. са, онанинг аҳволи барча яқинларини
талар, ойлар ўта бошлади. Ҳар гал жиддий хавотирга солган. Тортган
Ҳовлининг четига оқ бўздан ўраб унинг телефондаги жавоби битта: – Бахтимизга соғ бўлинг, дада- азоблари ортда қолиб, ана, жигар-
қилинган «ошхона»даги бир қатор «Оилавий яшаш учун яхшироқ жой жон! – синиқ жилмайди Лайло. пораси атак-чечак қадам ташлаяпти.
катта қозонларда тайёрланаётган излаяпман. Кўнглимдагидек жой Чала-ярим айтган илк сўзлари, «она»
ош-овқатлар навбати билан меҳмон- топилмаяпти, шароит яратиб, кейин – Ташвиш қилманг, Жамшидбек деган сўзи худди ҳозиргидек юрагини
ларга тортиляпти. Биқирлаб қайна- олиб келаман...» бир адашди-да, бу йўлга қайта оёқ орзиқтириб ўтди. Орқасига сумкача-
ётган самовар бошидаги йигитчалар- босмайди. Онангиз билан тез-тез сини осиб, илк бор мактабга чиққан
нинг қўли қўлига тегмайди. Орадан уч ой ўтгач, Муҳаррам келиб турамиз... чоғлари-чи? У кунларни эслаш она
опа «Жамшидбегим, ота-онам умид учун қанчалар тотли. Мана, у ниҳоят
Муҳаррам опанинг кайфияти билан келин қилган, хотиним уч- Бироқ отанинг орзулари сароб соғлом, кўркам бўлиб, вояга етди.
кўтаринки. Уч-тўрт кундан буён бе- тўрт ой уларнинг хизматида бўлсин, бўлиб чиқди. Ноқобил ўғил танлаган Ота-онанинг дуоларию Жамшид-
дорлигига қарамай, чарчоқ нелигини деб истиҳола қиляпти чоғи. Яхшиси, йўлидан қайтмади. Эрининг меҳрсиз бекнинг астойдил ҳаракати сабаб у
сезгани йўқ. Ахир ўқимишли, чирой- келинимни ўзим олиб бора қолай, ва беэътиборлигидан бегона жой- курсантлик либосини кийди. Эл-юрт
ли, чевар-чечан келин оляпти. Ҳа, ёшлар ҳаётининг бошидан бирга ларда ёлғизланиб қолган Лайло ўз олдида Ғайбулла ака билан Муҳаррам
бўлажак келин – Лайло чиндан-да су- яшаб қўша қарисин», деган ширин оиласига қайтишга мажбур бўлди. опанинг кўкси осмон бўлди, гўё.
лув. Бундай келин ҳаммага ҳам насиб ўйда Лайлони олиб, йўлга отланди. Келинчакнинг аччиқ кўз ёшлари,
қилавермайди. Офицер ўғлига ҳар Ғиёс ака хотинининг мақсадини қўл- ўғилларининг қариндош-уруғ, эл- Энди она учун соғинч онлари
жиҳатдан мос. Бир томони ўзининг лаб-қувватлади. Эр-хотин воқеалар юрт олдидаги шармандали ҳаракати бошланди. Она она-да, боласини
узоқ қариндоши. Йигитнинг ҳарбий кутилмаган тус олишини хаёлига ота-онанинг қаддини эгди. Негаки, «катта» ўқишга кирганидан қанчалар
соҳада хизмат қилиши қудаларнинг келтирмаган эди... Жамшиднинг жазмани Альфия икки қувонмасин, бағридан узоқдалиги
розилигига сабаб бўлди. Энди бағри- фарзандини болалар уйига топши- дилини эзиб турарди. Ўғлининг яхши
дан узоқда хизмат қилаётган жигар- Муҳаррам опа ўғлини ҳарбий қисм- риб, қизчаси билан у хизмат қилаёт- кўрган таомини тайёрлаган кун дас-
порасининг иссиқ-совуғидан хавотир дан топа олмагач, сафдошларининг ган жойда бирга яшамоқда эди. турхон устида томоғидан овқат ўт-
олмаса ҳам бўлади. Тўйдан кейин кўмаги билан у яшаб турган ижара май, аста кўз ёш қилиб олган пайтлар
расм-русумларни тезроқ якунлаб, уйига борди. Борди-ю... онаизор ва Ўғлини тўғри йўлга солиш мақ- кўп бўлган. Ва ниҳоят, паҳлавони
ўғлининг олдига келинини олиб бо- келинчак «етти ухлаб тушига кир- садида онаизор яна йўлга отланди. офицерлик либосини кийди...
риб қўяди, кўнгли хотиржам тортади. маган» аянчли манзарага дуч келди. Командирларидан унга хизмат таъти-
Жамшиднинг ўзидан анча ёши катта ли беришларини зорланиб, илтимос Муҳаррам опа хаёли шу ерга кел-
Ана, келин-куёв машинаси дар- хонадон бекаси Альфия билан яшаб қилди. Мақсади – эзгу ришталар ганида, юрагини чангаллади... Ҳа,
возахона олдига келиб тўхтади, тўй юргани ошкор бўлди. Янада аянчлиси, ила боғланган янги оилани асраш, иродасиз, ахлоқсиз ўғил ота-онани
аҳли уларга пешвоз чиқишга шошил- уч фарзанднинг онаси Альфиянинг қо- қолаверса, катта бир оиланинг бузи- зор қақшатди. Чимилдиққа гўзал
ди. Даврада «тўйлар муборак» садоси нуний эри бўлиб, у оиласи таъминоти либ, болалари тирик етим бўлишига орзулар ила кирган фаришта янглиғ
янгради, ўзгача файз, ўзгача шукуҳ... учун хорижга ишлагани кетганди. сабабчи бўлган бағритош ўғлини қизнинг ҳаётини поймол қилди.
Муҳаррам опанинг қалби ҳаяжонда... қинғир йўлдан қайтариш. Албатта, бу Тирик етимлар сони кўпайди. Энг
«Бу яқиндагина «ўғлингизнинг ту- воқеалардан хабардор бўлган хизмат ёмони, она хўрланди. Онани хўр-
*** тинган опасиман», деб тўйга бориб, бошлиқлари ҳам қараб туришмади. лаган инсон эса ҳеч қачон Ватанга
– Дада, хизматга қайтмасам бўл- саруполар кийиб қайтган аёл-ку», Жамшидни хизмат бурчига, офицер- садоқатли бўла олмайди.
майди, – тўйдан беш кун ўтиб, ота- ранги ўзгарди Муҳаррам опанинг. лик шаънига ҳар томонлама лойиқ
сига вазиятни тушунтирди Жамшид. «Йўқ... бундай бўлиши мумкин бўлишга даъват этишди. Маълум Зулфия ЮНУСОВА,
– Командирим «Тез етиб кел!» деб эмас... менинг ўғлим бундай разил- чоралар кўрилди ва яна онанинг ил- «Vatanparvar»
телефон қилди. Биласиз-ку, вазифам ликка бормайди...» тимоси қондирилди – ўғлига хизмат
масъулиятли. таътили берилди.
– Ҳарбийларнинг ҳаёти шундай, Юзсиз аёлнинг беҳаё ҳаракатию,
– хўрсинди оила бошлиғи. – Қачон ишонган ўғлининг ориятсизлиги – Она, шу ерда ўтириб туринг!
йўлга тушмоқчисан? Муҳаррам опанинг юрагига санчиқ – шошилди Жамшид. – Ҳарбий
– Ҳозироқ кетсам яхши бўларди, бўлиб кирди, дард бўлиб кирди. Асал қисмга бориб, таътилга чиққанлигим
буйруқ-буйруқ-да. ойи деб аталмиш илк оилавий ҳаёти тўғрисидаги ҳужжатларни тўғрилаб
– Бу нима деганинг, ўғлим, отпус- кутилмаган тўфонга дуч келган, келаман.
кангнинг ярми ҳам ўтмади-ку, – ҳай- келинлик орзулари чил-чил синган
рат ила суҳбатга қўшилди Муҳаррам гўзал Лайло эса докадек оқариб, – Узоқ қолмайсанми, болам?
қотиб турарди. Жамшид онасининг – Йўқ, тез қайтаман, сиз тайёрла-
олдида бош эгиб турган бўлса-да, ниб туринг!
нигоҳида ҳеч қандай афсус ва надо- Ҳар лаҳзаси бедор ўтаётган
мат сезилмасди. Муҳаррам опа «ишонган тоғи»нинг
йўлига кўз тутишни бошлади. Бир
«Бу хатони тўғрилаш керак – ўзи- соат... уч соат... Ҳамон ўғлидан да-
ни қўлга олди она. – Ҳозироқ коман- рак йўқ. Кута-кута ҳолдан тойган
дирларидан илтимос қиламан, ўғлим- онаизор ўғлининг пасткашлигини
нинг хизмат жойини тезроқ бошқа тушуниб етгач, ҳушини йўқотаёзди.
ҳудудга кўчиришларини сўрайман. Нобакор ўғил (агар ўғил дейишга
Бу аёлдан қанча узоқ бўлса, шунча лойиқ бўлса) онасини на бир тани-
яхши». Вазиятдан хабар топган ҳар- ши, на бир яқини бор бегона жой-
бий қисм командири ҳолатни ўрганиб ларга ташлаб, жазмани билан қочиб
чиқди. Жамшидга офицер устозлари кетганди. Она титраб-қақшаб, кўз
ўгит ва маслаҳатлар берди. Фар- ёшлари юзини ювиб, узоқ йиғлади...
зандининг оиласини сақлаб қолиш,
ўғлини хато йўлдан қайтиб, ўзини
қўлга олиши учун имконият яратиш-
ларини сўраган бағриқон онанинг ил-
тимоси қондирилди. Ёш офицернинг
хизмат жойи ўзгартирилди.

18 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may
SHOHSUPA
SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT # Yengil atletika
(xabarlar)
Latviyada dunyoning eng nufuzli marafonlaridan biri bo‘lib o‘tdi.
Unda Mudofaa vazirligi Oliy sport natijalarini rivojlantirish YENGIL ATLETIKA
markazi (MVSM) vakili Marina Xmelevskaya ham qatnashdi va Tarkibida Mudofaa
mamlakatimiz sportining ayollar marafoni tarixidagi so‘nggi 38 yil vazirligi Oliy sport natijalarini
ichidagi eng yuqori natijani ko‘rsatdi. rivojlantirish markazi (MVSM)
vakillari ham bo‘lgan terma
38 YIL ICHIDAGI jamoamiz a’zolari Turkiyada
o‘tkazilgan yengil atletika
ENG YUQORI NATIJA bo‘yicha “Olimpik Deneme
Yarismalari” va “Nurullah Ivak
Latviyaning Riga shahrida o‘tkazilgan nufuzli muvaffaq bo‘ldi, atletimiz faqatgina efiopiyalik sportchidan Atmalar Kupasi’nda” xalqaro turnirlarida qatnashib,
marafon bu safar 76 mamlakat sportchilarini o‘zida pastroq natija ko‘rsatgan. 17 ta oltin, 12 ta kumush va 7 ta bronza, jami
jamladi. Unda qatnashgan sportchimiz – Mudofaa 36 ta medalga sazovor bo‘lishdi. Jumladan, uch
vazirligi Oliy sport natijalarini rivojlantirish markazi “Rimi Riga Marathon–2022”, ayollar: hatlab sakrash bo‘yicha 15,19 metr natija qayd
vakili Marina Xmelevskaya kumush medalga sazovor 1. Mekuriya Zennebe (Efiopiya) – 2:30:53 etgan MVSM vakili Islam Sibagatullin yakunda
bo‘ldi. 2. Marina Xmelevskaya (O‘zbekiston) – 2:33:19 shohsupaga ko‘tarilib, musobaqaning oltin medali
3. Aynelem Kasaxun (Efiopiya) – 2:38:21 bilan taqdirlandi.
O‘zbekiston yengil atletika federatsiyasining Qirg‘izistonning dengiz sathidan 1 630 metr
ma’lum qilishicha, bu yurtimiz sportining ayollar balandlikda joylashgan Issiqko‘l atrofida esa “Run the DZYUDO
marafoni tarixidagi ikkinchi yuqori natija sifatida Silk Road – 2022” Shanxay hamkorlik tashkiloti xalqaro Qozog‘istonda
qayd etildi. So‘nggi bor 1984-yil Litvada o‘tgan marafoni bo‘lib o‘tdi. Asosiy yo‘nalish hisoblanmish o‘smirlar o‘rtasida o‘tgan
musobaqada hamyurtimiz Nadiya Usmanova 2:30:36 marafon dasturida hamyurtimiz Shohrux Davlatov 2:28:01 xalqaro turnirda yurtimiz
vaqt bilan o‘zbekistonlik marafonchi qizlar rekordini natija bilan marra chizig‘ini birinchi bo‘lib kesib o‘tdi va dzyudochilari muvaffaqiyatli
o‘rnatgan edi. MVSM vakili Marina Xmelevskaya musobaqaning oltin medali bilan taqdirlandi. qatnashdi. 10 ga yaqin
esa o‘tgan hafta oxirida Latviyada o‘tkazilgan 3 km masofaga kechgan poygada ham hamyurtimiz davlatning 20 dan ziyod
musobaqada 2:33:19 vaqt ichida marraga yetib Shohsanam Hurramova g‘olib chiqdi. 10 km masofali jamoalari ishtirok etgan turnirda O‘zbekiston terma
kelgan. Qayd etish joiz, hamyurtimiz poyga davomida bahsda esa hamyurtimiz Otabek Toshquvvatov 32:34, jamoasi a’zolari 11 ta oltin, 6 ta kumush, 12 ta
mazkur yo‘nalishda yetakchi hisoblanuvchi Afrika, ayollar o‘rtasida Sitora Qurbonova 38:26 daqiqa bronza, jami 29 ta medalni qo‘lga kiritib, umumjamoa
Amerika va yevropalik raqibalarini ortda qoldirishga ko‘rsatkich bilan kumush medalga sazovor bo‘ldi. hisobida 1-o‘rinni egalladi. Ayniqsa, yosh dzyudochi
qizlarimiz barcha vazn toifalarida chempionlik
# Kurash shohsupasiga ko‘tarilishi katta voqelik bo‘ldi.
Umumjamoa natijalariga ko‘ra, 2-o‘rinni 3 ta oltin,
HISOMIDDINOV 8 ta kumush, 18 ta bronza medali bilan Qozog‘iston
terma jamoasi egalladi.
MUTLAQ VAZN TOIFASIDA G‘OLIB
KAMONDAN OTISH
Jizzax viloyatining Zarbdor tumanida kurash hamda belbog‘li Iroqda yakuniga yetgan
kurash bo‘yicha yoshlar va kattalar o‘rtasida an'anaviy kamondan otish bo‘yicha Osiyo
xalqaro turnir bo‘lib o‘tdi. Unda Qozog‘iston, Tojikiston, kubogining navbatdagi bosqich
Qirg‘iziston va yurtimiz polvonlari qatori Mudofaa vazirligi bahslarida merganlarimiz bitta
Oliy sport natijalarini rivojlantirish markazi (MVSM) vakillari oltin va 2 ta bronza medalini qo‘lga
ham qatnashib, sovrindorlar safidan joy olishdi. kiritishdi. Mikst dasturida Ziyoda
Abdusattorova va Amirxon Sodiqov
Azaliy qadriyatimiz bo‘lgan kurash mamlakatimiz Umar Bozorov muvaffaqiyat qozondi. Umar Bozorov juftligi finalda hindistonlik raqiblarini
sportining yangi imkoniyatlarini xalqaro maydonda 81 kg vazn toifasi bo‘yicha polvonlar bellashuvlarining 5:4 hisobida mag‘lub etib, g‘oliblikka erishgan bo‘lsa,
namoyish etishda, o‘z navbatida, yurtimiz yoshlari g‘olibiga aylangan bo‘lsa, Muhsin Hisomiddinov eng og‘ir jamoaviy dastur bo‘yicha bahslarda yigitlarimiz Eron
qalbida vatanparvarlik, mardlik, olijanoblik to‘yg‘ularini (+90 kg) vazn toifasida zafar quchdi. Kurash bo‘yicha termasini 6:0, qizlarimiz qozog‘istonlik raqibalarini
shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etmoqda. bellashuvlarda, shuningdek, Do‘stmurod G‘afforov 6:2 hisobida mag‘lubiyatga uchratgan holda bronza
1998-yil 6-sentabrda ta’sis etilgan Xalqaro kurash (60 kg), Otabek Hasanov (66 kg), Asqar Xayrullayev medalni qo‘lga kiritishdi.
assotsiatsiyasi bugun sayyoramizning beshta (73 kg) va Erkin Qozoqov (90 kg) o‘z vazn toifalarida
qit’asidagi 130 ga yaqin davlatlardagi federatsiyalarni g‘oliblikni nishonladi. Ayollar o‘rtasidagi bellashuvlar SHAXMAT
birlashtirgani bois, xalqaro maydonda ushbu sport yakunida Shahlo Hamidova (48 kg), Iroda Mamashoyeva Poytaxtimizdagi Xalqaro
turiga nisbatan e’tibor ham yil sayin kuchayib (57 kg) va Shahnoza Bozorova (70 kg) g‘oliblik shaxmat akademiyasida
bormoqda. Kurash bo‘yicha xalqaro turnirlar ham shohsupasiga ko‘tarildi. “Sohibqiron Amir Temur
ko‘payib, an’anaviylari yanada qiziqarli tus olmoqda. kubogi” II xalqaro turniri
Bundan Jizzax viloyatida o‘tkazilgan kurash hamda Belbog‘li kurash bo‘yicha bellashuvlar esa Jamoliddin bo‘lib o‘tdi. Shaxmatning
belbog‘li kurash bo‘yicha an’anaviy xalqaro turnir ham Ne’matullayev (55 kg), Oyatilla Tillaboyev (60 kg), Oybek rapid turi bo‘yicha tashkil
qiziqarli bellashuvlarga boy kechdi. Sultonov (66 kg), Holmirza Hasanboyev (73 kg), Husniddin etilgan bahslarda dunyoning
Ro‘ziyev (81 kg), Shohjahon Ortiqov (90 kg), Zaylobiddin 10 ta davlatidan 60 nafarga yaqin shaxmatchi
Jizzax viloyati hokimligi, Jizzax viloyati Ortiqov (100 kg) va Muhammadjon Iskandarovning qatnashdi. 9 tur natijalariga ko‘ra, “Sohibqiron
prokuraturasi tashabbusi bilan hamda O‘zbekiston (+100 kg) g‘olibligi bilan yakunlandi. Amir Temur kubogi” qozog‘istonlik xalqaro master
Respublikasi sportni rivojlantirish vazirligi, O‘zbekiston Aristanbek Urazayevga nasib etdi. Keyingi o‘rinlarni
belbog‘li kurash federatsiyasi, O‘zbekiston kurash Muxlislar tomonidan har doim mutlaq vazn toifasi turkiyalik Vaxap Shanal va hamyurtimiz Javohir
federatsiyasi va bir qator tashkilotlar hamkorligida bo‘yicha bellashuvlarga katta qiziqish bildirilgan. Jizzax Sindarov egalladi.
o‘tkazilgan xalqaro turnirda Qozog‘iston, Tojikiston, an’anaviy xalqaro turnirida ham muxlislar mazkur
Qirg‘iziston va yurtimizning 500 nafardan ortiq bellashuvlarga alohida e’tibor qaratishdi. Quvonarlisi, OT SPORTI
polvonlari qatnashib, o‘z vazn toifalarida g‘oliblik har ikki sport turi bo‘yicha mutlaq vazn toifasida g‘oliblik Konkur bo‘yicha
uchun kurashishdi. “Polvonlari ko‘p yurt qudratli hamyurtlarimizga nasib etdi. Belbog‘li kurash bo‘yicha O‘zbekiston terma jamoasi
bo‘lur” shiori ostida o‘tgan xalqaro turnirda erkaklar mutlaq vazn toifasida Nodir Ahadjonov g‘olib chiqdi. Kurash vakillari Qirg‘izistonda
kurash bo‘yicha 6 ta, belbog‘li kurash bo‘yicha 8 ta bo‘yicha bellashuvlar yakunida esa g‘oliblik shohsupasiga o‘tkazilgan Yevrosiyo
vazn toifasida o‘zaro kuch sinashishdi. Ayollar esa Mudofaa vazirligi Oliy sport natijalarini rivojlantirish markazi ligasining Millatlar kubogi
kurash bo‘yicha 48, 52, 57 kg vazn toifalarida gilamga vakili Muhsin Hisomiddinov ko‘tarildi. Ularning ikkisiga ham bahslarida muvaffaqiyatli
chiqishdi. Shuningdek, erkaklar o‘rtasida har ikki “Nexia-3” rusumli avtomobillar tantanali ravishda topshirildi. ishtirok etishdi. Uch kun
sport turi bo‘yicha mutlaq vaznda kuchlilar aniqlandi. davom etgan bellashuvlar yakunida hamyurtlarimiz 7 ta
oltin, 3 ta kumush va 2 ta bronza medallariga sazovor
Kurash bo‘yicha bellashuvlar davomida bo‘lishdi. Yakkalik dasturida chavandozlarimiz Gran-
Mudofaa vazirligi Oliy sport natijalarini rivojlantirish pri yo‘nalishida g‘alaba qozonib, kelasi yil AQSHda
markazi vakillaridan Muhsin Hisomiddinov va o‘tkaziladigan Jahon kubogining finaliga yo‘l oldi.
Jamoaviy dasturda ham yigitlarimiz erishgan g‘alaba
ularga joriy yil Barselona shahrida o‘tkaziladigan
jamoaviy dasturdagi Jahon kubogi
finali eshigini ochdi.

Rasul JUMAYEV,
«Vatanparvar»

VATANPARVAR № 20 2022-yil 19
20-may
# Tanlov

«Халқаро оила куни» муносабати билан Давлат хавфсизлик хизмати ёрланган ошларга ҳайъат аъзолари
Чегара қўшинлари қўмондонлигида «Янги Ўзбекистоннинг ибратли томонидан муносиб баҳо берилди.
оиласи» шиори остида «Ибратли ҳарбий оила» кўрик-танловининг
Кўрик-танловнинг тақдирлаш ма-
Ибратли µарбий оила аниºландиреспубликабосқичибўлибўтди. росими пойтахтимиздаги Ёшлар ижод
саройида бўлиб ўтди. Тадбир аввали-
Бир қатор давлат ва жамоат Иккинчи шартда, қатнашчилар лар бўйича тайёрланган саволларга да ташриф буюрувчилар эътиборига
ташкилотлари билан ҳамкорликда кундалик ҳаётда учраб турадиган жавоб бердилар. ижодий ишлар кўргазмаси ҳавола
ўтказилган мазкур танловда мам- турли иллатлар, оилавий муаммолар, этилди. Шундан сўнг уч кун давом
лакатимизнинг турли ҳудудларидан «оммавий маданият» хуружлари ва Кўрик-танловнинг иккинчи куни этган қизғин ва муросасиз баҳслар
келган 6 нафар оила иштирок этди. спиртли ичимликларининг салбий Тошкент денгизи дам олиш маскани- натижаларини эълон қилиш ҳамда
Қуръа ташлаш маросимидан сўнг, оқибатларини таъсирли саҳна кўри- да очиқ осмон остида ташкил этилиб, ғолиб ва совриндорларни тақдир-
оилаларнинг қатнашув кетма-кет- нишлари орқали намоён этдилар. ҳарбий оилалар дастлаб «Спорт – лаш маросими бошланди. Унга кўра
лиги аниқлаб олингач, шартларни Мазкур жараёнда оила аъзоларининг саломатлик гарови» шиори остида- капитан Инакжановлар оиласи «Энг
бажаришга киришилди. истеъдоди, уюшқоқлиги, айниқса, ги эстафетада ўзаро беллашдилар. билимдон оила», оддий аскар Хам-
саҳна кўринишларида фарзандлар- Қисқа масофага югуриш, арғамчида заевлар оиласи «Энг аҳил оила» ва
Биринчи шарт «Саломлашув» деб нинг ишонарли тарзда чиқишлари сакраш ва тўпни саватга тушириш кичик сержант Исмоиловлар оиласи
номланиб, унда қатнашчилар ўз ои- барчага бирдек манзур бўлди. шартлари ниҳоятда қизғин кечиб, «Энг шижоатли оила» номинация-
лаларини шеърий тарзда, куй-қўшиқ, ҳар бир оила эпчиллик ва чаққонлик- лари соҳиби бўлди. Фахрли учинчи
рақслар ҳамда видеолавҳалар ёрда- Албатта, ҳар бир оилада кенг ларини намоён этган ҳолда, шарт- ўрин майор Қодировлар оиласига,
мида батафсил таништиришга ҳара- дунёқараш шакллангани, билим, ларни қисқа фурсатда тез ва тўғри иккинчи ўрин эса кичик сержант
кат қилдилар. Мазкур шарт давомида салоҳият ва тафаккур юқори дара- бажаришга ҳаракат қилдилар. Ўразбаевлар оиласига насиб этди.
ҳарбий оилаларнинг рамзий либоси, жада бўлиши муҳим аҳамият касб Кўрик-танловда биринчи ўринга му-
кўкрак нишони ҳамда шиорларига этади. Айни шу маънода, танлов Спорт мусобақалари якунига носиб деб топилган кичик сержант
ҳам алоҳида эътибор қаратилди. иштирокчиларининг зукколиги ва етгач, танловнинг сўнгги «Ошга Рустамовлар оиласи «Энг ибратли
салоҳиятини синовдан ўтказувчи марҳамат» шартига старт берилди. ҳарбий оила» дея эътироф этилди.
Ҳар бир оиланинг тайёргарлик учинчи шарт «Билимдонлар баҳси» Ушбу шартда оилаларнинг аҳилли-
даражаси, интилиш ва ҳаракатлари деб номланиб, унда оила аъзолари ги, ҳамжиҳатлиги, пазандалик ва Тадбир давомида элимиз ардоғи-
ҳакамлар ҳайъати томонидан холи- ижтимоий, сиёсий ва ҳаётий мавзу- саранжом-саришталиклари синовдан даги санъаткорлар, Давлат хавф-
сона баҳолаб борилди. ўтказилди. Қисқа фурсатларда тай- сизлик хизмати Чегара қўшинлари
ашула ва рақс ансамбли хонандалари
томонидан намойиш этилган концерт
дастури барчага кўтаринки кайфият
бағишлади.

Майор Фарида БОБОЖОНОВА
ДХХ Чегара қўшинлари

# Ilmiy-amaliy anjuman

Чирчиқ олий танк қўмондонлик-муҳандислик билим юртида ва сарб-қаноат каби фазилатларини намоён
«Офицер кадрларни тайёрлашда замонавий ҳарбий психология қилади. Маърузаларда соҳа мутахассислари шу
ва педагогика: муаммо ва ечимлар» мавзусида республика ҳақда атрофлича фикр юритар экан, қўшинлар
фаолиятида ҳарбий психологиянинг ўрни ва
іАРБИЙ ПСИХОЛОГИЯ ВА ПЕДАГОГИКАНИНГилмий-амалий конференцияси бўлиб ўтди. вазифаси, жанговар тайёргарлик жараёнида
ДОЛЗАРБ МАСАЛАЛАРИ ахлоқий-руҳий тайёргарликни ташкиллашти-
риш усуллари, ҳарбий хизматчилар фаолиятида
Миллий армиямиз учун юқори малакали Доимий жанговар шайлик ва ҳушёрлик, психологик ва педагогик билимларнинг аҳа-
офицер кадрларни тайёрлаш, ҳарбий хизмат- ҳарбий бўлинмаларнинг уйғунликдаги ҳара- мияти, инсон руҳияти ва унга таъсир қилувчи
чиларнинг ахлоқий-руҳий тайёргарлиги ва катларини таъминлаш, хизмат ва жанговар омиллар, ҳарбий жамоа психологияси, ҳарбий
жанговар руҳини мустаҳкамлаш бўйича белги- вазифаларни сифатли ва ўз вақтида ҳал этиш, жамоада психологик қонуниятларни очиб бе-
ланган вазифалар ижросини таъминлаш, шу- ҳарбий жамоаларда соғлом муҳитни шакллан- риш усуллари ҳамда тарбиявий-мафкуравий
нингдек, олий ҳарбий билим юртларида ҳарбий тириш ҳамда мустаҳкам ҳарбий интизомга эри- ишларнинг асосий мақсади хусусида қимматли
психология ва педагогика фанларини ўқитиш шишда ҳарбий хизматчиларнинг ахлоқий-руҳий маълумотлар беришди. Соҳада эришилган илғор
тизимини янада такомиллаштириш мақсадида тарбияси муҳим аҳамият касб этади. Чунки тажрибалар эътироф этилди.
ташкиллаштирилган мазкур тадбирда бир қатор ҳарбий хизматчи руҳан соғлом бўлсагина юза-
олий ва олий ҳарбий таълим муассасаларининг га келадиган ҳар қандай қийин шароитда ҳам Қизғин муҳокамага бой ўтган конференцияда
профессор-ўқитувчилари, етакчи мутахассисла- руҳий ҳолатини назорат қила олади, ҳис-туй- ҳарбий психология ва педагогика фанлари-
ри иштирок этди. ғуга берилмайди. Кучли ирода, бардошлилик ни ўқитишни такомиллаштириш, мазкур фан
ўқитувчилари ўртасида ўқув, илмий-услубий
ҳамкорликни йўлга қўйиш, тажриба алмашиш,
ҳарбий психология ва педагогика фанини ўқи-
тиш самарадорлигини ошириш, курсантларда
барқарор ахлоқий-руҳий сифатларни шакл-
лантириш тизимини такомиллаштириш бўйича
асосли таклифлар илгари сурилди.

Майор Гулнора ҲОЖИМУРОДОВА

III darajali serjant Olim BERDIYEV

20 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may

# Õîrij armiyalarida

ЛИВАН АРМИЯСИНИНГ

ªУРУªЛИКДАГИ ªЎШИНЛАРИ ªўшин тури – ªуруºликдаги ºўшинлар

Умумий сони деярли 80 минг киши

Жанговар танклар 262 та

Зир³ли жанговар машиналар 1 262 та

Артиллерия тўплари,
миномётлар 45 та
Танкка ºарши

ракета комплекслари 27 та

Маълумки, Яқин Шарқ мамлакатларидаги фаларни бажарувчи, 2 та артиллерия, 4 та че- чанғичилар мактаби, шунингдек, «Ал-Урвар»
ҳарбий-сиёсий вазият доимо кескин ва гарани қўриқлаш полки); қўллаб-қувватловчи ва «Арман» ўқув марказларида олиб борилади.
мураккаб бўлиб келган ва бундай ҳолат бригада, тоғ пиёдалари ва снайперлар роталари Бундан ташқари, ливанлик ҳарбий хизматчи-
ҳозирда ҳам давом этиб келмоқда. Ўрта бор. Улар «Бекаа» (штаби Аблах шаҳрида жой- ларнинг маълум қисми Сурия, Миср, Туркия,
денгизнинг шарқий соҳилидаги тоғли лашган), «Байрут» (Байрут ш.), «Тоғли Ливан» Италия ва Бельгиядаги тегишли ўқув юртларида
ҳудудда жойлашган Ливан Республикаси (Фаядия ш.), «Шимол» (Триполи ш.) ва «Жа- таълим олиши йўлга қўйилган.
ана шу минтақада марказий ўринлардан нуб» (Сайда ш.) деб номланган 5 та ҳудудий
бирини эгаллайди. Умумий сони деярли қўмондонлик томонидан бошқарилади. Кескин Ҳозирги вақт келиб, ҚҚ тасарруфида М60А1,
7 миллион кишидан иборат бўлган мам- вазиятлар юзага келган ҳолатларда бу турдаги М48А2, М48А25, Т-54, Т-55 ва АМХ-13 типи-
лакат аҳолисининг 90 фоиздан ортиғини қўшинлар захирадан чақириладиган деярли 50 даги жанговар танклар (жами 252 та), М113,
араблар ташкил этади. Бундан ташқари, минг нафарга яқин резервистлар билан кучай- VAB-VTT, М-3 «Панар», AML-90 «Панар», М2А2
мамлакат ҳудудида 400 мингга яқин тирилиши мумкин. «Брэдли» типидаги зирҳли жанговар машиналар
фаластинлик қочоқлар истиқомат қилади. (1262 та), турли типдаги ўзиюрар ва шатак-
ҚҚни бутлаш шартнома асосида амалга ка олинувчи гаубицлар (214 та), миномётлар
Ливан шимол ва шарқ томонда Сурия билан, оширилади. Аввал Ливанда 18 ёшгача бўлган (236 та), БМ-21 «Град» типидаги бараварига
жанубда – Исроил билан чегарадош. Ўзининг фуқаролар 1 йил давомида мажбурий тарзда ўт очувчи реактив тизимлар (11 та) ва танкка
географик жойлашуви ва тарихий ривожланиш ҳарбий хизматни ўташлари белгиланган эди. қарши кураш тизимлари (270 та) мавжуд бўлиб,
хусусиятларига кўра, бу давлат Шарқ ва Ғарбда- Улар ўқишдан бўш вақтларида, шунингдек, ёзги уларнинг аксарият қисми АҚШ, собиқ иттифоқ
ги турли мамлакатларнинг сиёсий, ҳарбий-стра- таътил даврида армия сафида хизмат қилиши ва Францияда ишлаб чиқарилган.
тегик, иқтисодий ва диний манфаатлари тўқнаш талаб этиларди. 2005 йилда янги чақирув ти-
келадиган жой бўлиб қолмоқда. Ҳозирги вақтда зими қабул қилиниб, унда хизмат муддати 6 ой Ғарб ҳарбий мутахассислари таъкидлаши-
Исроил, Эрон, АҚШ, Франция ва бошқа бир қа- этиб белгиланган. 2007 йилнинг 10 февралидан ча, умуман олганда Қуруқликдаги қўшинлар,
тор мамлакатлар Ливандаги ўз позицияларини бошлаб мажбурий ҳарбий хизмат бекор қилин- айниқса, офицерлар таркиби яхши жанговар
мустаҳкамлаш бўйича фаол иш олиб бормоқда. ган ва ихтиёрий равишдаги шартнома бўйича тайёргаликка эгалиги билан ажралиб туради,
хизмат тури жорий этилган. аммо қўшиннинг умумий техник таъминоти паст
Ливан Қуролли Кучлари расман 1945 йил- даражадалигича қолмоқда. Шу сабабли яқин
нинг 1 августида ташкил топган. Миллий ар- Бу турдаги қўшинлар учун офицер кадрлар истиқболда Ливан армиясининг, шу жумладан,
мия Франция босқини даврида юзага келган тайёрлаш пойтахт Байрут шаҳрида жойлашган Қуруқликдаги қўшинларнинг жанговар шайли-
маҳаллий ҳарбий қўшилмалар, шунингдек, 1946 қўмондонлик-штаб коллежи, ҳарбий билим гини сақлаб туриш ва ривожлантириш бевосита
йилда француз қўшинлари мамлакат ҳудудидан юрти ва ҳарбий институтда амалга оширилади. хорижий давлатлар томонидан кўрсатиладиган
олиб чиқилганидан сўнг улардан қолган ҳарбий Унтер-офицерлар ва оддий аскарлар таркиби ҳарбий ёрдам ҳажмига, шунингдек, асосан АҚШ
қисмлар, қурол ва ҳарбий техника захиралари аъзоларини ўқитиш сержантлар тайёрлаш мак- ва НАТО мамлакатларидан қуроллар, ҳарбий
асосида ташкил этилган. Армиянинг асосий ва таби, махсус вазифаларни бажарувчи бўлин- техника ва зарурий эҳтиёт қисмлари харид қи-
энг кўп сонли тури ҳисобланувчи Қуруқликдаги малар ҳарбий хизматчилари мактаби, «Кедри» линишига боғлиқ бўлади.
қўшинлар (ҚҚ)нинг умумий сони деярли 80 минг
киши бўлиб, бу Ливан Қуролли Кучлари жами
шахсий таркибининг 95 фоизини ташкил этади.
Қўшин таркибидан мотопиёдалар, бронетанк, тоғ
пиёдалари қўшилмалари, қисм ва бўлинмалари
жой олган. ҚҚ жанговар таркибида 12 та алоҳида
бригада (шу жумладан, 11 та алоҳида мотопиё-
далар бригадаси ва 1 та республика гвардияси
бригадаси); алоҳида полклар (6 та коммандос,
танк, десант-штурм, разведка ва махсус вази-

П. САЙДИВАЛИЕВ тайёрлади.

VATANPARVAR № 20 2022-yil 21
20-may
MUEVRAISFHFISAHQSIIRYLAARTI GA(Psixolog maslahati)
Kartoshkali
zapekanka

Hayotda ko‘p Bu mazali
muvaffaqiyatga taomni nonushtaga
ham, tushlikka
ham tayyorlash
erishgan kishilarga xotirjam mumkin.
yashash, baxtli bo‘lish, yanada unumli Kerakli
ishlashi uchun nimalar yordam beradi, deb o‘ylaysiz? masalliqlar:
Ular tongda nimalar bilan shug‘ullanadi?
Bugun omadli insonlarning ertalabki odatlari bilan tanishib – 5-6 dona kartoshka
chiqamiz. – 250 g qiyma yoki qo‘ziqorin
– 1 dona piyoz
VAQTNI BOLALAR – 50 g sariyog‘
BILAN O‘TKAZISH – 1 dona qizil sabzi
– yog‘, tuz va murch.
Vaqt ayovsiz, ko‘z ochib-
Tayyorlash jarayoni: kartoshkani tozalab,
yumguncha farzandlaringiz bo‘laklarga bo‘lib qaynating. Pishgach ezib,
sariyog‘ va tuz aralashtiring. Qo‘ziqorin yoki
AYOLLAR BEKATI BARVAQT UYG‘ONISH katta bo‘lib qolishadi. Ular uning o‘rniga qiymani tovada ozgina yog‘
bilan vaqtimni o‘tkazolmadim, bilan qovurib, unga mayda qilib to‘g‘ralgan
Vaqt nihoyatda qadrli ne’matdir. deb afsuslanib qolmang. Ishingiz piyoz, sabzini aralashtiring. Tuz, murch soling.
Buni yaxshi tushungan, qadriga oilaviy hayotingizga xalaqit Kartoshka pyuresini ikkiga bo‘lib, bir qismini
yetgan insonlar tonggi 5:30, 4:30 hatto qilmasin. Erta tongda qizingiz tovaga soling. Uning ustidan qiymani bir tekis
4:00 da turishga odatlanishgan. yoki o‘g‘lingizga kiyinishida qilib quying, kartoshkaning qolgan qismini
yordamlashing. O‘zgacha, ular istaganidek soling. Xohishga ko‘ra, ustini chiroyli qilib
Shunday ekan, uyqudan vaqtliroq nonushta tayyorlab bering. Ularning orzulari bezatish mumkin. Qizdirilgan gaz pechida 20
uyg‘onishga odatlaning. Bu jarayonni haqida suhbatlashing. Farzandlaringiz katta daqiqa davomida pishirib oling.
har kuni soat millarini 15 daqiqaga bo‘lishganida bu ularning yoqimli xotiralaridan
oldinga surib, sekin-asta barvaqt Yoqimli ishtaha!

turishga odatlaning. joy egallaydi.

BADANTARBIYA G1o5‘zadlaliqkiquachun
MASHQLARINI BAJARISH

Ertalabdan
jismonan tetik
bo‘lish uchun yengil

mashqlar bajaring. TURMUSH O‘RTOG‘INGIZ Havo harorati ko‘tarilgani sayin yuz
Bundan tanangiz BILAN MULOQOT terisida turli o‘zgarishlar seziladi. Iloji boricha
yayraydi, sizga rahmat yuzingizni quyosh nuridan asrang. Ko‘chaga
aytadi. Mashg‘ulotlar sizni Ertalab ma’lum vaqtni turmush o‘rtog‘ingiz chiqishdan avval, albatta, quyoshdan
faqat sog‘lom qilibgina qolmay, bilan aloqani tiklash, mustahkamlashga ajrating. himoyalovchi kremlardan foydalaning.
irodangizni mustahkamlaydi, U bilan rejalaringiz, moliyaviy ahvolingiz va
stressga bardoshliligingizni qiziqishlaringiz haqida suhbatlashing. Bu sizga Bugun quyoshli kundan so‘ng qilinadigan
oshiradi. Mashq bajarish uchun uning hayotida o‘z o‘rningizni saqlab qolishga oddiy muolajalarni siz uchun saraladik.
ma’lum bir vaqtni belgilab oling. yordam beradi. Shuning uchun er-xotin suhbatini Niqobni kechki payt qilgan maqsadga
an’anaga aylantirish juda muhim. muvofiq.
QALBNI TOZALASH
REJA TUZISH 1 osh qoshiq suzma, 1 tuxum oqi va 1 osh
Turli yomon fikrlarni xayolingizdan qoshiq o‘simlik yog‘i yaxshilab aralashtiriladi.
chiqarib tashlang. Bu sog‘lig‘ingizga Kuningiz unumli Niqob yuzga qalin qilib suriladi. 15-20
qanchalar ziyon yetkazishini tushunib yetasiz. bo‘lishi uchun reja daqiqadan so‘ng iliq suvda yuviladi.
Mulohaza qiling, sukut saqlang, duo qiling! tuzib olish juda zarur.
Vaqtingizning bir necha 1 bog‘ shivit(ukrop) 0.5 litr suvda 10-15
Unutmang: 90 foiz kasalliklar daqiqasini bugungi kuningiz daqiqa qaynatiladi. So‘ngra suzib olinadi.
siqilish oqibatida kelib chiqadi. yo‘nalishini belgilab olish uchun ajrating.
Shunday ekan, ko‘nglingizni Hayotda oldingizga qo‘ygan maqsadlaringizni Sovigach bu
xira qiladigan bir bor ko‘z oldingizga keltiring. Bunga damlamani toza
narsalardan 10 daqiqa vaqt ajratishni odat qilsangiz, idishga solib,
o‘zingizni chetga ishlaringiz tartibli bo‘ladi. muzlatkichga
torting. Qalbingizni qo‘ying. Bu
asrang! sehrli damlama
bilan har kuni
yuz terisini artib
tursangiz, teringiz
tiniqlashib boradi.

Sahifani SayyoSraahMifaIRnZi ZAeYbEoVSAAvRaIYNEoVziAmtaayMyEoLrlIaYdEiV. A tayyorladi.

22 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may

# E’tirof # Futbol

МЕРГАНЛАРИМИЗ ЖАҲОН Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлиги ва Футбол федерацияси
КУБОГИ СОВРИНДОРИ фахрийлар кенгашлари, “Veteran” жангчи-фахрийлар ва ногиронлар
бирлашмаси томонидан 40 ёшдан ошган профессионал ва ҳаваскорлар
Muallif suratga olgan ўртасида футбол бўйича Ўзбекистон фахрийлари олий лигаси ташкил
этилди. Мудофаа вазирлиги спорт мажмуасида ушбу мусобақанинг
тантанали очилиш маросими бўлиб ўтди.

Тошкент халқаро аэропорти Беллашувда вакилларимиз аъзолари ФАХРИЙЛАР «ОЛИЙ ЛИГА»СИ Muallif suratga olgan
ғолибларни кутиб олувчилар Муҳаммад Камолов, Вениамин Ни- ТАНТАНАЛИ ОЧИЛДИ
ҳисобига байрамона тусга кирди. китин, Умидбек Камолбеков кумуш
Дунёнинг турли мамлакатла- медалларни қўлга киритди. Маросимда сўзга чиққанлар бу йил ўзи-
ридан келаётган сайёҳлар ва нинг 110 йиллигини нишонлаётган ўзбек
ҳамюртларимиз ҳарбий оркестр – Ушбу спорт тури билан ёш- футболи тарихида яна бир муҳим воқеа –
ва гул кўтарган, зарбоф тўн лигимдан шуғулланаман. 2 марта футбол бўйича «Олий лига – 40+» номини
ушлаган курсантларга ҳавас Ўзбекистон чемпиони, Осиё чем- олган фахрийлар олий лигаси ташкил топ-
билан қарашарди. Қизиққонлари пионатида олтин медаль соҳиби ганини таъкидлаб, кейинчалик «Олий лига
тантананинг боисини сўрашади. бўлдим. Бу 18-медалим. Мудофаа – 50+» чемпионати ҳам ташкил этилишига
вазирлиги Спорт маркази базасида урғу берди.
мутахассислар билан биргаликда Ушбу чемпионатда ўзбек профессионал фут-
шуғулланамиз. Ватанимиз бай- болида ном қозонган спортчилар ҳамда Мудофаа
роғини жаҳон чемпиони сифатида вазирлиги, Давлат хавфсизлик хизмати ва бошқа
юксакларга ҳилпиратиш ниятида- соҳа вакилларидан ташкил топган 12 та жамоа – «Ва-
ман, – дейди Умидбек Камолбеков. танпарвар», «Олимп», «Бўстон», «Авиатор», «ССБ ло-
чинлари», «Сардор», «Евротим», «Бургут», «Спартак»,
Кутиб олиш маросимида мудофаа «Қўқон–1912», «Интерспорт», «Олмазор» иштирок
вазирининг ўринбосари полковник этмоқда.
Ҳамдам Қаршиев, Ўзбекистон ўқ Подполковник Тўлқин ЖУМАНАЗАРОВ,
отиш федерацияси раисининг ўрин-
босари ёшлар ўртасидаги жаҳон «Vatanparvar»
кубогида қўлга киритилган илк ме-
даллар билан барча йиғилганларни
самимий қутлади ҳамда ғолибларга

Muallif suratga olgan #

REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA КТБ «АВТОСОЗЛАШ»

Сабаби Германиянинг Зул шаҳри- эсдалик совғаларини топширди. Óñòàíîâêà ãàçîáàëëîííîãî îáîðóäîâàíèÿ ïðîïàí
да ўтказилган ўқ отиш бўйича ёшлар Таъкидлаш лозимки, жамоамиз è ìåòàí â ñîîòâåòñòâèè ñî ñòàíäàðòàìè
ўртасидаги жаҳон кубогида терма жа- O‘Z DST 35.110 è O‘Z DST 35.67 è åâðîïåéñêèì
моамиз навбатдаги медалларни қўлга аъзоларини шу ойнинг охирида ñòàíäàðòîì ÅÝÊ ÎÎÍ 110 íà âñå âèäû àâòîìîáèëåé.
киритиб қайтди. 10 метр масофага Озарбайжонда ўтказиладиган
тўппончадан отиш мусобақаси Мудо- Жаҳон кубогининг навбатдаги ЭКОНОМИЯ ТОПЛИВА В 3 РАЗА
фаа вазирлиги Спорт маркази спорт- босқичи кутиб турибди.
чилари учун муваффақиятли ўтди. Nexia-3, Damas, Labo, Lacetti, Isuzu,
Капитан Азиз НОРҚУЛОВ, Ãàçåëü è äðóãèå àâòîìîáèëè
«Vatanparvar»
ФОРМА ОПЛАТЫ ЛЮБАЯ!
# Uch avlod uchrashuvi УСТАНОВКА В КРЕДИТ

«УСТОЗ-ШОГИРД» АНЪАНАЛАРИ ×ÒÎ ÍÅÎÁÕÎÄÈÌÎ:
УЙҒУНЛАШТИРИЛДИ
Ïàñïîðò (óäîñòîâåðåíèå)
Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Ахборот технологиялари мактабида кўп Ïðîïèñêà (ã.Òàøêåíò)
йиллар давомида Қуролли Кучлар сафида хизмат қилган фахрийлар, ҳарбий ÈÍÍ (êîïèÿ)
хизматчилар ҳамда мактаб ўқувчилари ўртасида «Уч авлод учрашуви» Ñïðàâêà c ìåñòà ðàáîòû
ўтказилди. Унда Мудофаа вазирлиги Фахрийлар кенгаши аъзолари,
Ахборот-коммуникация технологиялари ва алоқа ҳарбий институти Ãàçîâûå áàëëîíû è îáîðóäîâàíèå ñåðòèôèöèðîâàíû.
раҳбарияти, курсантлар ва ўқувчи-ёшлар иштирок этишди. Ãàðàíòèéíîå îáñëóæèâàíèå â òå÷åíèå 6 ìåñÿöåâ.

Сўзга чиққан фахрийлар ўқув- одатда самимият ва маслаҳатлар Ïðîâîäèòñÿ îáó÷åíèå âîäèòåëåé äëÿ ðàáîòû íà ãàçå.
чи-ёшларга мамлакатимиздаги устуворлик қилади. Шу аснода
тинчлик, миллий армиямиздаги хулосалар қилинади, бой тажриба- Ãîðîä Òàøêåíò, Ìèðàáàäñêèé ðàéîí, óëèöà Ýñêè Ñàðàêóëü
ўзгаришлар, шунингдек, респуб- лар орттирилади. «Устоз-шогирд» (Áåõòåðîâà), äîì 103.
ликамизда амалга оширилаётган анъаналарини уйғунлаштирган,
ислоҳотлар, ёшлар учун яратилган кексаларнинг бой тажрибаларини 98-308-36-08; 98-303-36-08; 71-291-36-08; 93-110-70-70.
имкониятлардан оқилона фойдала- ёш авлодга улашиш мақсад қилин-
ниб, келажакда ўз ўрнини топиши ган мазкур учрашув ҳам кўтаринки [email protected]
лозимлигини айтиб ўтишди. руҳда ўтди.
Òîâàðû ñåðòèôèöèðîâàíû, óñëóãè ëèöåíçèðîâàíû
Таъкидлаш жоизки, ўрта ва Дилноза ХУДОЁРОВА,
кичик авлод вакиллари билан Тошкент Давлат педагогика
ташкил этилган учрашувларда, университети 1 курс магистранти

VATANPARVAR № 20 2022-yil 23
20-may

BOLAJON
O‘RMONDAGI DO‘ST HADYASI
Shu payt bolaning orqasida onasi paydo
VOQEA (hikoya) bo‘ldi. Menga tabassum bilan qo‘l silkidi va uy
(ertak) ichida birga o‘ynashimiz mumkinligini aytdi.
Yangi uyimizga hammayoq oppoq qorga
Bir bor ekan, bir yo‘q ekan. Qadim zamonda o‘rmondagi burkangan bir kunda ko‘chib keldik. Ko‘p qavatli Unga rahmat aytdim-u, uyga qarab
barcha hayvonlar ahil-inoq yashar ekan. Sher kiyik bilan uyning oldida kattagina bolalar maydonchasi yugurdim. Oyim hamon narsalarni joylashtirish
sayr qilar, yo‘lbars zebralar bilan musobaqa o‘ynar, tulki bor ekan. Pastga tushib, qor o‘ynagim keldi. bilan ovora ekanlar. Men ham yordamlashishga
tovuqlarning eng yaqin do‘sti ekan. Barcha hayvonlar o‘t-o‘lan Oyimdan ruxsat olib, tashqariga chiqdim. Bitta tutindim. Qishki poyabzallarimni o‘zim tartibga
va mevalar bilan oziqlanarkan. o‘zim uchun o‘yin zerikarli edi. Eh-hh, avvalgi keltirdim. Ular orasida dadam kuzda chet
yashagan joyimiz bo‘lganidami, hozir hamma eldan olib kelgan ichi yungli krossovka
O‘rmonda bir afsungar kampir ham umrguzaronlik qilarkan. tomonni do‘stlarimning qiy-chuvi tutib ketardi. chiqdi. Hali biror marta kiymagan edim. Oyoq
U ham hayvonlar bilan inoq bo‘lib, birorta hayvon kasal bo‘lib Zerikkanimdan arg‘imchoqda o‘tirib, qor kiyimlarimga qarab, Rustamni esladim. Agar
qolsa, darhol davolar ekan. Shu sabab ayiq uni asal bilan yumaloqlay boshladim. dadasi bo‘lganida uning ham shunaqa issiq
siylar, olmaxon yong‘oqlar terib berar, echki sutidan, quyonvoy oyoq kiyimlari bo‘lar edi...
sabzavotli sho‘rvasidan in’om qilarkan. Shu payt qarshimdagi uyning
ikkinchi qavat derazasidan kimdir – Oyijon, agar dadasi yo‘q do‘stim qishki
Kunlarning birida kampir betob bo‘lib, yotib qolibdi. meni kuzatayotganini sezib qoldim. poyabzali yo‘qligi uchun ko‘chaga chiqolmay
Biroq uning holidan xabar olgani birorta hayvon kelmabdi. U Qo‘limdagi yumaloqlangan qorni o‘tirgan bo‘lsa, krossovkamni unga sovg‘a
bundan qattiq ranjibdi. Afsungar kampir bir amallab o‘rnidan otib yubordim-da, yaqinroq bordim. qilishimga ruxsat berarmidingiz?
qo‘zg‘alibdi-da, hayvonlar o‘ynayotgan maydonchaga boribdi. Men tengi bola ekan. Unga
Bir-biri bilan quvlashmachoq o‘ynayotgan ayig‘-u echki, “pastga tush, birga o‘ynaymiz” Oyim hayron bo‘lib qaragan edilar, Rustam
yo‘lbars-u quyon, tulki-yu tovuq unga e’tibor ham bermabdi. deb ishora qildim. Nimadir haqida aytib berdim.
dedi, tushunmadim. Anqayib – Barakalla, o‘g‘lim, sen
– Ayiqvoy, kasal bo‘lib qoldim, asalingdan bersang shifo turganimni ko‘rib, derazani ocha bobolaringga o‘xshabsan,
bo‘lardi, – deb iltimos qilibdi kampir. boshladi. Eskirib ketgan deraza ularning ishlarini
shovqin bilan ochildi va chillakdek takrorlayapsan...
– Kecha hamma asalimni hayvonlarga tarqatib berganman. ozg‘in bola boshini chiqardi. Oyimning
Menda asal qolmagan, – o‘yinini davom ettiribdi ayiqvoy. qo‘llaridan bir quti
– Men Zafarman, seni oting nima? konfet va krossovkani
– Echkivoy, sutingdan ozgina ber, zora betobligim ketib – Rustam. olib, Rustamlarnikiga
darmonga kirsam, – echkining oldiga borib yalinibdi u. – Pastga tush, birga o‘ynaymiz! uchib bordim. Eshikni
– Tusholmayman. Rustam ochdi.
– Berardim-u, afsus, bolalarim emib qo‘ydi-da, – o‘t – Nega, oying ruxsat bermaydilarmi? Poyabzalni ko‘rib shu
yamlashda davom etibdi echki. – Oyog‘imga qishki poyabzalim yo‘q. qadar sevindi-ki, meni
Maktabga ham borolmayapman. quchoqlab oldi. “Rahmat,
– Mayli, unda quyonvoydan sabzavotli sho‘rva qilib berishini – Dadangga aytsang bo‘lmaydimi? do‘stim!” deganida men ham
so‘rayman. Quyonvoyning vitaminlarga boy shifobaxsh – Mening dadam yo‘q.
sho‘rvasi, albatta, quvonib ketdim. Bizni kuzatib turgan
kasalimga shifo oyisi ham kelib, meni quchib, peshonamdan
bo‘ladi. o‘pdi va allaqanday titroq ovozda dedi:
“Rahmat, o‘g‘limning do‘sti!”
Quyonvoy
esa sho‘rvaga Shamshod YUNUSALIYEV,
yarasha Toshkent shahri 248-umumta’lim
sabzavotlari
yo‘qligini maktabi o‘quvchisi
bahona qilib,
o‘yindan TENGDOSHLARINGIZ IJODIDAN
ortmabdi.
Lana QURBONNIYOZOVA,
Shunda M. Ulug‘bek tumani 210-umumta’lim
kampirning
jahli chiqib, maktabi o‘quvchisi
hayvonlarni
jazolashga qaror
qilibdi. Kulbasiga
qaytib, sehrli damlama
tayyorlabdi va uni tong sahar hayvonlar oziqlanadigan
o‘t-o‘lanlar ustiga sepib chiqibdi. O‘sha o‘simliklardan birinchi
bo‘lib yegan sher, yo‘lbars, tulki, ayiq kabi hayvonlar yirtqichga
aylanibdi.

Afsungar kampirning jazosi oqibatida o‘rmondagi
hayvonlarning inoqligiga putur yetibdi. Yirtqichlar bilan o‘txo‘rlar
bir-biriga dushman bo‘lib qolibdi.

Sarvinoz QUDRATOVA,
Toshkent shahri 241-umumta’lim maktabi

5-sinf o‘quvchisi

24 2022-yil № 20 VATANPARVAR
20-may
BIR CHIMDIM
# Islohotlar samarasi
Ilmning avvali – sukut, so‘ng
МУЗЕЙЛАР – ТАРБИЯ МАСКАНИ eshitish, so‘ng amal qilish,
so‘ng uni tarqatish.
Ўзбекистон Республикаси улуғ аждодларга муносиб
Мудофаа вазирлиги «Ғалаба ворислар этиб вояга етка- Imom G‘AZZOLIY
боғи» ёдгорлик мажмуаси зишда муҳим роль ўйнаб,
«Шон-шараф» давлат тарбия масканига айланга- Haqiqiy yashash to‘g‘ri
музейида 18 май - Халқаро нини эътироф этди. axborotga ega bo‘lib
музейлар куни муносабати yashashdir.
билан маънавий-маърифий Давлатимиз раҳбари та-
тадбир ўтказилди. шаббуси билан қисқа вақтда Norbert VINER
барпо этилган «Шон-шараф»
давлат музейи экспонатлари BILASIZMI?
ҳақида сўз юритаркан, шу
давргача уруш даврига оид URUSHDAGI
маълум бўлмаган кўплаб VELOSIPEDLAR
фактлар, минглаб ҳужжат- XX asr 60-yillarida Vyetnamdagi
лар очиқланди, бедарак urush vaqtida, Vyetnam harbiy
dala gospitallari ichida 3-4 ta
Мудофаа вазирлиги, Ўзбе- йўқолган ортида фидойиларча хизмат velosiped saqlangan. Ularni
кистон Фанлар академияси юзлаб уруш қилган юртдошларимизнинг haydashadi, desangiz, yanglishasiz.
Янги Ўзбекистон тарихини қатнашчиси жасорати, матонати ва ғала- Bu velosipedlar faqat ekstremal
ўрганиш методик маркази, бўлган юрт- бага қўшган мислсиз ҳиссаси holatlarda ishga tushirilgan. Masalan,
Камолиддин Беҳзод номи- дошлари- борасида илмий изланишлар havo hujumlari vaqtida bemorlar
даги Республика рассомлик мизнинг номи тикланди, олиб борилмоқда. operatsiya qilinayotgan bo‘lsa, uni
ва дизайн институти вакил- деди вазир ўринбосари. tugallab olish uchun velosipedlar
лари, музейшунос олимлар, Ёдгорлик мажмуаси ва му- Байрам тадбирида orqali yo‘q bo‘lib qolgan elektr
Ўзбекистон Қуролли Кучла- зей барпо этилган вақтдан Ўзбекистон Республикаси- energiyasi hosil qilingan.
ри давлат музейи ҳамда шу кунгача бу масканга да хизмат кўрсатган жур-
«Шон-шараф» давлат му- 1 миллион 200 мингдан налист, сиёсий шарҳловчи @Vatanparvargazetasi_bot
зейи ходимлари, ҳарбий хиз- ортиқ юртимиз фуқароси, Қобилбек Каримбеков, «Қа- “Vatanparvar” birlashgan tahririyati
матчилар иштирок этган тад- хорижий меҳмонлар ташриф тағон қурбонлари хотираси» bilan bog‘lanish uchun telegram bot
бирда мудофаа вазирининг буюрган. Ватандошларимиз давлат музейи директори-
тарбиявий ва мафкуравий уйларида сақланаётган нинг ўринбосари Муроджон SHU SONNING
ишлар бўйича ўринбосари ота-боболарига тегишли Зикруллаев ва бошқалар ELEKTRON SHAKLI
полковник Ҳамдам Қаршиев 14 мингдан ортиқ ноёб экс- табрик учун сўзга чиқди.
сўзга чиқиб, соҳа ходимла- понатни музей учун топ- ТАЪЗИЯНОМА
рини касб байрами билан ширган ва бу жараён давом Тадбир давомида «Шон Ўзбекистон Республикаси Мудофаа
самимий қутлади. Музейлар этмоқда. Музейда фаолият шараф» давлат музейи ки- вазирлиги раҳбарияти, марказий аппарати
ёшларни ватанпарварлик юритаётган мутахассислар тоб-альбоми ҳамда «Марка- ва шахсий таркиби, Тошкент ҳарбий округи
руҳида тарбиялаш, уларни томонидан фронт ва фронт зий Осиё халқлари тарихи ва қўшинлари қўмондонлиги, Қуролли Кучлар
хотирасида Иккинчи жаҳон академияси жамоаси Мудофаа вазирлиги
Баҳром АБДУРАҲИМОВ уруши» китобининг тақди- фахрийси, Қуролли Кучлар академияси катта
моти ҳам ўтказилди. ўқитувчиси, резервдаги полковник
Равшан ДАДАБОЕВ Маратовичнинг
Мудофаа вазирининг буй-
руғига кўра, Ўзбекистон бевақт вафоти муносабати билан
Қуролли Кучлари давлат марҳумнинг оила аъзолари ва яқинларига
музейи ҳамда «Шон-шараф»
давлат музейи ходимла- ҳамдардлик билдиради.
ри фахрий ёрлиқ, эсдалик
нишонлари ва қимматбаҳо ТАЪЗИЯНОМА
совғалар билан тақдирлан- Ўзбекистон Республикаси Мудофаа
дилар. вазирлиги раҳбарияти, марказий аппарати,
вазирлик Тарбиявий ва мафкуравий ишлар
Фурқат ЭРГАШЕВ бош бошқармаси, мудофаага кўмаклашувчи
«Ватанпарвар» ташкилоти Марказий ва
Тошкент вилояти кенгашлари жамоаси
ташкилотнинг Тошкент вилояти кенгаши раиси
ўринбосари, резервдаги подполковник
Зафар ҚОСИМОВ Бўлишевичнинг

бевақт вафоти муносабати билан
марҳумнинг оила аъзолари ва яқинларига

ҳамдардлик билдиради.

MUASSIS Tahririyat kengashi: Bosh muharrir: Navbatchi: katta leytenant Bobur Elmurodov Gazeta juma kuni chiqadi.
polkovnik Hamdam Qarshiyev podpolkovnik Ahror Ochilov Sahifalovchi: Begali Eshonqulov Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa
polkovnik Otabek Yuldashev Musahhih: Zebo Sariyeva boshlagan.
polkovnik Alisher Boboxonov ISSN 2010-5541
Maqsud Abilov Gazeta O‘zbekiston Matbuot Buyurtma: Ã-0505 Nashr ko‘rsatkichi: 114.
va axborot agentligida 2008-yil Hajmi: 6 bosma taboq Bahosi: kelishilgan narxda.
O‘ZBEKISTON Tahririyatga kelgan qo‘lyozmalar 6-iyunda 0535 raqami bilan Bichimi: A3
RESPUBLIKASI taqriz qilinmaydi va mualliflarga ro‘yxatga olingan. Adadi: 31 291 nusxa “Sharq” nashriyot-matbaa aksiyadorlik
qaytarilmaydi. Bosishga topshirish vaqti: 14:00 kompaniyasida chop etildi.
MUDOFAA Mudofaa vazirligi Axborot va ommaviy Telefonlar: Topshirildi: 14:30 Bosmaxona manzili: Toshkent shahri,
VAZIRLIGI kommunikatsiyalar departamenti kotibiyat: 71 260-36-50 Buyuk Turon ko‘chasi, 41-uy.
– “Vatanparvar” birlashgan buxgalteriya: 71 260-35-20 Gazetaning yetkazib berilishi uchun obunani
www.mudofaa.uz tahririyatining kompyuter markazida yuridik bo‘lim: 71 260-29-41 rasmiylashtirgan tashkilot javobgar. 123456
sahifalandi. faks: 71 260-32-29 Mualliflar fikri tahririyat nuqtayi nazaridan
farqlanishi mumkin. Manzilimiz:
100164, Toshkent, Universitet ko‘chasi, 1-uy.

t.me/mv_vatanparvar_uz www.mv–vatanparvar.uz facebook.com/UzArmiya instagram.com/uzbekistanarmy www.youtube.com/c/UzArmiya
t.me/mudofaa_press