Vatanparvar № 9

VATANPARVARXALQ VA ARMIYA – BIR TAN-U BIR JON!
IJTIMOIY-SIYOSIY, MA’NAVIY-MA’RIFIY, HARBIY-VATANPARVARLIK GAZETASI

Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa boshlagan 2022-yil 4-mart, №9 (2968)

www.mv–vatanparvar.uz @ [email protected]

O‘tkazilayotgan dala-o‘quv mashg‘ulotlarimizda asosiy O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari akademiyasida
e’tiborni har bir harbiy xizmatchi bilan individual ishlashga ta’lim olayotgan bo‘lg‘usi ofitserlar orasidan strategik va
qaratganmiz. Ustoz-shogird an’analariga sodiq qolgan holda, taktik boshqaruv qobiliyatiga ega komandirlar yetishib
yosh harbiylarimizda ko‘nikma hosil bo‘lishi uchun tajribali chiqayotgani mamlakatimiz mudofaa salohiyatini
oshirishda muhimligi bilan ajralib turadi.
ofitserlarga biriktirilgan.
5-sahifa
4-sahifa
HOEVairrlakabtsiaeycvnhaliirrpboooagssj‘bddioo,andgfiliasairrozzy,kaunmmtdgilalaallarniktabfdlaaairxrlztb.iaa,nnddii,,

t.me/mv_vatanparvar_uz t.me/mudofaa_press YVEuaHzltndaaiannrbgnciihymdourlotilbaosobvi-sialgdsaaasugqsmiuhc,oahyymidnamigrgas‘silrzaiukorahdlataZaurutrtl,f.iivybaaqYqUtaN,dU,SOVA

facebook.com/UzArmiya instagram.com/uzbekistanarmy www.youtube.com/c/UzArmiya

2 № 92022-yil Uslubiy yig‘in VATANPARVAR
4-mart

МАФКУРАВИЙ ПОЛИГОН ЖАНГЧИЛАРИ
Самарқандда жам бўлди Ўқув-услубий йиғин давомида ўтилди. Йиғин сўнгида самарқандлик
иштирокчилар округда йўналиш театр усталари ва ҳарбий хизматчи-
Қўшиннинг жанговар органлари шахсий таркиби томони- бўйича яратилган замонавий инфра- лар томонидан саҳналаштирилган то-
кайфияти, шахсий дан қўшинларда мазкур йўналиш тузилма билан ҳам танишди. Шунинг­ мошалар ҳориган таналар чарчоғини
таркибнинг ўзаро жипс­ бўйича амалга оширилган ишлар дек, ёшлар билан ишлаш тизимидаги олди. Шу билан ўқув-услубий йиғин
лиги, уюшқоқлиги ва ҳамда ахлоқий-руҳий тайёргарлик янгича ёндашувлар ҳам кўрсатиб ўз ниҳоясига етди.
бирдамлиги энг авва­ тадбирларининг танқидий таҳлили
ло ҳарбий жамоадаги ва йўналишга масъул бўлган ман- Подполковник Подполковник
маънавий-маърифий сабдор шахсларнинг ҳисоботлари Ҳамза УМАРОВ, Умид МАҲМУДОВ,
муҳитга боғлиқ. Бу тингланди. ҳарбий қисм командирининг ҳарбий қисм командирининг
муҳитни эса албатта, тарбиявий ва мафкуравий тарбиявий ва мафкуравий
жанговар сафлардаги Мудофаа вазирлиги Тарбиявий ва ишлар бўйича ўринбосари ишлар бўйича ўринбосари
тарбиявий ва мафку­ мафкуравий ишлар бош бошқармаси (Марказий ҳарбий округ): (Шимоли-ғарбий ҳарбий округ):
равий ишлар органи бошлиғи полковник Ҳасан Халилов – Олий Бош Қўмондонимиз то-
офицерлари шакллан­ тизимдаги муаммолар, уларни бар- – Ушбу йиғинни ўтказиш учун монидан бугун миллий армиямиз
тиради. тараф этишнинг самарали усуллари, бежиз бизнинг ҳарбий округ танлаб олдига яна бир муҳим вазифа қў­
илғор хориж тажрибаси ҳақида сўз олинмади. Чунки бу ерда намуна йилди. Бу – ёшлар билан самарали
Марказий ҳарбий округда Му- юритди. Хусусан, ҳарбий хизматчилар сифатида кўрсатадиган кўплаб иш олиб бориш. Ушбу йиғинда мана
дофаа вазирлиги тарбиявий ва оиласидаги маънавий муҳитни янада ишларимиз бор. Замонавий техноло- шу масалага ҳам алоҳида эътибор
мафкуравий ишлар органлари яхшилаш, фарзанд тарбиясида эъти- гиялар, янгича ёндашув ва услубда қаратилди. Чунки биз ёшларимизга
шахсий таркиби иштирокидаги бор қаратилиши лозим бўлган муҳим бунёд этилган ўқув хоналаримиз бу- ўзимиз эгалик қилмасак, уларни
ўқув-услубий йиғин бўлиб ўтди. жиҳатлар ва келажагимиз эгалари гунги миллий армиямизнинг ҳақиқий турли ёт ғояларга ишонтириб, тўғри
Унга барча ҳарбий округларнинг бўлмиш ёшларнинг бўш вақтини маз- қиёфасидир. Бу ерда маънавий-маъ- йўлдан оздирадиганлар, ақлу ҳуши-
тарбиявий ва мафкуравий ишлар мунли ташкил этишда ижобий натижа рифий ишлар самарадорлигини оши- дан айирадиганлар талайгина. Улар
органи офицерлари ҳамда Қурол- бераётган методик усул ва услубларни риш, ёшлар билан ишлаш, армияда ҳозир қулай пайт пойлаб турибди.
ли Кучлар хизматчилари, ҳарбий реал мисоллар ёрдамида айтиб ўтди. яратувчанлик кўникмасини шакл- Шунинг учун ҳам бир лаҳза бўлса-да,
психолог ва социологлар, Мудо- лантириш ҳамда ҳарбий хизматчилар хотиржамликка берилиш ярамайди.
фаа вазирлиги ҳузуридаги Жамо- Ушбу йиғин жорий йилда амалга дунёқарашини кенгайтиришга қара- Ахир бу ёшлар она Ватанимизнинг
атчилик кенгашининг минтақавий оширилиши лозим бўлган асосий тилган комплекс тизим яратилган. эртанги ҳимоячилари. Ҳимоячининг
кенгашлар етакчи мутахассисла- вазифаларга аниқлик киритиш ва Биз бугун мана шу ташаббусни барча тарбиясига эса жиддий ёндашиш
ри, округлар, вилоятлар Фахрий- Марказий ҳарбий округ тасарру- ҳарбий округлардан келган ҳамкасб керак. Йиғин ана шундай муҳим ва
лар кенгаши раислари, ҳарбий фидаги ҳарбий қисмда тарбиявий дўстларимизга тавсия қилаётгани- долзарб масалаларни қамраб олди.
округ (бирлашма) хотин-қизлар ва мафкуравий ишлар йўналишида миздан бағоятда хурсандмиз.
ва ҳарбий хизматчилар оила амалга оширилган ишларни «илғор Лейтенант
аъзолари билан ишлаш бўйича тажриба» сифатида қўшинларга кенг Исломжон ҚЎЧҚОРОВ,
етакчи мутахассислар ҳамда гар- татбиқ этиш юзасидан ўзаро тажриба
низонлардаги маънавият ва маъ- алмашиш имконини берди. Шунинг­ «Vatanparvar»
рифат марказлари бошлиқлари дек, қўшинлар шахсий таркиби
жалб этилди. ўртасида тарбиявий ва мафкуравий
ишлар, ахлоқий-руҳий тайёргар-
Ўқув-услубий йиғиннинг би- лик, ҳуқуқбузарликларнинг олдини
ринчи кунида 2021 йилда тар- олишга қаратилган профилактик тад-
биявий ва мафкуравий ишлар бирларни янада такомиллаштириш
ҳамда оилалар билан ишлаш, дав-
лат ва жамоат ташкилотлари билан
ҳамкорлик ўрнатиш соҳасида ўзаро
мулоқот майдонини яратиш ва ишти-
рокчилар таклифларини тинглашда
айни муддао бўлди.

VATANPARVAR #Mutaxassis minbari № 9 32022-yil
4-mart

Инсон
ҳуқуқларини

ҳимоя қилиш ва ªАРшИ КУРАш АсОсИ
ҳуқуқ устуворлигини
таъминлаш

Конституциямизда фаолияти экстремизм ва терро-
мустаҳкамланган. Ҳар ризмга қарши курашишга қаратилган
бир фуқарога табиий ва халқаро ва минтақавий ташкилот-
ажралмас ҳуқуқлар – яшаш, ларда фаол иштирок этиш;
шахсий ҳаёт дахлсизлиги,
фикрлаш эркинлиги, Марказий Осиёда БМТнинг Глобал
ахборот олиш аксилтеррор стратегиясини амал-
ҳуқуқи, айбсизлик га ошириш бўйича ҳамкорликдаги
презумцияси саъй-ҳаракатларни биргаликдаги
кафолатланади. ҳаракатлар режаси доирасида муво-
фиқлаштириш;
Шу ўринда инсон тийилишга мажбур қилишга, халқаро га ошириш бўйича «Йўл харитаси»да
ҳуқуқлари нимада муносабатларни мураккаблашти- мамлакатимизни ривожлантириш- Марказий Осиёда экстремизм ва
намоён бўлади ва у ришга, давлатнинг суверенитети- нинг 7 та устувор йўналиши доираси- терроризмга қарши курашиш бўйича
қай ҳолатларда ҳуқуқий ни, ҳудудий яхлитлигини бузишга, да қарийб 100 та мақсадга эришиш биргаликдаги ишлар доирасида ах-
кафолатланади, деган хавфсизлигига путур етказишга, назарда тутилмоқда. Давлатимиз борот алмашинуви ва ҳамкорликни
савол вужудга келади. қуролли можаролар чиқаришни кўз- раҳбарининг жорий йил 22 январдаги ривожлантиришга ёрдам берувчи
Бу борада қатор меъёрий лаб иғвогарликлар қилишга, аҳолини «2022 – 2026 йилларга мўлжаллан- халқаро ташаббусларни амалга
ҳужжатлар қабул қилиниб, қўрқитишга, ижтимоий-сиёсий вази- ган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт оширишда Ўзбекистоннинг ролини
булар жумласига Ўзбекистон ятни беқарорлаштиришга қаратилган, стратегияси тўғрисида»ги фармони- кенгайтириш;
Республикаси Президентининг Ўзбекистон Республикасининг Жиноят нинг «Миллий манфаатлардан келиб
1996 йил 31 октябрдаги фармо- кодексида жавобгарлик назарда ту- чиққан ҳолда умумбашарий муам- дунё ҳамжамияти ва минтақавий
ни ва Вазирлар Маҳкамасининг тилган зўрлик, зўрлик ишлатиш билан моларга ёндашиш» деб номланган ташкилотлар эътиборини Афғонис-
1996 йил 13 ноябрдаги «Инсон қўрқитиш ёки бошқа жиноий қилмиш- олтинчи бўлимида ҳам келгусида тонда тинчлик ва ҳамжиҳатликни
ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Рес- лар тушунилиши билдирилган. терроризмга қарши муросасиз кураш таъминлаш борасидаги ташаббус-
публикаси Миллий маркази фао- олиб борилиши қайд этилган. Мамла- ларни жадаллаштириш ҳамда ушбу
лиятини ташкил этиш масалалари Сўнгги йилларда терроризмнинг катимизнинг терроризмга қарши ку- мамлакатни минтақавий ҳамкорлик
тўғрисида»ги қарорини мисол қилиб диний экстремизм, наркобизнес, рашдаги қатъий позициясини намоён жараёнларига, шу жумладан, экс-
келтириш мумкин. Унга кўра, БМТ- сепаратизм билан боғлиқлик ҳолат- қилувчи ушбу бўлимда қуйидагилар тремизм ва терроризмга қарши ку-
нинг инсон ҳуқуқлари ва бошқарув лари кузатила бошланган. Мазкур ўз аксини топган: рашишга жалб қилиш.
тизимини демократиялашни қўл- қонуннинг 8-моддасида терроризмга
лаб-қувватлаш дастурига мувофиқ, қарши курашни амалга оширувчи фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркин- Шунингдек, инсон ҳуқуқларини
Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон давлат органлари – Давлат хавф- ликларини таъминлашга имкон бе- ҳимоя қилиш, ҳуқуқ устуворлигини
Республикаси Миллий маркази таш- сизлик хизмати, Миллий гвардия, радиган экстремизм ва терроризмга таъминлашда ҳамда терроризмга
кил этилиб, унинг низоми ва тузил- Ўзбекистон Республикаси Прези- қарши курашиш бўйича самарали қарши курашда қуйидагилар амалга
маси тасдиқланган. денти давлат хавфсизлик хизмати, давлат сиёсатини амалга ошириш; оширилиши керак, деб ҳисоблаймиз:
Давлатимиз раҳбарининг 2020 Мудофаа, Ички ишлар, Фавқулодда
йил 22 июндаги «Инсон ҳуқуқлари вазиятлар вазирликлари, Давлат экстремизм ва терроризмни кел- Биринчидан, қабул қилинган ҳуж-
бўйича Ўзбекистон Республикаси- божхона қўмитаси, Бош прокуратура тириб чиқарувчи омилларнинг ол- жатлар тўлиқ амалга оширилиши ва
нинг Миллий стратегиясини тас- ҳузуридаги Иқтисодий жиноятларга дини олишга қаратилган превентив сўзсиз риоя этилиши ҳолатини дои-
диқлаш тўғрисида»ги фармони ҳам қарши курашиш департаментининг механизмларни такомиллаштириш, мий таҳлил қилиб бориш.
инсон ҳуқуқлари устуворлигини вазифалари белгилаб берилган. ижтимоий-маънавий муҳитни яхши-
таъминлаш, бу ҳаракатларни амал- лаш, ёт ғоялар таъсирининг олдини Иккинчидан, халқаро таш-
га ошириш жараёнида терроризмга Шу билан бирга, Президентимиз- олиш ва уларнинг таъсирига тушиб килотлар ва илғор хорижий
қарши курашнинг фундаментал асос- нинг 2021 йил 1 июлдаги «2021 – қолганлар билан тизимли ишлаш мамлакатлар тажрибасини
ларини ҳам ўз ичига олади. 2026 йилларга мўлжалланган экстре- орқали уларнинг муаммоларини бар- чуқурроқ ўрганишни да-
Ўзбекистон Республикасининг мизм ва терроризмга қарши курашиш тараф этиш; вом эттириш ва уни
«Терроризмга қарши кураш тўғриси- бўйича Ўзбекистон Республикаси миллий қонунчили-
да»ги қонунининг 2-моддасига кўра, Миллий стратегиясини тасдиқлаш аҳоли, айниқса, ёш авлодда тер- гимизга импле-
терроризм – сиёсий, диний, мафкура- тўғрисида»ги фармони қабул қилин- роризм ва экстремизм мафкурасига ментация қи-
вий ва бошқа мақсадларга эришиш ган. Республикамиз конституциявий қарши қатъий ва барқарор иммуни- лиш.
учун шахснинг ҳаёти, соғлиғига тузумини ҳимоя қилиш, миллий тетни шакллантириш;
хавф туғдирувчи, мол-мулк ва бошқа хавфсизлик, шунингдек, фуқаро- Учинчи-
моддий объектларнинг йўқ қилини- ларнинг ушбу соҳадаги ҳуқуқлари экстремизм ва терроризмга қар- дан, аҳолининг
ши (шикастлантирилиши) хавфини ва эркинликларини таъминлашга ши курашишнинг халқаро-ҳуқуқий ҳуқуқий савод-
келтириб чиқарувчи ҳамда давлатни, имкон берадиган экстремизм ва асосларини такомиллаштириш ҳамда хонлиги ва ижти-
халқаро ташкилотни, жисмоний ёки терроризмга қарши курашиш бўйи- хорижий давлатлар, минтақавий ва моий-сиёсий би-
юридик шахсни бирон-бир ҳаракат- ча самарали ва бир вақтнинг ўзида халқаро ташкилотлар билан экс- лимларини мунтазам
лар содир этишга ёки содир этишдан мувофиқлаштирилган давлат сиёсати тремизм ва терроризмга қарши ку- ошириб бориш.
амалга оширилишини таъминлаш рашиш соҳасидаги ҳамкорликнинг
стратегиянинг мақсади сифатида шартномавий-ҳуқуқий асосларини Тўртинчидан, ҳо-
белгиланган. кенгайтириш; зирда дунёнинг қатор
давлатларда турли вай-
Янги Ўзбекистоннинг 2022 – 2026 хорижий давлатлар ва халқаро ронкор ғояларни амалга
йилларга мўлжалланган Тараққиёт ташкилотлар билан экстремизм, тер- ошириш мақсадида терро-
стратегияси ва уни 2022 йилда амал- роризм ва уларни молиялаштириш- ристик ҳаракатларни амалга
га қарши кураш соҳасида ахборот ошираётган сиёсий гуруҳлар-
ҳамда тажриба алмашиш; га кўр-кўрона қўшилиб кетиш-
нинг олдини олиш мақсадида
соҳа мутахассислари томонидан
тарғибот ишларини мунтазам олиб
боришни давом эттириш. Бунда ин-
сон ҳуқуқларига зид бўлган, ўзгалар
ҳуқуқини поймол этишга қаратилган
ҳаракатларнинг мазмун-моҳияти ва
фарқли жиҳатларини тўлиқ тушун-
тириш лозим.

Мухтасар айтганда, терроризмга
қарши курашнинг асоси сифатида
инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ва
ҳуқуқ устуворлигини таъминлашнинг
барча имкониятлари юртимизда мав-
жуд ва уни қўллаш инсон омили ва
саъй-ҳаракатига боғлиқдир.

Файзулла ҚАЮМОВ,
Ўзбекистон Республикаси
конституциявий суди судьяси.

камола ҲАМИДОВА,
Ўзбекистон Республикаси

конституциявий суди
катта эксперти

4 № 92022-yil #Mardi maydonlar VATANPARVAR
4-mart

AAdir bo‘ylab tog‘
tomonga chiqib borar
ekanmiz, dimog‘imizga
bahor nafasi urildi. Qir-adir
yashillikka burkangan, sariq
gullarning quyosh misoli tovlanishi
ko‘zni quvontiradi. Tabiatning
bu ajib uyg‘onishidan to‘yib bahra
olging keladi. Maydon bo‘ylab ekilgan
bodomlarning gullari kayfiyatingga
ko‘tarinkilik ulashadi. Bu yil uyg‘onish
fasli bo‘lgan bahor har yilgidan ertaroq keldi.
Mashg‘ulot rahbarining ko‘rsatmalari asosida
vazifasiga kirishgan harbiy xizmatchilar belgilangan
nuqtalarga joylashish uchun tarqalayotgan
paytda mening bahoriy shirin xayollarim ham ular
singari tarqalib ketdi. “Angren” umumqo‘shin tog‘
poligonida harbiy xizmatchilarning navbatdagi o‘quv
mashg‘ulotlari shu tariqa boshlandi.

TOBLANAYOTGAN IRODA,

Shaxsiy tarkibning o‘ziga ajratilgan SHAKLLANAYOTGAN KO‘NIKMA...
joydagi harbiy texnikalari shay holatga qolgan holda, yosh harbiylarimizning qatorda, o‘qotar qurollardan mohirona alohida shaharcha tashkil etilgan.
keltirilgan va “boshla” ishorasi bilan nazariy bilimlari amaliyotda toblanishi, foydalanish mahoratini ham oshiradi. Biz ham og‘ir artilleriya bo‘linmamiz
barcha birdek harakatlandi. Avval shartli ko‘nikma hosil bo‘lishi uchun tajribali bilan o‘zimizga ajratilgan joyda
nishongacha bo‘lgan masofa zamonaviy ofitserlar bilan birgalikda harakatlar Mashg‘ulotlarning asl mohiyati yurt mashg‘ulotlarimizni o‘tkazmoqdamiz.
uskunalar orqali aniqlandi hamda olib borilmoqda, – deydi kapitan himoyachilarining faqatgina nishonga o‘q Shunisi aniqki, universal yo‘lkalardagi
yig‘ilgan ma’lumotlar asosida nishonga Xurshid Matg‘oziyev. – Bunday otishidan iborat bo‘lib qolmay, aksincha, to‘siqlardan o‘tish harbiy xizmatchining
qarata o‘t ochildi. Kichik guruhlarga mashg‘ulotlar harbiy xizmatchilarning tabiiy sharoitlarga yaqin qilib yaratilgan irodasini toblaydi. Qolaversa, o‘ziga
bo‘lingan harbiy xizmatchilardan moslashuvchanligini oshirish bilan bir universal yo‘lkalar orqali betalafot va bo‘lgan ishonchni oshiradi.
tezkorlik, aniqlik va epchillik talab epchillik bilan o‘tishdek shartlar ham
qilinadigan mashg‘ulotlar ofitserlar o‘rin olgan. Yurtimiz sarhadlari turli Harbiy xizmatchilar tomonidan
tomonidan kuzatib borildi. landshaftlardan iboratligini inobatga o‘tkazilayotgan dala-o‘quv mashg‘ulotlari
olsak, posbonlarimiz o‘z faoliyatida turli nuqtalarda davom etdi. Har bir
– Bugungi o‘tkazilayotgan dala-o‘quv ham jismoniy, ham ruhiy matonatning bo‘linma o‘ziga yuklatilgan vazifani a’lo
mashg‘ulotlarimizda asosiy e’tiborni nechog‘lik darkor ekanligiga amin darajada uddaladi.
har bir harbiy xizmatchi bilan individual bo‘lamiz.
ishlashga qaratganmiz. Qolaversa, Quyosh cho‘qqining ortiga botib,
ustoz-shogird an’analariga sodiq – Qaysi bo‘linmada bo‘lishimizdan qosh qorayishiga qaramay, harbiy
qat’i nazar, albatta, universal xizmatchilarning tungi mashg‘ulotlari
yo‘lkalardagi to‘siqlardan o‘tamiz, davom etardi...
– deydi III darajali serjant Sherali
Ro‘zimurodov. – “Angren” umumqo‘shin Sherzod SHARiPOV,
tog‘ poligonida har bir bo‘linma uchun “Vatanparvar”

Muallif suratga olgan

VATANPARVAR #Nazorat o‘quv mashg‘uloti № 9 52022-yil
4-mart

NAZARIY BILIMLAR

AMALIYOTDA

MUSTAHKAMLANDI

O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari
akademiyasi milliy armiyamizga kadrlar
tayyorlashda oliy harbiy ta’lim muassasalari orasida
yetakchilardan biri hisoblanadi. Akademiyada ta’lim
olayotgan bo‘lg‘usi ofitserlar orasidan strategik va
taktik boshqaruv qobiliyatiga ega komandirlar
yetishib chiqayotgani mamlakatimiz mudofaa
salohiyatini oshirishda muhimligi bilan
ajralib turadi.

Qurolli Kuchlar akademiyasida nazariy bilimlarini oshirish uchun keng imkoniyatlar yo‘l qo‘yilgan kamchiliklarni yotig‘i
yaratilib berilishi bilan bir qatorda, olingan ana shu nazariy bilimlarini amaliy ko‘nikmalar bilan tushuntirishi, ruhiy dalda bergan
bilan mustahkamlash uchun “Chirchiq” poligonida dala-o‘quv mashg‘ulotlar bazasi holda mashqni takrorlashga imkoniyat
yaratilgan. berishi natijasida ko‘pchilik ko‘zlangan
maqsadga erishdi.
Umumqo‘shin fakulteti ikkinchi bosqich kursantlari ikki yil davomida olingan
nazariy mashg‘ulotlar bazasidagi o‘quv nuqtalarida amaliy mashqlar bosqichida Mashg‘ulotlar davomida har bir o‘quv
nuqtasida rahbarlik qilgan ustozlarning
dastlabki ko‘nikmalarini oshirdilar. Nazorat amaliy mashg‘ulotlari Farhod o‘z uslubi borligini kuzatdik. Kimdir
Abdurazzoqov, Jahongir Ziyayev, Raul Rajabov hamda Ruslan qattiqqo‘lligi, yana kimdir bosiqligi yoki
Rajabov singari tajribali professor-o‘qituvchilar tomonidan, jangovar talabchanligi, qat’iyatliligi bilan ajralib
mashinalarni boshqarish, otish mashg‘ulotlari, shahar, o‘rmon va turdi. Eng muhimi, ushbu xislatlar o‘z
shahar sharoitida harakatlanish kabi yo‘nalishlarda olib borildi. shogirdlari tajribasida mukammallashib,
Doston Abdullajonov, Alisher Abduvohidov, milliy armiyamiz kelajagi hisoblangan
Sohibjon Sobirov, Bunyod Burxonov, Hosil Yusupov, bo‘lg‘usi ofitserlar shakllanishida muhim
Tohirbek Ergashev, Shaxzod Madrahimov amaliy ahamiyatga ega. Ustozlarining aynan shu
mashg‘ulotlarda birinchi marta qatnashayotganiga jihatlarni o‘zlarida mujassamlashtirgan
qaramay topshiriqlarni a’lo bahoga bajardi. kursantlardan boshqaruv qobiliyatiga
Ayrimlarda hayajonlanish tufaylimi ega komandirlar yetishib chiqishi yillar
yoki bo‘lmasa, ilk marotaba bunday davomidagi hayotiy tajribalarda kuzatilib
topshiriqni bajarayotganligi kelinmoqda.
uchunmi, xatolar kuzatildi.
Tajribali uztozlar shogirdlarga Asror RO‘ziBOYEV

6 № 92022-yil #Bugunimiz qahramonlari VATANPARVAR
4-mart

Мамлакатимизда ВАТАНГА
аёлларга қаратилаётган ХИЗМАТ –
эътибор, уларнинг
ҳаётдаги фаоллигини
ошириш борасида амалга
оширилаётган ишлар салмоғи

тобора ортиб бормоқда. ОЛИЙ
Мазкур йўналишдаги туб
ислоҳотлар замирида хотин-

қизларни қўллаб-қувватлаш, САОДАТ!
уларнинг салоҳиятини юзага
чиқариш ва опа-сингилларимизнинг
бахтли ҳаёт кечиришини таъминлаш

энг муҳим жиҳатлардан бири

саналади. Аёлларнинг жамият ва етти ёшидаёқ тақдирнинг қўшинларида хизмат фао-
давлат ишларидаги фаоллиги илк зарбасига дуч келди. лиятини бошл­ ади. Тажри-
таъминланаётган айни пайтда, улар Бу жудолик унинг бутун бали ҳарбийлар, устозлари
ҳаётига катта таъсир кўрса- кўмагида чегара хизмати-

Қуролли Кучларимиз сафларида тиб, янада жасур ва қатъиятли нинг сир-асрорларини ўр-
ҳам эркаклар билан елкама- бўлишга ундади. Қалби нозик, ганиб, ёшлар билан ишларни
елка, мардонавор хизмат мушти қаттиқ қаҳрамонимиз, ташкиллаштиришда, ҳарбий
қилиб, юқори натижаларни 5-умумтаълим мактабида таҳсил хизматчи ва ишчи-хизматчи аёл-
олиш билан бирга, каратэ тўга- лар ҳамда ҳарбий хизматчиларнинг

қўлга киритишмоқда. рагига ҳам қатнашиб, қора белбоғ оила аъзолари билан тадбирларнинг Меҳр ва бахт қўрғони
Ана шундай матонат соҳиби бўлишга, шунингдек, Мухтор сифатли ўтказилишида, оилалар
маликалари қаторида Ашрафий номидаги мусиқа мактаби- мустаҳкамлигида ўзининг ташаб-
да чанг чолғуси бў­йича ўқиб, қатор бускорлиги ва юксак иқтидорини

«Шуҳрат» медали мукофотларни қўлга киритишга намоён этди. Зумрад – оилали, у оқила бека,
соҳиби, Давлат муваффақ бўлди. Бироқ спорт ҳам, суюкли ёр ва меҳрибон она. Турмуш
хавфсизлик хизмати санъат ҳам Зумраднинг орзусидаги Ютуқлар ўртоғи Азизбек ички ишлар соҳа-
Чегара қўшинлари касблардан эмасди. Чунки у учинчи сида фаолият юритгани боис, улар
ҳарбий синфда ўқиб юрган кезларидаёқ ҳар- Болалигидан спортга ошно бир-бирларини яхши тушунишади.
хизматчиси бий қиз-йигитларни кўриб, уларга қаҳрамонимиз кўп йиллардан буён Олти ёшли ўғиллари Акбаржон ўзаро
майор Зумрад ҳавас қилар ва «катта бўлсам, ал- ст­ ол тенниси, бадминтон, шах- ишонч асосида қурилган меҳр ва бахт
батта ҳарбий бўламан», деб кўнглига мат-шашка ва жанговар ўқ отиш қўрғонида камолга етмоқда. Қаҳра-
тугиб қўйганди. бўйича мусобақаларда иштирок

Тўраева ҳам Юксак масъулият этиб, биринчиликни қўлдан бермай монимиз фарзандининг келгусида
бор. келади. Жумладан, 2019 йилда Мус­ юртга нафи тегадиган, асл ватанпар-
тақил Давлатлар Ҳамдўстлиги мам- вар ўғлон бўлишини жуда истайди.

Мурғак қалбда туғилган истак лакатлари Чегара қўшинларининг

аниқ мақсадга айланиб, Қизилтепа аёл ҳарбий хизматчилари ўртасида Сўнгсўз ўрнида

шаҳридаги касб-ҳунар коллежининг ўтказилган жанговар ўқ отиш мусо-

«ҳуқуқшунослик» йўналиши бўйича бақасида фахрли 1-ўринни қўлга Дунёда шарафли вазифалар жуда

Аёл бу – она- тамомлаган зукко қиз, 2008–2012 киритиб, давлатимиз байроғини кўп, аммо улар ичида киндик қонинг

лик, меҳрибонлик, йилларда Ички ишлар вазирлиги юксакларга кўтарди. Ёш авлодни томган Ватанга хизмат – энг олий

ғамхўрлик ва эзгу- академиясида «эксперт-кримина- ҳарбий-ватанпарварлик руҳида саодат саналади. Зеро, Ватан унга

лик тимсоли. Узоқ ва лист» йўналишида таҳсил олди. Ака- тарбиялаш ишига қўшган муносиб бўлган муҳаббатдан юксалади. Она

яқин ўтмишга назар демиядаги таҳсил давомида устози ҳиссаси учун Ўзбекистон Ёшлар юрт – асл ватанпарварлар кўксида

солсак – Тўмарис, Биби- подполковник Ҳусан Тураббоев унга ишлари агентлиги томонидан «Таҳ- жон қадар эъзоз ва ҳимоя топади.

хоним, Зебунисо, Барчи- оталарча ғамхўрлик қилиб, ҳарбий- син» мукофотига муносиб топилди. Биз ҳарбий либос кийган матонатли

ной, Нодирабегим, Увай- лик қатъий интизом билан бирга, Жанговар хизмат фаолиятида эриш- аёл майор Зумрад Тўраева тимсолида

сий, Зулфияхоним, Зебо юксак масъулиятни ҳам талаб қили- ган юқори натижалари ва фидоко- барча опа-сингилларимизни байрам

Ғаниева каби аёлларимиз шини ўргатди. рона меҳнатлари эътироф этилиб, билан қутлаймиз!

ўзининг ақлий ва жисмоний 2012 йилда академияни юқори на- майор Зумрад Тўраева юксак давлат

баркамоллигини бенуқсон уй- тижалар билан тамомлаган Зумрад, мукофоти – «Шуҳрат» медали билан Майор Фарида БОБОЖОНОВА

ғунлаштира олгани, жасорати-ю Давлат хавфсизлик хизмати Чегара тақдирланди. ДХХ Чегара қўшинлари

матонати, ақл-заковати, нафо- #E'zoz
сати ва назокати билан тарихда
ўчмас из қолдирган. Ана шундай SAKSONDA HAM ARMIYADA
жасур, ватанпарвар аёлларнинг
издошлари сифатида майор Зумрад
Тўраева ҳам ўз билим ва иқтидори,

интилувчанлиги, ташаббускорлиги, O‘zbekiston Xalq yozuvchisi, O‘zbekiston qo‘shgan hissasi bois Xalqaro Turkiy
ҳалол ва самарали меҳнати билан Respublikasida xizmat ko‘rsatgan yoshlar murabbiysi, akademiyasining “Navoiy oltin medali”
Ватанимиз тараққиётига муносиб Xalqaro “Amir Temur” jamoat fondi raisi, Mudofaa yuksak mukofoti bilan taqdirlangan.
ҳисса қўшиб келмоқда.

Иккинчи қиз vazirligi huzuridagi Jamoatchilik kengashi a’zosi Muhammad Alining tavalludi
Muhammad Ali Ahmedov 80 yoshga to‘ldi. munosabati bilan Mudofaa vazirligi
...1988 йил 28 апрель. Навоий Tarbiyaviy va mafkuraviy ishlar bosh
вилоятининг Қизилтепа шаҳрида Muhammad Ali Ahmedov amaliy va uslubiy yordam ko‘rsatib
Омон ака ва Дилбар опа хонадо- Mudofaa vazirligi huzuridagi boshqarmasi boshlig‘ining o‘rinbosari
нида иккинчи қиз фарзанд дунёга Jamoatchilik kengashi polkovnik M. Kuchkarov, bo‘lim katta
келди. Отаси Омон ака муддатидан a’zosi sifatida “Xalq va ofitseri podpolkovnik G‘. Bozorov,
эрта туғилган қизалоқни бувисидек armiya – bir tan-u bir jon” bo‘lim bosh mutaxassisi H. Hamroyeva
бақувват ва иродали бўлсин, деб shiori ostida o‘tkazilayotgan ustoz xonadoniga tashrif buyurib,
Зумрад дея ўз волидасининг исми ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarda “O‘zbekiston Respublikasi Qurolli
билан атади. Қизалоғи қўрқмас, hamda yoshlarni harbiy- Kuchlariga 30 yil” esdalik nishoni,
шижоатли бўлиши учун уни ўзи тен- vatanparvarlik ruhida mudofaa vaziri nomidan qimmatbaho
ги болалар билан ўт устида кураш tarbiyalash, ularda milliy sovg‘a hamda esdalik tabriknomasini
туширар, Зумраднинг эпчил, чаққон g‘urur va iftixor tuyg‘usini topshirdilar.
ҳаракатлари отасини завқлантирар- shakllantirish yo‘lida samarali
ди. Дилбар опанинг: «қўйинг, отаси, faoliyat olib bormoqda. Xalq yozuvchisi ko‘rsatilgan
ахир қиз бола-ку», деган сўзларига Shuningdek, Amir Temur e’tibordan xursandligini izhor etib,
«аралашма, онаси, ҳали ҳаётнинг va Jaloliddin Manguberdi yoshlarni harbiy-vatanparvarlik
қанча зарбалари бор, чидаши ке- tematik sinflari konsepsiyasini ruhida tarbiyalashda Mudofaa
рак», деб жавоб берарди. yaratish hamda “Amir vazirligiga yaqindan yordam
ko‘rsatishga doimo tayyorligini
Тақдирни қарангки, Омон ака- bildirdi.
нинг юрак хасталиги уни ҳаётдан

эрта олиб кетганида, онаси ва опаси Temur jangovar bayrog‘i uchun” kelmoqda. Turk dunyosida madaniy- Husniyabonu JO‘RAYEVA
Раъно билан ёлғиз қолган Зумрад musobaqasini o‘tkazishda adabiy aloqalarni rivojlantirishga

VATANPARVAR #Yaponiya tajribasi № 9 72022-yil
4-mart
Барча давлатларда жамоат
Жамоат
хавфсизлигини таъминлаш, жамоат
жойларидаги жиноятчиликка қарши тартибини
курашиш, ҳуқуқ­бузарликларнинг олдини
олиш муҳим масалалардан бири бўлиб, саªлаш ва
ушбу вазифа билан шуғулланувчи таркибий
бўлинмаларнинг фаолиятини такомиллаштириш хавфсизлигини
масалалари турли йўллар ва усуллар орқали
амалга оширилади. Яъни ўзига хос миллий
тизимлар ишлаб чиқилиб, жамоат хавф-
сизлигини таъминлаш татбиқ этилиб
келинмоқда.

комиссияси ўз функцияларини амал- таъминлаш
да Япония миллий полиция агент- пунктларида хизмат фаолиятини лик ҳаракатларининг жиноятчиликка
Уларни ўрганиш лигига кўрсатмалар бериш орқали олиб борадиган патруль-пост хиз- қарши курашиш билан бир қаторда
мамлакатимизда жамо- бажаради. мати ходимлари ўзига бириктирил- асосий вазифаларига ўқувчиларни
ат хавфсизлигини таъ- ган ҳудудларда пиёда, велосипедда кузатиб юриш, жиноят кўп содир
минлашнинг муҳим йўна- Кейинги поғона префектуралар ёки транспорт воситасида доимий этиладиган жойларни кўздан кечи-
лишлари ва йўлларини, бу штаблар устидан жамоат хавфсиз- патрулликни амалга ошириб, ҳар риш ва жамоат жойларида патруллик
борадаги давлат сиёс­ атини лиги комиссиялари билан Полиция бир оила, ташкилот, муассаса билан қилишдан иборат.
белгилашда муҳим аҳамият округлар бошқармаси ва маҳаллий яқин ҳамкорлик қилади. Ходимлар
касб этади. полиция бошқармаларининг бош­ шубҳали шахсларни сўроқ қилиш, Волонтёрлик ҳаракатларининг
Осиё давлатлари орасида жа- лиқлари раҳбарлик ва назоратни жиноят содир бўлган ҳудудларда ўсиши 2003 йилдан бошланган
моат хавфсизлигини таъминлаш амалга оширадилар. Шунингдек, фуқароларни огоҳлантириш, вояга бўлиб, бу Япония полицияси ва
соҳасида ўзига хос жиҳатга эга мамлакат пойтахтида бошқа пре- етмаганларга йўл-йўриқ кўрсатиш, маҳаллий ижро ҳокимиятлари фао­
бўлган тизим Японияда шаклланган. фектуралар каби ўз юрисдикцияси йўқолган буюмларни қидириб топиш лиятининг натижасидир. Жиноятчи-
Япония дунёдаги энг хавфсиз дав- доирасида ҳаракат қиладиган Пой- каби вазифаларни бажаради. ликка қарши курашиш соҳаси бўйича
латлардан бири ҳисобланиб, фуқаро- тахт полиция бошқармаси фаолият «Plus Bouhan» номи билан тарқалган
ларнинг қонунга сўзсиз амал қилиши кўрсатади. Ҳар бир полиция ходимига ўртача волонтёрлик ҳаракатларига алоҳи-
билан машҳур. Дунёнинг аҳолиси 400 та оила бириктирилади. Ходим- да ёндашув билан қаралади. Бу
зич жойлашган давлатлардан бири Японияда аҳоли тураржойларида лар аҳоли ўртасида тушунтириш аҳоли ўртасида профилактик тад-
бўлишига қарамасдан, жиноятчилик жамоат тартиби ва хавфсизлигини ишларини олиб боради, керакли бирларнинг сони кўпайишига сабаб
кўрсаткичлари паст мамлакат бўлиб таъминлаш полиция пост ва пункт- маълумотлар билан таъминлайди ва бўлмоқда. Мисол учун, криминоген
қолмоқда. Шунга қарамасдан ўлим лари томонидан амалга оширилади. ижтимоий фикрни ўрганиб боради. ҳудудларда кунлик патруллик қилиш
жазоси ҳам қўлланилиб келинмоқда. Мамлакатда жамоатчилик билан спорт билан шуғулланувчи югуриш­
Мамлакатда қурол билан содир ҳамкорликни кучайтириш полиция Япония полицияси жамоатчилик лар ва юришл­ ар шаклида намоён
этиладиган жиноятлар деярли йўқ, фаолиятини такомиллаштиришга билан ҳамкорлик қилиш бўйича катта бўлади.
гиёҳвандлик, зўравонлик ва жамоат хизмат қилишини яхши тушун- тажр­ ибага эга бўлиб, «Акалар ва опа-
жойларидаги бошқа жиноятларнинг ган Япония ҳукумати шаҳарларда лар», «Ота-оналар ва ўқитувчилар» Мамлакатда жазо муддатини ўтаб
кўрсаткичлари ҳам паст даражада. «Koban» полиция пунктларини ҳамда жамиятлари, ўз-ўзини бошқариш қў- чиққан шахсларга амалий ёрдам
Мамлакатда кундузги ва тунги қишлоқ жойларида эса «Chuzaisho» миталари ҳамда полиция билан алоқа кўрсатувчи волонтёрлик ҳаракат-
вақтларда ҳаракатланиш хавфсиз полиция постлари фаолиятини йўлга пунктлари бу борадаги ҳамкорлик- ларининг ўсиши ҳам кузатилмоқда.
ҳисобланиб, вояга етмаган ёшлар қўйишга алоҳида эътибор қаратган. нинг тенг ҳуқуқли субъектларидир. Волонтёрларнинг вазифасига ушбу
жамоат транспортларида эркин Ушбу пункт ва постларда Япония Ҳуқуқ-тартиботни таъминлаш, вояга шахсларга яшаш манзилида амалий
юришади. Япониянинг аҳолиси жа- полициясининг деярли 40 фоиз етмаганлар ўртасида ҳуқуқбузарлик­ ёрдам кўрсатиш, иш қидириш ва
моат жойларида велосипедларини шахсий таркиби томонидан хизмат лар профилактикасида ўз ўрнига эга бандл­ игини таъминлашга кўмакла-
қулфсиз қолдириши ёки буюмларини олиб борилиб, жиноят содир этган бўлган «Акалар ва опалар» жамияти шишдан иборат. Ушбу фаолиятнинг
қаровсиз тарзда ташлаб кетишдан шахсларнинг 60-65 фоизи ушбу илк марта 1947 йилда Киото шаҳрида йўлга қўйилганлиги нафақат жиноят-
қўрқишмайди. Транспорт воситала- ходимлар томонидан ушланади. Шу талабалар томонидан ташкил этилган. чиликка қарши курашиш, балки аҳо-
рини очиқ ҳолда ташлаб кетиш, уйни сабабли, Япония полицияси қуйи Ҳозирда жамият Япониянинг бар- лини ижтимоий қўллаб-қувватлашга
қулфл­ амасдан чиқиш ҳолатлари кўп поғонаси шахсий таркибининг асосий ча ҳудудларидаги юзлаб маҳаллий ҳам ёрдам бермоқда.
учрайди. Жамоат жойларида топиб вазифаси жиноятчиликнинг олдини жамоаларда минглаб аъзолар ишти-
олинган буюмлар фуқаролар томо- олиш ва бартараф этиш ҳисобланади. рокида ҳаракат қилади. Жамоат тар- Японияда полиция сиёсий бо-
нидан эгаларига қайтарилади, аҳоли тиби ва хавфсизлигини таъминлаш, симдан холи бўлган ҳолда ўз хизмат
йўл ҳаракати қоидаларига тўлиқ Бундай тизимга Японияда 1 874 ҳуқуқбузарликлар профилактикасида фаолиятини ташкиллаштиради ва
амал қилган ҳолда ҳаракатланади. йилда асос солинган. 1 982 йилга полицияга кўмаклашувчи «Ота-она- олиб боради. Полиция тизимининг
Ушбу натижаларга эришишда Япония келиб мамлакатда 9 446 та полиция лар ва ўқитувчилар» жамияти ҳар дахлсизлигини таъминлаш, сиёсий
полициясининг ўрни муҳим. пости ва 6 053 та полиция пункти бир мактабда ўз ўрнига эга. Ушбу босимдан сақлаш ва полициянинг
Японияда 1954 йилдаги «Поли- ўз фаолиятини олиб борган. 2020 жамиятнинг бутун давлат миқёсидаги бошқарувида демократик услублар-
ция тўғрисида»ги қонунга мувофиқ, йилга келиб мамлакатда 6300 та фаолияти Умумяпон кенгаши томони- ни ушлаб туришни Япония Вазирлар
давлат аппаратида полиция кучла- «Koban» полиция пункти ва 6200 та дан мувофиқлаштириб борилади. Маҳкамасида ташкил этиладиган
рига раҳбарлик ва умумий назоратни «Chuzaisho» полиция пости фаолият «Ижтимоий хавфсизлик бўйича мил-
амалга ошириш вазифаси бевосита олиб бормоқда. Аҳоли жиноятчиликнинг олдини лий комиссия» таъминлайди.
Бош вазирга бўйсунувчи Жамоат олишда полиция бўлинмаларига
хавфсизлиги давлат комиссиясига «Koban» ва «Chuzaisho» Япо- яқиндан ёрдам кўрсатиб келади. Таъкидлаш зарурки, жамо-
топширилган. Жойлардаги полиция ния полиция фаолиятининг муҳим Кўнгиллилар ассоциация шаклида ат хавфсизлигини таъминлашда
органлари эса маҳаллий префектура марказларидан бири ҳисобланади. бирлашган. Алоҳида фуқаролар аҳо- Япония тажрибасининг самарали
губернаторига бўйсунади. Япония «Koban» полиция пунктлари шаҳар- ли орасида жиноятчиликнинг олдини ташкил этилганлиги, аввалам-
полициясининг ташкилий тузилиши лардаги жамоат жойларида жой- олиш ва аёлларни жиноий тажовуз- бор ҳуқуқни муҳофаза қилувчи
ва фаолиятида муайян марказлаш- лашган бўлиб, бундай пунктларда лардан сақлаш бўйича полиция идо- органларнинг аҳоли билан ўзаро
ганлик мавжуд бўлиб, қонунга му- учтадан бештагача полиция ходими раларининг инструктори вазифасини ҳамкорликда фаолият олиб бори-
вофиқ, жамоат хавфсизлиги давлат хизмат олиб боради ва жамоат тар- бажаради. Бундай ассоциациялар ши билан изоҳланади. Шу билан
тибини сақлашни кўп сонли видео- турига «Оналар ассоциацияси» ва бир қаторда, мамлакатда полиция
кузатув ва алоқа воситалари орқали «Ҳаёт шароитларини яхшилаш» фаолияти марказлашган вертикал
назоратда ушлаб туради. Шунингдек, жамияти киради. «Полиция билан тарзда шаклланган бўлиб, дунёда
«Chuzaisho» полиция постлари қиш­ боғланиш пунктл­ ари» мавжуд бўлиб, биринчилардан бўлиб жамоат хавф-
лоқларда жойлаштирилган бўлиб, бу пунктлар фуқароларнинг кўнгил- сизлигини таъминлашда аҳолини
уларда бир нафар ходим ўз оиласи ли бирлашмаларининг фаолиятини кенг миқёсда жалб қилишга мўл-
билан истиқомат қилади ва хизмат таъминлайди. Ҳар бири 50 га яқин жалланган. Бугунги кунда Япония-
фаолиятини юритади. оилани қамраб олувчи 700 мингга да фуқаролик жамияти ва ҳуқуқни
яқин ана шундай пункт мавжуд. муҳофаза қилувчи органлар ҳам-
Ушбу полиция пунктлари ягона корлигининг самарали механизми
тизим асосида фаолият олиб боради Японияда жамоат хавфсизлигини ташкиллаштирилган.
ва бутун давлатда қонунийликка таъминлаш ва ҳуқуқбузарликларнинг
риоя қилинишида муҳим роль ўйнай- олдини олишда волонтёрлик ҳара- Дилшод ХАЛМУХАМЕДОВ,
ди. «Koban»да хизмат олиб боради- катларининг ўрни муҳим. Волонтёр- мустақил тадқиқотчи
ган полициячилар аҳолининг ижти-
моий муаммоларини ҳал қилишда
ҳам кўмаклашади. Япония пост ва

8 № 92022-yil #Xalqaro olimpiada VATANPARVAR
4-mart

Ma’lumki, 2020-yil
mamlakatimizda faoliyat olib
borayotgan oliy harbiy ta’lim
muassasalari o‘rtasida
“Harbiy-kasbiy tayyorgarlik”
olimpiadasining respublika
bosqichi bo‘lib o‘tib, unda
g‘oliblikka erishgan Qurolli
Kuchlar akademiyasi
jamoasi xalqaro
musobaqada O‘zbekiston
sharafini himoya qilish
huquqini qo‘lga kiritgandi.

G‘OLIBLIKKA BOSHLOVCHI YO‘L

O‘zbekiston Respublikasi mezbonlik vazifasini bajaruvchi mashg‘ulotlarga muhofaza” kabi 12 yo‘nalishda tinimsiz ustozlaridan mashqlardagi har bir
qiladigan ushbu nufuzli xalqaro qizg‘in kirishgan. mahoratlarini oshirib borishmoqda. elementni puxta o‘zlashtirib olishyapti.
olimpiadaning o‘tkazilish muddati
COVID-19 pandemiyasi sababli Xalqaro musobaqaga tayyorgarlik Tayyorgarlik mashg‘ulotlarida Toshkent shahri Chilonzor
2022-yilga ko‘chirilib, musobaqani ko‘rayotgan yigitlar nazariy bilimlar qatnashayotgan Umumqo‘shin fakulteti tumanining 168-umumta’lim maktabi
tashkillashtirish taraddudi boshlab bilan bir qatorda “Armiya biatloni”, 3-bosqich kursantlari – Ulug‘bek yosh vatanparvar o‘quvchilari akalari
yuborildi. Hozirgi kunda “Harbiy-kasbiy “Mashg‘ulotda qiyin, jangda oson Rustamov, Islom To‘ychiyev, Nodir ishtirok etayotgan tayyorgarlik jarayonini
tayyorgarlik” olimpiadasining respublika bo‘ladi”, “Nishonni aniq yo‘q qilish”, Po‘latov, Timur Ibrohimov, Ozod kuzatish imkoniyatga ega bo‘ldilar va
bosqichi chempioni bo‘lgan Qurolli “Har xil to‘siqlar yo‘lkasini bosib o‘tish”, Mamatboyev hamda Rahmatullo har xil to‘siqlar yo‘lkasini bosib o‘tish
Kuchlar akademiyasi jamoasi xalqaro “Belgilangan hududni xarita orqali Ahrorov, podpolkovniklar – Alisher borasida o‘zlarini sinab ko‘rdilar.
arenada g‘oliblikka boshlovchi yo‘l topish”, “NATO yo‘lkasida estafeta”, Xusenov, Odil Anarbayev, Ruslan
“Radiatsion kimyoviy-biologik Rajabov, Avaz Urmonov kabi Kamoliddin ASROR

#Harbiy psixologiya #Tajriba

MOTIVATSIYA TALABALAR
ULASHILGAN TRENING AMALIYOT O‘TAMOQDA
Yugurik vaqt odamlarning ongini turli yumushlar bilan
mashg‘ul qilib qo‘ydi. Bir mahallar hozirgidek texnika Qurolli Kuchlar
tezligi bo‘lmagan. Samolyotda, tezyurar poyezdda Kichik mutaxassislar
birpasda boriladigan joylarga haftalab, oylab yo‘l tayyorlash markazida
yurilgan. Lekin odamlarning bir-birlariga vaqti, oqibati ilk bor bir guruh
bo‘lgan. Shunga qaramasdan bugungi kunimizda talabalar o‘n to‘rt
asabiylashish, tajanglik ko‘proq uchrayotgandek. kunlik amaliyot
o‘tamoqda.
Muallif suratga olgan ketaverardim. Arzimagan
e’tibor yoki e’tiborsizlikka Amaliyotchi talabalar Samarqand
Xo‘sh, ularni bartaraf etishning, arazlab, xafa bo‘lib qolar, davlat universiteti psixologiya va Qurolli Kuchlarimizda ilk bor
vaqtdan o‘zib ketishning imkoni bormi? boshqalarni tushunishim, ijtimoiy munosabatlar fakulteti tajriba tariqasida o‘tkazilayotgan
ularning meni tushunishi sotsiologiya yo‘nalishida tahsil ushbu amaliyotdan ko‘zlangan asosiy
Markaziy harbiy okrug “Sazagan” qiyin kechardi. Bugungi oladi. Ular harbiylarning xizmat maqsad, kelgusida qo‘shinlarda va
dala-o‘quv maydoniga ekskursiya harbiy psixologlar bilan erkin faoliyati, hayoti va ijtimoiy-sotsiologik muassasalarda mavjud harbiy psixolog
uyushtirgan bir guruh yoshlar kapitan muloqot va test savollari jihatlarini o‘rganadi. Shu kungacha va sotsiolog lavozimlariga kadrlar
Shuhrat Navro‘zov, katta leytenant natijasi, ularning tavsiyalari olgan nazariy bilimlarini belgilangan tayyorlash bo‘yicha tizimli dastur
Jamshid Habibov kabi harbiy psixologlar ongimdagi yechilmay vaqt davomida amaliyotda yaratishdan iboratdir. Bu esa milliy
bilan shu kabi savollarga aniqlik kiritishdi. turgan muammolarga mustahkamlaydi. Jarayon davomida armiyamizning kadrlar salohiyatini
kalitdek bo‘ldi. Tadbir harbiylik kasbiga bo‘lgan layoqatliligi yanada oshirishga xizmat qiladi.
Turli trening va meditatsiya mashqlari tashkilotchilaridan va xohish-istaklarini namoyon qilish
ishtirokchilarning fikrlash darajasi, minnatdormiz, – deydi imkoniyati yaratiladi. Kichik serjant
nimalarga moyilligi, ruhiy holatini ishtirokchi yoshlardan biri Shuhrat Xayrullo O‘LMASOV
baholashga ko‘mak berdi. Rasulov.
Trening ishtirokchilari va harbiy
– Menda juda kuchli siqilish bor psixologlar reja asosida ko‘rishib,
edi. O‘z-o‘zimcha uf tortib, charchab mashg‘ulotlarni davom ettirishga
kelishib oldilar. Unga qadar o‘g‘il-
qizlar o‘zlarini bezovta qilayotgan
savollarini yig‘ib, boshqa do‘stlarini
ham mashg‘ulotlarga jalb qiladigan
bo‘ldi. O‘quvchilar o‘rganganlari asosida
sinfdoshlariga motivatsiya berishga
oshiqardi.

Kapitan Aziz NORQULOV

VATANPARVAR #Hamkorlik № 9 92022-yil
4-mart

SHHT: NAVBATDAGI

YIG‘ILISHIGA

TAYYORGARLIK

Ma’lumki, shu yilning 27­28­aprel kunlari MEMORANDUM
Toshkentda Shanxay hamkorlik tashkilotiga a’zo IMZOLANDI
davlatlar mudofaa vazirlari ishtirokidagi yig‘ilish
bo‘lib o‘tadi. Mudofaa vazirligi tizimida xizmat olib borayotgan
harbiy­kasbiy saralash organi xodimlarining
faoliyatini sifatli tashkillashtirish va doimiy
ravishda malakasini oshirib borish maqsadida
O‘zbekiston Milliy universitetida 10 kunlik o‘quv­
uslubiy yig‘in boshlangani haqida avval xabar
bergan edik.

Shu munosabat bilan O‘zbekiston Xitoy davlatlari mudofaa vazirliklarining O‘tgan vaqt davomida tajribali noan’anaviy psixologik darslar,
Respublikasi Qurolli Kuchlari xalqaro harbiy hamkorlik boshqarmalari psixolog professor-o‘qituvchilar mafkuraviy bilimlarni yanada
akademiyasida tashkillashtiriladigan rahbarlari ishtirok etdi. ishtirokida harbiy okruglar, harbiy-kasbiy chuqurroq o‘zlashtirish davr talabi bo‘lib
yig‘ilishning kun tartibi, dasturi va saralash organi xodimlarining kasbiy qolayotganini alohida ta’kidlab o‘tishdi.
muddati, unda ko‘rib chiqiladigan Shanxay hamkorlik tashkilotiga a’zo malakasini oshirish, harbiy okruglarda
masalalar rejasini ishlab chiqish hamda davlatlar mudofaa vazirlari ishtirokidagi nomzodlar bilan o‘tkaziladigan saralash Hamkorlik yig‘ilishining asosiy
hujjatlar bayonnomasini muhokama yig‘ilishga tayyorgarlik ko‘rishga tadbirlarini samarali tashkillashtirish, yutuqlaridan biri ikki tomonlama
qilishga qaratilgan uchrashuv bo‘lib o‘tdi. bag‘ishlangan uchrashuvga O‘zbekiston psixologik test metodikalari hamda memorandum va harakat dasturi
Respublikasi delegatsiyasi boshchilik xorijiy davlatlarda nomzodlarni harbiy imzolanishi bo‘ldi. Unga muvofiq, kadrlar
Unda O‘zbekiston, Tojikiston, qildi. xizmatga saralash tizimini o‘rganish tayyorlash, qayta tayyorlash va malaka
Rossiya Federatsiyasi, Pokiston, hamda ularning ijobiy tajribalarini oshirish sohasida qator kelishuvlarga
Qirg‘iziston, Qozog‘iston, Hindiston va A. RO‘ziBOYEV amalda joriy etish bo‘yicha mashg‘ulotlar erishildi. Shuningdek, tomonlar ilmiy
bo‘lib o‘tdi. tadqiqot loyihalarini hamkorlikda bajarish,
ta’lim sohasida pedagogik-psixologik
Ushbu o‘quv-uslubiy yig‘inning muammolar, milliy, mintaqaviy va
yakuniga bag‘ishlangan uchrashuvda xalqaro xavfsizlikning dolzarb masalalari,
mudofaa vazirining o‘rinbosari polkovnik ilmiy ishlar muhokamasi kabi muhim
Hamdam Qarshiyev, O‘zbekiston masalalarni birgalikda olib borishadi.
Milliy universiteti rektori professor
Inomjon Majidov hamda soha vakillari, Tadbir yakunida harbiy-kasbiy
professor-o‘qituvchilar, tinglovchilar saralash organi xodimlariga o‘quv-
ishtirok etishdi. uslubiy yig‘inda malaka oshirganligi
to‘g‘risida sertifikatlar topshirildi.
So‘z olganlar dunyodagi bo‘layotgan
harbiy-siyosiy jarayonlar har bir kasb Katta leytenant
egasiga yangicha metodik uslublar Bobur ELMUROdOV,
bilan ishlash talabini qo‘yayotgani,
“Vatanparvar”

#Konferensiya

YUTUQLAR VA ISTIQBOLDAGI REJALAR

Muallif suratga olgan hamda ularning yechimlari haqida
batafsil to‘xtalib o‘tdi.
Chirchiq oliy tank qo‘mondonlik­muhandislik bilim yurtida So‘zga chiqqanlar yurtimizning
“O‘zbekiston Respublikasining Birlashgan Millatlar Tashkiloti dunyo hamjamiyatida tutgan Filologiya fanlari nomzodi,
a’zoligiga 30 yil: yutuqlar va istiqboldagi rejalar” mavzusida o‘rni, rivojlanish va integratsiyada siyosiy sharhlovchi Qobilbek
respublika ilmiy­uslubiy konferensiyasi bo‘lib o‘tdi. xalqaro tashkilotlarning roli, Karimbekov ma’ruzasida
xavfsizlik va barqarorlik shartlari, BMTning maqsadi va vazifalari,
ekologik muammolarning mohiyati uning tarixi, unga a’zo bo‘lgan
davlatlar haqida qiziqarli
ma’lumotlar taqdim etdi.
Professor-o‘qituvchilar, harbiy
xizmatchilar, kursantlar va
talabalar ishtirok etgan ushbu
davra savol-javoblarga boy
tarzda o‘tdi.

Konferensiya yakunida
ishtirokchilar bilim yurtida
yaratilgan shart-sharoitlar bilan
yaqindan tanishdi.

Sh. SHARiPOV

10 № 92022-yil #Ehtirom VATANPARVAR
4-mart

NOMi diLLARdA MANGU

Taniqli va iqtidorli o‘zbek shoirasi zulfiya isroilovani Joriy yilda atoqli shoira va insonga nisbatan samimiy tuyg‘ular
nafaqat o‘zbeklar, balki turli millat vakillari sevib, tavalludining 107 yilligi yurtimizda keng hamda hurmat, turfa ranglar va
ardoqlashadi. Sharq ayolining yorqin timsoli sifatida o‘z nishonlanmoqda. Jumladan, Toshkent kutilmagan yangi timsollarga boy
she’rlarining haqqoniy ifodasi, o‘ziga xosligi bilan vafo va shahridagi “Adiblar xiyoboni”da Chirchiq lirikasi kitobxon qalbini larzaga
sadoqat kuychisi sifatida ovozi jaranglab turadi. oliy tank qo‘mondonlik-muhandislik keltiradi, insoniyatning kelajakka
bilim yurti muddatli harbiy xizmatchilari bo‘lgan ishonchini mustahkamlaydi.
va Chirchiq shahridagi 24-umumta’lim Shoiramizning boy ijodini yoshlar
maktabi o‘quvchilari ishtirokida orasida keng targ‘ib qilish, ularning
she’rxonlik kechasi bo‘lib o‘tdi. adabiyotga bo‘lgan mehrini oshirish
orqali kelajagimiz egalari qalbida
Tadbirda shoira haykali Vatanga muhabbat tuyg‘ularini
poyiga gulchambarlar qo‘yildi. yanada mustahkamlashga erishamiz.
Adabiyotshunoslar tomonidan hayoti va O‘ylaymizki, harbiy xizmatchilar bilan
ijodi haqida ma’lumotlar berildi. Yoshlar hamkorlikda tashkil qilgan tadbirimiz
shoira qalamiga mansub she’rlardan yoshlarda yaxshi taassurot qoldirdi.
o‘qildi.
Tadbir so‘ngida o‘quvchi-yoshlar
– Zulfiyaning butun ijodi tomonidan doira va dutor cholg‘ulari
diyorimizning ilhom madhiyasidir, ijrosida kuy-qo‘shiqlar yangradi.
deydi maktab direktorining o‘rinbosari
Nazokat Umarova. – Uning olijanoblik, R. OCHiLOV
jasorat, haqqoniy xalq g‘ururi, tabiat

#Qadr #E’tirof

BOG‘LAR QiYG‘OS E’TiBOR, iNTiLiSH,
GULdA – YAXLiT NATiJA...
BiR CHAMAN
O‘zbekiston Respublikasi mudofaasiga ko‘maklashuvchi
Poytaxtimizdagi “Adiblar xiyoboni”da O‘zbekiston “Vatanparvar” tashkiloti Xalqaro kinologiya ittifoqi
(International Kennel Union)ga a’zo bo‘ldi.

xalq shoiri zulfiya isroilova tavalludining 107 yilligiga “Vatanparvar”
bag‘ishlab o‘tkazilgan ma’naviy-ma’rifiy tadbir shunday tashkilotining kinologiya
nomlandi. bo‘yicha murabbiylari
hamda xizmatchi itlari
Muallif suratga olgan ishtirokchilari Zulfiya haykali so‘nggi yillarda MDH,
poyiga gulchambar qo‘ydi. Osiyo va jahon miqyosida
Mudofaa vazirligi Havo hujumidan So‘zga chiqqan O‘zbekiston ushbu yo‘nalishda tashkil Shuningdek, “Vatanparvar” tashkiloti
mudofaa qo‘shinlari va Harbiy havo Yozuvchilar uyushmasi a’zosi etilayotgan musobaqalar Xalqaro aeronavtika federatsiyasi
kuchlari qo‘mondonligi tomonidan Nargiza Asadova, Zulfiya hamda ko‘rgazmalarda (FAI), Xalqaro kemamodeli uyushmasi
tashkil etilgan adabiy kechada nomidagi davlat mukofoti yuqori o‘rinlarga sazovor (“NAVIGA”), Xalqaro triatlon uyushmasi
yozuvchi va shoirlar, ma’naviyat sohibasi Amira Salimova atoqli bo‘lib kelayotganligi jahon (ITU), Xalqaro biatlon uyushmasi (IBU)
targ‘ibotchilari, ofitser va serjantlar, va hassos shoir Zulfiyaxonim hamjamiyati tomonidan hamda Osiyo triatlon konfederatsiyasi
muddatli harbiy xizmatchilar, talabalar, siymosi, siyrati hamda ijodiy to‘liq e'tirof etildi. (ASTC) ning to‘la huquqli doimiy a’zosi
o‘quvchilar ishtirok etdi. Dastlab tadbir faoliyatidagi o‘ziga xos hisoblanadi.
jihatlariga to‘xtaldi. Uning Birgina misol, joriy
odamiylik falsafasi, matonati, yilning 15-22-fevral kunlari Laziz BO‘RONOV,
Vatanga mehr-u muhabbati Rossiya Federatsiyasi “Vatanparvar” tashkiloti
o‘zbek xotin-qizlarining yorqin poytaxti Moskva shahrida
namunasi ekani qayd etildi. o‘tkazilgan xalqaro ko‘rgazmada matbuot kotibi
Yangiyo‘l shahridagi 9-umumta’lim “Vatanparvar” tashkiloti kinologlarining
maktabi o‘quvchilari Hamid Olimjon zotdor itlari eng yuqori baholarni qo‘lga
hamda Zulfiya hayoti va ijodiga kiritdi. Jumladan, ko‘rgazma ekspertlari
bag‘ishlangan sahna ko‘rinishlarini tomonidan O‘zbekiston delegatsiyasining
namoyish etib, she’rlaridan parchalar “Svergshnautser”, “Veo”, “Biver-yorkshir
o‘qishdi. Tadbir yakunida Zulfiya teryer”, “Toy-pudel” zotiga mansub
hayoti, asarlarining tarbiyaviy ahamiyati itlari toza naslli hamda intellekt jihatdan
misollar asosida ifodalandi. talabga to‘la javob berishi ta’kidlanib,
kinologlarga maxsus sertifikatlar, itlar
Zulfiyaxonim she’ri Sherzod SHARiPOV, uchun belgilangan namunadagi diplomlar
video roligi “Vatanparvar” taqdim etildi.

#Festival

QUVA YOSHLARiGA TUHFA
Farg‘ona viloyati Quva tumanida keng qamrovli yoshlar
festivali bo‘lib o‘tdi. Ushbu tadbir
Tadbirda Farg‘ona garnizoni harbiy qism harbiy video roligi
xizmatchilari, yoshlar ittifoqi viloyat kengashi, mudofaaga
ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkiloti, davlat va Tadbirda faol qatnashgan yoshlar
jamoatchilik vakillari hamda yoshlar ishtirok etdi. qimmatbaho va esdalik sovg‘alar bilan
taqdirlandi.
Qalbi va ongida sog‘lom hayot tarzi, harbiy qismlarda ham o‘zaro suhbat ko‘rgazmalari, faxriy qorovul, sumalak
milliy va umuminsoniy qadriyatlarga jarayonlarini tashkil etib, jasorat sayli, mudofaaga ko‘maklashuvchi Sharqiy harbiy okrug
hurmat-ehtirom tuyg‘usini darslarini o‘tish bilan birga ular uchun vatanparvar tashkilotining avto matbuot xizmati
shakllantirish, har jihatdan barkamol barcha sharoitlar yaratilayotgani tadbir ko‘rgazmalari namoyish etildi. Yoshlar
etib tarbiyalash hamda yoshlarning davomida aytib o‘tildi. o‘rtasida turli sport ko‘rgazmali
ezgu maqsadlarini hayotga tatbiq chiqishlari, harbiy orkestrning
etishlari uchun mahallalarda va Festival doirasida harbiy vatanparvarlik kuy-qo‘shiqlari tadbirga
xizmatchilarning qo‘l jangi, qurol-aslaha o‘zgacha ko‘tarinkilik ulashdi.

VATANPARVAR #Sana № 9 112022-yil
4-mart

Tarixdan ma’lumki,

o‘tgan asrning

80-yillar oxiri va

90-yillar boshida

o‘rnashib qolgan

jinoyatchilikning

cheksizligi, kazarmadagi

bezoriliklar, harbiy

xizmatchilarning bir-biriga

zulm o‘tkazishi, shuningdek,

Sovet armiyasining ma’naviy

jihatdan buzilishi oqibatida

Qurolli Kuchlarda xizmatni o‘tash

askar hayoti uchun xavfli bo‘lib

qolgandi. Aynan shu yillarda

muntazam ravishda yurtimizga

“gruz – 200” deb atalgan

mash’um temir tobutlar –

armiyada halok bo‘lgan

vatandoshlarimizning

jasadlari bilan kela

boshladi. Bu respublika
jamoatchiligining qattiq
noroziligini keltirib

O‘zbekiston Harbiy sudlarichiqarganedi.
30T o t a l i t a r t u z u m n i n g h a r b i y yoshda
O‘zbekistonning Birinchi Prezidenti
Islom Karimov “Markaz”ning xohishiga tribunallariga chek qo‘yildi. Ularning
qarshi, xizmatga chaqiriluvchilarni o‘rniga mutlaqo yangi demokratik
SSSRning boshqa respublikalariga respublikamizning harbiy sudlari instituti
yubormaslik haqida tarixiy qaror qabul
qildi. Keyinchalik bu g‘oya O‘zbekiston tashkil etildi. Mustaqil O‘zbekistonning
Respublikasi Oliy Soveti Prezidiumining
1992-yil 16-martdagi qarorida o‘z rivojini harbiy huquqi xalqimizning asriy urf- Harbiy sudlarning shtat birliklari harbiy okrug), Nukus (Shimoli-g‘arbiy
topib, ilgari sovet qo‘shinlariga chaqirilgan,
sobiq Ittifoq respublikalarida harbiy odatlari va milliy qadriyatlarini hisobga O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari harbiy okrug), Buxoro, Qarshi (Janubi-
xizmatini davom ettirayotgan O‘zbekiston
fuqarolarini ham Ittifoq Qurolli Kuchlaridan olgan holda rivojlantirildi. tarkibidan O‘zbekiston Respublikasi g‘arbiy maxsus harbiy okrug) harbiy
chaqirib olish to‘g‘risida qaror qabul
qilinishiga asos bo‘ldi. Ishlab chiqilgan harbiy, keyinchalik Oliy sudi tizimiga o‘tkazilishi muhim sudlari tashkil etildi va ularning shtat

Milliy armiyamizda 1992-yil 14-yanvar Mudofaa doktrinasi davlatimiz harbiy ahamiyatga ega bo‘ldi. Vaholanki, harbiy birliklari belgilandi. Harbiy sudlar bir qator
kuni eng muhim kun hisoblanadi, chunki
shu kuni Respublika Oliy Sovetining qarori siyosati falsafasi va harbiy hayotning sudyalarning Mudofaa vazirligi shtatiga malakali kadrlar bilan to‘ldirildi va ular
bilan O‘zbekiston hududidagi Qurolli
Kuchlar respublikamiz yurisdiksiyasiga mohiyatini tubdan o‘zgartirib yubordi. kiritilganligi ushbu vazirlik ijro hokimiyati uzoq yillar mobaynida samarali faoliyat
olindi va keyinchalik ushbu kun “Vatan
himoyachilari” kuni deb e’lon qilindi. 1993-yil 2-sentabr kuni harbiy sudlar organi hisoblanishi tufayli sud hokimiyati ko‘rsatishdi.

O‘zbekiston Respublikasi faoliyatini tashkil etishda muhim mustaqilligining, uning faoliyatini tashkil 30 yil davomida harbiy sudlar
Prezidentining 1992-yil 28-fevraldagi
“Harbiy tribunallar va harbiy bosqich bo‘ldi. Ushbu kun O‘zbekiston etishning asosiy tamoyillariga muvofiq tomonidan amalga oshirilgan ishlar
prokuratura to‘g‘risida”gi farmoniga
binoan, Respublika Qurolli Kuchlarida Respublikasining “Sudlar to‘g‘risida”gi kelmaydi. haqida juda ko‘p gapirish mumkin.
qonuniylik va huquq-tartibotni ta’minlash
maqsadida mamlakatimiz hududida qonuni qabul qilinib, unda harbiy sudlar Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev Lekin eng asosiysi milliy armiyamizning
joylashgan harbiy tribunallar uning
umumiy sud tizimiga kirishi hamda ham mamlakatimiz hududida faoliyat r a h b a r l i g i d a y u r t i m i z d a j a d a l l i k shakllanishi, rivojlanishi va barqarorligi,
respublika hududidagi barcha harbiy
qismlar, qo‘shilmalar, strategik va ko‘rsatayotgan sudlar qatorida sanab bilan olib borilayotgan kompleks undagi metin harbiy intizomning
umumiy birlashmalar, harbiy o‘quv
yurtlar, muassasalar va boshqa harbiy o‘tildi. islohotlar natijasida, bugungi kunda ta’minlanishida harbiy sudlar ham o‘ziga
tuzulmalarda O‘zbekiston Respublikasi
nomidan odil sudlovni amalga oshirishi Qonunning “Harbiy sudlar” deb Qurolli Kuchlar safida xizmat qilish xos o‘ringa ega bo‘lganligidir.
belgilandi. Sobiq Turkiston harbiy okrugi
harbiy tribunali asosida O‘zbekiston nomlangan 4-bo‘limi harbiy sudlar O‘zbekiston fuqarosi uchun nafaqat Ayni paytda yaqin va uzoq atrofimizda
Respublikasi Qurolli Kuchlari Harbiy sudi
tashkil qilindi. tizimini, (39-modda) ishlarning, jumladan konstitutsiyaviy burch, balki eng nufuzli turli mojaro va qon to‘kishlarning

Mamlakatimiz Oliy Sovetining 1992- harbiy xizmatchilarning, fuqarolik kasblarga aylanganligini alohida e’tirof bo‘layotgani, terrorizm, ekstremizm va
yil 3-iyuldagi “O‘zbekiston Respublikasi
Oliy Sudi tarkibida harbiy hay’at tashkil ishlarining ularga tegishliligini, Qurolli etish darkor. Bu albatta o‘z-o‘zidan narkotrafik xavfi tobora keskinlashib
qilish to‘g‘risida”gi qarori bilan Oliy
sud tarkibida harbiy hay’at tuzildi. Kuchlar harbiy qismlari, qo‘shilmalari bo‘lgani yo‘q. Buning negizida Harbiy borayotgani har birimizni tashvishga
Konstitutsiya qabul qilinishi arafasida
Vazirlar Mahkamasining “Harbiy hay’at va va birlashmalarining qo‘mondonlariga sudlar shakllanishi, rivojlanishi va solmasdan qo‘ymaydi va barchamizdan
harbiy sudlar haqida”gi 1992-yil 1-dekabr
qaroriga asosan, Oliy Sudga Oliy sud nisbatan da’vosi bo‘yicha va mazkur Qurolli Kuchlarda o‘ziga xos o‘ringa hamisha hushyor va ogoh bo‘lib yashashni
harbiy hay’atining Qurolli Kuchlar harbiy
sudi hamda Toshkent, Samarqand, mansabdor shaxslarning g‘ayriqonuniy ega bo‘lishi, harbiy sudlar tizimi bilan talab etadi. Vujudga kelayotgan
Termiz va Farg‘ona garnizonlari harbiy
sudlarining xizmat o‘rinlari (shtatlari) harakatlari yuzasidan beriladigan o‘z hayotini bog‘lagan, harbiy odil mana shunday murakkab sharoitda
belgilandi.
shikoyatlari, shuningdek, favqulodda sudlovni amalga oshirishda katta hissa O‘zbekistonimizning xavfsizligini,

holatlarga ko‘ra umumiy sudlar faoliyat qo‘shgan ustozlarimizning mashaqqatli chegaralarimiz daxlsizligini ta’minlash,

ko‘rsatmayotgan joylardagi barcha va fidokorona mehnati yotibdi. turli balo-qazolarni ostonamizga

fuqarolik va jinoyat ishlari, davlat sirlariga Harbiy sudlar shakllanishidagi dastlabki yo‘latmaslik, yurtimizda hukm surayotgan

daxldor boshqa ishlarning tegishliligini qadamlar ustozimiz Ubaydulla Mingboyev millatlararo hamjihatlik, o‘zaro hurmat va

(40-modda) belgiladi. hamda Oliy sud Harbiy hay’atining mehr-oqibat muhitini ko‘z qorachig‘idek

“ O ‘ z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i dastlabki raisi, adliya polkovnigi Baxriddin saqlash barchamizning burchimiz va

K o n s t i t u t s i y a s i g a o ‘ z g a r t i s h v a Naimovlar tomonidan qo‘yildi. Prokuratura ustuvor vazifamizdir.

qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi 2003- tizimida faoliyat ko‘rsatgan Normeyli Harbiy sudlar ham ushbu ulkan

yil 24-apreldagi O‘zbekiston Respublikasi Norpulatov 1993-yilning yanvar oyida v a z i f a l a r n i b a j a r i s h d a n c h e t d a

qonuni bilan Konstitutsiyamizning dastlabki milliy kadr sifatida Qurolli Kuchlar qolmasdan, jonajon armiyamizning

107-moddasida umumiy yurisdiksiya Harbiy sudining raisi etib tayinlandi va jangovar shayligini oshirishda ulkan

sudlari qatorida harbiy sudlar ham keyinchalik 1994-yilda Qurolli Kuchlar g‘ayrat va kasbga bo‘lgan fidoyilik

ko‘rsatib o‘tildi. Bu respublikamizda Harbiy prokurori va boshqa mas’uliyatli bilan o‘zlarining munosib hissalarini

harbiy odil sudlovning konstitutsiyaviy lavozimlarda ko‘p yillar faoliyat yuritdi. qo‘shishda bor kuchlarini ayamaydilar.

asoslarini qat’iy mustahkamlanishi bo‘ldi. Harbiy sud tizimi Xusan Usmonov, Fursatdan foydalanib, harbiy sud

O ‘ z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i Sobir Qodirov, Askar Xamidov, Azamat tizimida ishlayotgan va avval ishlagan

Prezidentining 2017-yil 21-fevraldagi Ibragimov kabi malakali sudyalar bilan barcha hamkasblarni va ularning oila

“O‘zbekiston Respublikasi sud tizimi to‘ldirildi. a’zolarini O‘zbekiston Respublikasi

tuzilmasini tubdan shakllantirish va Harbiy sudlarning shakllanishi va harbiy sudlari tashkil etilganligining

faoliyati samaradorligini oshirish chora- rivojlanishida O‘zbekiston Respublikasi 30 yilligi munosabati bilan samimiy

tadbirlari to‘g‘risida”gi farmoni sud tizimini Harbiy sudining raisi vazifasida faoliyat tabriklayman.

tubdan isloh qilish asoslarini belgilab ko‘rsatgan Tohir Mirzayevning o‘rni

berdi. Shu jumladan, harbiy sudlar Qurolli alohidadir. Aynan uning davrida harbiy S. ESHANKULOV,

Kuchlar tarkibidan chiqarilib, ularning sudlar faoliyati rivojlantirildi. Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi

haqiqiy mustaqilligi ta’minlandi. Chirchiq, Navoiy, Jizzax (Markaziy Harbiy sudi raisi

12 № 92022-yil #Keling, kitob o‘qiymiz! VATANPARVAR
4-mart

î«ðØòèäààìí îþëãóðèá...»

Роман шундай бошланади: миздаги ёнғоқ ва тутмайизларни ичида ҳам Али билан анчагача
«Декабрь, 2001 йил.
Бир яхши асар бўлса-ю, бош еб ўтирардик, қўлимиздаги ойна тортишди. Чамаси, у сўнгги бор
кўтармасдан ўқисанг... Аслида бун- Бундан 26 йил муқаддам қиш
дай асарлар кўп, шунчаки қўлим кунлари юз берган ўша машъ- парчаси билан деворларга қуёш ота-болани қолишга кўндирмоқчи
етадигани ҳақида эди-да, бу иста- ум ҳодиса мени тамоман бошқа
гим ҳам. Кўпдан Холид Ҳусайний одамга айлантирди. Баъзан ўтмиш- нурини йўналтирардик. бўлди. Аммо фойдаси бўлмади.
асарлари ҳақида эшитар эдим. Адиб ни эсларканман, ичимни аламли
Афғонистонда туғилган экан. Таби- изтироб тилкалай бошлайди. Шунда хизматкоримиз, Ҳасан- Машина қўзғалди. Шундагина
ий, асарларида бу мамлакат асосий
ўрин тутади. Аммо... Негадир Афғо- Бу йил ёз кунларининг бирида нинг отаси Али бизни кўриб қолса, мен ўз хатоимни бутун борлиғим
нистон ҳақида ўқиш мен учун оғир. Покистондан эски қадрдоним, отам-
нинг дўсти Раҳимхон қўнғироқ қи- беозоргина койиб, пастга туши- билан идрок этолдим. Мен билган,
Ёнгинамиздаги давлат. Урушлар, либ, тез етиб боришим лозимлигини
ҳокимият алмашувлари, хўрланган айтди. Ошхонада турганча унинг рарди... мен таниган аввалги ҳаётим, бо-
аёллар, болалар, очлик. Аввалги за- таҳликали овозини тингларканман,
монлар бўлса экан, у ерда нималар бу шунчаки, таклиф эмаслигини Ота-боланинг юзлари барча ҳа- лалигим худди шу нуқтада тугаган
юз бераётганидан бехабар қолсак. англадим. Суҳбатни тугатиб, сай-
Ҳозир юксак технологиялар замони. рга отландим. Сан-Францисконинг зорийларга хос япалоқ, бурунлари эди».
Оиланинг бошқа аъзоларини очдан сокин хиёбонларини кезарканман,
ўлмаслиги учун сотилаётган бола- беихтиёр хаёл мени олис болалик пачоқ эди. Инсон кечинмаларини рўйи-
лар... Ахир булар айни кунларда дамларига етаклади. Мусаффо
юз беряпти. Тезкор ахборотлар осмонда сузаётган варраклар ҳам Мен мансуб бўлган пуштун қав- рост қоғозга тушириши жуда қийин.
замонида яна улар ҳаётидан асар худди ўша болалик пайтимда дў-
ўқиш... Шундай лаҳзаларда Абдулла стим Ҳасан билан учирган варра- ми ҳазорийларни азалдан ёқтир- Шундай кечинмалар борки, уларни
Ориповнинг қуйидаги мисралари кларга жуда-жуда ўхшаб кетарди.
ёдимга тушади: «Куйи шундай бўл- Бобо, Али, Ҳасан ва Кобул кўча- мас, уларга паст назар билан қараб ўзинг ҳам унутишни истайсан.
са, ғамнинг ўзига, Қандай чидай лари...»
олди, одамзод». келар, «пачоқбурун», «сичқон- Аммо у исталган бир вақтда сенинг
Мусаффо осмонда... Буларни
Ҳа, Холид Ҳусайнийнинг «Ша- ўқиётиб, хаёлимда бир савол чарх хўр», «ҳаммол эшак» сингари тақиқларингга бўйсунмай хотиранг
мол ортидан югуриб...» асари ҳам ура бошлайди: «Ёзувчи буларни
худди «Муножот» куйи кабидир. Кобул ҳақида ёзяптими? Наҳот- таҳқиромуз сўз ва иборалар билан пучмоқларидан қалқиб чиқавера-
У биз учун куй! Бошқаларнинг эса ки, Кобул осмонида бир вақтлар
тақдири, ҳаёт-мамот кураши. варраклар учган бўлса?! Ишонгим чақирарди. ди. Холид Ҳусайний буларни ғоят
келмайди. Нега, дейсизми? Бугунги
«Шамол ортидан югуриб...» Кобул, бугунги Афғонистон болала- Бобо (яъни отам) Ҳасанга аввал маҳорат билан тасвирлаган. Унинг
ёзувчининг илк асаридир. 2003 йил- рининг, аёлларининг аччиқ фарёди
да ёзилган айнан шу асар «дунёда дунёнинг ҳар чеккасига етди... мени эмизган бир ҳазорий аёлни маҳорати шундаки, романни ўқиш
ХХI асрнинг бош романи» деб то- Аммо дунё жим, лоқайд...
пилди, муаллифи эса тирик классик, энага қилиб ёллаган. Биз Ҳасан асносида Амирнинг оғриқлари би-
деб эътироф этилди. Асар қандай қилиб сизни асир
этганини сезмай ҳам қоласиз. Бу билан эмакдош ака-ука бўлган лан сиз ҳам ўртана бошлайсиз...
«Замонавий Америка роман- ерда бош қаҳрамон ким экан?
лари» тўплами сўзбошисида шун- Амир? Ҳасан? Билмадим. Бироқ эканмиз. Биз Ҳасан билан бир Ўқиймиз: «...бу «Шоҳнома»,
дай дейилади: «2009 йилда «The бир нарсани аниқ биламан: бош
Millions» журнали томонидан ўқув- қаҳрамон – Афғонистон. Ҳеч за- онани эмганмиз, бир ўтлоққа бир- отанг иккимиз болалигимизда
чилар ўртасида ўтказилган сўров монда давлат ҳам асар қаҳрамони
натижаларига кўра, ушбу роман бўлиши мумкинми? Ҳақли савол. га қадам қўйганмиз. Мен биринчи севиб ўқирдик бу асарни. Истай-
янги минг йилликнинг энг яхши 20 Бунга «Шамол ортидан югуриб...»
асари рўйхатидан ўрин олди. «Ша- асари жавоб беради. бўлиб «бобо» деган сўзни айтдим, санми, сенгаям ўқиб бераман.
мол ортидан югуриб...» элликдан
ортиқ тилга таржима қилинган ва Шундай қилиб икки бола бор у эса «Амир», яъни менинг отимни «Рустам ва Суҳроб» достонини
10 миллион нусхада чоп этилган. эди: Амир ва Ҳасан. Улар... Йўқ.
Мен асар мазмунини ҳикоя қилиб айтиб тили чиққан...» эшитганмисан?
Холид Ҳусайнийнинг «Шамол ор- бермоқчи эмасман. Бу мутолаа
тидан югуриб...» романи 2005 йилда завқига путур етказади. Амир Ҳасан учун бир азиз олам Суҳроб кўзларини ҳали чандиғи
Франция радиоси томонидан ҳар
йили бериладиган адабиёт бўйича Ўқиймиз: «Ҳасан билан бола- эди. Амир учун жонини бергудек битмаган қўллари билан ёпиб олди.
«Дунё гувоҳи» мукофотига сазовор ликдан дўст эдик. У билан кўпинча
бўлган. Роман асосида 2007 йилда уйимиз олдида ўсган тераклар бўларди. Фидокор бир дўст. Аммо Мен эса, ўлмас асарнинг шоҳбайт-
режиссёр Марк Фостер томонидан шохига мингашиб олиб, чўнтаги-
шу номда бадиий фильм ҳам яра- ўртада улкан жарлик ҳам бор. ларини ўқишга тушдим.
тилган».
Ҳар бир инсон атрофида са- – Чарчадим, – деди Суҳроб бир
Асарни ўзбек адабий тилига Рус-
там Жабборов чевирган. Таржимон доқатли дўстлари бўлишини истай- бобни ўқиб тугатганимда.
унинг яна бир нечта асарларини
ўзбек китобсеварларига туҳфа ди. Аммо садоқатнинг жавоби ҳар – Майли, – китобнинг шу жойига
қилган. Уларнинг ҳар бири ҳақида
газетанинг навбатдаги сонларида доим ҳам садоқат бўлавермайди. белги қўйиб, ёпдим. – Эртага давом
ўқийсиз.
Аслида дўстлик ҳам авайлаб-асра- эттирамиз. Ҳали жудаям қизиқ жой-
Fikr va mulohazalaringizni
лиши керак. Бир томон иккинчи лари олдинда.
@Vatanparvargazetasi_bot
томоннинг меҳрини шундай бўлиши – Ҳаммасидан чарчадим, – деди
manziliga jo‘natishingiz mumkin
керакдек қабул қилаётган пайтда болакай.

дўстлик ҳам барҳам топади. – Айт, кўнглинг нимани туса-

Садоқатли дўст истаймиз. Ўзи- япти? Ҳаммасини сен учун бажо

миз-чи, ўзимиз ўзимизни дўст учун келтираман.

фидо қила оламизми? – Қанийди аввалги ҳаётим қай-

Асарда дўстлик ва садоқат ғоят тиб келса, – у қўлини негадир то-

таъсирчан тасвирланган. Ва бу ўз моғига яқинлаштирди. – Қанийди

навбатида, атрофингиздаги одам- ота-онам ёнимда бўлса, Саса ҳам,

лар хусусида ҳам бир зум бўлса-да, Раҳимхон соҳиб ҳам. Ўзимизни

ўйга толдиради. эски уйимизда бирга яшасак. – У

Ўқиймиз: «...болалигимдан бармоқлари билан кўзларининг

Ҳасандан бошқа яқинроқ кишим ёшини артди.

йўқ эди. Қиш келди дегунча вар- Томоғимга нимадир тиқилгандек

рак учиришдан бўшамасдик. Унинг бўлди. Ахир бу ... ахир бу менинг

қиртишланган боши, шалпанг орзуларим эмасмиди? Ахир Суҳроб

қулоқлари, қилтириқ гавдаси, айтган уй менинг уйим-ку! Мен ҳам

касаллик туфайли очилиб қолган Бобо, Раҳимхон, Ҳасан ва Алилар

лабларидаги доимий табассум мен билан яшаган давримни қўмсама-

учун бутун Афғонистоннинг тимсо- димми? Суҳроб иккимизнинг ҳам

ли бўлиб туюлади». дардимиз, оғриғимиз, ушалмас

Афғонистон тимсоли... Нега бош армонимиз бир».

қаҳрамон ҳақида урғулаганим шу Азиз китобсеварлар, бу асар

парчада аёндир. одатдаги ўқиганларингизга ўхша-

Ўқиймиз: «Ёзда Кобулда ёмғир майди. Ўқиб кўрсангиз, ўзингиз ҳам

кам ёғади. Бироқ отам Али билан амин бўласиз.

Ҳасанни машинасида олиб кетган Ҳузурли мутолаалар тилаги

куни ёмғир худди челаклаб қуйган- билан

дек ёғди. Ўша кунги момоқалдироқ-

нинг гулдуроси ҳануз қулоғим ости-

дан кетмайди. Ҳасан кулбасидан
ўраб боғланган кўрпа-тўшакни Инобат ИбРОҲИМОВА,

орқалаб чиқди. Бобо машина «Vatanparvar»

VATANPARVAR #Ajdodlar jasorati – yoshlarga o‘rnak № 9 132022-yil
4-mart

QAHRAMON

O‘ZBEK O‘G‘LONI
Ikkinchi jahon
batafsil bayon qilinadi. Afsuski, bu
QAHRAMONurushi barcha unvonni ko‘rish Ochil Qodirovga
urushga safarbar etildi. Ochil Qodirov Qodirov qishloqdagi g‘isht saroyning nasib qilmaydi. Frontdan hali urush
1941-yildan 1944-yilgacha Janubiy ichiga pulemyotini o‘rnatdi va 100–150
– Markaziy 1-Belarus frontining metr masofada unga yaqinlashib
xalqlar kabi 1348-o‘qchi polki, 399-o‘qchi Suvorov qolgan dushmanning o‘ziyurar to‘pini tugamasidan yaradorligi sababli
diviziyasida pulemyotchi sifatida xizmat o‘qqa tutdi. U dushman qo‘shinlarining qishlog‘iga qaytib kelgach, 1945-
o‘zbek xalqining qildi. Dastlab 1941–1943-yillarda turli 5 ta o‘ziyurar to‘pini yo‘q qilib, yil 13-mart kuni kasallikdan vafot

tarixida ham janglarda qatnashib, mahoratini oshirib, fashistlarni orqaga chekinishga majbur etadi. Samarqand viloyati Qo‘shrabot
o‘ziga xos tajriba orttirdi. Uning asosiy qildi. 1944-yil 28-sentabr kuni nashr tumanining Sebistan qishlog‘ida dafn
o‘chmas iz qahramonliklari 1944-yildan boshlandi. etilgan “Qizil Armiya” gazetasida u etilgan. Vafotidan o‘n bir kun o‘tib,

qoldirgan. Bu J u m l a d a n , 1 9 4 4 - y i l 2 9 - i y u n d a haqda “Bahodir pulemyotchi” nomli SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining
Belarusning Mogilev viloyati Berezina maqola chop etiladi. Unda Ochil 1945-yil 24-martdagi farmoniga binoan,
XX asrning eng daryosi bo‘yida joylashgan Bobruysk Qodirov ushbu jangda shaxsan fashist bosqinchilariga qarshi jangda

yirik yo‘qotishi shahri uchun bo‘lgan jangda Ochil o‘zi 40 nafar fashistni yo‘q qilganligi qo‘mondonlik missiyalarini namunali
Qodirov birinchilardan bo‘lib Berezina yozilgan. Ochil Qodirov ushbu jangda bajarganligi uchun o‘qchi pulemyotchi
bo‘ldi. Urushda daryosidan o‘tib, bir guruh askarlar ko‘rsatgan jasorati uchun III darajali oddiy askar Ochil Qodirov Sovet

ming-minglab bilan dushman xandaqlariga otilib, “Shon-sharaf” ordeni va “Jasorati Ittifoqi Qahramoni unvoniga sazovor
hujum qildi. uchun” medali bilan taqdirlandi. bo‘ladi.
o‘zbekistonliklar Ushbu jangda u tezkor va jangovar 1944-yil 4-sentabrda Polshaning Keyinchalik u yashagan qishloqdagi

front hamda jasorat ko‘rsatib, 5 nafar fashist askarini Rujan shahridan 11 km uzoqlikda maktabga uning nomi berilgan. Jamoa
yakson qildi. Bu jasorati e’tirof etilib, joylashgan Drozdovo qishlog‘i xo‘jaligining markazida yodgorlik byusti
front ortida “Qizil Yulduz” ordeni bilan taqdirlandi. janubidagi Narev daryosi bo‘yida ham o‘rnatilgan. Unga atab bir qancha

mardlik va 1944-yil 19-iyulda Polsha va Belarus uning bo‘linmasi dushman qarshiligiga she’r, maqola va badihalar yozilgan.
chegarasida joylashgan Belostok uchraydi. Shunda pulemyotchi askar Xususan, qo‘shrabotlik marhum shoir
jasorat ko‘rsatdi. viloyati Volkovysk tumani Koltuvka Ochil Qodirov daryo bo‘yida turgan Ravshan Fayz tomonidan “Olis-

Ularning qishlog‘i uchun jangda Ochil Qodirov qayiqqa ildamlik bilan o‘tiradi va olislarda yig‘lar Qo‘shrabot” nomli
birinchi bo‘lib qishloqqa kiradi. Ko‘cha narigi qirg‘oq tomon suza boshlaydi. she’r, iste’dodli jurnalist Quvondiq
Mfidoyiligi jangida u 19 nafar fashist askar va Qirg‘oqqa yetmasdanoq dushman Siddiqov tomonidan shu nomli xotira
tufayli fashizm ofitserini avtomatidan o‘qqa tutib, transheyalariga qarata o‘q uzadi. hikoya, tuman gazetasida bir necha
ustidan g‘alaba qishloqni egallashga hissa qo‘shadi, Buni kutmagan fashistlar chekinadi. maqolalari bosilgan.
qozonildi. buning uchun ikkinchi bor “Qizil T. Jo‘rayevning “Vatanning sodiq
Yulduz” ordeni bilan taqdirlangan. farzandlari” kitobida yozilishicha, 1982-yil Qo‘shrabot tumani Sebiston
Mana shunday jasur 1944-yil 26-avgustda Polshaning ushbu jangda Ochil Qodirov og‘ir qishlog‘idagi tarix fani o‘qituvchisi
qahramonlardan biri Ochil Ostruv-Mazovetska tumanidagi Stok jarohatlanadi. Biroq o‘q otishni Qurol Muxtorov tomonidan kichik bir
Qodirovdir. U 1910-yili qishlog‘idagi jangda pulemyotchi askar to‘xtatmaydi. Shu vaqtda safdoshlari muzey ham tashkil etildi. Ochil Qodirov
Samarqand viloyatining Ochil Qodirov rotaning chap qanotida daryodan o‘tib, dushmanni yer tug‘ilgan uyda hozir akasining o‘g‘li
Qo‘shrabot tumani Sebiston piyodalarga hujum qiladi. Ushbu tishlatadi. Og‘ir yaralangan Ochil Ortiq Tuyakov istiqomat qiladi va bu
qishlog‘ida oddiy cho‘pon jangda u 15 nafar fashist askari va Qodirov frontdan ortga qaytariladi. uy qariyb 200 yillik tarixga ega.
oilasida dunyoga kelgan. ofitserini yakson qildi hamda hujumni Biroq jasorati besamar ketmaydi.
Ota-onasidan erta yetim muvaffaqiyatli yakunlaydi va “Jasorati 1944-yil 18-sentabrda u xizmat Ta’kidlash kerakki, Qo‘shrabot
qolib, akasi To‘lak Qodirov uchun” medali bilan taqdirlandi.1944-yil qilayotgan 1348-o‘qchi polki tumanidan ko‘plab kishilar bu urushda
qo‘lida ulg‘aydi. Boshlang‘ich 3-sentabrda Polshaning Ostruv- komandiri mayor I. D. Korolyov ishtirok etib, g‘alabaga o‘z hissasini
maktabni tugatib, kolxozda Mazovetska okrugi hududidagi tomonidan Sovet Ittifoqi Qahramoni qo‘shishgan. “Xotira” kitobida ulardan
ishlay boshlaydi. janglarda Ochil Qodirov tank desanti unvoniga tavsiya etiladi. 366 tasining nomi keltirilgan. Biroq
tarkibida fashist o‘qchi rotasining ular orasida Ochil Qodirov Qahramon
Rossiya Federatsiyasi Mudofaa unvoniga sazovor bo‘lgan yagona
urush ishtirokchisidir.

1941-yili Samarqandning hujumini qaytardi. vazirligi Markaziy arxivida saqlanayotgan Zinur BOZOROV,

Mitan rayoni harbiy Dushman Guri qishlog‘i uchun ushbu mukofotlash varaqasida uning “Shon-sharaf” davlat muzeyi

komissariati tomonidan jangda qarshi hujumga o‘tganda Ochil jangovar jasorati asosnoma shaklida ilmiy xodimi

14 № 92022-yil VATANPARVAR
4-mart

#Jasorat darsi #Ochiq eshiklar kuni

EZGULIKKA YO‘L Harbiy xizmatni o‘tamagan odam Vatan
himoyachisining faoliyati faqat avtomat
MAKTABDAN BOSHLANADI ushlab postda turishdan iborat deb o‘ylaydi.

Bahrom ABDURAHIMOV HBu endi yuzaki tushuncha. Vatan himoyachisi
postda turishgacha ham juda ko‘p
mashqlarni bajaradi, o‘qib-o‘rganadi.

O‘QUVCHILAR DALA

MasHQlari MayDoniDa

YYoshlar qalbida jasorat, fidoyilik, vatanparvarlikdek ulug‘
tuyg‘ularni mustahkamlashda keksa avlod vakillarining maslahat-u
o‘gitlari, hayot tarzi ibrat maktabini o‘taydi. Bu saboqlar esa bir umr
hayot yo‘lini yoritguvchi mayoqdir. Qurolli Kuchlar davlat muzeyida
nuroniy faxriylar ishtirokida o‘tkazilgan “Jasorat darsi” ana shu ezgu
maqsadga xizmat qilishi bilan ahamiyatlidir. Asosiy mehmon Xalq
ta’limi vazirligi tasarrufidagi Mirzo Ulug‘bek nomidagi matematika,
astronomiya, fizika, informatika fanlariga ixtisoslashtirilgan
umumta’lim maktabining 4-sinf o‘quvchilari bo‘ldi.

“Vatanga qasamyod” monumenti poyiga gul qo‘yish marosimi bilan boshlangan tadbir muzey Toshkent shahrida joylashgan xorijiy tillarni o‘rganishga
ichkarisida davom etdi. O‘quvchilar Qurolli Kuchlar faxriylari, oliy harbiy ta’lim muassasasi kursantlari ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabining bir guruh o‘quvchilari
hamda muddatli harbiy xizmatchilar bilan bir stol atrofida jasorat darsini tinglashdi. Qiziqarli o‘yinlar orqali chaqiruvga qadar boshlang‘ich tayyorgarlik fani o‘qituvchisi iste’fodagi
o‘tilgan mashg‘ulotda o‘quvchilarning armiya, harbiy xizmat haqidagi tushunchalari sinovdan o‘tkazildi. mayor Olim Sultonov rahbarligida Chirchiqdagi dala mashqlari
Ularning avlodlarga mardlik va jasoratni meros qilib qoldirgan buyuk ajdodlarimizning hayoti faoliyati, maydonida bo‘lishdi. Ularni batalyon komandirining tarbiyaviy va
harbiy kasb nufuzi haqidagi fikrlari tinglandi. Vatan va vatanparvarlikni tarannum qiluvchi she’rlar mafkuraviy ishlar bo‘yicha o‘rinbosari kapitan Shaxboz G‘oyibov kutib
aytildi, qo‘shiqlar kuylandi. Mavzu bo‘yicha bolalar uchun yangilik bo‘lgan ma’lumotlar o‘qituvchilar oldi. O‘quvchilar jangovar musiqa sadolari ostida o‘tochar qurollardan
tomonidan interfaol usullar orqali yetkazildi. otish, harbiy texnika vositalari parki va ularni boshqarish kabi o‘quv
joylari, sport maydoni bilan yaqindan tanishdilar. Harbiy xizmatchilar
– Bugungi dars ajoyib bo‘ldi, – deydi o‘quvchi Javohir Qarshiyev. – Unda hammamiz faol ishtirok bilan bo‘lgan samimiy suhbat davomida ularga mavjud qurol-aslahalar
etdik. Dars davomida o‘rganganlarimiz ko‘p. Eng muhimi, harbiy kasb egalariga hurmatim, mehrim va jangovar mashinalar haqida batafsil ma’lumot berildi. Ayniqsa,
yanada ortdi. Harbiy xizmatchining farzandi ekanligimdan faxrlandim. Bilasizmi, bugun qat’iy qaror kontrakt bo‘yicha harbiy xizmatchi, oddiy askarlar – Mirzo Ahadov,
qildim. Ya’ni kelajakda ustozimiz ta’riflaganidek yurtning ishongan tog‘i, suyanchi – Vatan himoyachisi Sherzodxo‘ja Umarxo‘jayevning desantchilar faoliyatiga oid qiziqarli
bo‘lmoqchiman! hikoyalari, jangovar qurolni qismlarga ajratish va yig‘ish, parashyutni
taxlashning amaliy jarayoni yoshlarda katta taassurot qoldirdi.
Yosh avlod qalbidagi vatanparvarlik tuyg‘usini jo‘sh urdirgan tadbir muzeyning ekspozitsiya zallari
bo‘ylab uyushtirilgan sayohat davomida o‘zgacha tus oldi. Bolajonlar har bir eksponatni katta qiziqish Abdurazzoq OBRO‘YEV
va hayrat bilan tomosha qildi. Ularga faxriylar hamrohlik qildi.

Mayor Gulnora HOJIMURODOVA

#Ko‘rgazma

INNOVATSIONPoytaxtimizdagi Innovatsion rivojlanish

P LOYIHALAR NAMOYISHIvazirligida Mudofaa vazirligi tizimidagi oliy
harbiy ta’lim muassasalarining ofitserlari Ishlanmalarning texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlari,

va kursantlari tomonidan yaratilgan bozor va marketing talablari to‘g‘risida aniq

innovatsion ishlanmalarning ko‘rgazmasi fikrlarni bilish, shuningdek, yangi ishlanmalarni
tashkil etildi. Respublikamizdagi tegishli amaliyotga to‘liq joriy etish, tijoratlashtirishni
maqsad qilgan mazkur ko‘rgazma doirasida
vazirlik, idora va tashkilot rahbarlari, ilmiy anjuman ham bo‘lib o‘tdi. Unda Mudofaa
olimlar, professor-o‘qituvchilar hamda vazirligi oliy harbiy ta’lim muassasalari vakillari
ishtirok etib,“Akademiyaning Innovatsion va
talabalar, ishlab chiqarish va sanoat ilmiy faoliyatini tashkil etish va boshqarish:
korxonalari ma’sullari ishtirok etgan harbiy amaliyot kontekstida”, “Obyektlarni
ushbu ko‘rgazmada O‘zbekiston Qurolli

Kuchlari akademiyasidan 30 ta, Axborot- ishonchli qo‘riqlashda zamonaviy texnik qo‘riqlov

kommunikatsiya texnologiyalari va aloqa vositalarining o‘rni va ahamiyati”, “Wi-Fi blokiator”

harbiy institutidan 20 ta, O‘zbekiston oliy kabi mavzularda ma’ruzalar o‘qildi.
harbiy aviatsiya bilim yurtidan10 ta, Chirchiq Shundan keyin Mudofaa vazirligi hamda

oliy tank qo‘mondonlik-muhandislik Innovatsion rivojlanish vazirligi o‘rtasida ilm-fan
bilim yurtidan 19 ta hamda Mirzo va innovatsiyalar sohasidagi hamkorlikni yanada
rivojlantirish masalalariga doir memorandum imzolandi.
Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy

universitetining harbiy tayyorgarlik o‘quv Muattar MELIYEVA,

markazidan bitta ishlanma namoyish etildi. “Vatanparvar”

VATANPARVAR № 9 152022-yil
4-mart
#Chaqiruv – 2022
ONA ZAMINIMIZ
SAVOL, TOZALIGIGA

JAVOB VA IJRO BEPARVOMIZ(MI?)

Tashqaridan qarasangiz, hammasi oddiy. Muddatli harbiy xizmatga Har tong ishga avtobusda
saralangan yigitlar yig‘iladi. Keyin barchasi hududlarga taqsimlanadi va ketaman. Tirbandlik gohida
odamni zada qiladi. Shunday
yetib borib, Vatan himoyasiga kirishadi.
kunlarda chiptachining
Ammo savollar ortidan tushsangiz ular bir-biriga qilayotgan ishiga ko‘zim
ulanib ketadi. Xo‘sh, qaysi viloyatdan soat nechida
yo‘lga chiqadi, ularga qancha joy ajratish kerak, turli tushdi. U cho‘ntagidagi
viruslar insoniyatga tahdid qilib turganda yigitlarning ortiqcha, g‘ijimlangan
salomatligini nazorat qilishga shifokorlar yetarlimi, ular chiptalarni olib, avval
zarur anjomlar bilan ta’minlanganmi, yo‘l-yo‘lakay eshikdan ko‘chaga uloqtirdi,
taomlanish qanday tashkil qilinadi, vokzalga yetib so‘ngra eshiklar yopilgach,
kelguncha harakatlanish qay tarzda amalga qolgan-qutganlarini avtobus
oshiriladi, yetib borgandan keyin-chi? ichiga tashladi. Avtobusga
qarasam, bunday chiptalar
Toshkent Markaziy temiryo‘l vokzalining
konferensiyalar zalida 2022-yilda muddatli harbiy son-sanoqsiz.
xizmatga yangidan chaqirilgan va belgilangan
xizmat muddatlarini o‘tab rezervga bo‘shatilgan harbiy
xizmatchilarni tashish tadbirlarini tashkil etish bo‘yicha
o‘tkazilgan yig‘ilishda shu kabi savollarga atroflicha
javoblar berildi.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Muallif suratga olgan Kundan kunga yurtimiz ko‘chalarining obodligi
Respublikasi fuqarolarining muddatli harbiy xizmatga yo‘lida ko‘plab ishlar amalga oshirilmoqda. Ta’mirtalab
navbatdagi chaqiruvi hamda belgilangan xizmat muddatini bo‘lgan yo‘llar qaytadan zamonaviy qilib qurilmoqda,
ularning tozaligi uchun mas’ul xodimlar o‘z ishlarini
o‘tab bo‘lgan muddatli harbiy xizmatchilarni Qurolli Kuchlar sidqidildan bajarishmoqda. Lekin biz ko‘p hollarda xatti-
rezerviga bo‘shatish to‘g‘risida”gi qarori ijrosiga qaratilgan harakatlarimiz bilan ko‘pchilikning qilgan mehnatini
tadbirda Mudofaa vazirligi, DXX Chegara qo‘shinlari, IIV puchga chiqarmayapmizmikan? Shunday vaqtlarda o‘ylab
qolasan, kishi: nima uchun ona zaminimizning tozaligiga
Transportda xavfsizlikni ta’minlash bo‘limi, Favqulodda beparvomiz, bunga faqat obodonchilik xodimlari mas’ulmi,
vaziyatlar vazirligi, Milliy gvardiya vakillari ishtirok etdi. bu borada bizning hissamiz ham katta emasmikan?
Ular fuqarolarni muddatli harbiy xizmatga chaqirish,
safarbarlik chaqiruvi rezervi xizmatiga olish va Aslida bu zamin barchamizniki. U Yer yuzidagi
muddatli harbiy xizmat muddatini o‘tab bo‘lgan harbiy har bir inson uchun o‘z ne’matlarini ayamayapti. Toza
xizmatchilarni Qurolli Kuchlar rezerviga bo‘shatish suv, bahorda gullarning ifori, yozda esa o‘z bag‘rida
tadbirlarini yuqori saviyada o‘tkazish borasida keng undirgan daraxtlarning soya salqinlari bilan siylayapti.
ko‘lamli muloqot olib borishdi. Ana shularning bari bizniki. Demak, uning ozodaligi ham
faqatgina obodonchilik xodimlari uchungina kerak emas.
O‘tgan yillardagi tajribalarga tayanilgan qizg‘in Biz uchun ham o‘ta zarur ishlardan biri. Bolaligimda
muhokamalar asosida belgilangan vazifalarning ijrosi buvim: “Sen yerni yuzini ochsang, uni supurib, sidirib toza
qat’iy ta’minlanadigan bo‘ldi. qilib qo‘ysang, u senga kulib qaraydi va o‘z rahmatlarini
ayamaydi”, derdilar.
A. HOTAMOV
Bir necha yil ilgari Beruniy metro bekatidan chiqishdan
#Sana to Milliy universitetning oldigacha mashinalar qatnaydigan
yo‘l edi. Bu yo‘l ko‘plab ishga, o‘qishga qatnaydigan
BAYRAMONA RUHDA yo‘lovchilar uchun noqulaylik tug‘dirardi. Prezidentimizning
tashabbusi bilan zamonaviy piyodalar yo‘lagi barpo etildi.
Mudofaa vazirligi markaziy moddiy-texnik ta’minot bazasi tashkil Har qadamda chiqindilarni tashlash uchun qutilar, soya va
etilgan kun munosabati bilan bayramona tadbir bo‘lib o‘tdi. Unda harbiy qulay yo‘lak… endi hech qanday qiyinchliklarsiz hamma
ishi va o‘qishiga qatnay boshladi. Ammo buni qarangki,
xizmatchilar, Qurolli Kuchlar xizmatchilari, faxriylar ishtirok etdi. ko‘p vaqt o‘tmasdan, o‘sha yo‘lovchilar beparvolik bilan
qo‘llaridagi chiqindilarni duch kelgan yerga uloqtira
Moddiy-texnik ta’minot bazasi qo‘shinlarimizni moddiy- boshlashdi. Ularni chiqindi qutilari bo‘la turib, yerga axlatni
texnik vositalar bilan ta’minlash, qabul qilish, saqlash, tashlashga nima majbur qilyapti ekan? Bunday noxush
zaxirasini tashkil etish, avtomobil orqali markazlashgan vaziyatlarda kechagi ko‘cha yodimga tushadi. Biz uchun
harbiy yuk tashish, oziq-ovqat mahsulotlarining bevosita yaratilgan ozodalikni loqaydlik bilan barbod qilyapmiz.
Eng achinarlisi shundaki, metro bekatidan chiqishingiz
laboratoriya tahlili bilan yerga yopishgan saqichlarni ko‘rib aqlingiz shoshadi,
va diagnostik ular xuddi yomg‘ir tomchilaridek ko‘p.
tadqiqotlarni
o‘tkazish va shu Bunday xatti-harakatlar millatimizning na e’tiqodiga,
kabi ko‘plab na madaniyatiga, na qadriyatlariga to‘g‘ri keladi. Demak,
muhim vazifalarni ko‘chalarni zamon standartlariga moslashtirishdan oldin,
bajaradi. odamlarning ongi, saviyasini shunga moslashtirish
kerakmasmikan? Bu xususda jiddiy ishlar qilinishi zarur,
So‘z olganlar nazarimda. Sababi vatanida obodlikni saqlash qo‘lidan
harbiy ta’minotimiz kelmagan xalqdan nima kutish kerak. Avval o‘z zaminiga
yo‘lida tinimsiz nisbatan hurmat hissini shakllantirish lozim. Agar bunga
mehnat qilayotgan aytib, tushuntirib erisha olmasa, jazoga tortish kerak.
shaxsiy tarkibning xizmatlarini alohida e’tirof etishdi. Tadbir harbiy orkestr
ijrosidagi kuy-qo‘shiqlar bilan yanada fayz oldi. Ona zaminimizga nisbatan hurmat bilan muomalada
bo‘laylik. Uni asrab-avaylaylik, obod qilaylik. Bu masalada
O‘tgan yillar davomida ushbu sohada bir qator yutuqlarga erishgan, bir yoqadan bosh chiqaraylik. Vaqti kelib, yosh avlod
fidoyilik ko‘rsatgan xodimlarga ehtirom ko‘rsatilib, esdalik sovg‘alar bilan bizdan ko‘rib o‘rnak olsin.
rag‘batlantirildi.
Muattar MELIYEVA
Sherzod SHARIPOV

16 № 92022-yil #Xorij tajribasi VATANPARVAR
4-mart

Harbiy
pensionerlarning

moslashuv markazlari

Zaxiraga mansub shaxslarning ijtimoiy-iqtisodiy Buyuk Britaniya qonunchiligida ushbu yo‘nalish bo‘yicha barcha
kafolatlari, huquq va erkinliklari esa harbiy xizmatdan bo‘shatilgandan tadbirlar davlat byudjeti mablag‘lari
bo‘shatilgan ta’minlanishini ko‘zda tutadi. so‘ng tinch fuqaro hayotiga moslashish hisobidan amalga oshiriladi;
jarayoni oson kechishi maqsadida
harbiy Pentagon ekspertlarining fikricha ushbu toifaga mansub fuqarolarning mudofaa vazirligi zaxiraga
pensiya ta’minoti amerikalik ofitserlar ta’lim olishi uchun keng imkoniyatlar bo‘shatilgan harbiy xizmatchilarga,
xizmatchilarning uchun eng muhim ijtimoiy kafolat yaratadi. Jumladan, ularning fuqaro ko‘pi bilan bo‘shatilishidan 3 yil oldin va
hisoblanadi. Mazkur omil amerikaliklarning o‘quv muassasalarini kechki yoki sirtqi bo‘shatilgandan so‘ng 1 yil davomida,
ijtimoiy himoyasi va armiyada xizmat qilish xohishiga bevosita fakultetlarida, shuningdek, armiyaning fuqarolik hayotining yangi sharoitlariga
ta’sir ko‘rsatadi hamda Qurolli Kuchlar qayta tayyorlash markazlarida, shu moslashishda ijtimoiy himoya va yordam
adaptatsiyasi mazkur saflarida yuqori malakali mutaxassislarning maqsadda maxsus tashkil etilgan turli ko‘rsatadi;
mustahkam o‘rnashib qolishiga sharoit kurslarda ta’lim olishiga ruxsat etiladi.
toifadagi shaxslarning yaratmoqda. Amerikalik harbiy xizmatchilar harbiy xizmatchilar kamida 5 yillik
20 yillik harbiy xizmatdan so‘ng Qurolli Buyuk Britaniya Qurolli Kuchlaridan harbiy xizmatdan so‘ng qayta tayyorgarlik
yangi muhit sharoitlariga Kuchlar saflaridan bo‘shash va pensiya zaxiraga bo‘shatilgandan so‘ng harbiy huquqiga ega bo‘ladilar, bunda oddiy
ta’minotini olish huquqiga ega bo‘ladi. xizmatchi va uning oila a’zolari Britaniya askarlar uchun zaxiraga bo‘shatilish
moslashishi davomida Qirollik Legionining o‘quv markazlarida oldidan kechadigan tayyorgarlik majburiy
AQSh Faxriylar ishlari bo‘yicha vazirligi qayta tayyorgarlikdan o‘tishlari mumkin. hisoblansa, ofitserlar uchun u ixtiyoriy
yuzaga keladigan ijtimoiy (United States Department of Veterans asosda amalga oshiriladi;
Affairs, VA) – AQSh hukumatining ijro Ma’lumot uchun: Britaniya Qirollik
Hehtiyojlarini qondirish departamenti. Bu kattaligi bo‘yicha Legioni (The Royal British Legion, RBL) harbiy xizmatchilar Mudofaa vazirligi
maqsadida dinamik AQSh Mudofaa vazirligidan keyingi – Britaniya Qurolli Kuchlarining shaxsiy tomonidan ishlab chiqilgan tizimdan
ikkinchi federal vazirlik bo‘lib, unda tarkibi va faxriylari, ularning oilalari va tashqari qayta tayyorlash kurslarining
rivojlanuvchi chora-tadbirlar 280 mingdan ortiq xodim ishlaydi. AQSh qarindoshlarini moliyaviy, jamoatchilik va haqini to‘lash bo‘yicha grant olish huquqiga
QK faxriylari va ularning oila a’zolari hissiy (emotsional) qo‘llab-quvvatlanishini ega;
kompleksidan iborat. uchun ipoteka kreditlarini rasmiylashtirish, ta’minlaydigan Britaniya xayriya jamiyati.
hayotni sug‘urtalash, pensiya, nafaqa qayta tayyorgarlik mobaynida harbiy
Har qanday jamiyatda davlat ma’lum va imtiyozlarni (mehnat qobiliyatini, Legion faoliyatida ishtirok etish uchun xizmatchilarning yo‘lkira va yashash
shaxslar toifasiga kafolatlaydigan muayyan boquvchisini yo‘qotgandagi pul to‘lovlari, harbiy xizmatni o‘tash shart emas. xarajatlarini qoplash davlat hisobidan
ijtimoiy ne’matlar to‘plami mavjud, biroq tibbiy imtiyozlar va dafn qilish marosimi Legion o‘zining rasmiy jurnaliga ega amalga oshiriladi.
ularning ro‘yxati u yoki bu mamlakatni uchun to‘lovlarni qo‘shib hisoblaganda) bo‘lib, unga obuna bo‘lish Legion a’zolari
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishiga bog‘liq tayinlash vazirlikning vakolati doirasiga uchun bepul. Legion 1921-yilda Birinchi Zaxiraga bo‘shatilgan Britaniya harbiy
holda bir-biridan farq qilishi mumkin. kiradi. jahon urushidan so‘ng Armiya HDK xizmatchilarining ijtimoiy himoyasi va
Jumladan, Amerika Qo‘shma Shtatlarida va HHK saflaridan bo‘shatilgan harbiy adaptatsiyasi majburiy tartibda qayta
kasbiy reabilitatsiya, ta’lim olish va ishga Faxriylarni ish bilan ta’minlash bo‘limi xizmatchilarning tinch (fuqarolik) hayotiga tayyorlash, ish bilan ta’minlash va
joylashishga ko‘maklashish AQSh harbiy (VA), Mehnat bo‘limi (DoL) va Ta’lim bo‘limi moslashishida yordam ko‘rsatish uchun ijtimoiy ta’minot masalalari bo‘yicha
xizmatchilarini ijtimoiy himoyasi va ijtimoiy (DoE) faxriylar uchun maxsus dasturlarni tuzilgan. Legion Britaniya QK amaldagi maxsus ekspertlar guruhi tomonidan
adaptatsiyasining eng asosiy yo‘nalishlari tayyorlaydi. Faxriylar ishlari bo‘yicha va sobiq harbiy xizmatchilarining o‘tkazilayotgan konsultatsiya tadbirlarini
hisoblanadi. vazirlikning asosiy funksiyasi muayyan manfaatlarini himoya qiladi. o‘z ichiga oladi.
imtiyozlar va ijtimoiy dasturlarni taqdim
AQSh kongressi “Harbiy qilish yo‘li bilan qo‘llab-quvvatlashdan Urush bo‘lgan taqdirda Legion har yili Bevosita bo‘shatish protsedurasidan
xizmatchilarning ta’lim olishiga iborat. urush faxriylari uchun nogironlik bo‘yicha avval harbiy xizmatchilar ko‘chirish
ko‘maklashishni tashkil etish to‘g‘risida”gi tayinlanadigan taxminan 36 mingta bo‘yicha markazda bir oylik tayyorgarlikdan
qonunni qabul qilgan bo‘lib, unga Faxriylar ishlari bo‘yicha vazirlik pensiya o‘rnini saqlab turadi hamda har yili o‘tib, u yerda o‘zlari tanlagan soha
ko‘ra universitet, kollej yoki maktab tarkibida vazir o‘rinbosarlari tomonidan ijtimoiy ta’minot va do‘stlik manfaatlarida bo‘yicha mutaxassislikka ega bo‘ladilar,
kurslarida yoxud kasbiy-texnik tayyorgarlik boshqariladigan uchta asosiy bo‘linma taxminan 300 mingta tashrifni amalga bevosita bo‘shatilgandan so‘ng esa
yo‘nalishlari bo‘yicha kunduzgi yoki (administratsiya) mavjud: oshiradi. Legion xususiy shaxslar, ko‘pgina harbiy qismlarda ochilgan ish
unga tenglashtirilgan sirtqi ta’lim uchun kompaniya va xayriya jamg‘armalaridan bilan ta’minlash byurosining filiallari
zarur pul mablag‘ini to‘lash ko‘zda Faxriylarning sog‘lig‘ini saqlash kelib tushayotgan moliyaviy mablag‘larga tomonidan ish izlashda yordam ko‘rsatadi.
tutiladi. Mazkur dasturni moliyalashtirish bo‘yicha administratsiya – barcha egalik qiladi. 2015-yildan boshlab barcha Ta’kidlash kerakki, Buyuk Britaniya
harbiy xizmatchilarning pul ta’minoti shakldagi tibbiy yordamni ko‘rsatish, pul o‘tkazmalari faqatgina naqd pulsiz QK qisqartirish bilan bog‘liq armiya
hisobidan ixtiyoriy asosda ular harbiy tibbiy tekshiruvdan o‘tkazish, klinika va shaklda qabul qilinadi. modernizatsiyasi quruqlik qo‘shinlarida
xizmatni o‘tayotgan bir yil davomida hududiy tibbiyot markazlarining ishi uchun ijtimoiy taranglikni yuzaga keltirgan
100 dollar miqdorida amalga oshiriladi. javob beradi. Legion iste’fodagi harbiy xizmatchilar, bo‘lib, shu munosabat bilan Mudofaa
Bunda zaxiraga bo‘shatilgan harbiy ularning oila a’zolari hamda ularni vazirligi tomonidan maxsus dastur
xizmatchilarning ta’lim olish uchun Faxriylarning imtiyozlari bo‘yicha qaramog‘idagilarga joydan joyga ko‘chish, ishlab chiqilgan va unda Qurolli Kuchlar
yordamdan foydalanish huquqi armiyadan administratsiya – faxriyning birinchi ta’lim olish va ishga joylashish masalalari saflaridan bo‘shash protsedurasiga
bo‘shatilgan vaqtdan boshlab 10 yil ro‘yxatga olinishi, huquqlari belgilanishi, bo‘yicha axborot, maslahat va tavsiyalar alohida e’tibor qaratilgan. Bo‘shatiladigan
davomida amalga oshirilishi mumkin. shuningdek, imtiyoz hamda nafaqalarning olishga yordam beradigan CivvyStreet. harbiy xizmatchilar bilan olib boriladigan
Ushbu qoida zaxiraga bo‘shatilgan uy-joy, sug‘urta, kasbiy reabilitatsiya va org veb-saytini moliyalashtiradi. ijtimoiy ishlar ular pensiyaga chiqishidan
harbiy xizmatchilarning ijtimoiy himoyasi bandlik, ta’lim, kompensatsiya va pensiya Ixtisoslashtirilgan xizmatlar hamkorlik 2 yil avval boshlanib, bo‘shagandan so‘ng
va adaptatsiyasining amerikacha singari beshta asosiy yo‘nalishi uchun tashkilotlari tomonidan ko‘rsatiladi. Veb- shug‘ullanishni xohlagan mehnat faoliyati
mexanizmining o‘ziga xos xususiyatlaridan javob beradi. sayt joydan joyga ko‘chish, ta’lim olish turini aniqlash maqsadida bo‘shatilishidan
biri bo‘lib, u maxsus ishlab chiqilgan va ishga joylashish uchun hamkorlar 6 oy oldin o‘tkaziladigan suhbat fuqarolik
dasturlar vositasida mazkur toifaga Mozorlar milliy administratsiyasi – taqdim qilayotgan xizmatlar va yordamdan hayotining yangi sharoitlariga tayyorlash
qabr bilan ta’minlash va dafn marosimi foydalanishning yagona tartibini yo‘lga bo‘yicha majburiy tadbir hisoblanadi.
nafaqalarini, shuningdek, vazirlik qo‘yish uchun ishlab chiqilgan.
tasarrufida bo‘lgan mozorlarni saqlash Ushbu suhbat doirasida harbiy
xarajatlarini to‘lash uchun javob beradi. Zaxiraga bo‘shatilayotgan harbiy xizmatchini qayta tayyorlashning
xizmatchilar adaptatsiyasi va ularni zarurati belgilanadi, shuningdek,
Faxriylar kuni (Veterans Day) – har yili himoyalash muammolarini hal qilish iste’foga chiquvchining doimiy yashash
11-noyabrda nishonlanadigan AQSh milliy bo‘yicha Buyuk Britaniya ijtimoiy joyini o‘zgartirish ehtimoli bilan bog‘liq
bayrami. 1926-yilda AQSh Kongressi siyosatining quyidagi o‘ziga xos masalalar hal etiladi.
AQShning barcha shtatlarini ushbu xususiyatlarini qayd etish lozim:
sanani Birinchi jahon urushi faxriylariga Nasimbek MAMADOV,
ehtirom ko‘rsatgan holda nishonlashga mustaqil izlanuvchi
chaqiruvchi rezolyutsiyani qabul qilgan.

VATANPARVAR #Jasorat lavhalari № 9 172022-yil
4-mart

ÎÌÀÄËÈ ÁÀÒÀÐÅß

ÊÎÌÀÍÄÈÐÈ(воқеий ҳикоя)

Етимлик. Бу сўзни тил- учун бундай совуққа чидаш... Ашхобод ўчирди. Солиҳ Умаровнинг жанглар Мана шу жанглардан бирида Солиҳ
га олишнинг ўзи юракни бошқа-ю, Москва ўрмонларидаги ша- Умаров яраланди. Ерлар лой, ёмғир ши-
зирқиратади. Унинг ортида- роит бошқа. Душман ҳам, қаҳратон ҳам давомида номи тилдан тилга ўтиб, об- валаб ёғиб турибди. Ўрмонга жойлашиб
ги соғинч, ўксиниш, умид- улар учун бирдек хавфли. олган душманнинг танклари ўрмалаб
сизлик, болалик бахтини рўси ошиб борди. Кўп ўтмай батарея келиб, гранаталар отиб, жангчиларни
ҳис қилмаслик... Етимлик- Солиҳ Умаровнинг взводи Загваз- бир қадам силжишига йўл қўймасди.
нинг ҳамма-ҳамма дилга бо- дино қишлоғида фашистларга қарши командири этиб тайинланди. Албатта, бундай пайтда қўшиннинг
тадиган зарбалари бошинг- жангга кирди. Ҳаракатсиз қолдингми, умиди артиллериячилардан бўлади.
ни эгиб, кўксингни эзиб совуқда тош қотишинг аниқ! 1943 йилнинг таърифларга тил Солиҳ Умаров жангни кузатиш асно-
туради. Солиҳ ота-онасидан ожиз таҳликали жанггоҳлари. Шаҳару сида тинимсиз буйруқ берарди. Шунда
айрилганида ўн бир ёшда – Қани, олға йигитлар! – секин- қишлоқлар вайронага айланган. Яра- унинг ёнида нимадир зарб билан порт-
эди. Айни ҳаётни тушуна лашаётган жангчиларга яқинлашиб, ланган қашқирдек қутурган фашистлар лади. Чакагига нимадир тегди. Атроф
бошлаган, орзулари куртак туртиб қўярди у. – Душманга мўлжал бор имкониятини ишга солган. Ковель қум, шағалдан иборат бўлгани учун у
отаётган паллада тоғдек бўлмай, музга айланмай десанг, тез- шаҳридан қувиб чиқарилган душман тош майдаси тегди, деган ўйда парво
таянчларидан айрилиш... Бу лаш, ҳаракат қил! аламзада. Шаҳар яқинидаги узлуксиз қилмади.
ўсмирликка яқинлашаётган жанглардан сўнг, икки тараф ҳам бир
таъсирчан бола учун кутил- – Хўп, хўп бўлади! – куюнчак коман- муддат тин олди. Неча кунлардан буён – Капитан, сенга нима бўлди? –
дирнинг айтганини қилишга интиларди уйқуни унутган жангчиларга қуролини полк командири яқинлашди ёнига. –
маган фожиа эди. жангчилар. шай тутган ҳолда нафас ростлашга, Ҳаммаёғинг қон-ку?!
навбати билан ухлашга рухсат бе-
Айрилиқнинг ғам-аламли кунларида Ногаҳон, Солиҳ ўзига нима бўлгани- рилди. Бундан фойдаланган фашист- – Қон... мен терлаб кетдим, деб
Солиҳга маҳалладаги тенгқур дўстлари ни билмай қолди. Жангда кимдир гўё лар танк ва пиёда қўшинлари билан ўйлабман...
елка тутди. Болалар беғубор туйғула- уни зарб билан уриб йиқитди, устига жангчиларимиз устига бостириб кела
ри ила унинг бошига тушган етимлик баланд бино ёки катта дарахт қулаб, бошлади. Босқинчилар икки батальон, Ҳушидан кетган йигит тиббиёт
қисматини теран ҳис қилиб турарди. эзиб юборди. Бир зум ҳушини йўқо- саккизта танк билан атака уюштирган- пунктида кўзини очди. Унга туни билан
Бироқ у туғилиб ўсган уйида, кўча тиб, қор ичига кўмилиб кетган йигит ди. Бу қарши ҳужумни Солиҳ Умаров қон қуйишганди. Эрталаб Солиҳ ган-
чангитиб катта бўлган дўстлари ора- жон аччиғида юқорига ҳаракат қила батареяси тўпчилари биринчи бўлиб дираклаб бўлса-да, қисмга етиб бор-
сида кўп қололмади. Қисмати болалар бошлади. Ва ниҳоят, туйнук очилди. қарши олди. Душман танкларини иш- ди. Батареяга яна командирлик қила
уйига боғланди. Ўзи каби кўнгли ярим Йигитлар уни муз аралаш лой остидан дан чиқариб, пиёда қўшинларга катта бошлади. Эртасига унинг тўпчилари
болалар... тортиб олишди. Солиҳ ўшанда илк бор мадад берди. Фашистларнинг шаҳарга фаустникларнинг ҳам, пулемётларнинг
ажал домини ҳис қилди. қайтиб киришига йўл қўйилмади. ҳам унини ўчирди. Танклар олов ичида
Вақт – дардга даво, дейишади. Бу қолди. Жанг муваффақиятли якунлан-
айни ҳақиқат. Инсон ҳаёт уммонида Фашистлар Ельня шаҳридан Моск- Солиҳ Умаров бошчилигидаги ар- гач, у бир неча кун даволаниб, кучга
яшаш учун курашади, имкон топади. вага дарвоза очмоқчи бўлган таҳ- тиллериячилар батареяси ҳақидаги кирди...
Аммо кези келганда шундай лаҳзалар ликали палла. Душманни шаҳардан маълумот босқинчиларга етиб борди.
бўладики, етимлик аталмиш аччиқ ай- қувиб чиқариш керак. Пиёда қўшинлар Батареянинг ўт очиш позицияларини 1945 йил 2 май. Старшина Георгий
рилиқ бўй-басти билан кўз олдингда ўровда қолган. Уларга ёрдам зарур. фашистларнинг «Юнкерс-88» жанговар Воронцов батарея командири капитан
қад ростлайди, дилдаги яраларни Солиҳ взводи билан ўрмон ичига келиб самолётлари бомбардимон қилишга Умаровнинг олган орден ва медаллари
қўзғатади. Солиҳ болалар уйида мана тушди. Ёпиқ позицияда тўплар билан ўтди. «Калхатлар» тўдаси аввал тик- билан табриклаш учун тўпчиларни йиғ-
шундай чекинмас синовлар остида жанг қилиб бўлмайди. Очиқ жой зарур. касига шўнғиб бомба ташлар, кейинги ди. Командир шаънига, яқинлашаётган
улғайиб борди. Педагогика билим Яқин орада темир йўл бор. Тўпларни учиб келишида йирик калибрли пуле- ғалабага илиқ сўзлар айтишга оғиз
юртида таҳсил олди. Ўн беш ёшида ўша жойга олиб чиқиш керак. мётлардан ўқ ёғдирарди. Фашистлар жуфтлаб турилган бир пайтда, батарея-
унинг муаллимлик фаолияти бошланди. тепангдан ўқ, снаряд, миналар ёғдириб га шошилинч буйруқ келди.
Паркентдаги қишлоқ мактабида икки – Жангчилар, тўпларни темир йўлга турганда ҳаракатланиш осон эмас.
йилга яқин ўқувчиларга дарс берди. олиб чиқиб, жанговар позицияни эгал- Бундай паллада айниқса, алоқачиларга – Тезлик ила Берлин ғарбига йўл
Йигитчанинг ризқи қаерга қўшилма- лаймиз! Кимда қандай фикр бор? осон бўлмайди. Кузатув пункти билан олинг! 132-ўқчи дивизиянинг аҳволи
син, дўстлар орттирди. Ҳаётига таянч, ўт очиш позициялари ўртасидаги алоқа чатоқ, ёрдам зарур.
дардига малҳам бўладиган садоқатли – Тўғри, ўша ердан туриб, душман- симларининг узилиши катта муаммони
дўстлар. нинг додини берамиз, – унинг режаси- келтириб чиқаради. – Хўп бўлади!..
ни қувватлади командир ўринбосари. 150 километрлик жойга тўплар
1939 йили педагог дўстлари армия – Алоқа тиклансин! – буйруқ берди билан етиб бориш осон эмас. Бунинг
хизматига чақирилди. Солиҳ ўртоқла- – Унда, олға, вақтимиз оз, ҳамма батарея командири. учун қисқа йўл топиш керак. Қўмон-
ридан бир ёш кичик бўлишига қарамай, тўпларни олиб чиқиш билан шуғул- донликнинг бундай топшириғи Солиҳ
уларнинг сафида бўлишни истади. Ўн лансин! – Хўп бўлади, ўртоқ капитан! – Умаровдек уддабурон командиргагина
етти ёшли ўспиринни истисно тариқа- бурчини бажаришга шошилди алоқачи ишониб топширилади. Шундай бўлди
сида дўстлари билан Ашхободга ҳарбий Тўплар темир йўлга жойлаштирил- Леонид Шаклеин. ҳам. Батарея жангчилари керакли жой-
хизматга юборишди. ди, ўқланди. Душман томонга қараб га керакли пайтда етиб борди.
турган тўплар наъра тортишга шай. Ҳа, командир буйруғи сўзсиз ба- Ғалаба остонасидаги жанглар, яна
Дунёни ларзага солган Иккинчи Командир буйруқ берса бўлгани. жарилади. Чунки у қисм олдига қў- дўстлардан айрилиш... лекин унинг
жаҳон уруши бошланганида Солиҳ йилган вазифани ҳал этишда тўғри батареяси шарофати билан фашист-
Умаров Туркманистон пойтахтида эди. – Жангчилар, фурсат етди, фашист- йўлни топиб, буйруқ беради. Аммо лар разил мақсадига ета олмади. Неча
Бу пайтда у ҳарбий курсни тамомлаб, ларга қарата бараварига ўт оч! ўқ ёмғири остида юз метрдан ортиқ юзлаб жангчиларнинг ҳаёти асраб
кичик лейтенант унвони билан взводга масофадаги неча бўлакларга бўлиниб қолинди. Жангдан сўнг Умаров бата-
командир этиб тайинланганди. Взвод Буйруқ айни вақтида берилганди. кетган симларни улаш... Бироқ буйруқ реясининг эришган ютуғи ҳисоблаб
турли миллат вакилларидан иборат Нишонга теккан снарядлар босқинчи- олдида қўрқув четга сурилади. Леонид чиқилди: душманнинг икки юздан
бўлиб, Ашхободда ташкил этилган- ларни довдиратиб қўйди. Фашистлар- ўйдим-чуқур бўлиб кетган жанг майдо- ортиқ аскар ва офицери ер тишлаган,
лиги учун туркман йигитлари кўпчи- нинг олтита «Тигр»и олов ичида қолди. нида у жойдан-бу жойга югуриб юриб, бир танки, тўртта бронетранспортёри,
ликни ташкил этарди. Улар талабчан, Пиёда қўшинларига олдинга силжиш алоқани тиклади. Йигит бу вазифани ўқ-дори ортилган олти автомашинаси
серғайрат, артиллериянинг мураккаб имкони яратилди. Қувонарлиси, взвод қандай уддалаганига ақли етмасди. Бу ёндириб юборилган, 175 нафар гит-
техникаларини пухта ўзлаштирган жангчилари бу операцияни талафотсиз жасорат нафақат вазифасига бўлган лерчи асир олинган...
ўзбек командирини севишар, ҳурмат якунлади. Солиҳ Умаров ушбу жангда садоқат, балки севимли командири Машҳур саркарда Георгий Жуков
қилишарди. илк мукофот – «Жасурлик учун» меда- Солиҳ Умаровга бўлган чексиз ҳурмати Кведлинбургда ўзбекнинг жасур ўғло-
лига тавсия этилди. натижаси эди. ни капитан Солиҳ Умаровнинг кўксига
Икки йиллик ҳарбий тажрибага эга қаҳрамонлик «Олтин Юлдуз»ини тақар
ёш, ғайратли командир 1942 йилнинг Кейин Калуга, Орша, Могилев 1944 йилнинг ёзи. Фашистларга экан, йигитнинг қулоғи остида зафар
апрелида взводи билан Москва осто- шаҳарларида олиб борилган бир-би- қарши тинимсиз жанглардан сўнг, со- бонглари жаранглар, кўз олдида эса
насига юборилди. Взводнинг вазифаси ридан қақшатқич жанглар, машаққатли вет қўшинлари сафида Солиҳ Умаров ғалаба онларини кўра олмаган шаҳид
– мўр-малахдай ёпирилиб келаётган олға силжишлар, айрилиқлар... Калу- батареяси Варшавага кириб борди. қадрдонлари бир-бир гавда-
душманни шаҳарга яқинлаштирмаслик. гага кираверишда фашистларнинг учта Шаҳар буткул вайрон бўлган. Ҳар бир ланарди...
Взвод йигитлари жанг қилиш сирлари- пулемёти ниқобланган ҳолда кўринмас уйда осилиб ётган тўрт-беш поляк
ни ўзлаштириб борди. Ўша йили қиш нуқтадан тўхтовсиз ўқ ёғдирарди. Бун- аскарига дуч келинади. Бу қонхўрлик Çóлôиÿ ÞÍÓСÎва,
қаттиқ келди. Совуқ 42-43 даража. Ис- дай вазиятда жангчиларнинг ҳаракати фашистларга бўлган нафратингни, «Vatanparvar»
сиқ ўлкада улғайган туркман йигитлари тугул чумчуқ ҳам учиб ўтолмайди. Ҳар ғазабингни минг чандон оширади, жа-
ишга ечим топадиган тадбиркор коман- соратга ундайди...
дирнинг саъй-ҳаракати билан взвод
йигитлари учала пулемётни ҳам унини Польша пойтахтидан босқинчилар
қаттиқ жанглар остида қувиб чиқарил-
ди. Шундан сўнг капитан Умаров хизмат
қилган дивизия 76-Қизил байроқли

Ельня – Варшава ўқчи дивизияси деган

шарафли номга сазовор бўлди.

18 № 92022-yil #Boks VATANPARVAR
4-mart
SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SPORT SHOHSUPA
“KiCHiK JaHon CHeMpionaTi”Da
(xabarlar)
boKsCHilariMiZ TengsiZ
DZYUDO
Bolgariya poytaxtida boks bo‘yicha an'anaviy “Strandja” xalqaro turniri bo‘lib o‘tdi. Xalqaro dzyudo federatsiyasi (IJF)
Mamlakatimiz bokschilarining muvaffaqiyatlari sharafiga Sofiyada 7 marta Vatanimiz yangilangan reytingini e’lon qildi.
bayrog‘i baland ko‘tarildi, O‘zbekiston madhiyasi 6 marta yangradi. Ushbu g‘alabalarga Mudofaa vazirligi Oliy sport natijalarini
Mudofaa vazirligi Oliy sport natijalarini rivojlantirish markazi (MVSM) vakili Madiyar rivojlantirish markazi (MVSM) vakili
Davlat Bobonov reytingda hamon
Saidrahimov (-92 kg) ham o‘zining munosib ulushini qo‘shdi. yetakchilik qilmoqda – 5 769 ochko bilan -90 kg
vazn toifalilar ro‘yxatida 1-o‘rinda. IJF reytingida
“STRANDJA – 2022” QAHRAMONLARI MVSM a’zolaridan Sardor Nurullayev o‘z vazn toifasi
Oltin medal sohiblari: bo‘yicha 8, Hikmatilloh To‘rayev 14, Kemran Nurillayev
-51 kg: Hasanboy Do‘smatov 21-pog‘onadan joy olgan. Tel-Aviv “Katta dubulg‘a”
-57 kg: Abdumalik Xalakov turnirida kumush medalga sazovor bo‘lgan hamyurtimiz
-63,5 kg: Mujibillo Tursunov Obidxon No‘monov (-73 kg) kutilganidek reytingda
-80 kg: Odiljon Aslonov katta o‘sishga erishdi, bungacha 66-pog‘onada turgan
-92 kg: Madiyar Saidrahimov dzyudochimiz 33-o‘ringa ko‘tarildi.
+92 kg: Lazizbek Mullajonov
TOG‘ CHANG‘ISI
Bronza medal sohibi: “Pekin – 2022” qishki Olimpiya
-52 kg: Tursunoy Rahimova o‘yinlari ishtirokchisi Komiljon To‘xtayev
Livanda o‘tkazilgan tog‘ chang‘isi
Endilikda Saidrahimov Shu tariqa O‘zbekiston terma bo‘yicha 30-Osiyo chempionatida ikki
mutaxassislar ham bo‘ldi. marta shohsupaga ko‘tarildi. U gigant
tomonidan “kichik jahon -92 kg vazn jamoasi “Strandja – 2022” xalqaro slalom bahslarida kumush, slalom dasturida esa
chempionati” deb yuritiladigan toifasida turnirida 6 ta oltin va bitta bronza, oltin medalni qo‘lga kiritdi va qit’aning 2022-yildagi
musobaqada jami 7 ta medalni qo‘lga kiritib, eng kuchli sportchisi nomiga musharraf bo‘ldi.
an’anaviy “Strandja” xalqaro turniri umumjamoa hisobida 1-o‘rinni Osiyo chempionatidan so‘ng ishtirokchi mamlakatlar
o‘z tarixida 73-marta o‘tkazildi. qatnashgan egalladi. Ta’kidlash joiz, bu yil o‘rtasida xalqaro musobaqa ham o‘tkazildi. Unda
bokschimiz erkaklar o‘rtasidagi bahslarda qatnashgan terma jamoamiz a’zolaridan 4 nafari
Sofiya shahridagi “Sofia Hall” sport yakunda bokschilarimizga teng keladigani yakunda shohsupaga ko‘tarildi – Arman Guyupov oltin,
majmuasi bu safar dunyoning murabbiylar topilmadi. Zero, O‘zbekiston 13 vazn Medet Nazarov kumush, Rolan Raimqulov va Ra’no
36 davlatidan 450 nafarga yaqin ishonchini toifasi bo‘yicha turnirning 8 tasida Imonqulova bronza medalga sazovor bo‘ldi.
charm qo‘lqop ustalarini o‘zida oqlab, bokschilari bilan qatnashgan bo‘lsa,
jamladi va jahon boks muxlislari muxlislarga Qozog‘iston va Rossiya jamoalari SPORT KURASHLARI
e’tiborini o‘ziga qaratdi. Mazkur cheksiz har bir vaznda 2 tadan, jami 26 Turkiyaning Istanbul shahrida
nufuzli musobaqada erkaklar 13, quvonch baxsh tadan bokschi bilan Bolgariyaga
ayollar 12 vazn toifasida sovrinli etdi. Madiyar borgan edi. Shunga qaramay, sport kurashlari bo‘yicha yilning
o‘rinlar uchun o‘zaro bahs olib “Strandja – yakuniy natijalar bo‘yicha Rossiya dastlabki reyting turniri o‘tkazildi.
borishdi. va Qozog‘iston ortda qoldirildi, Unda terma jamoamiz asosiy
2022” xalqaro umumjamoa hisobida O‘zbekiston tarkib bilan ishtirok etdi. Yakunda,
“Strandja – 2022” xalqaro turniridagi birinchi birinchi pog‘onani egalladi. Yana yunon-rum kurashi bo‘yicha polvonlarimiz 3 ta oltin
turnirini erkak bokschilarimiz jangini rossiyalik shuni alohida ta’kidlash joiz, bu va bitta bronza medalini qo‘lga kiritgan bo‘lsa, erkin
juda ko‘tarinki ruh bilan boshladi. Timur Gamzatovga gal erkaklar o‘rtasida ham, ikki kurashchilarimiz mazkur xalqaro turnirning bitta
Qariyb bir hafta davom etgan qarshi o‘tkazib, ishonchli yo‘nalish bo‘yicha ham umumjamoa kumush va 2 ta bronza medaliga egalik qilishdi.
saralash bahslaridan so‘ng 8 nafar g‘alabaga erishdi. Keyingi hisobida birinchi bo‘ldik. Rossiya Yunon-rum kurashi bo‘yicha polvonlarimizdan Islomjon
bokschimizning 6 nafari finalga bosqichda ukrainalik Robert terma jamoasi umumjamoa hisobida Bahromov (-63 kg), Mahmud Baxshilloyev (-67 kg)
yo‘l oldi. Shu tariqa, final janglari Martondan 4:1 hisobida ustun (erkak va ayollar) 5 ta oltin bilan va Rustam Assakalov (-97 kg) oltin, Mo‘minjon
o‘tkazilmasidanoq O‘zbekiston keldi. Uning qozog‘istonlik tajribali ikkinchi o‘rindan, Qozog‘iston Abdullayev (+130 kg) bronza medaliga sazovor bo‘ldi.
terma jamoasi musobaqaning bokschi Abzal Kuttibekovga qarshi bokschilari esa 4 ta oltin medal Erkin kurashchilarimizdan G‘ulomjon Abdullayev
ko‘proq medallariga egalik qilishi yarim final jangi esa ancha murakkab bilan 3-o‘rindan joy olishdi. (-61 kg) kumush, Umidjon Jalolov (-65 kg) va Bekzod
va umumjamoa hisobida yuqori kechdi. Murosasiz jang yakunida Abdurahmonov (-86 kg) bronza medalni qo‘lga kiritdi.
pog‘onalarda bo‘lishi oldindan hakamlar Saidrahimov 3:2 hisobida Yurtimiz charm qo‘lqop
oydinlashdi. Chunki Bolgariyaning g‘alaba qozonganligini qayd etishdi. STOL TENNISI
5, Qozog‘iston, Ukraina va Shu tariqa finalga chiqqan MVSM ustalari “kichik jahon chempionati” Fransiyaning Mes va Belgiyaning
Rossiyaning 4, Germaniyaning vakili so‘nggi hal qiluvchi jangni maqomidagi umumiy mukofot Spa shaharlarida o‘smirlar o‘rtasida
2, Daniyaning bir nafar bokschisi bolgariyalik Radoslav Pantaleyevga jamg‘armasi 200 ming AQSh Xalqaro stol tennisi federatsiyasi
finalga yo‘llanma olgandi. qarshi o‘tkazdi va ishonchli g‘alabaga dollarini tashkil etgan musobaqada tizimidagi reyting ballari o‘ynaladigan
sovrindor bo‘lish bilan birga ma’lum musobaqalar bo‘lib o‘tdi. O‘zbekiston
Yurtimiz sport sharafini himoya erishib, “Strandja – 2022” xalqaro miqdordagi pul mukofotlariga ham terma jamoasi a’zolari Arujan Kamalova
qilgan bokschilar orasida Mudofaa turnirining oltin medaliga musharraf egalik qilishdi. Xususan, turnirda hamda Asel Yerkebayeva Fransiyaning Mes shahridagi
vazirligi Oliy sport natijalarini bo‘ldi. birinchi o‘rinni egallagan har bir turnirda U-13 yosh toifasidagi bahslarda qatnashib,
rivojlantirish markazi vakili Madiyar bokschiga 4 ming, 2-o‘rin sohiblariga bronza medalini qo‘lga kiritdi. Belgiyaning Spa
Madiyar Saidrahimov kabi yana 2 000 va 3-o‘rinni egallaganlarga shahridagi turnirda esa Asel Yerkebayeva g‘oliblikka
5 nafar bokschimiz Bolgariyada 1 000 AQSh dollari miqdorida pul erishdi. Dastlab Ukraina, Germaniya va Hindiston
chempionlikka erishdi: -51 kg vazn mukofoti taqdim etildi. vakillaridan ustun kelgan hamyurtimiz finalda fransiyalik
toifasida Hasanboy Do‘smatov, Nina Eliza Guo Jengni 3:2 hisobida mag‘lubiyatga
-57 kg vazn toifasida Abdumalik Endi navbat o‘smir va uchratib, musobaqaning oltin medaliga sazovor bo‘ldi.
Xalakov, -63,5 kg vazn toifasida yoshlarimizga. Chunki terma
Mujibillo Tursunov, -80 kg vazn jamoamiz asosiy bokschilari Sofiya FUTBOL
toifasida Odiljon Aslonov zafar OFK Ijroiya qo‘mitasi yig‘ilishida bir
qozondi. Musobaqaning so‘nggi kuni shahridagi “Strandja – 2022” qator yangiliklar e’lon qilindi. Xususan,
eng og‘ir (+92 kg) vazn toifasidagi xalqaro turnirida ishtirok etayotgan qit’amiz futboli Yevropa tizimida davom
bokschimiz, MVSMning sobiq kunlari o‘smir va yoshlarimiz Osiyo ettiriladi, ya’ni kelgusi mavsumdan
a’zosi, Butunjahon armiya o‘yinlari chempionatida qatnashish uchun boshlab, Osiyo Chempionlar ligasi va
g‘olibi Lazizbek Mullajonov 2019 Iordaniyaga jo‘nab ketishdi. Shu OFK Kubogi bahslari kuzda start oladi va bahorda
va 2021-yilgi jahon chempionatlari kunlarda Amman shahrida boks nihoyasiga yetadi. 2023 va 2024-yilgi U-17, U-20
ishtirokchisi germaniyalik 23 yoshli bo‘yicha o‘smirlar va yoshlar va U-23 Osiyo chempionati saralashidan boshlab
Nelviye Tiafakka qarshi ringga o‘rtasida Osiyo chempionati jamoalar Sharq va G‘arb mintaqasiga ajratilmaydi,
ko‘tarildi va 5:0 hisobida g‘alaba o‘tkazilmoqda. Mazkur birinchilikda ya’ni bitta guruhda ham Sharq, ham G‘arb
qozonib, terma jamoamiz hisobiga mamlakatimiz yosh bokschilari mintaqasidan jamoa bo‘lishi mumkin.
oltinchi oltin medalni taqdim etish 4 ta tarkibda qatnashyapti. Yoshlar
bilan delegatsiyamiz muvaffaqiyatiga terma jamoamizdagi o‘g‘il bolalar Rasul JUMAYEV,
chiroyli yakun yasadi. tarkibi 13 nafar, qizlar 11 nafardan “Vatanparvar”
iborat. Shuningdek, o‘smirlar terma
Nufuzli xalqaro turnirda ayol jamoamizdagi o‘g‘il bolalar 13 nafar va
bokschilarimizning biroz omadi o‘smir qizlar 12 nafardan iboratligini
chopmadi. Sofiyaga borgan 5 nafar nazarda tutsak, O‘zbekiston o‘z
bokschimizdan faqat Tursunoy boksi tarixida ilk bor keng va katta
Rahimova (-52 kg) sovrindor bo‘ldi – tarkibli terma jamoa bilan Osiyo
bronza medalini qo‘lga kiritdi. chempionatida qatnashmoqda.
Qit’a birinchiligi 14-martga qadar
davom etadi.

VATANPARVAR № 9 192022-yil
4-mart
#Qaror va ijro
#Sana
O‘zbekiston mudofaasiga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar”
tashkiloti hamda Milliy gvardiya o‘rtasida tuzilgan hamkorlik RESPUBLIKA HARBIY
PROKURATYUORSAHSDI OARGANLARIRespublika Harbiy prokuraturasi mustaqil milliy prokuratura
memorandumiga muvofiq, muddatli harbiy xizmatni
o‘tayotgan 73 nafar yosh ixtiyoriy ravishda Chirchiq Rtizimining ajralmas tarkibi, o‘zagi sifatida o‘z tarixi, tajribasi,
salmog‘i va salohiyatiga ega.
O‘avtomobil maktabidagi avtomototransport haydovchilarini
tayyorlash kurslarida “BC” toifasi bo‘yicha o‘qishni
boshlagan edi.

GUVOHNOMALAR
TOPSHIRILDI

O‘quv kurslarini O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 1992-yil 28-fevral kungi “Harbiy prokuratura
yakunlagan bir guruh organlari va harbiy tribunallar to‘g‘risida”gi farmoni bilan O‘zbekiston hududida
muddatli harbiy joylashgan harbiy prokuratura organlari sobiq Ittifoq prokuraturasi tizimidan chiqarilgan
xizmatchilarga hamda Turkiston harbiy okrugi harbiy prokuraturasi negizida O‘zbekiston Qurolli Kuchlari
guvohnomalarini harbiy prokuraturasi tashkil etilgan.
topshirish marosimi
o‘tkazildi. Tadbirda Shu munosabat bilan Respublika Harbiy prokuraturasi majlislar zalida Bosh prokuror
Respublika Ma’naviyat o‘rinbosari – O‘zbekiston Respublikasi Harbiy prokurori general-mayor Shuxrat Uzakov
va ma’rifat markazi boshchiligida tantanali yig‘ilish bo‘lib o‘tdi.
Chirchiq shahar
bo‘linmasi vakillari, Videokonferensiya orqali o‘tkazilgan tadbirda harbiy prokuratura organlarida xizmat
harbiy prokuratura qilayotgan barcha prokuror-tergov xodimlari ishtirok etdi.
hamda harbiy qism
ofitserlari, muddatli Yangi O‘zbekistonni qurishda Respublika Harbiy prokuraturasi organlari Qurolli
harbiy xizmatchilar Kuchlarda qonun ustuvorligini ta’minlash, qonuniylikni mustahkamlash, harbiy
ishtirok etdi. xizmatchilar, ularning oila a’zolari va boshqa fuqarolarning huquq va manfaatlarini
O‘zaro imzolangan Memorandumga asosan, harbiy xizmatchilarni avtomototransport muhofaza qilish va albatta, xalqni rozi etish yo‘lida xizmat qiladi.
vositalari haydovchilarini hamda ommaviy-texnik kasb mutaxassislarini tayyorlash
kurslarida o‘qitish bilan birga, ularni Vatanga sadoqat va yuksak vatanparvarlik ruhida Adliya polkovnigi Sherzod XAYITOV,
tarbiyalashda ko‘maklashish va ular o‘rtasida yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash, yo‘l Respublika Harbiy prokurorining katta yordamchisi
transport hodisalarining oldini olish bo‘yicha targ‘ibot-tashviqot tadbirlari, sportning texnik
va amaliy turlaridan musobaqalar, seminar treninglar ham muntazam o‘tkazilib kelindi.
Bundan tashqari, harbiy xizmatchilarning farzandlari sportning texnik va amaliy turlari
bo‘yicha avtomobil maktabida tashkil etilgan bepul seksiya va to‘garaklarga jalb etildi.
Shuningdek, tadbir davomida o‘zining namunali xulqi, talabchanligi, tashabbuskorligi
bilan barchaga o‘rnak bo‘lgan harbiy xizmatchilar “Vatanparvar” tashkiloti Toshkent
viloyati kengashi tomonidan taqdirlandi.

G. AMONOVA,
Chirchiq avtomobil maktabi boshlig‘ining o‘rinbosari

#Milliy armiyamiz yoshlar nigohida THARBIY HIZMATCHILAR#Xayriya marafoni
Toshkent shahridagi muhtasham “Humo Arena” muz saroyi
SPORTSEVAR YOSHLAR maydonida “Save Aral – 2022” xalqaro xayriya marafonining uchinchi

V BIRLASHDI“Vatanparvar” tashkiloti Parkent O‘STK, tuman mudofaa mavsumi doirasida ommaviy yugurish tadbirlari bo‘lib o‘tdi.
ishlari bo‘limi hamda 1-sonli kasb-hunar maktabi bilan
hamkorlikda uyushmagan yoshlar va o‘quvchilar uchun G‘OLIB
“Milliy armiyamiz yoshlar nigohida” shiori ostida sport
musobaqasi tashkillashtirildi. Marafon O‘zbekiston
Respublikasi Jismoniy tarbiya
Unda ishtirokchilar o‘rtasida pnevmatik miltiqdan o‘q otish, granata va sport vazirligi, Milliy
uloqtirish, tosh ko‘tarish, arqon tortish, to‘siqlardan o‘tish hamda estafeta Olimpiya qo‘mitasi, Mudofaa
musobaqalari o‘tkazildi. Epchillik, chaqqonlik va uddaburonlik bellashuvi vazirligi, O‘zbekiston triatlon
bo‘lgan bahslarda yoshlar bir-biridan qolishmaslikka intildi va shu orqali hamda Yengil atletika
qanchalik sportsevar ekanligini namoyish qilishdi. Shu jihatdan ham federatsiyalari va qator
bellashuvlar qiziqarli va munozaraga boy bo‘ldi. Yoshlar o‘rtasida sportning tashkilotlar hamkorligida
texnik-amaliy turlarini ommalashtirish maqsadida o‘tkazilgan ushbu tadbirda tashkillashtirildi.
yuzga yaqin uyushmagan yoshlar va to‘rt yuzga yaqin kasb-hunar maktabi
o‘quvchilari ishtirok etishdi. Unda 7 yoshdan
Tadbir so‘ngida konsert dasturi namoyish etildi. 70 yoshgacha bo‘lgan
ming nafarga yaqin
Mirkomil HOMIDOV aholi vakillari, harbiy
xizmatchilar faol ishtirok
etishdi. Birinchi marotaba
xalqaro olimpiya o‘yinlarida
yuksak natijalarga erishgan paralimpiyachilarimiz ushbu marafonning faxriy mehmonlari
bo‘lishdi. Musobaqa ishtirokchilari Islom Karimov ko‘chasi bo‘ylab Sharof Rashidov ko‘chasi
kesishmasigacha; Sharof Rashidov ko‘chasidan Afrosiyob ko‘chasi kesishmasigacha va
undan shu ko‘cha bo‘ylab Islom Karimov ko‘chasi kesishmasigacha bo‘lgan 3 kilometrlik
masofani bosib o‘tishdi.
Taqdirlash marosimi esa “Save Aral – 2022” xalqaro xayriya marafonini haqiqiy shouga
aylantirdi. Ushbu musobaqada Mudofaa vazirligi harbiy xizmatchilari har doimgidek g‘alabali
o‘rinlarni band etishdi.
Mudofaa vazirligi sportchisi kichik serjant Shohrux Davlatov belgilangan masofani 8,17
soniyada bosib o‘tib, yangi rekord o‘rnatgan bo‘lsa, kontrakt bo‘yicha harbiy xizmatchi Yevgeniy
Fadiyev 3-o‘rinni qo‘lga kiritdi.
Barcha sovrindorlar tashkilotchilar tomonidan diplom va qimmatbaho sovg‘alar bilan
taqdirlandi.
Katta leytenant Bobur ELMURODOV,

“Vatanparvar”

20 № 92022-yil #Военная наука VATANPARVAR
4-mart
НОВЫЕ ВОЕННЫЕ РАЗРАБОТКИ

1.Южнокорейская компания KAI (Korea Aerospace Industries) начала 4.В Турции прош­
сборку первого летного прототипа перспективного истребителя ла презентация
KF-X, первый полет которого должен состояться в этом году. Во- модели перспек-
енно-воздушные силы страны планиру- тивного ударно-
ют приобретение 120 новых самол±тов этого го вертолета Т629, разрабо-
типа к 2032 году. Они должны заменить танного специалистами ком-
устаревшие F-4 и F-5. Основные такти- пании «Туркиш аэроспейс
ко-технические характеристики KF-X: индастриз». Новая машина
длина 16,9 м, размах крыла 11,2 м, займ±т нишу между легким
высота 4,7 м, максимальная взлет- ударным вертолетом Т129
ная масса 25,4 т, скорость до 1,9 м. АТАК и тяжелым вертоле-
том АТАК 2. Боевая масса
2.Специалисты ис- нового боевого средства
панского судостро- 6 тонн, вооружение – 70-
ительного объеди- мм неуправляем­ ые раке-
нения «Навантиа»
совместно с американскими колле- ты и противотанковые
гами разработали проект перспек- L-UMTAS.
тивного фрегата F110, предназна-
ченный в основном для решения задач 5.
противовоздушной и противоракетной
обороны. Длина кора б л я с о с т а в и т В Израи-
145 м, ширина 18 м, водоизме- ле прошли
щение 6 100 т. Его планируется испытания
оснастить американс­кой мобильного
многофункциональной оперативно-
системой управле- тактичес­кого ра-
ния оружием «Ид- кетного комплек-
жис-ПРО». В со- са, состоящего из
став вооруже- пусковой установки и
ния войдут: одноступенчатых твердо-
16-ячеечная топливных ракет LORA. Пуски
установка ракет проводились в открытом
вертикаль- море с платформы граж-
ного пус­ данского судна. Одна из
ка, ЗУР ракет условно поразила
«Стан- цель на дальности 90
дарт-2» и км, другая – на 400
«Усовер- км. LORA – раке-
шенство- та малой дально-
ванная Си сти диаметром 0,65
Спарроу», м, длиной 4,7 м,
ПКР «Гар- стартовой мас-
пун», 127-мм сой 1 560 кг, с
автоматиче- максимальной
ская установка, дальностью пус­
два 30-мм ЗАК, тор- ка 400 км (круго-
педы и автоматиче- вое вероятное
ская система боевого отклонение 10
управления SCOMBA. м).
Предполагается на-
личие на борту ро- 6.Специа­
ботизированных листы
комплексов, включая украин-
БПЛА. ского
конструкторского бюро «Юж-
3.К о м п а н и я 7.Китайский самол±т-ам- ное» разработали проект новой
«Локхид-Мар- фибия AG600 «Цзи- сверхзвуковой авиационной ракеты боль-
тин» приступи- лун» совершил первый шой дальности «Блискавка» («Молния»).
ла к производству успешный взлет с по- В ходе работ над проектом специалистам
новой модели противотанковых верхности Желтого моря у побережья г. Циндао. Предназна- потребовалось также разработать новые
ракетных комплексов «Джавелин» (FGM- ченный для тушения пожаров и проведения поисково-спаса- материалы, позволяющие боеприпасу вы-
148F). По имеющейся информации, Пентагон тельных работ на воде, он оснащен четырьмя турбовинто- держивать перегрузки и аэродинамический
разместил заказ на производство 45 тысяч выми двигателями и способен находиться в воздухе до 12 нагрев, возникающие на высоких скоростях.
таких ракет «Джавелин», которые отличаются часов. Максимальная взлетная масса самол±та 53,5 тонн, Заявленная максимальная скорость полета
универсальной боевой частью (БЧ). Специалис­ длина корпуса 39,3 м, размах крыльев 38,8 м, максимальная ракеты не менее 3 600 км/ч. «Блискавка»
ты компании заявили, что БЧ нес±т в себе два дальность полета 4,5 тысяч км. На сегодняшний день AG600 может оснащаться тремя различными го-
типа зарядов: один для уничтожения динами- является крупнейшим самол±том-амфибией не только в ловками самонаведения (ГСН): активной
ческой защиты танка, второй – для пробития КНР, но и во всем мире. радиолокационной (противокорабельная
основной брони. Кроме того, наличие осколоч- версия), оптико-электронной и пассивной
ной боевой части способствует эффективно радиолокационной (для выполнения задач
поражать живую силу противника, легкоброни- подавления систем ПВО противника).
рованные цели и разрушать укрытия.

Подготовил П. Сайдивалиев.

VATANPARVAR #Ochiq eshiklar kuni № 9 212022-yil
4-mart

YOSHLARGA

KUCH-G‘AYRAT BAXSH ETDI

Muborak tumanida joylashgan harbiy qismda “Milliy Ishtirokchilar qurol-aslahalar tomonidan konsert dasturi namoyish
armiyamiz yoshlar nigohida” shiori ostida hududda ko‘rgazmasi, mavjud qurol- etildi.
istiqomat qiluvchi yoshlar uchun ochiq eshiklar kuni aslahalarning taktik-texnik tavsifi bilan
o‘tkazildi. Tuman mudofaa ishlari bo‘limi, ma’naviyat tanishdi. Shundan so‘ng ular o‘rtasida Shu kabi tadbir Toshkent viloyati
va ma’rifat bo‘limi hamda mahallaning yoshlar arqon tortish, o‘q otish, harbiy estafeta Olmaliq shahrida joylashgan harbiy
yetakchilari bilan bevosita hamkorlikda tashkil va armrestling sport turlari bo‘yicha qismda ham o‘tkazildi. O‘quvchi-
etilgan mazkur tadbir besh yuzdan ortiq yoshlarni musobaqalar tashkil etildi. Badiiy yoshlarning maqsad va intilishlariga
qamrab oldi. qismida tuman madaniyat markazining o‘zgacha kuch-g‘ayrat baxsh etdi.
xonandalari hamda iste’dodli yoshlari
Mayor Farruxbek SOTIVOLDIYEV

#Armiya va yoshlar #Davra suhbati

O‘QUVCHILAR ZAMONA

QALBIGA YO‘L QAHRAMONLARI

ijobiy ma’nodagi g‘ulg‘ula bilan siz-u bizning oramizda

O‘quvchilar berilgan imkoniyatlardan sevinib, kunlik, Zamon qahramoni bo‘lish baxtning bir belgisi.
haftalik ishlarini qaytadan rejalashtira boshladi. Qahramonlarni asarlardan qidirmang. Ular siz-u
– Qachon vaqtingiz bor? bizning oramizda. Qahramonlar daraxtda o‘smaydi.
– Qaysi to‘garakka qatnashmoqchisiz? Ularni yetishtirish kerak. Bolalikdan... Yoshlikdan...
– Yaxshisi, mana shu institutning kursanti bo‘la Har bir o‘g‘lonning bolalikdagi orzusi bu – uchuvchi
qolaman... bo‘lish. Beg‘uborlik davrida qilingan niyat, albatta,
Atrofni ana shunday shivir-shivirlar tutdi. bir kun ijobat bo‘lar. Faqat bu yo‘ldagi zahmatdan
qochmasa bas.

Voqealarni boshidan aytadigan bo‘lsak, Go‘zal mahallasida chuqur o‘zlashtirish hamda sport bilan
Toshkent viloyatining Zangiota tumanidagi yashagan Abdulla Hamrayev muntazam shug‘ullanish to‘g‘risida
40-umumta’lim maktabida Axborot 1985–1991-yillarda Angren gapirib, tavsiyalarini berdi.
kommunikatsiya texnologiyalari va aloqa harbiy shahridagi 4-umumta’lim
instituti boshlig‘i podpolkovnik Hakim Muhiddinov maktabida tahsil olgan. Ko‘pchilik yoshlar harbiy uchuvchi
yetakchiligidagi bir guruh professor-o‘qituvchilar Maktabni bitirib, o‘zi tanlagan bo‘lish istagi borligini bildirib, o‘zlarini
bilan uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Unda zamonaviy aloqa kasb sari intilgan. qiziqtirgan savollarga bilim yurti
vositalari hamda qurol-aslahalarning ham kichik rahbaridan to‘liq javob oldi.
ko‘rgazmasi tashkil etildi. Yuqoridagi shivir-shivirlarga Bu yigit, ya’ni I darajali
to‘xtalsak, institut rahbari maktab o‘quvchilari uchun oliy harbiy uchuvchi, I va II darajali Hayajonli lahzalardan biri shunda
harbiy ta’lim muassasalari eshiklari hamisha ochiqligini, “Shon-sharaf” ordeni sohibi, bo‘ldiki, polkovnik Abdulla Hamrayev
istagan to‘garak va laboratoriyalardan reja asosida Mudofaa vazirligi a’lochisi, ustozi Xalima Rafikova bilan yuzma-
kursantlar qatori foydalana olishlari mumkinligini, pedagogik O‘zbekiston Respublikasi oliy yuz uchrashdi. Ustoz o‘z o‘quvchisining
jamoa ular uchun har qanday yordamga tayyor ekanliklarini ta’kidladi. harbiy aviatsiya bilim yurti boshlig‘i intilishlari, bugungi kunda zamonaviy
Tashkil etilganiga ko‘p bo‘lmagan oliy harbiy ta’lim muassasasining fakultetlari, polkovnik Abdulla Hamrayev oradan maktabga aylangan ta’lim dargohidagi
buguni va kelajagi haqida batafsil ma’lumotga ega bo‘lgan o‘g‘il-qizlarning yuragiga 30 yil o‘tib, qadrdon maktabida, ustozi o‘zgarishlarni mamnuniyat bilan e’tirof
ijobiy ma’nodagi g‘ulg‘ula tushdi. Ular yaqindagina joylashgan ta’lim muassasasi hamda o‘quvchilar va pedagogik jamoa etdi.
imkoniyatlaridan to‘laqonli foydalanish maqsadida o‘zlarini qiziqtirgan barcha bilan uchrashdi. Umumta’lim maktabi
savollarga batafsil javoblar oldi. hamda Yoshlar markazida o‘quvchi- Yakunda harbiy uchuvchi maktab
Ijro etilgan vatanparvarlik mavzusidagi kuy-qo‘shiqlar yig‘ilganlarning kayfiyatini yoshlar bilan “Zamonamiz qahramonlari” kutubxonasiga sara asarlardan iborat
yanada ko‘tardi. nomida o‘tgan davra suhbatida shahar kitoblar jamlanmasini tuhfa qildi hamda
hokimining o‘rinbosari Salim Anarboyev yoshlar o‘z oldilariga aniq maqsad
Abdulla O‘KTAMQULOV ham qatnashib, Abdulla Hamrayevning qo‘yib, harakat qilsagina ko‘zlagan
faoliyati to‘g‘risida gapirdi. marrasiga yetishi, bu jarayonda
kitobning o‘rni beqiyos ekanligini aytdi.
Dastlab, uchrashuv qiziqarli tus
olishi uchun harbiy orkestr jamoasi Sh. EGAMBERDIYEV
tomonidan jozibali kuy-qo‘shiqlar ijro
etildi. Polkovnik Abdulla Hamrayev
hamda oliy harbiy aviatsiya bilim
yurti kursantlari so‘zga chiqib,
harbiy uchuvchilar va aviatsiya
mutaxassislarini tayyorlash, bilim
yurti faoliyati, soha xodimlarini ijtimoiy
qo‘llab-quvvatlash, uchuvchilik
bo‘yicha ta’lim dargohiga o‘qishga
kirish tartiblari, zarur bo‘lgan fanlarni

22 № 92022-yil #Mudofaaga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkilotlarida VATANPARVAR
4-mart

Yoshlar ma’naviyatini yuksaltirish hamda ularni vatanparvarlik yUKsalTirisH
ruhida tarbiyalash borasida O‘zbekiston Respublikasi mudofaasiga
ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkilotining Namangan viloyati
kengashi tasarrufidagi To‘raqo‘rg‘on tumani o‘quv sport-texnika klubi

jamoasi muayyan natijalarga erishmoqda.

Harbiy-vatanparvarlik g‘oyalarini targ‘ib etish, Ma’naViyaTini
ommaviy kasbdagi mutaxassislarni tayyorlash hamda
sportning texnik va amaliy turlarini rivojlantirish
borasidagi yutuqlar shular jumlasidandir.

– Tashkilotimiz tuman mudofaa ishlari va xalq
ta’limi bo‘limlari, shuningdek, Yoshlar ishlari agentligi
hamda Ma’naviyat va ma’rifat markazi tuman bo‘limi
bilan hamkorlikda harbiy-vatanparvarlik targ‘ibotlarini
faol olib bormoqda, – deydi o‘quv sport-texnika klubi
boshlig‘i Odiljon Djo‘rayev. – Asosiy maqsadimiz
mamlakat mudofaa qudratini mustahkamlashga
ko‘maklashish, yoshlar va fuqarolarni mehnatga
hamda Vatanni himoya qilishga tayyorlash,
yoshlarni harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalash
kabi vazifalarni bajarishda davlat tashkilotlariga
ko‘maklashishdan iboratdir. Klubda tuman yoshlarini
ijtimoiy foydali hamda vatanparvarlik ishlariga jalb

yosHlaretishga ham muhim e’tibor qaratib kelinmoqda.

Bizga bu borada muhtaram Prezidentimizning
joriy yil 19-yanvardagi “Mahallalarda
yoshlar bilan ishlash tizimini tubdan
takomillashtirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida”gi qarori muhim
dasturilamal bo‘lib xizmat
qilmoqda. Qaror ijrosini

–ta’minlash maqsadida
MaQsaDiMiZturli ma’naviy-
ma’rifiy tadbirlar, uchrashuv va davra suhbatlari
hamda sport musobaqalari tashkil etilmoqda. Xizmatlar litsenziyalangan.
Masalan, yaqinda tumandagi 1-, 8-, 28- hamda
30-umumta’lim maktablarida o‘tkazilgan tadbirlar O‘zbekiston Respublikasi mudofaasiga
shular sirasidandir. Bunda asosiy e’tibor yoshlarning ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkiloti
bo‘sh vaqtini mazmunli tashkil etish va sport turlarini Namangan viloyati kengashi tasarrufidagi
ular orasida ommalashtirish orqali yoshlarni harbiy- To‘raqo‘rg‘on tumani o‘quv sport-texnika klubi
vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, ularning intellektual jamoasi tuman yoshlarini sportning texnik va
jihatdan kamol topishiga qaratilmoqda. amaliy turlaridan “Havo miltig‘idan o‘q otish”,
“Yozgi biatlon”, “Karting”, “Motosport” kabi
Ma’nan yetuk va jismonan sog‘lom shaxslarni seksiya va to‘garaklarda shug‘ullanishga
kamol toptirish maqsadida yoshlarga sportning taklif etadi.
texnik va amaliy turlari bilan shug‘ullanishlari
uchun qulay shart-sharoitlar yaratildi. Jumladan, To‘raqo‘rg‘on shahri, “Toshkent” MFY,
klubda faoliyat yuritayotgan “Havo miltig‘idan o‘q “Vatanparvar” tashkiloti o‘quv binosi.
otish”, “Yozgi biatlon”, “Motosport” hamda “Karting”
kabi to‘garaklarda 50 nafardan ziyod o‘quvchi- 99 696-33-55.
yosh muntazam shug‘ullanmoqda. O‘z navbatida
tuman yoshlari viloyat va respublika miqyosida
tashkillashtirilayotgan sport musobaqalarida faol
ishtirok etib kelyapti.

Ayni paytda To‘raqo‘rg‘on o‘quv sport-texnika
klubida ommaviy kasbdagi mutaxassislar tayyorlash
borasida bugungi kun talabidan kelib chiqqan
holda faoliyat olib borilmoqda. Harakat xavfsizligini
ta’minlashda bo‘lajak haydovchilarning bilimli va
malakali bo‘lishlari juda muhimdir. Hukumatimiz
tomonidan ham bu jihatlarga alohida e’tibor
qaratilmoqda. Bunday sa’y-harakatlar o‘z navbatida
o‘quv jarayoni sifatini oshirishda muhim omillardan
biri bo‘lishi shubhasiz.

Akbar ALLAMURODOV

VATANPARVAR № 9 232022-yil
4-mart

AYOLLAR BEKATI mart dunyoda

qanday nishonlanadi:
turli mamlakatlarning
an’analari

ksneievsHnhigmoannlrilisasiyhsdiholinrai .ldXaXin.aoal‘dqshia.,rTdo auxnboiyityoinkm-iqabimuzllbaaarkyabrtaalmyarraiambyuoilbldaaurynirmyaoimz mnuiciqhquyanonsdeidnaagy

Yaponiyada Bolgariyada bu kun Germaniyada ham

mart oyida bir nechta odatiy ish kuni hisoblanadi. Shu bu bayram mashhurlikka
bayram nishonlanadi. sababli erkaklarda nafaqat o‘z ega emas va bu kun dam
Birinchisi 3-mart kuni ayolini, balki hamkasb ayollarni olish kuni hisoblanmaydi.
nishonlanadigan Hina- Bu mamlakatda Xalqaro
matsuri, ikkinchisi – ham tabriklash imkoniyati bor. ayollar kunini Onalar kunida
qizlar va shaftoli guli Odatda bu kun tushlikdan nishonlash keng an’ana
bayrami. 14-mart so‘ng butun jamoa bilan tusiga kirgan.
esa xotin-qizlar kuni
bo‘lib, u “Oq kun”ni restoran yoki kafega Gretsiyaga nazar
anglatadi. An’anaga
ko‘ra, bu kundagi borishadi. So‘nggi yillarda solsak, shahar va qishloqning
sovg‘a va tabriklar hurmat va e’tiborli xonimlari
faqat sevimlilarga bolgariyalik ba’zi
bag‘ishlanadi. bu bayramni qanday
ayollarning qiziqishlari nishonlashlarini ko‘rishimiz
Polshada bu so‘ngan: bu kunda mumkin: ular bu kundagi
erkaklardan farqli vaqtinchalik vakolatlaridan
kun barcha yoshdagi ravishda ayollar bir- foydalanib, o‘z erlariga
ayollar bilan uchrashish birini tabriklashadi. suv sepadilar.
va nishonlash uchun
imkoniyatdir. Ammo Rossiyada
shunga qaramay,
mamlakatda 8-mart dam 8-mart – dam olish kuni.
olish kuni emas. Erkaklar Bu kunda ayollar gullar va
sevimli xonimlarini kechki sovg‘alarga burkanadilar.
ovqatda tabriklashadi.
A Q S h d a mart
Fransiyada bu
oyi Ayollar tarixi oyi
bayram keng tantana hisoblanadi. Prezident har
qilinmaydi. Ular ayollar yili bayonot bilan chiqadiki,
bayramini Onalar kunida bu amerikalik ayollarning
nishonlaydilar. O‘smir xizmat pillapoyalaridan
qizlar bu bayramga o‘zlarini ko‘tarilishiga va yutuqlari
aloqador deb hisoblamaydilar. munosib rag‘batlantirilishiga
Chunki ular sovg‘alarni Valentin xizmat qiladi.
kunida qabul qilishadi.
Va albatta, biz bu
Xitoyda ushbu kunda bayram
kunni qanday nishonlashimiz
an’anasiga aylangan atirgul va lolalarni haqida gapirmaslik mumkin
uchratmaysiz. Xitoy ko‘chalarida siz emas. Mamlakatimizda bu kun
faqat o‘z ayolini tabriklash uchun dam olish kuni hisoblanadi.
guldasta izlayotgan chet ellikni Chiroyli guldastalar,
uchratishingiz mumkin. yoqimli sovg‘alar va kechki
taom. Erkaklar bu kunda
Italiyaliklar bayramni ayollariga hurmat ifodasida
oshxonalarni egallaydilar.
erkaklarsiz, restoran yoki kafelarda Qo‘llaridan kelgancha mazali
nishonlaydilar va erkaklarni qat’iyan o‘z taomlar pishirib, ko‘ngillarini
davralariga qabul qilmaydilar. Italiyada olishga harakat qiladilar.
ham bu kun dam olish kuni emasligi
sababli ular bayramni faqat ishdan so‘ng Yаqinlaringizni seving,
nishonlashlari mumkin. nafaqat bu kunda, balki
yilning boshqa kunlarida ham
ularga bo‘lgan e’tiboringizni
so‘ndirmang.

Sahifani Sayyora MIRZAYEVA tayyorladi.

24 № 92022-yil #Bu qiziq VATANPARVAR
4-mart ibraT

Galstuk qanday “Ismoil Dabbos dedikim: “Haj
taqish paydo niyati qilib borurda Sherozg‘a
odati bo‘lgan? yetishdim. Bir masjidqa kirdim.
Shayx Mo‘minni ko‘rdimki,
MISR xorvat (croates) deb javob berishadi. o‘lturub, xirqasin yamaydur erdi.
Salom qildim va o‘lturdim. Mendin
Galstukni eslatuvchi aksessuarning ilk shakllari Qadimgi Natijada bo‘yinga bog‘lanadigan so‘rdikim: “Ne niyating bor?”
Dedim: “Haj niyatim bor”. Dedi:
Misrda uchragani taxmin qilinadi. To‘g‘ri geometrik shakldagi mato Yevropa tillariga “kravat” “Onang bor?” Dedim: “Bor!” Dedi:
“Yonib onang mulozamatig‘a bor!”
mato parchasini Qadimgi Misr aholisining ba’zi vakillari tarzida kirib keladi. Bu so‘z menga xush kelmas erdi.
Dedi: “Ne to‘lg‘anasen? Men
bo‘yni va yelkasiga tashlab qo‘ygan. Bu – shaxsning Fransuz qiroli Lyudovik ellik haj qilibmen, boshyalang,
oyoqyalang va zod-u hamrohsiz.
jamiyatda muayyan ijtimoiy mavqega egaligini anglatib XIV ham bu atributga Barchasin senga berdim. Sen onang
ko‘ngli shodlig‘in menga ber!”
turgan. qiziqib qoladi va o‘zi
Alisher NAVOIYning
XITOY ham shoyi mato “Nasoyim ul-muhabbat”

Qadimgi Xitoyning Sin sulolasi vakili parchasini asaridan

Shixuan Dining qabrida 40 mingdan ziyod bo‘yniga XalQ MaQollariDan

sopol askar haykalchalari topilgan. bog‘lab Terakka qarab, tol o‘sar.
Onaga qarab, qiz o‘sar.
Bu askarlarning bo‘ynida galstukni yurishni odat
Qiz bersang, otasiga qarab ber,
eslatuvchi keng enli bog‘ichlar qiladi, ko‘plab Qiz olsang, onasiga qarab ol.

borligini ko‘rish mumkin. fransuzlar ham qirolga Bola – loy, ona – kulol.
Manbalarga ko‘ra,
taqlid qila boshlashadi. Ona allasi dunyoni tebratar.

Qadimgi Xitoyda RUS O‘LKASI Jannat onalar oyog‘i ostida
harbiylarning oddiy Shu davrga kelib, galstuk rus
aholi vakillaridan o‘lkasiga ham kirib keladi. Novatorligi @Vatanparvargazetasi_bot
ajralib turishi bilan tanilgan imperator Pyotr I hatto “Vatanparvar” birlashgan tahririyati
uchun galstuk taqib yurish majburiyati bo‘yicha bilan bog‘lanish uchun telegram bot
bunday maxsus qaror ham chiqargan. Ammo
atributdan bu boyarlar tomonidan xushlanmay SHU SONNING
foydalanilgan. qabul qilinadi, chunki galstuk ELEKTRON SHAKLI
an’anaviy rus kiyimlari bilan mos
Ammo Qadimgi kelmasdi. Shuning uchun uni
Xitoyda ham,
Qadimgi Misrda ham yoqtirmasdan “sirtmoq”,
foydalanilgan bo‘yinbog‘lar “ilon” degan salbiy
bugungi galstukdan farqlanib, bo‘yoqdor so‘zlar
asosiy jihati – tugun qismi bilan atashgan.
bo‘lmagan. Rus o‘lkasida

RIM galstukning

Bo‘yinga mato parchasini bog‘lash ommalashishi
an’anasi Rim legionerlaridan qolgan yozuvchi
degan qarash ham mavjud. Aleksandr Pushkin
Rimning Trayan kolonnasi sababli yuz beradi –
legionerlari bo‘yinlariga u enli bo‘yinbog‘ bog‘lab
mato bo‘lagi – faskaliani yurishni yaxshi ko‘rardi.
bog‘lab yurishgani

manbalarda ZAMONAVIY GALSTUK
aytiladi, bundan
maqsad – Yevropada esa galstukning keng
metall sovut
hoshiyalari aholi orasida ommalashishi Lord Bayron
askarning
bo‘yin qismiga bilan bog‘liq. U galstukni bo‘sh qilib, bo‘yinni
jarohat yetkazishining qismaydigan tarzda taqishni yaxshi ko‘rardi.
oldini olish edi. Shu bilan bog‘liq ravishda, galstukni bo‘sh qilib
bog‘lash “alya bayron” deb nom oladi.
Yana bir yevropalik adib Onore de Balzak
ham galstuk taqishni yaxshi ko‘rgan, u hatto

YEVROPA “Galstuk taqish san’ati” nomli kitob yozadi. Unda
Mintaqada galstukning ilk bo‘yinbog‘larning turlari batafsil tushuntirilgan, uni
prototipi 1635-yilda paydo bo‘lgan. bog‘lashning turli shakllari ko‘rsatilgan.
Fransiya qo‘shinlari tarkibida b o ‘ l g a n
xorvatlar Usmonli turklar imperiyasi bilan bo‘lgan Galstukning bugungi zamonaviy ko‘rinishi
to‘qnashuvda g‘alaba qozongach, Parijga tantanali 1924-yilda muomalaga kiradi. Amerikalik tadbirkor
marsh bilan kirib kelishadi. Xorvat ofitserlari yorqin Jyessi Langsdorf zamonaviy shakldagi galstukni
ranglardagi matolarni bo‘yinlariga bog‘lab olishgan bichadi va uni o‘z nomiga patentlaydi. Langsdorf
bo‘lib, bu parijliklarning diqqatini darhol tortadi. avvalgidan farqli ravishda galstukni bir emas, balki
Fransuzlar xorvatlardan bu nimaligini so‘rab murojaat uch bo‘lak matodan tikadi, bu orqali galstukni uzoq
qilganda, xorvatlar kimligimizni so‘rashyapti, deb o‘ylab,
vaqt taqib turganda ham o‘z shaklini yo‘qotmasligiga

erishiladi.
B. ELMURODOV tayyorladi.

MUASSIS Tahririyat kengashi: Bosh muharrir: Navbatchi: kapitan Aziz Norqulov Gazeta juma kuni chiqadi.
polkovnik Hamdam Qarshiyev mayor Ahror Ochilov Sahifalovchi: Begali Eshonqulov Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa
polkovnik Otabek Yuldashev Musahhih: Zebo Sariyeva boshlagan.
polkovnik Alisher Boboxonov ISSN 2010-5541
Maqsud Abilov Gazeta O‘zbekiston Matbuot Buyurtma: Г-0205 Nashr ko‘rsatkichi: 114.
va axborot agentligida 2008-yil Hajmi: 6 bosma taboq Bahosi: kelishilgan narxda.
O‘ZBEKISTON Tahririyatga kelgan qo‘lyozmalar 6-iyunda 0535 raqami bilan Bichimi: A3
RESPUBLIKASI taqriz qilinmaydi va mualliflarga ro‘yxatga olingan. Adadi: 32 927 nusxa “Sharq” nashriyot-matbaa aksiyadorlik
qaytarilmaydi. Bosishga topshirish vaqti: 14:00 kompaniyasida chop etildi.
MUDOFAA Mudofaa vazirligi Axborot va ommaviy Telefonlar: Topshirildi: 14:30 Bosmaxona manzili: Toshkent shahri,
VAZIRLIGI kommunikatsiyalar departamenti kotibiyat: 71 260-36-50 Buyuk Turon ko‘chasi, 41-uy.
– “Vatanparvar” birlashgan buxgalteriya: 71 260-35-20 Gazetaning yetkazib berilishi uchun obunani
www.mudofaa.uz tahririyatining kompyuter markazida yuridik bo‘lim: 71 260-29-41 rasmiylashtirgan tashkilot javobgar. 123456
sahifalandi. faks: 71 260-32-29 Mualliflar fikri tahririyat nuqtayi nazaridan
farqlanishi mumkin. Manzilimiz:
100164, Toshkent, Universitet ko‘chasi, 1-uy.

t.me/mv_vatanparvar_uz www.mv–vatanparvar.uz facebook.com/UzArmiya instagram.com/uzbekistanarmy www.youtube.com/c/UzArmiya
t.me/mudofaa_press