VATANPARVARXALQ VA ARMIYA – BIR TAN-U BIR JON!
IJTIMOIY-SIYOSIY, MA’NAVIY-MA’RIFIY, HARBIY-VATANPARVARLIK GAZETASI
Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa boshlagan 2022-yil 7-yanvar, № 1 (2960)
www.mv–vatanparvar.uz @ [email protected]
Turkiylarning erkagi ham, ayoli ham yurti himoyasi Yigitning kuchi bilagida emas, yuragida bo‘ladi. Yuragi
yo‘lida jasoratli bo‘lgan. Jahon mumtoz harbiy san’ati baquvvat askarni hech kim yenga olmaydi. Jaloliddin
Manguberdini olaylik, u zot hozir jisman oramizda yo‘q,
sahifalarida ko‘hna Turon xalqlari zarhal harflar biroq qalb harorati, jasorati biz bilan yashamoqda.
bilan bitilgan.
6-sahifa
2-sahifa
14-YANVAR – VATAN HIMOYACHILARI KUNI
t.me/mv_vatanparvar_uz t.me/mudofaa_press facebook.com/UzArmiya instagram.com/uzbekistanarmy www.youtube.com/c/UzArmiya
2 № 12022-yil #O‘zbekiston armiyasining 30 yilligiga VATANPARVAR
7-yanvar
MILLAT QALBIDAN BOSHLANGAN YO‘L
SKIF, MASSAGET, himoyachilari kuni munosabati bilan narsa yo‘q. Stroybat – pagon taqqan ishtirok etgan. “Xalq yukiga yelka tutish,
SAVROMATLAR... bayram tabrigida shunday so‘zlar bor: mardikorlik!” Deputat “Krasnaya zvezda” og‘ir kunlarida dardiga sherik bo‘lish
“Milliy armiyamizning kuch-qudrati gazetasining 1989-yil 14-noyabr sonida naqadar ezgu ish ekanligini angladim.
O‘zbekiston Qurolli Kuchlari 30 yoshda. azm-u shijoatli va har ishda yetuk shunday chiqish qilgan. Bu xizmat turini Odamlarni rozi qilishda gap ko‘p ekan.
Ammo ildizlari qadim-qadimga tutashadi. salohiyatli harbiy xizmatchilarimizning, haqorat, deyishiga sabab nimada? Charchaymiz. Ammo nimadandir kuch
Davlatchiligimiz, turkiy bobolarning harbiy bag‘rikeng va olijanob xalqimizning olamiz. Hatto charchoq ham bizga
salohiyati sado beradigan olis tarixni birligi va hamjihatligidadir. Bu haqiqatni Yana ustoz Karim Bahriyevning halovat bo‘lib tuyuldi”. Bu xalqning duosi,
nazarda tutyapman. bugungi kunda har qachongidan ham maqolasiga yuzlanamiz: “Hisob- roziligi. Menimcha, armiya va xalq birligi
chuqur his etmoqdamiz. kitoblarga qaraganda, armiyaga ham shunda. Millat duosini olmagan
Olis tarixdagi gap. Qo‘shin, armiya aloqasiz turli ministrlik va tashkilotlarda armiyada kuch bo‘ladimi? Qudratini ezgu
Turon xalqlari uchun yangilik emas. Ishonchim komilki, ana shunday qurilish qismlariga tegishli 300 mingdan ishlarga safarbar eta oladimi? Mudofaa
Soch-soqoli oqargan ko‘hna moziy buyuk ma’naviy qudrat manbai bor ekan, ziyod askar ishlamoqda. Harbiydagi vazirligi Sardobada harbiy xizmatchilar
bundan darak beradi. Masalan, Gerodot el-yurtimizning tinch va osoyishta hayoti, salbiy hodisalarning 40 foizdan tomonidan qilingan ayrim ishlar haqida
massagetlar haqida shunday yozgan: Vatanimiz mustaqilligiga hech qanday ko‘prog‘i shunday qismlarda sodir
Suratlar tahririyat arxividan olindi
“Ular otda ham, piyoda ham jang yovuz kuch raxna sololmaydi, demokratik bo‘lmoqda. Ular Konstitutsiyamizda ommaviy axborot vositalari va ijtimoiy
qiladilar, ular jangning har ikki usulini islohotlarimiz yo‘lidan hech qachon ortga ko‘rsatilgan “davlat belgilagan eng oz tarmoqlarga ma’lumot berdi. Ayrim
biladilar; kamon va nayzalar bilan jang qaytara olmaydi”. Bu milliy armiyaning miqdordan” – 70 so‘mdan kam maosh raqamlarni keltirsak. Yurt himoyachilari
qiladilar; odatdagicha va oyboltalar bilan yangi bosqichda rivojlanish yo‘lidir. oladilar, ya’ni ularning konstitutsion 750 ta xonadonni tozalagan, 6 ta aholi
qurollanganlar”. huquqi kamsitilmoqda. Masalan, punktida harbiy qurilish chiqindilarini
MA’NAVIY QUDRAT “Astraxanstroy”dagi askarlarning maoshi olib chiqishda ishtirok etgan. Harbiy
Skiflarda barcha erkaklar jangchi oyiga 12 so‘mga ham yetmagan. To‘rt aloqachilar fojia ro‘y bergan hududda
bo‘lgan. “Skiflarning bayramlaridan birida Mustaqillikka erishganimizga 30 yil kishiga mo‘ljallangan xonalarda 12–14 1,5 kilometr masofada, 20 ta ustun
agarda kimda-kim bironta dushmanni bo‘ldi. Shu qisqa vaqt ichida O‘zbekiston kishi yotadi, qishda devorlar sovuqdan aloqa kabelini demontaj qilishgan.
o‘ldirmagan bo‘lsa, unga davra qadahini armiyasi tinch va osoyishta hayotimizning muz bilan qoplanadi (“Izvestiya”, 1989-yil Talafot ko‘rgan 40 ta aloqa mobil
tutmaganlar”, deb yozadi Aristotel ishonchli kafolatiga aylanib ulgurdi. Yo‘q 2-noyabr)”. bazasini tiklashgan. Harbiy shifokorlar
o‘zining “Siyosat” nomli kitobida. joydan paydo bo‘lib qolmadi. Ildizlaridan 4 ta hududda 156 nafar fuqaroga tibbiy
oziqlanishida davom etdi. Baquvvat Izohga hojat yo‘q. Baland yordam ko‘rsatib, 200 ga yaqin kishidan
“Dushmanni o‘ldirmaguncha bironta ildizlaridan. Bu ajdodlardan meros qadim minbarlardan turib, sho‘ro armiyasini tahlillar olgan. Harbiy topograflar esa
ham qiz turmushga chiqmaydi”, deb davlatchilik, harbiy san’at. Natijada ham xalqniki deb aytishardi. Xalqning, talafot ko‘rgan hududlarning 1 000
yozadi Gerodot savromatlar haqida. Prezidentimiz ta’kidlaganidek, xalq va mamlakatning tinchligini qo‘riqlash, tadan ortiq aero va kosmik suratlarini
Lug‘atda skiflarga qardosh bo‘lgan armiya birligi Qurolli Kuchlarimizning mudofaa salohiyatini oshirishga tayyorlashgan. Sanayversak, bunday
chorvador ko‘chmanchi qabilalar ma’naviy qudratiga aylandi. Mana, qaratilgan ishlar uchun emas, vazirliklar ishlar bisyor. Xalq xizmatini sharaf bilgan,
savromatlar deb yozilgan. Turkiylarning O‘zbekiston armiyasining kuchi nimada?! va amaldorlarning xizmati uchun safarbar duolarini boshiga toj qilgan armiyaga
erkagi ham ayoli ham yurti himoyasi etilsa, mardikor deyishadi-da. yana qanday kuch kerak?!
yo‘lida jasoratli bo‘lgan. Jahon mumtoz Ertaklardagidek, bir dumalab,
harbiy san’ati sahifalarida ko‘hna Turon qudratli, salohiyatli armiyaga ega bo‘lib QUROL VA MEHNAT O‘ZGARGAN QIYOFA
xalqlari zarhal harflar bilan bitilgan. qolmadik. Ildizlarimizga bolta urishga
chog‘langanlar ko‘p bo‘ldi. Millat harbiy Yana tarixga chekinamiz. Tarix Bugungi gap. Nega armiya va
UCH YO‘L salohiyati kamsitildi. fanlari doktori, professor Dono Ziyayeva xalq birligi tamoyili, g‘oyasi yangi
shunday deydi: “Yer yuzidagi 1,5 milliard O‘zbekistonda ilgari surildi? Salkam
Yaqin tarixdagi gap. 1991-yil 1990-yilda O‘zbekistondan 180 mingga aholini, 38 davlatni qamrab olgan Birinchi chorak asr milliy armiyada xizmat qilgan
21-dekabr, Olmaota shahri. Ozarbayjon, yaqin yigit muddatli harbiy xizmatga jahon urushi insoniyat boshiga katta ofitser sifatida bir fikrni aytaman. Ilgari
Armaniston, Belarus, Qozog‘iston, chaqirilib, ularning ko‘pchiligi asosan talafot yetkazdi. Bu davrda Rossiya armiya alohida, xalq alohida edi. Vatan
Qirg‘iziston, Moldova, Tojikiston, qurilish batalyonlarida, og‘ir ishlarda imperiyasi mustamlakasiga aylantirilgan himoyachilari kunida ochiq eshiklar
Turkmaniston, O‘zbekiston, Rossiya xizmatni o‘tagan. Mamlakatimizning Turkiston o‘lkasida ham urush ta’sirida kuni o‘tkazilardi, xolos. Boshqa paytlar
Federatsiyasi va Ukraina davlatlari Birinchi Prezidenti Islom Karimov bu haqda ijtimoiy-iqtisodiy vaziyat nihoyatda yoshlar uchun, xalq uchun ko‘pincha
rahbarlari Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligi shunday yozgandi: “Farzandlarimizdan keskinlashib ketdi. Urush boshlanishi harbiy qism yopiq bo‘lardi.
(MDH) tuzilganligini rasmiy ravishda asosan qurilish batalyonlarida, og‘ir bilan rasmiy doiralarda bo‘lib o‘tgan uzoq
e’lon qildilar. ishlarda foydalanilganini, ularga bamisoli muhokamalarda “Turkiston aholisiga Xo‘sh, bundan davlat va jamiyat
qandaydir “ikkinchi sort” odamlar deb qurol berish xavfli, bu qurol hukumatning nima yutdi? Armiya va xalqning birligi
Mazkur yig‘ilishda davlatlar o‘rtasidagi qaralganini o‘sha davrda harbiy xizmatni o‘ziga qarshi qaratilishi mumkin”, degan natijasida Qurolli Kuchlar jamiyatning
barcha sohalardagi munosabatlar bilan o‘taganlar va ko‘pgina ota-onalar hozir xavf-xatar bois mahalliy aholini frontga ajralmas qismiga, mamlakat barqarorligi
bir qatorda harbiy masala ko‘tarilganida ham eslashi mumkin”. jalb etmaslikka qaror qabul qilindi”. va taraqqiyotining ishonchli kafolatiga,
Qurolli Kuchlar masalasini hal etishning yoshlar va harbiy xizmatchilarni
uch yo‘li taklif etildi: Zokir Qurbonov (amakim) Astraxanda Natijada 1916-yilning 25-iyunida vatanparvarlik ruhida tarbiyalashning
muddatli harbiy xizmatni o‘tagan. chor Rusiyasi imperatori Nikolay II muhim institutiga aylandi. O‘zbekiston
birinchisi – xuddi oldingidek yagona “Korolevskiy voyska”da bo‘lganman, farmoniga muvofiq, imperiyaning front armiyasining kuchi ham qudrati ham
armiya, yagona qo‘mondonlikni saqlab desa biz sodda bolalar amakim bilan orti hududlariga Turkistondagi 19 shunda. Qurolli Kuchlarimizning “Xalq va
qolish; maqtanib yurganmiz. Bilsak qurilish yoshdan 43 yoshgacha bo‘lgan mahalliy armiya – bir tan-u bir jon” g‘oyasi asosida
batalyonini shunday atasharkan. To‘g‘ri, erkak fuqarolar mudofaa inshootlari, o‘zgargan qiyofasi, millat qalbidan
ikkinchisi – strategik va yadro qurollar boshqa millat vakillari ham bu shohona istehkomlar qurish uchun safarbar boshlangan yo‘li meni nafaqat ofitser
arsenalini o‘zida jamlagan birlashgan qo‘shin turida javlon urgan. Nimasi etilishi belgilandi. Mehnat fronti uchun, sifatida, balki oddiy bir fuqaro sifatida
Qurolli Kuchlarni tashkil etish; yomon?! Qurilish, bunyodkorlik ishlarini mardikorlik uchun loyiq ko‘rishdi. Oybek ham g‘ururlantiradi.
bajarsa, xalqqa, jamiyatga foydasi domla aytganidek, qurolimiz ketmon
uchinchisi – milliy armiyani barpo tegsa… Ammo gap boshqa yoqda. Taniqli bo‘ldi. Shunga o‘xshash munosabat, Alijon SAFAROV,
etish. jurnalist Karim Bahriyev “Oy borib, omon kamsitishlar sho‘ro saltanati hukmronligi O‘zbekiston Jurnalistika va
qaytmagan bolam” maqolasida SSSR davrida ham davom etdi. ommaviy kommunikatsiyalar
Aksariyat milliy respublikalar, shu xalq deputati Yu. Chernichenkoning universiteti Harbiy va sport
jumladan O‘zbekiston, davlat atributi so‘zini keltiradi: “Mening o‘g‘lim davlatni HALOVAT MILLAT jurnalistikasi kafedrasi mudiri,
va mustaqillikning muhim shartlaridan qo‘riqlash uchun chaqirilishi kerak, ROZILIGIDA
bo‘lgan milliy armiya tuzilishi yo‘lidan, xandaq qazish, kartoshka terish uchun rezervdagi polkovnik
uchinchi yo‘ldan sobitqadamlik bilan emas. Askar uchun stroybatdan haqoratli Serjant Jamol Bozorov Sardobadagi
bordi. fojia oqibatlarini bartaraf etishda
Bugungi gap. Prezidentimiz
Sh.Mirziyoyevning O‘zbekiston
Respublikasi Qurolli Kuchlari tashkil
etilganining 29 yilligi va Vatan
VATANPARVAR #Inson qadrini ulug‘lash va faol mahalla yili № 1 32022-yil
7-yanvar
MAHALLA FAOLIYATI:
2022 yil – “Inson
qadrini ulug‘lash va faol
mahalla yili” deb e’lon
qilinishi tizimda olib
borilayotgan islohotlarni
jadallashtirish, mavjud
muammolarni bartaraf
etish yo‘lidagi muhim
qadam bo‘ldi. O‘tgan
yil davomida joylarda
olib borilgan ishlardan
ko‘pchilikning xabari
bor, albatta. Izchil Suratlar tahririyat arxividan olindi
islohotlarda harbiy
xizmatchilar ham mahalla
faollari bilan yonma-yon
turib ko‘makchi bo‘ldi.
Ayniqsa, Toshkent
viloyatining Oqqo‘rg‘on
tumani, poytaxtimizning
Shayxontohur tumanida
hamkorlikda olib borilgan va respublika vakillari uchun bazaviy YANGICHA NIGOH
ishlar e’tirofga arziydi. hisoblash miqdorining ikki baravari Aytaylik, ishdan bo‘shatilgan
miqdorida turarjoy ijarasi xarajatlari Shu o‘rinda mahalla xodimlari xodimlarga taklif etilayotgan ish
Mahallalar faoliyatiga uchun kompensatsiya to‘lash, ish tomonidan bildirilayotgan e’tirozlarga o‘rni maoshi avvalgi ish joyidagi
to‘xtaladigan bo‘lsak, bahslarga faoliyatida yaxshi natijalarga erishgan o‘rinli javob berish kerak. maoshdan kam bo‘lmasligi,
sabab bo‘layotgan mahallalarda hokim yordamchilari va respublika
hokim yordamchilari lavozimini vakillarini har oy mukofotlash, hokim Ayni qaror ortida ayrim mahalla agar kam bo‘lsa, uni mahalla
joriy etish tashabbusi bo‘yicha yordamchilari ish haqining avvalgi ish xodimlari shuncha mablag‘ o‘zimizga jamg‘armasi hisobidan qoplab
savollar ko‘p edi. Ana shu joyi bo‘yicha o‘rtacha oylik ish haqi ajratilganda biz ham bu vazifani berish ko‘rsatilganda ancha
savollarga oydinlik kirituvchi miqdoridan kam bo‘lgan qismini bajaraverardik, deyishmoqda. Balki, adolatli bo‘lardi. Hozirgi
Prezident qarori e’lon qilindi. kompensatsiya qilib borish bu fikr ham qaysidir ma’noda to‘g‘ridir. vaziyatda ish o‘rni qisqartirilgan
ko‘zda tutilmoqda. Yil yakuni Lekin, tan olaylik, shu kungacha xodimlarga ko‘pi bilan 1 million
O‘zbekiston Respublikasi bo‘yicha o‘ziga biriktirilgan mahallaga ajratilgan moliyaviy so‘mlik ish taklif qilinsa, ular
Prezidentining 2021-yil hududda yuqori natijalarga manbalar aksariyat hollarda manzilli bu taklifni rad etishi ehtimoli
3-dekabrda “Mahallada erishgan respublika vakillari ishlatilmadi. Bunga xodimlarning katta. Chunki ayni vaqtdagi
tadbirkorlikni rivojlantirish, va hokim yordamchilariga iqtisodiy bilimi kamligi sabab bo‘ldi, oylik ish haqiga mutanosib
aholi bandligini ta’minlash ipoteka krediti asosida uy- nazarimizda. Shu bois ham endi holda ko‘plar banklardan kredit
va kambag‘allikni qisqartirish joy xarid qilish uchun uy-joy mahalladagi moliyaviy jarayonlar olgan, farzandini o‘qitish uchun
bo‘yicha davlat siyosatining qiymatining 50 foizigacha hokim yordamchilari tomonidan to‘lov-shartnoma imzolagan.
ustuvor yo‘nalishlari to‘g‘risida”gi subsidiya to‘lanadi. bajariladi. Tabiiyki, birdaniga topayotgan
farmoniga muvofiq qabul
qilingan “Mahallada tadbirkorlikni Aynan mana bu bandda Faqat qarorda mahalla raisining daromadi teng yarmiga qisqarib
rivojlantirish, aholi bandligini shu kungacha mahalla xodimlari o‘rinbosarlari shtati qisqarishi bo‘yicha ketgan xodim bu ishni rad etadi.
ta’minlash va kambag‘allikni o‘rtasida ko‘p savollarga sabab ayrim savollar hamon ochiq qolmoqda.
qisqartirish masalalari bo‘yicha bo‘layotgan masalaga ham oydinlik Masalan, yuqorida Bandlik va mehnat Keyingi jarayonda mabodo norozi
hokim yordamchilari faoliyatini kiritilgan. Ya’ni hokim yordamchilari munosabatlari vazirligi O‘zbekiston bo‘lib, yuqori organlarga murojaat
tashkil etish chora-tadbirlari va markazlar xodimlarining shtat kasaba uyushmalari federatsiyasi qilsa, mutasaddilar javobi tayyor. Biz
to‘g‘risida”gi Prezident qarorida, birliklari mos ravishda mahalla Kengashi bilan birgalikda shtat birliklari ish taklif qildik, lekin xodim buni rad
jumladan, yordamchilar faoliyatini fuqarolar yig‘ini raisining qisqartirilgan xodimlarni ish bilan etdi! Tamom, aybdor murojaatchining
tashkil etish bo‘yicha respublika obodonlashtirish, tomorqa va ta’minlashga ko‘maklashish choralarini o‘zi bo‘lib qolaveradi.
komissiyasi (keyingi o‘rinlarda – tadbirkorlik masalalari bo‘yicha ko‘radi, deyilgan. Lekin qaysi ishga,
Respublika komissiyasi) tashkil o‘rinbosari, tuman (shahar) bandlikka qanday lavozimga, qancha oylik Qaror bilan tanishish asnosida
etilishi belgilandi. ko‘maklashish markazlarining ishga maosh bilan kabi savollar aniq javob ko‘ngildan yana bir fikr o‘tdi. Shu
joylashtirish inspektori, tumanlar talab qiladi. kungacha mahalla bajarayotgan
Shuningdek, respublika vakillari, va shaharlardagi O‘zbekiston vazifalarning katta qismi hokim
hokim yordamchilarining Respublikasi Bosh vazirining yordamchilari zimmasiga yuklandi.
vazifalari aniq ko‘rsatildi. O‘z Tadbirkorlar murojaatlarini ko‘rib Demakki, mahallaning yuki ancha
navbatida hokim yordamchilari chiqish qabulxonalari shtat yengil bo‘ldi. Asosan, fuqarolar yig‘ini
vazifalarini amalga oshirishda birliklarini maqbullashtirish raisi va xodimlari aholi o‘rtasida
foydalanadigan moliyaviy hisobidan tashkil etiladi. ma’naviy-ma’rifiy ishlarga mas’ul
instrumentlarning 2022-yil bo‘lishi oydinlashmoqda. Bu holat
uchun manbalari ham aniqlab Demak, mahalla raisining ham aks savolni paydo qiladi. Hech
berildi. Ularning oylik ish haqi o‘rinbosari shtati qisqartirilishi bir moddiy va moliyaviy bog‘liqligi
miqdori biriktirilgan mahalladagi aniq bo‘ldi. Xo‘sh, ular taqdiri nima bo‘lmagan xodimlarning mahallada
xonadonlar soniga mutanosib bo‘ladi? Qarorda bu savolga ham ta’sir kuchi pasayib ketmaydimi?
ravishda belgilandi. javob berilgan. Unga ko‘ra, Bandlik
va mehnat munosabatlari vazirligi Nazarimizda, bu kabi savollarga
Eng e’tiborlisi, hokim O‘zbekiston kasaba uyushmalari javob topish, xodimlar manfaatini
yordamchilariga to‘lanadigan federatsiyasi Kengashi bilan birgalikda himoyalash borasida Mahalla va oilani
o‘rtacha oylik ish haqi miqdori shtat birliklari qisqartirilgan xodimlarni qo‘llab-quvvatlash vazirligi ham o‘z
nomzodning ushbu lavozimga ish bilan ta’minlashga ko‘maklashish takliflarini bildirishi lozim. Aks holda
ishga qabul qilingunga qadar choralarini ko‘radi. mahalla tizimi nomi bor-u, amali yo‘q
avvalgi ish joyi bo‘yicha o‘rtacha tuzilmaga aylanib qoladi. Umuman,
oylik ish haqi miqdoridan kam Aytish kerakki, bu tashabbus hech voqealar rivoji bu tizimni ham yangicha
bo‘lgan taqdirda yetishmagan shubhasiz, aholini ijtimoiy qo‘llab- nigoh bilan qayta ko‘rib chiqish fursati
qismi Hokim yordamchilari quvvatlashning yangi modeli. Agar shu kelganini ko‘rsatmoqda.
faoliyatini qo‘llab-quvvatlash tizim to‘g‘ri va adolatli yo‘lga qo‘yilsa,
jamg‘armasi hisobidan xalq roziligiga erishiladi. Eng muhimi, Xayrullo ABDURAHMONOV,
kompensatsiya qilib boriladi. respublikada ishsizlik, kambag‘allikka jurnalist
barham beriladi. Hamma gap endi ijroda.
Boshqa hududlardan kelib
ishlayotgan hokim yordamchilari
4 № 12022-yil #14-yanvar – vatan himoyachilari kuni VATANPARVAR
7-yanvar
MUSTAQIL VATANNING
VATANPARVAR #Mening armiyam – mening faxrim № 1 52022-yil
7-yanvar
METIN QALQONI
Suratlar tahririyat arxividan olindi
6 № 12022-yil #Harbiy libosdagi ma’naviyat VATANPARVAR
7-yanvar
URAGI BAQUVVAT ASKARNI
YENGIB BO‘LMAYDI
Vaqt o‘tgani sayin inson donishmandlashib Ayni paytda o‘tayotgan yillarni yurtimizning dunyoga kelgan kundan boshlanishi kerak.
boradi. Hayot saboqlaridan to‘g‘ri xulosa yuz yillik kelajagiga tamal toshi qo‘yilayotgan Qush uyasida ko‘rganini qiladi.
davr deyish mumkin. Vaziyatni nozik ilg‘agan
chiqarganlari, albatta. Qurolli Kuchlarimiz mutasaddilar armiya va xalq orasidagi rishtani Keyin bog‘cha, maktab, oliy o‘quv yurtlari
mustahkamlash harakatida. Bir paytlar harbiy tarbiya maskani bo‘ladi. Shu davrdagi eng katta
tashkil etilganining 30 yilligi arafasida qismlarning darvozasiga yaqinlashsang tekshir- tarbiya maktabi – armiya. Yaqinda ikki nafar
tekshir boshlanardi. Hozir esa ekskursiyalar, nabiram Safarbarlik chaqiruv rezervida xizmat
O‘zbekiston Milliy Axborot agentligi direktori, ochiq eshiklar kuni o‘tkazilyapti. Harbiy o‘tadi. Yonimda yashab, ulg‘aygan bolalar
xizmatchilar mahallalarda faol, muhtojlarga qisqa vaqtda tamoman boshqa odam bo‘lib
O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan jurnalist Abdusaid ko‘makchi. Aholi ham ulardan xursand. qaytganini sezdim. Xursand bo‘ldim. Talab
ularni tarbiyaladi. Biz ota-onalar, bobo-buvilar
Ko‘chimov bilan suhbatimiz ham ibratli voqealar, Harbiy-ma’muriy sektorlar tashkil qilingani ba’zi o‘rinlarda ko‘ngli bo‘shlik qilamiz.
ayni muddao bo‘ldi. Tarbiyasi og‘irroq yoshlarga
hikmatlarga boy bo‘ldi. Aytgancha, shoirimiz mahallaning gapi, ota-onaning so‘zi boshqacha, Bu borada bizga hech kimdan hech narsa
harbiy xizmatchilarning o‘giti tamomila ayricha talab qilmaydigan, nihoyatda qudratli, ulug‘
yaqindagina 4 jildlik saylanmasini nashrdan ta’sir qiladi. ne’mat – kitob yordamga keladi. Kitobxonlar
uchun yurtimizda bejiz katta-katta rag‘batlar,
chiqaribdi. Gurungimiz o‘zaro suhbatdan boshlandi. – Qurolli Kuchlardagi ana shunday mashina va mukofotlar berilayotgani yo‘q.
islohotlarni yoritishda ommaviy axborot O‘zbek xalqi dunyo bilan bo‘ylashar ekan,
– Avvalo aytmasam bo‘lmaydi, “Vatanparvar” gazetasi vositalari, xususan, O‘zbekiston Milliy birinchi navbatda odamning yuragini baquvvat
nomining o‘ziyoq odamni kechasini o‘ylashga, ertasi haqida Axborot agentligining ishtiroki qay qiladigan qon bu – kitob.
fikr yuritishga undaydi. Ko‘p yillar davomida nafaqat ma’naviy, darajada? Kuch tuzilmalari bu borada
iqtisodiy dunyomiz, hatto gazetalarning nomi ham tamomila ochiqlik va shaffoflikni ta’minlab bera Harbiy xizmatchilarga maqollarni,
sho‘rolar siyosatiga botirilgan edi. Bugungi kunda ushbu olyaptimi? matallarni jiddiy o‘rgatish kerak. Bizning
nashr nafaqat harbiylarniki, balki butun xalqimizniki. folklorimizdek boy xalq og‘zaki ijodi boshqa
– Yuqorida gaplashganimizdek, uzoq yillar qayerda borligini hech kim ayta olmaydi. Har
Bolaligimizda harbiy bo‘lishni orzu qilmaydigan yigitning bu soha yopiq edi. Yaqinlashish uchun katta- qanday adabiyot bilan bellashadigan go‘zal
o‘zi bo‘lmasdi. Buning tabiiy sabablari bor. O‘tgan asrning katta odamlardan ruxsat olish kerakligi uchun doston va ertaklarimiz bor.
60-yillarida hamma joyda, har bir ko‘chada Ikkinchi jahon yoritish ham maqtanadigan holatda emasdi.
urushining asoratlari bor edi. Qishlog‘imizda oyog‘i, qo‘li yo‘q, Keyingi yillarda ana shunday sun’iy devorlar Atoqli fan, san’at, adabiyot namoyondalari
qayeridadir o‘q izlari qolib ketgan odamlar ko‘p bo‘lardi. Ular olib tashlandi. Ammo yana ham rivojlantirish bilan uchrashuvlar, sevib o‘qiladigan, ko‘p
bilan suhbatlashib, bizning nazdimizdagi tinchlikning qadri kerak. Bu borada ikkita masala bor. muhokamalarga sabab bo‘lgan kitob mualliflari
ortardi. bilan konferensiyalar, insholar tanlovlari
Birinchisi, hali harbiy xizmatchilarning o‘tkazishni ko‘paytirish kerak.
O‘sha mahallar kinolar ham urush haqida bo‘lardi. hammasi ham jurnalistlar bilan yurakdan
Ta’sirlanib, yog‘ochdan avtomat yasab, urush-urush suhbat qilishga ishtiyoqmand emas. Ba’zi – Armiyadagi hayotni asarlarga ko‘chirish
o‘ynardik. Go‘yo, bosqinchilarni yer tishlatardik. narsalarni aytsam qanday bo‘larkan, degan fursati kelmadimikin?
ichki bir shubhalar bor. Ikkinchidan, xuddi
Bora-bora tasavvurlarimiz o‘zgarib, mukammallashib bordi. shunday jurnalistlar ham ko‘p masalalarda – Buning uchun ijodkorlarni harbiylar
So‘nggi yillar Prezident huzuridagi Xavfsizlik kengashining dadil so‘rashga botinmaydi, ularda harbiy hayotiga chuqurroq olib kirish lozim. Ularga
yig‘ilishlarida qatnashib, oldimizda juda katta va murakkab ilm unchalik yetarli emas. Yaxshi tahlil harbiy xizmatchilar bilan birga yashashiga,
vazifalar turganligini his qildim. Ularning birida yoshlarimiz qilayotganlari, albatta, bor, ammo hali poligonlarda bo‘lishiga sharoit yaratish,
ongiga milliy ruhni singdirish, hududlarda “Temurbeklar maqtanishning mavridimasdek. zarurat bo‘lsa shartnomalar tuzishning payti
maktabi” tashkil qilish haqida so‘z bordi. Harbiy qasamyod keldi. Abdulla Qahhor “Shohi so‘zana” asarini
matni o‘zgartirildi. Murojaatlar to‘laligicha o‘zbekchalashtirildi. Mudofaa vazirligi bilan hamkorlik yozish uchun Mirzacho‘lga borib yashagan.
memorandumi imzolaganmiz. Shu asosda Aholi bilan birga ovqatlangan, oftobda
Qanday qilib, hech bo‘lmasa ikkita she’rni to‘liq bilmagan baqamti ishlayapmiz. Qo‘shma dasturlar kuygan. Harbiy xizmatchilar faoliyati undan
askar vatanparvar bo‘lsin, millatimizning ma’naviy boyligi qilganmiz. ham murakkab. Yozuvchi va shoirlar ularning
bo‘lgan rubob, doira chalish, maqomni ular ham bilsin, har bir olayotgan nafasini, yurak urishini his
kabi takliflar bildirildi. Izchil sa’y-harakatlar natijasi o‘laroq – Yoshlarning harbiy-vatanparvarlik qilishi kerak.
bugungi kunda jangovar, jismoniy, ilmiy, texnikaviy jihatdan tuyg‘usini yanada oshirish uchun qanday
mukammal bilim va tajribaga ega avlod shakllantirildi. taklif va loyihalarni bildirgan bo‘lardingiz. Harbiy xizmatchilar bilan uchrashuvga
Shundog‘am kitobxonlik susayib borishga vaqt topa olmaydigan ijodkorlarga
– Ijodkor sifatida ana shunday harbiy xizmatchilar ketayotganidan nolish ko‘paygan bir achinaman. Vatan himoyachilari bilan
to‘g‘risida asar yaratish niyatingiz bormi? Yangi davr paytda harbiy xizmatchilarni adabiyotga, muloqotga kirishishga ishtiyoqmand ijodkor
Vatan himoyachisi sizning nazdingizda qanday bo‘lishi mutolaaga qiziqtirishning qanday samarali do‘stlarimiz juda ham ko‘p. Dunyoda tinchlikdan
kerak? yo‘llari bor? muqaddas hech narsa yo‘q. Uni asrayotgan
harbiy xizmatchilarni qutlug‘ sana bilan
– Tog‘ning salobatini ko‘rish unga yaqinroq borish, – Muhim mavzuni ko‘tardingiz – ham muborakbod etaman!
daryoning shiddatini bilish uchun uni yaqindan kuzatish harbiy xizmatchilarning, ham yoshlarning
darkor. Bugungi harbiy xizmatchilarni bilmoqchi bo‘lgan vatanparvarligi. Bobolarimizda “Bola loy, – Samimiy suhbatingiz uchun tashakkur.
odam dunyo miqyosida o‘z o‘rnini topib borayotgan Vatan ona kulol”, degan naql bor. Tarbiya farzand
himoyachilari bilan hamroh, hamnafas bo‘lishi kerak. Aziz NORQULOV suhbatlashdi.
Yigitning kuchi bilagida emas, yuragida bo‘ladi. Yuragi
baquvvat askarni hech kim yenga olmaydi. Jaloliddin
Manguberdini olaylik, u zot hozir jisman oramizda yo‘q,
biroq qalb harorati, jasorati biz bilan yashamoqda. Yoshlarni
gazeta nomidagidek vatanparvar qilib tarbiyalash lozim.
Bunday tuyg‘usi bo‘lmagan o‘g‘il-qizlardan yaxshi harbiy ham,
tuzukroq mutaxassis ham chiqmaydi.
VATANPARVAR № 1 7#Armiya mening taqdirimda 2022-yil
7-yanvar
“Vatanga qo‘riqchilar emas, posbonlar kerak”. Bu gap fransuz
shoiri Rene Shar tomonidan aytilgan. Dalalarga xuddi tirik qo‘riqchi
qiyofasini beradigan qilib kiyintirilgan yog‘och “qo‘g‘irchoq”lar poliz
maydonlaridagi hosilni qushlardan, turli hayvonlardan, ya’ni xavfdan
qo‘rimoq uchun o‘rnatiladi. Posbonlar esa o‘z yurtini, Vatanini
ARDLIKxavf-xatardan himoya qiladi. Bunday insonlarni bir so‘z bilan fidoyi
deb atash mumkin. Harbiy xizmat shunchaki qo‘riqchilarni emas,
chinakam mard, Vatanga sodiq o‘g‘lonlarni tarbiyalaydi. Bugungi
kunda milliy armiyamizda xizmat qilish tom ma’noda sharafli
burchga aylanib ulgurdi. Yosh avlod vakillaridan kelajakdagi rejalari
haqida so‘rasangiz, maqsadlari orasida albatta, harbiy xizmatga
MANGULIKDIRborishdek sharafli burch ham o‘rin olgan. Darhaqiqat, katta hayotga
qo‘yilajak ilk qadamlar armiya xizmatidan boshlanadi. Quyidagi
qahramonlarimiz ham bolalikdan ana shunday maqsadlarni
ko‘ngliga tugib ulg‘aygan.
bo‘ldi. Qarindoshlar, mahalla-ko‘y meni
Alibek OMONTURDIYEV, o‘zi tartibga solar?! O‘zini o‘zi ortiq Shamsinur AXTAMOV, kuzatib qo‘yishga chiqdi.
2017-yil Havo hujumidan aldamas?! Bunga ham irodasi yetmasa, 2013–2014-yillarda Sharqiy O‘zimga harbiy xizmat menga
mudofaa qo‘shinlari va Harbiy tinchgina bunday vazifani qoyillatib harbiy okrugga qarashli
havo kuchlariga qarashli Chirchiq bajaradigan yagona sharafli maskan – Farg‘ona shahridagi havo-desant nima berganini emas, aksincha men
garnizonida joylashgan harbiy armiyaga borar?! qo‘shinlari safida xizmat qilgan. xizmat davomida Vatanimga nima
qismda muddatli harbiy xizmat Huquqshunos. bera olganim haqida savol beraman.
o‘tash baxtini boshdan kechirgan. U katta ehtimol bilan armiyaga Harbiy xizmat meni ulg‘aytirdi, hayot
“Surxon yoshlari” gazetasi bosh boradi va bilib-bilmay to‘g‘ri qiladi! Hatto Bolalikda ustozlarimiz kelajakda tashvishlari-yu, qiyinchiliklarda qanday
muharriri. biror oliy ta’lim muassasasiga o‘qishga qaysi kasbni tanlaysan, deb so‘rashsa, yo‘l tutishni o‘rgatdi. Yutuqlarga erishish
kirish imtiyozi ilinjida manglayiga “voyenniy”, deya javob berardik. U yo‘lidagi mashaqqatlarga chiniqtirdi.
Islom dini vujudga kelguncha kakarda qadagan bo‘lsa ham... vaqtlarda harbiy libos jozibasi, yaqin Xizmatdan keyin Toshkent davlat
ham odamlarning ixlosi zehniyatida qarindoshlarning armiya xizmatiga yuridik universitetiga davlat granti
buromad, ehson, foydaning bir ulushini *** chaqirilishi, ketayotganlarni tantanali asosida o‘qishga kirdim. 4 yillik oliy ta’lim
xayr qilish kabi muhim amallar bo‘lgan. Har qanday yigitga ikki xil kiyim kuzatish-u, xizmatdan qaytganlarni jarayonlarida harbiy xizmatga borgan
(kuyov-kostyum va harbiy ust-bosh) kutib olish, “askar to‘y”lar sabab harbiy yigitlar boshqalardan aql, muomala
*** g‘oyat yarashishi va mas’uliyat xizmatga qiziqar edik. Maktabni bitirib, madaniyati, kiyinish va mehnatsevarligi,
Odam o‘zining ko‘z o‘ngida ko‘p yuklashini, uch xil ifor (yor, mehnat va anchayin ulg‘ayib qolganimizda esa xullas, ko‘p jihatdan bir bosh ustundek
gunohlarga, nojo‘ya ishlarga qo‘l uradi, porox) qanot bag‘ishlashi, uch xil hodisa yuqoridagi tashqi ifodalardan keskin tuyulaverar edi.
ba’zan rasvo xayollar-u gumonlarga (ilk visol, farzandli bo‘lgani haqidagi ilk farq qiluvchi ichki bir xohish, yigitlik
boradi. “Aybdorlik hissi” botinidan xushxabar va Vatanga qasamyod g‘ururi, xalq xizmati, Vatan oldidagi Xizmat menga sodiq do‘stlar berdi.
g‘imirlab o‘tarkan, hech kim: na banda, qabul qilgan kun) bir umrlik o‘chmas, burch kabi turtkilar sabab harbiy Har doim bir-birimizni ko‘rsak yoki
na kodekslar va na “yolg‘on detektorlari” go‘zal xotira bo‘lishini; armiyada xizmatga otlandim. Bolaligimda davralarda birga o‘tirsak, quroldosh
– Parvardigordan boshqa biror zot uch toifa bo‘lmaslik (o‘g‘ri, ochko‘z, ko‘rganlarim bu safar o‘zim bilan sodir do‘stim, deya o‘zgacha bir mehr
uning kechinmalarini (ong ostida o‘zi chaqimchi) naqlining mohiyatini keyin- uyg‘onadi. O‘ylaymanki, har bir o‘g‘lon
bilib, taslim bo‘lib, tavba qilib turgan keyin anglarkan, kishi. Vatan oldidagi yigitlik burchini o‘tashi
qilg‘iliqlarini!) payqamaydi. Uni hech kerak. Chunki insonga umr bir marta
kim ta’qib qilmaydi, qo‘lga tushirmaydi, *** beriladi. Men harbiy xizmatda Vatanimga
tutib bermaydi... Uni faqat... o‘zi ushlab Chaqiriluvchilar, oddiy askarlar, mehrimni, sadoqatimni berdim.
berishi mumkin... yana kimga deng? serjantlar va ofitserlar tarkibida bo‘lgan Qasamyodga sodiq qolish, so‘nggi
O‘ziga! Qachon tutib beradi? Qay zaxiradagi ofitser sifatida amin bo‘lib nafasgacha vatanparvarlik ruhida
tartibda? Bu ahamiyatsiz. Balki, o‘zini aytamanki, armiyaga bormagan yigit yashash hayot qonuniga aylangan
uzil-kesil tiyib, idora etar?! O‘zini xuddi “haydovchilik guvohnomasi”ni biz uchun. Buning barchasiga kuch
tanish-bilish orqali sotib olib, yo‘lga bag‘ishlab turuvchi xislatlar, kishiga
chiqqan haydovchiga o‘xshaydi. qat’iyat beruvchi, insonni matonatli
qiluvchi tuyg‘ularning barchasi harbiy
*** xizmat davomida shakllangan. 18
Islom dini vujudga kelguncha yoshimda qilgan bu qarorimdan butun
ham odamlarning ixlosi zehniyatida umr faxrlanib yashayman.
buromad, ehson, foydaning bir ulushini
xayr qilish kabi muhim amallar bo‘lgan. hayotdagi turli qiyinchiliklarni
Ular minglab ko‘rinishdagi ne’mat-u yengib o‘tish hamda vaziyatlarga
matohlarni, tuyg‘ularni ehson qilganlar: tezkor baho berishni armiyadagi
oltin-kumush, latta-putta, yer-suv, xizmatim davomida o‘rgandim. Sabr
mehr-muhabbat, mehnat, umr... qilolmaydigan, hamma narsaga
Bunday ehsonda ko‘p hikmat tez va oson erishishni istaydigan
borligini ular aniq-teran his etganlar. yoshlarni ko‘rganimda ularga
Tuprog‘i uchun umrini beovoza armiya xizmatiga borishni tavsiya
“ehson”, “sadqa”, “qurbon” qilgan qilaman. Har holda xizmatdan keyin
zotlar – barcha zamonlarning katta-
kichik jo‘mardlari.
Sunnatillo OVLAQULOV, Muddatli harbiy xizmatga chaqirilga- Jamshid SAMANDAROV, hayotning kuchli bo‘ronlariga qanday
nimda 22 yoshda edim. Armiya juda yaxshi 2015–2016-yillarda Namangan bardosh berishni o‘rgansa, ajabmas.
2017–2018-yillarda Jizzax shahrida hayot maktabi ekan. Yigit armiyada xizmat viloyatining Pop tumanida joylashgan Bolalikdan sportning armrestling turi
joylashgan harbiy qismda xizmat qilish uchun oilasini tark etar ekan, mustaqil harbiy qismlarning birida muddatli bilan shug‘ullanganman. Bu harbiy
qilgan. O‘zbekiston jurnalistika bo‘lishni, sabr-toqatni o‘rganadi. Kamgap harbiy xizmatni o‘tagan. Toshkent xizmatda menga juda asqatgan.
va ommaviy kommunikatsiyalar hamda kamtarlik xislatlarini o‘zida mujassam shahar Uchtepa hokimiyatining tahliliy Harbiy qismimizda o‘tkazilgan sport
universitetining 3-bosqich talabasi. etadi. Armiya xizmatini o‘tab kelgan biror nazorat guruhi bosh mutaxassisi. o‘yinlarida armrestling turi bo‘yicha
do‘stingiz yoki qarindoshingizning fe’l- har doim shaxsiy tarkib o‘rtasida
atvoridagi o‘zgarishlarga hech e’tibor Har bir o‘g‘lon Vatan oldidagi yigitlik faxrli birinchi o‘rinni qo‘lga kiritib
berganmisiz? O‘ylamay ko‘p gapiradigan burchi, ya’ni yurtni qo‘riqlash xizmatini kelganman va shu sport turi bo‘yicha
yigitlar xizmatdan kamgap, vazmin bo‘lib o‘tashi kerak, deb o‘ylayman. Aynan nom qozonganman.
qaytadi. Bunga juda ko‘p marotaba guvoh shu burch mening hayotimda ham o‘z
bo‘lganman. aksini topdi. Muddatli harbiy xizmatga Harbiy xizmat yomon odatlarni
bordim va maqsadimga erishdim. O‘sha tugatish, kundalik turmushingizni
Armiyani “yigitlik umrining faxrli yo‘li” kundan boshlab hayotimda o‘zgarishlar tizimlashtirish va hayotdagi
deb atasak, menimcha, to‘g‘ri bo‘ladi. sodir bo‘la boshladi. Albatta, yaxshi qiyinchiliklarni yengib o‘tishni
Harbiy xizmat haqida xotiralarim ko‘p, tarafga. Biror ishga qo‘l urishdan o‘rgatadigan haqiqiy maktab. Armiya
albatta. Bir yil mobaynida yelkadosh oldin avval o‘ylab ko‘rish kerakligini, xizmati davomida shakllangan bu
bo‘lib xizmat qilgan do‘stlarimni doim xislatlar hozirgi kundagi ish faoliyatimda
sog‘inaman. Lekin hammamiz turli ham mustahkam poydevor bo‘lmoqda.
viloyatlarda yashayapmiz. Armiya menga
ana shunday sog‘inadigan, sog‘intiradigan “Vatanparvar” muxbiri
haqiqiy do‘stlar berdi. Sherzod EGAMBERDIYEV
tayyorladi.
8 № 12022-yil #Bunyodkorlik #Mardi maydonlar VATANPARVAR
7-yanvar
YANGI BINO VA KO‘ZLANGAN
INSHOOTLAR MAQSADGA
foydalanishga ERISHILDI
topshirildi
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Taxiatosh tumani va Qashqadaryo viloyatining
O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari tashkil etilganligining 30 yilligi va Muborak tumanida joylashgan Mudofaa vazirligiga qarashli harbiy qismlarning
Vatan himoyachilari kuni arafasida Mudofaa vazirligining Toshkent garnizonida birida noqulay ob-havo sharoitida real vaziyatlarga yaqinlashtirilgan taktik-
joylashgan harbiy qismlarning birida yangi bino va inshootlar foydalanishga o‘quv mashg‘ulotlari o‘tkazildi.
topshirildi.
O‘quv mashg‘ulotlari davomida qurollangan shartli dushman qo‘lga
qo‘riqlanayotgan inshoot hududida olinib, minali hudud zararsizlantirildi,
tabiiy va texnogen favqulodda holatlar obyektda sodir etilgan yong‘in bartaraf
sodir bo‘lganda uni bartaraf etish, etildi va jarohatlanganlarga birinchi
shaxsiy tarkibning jangovar shayligi tibbiy yordam ko‘rsatildi. Yakunda esa
va tayyorgarligini oshirish hamda ko‘zlangan maqsadga to‘la erishildi.
hamkorlikdagi kuch tuzilmalarining
uyushqoqlikda harakat olib borishini – Jangovar shaylikni mustahkamlash
yanada mustahkamlash asosiy maqsad maqsadida o‘tkazilayotgan bu kabi
etib belgilandi. amaliy mashg‘ulotlar bizni har tomonlama
toblaydi, irodamizni baquvvat, jismoniy
Mashg‘ulotlar davomida blokpostga sifatlarimizni yanada takomillashtirishda
hujum uyushtirgan noqonuniy muhim ahamiyat kasb etadi, – deydi
podpolkovnik Lazizbek Qudratov.
Shinam va yorug‘ xizmat xonalari, – Bu kabi yangi binolarning EZGU #Saxovat
dam olish xonasi, o‘quv va avtomobil foydalanishga topshirilishi harbiy
tayyorgarlik sinfi, mashinalar saqlash qismlarimiz infratuzilmasini
joyi, so‘nggi texnologiyalar asosida barpo yaxshilash, harbiy va jangovar
etilgan yoqilg‘i quyish shoxobchasi kabi texnikalar doimo soz holatda
obyektlarni o‘zida mujassamlashtirgan saqlanishini ta’minlash bilan
avtosaroy hamda barcha qulayliklarga birga, bo‘linmalarga yuklatilgan
ega zamonaviy targ‘ibot vositalari va jangovar vazifalarni muvaffaqiyatli
mebellar bilan jihozlangan qorovulxona bajarishida dasturilamal bo‘lib xizmat
harbiy xizmatchilar uchun haqiqiy qiladi, – deydi polkovnik Jamshid
bayram tuhfasi bo‘ldi. Musurmanov.
*** TASHABBUS
Harbiy qismlar infratuzilmasini Ezgu niyatlar ila yangi nihol ko‘chatlari
Ehtiyojmand oilalar holidan xabar olish, bemorlarni yo‘qlash va
yaxshilash, harbiy xizmatchilarning ekildi. imkoniyati cheklangan fuqarolarga e'tibor ko‘rsatish xalqimizga
xos azaliy qadriyat hisoblanadi.
xavfsiz xizmat olib borishini hamda Shundan so‘ng tadbir ishtirokchilari
i j t i m o i y h i m o y a s i n i t a ’ m i n l a s h kapital ta’mirdan chiqarilgan, zamon
maqsadida Mudofaa vazirligining talablariga mos tarzda jihozlanib, yurt
Qashqadaryo viloyati Nishon tumanida himoyachilari ixtiyoriga topshirilgan
joylashgan harbiy qismlarning “Situatsion markaz”, “Yoshlar ittifoqi
birida ham yangi bino va inshootlar xonasi”, “Ruhiy zo‘riqishlarni yechish
foydalanishga topshirildi. xonasi”, “Buyuk sohibqiron Amir Mudofaa vazirligi qo‘shinlarida ehtiyojmand oilalar holidan xabar olgan
“Vatanparvarlik oyligi” doirasida bo‘lsa, Pop tumanida joylashgan harbiy
Tantanali tadbirda qo‘shinlar Temur” va “Turon qoploni Jaloliddin ma’naviy-ma’rifiy hamda qism harbiy xizmatchilari 24-sonli
ko‘ngilochar
qo‘mondoni, viloyat hokimi o‘rinbosari, Manguberdi” sinfi, “Vatanparvarlik” tadbirlardan tashqari imkoniyati cheklangan bolalar internat
turli xayriya aksiyalari uyi tarbiyalanuvchilariga bayram
hududiy sektor rahbarlari, Qurolli hamda “Jangovar va ma’naviy-ma’rifiy ham o‘tkazilmoqda. sovg‘alarini tarqatdi.
Kuchlar faxriylari, yoshlar, davlat va tayyorgarlik o‘quv sinflari”da yaratilgan Ana shunday – Yoshi ulug‘ nuroniylar va
tadbirlar Navoiy viloyati ijtimoiy himoyaga muhtoj oilalar
jamoat tashkiloti vakillari ishtirok etdi. shart-sharoitlar bilan tanishtirildi. Uchquduq tumani, holidan xabar olishni muntazam
Namangan viloyati ravishda yo‘lga qo‘yganmiz, bu
Tadbir avvalida viloyat hokimi Shuningdek, tadbir davomida Pop tumani va Andijon xalq va armiya yakdilligini yanada
viloyati Xonabod mustahkamlashga xizmat qiladi,
o‘rinbosari Anvarjon Eshonqulov va harbiy qism shaxsiy tarkibiga mudofaa shahrida joylashgan –deydi harbiy mayor Farruxbek
harbiy qismlarning bir Rahimov.
qo‘shinlar qo‘mondoni polkovnik Jur’at vazirining sovg‘asi – xizmat avtomobili guruh ko‘ngilli harbiy
xizmatchilari tomonidan
Yakubov ramziy tasmalarni kesib, hamda ilg‘or harbiy xizmatchilarga amalga oshirildi.
yangidan qurilib, zamonaviy mebel va faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar Uchquduq tumanida joylashgan
harbiy qism harbiy xizmatchilari
targ‘ibot vositalari bilan jihozlangan topshirildi. tumanning turli mahallalarida
istiqomat qiluvchi yoshi ulug‘
askarlar yotoqxonasini ochib berishdi. keksalarning holidan xabar olib,
20 turdagi oziq-ovqat va 12 turdagi
zarur tibbiy vositalarni hadya
qilishdi.
Xonabod shahrida joylashgan
harbiy qism vakillari ham hududdagi
Mayor Farruxbek SOTVOLDIYEV
VATANPARVAR #Keling, kitob o‘qiymiz! № 1 92022-yil
7-yanvar
Maymun odamni
yetakladimi
yoki odam maymunni?
O’zbek adabiyotida o’ziga xos yo’nalishga ko‘rinishidir. Ana u ayol g‘oyat
ega yozuvchilar bisyorgina. Bugungi kundagi go‘zal deb aytishimiz bilan har
adabiy jarayonning xilma-xilligi ham shunda. qanday odamda u ayolga nisbatan
Kechagi adabiyot inson va uning atrofida vahshiylik uyg‘onadi. Mana bu gul
bo’layotgan voqea-hodisalar haqida so’zlasa, qanday nafis deyishingiz bilan
bugungi adabiyot esa odamning asl javhari, ko‘nglingizda shu gulni uzib olish
tafakkuri va undagi muammolar bilan istagi paydo bo‘ladi. Go‘zallikka
suhbatga kirishadi. erishish uchun vahshiylik qilish
shart bo‘ladi”.
Nazar Eshonqul ana shunday “Biz aslida sevganimiz Asbob buzilsa, uni
hikoyalar ustasi. “Urush odamlari”, timsolida boshqa qiyofani sevamiz. “Inson yovuzlikni ulug‘ san’at yaratgan ustaga olib borib
“Shamolni tutib bo‘lmaydi”, Buni anglash uchun rassom kabi asari darajasiga ko‘taruvchi birdan tuzatamiz. Odamzodning
“Momoqo‘shiq”, “Yalpiz hidi”, xo‘rlikni boshdan kechirishimiz bir jonzotdir”.
“Shaftoli guli” nomli kitoblarida kerak”. ham buzilgan qalbini
jamlangan asarlari uning o‘zbek “Men o‘g‘limning musiqasi Yaratgangina tuzata oladi.
adabiyotidagi mustahkam o‘rnini Insonning qilgan har bir xatti- qanday qilib olqishga sazovor
belgilab berdi. Yozganlari hech harakatiga faqat o‘zi emas, balki bo‘layotganini tushunmasdim; yo Kim ustalikka da’vogar
kimnikiga o‘xshamagan adib uning yaqinlari ham javobgarligini men yoki odamlar aqldan ozgan bo‘lsa, kim uni men
Nazar Eshonqulning asarlarini gohida unutib qo‘yamiz. Noto‘g‘ri edi: axir zo‘rlik va sizni mayib
o‘qirkansiz, undagi g‘oyani darrov yo‘lni tanlaganligimiz tufayli qilishga mo‘ljallangan musiqani tuzataman desa, uni faqat
ilg‘ab olmaysiz. Asar yana bir nafaqat yaqinlarimizni, balki qanday qilib musiqa deb atash, uni yana ham ko‘proq vayron
necha bor o‘qishga majbur qiladi. o‘zgalarni ham baxtsiz qilishimiz olqishlash mumkin”.
Sizni shunday ko‘chalarga olib mumkin. “Ajr”… qilishga olib keladi. Har
kiradiki, qaytish yo‘lini unutasiz… “Parvardigor taqiqlagan kim o‘zi yaratgan narsaga
“Xomtama bo‘lma, lekin sen narsalar bizni o‘ziga tortaveradi, u
Yozuvchining tilga tushgan fanoda biror marta ham tiriklarga xos nafratlan, degan narsalarni sevib ustalik qilgani ma’qul.
hikoyalaridan biri “Maymun ish qilganing yo‘q, sen nimaiki qilgan qolaveramiz. Xo‘sh, ayting-chi,
yetaklagan odam”. Bu hikoyani bo‘lsang, o‘zing uchun qilding. charxi dunning qaysi burchagida Oilani jamiyatning bir
o‘qigan kitobxonlar orasida bir savol Shunday! O‘lim – abadiy tiriklik! yolg‘on yo‘q, qaysi burchagida bo‘lagi deyishadi. Demak,
haligacha jumboq: maymun odamni Sen o‘liklar orasida qayta tirilar jaholat, nodonlik, xiyonat, tubanlik mening oilam bir jamiyat
yetakladimi? Yoki odam maymunni? ekansan, hatto oddiygina, “Nima yo‘q? Bu g‘aflatdagi olomon va men ana shu jamiyat
uchun yashadim?” degan savolga qachon uyg‘onadi?”
Yana bir hikoya “Zulmat ham javob berolmaysan. Seni axloqi uchun hamisha
saltanatiga sayohat”. Hikoya hatto oddiy o‘liklar ham o‘z saflariga “Qora kitob”. Bu asar javobgarman.
bosh qahramonining ismi M. qo‘shmaydi, sen qum quyuni qoplab yondaftarni qo‘yib olib, undagi
Uni o‘qir ekansiz, chindan ham olgan sahroda yolg‘iz o‘zing abadiy har bir hikmat – javohirni ko‘chirib
zulmat saltanatiga sayohat kezib yurasan, abadiy!” olsa bo‘ladigan asardir. Hech
qilasiz. Yozuvchi qahramon bir jumlani tezlik bilan o‘qib, o‘tib
M.ni “Adabiyotimizning ikki “Sho‘rlik, qanchalik ketolmaysiz. Albatta, biroz tin olib,
yorqin yulduzidan biri” deb ham qilmishingdan ezilmasin, seni tafakkur qilasiz.
ta’riflaydi. Aslida-chi? Aslida ham nogahon qarg‘ab yuborishdan
M. shundaymidi? qo‘rqardi; ikkalamiz ham tilimizni Kitob javoningizni katta
tiyardik, o‘sha kunni eslamaslikka iste’dod sohibi yozuvchi Nazar
“Biroq bu dunyo uning tahqirli harakat qilardik, agar ozgina Eshonqulning o‘zgacha asarlari
qalbining mahsuli bo‘lgani uchun qarg‘asak ham u dunyo-yu bu bilan boyiting.
ham yovuz, shafqatsiz va johil edi”. dunyo kuyib ketardi”.
Uning qissa va hikoyalari
“U sotqinlik, xiyonat, qo‘rquvni Nazar Eshonqulning bir tushunarsizdir yoki mavhumdir.
qayta-qayta tasvirlar, asarlarini qarashda mavhum, ammo har gal Ammo bugun moddiy dunyo
sotqin kishilarning dunyosiga o‘qiganingizda o‘zgacha taassurot bilan andarmon bo‘lib qolgan,
aylantirar ekan, ana shu yo‘l bilan oladigan asarlarida biri “Qora o‘z shaxsini, kimligini unutgan,
o‘zini tahlil qilar va bu bilan o‘zini kitob”dir. Nomi nima uchun “Qora vujudiga oro berib, undagi ruhni
ham fosh etardi”. kitob”? Kitob ichida qanday sirlar azoblayotganlar haqidagi tasvirlar,
yashiringan? Bu savollar asar mulohazalar Qudratli So‘z orqali
“San’at” hikoyasidan: “U uzoq nomini o‘qishingiz bilanoq paydo sizni uyg‘otadi. Avval tevarakka,
yillar qirollarga va vazirlarga goh bo‘ladi. Asar mutolaasidan keyin keyin o‘zingizga – qalbingizga
sirli qurolning, goh boylikning, javob topaman deb o‘ylarsiz. nazar solasiz. Yoki sizda shunday
goh ochlikning, goh qullikning, Adashasiz, savollar yanada savol paydo bo‘ladi: maymun
goh xiyonatning, goh urushning ko‘payadi va ikkinchi marotaba odamni yetakladimi? Yoki odam
suratini chizib berib yurdi. U uzoq o‘qishga kirib ketasiz. maymunni?
umr ko‘rdi, biroq undan biron
marta ham baxtning suratini chizib “Inson yovuzlikning ijodkori. Bir so‘z bilan aytganda, sizlarga
berishni so‘rashmadi”. Ba’zan inson yaratgan yovuzliklar tagiga chizib o‘qiladigan asarlarni
yaratganni ham lol qoldirsa kerak tavsiya qilishda davom etamiz.
“San’at” hikoyasining mantiqiy degan shubhaga boraman.”
davomi bo‘lgan “Ko‘ngil manzarasi” Muattar MELIYEVA,
hikoyasi ham sizni biroz o‘ylantirib “Har qanday go‘zallik “Vatanparvar”
qo‘yadi. Balki, e’tirozli fikrlar ortida vahshiylik yashiringan
tug‘ilishi mumkin. bo‘ladi, go‘zallik vahshiylikning
10 № 12022-yil #Assalom, armiyam, ulug‘ ostonam! VATANPARVAR
7-yanvar
HARBIYLAR SHIFOKORI,
SHIFOKORLAR IJODKORI
SHUNQORLAR MARSHI
Qo‘limizda mash’ala,
Tog‘-u dovon oshamiz!
Cho‘qqilarga intilib,
Marra tomon shoshamiz!
Tug‘gan yerda tug‘ing tik, deydi Nur olamiz quyoshdan,
Lovullagan lolamiz!
xalqimiz. Bu gap zamirida Toblanamiz yoshlikdan,
Po‘latdek zuvolamiz!
egalik, shukronalik, baxtiyorlik
ASSALOM, ARMIYAM, ULUG‘ OSTONAM! Biz bo‘lg‘usi askarlar,
hissi mujassam. Ayniqsa, (marsh) Qo‘lda yalov yoshlarmiz!
Ezgu maqsad yo‘lida,
tinch-osoyishta zaminda Assalom armiyam, ulug‘ ostonam, Qalbi olov yoshlarmiz!
Onaday mo‘tabar, qutlug‘ ostonam!
bexavotir yashash, hayotimiz Bag‘ringda to‘lamiz kuchga, quvvatga, Qo‘limizda nur sochib,
Izmingda bo‘lamiz mardona har dam! Mangu yonar alanga!
farovonligi, farzandlarimizning O‘zbekiston dovrug‘in,
Taratamiz olamga!
baxtli kelajagi uchun xizmat
Armiyam, qir-adir, tog‘lar makoning, QUTLUG‘ BO‘LSIN NAVQIRON YOSHING!
qilish sharafli taqdirdir. Daryolar, cho‘l, sahro – jon-u jahoning!
Osmoning, sarhading erur daxlsiz, Istiqlolning asl o‘g‘loni,
Hayotini harbiy xizmatga baxshida etgan Toki bor saflarda jasur posboning! Istiqbolning mard-u maydoni,
ijod ahli borki, ular tufayli muqaddas tuyg‘ular Avlodlarning orzu-armoni,
o‘zgacha ohangda madh etiladi. Iskandar Sen mardlik maktabi – sabog‘idirsan, Sharofatli Milliy armiyam,
Rahmon mana shunday o‘tkir qalam sohibi. Tinchlik va adolat bayrog‘idirsan! Sadoqatli Milliy armiyam!
O‘zbekiston xalq shoiri Po‘lat Mo‘min ta’biri Mustaqil yurtimiz O‘zbekistonda,
bilan aytganda, Iskandar Rahmon harbiylar Barqaror tinchlikning mayog‘idirsan! Ellar aro tinchlik shiori,
shifokori va shifokorlarning serqirra ijodkoridir. Hamjihatlik, do‘stlik hamkori,
Armiyam, qudratli, shon-shavkatli bo‘l, O‘zbekiston baxti, viqori,
Ijodkor 1937-yilning 20-oktabrida Toshkent Jangovar, shiddatli, shijoatli bo‘l! El-elatli Milliy armiyam,
shahrida ziyoli oilada tavallud topgan. Toshkent Turamiz safingda yelkama-yelka, Kuch-qudratli Milliy armiyam!
davlat tibbiyot instituti (hozirgi Toshkent tibbiyot Yov makrin buzishga berib qo‘lga qo‘l!
akademiyasi)da tahsil olgan. Qurolli Kuchlar
faxriysi, iste’fodagi tibbiy xizmat podpolkovnigi, BAYRAMINGIZ BO‘LSIN MUBORAK! Naqarot:
“Sog‘liqni saqlash a’lochisi”, I darajali “Mehnat
faxriysi” ko‘krak nishoni sohibi, O‘zbekiston O‘zbekiston mard o‘g‘lonlari, Qutlug‘ bo‘lsin navqiron yoshing,
Yozuvchilar va Jurnalistlar ijodiy uyushmalari Bahodirlar, pahlavonlari, So‘nmasin hech tole quyoshing,
a’zosi, Turon Fanlar akademiyasi akademigi. Tinchligimiz chin posbonlari, Omon bo‘lsin safda safdoshing,
Bayramingiz bo‘lsin muborak! Bosh Qo‘mondon – jasur Yurtboshing,
Ijodkorning ona Vatanga muhabbat, Shon-shavkatli Milliy armiyam,
burchga sadoqat, harbiy-vatanparvarlik Qayda bo‘lmang, yerda, osmonda, Shon-shuhratli Milliy armiyam!
mavzusidagi 30 dan ziyod nazmiy va nasriy Tog‘mi, dala, cho‘l, biyobonda,
asari e’lon qilingan, 50 dan ortiq she’ri taniqli Bu muqaddas ona makonda, Oz fursatda asrlarga xos,
xonandalar, harbiy xizmatchilar, ijodiy guruhlar Bayramingiz bo‘lsin muborak! Harbiyotda o‘zbeklarga mos,
tomonidan ijro etilib, san’atsevar xalqimiz Islohotlar qilding beqiyos,
ma’naviy mulkiga aylangan. Vatan ishqi ko‘nglingizdadir, Jasoratli Milliy armiyam,
Yurt taqdiri qo‘lingizdadir, Shijoatli Milliy armiyam!
Yaqinlashib kelayotgan 14-yanvar – Nigohimiz yo‘lingizdadir,
Vatan himoyachilari kuni arafasida Iskandar Bayramingiz bo‘lsin muborak! Sendan olgan ta’lim-tarbiyam,
Rahmonning harbiy-vatanparvarlikni Hurmatidir ushbu madhiyam,
tarannum etuvchi “Vatanga qasamyod onaga Sizga tahsin, botir yigitlar! Elda yuzi yorug‘ armiyam,
qasamyoddir” nomli she’riy kitobining chop Olovyurak, nodir yigitlar! Har qadami qutlug‘ armiyam,
etilishi barchamiz uchun esda qolarli tuhfa Ko‘ksi qalqon, chayir yigitlar, Mahoratli Milliy armiyam,
bo‘ldi. Bayramingiz bo‘lsin muborak! Matonatli Milliy armiyam!
Kitobda jangovar she’rlar, qo‘shiqlar,
marshlar va yurtni madh etuvchi sara maqolalar
o‘rin olgan bo‘lib, unda ijodkorning pokiza
tuyg‘ulari, jo‘shqin hislari, shukronalik aytimlari
baland pardalarda jarang sochadi.
Quyida Iskandar Rahmon ijodiga mansub
ayrim she’rlarni siz, aziz gazetxonlarga
armug‘on etamiz.
Sahifani B. ELMURODOV tayyorladi.
VATANPARVAR #Posbonga aytar so‘zim № 1 112022-yil
7-yanvar
UMRNING
HAR DAMI
G‘ANIMAT...
IBRATLI HIKOYA – So‘z qanday qudratli kuchga munosabatlari haqidagi fikringiz. SUHBATDOSH HAQIDA
ega? Moziyni o‘rganishda nimaga e’tibor MA’LUMOT:
ESHIK USTIDAGI berish kerak? Bugunni boy bermaslik
TAXTACHA – E’tiqodimizning mo‘tabar uchun-chi? Nurboy JABBOROV,
manbalarida olamning yaralishi ham, filologiya fanlari doktori,
Bir kishi yo‘l chetida o‘tirgan keksa uning nihoyasi ham so‘zga bog‘liq ekani – Hazrat Navoiy “Xamsa”ning ikkinchi professor. Mumtoz
odamni ko‘rib, unga murojaat qildi: aytiladi. Tasavvur qiling: insoniyatga ato dostoni – “Farhod va Shirin”da tarixni adabiyotimizning
– Otaxon, ayting-chi, mana, men etilgan barcha ne’matlar mavjud bo‘lgani o‘rganishda mezon bo‘la oladigan mana qo‘lyozma manbalarini
yosh va kuchliman-u, ammo hech holda so‘z olib qo‘yilsa... Ham og‘zaki, bunday nodir fikrlarni bildirganlar: hamda Alisher Navoiy,
qayerdan ish topa olmayapman, o‘g‘lim ham yozma so‘z... Yashashda ma’ni Bobur, Ogahiy, Furqat
giyohvandlikka berildi, qizimni ham yaxshi qoladimi? Yo‘q, bunday hayot haqida Vagar tarix sori aylagung mayl, kabi mumtoz; Abdulla
tarbiyalay olmayapman, ayolim esa kun o‘ylashning o‘zi odamni dahshatga Muni bilgachki, ne ish qildi har xayl: Oripov, Erkin Vohidov,
bo‘yi uyda o‘tirsa ham, hech qayerga soladi. Ne ishdin mamlakat obod bo‘ldi? Rauf Parfi, Sirojiddin
qaramaydi. Xo‘sh, nima qilsam, bularning Qayu ishdin ulus barbod bo‘ldi? Sayyid singari zamonaviy
Darvoqe, bu savolingizga eng qisqa adabiyotimizning atoqli
hammasini o‘zgartira olaman? va lo‘nda, eng to‘liq va mukammal javob Ya’ni moziyni o‘rganar ekan, Vatanimiz namoyandalari ijodini
Qariya javob berdi: hazrat Navoiyning mana bu ruboiysida himoyachilari tarixda ne ish mamlakatning o‘rganib keladi. Ilmiy-
ifodalangan: obod, qay ish ulusning – xalqning hayotini ijodiy ishlari mamlakatimiz
– Eshiging ustiga kichkinagina barbod etganini chuqur o‘rganishlari, el hamda Rossiya, AQSH,
taxtacha osib, unga “Hamisha shunday So‘zdurki, nishon durur o‘lukka jondin, shod, yurt obod bo‘lishini ta’minlaydigan Xitoy, Malayziya, Turkiya,
So‘zdurki, berur jong‘a xabar jonondin, ezgu g‘oyalar bilan yashamoqlari zarur. Ozarbayjon va Qozog‘iston
bo‘lavermaydi”, deb yozib qo‘y. Insonni so‘z ayladi judo hayvondin, kabi davlatlarning nufuzli
– Shu xolosmi? – hayron bo‘ldi Bilkim, guhari sharifroq yo‘q ondin. Bugunga keladigan bo‘lsak, Vatan ilmiy jurnallarida chop
himoyachilari, harbiy ilmni, zamonaviy etilgan. “Ma’rifat nadir”,
erkak. – Ma’no boyliklarimiz, tafakkur texnika-texnologiyani mukammal bilishlari “Adabiyot va milliy
– Shu xolos, – javob qildi keksa kishi. boyliklarimiz kitoblarda jo bo‘lgan. farz va qarzdir. Chunki bugun Vatan va ma’naviyat”, “Zamon,
Qaysi kitobni qanday, qachon o‘qish millatga munosib xizmat qilish uchun mezon, she’riyat”, “Maoniy
U uyiga borib, qariya aytgandek kerak? zamon bilan hamqadam yurishning o‘zi ahlining sohibqironi”
qildi. Bir qancha vaqt o‘tgach, uning o‘g‘li ham kamlik qiladi. Undan bir qadam singari asarlari, 600 dan
giyohvandlikni tashladi va hatto qilgan ishi – Umr juda qisqa. Insonga berilgan oldinga o‘ta bilmoq kerak. Holbuki, buyuk ziyod adabiy-ilmiy va
gunoh ekanini tan olib, tavba qila boshladi. fursat juda oz. Shunday bo‘lgach, uni mutafakkir bobolarimiz zamondan yuzlab publitsistik maqolasi nashr
Qizi yosh yigit bilan yaxshi ko‘rishib, oila tafakkurni charxlaydigan, ko‘ngilni yillar oldinga o‘tib ketish mumkinligini qilingan.
hikmat yog‘dusi bilan yoritadigan, Haq va amalda isbot qilgan-ku... Demak,
qurdi. Ayoli ham o‘zgardi va risoladagi haqiqatni anglatadigan muhimdan ham o‘tayotgan har bir lahza g‘animat... IQTIBOS
bekaga aylandi. Erkakning o‘zi esa muhim kitoblar mutolaasiga sarflamoq Kamolga erishib qolish kerak.
zarur. Oq qog‘ozning betini qoraytirgan Agar menga biror narsa
serdaromad ishga joylashdi va ko‘p o‘tmay, hamma narsani saralamay o‘qiyverish – Vatanparvarlikning kitobi bormi? yoqmasa, demak, menga u
hatto mashina sotib oldi. umrni uvol qilmoqdir... – Ulug‘ olimlardan biri: “Matematika, shunchaki yoqmaydi. Nima
fizika, kimyo kabi aniq fanlar buyuk uchun men ko'pchilikka
Oradan ikki yilcha o‘tib, o‘sha qariyani Qachon o‘qish masalasiga kelsak, ilm odamlarini yetishtirishi mumkin. yoqadigan yoki ular buni
uchratibdi. Erkak mashinasidan tushmagan har bir fursatni g‘animat bilish kerak. Lekin buyuk vatanparvarni adabiyot yoqadi deb o'ylagani uchungina
Hazrat Navoiy ta’biri bilan aytganda: tarbiyalaydi”, degan edi. Ta’bir joiz bo‘lsa, menga shu narsa yoqadiganday
holda, uning oynasini ochib, so‘z qotdi: vatanparvarlikning kitobi –adabiyot. ko'rsatishim kerak o'zimni?
– Ha, boboy, haliyam o‘tiribsizmi? Har nafasing holidin ogoh bo‘l, Chunki haqiqiy badiiy asar o‘quvchini Men bu narsa hozir urf bo'lgani
Balki anga hush ila hamroh bo‘l! butunlay o‘zga olamga olib kiradi: uchungina sevishim yoki seva
O‘g‘lim giyohvandlikni tashladi, endi u ko‘ngilni poklaydi, tafakkurni o‘stiradi, olmasligim mumkin emas!
taqvoli yigit, qizim sevib-sevilib turmushga – Nima deb o‘ylaysiz, dunyo qurol tuyg‘uni tarbiyalaydi, g‘ayrat va shijoatni
chiqdi. Ayolim ham yaxshi rafiqaga aylandi. bilan boshqariladimi yoki ilm bilan? jo‘sh urdiradi. Jek Londonning
O‘zim ishga joylashdim va endi ishxonamda – Siz harbiylikka qanchalik “Martin Iden” asaridan
– Buyuk mutafakkir bobolarimiz daxldorsiz?
martabali boshliqman. Siz esa haliyam Yaratgandan ilm ato etishini so‘raganda: – O‘n sakkiz yoshimda ikki yillik
o‘shandek o‘tiribsiz, no‘noq chol! Xo‘sh, endi “Manfaatli ilm ber!” deya duo qilganlar. harbiy xizmatni o‘taganman. Bo‘linma
Insoniyatning qalbiga titroq solish, uni komandiri, katta serjant bo‘lganman.
menga nima deb maslahat berasiz? mahv etish, dunyoga hokim bo‘lish Toshkent davlat universiteti harbiy
Bu gaplardan qariyaning chehrasi kabi nafsoniy hoy-u havaslarga xizmat kafedrasida olgan tahsilim natijasida
qiluvchi qurollar ham ilm orqali kashf zaxiradagi ofitser unvonini olganman.
o‘zgarmadi, aksincha, u suhbatdoshiga etilgan. Savolingizga savol bilan javob Harbiy sohaga nechog‘liq daxldorligim
xotirjam tikilgancha, dedi: bersam: ana shunday ilmni manfaatli shundan ma’lumdir, deb o‘ylayman.
deyish mumkinmi? Albatta, yo‘q. – Mazmunli suhbatingiz uchun
– Haligi taxtacha bor edi-ku, shuni tashakkur.
olib tashlamagin… Ilm – Tangri taoloning buyuk ne’mati.
Uni yovuz maqsadlarga emas, ezgulikka Suhbatdosh
sarf etmoq zarur. Ilmni o‘zgalarga tahdid Abdurazzoq OBRO‘YEV,
vositasiga aylantirmaslik, bashariyatning iste’fodagi podpolkovnik,
ko‘ngli shod, Yer yuzi obod bo‘lishiga O‘zbekiston Respublikasida
yo‘naltirmoq kerak. Dunyoni nima xizmat ko‘rsatgan jurnalist
boshqarishi haqidagi savolga javob bera
oldim, deb o‘ylayman.
– Tarix va zamon, o‘tmish va bugun
12 № 12022-yil VATANPARVAR
7-yanvar G‘ALABASodiq b#iSlaondiq“Soddoi‘qstndinog‘sts”anringguzasashrgtiuzashti
“Drago”, “Gita”, “Bayar” va... “Klif”. Bu MUSOBAQAGA YO‘L Lekin shunday sodiqlar bo‘ladiki, ular
shunchaki, itlarning laqabi. Ular hech qachon egasini oxirgi marragacha mustahkam
“Sputnik-5” kosmek kemasida “Belka” va – 2021-yil Jazoirda o‘tkazilgan tortib boradi. “Klif” bilan 8 oy bir joyda, bir
“Strelka” kabi Yer atrofini 17 marta to‘liq Xalqaro armiya o‘yinlarining “Sodiq do‘st” havodan nafas olib tayyorgarlik ko‘rganmiz.
aylanib chiqmagan bo‘lishsa-da, dunyo musobaqasiga O‘zbekistonning erkaklar Unga qo‘pollik qilmaganman. Ishonchim
xaritasidagi ko‘pgina davlatlarga qadami va ayollar jamoalari yetib kelishdi. Reja komil, o‘yinda meni deb 10 ta jarima
yetgan. Mayli, koinotdagi ishlar o‘z yo‘liga. bo‘yicha 10 kunlar avval bordik. Bilasiz, yozilsa ham, bu vafodor jonivor ularning
Hikoyamiz “Klif” laqabli it va uning Sodiq egasi itni ob-havoga, yangi maydonga o‘rgatish badalini to‘lashdan qochmaydi. U startdan
haqida bo‘ladi. kerak. Musobaqaga 4 kun qolganida qanday kuch va vajohat bilan otilib chiqsa,
so‘nggi mashg‘ulotlarni yakunladik. 3 kun finishgacha meni tashlab qo‘ymaydi. Bu
Itlarning organizmi salqin havoni xush ko‘radi, issiqlik barcha ishtirokchilarga dam berildi. uch chaqirimdan ortiq masofaga birov sizni
ularni dangasa qilib qo‘yadi. “Klif” ham shunday. U suyab borishiday gap.
2018-yilda tug‘ilgan, 2019-yildan buyon har yili Xalqaro Asosiy voqealar kunduz kuni bo‘lishini
armiya o‘yinlarining “Sodiq do‘st” musobaqasida hisobga olib, it bilan issiq havoda mashq Ba’zida qattiq charchoqdan so‘ng itning
qatnashadi. U 2021-yilda Jazoirdagi musobaqaga bordi... qilishga kirishdik. Qoidalar oddiy: 5 ta pulsi ko‘tarilib, nafas olishi qiyinlashib
Ammo qaytib kelmadi. Voqea shu haqida... jamoadan 4 tasi asosiy o‘yinlarda qatnashadi. qoladi. “Klif”ni yotib qolgan paytlari ham
Bittasi zaxirada qoladi. 5 ta shart: 1 kun bo‘lgan, ammo u har gal o‘rnidan tura
O‘ylashimcha, milliy armiyamiz kinologlari faoliyatini musobaqa, 1 kun dam olish. 1 marta o‘yin olardi.
ko‘pchilik sirtdan biladi. Harbiy-kinologlar itlarni qanday ishtirokchilarini almashtirish mumkin.
tanlashadi, boqishadi, nimalarga o‘rgatishadi... bu XIZMAT ITLARI QANDAY
yozuvchi uchun asar, rejissyor uchun pishiqqina film XATONI OYOQLARING TO‘LAYDI O‘RGATILADI?
mavzusi. Masalan, “Gita”ning asosiy xizmat ishi portlovchi
moddalarni qidirib topish. “Klif” esa har yili xalqaro Xullas, “jang” boshlanishiga 4 kun – Buning 4 usuli bor: mexanik, oziqaviy,
musobaqalar uchun ter to‘kadi. qolganida o‘zimizni qattiq sinovdan o‘tkazdik. aralash, taqlidiy.
Birinchi shart uch chaqirimdan ziyod biatlon
XUSHXABAR yugurish edi. Bunda belkamarga itning Taqlidiyda o‘rgatilgan it o‘rganuvchining
arqonini ildirib, shamolday yelishingiz ko‘z o‘ngida “o‘tir”, “yot”, “tur” buyruqlarini
Mudofaa.uz sayti xabarnomasi: ...42 davlatdan 277 kerak. Qoida bo‘yicha it sizdan orqada bajaradi. Tabiiy instinkt tufayli o‘rganuvchi
jamoani o‘zida jamlagan VII Xalqaro armiya o‘yinlarining qolishi mumkin emas. So‘ngra quroldan ham unga taqlid qiladi. Ozuqaviyda itga
“Sodiq do‘st” musobaqasida O‘zbekiston Respublikasi otishga navbat yetadi. Nishonga tegmagan qo‘lingiz bilan balandroqdan yemak
Mudofaa vazirligining harbiy kinologlari zafar quchib, o‘q uchun 100 metr jarima tayin. Deylik, berasiz. U boshini yuqori ko‘tarib, beixtiyor
faxrli 1-o‘rinni qo‘lga kiritdi. besh marta mo‘ljalga tekkizolmadingiz, o‘tirib qoladi. Keyingi safar unda “shunday
raqibingizdan yarim kilometr ko‘proq o‘tirsam, ovqat yer ekanman”, qabilidagi
G‘alaba mujdasini tinglash naqadar yoqimli va yugurishga majbursiz. Oyoqlarimga rahmim refleks shakllanadi.
oson. Ammo uning qanday qo‘lga kiritilgani ko‘pincha kelgani uchun odatda nishonni xatosiz
ochiqlanmay qoladi. Ushbu zafarli musobaqada “Klif” va urushga harakat qilaman. Mexanikda tashqi ta’sir bilan ishlanadi.
uning egasi kichik serjant Sodiq Dilmurodov ham bor edi. “O‘tir” deya itning belidan ohista bossangiz,
Yuzma-yuz suhbat davomida g‘alabaning biz bilmagan IT EGASINI HURMAT QILSA... u o‘tirib qoladi. Bora-bora qo‘l urishga ham
qirralariga oydinlik kirdi. Voqealarni u aytib bersin. hojat qolmaydi. Aralashda hammasini
– Jarayon shunday: itning arqoni qo‘llayverasiz.
egasining belkamariga mahkamlangan
bo‘ladi. Ko‘pchilik itni egasi tortib yuradi Sizga tajribasiz kinolog yo‘l qo‘yadigan
deb o‘ylaydi. Yo‘q. Haqiqiy o‘rgatilgan ayrim xatolarni aytay. Bu, ko‘pincha,
it musobaqaning so‘ngigacha egasini mexanik usulda sodir bo‘ladi. Masalan,
tortib yuradi. Hatto belni sug‘urib olguday “o‘tir” deb itning belidan qattiqroq bosib
darajada... Itning sadoqati egasini tortish qo‘yishingiz mumkin. U sizdan cho‘chiydi
yoki tortmasligida. va ranjiydi. Yoki “kel” desangiz u kelmasligi
mumkin. Shunda siz jahl bilan itning
Rossiya va Belarussiyadan kelgan itlar bo‘yinturug‘idan tortib yuborasiz. U qo‘rqadi
odatda bir-bir yarim chaqirimdan so‘ng, va sizni ko‘rsa qochadigan bo‘lib qoladi.
egasi bilan aloqani uzadi. O‘rtada tarang Uch sekundlik xatoyingizni 3 oyda ham
tortilgan arqon ko‘p yillik munosabatlarni to‘g‘irlay olmaysiz.
imtihondan o‘tkazadi. Bu judayam
murakkab psixologiya. It ishtirokchiga KUTILMAGAN ZARBA
pand bermasligi mumkin, ammo yordam
ham bermaydi. Jazoirga qaytamiz. – “Jang” avvali
o‘zimizni rasmana sinadik. “Klif” begona
hudud va ob-havoda meni oxirigacha
“ISI”NI OLGANVATANPARVAR № 1 132022-yil
Sodiq bi#laSnod“iSqodioq‘sdtnoin‘sgt”nsainrg uszaarsghutizashti 7-yanvar
“KLIF”
O‘RGANMAYDIGAN IT YO‘Q,
O‘RGATOLMAYDIGAN KINOLOG BOR
tortib bordi. Ishoning, biz birinchilikni olib berasanmi?” deb so‘radi. U: “jamoaga qaysi ish – Biz itlarni oliy asab tizimi faoliyatiga qarab tanlaymiz.
bo‘lgandik. Ammo “Klif”ning nafasi og‘irlasha foyda keltirsa – roziman”, deb aytdi. Muammo Xolerik va sangvinik itlar harakatchan bo‘ladi. Ularning
boshladi. Bu hol ikki marta O‘zbekistondagi shuki, it o‘z egasining ovozini yaxshi ajratadi, o‘zini to‘xtata olish jarayoni harakatdan ko‘ra past. Masalan,
mashg‘ulotlarda ham bo‘lgan. Bu uchinchisi. boshqaga ko‘nmasligi mumkin. Bu xalqaro rezina to‘pchani uloqtiring. O‘qday otilayotgan itga “qayt”
Shu safar uning o‘rnidan turishini intizor musobaqa bo‘lsa, tavakkal qilish xavfli. buyrug‘ini bersangiz, uni “tormoz”lantirayotgan bo‘lasiz.
bo‘lib kutdim. Jazoirdagi maxsus veterinarlar Jonivorga to‘xtashdan ko‘ra, borib to‘pni tishlash ma’qulroq.
darhol “Klif”ga birinchi tibbiy yordamni Ammo “Bagira” “Klif”ning bolasi ekanini Ulardan to‘siqlardan o‘tish, antiterror yo‘nalishlarida
ko‘rsatishdi. Tibbiyot bo‘limida unga “osma hisobga olsak, natija berishi kerak. To‘g‘ri, u foydalansa bo‘ladi. Flegmatik va melanxolik itlarning asab
ukol” ulashdi. Bechora, 2-3 kun ovqat yemadi, musobaqaga tayyor. Faqat yangi egasi bilan tizimida “tormoz”lanish nihoyatda yuqori bo‘lgani uchun
suv ichmadi. Shifokor uning miyasiga qon yaxshi aloqada bo‘lishi shart va zarur. ularni maxsus vazifalarga asrab qo‘yasiz.
quyulishi boshlanganini aytdi. Qiyin vaziyatda
qoldim. 2019-yildan beri xalqaro maydonlarda Xullas, “Bagira”ni menga berishdi. Bilasizmi, JAZOIRDAGI “JANG”
shuhrat qozongan to‘fon ko‘z o‘ngimda it so‘zni emas, tovushni ajratadi. Jonivorga “o‘tir”
tinib-tinib borardi. U bilan qancha-qancha so‘zini past-balandlikda aytib, turli topshiriqlarni – ...“Bagira” meni ikki chaqirimgacha yaxshi tortdi. Keyin
saflarning oldida edik, rekordimiz bor edi. bajartirish mumkin. Shuning uchun ikki kun egasi boshqa ekanini sezdi chog‘i, sekinlasha boshladi.
Hatto 2020-yilda ko‘rsatgan natijalarimizni “Bagira” bilan “yashadim”. O‘z qo‘lim bilan Yuragim “shuv” etdi. Bunday paytda buyruq bersangiz,
hanuzgacha hech kim yangilolgani yo‘q. ovqatlantiraman, sayr qildiraman, yuvintiraman, battar sekinlashishi mumkin. Uni maqtay boshladim: “yaxshi
so‘ngra qafasiga kuzatib qo‘yaman. Ikki kun uning it, aqlli it, sen eng zo‘risan, olg‘a, tort...” Xayriyat, u yana
Butun dunyo ko‘z tikib turgan musobaqaga ikki ko‘zlari faqat meni ko‘rdi. o‘ziga keldi. Biz maydonda shamolday uchib borardik.
qadam qolganida “Klif”ning joni uzildi. Muqarrar
jang oldi sovut va nayzasidan ayrilgan askar Ba’zida jahlim chiqadi. 2019-yilgi Xalqaro O‘q otishda ham “Bagira” pand bermadi. Axir itning
kabi edim... armiya o‘yinlarida ushbu yo‘nalishda 2-o‘rinni, qulog‘i ostida 5 marta “bomba portlatish”ning o‘zi bo‘lmaydi-
2020-yilda 1-o‘rinni olganmiz. Yana nimani ku. Ilk mashg‘ulotlarda o‘q ovozini eshitgan it otish
BAJARASAN – YEYSAN... isbotlashimiz kerak? Sherigim hazillashib qo‘yadi: maydoniga o‘lsa ham kirmaydi. Ikki oyog‘ini oldinga tirab,
– Kim aytdi, o‘tgan yili bizni birinchilikni oldi deb... “tormoz”ini oxirigacha bosib turadi. Ko‘tarib olib borishdan
– Aytgancha, itlar 4 bosqichda o‘rgatiladi. Kulishamiz. o‘zga chora qolmaydi.
Eng avvalo, itni o‘z ismiga o‘rgatasiz. “Klif”
desangiz, “yarq” etib qaraydigan bo‘ladi. “BAGIRA” BILAN TILLASHUV Xudoga shukr, “Bagira” bilan qiyin to‘siqlarni birgalikda
Keyingi 5 oy aloqalarni mustahkamlash davri. yenga oldik. Otasiga munosib bo‘ldi. Aslida bitta it bilan
It ovozingizga o‘rganadi, o‘ziga bo‘lgan ishonchi mustahkam aloqa o‘rnatish uchun ikki kun emas, ikki oy ham
ortadi. Shundan so‘ng, umummashq kurslariga kam. Axir biz 8 oy davomida musobaqaga tayyorlanamiz.
o‘tamiz. Bunda “o‘tir”, “tur”, “yot”, “kel”, “sakra”
buyruqlari o‘rgatiladi. Bilasizmi, it degani rezinali Itni yangi egaga berdingizmi, tamom. Uning RUSCHA TUSHUNADIGAN ITLAR
koptokchani tishlash uchun hamma narsaga kallasida: “bu boshqa odam, unga unchalik
tayyor turadi. Boshida siz uni har bir o‘tgan to‘sig‘i bo‘ysunish shart emas”, degan xayol yuradi. Sodiq Dilmurodovdan “nega itlar bilan ishlashda rus
uchun rag‘batlantirib borasiz. Asta-sekin mukofot Tuppa-tuzik it o‘yinqaroqlik qiladi, tishlab tilidagi so‘zlardan foydalanasizlar?” deb so‘rayman.
kamaytirilib, to‘siqlar soni oshiriladi. Qarabsizki, olmoqchi bo‘ladi, qochib ketadi. Jonivorni urish
jonivor birgina ozuqa uchun o‘nlab shartlarni yaramaydi, muhim nuqtalarda sizdan qasos olishi – O‘zim ham boshida shu savolni berganman, – deb gap
bajarishga hozir bo‘ladi. mumkin. boshladi u. – Aslida jonivorga so‘zning farqi yo‘q. Rus tilida
itga beriladigan buyruqlar soddalashtirilib, oson va jarangli
“KLIF”NING QIZI Masalan, nishonga o‘q uzish shartida men qilib qo‘yilgan. It qisqa va jarangli, uzog‘i bilan 1,5-2 sekundlik
itga buyruq berib, uni yonimga o‘tqazishim signallarni yaxshi qabul qiladi. Deylik, “ðÿäîì” desangiz
Yana Jazoirdamiz. – ...Bizda yagona kerak. Nishonni qancha bexato urmay, it turib yoningizda yuradi. O‘zbekchada “yonimda yur” so‘zlari unga
imtiyozdan foydalanish zarurati qolgandi. ketsa, yotsa yoki belgilangan chiziqdan chiqib uzun signal berib, chalg‘itishi mumkin. Balki kelgusida biz ham
Zaxiradagi ishtirokchi va uning iti ham ancha ketsa, bizga jarima yoziladi. Aksiga olib, itni o‘zbekcha buyruqlarni soddalashtirarmiz.
tajribali. Eng qizig‘i, o‘sha it “Klif”ning birinchi ushlash yoki qurol o‘qtalish man etilgan. Raqib
bolasi, ya’ni qizi “Bagira” edi. Urg‘ochi itlar degani-ku tullakning o‘zi. Atay itingizga yaqin YANGI “KLIF”
odatda o‘rtacha 5-6 ta bola ko‘rsa, ulardan 1-2 kelib, “olg‘a” deb baqiradi. Shikoyat qilsangiz,
tasi otasiga yo tortadi, yo yo‘q. Buni qarangki, “o‘z itimga buyruq berdim”, deb turib oladi. O‘zbekistonga g‘alaba bilan qaytgach, “Bagira”ni
“Bagira”ning fe’l-atvori “Klif”niki bilan deyarli bir Kamiga muxlislar hushtak chalib, chalg‘itgani- hurmat bilan egasiga topshirdim. Menga boshqa it berishdi.
xil. chalg‘itgan. Yomonga o‘xshamaydi. Faqat bir muammo: pasporti bo‘yicha
laqabi “Volf” ekan. “O‘zgartirmasak bo‘lmaydi”, deb oyoq tirab
Jamoamiz maslahatga yig‘ildi. O‘zim Murabbiyim: “Sodiq, seni otishing oldim. Kinologlarning bir irimi bor: itga egasi nom qo‘yishi
qatnasholmayman, itim vafot etgan. Sherigim va yugurishing yaxshi. Faqat “Bagira”dan kerak. Men “Klif” bo‘lishini xohlayman. Shunday ham bo‘ldi.
“Bagira” bilan ishtirok etsa bo‘ladi, ammo yengil xavotirdaman. Ishqilib, yoningda turib bersin”, Hozirda u bilan tinmay mashq qilyapmiz. Shubhasiz, keyingi
jarohati bor. Shunda komandirimiz zaxiradagi derdi tinmay. g‘alabalar, rekordlar uniki bo‘ladi. Bilmaganlar mendan
jamoa vakili Elshod akadan: “itingni Sodiqga “chempion “Klif” shumi?” deb so‘rashadi. Yo‘q, desam
O‘shanda “Klif” esimga tushaverdi. Shunchalik buning ham laqabi “Klif”. Shunda men g‘urur bilan: “bu yangi
yaqin edikki, otish maydonida unga qiyo ham chempion”, deyman-u, yo‘lda davom etaman.
boqmasdim. Meni so‘zsiz tushunar, xatosiz
harakatlanar edi. Harbiy qismdagi ishim undan Katta leytenant Bobur ELMURODOV,
xabar olish bilan boshlanardi. U meni qattiq “Vatanparvar”
kutardi, xursand bo‘lardi. Ko‘rishi bilan quloqlarini
ding qilib, sakray boshlardi.
14 № 12022-yil #Diydor VATANPARVAR
7-yanvar
Yurt himoyasi yo‘lida sobit turgan farzandi bilan diydorlashuv har bir ota-ona
qalbida o‘zgacha quvonch va cheksiz hayajon tuyg‘ularini uyg‘otishi, shubhasiz.
Davlat xavfsizlik xizmati Chegara qo‘shinlariga qarashli Toshkent shahri va Farg‘ona
viloyatida joylashgan harbiy qismlarda o‘z yigitlik burchini o‘tayotgan muddatli harbiy
xizmatchilar hamda ularning ota-onalari ishtirokidagi “Askar onalarini sharaflaymiz!”,
“Mening akam Vatan himoyachisi!” va “Askar - mahalla faxri!” mavzularida tashkil
etilgan onlayn videomuloqot ham unutilmas lahzalarga boy bo‘ldi.
aSKar onalari SharaFlanDi!
Videomuloqotda Toshkent shahri va Kunning ikkinchi yarmida tadbir
viloyatida istiqomat qilayotgan ota-onalar qatnashchilari Davlat xavfsizlik xizmati Chegara
Farg‘ona, Andijon, Namangan viloyatlaridagi qo‘shinlari tarixi muzeyida bo‘lib, bu yerdagi
chegara hududlarida muddatli harbiy xizmatni eksponatlar orqali chegara tushunchasi, uning
o‘tayotgan farzandlari bilan diydorlashgan paydo bo‘lishi va davriy rivojlanishi tarixi,
bo‘lsalar, vodiylik ota-onalar poytaxtimiz va davlat chegaralarini qo‘riqlash va himoya qilish
Toshkent viloyatida xizmat qilayotgan o‘g‘lonlari borasida yurtimizda amalga oshirilayotgan
bilan ko‘rishish baxtiga muyassar bo‘ldi. islohotlar hamda chegarachilar tomonidan
erishilayotgan yutuqlar bilan yaqindan tanishdi.
Nuroniy otaxon-u onaxonlar, askar Muzey barcha tashrif buyuruvchilarda, ayniqsa,
yigitlarning aka-ukalari-yu, opa-singillari harbiylikka havasmand yoshlarda katta
hamda tengqur do‘stlari ishtirok etgan onlayn taassurot qoldirib, ularning sohaga bo‘lgan
uchrashuvda harbiylikning sharafi va mas’uliyati, qiziqishlarini yanada oshirishga xizmat qildi.
davlat chegaralarini tun-u kun ishonchli
qo‘riqlayotgan muddatli harbiy xizmatchilar Vodiylik ota-onalar esa muloqotdan
uchun yaratilayotgan shart-sharoit va qulayliklar so‘ng Andijon viloyatida joylashgan Chegara
hamda berilayotgan imtiyozlar xususida so‘z qo‘shinlariga qarashli bo‘linmalardan biriga
yuritilishi, ota-onalarning ko‘ngillariga faxr-iftixor tashrif buyurib, harbiy qismning hayoti, ma’naviy-
tuyg‘ularini ulashishi bilan birga xotirjamlik ma’rifiy tayyorgarlik xonasi, sarhadlarimiz
hissini ham bag‘ishladi. posbonlarining kitobxonlik madaniyatini
oshirishga mo‘ljallangan kutubxona, yotoqxona
O‘z navbatida, askar o‘g‘lonlar tomonidan va barcha zarur anjomlar bilan jihozlangan sport
yaqinlariga yo‘llangan salom, bayram tabriklari majmuasi bilan tanishib, bu yerda muddatli
va ijro etilgan qo‘shiqlar ham vatanparvarlik, harbiy xizmatchilar uchun yaratilgan shart-
yurtga sadoqat, mehr-oqibat va sog‘inch sharoitlarga o‘zlari guvoh bo‘ldi.
tuyg‘ulari ila yo‘g‘rildi.
Mayor Farida BOBOJONOVA
Tadbir davomida farzandini yurt himoyasiga DXX Chegara qo‘shinlari
yo‘llagan jonkuyar va fidoyi onalar sharaflanib,
guldastalar hadya etildi.
#“Rahbar va yoshlar” uchrashuvi
Bosh prokuror o‘rinbosari - O‘zbekiston gEnEralDan SoVg‘a
Respublikasi Harbiy prokurori general-
mayor Shuxrat Uzakov boshchiligidagi olgan yoShlar QuVonChi
Respublika ishchi guruhi joylardagi mavjud
muammolarni o‘rgangan holda aholi turmush Mamlakatimizda yoshlarga oid davlat siyosati,
tarzini yanada yaxshilash, har bir viloyat ularni bo‘sh vaqtini mazmunli tashkil etish va yoshlarni
miqyosida jinoyatchilik va huquqbuzarlik harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalash maqsadida
holatini tahlil qilgan holda, jinoyatchilikka general-mayor Shuxrat Uzakov tashabbusi bilan
barham berish va uni oldini olish hamda Milliy gvardiyaning Qashqadaryo viloyati bo‘yicha
bu borada huquq-tartibot organlari faoliyati boshqarmasida “Rahbar va yoshlar” uchrashuvi
samaradorligini va mas'uliyatini yanada tashkil etildi. Unda viloyat yoshlari boshqarmaga
tashrif buyurib, o‘zlarining milliy armiyamiz haqidagi
oshirishga erishilyapti. tasavvurlarini yanada boyitish imkoniga ega bo‘lishdi.
Tadbir davomida Milliy gvardiya Qashqadaryo
viloyati bo‘yicha boshqarmasida xizmat otlari
saqlanadigan “Otxona” ochilib, xodimlar
ishtirokchilarga xizmat otlarida turli harbiy, maxsus
ko‘rgazmali namoyishlar hamda “Kamondan o‘q
otish” sport turi bo‘yicha harbiy chiqishlarini taqdim
qilishdi.
Uchrashuv yakunida Shuxrat Uzakov tomonidan
yoshlarga esdalik uchun kitoblar sovg‘a qilindi.
Shu kuni yoshlar Milliy gvardiya tizimida xizmat
olib borayotgan harbiy xizmatchi va xodimlarini
xizmat o‘tash tartibi, ularga yaratilgan shart-sharoitlar,
foydalanuvidagi harbiy texnika va anjomlar hamda
qurol-yarog‘lar bilan tanishib, harbiy hayot haqidagi
o‘z tasavvurlarini yanada boyitishdi.
Adliya podpolkovnigi Sarvar MUXITDINOV,
O‘zbekiston Respublikasi
Harbiy prokurorining o‘rinbosari
VATANPARVAR #Maktub № 1 152022-yil
7-yanvar
O‘zbekistonda yashasak ham, ammo Xayollarim tarqoq hamon,
uning biz borib ko‘rmagan joylari ko‘p. Kutmoqdadir endi dovon. #Fikr
Vodiyni bir borib ko‘rish orzum bor edi. Oshsak bo‘ldi eson-omon,
Qizim “Toshkentdan naryog‘ini ko’rmagan Chorlar bizni shahri Qo‘qon. JONIM FIDO
SENGA
onam”, deb hazillashardi. Bir kuni, O‘g‘limni ko‘rib, armiya bu mardlar maydoni ekanligiga
albatta, olib boraman, derdi. Ammo bu yana bir bor amin bo‘ldim. Juda o‘zgaribdi. Ayniqsa, nigohlari. VATANIM!
orzumga yetishimga qizim emas, balki Komandirlarining maqtovlaridan boshimiz osmonga yetdi.
Uchrashuv vaqti tugadi. Qaytishimiz lozim. O‘g‘lim uyga borganda Mustaqillik degan kalomni eshitganda
o‘g‘lim sababchi bo‘ldi. o‘qiysiz, deb qo‘limga bir xat tutqazdi. Uni uyga kelmasdanoq vujudimizda ajib bir iliqlik, ko‘ksimizda
yo‘lda o‘qidik. faxr, g‘urur tuyg‘ularini jo‘sh urayotganini
his qilamiz. Axir mustaqillik xalqimizning
Yig‘idan o‘zimni to‘xtata olmadim. – Bu quvonch ko‘zyoshlari necha yillik asriy orzusini ushaltirdi.
edi. Ko‘hna tariximiz, boy merosimiz, urf-
odat va an’analarimizni qayta tikladi.
“Otajon-onajon, hayotga yengil qaragan ekanman. Sizlarga Mehr-oqibat, bag‘rikenglik, hamjihatlik
qanchalik qiyinligini endi tushunib yetdim. Hech qachon kabi oliyjanob fazilatlar, milliy va
yuzlaringizni yerga qaratmayman!” umumbashariy qadriyatlarga hurmat,
Vatan taqdiri va kelajagiga daxldorlik
“Bu baxtni har bir onaga tilayman!” tuyg‘usi har bir yurtdoshimizning yurak
Intilganga tole yor deganlari rost ekan. Intila-intila Bolajonim ulg‘ayibdi! Qaytayotib tog‘lar bilan xayolan tubidan mustahkam joy oldi. Endi
o‘g‘lim muddatli harbiy xizmatga jo‘nab ketdi. Harbiy gaplashdim: biz ham tenglar ichra tengmiz. Bu
qism tarixiy Qo‘qon shahrida joylashgan ekan. Karantin diyorda kamolga yetayotgan o‘g‘il-
tufayli qasamyodga borolmagandik. Ammo sal o‘tib, Ey, kelbatli dovonlar, qizlar hech kimdan kam emas, kam
borib ko‘rishimizga ruxsat berishdi. Butun oila jam bo‘lib, Yo‘llay sizga salomlar. bo‘lmaydi ham. Chunki mustaqillik
vodiy tomon yo‘l oldik. Hammamiz hayajondamiz. Yo‘llar Bergan edim omonat, yillarida mamlakatimizda yosh avlodga
ravon, o‘ylaganimdan ham tekis ekan. Yuribdimi salomat? e’tibor davlat ahamiyatiga molik masala
Vataniga, xalqiga darajasiga ko‘tarildi. Yoshlarimizning
Nima uchun vodiy xalqi shirinso‘z, adabiyotni Hech qilmasin xiyonat! bilim salohiyatini oshirish, ularning har
sevadi, degan savolga javob topdim. Dovon yo‘lidan Ichgan qasamlariga sohada ilg‘or bo‘lishlari uchun ko‘mak
o‘tayotganda viqorli tog‘larni ko‘rib, hayratlanib, tabiat Sobit tursin umrbod! berish – bu millatimiz ma’naviyatini
go‘zalligiga maftun bo‘lib, xayollarga berilib ketibman. yuksaltirishdek ezgu amallarga
Yoshligimda bir narsalar qoralab yurardim, lekin Shu kunlarga yetkizganiga shukur! Demak umrim behuda xizmat qilmoqda. Shuni faxr-iftixor
o‘shanda o‘z-o‘zidan ushbu satrlar quyilib kelib qoldi: o‘tmabdi. O‘g‘lim yurtning jasur o‘g‘lonlari safiga qo‘shilibdi. Bu bilan aytishimiz mumkinki, bugun
baxtni har bir onaga tilayman! ana shunday e’tibor tufayli yoshlar
Yo‘l oldik biz vodiy tomon, tadbirkorlik jabhasida deysizmi, ilm-
Yo‘llar tekis, yo‘llar ravon. Dono ABDUSALOMOVA, fanda deysizmi, sportdami, san’atdami
askar onasi o‘z iqtidorlarini dadil, erkin va bor
mahorat bilan namoyon etish uchun
#Konferensiya cheksiz imkoniyatlarga ega bo‘lishdi.
Natijada ular orasida sport, ilm-fan
G‘OYALAR TO‘QNASHUVI – MAQSAD ESA BITTA O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari Kichik mutaxassislar tayyorlash markazida Taktika va san’at sohasida yulduzlar paydo
sikli tomonidan “O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarida kichik komandirlar va serjantlarning bo‘lyaptiki, ularning nomi bugun xalqaro
miqyosda jaranglamoqda. Televizor
komandirlik, yetakchilik hamda liderlik qobiliyatini rivojlantirish istiqbollari” mavzusida orqali jahon miqyosida ana shunday
respublika miqyosidagi ilmiy-uslubiy konferensiya o‘tkazildi. yutuqqa erishayotgan o‘zbekistonlik
yoshlarni ko‘rganda qalbim g‘ururdan
Shunday bir mavzu borki, u hech qachon eskirmaydi, Ilmiy konferensiyani Markaz boshlig‘i polkovnik entikadi. O‘zbekiston dovrug‘ini dunyoga
doimo hamma uchun qiziqarli va bahs-munozaralar Anvar Jabbarov ochib berdi. Chirchiq oliy tank taratayotgan tengdoshlarimga chin
markazida bo‘lib kelgan. Bu – inson haqidagi mavzu. qo‘mondonlik-muhandislik bilim yurti dotsenti Chori ma’noda havasim keladi. Ana shunday
O‘tkazilgan konferensiya mavzusi ham bevosita inson, Nasriddinov, Milliy gvardiyaning Jizzax mintaqaviy damlarda men ham shu yurtim, aziz
ya’ni kichik komandirlar va serjantlarning yetakchilik o‘quv markazi huquqiy fanlar sikli boshlig‘i mayor Vatanim uchun kerakli inson bo‘lishni,
hamda liderlik qobiliyatini rivojlantirish istiqbollari haqida Farrux Anorboyev mavzuni o‘z ma’ruzalarida uning yanayam gullab-yashnashiga o‘z
bo‘ldi. davom ettirdi. hissamni qo‘shishni orzu qilaman.
Konferensiyaning bu darajada qizg‘in jarayonda Ayni vaqtda men Chirchiq oliy tank
o‘tishiga Qurolli Kuchlar akademiyasi, Chirchiq oliy qo‘mondonlik-muhandislik bilim yurtida
tank qo‘mondonlik-muhandislik bilim yurti, Milliy tahsil olyapman. Kelajakda ofitser
gvardiya ixtisoslashtirilgan o‘quv markazi, Chegara bo‘lishni maqsad qilganman. Bu men
qo‘shinlari o‘quv markazi, Mudofaa vazirligi uchun sharaf. Zero, yurt tinchligi va
Merganlar tayyorlash markazi kabi bir qancha osoyishtaligini himoya qilish azal-
ta’lim maskanlaridan kelgan ishtirokchilarning azaldan har bir yigitning muqaddas
g‘oya, fikrlar, qarashlar va dalillar to‘qnashuvi burchi, vazifasi bo‘lib kelgan. Qachonki,
sabab bo‘ldi. yurt tinch bo‘lsa, xonadonlarda xotirjamlik
hukm suradi, el farovonlashadi, Vatan
Bu ijobiy ma’nodagi bahs-munozaralardan ravnaq topadi. Shu bois zimmamdagi
maqsad bitta: O‘zbekiston Respublikasi vazifani astoydil ado etishga intilyapman.
suverenitetini va xalqini himoya qiladigan Bu – mening Vatanim! Men uning
komandirlik, yetakchilik va liderlik qobiliyatlari bag‘rida unib-o‘sdim, ulg‘aydim. Unda
mujassam harbiy xizmatchilarni tarbiyalashdir. munis onamning, aziz otamning iliq tafti
mujassam. Yaqinlarim mehr-muhabbati
Podpolkovnik Nurali DUSANOV, bor unda. Shu bois u men uchun har
Kichik mutaxassislar tayyorlash markazi doim qadrli bo‘lib kelgan va shunday
bo‘lib qoladi…
katta o‘qituvchisi
Yaqinda qutlug‘ bayram – Qurolli
Kuchlarimiz tashkil topganligining
30 yilligini nishonlaymiz. Bu bayram
yurtini sevguvchilarning bayrami,
fidoyilikni sharaf bilguvchilarning
ayyomi. Shunday ekan, har bir yigitga
yurtning shunday asl o‘g‘lonlari qatorida
bo‘lib, Vatan uchun ulug‘vor ishlar qilish
saodatiga erishish nasib etsin!
Samandar SAYDIVALIYEV,
Chirchiq oliy tank
qo‘mondonlik-muhandislik
bilim yurti 1-kurs kursanti
16 № 12022-yil #Mutolaa zavqi VATANPARVAR
7-yanvar
VaQtga Boy BErilgan maQSaD
Vaqt! U bunchalar tez o‘tadi? Shuncha undan ma’no-mazmun axtarib yashash u
Assalomu alaykum, yelib, qayoqqa muncha shoshadi? Bu zolim qidirayotgan yechimga aylanadi. Ammo oldin qog‘ozga tushirib qo‘ysa, bundan
ustoz, Abduqayum shiddat umrni tushga, ro‘yoga aylantirib uning peshanasiga bitilgan taqdir butun xursand bo‘lishimizni ta’kidlashadi. Aslida bu
Yo‘ldoshev. Sog‘- qo‘ymaydimi? Uxladig-u uyg‘ondik. kelajagini tubdan o‘zgartirib yubordi. bo‘lmagan gap. Axir, bunday paytda ijodkor
omonmisiz? Sizning Qisqagina davom etgan tushda esa butun o‘zini g‘ajib nimtalashgayam tayyor turadi-ku.
ko‘nglingiz otashidan bir hayotimiz mujassam. Xalqimizda azaldan meros bo‘lib Bir kun, ikki kun, boringki, bir yil izlangan
yaralgan asaringizni kelayotgan ajoyib naql bor: “Yaxshi xotin tadqiqotingizga boshqasi egalik qilsa, alam
mutolaa qildim. Ijod Hozirgina sizning “Puankare”ingizdan bo‘lsa, berdi Xudo, yomon xotin bo‘lsa, qilmaydimi?! Vaholanki, bizning qahramon
bosh ko‘targach, shunday hislarni tuydim. urdi Xudo”. Nadomatki, o‘z maqsadlari bu jumboqqa butun umrini bag‘ishlagandi.
namunangizdagi Haqiqatan, butun umrimiz, hayot yo‘llarimiz tomon yelib-yugurayotgan haqiqiy olimning
inson va uni qattol vaqtning shiddatiga dosh berolmaydi. peshanasiga uquvsiz bir ayol bitdi. U eriga Anglaganim, vaqt – bamisli jalloddek
o‘rab turgan O‘tayotgan har bir kunimiz esa, matematika yor bo‘lolmadi. Unga madadkor bo‘lib qo‘llab- shafqatsiz. U hech kimni ayamaydi.
masalalariga asoslangandek. Ortda quvvatlay olmadi. Na xo‘jayiniga yor, na Hozir ham o‘tayotgan kunlarimiz ko‘z
muhit, jamiyat va qolayotgan yillarning mashaqqatlaridan do‘st, na sirdosh bo‘lishga erisha oldi. Istagi ochib yumgudek lahza. “Puankare”dagi
odamzod o‘rtasidagi oshib, qaynoq iztiroblari-yu sinovlariga hamisha “Vatan” bo‘ldi. qahramonlar hayoti va taqdiri qismatimizga
munosabatlar kishi aylanmasligi uchun ish koeffitsiyentimizni,
bardosh berayotgan odamzodning borlig‘i Hayot tashvishlari, xotini va bola- butun diqqat-e’tiborimizni maqsadimiz tomon
ruhiyatiga lovullab chaqasining orzu-istaklari bilan ovora qaratish lozim. Zero, ko‘nuvchanlik, rad
kirib boradi. Qaysi raqamlardan iboratdek. bo‘lgan qahramon vaqt suvday o‘tganini eta olmaslik kabi jihatlar bora-bora illatga
asar, deysizmi?! Bu sezmay qoldi. Endi esa o‘zi uchun ozgina aylanishi, oxir-oqibat inson fojiasini keltirib
sizning “Puankare” Hikoyangizda insonning orzu-umidlari, ishlashga, yashashga kirishgan obraz chiqarishi turgan gap.
yana o‘sha “Gipotenuza”ning sir-asroriga
hikoyangizdir. maqsad-vazifalari qattol vaqtning shiddati sho‘ng‘iydi. Hatto, u talabalar orasida Azim AXTAMOV
tug‘ma talantli matematikni uchratadi.
tufayli sarobga aylanadi. Maqsadiga endi Uning beg‘ubor ko‘zlarida, nurli yuzlarida
o‘tmishdagi yoshligining shu’lasini ko‘radi.
yetaman deganda, bunga erisholmay Ammo tarix chinakamiga takrorlanarkan.
Yechimga oz qolganda, talaba ustozning
qolgan qahramonimizning ayanchli qismati oldiga to‘yga taklifnoma ko‘tarib keladi.
O‘shanda ustoz payqaydi. Shogirdining bir
so‘zlanadi. Bu qahramon shunday olov olam va’dalar berishiga qaramay, unda ham
o‘zining qismati aks etishini sezadi. Talaba
misolki, undan doimo shijoat, g‘ayrat, chiqib ketgach, ustozning ko‘zlarida yosh
qalqiydi.
kuch-quvvat ufurib turadi. Dunyoga kelib,
Tinimsiz mehnat qilib, ter to‘kib ishlab,
yelib-yugurib maqsadga yeta olmay qolish
alamli hol, albatta. Ayniqsa, yechimini
topganingdan so‘ng sendan avval uni kimdir
bajarishga muvaffaq bo‘lgan bo‘lsa, bundan
rasvosi yo‘q!
Shoir va jurnalistlar ko‘pincha biz
yozmoqchi bo‘lib yurgan mavzuni kimdir
#Mushohada
Talabaligimning birinchi yillari... “Adiblar xiyoboni”ga keldik. Yoshlar O‘sha kuni o‘zimga kelolmay yurdim.
bergan savollardan uyalib qolmay deb, Aholi va mehmonlar uchun shunday
Orzular osmonida uchib-qo‘nib yurgan chog‘larim. O‘qishdan tuni bilan adiblar hayot-ijodi bo‘yicha chiroyli, xushmanzara bog‘da yoshlarning
qaytar ekanman, talabalar turarjoyiga ketayotib, yo‘l yoqasida o‘qib, ertangi kunga tayyorlanib ham qilib yurgan ishlaridan achchiqlandim.
30 yoshlar chamasidagi ayol va bir o‘smir yigitning turganiga chiqdim. Ko‘pchiligining birinchi kelishi
ekan, o‘quvchilar xursand bo‘lishdi. Aslida tilga olganim ikkala holat ham
ko‘zim tushdi. Ayol qo‘lidagi yosh bolasini ham unutgandek, Yo‘l-yo‘lakay birin-ketin o‘zbek adiblari bugungi kunning aytsa tilni, aytmasa dilni
yigit bilan bemalol sigaret tutatardi. Bu hol ko‘pchilikka oddiy haqida gapira boshladim, yoshlar ham kuydiruvchi manzaralari. Millatimizda ona
hol bo‘lib tuyulishi mumkin, ammo qishloqdan endigina kelib ular ijodidan namunalar aytib berishdi. qanday izzat qilinsa, nomaqbul odatlarni
Xiyobondagi shinamlik, ozodalik, yigirma hayot tarziga aylantirgan boyagidek
shahar hayotiga ko‘nikayotgan mendek qizga kutilmagan to‘rt nafar ijordkorga ehtirom sifatida qad ayol ona nomiga dog‘ tushiradi. Yoki
noxush manzara edi, ochig‘i. rostlagan haykallarning haykaltaroshlik ilm, fan, sport, musiqa, adabiyot kabi
bobidagi san’atkarona yondashuvlari yo‘nalishlarda yutuqlarga erishib, xalqaro
yo‘loVChi haqida bilganimizcha gaplashdik. Shu payt tanlovlarda yurtimiz dorvug‘ini olamga
Yusufbek ismli o‘quvchi ukam: tanitayotgan yoshlarga qarab faxrlansak,
xiyobonlarda, burchak-burchakda ayrim
– Opa, bu yerni “Adiblar xiyoboni” yoshlarning bundayin “diydorlashuvi”ga
deysiz, qarab tursam, “sevishganlar guvoh bo‘lib ko‘nglimizni xira qiladi. Ular
xiyoboni” ekan-ku, dedi kulimsirab. Uning o‘zlaridan keyingi avlodning tarbiyasiga bu
gapidan so‘ng atrofga sinchiklab nazar qanchalik yomon ta’sir qilishini bilmaydi.
tashladim: tevarakdagi yosh-yalanglarning Ichish, chekish, so‘kinish kabi illatlar
qo‘l ushlashib yurishi, o‘rindiqlarda maktab o‘quvchilari bo‘lgan o‘smir bolalar
ko‘ngliga aks ta’sir ko‘rsatishini tasavvur
hayosizlarcha o‘tirishlari bu gaplarning qilishmaydi.
rostligini ko‘rsatib turardi. Uyalib ketdim.
Shu tobda ko‘z oldimga qishloq manZiliga yEtSa...
ayollarining “bolamni kiyim-boshini inson salomatligi uchun naqadar xavfli O‘quvchi singillarim ham yerga qarashdi. Bu siz-u biz bitta havodan nafas olib,
to‘g‘rilay, o‘qitay, tezroq katta qilib shaharga ekanligini biladigan, odam immuniteti, Darhol o‘zimni qo‘lga olib, “Yoshlar, siz bir osmon ostida yashab turgan ayrim
o‘qishga yuboray”, deb o‘zini o‘qqa- nafas olish va yurak-tomir tizimiga zarar ularga e’tibor bermang, odobni beodobdan zamondosh yoshlar hayotidagi ba’zi bir
cho‘qqa urib yurishi kelib ketdi. Ayolning yetkazishini tushunadigan yoshda bo‘lsa o‘rgan, deyishadi, ularning holati ko‘zingizga holatlar edi. Quvonarlisi shuki, bugun
turishini ko‘rib, o‘kindim. Axir u nozik xilqat tag‘in. Qarab turib, uning o‘zidan ham ko‘ra qanchalik yomon ko‘rinayotgan bo‘lsa, siz har sohada ilg‘or, ilmga, texnika va til
deb alqaganimiz, ona, opa-singil deb quchog‘ida turgan go‘dagiga achindim. ham bir kun kelib kimlarningdir ko‘ziga o‘rganishga ishtiyoqmand yoshlar talay.
ardoqlaganimiz tamaki tutuni ichida turib, Murg‘akni tutun ichida qoldirib, uning shu holatda ko‘rinishdan yiroq bo‘ling, Ular hamisha havasga loyiq. Qolgani
dunyoga sovuqqonlik bilan nazar tashlab ham mitti yuragini zaharlayotgan onadan ular holiga tushib qolmang. Siz o‘qing, esa manziliga yetmagan yo‘lovchidek
tursa, yomon ekan. Holbuki, u yonida nafratlandim. o‘rganing. Yoshlik – g‘animat davr. Uni bir gap.
turgan o‘smir yigitdan ko‘ra sigaretning behuda narsalarga sarflamang”, deya ularni
Yana bir manzara. Yaqinda bir guruh xiyobondan olib chiqib ketdim. Sabohat SAIDRIZO,
uka-singillarim bilan poytaxtimizdagi talaba
№ 1 17VATANPARVAR #O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarining 30 yilligi oldidan
2022-yil
7-yanvar
VERTOLYOTLAR HARAKATI
XAVF OSTIDA (voqeiy hikoya)
2000-yil avgust oyining Kapitan Said Alimovning tahlikali portlab ketasan…” degan chaqiriqlar qoyalar orasida pastlab uchishga majbur.
ovozi batalyon komandiri ko‘ksida eshitildi. U ortidagi baqir-chaqirlarga Bu holat dushmanlarga qo‘l kelib, gohida
o‘rtalari. Kishtut qishlog‘i kechayotgan gumonni yanada oshirdi. e’tibor qilmay, vertolyotning bir tomonini jangarilar snayperidan talafot ko‘ryapti, –
dast ko‘tarib, ichidan vzvod komandiri halokat oqibatiga izoh berib o‘tdi kapitan
yaqinida joylashgan – Tezda chora ko‘ring, aloqani kapitan Igor Arxipovni chiqarib oldi. Uni Alimov. – Yana olingan tezkor xabarlarga
uzmang! – buyruq berdi u. xavfsiz joyga keltirib, yana ortiga qaytdi. qaraganda, ularda vertolyotlarni portlatish
batalyonning harbiy Ikkinchi ofitserni qutqarishga shoshildi. uchun maxsus qurol ham bor ekan.
Shunda baza yaqinidagi vertolyotlar Tutab, bir tomoni yona boshlayotgan
bazasi. Qishloq aholisi qo‘nadigan tomondan harbiy vertolyotning holatidan barchaning – Bu bilan nima demoqchisiz,
xizmatchilardan biri qizil bayroqcha nafasi ichiga tushib ketdi – endi aniq kapitan? Maqsadingizni aniq bayon
xavfsiz hududlarga ko‘tarib, podpolkovnik Abdullayevga portlab ketadi. Yo‘q, yigit ulgurdi. Uning qiling!
xabar berdi. “Vertolyot ko‘ringanga og‘ir vaznli vertolyotning bir yonini
ko‘chirilgan bo‘lsa-da, o‘xshaydi, xayriyat”, batalyon komandiri ko‘tarayotgani ajablanarli hol edi. – Jangarilardagi qurol haqida aniq
o‘sha tomonga shoshildi. Serjant Zafarov ikkinchi ofitserni ham ma’lumotga ega bo‘lmagunimizcha,
uylar qat’iy nazorat temir ostidan chiqarib, yetti-sakkiz metr jangovar vertolyotlar safarbarligini
Dushman snayperidan orqa varragi yurgandi hamki, vertolyot portladi. Uning to‘xtatib tursak, fojialarning oldini olgan
ostiga olingan. lat yegan harbiy vertolyot bazaga yetib olovli parchalari yon-atroflarga otildi. Yer bo‘lardik.
kelishga harakat qilgan, biroq boshqaruv bag‘irlab yotgan serjant va ofitserga ham
Batalyon komandiri tizimidagi nosozlik sabab, uchuvchilar uni olov tig‘i daxl qilmay qolmadi. Barcha – O‘ylab gapiryapsizmi, kapitan
podpolkovnik Abdullayev qo‘ndira ololmayotgandi. Bazadagi harbiy ular tomonga intildi. Baxtli tasodif sabab, Alimov?! Vertolyotlar bizga har
nimadandir bezovta. Aslida ikki xizmatchilar baravariga oyoqqa turdi, ikkisi ham biroz kuygan bo‘lsa-da, soatda kerak bo‘lyapti. Ular nafaqat
haftadirki, uning na uyqusida, biroq unga qanday yordam ko‘rsatish sog‘-salomat edi. Vertolyot fojiasidan posbonlarimiz ta’minoti uchun,
na yeb-ichishida halovat bor. muammosi mavjud. Podpolkovnik tushkun holatda turgan kapitan Arxipov balki tog‘lar orasidagi dushmanlar
Axir qo‘l ostidagi yigitlar ikki Abdullayev ham vertolyot ichidagi shaxsiy yuzi qorayib ketgan serjant Zafarovga nazoratida ham zarur. Agar sizning
haftadan buyon tog‘larda qidiruv tarkib bilan aloqa bog‘lashga harakat yaqinlashdi. taxminlaringiz to‘g‘ri bo‘lganida,
ishlarini olib boryapti. Jangovar qildi. Hammasi befoyda. Orqa tomoni bosqinchilar o‘sha quroldan shu kunga
pozitsiyalarda – toshlar ustida tobora tutab borayotgan vertolyotning – Xizmatingizga tayyorman, o‘rtoq qadar foydalanmasmidi? Bu ma’lumotni
bedor tong ottiryapti, jangarilar portlash ehtimoli yuqori. Nima qilmoq kapitan! – qaddini harbiychasiga g‘oz qayerdan oldingiz?
bilan olishib, jonlarini qurbon kerak? tutdi serjant.
qilyapti. Qo‘l ostidagi har bir – Ular bilan aloqada bo‘lgan
yigitdan ayrilganida uning Guruh yigitlari vertolyotdan yerga – Erkin, serjant Zafarov, – u serjantga cho‘ponlardan biri shunday qurolni
yuragi uvishadi, ko‘ksida og‘riq ikki-uch metr masofa qolganda sakrash bir muddat jiddiy qiyofada boqib turdi- ko‘rganligi haqida xabar yetkazgan.
turadi. To‘g‘ri, u har qanday mashqining haddini olishgan. Ammo da, bag‘riga bosdi. – Ahmoq bola, Men ham bu haqda hozirgina eshitdim.
holatga tayyor zabardast harbiy u hozir o‘ttiz-qirq metr tepada, archa nima, joningdan to‘yganmisan? Portlab Ayni damda kerakli shaxslar shu
xizmatchi, qattiqqo‘l komandir. va xarsangtoshlar ustida muvozanat ketsang, nima bo‘lardi? Ammo bunday ma’lumot bilan shug‘ullanyapti. O‘rtoq
Biroq chetdan qaraganda u ham saqlolmay turibdi. Bir tomon esa jasorat hammaning ham qo‘lidan podpolkovnik, taxminlar oydinlashgunga
tuyg‘ulardan yiroq bo‘lmagan tubsiz jarlik. Bu ham yetmagandek, kelavermaydi! qadar vertolyotlar harakati ikki-uch kun
oddiy inson. kutilmaganda vertolyot boshqaruvi to‘xtasa maqsadga muvofiq bo‘lardi. Bu
butunlay izdan chiqib, pastga qarab qulay Podpolkovnik Abdullayev jangovar holat uzoqqa cho‘zilmaydi.
Batalyon komandirining boshladi. Nayzadek o‘tkir tog‘ archalariga vertolyot halokatida yarador bo‘lgan
ayni damdagi bezovtalik sababi urilib, orqa dum qismi osilib qoldi. Qattiq harbiy xizmatchilarni gospitalga yuborish – Men ham surishtirib ko‘raman.
esa Sariosiyo aerodromidan silkinish va urilish oqibatida uchuvchilar uchun kapitan Said Alimov bilan Yigitlar bilan maslahatlashib, keyin
harbiy xizmatchilar bilan uchgan ekipaji tomon vertolyot salonidan bog‘landi. Oradan ma’lum vaqt o‘tib, biror xulosaga kelamiz. Siz hozir
vertolyot haligacha bazaga yetib ajralib, archa shoxlariga qo‘shilib yer navbatdagi vertolyotda kapitan Alimov yarador harbiy xizmatchilarni gospitalga
kelgani yo‘q. Bu harbiy vertolyotlar tomon harakatlanishga tushdi. Harbiy yetib keldi. yetkazishga yordam ko‘rsating.
bilan bog‘liq birinchi noxush holat xizmatchilar ularni qutqarishga shoshildi.
emas. “Zabardast uchuvchilar Hayratlanarli va albatta, quvonarli tomoni – O‘rtoq podpolkovnik, kapitan Alimov – Xo‘p bo‘ladi, o‘rtoq podpolkovnik!..
Narimon bilan Shermuhammad shundaki, jiddiy talafotda ham ikki buyrug‘ingizga ko‘ra yetib keldi! Ko‘p o‘tmay, batalyon komandiri
fojiasi takrorlanmasin, ishqilib, uchuvchi sog‘-salomat edi. o‘ziga xos qahramonlik ko‘rsatgan
– uh tortdi batalyon komandiri. – – Kapitan Alimov, bugungi vertolyot serjant Zafarovni oldiga chaqirdi.
Shunday yigitlarimizning boshiga Orqa va old qismidan ajralgan halokatida nechta harbiy xizmatchi jabr – Bugun qanday qahramonlik
yetdi, mal’unlar. Endi bunga yo‘l vertolyot esa yerga urilishga shay turardi. ko‘rganini bilasizmi? Buning oldini olish qilganingni bilasanmi o‘g‘lim, ikki
qo‘ymasligimiz kerak!” Shunda ichidagi harbiy xizmatchilar uchun qanday chora qo‘llamoqchisiz? insonning hayotini saqlab qolding.
birin-ketin pastga sakray boshladi. Ular mudofaa tizimidagi eng kuchli
– Serjant Niyozov, kapitan Bazadagi harbiy xizmatchilar ularga – O‘rtoq podpolkovnik, jangovar mutaxassislar. Bu bosqinchilarni
Alimov (batalyon komandirining yordamga intildi. Harbiy shifokorlar vertolyotlar tog‘lardagi guruhlarimizga yengishga ulkan ulush qo‘shding,
havo-desant tayyorgarligi yigitlar sog‘lig‘ida jiddiy holat yuz berishini qo‘shimcha yordam kuchi, oziq-ovqat, degani, – yigitning yelkasidan quchdi
bo‘yicha o‘rinbosari) bilan aloqa anglab, birinchi yordamga shay turardi. dori-darmon yetkazib berish uchun podpolkovnik Abdullayev. – Bunday
bog‘lang! – shoshilinch buyurdi u. jasoratni kinolarda ham ko‘rmaganman.
Yigirma-o‘ttiz metrdan o‘zini Bu fidoyiliging tahsinga loyiq. Sen
Serjant Niyozov aloqa pastga tashlagan guruh posbonlaridan kelajakda, albatta, ofitser bo‘lishing
bog‘lashga kirishdi. kimningdir qo‘li lat yegan, kimningdir kerak. Oliy ta’lim muassasasida o‘qishni
oyog‘i. Ayrimlarining hayoti xavf ostida istaysanmi?
– O‘rtoq podpolkovnik, bo‘lsa, ayrimlari... Sakrayotganda – Albatta, o‘rtoq podpolkovnik.
“Lochin” aloqada. jarlikka to‘g‘ri kelgan yigitlar ahvoli – Dushmanni bir yoqlik qilib olaylik,
hozircha noma’lum. Ko‘p fursat o‘tmay, bu haqda alohida to‘xtalamiz…
– “Lochin”, men “Ummon”man. vertolyot daraxtlarga urilib-urilib, yerga Serjant Zafarovning qahramonligi
545 bilan shug‘ullanayotgan quladi. Barcha o‘zini orqaga oldi. Chunki uning kelajagida ulkan burilish yasadi…
“Qirg‘iy” haqida ma’lumot bering vertolyotning portlashi tayin. Ammo ichida
(qo‘shimcha kuch olib kelayotgan qolgan so‘nggi ikki “yo‘lovchi”ning tirikligi Muallifning “Yovqurlar”
harbiy vertolyot)! aniq bo‘lsa-da, 700–800 kilogrammlik qissasidan olindi.
temir ostidan chiqa olmasdi.
– “Ummon”, “Qirg‘iy” bilan
15 daqiqa avval “13” tugatilgan Hamma karaxt holda turgan bir
(aloqa uzilgan). “13” ni vaziyatda, serjant Zafarov “U yerda
qaytarishga (aloqani tiklashga) mening komandirim bor”, dedi-yu,
harakat qilyapmiz. vertolyot tomon yugurdi. Uning ortidan
“To‘xta, ulgurmaysan, sen ham birga
Zulfiya YUNUSOVA,
“Vatanparvar”
18 № 12022-yil #Bugunimiz qahramonlari VATANPARVAR
7-yanvar
KELAJAK TAMAL TOSHI
Har qanday inson kelajak tamal toshini
bolaligida qo‘yadi. Asadullo ham
Olot tumanidagi Olimpiya sport
maktab-internatida o‘qiyotgan
mahali jahon chempioni bo‘lishni
niyat qilardi. Uning bolalik orzulari hayot
yo‘llarida birin-ketin ro‘yobga chiqa boshladi.
Ushbu ta’lim muassasasini tamomlab, Buxoro davlat chempioni, jiu-jitsu bo‘yicha Jakartada o‘tkazilgan xizmatni o‘tayotgan kichik serjant Asadullo Bozorov
universitetining jismoniy tarbiya fakultetiga o‘qishga Osiyo o‘yinlari ishtirokchisi, Qozog‘istonda bo‘lib o‘tgan bilan suhbatlashganimizda o‘quvchilik yillaridagi
kirdi. Talabalik yillarida kurash, dzyudo, sambo bo‘yicha chempionatda Gran-pri sohibi bo‘lishga erishdi. ustozlari Rustam To‘rayev, Ilhom Avazovdan, talabalik
O‘zbekiston chempioni bo‘lishga, dzyudo va sambo yillaridagi murabbiyi Hasan Qosimovdan minnatdor
bo‘yicha Osiyo birinchiligida ikkinchi o‘rinni qo‘lga 2021-yil poyonida bolalik orzularidan biri amalga ekanini bildirdi. Vatan himoyasi yo‘lida bir safda turib
kiritishga muvaffaq bo‘ladi. oshib, Turkiyaning Antaliya shahrida UNIFIGHT sport ustozlik qilayotgan, rag‘batlantirayotgan yaqinlariga
turi bo‘yicha o‘tkazilgan jahon chempionatida 70 kg rahmat aytdi. Hali uning rejalari bisyor, yaxshisi orzulari
2003-yili faoliyatini o‘zi o‘qigan muassasada vaznda chempion bo‘ldi. amalga oshmagunicha oshkor qilmay tura qolaylik.
murabbiylikdan boshladi. 2005-yili umrini Vatan
himoyasiga bag‘ishlashga qaror qildi. Harbiy xizmat Toshkent harbiy okrugi hududidagi Havo Kapitan Aziz NORQULOV,
davomida ham bir necha marotaba O‘zbekiston hujumidan mudofaa qo‘shinlari va Harbiy havo kuchlari “Vatanparvar”
qo‘mondonligiga qarashli harbiy qismlardan birida harbiy
#Salomatlik
KO‘Z KASALLIKLARI TURLARI VA DAVOLASH Ko‘z kasalliklarining ko‘p turlari Kelib chiqish sabablariga ko‘ra, KATARAKTA bu – gavharni YETILMAGAN KATARAKTA
glaukoma xastaligi ikki guruhga loyqalanish kasalligi bo‘lib, quyidagi Bu turida bemorlarda ko‘rish
mavjud. Yoshlar ko‘proq quruq bo‘linadi: turlari mavjud: o‘tkirligi sezilarli darajada pasaygan,
ko‘z oldida tuman paydo bo‘lishi
ko‘z sindromi, yallig‘lanish BIRLAMCHI GLAUKOMA, ya’ni Tug‘ma, orttirilgan, jadal kuchaygan bo‘ladi.
ko‘z ichki bosimi oshishi sabablari rivojlanuvchi va rivojlanmaydigan.
va ko‘rishning buzilishi to‘liq aniqlanmagan holatda kelib YETILGAN KATARAKTA
chiqadi. Katarakta umumiy kasalliklar Bunda gavhar to‘liq loyqalangan,
shikoyatlari bilan shifokorga natijasida ham kelib chiqishi mumkin, ko‘rish o‘tkirligi keskin pasaygan,
IKKILAMCHI GLAUKOMA, ya’ni ya’ni qandli diabet, glaukoma, lekin yorug‘likni sezish buzilmagan
murojaat qilishadi. Keksalikda oldingi kameradagi qon, doirasimon miopiya, iridotsiklit, kasb kasalliklari bo‘ladi.
sinexiyalar, shox pardadagi chandiqlar (rentgen nurlari natijasida kelib YETILIB O‘TIB KETGAN
yuqoridagilarga qo‘shimcha rangdor parda bilan qo‘shilgan holatda chiqqan katarakta, oynasozlar KATARAKTA yoki
kelib chiqadi. kataraktasi, nonvoylarda va h.k.). ASORATLANGAN KATARAKTA
ravishda eng ko‘p uchraydigan Yuqorida sanab o‘tilgan sabablardan Bunday bemorlarda ko‘zdagi
Ko‘z ichki bosimi me’yor bo‘yicha tashqari ko‘z olmasining to‘mtoq loyqalanishlar, ko‘z oldidagi tumanlar
muammolar katarakta, glaukoma 16-27 mm simob ustuniga teng bo‘lishi buyumlardan olingan jarohati biroz kamaygandek hislar paydo
kerak. Ushbu ko‘rsatkichdan yuqori natijasidagi kontuziyalarda, ko‘z bo‘ladi, lekin bu vaqtda ikkilamchi
va makula (sariq dog‘) distrofik ko‘zning ichki bosimini aniqlanishi olmasini teshib o‘tuvchi jarohatlar glaukomaning rivojlanish xavfi yuqori
glaukoma xastaligiga shubha natijasida ham katarakta rivojlanadi. bo‘ladi.
o‘zgarishlari hisoblanadi. uyg‘otadi. Ko‘z ichki bosimining Yuqoridagi kabi ko‘z kasalliklarini
27 mm simob ustunidan yuqori bo‘lishi Tug‘ma katarakta – chaqaloqlik o‘z vaqtida aniqlash, oldini olish va
Ko‘z yallig‘lanishlari: Juda to‘r pardadagi yorug‘likni qabul qiluvchi davridan aniqlanadi va o‘ta tez davolash maqsadida hozirgi kunda
keng tarqalgan muammo elementlarni zararlanishiga, bu esa o‘z
– shilliq qavatning navbatida markaziy va periferik rivojlanib ketmaydi. Ko‘rish o‘tkirligini Mudofaa vazirligi Markaziy
yallig‘lanishi. Bunday holda bemorlar ko‘ruv funksiyasini pasayishi, loyqalanish o‘chog‘ining poliklinikasi oftalmologiya
ko‘zining yoshlanishi, qizarish, pasayishiga qayerda joylashganiga bog‘liq bo‘ladi. bo‘linmasida quyidagi
shishi, qichishish va yiringlashdan olib keladi. Tug‘ma katarakta kelib chiqishiga, muolajalarni bajarish
shikoyat qiladi. Undan asosan onaning homiladorlik davrida imkoniyatlari mavjud:
Yallig‘lanish to‘satdan paydo tashqari o‘tkazgan yuqumli kasalliklari, ya’ni ● vizometriya, ko‘rish
bo‘lib, kundalik hayot faoliyatingizga ko‘z ichki toksoplazmoz, sitomegaloviruslar, o‘tkirligini yaqin va uzoq
xalaqit bera boshlaydi. Katta bosimining virusli va bakteriyal kasalliklari sabab masofalardan aniqlash;
yoshdagi bemorlardagi yallig‘lanish yuqori bo‘ladi. ● ko‘zoynaklarni
70 foiz hollarda viruslar yoki bo‘lishi tanlash, miopiya,
aralash floralar tufayli yuzaga shox parda Orttirilgan katarakta bu – qarilik gipermetropiya va
keladi. Aksincha, bolalardagi shilliq shishiga ham kataraktasi bo‘lib, asosan 55-60 astigmatizmning turli
qavatning yallig‘lanishlarini asosan sabab bo‘ladi, yoshdagi insonlarda ko‘p uchraydi va
bakteriyalar tomonidan chaqiriladi natijada shox parda 4 ta bosqichi mavjud. ko‘rinishlarida;
va yiringli ajralmalar paydo bo‘lishi shaffofligi yo‘qolib, xiralashadi.
bilan kechadi. Ko‘ruv nervi atrofiyasi esa uzoq vaqt BOSHLANG‘ICH KATARAKTA ● rang ajratishning buzilishi
Agar sizda ko‘z shilliq qavatining ko‘z ichki bosimining yuqori bo‘lishi Kasallikning ushbu turida bemorlar ko‘z kasalliklarini aniqlash;
yallig‘lanishini ko‘rsatadigan natijasida kelib chiqadi. oldida paydo bo‘lib, yo‘qolib turuvchi,
shikoyatlar paydo bo‘lsa, birinchi uchuvchi dog‘lardan shikoyat qiladi. ● biomikroskopiya;
navbatda shifokor mutaxassisga Yuqorida sanab o‘tilgan patologik Bemorlar tekshirilganda gavharda ● avtorefraktometriya;
murojaat qilishingiz maqsadga o‘zgarishlar ko‘z ichki bosimini spitsasimon loyqalanishlar ko‘rinadi. ● ko‘z ichki bosimini o‘lchash;
muvofiq, aks holda, o‘zboshimchalik tushiruvchi davo muolajalaridan so‘ng ● sinaptofor apparati yordamida
bilan davolanish og‘ir asoratlarga ham to‘liq asl holiga qaytmaydi, ya’ni har g‘ilaylikni aniqlash va davolash;
olib kelishi yoki ko‘rish faoliyatining bir glaukoma xuruji ma’lum miqdorda
butunlay yo‘qolishiga sabab bo‘ladi. ko‘rish funksiyasini zararlanishiga sabab ● ko‘zyoshi yo‘lining
GLAUKOMA bu – ko‘z ichki bo‘ladi. Glaukoma xastaligini oldini o‘tkazuvchanligini aniqlash va yuvish;
bosimining ortishi, ko‘rish o‘tkirligi va olish uchun sog‘lom turmush tarziga
maydonining torayishi, ko‘ruv nerv amal qilish, spirtli ichimliklarni iste’mol ● ko‘z olmasi va uning ortiqlarini
tolalarining atrofiyasi bilan kechuvchi qilmaslik, hayajonlanmaslik, o‘ta issiq yallig‘lanish kasalliklarini tashxislash
og‘ir xastalik hisoblanadi. sharoitlarda uzoq vaqt jismoniy mehnat
Glaukoma xurujida bemorlar qilmaslik tavsiya etiladi. Undan tashqari va ambulator sharoitda koservativ
asosan, ko‘z olmasidagi kuchli og‘riq, yilda bir marotaba chuqurlashtirilgan
yorug‘lik manbayiga qaraganda tibbiy ko‘rikdan o‘tish, ko‘zning ichki davolash.
kamalak paydo bo‘lishi, ko‘zda kuchli bosimini 40 yoshdan so‘ng, yilda
bosim hissini bo‘lishi, bosh og‘rishi, 1-2 marta o‘lchatib turish, glaukoma Biz shifokorlar harbiy
ko‘ngil aynishi kabilar bilan shikoyat xastaligini erta aniqlab, ojizlikka sabab
qiladi. bo‘luvchi asoratlarini oldini olishda xizmatchilarimizdan belgilangan
asosiy omil hisoblanadi.
tartibda o‘z vaqtida chuqurlashtirilgan
tibbiy ko‘rikdan o‘tishlarini, o‘zlarining
salomatliklariga, shu bilan birga oila
a’zolarining salomatliklariga bee’tibor
bo‘lmasliklarini so‘rab qolamiz.
Tibbiy xizmat mayori Ulug‘bek YUSUPOV, Mudofaa vazirligi
Markaziy poliklinikasi oftalmologiya bo‘linmasi shifokori
VATANPARVAR № 1 19#Mudofaaga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkilotlarida
2022-yil
7-yanvar
Mamlakatimizda yosh avlodni ona Vatanga
sadoqat ruhida tarbiyalash, ularning
ma’naviyatini yuksaltirish va jismoniy
barkamolligiga katta ahamiyat berilmoqda. Bu
malaKaliborada O‘zbekiston Respublikasi mudofaasiga
ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkilotining
Sirdaryo viloyati kengashi tasarrufidagi
Yangiyer shahar o‘quv sport-texnika klubi
haydovchilar tayyorlash imkoniyatijamoasi tomonidan ham bir qancha ishlar
amalga oshirilmoqda. Jumladan, tashkilotda
tuman yoshlarini ijtimoiy foydali hamda
ommaviy vatanparvarlik ishlariga jalb etish
oshirildimasalasi alohida e’tiborda.
O‘zbekiston Xususan, Prezidentimizning turli yo‘nalishdagi musobaqalarda O‘zbekiston Respublikasi
Respublikasi mudofaasiga “O‘zbekiston Respublikasi Qurolli yangiyerliklar muvaffaqiyat qozonib, mudofaasiga ko‘maklashuvchi
Kuchlari tashkil etilganligining 30 yilligi faxrli o‘rinlarni egallamoqdalar. Birgina “Vatanparvar” tashkiloti Sirdaryo
ko‘maklashuvchi hamda Vatan himoyachilari kunini o‘tgan yili karting bo‘yicha o‘tkazilgan viloyati kengashi tasarrufidagi
“Vatanparvar” nishonlashga tayyorgarlik ko‘rish va respublika musobaqasida ishtirok Yangiyer shahar o‘quv sport-
o‘tkazish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi etgan yoshlarimiz 1-o‘rinni egallaganligi texnika klubi jamoasi shahar
tashkilotining Sirdaryo farmoyishiga muvofiq qizg‘in davom ham fikrimiz isbotidir. hududida istiqomat qilayotgan
viloyati kengashi etayotgan “Vatanparvarlik oyligi” barcha yoshlarni “B”, “BC”, “E”,
davomida turli ma’naviy-ma’rifiy Tashkilot faoliyatining asosiy “D” toifali haydovchilik kurslariga
tasarrufidagi Yangiyer tadbirlar, uchrashuv va davra yo‘nalishlaridan yana biri xalq o‘qishga, shuningdek, sportning
shahar o‘quv sport- suhbatlari, sport musobaqalari xo‘jaligining turli tarmoqlari uchun texnik va amaliy turlaridan “Havo
o‘tkazilmoqda. malakali haydovchilar tayyorlab berish. miltig‘idan o‘q otish”, “Karting”,
texnika klubi jamoasi 2021-yilda “B”, “BC”, “E” hamda “D” “Duatlon”, “Yozgi biatlon” hamda
barcha yurtdoshlarimizni – O‘quv sport-texnika klubimizda toifali 625 nafardan ziyod haydovchi “Avtoralli” kabi seksiya va
yoshlarni vatanparvarlik ruhida mutaxassis tayyorlandi. Bunda to‘garaklarda shug‘ullanishga
14-yanvar – Vatan tarbiyalash bilan bir qatorda, ularni o‘qituvchi va amaliy boshqarishni
himoyachilari kuni hamda jismonan sog‘lom shakllantirishga o‘rgatuvchi ustalarning tinimsiz taklif etadi.
O‘zbekiston Respublikasi ham alohida e’tibor qaratilmoqda, mehnati, yaratilgan shart-sharoitlar
– deydi O‘STK boshlig‘i Anvar muhim omil bo‘ldi.
Qurolli Kuchlari tashkil Sotiboldiyev. – Shuning uchun “Havo
etilganligining 30 yilligi miltig‘idan o‘q otish”, “Karting”, Joriy yilda ham malakali haydovchilar
bilan samimiy tabriklaydi. “Yozgi biatlon”, “Duatlon” hamda tayyorlash borasidagi izlanishlar
“Avtoralli” kabi sportning texnik va davom ettiriladi. Buning uchun
Jonajon Vatanimiz amaliy turlaridan seksiya va to‘garaklar tashkilot yetarli darajada o‘quv-moddiy
osmoni hamisha musaffo, ishlab turibdi. Buning natijasida tizim bazaga ega. Bu esa o‘z navbatida
tashkilotlari o‘rtasida o‘tkazilayotgan malakali haydovchilar yetkazib berish
osoyishtaligi barqaror, imkoniyatini oshirmoqda.
bunyodkor xalqimiz sog‘
va omon bo‘lsin!
Yurt posbonlarini omad
va zafar tark etmasin!
Manzilimiz: Yangiyer shahri Xizmatlar litsenziyalangan
Abdurahmon Jomiy mahallasi,
Amir Temur ko‘chasi, 6-uy.
Telefon: (67) 350-22-64.
Akbar ALI
20 № 12022-yil #Xorij armiyalarida VATANPARVAR
7-yanvar
JAHONDA
INQILOB
MUHOFIZLARI Bayonot E’lon QilinDi
KORPUSI
Dunyodagi yadro quroliga ega besh davlat
1979-yil fevralida Eronda sodir bo‘lgan monarxiyaga Aerokosmik kuchlar asosini – AQSh, Rossiya, Xitoy, Britaniya va Fransiya
qarshi inqilob mamlakatning so‘nggi shohi Muhammad umumiy soni 45 ming kishini tashkil davlat rahbarlarining qurollanish poygasi hamda
Rizo Pahlaviyning taxtdan ag‘darilishi va hokimiyat shia etuvchi raketa brigadalari va havo yadro urushiga yo‘l qo‘ymaslik bo‘yicha qo‘shma
mazhabidagi ruhoniylar qo‘liga o‘tishiga olib keldi. Ana hujumidan mudofaa qismlari tashkil bayonoti e’lon qilindi. Bayonot matni Kreml
shu hukumatni himoya qilish maqsadida shu yiliyoq etadi. Bu turdagi qo‘shinlar o‘rta rasmiy saytida b e r i l g a n . R o s s i y a T I V
shialar yetakchisi oyatullo Humayniy tarafdorlarining masofalarga mo‘ljallangan ballistik
harbiylashtirilgan otryadlaridan keyinchalik Eron Qurolli raketalar hamda operativ-taktik v a k i l i M. Zaxarovaning
Kuchlarining asosiy turlaridan biriga aylangan harbiy- raketalar, turli tipdagi zenit-raketa aytishicha, mazkur
siyosiy uyushma – Islom inqilobi muhofizlari korpusi (IIMK) komplekslari, zenit artilleriyasi to‘plari va bayonot Rossiya
tashkil etilgan. Mamlakatning nufuzli diniy arboblaridan zenit qurilmalari, 300 ga yaqin jangovar va tomoni tashabbusi
biri hisoblanuvchi oyatullo Montazariy bir necha bor 100 dan ortiq harbiy-transport samolyotlari, bilan qabul qilingan. U
ta’kidlaganidek, IIMK – islom xalq inqilobining shuningdek, Mi-8 tipidagi vertolyotlar bilan ta’minlangan. Nyu-Yorkda o‘tkazilishi
samarasi bo‘lib, keng ko‘lamdagi diniy, Harbiy dengiz kuchlari (umumiy soni 20 ming kishi) rejalashtirilgan yadro
siyosiy va harbiy vakolatlarga ega bo‘lgan bosh qo‘mondonlik, ikkita alohida qo‘mondonlik, 5 ta quroli tarqalishini oldini
dunyodagi yagona o‘ziga xos organ, harbiy-dengiz rayoni, jangovar qo‘shilma va qismlar, olishga bag‘ishlangan
yangi rejimning ishonchli tayanchi va ta’minot va xizmat ko‘rsatish bo‘linmalari hamda o‘quv xalqaro konferensiya
himoyachisi hisoblanadi. 2002-yilda markazlaridan tashkil topgan. Qo‘shin tasarrufida o‘nga arafasida tayyorlangan.
mamlakatda nishonlanadigan bayramlar yaqin desant kemalari, o‘ndan ortiq o‘ta kichik suvosti Konferensiya boshlanishi
qatoriga IIMK kunini kiritish va bu kemalari, 300 dan ziyod turli tipdagi jangovar katerlar bor. kechiktirilgan bo‘lsa-da,
bayramni har yili 22-aprel (Eron taqvimi Dengiz aviatsiyasi 20 ta amfibiya-samolyot hamda 15 ta besh davlat yetakchilari
bo‘yicha 17 mehra)da nishonlash to‘g‘risida vertolyot, shuningdek, Xitoyda ishlab chiqarilgan S-801 bayonot matnini oldinroq
qaror qabul qilinadi. va HY-2 tipidagi kemalarga qarshi raketalarni uchiruvchi e’lon qilishga qaror
komplekslar bilan ta’minlangan. Eron Qurolli Kuchlarining qilgan.
O‘tgan yillar mobaynida korpus harbiylari yaxshi tayyorgarlikka ega bo‘lgan safarbarlik rezervi –
Eron – Iroq urushida, kurd separatchilarining “Basij” qarshilik ko‘rsatish kuchlarining umumiy soni deyarli munoSaBatlarni yaxShilaSh niyatiDa
chiqishlarini bostirishda, shuningdek, Livanda 1 mln kishini tashkil etadi.
shialarning “Hyezbollah” tashkilotini tuzishda faol ishtirok Mamlakatning diniy-siyosiy rahbariyati islom inqilobi Germaniya kansleri Olaf Sholts Rossiya
etdi. qo‘riqchilari korpusi shaxsiy tarkibini ma’naviy va moddiy bilan munosabatlar o‘rnatishni muhim omil deb
qo‘llab-quvvatlashga katta e’tibor qaratib kelmoqda. Ularni hisoblamoqda va bu masalani o‘z nazoratiga
Hozirgi vaqtga kelib, milliy Qurolli Kuchlarning vatanparvarlik ruhida tarbiyalash uchun ommaviy axborot olmoqchi. “Bild” gazetasi ma’lumotiga ko‘ra,
tuzilmaviy bo‘g‘iniga aylangan IIMK zimmasiga mamlakatni vositalari hamda diniy institutlardan keng foydalanilmoqda. Sholts yanvardayoq Rossiya Prezidenti Vladimir
tashqi agressiyalardan himoya qilish, ichki xavfsizlikni Eronda IIMK uchun mo‘ljallangan bir qancha radio va Putin bilan uchrashmoqchi. Sholts Moskva bilan
ta’minlash, “Islom inqilobini boshqa musulmon davlatlariga teledasturlar mavjud, “Radio-ye sepax” (“Korpus radiosi”)
eksport qilish”, terrorizm va ekstremizmga qarshi kurash faoliyat olib bormoqda, o‘ndan ortiq ko‘p tirajli gazeta va munosabatlarda “yangi
olib borish singari vazifalar yuklangan. Bundan tashqari, jurnallar chop etilmoqda. ibtido”ga intilmoqda.
korpus bo‘linmalari favqulodda holatlar (tabiiy ofatlar, Xulosa o‘rnida shuni ta’kidlash lozimki, hozirgi Jumladan, bu gaz va
ekologik va texnogen halokatlar) oqibatlarini bartaraf etish, davrga kelib islom inqilobi qo‘riqchilari korpusi qudratli Ukraina masalalariga
huquqni himoya qiluvchi kuchlarga yordam berish, shu harbiylashtirilgan tashkilotga aylangan bo‘lib, ko‘pchilik taalluqli, deb yozadi
jumladan davlat muassasalari, diniy va siyosiy arboblar uni davlat ichidagi davlat deb atashi hamda u Eron Islom gazeta. Eslatib o‘tamiz,
xavfsizligini ta’minlash, razvedka va kontrrazvedkani Respublikasining siyosati va iqtisodiyotiga katta ta’sir Olaf Sholts dekabr
amalga oshirish, Eron Qurolli Kuchlarining safarbarlik ko‘rsatishi ham bejiz emas. boshlarida Germaniya
rezervi – “Basij” qarshilik ko‘rsatish kuchlarini shakllantirish kansleri lavozimida
va tayyorlash ishlarida faol qatnashadi. ish boshladi. U 16 yil
davomida hukumatni
IIMK tashkiliy jihatdan bosh qo‘mondonlik, Quruqlikdagi boshqarib kelgan Angela
qo‘shinlar (QQ), aerokosmik va Harbiy dengiz kuchlari, Merkelning o‘rnini
“Kods” maxsus vazifalarni bajaruvchi kuchlar hamda egalladi.
“Basij” qarshilik ko‘rsatish kuchlari (safarbarlik rezervi)
dan tashkil topgan. Quruqlikdagi qo‘shinlar (shaxsiy Eng Qimmat KomPaniyalar
tarkibining umumiy soni 480 ming kishi) korpus tarkibidagi
asosiy va eng ko‘p sonli tur hisoblanadi. Uning tarkibidan Dunyoning eng qimmat kompaniyalari
17 ta diviziya (10 ta piyodalar, 2 ta bronetank va 5 ta reytingida AQShning IT-konsernlari yuqori
mexanizatsiyalashgan) 15-20 ta alohida brigada, jangovar o‘rinlarni egalladi. Bozor qiymati qariyb 3 trln
va frontorti ta’minoti qismlari joy olgan. QQ ixtiyorida dollarga yetgan Apple ro‘yxatda birinchi
1 470 ta tank (T-55,T-62, T-69 va T-72 tipidagi), 3 000 dan pog‘onada joylashdi. Kompaniyaning bir dona
ortiq dala artilleriyasi to‘plari va baravariga o‘t ochuvchi aksiyasi narxi bir yil ichida 31 foizga oshgan.
reaktiv tizimlar, 1 150 ga yaqin zenit vositalari, 1 620 ta
zirhli mashina bor. Microsoft ro‘yxatda
ikkinchi o‘rinda qayd
P. SAYDIVALIYEV tayyorladi. etilgan. Kompaniya
aksiyalari yil
davomida 52 foizga
qimmatlashgan,
bozor qiymati esa
2,57 trln dollar deb
baholanmoqda.
Uchinchi o‘ringa
joylashgan Alphabet
kompaniyasining bozor
qiymati 1,96 trln dollarga
yetgan.
yaPoniya yEtaKChi o‘rinDa
Yangi yil arafasida dunyoning eng katta
tashqi qarzga ega mamlakatlari ro‘yxati e’lon
qilindi, deb xabar beradi RIA Novosti. Unda
Yaponiya birinchi o‘rinda qayd etilgan bo‘lib,
ushbu mamlakatning tashqi qarzi ichki yalpi
mahsuloti (YAIM)ga nisbatan 234 foizni
tashkil etgan. Ikkinchi
pog‘ona AQSHga
tegishli bo‘lib, qarz
YAIMning 160 foiziga,
uchinchi o‘rindagi
Buyuk Britaniyada
esa 144 foizga to‘g‘ri
kelgan. Mutaxassislar
ta’kidlashicha,
dunyodagi barcha
mamlakatlarning
o‘rtacha tashqi qarzi
ulardagi YAIMning 105
foizini tashkil etadi.
Internet materiallari asosida tayyorlandi.
VATANPARVAR № 1 212022-yil
7-yanvar
MINTAQADA YILLIK FAOLIYAT#Tahlil
SarhiSoB QilinDi
o‘Zaro Shartnoma aSoSiDa
O‘zbekiston Respublikasi mudofaasiga
O‘zbekiston va Afg‘oniston o‘rtasida 2022-yilda ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkiloti
elektr energiyasi yetkazib berish bo‘yicha
shartnoma imzolandi, deb xabar beradi Onado‘lu Markaziy kengashi raisi Husan Botirov
agentligi. Ma’lumotlarga ko‘ra, tegishli hujjatlar boshchiligida tashkilotning 2021-yil yakunlariga
Da Afghanistan Breshna Sherkat (DABS) ijrochi bag‘ishlangan yillik hisobot yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi.
direktori Hafiz Muhammad
Amin va “O‘zbekiston Tashkilot markaziy kengashi tahlil qilindi. Shuningdek, 2021-yilga yo‘l qo‘yayotgan hududiy kengashlar
milliy elektr tarmoqlari” apparati, hududiy kengashlar hamda mo‘ljallangan Davlat dasturi ijrosini va ularning tasarrufidagi muassasalar
AJ raisi Dadajon Isaqulov tizimdagi muassasalar rahbarlari ta’minlash maqsadida tashkilot esa ogohlantirildi.
tomonidan imzolangan. va xodimlari ishtirokida bo‘lgan bazasida fuqarolarni mehnat bozorida
Shartnoma qiymati videoselektor shaklidagi yig‘ilish talab yuqori bo‘lgan yana 10 xil Husan Botirov barcha xodimlarni
100 mln dollar atrofida tanqidiy-tahliliy ruhda kechdi. kasblarga o‘qitish bo‘yicha bajarilgan tashkilot nizomida belgilangan maqsad
bo‘lib, 2 mlrd kVt/soat ishlarga alohida to‘xtalib o‘tildi. va vazifalarni amalga oshirish yo‘lida
elektr energiyasi yetkazib Unda tizimdagi tashkilotlar mas’uliyatli bo‘lishga chaqirdi.
berilishi ko‘zda tutilgan. tomonidan aholi, ayniqsa, yoshlarni Tahlillarga ko‘ra, “Vatanparvar”
DABS delegatsiyasi harbiy-vatanparvarlik ruhida tashkiloti faoliyatining barcha Yig‘ilish yakunida tashkilotning
O‘zbekistonga tashrifi tarbiyalash, ularni sportning texnik yo‘nalishlarida Namangan va Buxoro 2022-yildagi rejalari belgilab olindi.
chog‘ida “Surxon – Puli va amaliy turlariga jalb etish hamda viloyatlari kengashlari tomonidan
– Xumri” elektr uzatish ommaviy texnik kasblarga tayyorlash amalga oshirilgan ishlar namunali deb Laziz BO‘RONOV,
liniyasi loyihasi qurilishini bo‘yicha amalga oshirilgan ishlar topildi. O‘z faoliyatida sustkashlikka mudofaaga ko‘maklashuvchi
ham muhokama qilgan.
“Vatanparvar” tashkiloti
Eng ommaBoP yo‘naliShlar matbuot kotibi
Buyuk Britaniyaning The Independent nashri #Musobaqa
sohaga ixtisoslashgan jurnalistlarning tavsiyalari
asosida sayohat qilish uchun eng ommabop KuCh tuZilmalari
10 ta yo‘nalishni e’lon qildi. Ushbu ro‘yxatga
Normand orollari, Shimoliy Irlandiya, Kanada, Jamoalarining BEllaShuVi
Ispaniya, Italiya, Turkiya, O‘zbekiston, Misr va
Butan kiritilgan. Nashr Qurolli Kuchlarimiz tashkil etilganining
muharriri O‘zbekiston 30 yilligiga bag‘ishlab Shimoli-g‘arbiy
haqida to‘xtalar ekan, harbiy okrug qo‘shinlari qo‘mondonligi
bu mamlakatga sayohat
qilish taassurotlarga boy tomonidan Nukus garnizonidagi
bo‘lishini ta’kidlagan. markaziy sport majmuasi bazasida kuch
O‘zbekiston bir
necha yil avval Buyuk tuzilmalari vakillari o‘rtasida sport
Britaniya fuqarolariga musobaqasi o‘tkazildi.
viza talablarini
yengillashtirgani, endi Musobaqada jami 8 ta jamoa
ular mamlakatda vizasiz milliy va ommaviy sport turlari
30 kungacha bo‘lib turishi bo‘yicha kuch sinashdi. Bellashuvlar
mumkinligi qayd etilgan. qizg‘in bahs va munozaralarga boy
bo‘lgani, kuchli raqobat va do‘stona
ChEgaraDa Qurolli to‘QnaShuV ruhda o‘tkazilgani bilan ahamiyatli
bo‘ldi. Sog‘lom turmush tarzini, milliy
Juzjon viloyatining Hamab tumanidagi va ommaviy sport o‘yinlarini targ‘ib
Afg‘oniston – Turkmaniston chegarasida “Tolibon” etishga qaratilgan musobaqada
va turkmanistonlik chegarachilar o‘rtasida har bir ishtirokchi oxirgi soniyalarga
qurolli to‘qnashuv sodir bo‘ldi, deb xabar qadar jamoa sha’nini himoya
berdi Hasht-e subh gazetasi. Juzjon viloyati qilishga, g‘alabaga erishishga intildi.
axborot va madaniyat boshqarmasi boshlig‘i
Hilol Balxiyning so‘zlariga Arqon tortish, tosh ko‘tarish,
ko‘ra, “bir necha kun avval voleybol, minifutbol bo‘yicha
turkman chegarachilari o‘tkazilgan bellashuvlarda
bir nafar tinch aholi umumjamoa hisobida Shimoli-
vakilini o‘ldirgan va bir g‘arbiy harbiy okrug jamoasi
nafarini kaltaklagan. shohsupaning 1-pog‘onasidan,
Voqeani o‘rganish Qoraqalpog‘iston Respublikasi Ichki
vaqtida “Tolibon” ishlar vazirligi 2-pog‘onadan va
jangarilari turkman Favqulodda vaziyatlar boshqarmasi
chegarachilarining o‘t 3-pog‘onadan joy oldi.
ochishiga javoban o‘q
uzgan”. Voqeaning G‘olib va sovrindorlar Shimoli-
boshqa tafsilotlari g‘arbiy harbiy okrug qo‘shinlari
keltirilmagan. qo‘mondonligi tomonidan kubok,
diplom, faxriy yorliq va esdalik
huKumat iStE’Foga ChiQDi sovg‘alar bilan taqdirlandi.
Qozog‘istoning bir qator viloyatlarida aholining Shimoli-g‘arbiy harbiy okrug
gaz narxi oshirilgani sababli yuzaga kelgan matbuot xizmati
norozilik namoyishlari ommaviy tus oldi va
oqibatda mamlakat hukumatining iste’fo berishiga
olib keldi. 5-yanvar kuni Prezident Qasim-Jomart
Toqayev Qozog‘iston Hukumati to‘g‘risidagi
Farmonni imzoladi, deya
xabar beradi Kazinform.
Unga ko‘ra, mamlakat
hukumatining iste’fosi
qabul qilindi. Qozog‘iston
Respublikasi Bosh vaziri
vazifasini bajarish Alixan
Smailovga yuklandi.
Iste’foga chiqarilgan
hukumat a’zolari yangi
tarkib tasdiqlanguniga
qadar o‘z vazifalarini
bajarishni davom ettirishlari belgilandi.
Internet materiallari asosida tayyorlandi.
22 № 12022-yil #Mudofaaga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkilotlarida VATANPARVAR
7-yanvar
Mamlakatimiz Qurolli Kuchlari
tashkil etilganligining 30 yilligi
va Vatan himoyachilari kuni
hamKorliKmunosabati bilan “Xalq va
armiya - bir tan-u bir jon!” aloqalari muhim
shiori ostida joylarda turli
ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar, davra
suhbatlari hamda uchrashuvlar
o‘rin tutmoqdao‘tkazilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi mudofaasiga ko‘maklashuvchi
“Vatanparvar” tashkiloti Sirdaryo viloyati kengashi tasarrufidagi
Xovos tumani o‘quv sport-texnika klubi jamoasi barchangizni
mamlakatimiz Qurolli Kuchlari tashkil etilganligining 30 yilligi
va Vatan himoyachilari kuni munosabati bilan chin dildan
muborakbod etadi.
Ilohim, yurtimiz tinch, osmonimiz hamisha musaffo bo‘lsin!
Jumladan, O‘zbekiston “Temir daftar” va “Ayollar daftari”ga yetuk bo‘lishlariga alohida e’tibor Xovos tumani o‘quv Xizmatlar litsenziyalangan
Respublikasi mudofaasiga kiritilgan yoshlarning 75 nafari “BC” qaratilmoqda. Shu bois klub qoshida sport-texnika klubi
ko‘maklashuvchi toifali haydovchilik kurslarini imtiyozli “Havo miltig‘idan o‘q otish”, “Yozgi jamoasi tumanda
“Vatanparvar” tashkilotining ravishda bitirib chiqishgan bo‘lsalar, biatlon” kabi seksiyalar faoliyati yo‘lga istiqomat qilayotgan
Sirdaryo viloyati kengashi ana shu toifadagi yana 10 nafari gaz- qo‘yilgan. Tuman o‘quv sport-texnika barcha yoshlarni “B”,
tasarrufidagi Xovos tumani elektropayvandchi mutaxassisligiga klubi tomonidan o‘tkazilayotgan “BC” toifali haydovchilik
o‘quv sport-texnika klubi ega bo‘ldi.Albatta, buning uchun barcha tadbirlarda hamda uning qoshidagi o‘quv kurslariga o‘qishga,
tomonidan tumandagi harbiy zarur shart-sharoitlar yaratilgan. to‘garaklarda qatnashayotganlarning shuningdek, sportning
qismlarning birida tashkil Amaliy mashg‘ulotlar uchun avtodrom, safi yil sayin kengayib borayotgani, texnik va amaliy turlari:
etilgan tadbir ham ushbu o‘quv-mashq avtomobillari, trenajyor, ayniqsa, quvonarli. Bunda davlat “Havo miltig‘idan o‘q
muhim sanaga bag‘ishlandi. kompyuter sinfi va o‘quv xonalari va jamoat tashkilotlari, harbiy qism otish” va “Yozgi biatlon”
Tuman mudofaa, ichki hamda boshqa jihozlar uyg‘unligi keng va muassasalar bilan birga yo‘lga kabi to‘garaklarda
ishlar, xalq ta’limi bo‘limlari, yo‘lga qo‘yilgan. Keyingi yillarda tuman qo‘yilgan hamkorlik aloqalari muhim shug‘ullanishga taklif etadi.
Yoshlar ishlari agentligi yoshlarining jismonan va ma’nan o‘rin tutmoqda.
hamda Ma’naviyat-targ‘ibot Manzilimiz: Xovos tumani
markazi tuman bo‘limi bilan Farhod 5 dahasi, “Gulbahor”
hamkorlikda o‘tkazilgan MFY, Nurchilar ko‘chasi,
tadbirda yoshlar bilan bir 25-uy.
qatorda mehnat faxriylari
ham faol ishtirok etdi. Telefon: (67) 364-30-98.
– “Vatanparvarlik oyligi”
doirasida o‘tkazilayotgan
bunday tadbirlar yoshlarning
qalbida ona Vatanga
muhabbat va sadoqat hissini,
vatanparvarlik tuyg‘usini
shakllantiradi, – deydi
tuman o‘quv sport-texnika
klubi boshlig‘i To‘xtasin
Shodmonqulov. – Bu esa
o‘z navbatida yoshlarimiz
kamolotida alohida o‘ringa
ega.
Shu o‘rinda ta’kidlash
joizki, Xovos tumani
o‘quv sport-texnika
klubida ommaviy kasb
mutaxassislarini tayyorlash
hamda sportning texnik va
amaliy turlarini rivojlantirish
borasida ham muayyan ishlar
amalga oshirilmoqda. Birgina
o‘tgan 2021-yil mobaynida
525 nafar “B”, “BC” toifali
haydovchilar tayyorlashga
erishildi. Shuningdek,
tumandagi “Yoshlar daftari”,
Akbar ALLAMURODOV
VATANPARVAR № 1 232022-yil
7-yanvar
BOLAJON
L A BI R IN T
ONA TILIM
Onam alla aytgan tilim,
Tinglasam yayrar dilim.
Sen borsan, bordir elim,
Ona tilim, ona tilim.
Hikmat to‘la durdonamsan,
Avaylasam bir donadan.
Sen otamsan, sen onamsan,
Ona tilim, ona tilim.
Sen bebaho dursan, tilim,
Boshim uzra nursan, tilim.
Elim birla hursan, tilim,
Ona tilim, ona tilim.
Arjunbek KENJAYEV,
Qamashi tumanidagi
42-maktabning 6-sinf o‘quvchisi
O‘ Y L A, NGD O S H L A RING IZ
IZL A, IJ O D I D A N
TOP! TE
Lana QURBONNIYOZOVA,
5-sinf o‘quvchisi
С аҳInиtфerаnнeиt МmаaсnтbaуlрaаriҚaУsРoБsiОdНaОtaВyАyoтrаlaйnёdрiл. ади.
24 № 12022-yil #Mantiq VATANPARVAR
7-yanvar
LEV TILLA TANGA Bir ChimDim
TOLSTOY Tangalar ishqibozining 24 ta tangasi Hamma qilayotgan bo‘lsa ham,
JUMBOG‘I bor. Ulardan faqat bittasi haqiqiy tilladan, yomon ish yomonligicha qoladi.
vazni ham boshqalarga nisbatan og‘irroq. Hech kim qilmayotgan bo‘lsa
“Savdogar qalpoq sotyapti, 10 Lekin barchasining ko‘rinishi bir xil. ham, yaxshi ish yaxshiligicha
so‘mdan. Bir xaridor keldi, kiyib ko‘rib, Tangalarni pallali tarozida uch marta qolaveradi.
sotib olmoqchi bo‘ldi. Lekin uning 25 tortish imkoni bor. Xo‘sh, oltin tangani
so‘mligi bor ekan, xolos. Sotuvchi qanday qilib aniqlash mumkin? Avgustin AVRELIY
o‘sha 25 so‘mni bir bolakayga berib,
maydalab kelish uchun qo‘shninikiga iBrat
jo‘natdi. Bola pulni 10+10+5 so‘mlik
qilib, maydalab keldi. Savdogar Qalb ko‘zi ochiq bir
qalpoqni va 15 so‘m qaytimni haligi odam dengiz qirg‘og‘iga
kishiga berdi. Oradan biroz vaqt keldi. Dedi:
o‘tgach, pulni maydalab bergan qo‘shni
keldi va 25 so‘mlik qalbaki ekanini – Ey dengiz, nega
aytdi. Ilojsiz qolgan sotuvchi unga suvingning rangi ko‘k, nega
pulini qaytarib berdi. motam kiyimini kiyding,
ostingda olov bo‘lmasa
Savdogar jami bo‘lib qanchaga ham, qaynab turasan?
tushgan?”
Dengiz bu ezgu fikrli
Javoblar gazetaning keyingi sonida e’lon qilinadi. odamga javob berib dedi:
#Til_boyligimizni_oshiramiz – Do‘st firoqida
iztirob-u motamdaman.
“VORONKA”NING Nomardligimdan, uning
O‘ZBEKCHASI BORMI? yo‘lida mard bo‘lolmadim,
shu sabab Uning dardida
Og‘zi tor idishlarga suyuqlik quyish uchun ishlatiladigan voronkani hammamiz bilamiz. ko‘k kiyim kiydim. Lablarim
“Voronka” ruscha so‘z bo‘lib, “naycha” degan ma’noni bildiradi. (qirg‘oqlarim) qurigan,
o‘zim behushman. Uning
Savol: ruslar kirib kelishidan oldin shunday asbob bizda bo‘lmaganmi? Bo‘lgan! ishqi olovida suvlarim
Xo‘sh, uni ota-bobolarimiz nima deb atagan? qaynab, jo‘sh uradi. Agar
Uning kavsaridan bir qatra
Javob: “Devonu lug‘ati-t-turk”da bor. Koshg‘ariy ma’lumotiga ko‘ra, eski o‘zbek topsaydim, eshigida abadiy
(qadimgi turk) tilida biz hozir begona tildan olib, voronka deb atayotgan asbob tirik turgan bo‘lardim.
ANGUT deb atalgan. Bo‘lmasa Uning yo‘lida
ming-minglab kishilar
Maqol: Yurt kichik bo‘lsa, angut bedugur. Idishning og‘zi kichik bo‘lsa, angut qo‘y. lablari qaqshab, qurib, jon
beradilar.
Elmurod NISHONOV
Fariduddin Attorning
QUDA-ANDA: “BESHBATTAR”DAGI “Mantiq ut-tayr”idan.
ANDA KIM? BESH NIMA?
SHU SONNING
Ba‘zi juft so‘zlarni ko‘p ishlatamiz-u, ikkinchi Ba’zi so‘zlar hamisha ham biz o‘ylagan yoki taxmin qilgan ma’noga ELEKTRON
qismi nima ma’no anglatishini har doim ham ega bo‘lmasligi mumkin. Bu holat, ayniqsa, omonimlarda yaqqol ko‘zga SHAKLI
aniq bilavermaymiz. Quda-anda ham ana tashlanadi. Agar biror so‘zning shakldoshi borligini bilmasangiz, uni
shunday so‘zlardan. yanglish tushunishingiz hech gap emas. Beshbattar so‘zi tarkibidagi
besh ham xuddi shunaqa so‘zlardan.
Izohli lug‘atga ko‘ra, anda qadimgi turk-
mo‘g‘ul xalqlarida tutingan aka-ukani anglatadi. Biz besh so‘zini asosan son ma’nosida tushunamiz. Shu sababli
beshbattar so‘zi ma’nosini besh baravar yomon, besh daraja yomon
Milliy ensiklopediya qo‘shimcha deb taxmin qilishimiz mumkin. Aslida esa bu so‘z umuman boshqa
ma’lumotlarni ham keltirgan: anda bo‘lishni ma’noni anglatadi.
istagan shaxslar qon chiqarib, uni bir-birlariga
surtganlar va umrbod aka-uka tutinganlar. Beshbattar forschadan kirgan, uning tarkibidagi besh so‘zi ko‘p, ortiq,
Masalan, Chingizxon jajirat qabilasi rahbari ziyoda ma’nolarini bildiradi. Battar esa juda yomon degani.
Jamuxa bilan anda tutingan.
Beshbattar o‘zbek tilida nihoyat darajada, o‘taketgan darajada,
Kinofilmlarda shunga o‘xshash sahnalarni haddan ortiq, juda og‘ir, qiyin ma’nolarida, salbiy ma’noni ifodalash
ko‘rgan bo‘lsangiz kerak. Qon bo‘yicha og‘a- uchun ishlatiladi:
inilar ingliz tilida brothers by blood, blood
brother, rus tilida êðîâíûå áðàòüÿ, áðàò Qassobning esiga daf’atan tunov kungi dilxiralik tushib, ko‘ngli
ïî êðîâè deyiladi. Qadimgi turkiylarda bu beshbattar g‘ash tortdi (“Yoshlik”).
tushuncha bitta so‘z bilan ifodalangan.
Ey bechoralar... Bu shaharda bizdan ham beshbattar kambag‘allar
borga o‘xshaydi (P. Tursun, O‘qituvchi).
Orif TOLIB
MUASSIS Tahririyat kengashi: Bosh muharrir: Navbatchi: katta leytenant Bobur Elmurodov Gazeta juma kuni chiqadi.
polkovnik Hamdam Qarshiyev mayor Ahror Ochilov Sahifalovchi: Nodirabegim Valiyeva Gazeta 1992-yilning 24-iyunidan chiqa
polkovnik Bahrom Zulfiqorov Musahhih: Sayyora Meliqo‘ziyeva boshlagan.
podpolkovnik Alisher Boboxonov ISSN 2010-5541
Maqsud Abilov Buyurtma: Ã-0105 Nashr ko‘rsatkichi: 114.
Gazeta O‘zbekiston Matbuot Hajmi: 6 bosma taboq Bahosi: kelishilgan narxda.
O‘ZBEKISTON Tahririyatga kelgan qo‘lyozmalar va axborot agentligida 2008-yil Bichimi: A3
RESPUBLIKASI taqriz qilinmaydi va mualliflarga 6-iyunda 0535 raqami bilan Adadi: 33 552 nusxa “Sharq” nashriyot-matbaa aksiyadorlik
qaytarilmaydi. ro‘yxatga olingan. Bosishga topshirish vaqti: 14:00 kompaniyasida chop etildi.
MUDOFAA Mudofaa vazirligi Axborot va ommaviy Topshirildi: 14:30 Bosmaxona manzili: Toshkent shahri,
VAZIRLIGI kommunikatsiyalar departamenti Telefonlar: Buyuk Turon ko‘chasi, 41-uy.
– “Vatanparvar” Birlashgan kotibiyat: 71 260-36-50 Gazetaning yetkazib berilishi uchun obunani
www.mudofaa.uz tahririyatining kompyuter markazida buxgalteriya: 71 260-35-20 rasmiylashtirgan tashkilot javobgar. 123456
sahifalandi. yuridik bo‘lim: 71 260-29-41 Mualliflar fikri tahririyat nuqtayi nazaridan
faks: 71 260-32-29 farqlanishi mumkin. Manzilimiz:
100164, Toshkent, Universitet ko‘chasi, 1-uy.
t.me/mv_vatanparvar_uz www.mv–vatanparvar.uz facebook.com/UzArmiya instagram.com/uzbekistanarmy www.youtube.com/c/UzArmiya
t.me/mudofaa_press
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Vatanparvar 1–son
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Vatanparvar 1–son
- 1 - 24
Pages: