หนังสือส่งเสริมการอ่าน

คำนำ

หนงั สอื ส่งเสรมิ การอ่าน เพื่อพัฒนาทักษะการอา่ นบทรอ้ ยกรอง สำหรบั นกั เรียน
ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี ๔ กลุ่มสาระการเรียนรูภ้ าษาไทย เรอ่ื ง “ทำคณุ ใหโ้ ทษโปรดสัตว์ได้บาป”
เปน็ หนังสือที่ไดแ้ นวคดิ มาจากหนังสอื เรียน จึงได้นำมาประพันธ์เปน็ บทร้อยกรอง ประเภท
กาพย์ยานี ๑๑ เพ่ือให้นักเรยี นได้อา่ น จับใจความสำคัญของเรอื่ ง สามารถตั้งคำถามและ
ตอบคำถามสรปุ เรอื่ ง ไดร้ ับทง้ั ความรู้ ความสนกุ สนานเพลิดเพลนิ ไดข้ ้อคดิ คติเตือนใจ
เกดิ เจตคติทดี่ ีต่อการเรยี นภาษาไทย ยงั เป็นการปลกู ฝงั นสิ ัยรกั การอ่านแกน่ กั เรียนได้เป็นอยา่ งดี
และใช้ประกอบการแสดงละคร

ขอขอบพระคุณ นายชัยรตั น์ กาปญั ญา ผ้อู ำนวยการโรงเรยี นบ้านเขาพระ ที่กรุณา
ให้คำแนะนำในการจดั ทำหนังสอื ส่งเสริมการอ่านเพื่อพฒั นาทักษะการอ่านบทรอ้ ยกรอง
เร่อื งทำคุณให้โทษโปรดสตั ว์ได้บาป สำเร็จไดด้ ว้ ยดี

หวงั ว่าหนังสอื ส่งเสรมิ การอ่าน เพื่อพฒั นาทกั ษะการอ่านบทรอ้ ยกรอง สำหรับนกั เรยี นช้นั
ประถมศึกษาปที ี่ ๔ กลุ่มสาระการเรยี นร้ภู าษาไทย เร่อื ง“ทำคุณใหโ้ ทษโปรดสัตวไ์ ดบ้ าป”
จะเป็นประโยชนต์ อ่ การเรียนรขู้ องนกั เรยี นและผสู้ นใจไดเ้ ป็นอยา่ งดี

ทวีศักดิ์ พัวงามประเสรฐิ

คำชแ้ี จง

หนังสอื สง่ เสริมการอ่าน เพื่อพัฒนาทักษะการอา่ นบทรอ้ ยกรอง สำหรบั นกั เรยี น
ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี ๔ กลุ่มสาระการเรียนรูภ้ าษาไทย เรอื่ ง“ทำคณุ ให้โทษโปรดสัตว์ได้บาป”
ในการนำไปใชข้ อใหค้ รผู ู้สอนดำเนินการดงั นี้

๑. ครูควรเตรยี มอุปกรณ์ในการฝกึ ใหพ้ ร้อมเชน่ หนังสือส่งเสรมิ การอ่าน เครือ่ งเล่นซีดีแผน่
ซีดีการอา่ นออกเสียงทง้ั การอา่ นแบบธรรมดาและการอ่านแบบทำนองเสนาะ คอมพิวเตอร์
แบบบนั ทกึ กจิ กรรมทา้ ยบทเรยี น

๒. ครูควรอธบิ ายใหน้ กั เรียนทราบถึงจดุ ประสงคข์ องการอ่าน หนังสอื ส่งเสรมิ การอา่ น
เพ่ือให้นักเรียนได้เหน็ ประโยชน์ ท่ีนกั เรียนจะได้รบั จากการอา่ น

๓. ในการฝึกการอ่านบทร้อยกรองครูควรให้นกั เรยี นมีสว่ นรว่ มให้มากที่สุด เช่น เปล่ียน
กันเป็นกรรมการจดบันทึกการอ่านวจิ ารณ์การอ่าน หรือให้คะแนนในการอา่ น

๔. ครสู ามารถจัดกจิ กรรมการฝึกอา่ นบทรอ้ ยกรองไดท้ ้ัง ในเวลาเรยี น ฝึกอ่านชว่ งเชา้ กอ่ น
เข้าเรียน เวลาพกั กลางวัน เวลาเยน็ หรืออ่านท่ีบา้ น

๕. หนังสือส่งเสริมการอ่านน้ี ใช้ฝึกทกั ษะ ทั้ง ๔ ด้านดังนี้
๕.๑ ฝกึ ทกั ษะด้านการฟัง โดยฟงั จากครอู ่านหรือจากแผน่ ซดี ีและจากการอ่าน

ของเพ่อื น โดยให้นกั เรียนฝึกจับใจความสำคญั ของเร่ืองสรุปเรอ่ื งท่ฟี งั
๕.๒ ฝึกทักษะด้านการพูด ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั สนทนาถงึ เรอ่ื งท่ีฟังอ่านและเขยี น

ซกั ถามความคดิ เห็นเกีย่ วกบั ตัวละครสรปุ ขอ้ คิดคตเิ ตือนใจอย่างมีเหตผุ ล
๕.๓ ฝึกทักษะการอา่ นบทร้อยกรองแบบธรรมดาและทำนองเสนาะให้นกั เรียน

อา่ นบทร้อยกรองตามครู หรือตามแผน่ ซีดีการอ่านออกเสียงครคู วรฝึกให้นกั เรียนอ่านเป็นกลมุ่ อ่าน
เป็นคู่และอา่ นเปน็ รายบคุ คล

๕.๔ ฝกึ ทักษะการเขยี น ให้นักเรียนฝกึ คัดลายมือ จากการหาความหมายสำนวนไทย
การแต่งบทร้อยกรองและทำกิจกรรมท้ายบทเรียน

ประโยชนแ์ ละการนำไปใช้

๑. ใช้เป็นส่ือการเรียนการสอน ในเร่ืองการอา่ นบทรอ้ ยกรอง (กาพย์ยานี ๑๑)
แบบธรรมดาและแบบทำนองเสนาะ

๒. ใชส้ ง่ เสริมใหน้ กั เรยี น อ่านหนงั สอื ได้อยา่ งสนุกสนานเพลิดเพลนิ ได้สาระ
๓. ใชอ้ ่านเพ่ิมเตมิ นอกเวลาเรียน
๔. ใช้สง่ เสรมิ นสิ ัยรักการอา่ น ใฝห่ าความรู้อยูเ่ สมอและมเี จตคตทิ ดี่ ตี อ่ วิชาภาษาไทย
๕. ใชฝ้ กึ ทักษะการแต่งกาพยย์ านี ๑๑
๖. ฝึกทักษะตัง้ คำถามตอบคำถามจากบทร้อยกรองและนำไปใช้บรู ณาการ

ในการเรียนรู้ในสาระท่เี กย่ี วขอ้ ง
๗. นักเรยี นได้เห็นความงาม ความไพเราะของภาษาไทย พฒั นาการใชภ้ าษา

ของนกั เรียน
๘. ใชท้ ดสอบความสามารถในการอ่าน ของนักเรยี นช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี ๔

จุดประสงค์

๑. เพือ่ ใหน้ ักเรยี นฝึกทักษะการอา่ นบทร้อยกรอง จากอ่านหนงั สือสง่ เสรมิ การอ่าน
เพ่อื พฒั นาทกั ษะการอา่ นบทร้อยกรอง สำหรบั นกั เรียนชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ ๔
เรอ่ื ง “ทำคุณให้โทษโปรดสตั ว์ไดบ้ าป” ได้อยา่ งคลอ่ งแคลว่ สนกุ สนานเพลดิ เพลนิ
ไดส้ าระ

๒. เพือ่ ให้นกั เรียน สามารถจบั ใจความสำคญั ของเร่ืองท่ีอ่านได้ สามารถตง้ั คำถาม
และตอบคำถามอย่างมเี หตผุ ลและสรปุ เรอ่ื งได้

๓. เพ่อื ใหน้ ักเรียนมนี ิสัยรักการอ่านและมีพ้นื ฐานในการแต่งกาพยย์ านี ๑๑

สารบัญ ๑
๓
หนา้ ๑๗
๑๘
แบบทดสอบกอ่ นเรียน ๒๓
เรอื่ งทำคุณใหโ้ ทษโปรดสตั วไ์ ด้บาป ๒๕
คำศัพท์ ๒๖
กิจกรรมท้ายบทเรยี น ๒๗
แบบทดสอบหลังเรียน ๒๘
เฉลยกิจกรรมท่ี ๑
เฉลยกิจกรรมท่ี ๒
เฉลยกจิ กรรมที่ ๕ แบบทดสอบก่อนเรยี น – หลังเรียน
บรรณานกุ รม
คำรับรองของผู้บรหิ าร

๑

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น

กล่มุ สาระการเรยี นรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ ๔

เรื่องทำคณุ ใหโ้ ทษโปรดสัตวไ์ ดบ้ าป คะแนนเตม็ ๑๐ คะแนน

คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรยี นทำเครื่องหมาย  หน้าขอ้ ท่ถี กู ต้องที่สดุ เพยี งขอ้ เดียว

๑. จากเรือ่ งทำคุณใหโ้ ทษโปรดสัตว์ไดบ้ าปพราหมณ์เดนิ ทางกลางป่าดว้ ยสาเหตใุ ด

ก. กลับบ้านเมอื งของตนเอง ข. หลงทาง

ค. ศึกษาหาความรู้ ง. ชว่ ยเหลือสัตว์ในปา่

อา่ นบทร้อยกรองนี้ แลว้ ตอบคำถามข้อ ๒ - ๕

อย่าใหเ้ รื่องเลก็ นอ้ ย นั้นมาคอยบ่อนทำลาย
สามัคคซี ิควรใคร่ เพอื่ ชาตไิ ทยพัฒนา

๒. ข้อใดอ่านได้ถกู ตอ้ งตามลกั ษณะบทประพันธ์ของกาพย์ยานี ๑๑

ก. อย่าให้/เร่อื งเล็กนอ้ ย ข. น้ันมา/คอยบอ่ นทำลาย

ค. สามัค/คีซิควรใคร่ ง. เพ่อื ชาติ/ไทยพัฒนา

๓. บทรอ้ ยกรองน้ีมีลักษณะเชน่ ไร

ก. ตำหนิ ข. เตอื นสติ

ค. ชมเชย ง. ยุยง

๔. ใจความสำคัญหลักของบทรอ้ ยกรองนีค้ อื ขอ้ ใด

ก. ความขยนั ข. ความเพยี รพยายาม

ค. ความสามัคคี ง. ความประหยดั

๕. คำขวญั ใดเหมาะสมกับบทร้อยกรองนี้

ก. สามคั คีคือพลงั สร้างครอบครวั ข. สามัคคคี อื พลังสรา้ งตนเอง

ค. สามัคคีคือพลังสร้างโรงเรียน ง. สามัคคคี ือพลงั สร้างชาตไิ ทย

๒

อ่านบทร้อยกรองนี้ แล้วตอบคำถามข้อ ๖ - ๗ ๒. เดนิ ทางหลายเวลา
๔. พบบอ่ น้ำแหง่ ใหม่
๑. พราหมณ์ดใี จรีบค้นหา
๓. เดินในป่านำ้ ไมม่ ี

๖. อ่านบทรอ้ ยกรองน้แี ลว้ เรยี งประโยคใหม่ให้ถูกต้องตามลกั ษณะบทประพนั ธก์ าพยย์ านี ๑๑

ก. ๑ ๒ ๓ ๔ ข. ๒ ๓ ๔ ๑

ค. ๓ ๔ ๑ ๒ ง. ๔ ๑ ๒ ๓

๗. จากบทร้อยกรองในข้อที่ ๖ ข้อใดตอ้ งอาศยั ความเพียรพยายามมากทสี่ ดุ

ก. พราหมณด์ ใี จท่ีค้นหา ข. เดนิ ทางหลายเวลา

ค. เดินในป่านำ้ ไมม่ ี ง. พบบอ่ นำ้ แห่งใหม่

อา่ นบทร้อยกรองนี้ แลว้ ตอบคำถามข้อ ๘

วิชาเหมือนสินค้า อนั มีคา่ อยูเ่ มอื งไกล
ตอ้ งยากลำบากไป จงึ จะได้สนิ คา้ มา

๘. การออกไปหาวิชาหรือหาสนิ คา้ ตอ้ งอาศัยสง่ิ ใดจึงจะได้มาตามท่มี ุง่ หวงั ไว้

ก. ความเพยี รพยายาม ข. ความมีน้ำใจ

ค. ความซ่อื สตั ย์ ง. ความกตัญญู

๙. ทำคุณให้โทษโปรดสัตว์ไดบ้ าป มีความหมายตรงกบั ขอ้ ใด

ก. ทำดแี ตก่ ลับไดผ้ ลร้าย ข. ทำดมี ีคนชม

ค. ทำดีผคี ุม้ ง. ทำความดีไดร้ บั ผลดีตอบ

๑๐. ถ้านักเรยี นตั้งใจศึกษาเล่าเรยี นต้ังแตต่ ้นในอนาคตผลจะเปน็ เชน่ ไร

ก. เปน็ คนซือ่ สัตย์ ข. เป็นคนประหยัด

ค. เปน็ คนขยนั ง. เปน็ คนที่ประสบความสำเรจ็ ในชีวิต

๓

ทำคุณให้โทษ

ยังมพี ราหมณ์บุญมี เป็นผทู้ ี่ใฝศ่ กึ ษา
รอนแรมกลางพนา เพ่ือเสาะหาอาจารย์ดี
ระหวา่ งเดินปา่ น้ัน เดนิ ทั้งวันเหนื่อยเต็มที
บ้งั ทิงนำ้ ไม่มี ตัวพราหมณ์น้อี อ่ นระอา

๔

พบบ่อนำ้ แห่งใหม่ พราหมณด์ ใี จรีบคน้ หา
เดนิ ทางหลายเวลา เดนิ ในป่านำ้ ไมม่ ี
บงั้ ทิงผกู เถาวลั ย์ หยอ่ นลงพลันดงึ เร็วรี่
ลิงเกาะขนึ้ ทนั ที ลิงยงั ดีกล่าวขอบคณุ

๕

บอกบา้ นและท่อี ยู่ ทา่ นคือผู้ท่ีเกอื้ หนุน
ผา่ นมาได้การุณย์ ชว่ ยค้ำจนุ กรณุ า
จงึ หย่อนบง้ั ทิงใหม่ สาวเชอื กไปงูเสอื มา
ทงั้ สองก่อนร่ำลา ทอี่ ยู่ป่าบอกด้วยดี

๖

ทำไมไมช่ ่วยขำ้
ก่อน เจบ็ ใจนกั ?

บ้ังทงิ หย่อนอกี คร้ัง มีคนรง้ั ขึ้นทนั ที
ไม่มมี ิตรไมตรี เสยี งอู้อ้ีตาขุ่นมวั
ทอ่ี ย่บู อกใหร้ ู้ ว่าตัวกูเปน็ เจ้าสัว
ท่าทางไมเ่ คยกลวั คนลมื ตัวไม่รคู้ ณุ

๗

พราหมณจ์ ึงเดนิ ทางต่อ ไม่ย่อทอ้ หวงั ผลบุญ
หวนคิดเคยเกอ้ื หนุน ลิงรูค้ ุณรับดว้ ยดี
ท้งั สองได้พูดจา ลิงโอภาสมศักด์ิศรี
รวงผ้ึงผลลิ้นจ่ี อ่ิมเปรมปรีด์ิเดนิ ทางไป

๘

พบงูดีใจมาก ก่อนจะจากบอกซ่อนไห
เงินทองอยขู่ ้างใน ไม่สนใจโบกมือลา
เสอื มอบสร้อยสังวาล บรรณาการสรอ้ ยมีคา่
เดินทางอยู่กลางป่า เหนื่อยหนักหนาพราหมณ์บุญมี

๙

พบชายเคยชว่ ยไว้ ชายตาไวเห็นเรว็ ร่ี
จำได้สงั วาลน้ี เป็นของท่ีเคยหายไป
เป็นของพระธดิ า ข่าวแว่วมาในเมอื งใหญ่
ธดิ าตอ้ งจากไกล เสียพระทัยเจ้าโศกตรม

๑๐

รำงวลั นำจบั ตอ้ ง
เป็ นของเรำ
๙๙๙๙hv’gxHo

จิตใจคดิ เคียดแค้น ตอ้ งตอบแทนให้สาสม
ดึงชา้ จากบอ่ ตม ทุกข์ระทมอย่ใู นใจ
จิตใจอกศุ ล เพราะเปน็ คนใชไ้ มไ่ ด้
เจา้ เล่หอ์ อกอบุ าย นำถวายท่านเจา้ เมือง

๑๑

เจ้าเลห่ ท์ ลู ไมจ่ รงิ หมดทุกส่ิงเจา้ ขุ่นเคอื ง
ธดิ าผู้ฟูเฟอ่ื ง ตอ้ งมีเรื่องถึงความตาย
เป็นเสือแปลงร่างมา กเ็ พ่อื หาส่งิ ท่หี มาย
ควรฆ่าใหว้ อดวาย ให้ร่างกายมลายพลัน

๑๒

พราหมณน์ ั้นเล่าความจริง เจ้าวา่ สง่ิ ทีเ่ พอ้ ฝนั
ไมม่ ีใครเช่ือกนั ขาดสมั พันธ์ตัดชีวี
ผ่านมาประตูหนึ่ง พราหมณ์น้นั จึงบอกทันที
ผคู้ ุมได้ปรานี พราหมณ์บุญมเี ริ่มเหน็ การณ์

๑๓

ไม่เปิดบานประตู เพชฌฆาตรู้ไม่ประหาร
ประตูสองไมผ่ า่ น สามส่ีบานไม่ใหไ้ ป
พราหมณค์ งยืนยันวา่ ทีเ่ ลา่ มาออกจากใจ
เคยช่วยสัตวก์ ลางไพร สอบถามได้เรื่องเลา่ มา

๑๔

เมื่อออกเมืองไมไ่ ด้ หันกลบั ไปทลู ราชา
พราหมณ์เล่าดว้ ยภาษา ด้วยวาจาทา่ นปรานี
นำสตั ว์ปา่ ท้งั สาม รีบตดิ ตามมาเรว็ รี่
ทงั้ สามเล่าความดี พราหมณ์บญุ มรี อดชีวัน

๑๕

วุน่ วายแบบเร่ืองนี้ เพราะคนมีใจตำ่ น้ัน
ชีพตอ้ งมลายพลนั แบบอย่างนั้นไม่ควรมี
ประหารซึ่งชวี ิต ชายทคี่ ดิ ไมถ่ ว้ นถี่
แบบอย่างที่ไมด่ ี เรอ่ื งทช่ี ี้ควรจดจำ

๑๖

จะคดิ ทำอะไร จงจำไวผ้ ลยอ้ นนำ
ผลดีควรกระทำ อย่าถลำผิดวิธี
ทำคณุ แลว้ ไดโ้ ทษ อย่าไปโกรธโทษกรรมนี้
จงทำแตค่ วามดี จะได้มคี วามสุขเทอญ

๑๗

คำ ชนดิ คำ คำศพั ท์
การ นาม
การณ์ นาม ความหมาย
การุณย์ กริยา กจิ , งาน , ธรุ ะ , หนา้ ที่
เจา้ สัว นาม เคา้ , มูล , เหตุ
ตม นาม ความกรุณา
ถลำ กริยา เศรษฐีจนี
บรรณาการ นาม ดนิ เปียกท่ีเหนยี ว
บั้งทิง นาม ล่วงลำ้ , พล้งั ตก
ประหาร กรยิ า สงิ่ ท่ีส่งไปใหด้ ้วยความเคารพนบั ถือ
ปรานี กรยิ า ภาชนะใส่น้ำชนิดหน่งึ
เปรมปรดี ์ิ นาม ฆ่า
พนา นาม เอ็นดูสงสาร
พราหมณ์ นาม ความยินดี
พาน กริยา ป่า
เพชฌฆาต นาม ผถู้ ือเพศไว้ผมนงุ่ ขาวห่มขาว
ระอา กรยิ า พบปะ
แรม กริยา เจ้าหน้าที่ประหารนักโทษ
สงั วาล นาม เบอ่ื หน่าย
หย่อน กริยา คา้ ง , จากไป
อกุศล วิเศษณ์ สรอ้ ยเคร่ืองประดับใช้คล้องสะพายแลง่
อาจารย์ นาม ไม่ตงึ , ค่อยๆผอ่ นลงจากทีส่ งู
โอภา กรยิ า ความชั่ว , ไม่เปน็ มงคล
ผ้สู งั่ สอนวิชา
ทักทายด้วยความดีใจ

๑๘

กิจกรรมทา้ ยบทเรยี น

๑๙

กจิ กรรมท่ี ๑ หาความหมายจากสำนวนไทยทีก่ ำหนดให้และนกั เรียนหาเพ่มิ อีก ๕ สำนวน

สำนวนละ ๑ คะแนน รวม(๑๕ คะแนน)

กม้ หน้าก้มตา หมายถึง....................................................................

กระต่ายสามขา หมายถึง....................................................................

กลับเนือ้ กลบั ตัว หมายถึง....................................................................

กวนน้ำให้ข่นุ หมายถึง....................................................................

ก่อกรรมทำเขน็ หมายถงึ ....................................................................

กอ่ รา่ งสร้างตัว หมายถึง....................................................................

ก่ิงทองใบหยก หมายถึง....................................................................

กินน้ำใตศ้ อก หมายถงึ ....................................................................

ขีแ้ พ้ชวนตี หมายถึง....................................................................

มอื เป็นระวิง หมายถงึ ....................................................................

.................... หมายถงึ ....................................................................

.................... หมายถงึ ....................................................................

.................... หมายถงึ ....................................................................

.................... หมายถึง....................................................................

.................... หมายถงึ ....................................................................

๒๐

กิจกรรมที่ ๒ใหน้ กั เรียนนำข้อความทกี่ ำหนดให้มาเติมใหไ้ ด้ใจความทีส่ มบูรณ์(๑๕ คะแนน)

๒.๑ ข้อความละ ๑ คะแนน

เพราะครูผู้ - - ใชเ่ รือจ้างรับ - - (นำช้าง , นำทาง) , (เงนิ ตรา ,

เวลา)

พมุ่ พานจงึ นำมา กราบบชู า - - - (พระคุณครู , ครอู าจารย์)

หญ้าแพรกแทรก - - มอบดว้ ยใจอันงามหรู (หน่อไม้ , ดอกไม)้

เข็มดอกออก - - จากจิตหนูผู้รคู้ ณุ (ชูชอ่ , ชอ่ ชู)

๒.๒ ข้อความละ ๑ คะแนน

เด็กดีฟงั ผ้ใู หญ่ - - - พวกยาอี (เข้าใหใ้ กล้ , อยา่ เข้าใกล้)

เสพติดสงิ่ ไม่ดี ควรหลีกลหี้ นี - - (ใหไ้ ทย , ให้ไกล)

ควรชว่ ยงานแมพ่ ่อ อยา่ - - เอาใจใส่ (รรี อ , ดพี อ)

ไม่เป็นควรฝึกไว้ ปรับนสิ ยั ใคร่ใฝด่ ี

ควรชว่ ยเหลอื ผู้อืน่ ควรหยบิ ย่ืนมิตร - - (ไมด่ ี , ไมตรี )

สงั คมชบุ ชวี ี ความปรานีชบุ ชีวา

ประเทศจะดำรง ชาตมิ ัน่ คงเพราะประชา

ควรคดิ ใช้ - - ร่วมรกั ษาแผ่นดินไทย (กฬี า , ปัญญา)

๓.๓ ข้อความละ ๑ คะแนน

ฝกึ แตง่ - - - สมั ผสั มีควรใส่ใจ (บทกลอนมี , กาพย์ยาน)ี

ฝกึ อา่ นนำ - - กาพย์ของไทยจำให้ดี (หนา้ ไฟ ,ไปใช)้

วรรคหน้า - - - หกหลงั วาง - - - (ห้าพยางค์ , สีพ่ ยางค์), ( ใชน้ ิ้วชี้ ,ให้ถกู ท่ี)

สัมผัส - - - เหมอื นเขม็ ช้ที ศิ แนวทาง (คลอ้ งจองมี , ทุกนาที)

๒๑

กจิ กรรมท่ี ๓ ใหน้ กั เรยี นแต่งกาพยย์ าน๑ี ๑ จำนวน ๒ บทจากเร่อื งอะไรกไ็ ด้ (๑๕ คะแนน)

ตวั อยา่ ง

บาทเอก วชิ าเหมอื นสินคา้ อนั มีค่าอยู่เมืองไกล

บาทโท ตอ้ งยากลำบากไป จึงจะได้สินคา้ มา

บาทเอก จงตง้ั เอากายเจ้า เปน็ สำเภาอนั โสภา

บาทโท ความเพยี รเป็นโยธา แขนซ้ายขวาเป็นเสาใบ

เรอ่ื ง........................

..........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................... ................................................

............................................................................................................................. .................................

..........................................................................................................................................................................

............................................................................................................................. .............................................

..................................................................................................................................... .........................

.....................................................................................................................................................................

กิจกรรมที่ ๔ ให้นักเรยี นการอ่านบทรอ้ ยกรองแบบทำนองเสนาะ (๑๕ คะแนน)

สบิ เอ็ดบอกความนัย หน่ึงบาทไซรข้ องพยางค์
วรรคหน้าอยา่ เลือนราง จำนวนห้าพาจดจำ
หกพยางคใ์ นวรรคหลัง ตามแบบตัง้ เจา้ ลองทำ
สัมผัสตามชนี้ ำ
สดุ ทา้ ยของวรรคหนึง่ โยงเสน้ หมายให้เจ้าดู
หกห้าโยงเป็นคู่ สมั ผสั ตรงึ สามนะหนู
เรง่ เรียนรู้สรา้ งผลงาน

อ.ภาทิพ ศรสี ุทธิ์

๒๒

กิจกรรมท่ี ๕ ให้นกั เรียนอา่ นบทร้อยกรองในกจิ กรรมท๔่ี แล้วตอบคำถามตอ่ ไปนี้
คำตอบละ ๑ คะแนน รวม(๑๕ คะแนน)
๕.๑ ไดช้ ือ่ วา่ กาพย์ยาน๑ี ๑เพราะอะไร...................................................
๕.๒ หนง่ึ บทมี...............บาท
๕.๓ หนึง่ บาทมี............วรรค
๕.๔ หน่ึงบทมี...............วรรค
๕.๕ วรรคหน้ามี ..........พยางค์
๕.๖ วรรคหลงั มี............พยางค์
๕.๗ บทรอ้ ยกรองนี้มี.............บท
๕.๘ คำใดสมั ผัสระหวา่ งบท........ , ............และ........... , ...............
๕.๙ จำนวนห้าพาจดจำ สัมผสั พยัญชนะคอื ..............................
๕.๑๐ เร่งเรียนรู้ สร้างผลงาน คำทขี่ ีดเสน้ ใต้เรียกวา่ สมั ผสั ...........................
๕.๑๑ จำนวนห้าพาจดจำ คำทขี่ ีดเส้นใต้เรียกวา่ สมั ผสั ...................หรือ.....................

๒๓

แบบทดสอบหลังเรยี น

กลมุ่ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี ๔

เรอ่ื งทำคุณให้โทษโปรดสัตวไ์ ดบ้ าป คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน

คำช้ีแจง ใหน้ ักเรียนทำเคร่อื งหมาย  หน้าขอ้ ท่ถี ูกตอ้ งท่ีสุดเพียงขอ้ เดียว

๑. จากเร่อื งทำคุณใหโ้ ทษโปรดสัตวไ์ ดบ้ าปพราหมณเ์ ดนิ ทางกลางป่าด้วยสาเหตุใด

ก. ชว่ ยเหลือสตั ว์ในป่า ข. ศกึ ษาหาความรู้

ค. กลบั บ้านเมืองของตนเอง ง. หลงทาง

อ่านบทร้อยกรองนี้ แลว้ ตอบคำถามข้อ ๒ - ๕

อย่าให้เรื่องเล็กนอ้ ย นัน้ มาคอยบ่อนทำลาย
สามัคคซี ิควรใคร่ เพ่อื ชาตไิ ทยพัฒนา

๒. ข้อใดอ่านไดถ้ ูกตอ้ งตามลักษณะบทประพนั ธ์ของกาพยย์ านี ๑๑

ก. อย่าให้เรือ่ ง/เล็กนอ้ ย ข. นน้ั มา/คอยบอ่ นทำลาย

ค. สามัคคีซ/ิ ควรใคร่ ง. เพ่ือชาตไิ ทย/พัฒนา

๓. บทรอ้ ยกรองนมี้ ลี ักษณะเชน่ ไร

ก. ยุยง ข. ชมเชย

ค. เตอื นสติ ง. ตำหนิ

๔. ใจความสำคัญหลักของบทร้อยกรองนคี้ ือข้อใด

ก. ความสามคั คี ข. ความประหยดั

ค. ความขยนั ง. ความเพียรพยายาม

๕. คำขวญั ใดเหมาะสมกับบทร้อยกรองนี้

ก. สามคั คคี อื พลงั สร้างโรงเรยี น ข. สามัคคคี ือพลังสรา้ งชาตไิ ทย

ค. สามคั คคี อื พลงั สร้างครอบครัว ง. สามัคคีคอื พลงั สร้างตนเอง

๒๔

อา่ นบทร้อยกรองนี้ แลว้ ตอบคำถามขอ้ ๖ - ๗ ๒. เดินทางหลายเวลา
๔. พบบอ่ นำ้ แหง่ ใหม่
๑. พราหมณ์ดใี จรีบค้นหา
๓. เดนิ ในป่านำ้ ไม่มี

๖. อ่านบทร้อยกรองนี้แลว้ เรยี งประโยคใหม่ให้ถกู ต้องตามลักษณะบทประพนั ธ์กาพยย์ านี ๑๑

ก. ๔ ๑ ๒ ๓ ข. ๓ ๔ ๑ ๒

ค. ๒ ๓ ๔ ๑ ง. ๑ ๒ ๓ ๔

๗. จากบทร้อยกรองในข้อท่ี ๖ ขอ้ ใดต้องอาศัยความเพยี รพยายามมากทสี่ ดุ

ก. เดินในป่านำ้ ไม่มี ข. พบบ่อน้ำแห่งใหม่

ค. พราหมณด์ ใี จท่ีค้นหา ง. เดินทางหลายเวลา

อา่ นบทร้อยกรองนี้ แล้วตอบคำถามข้อ ๘

วิชาเหมอื นสนิ ค้า อันมคี า่ อยเู่ มืองไกล
ตอ้ งยากลำบากไป จึงจะไดส้ ินคา้ มา

๘. การออกไปหาวชิ าหรือหาสนิ คา้ ตอ้ งอาศัยสิ่งใดจงึ จะได้มาตามท่ีมงุ่ หวังไว้

ก. ความกตญั ญู ข. ความซ่อื สัตย์

ค. ความเพียรพยายาม ง. ความมนี ้ำใจ

๙. ทำคณุ ใหโ้ ทษโปรดสัตว์ได้บาป มคี วามหมายตรงกับข้อใด

ก. ทำดมี คี นชม ข. ทำดแี ตก่ ลับไดผ้ ลร้าย

ค. ทำความดไี ดร้ บั ผลดีตอบ ง. ทำดีผีคุ้ม

๑๐. ถ้านักเรียนต้ังใจศึกษาเลา่ เรียนตั้งแตต่ น้ ในอนาคตผลจะเปน็ เชน่ ไร

ก. เป็นคนประหยดั ข. เป็นคนซือ่ สัตย์

ค. เปน็ คนท่ีประสบความสำเรจ็ ในชีวติ ง. เปน็ คนขยัน

๒๕

เฉลยกจิ กรรมท่ี ๑

ก้มหนา้ กม้ ตา หมายถึง ทำโดยไม่มองสิง่ อน่ื ใด , ทำด้วยความตง้ั ใจ

กระตา่ ยสามขา หมายถึง ยืนกรานไม่ยอมรับ

กลบั เนือ้ กลบั ตัว หมายถึง เลกิ ทำความช่ัวหันมาทำความดี

กวนนำ้ ให้ข่นุ หมายถงึ ทำเรอ่ื งราวทสี่ งบอยู่ใหว้ ุ่นวายขนึ้ มา

กอ่ กรรมทำเข็นหมายถงึ ก่อความเดือดร้อนให้รำ่ ไป

ก่อรา่ งสร้างตวั หมายถงึ ตงั้ ตัวเปน็ หลกั ฐาน

ก่ิงทองใบหยก หมายถึง เหมาะสมกนั

กินนำ้ ใตศ้ อก หมายถงึ จำยอมเปน็ รองเขา

ขีแ้ พช้ วนตี หมายถึง แพแ้ ลว้ พาล

มอื เปน็ ระวิง หมายถงึ อาการทใี่ ช้มอื ทำงานไปเร่ือยๆโดยไมห่ ยุด

๒๖

เฉลยกิจกรรมท่ี ๒ใหน้ ักเรียนนำข้อความที่กำหนดให้มาเติมใหไ้ ด้ใจความทีส่ มบูรณ์
(๑๕ คะแนน)

๒.๑ ขอ้ ความละ ๑ คะแนน ใชเ่ รอื จ้างรับเงนิ ตรา
เพราะครูผ้นู ำทาง กราบบูชาพระคุณครู
มอบดว้ ยใจอนั งามหรู
พมุ่ พานจงึ นำมา จากจติ หนูผ้รู ู้คุณ
หญา้ แพรกแทรกดอกไม้
เขม็ ดอกออกช่อชู

๒.๒ ขอ้ ความละ ๑ คะแนน อยา่ เข้าใกล้พวกยาอี
เด็กดฟี ังผใู้ หญ่ ควรหลกี ลห้ี นีใหไ้ กล
อยา่ รีรอเอาใจใส่
เสพติดส่ิงไมด่ ี ปรบั นิสยั ใครใ่ ฝด่ ี
ควรชว่ ยงานแมพ่ อ่ ควรหยบิ ยน่ื มิตรไมตรี
ไมเ่ ป็นควรฝึกไว้ ความปรานีชุบชวี า
ควรช่วยเหลอื ผอู้ ่นื ชาตมิ ่นั คงเพราะประชา
สังคมชบุ ชีวี รว่ มรกั ษาแผน่ ดนิ ไทย
ประเทศจะดำรง
ควรคิดใช้ปัญญา

๓.๓ ขอ้ ความละ ๑ คะแนน สมั ผสั มีควรใส่ใจ
กาพยข์ องไทยจำใหด้ ี
ฝึกแตง่ กาพย์ยานี
ฝึกอา่ นนำไปใช้ หกหลงั วางให้ถกู ที่
วรรคหนา้ ห้าพยางค์ เหมอื นเข็มช้ที ิศแนวทาง
สัมผสั คล้องจองมี

๒๗

เฉลยกจิ กรรมที่ ๕

๕.๑ ได้ชือ่ ว่ากาพย์ยานี๑๑ เพราะจำนวนพยางค์ใน ๒ วรรคหรือ ๑ บรรทัดรวม ๑๑ พยางค์
๕.๒ หนง่ึ บทมี ๒ บาท
๕.๓ หนึง่ บาทมี ๒ วรรค
๕.๔ หนึง่ บทมี ๔ วรรค
๕.๕ วรรคหน้ามี ๕ พยางค์
๕.๖ วรรคหลงั มี ๖ พยางค์
๕.๗ บทร้อยกรองน้ีมี ๓ บท
๕.๘ คำใดสมั ผัสระหว่างบท จำ , ทำ และ ดู , หนู
๕.๙ จำนวนห้าพาจดจำ สัมผสั พยญั ชนะคอื จด , จำ
๕.๑๐ เร่งเรยี นรู้ สร้างผลงาน คำทข่ี ดี เส้นใต้เรียกวา่ สมั ผสั พยัญชนะ
๕.๑๑ จำนวน หา้ พา จดจำ คำท่ขี ดี เส้นใต้เรียกว่า สมั ผัสใน หรอื สมั ผสั สระ

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน - หลงั เรยี น

คะแนนรวมเรื่องทำคุณให้โทษโปรดสตั วไ์ ดบ้ าป ๕ กิจกรรม เทา่ กับ ๗๕ คะแนน
เกณฑ์การประเมนิ ผูผ้ ่านการประเมินต้องไดค้ ะแนนรวมรอ้ ยละ ๘๐ ขน้ึ ไปเท่ากบั ๖๐ คะแนน

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน

๑.ค ๒.ก ๓.ข ๔.ค ๕.ง ๖.ง ๗.ข ๘.ก ๙.ก ๑๐.ง

เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น

๑.ข ๒.ง ๓.ค ๔.ก ๕.ข ๖.ก ๗.ง ๘.ค ๙.ข ๑๐.ค

๒๘

บรรณานุกรม

กรมวชิ าการ กระทรวงศกึ ษาธิการ. (๒๕๔๔ ). หลักสูตรการศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐาน พุทธศกั ราช
๒๕๔๔ (พมิ พ์ครง้ั ท่ี๓). กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์คุรสุ ภาลาดพร้าว.

คณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพ้ืนฐาน สำนักงาน. กระทรวงศึกษาธกิ าร. (๒๕๔๗).
หนังสอื เรยี นสาระการเรยี นรู้พ้นื ฐานชดุ ภาษาเพื่อชีวิต ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๕กรุงเทพฯ:
โรงพมิ พค์ รุ ุสภา.

_____ (๒๕๔๗). แบบฝึกหัดสาระการเรียนรู้พน้ื ฐานชุดภาษาเพ่ือชวี ติ
ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๕ กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรสุ ภา.

ถวัลย์ มาศจรสั . (๒๕๔๘). การเขยี นหนังสืออ่านเพม่ิ เตมิ . กรุงเทพฯ: ธารอักษรจำกดั .
เยาวลักษณ์ ชาติสุขศิริเดช. (๒๕๔๕). หนงั สือเสรมิ การเรียนรู้ ชดุ สร้างสรรค์เยาวชน

เรียงถ้อยรอ้ ยกรอง. กรุงเทพฯ: บรษิ ัทอกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท.จำกัด.
รังสมิ นั ตุ์ ฉิมรักษ์. (๒๕๕๐). การเขียนหนงั สอื สง่ เสรมิ การอ่าน. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น จำกัด.
ราชบณั ฑติ ยสถาน. (๒๕๔๖). พจนานกุ รมฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒

(พมิ พ์คร้งั ที่๓). กรงุ เทพฯ: อักษรเจรญิ ทศั น.์
สมศักด์ิ สนิ ธุระเวชญ์และคณะ. (๒๕๔๗). หนงั สอื สาระการเรยี นรู้พืน้ ฐาน กลุ่มสาระ

การเรียนรภู้ าษาไทยชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๕ กรงุ เทพฯ: วฒั นาพานิช.
สมศรี กติ ติศรีวรพันธ์แุ ละคณะ. (๒๕๔๖). หนังสือเรียนภาษาไทยชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี๔เลม่ ๑

กรุงเทพฯ: บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทัศน์ อจท.จำกดั .