ดวงดาวในท้องฟ้า

ววิ ฒั นาการของดวงอาทติ ย์

















2.1 การบอกตาแหนง่ ของวัตถทุ ้องฟา้

ทรงกลมฟา้

ขว้ั ฟ้ าเหนือ

ขว้ั โลกเหนือ เสน้ ศนู ยส์ ตู ร
ขวั้ โลกใต ้ เสน้ ศนู ยส์ ตู รฟ้ า
ขวั้ ฟ้ าใต ้
แกนโลก



มมุ ทศิ และมมุ เงย

• มมุ ทิศ (azimuth) เป็นมุมในแนวราบขนานกับเส้น
ขอบฟา้ นับจากทิศเหนือในทศิ ทางตามเข็มนาฬิกา
ไปยังทิศตะวนั -ออก ทิศใต้ ทิศตะวนั ตก และกลบั มา
ยงั ทิศเหนอื อีกคร้งั มีค่า 0-360 องศา

• มมุ เงย (altitude) เป็นมุมในแนวตั้งหรือมุมทมี่ องขน้ึ
สงู จากขอบฟา้ นับจากเส้นขอบฟ้าขนึ้ ไปสู่จดุ เหนือ
ศีรษะ มีคา่ 0-90 องศา

• มมุ ห่าง (elongation) เป็นระยะเชงิ มุมระหว่างดวง
อาทิตย์กับดาวเคราะห์หรอื ดวงจันทร์จากมมุ มองของ
ผ้สู ังเกตบนโลก

รปู แสดงคา่ มุมทศิ และมมุ เงย

แผนที่ดาว

สหภาพดาราศาสตร์ระหว่างชาติ จึงได้กาหนดของเขตของการจัดกลุ่มดาว
ออกเป็น 88 กลุ่ม แต่ละเขตประกอบด้วยดาวฤกษ์จานวนหนึ่ง และเรียกว่า กลุ่มดาว
กลมุ่ ดาวทีใ่ ชใ้ นการบอกทิศและฤดกู าลท่รี ู้จักกนั ดี ไดแ้ ก่

➢ กลุ่มดาวจระเข้

➢ กล่มุ ดาวค้างคาว

➢ กลมุ่ ดาวเต่า

➢ และกลุ่มดาวจักรราศี

กล่มุ ดาวจระเขห้ รอื หมใี หญ่

กล่มุ ดาวคา้ งคาว

กล่มุ ดาวนายพราน

กลมุ่ ดาวจักราศี ( Zodiac )

กลุ่มดาว 12 ราศี หรือ กลุ่มดาวจักราศี ( Zodiac ) เป็น
กลุ่มดาวฤกษ์ 12 กลุ่มที่อยู่บนเส้นสุริยะวิถี ( Ecliptic ) เรา
ทราบว่าโลกโคจรรอบดวงอาทิตย์รอบละ 1 ปี ดังนั้นถ้าเรา
สังเกตดวงอาทิตย์จากโลกโดยถือว่าโลกหยุดนิ่ง เราจะเห็นดวง
อาทิตย์โคจรรอบโลก โดยดวงอาทิตย์จะปรากฏเปลี่ยนตาแหน่ง
ไปตามกล่มุ ดาวฤกษ์ 12 กล่มุ ได้แก่

กล่มุ ดาวจกั รราศี (Zodiac)

กล่มุ ดาว 12 ราศีในแตล่ ะเดอื น

กล่มุ ดาว 12 ราศีในแตล่ ะเดอื น

กล่มุ ดาว 12 ราศีในแตล่ ะเดอื น

กลมุ่ ดาวฤดกู าลต่างๆ

• กลุ่มดาวฤดหู นาว: กล่มุ ดาวนายพราน กลุม่ ดาววัว
กลมุ่ ดาวลกู ไก่

• กลุม่ ดาวฤดูร้อน: กลมุ่ ดาวหมใี หญห่ รอื กลมุ่ ดาว
จระเข้ กล่มุ ดาวกางเขนใต้ กลมุ่ ดาวสิงโต กลุ่มดาว
คนยงิ ธนู กล่มุ ดาวหญิงพรหมจารี

• กลมุ่ ดาวฤดฝู น: กลุ่มดาวหงส์ กลุ่มดาวพณิ
กลุ่มดาวเฮอรค์ ิวลสิ กล่มุ ดาวแมงปอ่ ง

กล่มุ ดาวนายพราน

การใช้ประโยชน์จากดาวฤกษ์

การหาทศิ

• ดาวท่นี ิยมใช้ในการหาทศิ คือ ดาวเหนือ ซึง่ อย่ใู น
กลุ่มดาวหมเี ล็ก

• หากตอ้ งการหาทศิ ใต้ อาจใช้กลุ่มดาวกางเขนใต้

การบอกเวลา

• กล่มุ ดาวหมีใหญเ่ ป็นกลุ่มดาวทน่ี ยิ มใชบ้ อกเวลา
ซง่ึ คนไทยเรียกอีกอย่างหน่ึงว่า กลมุ่ ดาวจระเข้

• เวลา 24.00 น. กลมุ่ ดาวจระเขจ้ ะอยูก่ ลางท้องฟา้
โดยส่วนหัวจะชี้ไปทางทิศเหนอื และเวลาใกล้สวา่ ง
ส่วนหัวจะคอ่ ยๆ ลับขอบฟา้ ไปทางทิศตะวันตก