Vatanparvar 27

QO‘SHINGA QO‘SHILGAN YANGI QONLAR

Qurolli Kuchlar, xususan, Mudofaa vazirligi
tizimida ofitser kadrlarni tayyorlash, qayta
tayyorlash va ular malakasini muntazam
ravishda oshirib borish masalasiga alohida
e’tibor qaratiladi.
3-sahifa

VATANPARVARXALQ VA ARMIYA – BIR TAN-U BIR JON!
Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa boshlagan 2022-yil 8-iyul, №27 (2986)

www.mv–vatanparvar.uz IJTIMOIY-SIYOSIY, MA’NAVIY-MA’RIFIY, HARBIY-VATANPARVARLIK GAZETASI REABILITATSIYA

ASOSLARI
7-sahifa

“MEN ASKARMAN -
VATAN POSBONI”

8-9-sahifalar

“KELAJAK BIZNIKI!”
Iyun oyi Xalqaro bolalar kuni
bilan boshlanib, Yoshlar kuni bilan

tugallanadigan oy...

10-sahifa

OamnKvssaruauiadcqVsjqhaahaildsdatuda-irlarndsesaoatrn‘bifgnylu‘aacliroghrdcniilohdtilgaa.euirtBcamvihonna‘uoazoqnobysdsahsioarghuy.iianintslr,dihakaQtfyau,4blr-umisograliaclnhihriidifnai QAYUMOVA

REYTINGDA PESHQADAM
18-sahifa

@ [email protected]

t.me/mv_vatanparvar_uz
t.me/mudofaavazirligi
facebook.com/mudofaavazirligi

instagram.com/mudofaavazirligi
youtube.com/c/uzarmiya

Tahririyat
haqida

ma’lumot

2 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

ЛОЙИҲАЛАШ ВА ҚУРИЛИШ ИШЛАРИ БЎЙИЧА
ЯНГИ ТИЗИМ БЕЛГИЛАНДИ

ПРЕЗИДЕНТ ШАВКАТ МИРЗИЁЕВ РАИСЛИГИДА 6 ИЮЛЬ КУНИ Жумладан, халқаро стандартлар Бу соҳадаги давлат назорат инс-
АРХИТЕКТУРА, ҚУРИЛИШ ВА ШАҲАРСОЗЛИК БЎЙИЧА УСТУВОР асосида тайёрланган лойиҳаларга пекцияси ходимлари ўз фаолиятини
ВАЗИФАЛАР МУҲОКАМАСИ ЮЗАСИДАН ВИДЕОСЕЛЕКТОР Техник кенгаш хулосасини олиш кўпроқ жарима қўллашдан иборат,
ЙИҒИЛИШИ ЎТКАЗИЛДИ. тартиби бекор қилинади, хорижда деб ҳисоблайди. Аслида, қурилишда-
экспертизадан ўтказилган лойиҳалар ги камчиликларнинг 70 фоизи кўпин-
Қурилиш – ҳаёт талаби, иқтисоди- зирнинг биринчи ўринбосари мақоми тўғридан-тўғри тан олинади. ча такрорланади ва уларнинг олдини
ётнинг етакчи соҳаларидан бири. Юр- берилади. олиш мумкин.
тимизда бу соҳага кенг имкониятлар Бундан ташқари, қурилишда
берилгани натижасида бунёдкорлик Вилоятларда «лойиҳа офислари» товарлар ва хизматлар нархини Шу боис ушбу инспекция фаолия-
суръати ошди. Сўнгги беш йилда 250 очилиб, уларга ҳокимнинг биринчи шакллантириш тизими ҳам тартибга тини қайта кўриб чиқиб, унинг ишини
минг хонадонли 8 мингдан ортиқ кўп ўринбосари ва вилоят Бош архи- солинмаган. Ишларни баҳолаш бў- қурилишдаги тизимли камчиликлар
қаватли уйлар, 21 мингта сервис ва тектори масъул бўлади. Шунингдек, йича яхлит ёндашув йўқ. Оқибатда сабабларини таҳлил қилиш ҳамда
10 мингдан зиёд ижтимоий объектлар, туман ва шаҳар қурилиш бўлимига талон-торожлик ва коррупция кўп. бартараф этишга қаратиш зарурлиги
31 мингта корхона барпо қилинди. архитектор раҳбарлик қилади. таъкидланди.
Шу боис шаҳарсозлик меъёрла-
Шу даврда қурилиш ишлари ҳаж- Бош режа ва «мастер режа»ни ридан қурилиш ишларини баҳолаш Қурилиш вазирлигига объектлар-
ми 4 бараварга ошиб, 2021 йилда ишлаб чиқиш янгича ёндашув асо- билан боғлиқ 147 та норма чиқа- ни рўйхатга олишдан бошлаб, фой-
107 триллион сўмни, жорий йилнинг сида, 3 босқичда бўлади. Биринчи риб ташланадиган бўлди. «Қури- даланишга қабул қилишгача бўлган
беш ойида 46 триллион сўмни таш- босқичда Республика кенгаши му- лиш ресурслари классификатори» барча жараёнларни рақамлаштириш
кил этди. айян вилоятнинг 5, 10 ва 20 йиллик платформасини ишга тушириб, 100 вазифаси қўйилди.
ривожланиш йўналишлари, ер ва мингдан зиёд қурилиш матери-
Бундай ўсиш яхши, албатта. Ле- инфратузилма чегараларини бел- аллари ва хизматларининг бозор Кадрлар тайёрлаш масаласига
кин соҳада лойиҳалаш ва сифат бо- гилайдиган «Бош схемаси»ни тас- нархини шакллантириш вазифаси эътибор қаратилар экан, Тошкент
расида ҳали камчиликлар бор. Ҳамма диқлайди. Улар асосида, иккинчи қўйилди. ва Самарқанддаги архитектура инс-
қурилиш билан бўлиб, архитектура босқичда, ҳудуднинг Бош режаси титутларига академик ва молиявий
орқада қолиб кетди. ишлаб чиқилади. Бунда саноат, хиз- Шунингдек, лойиҳаларни тай- мустақиллик берилиши айтилди.
мат кўрсатиш ва аҳоли масканларини ёрлаш муддатини камайтириш мақ- Уларда ўқиш халқаро таълим дас-
Шу боис йиғилишда, аввало, ло- белгилаш, йўллар ва инфратузилма садида «Шаффоф қурилиш» дасту- турлари асосида йўлга қўйилади.
йиҳалаш ва қурилиш ишларини тар- тармоқларини тақсимлаш кўзда рида «электрон каталог» яратилиб, Талабалар етакчи лойиҳа-қидирув
тибга солиш масалаларига эътибор тутилади. Учинчи босқичда Бош ижтимоий объектларнинг намунавий институтлари ва қурилиш кластер-
қаратилди. режаларга асосан, вилоят, туман ва лойиҳалари жойлаштириб борила- ларига бириктирилади.
шаҳар бош архитекторлари ҳамда ди. Ундан барча буюртмачилар ва
Кўп жойларда илгари тас- ҳокимнинг биринчи ўринбосарлари лойиҳа-пудрат ташкилотлари эркин Йиғилишда ипотека кредитларидан
диқланган Бош режалар аҳоли ва ўз ҳудудининг «мастер режа»лари- фойдаланиши мумкин бўлади. фойдаланиш даражаси ҳам кўриб чиқил-
иқтисодиётнинг бугунги ўсишига ни тасдиқлайди. Бунда уй-жойлар, ди. Хусусан, жорий йилда бюджетда ти-
мос келмай қолган. Хорижий экс- мактаб, боғча, шифохона, савдо ва Йиғилишда вилоят ҳокимликлари жорат банкларига 43 мингта уй-жой учун
пертларнинг таҳлилларига кўра, хизмат кўрсатиш объектларининг қошидаги Ягона буюртмачи компа- 13 триллион сўм, 29 минг нафар аҳолига
Бош режалар бўлмаса, 2030 йилга жойлашуви кўрсатилади. ниялар фаолияти таҳлил қилинди. субсидия учун 1 триллион 200 миллиард
бориб, инфратузилма харажатла- Уларга хорижий менежерлар, мала- сўм кўзда тутилган. Лекин ўтган олти
ри 2 бараварга ошади ва қишлоқ Қисқача айтганда, энди Қурилиш кали архитектор ва муҳандисларни ойда аҳолига бу маблағларнинг
хўжалиги ерлари 30 минг гектарга вазирлиги қайсидир маҳаллада дўкон жалб қилиш, қурилиш жараёни ва иш 28-30 фоизи берилган, холос.
камайиб кетади. қаерда бўлиши ёки бино қандай ҳажмини ҳисоблашни рақамлашти-
ёритилиши билан шуғулланмайди. риш бўйича топшириқлар берилди. Шу боис бу борада ҳам бюрокра-
Шу боис лойиҳалаш ва қурилиш Бундай масалалар туман ва маҳалла тияни камайтириш, аҳолига комп-
ишлари бўйича янги тизим жорий даражасида ҳал бўлади. Шу билан бирга, келгуси йилдан лекс хизмат кўрсатадиган ипотека
этилиши белгиланди. Унга кўра, ҳу- Ягона буюртмачи компанияларнинг марказларини ташкил қилиш бўйича
дудларнинг Бош режаси ва «мастер Давлатимиз раҳбари шаҳарсоз- лойиҳа олди ҳужжатларини ишлаб кўрсатмалар берилди.
режа»ларини ишлаб чиқиш бўйича лик қоидаларини такомиллаштириш чиқиш, янги қурилишлар бўйича
Республика кенгаши тузилади. Қу- ҳамда халқаро меъёрларга мослашти- техник назорат функциялари босқич- Муҳокама қилинган масалалар
рилиш вазирлигида Бош архитектор риш зарурлигини таъкидлади. ма-босқич аутсорсинг асосида хусу- юзасидан вазирлар, ҳокимлар ва
лавозими жорий қилиниб, унга ва- сий секторга берилади. уларнинг ўринбосарлари сўзга чиқиб,
фикр ва таклифларини билдирди.
# Harbiy ta’lim Президентимиз қурилишлар си-
фати масаласига алоҳида тўхталди. (ЎзА)

ÌÀÌËÀÊÀÒÈÌÈÇÄÀ ÔÀÎËÈßÒ ²АМКОРЛИК сидаги дўстона ҳамкорликни янада мустаҳкамлаш-
ʤÐÑÀÒÀ¨ÒÃÀÍ ÎËÈÉ ¥ÀÐÁÈÉ га хизмат қилади. Элчихонамиз ҳарбий атташеси
ÒÀÚËÈÌ ÌÓÀÑÑÀÑÀËÀÐÈ доираси кенгаймоºда полковник Стефано Порчедда ҳамда «Леонардо»
ÎÐÀÑÈÄÀ £ÓÐÎËËÈ ÊÓ×ËÀÐ мудофаа компаниясининг саъй-ҳаракатлари билан
ÀÊÀÄÅÌÈßÑÈ ÀËÎ¥ÈÄÀ ÌÀ£ÅÃÀ Элчи Агостино Пинна, Италия элчихонасининг ўқув синфининг очилишига гувоҳ бўлиб турибмиз.
ÝÃÀ. ÍÅÃÀÊÈ ÌÈËËÈÉ ÀÐÌÈßÌÈÇ ҳарбий атташеси полковник Стефано Порчедда Бу борада бизга яқиндан амалий ёрдам кўрсатган
ÑÀÔÈÃÀ ÎÔÈÖÅÐ ÊÀÄÐËÀÐ ҳамда «Леонардо» мудофаа компанияси вакилла- Ўзбекистон Мудофаа вазирлиги раҳбариятига мин-
ÒÀÉ¡ÐËÀÁ ÁÅÐÈØ ÂÀ ÓËÀÐÍÈÍÃ ри Алишер Норбоев ва Бабур Шаякубов ҳамроҳли- натдорлик билдираман. Ўйлайманки, академияда
ÊÀÑÁÈÉ ÌÀ¥ÎÐÀÒÈÍÈ ÎØÈÐÈØ гида таълим муассасаси билан яқиндан таништи- келгусида ҳам давлатларимиз ўртасидаги кўплаб
ÁÎÐÀÑÈÄÀ ÀÊÀÄÅÌÈß ¤Ç ÓÑËÓÁÈ рилди. Меҳмонлар ташриф жараёнида яратилган дўстона тадбирлар ташкил этилади ва уларда қат-
¥ÀÌÄÀ ÀÌÀËȨÒÈÃÀ ÝÃÀ. шарт-шароитлар, ўқув синфлари, кутубхона ва нашиш имкониятига эга бўламан, – деди Агостино
бошқа қулайликларни кўздан кечиришди. Шундан Пинна.
Замон талаблари асосида олиб борилаётган сўнг Италия ўқув синфининг тантанали очилиши
ислоҳотлар натижасида ҳарбий таълим масканида бўлиб ўтди. Асрор РЎЗИБОЕВ
ўқув жараёнлари йилдан йилга янада такомилла-
шиб бормоқда. Қуролли Кучлар академиясида таҳ- – Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари
сил олаётган куч тузилмалари офицерлари ва кур- академиясига ташриф буюриб турганимдан мам-
сантлар учун миллий таълим тизимидан ташқари, нунман. Бу ерда Италия ўқув синфининг очилиши
хорижий давлатлар армиялари тажрибасини ҳам ҳар икки давлат Мудофаа вазирлиги томонидан
ўрганиш имконияти мавжуд. Академияда ташкил олиб борилаётган ҳарбий ва ҳарбий таълим соҳа-
этилган АҚШ, Буюк Британия, Германия, Россия
Федерацияси, Туркия, Хитой, Франция, Ҳиндистон,
Покистон каби ўндан ортиқ хорижий давлатлар
ўқув синфлари бунинг яққол мисолидир. Эндилик-
да шундай синфларнинг сони 14 тага етиб, улар
қаторига Италия ўқув синфи ҳам қўшилди.

Италиянинг Ўзбекистондаги фавқулодда ва
мухтор элчиси Агостино Пинна бошчилигидаги
делегация ўқув синфининг тантанали очилиш ма-
росимида иштирок этди. Хорижлик меҳмонларни
Қуролли Кучлар академиясида мудофаа вазири
ўринбосари полковник Алишер Норбоев ҳамда
академия бошлиғи полковник Бабур Шаякубов
кутиб олди.

VATANPARVAR № 27 2022-yil 3
8-iyul
# Xalqaro harbiy hamkorlik

Қуролли Кучлар, ЄЎШИНГА ЄЎШИЛГАН
хусусан, Мудофаа
вазирлиги тизимида
офицер кадрларни

тайёрлаш, қайта
тайёрлаш ва улар
малакасини мунтазам
равишда ошириб бориш
масаласига алоҳида
эътибор қаратилади.
Юртимиздаги олий

ҳарбий билим
юртларида креатив

фикрлайдиган,
илғор технологик
жараёнлардан хабардор,

сиёсий-ҳарбий
билимларга эга ҳамда
шахсий таркиб билан

ишлаш кўникмасини
ўзида мужассам
этган замонавий
ҳарбий кадрлар

тайёрланиб, қўшинларга
юборилмоқда. Бу,
албатта, миллий

армиямиз кучига куч,
қудратига қудрат
қўшади.

Бундан ташқари, Мудофаа ва- ЯНГИ ЄОНЛАР тимизнинг 4 нафари қизил диплом,
зирлиги дунёнинг илғор давлатлари 3 нафари олтин медаль билан ҳарбий
билан ҳарбий ҳамкорлик доирасида вазирликларнинг маълум ловозим- эди. Шундай бўлганидан кейин биз таълимни якунлаб, ёруғ юз ила Ва-
ҳарбий таълимнинг турли йўналиш- ларига шартли равишда тайинланиб, албатта ўз билим ва салоҳиятимизни танга қайтишди.
лари бўйича кадрлар тайёрлаш, вазиятни ижобий ҳал этиш бўйича кўрсатамиз.
уларни ўқитиш, малакасини ошириш ўз таклифларини беради. Масалан, Лейтенант Аббосбек Мелиев Ўзбе-
бўйича кенг кўламли ишларни амалга мен бир ўқув машғулотида ташқи Икки йиллик магистратура таъ- кистон олий ҳарбий авиация билим
ошириб келмоқда. Хусусан, яқинда ишлар вазири лавозимида иш олиб лими ҳам ўз якунига етяпти. Якуний юрти (ўша пайтдаги Жиззах олий ҳар-
икки офицеримиз – подполковниклар бордим. Машғулотларда ҳарбийлар- имтиҳонлар бошланди. Подполков- бий авиация билим юрти)га ўқишга
нинг ноҳарбий ташкилот раҳбарлари ник Фарҳод Хашимовга тўрт томони киради. Синовлардан муваффақиятли
Фарҳод Хашимов ва Халил Абдураҳ- вазифасига шартли тайинланиши ва денгиз билан ўралган давлат ва- ўтиб, Россия Федерацияси Челябинск
монов Россия Федерацияси Қуролли қарор қабул қилиши уларнинг можа- киллари ҳам қийналиб қоладиган шаҳридаги олий ҳарбий авиация би-
Кучлари Бош штаб ҳарбий акаде- ро кўламини теранроқ ҳис этиши ва савол-топшириқ тушди: Денгиз лим юртининг ҳаво ҳаракатларини
миясининг магистратура босқичини келгусидаги қуролли тўқнашувлар- операциясини ўтказиш босқичлари, бошқариш ва ҳаво кемаларини экс-
муваффақиятли тамомлаб, имтиёзли нинг сабаб-оқибатларини яхшироқ элементларини бир-бир санаб бе- плуатация қилиш йўналишига ўқишга
диплом билан юртимизга қайтиб англашига ёрдам беради. Бу тажри- ринг. Имтиҳон хонаси қисқа ва оғир юборилади. У таҳсил олган билим
келишди. бани хизмат фаолиятим давомида сукунатга чўмди ва... юртдошимиз юртининг жорий йилги 190 нафар
торроқ доирада бўлса-да, қўллаб топшириққа шунақанги аниқ-тиниқ битирувчи курсанти ичидан атиги 2
Миллий хавфсизлик ва давлат му- кўришни ният қилдим. жавоб бердики, якуний имтиҳонлар- нафари олтин медаль олишга сазовор
дофааси йўналиши бўйича олиб бо- да иштирок этаётган Россия Феде- бўлади. Уларнинг бири лейтенант
рилган ўқув жараёнларида юртимиз Агар шунда ҳам вазият ижобий рацияси Қуролли Кучлари Бош штаб Мелиев эканлиги эса ҳар биримизга
вакиллари ўзларининг тиришқоқли- томонга ҳал бўлмайдиган бўлса, бошлиғининг ўринбосари ўрнидан ғурур бағишлайди.
ги, меҳнатсеварлиги, машғулотлар- масалани ана ундан кейин ҳарбий туриб кетаёзди. Унинг биргина са-
ни тез ва осон ўзлаштириши билан йўллар билан ечиш чоралари кўри- воли эса шундай бўлди: – Таълим жараёни анча қизғин
алоҳида ажралиб турди. Бу албатта лади. Бу энди кейинги ўқув жараёни кечди, – дейди Аббосбек Мелиев. –
бизнинг шахсий эътирофимиз эмас. ҳисобланиб, тингловчилар ҳарбий – Ўзбекистонда денгиз бормиди ё Ўқувлар амалиёт билан узвий тарзда
Буни қуйида билиб олишингиз мум- лавозимларга қайта тайинланиб мен адашяпманми? олиб борилди. Давлатимиз, қолавер-
кин. чиқилади. Вазият бўйича ҳамма ўз са, Мудофаа вазирлиги бизга мана
қарорини қабул қилгач, улар симуля- – Бор, Орол денгизи! шундай имкониятлар яратиб бер-
Подполковник Фарҳод Хашимов ция марказида умумийлаштирилади ганидан миннатдормиз. Энди барча
икки йиллик назарий ва амалий таъ- ва инсон омилисиз баҳоланади. Но- *** олган билимларимизни шу Ватан, шу
лим хусусида шундай дейди: камтарлик бўлса-да, айтиб ўтишни Шу куни юртимизга Россия Фе- юрт сарҳадларини ҳимоя қилишга
жоиз топдим: ана шу машғулотлар- дерациясининг турли олий ҳарбий сафарбар этамиз. Бу бизнинг ҳам
– Ўқув жараёнлари бевосита ама- да энг юқори ва муҳим лавозимлар билим юртларини муваффақиятли фарз, ҳам қарзимиздир.
лиёт билан узвий боғланган ҳолда бизга, Ўзбекистондан борган ҳарбий тамомлаб, бошланғич лейтенант
олиб борилди. Бу қандай бўлади? хизматчиларга ишониб топширилар ҳарбий унвони билан қайтиб келган Ҳа, ҳарбий магистр ва бу ёш
Бунда маълум зиддиятли вазият йигитларимиз билан ҳам суҳбатлаш- лейтенантлар замонавий билимлар,
юзага келтирилиб, биринчи босқич дик. 2017 йили юксак ишонч билан бой тажриба ҳамда янгича қарашлар
тингловчилари мудофаа операция- кузатиб қўйилган 14 нафар курсан- билан юртимизга қайтиб келди. Улар,
сида иштирок этса, иккинчи босқич шубҳасиз, Қуролли Кучларимизга
тингловчилари қарши ҳужум опе- янги қон бўлиб қўшилади.
рациясида ҳаракат олиб боради.
Энг муҳим жиҳати, можарони аввал Лейтенант Исломжон ҚЎЧҚОРОВ,
ноҳарбий методлар билан ҳал этиш «Vatanparvar»
чоралари кўрилади. Бунда ҳар бир
тингловчи ноҳарбий ташкилот ва

4 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Mardi maydonlar

Она Ватан тинчлиги ва осойишталигини асраш
– эр йигит учун шараф, муқаддас бурч. Бинобарин,
Қуролли Кучлар сафларида ана шундай мард ва
жасур ўғлонлар ўз йигитлик бурчини сидқидилдан
адо этмоқда.

Мудофаа вазирлиги қўшинларида истеҳкомларни эгаллаб, белгиланган чи жисмлар ва томлардан ўқ узиш посбонлари кўриниши қийин бўлган
жанговар тайёргарлик машғулотлари позицияларни портлатиб, кўрсатил- амалиёти мерганлар малакасини ва нишонларни ҳам замонавий мослама-
Ватан ҳимоячиларининг кундалик ган нишонларни яксон этди. тажрибасини бойитади. лар ёрдамида яксон қилди. Мухтасар
фаолияти ҳисобланади, янги билим- айтганда, машғулот синовларида
ларни ўзлаштириш юрт посбонлари- Замонавий жанг тактикаси бўлин- Бўлинмаларга қўйилган жанго- уларнинг касбий маҳорати юксалди.
нинг асосий мақсадларидан биридир. маларни такомиллаштирилган ўқув вар топшириқларни тўлиқ бажариб,
Андижон гарнизонидаги ҳарбий амалиётларида чиниқтириш, профес- ғалабага эришиш, гуруҳ қуроллар- Ватанпарварлик руҳи юрагида
қисмларнинг бирида ўтказилган сионаллик даражасини юқори кўта- дан моҳирона фойдаланишда ҳисоб жо бўлган матонатли юрт посбонла-
ўқув жанговар машғулотида ҳарбий ришга ундамоқда. Юрт посбонлари командирлари гуруҳ командирлари ри бор экан, сарҳадларимиз тинч,
хизматчиларнинг амалий билим ва ўқ отар қуроллардан инновацион билан бир хил жавобгар эканлиги халқимиз омон, осмонимиз мусаффо
кўникмалари мустаҳкамланди. усуллардан фойдалангани жанговар уларни янада ҳушёр бўлишга ун- бўлаверади.
салоҳиятни оширишда қўл келмоқда. дайди. Зирҳли техникалари ёпиқ
Бу жасур ўғлонларнинг ҳамкор- Гуруҳ шахсий таркиби жанг май- истеҳкомларни яксон қилиш учун Шарқий ҳарбий округ
ликдаги ҳаракат ва имконият дара- донида кичик гуруҳларга бўлиниб, барча гуруҳ қуроли ҳисобларидан матбуот хизмати
жасини жипслаштиради, уларга жан- реал жанг шароитларига яқинлашти- юксак интеллектуал маҳорат талаб
говар руҳ беради. Сўнг зирҳли техни- рилган ҳолда касбий малакаларини қилинади.
калар колоннаси дала-ўқув майдони оширишди.
томон йўл олди. Тоғ ён бағирларида «Андижон» дала-ўқув майдонида
ҳаракатланиш ҳарбийлардан катта Гуруҳ жанговар вазифаларини гуруҳ қуролларидан амалий ўқ отиш
куч талаб этади. Машғулот иштирок- бажаришда мерганларнинг тўғри ва машғулотида турли усуллардан фой-
чилари тоғ тизмаларидаги ҳар бир аниқ ҳаракати асосий роль ўйнайди. даланилди. Ташландиқ бинолар ер
ўсимлик, ҳар қандай қоя тошларини Гуруҳнинг шартли жанг майдонидан ости йўлаклари тунелларга жойла-
эътибордан қочирмайди. талафотсиз чиқиб кетишини таъмин- шиб олган шартли душман пистир-
лаш, турли ўқ отиш истеҳкомларини маларига қарши жанг олиб бориш
Машғулот режасидан нафақат танлаш ҳамда жуда синчковлик би- гуруҳ шахсий таркибидан юқори
жамоавий ҳаракатланиш, балки қоя- лан ҳаракатланиш учун мерганлар жанговар малака талаб этади. Маз-
дан ярадорларни эвакуация қилиш шаҳарчасида барча қулайликлар кур дала-ўқув майдонида кўриниши
ҳам ўрин олган. Ҳаракат чоғида яратилган. Жумладан, дарахтга қийин бўлган махсус йўлаклардан
довюрак ўғлонлар ўзига қулай қояда жойлашиб ўқ узиш, тебраниб турув- фойдаланиш гуруҳ мутахассисла-
ридан жипслашиб ҳаракатланишни
тақозо этади ҳамда ўз билим ва
кўникмаларини оширишда жуда
қўл келади. Бунда асосий эътибор
тунги кўриш мосламаларидан тўғри
фойдаланишга қаратилади. Ватан

VATANPARVAR № 27 2022-yil 5
8-iyul
# Okruglarda nima gap?

АНГРЕНДА ОЧИЄ
ЭШИКЛАР КУНИ

Ўсиб келаётган ёш авлодни ватанпарварлик руҳида тарбиялаш, Республикамиз бўйлаб 28 июндан 7 июлгача барча вилоят, шаҳар ва туманларда «Янги
миллий армиямизга бўлган ҳурмат ва ишончини ошириш, Ўзбекистон - инсон қадри улуғланган юрт!» шиори остида кенг қамровли маданий-маърифий
ҳарбийлик касбига қизиқиш уйғотиш, ҳарбий хизматчиларнинг тадбирлар, давра суҳбатлари, учрашувлар, кино намойишлари, концерт дастурлари, бир сўз
ҳаёт тарзи билан яқиндан таништириш мақсадида жойларда билан айтганда, маънавият фестиваллари ўтказилиши режалаштирилган эди.
тарғибот тадбирлари олиб борилмоқда. Хусусан, Ангрен
гарнизонидаги ҳарбий қисмда маҳалла ёшлари учун навбатдаги
очиқ эшиклар куни ташкил қилинди.

МАДАНИЯТ ХОДИМЛАРИ ²АРБИЙ ŠИСМДА

Тадбир давомида ёшлар этиш, уларни ҳарбий-ва- Мазкур фестиваль доирасида Навоий гарнизонидаги ҳарбий қисмга пойтахтдан бир гуруҳ
ҳарбий қисмда яратилган танпарварлик руҳида тар- санъаткорлар ташрифи амалга оширилди.
шарт-шароитлар билан биялашга қаратилган бир
яқиндан танишиб, ҳарбий қатор давра суҳбатлари Гарнизондаги ҳарбий хизматчилар ва уларнинг оила аъзолари иштирокида ўтган уч-
хизматчилар билан сами- ўтказилди. Унда ёшлар рашувда меҳмонлар Янги Ўзбекистонни бунёд этиш йўлида амалга оширилаётган улкан
мий суҳбатлар қуришди. ўзларини қизиқтирган са- ислоҳотлар, ҳаётимизда бўлаётган ижобий ўзгаришлар инсонлар тафаккурида ҳам шаклла-
Айниқса, қурол-аслаҳалар волларга соҳа мутахассис- наётганини ва бунинг барчаси халқ манфаатига хизмат қилишини таъкидлашди.
кўргазмаси ёшларда катта ларидан атрофлича жавоб
қизиқиш уйғотди. олишди. Тадбир давомида элимиз ардоғидаги маданият вакиллари, қизиқчи, актёр ва актрисалар-
нинг ҳар бир чиқишини ҳарбий хизматчилар ва уларнинг оила аъзолари гулдурос қарсаклар
Шунингдек, учрашувда Тошкент ҳарбий округи билан қарши олди.
ёшларнинг бўш вақтла- матбуот хизмати
рини мазмунли ташкил

Шарқий ҳарбий округ қўшинлари Фарғона гарнизонидаги МАЄСАД ВА МАСЪУЛИЯТ ЮКСАЛДИ
ҳарбий қисмда муддатли ҳарбий хизматга чақирилувчи
ёшлар, Қуролли Кучлар фахрийлари ва ҳарбий хизматчилар
иштирокида «Уч авлод учрашуви» бўлиб ўтди.

Марказий ҳарбий округнинг Самарқанд
гарнизонида жойлашган ҳарбий қисмдаги
муддатли ҳарбий хизматчилар хизмат
давомида олган назарий билимларини
«Сазаган» дала-ўқув майдонида амалда
мустаҳкамлади.

ФАР£ОНАДА «УЧ АВЛОД Дастлаб йигитлар танк эътибор аскарларнинг давомида муддатли ҳарбий
қуролларини тузатиш, амалий кўникмаларини хизматчилар танк экипажи-
УЧРАШУВИ» БЎЛИБ ЎТДИ уларга техник хизмат оширишга қаратилди. нинг механик ҳайдовчиси ва
кўрсатиш, ярадорларга мўлжалга олувчи вазифала-
Тадбир аввалида Шарқий Учрашувда Шарқий ҳар- биринчи тиббий ёрдам бе- Йўриқчи сержантлар кў- рини бажариб, эгаллаган на-
ҳарбий округ қўшинлари бий округ фахрийлар кен- риш ва эвакуация қилиш, магида муддатли ҳарбий зарий билимларини амалда
қўмондонининг тарбиявий гаши раиси ўз ҳаёт йўли, машқлар давомида хавф- хизматчилар нафақат жан- мустаҳкамлади.
ва мафкуравий ишлар бў- ҳарбий хизмат давомида сизлик қоидаларига риоя говар техникаларни турли
йича ўринбосари полковник эришган ютуқлари ҳақида этиш борасидаги кўник- тўсиқлардан олиб ўтишди, Армия сафларига қабул
Шуҳратжон Абдуллаев бу- гапирар экан, бугун ёшларга маларини оширдилар. Ал- балки турли масофада жой- қилинганига ҳали кўп вақт
гунги кунда ёшларни қўл- зарур имкониятлар яратиш батта, назария ва амалиёт лашган нишонларни кет- ўтмаган бўлса-да, аскар-
лаб-қувватлаш учун беқиёс Ватан тараққиётига қўшил- уйғунлиги соҳани мукам- ма-кет мўлжалга олиб, як- ларнинг ўзини тутиши,
имкониятлар яратилаётгани, ган муносиб ҳисса эканини мал ўрганишда муҳим ўрин сон қилишди. Машғулотлар юриш-туришидаги ўзгариш
улардан оқилона фойдала- эътироф этди. тутади. Шу боис ўқув йили уларнинг мақсади, вазифа-
ниб, эртанги кунга ишонч режасига мувофиқ, асосий сининг нақадар юксалгани ва
билан ҳаракат қилиш ке- Уч авлод вакиллари масъулиятли эканидан дарак
раклигини алоҳида таъкид- иштирок этган тадбирда беради.
лади. Ёшларга бўлган бундай фаол қатнашган ёшлар округ
юксак эътибор келгусида қўмондонлиги ва Ўзбекистон Машғулот якунида «Энг
Ватанимиз равнақи йўлида ёшлар иттифоқи Фарғона илғор танк взводи», «Энг
хизмат қиладиган етук кадр- вилоят кенгашининг эсдалик илғор танк гуруҳи» ҳамда
лар етишиб чиқишида муҳим совғалари билан тақдир- «Энг илғор танк экипажи»
аҳамият касб этишига ишонч ланди. аниқланиб, улар Мар-
билдирди. казий ҳарбий округ қў-
Шарқий ҳарбий шинлари қўмондонлиги
округ матбуот хизмати томонидан муносиб рағ-
батлантирилди.

Марказий ҳарбий
округ матбуот хизмати

6 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Yoshlar – hal qiluvchi kuch

Qo‘mondon Al-Xorazmiy

Shimoli-g‘arbiy harbiy avlodlari bilan uchrashdi
okrug qo‘shinlari
o‘tkazib kelinayotgan mehnat qilish zarurligini uqtirdi, pand-u
qo‘mondoni polkovnik musobaqalarning bu nasihatlar berdi. Ulkan maqsadlarga
Farhodjon Shermatov yilgi bosqichida harbiy erishishning oddiy sirlari haqida o‘rtoqlashdi
okrug jamoasi vazirlik va yoshlarni qiziqtirgan savollariga javob berdi.
Xorazm viloyatining miqyosida birinchi
Shovot tumanida o‘rinni qo‘lga Uchrashuvda faol ishtirok etgan yoshlar va
kiritgani haqida maktab jamoasi harbiy okrug qo‘mondonligi
joylashgan Al-Xorazmiy ham ma’lumotlarga tomonidan faxriy yorliq hamda badiiy adabiyotlar
nomidagi Xalqaro fizika ega bo‘lishdi. to‘plami bilan taqdirlandi.
va matematika maktab-
Mamlakatimiz
internatining iqtidorli yoshlarini harbiy-
o‘quvchilari bilan vatanparvarlik ruhida
uchrashdi. tarbiyalash, ularning bo‘sh
vaqtini mazmunli o‘tkazish va munosib
“Qo‘mondon va yoshlar” uchrashuvida rag‘batlantirish maqsadida 2021-yildan
yoshlar milliy armiyamiz, mudofaa e’tiboran umumta’lim maktablari
salohiyatimiz, harbiy xizmatchilar tomonidan o‘quvchilari hamda uyushmagan
qo‘lga kiritilayotgan ulkan yutuq va marralar yoshlar o‘rtasida “Mudofaa vaziri kubogi”
haqida qo‘mondondan batafsil ma’lumot uchun o‘tkazilgan “Vatanparvarlar”
olishdi. musobaqasi tez ommalashganini
e’tirof etdi.
Uchrashuvda yoshlar Mudofaa vazirligi
qo‘shinlarida o‘zaro tajriba almashish va Samimiy ruhda o‘tgan uchrashuv
sog‘lom raqobat muhitini shakllantirish davomida qo‘mondon yoshlarni
maqsadida “Men g‘olib!” shiori ostida ulkan marralar sari ruhlantirib,
har bir insonning orzusi, maqsadi,
osmondagi yulduzi bo‘lishi kerakligini,
unga erishish uchun o‘qib-izlanib,

# Ochiq eshiklar kuni фаолияти, унинг ривожланиш ри агентлиги туман бўлимлари,
йўналишлари, юртимиз ижтимо- «Ватанпарвар» ташкилоти Қо-
«Ватанпарвар» - ий ҳаётида тутган ўрни ҳамда рақалпоғистон Республикаси
амалга оширилаётган ислоҳот- кенгаши ва унинг тасарруфидаги
менинг танловим!» лар тўғрисидаги амалий ишлар- ўқув муассасалари раҳбарлари,
ни ёшларга етказиш, уларда маҳалла фаоллари, туман халқ
Ўзбекистон Республикаси мудофаасига спортнинг техник ва амалий таълими бўлимига қарашли мак-
кўмаклашувчи «Ватанпарвар» ташкилотининг турларига ҳамда касб эгаллашга таблар ва касб-ҳунар мактаб­
Амударё тумани ўқув спорт-техника клубида очиқ бўлган қизиқишни уйғотиш мақ- лари ўқувчилари иштирок этди.
садида «Ватанпарвар – менинг Уларга клубнинг ўқув-моддий
эшиклар куни бўлиб ўтди. танловим!» шиори остида тадбир базаси, синфхоналари ҳамда
ўтказилди. имкониятлари таништирилиб,
клубга аъзо бўлиш бўйича йўл-
Тадбир давомида болалар, йўриқлар берилди.
ўсмирлар ва ёшлар ташкилот
тизимида мавжуд «Ўқ отиш», Тадбир давомида мактаб
«Ёзги биатлон», «Картинг», ўқувчилари ўртасида кўпкураш
«Мотос­ порт», «Автоспорт», «Ра-

Таъкидлаш жоизки, «Ва- касбларга тайёрлаш бўйича кета модель», «Авиамодель», спорт мусобақасининг Қорақал-
танпарвар» ташкилоти мамла- муҳим вазифаларни адо этиш «Парашют» ва бошқа спортнинг
кат аҳолиси, айниқса, ёшларни билан бир қаторда эҳтиёжманд техник ва амалий турлари бў­ поғистон очиқ чемпионати ўт-
ҳарбий-ватанпарварлик, Ватан- оилалар фарзандларининг бўш йича секция ва тўгаракларнинг
га садоқат руҳида тарбиялаш, вақтини мазмунли ўтишини таъ- фаолияти билан таништирилди. казилди. Унда иштирокчилар
спортнинг техник ва амалий минлаб келмоқда.
турларига жалб қилиш орқали Учрашувда Шимоли-ғарбий югуриш ва ўқ отиш бўйича бел-
соғлом турмуш тарзини тарғиб Амударё тумани ўқув ҳарбий округ қўмондонлиги, лашиб, чаққонлиги ва чидамли-
қилиш ҳамда оммавий техник спорт-техника клуби негизи- Амударё тумани ҳокимлиги, лигини намоён этишди. Ғолиб ва
да «Ватанпарвар» ташкилоти Миллий гвардия ва Ёшлар ишла- совриндорлар медаль, диплом
ҳамда эсдалик совғалар билан
тақдирланди.

Шимоли-ғарбий ҳарбий округ матбуот хизмати

VATANPARVAR № 27 2022-yil 7
8-iyul
# Huquqiy targ‘ibot

REABILITATSIYA

REABILITATSIYA YUZASIDAN HUQUQIY MUNOSABATLAR ASOSLARI
SUBYEKTLAR DOIRASI QAT’IY BELGILANGANLIGI BILAN
BOSHQA HUQUQIY MUNOSABATLARDAN FARQLANADI. shaxsni aybsizligini e’tirof etish va buzilgan
YA’NI ULAR MULKIY ZIYONNI UNDIRISH VA BUZILGAN huquqlarini tiklash vazifasi bilan umumiyligi,
HUQUQLARINI TIKLANISH HUQUQIGA EGA SUBYEKT VA binobarin reabilitatsiya odil sudlovning
YETKAZILGAN ZARARNI QOPLASH MAJBURIYATIGA EGA asosiy yo‘nalishlaridan biri ekanligini alohida
BO‘LGAN SUBYEKTDAN IBORAT. ta’kidlash joiz. Ya’ni sudning ixtisoslashuvi,
reabilitatsiya masalasi jinoyat ishlari bo‘yicha
Reabilitatsiyada buzilgan O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi sud yoki fuqarolik ishlari bo‘yicha sud Ya’ni reabilitatsiya qilingan shaxslarning
Plenumining “Sud hukmi to‘g‘risida”gi tomonidan ko‘rib chiqilishidan qat’i nazar, sud buzilgan huquqlari turli huquq tarmoqlariga
huquqlarni tiklash majburiyati bo‘lgan qarorining 9-bandiga muvofiq, agar o‘zining konstitutsiyaviy funksiyasi, ya’ni inson taalluqli ekanligidan kelib chiqib, huquqlarni
ijtimoiy xavfli qilmish fakti va oqibatining huquqlarini kafolatlash, buzilgan huquqlarni tiklash masalasini ham huquqning faqat
subyekt davlat bo‘lib, buni o‘zining kelib chiqqanligi aniqlangan bo‘lib, biroq tiklash vazifasini amalga oshiradi. tarmog‘i, shu jumladan, jinoyat-protsessual
sud muhokamasida taqdim qilingan va huquqi bilan tartibga solishning imkoni
mansabdor shaxslari orqali amalga tekshirilgan dalillar bilan uning sudlanuvchi Reabilitatsiyaning protsessual qismi: yo‘q. Biroq reabilitatsiya jinoyat-protsessual
tomonidan sodir etilganligi inkor etilsa yoki 1) oqlov hukmi va jinoyat ishini tugatish munosabatlardan kelib chiqishi sababli
oshiradi, mulkiy ziyonni qoplash o‘z tasdig‘ini topmasa, sud shaxsning sodir haqida qaror qabul qilish orqali noqonuniy mazkur masalada boshqa huquq tarmoqlari
etilgan jinoyatga daxli bo‘lmaganligi sababli jinoiy javobgarlikka tortilganligi yoki jinoyat-protsessual huquqi normalariga
manbasi ham davlat byudjeti oqlov hukmi chiqaradi (JPK 83-modda protsessual majburlov choralari asossiz muvofiqlashtirilishi kerak, bu huquqni
3-bandi). qo‘llanganligi faktini e’tirof etish; tiklash masalasida kolliziyalarni, pirovardida
hisoblanadi. 2) reabilitatsiya etilgan shaxsning o‘ziga huquqlari allaqachon buzilgan shaxsning turli
O‘zbekiston Respublikasi JPKning yetkazilgan mulkiy ziyonni undirib olish organlar orasida sarson bo‘lishining oldini
Reabilitatsiya institutining asosiy 306-moddasiga ko‘ra, oqlov hukmi yoki ishni huquqini e’tirof etish; oladi. Sababi reabilitatsiya etilgan shaxs
tugatish haqidagi ajrim (qaror) chiqarilgan 3) qabul qilingan qaror haqida reabilitatsiya uchun ushbu masalani qaysi qonun yoki
elementlari: shaxs reabilitatsiya etilgan shaxs maqomiga etilgan shaxsni xabardor qilish shikoyat qilish huquq tarmog‘i hal qilinishining ahamiyati
1) reabilitatsiyaga bo‘lgan ega bo‘ladi. Ya’ni qonun mazmuniga ko‘ra, tartibi, shuningdek, mulkiy ziyonni qoplash yo‘q, uning uchun huquqlari tez, samarali
o‘ziga yetkazilgan mulkiy ziyonni undirib va boshqa huquqlarini tiklab olish tartibini va to‘liq tiklanishi birlamchi.
huquqlarning vujudga kelish asoslari; olish huquqini e’tirof etilishining o‘zi, shaxsni tushuntirish;
2) reabilitatsiya subyektlari; reabilitatsiya etilgan deb e’tirof etishga asos 4) reabilitatsiya etilgan shaxsning O‘zbekiston Respublikasi JPKda
3) reabilitatsiya mazmuni; bo‘ladi. reabilitatsiya etish to‘g‘risida qaror chiqargan reabilitatsiya huquqini rad etish asoslari
4) reabilitatsiyaning protsessual sud, prokuror, tergov yoki surishtiruv organiga aniq belgilanmagan bo‘lsa-da, faqat quyidagi
Jinoyat-protsessining quyidagi ariza bilan murojaat qilishi; holatlarda rad qilinishi zarur:
tartibi; ishtirokchilari reabilitatsiya etilishga bo‘lgan 5) reabilitatsiya etish to‘g‘risida qaror
5) reabilitatsiya oqibatlaridan huquqqa ega bo‘ladi: chiqargan sud, prokuror, tergov yoki 1) javobgarlikka tortish muddati o‘tganligi
surishtiruv organi tomonidan ariza tushgan sababli;
iborat. 1. Birinchi instansiya, apellatsiya, kundan boshlab bir oydan kechiktirmasdan
kassatsiya instansiyasi sudi, shuningdek, ziyon miqdorini aniqlash va zarur hujjatlarni 2) amnistiya akti yoki afv qo‘llanilishi;
Qonun chiqaruvchi ham yangi ochilgan holatlar yuzasidan ish yuritish talab qilib olish huquqlarni tiklash uchun 3) ayblanuvchi, sudlanuvchi vafot
O‘zbekiston Respublikasi natijalariga ko‘ra, o‘zlariga nisbatan oqlov qonunda belgilangan choralarni ko‘rish; etganligi;
Jinoyat-protsessual kodeksining hukmi chiqarilgan sudlanuvchilar. 6) ziyonni qoplash uchun pul to‘lovlarini 4) qilmishning jinoiyligini bekor qiladigan
301-moddasida oqlov hukmi, amalga oshirish, ma’naviy ziyon oqibatlarini qonun qabul qilinishi;
shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi 2. Ishni sudga qadar yuritish bosqichida bartaraf qilish va boshqa huquqlarini tiklash 5) shaxs ijtimoiy xavfli qilmish sodir
JPKning 83-moddasida nazarda O‘zbekiston Respublikasi JPKning to‘g‘risida qaror qabul qilish; etgan paytda jinoiy javobgarlikka tortish
tutilgan holatlar shaxsni reabilitatsiya 83-moddasida belgilangan asoslar bo‘yicha 7) surishtiruvchining, tergovchining, mumkin bo‘lgan yoshga to‘lmaganligi (aqliy
etishga asos bo‘lishini belgilab jinoyat ishini tugatish haqida qaror chiqarilgan, prokurorning pul to‘lovini amalga oshirish rivojlanishda ortda qolganligi sababli);
qo‘ygan. Demak, ish qo‘zg‘atilgan gumon qilinuvchi, ayblanuvchilar. to‘g‘risidagi qarori ustidan sudga shikoyat 6) qilmish yoki shaxs ijtimoiy xavfliligini
va tergov harakatlari yoki sud qilish bosqichlaridan iborat. yo‘qotganligi munosabati bilan javobgarlikdan
muhokamasi o‘tkazilgan ish bo‘yicha 3. Davlat ayblovchisining ayblovdan Mazkur bosqichdan so‘ng reabilitatsiyaning ozod qilinganligi uchun.
jinoiy hodisa yuz bermagan bo‘lsa, voz kechishi sababli jinoyat ishi tugatilgan noprotsessual bosqichi, ya’ni boshqa huquq Oliy sudning statistik ma’lumotlariga
qilmishida jinoyat tarkibi bo‘lmasa, sudlanuvchilar. tarmoqlari, masalan, fuqarolik protsessi bilan ko‘ra, 2017-yildan 2021-yilga qadar jami
uning sodir etilgan jinoyatga daxli tartibga solinadigan qismi boshlanadi. 4 207 nafar shaxs oqlangan bo‘lib, jumladan
bo‘lmasa reabilitatsiya qilish uchun 4. Tibbiy yo‘sindagi majburlov chorasi 2017-yilda 263, 2018-yilda 867, 2019-yilda
asos bo‘ladi. qo‘llangan shaxslar (bu haqda sudning 859, 2020-yilda 781, 2021-yilda 1 437 nafar
qarori noqonuniyligi sababli bekor qilingan shaxsga nisbatan oqlov hukmi chiqarilgan.
Oqlov hukmi odil sudlovni amalga hollarda).
oshirishning qonuniy va zaruriy shakli Yulduz KINJAYEVA,
hamda oqlov hukmisiz odil sudlov SUD TOMONIDAN Toshkent harbiy sudining
bo‘lishi mumkin emas. Qanday sudki, REABILITATSIYA INSTITUTINI
u hech kimni oqlamaydi, uning oldida QO‘LLASHNING PROTSESSUAL xo‘jalik mudirasi
hech kim o‘zini oqlay olmaydigan.
OQIBATLARI
Ayblanuvchi uchun oqlov hukmi
bu odil sudlovning adolatiga so‘na Sudning inson huquqlarini himoya qilish
boshlagan ishonchning tasdiqlanishi, kabi ustuvor vazifasi, reabilitatsiyaning
shu bilan birga panjara ortida o‘tgan
kunlar va oylar haqida, tergovchining
aybga iqror bo‘lishi haqidagi talablari,
yashash joyidagi tintuvlar, ish joyidagi

sharmandalik va oiladagi qiyinchilik

haqida og‘ir xotiralardir.

# Jarayon

MAMLAKATIMIZDA muhokamasi Xususan, mazkur yo‘nalishdagi
“O‘ZBEKISTON navbatdagi tadbir Respublika Harbiy
prokuraturasi tomonidan Qurolli Kuchlar
UmumxalqRESPUBLIKASINING akademiyasida kursantlar, professor-
o‘qituvchilar, harbiy xizmatchilar ishtirokida
KONSTITUTSIYASIGA bo‘lib o‘tdi.
O‘ZGARTISH VA
QO‘SHIMCHALAR Tadbirda Respublika Harbiy
KIRITISH TO‘G‘RISIDA”GI prokuraturasi va Adliya vazirligi xodimlari,
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI Jamoat xavfsizligi instituti professor-
KONSTITUTSIYAVIY QONUN o‘qituvchilari Konstitutsiyaga kiritilayotgan
LOYIHASINING UMUMXALQ o‘zgartish va qo‘shimchalar yuzasidan
MUHOKAMASI QIZG‘IN umumxalq muhokamasiga qo‘yilgan qonun
DAVOM ETMOQDA. loyihasi normalari mazmun-mohiyatini
xalqchil, sodda tilda ishtirokchilarga
Ushbu jarayonda Respublika Harbiy davom etmoqda yetkazishdi hamda bu borada ular bilan
prokuraturasi tomonidan Qurolli Kuchlar o‘zaro fikr almashdi.
tizimidagi harbiy qism va muassasalarda
keng qamrovli tadbirlar o‘tkazilib, O‘zbekiston Respublikasi Harbiy
konstitutsiyaviy qonunning mazmun- prokuraturasi organlari tomonidan mazkur
mohiyati, Konstitutsiyaga kiritilayotgan yo‘nalishdagi tadbirlar Qurolli Kuchlarning
har bir qo‘shimcha va o‘zgartishlarni barcha qo‘shin turlarida davom ettirilmoqda.
harbiy xizmatchilarga yetkazish bo‘yicha
davra suhbatlari va uchrashuvlar o‘tkazib Adliya mayori Shohrux PO‘LATOV,
kelinmoqda. O‘zbekiston Respublikasi

Harbiy prokuraturasi bo‘lim boshlig‘i

8 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Muqaddas burch

“MEN ASKARMAN –

Askarlarning a’lochilar safidan joy egallashi Vatanga bo‘lgan
muhabbati bilan belgilansa, ajabmas. chunki yurtiga,
xalqiga mehri ziyoda posbon xizmat burchini chin yurakdan
o‘taydi, o‘zini har jabhada ko‘rsata oladi. Qahramonlarimiz mana
shunday posbonlar sirasidan. “bo‘ladigan bola boshdan ma’lum”
deganlaridek, xizmatning ilk davridanoq
o‘zini ko‘rsata olgan bu yigitlarning
zimmasiga yuklatilgan
vazifaga vijdonan
yondashishi, mashg‘ulotlar
jarayonidagi faolligini
boshqa tengdoshlariga
o‘rnak qilib ko‘rsatsak
arziydi. Keling, ular haqida
quyida batafsil so‘z yuritsak.

ORZUNING USHALISHI BO‘LAJAK STOMATOLOG
Oddiy askar Asilbek Jo‘raqulov Oddiy askar Rahimjon

Qashqadaryo viloyatining G‘uzor Bo‘riyevni safdoshlari shunday deb
tumanidan muddatli harbiy chaqirishadi. Chunki u kelajakda
xizmatga chaqirilgan. Bolaligidan stomatolog bo‘lishni maqsad
katta davralarda kurash tushib qilgan.
ulg‘aygan o‘g‘lonning kelbati
haqiqiy voha yigitlariga xos. Harbiy xizmat har bir yigitning
Ha, u shu kungacha sport bilan konstitutsiyaviy burchi. Uni yigitlar
shug‘ullanishni kanda qilmay astoydil ado etishga intiladilar. Bu
kelmoqda. Qo‘l jangi, futbol, kurash burchning o‘ziga xos mas’uliyati
uning eng sevimli mashg‘ulotlaridan bor. Shu bilan birga sharafli ham.
hisoblanadi. Shu bois, harbiy Oddiy askar Bo‘riyev zimmasidagi
qismda uyushtiriladigan sport mas’uliyatni doim his qilib turadi. U
musobaqalarida muntazam juda tirishqoq va mehnatsevar yigit.
ravishda faol ishtirok etadi. Shuning uchun ham muddatli harbiy xizmatni o‘tayotganiga unchalik
– Yigit kishi uchun o‘ziga bo‘lgan ishonchning o‘rni katta, – ko‘p muddat bo‘lmagan bo‘lsa-da, o‘zini har tomonlama ko‘rsata bildi
deydi oddiy askar Asilbek Jo‘raqulov suhbat chog‘ida. – Xizmat va bu bilan komandirlari, safdoshlari hurmatini qozondi.
davomida o‘zimga bo‘lgan ishonchim ortdi. Bu – eng katta yutug‘im. – Askarlarning har tomonlama chiniqishida mashg‘ulotlarning
Armiyani bejiz chiniqish, toblanish maktabi deb aytishmas ekan. o‘rni beqiyos. Chunki mashg‘ulot davomida bilim va ko‘nikmalarimiz
Xizmatda kechayotgan har bir jarayon bizni katta hayotga tayyorlab sinovdan o‘tadi. Astoydil qilingan mehnat o‘z samarasini beradi.
borayotganini his qilyapman. Tajribali serjant va ofitserlardan Endilikda jangovar va ma’naviy-ma’rifiy tayyorgarlik mashg‘ulotlarida
harb ilmi sirlarini egallayapmiz. Bilimimizning oshishida ma’naviy- safdoshlarimiz bilan bir-birimizdan qolishmaslikka, doim ilg‘or
ma’rifiy tayyorgarlik mashg‘ulotlarining ham o‘rni katta bo‘lyapti. bo‘lishga intilyapmiz. Ya’ni biz bir-birimiz bilan musobaqadoshmiz,
Jismonan chiniqishimiz uchun zamonaviy sport maydonchasi bizning – deydi u. – Harbiy qismdagi kattagina kutubxona askarlarning eng
ixtiyorimizda. Bizdan faqat xizmatni sifatli ado etib, puxta tayyorlanish sevimli maskanlaridan biri. Men ham xizmatdan bo‘sh vaqtimni
talab qilinadi. Albatta, bunday sharoitda har qanday yigit o‘zidagi bor kutubxonada o‘tkazaman. Shu yerda oliy ta’lim muassasasiga kirish
imkoniyatlarni yuzaga chiqara oladi. imtihonlariga tayyorgarlik ko‘ryapman. Buning uchun adabiyotlar
Guvoh bo‘lganingizdek, sog‘lom muhitda o‘sib-ulg‘aygan, tarbiya yetarli. Shuningdek, gazeta va jurnallar orqali yurtimiz ijtimoiy-
topgan yigit uchun harbiy xizmat jismoniy va ma’naviy jihatdan siyosiy hayotiga oid yangilik va ma’lumotlardan, o‘z qiziqishlarimga
yanada yuksalish va shakllanish davri bo‘lmoqda. Xalqiga, Vataniga monand kitoblar orqali esa jahon va o‘zbek adabiyoti durdonalaridan
sadoqatli, fidoyi insonlar bo‘lib shakllanayotgan mana shunday bahramand bo‘lyapman. Harbiy xizmatni o‘tab bo‘lganimdan so‘ng
yigitlarning armiyada olgan bilimlari keyin ham asqatishini, ularning Toshkent davlat stomatologiya institutiga o‘qishga kirmoqchiman.
shaxs sifatida kamolga yetishida harbiy xizmat muhim poydevor, Malakali stomatolog bo‘lib yetishib, insonlar dardiga shifo ulashsam,
tamal toshi vazifasini o‘tashini hisobga olsak, islohotlar samarasini deyman...
yaqqol anglaymiz. Suhbat davomida oddiy askar Jamshid Sultonovga
“Kelajakda qaysi kasbni egallamoqchisiz?” deb savol berganimizda u:
– Hayotimni harbiy soha bilan bog‘lamoqchiman. Shu bois kelasi
yili oliy harbiy ta’lim muassasasiga o‘qishga kirishni niyat qilganman.
Bilasizmi, har bir er yigit qalbida bolaligidan ajdodlaridan meros
vatanparvarlik, mardlik tuyg‘usi jo‘sh uradi. Men ham bolaligimda
askar bo‘lib, yurt koriga kamarbasta bo‘lishni ko‘nglimga tukkan
edim. Mana, yillar o‘tib, orzum ushaldi. Bugun men ham Vatanimning
himoyachisiman! Vatanimning tinchligi va osoyishtaligiga qalqonman.
Bundan cheksiz g‘ururlanaman. Kelajakda ham Vatanimning tinchligi
va osoyishtaligiga qalqon bo‘lishni, uning asl o‘g‘lonlari qatorida ko‘z
qorachig‘idek asrashni istayman.

VATANPARVAR № 27 2022-yil 9
8-iyul

VATAN POSBONI”

III darajali serjant Olim BERDIYEV

QALBDA MAQSAD BO‘LSA... MARDLIK MAKTABIGA MUNOSIB
Mardlik, matonat bizga Oddiy askar Shermuhammad

ajdodlardan meros. Shu zaminda Muhammadaliyev Farg‘ona
tug‘ilib o‘sgan inson borki, viloyati Buvayda tumanidagi
qonida mana shu fazilat jo‘sh To‘da qishlog‘idan. Og‘ir-
uradi. Mardlik insonni eng buyuk bosiq, fikrlari teran bu yigit ham
ishlarga chorlaydi, shu yurt, shu suhbatimiz davomida muddatli
Vatan uchun fidoyilik qilishga harbiy xizmatning hayotidagi
undaydi. Quvonarlisi, bugun o‘rni beqiyos ekanligini alohida
tinchligimizning qalqoni bo‘lgan ta’kidladi. “Chunki xizmat
Vatan himoyachilarimizning sinovlarida toblangan o‘g‘lon,
bari mard va jasur. Shunday haqiqiy er yigit maqomiga ega
o‘g‘lonlardan biri oddiy askar bo‘ladi, unda mardlik, shijoat
Jasurbek Rahmatov bo‘ladi. va matonat kabi fazilatlar
U surxondaryolik. Qiziriq shakllanadi”, deydi u. Ha,
tumanidagi Shodlik mahallasida tug‘ilib voyaga yetgan. Shermuhammad ham o‘tgan vaqt mobaynida ancha chiniqdi,
– Bu yerda o‘tayotgan har bir kun, biz uchun saboq bo‘lyapti, – intellektual salohiyati oshdi. U juda intiluvchan va g‘ayratli yigit.
deydi oddiy askar Jasurbek Rahmatov. – Buning uchun ustoz ofitser Mana shu fazilatlar posbonni a’lochilar safiga qo‘shgani ayni haqiqat.
va serjantlardan minnatdormiz. Muddatli harbiy xizmatga kelishdan – Vatanni himoya qilish – eng muqaddas vazifa, – deydi oddiy
oldin, ya’ni o‘tgan yili Toshkent iqtisodiyot universitetiga o‘qishga askar Muhammadaliyev. – Armiya saflarida o‘tayotgan har bir kun
hujjat topshirgandim. Afsus, omadim kelmadi. Bilimim kamlik qildi. men uchun qadrli. Men shakllanish pillapoyalarini bosib o‘tyapman,
Shuning uchun muddatli harbiy xizmatga qadar tayyorlov kurslarida toblanyapman. Juda ko‘p do‘stlar orttirdim...
tahsil oldim. Hozirda harbiy qismda ham tayyorgarlikni susaytirganim – Bolaligida harbiy bo‘lishni orzu qilmagan yigit bo‘lmasa kerak,
yo‘q. Bolaligimdan sport bilan oshnoman. Sport bilan shug‘ullanganim – deydi kelgusidagi rejalar haqida gap ketganda suhbatdoshimiz.
muddatli harbiy xizmat mobaynida juda qo‘l kelyapti... Bilasizmi, – Men ham bolaligimdan shu sohaga mehr qo‘yganman. Harbiylarni
muddatli harbiy xizmat mening ham hayotimda katta burilish yasadi. ko‘rsam, ularga havasim kelardi. Bu kasb o‘ziga xos murakkabliklarga
Harbiy kasbga qiziqishim ortdi. Shu bois kelasi yili Qurolli Kuchlar ham ega. Harbiy xizmat yuragimdagi harbiy kasbga bo‘lgan mehrni
akademiyasiga o‘qishga kirmoqchiman. Bu safar omad kulib yanada alangalatsa alangalatdiki, zarracha susaytirgani yo‘q.
boqishiga ishonaman! Kelajakda ofitser bo‘lib yurtimiz tinchligi va Chunki men hayotimni armiya bilan bog‘lashga ahd qilganman.
osoyishtaligini saqlashdek muqaddas vazifani sidqidildan ado etishga, Shu bois muddatli harbiy xizmatni tamomlab, Chirchiq oliy tank
ota-onamning, yaqinlarimning, ustozlarimning ishonchini sharaf bilan qo‘mondonlik-muhandislik bilim yurtiga o‘qishga kirmoqchiman.
oqlasam deyman... Oliy harbiy ta’lim muassasasiga o‘qishga kirish oson emasligini
Yoshlikka kuch-g‘ayrat, ulkan orzu-umidlar, dadillik xos. Jasurbek bilaman. Shuning uchun bo‘sh vaqtlarimda kutubxonada bilimlarimni
bilan suhbat davomida bildikki, uning ham qalbi olam-olam orzularga mustahkamlayapman, jismoniy tayyorgarlik mashg‘ulotlarida
limmo-lim. Eng muhimi, o‘g‘londagi qat’iyat, shijoat uni albatta eng chiniqyapman.
yorug‘ manzillar sari eltishiga ishonchimiz komil. E’tibor bering, mamlakatimizdagi tinchlik va osoyishtalik
xalqimizni bunyodkorlikka, barcha sohalarda yangi marralarni
egallashga ruhlantirmoqda. Xalqimizning yashash darajasi o‘sib,
farovonlashib boryapti. Yoshlarga ko‘rsatilayotgan g‘amxo‘rlik,
berilayotgan imtiyozdan har birimiz ruhlanamiz. Shunday ekan,
bizga yaratilayotgan shart-sharoitlar, ulkan imkoniyatlarga munosib
javob berishimiz lozim. Har narsaning qimmati, qadrini solishtirganda
yanada yaqqolroq namoyon bo‘ladi. Tezkor axborot oqimi dunyoda
ro‘y berayotgan notinchliklar xabarini yetkazmoqda. Shunday
kezlarda yurtning osudaligi,oilalarimizning tinchligi ko‘ngilda
shukronalik tuyg‘usini uyg‘otadi. Shunday lahzalarda jon-diling bilan
shu Vatanning tuprog‘ini ko‘zlaringga to‘tiyo qilging keladi...

Mayor Gulnora HOJIMURODOVA

10 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Yoshlarga oid davlat siyosati – amalda

“KElAJAK

iyun oyi Xalqaro bolalar kuni “Vatan – muqaddas, bizNiKi!”
uni himoya qilish sharafli
bilan boshlanib, yoshlar kuni bilan burchdir!” shiori ostidagi tarbiyalash, ularni sog‘lom turmush banklarining vakillari tomonidan
vatanparvarlik festivallari tarziga qaytarish, bandligiga biznes-treninglar o‘tkazildi.
tugallanadigan oy. Ertamiz egalariga va karvonlarining dong‘i olis ko‘maklashish maqsadida
mahalla-yu qishloqlargacha yetib Qoraqalpog‘iston Respublikasi, “Yoshlar bilan ishlashning mutlaqo
bag‘ishlangan bunday muhim sanalar bordi. Tadbir ishtirokchilarining Andijon, Jizzax, Namangan, Navoiy yangi tizimini joriy etish bo‘yicha
qalbida shu Vatan taqdiri, ertangi va Xorazm viloyatlaridagi harbiy amalga oshirilgan ishlar va erishilgan
mudofaa vazirligi qo‘shinlarida har kuni va ravnaqiga daxldorlik tuyg‘usi qismlarda “Yosh vatanparvarlar yig‘ini” natijalar” mavzusida videokonferensiya
yanada mustahkamlandi. “Yoshlar tashkil etildi. Unda 800 nafardan ortiq tarzida o‘tgan IV forum O‘zbekiston
yili ko‘tarinki ruhda tashkil etilib, oyligi”ning yana bir esda qolarli tadbiri o‘g‘lon 10 kun muddatda jangovar, yoshlar ittifoqining Mudofaa vazirligi
“Qo‘mondon va yoshlar” uchrashuvi sport o‘yinlari, ma’naviy-ma’rifiy harbiy qism va muassasalaridagi
minglab o‘g‘il-qizlarni qamrab oladi. bo‘ldi. Unda qo‘mondonlar o‘zlarining tayyorgarlik hamda kasbga yo‘naltirish boshlang‘ich tashkilotlari yetakchilarini
hayotiy tajribasi hamda muvaffaqiyat bo‘yicha mashg‘ulotlarga jalb qilindi. bir davraga jamladi. Oylik doirasida
Xususan, joriy yilda sirlari bilan o‘rtoqlashib, tadbir Bu yerda harbiy fanlardan tashqari, “Mudofaa vaziri kubogi” uchun
ishtirokchilarini qiziqtirgan savollarga viloyat bandlik boshqarmasining o‘quvchi-yoshlar hamda mahalla
11 yo‘nalishda tashkil etilgan “yoshlar javob qaytardi. Qurolli Kuchlar monomarkaz mutaxassislari tomonidan yoshlari o‘rtasida “Vatanparvarlar”
faxriylari bilan o‘tkazilgan “Faxriylar kasbga yo‘naltirish bo‘yicha nazariy va harbiy-sport musobaqalari hamda
oyligi” doirasidagi tadbirlar “yangi ibrati”, “Faxriylar bilan faxrlanamiz” amaliy mashg‘ulotlar hamda yoshlarni milliy kurash va tosh ko‘tarish
mavzusida o‘tkazilgan uchrashuvlarda tadbirkorlikka yo‘naltirish bo‘yicha bellashuvlari qizg‘in ruhda o‘tdi.
o‘zbekiston yoshlari, birlashaylik!” nuroniylar o‘zining boy hayotiy viloyat savdo-sanoat palatasi, tijorat
tajribalari hamda vatanparvarlikning asl Leytenant Dilshod RO‘ZIQULOV,
shiori ostida o‘tdi. mohiyati to‘g‘risida fikr-mulohazalarini «Vatanparvar»
bildirdilar. Bu kabi jonli muloqotlar
Mudofaa vazirligi harbiy qism va yosh harbiy xizmatchilarning ma’naviy
muassasalaridagi Amir Temur va dunyosini boyitishda katta ahamiyatga
Jaloliddin Manguberdi nomidagi o‘quv ega.
sinflarida berilgan ma’lumotlar orqali
yoshlar har ikki sarkardaning yurt YOSH VATANPARVARLAR YIG‘INI
ozodligi yo‘lidagi jasorati, qahramonligi
haqida bilib oldilar. “Harbiy qismda Profilaktik hisobda turgan,
bir kunim” shiori ostidagi harbiy- uyushmagan, tarbiyasi og‘ir hamda
vatanparvarlik tadbiri esa qaysi jinoyat va huquqbuzarlikka moyil
kasbning boshini tutishga ikkilanib yoshlarni vatanparvarlik ruhida
yurgan yoshlar uchun ayni muddao
bo‘ldi. Yigitlar dala-o‘quv maydonlarida
ko‘rgazmali mashg‘ulotlar, harbiy
texnikalar namoyishini ko‘rib, ko‘ngli
hayrat-u havasga to‘lgani shubhasiz.

VATANPARVAR № 27 2022-yil 11
8-iyul

# Bunyodkorlik

Катта тенниС маЖмУаСи

мудофаа вазирлигининг тошкент шаҳрида жойлашган
ҳарбий қисми ташаббуси билан Юнусобод туманида жойлашган

122-умумтаълим мактабида катта теннис
мажмуасини фойдаланишга топшириш маросими бўлиб ўтди.

ФоЙДаланиШга топШирилДи

Тадбирда қўшинлар қўмондони Навоий номидаги давлат академик Сўзга чиққанлар юртимизда Тадбирнинг асосий қисмида
полковник Журъат Якубов, Ўзбе- катта театри солисти Маъсума ёшларга кенг имкониятлар ярати- рамзий тасма кесилди. Катта
кистон теннис федерацияси раҳ- Балтабаева, мактаб маъмурияти ва лаётгани, спорт билан шуғулланиш теннис мажмуасига қилинган
бари Ирода Тўлаганова, Алишер ўқувчилар иштирок этди. учун барча зарур шароитлар етар- сайёҳатдан сўнг Ўзбекистон тен-
ли эканлиги ҳақида гапиришди. нис федерацияси раҳбари Ирода
Ўзбекистон Республикаси Алишер Тўлаганова катта теннис бўйича
Навоий номидаги давлат акаде- эртамиз эгаларига маҳорат дарси-
мик катта театри солисти Маъсума ни ўтиб берди.
Балтабаеванинг опера йўналишида
куйлаган қўшиқлари тадбирга ўзга- Майор
ча жило бахш этди. Фаррухбек СОТИВОЛДИЕВ

# Musobaqa # Ta’til

мерганлар БаҲСи ҲарБиЙлар оилаСи
Дам олиШ маСКаниДа
Ўзбекистон республикаси мудофаасига кўмаклашувчи «Ватанпарвар»
ташкилоти тошкент вилояти кенгашининг техник ва амалий спорт мамлакатимизда навқирон авлод саломатлигини асраш,
турлари марказида пневматик қуроллардан ўқ отиш спорт тури бўйича уларнинг жисмоний, интеллектуал ва маънавий

вилоят кубоги мусобақасининг финал босқичи ўтказилди. ривожланиши учун кенг имконият ва қулай шароит
яратишга алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Мусобақа ёшлар-
ни спортнинг техник Термиз гарнизонида жойлашган ҳарбий қисмларда хизмат қилаётган
ва амалий турлари юрт посбонларининг фарзандлари ва уларнинг турмуш ўртоқлари учун
билан шуғулланишга «Ёз – ўтмоқда соз!» шиори остида Сурхондарё вилоятининг тоғли ҳу-
кенг жалб қилиш, дудида жойлашган Сангардак шаршарасига экскурсия ташкил этилди.
ушбу спорт тури-
ни оммалаштириш Сангардак шаршараси ҳудудида дам олиш учун яратилган қулай ша-
ва тарғиб қилиш, роитлар ёзнинг иссиқ кунларида ҳарбий хизматчилар оила аъзоларининг
халқаро мусобақа- мириқиб дам олишларини таъминлади. Тоза булоқ суви, мусаффо тоғ
ларда иштирок этиш ҳавоси, серсоя боғларда ҳордиқ чиқараётган болаларнинг саломатлиги
учун Тошкент вило- мустаҳкамланиб, тўғри ривожланишлари, соғлом ва қувноқ ҳолда вақт
яти ва Ўзбекистон ўтказишлари учун замин яратди.
терма жамоаларини
шакллантириш мақ- Акбар АҲМЕДОВ
садида ўтказилди. Термиз гарнизони

Мусобақада ту-
ман ўқув спорт-тех-
ника клублари, Чир-
чиқ автомобиль мактаби ҳамда вилоят техник ва амалий спорт турлари
марказининг моҳир спортчилари қатнашдилар.
Беллашув қизғин баҳслар остида ўтди. Якуний натижаларга кўра,
умумжамоа ҳисобида 1-ўрин Тошкент вилояти техник ва амалий спорт
турлари маркази жамоасига насиб этди. Иккинчи ва учинчи ўринларга
Нурафшон ўқув спорт-техника клуби ва Чирчиқ автомобиль мактаби
жамоалари сазовор бўлишди. Шунингдек, мусобақа давомида барча
йўналишлар бўйича якка тартибдаги ғолиб ва совриндор спортчилар
аниқланди.
Ғолибларга Ўзбекистон Республикаси мудофаасига кўмаклашувчи
«Ватанпарвар» ташкилоти Тошкент вилояти кенгаши томонидан диплом,
қимматбаҳо совғалар ҳамда Тошкент вилояти техник ва амалий спорт тур-
лари маркази жамоасига вилоят кенгашининг кўчма кубоги топширилди.

Ғ. НИЯЗОВ,
«Ватанпарвар» ташкилоти Тошкент вилояти

кенгаши раисининг ўринбосари

12 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Tarix

МАРДЛИК –

ИЛМ БИЛАН ªЎШИЛГАН КУЧ

мард одам ёки мардлик Улар аҳён-аҳёнда учрайдиган Қўрқмаслиги, журъати, шижоати ва ланади, афсуски. Бироқ устозлар
ҳақида сўз кетганда, алоҳида ноёб шахслар эмас эди, жасорати билан бошқа халқлардан айтганидек, инсон умиди билан
бугунги замон улар кўп эдилар, жамоа бўлиб ажралиб тургани учун уларнинг инсондир. Шу маънода асл ёқут ҳар
кишиси кўз ўнгида уюшиб, эзгу ниятларини амалга қўшини турклардан эди». қандай ҳолатда ҳам ноёб хусусия-
билаги қувватга тўла, оширардилар, деб ёзади шарқ- тини йўқотмаганидек, туркийлар,
жисмонан кучли киши шунос олим Нажмиддин Комилов. Ўнинчи асрдан кейин ҳаракат хусусан миллатимиз вакиллари
гавдаланади. аммо Футувватчилар муайян қоида-та- сифатида пайдо бўла бошлаган дунёда ўзининг муносиб ва муқим
қадимий ёзма лабларга риоя этар, маънавий футувватчилик ҳақида араб сайёҳи ўрнини эгаллашга интилмоқда. Фу-
манбаларда мардлик ва жисмоний етукликка интилар, Ибн Батута (XIII аср) «Сафарнома» тувватчилар, яъни инсониятга эзгу-
таърифи ўзгача, мард қаердаки бўлмасинлар, нима иш китобида ёзади: ликни соғинувчилар янги кўриниш
одам тўғрисида билан шуғулланмасинлар, мардлик ва шаклларда намоён бўлмоқда.
гапирилганда жисмоний ва олижаноблик намунасини кўр- «Мен дунёни кезиб, бундай
кучдан ташқари сатар, зулм ва ҳақсизликка қарши одамлар, яъни жавонмардлардан Олимларнинг қайд этишича,
руҳий қувватга, эзгу курашардилар. Улар наздида дунё кўра, эзгу ниятли ва эзгу хулқли жавонмардлар орасидан атоқли
хулқ-атворга, фақат ва бойлиги эмас, инсон қадри устун кишиларни кўрмадим. Шероз ва лашкарбошилар, халқ қаҳрамонла-
фақат яхшилик қилишга, турган. Жавонмардлар олтин-ку- Исфаҳон аҳолиси гарчи ўзларини ри етишиб чиққан. Улар қаторида
ор-номус, шарафни ҳимоя мушни назар-писанд қилмаганлар, жавонмардларга ўхшатсалар-да, Абу Муслим, Муқанна, Яъқуб ибн
этишга асосий урғу балки уни маънавият тараққиёти аммо улар, яъни Хоразм ва Мо- Лайс, Мазайра, Маҳмуд Торобий,
берилади. учун бир восита деб қараганлар, вароуннаҳр жавонмардлари ға- Нажмиддин Куброларни санаб ўти-
Саховатпешалик, холос. риб-мусофирларни сийлаш ва шади. Ибн Батута сарбадорларни
олийҳимматлилик, меҳмондорликда улардан ба- жавонмардлар деб айтади.
жасурлик каби Аслида Мовароуннаҳр одамла- ланд турадилар. Жавонмардларни
фазилатларни ўзида рининг турмуш тарзи, ҳаёти эзгу- Ироқда шотир, Хуросонда сар- Ҳунармандлар, сипоҳийлар, то-
мужассам этган бундай лик устига қурилганлигини Х аср бадор, Мағрибда (Андалусияда) моша кўрсатувчилар, паҳлавонлар,
кишилар жавонмардлар, тарихчиси Истахрий «Китаб маса- сукра дейдилар. Уларга тобе қизиқчилар ва бошқа турли касб
футувватчилар, лик ал-мамалик» – «Ўлкалар ва жойларда адолат расми шундай эгалари бўлган жавонмардларнинг
ахийлар ёхуд фатийлар йўллар китоби»да шундай ёзади: ривожланганки, лашкаргоҳлари- тартиб-қоидалари, низомлари,
деб аталган. нинг хоналарида олтин ва кумуш уларнинг фазилатлари ва тутумла-
«Мовароуннаҳрда одамлар бир тангалар ерга сочилиб ётади ва ри ҳақида атоқли муаррих Алишер
хонадон кишилари кабидир. Бир эгаси топилмагунча ҳеч ким бу Навоийнинг дўсти Ҳусайн Воиз
киши бошқасиникига ўз уйига кир- пулларга тегмайди». Кошифий «Футувватномаи султо-
гандай тўхтайди. Мезбон йўловчи- ний» номли рисоласида қимматли
нинг бу ишида ёмонлик кўрмайди. Яна бир араб олими Ибн Ҳавқал маълумотлар беради.
Келган меҳмонни танимаса-да, Мовароуннаҳр жавонмардлари
ундан совға умид қилмай оғирини ҳақида бундай ҳикоя қилади: Кошифий футувватни тариқат-
енгил қилишга бор кучини сарф- нинг бир бўлаги сифатида қарайди.
лайди. «Мовароуннаҳр халқининг жа- Бу бежиз эмас, чунки футувват
вонмардлиги шу даражадаки, гўё асослари билан тасаввуф ғоялари
Уларда ҳар бир киши борини барчаси бир хонадонда яшаётган- аксар бир-бирига мувофиқ келади.
ўзи ва уйига келган меҳмондан дай. Бирортаси бошқасининг уйига Футувват ҳам, тасаввуф ҳам инсон
аямайди. Борсанг, катта қаср ва борса, ўз уйига киргандай бўлади. ахлоқини поклаш, меҳру шафқат,
меҳмон учун хона қураётган жой Жуда меҳмондўст ва кечаси кела- ҳиммат ва мардлик кўрсатишни
эгасини топасан. Унинг вақти диган меҳмондан хижил бўлмай- тарғиб этади ва бу жиҳатдан илоҳи-
кечаси келган йўловчига шароит дилар, уни танимасалар ҳам ҳеч ёт ишқида дунёдан юз ўгирган ва
ҳозирлашга кетишини кўрасан. бир мукофот кутмай, меҳрибонлик жисмини маънавий камолот йўлига
Бир йўловчи тўхтаса, унинг учун кўрсатадилар». қурбон этган дарвеш билан биро-
баҳслашиб, тортишадилар. Мова- дарлик, фидойилик удумига содиқ
роуннаҳрда ҳеч ким на кечаси, на Туркий халқларнинг фитрати, жавонмарднинг мақсадлари мос
кундузи одамлар бор жойда нарса- яъни табиатига хос бўлган бу фа- эди. Тасаввуфнинг тавба, сабр,
сини йўқотиб қўйишдан қўрқмайди. зилатлар, афсуски, сўнгги юз йил- қаноат, парҳез, ботиний таҳорат
Улар бу борада бошқалар давлат ликларда унинг акси билан ўрин каби талаблари футувватчилар
тўплашда баҳслашгани ва бойлиги алмашди. Иймон, эътиқод каби томонидан қабул қилиниб, амалий
билан мақтанганлари каби ўзаро қалбни тирилтирувчи ва инсон қоидаларга айлантирилади.
беллашади». жисмига куч, руҳига қувват бахш
этувчи асл жавҳардан мосуволик Савол-жавоб тариқасида ёзил-
«Улар катталарига итоат қи- оқибатидир бу, балки. Аммо кун- ган бу китоб ўзлигини излаётган
лувчиларнинг энг яхшиси, ёши далик ҳаётда, турмушнинг беҳисоб бугунги кун одами, айниқса, ҳар-
улуғларига хизматда энг хокисор- ҳодисалари орасида ёнимиздаги бий киши учун муҳим, қимматли
дирлар. Халифалар шу сабабдан одамларда жавонмардлар фази- бир асар ҳисобланади.
Мовароуннаҳрдан эр кишиларини латлари гоҳида «ярқ» этиб кўзга
ёнларига чақиртириб оладилар. ташланади. Бундай кишиларнинг Фурқат ЭРГАШЕВ
иши кўпинча кулги нишонига ай-

VATANPARVAR № 27 2022-yil 13
8-iyul
# Ajdodlar merosi

НАФСИНГНИ ЕНГСАНГ, ҚИЛИЧ ҚЎЛГА НИМА ДЕЙДИ?
ЧИН ПАҲЛАВОНСАН Қилич қабзаси ҳақида

Кучини намойиш қилувчилар (зўргарлар) ҳақида Қилич уруш қуролидир, шу боис маърака бўстонида очилган райҳон
унинг ҳиммати баланд. У ўз эгасининг гулига, чунки қилич тутган кишидан
Бу тоифа турли ҳунарлар кўрсатади: Тегирмон тошини кўтаришнинг суянчиғи, ҳимоячисидир ва унинг мардлик хушбўйлиги эсади.
биринчиси – мардгирлик (одам кўта- маъноси нима, деб сўрасалар, бунинг ёрдами билан душманлар даф эти-
риш); икки маъноси бор, деб айтгил: тегир- лади. Шу боис улуғ инсонларни ҳам Қиличнинг боши қайси, деб сўра-
иккинчиси – тош синдириш; моннинг устки тоши доимо ҳаракатда, қиличга қиёслайдилар. Чунки улуғ салар, қилични мардлик маҳорати
учинчиси – суяк синдириш; бу эса тариқат талабида мутассил жид- инсонлар ҳам ўз мулозим-муридлари- билан кўтариб юриш, деб айтгил.
тўртинчиси – дорбозлик; ду жаҳд қилишни ифодалайди. Остки нинг ва ўзларининг ҳимоячиларидир-
бешинчиси – тош отиш; тош қимирламай туради, бу эса чидам лар ҳамда улар туфайли душманлар Қиличнинг жавҳари нима, деб
олтинчиси – тегирмон тошини кўта- ва сабот тимсолидир. Демак, тегирмон устидан ғалаба қозонилади. сўрасалар, пок ният билан курашиш,
риш; тошини кўтарган одам шу сифатларни деб айтгил.
еттинчиси – фил билан олишиш; ўзида мувофиқлаштирувчи кишидир. Қиличнинг орқаси қайси, деб
ва яна камондан ўқни узоққа отиш, сўрасалар, марднинг билаги деб жа- Қиличнинг банди қайси, деб
сакраш каби ҳунарлар ҳам бор. Фил кўтаришнинг маъноси нима, воб бер, чунки шу билак кучи билан сўрасалар, қиличнинг банди уни
Ушбу мухтасар рисола имконияти- деб сўрасалар, жавоб бериб айтки, қилич чопилади. жавонмардлик расми билан кўтариб
га қараб, ҳар биридан оз-оз гапириб фил улуғворлик белгисидир, фил кўта- юриш ва мардлик билан сақлаш деб
ўтамиз. риш эса дунё ишлари, фалак азимати Қиличнинг юзи қайси, деб сўра- айтгил.
Одам кўтаришнинг маъноси ҳақиқат- олдида арзимасдир, деган маънога салар, душманни даф этишга бўлган
да нима, деб сўрасалар айтгилки, маъно- ишорадир. шиддат-шижоат, деб айтгил. Қўл қиличга нима дейди, деб
си кўтарган кишини йиқитмаслик, яъни сўрасалар, жавоб бериб айтки, қўл
мардлик обрўйини ерга туширмаслик, Сакрашнинг нима маъноси бор, Қиличнинг тили нима, дейди, деб қиличга: «Обрўга эга бўлай десанг,
паст кетмасликдир. деб сўрасалар, айтгил: маъноси шуки, сўрасалар, у ҳол юзасидан қабза ишлагин», дейди. Агар қилич қўлга,
Тош синдиришнинг маъноси нима, нафс уй душманидир, ундан сакраб, нима дейди, деб сўрасалар, дегилки,
деб сўрасалар, айтгил: бу қаттиқлик ва қутулиб чиқиш керак, осойишталик, баён этади, деб айтгил. қилич қўлга: «Агар мени асрасанг,
тошюраклик сифатларини синдирмоқ ва муваффақиятга эришиш нафс билан мен ҳам сени асрайман», дейди.
ушбу сифатларни барҳам этмоқ демак. жанг қилиш орқали қўлга киради. Қилични нимага қиёслаганлар,
Суяк синдиришнинг маъноси нима, Шуни эътиқод билан англаб етиш
деб сўрасалар, жавоб бериб айтгилки, керакки, зўргарлик (куч-қувватни деб сўрасалар, айтгил: ҳар замон
суяк ҳақиқатнинг мағзи ва пардаси- намойиш этиш)нинг ҳақиқати нафс
дир. Бас, суяк синдиришнинг маъноси душманини поймол этишдир, бўлмаса ПАҲЛАВОНЛАР ҚУРОЛИ
мардлик билаги билан худпарастлик кўп ҳайвонлар ва паррандаларнинг Гурзи қабзаси ҳақида
пардасини кўз олдидан кўтариб, ҳақиқат қуввати одамзодникидан ортиқ. Шу-
мағзига кўз тиксин демакдир. нинг учун куч-қувватга учмаслик ва Гурзи жанг майдонининг мард- олдин пир ва устозларни хотирлаб
Дор ўйнашнинг маъноси нима, деб нафс ҳавосидан воз кечиш керак, лари ва паҳлавонлар қуролидир. дуо айтсин...
сўрасалар, айтгилким, бунинг маъно- шунда маъракаларнинг паҳлавони Агар гурзи қабзасида нечта адаб
си биз барчадан ростликни танладик, айни вақтда футувват паҳлавонига ҳам бор, деб сўрасалар, бешта деб айт- Агар гурзининг юзи қайси, деб
демак. айланади. гил: аввал шуки, уни пок қўл билан сўрасалар, душманларнинг бошини
Тошотарликнинг маъноси нима, деб кўтариш керак. Иккинчидан, гурзи- янчиш, деб айтгил. Агар гурзининг
сўрасалар, бу – тошбағирлик ва дағал- Шайх Саъдий айтганидек: ни кўтарганда, ўзига ишончи бўл- қабзаси қайси, деб сўрасалар, душ-
ликни ўзидан улоқтириш, деб айтгил. Мардлик панжа зўрию син. Учинчидан, гурзини авайлаб ман устидан ғалаба қозониш ва шод-
асрасин, қадрласин. Тўртинчидан, ланиш, деб айтгил. Гурзининг дастаси
елка қуввати эмас, гурзини ўйин учун ишлатмасин. нимага ишора қилади, деб сўрасалар,
агар нафсингни енга билсанг, Бешинчидан, гурзига қўл уришдан ростлик билан уни қўлга олиш ва

чин паҳлавонсан. тўғриликка ишлатиш, деб айтгил.

Ҳусайн Воиз Кошифий

«ФУТУВВАТНОМАИ СУЛТОНИЙ»ДАН

СИПОҲИЙЛАРНИНГ ҚАЛЪАСИ ЁЙ ЎҚҚА НИМА ДЕЙДИ?
Қалқон қабзаси ҳақида Уруш камони (ёйи) қабзаси ва унга тааллуқли нарсалар ҳақида

Билгилки, қалқон сипоҳийларнинг қалъа- Билгилки, камон отиш шариф илмдандир. У сўрасалар, «тўғри одамлар билан бош қўшгин,
си ва жангчиларнинг ҳимоячисидир. Қалқон ҳақда баён қилинган қонун-қоидалар кўп. Агар токи азиз қўллар бошингни силасинлар», дейди,
осиб юриш суннатдир ва қалқон қабзасига камоннинг ўзи асли қаердан пайдо бўлган, деб деб айтгил.
қўл урадиган киши суннат йўлига риоя қи- сўрасалар, инсон ҳаётидаги заруратдан деб
лиши лозим, токи яхши мукофотга сазовор айтгил. Агар «камон» сўзининг ҳарфлари нимага
бўлсин. ишора этади, деб сўрасалар, жавоб бериб айт­
Агар ёй тортиш неча хил, деб сўрасалар, гил:
Қалқоннинг турлари нечта, деб сўраса- иккита деб айтгил: биринчиси, мўйловсимон
лар, тўртта деб айтгил: тортиш, иккинчиси – сурмакаш (сурмага ўхша- «К» – карамга ишора, яъни камон ушлаган
тиб тортиш). одам мард ва саховатли бўлиши керак.
биринчиси – ҳазр (тўсиш) қалқони;
иккинчиси – қадр қалқони; Ёйнинг устуни нима, деб сўрасалар, чап қўл «М» – марҳаматга ишорадир, яъни ўз ходим-
учинчиси – сабр қалқони; деб айтгил. Агар ёйнинг асосий қисми нима, деб лари, тобеларига раҳм-шафқат кўрсатмоқ.
тўртинчиси – ҳилм (ҳалимлик) қалқони. сўрасалар, зеҳ (тор) деб айтгил, чунки торсиз
Ҳазр қалқони ипакдан ва ипдан тўқилган ёй нуқсонлидир. «О» – эътиқодга ишорадир, камончи пок ни-
қалқондир, ўқ ва қилич ярасидан сақланиш ятли ва соф одам бўлиши даркор.
мақсадида уни олиб юрадилар. Аммо қадр Агар ёй ўққа нима дейди, деб сўрасалар,
қалқони осмон (қазо қадар) шаклида турган «мақсад нишонига етай десанг, тўғри юр», дей­ «Н» – насиҳатга ишорадир, яъни ҳамкасбла-
қалқондир. Сабр қалқони кишини мақсад ди, деб айтгил. Агар ўқ-ёйга нима дейди, деб ри, шогирдларига панду насиҳат бериш, ўз ҳу-
сари элтувчи қалқондир. Ҳилм қалқони воси- нарини ўргатишдан қизғанмасин. Бу тўрт сифати
тасида ғазаб тиғининг захмини даф этиш бўлмаган одам ёй кўтариб юришга лойиқ эмас.
мумкин. Ҳалим одам ғазаб олови офатидан
омондадир. КУРАШ – АМАЛ БИЛАН ЗИЧ БОҒЛИҚ ИЛМ
Агар қалқоннинг ҳақиқати нимада, деб Кураш тушувчилар ҳақида
сўрасалар, ҳақ ишда ҳақиқатни ҳимоя қи-
лиш, Ҳақ ҳимоясида бўлиш, деб айтгил. Билгилки, кураш одамлар кўп қизиқадиган ғоят эътиборли ва таҳсинга сазовор нарса, деб
Қалқон кўтарган киши сахий ва жавон- ҳамда султонлар, шоҳларга мақбул бўлган ҳу- айтгил. Зеро, улуғлар дебдурларки: «Билим-
мард бўлсин, агар жанг вақти бўлса, ҳимоя нарлардандир. Бу иш билан шуғулланувчи ки- сиз куч адли йўқ шоҳдир, қуввати йўқ илм эса
тилаганни қилсин ва яна юракли, журъатли шилар ҳар қандай вазиятда тўғрилик ва поклик адолатли, лекин лашкари йўқ шоҳ кабидир».
бўлсин, қўрқоқлик, сусткашлик қилмасин. қонунияти билан яшайдилар. Ва агар билим билан куч ўзаро мувофиқ келса,
Яна шуки, барчадан рози бўлсин ва агар муваффақиятга эришиш йўли очиқдир.
яраланса ёки шикаст топса, тушкунликка Агар курашда асл моҳият нима, деб сўраса-
берилмасин, касбини тарк этмасин. лар, ушбу ҳунарнинг илми деб жавоб бергил. Агар кураш тушиш илмми ёки амалми, деб
Агар куч-қувват қанақа нарсадир, деб сўраса- сўрасалар, жавоб бериб айтгилки, кураш амал
лар, айтгилки, куч-қувватнинг эътибори йўқ, билан зич боғлиқ илмдир.
зеро ҳайвонларда куч жуда кўп, аммо уларда
илму дониш (инсоний фазилат) йўқ, шу учун Нажмиддин КОМИЛОВ
улар ҳурматга лойиқ эмаслар. Агар илм билан таржимаси
қўшилган куч қанақа нарса, деб сўрасалар, бу

14 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Mutolaa

Aforizmlar doimo qisqa va lo‘ndaligi bilan kishi e’tiborini TUYG‘ULAR
o‘ziga jalb etgan. Donolarning qalb tug‘yonlari aks
etgan so‘zlar insonni ezgu ishlarga boshlovchi va

ilhomlantiruvchi kuchga ega. Shuning uchun bo‘lsa kerak,
qayerda hikmatli so‘z eshitsak, uni xotirada qoldirishga
yoki yon daftarchamizga yozib olishga harakat qilamiz.

Sizga taqdim qilayotgan kitobning “Hikmatlar Vatan tarkini bir nafas aylama, Mardi maydon shunday odam bo‘ladiki,
shodasi” deb nomlanishi bejiz emas. Chunki Yana ranji g‘urbat havas aylama. erta-yu kech dushmanga zarar-u, do‘stga foyda
unda jahon donishmandlarining hikmat bog‘idan keltiradi.
tanlab olingan durlar bir ipga tizilgan. Dushman firibin yema,
Va maddoh hushomadin chin dema. Beruniy
“Aforizm” so‘zi yunon tilidan olingan
bo‘lib, aniq va ixcham ifodalangan tugal Alisher Navoiy Adolatda uldi el osoyishi,
fikrni anglatuvchi hikmatli so‘zlar ma’nosini El osoyishi – mulk oroyishi.
bildiradi. Xalq maqollarida ham hikmatli so‘zlar Yurtni obod qilaman degan kishi o‘zi obod
yashirindir. Ammo ular muallifi aniq bo‘lgan bo‘ladi. Munis Xorazmiy
aforizmlardan farq qiladi. Ya’ni yozma adabiyot
namoyandasi maqollardagidek biror narsani Abdulla Qahhor Xaloyiqning orasida bir kishining qulog‘iga
isbotlab, asoslamasdan, o‘zining asosiy fikrini so‘z aytish yaxshi emasdur. Agar bu so‘z
kutilmagan bir yo‘sinda izhor qilish orqali Dushmaning bilan inoqlashgan do‘stdan garchand yaxshi so‘z bo‘lsa ham, tashqarisindan
tinglovchining ongiga ta’sir ko‘rsatadi. O‘z qo‘rq. uni yomon so‘z deb gumon qiladilar.
o‘rnida aforizm orqali ifodalab aytilgan fikr
hikmatga aylanadi. Abu Mansur al-Moturudiy Agar xaloyiqning sevimlisi bo‘lishni tilasang,
ulardan hech nimani ayamag‘in.
Aforizmlar dastlab yunon falsafasida kurtak Dushmanlaring bilan adolatli kurash,
yozganligini tadqiqotchilar isbotlab keladi. Ona do‘stlaring bilan samimiy bo‘l. Har kishining bilimi bo‘lsa-yu, ammo
Vatanimiz hududida paydo bo‘lgan “Avesto” unga loyiq aqli bo‘lmasa, bu bilim unga zarar
kitobida ilk bor yozma hikmatli so‘zlar paydo Jangda birov mardlik ko‘rsatsa hamma yetkazgusidir.
bo‘lgan edi. Chin faylasufi Konfutsiy bitiklari jangchilar mardga aylanadi; agar birov
ham aforizmlar sirasiga kiruvchi yozma qo‘rqoqlik qilsa, hamma qo‘rqoq bo‘ladi. “Qobusnoma”dan
manbalardan hisoblanadi.
“Avesto”dan Vatan mening jon-u tanim, sajdagohimdir.
Hikmatli so‘zlar shodasida Sharq mumtoz
adabiyoti vakillarining salmoqli hissasi Adovat emas adolat yengadi. Diyonat va nomus bir oilaning saodati va
bor. Kaykovusning “Qobusnoma”, Sa’diy Bir kalima shirin so‘z qilichni qinga kiritadi. intizomi uchungina emas, balki bir mamlakatning
Sheroziyning “Guliston”, Alisher Navoiyning saodati va barqarorligi uchun ham zarur va
“Mahbub ul-qulub” axloqiy-ta’limiy risolalarida Davlat ishlarining to‘qqiz ulushi kengash, lozimdir.
hikmatli so‘zlarning jozibasi ko‘zga yaqqol tadbir va mashvarat, qolgan bir ulushi esa qilich
tashlanadi. Bu asarlar insoniyatning ma’naviy bilan bajo keltirilur. Bu dunyo kurash maydonidir. Bu maydonning
mulkiga aylangan va hozirgacha qadrlanib quroli sog‘lom jism-u tan, o‘tkir aql va yaxshi
o‘qilishi buning yorqin misolidir. Sharq Dushmandan qo‘rqma, munofiqdan qo‘rq. axloqdir.
hikmatlari asarlardan asarlarga, mintaqalardan
mintaqalarga muttasil ko‘chib yurib, jahon Podshoh har ishda hukm chiqarsin, toki Fitrat
xalqlari ma’naviy durdonasiga aylangan. hech kim uning hukmiga aralashib, o‘zgartira
G. Gyote va F. Nitshe asarlarida Sharq hikmatli olmasin. “Hikmatlar shodasi” kitobidan joy olgan
falsafasiga ixlos va ehtirom borligi sezilib turadi. aforizmlar aziz kitobxonlarimizning ma’naviy
Yuz ming otliq askar qila olmagan ishni bir olamiga ijobiy ta’sir ko‘rsatuvchi ibratnomadir.
XVII–XX asrlarda Yevropa va Amerika to‘g‘ri tadbir bilan amalga oshirish mumkin. U insonni hayot falsafasini tushunishga,
adabiyoti yanada rivojlandi. Shunga ko‘ra, o‘tayotgan umrning, vaqtning qadriga yetishga
kitobda shu davrlarda yashab, ijod qilgan Qo‘rqmasang – yov qochar. o‘rgatadi, mulohazaga chorlaydi.
G‘arb mamlakatlarining atoqli shaxslari, adib
hamda shoirlarining aforizmlaridan namunalar Amir Temur Muattar MELIYEVA tayyorladi.
kiritilgan.

Kitobda buyuk shaxslarimiz va ma’rifatparvar
arboblarimiz yozib qoldirgan bitiklarga alohida
tartib berilgan. Shuningdek, Arab mamlakatlari,
O‘rta Osiyo, Eron, Turkiya, Hindiston, Xitoyda
turli davrlarda yashab ijod etgan faylasuflar,
ilm-fan namoyandalari, shoirlar va boshqa
mutafakkirlarning aforizmlari, hikmatli so‘zlari
keltirilgan.

Kitob qimmatini yanada oshirish maqsadida
kitobning “Toma-toma ko‘l bo‘lur” bo‘limida
atoqli adiblar, taniqli shaxslarning hikmatli
so‘zlari ham kiritilgan.

O‘rta asrlarda Xorazm zaminida
tavallud topgan alloma Abulqosim Mahmud
az-Zamaxshariy o‘zining “Nozik iboralar”
risolasida: “Ahmoq kishi hikmat lazzatini
bilmaydi, bamisoli tumov kishi gulning hidini
bilmaganidek”, deb yozadi. Bir qarashda bu fikr
ilk eshitgan kishining aqlini shoshiradi. Alloma
aytgan hikmatning lazzati esa o‘sha gul hidiga
yashiringan. Ezgu tuyg‘ular hikmatga aylanadi.
Ertasiga kitobxon tumovdan tuzalib, albatta,
o‘sha gulni yana bir bor hidlab ko‘rishga umid
bor.

VATANPARVAR № 27 2022-yil 15
8-iyul

16 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Keling, kitob o‘qiymiz!

MING
QUYOSH SHU’LASI”

“bu kitob inson haqida! O‘qiymiz: “Maryam mehmonlar xos. Qadim zamonlarda ham insonlar Tanish suhbat, tanish tuyg‘ular,
kelishini yoqtirardi. Qishloq oqsoqoli, yashashga qulay bo‘lgani uchun katta shunday emasmi?! Bizning o‘g‘limiz
insonki, qadri toptalgan, g‘iybatchi kampir Bibijo, mulla Fathulla... daryolar yaqinida yerlashganlar. yagona, bizning o‘g‘limizgina ko‘rkam,
Ammo Maryam hammadan ko‘ra, Jalilning bizning o‘g‘limizga uncha-muncha qizlar
huquqlari poymol etilgan, kelishini ko‘zi to‘rt bo‘lib kutardi. Xuddi shu kabi bir necha o‘n yillarki munosib emas! Onalar...
notinchlik hukm surayotgan o‘lkadan
ko‘ngli tinchlikdan Bezovtalik seshanba oqshomidan tinch yurtlarga ketish, qochish ham Faribaning ana shunday bino qo‘ygan
boshlab uni qamrab olardi. Ishqilib, tabiiydir. Ammo... Vatan degan ma’vo ikki o‘g‘li ham ona bag‘riga qaytmadi, halok
boshqasini tilamaydigan, Jalilning biror muhim ishi chiqib qolmasin- ham bor. U seni ko‘rinmas rishtalar bilan bo‘lishdi.
da! Aks holda uni yanagi haftaning bog‘lab olgan, undan uzilish qiyin. Mayli,
notinch yurt butun umrini payshanbasigacha kutishi kerak bo‘ladi. olovlar ichida bo‘lsa ham, fojialarning Bu kitob haqida uzoq gapirish mumkin.
Chorshanba kuni Maryam uyga sig‘mas, oxiri ko‘rinmasa-da, dahshatlar seni ham Mazmunini aytish fikridan yiroqman. Bu
yeb bitirganlar haqida...” o‘tloqlarni qadamlab o‘lchar, tovuqlarga chetlab o‘tmayotgan esa-da, Vatanga bebaho asarni farzandlaringizga ham
parishonlik bilan don sochar, gullarning kerakligingni anglash buyuk insonlikdir! tavsiya qilsangiz arziydi. So‘zimni asardan
Bu so‘zlar adib Xolid yaproqlarini yulib, chivinlarni haydar, keltirilgan parcha bilan muxtasar qilaman:
Husayniyning mohir tarjimon payshanba kuni esa, hammasini yig‘ishtirib, O‘qiymiz: “Garchi u hozir non
Rustam Jabborov tomonidan anhor labida o‘tirgancha otasining yo‘liga zavodida ishlasa-da, universitetni “Bir yil ilgari Laylo Kobulni tark etish
chevirilgan “Ming quyosh shu’lasi” ko‘z tikardi. Agar Jalil kechikaversa, uning tugatgan. Kommunistlar davlat tepasiga uchun qo‘lini kesib tashlashga ham
kitobi muqovasida yozilgan. Asli badaniga titroq kirib, tizzalari majolsizlanib kelguncha maktabda dars berardi. Keyin tayyor edi. Endi bolaligi o‘tgan qadrdon
hamma kitoblar ham inson haqida qolar, qayoqlargadir qochib ketgisi kelar, uni maktabdan haydashdi. Hozir otasining shaharni sog‘ina boshladi. Sho‘rbozorni,
emasmi?! ammo buning uddasidan chiqolmasdi”. yagona istagi qizini o‘stirib, o‘qitishdan Bobur bog‘larini, Tovuqko‘chani, yelkasida
iborat edi. mesh orqalab yuradigan meshkobchilarni,
Afg‘oniston bilan o‘rtamizda Otasi-chi? Otasi ham uni shunday Karte-Parvonadagi qovun rastalarini tez-
birgina daryo bor. Hov desang, sevarmidi? Bunday muhabbat javobsiz – Qizim, turmush qurish qochmaydi, tez esga olardi.
narigi qirg‘oqqa ovozing ham qolishi mumkin emas. Ammo uni onasi ammo vaqtida bilim olish kerak. Shuning
yetar, ehtimol. Ammo ikki qirg‘oq sevardi. “Yelkasiga shayton minib olgan” uchun sen, albatta, o‘qiysan. Urush ...maktablar qurilayotgan emish.
bir-biridan keskin farq qiladigan (tutqanoq kasali) onasi uchun u hayotining tugasa, sendek bilimli qizlar Vatanga Ayollarga ishlash uchun ruxsat
ikki dunyodir. Qachonlardir tinch mazmuni edi, uning bu dunyoda borligi shu kerak bo‘ladi”. berilganmish. Shunday paytda Laylo
bir diyor edi... qizaloq tufayli edi. chetda yursa? Albatta, bu yer ham yaxshi,
Aziz o‘quvchi, saksoninchi yillar tinch, osoyishta... Lekin bari bir begona
“Ming quyosh shu’lasi”ning O‘qiymiz: “Oxirida ona qizini insofga yodingizdami? Afg‘onistondan onalar o‘lka Vatan bo‘lolmaydi.
muallifini o‘qiboq kitobni chaqira boshladi. qalbini tilka-pora qilib, orzu-havaslarini
varaqlab ham ko‘rmasdan bir uyum tuproq holiga keltirgan temir Qachonlardir otasi aytgan edi: “Sen
sotib oldim. Rostini aytsam, – Agar sen ketib qolsang, men tobutlarni eslaysizmi?! Bu fojianing ko‘lami kim bo‘lishni istasang bo‘la olasan.
avvalroq tarjimondan bu kitob o‘laman, eshityapsanmi? Meni yelkamga keng edi... Bu o‘zbek onasininggina Ishonaman, qachondir bu bema’ni urushlar
haqida bilgan edim. Qiziq-da, yana shayton minib oladi. Tilim bo‘g‘zimga fojiasi emas edi. Daryo ortida ham onalar tugaydi va sen ana shunda Vatanga kerak
qahramonlari menga tengdosh tiqilib, bo‘g‘ilib o‘laman, tushundingmi? o‘g‘illarini kutayotgan edilar. bo‘lasan!” Gohida onasining bir gapi ham
ayollar, to‘g‘rirog‘i, mening yoshlik Ketma, Maryamjo! tez-tez qulog‘iga chalinadi: “Vatanimiz
yillarimning tengdoshi. Go‘zal O‘qiymiz: “Xotinlar “gapi”da suhbat ozodlikka, tinchlikka erishgan kunni o‘z
orzular, universitetda o‘qish Maryam jim edi. ko‘pincha kelgusidagi orzu-havaslarga ko‘zim bilan, bolalarimning ko‘zlari bilan
quvonchlari, sevgi-muhabbat, – Men seni jonimdan ortiq yaxshi borib taqalardi. Urush tugasa, yigitlar ko‘raman”.
yurtdagi buyuk o‘zgarishlar, yuksak ko‘raman, qizim. Sensiz menga hayot qaytib kelsa, ularni uylantirish kerak.
maqsadlar, umidlar ichidagi men yo‘q”. Shu bois, ko‘pincha ayollar o‘zlariga Ikki akasi, ota-onasi shahid bo‘lgan,
va “Tashqarida o‘qlar yomg‘irdek Ammo qiz ketdi. Yo‘q, butunlay ketgani kelin qidirishga tushardilar: darvoqe, vahshiyona portlashlar changi bosilmagan
yog‘ilayotgan paytda ota qizi yo‘q edi. Onasini tark etib ketish xayolida hademay Layloning akalari Ahmad bilan zamin ularni qanday qarshi olarkan?
bilan o‘z hujrasida Hofiz va Haliliy ham yo‘q edi. Shunchaki otasining yonida Nur ham qaytib kelishadi. Laylo ularni rosa Beixtiyor otasi aytgan satrlar qulog‘i ostida
g‘azallarini tahlil qilishar, kvadrat bo‘lib, Hirotni bir aylanishni orzu qilgan edi. sog‘ingandi. jarangladi:
tenglamalar yechishardi... Yoz Qaytganida...
kunlarining birida ikki dugonasi O‘qiymiz: “Kutilmaganda, haydovchi – Azita qalay? Cho‘lg‘onur har tomi behad
bilan maktabdan qaytayotgan chaqqonlik bilan uning yo‘lini to‘sdi va qizni – Anuv gilamdo‘zning qizimi? – onasi mohitob anvorida
Jitining oldiga daydi raketa kelib orqaga itardi: aftini burishtirardi. – Vey, u qizning
tushibdi. Laylo keyinchalik Jitining – Bo‘ldi, qayt, ortingga qayt, ketdik bu mo‘ylovini ko‘rganmisiz? Erimnikidan Ming quyoshning shu’lasi
onasi Nila xolaning ko‘chada yerdan! qalinroq! porlaydi har devorida.
dod solgancha qizchasining U kechikkan, Maryam hammasini – Nohida-chi? O‘z sinfida birinchi ekan!
parchalanib ketgan tana a’zolarini ko‘rib bo‘lgandi. Majnuntollar shamolda – E, tishlari so‘yloq-ku! Kechasi ko‘rgan Ko‘zlari yoshlandi.
terib yurganini aytib berishdi...” behol chayqalar, yerda tanish kursi odamning yuragi yoriladi! Bo‘lmaydi u! Kobul uni kutyapti.
ag‘darilib yotardi. Maryam avval tol – Vohidning singillariga nima deysiz? U Kobulga kerak”.
Shunday qilib Laylo ismli qiz shoxiga bog‘langan arqonni, keyin unga – Anavi kaltabaqay qizlarmi? Yo‘q- Huzurli mutolaalar
bor bu kitobda. Yo‘q, yo‘q, eng osilib turgan jasadni ko‘rdi...” yo‘q. Yo‘q. Nima, mening o‘g‘illarim tilagi bilan
avval Maryam ismli qiz haqida Bu kitob sizni o‘ziga ohanrabo kabi ko‘chada qoptimi? Har yigitlarki, har tola
aytishim kerak. Maryam... Otasi tortib oladi. Avvaliga shunchaki kundoshlik, sochi bitta qizga beriqsiz!” Inobat IBROHIMOVA,
erkalab Maryamjo derdi. U otasini haromi degan tavqi-la’natni ortmoqlab «Vatanparvar»
benihoya mehr-la sevardi. o‘sayotgan qizaloq, otasi tengi bilan nikoh
kabi dunyoning o‘zidek ko‘hna mavzu
ekan-da, degan xayolga borasiz. Ammo
sahifalardan sahifalarga fojialar ko‘lami
ham kengayib boraveradi... Beixtiyor kitob
nomini o‘ylaysiz: “Ming quyosh shu’lasi”.
Qani u quyosh, qani u shu’la, qayerda u
yorug‘lik?!
Maryam, Laylo... Ularni nima bog‘laydi?
Aziz o‘quvchi, bu kitobni o‘qimasa
bo‘lmaydi-da. Bugun migratsiyalar dunyoni
qamrab oldi. Yashash uchun qulay yer
izlash, yaxshi yashashga intilish insonga

VATANPARVAR № 27 2022-yil 17
8-iyul
# Turmush chorrahasi

Гулу райҳонлар барқ ўтирмади ҳам. Бир ҳафтадан кейин – Ўтириб гаплашгандан кўра – Оғрияпти, юрагим оғрияпти! –
уриб турган яна бағримиздан узоқларга кетади. сайр қилиб суҳбатлашайлик, – ду- «юрагим» сўзига алоҳида урғу берди
Дийдорига тўйиб олай дейман-да. Шу гонасининг сабрини синагандек, Гулчирой.
ихчамгина ҳовли. ҳафта ичи «чақиринди», «отакўрди» янгилигини «тарозига солди» Садаф.
Томорқадаги шохлари маросимларини ўтказиб олишимиз – Кўрмайсизми, қизчам бир жойда – Юрагинг? Юрагинг ҳеч безовта
керак. Келинни бир-икки ойдан кейин турмайди. қилмасди-ку!
эгилган олма, хурмо, олиб кетар ёки ўзимиз олиб бориб
олхўри каби қўямиз. – Кечадан буён менга нимадир – Лола ҳақида эшитганимдан буён
демоқчисиз, тўғрими, нима экан ўша безовта қила бошлади. Ўша аёл билан
дарахтларнинг – Нега энди бир-икки ойдан кейин, янгилик? қачондан буён яқинсиз?
мевалари кўзни ўзи билан бирга олиб кетади. Таътил-
га келишидан аввал оилавий яша- – Сизга айтмоқчи бўлган гапим... – Лола? Ҳарбий қисмдаги Лола-
қувонтиради. шинг учун ҳарбий шаҳарчадан жой Дилингизни ранжитиб қўяманми ми? У билан доим муносабатим яхши
Ҳовли саҳнидаги ҳозирлаб кел, деб тайинлаганман. деб... – чайналди Садаф бўлган.

ҳарир пардали – Умид билан ўғил уйлантирган- – Бу нима деганингиз, айта қо- – Сендан ҳам ўша аёл менга яқин
айвончадан жой ман, ҳеч бўлмаса бир ой келиннинг линг энди, – шаддод дугонасининг демоқчимисиз? – эрининг «иқрори»дан
олган нақшинкор қўлидан чой ичайлик, – Ширмоной тортиниб гапириши Гулчиройни ранги бўздек оқарди Гулчиройнинг.
сўрида Латифбек ака опанинг сўз оҳангидан эрининг гапи сергаклантирди, «янгилик»ка бўлган – Балки, иккинчи хотин қилиб уйла-
билан Ширмоной опа ёқмагани билиниб турарди. – Кейин қизиқиши янада ортди. ниб олгандирсиз?
нонушта қиляпти. ўзим Авазбекнинг ёнига қўйиб ке-
ламан. – Майли, айтсам айта қолай, – Ўйлаб гапиряпсанми, бу гапни
фақат аввал битта саволимга жавоб қаердан олдинг? Нима, мени рашк
– Ёшларни бир кун ҳам ажратмас- беринг, Аваз аканинг сизга бўлган қиляпсанми, жиннивой? – хотинининг
лик керак! – хотинини жеркиб берди меҳри, эътибори қандай? гапини жиддий қабул қилмади Аваз-
Латифбек ака. – Боргинг келса бирга бек. – Унинг оиласи, иккита боласи
кетиб, рўзғор тутиш, эрга муомала – Жуда яхши! Хўжайиним оила- бор. Жамоадаги энг нуфузли аёллар-
қилиш, қўни-қўшничилик қонун- парвар инсон, менга, ўғилчамизга дан. Кел, ундан кўра овқатланайлик,
қоидаларини ўргатиб кел... меҳрибон, ғамхўр. Тинчликми? қорним оч.

Оила бошлиғининг айт- – Янглишмасам, Аваз ака сиздан – Эшитдим, суриштирдим, эри
гани бўлди, бир ҳафта бошқа яна бир аёлга меҳр қўйган. билан аллақачонлар ажрашган экан.
ўтиб, икки ёш узоқ Болаларини кимдан туққанини бил-
вилоятдаги ҳар- – Нима?! – Гулчирой турган жо- мадиму...
бий шаҳарчага йида қотиб қолди. – Бу нима дега-
жўнаб кет- нингиз? – Ўчир овозингни, кимдир эшитиб
ди. Аммо қолмасин, ақлингни еб қўйибсан!
Ширмо- – Айтмай десам, эрингиздан – аёлини жеркиб ташлади Авазбек.
ажраб қолишингиз мумкин, дугона- – Покдомон аёлга туҳмат қилиш...
М« ЕНИ КЕЧИРИНГ...» жон. Эшитишимча, ҳарбий қисмдаги Сени бу қадар калтафаҳм деб ўйла-
ной опа: Лола деган жувон билан муносабат- магандим.
(воқеий ҳикоя) «Ҳозирги лари бошқача эмиш. Шунга эҳтиёт
ёшлар ўзи бўлинг, деб... – Нима, ҳали ўша Лола ақлли-ю,
доно, қайнона мен калтафаҳм бўлдимми?!
маслаҳатига зор – У аёлни танийман, тўғрироғи,
эмас, кейинчалик хабар Аваз ака ҳарбий қисмда ўтказилган – Сени танимай қолдим, Гулчирой,
олиб келармиз», дея ўғли байрам тадбирида таништирган, нима бўляпти ўзи? Мени хиёнатда
билан бирга кетишни рад этди... битта туманданмиз, деганди, – юраги айблаяпсанми?
қалтираган кўйи Лоланинг қиёфаси-
– Ўғлимизнинг тўйи жуда чи- *** ни кўз олдига келтирди Гулчирой. – Шунча пайтдан буён кўзим кўр
ройли ўтди, хурсандмисан, онаси? – Гулчирой, ҳо-ой Гулчирой, – – Эрини ҳарбий деб эшитганман, экан, энди очилди!..
Хизматдош дўстлари ҳам маза очиқ ойнадан Гулчиройнинг қўшниси қандай қилиб эри бор жувон...
қилиб кетишди. Садафнинг товуши келди. – Чиқинг, Эр-хотиннинг жанжали Лазизбек-
ташқарида суҳбатлашиб ўтирамиз. – Тўғри, эри ҳарбий экан, бошқа нинг чинқириб йиғлаши-ю, Авазбек-
– Худога шукур, эсон-омон – Лазизбекни овқатлантириб олай, ҳарбий қисмда хизмат қиларкан, ле- нинг икки қўли билан бошини сиққан-
ўтказиб олдик, об-ҳаво ҳам чи- ҳозир чиқаман, – кўп қаватли уйнинг кин, билишимча, аллақачон ажраш- ча ташқарига чиқиб кетиши билан
ройини очиб турди, – елиб-югуриб ҳовлисидаги ўриндиқда ўтирган дуго- ган. Ҳозир икки ёшли ўғилчаси бор, якун топди. Бироқ бу Гулчиройдаги
хизмат қилиб юрган келинчакка насига қўл силтади Гулчирой. дейишяпти, кимданлиги номаълум, рашк тўфонининг бошланиши эди...
қараб, мамнун жавоб қайтарди – Тезроқ чиқинг, зўр янгилик бор, менимча... Фақат сиздан илтимос, бу
Ширмоной опа. – қошларини сирли учириб, унинг гапни мендан эшитганингизни эрин- Орадан ҳафталар ўтди, эр-хотин
кўнглига ўт қалади Садаф. гиз билмасин. Агар хўжайинимнинг ўртасидаги муносабат издан чиқса
– Тўғри, ён маҳалладаги Саъ- Гулчирой ўғилчасини апил-тапил қулоғига етиб борса... Сизнинг ои- чиқдики, яхшиланмади. Бу орада
дулланинг тўйида ёмғирнинг овқатлантирди-да, етаклаб ташқарига лангизни асрайман деб оилам нотинч дугонаси Садаф Авазбек билан Лола
шаррос қуйганини қара. Майли, шошилди. «Кеча Садаф менга нима- бўлмасин, шу гап шу ерда қолсин. ўртасидаги миш-мишлари билан ёна-
нима бўлганда ҳам ёшлар бахтли нидир айтмоқчи бўлди-ю, тортинди, Акамга ҳушёр бўлинг, деб айтдим-да. ётган оловга керосин сепиб турди.
бўлсин. – йўл-йўлакай хаёлидан ўтказди у. Ҳамма нарсадан ҳафсаласи сўнган
– Балки, шу янгиликни ҳозир айтмоқ- – Хавотир олманг, ҳеч ким билмай- гўзал Гулчирой ўзлигини унутган,
– Айтганингиз келсин, дадаси, чидир». ди, – кўксини қоронғилик қоплаган юзлари сўлғин аёлга айланганди.
– опа эрининг гапини тасдиқлаш Икки дугона ҳарбий шаҳарчага Гулчирой ўйчан жавоб қайтарди... Эрининг «хиёнати» ва рашк оло-
баробарида келинига буюрди: тўрт йил аввал бир пайтда келишган. видан халос бўла олмаётган жувон
– Гулчирой қизим, Авазбекни Турмуш ўртоқлари ҳам битта ҳарбий Юрагига ҳадик ва рашк олови кийим-кечакларини йиғиб, оиласини
уйғотинг, кун тикка келса ҳам қисмда хизмат қилади. Иккала ёш кирган жувон шу ондан бошлаб бош- тарк этишга жазм этган бир пайтда,
ётавермасин. оила ўзаро аҳил, синовли пайтларда қа аёлга айланди. Кечга томон эри- эшик қўнғироғи овоз берди. Истамай-
елкадош. Садаф ҳамма янгиликлар- нинг хизматдан қайтишини бесабр гина эшикни очган Гулчирой остонада
– Хўп бўлади, аяжон, – ке- дан, тўғрироғи, шов-шувлардан боха- кута бошлади. Аввалгидек интиқлик қайнонаси Ширмоной опани кўриб,
линчак қўлини кўксига қўйганча бар бўлишга интилган ўт-олов жувон ва меҳр ила эмас, балки ишонч- шошиб қолди.
ичкарига шошилди. бўлса, Гулчирой босиқ ва анчайин тор- сизлик ва гумонлар ичида, эрига
тинчоқ. Шундай бўлса-да, иккисининг тайёрлаб қўйган бир дунё саволлар – Аяжон... келишингизни билма-
– Бекор қилдинг, хотин, да- суҳбати бир-бирига тушади. исканжасида кута бошлади. Кечки гандик...
мини олавермайдими, тўйдаги – Қандай янгилик экан, қизиқтириб таом тайёрлаётганда ҳам, дастурхон
чарчоқлари чиқмаган ҳали. Отпус- қўйдингиз? – Садафга «айта қолинг» тузаётганда ҳам эрининг ўтган ой- – Ассалому алайкум, қизим, –
каси тугаса, хизматига қайтади. деган маънода қаради Гулчирой. лардаги ҳар бир ҳаракатини хаёлан Ширмоной опа қўлидаги нарсаларни
Кейин дам олиш қайда дейсан. тафтиш қилишга тушди. «Қайси кун- остонага қўяр экан, довдираб турган
лари навбатчиликда қолди... ўзи бир келинини аста бағрига босди. – Ҳамма
– Тўйга тайёргарлик билан бў- ойда неча марта қолиши керак, шуни гапдан хабарим бор, ҳаммаси яхши
либ, мундоқ олдимизда гаплашиб аниқлашим шарт. Кейинги вақтларда бўлади.
хизматдан кеч қайтган пайтлари кўп
бўлди, назаримда. Чарчадим, деб – Аяжон... – Гулчирой қайнонаси-
овқат ҳам емай ухлаб қолганди. Мен нинг елкасига бош қўйганча ҳўнграб
аҳмоқ унга раҳмим келиб, бошида йиғлаб юборди...
термилиб ўтиргандим...»
Орадан икки кун ўтиб, Авазбек-
Гулчиройнинг аламли ўйларини нинг дўстларидан бири уларни меҳ-
эшик қўнғироғи бўлди. Лазизбек монга таклиф этди. Қаерга меҳмонга
«дадажон», дея эшик томон югурди. бораётганларидан бехабар Гулчирой
Жувон эрини ҳорғин ва қовоғи солиқ уларни қарши олган мезбонларга –
қарши олди. Хизматдан қайтган Аваз- Лола, унинг эри ва қайнонасига кўзи
бек хотинидаги ўзгаришни дарҳол тушиб, қотиб қолди... Меҳмондорчи-
сезди. Ўғилчасини кўтариб бағрига ликдан қайтишгач, асоссиз рашки,
босар экан, базўр салом бериб, юзи- ўжарлиги сабаб оиласини парокан-
ни тескари буриб кетган Гулчирой- даликка рўбарў қилган Гулчирой
нинг ортидан ичкарига кирди. Авазбекнинг олдида бошини эгганча:
«Мен аҳмоқни кечиринг», деди кўзи-
– Яхши ўтирибсизларми, тинчлик- да ёш билан.
ми? – норози қиёфадаги хотинига
синчков термилди йигит. – Бирор Кўп ўтмай дугонаси Са-
жойинг оғрияптими? даф оиласи билан ҳарбий
шаҳарчадан кўчиб кетди...

Çóëôèÿ ÞÍÓÑÎÂÀ,
«Vatanparvar»

18 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT # Boks

LAZIZBEK
boks bo‘yicha ayollar va erkaklar terma jamoamiz a'zolari
Qozog‘istonda o‘tkazilgan «yelorda kubogi» musobaqasida YANA G‘OLIB!
qatnashdi. Terma jamoalarimiz safiga mudofaa vazirligi oliy
sport natijalarini rivojlantirish markazi (mVsm) vakillari
ham jalb etildi va ularning uch nafari sovrindor bo‘ldi.

Qozog‘iston poytaxti Nur-Sulton bronza medalga ega chiqqan bo‘lsa, Chempionlik uchun ringga ko‘tarilgan Shahzod Muzaffarov (-51 kg), Dilshod
shahrida boks bo‘yicha ayollar hamda 7 nafari finalga yo‘l oldi. qolgan 5 nafar bokschimizdan hal Abdumurodov (-57 kg), Adhamjon
erkaklar o‘rtasida ilk marta “Yelorda kubogi” qiluvchi so‘nggi jangda omad yuz Muhiddinov (-60 kg), Jahongir Zokirov
musobaqasi tashkil etildi. Unga Kuba, O‘tgan yili Moskva shahrida o‘tkazilgan o‘girdi, ya’ni Sabina Boboqulova (-50 (+92 kg), qizlardan Farzona Fozilova (-48
Xitoy, Yaponiya, Hindiston, Mo‘g‘uliston, 58-jahon chempionati (SIZM) va Bolgariya kg), Feruza Kazakova (-52 kg), Sitora kg), Marjona Savriyeva (-48 kg) va Sohiba
Qozog‘iston, Turkmaniston va Qirg‘iziston poytaxtida bo‘lib o‘tgan an’anaviy “Strandja” Turdibekova (-57 kg), Asilbek Jalilov Ro‘zmetova (-75 kg) ham xalqaro turnirning
kabi dunyoning 10 dan ziyod davlatidan xalqaro turnirida, ya’ni mutaxassislarning (-48 kg) va Saidjamshid Jafarov (-75 kg) bronza medalini qo‘lga kiritishdi.
kuchli charm qo‘lqop ustalari, jumladan ta’biri bilan izohlaganda, “kichik jahon finalda raqibiga imkoniyatni boy berib
yozgi Olimpiada o‘yinlari hamda jahon chempionati”da, bu yil esa Ruminiyaning qo‘yib, xalqaro turnirning kumush medali Shunday qilib, boks bo‘yicha O‘zbekiston
chempionatining g‘olib va sovrindorlari jalb Tirgu-Muresh shahrida tashkil etilgan bilan kifoyalandi. erkaklar va ayollar terma jamoasi ilk
etildi. Musobaqaning ayollar o‘rtasidagi “Golden Belt” xalqaro turnirida eng og‘ir bor tashkil etilgan “Yelorda kubogi”
bahslarida Hindiston vakilalari 2 ta tarkibda, (+92 kg) vazn toifasida barcha raqiblarini MVSMning ikki nafar vakili – Mujibillo musobaqasining 2 ta oltin, 5 ta kumush va
Qozog‘iston esa 4 ta tarkib bilan qatnashdi. mag‘lubiyatga uchratib, oltin medallarga Tursunov (-63,5 kg) va Navbahor 9 ta bronza, jami 16 ta medaliga erishdi va
Mazkur nufuzli musobaqada boks bo‘yicha sazovor bo‘lgan MVSMning mohir charm Hamidova (-66 kg) “Yelorda kubogi” umumjamoa hisobida Qozog‘iston va Kuba
O‘zbekiston ayollar va erkaklar terma qo‘lqop ustasi Lazizbek Mullajonov musobaqasida bronza medalga sazovor terma jamoalaridan keyin kuchli uchlikka
jamoasining 20 nafar a’zosi ishtirok etdi “Yelorda kubogi” musobaqasida ham katta bo‘ldi. Iste’dodli bokschi yigitlarimizdan yakun yasadi.
va yakunda ularning 16 nafari, jumladan mahorat namoyish etdi va yana g‘oliblikka
MVSMning uch nafar vakili sovrindorlar erishdi. U final jangida doimiy raqobatchisi
safidan joy oldi. qozog‘istonlik Damir Toibayni mag‘lub etib,
oltin medalga egalik qildi.
Murosasiz o‘tgan saralash bahslaridan
keyin O‘zbekiston terma jamoasining 5 Hamyurtimiz Nigina O‘ktamova (-54 kg)
nafar erkak va 4 nafar ayol bokschilari ham finalda hindistonlik Boro Jamunadan
ustun kelib, oltin medallik bo‘ldi.
# Taekvondo

QAYUMOVA ERKAKLAR
-63 kg:
butunjahon taekvondo federatsiyasining (WT) yillik taqvim rejasidan o‘rin olgan yirik 1. Xoan Kala (Ispaniya) – 140.74
musobaqalardan biri - XXV osiyo chempionati o‘tkazilgandan so‘ng taekvondochilarning 13. Niyoz Po‘latov (O‘zbekiston, MVSM) – 64.90
yangilangan reytingi e’lon qilindi. Asosiy negizi mudofaa vazirligi oliy sport natijalarini -68 kg:
rivojlantirish markazi vakillaridan iborat bo‘lgan taekvondo bo‘yicha terma jamoamiz 1. Bredli Sinden (Buyuk Britaniya) – 293.44
a’zolari mazkur qit’a birinchiligida muvaffaqiyatli qatnashgani bois jahon reytingidagi 2. Ulug‘bek Rashitov (O‘zbekiston, MVSM) – 262.31
mavqei ham yanada mustahkamlandi. -74 kg:
1. Daniel Kesada (Ispaniya) – 132.58
10. Jasurbek Jaysunov (O‘zbekiston, MVSM) – 80.40
-80 kg:
1. Maksim Xramsov (Rossiya) – 304.34
9. Shuhrat Salayev (O‘zbekiston) – 141.13
-87 kg:
1. Migel Soaresh (Braziliya) – 190.64
13. Nikita Rafalovich (O‘zbekiston, MVSM) – 61.60
+87 kg:
1. Vladislav Larin (Rossiya) – 259.96
25. Shohrux Rajabov (O‘zbekiston) – 56.87

XXV Osiyo chempionatida terma REYTINGDA PESHQADAM
jamoamiz 4 ta oltin, bitta kumush
va 2 ta bronza, jami 7 ta medalga AYOLLAR
sazovor bo‘lgan, qo‘lga kiritilgan -53 kg:
4 ta oltin medalning 3 tasiga 1. Charos Qayumova (O‘zbekiston) – 126.84
MVSM vakillari erishgandi. Janubiy 2. Tatyana Minina (Rossiya) – 116.70
Koreyada o‘tkazilgan mazkur qit’a -62 kg:
birinchiligidan so‘ng Butunjahon 1. Karolayn Santos (Braziliya) – 202.24
taekvondo federatsiyasi (WT) 4. Feruza Sadikova (O‘zbekiston) – 111.71
tomonidan sportchilarning +73 kg:
yangilangan reytingi e’lon 1. Byanka Uolkden (Buyuk Britaniya) – 352.07
qilindi. Ahamiyatlisi, Osiyo 7. Svetlana Osipova (O‘zbekiston) – 156.07
chempionatida kumush
medalga sazovor bo‘lgan yulduz”iga aylanib ulgurgan MVSM vakili Kelgusida ushbu kuchli sportchilarimiz o‘rnini bosuvchi yosh taekvondochilarimiz esa
hamyurtimiz Charos Ulug‘bek Rashitov (-68 kg) yangilangan
Qayumova (-53 kg) reytingda reyting jadvalida 262.31 ochko bilan Janubiy Koreyaning Chuncheon shahrida bo‘lib o‘tgan “G-2” xalqaro turnirida muvaffaqiyatli
birinchi pog‘onaga ko‘tarildi. 2-pog‘onada qayd etilgan. Shuningdek,
Ta’kidlash joiz, shu paytga qadar yurtimizning yana 6 nafar sportchisi kuchli qatnashib qaytishdi. Aka-uka murabbiylar – Xolmurod va Ma’murjon Nozimov boshchiligida
taekvondochi qizlarimizdan hali hech o‘nlikdan joy olgan. Jumladan, Osiyo
kim reyting jadvalida peshqadam chempionatida mutaxassislar tomonidan turnirga borgan 7 nafar yosh taekvondochimizning 6 nafari sovrindor bo‘ldi. Xususan,
sifatida qayd etilmagandi. Bu ham musobaqaning “Eng yaxshi sportchisi” deb
sportimiz tarixida o‘ziga xos muhim topilgan MVSM vakili Jasurbek Jaysunov Gulshanoy Ismoilova (-42 kg), Asadbek Soataliyev (-48 kg), Abdurasul Inomov (-68 kg) va
bir voqea. (-74 kg) 10-pog‘onani egallab turibdi.
MVSMning yana ikki nafar kuchli sportchisi – Nursulton Hakimov (-73 kg) o‘z vazn toifalarida kechgan barcha bahslarni
XXV Osiyo chempionatida Niyoz Po‘latov (-63 kg) va Nikita Rafalovich
muvaffaqiyatli ishtirok etgan boshqa (-87 kg) esa 13-pog‘onada qayd etilgan. g‘alaba bilan yakunlab, xalqaro turnir g‘olibiga aylangan bo‘lsa, final
vakillarimiz ham reytingdagi o‘z
o‘rinlarini mustahkamlab olishdi. bellashuvida raqibiga imkoniyatni boy berib qo‘ygan Diyora Imomaliyeva
Xususan, qit’a birinchiligida
chempionlikka erishgan, endilikda (-49 kg) kumush medal bilan taqdirlandi. Yana bir sportchimiz turnirda
O‘zbekiston taekvondosining “yorqin
kuchli uchlikdan joy oldi, ya’ni Hojiakbar

Abdurasulov (-63 kg) o‘z vazn toifasi bo‘yicha Rasul JUMAYEV,
bahslar yakunida bronza medalga egalik qildi. «Vatanparvar»

VATANPARVAR № 27 2022-yil 19
8-iyul
# Adabiyot

«ЙЎЛДАМАН,

Яқинда «Шаффоф» нашриётида таниқли
шоир, моҳир публицист ва истеъдодли
журналист Ғайрат мажиднинг
«Йўлдаман, нурли йўлда» эсселар,
публицистик мақолалар ва шеърлар
тўплами нашрдан чиқди.

НУРЛИ ЙЎЛДА»

Ушбу китоб муаллифнинг публи- зиқул Эргашнинг «Тўй», «Шоҳсанам», сатрлар ва шеърий парчалар билан
цистик жанрдаги иккинчи тўплами «Қалб гавҳари», Неъмат Аминовнинг бойиб боради ҳамда Ғайрат Мажиднинг
бўлиб, аввалгиси 2018 йилда «Бунда «Виждон қўнғироғи», Икром Искан- ўз ҳаёт йўлидаги ибратли мисоллар би-
булбул китоб ўқийди...» номи билан дарнинг «Яшил хиргойи» каби қатор лан уйғун ҳолатда қизиқарли шаклда,
чоп этилган эди. китобларни мутолаа қилиш асносида ҳайрату ҳаяжон ила баён этади.
муаллиф олган таассуротлар ва ўз фи-
Олти бўлимдан иборат асар мав- кр-мулоҳазалари берилади. Бу ўзига Бир ўринда у Ҳамид Олимжон ҳақида
зулар хилма-хиллиги, ифода услуби хос янгилик бўлиб, китобхонликни, ёзар экан, шоирнинг қисматига шун-
ранго-ранглиги билан, ўқувчининг яхши асарларни, илм олиш ва маъна- дай оригинал баҳо беради: «Шоирнинг
фикрлар кўлами ва дунёқараши вий неъматларнинг инсонга нечоғлик ҳамроҳи хаёл, ҳаёти хаёл, қисмати хаёл.
янада кенгайишига хизмат қилиши фойдали эканлиги таъкидланади. Ижодкор хаёлни чизади. Хаёлнинг пар-
билан ғоятда аҳамиятлидир. Биринчи вози буюк кашфиётларни яратади. Ха-
саҳифани варақлашга тушишингиз Бошқа бўлимда Туркий кенгаш ёлнинг қанотидан тутиб, уни сўз билан
билан муаллифнинг заминимизда йиғилишида буюк шоир ва мутафаккир оқ қоғозга абадий муҳрлаган шоирнинг
етишиб чиққан, элимизни ҳидоят ва Алишер Навоий номидаги мукофотни асарлари умрбоқий яшайди».
маърифатга бошлаган йирик аллома- таъсис этиш, Хиванинг «Туркий дунё-
лар, мутафаккир ва шоиру адибларга нинг маданият пойтахти» деб эълон қи- Шунингдек, бугунги таҳликали давр-
беадоқ муҳаббати сезилиб туради. линиши тўғрисидаги қарорлардан, она да Янги Ўзбекистондаги ислоҳотлар
тилимизнинг мақомини юксалтириш натижалари, ўзгаришлар жараёнлари,
«Ибрат мактаби» бадиасида бўйича қабул қилинган қатор тарихий мураккаб пандемия пайтида халқимизга
жаҳонгашта, шоир, олим, педагог, ҳужжатлардан, ижод аҳлига, адабиёт нисбатан давлатнинг меҳр-мурувват,
қомусий билимлар соҳиби Исҳоқхон ва санъатга берилаётган юксак эъти- хайру саховат чоралари, улкан бунёд-
тўра Ибрат, «Юрт ғамхўри керак мен- бордан тўлқинланиб ёзган мақолалари корлик ишлари янги босқичга кўтарила-
га» бадиасида эса ўзбек ва қорақал- ўрин олган. Бунга доир бир тўртлигида ётгани муаллифнинг қалб призмасидан
поқ халқларининг бирдай севимли шундай хитоб қилади: ўтказилади. Ёзилган фикрларни ўқир
шоири Бердақ, «Ҳамид Олимжон экансиз, ўзингизга ўзингиз ички савол
мўъжизаси» мақоласида азим ижод- Бир қутлуғ насиба – буғдой қўясиз, янада яхшироқ инсон бўлишга
кор Ҳамид Олимжон, «Сени куй- сўзларим, интиласиз, ҳар бир ўтаётган лаҳзага
лайман, ҳаёт!»да бетакрор ўзбек шукрона айтиб, умр дақиқаларидан
халқининг севимли шоираси, та- Кўксингни кўтаргай туғдай унумлироқ фойдаланиш зарурлигини,
ниқли жамоат арбоби Зулфияхоним, сўзларим. энг аввало, виждон қонунияти олдида
«Ватан борки, ҳаёт-саодат бор»да ҳисобдорлигингизни англайсиз.
Асқад Мухтор, «Саҳро булбули на- Она тилин писанд
волари»да Ўзбекистон Қаҳрамони, этмаганларнинг, Алалоқибат, асардан туғилажак уму-
Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон халқ мий ғоя шулки, Ғайрат Мажиднинг асл
шоири Ибройим Юсупов ҳаёти ва Қалбига санчилсин тиғдай муддаоси – разил иллатларнинг поён
ижоди ҳақида батафсил тўхталган. сўзларим. топиши, ҳалоллик ва адолатнинг асло
мағлуб бўлмаслиги истаги мужассам.
Бундан ташқари, беназир шоир- Ушбу қисмдан сўнгги йилларда Шу билан бирга, унинг публицистик
ларимиз, халқимизнинг буюк фар- ривожланиб бораётган Озарбайжон, ишлари ўзининг бақувват фалсафаси ва
зандлари – Эркин Воҳидов, Абдулла Тожикистон, Туркманистон халқлари теран ирмоқлари, ўқиган сари сўзнинг
Орипов, Муҳаммад Юсуф, Нормурод билан дўстлик ва қардошлик, страте- нафосати ва таровати жилоланавериши,
Нарзуллаевнинг ботиний қиёфалари- гик шериклик алоқалари тўғрисида, инсоний позиция ва ёндашувлар таби-
ни ўзига хос ёндашув ва маҳорат ила шунингдек, муаллифнинг Афғонистон, ийлиги, гўзалликнинг ижодкор сеҳрли
очиб беради, барчасининг шеърия- Ҳиндистон ва Россия Федерациясига қаламидан мусаввирона ранго-ранг
тини профессионал тарзда ўрганиб, амалга оширган ижодий сафарлари тасвирга айланиши, қалбдан қуйилиб
бадиий изоҳлаб беради. чоғида олган унутилмас таассуротлари келган эҳтиросларнинг баркамол об-
ҳақида қизиқарли ва ажойиб мақола- разли ифодаси, руҳий дунё ва моддий
Иккинчи бўлимда Ўзбекистонда лар, дилбар шеърлар ўрин олган. олам мутаносиблигига эришиши билан
хизмат кўрсатган ёшлар мураббий- ажралиб туради.
си, шоир, таржимон ва тазкирана- Уларнинг аксарияти турли йил-
вис Мирзо Кенжабекнинг «Қусам ларда нуфузли нашрларимиз «Янги Муаллиф, умуман олганда, буюк ва
ибн Аббос – Шоҳи Зинда», таниқли Ўзбекистон», «Ўзбекистон адабиёти маърифатпарвар аждодларимиз каби
шоир Хайриддин Султоновнинг ва санъати», «Ҳуррият», «Маҳалла», илму фаннинг афзаллигига, миллий-
«Одамлардан тинглаб ҳикоя», Зо- «XXI аср» газеталарида ва «Ёшлик» ликка садоқат, юрт озодлиги ва элнинг
киржон Машрабовнинг «Бори элга журналларида эълон қилинган. фаровонлигига хизмат, миллат қалбини
яхшилик қилғил», Сирожиддин муаззам этмоқ учун ҳисса қўшиш улуғ
Саййиднинг «Аламли дунёда аламли Ғайрат Мажид ижодкор учун энг саодат эканига урғу беради.
гулим», Шайх Назруллоҳхон эшон қийин масала – буюк адиб ва шоир-
Ғарибийнинг «Қасидаи Амолий» ларнинг ижодий изланишлари, илоҳий Халқона, равон тилда ёзилган, бебаҳо
шарҳи ва тавҳид манзумаси», Ор- илҳом лаҳзаларида руҳий олами ичида манбалар билан тўлдирилган, қалбга
яшаб, ўз она тилида яратилган умр- нур-зиё бағишловчи баркамол шоирнинг
боқий ва бебаҳо шеъриятдан чексиз мана шундай ажойиб армуғони нафақат
миннатдорлик ва фахрланиш ҳиссини кенг аҳоли қатламлари учун, балки мак-
туяди. таб ва олийгоҳларда таҳсил олаётган
йигит-қизларимиз учун ҳам қўшимча
Миллат зиёлиларининг ҳаёти ва адабиёт, китоб жавонини безовчи ажо-
ижтимоий фаолиятидаги муҳим қир- йиб бир ганжинадир, десак, муболаға
ралари, сўзнинг уларга хос оҳангла- бўлмайди.
ри, ҳар бир аждодимизнинг халқимиз
олдидаги бебаҳо хизматлари ҳақида Лазиз РАҲМАТОВ,
тўлиб-тошиб билдирган фикрлари, Ўзбекистон Ёзувчилар
уларга монанд қадим тарихимизнинг
унутилмас ва ибратли воқеалари, гўзал уюшмаси аъзоси

20 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Harbiy texnika

ТАКОМИЛЛАШТИРИЛГАН ЛЁГКИЙ

ВАРИАНТ ШТУРМОВИК

КХДР армиясининг Қуруқликдаги қўшинларига қарашли жанговар Итальянский легкий штурмовик М-346FA (Fighter Attack) разработан
техника таркибидан жой олган «Сонгун-915» типидаги асосий жанговар специалистами корпорации «Леонардо» на базе учебно-боевой версии
танк (АЖТ) «Чхонма» типидаги танкларнинг янада такомиллаштирилган М-346FТ. Первый полёт нового самолёта состоялся 13 июля 2020 года.
варианти ҳисобланади. Классик компоновка (тузилиш) бўйича тайёрлан- Основные технико-тактические характеристики штурмовика: экипаж
ган, комбинацияланган зирҳли ҳимоя, шунингдек, ички динамик ҳимояга два человека, максимальная взлетная масса 10,4 тонны, максимальная
эга бўлган янги танкнинг экипажи уч кишидан иборат, механик-ҳайдов- скорость полета 1 060 км/ч, практический потолок 13 700 метров, мак-
чининг ўрни корпуснинг олд қисми ўртасида жойлашган. Ғарб ҳарбий симальная продолжительность полета 3 часа 50 минут (с тремя подвес-
оммавий ахборот воситалари маълумотига кўра, бу машина Т-72 типидаги ными топливными баками), максимальная эксплуатационная перегрузка
Россия танкининг Руминияда модификацияланган варианти белгиларига +8/-3g.
эга. «Сонгун-915» танки 125 мм.ли силлиқ стволли тўп, у билан жуфт-
лаштирилган 7,62 мм.ли пулемётлар, танкка қарши «Булсе-3» типидаги Геометрические размеры штурмовика М-346FA: длина 11,5 м, высота
бошқарилувчи ракета ва «Хва Сонг Чонг» типидаги бошқарилувчи зенит 4,8 м, размах крыла 9,7 м, площадь крыла 23,5 м2. Силовая установ-
ракеталарни ишга тушириш қурилмалари билан таъминланган. Шунинг- ка – два турбореактивных двигателя F124-GA-200 фирмы «Ханиуэлл»
дек, АЖТга қуввати 1 200 от кучига тенг бўлган кўп ёқилғили двигатель тягой по 2 850 кгс. Самолёт оснащен новой многорежимной бортовой
ўрнатилган бўлиб, у шоссе бўйлаб максимал юриш тезлигини соатига радиолокационной станцией (БРЛС) Grifo-346 и системой радиоэлектрон-
70 км.гача етказиш имконини беради. Башня қуйма гумбазсимон, компо- ной борьбы. На семи точках подвески могут размещаться следующие
зит тўлдиргичли, устки олд детали эса комбинацияланган тўлдиргичли. вооружение и оборудование общей массой до 2 тонн: разведыватель-
«Сонгун-915» тўсиқлар қўйиш аппаратураси, тунги кўриш мосламалари, но-прицельная оптоэлектронная станция; управляемые бомбы типа
лазерли масофа ўлчагич ҳамда рақамли ўт очишни бошқариш тизими GBU-12/16 «Пэйвуэй-2», «Лизард-2/4», GBU-32/38/49, SDB, Mk 82/83;
билан жиҳозланган. Танкнинг жанговар оғирлиги 44 тонна, тўп билан неуправляемые ракетные снаряды, управляемые ракеты «Ирис-Т», AIM-
биргаликдаги узунлиги 9,5 метр, эни 3,5 метр, баландлиги 2,4 метр, 9L класса «воздух-воздух»; контейнерные пулемёты, автоматические
енгиб ўтиши мумкин бўлган тўсиқлар – эни 2,8 метрли хандақ, чуқур- пушки и дополнительные топливные баки.
лиги 1,8 метргача бўлган зовурлар (сув остида ҳайдаш ускунаси
билан – 5 метргача бўлган).

МНОГОФУНКЦИОНАЛЬНЫЙ ЯНГИ ЖАНГОВАР

МИНОНОСЕЦ КОМПЛЕКС

Эскадренный миноносец (ЭМ) с управляемым ракетным оружием АҚШда «Ай Эм Шорад» (IM SHORAD – Interim Manever Short-Range
«Дефендер» ВМС Великобритании заложен 31 июля 2006 года на вер- Air Defense) деб номланган истиқболли зенит ракета-тўп комплек-
фи корпорации «БАэ системз», спущен на воду 21 октября 2009-го и си (ЗРТК)нинг дала синовлари бўлиб ўтмоқда. Мазкур янги жанговар
передана военному флоту страны 21 марта 2013 года. Корабль пред- комплексни яратишда «Женерал дайнэмикс лэнд системз» ва «Леонар-
назначен для обеспечения коллективной противовоздушной обороны до» компаниялари мутахассислари иштирок этмоқда. Янги комплексни
корабельных группировок, пунктов базирования ВМС и информационного яратишда «Страйкер» типидаги зирҳли жанговар машина (ғилдираклар
обеспечения компонентов национальной системы противоракетной обо- формуласи 8 х 8) асос бўлиб хизмат қилган. Унга турли қуроллар, нишон-
роны. Стандартное водоизмещение миноносца 5 893 т, полное – 7 570 т, ларни излаш воситалари ва замонавий ўт очишни бошқариш тизимига
длина 152,4 м, ширина 21,2 м, осадка 5,4 м, наибольшая скорость хода эга бўлган RIwR (Reconfigurable Integrated-weapons Platform) типидаги
31 узлов, дальность плавания 6 500 миль экономической скоростью жанговар модуль ўрнатилган. Модулнинг айланма асосига оптик ва
18 узлов, автономность 45 суток, экипаж 191 человек, зарезервированы лазерли каналлар билан таъминланган MX-GCS типидаги оптик-элек-
места для размещения дополнительно 41 человека. Главная энергети- трон ускуналар блоки жойлаштирилган. Шунингдек, «ўзиники-ўзга»
ческая установка включает два газотурбинных двигателя WR-21 фир- тоифасидаги аниқлаштирувчи радиоаппаратура ўрнатилиши ҳам кўзда
мы «Роллс-Ройс» общей мощностью 49,7 МВт, два дизель-генератора тутилган. Модулнинг марказий қисмида 30 мм.ли автоматик тўп ва у
V12 VASA32 «Вяртсиля» (4 МВт), два электродвигателя «Конвертим». билан бирлаштирилган 7,62 мм.ли пулемёт билан жиҳозланган М230LF
Вооружение: зенитно-ракетный комплекс RAAMS (УВП «Сильвер» А-50, типидаги қурилма ўрнатилган. Ўнг бортда тўртта «Стингер» типидаги
48 ЗУР «Астер-15 и -30»), 114-мм ЗАК Mk «Фаланкс», две 30-мм ЗАУ DS-30A. зенит ракетага, чап томонда эса иккита «Хеллфайр» типидаги бошқа-
Радиоэлектронные средства: многофункциональная радиолокацион- рилувчи ракетага эга бўлган ишга тушириш қурилмалари жойлашган.
ная станция (РЛС) SAMPSON, РЛС дальнего обнаружения воздушных и «Ай Эм Шорад» нишонни мустақил равишда ёки бўлинма таркибидаги
надводных целей S1850М, навигационная РЛС Type 1047, подкильная ташқи манбадан кўрсатма олган ҳолда излаши мумкин. Нишон типи ва
ГАС Type 2091, оптико-электронный локационный комплекс GSA9. Ави- унгача бўлган масофага боғлиқ равишда ствол ёки ракета қуролидан
ационная группа: два вертолета «Линкс» НМА8 или «Мерлин» НМ1. фойдаланиш мумкин. Ҳаво нишонларига зарба беришнинг максимал
масофаси об-ҳаво шароитларига боғлиқ ҳолда 6-8 км.ни ташкил этади.

П. САЙДИВАЛИЕВ тайёрлади.

VATANPARVAR № 27 2022-yil 21
8-iyul
# Rishtalar

маганим иккинчи муаммо бўляпти. боғчадан олиб қолди. Боласига
Уч фарзандни боқолмай қийналяп- дори-дармон бериб, уни қўшнига
ман. Яхшиям қайнона-қайнотам ташлади-да, рўзғорга бозорлик
бор экан, уларнинг ёрдами тегиб қилиш учун яқиндаги бозорчага
турибди. Аммо фақат уларнинг югурди. Харид қилиш жараёнида
пенсия пулига қараб, болаларнинг унинг халтаси борган сари тўлиб
ҳамма эҳтиёжларини қондиролма- борар, кўтаришга қийналгани сари
япман. Шунга бирор ишга кирсам, эрининг уч-тўрт халтани тўлатиб,
озгина рўзғорга ёрдам бўлар, деб яна жилмайганча уй остонасидан
келгандим. ҳатлаши кўз олдига келди...

– Ҳаммаси яхши бўлади, ўй- Кечқурун кайфиятсиз ҳолда
ланаверманг, – Дилором аёлни овқат сузиб, дастурхон бошига
юпатган бўлди. «Ҳа-а, ҳақиқатан ўтирди.
ҳам осон эмас», Дилором аёлга
таскин бериш асносида ўзига ҳам – Дадам келмаса, дори ҳам
юпанч, тасалли бераётганди… ичмайман, овқат ҳам емайман! –
кичиги қайсарлик билан овқатдан
бош тортди.

ЕТТИ КУН САБОFИ

«Уф-фф, ҳеч бо- майди?» у ич-ичидан тошиб кела- – Онаси, мен тез сафарга кети- – Болам, овқатланмасанг, ка-
рингга шукр демайди ётган ғалаённи босишга урингани шим керак бўлиб қолди, – хўжа- салдан тузалмайсан, унақа қил-
бу эр. Эртадан-кечга- сари хўрлиги келарди... йинининг шошилиб гапиришидан магин, – Дилором яхши гап билан
ча уй иши, болалар Дилором қўрқиб кетди. уни аврашга тушди. Йўқ, барибир,
учун югуриб-елар- Иш юритувчи бўлгани учун бола айтганидан қолмади. Бола-
кансан, бир оғиз ши- ҳар хил одамлар билан муомала – Тинчликми, нимага? сининг гапини эшитиб, кўнгли
рин гапга маҳтал бў- қилишига тўғри келарди. Мана, – Тинчлик, тинчлик, бирор ҳаф- бузилди, қанча ҳаракат қилмасин,
либ кетасан». Дило- бир аёл иш қидириб келибди. У таларда келаман, – эри шошилган- ўзини йиғидан тиёлмади…
ромнинг ҳафсаласи раҳбар олдига кириш учун кутиб ча гўшакни қўйди.
пир бўлиб кетди. Ҳеч ўтираркан, юз-кўзидан қаттиқ Дилором ишдан чиқиб, болала- Қанча вақт ўтирди билмади.
ким «Ҳолинг не, сен ташвишланаётгани, нимадандир рини боғчадан олди. Кечки овқат Устма-уст босилган эшик қўнғи-
ҳам ишлаб келдинг, сиқилаётгани сезилиб турарди. маҳали болалар дадасини сўраш- роғидан ўзига келди. Аёл шо-
балки, чарчаётган- ганди, «даданг икки-уч кунда ша-пиша эшик томон ошиқди…
дирсан», демайди. – Синглим, ўзи корхонангизда келиб қолади», деди.
Дилором ишда ҳам кай- иш борми? Мени ишга олишарми- Биринчи куни одатдагидек – Мен етиб келдим, ўғлим касал
фиятсиз юрди. Назари- кан-а? – аёл Дилоромга умидвор ўтди. Аммо кейинги кунлари Ди- бўлиб қолганини менга қушлар
да уни ҳамма атайлаб бўлиб тикилди. лоромнинг юраги сиқилди. Ўзини бориб айтишди, – деди хўжайи-
камситаётгандек ту- ёлғиз ҳис қила бошлади. Уйда ни болаларини маҳкам бағрига
юлди. «Ҳамма менинг – Билмасам, опа, раҳбар билан нимадир, тўғрироғи, кимдир етиш- босаркан.
ишимдан камчилик қи- гаплашиб кўринг, мен бир нарса маётганди. «Майли, бироз койиса
дираверади. Ишхонада деёлмайман, – деди елка қисиб. ҳам, жаҳл қилса ҳам эшикдан – Мана шунақа, биздан қочиб
эркаклар билан тенгма- кириб-чиқиб тургани яхши экан. кетсангиз, касал бўлиб қола-
тенг ишласам. Яна уйга – Хўжайиним оламдан ўтгани- Қизиқ, аллақачонлар турмуш ўр- ди-да, – деди Дилором эридан ўп-
келиб, уй ишидан қўлим дан кейин уй-рўзғорнинг ҳаммаси тоғимдан совиб бўлганман, деб ўй- калангандек бўлиб. Аёл шу дамда
бўшамаса. Шуям инсоф- менга қолиб кетди, – деди аёл хо- лардим. Янглишган эканман-да». бахти тўкис эканлигини англади.
данми? Аёл кишининг муш тортиб. – Илгари ҳамма нар- Аёл оғир тин олди... Болалар ҳам Югуриб-елиб уй ишларини қилар-
жони темирданмас-ку! сани турмуш ўртоғим олиб келга- уч кундан кейиноқ, «дадамни кан, болалари даврасида уларга
Наҳот шуни тушуниш- ни учун уйдан кўчага чиқмасдим. соғиндик», даб хархаша қилишга қўшилиб ўйнаётган эрига қараб
Тайёрини еб, борини сарфлаб, мамнун жилмайиб қўйди.
ўрганиб қолган эканман. Тўсатдан тушди. Бешинчи куни кенжаси
хўжайинимнинг вафот этиши бир Зуҳра РЎЗИЕВА
дард бўлса, ҳеч жойда ишлаб кўр- иситмалаб қолди. Дилором уни

# Saboq

«ОТАНГГА ЎХШАМА,ЎFЛИМ»

Ота ишдан келди. У беш – Сиз, ойим ва ўзимнинг расмим- – Ўғлим, юракни қора ранггамас, дони қийналди. Кечаги жанжал
ёшли ўғлининг берилиб расм ни чизяпман. қизил рангга бўяш керак эди. Қора фарзандини ҳам озорлаганидан
чизаётганини кўриб, қи- рангни ўчириб ташла-да, қизилга ўкинди.
зиққанча ёнига борди, энга- Дадаси қизиқиб ўғли чизаётган бўя, – деди у ва стол устидаги
шиб юзидан ўпди ва сўради: расмга аҳамият берди. Бирдан ҳайрон ўчирғич билан қизил қаламни олиб, – Унда нега ўзингнинг юрагинг-
бўлди. Чунки ўғли ўзининг ва дада- болакайга узатди. ни ҳам қора рангга бўядинг? –
– Ўғлим, ниманинг расмини сининг кўксига юрак шаклини чизиб, деди ўғлига синчиклаб тикилиб.
чизяпсан? негадир уларни қора рангга бўяганди. – Буни биламан, – деди ўғли. – Ёки сен ҳам кимнидир йиғлат-
– Унда нега қора рангга бўя- дингми?
динг?
Болакай дадасига айбдорона – Йўқ, мен ҳеч кимни йиғлат-
тикилди ва шундай жавоб берди: мадим. Шунчаки... ўзингиз доим
– Бувимнинг айтишича, бировни айтасиз-ку, «Сен менга ўхшайсан.
хафа қилган, йиғлатган одамнинг Шунинг учун мендай бўлишинг
юраги қора бўлар экан. Сиз кеча керак», деб. Шунга... – ўғли бе-
ойимни йиғлатдингиз-ку! рилиб расм чизарди.
Жажжи ўғлининг сўзларидан
кечаги дилхиралик ёдига тушди. Эркакни бирдан ток ургандек
Жаҳлга эрк бериб, мана бугун ўғ- бўлди. Бўғзига нимадир тиқилди.
лининг олдида ноқулай аҳволга ту- Ўзи билмаган ҳолда дадасига са-
шиб қолганидан уялди. У болалар боқ берган ўғлини бағрига маҳкам
кўп нарсанинг фарқига бормайди, босар экан, бўғзини куйдираётган
деб ўйларди. Адашган экан. Виж- жумла отилиб чиқди:

– Отангга ўхшама, ўғлим...

Азиз НУР

22 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Mudofaaga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkilotlarida

Ý¥ÒÈÐÎÌ
REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA ʤÐÑÀÒÈËÄÈ
REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA Бундай фи- муваффақиятлари ҳақида тўхталиб, эришилмоқда. Мавжуд спорт сек-
Ватан равнақи, эл-юрт дойи инсонлар унинг бой ҳаётий тажрибаси ёшлар- цияларидан «Ҳаво милтиғидан ўқ
фаровонлиги йўлида узоқ ташкилот нуфу- га ибрат бўлишини таъкидлади. отиш», «Мотокросс», «Картинг»
йиллар фидойилик билан хизмат зини оширишга, Бундай эҳтиром билан пенсияга ҳамда «Ёзги биатлон» каби сек-
қилганлар ҳамиша эъзозга соҳа ходимла- чиқиш ҳар бир инсонга насиб эти- цияларда 60 нафар ёш мунтазам
сазовордир. Бундай инсонлар рининг жамоат- шини тилади. шуғулланиб келмоқда.
Ўзбекистон Республикаси чилик олдидаги
мудофаасига кўмаклашувчи обрў-эътибори, С. Ҳалимовга анъана бўйича – Самих Ҳалимов сингари кўп
«Ватанпарвар» ташкилотининг ҳурматини янада дўппи ва чопон кийдирилиб, таш- йиллик бой тажрибага эга мутахас-
Бухоро вилояти кенгаши юксалтиришга ҳа- килотнинг эсдалик совғаси топ- сислар фаолияти малакали ҳайдов-
тасарруфидаги Жондор тумани ётий тажрибалари, ибрат ва ўгитла- ширилди. Ўз навбатида Самих ака чилар тайёрлаш тизимига муносиб
ўқув спорт-техника клуби жамоаси ри билан муносиб улуш қўшиб кел- қилган меҳнатидан чексиз фахр ҳисса бўлиб қўшилмоқда, – дейди
орасида ҳам кўплаб топилади. моқда. Яқинда ана шундай фидойи ва ғурурда эканлигини таъкидлаб, ЎСТК бошлиғи Таваккал Эргашев. –
ходимлардан бири ташкилотнинг бундай ҳурмат-эътибор учун ЎСТК Бунинг учун ташкилотимизда барча
Жондор тумани ўқув спорт-техника раҳбариятига, ҳамкасбларига мин- зарур шарт-шароитлар яратилган.
клуби ўқитувчиси Самих Ҳалимов натдорлик билдирди.
ҳамкасблари ва шогирдлари ишти- Бугунги кунда ҳам жондорлик
рокида иззат-икром билан пенсияга Шу ўринда таъкидлаб ўтиш жо- фидойи мураббийлар изланишла-
кузатилди. изки, айни пайтда клубда ёш авлод рини давом эттирмоқда. Албатта,
Тадбирда ЎСТК бошлиғи Тавак- маънавиятини юксалтириш бораси- уларнинг мақсади ҳар жиҳатдан
кал Эргашев Самих Ҳалимовнинг да муайян ишлар олиб борилмоқда. етук ва баркамол ёшларни тарбия-
меҳнат фаолияти давомида эришган Шунингдек, спортнинг техник ва лашдир.
амалий турларини ривожлантириш
борасида ҳам яхши натижаларга Акбар АЛЛАМУРОДОВ

# Malaka QURBON HAYITI

РА²БАР ОФИЦЕРЛАР MUBORAK!

БИЛИМИ МУСТА²КАМЛАНДИ

Ўзбекистон Республикаси қилиш кўникмаси, дунё ва минтақадаги O‘zbekiston Respublikasi mudofaasiga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” Xizmatlar litsenziyalangan.
Президенти ҳузуридаги Давлат бугунги ҳарбий-сиёсий жараёнларни чуқур tashkiloti Namangan viloyati kengashi tasarrufidagi
бошқаруви академиясида Мудофаа таҳлил қилган ҳолда мустақил қарорлар Pop tumani o‘quv sport-texnika klubi jamoasi
вазирлиги офицерлар таркиби учун қабул қилиш малакасига эга бўлдилар. Шу-
ташкил этилган навбатдаги малака нингдек, курс тингловчиларига бошқарув mamlakatimiz tinchligi va chegaralarimiz daxlsizligi
ошириш курси якунланди. асослари ва психологияси, тизимли таҳлил, uchun matonat bilan xizmat qilayotgan harbiylarni, yosh
тайм-менежмент, Янги Ўзбекистоннинг avlodni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash borasida faoliyat
Шу муносабат билан ташкил этилган тараққиёт стратегияси мазмун-моҳияти olib borayotgan mudofaaga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar”
тадбирда Давлат бошқаруви академия- қизиқарли, интерфаол методлар, тренинг tashkiloti xodimlarini hamda barcha yurtdoshlarimizni muborak
сининг ўқув ишлари бўйича биринчи машғулотлари орқали ўргатилди. Якунда Qurbon hayiti munosabati bilan samimiy tabriklaydi.
проректори Алишер Умаров, Мудофаа 72 соатлик малака ошириш курси битирув-
вазирлиги Кадрлар бош бошқармаси чиларига сертификат топширилди. Ushbu ayyom xonadoningizga fayz-u baraka olib kelsin!
бошлиғи полковник Акмал Ортиқов
мамлакатимизда барча соҳаларда бўл- Тадбирда офицерлар ўқув курси- Fursatdan foydalanib, O‘STK jamoasi Pop tumanida istiqomat qilayotgan
гани каби Қуролли Кучлар тизимида ҳам ни янада такомиллаштириш юзасидан barcha yoshlarni “A”, “B”, “BC”, “C”, “E” toifali haydovchilik kurslariga o‘qishga
раҳбар ходимларнинг замонавий бошқа- таклифларини билдириб, бу масканда taklif qiladi.
рув кўникмаларини мунтазам равишда олинган билим ва кўникмаларини ўз-
ошириб боришнинг аҳамияти хусусида лари хизмат қилаётган ҳарбий қисм ва Pop tumani Sang qishlog‘i,
сўз юритди. муассасаларда моҳирона қўллашини Bobur ko‘chasi, 76-uy.
таъкидлади.
Мудофаа вазирлиги раҳбар лаво- 93-490-05-88; 97-372-42-07.
зимидаги офицерларнинг бошқарув – Бу даргоҳдаги малакали профес-
маҳорати ҳамда касбий малакаларини сор-ўқитувчилар олиб борган машғу-
ошириш мақсадида ташкил этилган нав- лотларнинг муҳим натижаси шундаки,
батдаги ўқув курси Давлат бошқаруви офицерлар таркиби бу ерда ўзлаштирган
академиясининг Бошқарув кадрларини малакаларини ўзлари хизмат қилаётган
қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш ҳарбий округ ва қисмларда татбиқ этади,
факультетида жорий йилнинг 22 июнида – дейди подполковник Бахтиёр Пардаев.
бошланиб, 2 июлда якунланди. – Ушбу академияда олган билимлари-
миз биз учун тизимда олиб борилаётган
Ўқув машғулотлари давомида мала- ислоҳотларга ҳамоҳанг тарзда мавжуд
кали ҳамда юқори тажрибага эга про- имкониятлардан самарали фойдаланишга
фессор-ўқитувчилар томонидан назарий хизмат қилади.
ва амалий машғулотлар олиб борилди.
Натижада юрт ҳимоячилари эркин мулоқот Лейтенант Дилшод РЎЗИҚУЛОВ

VATANPARVAR № 27 2022-yil 23
8-iyul

BOLAJON

YOLG‘ONCHI RAQAMLARNI QO‘SHIB,
HOSIL BO‘LGAN
(hikoya)
RANGLARGA BO‘YANG!
Darsga qo‘ng‘iroq
chalindi. O‘qituvchi 12+6= TO‘Q SARIQ 12+8= OCH QIZIL
1+5= TO‘Q SARIQ 9+2= HAVORANG
Barno opa o‘quvchilarni 9+7= QIZIL 2+7= KO‘K
yo‘qlama qila boshladi: 6+6= YASHIL 11+3= YASHIL
7+8= JIGARRANG 6+1= QIZIL
– ...Hakimov 6+2= SARIQ 9+8= HAVORANG
Bobur. 8+5= SIYOHRANG 8+2= SARIQ

Boburning erta tongdan – U shamollab,
maktabga borgisi kelmadi. kasal bo‘lib qolibdi,
Onasiga: shuning uchun
kelmadi, – javob
– Oyijon, bugun maktabga qaytardi A’zam.
bormayman, tomog‘im og‘riyapti, Darsdan so‘ng
– dedi bir-ikki tomoq qirgan bo‘lib. ustozi Boburning onasiga
qo‘ng‘iroq qildi:
– O‘g‘lim, hech qayering – Men Boburjonning sinf
og‘rigani yo‘q, yolg‘on gapirma, – rahbari bo‘laman, – salom-
alikdan keyin o‘zini tanishtirdi
Barno opa.
– Tanidim, ustoz, o‘zingiz ham
sog‘-salomatmisiz?
– Rahmat, Boburjon yaxshimi?
Bugun maktabga kelmadi.
Sinfdoshlari kasal, deb aytishdi.
– Yo‘g‘-e, – hayratlandi Ra’no
opa. – Axir ertalab o‘zim uni
maktabga kuzatdim.
– Bilmadim, lekin o‘g‘lingiz
darsga kelgani yo‘q. O‘rtoqlari
kasal deganiga hol-ahvol so‘rab,
qo‘ng‘iroq qilgandim.

tanbeh berdi Ra’no opa. – Unda qayerda bo‘lishi
– Faqat dangasaliging mumkin? – xavotirga tusha
tutyapti, dars qoldirish boshladi onasi.
yaxshi emas, maktabga
borasan. Qani, Bu savolga Bobur qanday
tayyorlan! javob berarkan, yolg‘onchiligini
qanday oqlarkan?..
Bobur onasining
majburlashi bilan bazo‘r Diyora FAXRUTDINOVA,
maktabga yo‘l oldi. Ammo Mirzo Ulug‘bek tumanidagi
yo‘l-yo‘lakay maktabga borish 241-maktabi 8-sinf o‘quvchisi
fikridan qaytdi va sinfdosh do‘stiga
qo‘l telefonidan qo‘ng‘iroq qildi:

– A’zam, do‘stim, qalaysan?
Maktabga ketyapsanmi?

– Ha, hozir yo‘ldaman, sen-
chi?

– Men bugun maktabga bora
olmayman, tobim bo‘lmayapti, –
yo‘talib qo‘ydi orada. – Ustozga
aytib qo‘y.

– Mayli, aytib qo‘yaman. Tezroq
tuzalib ket!

Bobur do‘stiga rahmat aytdi-da,
kompyuterxonaga yugurdi...

24 2022-yil № 27 VATANPARVAR
8-iyul

# Taqdimot BIR CHIMDIM

Poytaxtimizdagi “G‘alaba bog‘i” yodgorlik majmuasining “shon-sharaf” Sabr va vaqt kuch va ishtiyoqdan
davlat muzeyida “o‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlariga 30 yil” ham ko‘pni beradi
kitob-albomining taqdimot marosimi bo‘lib o‘tdi.

LAFONTEN

ZBEKISTON RESPUBLIKASI #RIVOYAT

QUROLLI KUCHLARIGA YIL Bir kuni podshoh dengiz sayohatiga chiqibdi.
Uning hali dengizga chiqib ko‘rmagan va yo‘l
Bahrom ABDURAHIMOV azobini tortmagan bir quli ham bor edi. Kema
suvga tushirilib, to‘lqinlar ichra harakatlana
Mudofaa vazirligi mas’ul qodir armiyani yaratish yo‘lida olib kadrlarni tayyorlash, qurol-yarog‘ boshlaganida, qulni vahima va qo‘rquv
ofitserlari, olimlar, tegishli vazirlik va borilgan mashaqqatli va zalvorli va boshqa ta’minot turlari, jangovar qamrab oldi. O‘z-o‘zidan qaltirab, yig‘lay
idoralar vakillari, harbiy xizmatchilar ishlar, mustaqillik yillarida harbiy tayyorgarlik, xalqaro hamkorlik, harbiy- boshladi. Atrofdagilar uni tinchlantirishga
ishtirok etgan tadbirda O‘zbekiston sohada amalga oshirilgan hamda vatanparvarlik tarbiyasiga oid qiziqarli qancha urinishmasin, qulning vahimasi sira
Qurolli Kuchlarining tashkil etilishi, bugungi kunda izchil davom maqolalardan tarkib topgan. Undagi ham bosilmadi. Buni ko‘rgan podshohning
shakllanishi va bugungi kunini aks ettirilayotgan ulkan islohotlar jarayoni fakt va raqamlar, tarixiy voqealar ham kayfiyati ancha buzildi. Lekin chorasi
ettirgan kitob-albom milliy armiyamiz ilmiy, publitsistik asosda yoritilgan, – milliy armiyamizni tashkil etish va topilmasdi. Shunda kemadagi bir dono qariya
tarixi bilan qiziqqan keng o‘quvchilar deydi kitob mualliflaridan biri Ibadulla uning mudofaa qobiliyatini bugungi shohga qarab:
ommasi uchun munosib tuhfa bo‘lgani Altinov. zamon talabi darajasiga yetkazish
e’tirof etildi. oson bo‘lmagani haqida aniq tasavvur – Sultonim amr etsalar, shu qulni o‘zim
Mudofaa, Ichki ishlar, Favqulodda uyg‘otadi, Qurolli Kuchlarimiz xalqimiz tinchlantirsam… – dedi.
– Mudofaa vazirligining tarixi vaziyatlar vazirliklari, Milliy gvardiya, bilan bir tan-u bir jon bo‘lib, yosh
misolida sobiq Ittifoq hududida Chegara qo‘shinlari, Davlat bojxona avlod uchun haqiqiy vatanparvarlik – Bizga katta yaxshilik qilgan bo‘lardingiz,
turli qurolli to‘qnashuv va qarama- qo‘mitasi faoliyatini, mustaqillikning maktabiga aylangani hamda buyuk – dedi podshoh.
qarshiliklar yuz berayotgan g‘oyat ilk yillaridan boshlab hozirgacha ajdodlar an’analariga mos ravishda
murakkab sharoitda buyuk tariximiz kechgan jarayonlarni qamrab shakllanayotgani xususida xulosalar Qariya darhol: “Beliga arqon bog‘lab,
va ajdodlarimizga munosib, xalqimiz, olgan kitob-albom harbiy-qurilish beradi. dengizga uloqtiring”, deya kemadagilarga
mamlakat xavfsizligini ta’minlashga sohasidagi ilk qadamlar, harbiy amr qildi. Qariya aytganidek qilishdi. Uni
III darajali serjant Olim BERDIYEV bir necha marotaba dengizga sho‘ng‘itib
olishdi. Qul og‘zi-burnigacha suvga botib
tipirchilay boshladi. Ma’lum muddat bu holat
takrorlangach, qariya mashg‘ulotni to‘xtatdi.
Ichlari suvga to‘lgan qul kemaga chiqarildi.
Ichgan sho‘r suvlarini chiqarib olganlaridan
so‘ng hushiga keldi va kemaning bir chetiga
borib o‘tirdi. Va nihoyat, qul tinchlandi. Endi u
vahimaga tushib baqirmas va yig‘lab hammani
parishonxotir qilmas edi. Qariyaning tutgan
dono tadbiridan podshoh mamnun holda
so‘radi:

– Bunda qanday hikmat bor edi?
Qariya javob qildi:
– Qulingiz dengizga chiqmaganligi bois
uning qiyinchiligi va cho‘kish azobini tortmagan
edi. Shu sababdan kemadagi sokinlik qadrini
bilmadi. Xuddi shunday, sog‘liqning qadriga
bemor odam yetadi.

@Vatanparvargazetasi_bot
“Vatanparvar” birlashgan tahririyati
bilan bog‘lanish uchun telegram bot

SHU SONNING
ELEKTRON SHAKLI

MUASSIS Tahririyat kengashi: Bosh muharrir: Navbatchi: leytenant Islomjon Qo‘chqorov Gazeta juma kuni chiqadi.
polkovnik Hamdam Qarshiyev podpolkovnik Ahror Ochilov Sahifalovchi: Dilnoza Meliqo‘ziyeva Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa
polkovnik Otabek Yuldashev Musahhih: Zebo Sariyeva boshlagan.
polkovnik Alisher Boboxonov ISSN 2010-5541
Maqsud Abilov Gazeta O‘zbekiston Matbuot Buyurtma: Ã-0705 Nashr ko‘rsatkichi: 114.
va axborot agentligida 2008-yil Hajmi: 6 bosma taboq Bahosi: kelishilgan narxda.
O‘ZBEKISTON Tahririyatga kelgan qo‘lyozmalar 6-iyunda 0535 raqami bilan Bichimi: A3
RESPUBLIKASI taqriz qilinmaydi va mualliflarga ro‘yxatga olingan. Adadi: 29 397 nusxa “Sharq” nashriyot-matbaa aksiyadorlik
qaytarilmaydi. Bosishga topshirish vaqti: 14:00 kompaniyasida chop etildi.
MUDOFAA Mudofaa vazirligi Axborot va ommaviy Telefonlar: Topshirildi: 14:30 Bosmaxona manzili: Toshkent shahri,
VAZIRLIGI kommunikatsiyalar departamenti kotibiyat: 71 260-36-50 Buyuk Turon ko‘chasi, 41-uy.
– “Vatanparvar” birlashgan buxgalteriya: 71 260-35-20 Gazetaning yetkazib berilishi uchun obunani
www.mudofaa.uz tahririyatining kompyuter markazida yuridik bo‘lim: 71 260-29-41 rasmiylashtirgan tashkilot javobgar. 123456
sahifalandi. faks: 71 260-32-29 Mualliflar fikri tahririyat nuqtayi nazaridan
farqlanishi mumkin. Manzilimiz:
100164, Toshkent, Universitet ko‘chasi, 1-uy.

t.me/mv_vatanparvar_uz www.mv–vatanparvar.uz mudofaavazirligi mudofaavazirligi www.youtube.com/c/UzArmiya
t.me/mudofaavazirligi www.mudofaa.uz